tag:blogger.com,1999:blog-18594121473930276382024-03-13T04:49:11.279-04:00THƯ GỬI BẠN TA của Bùi Bảo TrúcCác bài viết hàng tuần của Nhà Báo Bùi Bảo Trúc trong mục Thư Gửi Bạn Tasonbui@yahoo.comhttp://www.blogger.com/profile/13808523616393644714noreply@blogger.comBlogger398125tag:blogger.com,1999:blog-1859412147393027638.post-2437174537290654992021-03-31T15:40:00.001-04:002021-03-31T16:23:45.584-04:00Hình Ảnh GIA ĐÌNH<p></p><div class="separator" style="clear: both; text-align: center;"><div class="separator" style="clear: both; text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEiUSz9I1ilfNDi1Lv2o7_bIHOX65V7XPRx6PzU1gtV2rbglb46zUBGe0ylfmD3coWl6SvJMQ7O-8EVPqyJtGzDdojZtZhpR5ijMC7YbVAFBMJhSOCgFMHxOm0Ze-Z8k4NL6FFJko7ctz5g/s2048/14017824333_3be03b6a1d_o.jpg" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" data-original-height="1518" data-original-width="2048" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEiUSz9I1ilfNDi1Lv2o7_bIHOX65V7XPRx6PzU1gtV2rbglb46zUBGe0ylfmD3coWl6SvJMQ7O-8EVPqyJtGzDdojZtZhpR5ijMC7YbVAFBMJhSOCgFMHxOm0Ze-Z8k4NL6FFJko7ctz5g/s320/14017824333_3be03b6a1d_o.jpg" width="320" /></a></div><div class="separator" style="clear: both; text-align: center;"><br /></div><div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">Bùi Bảo Trúc và Thân Phụ Bùi Văn Bảo chụp tại Hải Phòng 1951</div><br /><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEjXOxWnY0CSFZKY_3SyODwuIahHR6B2AJDvVPOaT_JqGBgWrHTqJ1EwZHvkXm0bpdogaWlloO-rMCTfC_zWipn9UOG-iBuOs0TOpzlfifAUKCy6gN6iEGmboF-ID_gQRayw-W1tJQSiDNE/s481/bbt3.jpg" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" data-original-height="481" data-original-width="333" height="320" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEjXOxWnY0CSFZKY_3SyODwuIahHR6B2AJDvVPOaT_JqGBgWrHTqJ1EwZHvkXm0bpdogaWlloO-rMCTfC_zWipn9UOG-iBuOs0TOpzlfifAUKCy6gN6iEGmboF-ID_gQRayw-W1tJQSiDNE/s320/bbt3.jpg" /></a></div><br /><div class="separator" style="clear: both; text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEisW6VUMvQIzovn0U0kAAnPmoTunrnB5Ho3V8huy6G2goGAcerza0pixOBD3a9rKWlAd4j5GTmZbveEmg2jypHb_7CGNDaZ6mFiE1iEUC8OEILgHWb99kgaOIjJDmNkbpTEyn3kIxFmgTI/s584/bbt4.jpg" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" data-original-height="389" data-original-width="584" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEisW6VUMvQIzovn0U0kAAnPmoTunrnB5Ho3V8huy6G2goGAcerza0pixOBD3a9rKWlAd4j5GTmZbveEmg2jypHb_7CGNDaZ6mFiE1iEUC8OEILgHWb99kgaOIjJDmNkbpTEyn3kIxFmgTI/s320/bbt4.jpg" width="320" /></a></div><br /><div class="separator" style="clear: both; text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEjgcr7ZYfgdSNNF5Bndg2nPiJL6hvoqrI0WiQeiLXvtbn9O3hU98oHSr4ciH42DgF2zsmnTJ3EvCkoMLlohg3cE-uUqIB-5qSp1lodqRSBFQrfbDqd3ZuYhYktiJ6F5WdXc3T5LasPPzhc/s384/bui-bao-truc-photo-viet-bao.jpg" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" data-original-height="384" data-original-width="303" height="320" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEjgcr7ZYfgdSNNF5Bndg2nPiJL6hvoqrI0WiQeiLXvtbn9O3hU98oHSr4ciH42DgF2zsmnTJ3EvCkoMLlohg3cE-uUqIB-5qSp1lodqRSBFQrfbDqd3ZuYhYktiJ6F5WdXc3T5LasPPzhc/s320/bui-bao-truc-photo-viet-bao.jpg" /></a></div><br /><div class="separator" style="clear: both; text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEgBaS11O2ivA-9-uwcJD6-j-2e2KVhyL6mee_IErzcOzb1mxyzw6VAEgiMn-BS95CM3bXjOboYf47fAj4rhlm3Z8NYnpDRJLFZDO3qlMqnbuEv5SNtWX6z9-vC4eBcMpRK-pJ_xiGqRok8/s667/buibaotruc.jpg" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" data-original-height="667" data-original-width="596" height="320" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEgBaS11O2ivA-9-uwcJD6-j-2e2KVhyL6mee_IErzcOzb1mxyzw6VAEgiMn-BS95CM3bXjOboYf47fAj4rhlm3Z8NYnpDRJLFZDO3qlMqnbuEv5SNtWX6z9-vC4eBcMpRK-pJ_xiGqRok8/s320/buibaotruc.jpg" /></a><div class="separator" style="clear: both; text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEi77csWT8K5F_P1w89DFwdZkBvBs9WEQz7tOX_TnwdnAw3RkJB9CtODshvMdNw6zvo1cMbmqH3kMawKmLRL7vqch9iPXgYxzRWxnTI9fJjkYbiTFYqvsOa5FTxgX77yHx7Zd2pBZSeAh2A/s320/tgbt.jpg" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" data-original-height="222" data-original-width="320" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEi77csWT8K5F_P1w89DFwdZkBvBs9WEQz7tOX_TnwdnAw3RkJB9CtODshvMdNw6zvo1cMbmqH3kMawKmLRL7vqch9iPXgYxzRWxnTI9fJjkYbiTFYqvsOa5FTxgX77yHx7Zd2pBZSeAh2A/s0/tgbt.jpg" /></a></div><br /><div class="separator" style="clear: both; text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEhVCoYHA2mChgrSxR5QbVr0VbePDzqruJMKz2ylrQsoD5G9v4X7cr1CDi1LtAx2J7fDVJG-lMkpxrZt-PtS-sUAgAV5Not-avUanrOUhJbnHDuTGMufNnWsNE5avweigv2mhhFK5l779uY/s489/tgbt3.jpg" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" data-original-height="390" data-original-width="489" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEhVCoYHA2mChgrSxR5QbVr0VbePDzqruJMKz2ylrQsoD5G9v4X7cr1CDi1LtAx2J7fDVJG-lMkpxrZt-PtS-sUAgAV5Not-avUanrOUhJbnHDuTGMufNnWsNE5avweigv2mhhFK5l779uY/s320/tgbt3.jpg" width="320" /></a></div><br /><div class="separator" style="clear: both; text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEgfFZmsFfdsQu27NtRpp-nXk7CnstLlRx2670Lr3j9Lej4Mx_kCguZEHtojA0ll9HFC4fxqQ1x_H4xhwNq5mEF2L4cBoFp0Q7wkG1ejVYzcTFyD5FSZtmYE6aY1S4WF6VAvaiF8jWiTrtY/s640/tgbt2.jpg" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" data-original-height="640" data-original-width="505" height="320" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEgfFZmsFfdsQu27NtRpp-nXk7CnstLlRx2670Lr3j9Lej4Mx_kCguZEHtojA0ll9HFC4fxqQ1x_H4xhwNq5mEF2L4cBoFp0Q7wkG1ejVYzcTFyD5FSZtmYE6aY1S4WF6VAvaiF8jWiTrtY/s320/tgbt2.jpg" /></a></div><br /><div class="separator" style="clear: both; text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEi28tXUX5u186unpevD2r3T4G5s3fP06HJlwjb56zxIuppyfMw8Cmzu4b2RMJWF-fSS9BORK5EPI9a98EpkvyijyucHNg7QqI5Ui6OAxHGqU19RgktR-Gub8DPUNRjehZHcmo_TjMGEGGw/s281/BUI+BAO+TRUC.jpg" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" data-original-height="281" data-original-width="192" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEi28tXUX5u186unpevD2r3T4G5s3fP06HJlwjb56zxIuppyfMw8Cmzu4b2RMJWF-fSS9BORK5EPI9a98EpkvyijyucHNg7QqI5Ui6OAxHGqU19RgktR-Gub8DPUNRjehZHcmo_TjMGEGGw/s0/BUI+BAO+TRUC.jpg" /></a></div><br /><div class="separator" style="clear: both; text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEiPxBSwuNrrcOvW8pOeTjwL27gWzAR5UAHGNLHZJB9G9ivZI0vkAUeXsuMnHiB0DC13i6JSMtdavWoYwDyDgT-4O3BFH-17qaVBA3K3E9vC_b85nOwnby0nLLKOt21BxiFSxochMpDM1cc/s600/BBT.png" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" data-original-height="450" data-original-width="600" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEiPxBSwuNrrcOvW8pOeTjwL27gWzAR5UAHGNLHZJB9G9ivZI0vkAUeXsuMnHiB0DC13i6JSMtdavWoYwDyDgT-4O3BFH-17qaVBA3K3E9vC_b85nOwnby0nLLKOt21BxiFSxochMpDM1cc/s320/BBT.png" width="320" /></a></div><br /></div><br /> <p></p>sonbui@yahoo.comhttp://www.blogger.com/profile/13808523616393644714noreply@blogger.comtag:blogger.com,1999:blog-1859412147393027638.post-32310531414921806142021-03-31T13:58:00.004-04:002021-03-31T14:08:50.380-04:00Chữ Nghĩa Chúng Ta - Bùi Baỏ Trúc 2009<p style="text-align: center;"><span style="background-color: white; font-family: times; font-size: medium;"> <span style="color: green;"><b>3</b></span><b><span style="color: green;">-4-2009</span></b></span></p><hr /><div align="left"><span lang="EN" style="background-color: white; font-size: medium;"><span style="font-family: times;"><span></span></span><span><p align="LEFT" style="color: black;"></p><span><span style="color: black; font-family: times;"><b><span style="color: blue;"><p align="LEFT"><u><i>Ông Nguyễn Thành Bửu, Garden Grove, Ca</i></u></p></span><p align="LEFT">BREAKING NEWS</p></b><span><p align="LEFT">"<i>News</i>", như ông viết trong thư, là danh từ số ít, không đếm được (<i>uncountable noun</i>). Muốn dùng danh từ này ở số nhiều, người ta phải dùng danh từ "<i>items</i>"ở trước hay sau:</p><i></i><p align="LEFT"><i>There are 6 items of international news</i> hay <i>there are 6 international news items.</i> Như vậy, chúng ta đếm <i>"items</i> "chứ không đếm "<i>news".</i></p><i></i><p align="LEFT">Danh từ "<i>news</i>" bao giờ cũng có "s" ở cuối nhưng lại là số ít: <i>No news IS good news.</i></p><i></i><p align="LEFT">Khi đọc, phải đọc rõ chữ "s" ở cuối. Do đó, như ông nói, người xướng ngôn đọc "<i>breaking new</i>" là sai. <i>New</i> (không có "s") là tĩnh từ, nghĩa là mới. Nếu là danh từ nghĩa là tin tức thì phải đọc rõ chữ "s" ở cuối.</p><p align="LEFT">Tại sao lại gọi là <i>breaking news</i>?</p><i></i><p align="LEFT"><i>To break the news</i> là loan một cái tin, báo một cái tin gì đó, thường là tin mới và gây kinh ngạc cho người nghe:</p><i></i><p align="LEFT"><i>He broke the news of his engagement to his family</i> (Anh ấy báo tin lễ đính hôn cho gia đình).</p><i></i><p align="LEFT"><i>Breaking News</i> là tin mới nhất.</p></span><b><p align="LEFT"></p></b><span><p align="LEFT">Sau giới từ (<i>prepositions</i>) không thể dùng động từ chưa chia (nguyên mẫu) không có TO (<i>infinitive without TO)</i></p><i></i><p align="LEFT">Bao giờ cũng phải dùng <i>gerund</i> (verb+ing). Trong cách dùng này, chủ từ (hiểu ngầm) của verb+ing cũng cùng là chủ từ của mệnh đề chính đi sau:</p><i><p align="LEFT">UPON return+ING home, he discovered his car had gone (When HE returned home, HE discovered his car had gone).</p><p align="LEFT">BEFORE com+ING to America, THEY lived in Italy (Before THEY came to America, THEY lived in Italy).</p><p align="LEFT">AFTER finish+ING her M.A. degree, she went to Harvard for her Ph. D. (After SHE finished her M.A. degree, SHE went to Harvard for her Ph.D.)</p></i></span><b><p align="LEFT"></p><span style="color: blue;"><p align="LEFT"><u><i>Cụ Phan Y. Santa Ana, California</i></u></p></span></b><span><i></i><p align="LEFT"><i>Kowtow</i> là tiếng Anh mượn của chữ Hán nguyên là khấu đầu. Khấu là đập, là cúi đầu.</p><p align="LEFT">Khấu bẩm là đập đầu xuống đất để tâu trình với người trên. Khấu thủ cũng đồng nghĩa với khấu đầu.</p></span><b><p align="LEFT"></p></b><span><i></i><p align="LEFT"><i>Kingdom come</i> là kiếp sau, đời sống sau đời sống hiện nay, là thiên đàng, từ những chữ <i>Thy kingdom come</i> trong Kinh Thánh.</p></span><b><p align="LEFT"></p></b><span><p align="LEFT">Trương Trào là một nhà thơ Trung Hoa sống ở thế kỷ thứ 17 mà Lâm Ngữ Ðường có trích nhiều câu ngạn ngữ ông để lại, trong đó có câu "Thà bị tiểu nhân mắng chứ không muốn bị người quân tử khinh".</p></span><b><p align="LEFT"></p><span style="color: blue;"><p align="LEFT"><u><i>Ông Phạm Ngữ, Washington DC</i></u></p></span></b><span><p align="LEFT">Dalida tên thật là Yolanda Cristina Gigliotti là người gốc Ý ra đời (17/1/1933) và lớn lên tại Ai Cập nhưng sống gần hết đời tại Pháp. Dalida được bầu làm hoa hậu Ai Cập năm 1954. Cô sang Pháp để theo đuổi giấc mơ điện ảnh. Cô đổi tên là Dalila rồi sau đổi thành Dalida. Nhưng cô lại thành công trong lãnh vực ca nhạc nhiều hơn là điện ảnh. Dalida hát và thu thanh hơn 10 ngôn ngữ khác nhau gồm tiếng Pháp, Ý, Ả Rập, Ðức, Tây Ban Nha, Hi Bá Lai, Anh, Hà Lan, Nhật và Hy Lạp.</p><p align="LEFT">Các ca khúc nổi tiếng của cô gồm <i>Come Prima, Ciao Ciao Bambina, Garde-Moi la Dernière Danse, Gondolier, Paroles Paroles, Il Venait d’Avoir Dix-Huit Ans, J’Attendrai, Pour te Dire Je T’aime</i>...</p><p align="LEFT">Dalida thành công trong sự nghiệp ca hát nhưng lại thất bại hoàn toàn về mặt tình cảm. Người chồng đầu tiên và hai người tình của cô đều tự tử chết. Ngày 3 tháng 5 năm 1987 Dalida cũng tự tử, để lại một mẩu giấy nhỏ với những chữ: "<i>Pardonnez moi, la vie m’est insupportable".</i></p><i></i></span><b><p align="LEFT"></p><span style="color: blue;"><p align="LEFT"><u><i>Một Thính Giả Thư Bị Thất Lạc</i></u></p></span></b></span><span><p align="LEFT" style="color: black;"><span style="font-family: times;">Hai câu:</span></p><i style="color: black;"><p align="LEFT"><span style="font-family: times;">Thuyền đua thì lái cũng đua<br />Con cá cũng lội, con cua cũng chèo</span></p></i><p align="LEFT" style="color: black;"><span style="font-family: times;">Theo cách giải thích của những cuốn sách mà chúng tôi có thì hai câu này có nghĩa đua đòi, bắt chước một cách quá lố chứ không hề có nghĩa là thi đua. Những câu khác cùng nghĩa là: <i>dây lang bò, rau muống cũng bò; húng mọc, tía tô cũng mọc; voi đú, khỉ đú, lợn sề cũng hộc; thấy trâu đầm, bò cũng nhẩy xuống ao; bầu leo, dây bí cũng leo; mành treo, chiếu rách cũng treo; phượng hoàng đua, chim sẻ cũng đua.</i>..</span></p></span></span></span></span><div><span lang="EN"><span style="background-color: white; font-size: medium;"><p align="center" style="color: black;"><b><span style="color: green; font-family: times;">6-2-2009</span></b></p><hr style="color: black;" /></span></span><div align="left"><span lang="EN"><span><span lang="EN"><span style="background-color: white; font-size: medium;"><span style="color: black; font-family: times;"><b><span style="color: blue;"><p align="LEFT" dir="LTR"><u><i>Ông Ðỗ Ngọc Phú , Detroit, MI 48210</i></u></p></span></b><p align="LEFT" dir="LTR">Nếu tính cả những chữ Ê, Ô, Ơ, Ư thì tiếng Việt có hơn chứ không phải là 23 hay 24 như ông viết trong thư. Ông có thể xem các từ điển của Hà Nội , Khai Trí Tiến Ðức hay Lê Văn Ðức để biết rõ hơn. Cám ơn thư của ông.</p><p align="LEFT" dir="LTR"></p><span style="color: blue;"><b><p align="LEFT" dir="LTR"><u><i>Cụ Ðặng Văn Phương , Dayton, Ohio 45440</i></u></p></b></span><p align="LEFT" dir="LTR">Tại các trận quyền Anh, <i>cutman </i>là người săn sóc cho các võ sĩ khi bị thương nhẹ ở mặt, rách mắt, má, môi. Thương tích nặng hơn thì phải nhờ y sĩ<i>. Assist</i> là phụ tá huấn luyện viên. <i>Trainer</i> là huấn luyện viên.</p><p align="LEFT" dir="LTR">Các võ sĩ kiếm rất nhiều tiền nhờ vé bán, quảng cáo, nhưng ít người giữ được những khoản tiền lớn đó vì bị bọn bấu xấu bám chung quanh bòn hết. Mike Tyson kiếm rất nhiều tiền nhưng cũng đã phải khai khánh tận.</p><p align="LEFT" dir="LTR"></p><p align="LEFT" dir="LTR">Chia XẺ và chia SẺ đều đúng, theo các từ điển mà chúng tôi có.</p><p align="LEFT" dir="LTR"></p><span style="color: blue;"><b><p align="LEFT" dir="LTR"><u><i>Bà Nguyễn Kim, Austin, Texas</i></u></p></b></span><p align="LEFT" dir="LTR">VERB+ING có thể là:</p><p align="LEFT" dir="LTR">Tĩnh từ (<i>adjective</i>) khi đứng trước một danh từ (<i>noun</i>): <i>working class</i></p><i></i><p align="LEFT" dir="LTR">Danh từ (<i>noun</i>) khi làm chủ từ (<i>subject</i>) hay túc từ (<i>object</i>) cho một động từ: <i>Working is good for the body. I love the job but it is working that I hate.</i></p><i></i><p align="LEFT" dir="LTR">Hiện tại phân từ (<i>present participle</i>) khi đi cùng với động từ <i>to be</i> để tạo thành thì hiện tại liên tiến (<i>present continuous tense</i>): <i>He is working for his graduate degree</i>.</p><p align="LEFT" dir="LTR"></p><p align="LEFT" dir="LTR">Có vài động từ KHÔNG thể dùng trong thì liên tiến.</p><p align="LEFT" dir="LTR">Thí dụ động từ TO SEE và động từ TO HEAR nếu chúng có nghĩa là nhìn thấy hay nghe thấy.</p><p align="LEFT" dir="LTR">Chúng ta nói <i>I see his house behind the trees</i> nhưng không nói <i>I am seeing his house behind the trees</i>. Tuy nhiên chúng ta có thể nói <i>He is seeing a very young woman </i>nếu động từ TO SEE có nghĩa là hẹn hò, cặp bồ (<i>to date, to take somebody out, to see somebody socially</i>) với ai đó.</p><p align="LEFT" dir="LTR">Chúng ta nói <i>We hear footsteps downstairs</i> nhưng không thể nói <i>We are hearing footsteps downstairs</i>.</p><i></i><p align="LEFT" dir="LTR"><i>Seeing</i> và <i>hearing</i> có thể là danh từ như trong các thí dụ sau đây:</p><i></i><p align="LEFT" dir="LTR"><i>Seeing is believing</i> nghĩa là có thấy thì mới tin. <i>Seeing </i>là danh từ, chủ từ của động từ to be.</p><i></i><p align="LEFT" dir="LTR"><i>There will be a hearing on Afghanistan</i> nghĩa là sẽ có một cuộc điều trần về cuộc chiến tại Afghanistan.</p><p align="LEFT" dir="LTR"></p><i></i><p align="LEFT" dir="LTR"><i>TO SAY/ TO TELL/ TO SPEAK</i> đều là nói.</p><i></i><p align="LEFT" dir="LTR"><i>TO SAY</i> là nói điều gì đó, theo sau có thể là hai chấm (:) và dấu ngoặc kép để nhắc lại nguyên văn lời nói.</p><i><p align="LEFT" dir="LTR">He SAYS he is Spanish. He SAYS:" Adios." Can you SAY it in Spanish?</p></i><p align="LEFT" dir="LTR">Không thế dùng TO SAY trong nghĩa kể chuyện hay nói (một ngôn ngữ nào đó). Không thể nói <i>He SAYS a story.</i> Phải nói là <i>he TELLS a story</i>. Cũng không thể nói <i>He SAYS French</i> mà phải nói là <i>he SPEAKS French, </i>nghĩa là ông ấy nói tiếng Pháp. Nhưng có thể nói <i>He SAYS it in French</i>.</p><i></i><p align="LEFT" dir="LTR"><i>TO TELL</i> là kể, kể chuyện, nói chuyện.</p><i></i><p align="LEFT" dir="LTR"><i>He can TELL the time</i> là nó biết xem đồng hồ.</p><i></i><p align="LEFT" dir="LTR"><i>We all TELL lies every now and then</i> là ai trong chúng ta thỉnh thoảng cũng nói dối.</p><i></i><p align="LEFT" dir="LTR"><i>Let me TELL you a funny story</i> là để tôi kể cho anh nghe câu chuyện cười này.</p><i></i><p align="LEFT" dir="LTR"><i>I cannot TELL who is who</i> là hai người giống nhau quá, tôi không phân biệt được ai là ai.</p><i></i><p align="LEFT" dir="LTR"><i>To TELL fortunes</i> là coi bói.</p><p align="LEFT" dir="LTR">TO SPEAK là nói chuyện, đọc diễn văn, nói một ngôn ngữ.</p><i></i><p align="LEFT" dir="LTR"><i>I don’t want to TALK/ SPEAK to him</i> là tôi không muốn nói chuyện với ông ấy.</p><i></i><p align="LEFT" dir="LTR"><i>The Dalai Lama will speak (GIVE A TALK) at the United Nations</i> là đức Ðạt Lai Lạt Ma sẽ đọc diễn văn tại Liên Hiệp Quốc.</p><i></i><p align="LEFT" dir="LTR"><i>He speaks English with Australian accent</i> là ông ấy nói tiếng Anh giọng Úc.</p><p align="LEFT" dir="LTR"></p><span style="color: blue;"><b><p align="LEFT" dir="LTR"><u><i>Ông Nguyễn Thế Quỳnh, Santa Ana, California</i></u></p></b></span><i></i><p align="LEFT" dir="LTR"><i>Lữ thứ</i> là quán trọ, cùng nghĩa với lữ xá, lữ điếm.</p><i></i><p align="LEFT" dir="LTR"><i>Lữ thấn</i> là áo quan quàn ở nơi đất khách, xa quê hương. <i>Thấn</i> là chết mới liệm, chưa chôn. <i>Thấn xá</i> là nhà để quan tài người chết.</p><i></i><p align="LEFT" dir="LTR"><i>Bơ vơ lữ thấn tha hương đề huề</i> là câu trong Kiều nói chú của Kim Trọng chết ở xa nhà (Liêu Dương thuộc tỉnh Phụng Thiên thuộc Mãn Châu), xác còn quàn nơi đất khách.</p><p align="LEFT" dir="LTR"></p><i><p align="LEFT" dir="LTR">Chén đưa / chén mừng</p></i><p align="LEFT" dir="LTR">Chén đưa là chén rượu tiễn chân người đi. Chén mừng là chén rượu mừng ngày tái ngộ.</p><i><p align="LEFT" dir="LTR">Chén đưa nhớ bữa hôm nay<br />Chén mừng xin đợi ngày này năm sau</p></i><p align="LEFT" dir="LTR">là lời của Kiều khi tiễn Thúc Sinh về nhà với ... vợ, hẹn một năm sau thì trở lại.</p><p align="LEFT" dir="LTR"></p><span style="color: blue;"><b></b></span></span><p align="LEFT" dir="LTR" style="color: black;"><span style="font-family: times;"><span style="color: black;"><span style="color: blue;"><b><u><i>Ông Lâm Quang Hải </i></u></b></span><i><a href="mailto:haiquanglam@gmail.com"><span style="color: blue;"><b>haiquanglam@gmail.com</b></span></a></i></span><b><span style="color: blue;"></span></b></span></p><span style="color: black;"><b><span style="color: blue; font-family: times;"></span></b></span><p align="LEFT" dir="LTR" style="color: black;"><span style="font-family: times;">Mấy câu thơ bẩy chữ của ông có gì sai quấy đâu:</span></p><i style="color: black;"><p align="LEFT" dir="LTR"><span style="font-family: times;">Xuân buồn lữ khách vẫn xa quê<br />Nước non, non nước nặng câu thề<br />Ðón xuân, ai hẹn xuân sau đón<br />Chí cả cùng ai chung bước về.</span></p></i><p align="LEFT" dir="LTR" style="color: black;"><span style="font-family: times;">Chỉ xin thay chữ "chung" trong câu 4 thành "sẽ" để cho câu thơ nghe êm hơn.</span></p></span></span></span></span><div><span lang="EN"><span style="background-color: white; font-size: medium;"><p align="center" style="color: black;"><span style="font-family: times;"><span style="color: green;"><b>6</b></span><b><span style="color: green;">-3-2009</span></b></span></p><hr style="color: black;" /></span></span><div align="left"><span lang="EN"><span><span lang="EN"><span style="background-color: white; font-size: medium;"><span style="color: black; font-family: times;"><b><span style="color: blue;"><p align="LEFT"><u><i>Bà M. H.</i></u></p></span></b><span><p align="LEFT">Mao Tôn Cương là một phê bình gia văn học Trung quốc, người tỉnh Giang Tô, nhưng sách vở không ghi rõ ngày sinh và ngày mất. Người ta chỉ biết ông sống vào thế kỷ thứ 17, thời nhà Thanh. Ông là một trong những phê bình gia nổi tiếng viết về bộ Tam Quốc Chí của La Quán Trung. Ông cũng ký bút hiệu Tử Am. Mao Tôn Cương cùng vói thân phụ là Mao Luân còn phụ đính và phê bình một tác phẩm nổi tiếng khác của Cao Minh là Tỳ Bà Ký.</p><p align="LEFT">Người Việt Nam hay nói "lời bàn của Mao Tôn Cương" khi muốn đưa ra những bình luận, thường là không mấy nghiêm túc. Mao Tôn Cương là một nhân vật có thật, nhưng không phê bình những chuyện ngày nay của chúng ta. Tên của ông viết theo lối Pinin là Mao Tsung Kang, viết theo lối phiên âm Wade là Mao Zong Gang.</p></span><b><p align="LEFT"></p><span style="color: blue;"><p align="LEFT"><u><i>Ông Lê Thanh Xuân, Azusa, CA 91702</i></u></p></span></b><span><p align="LEFT">Cám ơn ông, chỉ vì muốn cho thấy những biển dâu của tiếng Việt, đã cất công mua nguyên một chai xì dầu đem đến tận tòa soạn để tặng người phụ trách mục Chữ Nghĩa Chúng Ta.</p><p align="LEFT">Thưa ông, ông buồn, chúng tôi cũng buồn. Tiếng Việt bị xuyên tạc như thế đấy. Có mấy chữ in trên nhãn của một sản phẩm bán cho người Việt chúng ta, họ cũng làm việc cẩu thả, lôi thôi như vậy.</p><p align="LEFT">Tưởng tượng những ai không biết, mua về trong uống ngoài xoa vẫn không thấy ăn thua gì (?), vẫn không cải thiện được tình hình thì sao.</p><p align="LEFT">Những chữ in "Si Dấu Loai Dâm" trên chai xì dầu của công ty Kim Lan đã sai từ chính tả sai đi:</p><p align="LEFT">Xì chứ không phải Si.</p><p align="LEFT">Dầu chứ không phải Dấu.</p><p align="LEFT">Loại chứ không phải Loai.</p><p align="LEFT">Ðậm chứ không phải là Dâm</p></span><b><p align="LEFT"></p><p align="LEFT"><span style="color: blue;"><u><i>Ông Huy Phương, tác giả Nhìn Xuống Cuộc Ðời</i></u></span></p></b><span><p align="LEFT">Xin cám ơn ông và Bác Sĩ Hoàng Văn Ðức đã nhắc không nên dùng ÐỒNG HƯƠNG mà nên dùng ÐỒNG BÀO.</p><p align="LEFT">ÐỒNG HƯƠNG là cùng quê hương, làng xóm. ÐỒNG BÀO có nghĩa rộng hơn, là người cùng một dòng giống, một đất nước.</p><p align="LEFT">Ông cũng nhắc không nên dùng Việt Kiều HẢI NGOẠI, mà nên gọi là người Việt QUỐC NGOẠI.</p><p align="LEFT">Danh từ HẢI NGOẠI làm người ta hiểu đó là lãnh thổ ở ngoài, nhưng thuộc về Việt Nam như danh từ France outre mer ngày xưa.</p></span><b><p align="LEFT"></p></b><span><p align="LEFT">Một độc giả viết thư phiền trách các SPEAKERS của đài Little Saigon Radio.</p><p align="LEFT">Gọi các xướng ngôn viên là SPEAKERS là không đúng. SPEAKERS là loa phóng thanh, loa khuếch âm của máy phát thanh, của dàn máy nhạc stereo.</p><p align="LEFT">Nhưng HOUSE SPEAKER thì lại có nghĩa là chủ tịch quốc hội.</p><p align="LEFT">SPOKESMAN, SPOKESPERSON là phát ngôn viên, người đại diện để nói thay cho một người khác, một tổ chức, một đoàn thể.</p><p align="LEFT">(RADIO / TELEVISION) ANNOUNCER là người đọc tin (NEWS READER) cho đài truyền thanh, truyền hình.</p><p align="LEFT">ANCHOR, ANCHOR PERSON có nghĩa như ANNOUNCER nhưng cũng có nghĩa là một người được trao phó hẳn một chương trình của đài truyền thanh hay truyền hình, dẫn chương trình cho đài.</p></span><b><p align="LEFT"></p><span style="color: blue;"><p align="center"><i>Lại "rút dây động DỪNG"</i></p></span></b><span><p align="LEFT">Danh từ DỪNG, không phải là RỪNG, được ghi trong Từ Ðiển Văn Học Việt Nam trang 479 cuốn 1 của Linh Mục Anthony Trần Văn Kiệm.</p><p align="LEFT">Rút dây động dừng cũng được tìm thấy ở trang 161 Khai Trí Tiến Ðức.</p><p align="LEFT">Dừng là đắp đất bùn lên tấm phên tre để làm thành vách cho nhà:</p><i></i><p align="LEFT"><i>Chiều chiều con quạ lợp nhà<br />Con cu chẻ lạt, con gà dừng phên </i>(ca dao)</p></span><b><p align="LEFT"></p><span style="color: blue;"><p align="LEFT"><u><i>Cô Mai Kim, Los Angeles, California</i></u></p></span></b><span><i></i><p align="LEFT"><i>Ưu thời mẫn thế</i> không có nghĩa là người am hiểu thời thế. Ưu là lo. Thời là thời cuộc. Mẫn cũng là lo. Thế là đời sống.</p><p align="LEFT">Ưu thời là lo việc đời.</p><p align="LEFT">Mẫn thế là lo đời, thương đời.</p><p align="LEFT">Ưu thời mẫn thế là những chữ để chỉ người ưu tư, lo lắng về cuộc đời, về thế sự chung quanh.</p><p align="LEFT">Tên của bào huynh, Ngọc Thụ là cái cây bằng ngọc, cái cây đẹp đẽ như ngọc.</p><p align="LEFT">Nhưng mai ngọc thụ thì lại có nghĩa khác. Mai còn có nghĩa là chôn. Mai ngọc thụ là chôn cây ngọc, là người hiền mà chết đi, gây tiếc thương cho mọi người. Mai hương là chôn hương, là người con gái đẹp mà chết.</p><p align="LEFT">Mai cũng là cây hoa mơ. Mai hương do đó, còn có nghĩa là mùi thơm của hoa mơ.</p></span><b><p align="LEFT"></p></b></span><span><span style="color: black; font-family: times;"><i></i></span><p align="LEFT" style="color: black;"><span style="font-family: times;"><i>EPICENE</i> là tên dùng để đặt cho cả nam lẫn nữ, cũng là <i>unisex names</i> hay <i>same sex names</i>.</span></p><p align="LEFT" style="color: black;"><span style="font-family: times;">Có rất nhiều tên như thế: SEAN, DANA, ALEX, ANGEL, TAYLOR...</span></p><span style="color: black; font-family: times;"><i></i></span><p align="LEFT" style="color: black;"><span style="font-family: times;"><i>EPICENE</i> cũng là danh từ chỉ cả nam lẫn nữ: ATTENDANT, NURSE, TEACHER, ACTOR, SINGER...</span></p><p align="LEFT" style="color: black;"><span style="font-family: times;">Tuy nhiên, người ta cũng dùng ACTRESS và SONGSTRESS để nói rõ nữ diễn viên, nữ ca sĩ.</span></p></span></span></span></span></span><div><span lang="EN"><span style="background-color: white; font-size: medium;"><p align="center" style="color: black;"><span style="font-family: times;"><span style="color: green;"><b>8</b></span><b><span style="color: green;">-5-2009</span></b></span></p><hr style="color: black;" /></span></span><div align="left"><span lang="EN" style="background-color: white; font-size: medium;"><span><span lang="EN"><span><p align="LEFT" style="color: black;"></p><span><b style="color: black;"><span style="color: blue; font-family: times;"></span></b><p align="LEFT" dir="LTR" style="color: black;"><span style="font-family: times;"><b><span style="color: blue;"><u><i>Ðộc giả Châu Nguyễn (</i></u></span></b><i><a href="mailto:Chau.Nguyen@nashville.gov"><span style="color: blue;"><b>Chau.Nguyen@nashville.gov</b></span></a></i><b><span style="color: blue;"><u><i>)</i></u></span></b></span></p><b style="color: black;"><span style="color: blue; font-family: times;"></span></b><p align="LEFT" dir="LTR" style="color: black;"><span style="font-family: times;">Ðôi câu đối đó được treo trên tường tiệm Phở Xe Lửa ở khu Eden, Falls Church, Virginia. Nguyên hai câu này là của cụ Bảo Vân Bùi Văn Bảo và cụ Tam Lang Vũ Ðình Chí đùa một bà chủ tiệm phở ở Tân Ðịnh cách đây đã hơn 40 năm:</span></p><i style="color: black;"><p align="LEFT" dir="LTR"><span style="font-family: times;">Nạc mỡ nữa làm gì, em nghĩ đã chín rồi, đừng nói với em câu tái giá<br />Muối tiêu không đáng ngại, lão thấy còn gân chán, hãy vui cùng lão miếng gầu dai</span></p></i><p align="LEFT" dir="LTR" style="color: black;"><span style="font-family: times;">Con trai cụ Bảo Vân đọc lại cho ông chủ tiệm Phở Xe Lửa nghe. Ông chủ tiệm nhờ người viết thư pháp và treo lên tường của tiệm.</span></p><p align="LEFT" dir="LTR" style="color: black;"><span style="font-family: times;">Phở của ông rất ngon nhưng ăn nói thì rất chướng.</span></p><span><p align="LEFT" dir="LTR" style="color: black;"></p><span style="color: black; font-family: times;"><span style="color: blue;"><b><p align="LEFT" dir="LTR"><u><i>Ông Nguyễn Thủy, Garden Grove, California</i></u></p></b></span><span><p align="LEFT" dir="LTR">Chúng tôi cũng đã nghe chuyện diễu đó. Có rất nhiều chuyện diễu nhái giọng tiếng Anh của người Hoa. Chuyện kể một ông người Hoa nọ bị một người bạn Mỹ đố đặt được những câu tiếng Anh có đủ các mầu sắc như GREEN, PINK, YELLOW, BLUE, WHITE, PURPLE và BLACK. Ông người Hoa (tên là SUM TING WONG) nghĩ một lúc rồi nói:</p><i><p align="LEFT" dir="LTR">I hear the phone GREEN, GREEN, GREEN, then I go and PINK up the phone, I say YELLOW... BLUE’s that? WHITE did you say? Aiyah, wrong number, lah... Don’t disturb PURPLE and don’t call BLACK, ok? Thank you!</p></i><p align="LEFT" dir="LTR">Giải nghĩa thì mất hay đi nên xin miễn.</p></span></span><p align="LEFT" dir="LTR" style="color: black;"></p><span style="color: black; font-family: times;"><p align="LEFT" dir="LTR">Marie Corelli là một nhà văn Anh (1855-1924). Bà cho biết tại sao bà không lập gia đình như thế này<i>: I never married because there was no need. I have three pets at home which can replace a husband. I have a dog which growls every morning, a parrot which swears all the afternoon and a cat comes home late at night.</i> Tôi không lấy chồng bao giờ vì không có nhu cầu. Tôi có ba con thú nuôi trong nhà có thể thay thế một ông chồng. Một con chó thì sáng nào cũng lầu bầu, càu nhàu khó chịu, một con vẹt chửi thề tục tĩu suốt buổi chiều và một con mèo đến khuya mới mò về nhà.</p></span><p align="LEFT" dir="LTR" style="color: black;"></p><span style="color: black; font-family: times;"><span style="color: blue;"><b><p align="LEFT" dir="LTR"><u><i>Ông Phạm Trung Hiếu, Chicago, Illinois</i></u></p></b></span><span><p align="LEFT" dir="LTR">SPIC là chữ gọi người gốc Nam Mỹ (Hispanic). Ðây là một chữ mang ý nghĩa nhục mạ, coi thường những người này.</p><p align="LEFT" dir="LTR">Có mấy lối giải thích về nguồn gốc của SPIC. Một trong những cách giải thích là SPIC do từ cách viết tỉnh lược của chữ Hispanic (hiSPanIC) mà ra. Còn hai cách viết khác là SPIK và SPICK. Nên tránh dùng những chữ này nếu là người không phải Latino hay Hispanic, vì đó là những chữ lăng mạ, xúc phạm những người nói tiếng Tây Ban Nha ở Hoa kỳ.</p></span></span><p align="LEFT" dir="LTR" style="color: black;"></p><span style="color: black; font-family: times;"><p align="LEFT" dir="LTR">Swine là heo nái. Pig là heo nói chung. Boar là heo rừng, heo đực. Piglet là heo con. Pecary là heo rừng. Hog là heo. Tiếng lóng hog là mô tô máy lớn như Harley Davidson. Hog trong tiếng Anh lại có nghĩa là cừu non, dưới một tuổi, chưa bị xén lông lần nào. Wart hog là một loài heo rừng có những cục u như những mụn cơm rất to trên mặt, răng nanh dài và nhọn. Pork là thịt heo. Porker là heo vỗ cho béo để lấy thịt. Pork barrel là những ngân khoản trích từ ngân sách liên bang dành cho các địa phương của các nhà làm luật.</p></span><p align="LEFT" dir="LTR" style="color: black;"></p><span style="color: black; font-family: times;"><span style="color: blue;"><b><p align="LEFT" dir="LTR"><u><i>Ông Bửu Thạnh, Buffalo, New York</i></u></p></b></span><span><p align="LEFT" dir="LTR">Ông Truman ngoài câu "<i>In Washington, if you need a friend, get a dog"</i> còn có một câu khác cũng không kém phần chua chát. Ðó là câu: "<i>My choice in life was either to be a piano player in a whorehouse or a politician. And to tell you the truth, there’s hardly any difference." </i>Trong đời, tôi muốn làm một người chơi đàn trong một nhà điếm hay nếu không thì làm một chính trị gia. Nhưng nói thực thì hai việc đó cũng chẳng khác nhau bao nhiêu.</p><p align="LEFT" dir="LTR">Tổng thống Truman là một nhạc sĩ sử dụng đàn dương cầm xuất sắc.</p></span></span><p align="LEFT" dir="LTR" style="color: black;"></p><span><p align="LEFT" dir="LTR" style="color: black;"><span style="font-family: times;">Câu ông hỏi không phải của tổng thống Truman mà của Anton Chekov: <i>If you are afraid of loneliness, don’t marry </i>(nếu bạn sợ cô đơn thì đừng lập gia đình).</span></p><p align="LEFT" dir="LTR" style="color: black;"><span style="font-family: times;">Socrates nói một câu tương tự: <i>All men should get married. If they are lucky, they are happy. If not, they become philosophers</i> (Ðàn ông nên lấy vợ. May mắn thì hạnh phúc. Không may thì thành triết gia). Socrates uống thuốc độc tự tử nhưng không phải vì ông chán vợ. Ông là một triết gia.</span></p></span></span></span></span></span></span></span><span style="font-family: "Times New Roman";"></span><div><span style="background-color: white; font-size: medium;"><p align="center" style="color: black;"><b><span style="color: green; font-family: times;">9-1-2009</span></b></p><hr style="color: black;" /></span><div align="left"><span><span lang="EN"><span style="background-color: white; font-size: medium;"><b style="color: black;"><span style="color: blue; font-family: times;"><p align="center"><i>TRÂM GẪY BÌNH RƠI / HOA GẪY BÌNH RƠI?</i></p></span></b><span><p align="LEFT" style="color: black;"><span style="font-family: times;">Có một số ý kiến cho rằng câu 70 của truyện Kiều phải là "<i>HOA</i>" thay vì "<i>TRÂM"</i> (<i>thì đà trâm gẫy bình rơi bao giờ),</i> không như các bản Kiều vẫn chép.</span></p><p align="LEFT" style="color: black;"><span style="font-family: times;">Dương Quảng Hàm trong Quốc Văn Trích Diễm (trang 115) ghi là "<i>trâm"</i> nhưng không chú thích. Ðào Duy Anh trong cuốn hiệu khảo và chú giải Truyện Kiều do nhà xuất bản Văn Học Hà Nội xuất bản năm 1984 ở trang 22 cũng chép là "<i>trâm</i>" và giải thích <i>"cái trâm gẫy, cái bình bị rơi vỡ là tỷ dụ về người đàn bà chết."</i></span></p><p align="LEFT" style="color: black;"><span style="font-family: times;">Trong Kim Túy Tình Từ do Phạm Kim Chi phiên chú, phủ Quốc Vụ Khanh Ðặc Trách Văn Hóa tái bản năm 1972, nơi trang 21 ghi là <i>"trâm",</i> và giải thích bằng câu "<i>bình truy trâm chiếc (sic) thị hà như (sic)"</i> của Bạch Cư Dị.</span></p><p align="LEFT" style="color: black;"><span style="font-family: times;">Nhưng Vân Hạc ở trang 21 Truyện Kiều Chú Giải viết rõ rằng "<i>phải chép là hoa gẫy bình rơi mới đúng</i>." Rồi Ðào Duy Anh trong Từ Ðiển Truyện Kiều ở trang 412 cũng cho rằng <i>"Nguyễn Du đổi hình tượng bình chìm hoa gẫy thành trâm gẫy bình rơi."</i> Hà Như Chi trong Việt Nam Thi Văn Giảng Luận trang 350, thì viết ở phần chú thích rằng "<i>nếu đổi chữ trâm thành chữ hoa thì đúng với ý câu thơ Ðường: nhất phiến tình chu dĩ đáo ngạn, bình trầm hoa chiết dĩ đa thời."</i></span></p><p align="LEFT" style="color: black;"><span style="font-family: times;">Như vậy, câu 70 của Nguyễn Du trong tất cả các bản đều chép là <i>"trâm gẫy",</i> nhưng ít nhất có ba người cứ muốn đổi "<i>trâm</i>" thành "<i>hoa"</i>, cho rằng "<i>trâm" </i>là không đúng, Nguyễn Du đã đổi "<i>hoa</i>" thành "<i>trâm"</i> vì một lý do nào đó.</span></p><p align="LEFT" style="color: black;"><span style="font-family: times;">Tất cả đều dẫn hai câu "<i>nhất phiến tình chu dĩ đáo ngạn/ bình trầm hoa chiết dĩ đa thì</i>", nghĩa là một mảnh thuyền tình đã đến bờ, bình chìm hoa gẫy đã lâu rồi, để nói đến sự muộn màng, khi người khách phương xa đến tìm, thì người phụ nữ đã ra đi vĩnh viễn. Bông hoa bị gẫy, cái bình kéo nước từ giếng lên, chưa lên đến nơi thì đứt dây rơi xuống. Hai hình ảnh đều là những đứt đoạn ở giữa lưng chừng, là cái chết khi còn thanh xuân, tuổi trẻ.</span></p><p align="LEFT" style="color: black;"><span style="font-family: times;">Nhưng có thể Nguyễn Du không định dùng chữ "<i>hoa"</i>, mà ông đích thực chỉ muốn dùng chữ "<i>trâm"</i> thì sao?</span></p><p align="LEFT" style="color: black;"><span style="font-family: times;">Sở dĩ có những ý kiến cho rằng Nguyễn Du đã đổi chữ <i>"hoa"</i> thành <i>" trâm</i>" có thể là vì trong câu 69 ở ngay dòng trên, ông đã dùng hình ảnh một con thuyền ghé bến. Các nhà chú giải cho rằng vì Nguyễn Du dùng con thuyền trong câu 69, nên chắc chắn ông phải mượn ý của hai câu "<i>nhất phiến tình chu dĩ đáo ngạn, bình trầm hoa chiết dĩ đa thì</i>". Vì thế, nên câu 70 không thể là "<i>trâm"</i> được, mà phải là "<i>hoa</i>" mới hợp lý và mới đúng như chữ dùng trong nguyên bản hai câu chữ Hán.</span></p><p align="LEFT" style="color: black;"><span style="font-family: times;">Ðồng ý "<i>hoa"</i> mang nhiều hình ảnh của một người đàn bà hơn là "<i>trâm</i>" và chính Nguyễn Du, ở câu 66 cũng đã dùng bông hoa để nói về người đàn bà: <i>"nửa chừng xuân thoắt gẫy cành thiên hương"</i>. Cành thiên hương gẫy, người đàn bà đẹp chết.</span></p><p align="LEFT" style="color: black;"><span style="font-family: times;">Nhưng cũng chính vì thế, Nguyễn Du không muốn nhắc lại chữ "<i>hoa"</i> ở câu 70 nữa. Ông dùng "trâm" lấy từ một điển khác trong thơ Bạch Cư Dị: "<i>bình trầm, trâm chiết, trị nại hà, tự thiếp kim triêu dữ quân biệt</i>" nghĩa là bình chìm, trâm gẫy biết làm sao, tựa thiếp sáng nay cùng chàng từ biệt. Hai câu của Bạch Cư Dị đại ý nói việc sắp thành mà hỏng, có làm mà cũng như không, như một người đẹp chết non yểu.</span></p><p align="LEFT" style="color: black;"><span style="font-family: times;">Trong cổ nhạc phủ có những câu này cũng nói về trâm gẫy, bình rơi: "<i>thạch thượng ma ngọc trâm, ngọc trâm dĩ thành trung ương chiết</i>. <i>Tỉnh thượng văn ngân bình, ngân bình vị thượng ty thằng tuyệt"</i> nghĩa là trên đá mài trâm ngọc, trâm ngọc vừa thành, bị gẫy ở chỗ chính giữa, trên giếng kéo bình bạc, bình bạc chưa lên đến nơi, dây tơ đứt.</span></p><p align="LEFT" style="color: black;"><span style="font-family: times;">Cây trâm đang mài gần xong thì bị gẫy ở giữa, chiếc bình bằng bạc thả xuống giếng múc nước lên chưa tới miệng giếng thì dây đứt. Toàn là những chuyện dang dở, giữa đường đổ vỡ, gẫy nát.</span></p><p align="LEFT" style="color: black;"><span style="font-family: times;">Trong câu 69, Nguyễn Du đưa ra hình ảnh người khách phương xa tới bằng thuyền, nên các nhà chú thích suy luận cho rằng ông mượn ý hai câu <i>"nhất phiến tình chu dĩ đáo ngạn, bình trầm hoa chiết dĩ đa thì</i>" nên câu 70 phải là "hoa" chứ không thể là "trâm" được. Nhưng giả sử Nguyễn Du cho người khách viễn phương đi ngựa, mà không dùng thuyền để đi tìm người đẹp thì chắc chắn sẽ không có chuyện <i>"hoa"</i> hay "<i>trâm</i>" nữa.</span></p><p align="LEFT" style="color: black;"><span style="font-family: times;">Hơn nữa, ở câu 749, đoạn Kiều mộng thấy Ðạm Tiên, Nguyễn Du cũng lại dùng "<i>trâm</i>" chứ không dùng <i>"hoa":</i> "<i>bây giờ trâm gẫy, gương tan</i>". Hình ảnh cái trâm gẫy lại được đem dùng để chỉ người đàn bà (Ðạm Tiên) chết. Và ở câu này thì không thể là "<i>hoa"</i> được. Nó phải là trâm (gẫy) vì nó đi cạnh tấm gương (tan), hai món trên bàn trang điểm của người phụ nữ.</span></p><p align="LEFT" style="color: black;"><span style="font-family: times;">Vậy nên có thể tin chắc rằng Nguyễn Du không đổi, không thay, không dùng sai chữ <i>"hoa</i>" thành "<i>trâm</i>", mà ông đã cố ý dùng như vậy, và điển mà ông mượn có phần chắc là mấy câu của Bạch Cư Dị và cổ nhạc phủ chứ không phải là hai câu có thuyền ghé bến, hoa gẫy như Vân Hòe, Ðào Duy Anh và Hà Như Chi đã giải thích.</span></p></span></span></span></span><div><span style="background-color: white; font-size: medium;"><p align="center" style="color: black;"><b><span style="color: green; font-family: times;">10-4-2009</span></b></p><hr style="color: black;" /></span><div align="left"><span><span lang="EN"><span style="background-color: white; font-size: medium;"><p align="LEFT" style="color: black;"></p><span style="color: black; font-family: times;"><b><span style="color: blue;"><p align="center"><i>TÔI THÍCH ÐẬU PHỤ</i></p></span></b><span><p align="LEFT">Thích ăn đậu phụ thì chắc chắn không phải là một điều sai quấy. Nói lên điều đó cho mọi người biết thì cũng không phải là điều cần phải cấm đoán. Nói lên cái thích của mình bằng cái bảng số xe thì cũng chẳng chết ai. Vậy mà sở lộ vận của tiểu bang Colorado nhất định không cấp cho Kelly Coffman-Lee cái bảng số xe để gắn lên chiếc Suzuki của cô. Cái bảng số không đủ chỗ để viết nguyên văn I LOVE TOFU nên cô phải viết ngắn lại thành ILVTOFU.</p><p align="LEFT">Sở lộ vận giải thích việc không chịu cấp bảng số với những chữ cô yêu cầu rằng những chữ ấy, khi đọc lên có thể làm cho người ta nghĩ thành bậy bạ, tục tĩu.</p><p align="LEFT">"I" thì không cần và cũng không thể viết tắt lại được. LOVE thì phải viết ngắn lại thành "LV". Rất hợp lý. TOFU thì để nguyên không viết ngắn lại để người đọc cái bảng số ấy biết rõ lòng yêu thích dành cho món đậu phụ. Thế thì tục tĩu ở chỗ nào?</p><p align="LEFT">"FU" nếu muốn trở thành tục tĩu thì phải thêm hai chữ "CK" ở cuối. Chứ "FU" thì tục tĩu nỗi gì?<br />Hay "U" là "YOU" như trong WHILE-U-WAIT?</p><p align="LEFT">Thế còn "F" là cái gì? Hay nó là viết tắt của 4 chữ mà khi nói tránh đi là "<i>four letter word</i>"?</p><p align="LEFT">À thì chắc vậy.</p><p align="LEFT">Nếu thế thì ai mà chẳng thích.</p><p align="LEFT">Ðậu phụ ấy mà.</p></span></span><p align="LEFT" style="color: black;"></p><span style="color: black; font-family: times;"><span style="color: blue;"><b><p align="LEFT"><u><i>Cụ Vũ thị Nhị, Westminster, California</i></u></p></b></span><span><i></i><p align="LEFT"><i>Mua tận gốc, bán tận ngọn</i> nghĩa là mua hàng ngay từ nơi sản xuất, không qua trung gian để được hưởng giá thấp nhất; bán tận ngọn là bán thẳng cho người mua, cũng không qua trung gian để người mua không phải mua bằng giá quá cao.</p></span></span><p align="LEFT" style="color: black;"></p><span style="color: black; font-family: times;"><span style="color: blue;"><b><p align="LEFT"><u><i>Ông Nguyễn Trần Cửu, Los Angeles, California</i></u></p></b></span><span><p align="LEFT">Danh từ PRIMATE trong Anh ngữ có 2 nghĩa:</p><p align="LEFT">Nghĩa thứ nhất là tổng giám mục (archbishop) hay giám mục (bishop). Nghĩa thứ hai là khỉ độc như hắc tinh tinh (chimpanzee), đười ươi (gorilla)...</p></span></span><p align="LEFT" style="color: black;"></p><span style="color: black; font-family: times;"><span style="color: blue;"><b><p align="LEFT"><u><i>Ông Phạm Tài Anh, San Gabriel, California</i></u></p></b></span><span><p align="LEFT">Ca khúc <i>It’s Now Or Never</i> là lời Anh của bài <i>O Sole Mio</i> (Mặt trời của tôi), một ca khúc viết năm 1898 của Givanni Capurro (lời ca) và Eduardo di Capua (nhạc). Dalida hát bài này bằng tiếng Ý.</p></span></span><p align="LEFT" style="color: black;"></p><span style="color: black; font-family: times;"><p align="LEFT">Ca sĩ Châu Hà hiện sống tại Virginia. Giọng của Châu Hà là giọng <i>contre alto</i>.</p></span><p align="LEFT" style="color: black;"></p><span style="color: black; font-family: times;"><p align="LEFT">Vũ Ngọc Phan, tác giả bộ sách phê bình văn học Nhà Văn Hiện Ðại đã mất. Bộ sách được bào đệ là Vũ Minh Thiều in lại ở Sài Gòn sau năm 1954. Cụ Vũ Minh Thiều, dịch giả một số sách tiếng Pháp sang Việt ngữ đã qua đời tại San Jose hồi thập niên 80.</p></span><p align="LEFT" style="color: black;"></p><span style="color: black; font-family: times;"><p align="LEFT">Hoài Thanh sinh năm 1909 qua đời tại Hà Nội năm 1982. Hoài Chân, em của Hoài Thanh sinh năm 1914, đồng tác giả cuốn Thi Nhân Việt Nam có thể vẫn còn sống ở Hà Nội.</p></span><p align="LEFT" style="color: black;"></p><span style="color: black; font-family: times;"><p align="LEFT">Ðào Duy Anh nhà soạn tự điển, tác giả hai cuốn tự điển Pháp Việt và Hán Việt sinh năm 1904 tại Thanh Hóa, qua đời năm 1988 tại Hà Nội</p></span><p align="LEFT" style="color: black;"></p><span style="color: black; font-family: times;"><p align="LEFT">Thiều Chửu tên thật là Nguyễn Hữu Kha sinh năm 1902, mất năm 1954. Sau khi bị đấu tố và hạ nhục, ông tự trầm ở sông Ðuống ngày 15 tháng 7 năm 1954. Ông là một cư sĩ rất có công với Phật giáo Việt Nam. Thiều Chửu được nhiều người biết đến qua bộ tự điển Hán Việt mà em gái ông đem in lại ở Sài Gòn năm 1952 và 1954.</p></span><p align="LEFT" style="color: black;"></p><span style="color: black; font-family: times;"><span style="color: blue;"><b><p align="LEFT"><u><i>Cô Thanh Tâm, Springfield, Virginia</i></u></p></b></span><span><i></i><p align="LEFT"><i>Present Participle</i> và <i>Gerund </i>trông thì giống nhau, cùng được tạo thành bởi VERB+ING nhưng không phải là một.</p><p align="LEFT">Present Participle (hiện tại phân từ) được dùng với động từ TO BE để làm thành các thì liên tiến (continuous). Thí dụ: He IS WORKING (present continuous) for the government; It WAS RAINING (past continuous) when I left; They WILL BE FLYING (future continuous) over Vancouver by then.</p><p align="LEFT">Gerund (danh động từ) được dùng làm chủ từ: BUYING a house is an important investment; hay túc từ: She likes LISTENING to music when she works.</p></span></span><p align="LEFT" style="color: black;"></p><span style="color: black; font-family: times;"><p align="LEFT">Sẽ (dấu ngã) cũng có nghĩa là khẽ. Thí dụ giơ cao đánh sẽ.</p></span><p align="LEFT" style="color: black;"></p><span><p align="LEFT" style="color: black;"><span style="font-family: times;">Chí sĩ là người có tiết tháo. Chữ này có từ trước khi ông Ngô Ðình Diệm về nước cầm quyền. Trong bài phú chiến Tây Hồ cũng đã có câu: <i>Kẻ chí sĩ làm thinh đi chẳng dứt.</i></span></p><span style="color: black; font-family: times;"><i></i></span><p align="LEFT" style="color: black;"><span style="font-family: times;">Trí sĩ là thôi không làm quan nữa, đã về nhà nghỉ hưu.</span></p></span></span></span></span><div><span style="background-color: white; font-size: medium;"><p align="center" style="color: black;"><span style="font-family: times;"><span style="color: green;"><b>13</b></span><b><span style="color: green;">-2-2009</span></b></span></p><hr style="color: black;" /></span><div align="left"><span><span lang="EN"><span style="background-color: white; font-size: medium;"><span style="color: black; font-family: times;"><b></b></span><p align="LEFT" style="color: black;"><b><span style="font-family: times;"><span style="color: blue;"><u><i>Nguyễn Hoàng Masayuki Vinh</i></u></span><i><span style="color: blue;"><u> </u></span><a href="mailto:vinhmasayuki@gmail.com"><span style="color: blue;">vinhmasayuki@gmail.com</span></a></i></span></b></p><span style="color: black; font-family: times;"><p align="LEFT">Câu "<i>voi đú lợn sề</i>" thực ra phải là "<i>voi đú, lợn sề cũng đú ". </i>Câu này có nhiều câu tương tự khác, tất cả đều có một nghĩa là đua đòi, bắt chước những việc người khác làm, mà thường là một cách lố bịch, không phải lối, không đủ sức.</p><p align="LEFT">Ðú là đùa giỡn một cách lố bịch, thô lỗ.</p><p align="LEFT">Những câu tương tự với câu trên là:</p><i><p align="LEFT">-Thuyền đua thì lái cũng đua<br />Con cá cũng lội, con cua cũng chèo</p><p align="LEFT">-Cá nhẩy, ốc cũng nhẩy</p><p align="LEFT">-Thấy trâu đầm, bò nhẩy xuống ao</p><p align="LEFT">-Voi đú, khỉ đú, chuột chù cũng chạy quanh</p><p align="LEFT">-Voi rú, lợn sề cũng hộc</p><p align="LEFT">-Mành treo, chiếu rách cũng treo</p></i></span><p align="LEFT" style="color: black;"></p><span style="color: black; font-family: times;"><b><span style="color: blue;"><p align="LEFT"><u><i>Cô Linh Sơn Phạm Santa Ana, California</i></u></p></span><p align="LEFT">TAKE FIVE / TAKE THE FIFTH</p></b><span><p align="LEFT">Ðộng từ <i>to take five</i> là nghỉ, nghỉ tay một lúc.</p><i></i><p align="LEFT"><i>To take the Fifth</i> nghĩa là từ chối không khai khi bị hỏi cung trước tòa, nêu lý do là những điều khai ra có thể bị dùng để buộc tội lại chính người khai. <i>The Fifth</i> là tu chính án số 5, một trong 10 tu chính án của bản hiến pháp Mỹ được gọi chung là bộ luật Dân Quyền (<i>Bill of Rights</i>). Tu chính án số 5 có mục đích bảo vệ những người bị tình nghi phạm luật. Quyền không lên tiếng, giữ im lặng là quyền ghi trong tu chính án số 5 của người Mỹ.</p></span></span><p align="LEFT" style="color: black;"></p><span style="color: black; font-family: times;"><i></i><p align="LEFT"><i>Ðàn đứt dây</i> hay đàn sai nhịp, lỗi nhịp là cảnh tan tác phu thê, cảnh không hạnh phúc trong hôn nhân, nhân duyên lỡ dở. Trong Kinh Thi có câu: <i>Thê tử hảo hợp như cổ cầm sắt </i>nghĩa là cảnh vợ chồng, con cái hòa hợp, đầm ấm như đàn cầm và đàn sắt hòa nhau.</p><p align="LEFT">Lời chúc tân hôn <i>sắt cầm hòa hiệp / hảo hợp</i> là do câu vừa kể trong Kinh Thi.</p></span><p align="LEFT" style="color: black;"></p><span style="color: black; font-family: times;"><p align="LEFT">Tác phẩm Trước Ðèn là của Lãng Nhân Phùng Tất Ðắc. Tác giả đã qua đời ngày 6 tháng 3 năm 2008 ở Cambridge, Anh quốc hưởng thọ 100 tuổi. Tác giả còn ký hai bút hiệu khác là Cổ Nhi Tân và Tị Tân</p></span><p align="LEFT" style="color: black;"></p><span style="color: black; font-family: times;"><span style="color: blue;"><b><p align="LEFT"><u><i>Bà Amy Nguyễn, Garden Grove, California</i></u></p></b></span><span><p align="LEFT"><b>GENERATION X </b>là danh từ để chỉ nhũng người sinh trong những năm từ 1965 đến 1980</p><p align="LEFT">Danh từ này được dùng lần đầu tiên ở Anh để chỉ thế hệ ngủ với nhau trước đám cưới, không tin vào thượng đế, ghét nữ hoàng, không kính trọng cha mẹ.</p><p align="LEFT">Cũng còn được gọi là thế hệ thứ 13: <i>13<sup>th</sup> Generation</i></p><i></i><p align="LEFT">Tiếp theo <i>Generation X</i> là <i>Generation Y</i> để chỉ những người ra đời trong thập niên 80 đến năm 2004</p></span></span><p align="LEFT" style="color: black;"></p><span style="color: black; font-family: times;"><span style="color: blue;"><b><p align="LEFT"><u><i>john.nguyen@tcfhe.net</i></u></p></b></span><span><p align="LEFT">Ngày Chúa qua đời là đề tài tranh cãi từ nhiều năm nay. Có nơi nói là thứ Tư, lại có nơi nói là thứ Năm, và thứ Sáu. Theo nhiều thuyết thì ngày Chúa qua đời là ngày thứ Tư, năm 31 AD, năm Chúa bị đóng đinh. Ngài được mai táng cùng ngày trước hoàng hôn và ở trong lòng đất đúng ba ngày, ba đêm trước khi sống lại. Chúa sống lại vào ngày đầu của tuần lễ: <i>Now when he rose early on the first day of the week, he appeared first to Mary Magdalene, from whom he had cast out seven demons ( Mark 16:9).</i></p><i></i></span></span><p align="LEFT" style="color: black;"></p><span style="color: black; font-family: times;"><span style="color: blue;"><b><p align="LEFT"><u><i>Cụ Nguyễn Văn Lộc, Lansing, Michigan</i></u></p></b></span><span><p align="LEFT">Mấy câu cụ hỏi đều là của George Bernard Shaw, một kịch tác gia người Anh.</p><i></i><p align="LEFT"><i>There are two tragedies in life. One is not to get your heart’s desire. The other is to get it</i> (Man and Superman). Có hai thảm kịch trong đời sống. Một là không có được điều mong ước của lòng mình. Ðiều kia là có được điều mong ước ấy.</p><i></i><p align="LEFT"><i>As long as I have a want, I have a reason for living. Satisfaction is death</i> (Overruled). Chừng nào mà tôi còn ham muốn thì tôi còn có lý do để sống. Thỏa mãn rồi thì là chết.</p></span></span><p align="LEFT" style="color: black;"></p><span style="color: black; font-family: times;"><i></i><p align="LEFT"><i>He knows nothing, and he thinks he knows everything. That points clearly to a political career</i> (Major Barbara). Ông ta không biết gì hết. Nhưng ông ta lại nghĩ là ông ta biết tất cả mọi thứ. Ðiều đó cho thấy rõ ông là một nhà chính trị.</p></span><p align="LEFT" style="color: black;"></p><span style="color: blue; font-family: times;"><b><p align="LEFT"><u><i>Ông Phạm Ngọc Bảo, Falls Church, Virginia</i></u></p></b></span><span><p align="LEFT" style="color: black;"><span style="font-family: times;">Trò đổi vị trí của nhũng chữ để tạo thành nhũng tiếng mới như VIỄN PHỐ thành VÕ PHIẾN; KHÁNH GIƯ thành KHÁI HƯNG; THỨ LỄ thành THẾ LỮ... tiếng Anh gọi là <i>anagrams</i>. Sau đây là một vài <i>anagrams:</i></span></p><span style="color: black; font-family: times;"><i></i></span><p align="LEFT" style="color: black;"><span style="font-family: times;">DORMITORY (lưu học xá) thành DIRTY ROOM (căn phòng dơ dáy)</span></p><p align="LEFT" style="color: black;"><span style="font-family: times;">MOTHER-IN-LAW (mẹ chồng hay mẹ vợ) WOMAN HITLER (Hitler cái)</span></p><p align="LEFT" style="color: black;"><span style="font-family: times;">THE DETECTIVES (thám tử) thành DETECT THIEVES (bắt trộm)</span></p><p align="LEFT" style="color: black;"><span style="font-family: times;">CONVERSATION (đối thoại) thành VOICES RANT ON (lời nói lảm nhảm )</span></p><p align="LEFT" style="color: black;"><span style="font-family: times;">SLOT MACHINES (máy kéo ở sòng bài) thành CASH LOST IN ‘EM (tiền mất ở trỏng)</span></p><p align="LEFT" style="color: black;"><span style="font-family: times;">ELEVEN PLUS TWO (mười một cộng hai) thành TWELVE PLUS ONE (mười hai cộng một)</span></p></span></span></span></span><div><span style="background-color: white; font-size: medium;"><p align="center" style="color: black;"><b><span style="color: green; font-family: times;">15-5-2009</span></b></p><hr style="color: black;" /></span><div align="left"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;"><span><span lang="EN"><span><p align="LEFT" style="color: black;"></p><span><b style="color: black;"><p align="LEFT" dir="LTR"><u><i><span style="font-family: times;">Một độc giả gửi e-mail</span></i></u></p></b><span><span style="color: black; font-family: times;"><span><p align="LEFT" dir="LTR">Theo từ điển Hán Việt Ðào Duy Anh ở trang 393 thì phải là Hợp CHÚNG (dấu sắc) Quốc mới đúng, không phải là CHỦNG (dấu hỏi). Chúng ta đã nói và viết sai như thế từ nhiều năm nên đinh ninh (điều sai lầm) đó là đúng.</p><p align="LEFT" dir="LTR">Cũng hệt như trường hợp của môn ÐƯƠNG hộ đối, không phải là môn ÐĂNG hộ đối; chân nam đá chân CHIÊU chứ không phải là chân SIÊU; SÁP nhập chứ không phải là SÁT nhập...</p><p align="LEFT" dir="LTR">CHÚNG nghĩa là nhiều người. CHÚNG cư chứ không phải là CHUNG cư.</p></span><b><p align="LEFT" dir="LTR"></p><span style="color: blue;"><p align="LEFT" dir="LTR"><u><i>Ông Châu Chí Thành (tchau120@yahoo.com)</i></u></p></span></b><span><p align="LEFT" dir="LTR">Câu ông hỏi chúng tôi nghĩ là câu trong sách Luận Ngữ: "<i>tri giả bất hoặc, nhân giả bất ưu, dũng giả bất cụ </i>" nghĩa là biết người thì không còn nghi nghi ngờ, có lòng nhân thì không âu lo và có lòng dũng cảm thì không sợ chi hết.</p></span><b><p align="LEFT" dir="LTR"></p><span style="color: blue;"><p align="LEFT" dir="LTR"><u><i>Cụ Trần Nguyên Hồng, Annandale, Virginia</i></u></p></span></b><span><p align="LEFT" dir="LTR">Câu "<i>nước lỗ chân trâu chẩy ra không mạnh</i> " thực ra là "<i>nước lỗ chân trâu chẩy ra KHỔNG mạnh</i>".</p><p align="LEFT" dir="LTR">KHÔNG có khi đọc là KHỔNG.</p><p align="LEFT" dir="LTR">KHÔNG cũng có khi là HỔNG.</p><p align="LEFT" dir="LTR">KHÔNG cũng có khi là HÔN.</p><p align="LEFT" dir="LTR">NƯỚC LỖ CHÂN TRÂU CHẨY RA KHỔNG MẠNH là câu các ông đồ đặt ra để dậy trẻ con về nguồn gốc Khổng Tử và Mạnh Tử. Khổng Tử người nước Lỗ. Mạnh Tử người nước Trâu.</p><p align="LEFT" dir="LTR">Hai câu</p><i><p align="center" dir="LTR">Từ nay Trâu Lỗ xin siêng học<br />Kẻo hổ mang danh tiếng thế gia</p></i><p align="LEFT" dir="LTR">là của Lê Quí Ðôn nghĩa là từ nay xin học kỹ sách của hai ông Mạnh (người nước Trâu) và Khổng (người nước Lỗ) để khỏi xấu hổ là mang danh tiếng của gia đình tử tế.</p></span><b><p align="LEFT" dir="LTR"></p><span style="color: blue;"><p align="LEFT" dir="LTR"><u><i>Bà Phạm Lê Bảo Khánh Santa Ana, California</i></u></p></span></b></span><span><i style="color: black;"><p align="center" dir="LTR"><span style="font-family: times;">Ðàn kêu tích tịch tình tang<br />Ai đem công chúa TRONG HANG mà về</span></p></i><p align="LEFT" dir="LTR" style="color: black;"><span style="font-family: times;">là nhắc một chi tiết trong truyện Thạch Sanh Lý Thông khi Thạch Sanh giải cứu công chúa bị đại bàng bắt bỏ vào hang núi.</span></p><p align="LEFT" dir="LTR" style="color: black;"><span style="font-family: times;">Hai câu "<i>Ðàn kêu tích tịch tình tang / Ai đem công chúa TRÊN THANG mà về</i> " là nhắc vụ Trần Khắc Chung được vua nhà Trần sai đi Chiêm Thành giải cứu cho công chúa Huyền Trân, người chịu lấy vua Chiêm để đổi lấy hai châu Ô và Lý, khỏi bị đưa lên giàn hỏa khi Chế Mân chết.</span></p><p align="LEFT" dir="LTR" style="color: black;"><span style="font-family: times;">Chữ HỜI là do chữ Hồi đọc trại ra</span></p></span></span></span></span></span></span></span><span style="font-family: "Times New Roman";"></span></span><div><span style="background-color: white; font-size: medium;"><p align="center" style="color: black;"><span style="font-family: times;"><span style="color: green;"><b>16</b></span><b><span style="color: green;">-1-2009</span></b></span></p><hr style="color: black;" /></span><div align="left"><span><span lang="EN"><span style="background-color: white; font-size: medium;"><span style="color: black; font-family: times;"><span><p align="LEFT">Một công ty sản xuất nước uống làm tại Thái Lan, công ty Teptip đã có một vài nỗ lực với tiếng Việt rất tội nghiệp. Công ty này biết sản phẩm của họ được nhiều người Việt dùng nên họ đã có một cố gắng để thêm một hàng chữ Việt ở trên lon nước. Và tiếng Việt trên những nẻo đường lưu vong lại làm đau lòng người lưu lạc thêm một lần nữa.</p><p align="LEFT">Có phần chắc là thứ tiếng Việt này không phải là thứ mà những người Việt mang theo hồi những năm đầu thế kỷ trước khi một số lưu lạc sang Thái, và một số chữ còn sống sót ở một vài vùng thuộc bắc Thái. Thứ tiếng Việt đó đã rơi rụng gần hết, cũng không hơn gì tiếng Việt ở Nouvelle Calédonie, và không thể giúp cho công ty thực phẩm Thái Teptip phụ đề cho loại nước uống ép từ lá cây <i>pennywort</i>, một loại cây có lá hình tròn mọc ở những kẽ đá, vách tường hay ở những khu đồng lầy, họ hàng với giống <i>obolaria virginica</i> ở Bắc Mỹ.</p><p align="LEFT">Tiếng Việt mà công ty thực phẩm Teptip dùng trên lon nước chắc phải từ những nguồn gốc mới hơn. Nhưng công ty này có thể không sẵn sàng chi tiền để có được thứ tiếng Việt khá hơn, chính xác và hay hơn, nên mới ra nông nỗi buổi tối hôm qua.</p><p align="LEFT">Trước hết là chữ "NUỚC". Thay vì dấu sắc được đặt trên chữ "Ơ", thì nó nhẩy sang chữ "U" -- không phải là chữ "Ư" có râu. Chữ "N" thì lại cho mọc cái râu trông không ra làm sao cả.</p><p align="LEFT">Sau đó, là chữ "RÂU" có đội nón hẳn hoi, chắc để có phải đi ra đường khỏi sợ mưa nắng.</p><p align="LEFT">Chữ cuối là "MÁ", là chữ duy nhất được viết đúng.</p><p align="LEFT">Ðọc cả ba chữ in trên lon nước, thì bỗng người đàn bà, người mẹ được tặng thêm bộ râu để thành một đấng "tu mi", mày râu cho khỏi mang tiếng "bất nghì" mặc dù chuyện có râu không nằm trong những đòi hỏi của những người mẹ.</p><p align="LEFT">Tôi ngờ rằng công ty Teptip đã không có những nỗ lực tìm kiếm để có được thứ tiếng Việt có học, đúng chính tả, mà hình như đã chỉ quơ đại một người với một khả năng ngôn ngữ rất hạn chế tình cờ đi ngang và nhờ viết dòng phụ đề Việt ngữ cho loại nước uống ép từ lá cây <i>pennywort</i>, cây rau má. Và vì khả năng tiếng Việt lạng quạng đó, nên người mẹ được cho mọc bộ râu để thành thứ nước mới có cái tên đọc lên nghe ghê rợn là " <b>NUƠC RÂU MÁ</b>".</p><p align="LEFT">Nhìn quanh không thấy ông nọ ở đâu, chỉ thấy râu của ông cắm vào cằm bà kia để thành... RÂU má.</p><p align="LEFT">Hay là ở Thái Lan có thứ... râu má thật mà chúng ta chưa biết? Chắc là không.</p><p align="LEFT">Và như thế, tiếng Việt lại bị lôi ra để làm phiền và gây khó chịu cho người đọc thấy nó.</p><p align="LEFT">Hết "<b>MẤM"</b> với dấu mũ, lại đến "<b>RÂU MÁ</b>", cũng với cái nón trên đầu, rồi "<b>RUỐT</b>" với chữ "T" thay vì chữ "C" và "<b>SỬA SOẠN CON CÁ MỰC</b>" để dịch những chữ <i>prepared cuttlefish</i>, tiếng Việt đã đổi, đã thay, không như tiếng quê hương của ông già Hạ Tri Chương khi trở lại quê cũ sau một đời luân lạc: <i>"hương âm vô cải mấn mao thôi"</i> mà ông đã viết trong Hồi Hương Ngẫu Thư.</p><p align="LEFT">Nhưng làm sao được, khi mà hai tiệm ăn Việt Nam một ở miền tây, một ở miền đông nước Mỹ đều quảng cáo món đặc biệt của tiệm là món THỊT BÒ NHÚN (không có "G") GIẤM?</p><p align="LEFT">Trách người Thái làm gì với cái thứ tiếng Việt... chụp mũ ấy?</p></span><b><p align="LEFT"></p><span style="color: blue;"><p align="LEFT"><u><i>Cụ Nguyễn Văn Sâm, Westminster, California</i></u></p></span></b><span><p align="LEFT">Ðồng ý với cụ hai chữ "<i>đăng quang</i>" dùng trong trường hợp đó là sai hoàn toàn.</p><i></i><p align="LEFT"><i>Ðăng</i> là trèo lên cao. <i>Quang</i> là ánh sáng. Ðăng quang chỉ có một nghĩa duy nhất là lên ngôi vua.</p><p align="LEFT">Ðăng quang cùng nghĩa với <i>đăng cực.</i> Ðó là theo các tự điển Ðào Duy Anh, Khai Trí Tiến Ðức, từ điển Tiếng Việt của Hà Nội, tự điển Việt Nam của Lê Văn Ðức và Lê Ngọc Trụ. Còn <i>đăng quang</i> dùng với ý nghĩa như trong câu cụ dẫn thì chúng tôi không biết người viết căn cứ ở sách vở nào. Không lẽ người qua đời lại lên ngôi vua ở Phật Quốc?</p></span></span><p align="LEFT" style="color: black;"></p><span style="color: blue; font-family: times;"><b><p align="LEFT"><u><i>Cụ Lê Châu, Portland, Oregon</i></u></p></b></span><span><span style="color: black; font-family: times;"><i></i></span><p align="LEFT" style="color: black;"><span style="font-family: times;"><i>I saw him <b>come</b></i> đúng.</span></p><span style="color: black; font-family: times;"><i></i></span><p align="LEFT" style="color: black;"><span style="font-family: times;"><i>I saw him <b>coming</b></i> đúng.</span></p><span style="color: black; font-family: times;"><i></i></span><p align="LEFT" style="color: black;"><span style="font-family: times;"><i>I saw him <b>came</b></i> sai</span></p><span style="color: black; font-family: times;"><i></i></span><p align="LEFT" style="color: black;"><span style="font-family: times;"><i>I saw him <b>comes</b></i><b> </b>cũng sai.</span></p><p align="LEFT" style="color: black;"><span style="font-family: times;">Sau các động từ TO SEE, TO HEAR, luật văn phạm đòi phải dùng động từ nguyên mẫu không có TO (<i>infinitive without TO</i>) hay <i>verb+ING</i>.</span></p><p align="LEFT" style="color: black;"><span style="font-family: times;">Ðộng từ <i>TO LOOK FORWARD TO</i> bao giờ cũng theo sau là <i>Verb+ING</i>. Thí dụ:</span></p><span style="color: black; font-family: times;"><i></i></span><p align="LEFT" style="color: black;"><span style="font-family: times;"><i>I look forward to <b>SEEING</b> them</i>.</span></p><p align="LEFT" style="color: black;"><span style="font-family: times;">Không bao giờ nói <i>I look forward to <b>SEE</b> them</i>.</span></p><p align="LEFT" style="color: black;"><span style="font-family: times;">Hai câu sau đây khác nhau:</span></p><span style="color: black; font-family: times;"><i></i></span><p align="LEFT" style="color: black;"><span style="font-family: times;"><i>He stopped smoking</i> nghĩa là anh ấy đã bỏ thuốc.</span></p><span style="color: black; font-family: times;"><i></i></span><p align="LEFT" style="color: black;"><span style="font-family: times;"><i>He stopped to smoke</i> là anh ấy ngừng tay để hút điều thuốc.</span></p><p align="LEFT" style="color: black;"><span style="font-family: times;">Chúng tôi sẽ nói rõ hơn để trả lời cụ trong một chương trình Anh Ngữ Trong Ðời Sống Hàng Ngày trên đài Hồn Việt TV vào sau Tết.</span></p></span></span></span></span><div><span style="background-color: white; font-size: medium;"><p align="center" style="color: black;"><b><span style="color: green; font-family: times;">17-4-2009</span></b></p><hr style="color: black;" /></span><div align="left"><span><span lang="EN"><span style="background-color: white; font-size: medium;"><span style="color: black; font-family: times;"><span><p align="LEFT"></p></span><span style="color: blue;"><b><p align="LEFT" dir="LTR"><u><i>Cụ Nguyễn Gia Hữu, Sacramento, California</i></u></p></b></span><span><p align="LEFT" dir="LTR">Oriana Fallaci là một nhà báo người Ý (29/6/1929—15/9/2006). Oriana Fallaci đã phỏng vấn gần như không thiếu một nhân vật lãnh đạo nào trên thế giới, trong đó có Ðức Ðạt Lai Lạt Ma, hoàng đế Iran, Ayatollah Khomeini, Muammar Qadaffi, Yasser Arafat, Lech Wasela... Oriana Fallaci đã tới Việt Nam và đã phỏng vấn tổng thống Thiệu hồi đầu năm 1973. Cụ có thể đọc bài phỏng vấn này trong cuốn Interview With History.</p></span></span><p align="LEFT" dir="LTR" style="color: black;"></p><p align="LEFT" dir="LTR" style="color: black;"><i><a href="mailto:l.trinh@sbcgloba.net"><b><span style="font-family: times;">l.trinh@sbcgloba.net</span></b></a></i></p><span style="color: black; font-family: times;"><b><p align="LEFT" dir="LTR">HOÀNH TRÁNG</p></b><span><p align="LEFT" dir="LTR">Tĩnh từ hoành tráng đã có từ trước năm 1975. Trong tự điển của Ðào Duy Anh cũng đã có ghi hai chữ này ở trang 379.</p><p align="LEFT" dir="LTR">Hoành nghĩa là lớn rộng. Tráng là lớn. Hoành tráng nghĩa là qui mô to lớn.</p></span></span><p align="LEFT" dir="LTR" style="color: black;"></p><span style="color: black; font-family: times;"><b><p align="LEFT" dir="LTR"><span style="color: blue;"><u><i>Vũ t. Ngọc, Garden Grove, California</i></u></span></p></b><span><i></i><p align="LEFT" dir="LTR"><i>Hoành hành công tử</i> là con vua</p><i></i><p align="LEFT" dir="LTR"><i>Vô tràng công tử</i> là con cua</p><i></i><p align="LEFT" dir="LTR"><i>Lương thượng công tử</i> thằng ăn trộm</p></span></span><p align="LEFT" dir="LTR" style="color: black;"></p><span style="color: black; font-family: times;"><p align="LEFT" dir="LTR">Chữ <i>AMAH</i> mà cô nghe thấy trong phim <i>The Last Emperor </i>là "a mẫu", nghĩa là mẹ nuôi. Các tự điển Anh Mỹ gọi "<i>amah</i>" là người tớ gái Á châu (Asian female servant). Ðiều đó sai vì "a hoàn" mới là tớ gái trong chữ Hán.</p></span><p align="LEFT" dir="LTR" style="color: black;"></p><span style="color: black; font-family: times;"><p align="LEFT" dir="LTR">Trường Hoàng Phố (Huang Pu) tên chính thức là Hoàng Phố Quân Quan Học Hiệu. Trường do nhà Thanh sáng lập từ năm 1929 nơi cũng có một số nhà ái quốc Việt Nam theo học. Trường Hoàng Phố tọa lạc trên bờ sông Châu giang thuộc tỉnh Quảng Ðông nguyên là một học viện hải quân. Khóa đầu khai giảng ngày 5 tháng 5 năm 1929. Chỉ huy trưởng học viện là Tưởng Giới Thạch, phụ tá là Liêu Trọng Khải và còn có thêm một phụ tá nữa là Chu Ân Lai.</p></span><p align="LEFT" dir="LTR" style="color: black;"></p><span style="color: black; font-family: times;"><i></i><p align="LEFT" dir="LTR"><i>phi đạn đạn đạo</i> là những chữ dịch từ <i>ballistic missile. Missile </i>là phi đạn, một hỏa tiễn có gắn đầu đạn. <i>Ballistic là</i> đường bay của đạn</p><p align="LEFT" dir="LTR">Nhưng <i>go ballistic</i> thì lại là nộ khí xung thiên</p></span><p align="LEFT" dir="LTR" style="color: black;"></p><span style="color: black; font-family: times;"><span style="color: blue;"><b><p align="LEFT" dir="LTR"><u><i>Ông Nguyễn Vũ Ðịnh, New York</i></u></p></b></span><span><i></i><p align="LEFT" dir="LTR"><i>Beggarsticks</i> hay <i>beggar ticks</i> là 1 loại cỏ giống như cỏ may bám vào quần áo. Một kỹ nghệ gia người Pháp tên là George de Mestral đã đặt tên cho phát minh của ông là <i>velcro </i>sau khi ghép hai danh từ tiếng Pháp: <i>VELOURS</i> là nhung và <i>CROCHET</i> là móc.</p><i></i><p align="LEFT" dir="LTR"><i>Beggar’sticks</i> (viết liền) không phải là gậy thằng ăn mày.</p><p align="LEFT" dir="LTR">Trong tiếng Việt, thành ngữ gậy thằng ăn mày được dùng để chỉ sự lang chạ, bừa bãi trong quan hệ nam nữ: Nó như cái gậy thăng ăn mày, bạ lỗ nào cũng chọc.</p></span></span><p align="LEFT" dir="LTR" style="color: black;"></p><span><span style="color: black; font-family: times;"><i></i></span><p align="LEFT" dir="LTR" style="color: black;"><span style="font-family: times;"><i>Triêu như thanh ti mộ như tuyết</i> nghĩa là sáng như tơ xanh, chiều đã trắng như tuyết, ý nói mầu tóc đổi thay quá nhanh. Câu này lấy từ bài Tương Tiến Tửu của Lý Bạch mà Cao Bá Quát đã mượn một câu để viết trong một bài hát nói. Sau đây là mấy câu đầu của bài Tương Tiến Tửu làm theo thể nhạc phủ:</span></p><i style="color: black;"><p align="LEFT" dir="LTR"><span style="font-family: times;">Quân bất kiến Hoàng hà chi thủy thiên thượng lai<br />Bôn lưu đáo hải bất phục hồi<br />Quân bất kiến cao đường minh kính bi bạch phát<br />Triêu như thanh ti mộ như tuyết<br />Nhân sinh đắc ý tu tận hoan<br />Mạc sử kim tôn không đối nguyệt...</span></p></i><p align="LEFT" dir="LTR" style="color: black;"><span style="font-family: times;">Ðây là bản dịch song thất lục bát của Trương Ðình Tín:</span></p><span style="color: black; font-family: times;"><i></i></span><p align="LEFT" dir="LTR" style="color: black;"><span style="font-family: times;"><i>Anh chẳng thấy sông Hoàng hà nọ<br />Tự trời cao nước đổ về xuôi<br />Trôi nhanh mãi tận bể khơi<br />Có bao giờ nước trở lui đâu nào<br />Anh chẳng thấy nhà cao gương sáng<br />Ðứng buồn thương tóc trắng trên đầu<br />Sớm mai xanh mướt đẹp sao<br />Ðến chiều thành tuyết trắng phau còn gì?<br />Khi đắc ý can chi không uống<br />Lấy rượu vui bỏ uổng lắm thay<br />Chén vàng chớ để rời tay<br />Nằm trơ dưới ánh trăng hay ho gì</i>...</span></p><p align="LEFT" dir="LTR" style="color: black;"><span style="font-family: times;">Bản dịch nếu thay đại danh từ "<i>anh</i>" thành "<i>người</i>" thì nghe hay hơn. Ðại danh từ "anh" nghe... mới và Tây quá.</span></p></span></span></span></span><div><span style="background-color: white; font-size: medium;"><p align="center" style="color: black;"><b><span style="color: green; font-family: times;">20-2-2009</span></b></p><hr style="color: black;" /></span><div align="left"><span><span lang="EN"><span style="background-color: white; font-size: medium;"><span style="color: black; font-family: times;"><b></b></span><p align="LEFT" style="color: black;"><span style="font-family: times;"><b>ÐỀ LUẬN</b>: Hãy giả bộ trở lại lớp Nhì tiểu học và viết một bài luận nhân dịp vừa nhận được món quà Tết. Mô tả món quà này và nói cảm tưởng của em.</span></p><span style="color: black; font-family: times;"><p align="LEFT">Mở Bài:</p><i><p align="LEFT">Nhân dịp Tết Kỷ Sửu, một độc giả ở Houston gửi cho em (?) một chiếc xe 2CV. Buổi sáng hôm thứ Bẩy, em nhận được chiếc hộp qua bưu điện, tay run run mở ra thì thấy nó, người gửi còn kèm theo câu tiếng Tây viết trên một tấm thiệp nhỏ: "Il était une fois une 2CV à Saigon..." nghe mơ hồ và lãng mạn biết là chừng nào. Vâng, đúng như thế, ngày xưa có thời đã có một chiếc 2CV ở Sài gòn.</p></i><p align="LEFT">Thân Bài:</p><i><p align="LEFT">Ðây là một chiếc xe bằng (?) đồ chơi rất đẹp. Em là người lớn nhưng vẫn còn thích chơi đồ chơi lắm. Hơn 60 cái tầu bay kiểu nhỏ bằng plastic ở trong nhà minh chứng cho điều đó. Chiếc xe làm đúng theo kiểu một chiếc 2CV của hãng Citroen như chiếc xe em có hồi ở Sài Gòn. Chiếc xe sơn hai mầu đen và nâu đậm. Chiếc xe của em thì mầu xám. Chiều dài nó khoảng 6cm. Chiều ngang khoảng 2cm5. Nó giống hệt chiếc xe thật, đủ cả đèn trước, đèn sau, lại còn có cả 2 chiếc đèn hiệu. Nó có 4 bánh cao su mềm, không khác gì cái xe thật của em. Mui nó mở, cuốn ra đằng sau như hộp cá Sumaco thời thơ ấu. Bên trong cũng có tay lái và hai hàng ghế. Nom thật đẹp.</p><p align="LEFT">Em cầm nó lên là bao nhiêu chuyện cũ ở Việt Nam lại kéo về. Chiếc 2 CV em đã dùng để đi làm, chở mấy đứa con đi chơi những ngày nghỉ. Chiều mát, em mở mui cho hai đứa nhẩy đùng đùng trên ghế sau, chạy ngang Givral ghé lại mua cà rem cho chúng. Những ngày mưa, ngồi trong xe nghe tiếng mưa rào rào trên chiếc mui vải, sao mà đời đẹp đến là như vậy.</p></i><p align="LEFT">Kết Luận:</p><i><p align="LEFT">Em rất thích chiếc xe này và xin cảm ơn vị độc giả đã mất công khó đi tìm trong các tiệm bán đồ chơi ở Houston mới mua được cho em. Em hứa sẽ giữ gìn nó cẩn thận, không đẩy cho nó chạy dưới đất để bánh nó bị dính đất bẩn, làm sứt sát chiếc xe đẹp. Em sẽ cố gắng học hành để sau này nên người hữu dụng trong xã hội và khỏi phụ công của (Huỳnh Hồng Nga) người gửi quà cho em.</p></i><p align="LEFT"></p><span style="color: blue;"><b><p align="center"><i>HỚCH</i></p></b></span><p align="LEFT">Trong cách viết tiếng Việt, các nguyên âm O, Ơ, Ô, U, Ư, Ă, Â, E, không thể đi trước CH.</p><p align="LEFT">Chỉ có các trường hợp sau đây:</p><p align="LEFT">LỊCH KỊCH, HỀNH HỆCH, HẠCH SÁCH...</p><p align="LEFT">Trong một bài viết mới đây đọc được trên tờ Quán Văn, một tác giả đã viết chữ mấy lần chữ "HỚCH", có lẽ để phiên âm chữ HUG trong tiếng Anh.</p><p align="LEFT">Viết như vậy là sai. Nếu cãi đó là phiên âm cũng không được. Phiên âm quốc tế (International Phonetic Symbols) phải viết là [h^g].</p><p align="LEFT">Chỉ có Tản Ðà, trong một nỗ lực làm mới cách viết tiếng Việt mới dùng lối viết này trong câu cuối của bài hát sẩm nhan đề Gửi Cô Hiếu (Tản Ðà Vận Văn tập 2, trang 139):</p><i></i><p align="LEFT"><i>Gặp nhau khi cũng <b>bượch</b> cười</i>.</p><p align="LEFT">Nhưng rồi cụ cũng thất bại, không ai làm theo cụ, mà đó là cụ Tản Dà, chữ nghĩa đầy mình, kiến thức mênh mông.</p><p align="LEFT">Chứ người khác mà viết vậy thì không được.<b><i></i></b></p><b><i></i><p align="LEFT"></p><span style="color: blue;"></span></b></span><p align="LEFT" style="color: black;"><span style="font-family: times;"><b><span style="color: blue;"><u><i>Bà Phượng Ly (phuongly </i></u></span></b><i><a href="mailto:nguyen@yahoo.com"><span style="color: blue;"><b>nguyen@yahoo.com</b></span></a></i><b><span style="color: blue;"><u><i>)</i></u></span></b></span></p><b style="color: black;"><span style="color: blue; font-family: times;"></span></b><span><p align="LEFT" style="color: black;"><span style="font-family: times;">DÒNG là đường nước chẩy, dòng nước, dòng sông, theo dòng, dòng điện, dòng châu, dòng họ, dòng giống, dòng dõi...</span></p><p align="LEFT" style="color: black;"><span style="font-family: times;">DÒNG là buông, thả xuống như dòng dây.</span></p><p align="LEFT" style="color: black;"><span style="font-family: times;">GIÒNG (cũng viết là DÒNG theo tự điển Khai Trí Tiến Ðức) là kéo như giòng thuyền. Tự điển kể trên không có chữ GIÒNG.</span></p><p align="LEFT" style="color: black;"><span style="font-family: times;">SẺ là một loài chim, cũng còn gọi là se sẻ.</span></p><p align="LEFT" style="color: black;"><span style="font-family: times;">XẺ là chia, cắt làm hai hay nhiều mảnh, miếng nhỏ. Do đó, CHIA XẺ chứ không viết CHIA SẺ.</span></p></span></span></span></span><div><span style="background-color: white; font-size: medium;"><p align="center" style="color: black;"><span style="font-family: times;"><span style="color: green;"><b>22</b></span><b><span style="color: green;">-5-2009</span></b></span></p><hr style="color: black;" /></span><div align="left"><span><span lang="EN"><span><p align="LEFT" style="color: black;"></p><span style="background-color: white; color: black; font-family: times; font-size: medium;"><span><p align="LEFT" dir="LTR"></p></span><span style="color: blue;"><b><p align="center" dir="LTR"><i>SPANISH ENGLISH</i></p></b></span><span><p align="LEFT" dir="LTR">Spanish English hay Chicano English, hay Chinglish, hay Spanglish là tiếng Anh của những người gốc Tây Ban Nha nói ở Mỹ, là một thứ tiếng pha trộn vừa tiếng Anh vừa tiếng Tây Ban Nha. Những người dùng Chinglish thường đưa vào tiếng Anh những từ ngữ từ tiếng Tây Ban Nha. Cũng có khi họ dùng tiếng Anh nhưng lại hiểu theo nghĩa của tiếng Tây Ban Nha.</p><p align="LEFT" dir="LTR">Tại một cái hồ ở phía đông Los Angels, người ta đọc được một tấm bảng với hàng chữ làm những người nói tiếng Anh đọc hàng chữ chắc chắn phải vô cùng kinh ngạc. Kinh ngạc không hiểu những người đến chơi ở công viên còn làm gì những con vịt ngoài chuyện ném cho chúng một ít vụn bánh mì?</p><p align="LEFT" dir="LTR">Công viên nhắc khách đến chơi công viên đừng cho vịt ăn và đừng "<i>molest</i>" chúng.</p><p align="LEFT" dir="LTR">Hiểu một cách bình thường thì động từ "<i>moslest</i>" trong tiếng Anh nghĩa là gạ gẫm làm chuyện dâm dục (Từ Ðiển Anh Việt / Nguyễn Ðình Hòa).</p><p align="LEFT" dir="LTR">Như vậy, ở Los Angeles, người ta làm cả những chuyện ấy với mấy con vịt tội nghiệp hay sao? Không lẽ giữa nơi công viên mà cũng có người dám "trước mua vui, sau nấu cháo"?</p><p align="LEFT" dir="LTR">Nghĩ một lúc thì chắc người viết tấm bảng phải là một ông hay một bà Hispanic, và người viết đã dùng động từ "molest" theo cách hiểu trong tiếng Tây Ban Nha. "Molestar" trong tiếng Tây Ban Nha nghĩa là quấy phá, phá phách, hoàn toàn không có nghĩa như "molest" trong tiếng Anh.</p><p align="LEFT" dir="LTR"></p></span><span style="color: blue;"><b><p align="LEFT" dir="LTR"><u><i>Ông Nguyễn Minh Hiển, Austin, Texas</i></u></p></b></span><span><i></i><p align="LEFT" dir="LTR"><i>Tốt nghiệp</i> và <i>tất nghiệp</i> đều đúng.</p><p align="LEFT" dir="LTR">Tất là hết, là xong. Tất nghiệp là học xong hết, hoàn tất chương trình học.</p><p align="LEFT" dir="LTR">Tốt là cuối cùng, cũng đọc là thốt. Tốt nghiệp là học xong hết học khóa.</p><p align="LEFT" dir="LTR"></p></span><span><b><p align="LEFT" dir="LTR"><span style="color: blue;"><u><i>Bà Nguyễn thị Hương, California</i></u></span></p></b></span><span><p align="LEFT" dir="LTR">Câu chuyện sửa mình bằng hai lọ đậu đen và đậu trắng là chuyện ông Trình Tử. Cuốn Quốc Văn Giáo Khoa Thư lớp Sơ Ðẳng ở trang cuối, trang 101, có bài viết về ông. Mỗi khi ông Trình Tử nghĩ điều gì thiện thì ông bỏ một hạt đậu trắng vào một lọ. Khi nghĩ một điều ác thì ông bỏ một hạt đậu đen và lọ kia. Lúc đầu đậu đen nhiều, đậu trắng ít, sau đậu trắng nhiều, đậu đen ít và cuối cùng, không còn một hạt đậu đen nào nữa. Ông đã trở thành 1 người thuần nhiên, toàn thiện. Ông Trình Tử trở thành một nhà hiền triết.</p><p align="LEFT" dir="LTR">Ông sống vào thời nào, làm gì thì những sách vở của chúng tôi không thấy ghi.</p><p align="LEFT" dir="LTR"></p></span><span style="color: blue;"><b><p align="LEFT" dir="LTR"><u><i>Cụ Lê Văn Quy, Westminster, California</i></u></p></b></span><span><p align="LEFT" dir="LTR"></p><i></i><p align="LEFT" dir="LTR"><i>Tao khang</i>, cũng có khi đọc là tào khang hay tào khương.</p><p align="LEFT" dir="LTR">Tao là bã. Khang là tấm. Cả hai là những thức ăn của nhà nghèo. Nghĩa bóng chỉ người vợ lấy từ lúc còn hàn vi.</p><p align="LEFT" dir="LTR">Hậu Hán Thư kể chuyện Tống Hoàng, người Tràng An là người nổi tiếng là đạo đức, liêm khiết. Quang Vũ đế có chị góa chồng muốn kiếm chồng cho chị. Quang Vũ đế triệu Tống Hoàng vào hỏi ý thì Tống Hoàng, đã có vợ, đáp rằng: "<i>Thần văn bần tiện chi tri bất khả vong, tao khang chi thê bất khả hạ đường</i>" nghĩa là thần nghe nói bạn bè quen nhau từ thuở nghèo hèn không thể quên nhau được, người vợ lấy về từ khi còn nghèo khó thì không thể (khi giầu sang) đuổi xuống nhà dưới được. Quang Vũ đế hiểu liền đổi ý, không nài ép Tống Hoàng nữa.</p><p align="LEFT" dir="LTR"></p><i><p align="LEFT" dir="LTR">"Thanh mai, mã trúc"</p></i><p align="LEFT" dir="LTR">Những chữ này là trích từ bài Trường Can Hành, một bài Ngũ Ngôn Nhạc Phủ của Lý Bạch. Bài thơ kể chuyện một cặp trai gái quen nhau từ khi còn rất nhỏ. Sau hai người nên duyên vợ chồng năm cô gái 14, tuổi lúc nào cũng e thẹn, mãi đến năm 15 mới thành vợ chồng thực sự. Năm 16 tuổi, người chồng phải đi xa, người vợ chờ chồng viết thư cho biết ngày về để nàng đi đón cho dù có cách xa, có phải đến tận Trường Phong Sa ở An Huy (cách Trường Can bẩy trăm dặm đường) nàng cũng đi. Ðây là bốn câu đầu có những chữ "trúc mã" và "thanh mai":</p><i><p align="LEFT" dir="LTR">Thiếp phát sơ phú ngạch<br />Chiết hoa môn tiền kịch<br />Lang kỵ trúc mã lai<br />Nhiễu sàng lộng thanh mai</p></i><p align="LEFT" dir="LTR">Tóc em vừa chấm trán<br />Chơi hái hoa trước nhà<br />Chàng cưỡi ngựa tre đến<br />Ðuổi nhau quanh ghế ngồi (ném nhau bằng những quả thanh mai)</p><p align="LEFT" dir="LTR">Thanh mai và trúc mã là những kỷ niệm thơ ấu của tình yêu thuần khiết nhất.</p><p align="LEFT" dir="LTR"></p><p align="LEFT" dir="LTR">Câu "<i>trên khăn tang người cô phụ còn lóng lánh dấu ái ân</i>" có thể hiểu là trên chiếc khăn tang đó vẫn còn đẫm những giọt lệ của người quả phụ khóc thương chồng vừa chết trận. Tác giả viết "lóng lánh dấu ái ân" vì đó là những giọt lệ thương chồng mà người quả phụ dùng khăn tang để lau chứ không là "vệt tình" như trong thư cụ viết. Ðúng như cụ nói, người chiến sĩ đã tử trận trước khi người phụ nữ chít chiếc khăn tang lên đầu.</p><p align="LEFT" dir="LTR"></p></span><span style="color: blue;"><b><p align="LEFT" dir="LTR"><u><i>Cô Hoàng Dung, Virginia</i></u></p></b></span></span><span><p align="LEFT" dir="LTR" style="color: black;"><span style="background-color: white; font-family: times; font-size: medium;">Theo bản in của nhà xuất bản Văn Khoa, bản in duy nhất vì tập thơ Mai Thảo mới chỉ được nhà xuất bản Văn Khoa in, thì câu thứ 4 của bài Chỗ Ðặt (trang99) là:</span></p><span style="background-color: white; color: black; font-family: times; font-size: medium;"><i></i></span><p align="LEFT" dir="LTR" style="color: black;"><span style="background-color: white; font-family: times; font-size: medium;"><i>Cười tủm còn thương chỗ đặt NÀO</i>.</span></p><p align="LEFT" dir="LTR" style="color: black;"><span style="background-color: white; font-family: times; font-size: medium;">Không phải là chỗ đặt VÀO.</span></p><p align="LEFT" dir="LTR" style="color: black;"><span style="background-color: white; font-family: times; font-size: medium;">Chỗ đặt NÀO là chỗ ấy, chỉ hai người biết với nhau. Chỗ đặt NÀO mang ý nghĩa bâng khuâng, không định rõ, vì cũng không cần định rõ là đâu, chỉ hai người biết với nhau. Chỗ đặt VÀO làm mất đi ý nghĩa bâng khuâng, bất định đó.</span></p><p align="LEFT" dir="LTR" style="color: black;"><span style="background-color: white; font-family: times; font-size: medium;">Còn nụ cười tủm là của tác giả, ông Mai Thảo, không thể là của "người bị (?) đặt tay vào".</span></p><p align="LEFT" dir="LTR" style="color: black;"><span style="background-color: white; font-family: times; font-size: medium;">Không lẽ người có chỗ đặt đó lại thương cái chỗ ấy của chính mình. Người đặt tay mới thương cái chỗ đã có lần đặt tay mười năm trước. Toàn bài thơ:</span></p><i><p align="LEFT" dir="LTR" style="color: black;"><span style="background-color: white; font-family: times; font-size: medium;">Ðặt tay vào chỗ không thể đặt<br />Vậy mà đặt được, chẳng làm sao<br />Mười năm gặp lại trên hè phố<br />Cười tủm còn thương chỗ đặt nào</span></p><div><p align="center" style="color: black;"><b><span style="background-color: white; color: green; font-family: times; font-size: medium;">27-2-2009</span></b></p><hr style="color: black;" /><div align="left"><span lang="EN"><span style="background-color: white; color: black; font-family: times;"><span style="font-size: medium; font-style: normal;"></span></span><span style="font-style: normal;"><span style="background-color: white; font-family: times; font-size: medium;"><b><span><p align="LEFT"><u><i><span style="color: #2b00fe;">Ông Phan X.T. Fountain Valley, California</span></i></u></p></span><p align="center"><span style="color: #2b00fe;">HOMOSEXUAL: ÐỒNG TÌNH / ÐỒNG TÍNH</span></p></b><span style="color: black;"><i></i><p align="LEFT"><i>Homo </i>là đồng, là cùng. <i>Sex</i> là tính. Do đó phải là <b>đồng tính</b> (dấu sắc) không thể là <b>đồng tình</b> (dấu huyền ) như ông đã nghe.</p><i></i><p align="LEFT"><i>Ðồng tình</i> là cùng những tình cảm, vui buồn, họa phúc, cũng là đồng ý, đồng thuận, hay cùng một ý kiến.</p><p align="LEFT">Ðặng Mậu Lân em trai của Ðặng Thị Huệ cậy thế của chị trong phủ chúa Trịnh làm nhiều điều sai quấy. Vụ Ðặng Mậu Lâm cưỡng dâm một phụ nữ, gia đình nạn nhân kêu quan, không được quan can thiệp nên dân gian thời ấy có hai câu truyền miệng:</p><i><p align="center">Bộ Công, bộ Hộ, bộ Hình<br />Ba bộ <b>đồng tình</b> bóp vú con tôi</p></i></span></span><p align="LEFT" style="color: black;"></p><span style="background-color: white; color: black; font-family: times; font-size: medium;"><span style="color: blue;"><b><p align="LEFT"><u><i>Ông Nguyễn Hạnh, Annandale, Virginia</i></u></p></b></span><span><p align="LEFT">Tên của ông trong chữ Hán có nhiều nghĩa. Hạnh là may mắn, là phúc như ông đã biết. Hạnh còn có nghĩa là vua đi chơi, vua ngủ với các cung nữ, hoàng hậu. Chữ này chỉ dùng cho các vua chúa thời xưa. Thí dụ nói vua Lê nghỉ lại Lệ Chi viên, đêm đó nhà vua <i>hạnh</i> với Thị Lộ.</p></span></span><p align="LEFT" style="color: black;"></p><span style="background-color: white; font-family: times; font-size: medium;"><b><p align="center"><span style="color: #2b00fe;">TAI VÁCH MẠCH DỪNG / RỪNG</span></p></b><p align="LEFT" style="color: black;">Theo các tự điển Khai Trí Tiến Ðức, Việt Nam Tự Ðiển của Lê Văn Ðức và Lê Ngọc Trụ thì DỪNG mới đúng.</p><p align="LEFT" style="color: black;">Dừng là tấm phên nứa có trét đất bùn để thay tường ngày trước.</p><p align="LEFT" style="color: black;">Tự điển Khai Trí Tiến Ðức nói thêm có khi đọc là DỨNG (dấu sắc).</p><p align="LEFT" style="color: black;">Dứt dây động DỪNG.</p></span><p align="LEFT" style="color: black;"></p><span style="background-color: white; color: black; font-family: times; font-size: medium;"><span style="color: blue;"><b><p align="LEFT"><u><i>Ông Phan Minh Khuê Garden Grove, California</i></u></p></b></span><span><p align="LEFT">Khi nào viết hoa (capital/ upper case) hai chữ "tổng thống", và khi nào không viết hoa (lower case)?</p><p align="LEFT">Tổng thống là một chức vụ, một danh từ chung. Không viết hoa. Thí dụ: Ðứng đầu hành pháp Mỹ là một tổng thống.</p><p align="LEFT">Khi hai chữ này đi trước tên của một người thì phải viết hoa: Giai đoạn cầm quyền của Tổng Thống Ngô Ðình Diệm không được 10 năm. Ông Thiệu là tổng thống thứ hai của Việt Nam.</p><p align="LEFT">Cũng thế: Giáo Hoàng Gio An Phao Lồ đệ Nhị là giáo hoàng đầu tiên người Ba Lan.</p><p align="LEFT">Trong số các công chúa con của ông vua cuối cùng triều Nguyễn, Vua Bảo Ðại, có Công Chúa Phương Mai.</p></span></span><p align="LEFT" style="color: black;"></p><span style="color: black;"><p align="LEFT"><span style="background-color: white; font-family: times; font-size: medium;">Có nên đọc chữ "S" trong những văn bản tiếng Việt không? Thí dụ cá bông lau 5 đồng 2 POUND hay 2 POUNDS (đọc rõ chữ "S")?</span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white; font-family: times; font-size: medium;">Chúng tôi thấy không cần thiết vì tiếng Việt không tạo thành số nhiều cho các danh từ bằng cách thêm chữ "S" ở cuối. Vì thế, việc đọc rõ chữ "S" là không cần.</span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white; font-family: times; font-size: medium;">Cũng không cần đọc rõ: Tôi muốn có một tờ 50 dollar<b>S</b>. Chỉ cần nói (trong tiếng Việt) một tờ 50 dollar là đủ. Trong tiếng Anh, chữ dollar trở thành tĩnh từ khi nó đi trước danh từ BILL nên dollar ở đây cũng không thay đổi thành số nhiều để có "s" ở cuối: I want a 50 dollar bill.</span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white; font-family: times; font-size: medium;">Tooth hay teeth? Chỉ cần nói (với nha sĩ bằng tiếng Việt): tôi bị đau 2 cái FRONT TOOTH. Nếu thích cũng có thể nói 2 cái FRONT TEETH.</span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white; font-family: times; font-size: medium;">Nhưng tại sao lại không nói tôi bị đau 2 cái răng cửa (bằng tiếng Việt)?</span></p><div><p align="center"><span style="background-color: white; font-family: times; font-size: medium;"><span style="color: green;"><b>29</b></span><b><span style="color: green;">-5-2009</span></b></span></p><hr /><div align="left"><span lang="EN"><span style="color: black;"><p align="LEFT"></p><span style="background-color: white; font-family: times; font-size: medium;"><p align="LEFT" dir="LTR"></p></span><span style="color: blue;"><b><p align="LEFT" dir="LTR"><u><i><span style="background-color: white; font-family: times; font-size: medium;">Cụ Nguyên Thọ, Anaheim, California</span></i></u></p></b><span style="color: black;"><span style="background-color: white; font-family: times; font-size: medium;"><span><p align="LEFT" dir="LTR">Thưa cụ, cả hai câu đều đúng (theo sách vở chúng tôi có):</p><i><p align="LEFT" dir="LTR">Bần tiện chi giao (quan hệ, bạn bè) mạc (chẳng) khả vong</p></i><p align="LEFT" dir="LTR">Hay:</p><i><p align="LEFT" dir="LTR">Bần tiện chi tri (biết, quen) bất (không) khả vong</p></i><p align="LEFT" dir="LTR">Câu trên là theo giáo sư Nguyễn Ngọc Phách ở trang 51/ Chữ Nho & Ðời Sống Mới.</p><p align="LEFT" dir="LTR">Câu dưới là theo giáo sư Nguyễn Thạch Giang ở trang 660 /Từ Ngữ Văn Nôm.</p><p align="LEFT" dir="LTR">Cả hai nghĩa đều giống nhau.</p></span><b><p align="LEFT" dir="LTR"></p><span style="color: blue;"><p align="LEFT" dir="LTR"><u><i>Ông Tiến Quang Nguyễn, Irvine, California</i></u></p></span></b><span><p align="LEFT" dir="LTR">Bài ca dao về con kiến có 4 câu mà chúng tôi nhớ được như sau:</p><i><p align="LEFT" dir="LTR">Con kiến mà kiện củ khoai<br />Kiện đi kiện lại đã hai năm ròng<br />Bây giờ kiến đã lên ông<br />Củ khoai hà thối vẫn còn dây dưa</p></i></span><b><p align="JUSTIFY" dir="LTR"></p><span style="color: blue;"><p align="JUSTIFY" dir="LTR"><u><i>Bà Nguyễn T.T.X. San Gabriel, California</i></u></p></span></b><span><p align="JUSTIFY" dir="LTR">Ðây là mấy bài thơ viết đã lâu mà bà muốn tìm:</p><p align="JUSTIFY" dir="LTR">THƠ Ở ARCADIA</p></span><i><p align="JUSTIFY" dir="LTR">Chưa cuối năm mà đã nhớ người<br />Người xa vẫn tít tắp bên trời<br />Tìm, đây chỉ thấy mây và gió<br />Một nén tâm hương cháy đỏ ngời<br /><br />Hình như gió còn mang mùi tóc<br />Thao thức mầu chiều ở cuối sông<br />Sớm mai người lẫn trong câu hát<br />Tóc giống như sông, rối mịt mùng<br /><br />Ở khúc quanh, chỗ cuối con đường<br />Là nơi vô tận, nhớ vô cùng<br />Ðèn xanh vừa bật, người đi mất<br />Là đã đầu sông với cuối sông<br /><br />Người một nơi, người vẫn một nơi<br />Sáng ra, nhớ đã ở trên vai<br />Thấy gì nơi những con đường cũ<br />Một nhói tim vào những sớm mai</p></i></span><p align="JUSTIFY" dir="LTR"><span style="background-color: white; font-family: times; font-size: medium;"><i> </i>GỬI PASADENA</span></p><i><span><p align="JUSTIFY" dir="LTR"><span style="background-color: white; font-family: times; font-size: medium;">Người mới vừa đây, tỏ vết giầy<br />Hương còn trên áo, ấm trên tay<br />Biệt nhau một chuyến theo Từ Thức<br />Hồn gửi hồn sau một bóng mây<br /><br />Môi còn để hồng trên nụ xuân<br />Gió đi rồi, nên vẫn đau thầm<br />Mỗi chân tóc mọc lên hoài cảm<br />Buổi sáng tìm nhau lạc dấu chân<br /><br />Thềm vẫn còn thơm áo Bích Câu<br />Con nước phân vân dưới dạ cầu<br />Và trăng từ mấy trăm năm trước<br />Vẫn mãi mầu xanh của lúc đầu<br /><br />Trở lại vườn nghe gió lặng thinh<br />Cỏ còn buồn nên không muốn xanh<br />Tìm người chỉ thấy mây và khói<br />Một cánh chim chao động dưới cành<br /><br />CHIỀU Ở BALTIMORE</span></p><p align="LEFT" dir="LTR"><span style="background-color: white; font-family: times; font-size: medium;">Ngồi một mình ngó ngang bãi sông<br />Chiều mênh mông xuống nhớ vô cùng<br />Trông mây tưởng thấy lời Thôi Hiệu<br />Không Hạc Vàng sao vẫn nát lòng?<br /><br />Hỏi gió, gió đi không trở lại<br />Hỏi mây, mây vẫn cứ ngàn trùng<br />Hỏi sông, sông cứ hoài ra biển<br />Hỏi đêm, đêm càng rất mịt mùng<br /><br />Vứt chiếc cành khô xuống dòng nước<br />Gửi theo chiều ở Baltimore<br />Nếu theo được sóng trôi ra biển<br />Sẽ một ngày kia đến được bờ<br /><br />Chiều trôi theo những cơn sóng xô<br />Như dòng nước ở Mirabeau<br />Tiếng chuông cùng với đêm ở lại<br />Nỗi nhớ cùng con nước vỡ bờ</span></p><div><p align="center"><span style="background-color: white; font-family: times; font-size: medium;"><span style="color: green;"><b>30</b></span><b><span style="color: green;">-1-2009</span></b></span></p><hr /><div align="left"><span lang="EN"><span style="background-color: white; font-family: times; font-size: medium;"><span style="font-style: normal;"></span><span style="color: black; font-style: normal;"><i></i><p align="LEFT" dir="LTR"><i>Spring Essence</i> là nhan đề cuốn sách của John Balaban (nhà xuất bản Copper Canyon Press, in lần đầu năm 2000, John Balaban giữ bản quyền) với những bài thơ của Hồ Xuân Hương được dịch sang Anh ngữ.</p><p align="LEFT" dir="LTR">Dịch giả John Balaban là một người liều lĩnh nếu không nói là cẩu thả. Ông để lại rất nhiều lỗi khiến câu cách ngôn <i>traduttore, traditore</i> của người Ý, nghĩa là bản dịch thường thiếu nét trung thành đến độ phản bội tư tưởng của tác giả nguyên bản, cũng chỉ là nhận định quá nhẹ nhàng khi đọc những bản dịch tiếng Anh những bài thơ Hồ Xuân Hương của ông. Những lỗi ông để lại quá nhiều, và có thể nói là không bài nào không để lại một hai lỗi. Có những lỗi hết sức sơ đẳng khiến người đọc tự hỏi không biết những người ông ghi tên ở cuốn sách, nói là đã khuyến khích và giúp ông dịch những bài thơ này có thực sự đọc bản Anh ngữ của ông không. Mà toàn là những tên tuổi, bằng cấp ghê gớm cả, không giáo sư, thì cũng tiến sĩ, lại có luôn cả một nhà ngoại giao cao cấp nữa.</p><p align="LEFT" dir="LTR">Bài <b>Chùa Xưa</b> trang 70 và 71 chẳng hạn,</p><i><p align="LEFT" dir="LTR">Thầy tớ thung dung dạo cảnh chùa<br />Thơ thì lưng túi, rượu lưng hồ<br />Cá khe lắng kệ, mang nghi ngóp<br />Chim núi nghe kinh, cổ gật gù<br />Then cửa từ bi chen chật cánh<br />Nén hương tế độ cắm đầy lô<br />Nam mô khẽ hỏi nhà sư tí<br />Phúc đức như ông được mấy bồ</p></i><p align="LEFT" dir="LTR">John Balaban dịch như thế này:</p><i><p align="LEFT" dir="LTR">Master and servant amble pagoda paths,<br />Poem bag almost full, wine flask almost empty<br />Pond fish, hearing prayers, flutter their gills<br />Hillside birds, hearing chants, bob their necks<br />Crowds gather at this door of compassion<br />placing incense sticks on smoking altars<br />Buddha asks so little of his monks<br />Blessed they gather many friends</p></i><p align="LEFT" dir="LTR">Hồ Xuân Hương có nhiều bài thơ nhạo báng những nhà tu không xứng đáng, và bài thơ này cũng nằm trong chiều hướng đó. Tuy nói về cảnh chùa, nhưng những hình ảnh lại gợi ra những cảnh khác. Những "<i>cá khe," "chim núi</i>" mà tác giả mô tả "<i>mang nghi ngóp," "cổ gật gù"</i> là để gợi ra hình ảnh khác hơn là ở chùa. John Balaban không thấy được điều đó, nên ông dịch <i>cá khe</i> là <i>pond fish. Pond</i> là ao, không là khe được. Khe là dòng nước nhỏ, là rạch nước mà chiều ngang thường rất hẹp, không rộng như suối, như sông. Khe là <i>creek</i> thì đúng... ý của Hồ Xuân Hương hơn, như hơn một lần bà đã nói đến những con cá (?) này: "<i>cá giếc le te lách giữa dòng</i>"...</p><p align="LEFT" dir="LTR">Nhưng đó chỉ là tiểu tiết. Hai câu cuối của bài thơ bị hiểu sai một cách thảm hại.</p><p align="LEFT" dir="LTR">"<i>Nam mô khẽ hỏi nhà sư tí"</i> được dịch thành <i>Buddha asks so little of his monks.</i> Người đọc bản tiếng Anh sẽ hiểu là Ðức Phật không đòi hỏi gì nhiều nơi những nhà sư, trong khi câu nguyên bản phải hiểu là: mô Phật, xin hỏi nhỏ nhà sư một chút nhé. Hỏi khẽ, hỏi nhẹ, hỏi một chút khác với đòi hỏi không nhiều như câu tiếng Anh của bản dịch. Câu tiếng Anh có thể hiểu là đức Phật không đòi các vị sư phải làm nhiều thứ, phải đạo hạnh, phải sống xứng đáng như những tu sĩ.</p><p align="LEFT" dir="LTR">Nam mô cũng không phải là đức Phật, là Buddha như dịch giả hiểu. Nam mô trong tiếng <i>Pali</i> chỉ là tiếng chào, như lạy Phật.</p><p align="LEFT" dir="LTR">Câu cuối của bài thơ còn bị xuyên tạc khủng khiếp hơn nữa: câu "<i>phúc đức như ông được mấy bồ</i>" mang một nghĩa rất mỉa mai, đó là ông thầy chùa tu trong cảnh chùa như thế (cá khe, chim núi, mang nghi ngóp, cổ gật gù, cửa từ bi chen chật cánh, hương cắm đầy lô...) thì liệu tu được bao nhiêu phúc đức! Phúc đức được đem đong bằng bồ, bằng sọt, bằng thúng thì cũng chẳng được bao nhiêu. Danh từ bồ còn mang một ý nghĩa dung tục, khinh mạn, thiếu tôn kính khi nói về số lượng phúc đức mà nhà sư này có được qua cách tu hành bậy bạ như Hồ Xuân Hương vẽ ra trong mấy câu trên.</p><p align="LEFT" dir="LTR">Nhưng John Balaban không hiểu được cả chữ "bồ" đó của nhà thơ phường Khán Xuân. Ông hiểu là (các) nhà sư đó được ban phúc nên (các ông sư ấy) có được nhiều bạn: <i>blessed, they gather many friends</i>.</p><p align="LEFT" dir="LTR">John Balaban hiểu danh từ "bồ" là bồ tèo, bồ bịch, là bạn... và dịch là "<i>friends</i>" thay vì là "<i>bamboo basket</i>" chẳng hạn.</p><p align="LEFT" dir="LTR">Trời ơi là trời...</p><p align="LEFT" dir="LTR">Thôi dịch như vậy thì còn "<i>table"</i> cái gì thêm được nữa. Bàn (<i>table</i>) cái gì bây giờ?</p><p align="LEFT" dir="LTR">Dịch như thế không sợ Xuân Hương hiện ra sửa lưng "mấy bồ" là... "bố mày" hay sao?</p><div style="text-align: right;"><b>Bùi Bảo Trúc</b></div></span></span><span style="background-color: #ccffff;"><span style="font-family: "Times New Roman"; font-size: medium; font-style: normal;"></span></span></span></div></div></span></i></span></span></span><span style="background-color: #ccffff;"><span style="font-family: "Times New Roman"; font-size: medium;"></span></span></span></div></div></span></span><span style="background-color: #ccffff;"><span style="font-family: "Times New Roman"; font-size: medium; font-style: normal;"></span></span></span></div></div></i></span></span><span style="background-color: #ccffff;"><span style="font-family: "Times New Roman"; font-size: medium;"></span></span></span></span></div></div><span style="font-family: "Times New Roman"; font-size: medium;"></span></div></div><span style="font-family: "Times New Roman"; font-size: medium;"></span></div></div><span style="font-family: "Times New Roman"; font-size: medium;"></span></div></div></div></div><span style="font-family: "Times New Roman"; font-size: medium;"></span></div></div><span style="font-family: "Times New Roman"; font-size: medium;"></span></div></div><span style="font-family: "Times New Roman"; font-size: medium;"></span></div></div></div></div><span style="font-family: "Times New Roman"; font-size: medium;"></span></div></div><span style="font-family: "Times New Roman"; font-size: medium;"></span></div></div><span style="background-color: #ccffff;"></span></div>sonbui@yahoo.comhttp://www.blogger.com/profile/13808523616393644714noreply@blogger.comtag:blogger.com,1999:blog-1859412147393027638.post-78347420212348401242021-03-31T13:45:00.001-04:002021-03-31T14:07:21.566-04:00Chữ Nghĩa Chúng Ta - Bùi Baỏ Trúc 2008<p align="center"><b><span style="background-color: white; color: green; font-family: times; font-size: medium;">1-2-2008</span></b></p><span><span style="background-color: white; font-family: times; font-size: medium;"><span style="color: blue;"><b><hr /></b></span><span style="color: black;"></span></span></span><div align="left"><span><span style="background-color: white; font-family: times; font-size: medium;"><b><p align="LEFT"><i><span style="color: blue;"><u>Bà Xuân Lan</u></span></i></p><p align="center"><i><span style="color: blue;">Hào hoa phong nhã là tốt hay xấu?</span></i></p></b><p align="LEFT">Hào là tài trí, mạnh thế hơn người. Hoa là tốt đẹp. Hào hoa là tính tình rộng rãi.</p><p align="LEFT">Phong là thái độ, phẩm cách, dáng vẻ. Nhã là khoan thai, thanh tao, vui vẻ, ôn hòa, có lễ độ, ý nhị, trái với thô tục.</p><p align="LEFT">Phong nhã là phong lưu và tao nhã, dáng vẻ thanh tao, ý nhị.</p><p align="LEFT">Phong nhã là những chữ trong Kinh Thi. Kinh Thi có thiên Quốc Phong, thiên Ðại Nhã và Tiểu Nhã. Từ đó, hai chữ phong nhã được dùng để nói về những việc văn chương.</p><p align="LEFT">Hào hoa phong nhã là những chữ mô tả người rộng rãi, phóng khoáng, lịch thiệp phong cách tốt đẹp.</p><p align="LEFT">Kim Trọng được mô tả là con nhà trâm anh, gia đình phú hậu, tài danh, văn học, thông minh rồi thêm hai câu này:</p><i><p align="center">Thiên tư tài mạo tột vời<br />Vào trong phong nhã, ra ngoài hào hoa</p></i><p align="LEFT">Như vậy, ai được phác họa bằng mấy chữ hào hoa phong nhã thì nên vui lắm mới phải.</p><b><p align="LEFT"><i><u><span style="color: blue;">Ông Trần Vũ, Irvine, California</span></u></i></p><p align="center"><span style="color: blue;"><i>Ông già Ba Tri là ai?</i></span></p></b><p align="LEFT">Ba Tri là tên một quận ở tỉnh Kiến Hòa. Thành ngữ ông già Ba Tri được dùng để chỉ người già mà còn cứng cỏi, cương quyết, không sợ cường quyền, không nhất thiết phải là người ở quận Ba Tri.</p><p align="LEFT">Cố tổng thống Trần Văn Hương thường được báo chí gọi là ông già gân. Tính tình của cụ Hương rất gần với những định nghĩa của thành ngữ ông già Ba Tri, kiểu như thủ khoa Bùi Hữu Nghĩa, Học Lạc, Phan Văn Trị...</p><b><p align="center"><i><span style="color: blue;">At stake is / are</span></i></p></b><p align="LEFT">Ðây là một thành ngữ rất khó dịch nhưng lại thường gặp trong mùa bầu cử. Dịch là đang lâm nguy hay đang bị đe dọa cũng không hoàn toàn đúng. Chúng tôi đã hỏi hai tổ sư bồ đề Nguyễn Ngọc Bích của đài RFA và Nguyễn Ngọc Phách của đài BBC và đài Úc, những người làm truyền thông lâu đời, thì cả hai đều chịu thua. Thí dụ nói rằng ông Obama đang ngang ngửa ở vài ba tiểu bang miền nam, nghĩa là ông có thể thắng và cũng có thể thua, nhưng cơ hội thua nhiều hơn thì người ta nói rằng <i>At stake (for Obama) are several southern states.</i></p><i></i><b><p align="center"><i><span style="color: blue;">Waterboarding</span></i></p></b><p align="LEFT">Board là một tấm ván. Wash board là tấm ván gỗ để giặt quần áo. Skate board là tấm ván có bánh xe để trượt. Snow boarding là môn thể thao trượt trên tuyết bằng tấm ván, không phải là ski.</p><p align="LEFT">Waterboarding là biện pháp dùng để "thẩm vấn" tù nhân bằng cách trói người tù trên một tấm ván, đặt cho phía đầu hơi dốc xuống, đắp một chiếc khăn lên mặt, phủ kín mắt, mũi và miệng. Sau đó, đổ nước vào lỗ mũi để cho đương sự bị sặc.</p><p align="LEFT">Theo cách mô tả này thì không thể gọi là trấn nước. Trấn nước là dìm đầu xuống chậu nước hay thùng nước. Danh từ " chuyên môn " gọi là cho đi tầu ngầm, cho đi tầu lặn.</p><p align="LEFT">Cơ quan CIA nhìn nhận có dùng <i>waterboarding</i> với ít nhất 2 nghi can khủng bố thuộc Al Qaeda. Chỉ mất 40 giây, cả hai đều "<i>sing like a canary</i>", nghĩa là hót như khướu theo cách nói của người Việt, có bao nhiêu anh em, đồng chí lôi ra "bán" hết. Bộ trưởng Tư Pháp Mỹ Mike Mukasey nói tại thượng viện rằng Hoa kỳ không còn dùng cách tra hỏi này nữa.</p><i></i><p align="LEFT"><i>Love sick</i> không phải là tương tư. Tương là cùng. Tư là nghĩ. Tương tư là cùng nghĩ tới nhau thì bệnh ở chỗ nào?</p><i><p align="center">Tương cố bất tương kiến</p></i><p align="LEFT">Cùng nhớ nhau mà không thấy được nhau.</p><i></i><p align="LEFT"><i>Love sick</i> là như Mỵ Nương tơ tưởng tới Trương Chi rồi ốm đau, sầu não phát bệnh. Trương Chi cũng bệnh rồi chết. Không có chuyện hai người cùng nghĩ tới nhau (trong hạnh phúc).</p><b><p align="LEFT"><i><u><span style="color: blue;">Cụ Lê Văn Anh, Los Angeles</span></u></i></p></b><p align="LEFT">Bà Benazir Bhutto là một nhân vật sẽ còn gây tranh cãi trong nhiều năm nữa. Tùy theo chỗ đứng và tùy theo góc độ nhìn, bà Benazir Bhutto có thể là cứu tinh của Pakistan, và cũng có thể là người sẽ không làm được gì tốt đẹp cho Pakistan.</p><p align="LEFT">Bà làm thủ tướng hai lần, nhưng không làm được bao nhiêu điều đã hứa hẹn.</p><p align="LEFT">Em dâu của bà đã viết một bài báo rất độc địa về bà trước khi bà bị ám sát chết, trong đó, bà Benzir Bhutto được mô tả là một người thủ đoạn, độc ác, ích kỷ, tham nhũng, không xứng đáng để lãnh đạo Pakistan. Chồng của bà cũng đóng góp nhiều vào những thất bại của bà.</p><p align="LEFT">Nhưng bà là người mà Hoa kỳ và Anh đặt nhiều hy vọng vào vì bà là người có khuynh hướng thân Tây phương. Hai bài báo cụ gửi cho đọc đều đưa ra những cái nhìn đối chọi nhau vì một người thì ở Beirut, một người thì viết trên quan điểm của Israel.</p><p align="LEFT">Cụ chẳng nên ngạc nhiên và quá thắc mắc về hai quan điểm đối nghịch này.</p><b></b><p align="LEFT"><b><span style="color: blue;"><u><i>Ông Vincent Nguyễn</i></u></span> <u><i><span style="color: blue;">(</span><a href="mailto:vincent.nguyen@westernyouthservices.org"><span style="color: blue;">vincent.nguyen@westernyouthservices.org</span></a><span style="color: blue;">)</span></i></u></b></p><p align="LEFT">Gái ăn sương là người phụ nữ làm điếm, kiếm ăn vào lúc tối trời khi sương xuống.</p><p align="LEFT">Sương phụ là người đàn bà góa chồng.</p><p align="LEFT">Sương khuê hay sương phòng là buồng của người đàn bà góa.</p><p align="LEFT">Sương cư hay cư sương là ở vậy, ở góa, không lấy chồng nữa sau khi chồng chết.</p><p align="center"><span style="color: green;">1</span><span style="color: green;">-8-2008</span></p><hr /><p align="LEFT"><span style="color: black;"></span></p></span></span><div align="left"><span><span style="font-family: times;"><span style="color: black;"><span lang="EN"><span style="background-color: white; color: black; font-size: medium;"><span style="color: blue;"></span><p align="LEFT"><b><span style="color: blue;"><u><i>Ông Võ Văn Lý(</i></u></span><i><a href="mailto:ly_vanvo@yahoo.ca">ly_vanvo@yahoo.ca</a></i><span style="color: blue;"><i><u>)</u></i></span></b></p><span style="color: blue;"></span><span><i></i><p align="LEFT"><i>Ðộc </i>có mấy nghĩa khác nhau trong chữ Hán.</p><p align="LEFT">Ði với <i>giả </i>(nghĩa là người), độc nghĩa là đọc.<i>Ðộc giả</i> chứ không phải là <i>đọc giả.</i> Ðọc là tiếng Nôm. Ðộc là chữ Hán.</p><p align="LEFT"></p><p align="LEFT">Ðoạn thơ ông dẫn tôi không biết là của ai. Không thể dùng hai ba câu thơ ấy để giải thích cho các biến cố lịch sử của Việt Nam.</p><p align="LEFT"></p></span><span style="color: blue;"><p align="LEFT"><u><i><b>Ông Trần Gia Mẫn, Houston, Texas</b></i></u></p></span><span><p align="LEFT">GIA NGẪU / GIAI NGẪU</p><p align="LEFT">Gia là đẹp. Giai cũng là đẹp. Gia ngẫu hay gia ngẫu đều có nghĩa là cặp vợ chồng đẹp đôi, xứng đáng, hòa thuận. những chữ này được dùng trong những lời chúc các cặp tân hôn.</p><p align="LEFT">Giai lão là vợ chồng hòa thuận, thương yêu nhau, ở với nhau đến lúc chết.</p><p align="LEFT"></p><p align="LEFT">ÐỂ KHÁNG / ÐỀ KHÁNG</p><p align="LEFT">Ðể là chống. <i>Ðể kháng</i> là kháng cự, chống lại.</p><i></i><p align="LEFT"><i>Ðề kháng</i> không có nghĩa gì.</p><p align="LEFT"></p><p align="LEFT">Ðoạt sóc / đoạt sáo?</p><i></i><p align="LEFT"><i>Ðoạt sóc</i> là chiếm lấy cây giáo. Không phải là đoạt sáo.</p><i><p align="center">Ðoạt sóc Chương Dương độ<br />Cầm Hồ Hàm Tử quan</p></i><p align="LEFT">là hai chiến công của Trần Hưng Ðạo: chiếm lấy giáo của giặc ở Chương Dương; bắt giặc Hồ ở cửa Hàm Tử.</p><p align="LEFT"></p></span><span style="color: blue;"></span><p align="LEFT"><b><span style="color: blue;"><u><i>Ông </i></u></span><i><a href="mailto:sknguyen@rogers.com">sknguyen@rogers.com</a></i></b></p><span><i></i><p align="LEFT"><i>Kiến </i>là chữ Hán nghĩa là trông thấy, là ý thức, là dựng lên.</p><i></i><p align="LEFT"><i>Kính</i> là tôn trọng, thận trọng. Kính cũng là gương soi: đập cổ kính ra tìm lấy bóng.</p><p align="LEFT">Kiếng là tiếng miền Nam . Kính là tiếng miền Bắc: đeo kính, đeo kiếng</p><p align="LEFT"></p><p align="LEFT">Ông hỏi câu rất khó trả lời. <i>Muốn </i>và <i>muống</i> khác nhau vì một chữ có "G", một chữ thì không.</p><i></i><p align="LEFT"><i>Muốn</i> là thích, ao ước.</p><i></i><p align="LEFT"><i>Muống </i>là một loài thảo mộc có thể ăn được: rau muống.</p><i></i><p align="LEFT"><i>Bắt kỳ ăn rau muốn luột: Bắc kỳ ăn rau muống luộc.</i> Câu này chúng tôi nghe suốt mấy năm sau ngày di cư từ những người bạn tí hon quái ác. Các chàng còn đổ cho Bắc kỳ chúng tôi ăn cá gỗ (cá rô cây) trong khi chúng tôi không hề ăn cá rô cây bao giờ. Chỉ các khóa sinh từ Thanh Nghệ Tĩnh ra Bắc để thi (theo truyền thuyết) mới mang theo con cá làm bằng gỗ để chấm nước mắm tưởng tượng ra là đang ăn cá thật cho trôi bát cơm ở quán trọ.</p><p align="LEFT"></p></span><span style="color: blue;"></span><p align="LEFT"><b><span style="color: blue;"><u><i>Hoang Nguyen (</i></u></span><i><a href="mailto:hoangnguyen252000@yahoo.com">hoangnguyen252000@yahoo.com</a></i><span style="color: blue;"><u><i>)</i></u></span></b></p><span style="color: blue;"></span><span><p align="LEFT">Dùng Ky Tô giáo hay Thiên Chúa giáo thì chính xác hơn. Cũng như Phật giáo, là tôn giáo của đức Phật.</p><p align="LEFT">Người Trung Hoa gọi là La Mã Thiên Chúa giáo (Roman Catholic) hay Cựu giáo.</p><p align="LEFT">Công giáo là tôn giáo được quốc gia thừa nhận (religion officielle). Ðây là định nghĩa của Ðào Duy Anh trang 118 Hán Việt Từ Ðiển. Xin nói trước kẻo lại bị quăng cho mấy cái mũ như mấy năm trước, và bị đổ cho cả tội nhục mạ tổ tiên (từng dầy công mới kiếm được chữ để dịch danh từ Catholic) của tác giả lá thư gửi cho người phụ trách mục này.</p><p align="center"><span style="color: green;"><b>2</b></span><b><span style="color: green;">-5-2008</span></b></p><hr /><p align="LEFT"><span style="color: black;"></span></p><div align="left"><span lang="EN"><span style="-webkit-text-stroke-width: 0px; color: black; display: inline; float: none; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-align: -webkit-left; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;"></span><div align="left" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; color: black; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-align: -webkit-left; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;"><p align="LEFT"><u><i><b><span style="color: blue;">Ông / Bà Hoàng Vương</span></b></i></u></p><p align="LEFT">Cựu / Nguyên</p><p align="LEFT">Cựu có nghĩa là xưa, cũ.</p><p align="LEFT">Nguyên nghĩa là vốn.</p><p align="LEFT">Hai chữ này gần giống nhau. Nguyên được cho đứng với một chức vụ trước cựu.</p><p align="LEFT">Thí dụ ông Nguyễn Văn Thiệu (sau năm 1975) là cựu tổng thống, nguyên đại tá tư lệnh sư đoàn 5.</p><p align="LEFT">Khi không đề cập tới hai chức vụ thì dùng cựu là đủ để gọi chức vụ gần nhất.</p><p align="LEFT">Thí dụ cựu tổng thống Nguyễn Văn Thiệu.</p><p align="LEFT">Cố được dùng trước tên người đang nắm giữ chức vụ ấy thì qua đời.</p><p align="LEFT">Cố tổng thống Ngô Ðình Diệm.</p><p align="LEFT">Nhưng cựu hoàng Bảo Ðại vì khi vua Bảo Ðại qua đời thì ông không còn là hoàng đế Việt Nam nữa.</p><p align="LEFT"></p><p align="LEFT">Cà tha là bùa. Chỉ cà tha là dây đeo bùa cà tha. Chỉ được bện gồm 5 mầu để cầu bình an cho người đeo. Mút là cho đến lúc hết.</p><p align="LEFT">Mút mùa là rất lâu, rất dài.</p><p align="LEFT">Mút chỉ cà tha và mút mùa Lệ Thủy đều có nghĩa là rất lâu, gần như không dứt.</p><p align="LEFT"></p><p align="LEFT"><u><i><b><span style="color: blue;">Ông Phạm Văn Kỳ, Houston, Texas</span></b></i></u></p><p align="LEFT">Wang Chang Ling (Wang Ch’ang Ling) tức là Vương Xương Linh tiểu sử rất mù mờ. Nơi sinh chỗ thì nói là Thái Nguyên, nơi nói là Trường An. Ông đỗ tiến sĩ, làm chức Úy tại Long Tiêu nên còn có hiệu là Vương Long Tiêu.</p><p align="LEFT">Thơ của ông rất hay, nhiều âm nhạc. Bài ông hỏi là<span> </span><i>Phù Dung Lâu Tống Tân Tiệm</i>. Bản tiếng Anh chúng tôi có là của Witter Bynner:</p><p align="LEFT"><i>At Hibiscus Inn Parting With Hsin Chien</i></p><p align="LEFT"><i>With this cold night rain hiding in the river, you have come into Wo<br />In the level dawn, all alone, you will be starting for the mountains of Ch’u<br />Answer, if they ask of me at Lo-yang:<br />"One-hearted as ice in a crystal vase"</i></p><p align="LEFT">Bản chữ Hán:</p><p align="LEFT"><i>Hàn vũ liên giang dạ nhập Ngô<br />Bình minh tống khách Sở sơn Cô<br />Lạc Dương thân hữu như tương vấn<br />Nhất phiến băng tâm tại ngọc hồ</i></p><p align="LEFT">Trần Trọng Kim dịch:</p><p align="LEFT"><i>Ðang đêm mưa lạnh vào Ngô<br />Sáng ngày đưa khách núi Cô trập trùng<br />Lạc Dương bầu bạn hỏi cùng<br />Băng tâm một mảnh ở trong ngọc hồ</i></p><p align="LEFT">Trần Trọng San dịch:</p><p align="LEFT"><i>Mưa lạnh sông đêm vào đất Ngô<br />Sáng đưa tiễn khách, núi trơ vơ<br />Lạc Dương nếu có ai thăm hỏi<br />Một mảnh lòng băng ở ngọc hồ</i></p><p align="LEFT">Bài này viết khi tác giả bị đổi đi đất Ngô, ban đêm mưa lạnh trên sông thì tới. Sáng ra lại tiễn Tân Tiệm đi Lạc Dương, dặn rằng bạn bè có ai hỏi thăm thì đáp là tôi đã lạnh lùng với danh lợi, chỉ còn một quả tim băng giá trong chiếc bình ngọc.</p><p align="LEFT"></p><p align="LEFT"><u><i><b><span style="color: blue;">Phan Thuận<span> </span></span></b></i></u><i><b><a href="mailto:Thuan.Phan@entropic.com">Thuan.Phan@entropic.com</a></b></i></p><p align="LEFT">BA HOA là do tiếng Pháp bavard, nghĩa là nói chuyện. Bavarder là động từ.</p><p align="LEFT">Ba hoa chích chòe, ba hoa xích thố, ba hoa xích đế đều có nghĩa là nói khoác, nói nhiều, nói không cơ sở, không bằng cớ.</p><p align="LEFT"></p><p align="LEFT"><u><i><b><span style="color: blue;">Bà Nguyễn Phương Anh, Pasadena, California</span></b></i></u></p><p align="LEFT">Ðúng ra là Hùinh, không phải là Huỳnh, theo cách viết của ông.</p><p align="LEFT">Hùinh Tịnh Paulus Của hay Hìunh Tịnh Của là người Bà Rịa, sinh năm 1834, chết năm 1907. Ông thông thạo Pháp văn, Hán văn và dĩ nhiên cả tiếng Việt. Hùinh Tịnh Của là tác giả Chuyện Giải Buồn và Việt Nam Quấc Âm Tự Vị cùng nhiều tác phẩm khác viết bằng tiếng Việt.</p><p align="LEFT">Hai cuốn Chuyện Giải Buồn và Việt Nam Quấc Âm Tự Vị được in lại ở Sài Gòn trước năm 1975.</p><p align="LEFT">Chuyện Giải Buồn đọc rất thú vị. Tiếng Việt miền Nam của ông mộc mạc, giản dị, còn xưa hơn là tiếng Việt của Hồ Biểu Chánh và Vương Hồng Sển.</p><p align="LEFT"></p><p align="center"><i><b><span style="color: blue;">CÁNH KHỈ / CÁNH KHUỶU</span></b></i></p><p align="LEFT">Ðúng ra phải là cánh khuỷu. Khuỷu là khuỷu tay. Trói giật cánh khuỷu là trói hai khuỷu tay ngược ra phía sau.</p><p align="LEFT">Khỉ không có cánh nên không thể nói là cánh khỉ được.</p><p align="LEFT">Nhưng áo khỉ, túi khỉ thì có mặc dù khỉ không mặc áo bao giờ.</p></div></span></div></span></span></span></span></span></span><div style="font-weight: bold;"><span><span style="font-family: times;"><span style="background-color: white; font-size: medium;"><span style="font-weight: 400;"><div align="left"><p align="center"><span style="color: green;"><b>4</b></span><b><span style="color: green;">-1-2008</span></b></p><span style="color: blue;"><b><hr /></b></span><u><b><i><span style="color: blue;">Một độc giả ở Canada</span></i></b></u></div><div align="left"> </div><div align="left">Hai câu</div><i><div align="center">Ðập cổ kính ra tìm lấy bóng<br />Xếp tàn y lại để dành hơi</div><div align="center"><br /></div><div align="center"></div></i><div align="left">Theo một số ý kiến, là của Nguyễn Gia Thiều. Vua Tự Ðức mượn lại. Nhà vua rất yêu văn học nhưng có một lối yêu văn học hơi khác. Vua sửa truyện Kiều theo ý của vua rồi cho in để thưởng thức nên mới có Kiều bản kinh và Kiều bản phường. Chi tiết đề quyết hai câu này của Nguyễn Gia Thiều có ghi trong cuốn Nam Thi Hợp Tuyển của Ôn Như Nguyễn Văn Ngọc.</div><div align="left"> </div><div align="left">Chuyện mượn như thế rất thường, nhất là khi Tự Ðức là... vua.</div><div align="left"> </div><div align="left"><i>Ngũ Hổ Bình Tây</i> là chuyện của năm viên tướng rất uy dũng (Ngũ Hổ Tướng) nhà Tống dưới thời Nhân Tông là Ðịch Thanh, Thạch Ngọc, Lưu Khánh, Trương Trung và Lý Nghĩa trong cuộc chinh phục Tây Vực, vùng đất ở phía Tây Trung quốc trong đó có vùng Tân Cương ngày nay.</div><div align="left">Cũng còn năm viên tướng khác được gọi là Ngũ Hổ Tướng Quân nhưng thuộc nhà Thục Hán trong truyện Tam Quốc là Quan Vũ, Trương Phi, Triệu Vân, Huỳnh Trung và Mã Siêu.</div><div align="left"> </div><div align="left"><i>Bình Tây Sát Tả</i> là khẩu hiệu của Văn Thân Nghệ Tĩnh nổi lên vào năm Giáp Tuất đời vua Tự Ðức. Văn Thân hội là tổ chức của cuộc vận động bài ngoại, chống Pháp của sĩ phu Nghệ Tĩnh nổi lên năm 1874 do Trần Tấn và Ðậu Như Mai lãnh đạo.</div><div align="left"> </div><b><div align="left"><u><i><span style="color: blue;">Ông Trần Khánh Dũng, Sacramento, California</span></i></u></div><div align="left"> </div></b></span><span style="font-weight: 400;"></span><div align="left" style="font-weight: 400;">Ðề nghị ông đọc hai tài liệu về Hoàng Sa và Trường Sa:</div><div align="left" style="font-weight: 400;"> </div><div align="left" style="font-weight: 400;">-- <i>Tập San Sử Ðịa</i> số 29 do một nhóm giáo sư và sinh viên đại học Sư Phạm Sài Gòn chủ trương do nhà Văn Nghệ in lại ở Hoa kỳ.</div><div align="left" style="font-weight: 400;"><i>-- Những Biến Cố Mất Lãnh Thổ Lãnh Hải Việt Nam từ năm 939 Ðến 2002</i> của Trịnh Quốc Thiên do Nam Quan Ấn Quán xuất bản (<a href="http://us.f395.mail.yahoo.com/ym/Compose?To=qttt@yahoo.com" rel="nofollow" target="_blank" ymailto="mailto:qttt@yahoo.com">qttt@yahoo.com</a>).</div><div align="left" style="font-weight: 400;"> </div><span style="font-weight: 400;"><div align="left">Hai câu</div><i><div align="center">Hai cái oanh vàng kêu liễu biếc<br />Một hàng cò trắng vút trời xanh</div><div align="center"> </div></i><div align="left">Là của Tản Ðà dịch hai câu đầu một bài tuyệt cú của Ðỗ Phủ. Nguyên văn bài thơ này là:</div><div align="left"> </div><i><div align="center">Lưỡng cá hoàng ly minh thúy liễu<br />Nhất hàng bạch lộ thướng thanh thiên<br />Song hàm Tây Lĩnh thiên thu tuyết<br />Môn hạc Ðông Ngô vạn lý thuyền</div><div align="center"> </div></i><div align="left">Hai câu cuối Tản Ðà dịch như sau:</div><i><div align="center">Nghìn năm tuyết núi song in sắc<br />Muôn dặm thuyền Ngô cửa rập rình</div><div align="center"></div></i><div align="left">Hai câu</div><i><div align="center">Không sắc nhất quỳnh hoa, tiếu khứ hân nhiên, thiên thượng quần tiên đa quyến thuộc<br />Túy ngâm song bạch nhãn, hứng lai huy bút, nhân gian thiên thủ ngạo công hầu</div><div align="center"> </div></i><div align="left">Là của Huỳnh Thúc Kháng viếng Tản Ðà. Cụ Huỳnh đã tự dịch thành:</div><div align="left"> </div><i><div align="center">Không sắc, một hoa quỳnh, về vuốt râu chơi, tiên giới nhiều người nên quyến thuộc<br />Say ngâm, hai mắt trắng, hứng thơ bút múa, giá thi mấy lớp ngạo công hầu</div><div align="center"> </div></i><div align="left">Tản Ðà mất năm 50 tuổi (17 tháng 6 năm 1939) tại Ngã Tư Sở, Hà Nội. Năm 1963, mộ được cải táng đem về quê của bà Tản Ðà, chôn tại cánh đồng Cửa Quán, thôn Hội Xá, xã Hương Sơn, tỉnh Hà Tây.</div><div align="left">Gia đình của Tản Ðà còn có người sống ở Sài Gòn.</div><div align="left"><i>Showa</i> đọc theo âm Hán Việt là Chiêu Hòa, hiệu của Nhật Hoàng Hirohito</div><div align="left"><i>Heisei</i> là Bình Thành, hiệu của đương kim Nhật hoàng Akihito</div><div align="left"> </div><b><div align="left"><u><i><span style="color: blue;">Ông Thiện Sĩ, Seattle</span></i></u></div><div align="left"> </div></b><div align="left"><i>Poète maudit</i> là danh từ gọi một nhà thơ sống ở bên ngoài xã hội hay có tư tưởng chống lại xã hội. Thường là những người dùng rượu, ma túy, mắc chứng điên loạn, nhúng tay vào những tội ác, bạo động, và thường chết trẻ. Một trong những <i>poète maudit</i> đầu tiên của văn chương Pháp là Francois Villon (1431-1474) nhưng danh từ <i>poète maudit</i> chỉ xuất hiện hồi đầu thế kỷ 19. Tiêu biểu là những người như Charles Beaudelaire, Paul Verlaine và Arthur Rimbaud. Trong tác phẩm <i>Stello,</i> Alfred de Vigny gọi loại thi sĩ này là <i>"la race toujours maudite par les puissances de la terre".</i></div><div align="left"> </div><div align="left">Trong văn học Việt Nam, không có một nhà thơ nào đúng với nhận xét kể trên. Nguyễn Ðức Sơn quả là có kỳ cục. Trần Tuấn Kiệt hơi lạ lùng nhưng có lúc rất tỉnh táo. Nguyễn Bắc Sơn ngông nghênh và ngạo mạn. Vũ Hữu Ðịnh sống rất tội nghiệp.</div><div align="left"> </div><div align="left"><i>Maudit</i> là người bị nguyền rủa, là một nhả thơ có tài, trẻ tuổi, bác bỏ mọi giá trị của xã hội, sống một cuộc sống nguy hiểm, thách thức, tự hủy (<i>un poète talentueux qui, incompris dès sa jeunesse, rejette les valeurs de la société, se conduit de manière provocante, dangereuse, asciale ou autodestructice</i> )</div><div align="left"> </div><div align="left">Vũ Hoàng Chương tuy có dùng ma túy, và có viết <i>"lũ chúng ta đầu thai lầm thế kỷ / bị quê hương ruồng bỏ, giống nòi khinh" </i>nhưng không phải là <i>poète maudit.</i> Khinh và ruồng bỏ chứ không phải là nguyền rủa.</div><div align="left"> </div><b><div align="left"><u><i><span style="color: blue;">Cụ Nguyễn Ðắc Tân, Santa Ana, California</span></i></u></div><div align="left"><u><i><span style="color: blue;"><br /></span></i></u></div><div align="center"><i><span style="color: blue;">TỪ HẢI</span></i></div><div align="center"> </div></b><div align="left">Từ Hải, người tỉnh An Huy, là một nhân vật có thật sống dưới thời Minh. Từ Hải từng đi tu lấy hiệu là Minh Sơn trước khi bỏ chùa đi làm giặc tự xưng là Thiên Sai Bình Hải Ðại Tướng Quân.</div><div align="left"> </div><div align="left">Từ Hải hoành hành dữ dội nhất tại Giang Tô và Chiết Giang. Hồ Tôn Hiến dụ họ Từ về hàng. Từ đem một đồng đảng là Trần Ðông đem nộp. Hồ Tôn Hiến giết hụt Từ Hải trong vụ này. Từ Hải nhẩy xuống sông tự trầm năm 1556 tại Thẩm Trang chứ không chết đứng (<i>nhơn nhơn còn đứng chôn chân giữa vòng)</i> như trong Kiều.</div><div align="left"> </div><b><div align="center"><i><span style="color: blue;">DRUNK DRUNKEN DRIVER?</span></i></div><div align="center"> </div></b><div align="left">Cả hai đều đúng, <i>drunk</i> hay <i>drunken </i>đều là past participle (quá khứ phân từ) của động từ <i>to drink</i> được dùng như một tĩnh từ bổ nghĩa cho danh từ <i>driver</i>. Do đó, <i>drunk driver</i> hay <i>drunken driver</i> (như trong tin của báo Orange County Register) đều đúng.</div><div align="left"> </div><div align="left">Báo Orange County Register ít khi có thể sai.</div><div align="left"> </div><div align="left"><i>Drunkard</i> là người say rượu.</div><div align="left"> </div><div align="left">Quá khứ của <i>to drink</i> là <i>drank</i>.</div><div align="left"> </div><b><div align="left"><u><i><span style="color: blue;">Bà Lưu, San Jose, California</span></i></u></div><div align="left"> </div></b></span><span style="font-weight: 400;"></span><div align="left" style="font-weight: 400;">Ðà Nẵng là tên Việt Nam. Hiện Cảng là tên người Hoa gọi Ðà Nẵng. Người Hoa có trò chơi này đối với nhiều địa danh của các nước khác. Họ tự ý đặt ra những cái tên theo ý của họ bất chấp tên địa phương là thế nào đi nữa. Trường hợp Cựu Kim Sơn là một. Tên chính thức của Mỹ là San Francisco nhưng người Hoa vẫn viết trên bản đồ và gọi thành phố này theo lối của họ. Người Nhật cũng làm như vậy trong trường hợp họ gọi Singapore là Chiêu Nam đảo, theo cụ Trần Trọng Kim ghi trong hồi ký.</div><div align="left" style="font-weight: 400;"> </div><div align="left" style="font-weight: 400;">Ðề nghị bà đọc cuốn Lịch Sử Ðà Nẵng của Phan Văn Dật do Nam Việt xuất bản năm 2007 hay liên lạc với tác giả <a href="http://us.f395.mail.yahoo.com/ym/Compose?To=huonganvo@yahoo.com" rel="nofollow" target="_blank" ymailto="mailto:huonganvo@yahoo.com">huonganvo@yahoo.com</a> để được giải thích rõ hơn về tên của thành phố Ðà Nẵng cũng như lai lịch của tên Tourane.</div><div align="left" style="font-weight: 400;"> </div><div align="left" style="font-weight: 400;">Tourane nổi tiếng món sò như trong thơ Tản Ðà: <i>Sò tươi cửa biển Tourane </i>nên có phải vì thế mà người Hoa gọi Ðà Nẵng là Hiện (con sò, con hến) Cảng là cửa biển?</div><span style="font-weight: 400;"><b><div align="left"></div><span style="color: blue;"><div align="left"><u><i>Cụ Trần Hữu Lý ( <a href="http://us.f395.mail.yahoo.com/ym/Compose?To=thuong_con123@yahoo.com" rel="nofollow" target="_blank" ymailto="mailto:thuong_con123@yahoo.com">thuong_con123@yahoo.com</a> )</i></u></div><div align="left"> </div></span></b><div align="left">Cám ơn cụ đã dậy cách đánh các mẫu tự của Pháp. Sẽ xin dùng ngay.</div><div align="left"><br /></div></span></span></span></span><div align="left"><span><span style="font-family: times;"><span><span style="background-color: white; font-size: medium; font-weight: 400;"><p align="center"><span style="color: green;"><b>4</b></span><b><span style="color: green;">-4-2008</span></b></p><hr /><span style="color: black;"></span></span></span></span></span><div align="left"><span><span style="font-family: times;"><span><span style="background-color: white; font-size: medium; font-weight: 400;"><b><p align="LEFT"><u><i><span style="color: blue;">Ông Nguyễn Vũ Hoàng, Montreal, Canada</span></i></u></p></b><i></i><p align="LEFT"><i>Sa bà</i> hay <i>ta bà</i>?</p><p align="LEFT">Cả hai đều đúng. <i>Ta bà thế giới</i> hay <i>sa bà thế giới</i> là cõi sa bà hay cõi ta bà. Sa bà hay ta bà là từ tiếng Phạn <i>saha</i>. Thế là đời. Giới là cõi.</p><p align="LEFT">Sa / ta bà thế giới gồm <i>tam thiên</i> và <i>đại thiên thế giới</i>, tức là nơi thế giới các loài chúng sinh có thể nhịn được tất cả mọi điều phiền não khổ sở.</p><i></i><p align="LEFT"><i>Ta bà</i> được đại chúng há để có nghĩa là khắp nơi, đây đó. Thí dụ nói đi ta bà thế giới là đi khắp nơi, không mục đích nhất định.</p><p align="LEFT"></p><i></i><p align="LEFT"><i>Xất bấc xang bang</i> chính ra là <i>thất quốc tha bang</i> nghĩa là mất nước, quê người. Những chữ Hán này bị đọc sai thành xất bấc xang bang để rồi được hiểu là hoàn cảnh bi đát, như người mất nước phải đi tha hương kiếm sống. Chạy xất bấc xang bang là chạy cuống cuồng, quýnh quáng.</p><p align="LEFT"></p><i></i><p align="LEFT"><i>Thất điên bát đảo</i> là bẩy điều điên, tám điều không thuận, là điên đảo, lộn xộn.</p><p align="LEFT"></p><i></i><p align="LEFT"><i>Làm phách</i> là làm lối, ra bộ hách dịch, lên mặt để bắt nạt người khác.</p><i></i><p align="LEFT"><i>Làm phách chó</i> là làm lối trong khi không đủ tư cách, khả năng để làm phách.</p><i></i><p align="LEFT"><i>Làm lối</i> không phải là <i>nói lối. Nói lối</i> là điệu hát bộ hay cải lương nghe gần như những câu nói chuyện thường với mấy câu lục bát hay văn xuôi.</p><p align="LEFT"></p><i></i><p align="LEFT"><i>Foyer éteint, famille éteinte</i> là một câu tục ngữ của Pháp nghĩa là bếp tắt thì gia đình, nhà, mái ấm cũng không còn.</p><p align="LEFT">Danh từ <i>home</i> trong tiếng Anh không đơn thuần là cái nhà, mà phải hiểu là mái ấm.</p><i><p align="LEFT">A house is not a home.</p><p align="LEFT">Men build houses, women make them homes.</p></i><p align="LEFT"></p><b></b><p align="LEFT"><b><u><i><span style="color: blue;">Cụ Xuân Văn Huỳnh, </span></i></u></b><i><a href="mailto:xvhuynh1920@yahoo.com"><b>xvhuynh1920@yahoo.com</b></a></i></p><p align="LEFT">Bài thơ cụ hỏi là của Nguyễn Khuyến.</p><p align="LEFT">Chữ <i>con đen</i> trong bài là con chấy (chí) không phải là con đen trong câu tục ngữ <i>mập mờ đánh lận con đen</i> hay <i>mượn mầu son phấn đánh lừa con đen</i> (Kiều).</p><p align="LEFT">Bài thơ ấy nguyên văn như sau:</p><i><p align="LEFT">Trải gió, dầm mưa đã lắm rồi<br />Phen này cắt tóc để làm tôi<br />Trơn tru chẳng có còn ai cứ<br />Lông lốc tha hồ để mẹ bôi<br />Cái lược từ đây khôn lối gỡ<br />Con đen thôi cũng hết đường chui<br />Cũng toan tấp tểnh làm sư cụ<br />Nghĩ lại, song mà chửa chính ngôi</p></i><p align="LEFT"><i>Làm tôi</i> là làm tôi nhà Phật, là đi tu, do câu tục ngữ: <i>cắt tóc làm tôi.</i></p><i></i><p align="LEFT"><i>Cứ</i> là nắm: <i>cứ (nắm) người có tóc, ai cứ (nắm) kẻ trọc đầu.</i></p><i></i><p align="LEFT">Câu thứ tư mượn ý của câu hát của trẻ con: <i>trọc đầu lông lốc bình vôi / mẹ ngồi mẹ ỉa mẹ bôi lên đầu</i>.</p><p align="LEFT">Câu cuối nghĩa là muốn làm sư cụ nhưng chưa đủ tài, kinh kệ chưa thuộc, công đức chưa xứng. Tác giả cũng lại chơi chữ: trọc đầu rồi làm sao rẽ ngôi được nữa.</p></span></span></span></span><div><span><span style="font-family: times;"><span><span style="background-color: white; font-size: medium; font-weight: 400;"><p align="center"><span style="color: green;"><b>4</b></span><b><span style="color: green;">-7-2008</span></b></p><hr /><span style="color: black;"></span></span></span></span></span><div align="left"><span><span style="font-family: times;"><span><span style="font-weight: 400;"><span style="color: black;"><span lang="EN" style="background-color: white; font-size: medium;"><span style="color: blue;"><b><p align="LEFT"><u><i>Ông Nguyễn Hóa, Garden Grove, California</i></u></p></b></span><i></i><p align="LEFT"><i>Seven dirty words</i> là 7 chữ mà George Carlin (một kịch sĩ hài hước vừa qua đời tuần trước) coi là không thể nói ra trong các chương trình truyền thanh và truyền hình thì cũng lại là những chữ chúng tôi không thể viết ra ở đây. Những chữ này ngày nay rất thường nghe thấy trong ngôn ngữ hàng ngày của nhiều người.</p><p align="LEFT">Ðó là các chữ (xin viết tắt): S (phân); P (nước tiểu); F (giao hợp);C (bộ phận phụ nữ); C (làm một công việc tục tĩu); M (một người làm công việc tục tĩu); T (ngực phụ nữ).</p><p align="LEFT">Cái bẫy ông giăng rất khéo nhưng người phụ trách mục này đã kịp thời tránh được.</p><p align="LEFT"></p><span style="color: blue;"><b><p align="LEFT"><u><i>Ông Văn X. Fountain Valley, Californa</i></u></p></b></span><i></i><p align="LEFT"><i>Ái quốc sô vanh</i> là yêu nước một cách cuồng tín, mù quáng, không suy nghĩ. Danh từ này, <i>chauvinism / chauvinisme,</i> mang tên của một người lính thời Napoleon đệ Nhất, Nicolas Chauvin. Ông ái mộ Napoleon một cách mù quáng, coi Napoleon là người không thể sai, không thể phạm bất cứ một lầm lỗi nào. Nicolas Chauvin phục vụ trong cuộc chiến tranh Cách Mạng (1798-1800) bị thương 17 lần nhưng vẫn một lòng mến phục Napoleon, coi Napoleon là chiến lược gia đại tài. Nicolas Chauvin đeo một bông hoa tím ở ve áo để nhớ Napoleon khi Napoleon bị lưu đầy biệt xứ. Nicolas Chauvin chết trong nghèo đói, bệnh tật nhưng vẫn một lòng với Napoleon.</p><i></i><p align="LEFT"><i>Heo đực sô vanh</i> ( <i>male chauvinist pig</i>) là người tin rằng đàn ông tài giỏi, thông minh hơn phụ nữ. <i>Female chauvinist</i> là người phụ nữ cho rằng đàn ông đều ngu si hết.</p><p align="LEFT"></p><p align="LEFT">Hai cách nói " <i>học bác sĩ</i> " và " <i>khám bác sĩ "</i> đều không đúng.</p><p align="LEFT">Phải nói là học y khoa mới đúng. Bác sĩ không phải là một ngành học ở đại học. Bác sĩ có thể là bằng Ph. D. theo lối dịch của Nhật: Bachelor là Học Sĩ; Masters là Tu Sĩ và Ph.D. là Bác Sĩ.</p><p align="LEFT">Người tốt nghiệp y khoa gọi đúng phải là y sĩ.</p><p align="LEFT">Ðến phòng mạch mà nói là đi khám bác sĩ cũng không đúng. Nói đi khám bệnh cũng không đúng. Nhưng nếu nói là đến phòng mạch cho y sĩ khám/xem bệnh thì dài quá. Thế nên tuy sai, nhưng nói quen rồi thì đành … chịu. Chỉ có bà (?) bác sĩ trong các cáo phó và tin vui mới khám (được) bác sĩ mà thôi.</p><p align="LEFT">Nói đi cắt tóc cũng không đúng. Tiếng Anh chính xác hơn: <i>I have my hair cut.</i></p><i></i><p align="LEFT">Ði sửa xe cũng không đúng, tương tự như khi nói đi cắt tóc vậy.</p><p align="LEFT">Người Anh nói đúng hơn: <i>I have my car repaired; I have a suit made; I had the house painted one year ago; she has her nose fixed …</i></p><i></i><p align="LEFT"></p><span style="color: blue;"><b><p align="LEFT"><u><i>Cụ Trần Lại, Virginia</i></u></p></b></span><i></i><p align="LEFT"><i>Ði ngang về tắt</i> cũng có khi nói là <i>đi quanh về tắt </i>là việc làm mờ ám, không quang minh chính đại, không đi đường thẳng mà đi đường ngang, đi vòng quanh và dùng đường tắt để đến mục tiêu, một cách đi đứng có chủ đích né tránh không muốn người khác biết việc làm của mình.</p><p align="LEFT"></p><p align="LEFT">Vế đối của câu "<i>Bụt không dâm sao gọi là dâm bụt</i>" thì chúng tôi xin chịu, chưa nghe ai đối mà cố gắng đối thì chưa chỉnh nên không dám viết ra đây.</p><p align="LEFT"></p><span style="color: blue;"><b><p align="LEFT"><u><i>Ông Hoàng, Garden Grove, California</i></u></p></b></span><i></i><p align="LEFT"><i>I don’t do nothing </i>là cách dùng văn phạm gọi là <i>double negative</i>. Ðây là trường hợp khi hai hình thức phủ định xuất hiện trong cùng một câu. Cách dùng này không được coi là chỉnh trong tiếng Anh (có học). Thường thì chỉ có thành phần ít học mới dùng. Mới đây, một bức thư viết cho Ann Landers của một độc giả than phiền vợ của ông là thành phần "<i>ain’t / don’t do nuthin’</i>", nghĩa là thành phần học ít, ăn nói sai văn phạm. Tuy nhiên, thời Shakespeare thì lối nói này lại được coi là để nhấn mạnh (<i>emphatic use</i>).</p><p align="LEFT">Trong ngôn ngữ của tuổi trẻ, lối nói này rất phổ biến. Mick Jagger của ban The Rolling Stones là người từng tốt nghiệp trường London School of Economics không phải là người vô học, nhưng khi viết chung với Keith Richards một bản nhạc thì lại viết <i>I Can’t Get No Satisfaction. </i>Nói theo kiểu nữ hoàng Victoria thì phải là <i>"I am not amused!"</i></p><i></i><p align="LEFT"><i>I do nothing</i> và <i>I do not do anything</i> là hai câu đúng văn phạm.</p><p align="center"><span style="color: green;"><b>5</b></span><b><span style="color: green;">-9-2008</span></b></p><hr /><div align="left"><span lang="EN"><b><span style="color: blue;"><p align="LEFT"><u><i>Cô HÐ, Garden Grove, California</i></u></p></span></b><p align="LEFT">Cám ơn mấy câu cô gửi cho đọc:</p><i><p align="center">To be happy with a man, you must understand him a lot and love him a little.<br />To be happy with a woman, you must love her a lot and not try to understand her at all.</p></i><p align="LEFT">(Muốn sống hạnh phúc với một người đàn ông thì phải hiểu chàng nhiều và yêu chàng một chút. Muốn sống hạnh phúc với một phụ nữ thì phải yêu nàng thật nhiều và đừng tìm hiểu gì về nàng làm gì)</p><p align="LEFT">Có điều là bây giờ thì quá muộn mất rồi.</p><p align="LEFT">Nhưng đoạn hay nhất là đoạn kể về mấy bà cô bà dì cứ gặp mặt ở đám cưới là giục lấy chồng: <i>"Lần tới là cô đấy nhá!"</i> Nhưng mấy bà cô này thôi không giục dã nữa sau khi người phụ nữ này đem ngay câu "<i>Lần tới là cô đấy nhá!"</i> để nói lại với mấy người ấy khi gặp tại nhà quàn.</p><p align="LEFT">Hay tuyệt!</p><b><p align="LEFT"></p><span style="color: blue;"></span></b><p align="LEFT"><b><span style="color: blue;"><u><i>Ông Tuấn Phạm (</i></u></span></b><i><a href="mailto:dr.tuanpham@yahoo.com"><b>dr.tuanpham@yahoo.com</b></a></i><b><span style="color: blue;"><u><i>)</i></u></span></b></p><b><span style="color: blue;"></span></b><p align="LEFT">Xin gọi là "ông" vì đây là mục chữ nghĩa, không phải là cuộc đối thoại giữa bệnh nhân và y sĩ, mặc dù cuối thư ông có ghi là B.S.</p><p align="LEFT">Người dân Campuchea (Cambodia, Cambodge, Khmer) không thích bị gọi là người Miên/ Mên/ Cao Man/ Cao Mên/ Cao Miên, vì danh xưng này là của người Việt dùng để gọi họ, trong ý nghĩa khinh thường, bỉ báng. Người Việt Nam cũng dùng một danh xưng khác là Thổ để gọi người Khmer sống ở miền tây, nhất là tại hai tỉnh Sóc Trăng (Ba Xuyên) và Trà Vinh (Vĩnh Bình).</p><p align="LEFT">An Nam là tên của Việt Nam do nhà Tống đặt năm 1164. Một số triều đại Việt Nam cũng dùng tên An Nam làm quốc hiệu. Ðó là dấu tích của thời Việt Nam bị Trung quốc đô hộ. Người Việt không thích bị (dân tộc khác) gọi là An Nam (annamite). Hai chữ này có thể dùng trong những lúc chúng ta đùa giỡn với nhau. Nhưng nếu bị người khác gọi là An Nam thì phản ứng có thể không tốt như bệnh nhân của ông khi bị gọi là người Miên.</p><p align="LEFT"></p><span style="color: blue;"><b><p align="LEFT"><u><i>Ông Bảy Quốc</i></u></p></b></span><i></i><p align="LEFT"><i>"Như"</i> viết với chữ "nữ" bên trái và chữ "khẩu" bên phải nghĩa là cùng, giống như, ví như.</p><p align="LEFT">Như Quỳnh là giống như ngọc quỳnh.</p><i><p align="LEFT"></p></i><p align="LEFT"><i>"Thúy</i> "nghĩa là xanh biếc, là con chim bói cá (chim chả; chim thằng chài)); là sâu kín.</p><p align="LEFT">Vườn Thúy là vườn nhà Thúy Kiều.</p><p align="LEFT">Cái vườn có hiên Lãm Thúy là vườn nhà Kim Trọng "lấy điều du học hỏi thuê".</p><p align="LEFT">Hiên Lãm Thúy là hiên để ngồi xem, thưởng lãm mầu xanh của cây cỏ.</p><p align="LEFT"></p><span style="color: blue;"><b><p align="LEFT"><u><i>Cô Ngọc ở Garden Grove, California</i></u></p></b></span><i></i><p align="LEFT"><i>"Hôn"</i> là cha mẹ cô dâu. "<i>Nhân</i>" là cha mẹ chàng rể. Việc hôn nhân là việc hai họ đàng trai và đàng gái trở thành thông gia với nhau.</p><p align="LEFT">"<i>Hôn"</i> hay <i>"thú"</i> có nghĩa là lấy vợ.</p><p align="LEFT">Hôn yến là tiệc cưới.</p><p align="LEFT">Hôn thư là giấy giá thú. (Giá là con gái lấy chồng. Giá cũng có nghĩa là đem điều xấu trút cho người khác!))</p><p align="LEFT">Giá thú là con gái lấy chồng, con trai lấy vợ</p><p align="LEFT"></p><span style="color: blue;"><b></b></span><p align="LEFT"><span style="color: blue;"><b><u><i>Ðộc giả Donna, </i></u></b></span><i><a href="mailto:chengdb@yahoo.com"><span style="color: blue;"><b>chengdb@yahoo.com</b></span></a><u><span style="color: blue;"><b>, </b></span></u><a href="mailto:boteo@yahoo.com"><span style="color: blue;"><b>boteo@yahoo.com</b></span></a></i></p><i></i><p align="LEFT"><i>Bút sa gà chết</i> nghĩa là khi ngòi bút đặt xuống để ký tên hay viết một điều gì, thì mấy con gà phải chết.</p><p align="LEFT">Ngày xưa ở trong làng xã, người dân kêu xin điều gì mà được toại nguyện thì giết gà ăn mừng hay để biếu quan, nên bút sa gà chết là như vậy.</p><p align="LEFT">Ông Boteo nói rằng cái bút làm từ lông con gà thì e không đúng. Ngày xưa người Việt viết bút lông, nhưng làm bằng lông thỏ.</p><p align="LEFT">Kim Trọng sau khi gặp Kiều, về nhà thì nhớ Kiều, không làm được việc gì. Phòng văn lạnh lẽo, không có người vào đốt lò sưởi lên đọc sách. Bút trong ống bút, bút cũng se lại, đàn không ai gẩy, dây cũng lạc đi:</p><i><p align="center">Bút se ngọn thỏ, tơ chùng phím loan</p></i><p align="LEFT">Ngọn thỏ là cây bút làm bằng lông thỏ.</p><p align="LEFT">Người Việt và người Trung Hoa ngày xưa viết bằng bút lông. Mãi đến thời ông Trần Tế Xương mới viết bằng bút sắt (... <i>nay đổi lông ra sắt</i>...) và bút chì <i>(... vứt bút lông di, giắt bút chì.</i>..)</p><p align="LEFT"></p><span style="color: blue;"><b></b></span><p align="LEFT"><span style="color: blue;"><b><u><i>Ông Trương Tuấn (</i></u></b></span><i><a href="mailto:tuantruong2008@gmail.com"><span style="color: blue;"><b>tuantruong2008@gmail.com</b></span></a></i><b><span style="color: blue;"><u><i>)</i></u></span></b></p><b><span style="color: blue;"></span></b><p align="LEFT">Ba nhân vật ông nêu trong thư, một người là con quan; một người xuất gia đi tu từ lúc còn nhỏ; một người thì học hành không biết ở đâu nên không thể có chuyện cả ba học cùng một trường.</p><p align="LEFT"></p><span style="color: blue;"><b><p align="LEFT"><u><i>Ông Nguyễn Thành Chung, Anaheim, California</i></u></p></b></span><p align="LEFT">Tại sao lại những người thắt đáy lưng ong lại là tướng tốt?</p><p align="LEFT">Lưng ong coi đẹp hơn là cái vòng số hai to tổ chảng.</p><i></i><p align="center"><i>Những người thắt đáy lưng ong<br />Vừa khéo chiều chồng vừa khéo nuôi con</i> (Ca dao)</p><p align="LEFT">Triệu Phi Yến được vua Sở rất yêu cũng là vì có cái eo nhỏ.</p><i></i><p align="LEFT"><i>Chướng trung khinh</i> là những chữ để mô tả cái lưng nhỏ của Triệu Phi Yến.</p><p align="LEFT"></p><span style="color: blue;"><b></b></span><p align="LEFT"><span style="color: blue;"><b><u><i>Bà Denise (</i></u></b></span><i><a href="mailto:ivywavepop@hotmail.com"><span style="color: blue;"><b>ivywavepop@hotmail.com</b></span></a></i><b><span style="color: blue;"><u><i>)</i></u></span></b></p><b><span style="color: blue;"></span></b><p align="LEFT">Cảm ơn bà đã chỉ bảo giúp lầm lẫn người phụ trách mục này. Bài Văn Tế Thập Loại Chúng Sinh có thể tìm thấy trong cuốn Hoàng Xuân Hãn tập III, từ trang 1293 đến 1319. Nếu cần, chúng tôi có thể cho mượn để xerox lại.</p><p align="LEFT"></p><span style="color: blue;"><b><p align="LEFT"><u><i>KIỆT và THANH</i></u></p></b></span><p align="LEFT">Cám ơn lời thăm hỏi. Bao giờ xuống Dallas phải cho ăn cơm nhà do hai người nấu đấy nhé.</p><div><p align="center"><span style="color: green;"><b>6</b></span><b><span style="color: green;">-6-2008</span></b></p><hr /><span style="color: black;"></span><div align="left"><span style="color: black;"><b><p align="LEFT"><u><i><span style="color: blue;">Bà Giang, California</span></i></u></p></b><p align="LEFT">Phân có nghĩa là chia. Phân là thời gian ngày và đêm dài bằng nhau.</p><p align="LEFT">Chí có nghĩa là to lớn. Chí cũng có nghĩa là ngày dài nhất hay ngắn nhất trong năm.</p><p align="LEFT"></p><p align="LEFT">Xuân phân là ngày 21 hay 22 tháng 3 dương lịch, khi đêm ngày dài ngang nhau. Xuân phân (equinox) năm 2008 là ngày 20 tháng 3, bắt đầu từ 5 giờ 48 phút.</p><p align="LEFT"></p><p align="LEFT">Hạ chí là ngày 20 hay 21 tháng 6 ngày, khi ngày dài hơn hết. Hạ chí (solstice) của năm 2008 là ngày 20 tháng 6 bắt đầu từ 23 giờ 59.</p><p align="LEFT"></p><p align="LEFT">Thu phân là ngày mà chiều dài của đêm bằng với chiều dài của ngày. Thu phân (equinox) năm 2008 là ngày 22 tháng 9 từ 15 giờ 44.</p><p align="LEFT"></p><p align="LEFT">Ðông chí là ngày 20 hay 21 tháng 12 khi đêm dài nhất trong năm. Ðông chí (solstice) năm 2008 là ngày 21 tháng 12 từ 12 giờ 04 phút.</p><p align="LEFT"></p><p align="LEFT">Lawyer là luật sư, luật gia. Lawyer có thể đại diện thân chủ tại tòa. Lawyer cũng là người học luật, có bằng luật.</p><p align="LEFT">Attorney-at-law là luật sư có thể cãi tại tòa.</p><p align="LEFT">Barrister là danh từ chỉ luật sư tại nước Anh, Úc hay Tân Tây Lan đại diện cho thân chủ tại các tòa thượng thẩm.</p><p align="LEFT">Counsel cùng nghĩa với attorney-at-law, lawyer.</p><p align="LEFT">Solicitor cố vấn pháp luật. Chữ này được dùng ở nước Anh và các nước theo hệ thống pháp luật của Anh. Tại Mỹ, solicitor là người chào hàng, bán hàng tận nhà. Vì thế ở Mỹ mới có những tấm bảng No Solicitors nghĩa là cấm, không tiếp những người chào hàng.</p><p align="LEFT"></p><p align="LEFT">Sĩ là người học trò, người nghiên cứu học vấn</p><p align="LEFT">Sư là người thông thạo về một lãnh vực nào đó.</p><p align="LEFT"></p><b><p align="LEFT"><span style="color: blue;"><u><i>Ông Andy Nguyễn, Garden Grove</i></u></span></p></b><p align="LEFT">Chất lượng là từ hai chữ chất và lượng của chữ Hán.</p><p align="LEFT">Chất là vật thể, tính chất</p><p align="LEFT">Lượng là đong lường, đo lường, sức chứa.</p><p align="LEFT">Chất lượng là cái phân lượng của thực chất trong vật thể.</p><p align="LEFT">Miếng gỗ và miếng sắt cùng to bằng nhau (kích thước, dầy mỏng) nhưng miếng gỗ về thực chất thì ít hơn miếng sắt nên chất lượng của hai miếng khác nhau.</p><p align="LEFT">Chất lượng không phải là chữ Việt Cộng như ông nghĩ. Các định nghĩa ở trên đều có thể tìm thấy trong Hán Việt Từ Ðiển của Ðào Duy Anh.</p><div><p align="center"><span style="color: green;"><b>7</b></span><b><span style="color: green;">-3-2008</span></b></p><span style="color: blue;"><b><hr /></b></span><span style="color: black;"><div align="left"><span style="color: blue;"><u><i><b><p align="LEFT">Cụ Trần Vinh, Irvine, Californa</p></b></i></u></span><p align="LEFT">Câu <i>nằm gai nếm mật</i> không phải là của chúng ta mà là câu của chúng ta mượn của Trung Hoa. Ðây là một câu thuộc loại tứ tự thành ngữ.</p><p align="LEFT">Nguyên chữ Hán là <i>ngọa tân thường đởm</i>: nằm trên củi nếm mật. Nằm (ngọa) trên củi (tân) thì không êm ái gì và mật (đởm) thì đắng. Toàn câu có nghĩa là sống kham khổ, hy sinh hạnh phúc để làm một việc lớn.</p><p align="LEFT">Trong đoạn đầu của Bình Ngô Ðại Cáo, Nguyễn Trãi viết về Lê Lợi khởi nghĩa:<i> Thống tâm tật thủ giả thùy thập dư niên, thường đảm ngọa tân giả cái phi nhất nhật.</i> Cụ Bùi Kỷ dịch<i>: đau lòng nhức óc, chốc là mười mấy nắng mưa; nếm mật nằm gai, há phải một hai sớm tối</i>.</p><p align="LEFT"></p><i></i><p align="LEFT"><i>Khắc khổ</i> nguyên nghĩa không giống như cách dùng thông thường trong tiếng Việt.</p><p align="LEFT">Thí dụ khuôn mặt khắc khổ là khuôn mặt đầy những nét gẫy, không tròn trịa, dịu dàng, phúc hậu, nhẹ nhàng.</p><p align="LEFT">Ðời sống khắc khổ là đời sống vất vả.</p><p align="LEFT">Khắc khổ nghĩa chữ Hán là công phu, rất tỉ mỉ. Khắc khổ còn có nghĩa là nhẫn nại, chịu đựng.</p><p align="LEFT"></p><i><span style="color: blue;"><u><b><p align="LEFT">Ông Huỳnh Sơn, Santa Ana, California</p></b></u></span></i><p align="LEFT"><i>Cordon sanitaire</i> không phải là <i>iron curtain</i> mặc dù trong một cách dùng, nó có làm cho người ta nghĩ tới <i>iron curtain. Cordon sanitaire</i> là biện pháp kiểm dịch, phong tỏa một khu vực nào đó để tránh cho bệnh lan ra ngoài.</p><i></i><p align="LEFT"><i>Cordon sanitaire</i> trong chính trị, là hàng rào ngăn chặn không cho một thứ ý thức hệ nguy hiểm lan tới những chỗ khác, như chính sách be bờ, ngăn chặn (<i>containment</i>) của George F. Kennan đối với Liên Bang Xô Viết.</p><i></i><p align="LEFT"><i>Iron curtain</i> không phải là chữ Winston Churchill chế ra. Trước khi ông đọc bài diễn văn ở đại học Westminster, Fulton, Missouri, hôm mồng 5 tháng 3 năm 1946, hai chữ này đã được dùng, nhưng với những ý nghĩa khác. Winston Churchill dùng hai chữ này để nói về một biên giới mới ngăn cách Tây phương và khối Cộng Sản.</p><p align="LEFT"></p><i></i><p align="LEFT"><i>Cold War</i>, Chiến Tranh Lạnh (viết hoa) là tình trạng căng thẳng giữa Liên Xô (cùng với các nước chư hầu ) và các quốc gia Tây phương.</p><p align="LEFT">Khi không viết hoa, <i>cold war</i> là những tranh chấp, đụng độ ngầm như những căng thẳng giữa tổng thống Johnson và gia đình Kennedy sau khi ông Johnson lên thay thế ông Kennedy bị bắn chết ở Dallas.</p><p align="LEFT">Danh từ Cold War là của Herbert Bayard Swope, người viết diễn văn cho Bernard Baruch trong bài nói chuyện về liên lạc giữa Hoa kỳ và Liên Xô đọc tại Colombia tiểu bang South Carolina.</p><p align="LEFT">Trái với <i>cold war</i> là <i>hot war, shooting war</i>, chiến tranh nóng, chiến tranh võ trang, chiến tranh có nổ súng.</p><p align="LEFT"></p><i></i><p align="LEFT"><i>Deterren</i>t là răn đe. Võ khí nguyên tử là phương tiện răn đe trong suốt những năm chiến tranh lạnh với Liên Xô. <i>Mutal destruction</i>: hai chúng ta cùng chết. Ông đụng tôi thì tôi sẽ không tha ông. Chúng ta cùng hủy diệt lẫn nhau. Nghe vậy, cả hai đều không dám dùng võ khí nguyên tử. Ðó là răn đe, vừa răn vừa đe.</p><p align="LEFT"></p><i><span style="color: blue;"><u><b><p align="LEFT">Bà Hà, Fullerton, California</p></b></u></span></i><p align="LEFT"><i>Hết bà con</i> cũng có nghĩa như hết tình hết nghĩa, hết anh em họ hàng. Những chữ này được dùng dể chỉ một việc làm táng tận lương tâm, không còn lý gì đến tình cảm, quen biết nữa.</p><p align="LEFT"></p><p align="LEFT">Nhạc sĩ Lâm Tuyền, theo chỗ chúng tôi biết, đã qua đời ngày 31 tháng 7 năm 1996 tại Sài Gòn.</p><p align="LEFT"></p><p align="LEFT">A Khuê là một nhà thơ hiện còn ở Việt Nam. Ông làm không nhiều thơ. Ông có mấy bài được Trần Quang Lộc phổ thành nhạc. Bài được biết dến nhiều nhất là bài <i>Về Ðây Nghe Em</i>.</p><p align="LEFT">Bài hát này có mấy phiên bản khác nhau. Bản Thái Thanh hát có nhiều chữ khác với bản của Hương Giang, của Thu Phương vân vân.</p><p align="LEFT">Ca khúc này được viết trước năm 1975 và được đón nhận ngay vào lúc cuộc chiến Việt Nam lên đến cao điểm. Người ta sợ những cái tầm thường nhất, đẹp nhất, quí giá nhất của dân tộc có thể sắp bị mất hết trong lửa đạn, thì đôi guốc mộc, chiếc áo the, bài ca dao, ngô khoai, hạt lúa mới lại được tìm thấy để khóc trên sông nước buồn, về lại với suối mát, quê hương.</p><p align="LEFT">Bài hát này chẳng có gì là phản động hay phản chiến gì hết, thưa bà.</p><p align="LEFT">Hai người viết bản nhạc này, dù cho có ở đâu đi chăng nữa, nhưng xin bà cứ nghe bài hát của họ. Chúng ta cũng đã có những lúc nghĩ như họ, và cần mấy câu ca dao, mặc chiếc áo the và đôi gốc mộc đi trên một con đường làng mà Thanh Tịnh đã viết trong đoạn văn về ngày khai trường.</p><p align="center"><span style="color: green;"><b>8</b></span><b><span style="color: green;">-2-2008</span></b></p><hr /><p align="LEFT"><span style="color: blue;"><b></b></span><span style="color: black;"></span></p><div align="left"><span lang="EN"><b><p align="LEFT"><u><i><span style="color: blue;">Ông Nguyễn Trung Ðáng</span></i></u></p></b><p align="LEFT">Hai câu ông hỏi:</p><i><p align="LEFT">Rồng chầu ngoài Huế<br />Ngựa tế Ðồng Nai</p></i><p align="LEFT">Thực ra còn có hai câu sau:</p><i><p align="LEFT">Nước sông trong sao lại chẩy hoài<br />Thương người xa xứ lạc loài đến đây</p></i><p align="LEFT">Theo Vũ Ngọc Phan, hai câu trên không có ý nghĩa gì đặc biệt. Ðây là những câu ca dao theo thể hứng, dùng cảnh rồng chầu ở Huế, ngựa chạy ở Ðồng Nai rồi nói về tình cảm của mình.</p><p align="LEFT"></p><p align="LEFT">LAX là những chữ viết tắt tên của phi trường Los Angeles. Như chúng tôi đã trả lời ít nhất hai lần trong mục này, chữ X không có nghĩa gì hết, chỉ được thêm vào để cho đủ ba chữ viết tắt tên các phi trường theo một thỏa thuận chung của quốc tế. Trước năm 1930 không có thỏa thuận chung này nên tên của các phi trường được viết tắt tùy ý. Xin xem thêm ở<span> </span><i>website</i><span> </span>Los Angeles Intrnational Airport.</p><p align="LEFT"></p><p align="LEFT">Hoa sữa tên khoa học là<span> </span><i>alstonia angustiloba</i>. Còn một tên khác nữa là<span> </span><i>pulai.</i><span> </span>Hoa sữa có mùi khó chịu, nhiều người không chịu nổi.</p><p align="LEFT">Những cây hoa sữa ở Hà Nội chỉ thấy nhiều sau năm 1954.</p><p align="LEFT">Hoa sữa nay được trồng khá nhiều ở ngoài đường của Ðồng Hới.</p><p align="LEFT"></p><p align="LEFT">Chi tiết về việc tại sao ông Hồ chí Minh lại mang họ Hỗ, xin ông đọc các tài liệu của giáo sư Trần Gia Phụng. Trong phạm vi rất hạn hẹp này của mục Chữ Nghĩa Chúng Ta không thể nói cho hết được.</p><p align="LEFT"></p><b></b><p align="LEFT"><b><u><i><span style="color: blue;">Ðộc giả Nhung Trần<span> </span></span></i></u></b><i><a href="mailto:hi-lwa@juno.com"><span lang="EN"><b>hi-lwa@juno.com</b></span></a></i></p><span lang="EN"><span style="-webkit-text-stroke-width: 0px; color: black; display: inline; float: none; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-align: -webkit-left; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;"></span><i style="-webkit-text-stroke-width: 0px; color: black; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-align: -webkit-left; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;"></i><p align="LEFT" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; color: black; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-align: -webkit-left; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;"><i>Lên lon</i><span> </span>là được thăng cấp.<span> </span><i>Lon<span> </span></i>là danh từ mượn của tiếng Pháp:<span> </span><i>galon<span> </span></i>(viết với một chữ "l").</p><p align="LEFT" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; color: black; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-align: -webkit-left; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;">Tổ chức ăn khao vì được gắn lon mới, tiếng Pháp là<span> </span><i>arroser ses galons</i>.<span> </span><i>Arroser</i><span> </span>là tưới, vì trong tiệc ăn mừng người ta mở<span> </span><i>champagne</i><span> </span>đổ lên lon mới để mừng người được thăng trật. Tiếng Việt cũng mượn tiếng Pháp để nó là<span> </span><i>rửa lon</i>.</p><p align="LEFT" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; color: black; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-align: -webkit-left; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;"></p><b style="-webkit-text-stroke-width: 0px; color: black; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-align: -webkit-left; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;"><p align="LEFT"><u><i><span style="color: blue;">Ông Nguyễn Ðình Th. Falls Church, Virginia</span></i></u></p></b><p align="LEFT" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; color: black; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-align: -webkit-left; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;">"<i>Hoãn đẹp nàng này khó nhẽ chê</i>" nghĩa là gì?</p><p align="LEFT" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; color: black; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-align: -webkit-left; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;">Ðây là câu thứ 6, trong bài Mừng Ông Nghè của Nguyễn Khuyến.</p><p align="LEFT" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; color: black; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-align: -webkit-left; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;">Hai câu luận của bài thơ ấy là:</p><i style="-webkit-text-stroke-width: 0px; color: black; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-align: -webkit-left; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;"><p align="LEFT">Rượu ngon ả nọ khôn đường tránh<br />Hoãn đẹp nàng này khó nhẽ chê</p></i><p align="LEFT" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; color: black; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-align: -webkit-left; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;">Tác giả khuyên ông tân khoa vừa đỗ ông Nghè rằng nên cẩn thận kẻo mà sa vào bẫy của cô bán rượu và của các phụ nữ nhà giầu.</p><p align="LEFT" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; color: black; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-align: -webkit-left; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;">"<i>Rượu ngon ả nọ</i>" là từ mấy câu ca dao:</p><i style="-webkit-text-stroke-width: 0px; color: black; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-align: -webkit-left; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;"><p align="LEFT">Em là con gái đồng trinh<br />Em đi bán rượu qua dinh ông Nghè<br />Ông Nghè cho lính ra ve<br />Trăm lạy ông Nghè, tôi đã có con<br />Có con thì mặc có con<br />Thắt lưng cho tròn mà lấy chồng quan</p></i><p align="LEFT" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; color: black; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-align: -webkit-left; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;"><i>Hoãn<span> </span></i>là mấy món nữ trang thời xưa, trong đó có đôi hoa tai vàng gồm một chùm thẻ vàng rất nhỏ, cứ 1 thẻ lớn thì có 9 thẻ nhỏ (một mẹ chín con). Ngày xưa chỉ các phụ nữ con nhà giầu mới có để đeo.</p><p align="LEFT" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; color: black; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-align: -webkit-left; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;"></p><b style="-webkit-text-stroke-width: 0px; color: black; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-align: -webkit-left; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;"></b><p align="center" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; color: black; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;"><b><i><span style="color: blue;">Bông búp / bông xòe,</span></i></b></p><i style="-webkit-text-stroke-width: 0px; color: black; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-align: -webkit-left; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;"></i><p align="LEFT" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; color: black; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-align: -webkit-left; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;"><i>Bông búp</i><span> </span>chứ không phải là bông bụp. Bông búp là nụ hoa chưa nở.</p><i style="-webkit-text-stroke-width: 0px; color: black; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-align: -webkit-left; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;"></i><p align="LEFT" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; color: black; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-align: -webkit-left; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;"><i>Bông xòe</i><span> </span>là nụ hoa đã nở, cánh bung ra.</p><p align="LEFT" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; color: black; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-align: -webkit-left; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;">Phụ nữ miền nam ngày xưa đeo hai loại hoa tai. Bông búp là hoa tai tròn, không tai (cánh) dùng dể làm lễ cưới tượng trưng cho trinh tiết của cô dâu. Phụ nữ có chồng rồi thì đeo bông xòe, theo nhà văn Hồ Trường An.</p><i style="-webkit-text-stroke-width: 0px; color: black; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-align: -webkit-left; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;"><p align="LEFT">Hoa tàn là bởi mẹ cha<br />Khi búp không bán để tàn ai mua (Ca dao)</p></i><p align="LEFT" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; color: black; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-align: -webkit-left; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;">Hai câu này có ý trách cha mẹ khó khăn, thách cưới quá nặng, cấm cản con gái lấy chồng, đến khi người con gái quá lứa thì khó lập gia đình.</p><p align="LEFT" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; color: black; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-align: -webkit-left; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;"></p><b style="-webkit-text-stroke-width: 0px; color: black; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-align: -webkit-left; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;"><p align="LEFT"><u><i><span style="color: blue;">Ông Triệu Hưng, San Jose, California</span></i></u></p></b><p align="center" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; color: black; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;"><b><i><span style="color: blue;">Hoàn trùng / hoàng trùng</span></i></b></p><p align="LEFT" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; color: black; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-align: -webkit-left; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;">Cả hai đều đúng. Không phải là sai chính tả.</p><i style="-webkit-text-stroke-width: 0px; color: black; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-align: -webkit-left; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;"></i><p align="LEFT" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; color: black; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-align: -webkit-left; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;"><i>Hoàn trùng</i><span> </span>là loài sâu bọ thân mình có những đốt như vòng tròn.<span> </span><i>Hoàn<span> </span></i>là cái vòng, viết bằng bộ ngọc. Các giống châu chấu, cào cào được gọi chung là hoàn trùng</p><i style="-webkit-text-stroke-width: 0px; color: black; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-align: -webkit-left; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;"></i><p align="LEFT" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; color: black; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-align: -webkit-left; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;"><i>Hoàng<span> </span></i>viết với bộ trùng là con sâu lúa.<span> </span><i>Hoàng trùng</i><span> </span>cũng là con châu chấu, cào cào<span> </span><i>(locust).</i><span> </span>Giặc hoàng trùng là hiện tượng cào cào, châu chấu phá hoại mùa màng (<i>locust plague).</i></p><i style="-webkit-text-stroke-width: 0px; color: black; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-align: -webkit-left; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;"></i><p align="LEFT" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; color: black; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-align: -webkit-left; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;"></p><b style="-webkit-text-stroke-width: 0px; color: black; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-align: -webkit-left; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;"><p align="LEFT"><u><i><span style="color: blue;">Bà Nguyễn Thúy, Toronto, Ontario, Canada</span></i></u></p><p align="center"><i><span style="color: blue;">Bonarder / Catinater / Quoiloirement</span></i></p></b><p align="LEFT" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; color: black; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-align: -webkit-left; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;">Ðây là mấy từ ngữ pha chế từ tiếng Pháp của người Việt trong những năm 50.</p><i style="-webkit-text-stroke-width: 0px; color: black; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-align: -webkit-left; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;"></i><p align="LEFT" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; color: black; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-align: -webkit-left; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;"><i>Bonarder</i><span> </span>là đi chơi phố trên đường Bonard. Sau năm 1954, đường này được chính phủ Ngô Ðình Diệm đổi tên là đường Lê Lợi. Nhưng một cách đùa nghịch, người ta vẫn tiếp tục dùng động từ ba rọi này cho mãi tới những năm 1960.</p><p align="LEFT" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; color: black; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-align: -webkit-left; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;">Louis Adolphe Bonard hải quân đô dốc của Pháp được triều đình Pháp trao trách nhiệm cai trị Nam Kỳ.</p><i style="-webkit-text-stroke-width: 0px; color: black; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-align: -webkit-left; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;"></i><p align="LEFT" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; color: black; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-align: -webkit-left; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;"><i>Catinater</i><span> </span>là dạo phố Catinat. Ðường Catinat được đổi tên thành đường Tự Do hồi đệ nhất cộng hòa. Sau năm 1975, không còn tự do nữa, thay vào đó, là một bọn khỉ (khởi) ở với nhau (đồng) nên con đường này lại thay tên lần nữa. Catinat là tên một pháo thuyền bắn phá Ðà Nẵng mở màn cho cuộc xâm lăng Việt Nam của người Pháp.</p><i style="-webkit-text-stroke-width: 0px; color: black; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-align: -webkit-left; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;"></i><p align="LEFT" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; color: black; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-align: -webkit-left; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;"><i>Quoiloirement</i><span> </span>là một cách qua loa.<span> </span><i>Rement</i><span> </span>là tiếp vĩ ngữ để biến tĩnh từ thành trạng từ trong tiếng Pháp.</p><p align="LEFT" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; color: black; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-align: -webkit-left; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;">Nhưng chữ như thế, vì bà không lớn lên trong giai đoạn đó nên không biết, mà cũng chẳng có tự điển nào giải thích.</p><p align="LEFT" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; color: black; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-align: -webkit-left; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;">Thời nào cũng có những tiếng lóng riêng của thời ấy. Thời người Mỹ thì<span> </span><i>ô kê sa lem, pi-ếch</i><span> </span>(<i>post exchange</i>: cửa hiệu bán lẻ tại các trại binh của quân đội Mỹ),<span> </span><i>vi xi, ông đại sứ</i><span> </span>(bao cao su ngừa thai, từ tên của đại sứ Henry Cabot Lodge, đọc sai thành<span> </span><i>capote<span> </span></i>của tiếng Pháp, rồi thành đại sứ).</p><p align="LEFT" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; color: black; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-align: -webkit-left; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;">Mấy câu song thất lục bát này cũng là sản phẩm của thời người Mỹ có mặt ở Việt Nam:</p><i style="-webkit-text-stroke-width: 0px; color: black; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-align: -webkit-left; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;"><p align="LEFT">Rớt tú tài anh đi trung sĩ<br />Em ở nhà lấy Mỹ nuôi con<br />Bao giờ xong việc nước non<br />Anh về, anh có Mỹ con anh bồng</p></i><p align="LEFT" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; color: black; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-align: -webkit-left; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;">Việc sử dụng nhũng chữ như<span> </span><i>Bonarder, Catinater...</i><span> </span>không phải là hoài niệm về những năm Pháp thuộc mà chỉ là trò đùa nghịch của một số người.</p><p align="LEFT" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; color: black; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-align: -webkit-left; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;"></p><b style="-webkit-text-stroke-width: 0px; color: black; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-align: -webkit-left; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;"><p align="center"><i><span style="color: blue;">Cây đa bến cộ</span></i></p></b><p align="LEFT" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; color: black; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-align: -webkit-left; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;">Cộ là cũ, do chữ cổ đọc trại ra. Nguyên bài được giáo sư Bửu Biền xếp vào loại hò ( hò mái nhì, hò mái đẩy) trong cuốn Câu Hò Tiếng Hát Xứ Huế (trang 85):</p><i style="-webkit-text-stroke-width: 0px; color: black; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-align: -webkit-left; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;"></i><p align="LEFT" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; color: black; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-align: -webkit-left; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;"><i>Trăm năm trót lỡ hẹn hò<br />Cây đa bến cộ con đò khác xưa<br />Cây đa bến cộ còn lưa</i><span> </span>(còn sót lại, còn dư, còn thừa)<br /><i>Con đò đã thác năm xưa tê rồi</i></p><i style="-webkit-text-stroke-width: 0px; color: black; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-align: -webkit-left; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;"></i><p align="LEFT" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; color: black; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-align: -webkit-left; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;">Theo tự điển Lê Văn Ðức, cây đa này nằm trên bờ sông Ô Lâu giáp giới hai tỉnh Quảng Trị và Thừa Thiên, nơi chứng kiến một cuộc tình giữa một cô lái đò và một hàn sĩ ở Nghệ An vào thi ở Huế. Cuộc tình không đi đến đâu, vài năm sau, khi chàng trở lại, chỉ còn cây đa, còn con đò ( cô lái) thì không còn nữa. Các chi tiết này không thể kiếm chứng được. Có thể chỉ được dựng lên để chống đỡ cho câu hò.</p></span></span></div><div><br /></div></div></span></div></span><span lang="EN"></span></div></div></span></div></span></span></span></span></span></span></div></div></div></div></div><span style="background-color: white;"><span lang="EN" style="font-size: medium;"></span></span></div><span style="background-color: white;"><span lang="EN" style="font-size: medium;"></span></span></div><p style="text-align: center;"><span><span style="background-color: white; font-family: times; font-size: medium;"> <b><span style="color: green;">8-8-2008</span></b></span></span></p><hr /><span style="background-color: white;"><span style="color: black; font-family: times; font-size: medium;"></span></span><div align="left"><span lang="EN"><span><p align="LEFT" style="color: black;"><span style="color: blue; font-family: times; font-size: medium;"><u><i><b style="background-color: white;">NNC, Nashville, Tennessee</b></i></u></span></p><span style="background-color: white; color: black; font-family: times; font-size: medium;"><p align="LEFT">"<i>Vén tay áo sô đốt nhà táng giấy"</i> không cùng nghĩa với "<i>nước đục thả câu".</i></p><p align="LEFT">Câu trên có thể hiểu như vậy vì hình ảnh có chút hung hãn, liều lĩnh qua việc xắn tay áo lên cầm lửa đốt cái nhà táng chăng? Nước đục thả câu là lợi dụng một tình thế khó khăn để thủ lợi.</p><p align="LEFT">Vén tay áo sô đốt nhà táng giấy là tại tang lễ, khi quan tài được đưa đến mộ để hạ huyệt thì nhà táng giấy (nhà làm bằng giấy và khung bằng tre để đặt trên nắp quan tài) không còn cần nữa. Người trong gia đình đem đốt trước khi hạ quan tài xuống huyệt. Nghĩa bóng là tiêu pha phí phạm không tiếc, không nương tay vì những tốn kém không phải là của mình.</p></span><p align="LEFT" style="color: black;"></p><span style="background-color: white; color: black; font-family: times; font-size: medium;"><p align="LEFT"><span style="color: blue;"><u><i><b>Bà Nguyễn Như Thủy, Santa Ana, California</b></i></u></span></p><p align="LEFT">Nợ như Chúa Chổm. Chúa Chổm là ai?</p><p align="LEFT">Chúa Chổm là vua Lê Trang Tông của đời Hậu Lê. Lúc chưa được lên ngôi, ông vua này phải vay mượn tứ tung, ai cũng là chủ nợ. Ðến khi được Nguyễn Kim phò giúp lấy lại được ngôi vua, các chủ nợ xúm vào đòi nợ, vua phải xuất kho trả nợ. Từ đó dân chúng gọi ông là Chúa Chổm.</p><p align="LEFT">Ông này còn là một vua (?) nhậu nên dân gian còn có mấy câu có nhắc đến ông như sau:</p><i><p align="LEFT">Vua Ngô ba mươi sáu tàn vàng<br />Chết xuống âm phủ có mang được gì<br />Chúa Chổm uống rượu tì tì<br />Chết xuống âm phủ khác gì vua Ngô</p></i><p align="LEFT">Khi bị đòi nợ, nhà vua ra lệnh chỉ trả tới khi về đến cổng thành cửa Nam. Ngã tư đường này sau đó được đặt tên là phố Cấm Chỉ, nghĩa là tới đó thì cấm không được đòi nợ nữa. Không rõ ngày nay, tên này còn được dùng ở Hà Nội nữa không.</p></span><p align="LEFT" style="color: black;"></p><span style="background-color: white; color: black; font-family: times; font-size: medium;"><span style="color: blue;"><p align="LEFT"><u><i><b>Ông Hiền Trần, Newport News</b></i></u></p></span><p align="LEFT">Người Mỹ cũng chơi trò ném thia lia: lia cầm một viên đá dẹp hay một mảnh sành, mảnh chén bát vỡ ném mạnh để cho miếng sành bay là là song song với mặt nước, và khi chạm phải nước, mảnh đá còn đà sẽ bay tới và tiếp tục trồi lên, lại chìm xuống nước nhiều lần.</p><p align="LEFT">Trong tiếng Anh, trò chơi này có nhiều tên gọi: <i>skipping rocks, skipping stones, stone skimming, stone skiting, ducks and drakes...</i></p><i></i></span><p align="LEFT" style="color: black;"></p><span style="color: black; font-family: times; font-size: medium;"><p align="LEFT" style="background-color: white;">Ô ăn quan còn gọi là luyến. Chuyền, rải ranh... là trò chơi của các em gái nhỏ.</p></span><p align="LEFT" style="color: black;"></p><span style="background-color: white; color: black; font-family: times; font-size: medium;"><span style="color: blue;"><p align="LEFT"><u><i><b>Cụ Nguyễn Thế Khôi, Buffalo, New York</b></i></u></p></span><p align="LEFT">Hai danh từ này rất khác nhau. Quản tượng là người cưỡi voi, dậy voi. Danh từ Ấn độ được đưa vào Anh ngữ là <i>mahoud</i>.Tượng quản là cái quản bút làm bằng ngà voi.</p></span><p align="LEFT" style="color: black;"></p><span style="background-color: white; color: black; font-family: times; font-size: medium;"><i></i><p align="LEFT"><i>Tour d’ivoire</i> là cái tháp bằng ngà, một danh từ để nói về cách sống, cách nhìn sự vật hay cách sáng tác văn chương hoàn toàn xa rời thế giới thực bên ngoài. Chữ Hán là <i>tượng nha tháp</i>.</p></span><p align="LEFT" style="color: black;"></p><span style="background-color: white; color: black; font-family: times; font-size: medium;"><i></i><p align="LEFT"><i>Côte D’Ivoire, Ivory Coast</i> là tên một quốc gia ở tây Phi châu. Có người dịch là Bờ Biển Ngà. Chúng tôi nghĩ là không nên. Quốc gia này trước đây thuộc Pháp nên mới có tên là Côte D’Ivoire.</p></span><p align="LEFT" style="color: black;"></p><span><span style="color: black;"><span style="background-color: white; font-family: times; font-size: medium;"><i></i></span></span><p align="LEFT" style="color: black;"><span><span style="background-color: white; font-family: times; font-size: medium;"><i>Cơm đường, cháo chợ</i> là cảnh sống tạm bợ, qua ngày, không nơi chốn nhất định.</span></span></p><p align="LEFT" style="color: black;"><span><span style="background-color: white; font-family: times; font-size: medium;">Những chữ này cũng rất gần với thành ngữ "<i>cơm quán, ngủ đình".</i></span></span></p><span style="color: black;"><span style="background-color: white; font-family: times; font-size: medium;"><i></i></span></span><p align="LEFT" style="color: black;"><span><span style="background-color: white; font-family: times; font-size: medium;">Người đàn ông (?) giang hồ trong hai câu này cũng có lối sống như trong hai thành ngữ ở trên:</span></span></p><p align="center" style="color: black; font-style: italic;"><span><span style="background-color: white; font-family: times; font-size: medium;">Ðến đây mượn chén ăn cơm<br />Mượn ly uống rượu, mượn đờn kéo chơi</span></span></p><div><p align="center" style="color: black; font-style: italic;"><b><span style="background-color: white; color: green; font-family: times; font-size: medium;">9-5-2008</span></b></p><hr style="color: black; font-style: italic;" /><span><span style="background-color: white; color: black; font-family: times;"><span style="font-size: medium; font-style: normal;"></span></span><div align="left"><span style="background-color: white; color: black; font-family: times; font-size: medium; font-style: normal;"><p align="LEFT">Nhân ngày Mother’s Day, mục Chữ Nghĩa Chúng Ta xin gửi quí độc giả bài thơ của độc giả Trúc Mai mà chúng tôi nghĩ là còn rất nhỏ, viết về thân mẫu. Bài thơ mộc mạc, nhẹ nhàng mà thiết tha, tình cảm thật thà không trau chuốt. Cám ơn Trúc Mai.</p><p align="LEFT"></p><p align="LEFT"><i><b>MẸ TÔI</b></i></p><p align="LEFT"></p><p align="LEFT"><i>Ngày tôi còn nhỏ, mẹ hỏi tôi<br />Con thương ai nhất, hả con tôi<br />Nhìn mẹ thật lâu, tôi đáp khẽ<br />Chỉ có mẹ thôi, mình mẹ thôi</i></p><p align="LEFT"></p><p align="LEFT"><i>Mẹ là nắng ấm của mùa đông<br />Chiếc nôi ấm áp ru giấc nồng<br />Là làn gió mát trong ngày hạ<br />Dòng sữa thơm tho lúc đói lòng</i></p><p align="LEFT"></p><p align="LEFT"><i>Cuộc sống gia đình mẹ sắt son<br />Thay ba làm lụng, sức mỏi mòn<br />Mẹ đến gần ba rồi khuyến khích<br />Ráng lên ông xã, vì các con</i></p><p align="LEFT"></p><p align="LEFT"><i>Tuổi trẻ ham chơi hay phàn nàn<br />Cái chuyện học hành lắm gian nan<br />Mẹ không giận dỗi nhưng khuyên nhủ<br />Ráng mà lo học đắp vào thân</i></p><p align="LEFT"></p><p align="LEFT"><i>Mẹ vẫn dậy tôi sống ở đời<br />Dù gặp trắc trở đừng buông lơi<br />Hãy sống thật thà và can đảm<br />Ðến với mọi người nụ cười tươi</i></p><p align="LEFT"></p><p align="LEFT"><i>Ngày tôi tốt nghiệp mẹ cười tươi<br />Từ nay con mẹ sẽ vào đời<br />Nhìn con trưởng thành mẹ sung sướng<br />Ngước mắt nhìn trời dấu lệ rơi</i></p><p align="LEFT"></p><p align="LEFT"><i>Tôi càng khôn lớn, mẹ thêm già<br />Mái tóc mẹ tôi đã phôi pha<br />Một nỗi sợ hãi bao trùm xuống<br />Ngày tôi xa mẹ chẳng còn xa</i></p><p align="LEFT"></p><p align="LEFT"><i>Ðiều không mong đợi rồi cũng tới<br />Mẹ yêu của tôi đã qua đời<br />Lòng vẫn dặn mình phải can đảm<br />Nhưng sao khóe mắt vẫn lệ rơi</i></p><p align="LEFT"></p><p align="LEFT"><i>Mẹ tôi như biển đã ngủ yên<br />Dòng sông bờ bến trôi về biển<br />Thắp nén hương lòng con khấn nguyện<br />Mong mẹ sớm về cõi bình yên</i></p><p align="LEFT"></p><p align="LEFT"><i><b>Trúc Mai<br />5 tháng 3 năm 2008</b></i></p><p align="LEFT"></p></span><p align="LEFT" style="color: black; font-style: normal;"><span><span style="background-color: white; font-family: times; font-size: medium;"><b><i><span style="color: blue;">Ông Ðức Nguyễn </span></i><i><a href="mailto:ggivinguyen05@gmail.com">ggivinguyen05@gmail.com</a></i></b><i><b><span style="color: blue;"></span></b></i></span></span></p><span style="background-color: white; color: black; font-family: times; font-size: medium; font-style: normal;"><p align="LEFT">Bài thơ ông hỏi tôi có tìm được bản tiếng Anh xin đăng lại ở dưới. Ðây chỉ là một trong mấy phiên bản. Tác giả không biết là ai nhưng có thể đoán là một người Mỹ da đen. Lý do là chỉ ở Mỹ, mới có những cảnh kỳ thị đối với ngươi da đen, và người da đen ở Mỹ mới có thời bị gọi là "colored".</p><p align="LEFT">Muốn đọc thêm về bài thơ này, ông đánh mấy chữ <i>"When I was born I was black"</i> để tìm trong Yahoo!</p><p align="LEFT">Ðây là bài thơ ông hỏi bằng tiếng Anh. Lưu ý toàn bài viết không đúng văn phạm như cách nói của những người da đen ít học:</p></span><span><p align="LEFT" style="color: black; font-style: normal;"></p><span style="background-color: white; color: black; font-family: times; font-size: medium; font-style: normal;"><p align="LEFT"><i>When I was born, I black<br />When I grow up, I black<br />When I go in the sun, I black<br />When I cold, I black<br />When I scared, I black<br />When I sick, I black<br />When I die, I still black</i></p><p align="LEFT"><i>You white folks<br />When you born,you pink<br />When you grow up, you white<br />When you in sun, you red<br />When you cold, you blue<br />When you scared, you yellow<br />When you sick, you green<br />When you bruised, you purple<br />When you die, you gray<br />So who you callin’ colored?</i></p></span><p align="LEFT" style="color: black; font-style: normal;"></p><span><p align="LEFT" style="color: black; font-style: normal;"><span><span style="background-color: white; font-family: times; font-size: medium;">Ông sẽ rất thích thơ của Langston Hughes những bài như <i>The Negro Speaks of Rivers hay I, Too..</i>. và những bài thơ khác viết về người da đen.</span></span></p><div style="color: black; font-style: normal;"><p align="center"><span><span style="background-color: white; font-family: times; font-size: medium;"><span style="color: green;"><b>11</b></span><b><span style="color: green;">-1-2008</span></b></span></span></p><span><span style="background-color: white; font-family: times; font-size: medium;"><span style="color: blue;"><b><hr /></b></span><b></b></span></span><p align="center"><b><i><span style="background-color: white; color: blue; font-family: times; font-size: medium;">TÔI / BÁC</span></i></b></p><p align="LEFT"><span><span style="background-color: white; font-family: times; font-size: medium;">Ðây là bài thơ Hồ Chí Minh làm khi đến thăm đền thờ Trần Hưng Ðạo. Khẩu khí thì có. Nhưng khẩu khí của một phường vô giáo dục, vô lễ với tiền nhân, huênh hoang tự cao tự đại, đòi ngang hàng với Ðức Thánh Trần thì đúng hơn.</span></span></p><p align="LEFT"><span><span style="background-color: white; font-family: times; font-size: medium;">Dám khoe dắt năm châu tới đại đồng là khoe láo. Không hề có chuyện năm châu tới đại đồng nhờ tay của họ Hồ. Con người duy vật này vẫn đòi linh hồn người quá vãng cười cho một tiếng để khen chàng cách mạng thành công.</span></span></p><i><p align="LEFT"><span style="background-color: white; font-family: times; font-size: medium;">Bác anh hùng, tôi cũng anh hùng<br />Tôi, bác cùng chung nghiệp kiếm cung<br />Bác thắng quân Nguyên thanh kiếm bạc<br />Tôi trừ giặc Pháp ngọn cờ hồng<br />Bác đưa một nước qua nô lệ<br />Tôi dắt năm châu đến đại đồng<br />Bác có linh thiêng cười một tiếng<br />Rằng tôi cách mạng đã thành công</span></p></i><p align="LEFT"><span><span style="background-color: white; font-family: times; font-size: medium;">Hỗn đến thế là cùng.</span></span></p><b><p align="LEFT"><i><u><span style="background-color: white; color: blue; font-family: times; font-size: medium;">Ông Trần X. Irvine, California</span></u></i></p></b><p align="LEFT"><span><span style="background-color: white; font-family: times; font-size: medium;">Nguyễn Hoàng không thể đọc là Nguyễn Huỳnh được. Chính vì tên của vị chúa Nguyễn này là Hoàng mà ở miền nam đọc Hoàng thành Huỳnh để kiêng. Nay đọc Nguyễn Huỳnh là Nguyễn Hoàng thì còn gì là kỵ húy nữa.</span></span></p><p align="LEFT"><span><span style="background-color: white; font-family: times; font-size: medium;">Chữ "ta" đi sau các chữ ông, bà, anh, cô, hắn, chị... làm cho những đại danh từ kể trên mất đi nhiều sự tôn kính. Tự điển Lê Văn Ðức ở trang 1329 cũng ghi chú như thế.</span></span></p><p align="LEFT"><span><span style="background-color: white; font-family: times; font-size: medium;">Không thấy chữ này xuất hiện sau "cụ".</span></span></p><p align="LEFT"><span><span style="background-color: white; font-family: times; font-size: medium;">Trong những chữ như nước ta, nhân dân ta, đảng ta... thì "ta" lại không mang ý nghĩa khinh thường mà chỉ là nỗ lực tạo sự thân mật.</span></span></p><p align="LEFT"><span><span style="background-color: white; font-family: times; font-size: medium;">"Chị em ta" là tiếng lóng để gọi các phụ nữ làm điếm. Những chữ này ra đời khoảng cuối đệ nhất cộng hòa để diễu những chữ "chị em phụ nữ chúng ta" mà bà Ngô Ðình Nhu hay dùng.</span></span></p><p align="LEFT"><span><span style="background-color: white; font-family: times; font-size: medium;">Trong một bài phỏng vấn của một chương trình phát thanh quốc tế, người trả lời những câu hỏi về cuộ c vận động tranh cử ở Hoa kỳ luôn luôn dùng những chữ "ông ta" và "bà ta" khi đề cập đến các ứng viên của Dân Chủ và Cộng Hòa.</span></span></p><p align="LEFT"><span><span style="background-color: white; font-family: times; font-size: medium;">Ổng, ảnh, chỉ, bả của miền Nam thì không hàm ý bất kính.</span></span></p><span><span style="background-color: white; font-family: times; font-size: medium;"><b><p align="LEFT"><i><u><span style="color: blue;">Một độc giả ở Ohio</span></u></i></p></b><i></i></span></span><p align="LEFT"><span><span style="background-color: white; font-family: times; font-size: medium;"><i>Ông trẻ</i> là em trai hoặc em rể của ông hoặc bà, cả nội lẫn ngoại.</span></span></p><span><span style="background-color: white; font-family: times; font-size: medium;"><i></i></span></span><p align="LEFT"><span><span style="background-color: white; font-family: times; font-size: medium;"><i>Bà trẻ</i> là vợ lẽ của ông nội hoặc ông ngoại. Bà trẻ cũng là em gái hay em dâu của ông bà nội ngoại.</span></span></p><span><span style="background-color: white; font-family: times; font-size: medium;"><i></i></span></span><p align="LEFT"><span><span style="background-color: white; font-family: times; font-size: medium;"><i>Bất thình lình</i> cũng có nghĩa là <i>thình lình</i>. Lối ghép như thế này cũng thấy trong trường hợp <i>đánh thắng</i> và <i>đánh bại</i>. Cả hai đều cùng một nghĩa.</span></span></p><span><span style="background-color: white; font-family: times; font-size: medium;"><i></i></span></span><p align="LEFT"><span><span style="background-color: white; font-family: times; font-size: medium;"><i>Cấm không </i>và <i>cấm </i>đều là một. Thí dụ cấm đi cũng là cấm không cho đi.</span></span></p><span><span style="background-color: white; font-family: times; font-size: medium;"><i></i></span></span><p align="LEFT"><span><span style="background-color: white; font-family: times; font-size: medium;"><i>Da trắng vỗ bì bạch</i> có người đối là <i>rừng sâu mưa lâm thâm.</i></span></span></p><span><span style="background-color: white; font-family: times; font-size: medium;"><i></i></span></span><p align="LEFT"><span><span style="background-color: white; font-family: times; font-size: medium;">Không chỉnh vì đối với <i>"bì"</i> phải là một tiếng trắc trong khi <i>"lâm"</i> là tiếng bằng.</span></span></p><p align="LEFT"><span><span style="background-color: white; font-family: times; font-size: medium;">Ngoài ra, <i>lâm thâm</i> cũng khiên cưỡng. Chúng ta nói <i>mưa lâm râm</i> chứ không nói <i>mưa lâm thâm</i>.</span></span></p></div><div><p align="center" style="color: black; font-style: normal;"><span><span style="background-color: white; font-family: times; font-size: medium;"><span style="color: green;"><b>11</b></span><b><span style="color: green;">-7-2008</span></b></span></span></p><hr style="color: black; font-style: normal;" /><span style="background-color: white; color: black;"><span style="color: black; font-family: times; font-size: medium;"></span></span><div align="left"><span><span lang="EN"><span><span style="background-color: white; color: black; font-family: times; font-size: medium; font-style: normal;"><span style="color: blue;"><b><p align="center"><i>F… OFF</i></p></b></span><p align="LEFT">Một học sinh của một trường trung học ở nước Anh đã viết một bài luận chỉ dài có hai chữ nhưng vẫn không bị cho zero mà cũng không bị phạt vì đã dùng hai chữ tục tĩu thường chỉ được dùng để chửi thề.</p><p align="LEFT">Ðề luận của em là hãy mô tả căn phòng em đang ngồi ở trong (<i>Describe the room you are sitting in</i>). Học sinh này viết vỏn vẹn hai chữ (đầy đủ, không viết tắt): F… OFF.</p><p align="LEFT">Giáo sư chấm bài nói rằng ít nhất học sinh này đã viết đúng chính tả của hai chữ. Vì thế, ông không thể cho em zero được.</p><p align="LEFT"></p><b><span style="color: blue;"><p align="center"><i>BẢNG SỐ TỤC TĨU?</i></p></span></b><p align="LEFT"><b></b>Tiểu bang North Carolina vừa gửi thư cho khoảng 10 ngàn chủ xe đăng bộ tại tiểu bang thông báo bảng số xe của họ cần được thay bằng những bảng mới vì những bảng cũ lưu hành từ mấy năm nay thì nay bị coi là tục tĩu.</p><p align="LEFT">Ðó là những bảng số có những chữ WTF.</p><p align="LEFT">Theo các thanh thiếu niên gửi <i>text</i> cho nhau qua điện thoại thì WTF là viết tắt của WHAT THE F…</p><p align="LEFT">Text Messages có một thứ ngôn ngữ riêng, thường là viềt tắt cần phải quen mới hiểu:</p><p align="LEFT">HAND là Have A Nice Day</p><p align="LEFT">LOL là Laugh Out Loud</p><p align="LEFT">LOL cũng là LOTS OF LOVE</p><p align="LEFT">J2LYK là JUST TO LET YOU KNOW</p><p align="LEFT">POS là PARENTS OVER SHOULDER</p><p align="LEFT">SEE YOU LATER là CU</p><p align="LEFT">TT4N là TATA FOR NOW</p><p align="LEFT">JJ là JUST JOKING</p><p align="LEFT">JK là JUST KIDDING</p><p align="LEFT">Trên đây chỉ là một vài thí dụ.</p><p align="LEFT"></p><span style="color: blue;"><b><p align="center"><i>CÂY MUỐN LẶNG GIÓ CHẲNG MUỐN ÐỪNG</i></p></b></span><p align="LEFT">Nguyên chữ Hán là "<i>thụ dục tịnh nhi phong bất đình"</i>. Câu này là của Tử Lộ than thở với Khổng Tử về chuyện khi ông (Tử Lộ) thành công thì cha mẹ đã qua đời, không báo hiếu được. Khi còn hàn vi, Tử Lộ phải đội gạo nuôi cha mẹ nhưng khi ông làm quan cho nước Sở, xe ngựa hàng trăm, lúa gạo đầy nhà thì không còn cha mẹ nữa.</p><p align="LEFT">Thực ra, câu của Tử Lộ còn một đoạn sau nữa: <i>tử dục dưỡng nhi thân bất đãi</i> nghĩa là con mong báo hiếu cha mẹ thì mẹ cha đã thác rồi.</p><p align="LEFT">Nhưng tự điển của Ðào Duy Anh chỉ dùng một vế đầu và giải thích là con cái nghĩ đến báo dáp cha mẹ mà cha mẹ mất rồi (trang 438).</p><p align="LEFT">Câu "<i>cây muốn lặng gió không muốn đừng</i> " người Việt thường hiểu là một phía muốn yên lành nhưng phía bên kia không để cho yên. Cũng có khi được dùng để nói tới một hoàn cảnh không thuận lợi như trong mấy câu ca dao quan họ sau đây:</p><i><p align="center">Mặt trời đã xế về non<br />Trách ông Tơ hồng cùng bà Nguyệt Lão đa đoan nửa chừng<br />Cây muốn lặng, gió chẳng muốn đừng</p></i><p align="LEFT"></p><span style="color: blue;"><b><p align="center"><i>LANG BẠT KỲ HỒ</i></p></b></span><i></i><p align="LEFT"><i>Lang</i> là con chó sói; <i>bạt</i> là nhẩy qua; <i>kì</i> là của nó; <i>hồ </i>là miếng da ở dưới cằm. Lang bạt kỳ hồ là hoàn cảnh lúng túng như con chó sói không nhẩy qua được miếng da dưới cổ của nó. Nhưng người Việt Nam lại hiểu là lang thang không có chỗ ở cố định:</p><i></i><p align="center"><i>Trách thân lang bạt kì hồ<br />Buồm xiêu vì gió, trăng mờ vì mây </i>(ca dao)</p><p align="LEFT"></p><span style="color: blue;"><b><p align="center"><i>CỐ ÐẤM ĂN XÔI</i></p></b></span><p align="LEFT">Theo tục xưa của Trung quốc, trong ngày cưới, bà mối được nhà trai thuê đến tận nhà cô dâu để cõng cô dâu ra kiệu về nhà chồng. Cô dâu (giả bộ) không muốn rời nhà cha mẹ nên ngồi trên lưng bà mối vẫn phản đối kịch liệt bằng cách đấm thùm thụp vào lưng bà mối chứ không lẽ cười tươi rói?</p><p align="LEFT">Bà mối chịu cho cô dâu đấm nhưng ra tới kiệu thì được thưởng.</p><p align="LEFT">Người Việt hiểu là chịu đau, chịu nhục, chỉ cốt được ăn, kiếm được tiền.</p><p align="LEFT">Hồ Xuân Hương cũng hiểu theo cách này:</p><i><p align="center">Cố đấm ăn xôi, xôi lại hẩm<br />Cầm bằng làm mướn, mướn không công</p></i><p align="LEFT"></p><span style="color: blue;"><b></b><p align="center"><b><i>GẢ</i></b></p></span><p align="LEFT">Ðộng từ này đã bị các chuyên viên chuyển âm phim Tầu dùng sai rồi một số người xem phim bộ dùng sai luôn để có nghĩa là lấy, thành hôn (tôi muốn gả ai, tôi gả người đó).</p><p align="LEFT">Gả thực ra có nghĩa là làm lễ gia tiên, cử hành hôn lễ để cho con gái, em gái hay cháu gái về nhà chồng.</p><p align="LEFT">Gả chồng chứ không bao giờ là gả vợ.</p><p align="LEFT">Con trai thì cưới vợ.</p><p align="LEFT">Cũng nói là dựng vợ, gả chồng cho các con (trai và gái).</p><p align="LEFT"></p><span style="color: blue;"><b><p align="center"><i>ÁO GẤM VỀ LÀNG / ÁO GẤM ÐI ÐÊM</i></p></b></span><p align="LEFT">Những chữ này được lấy từ một bài đồng có ý hối thúc Hạng Võ bỏ Hàm Dương thiên đô về Bành Thành:</p><i><p align="LEFT">Kim hữu nhất nhân<br />Cách bích diêu linh<br />Chỉ văn kì thanh<br />Bất kiến kì hình<br />Phú quí bất hoàn hương<br />Như y cẩm dạ hành</p></i><p align="LEFT">(Có một người cách bên kia tường rung cái chuông, chỉ nghe tiếng chuông mà không nhìn thấy mặt, giàu sang không về làng thì cũng như mặc áo gấm mà đi đêm)</p><p align="LEFT">Về Việt Nam bằng Boeing 747 là mặc áo gấm về làng.</p><p align="LEFT"></p><b><p align="center"><span style="color: blue;"><i>ĂNG LÊ TRUNG QUỐC</i></span></p></b></span><span><p align="LEFT" style="color: black; font-style: normal;"><span><span style="background-color: white; font-family: times; font-size: medium;">Nhà cầm quyền Trung quốc đã cố gắng sửa chữa những lỗi văn phạm và chính tả trên các bảng hiệu, bảng dường nhưng vẫn chưa sửa được hết. Những người không đọc được chữ Hán, chỉ biết tiếng Anh thì sẽ sống như thế nào với thứ tiếng Anh này:</span></span></p><span style="color: black; font-style: normal;"><span style="background-color: white; font-family: times; font-size: medium;"><i></i></span></span><p align="LEFT" style="color: black; font-style: normal;"><span><span style="background-color: white; font-family: times; font-size: medium;"><i>Please do not feed the fishes with your private</i> chắc người viết định nói là đừng cho cá ăn bằng thức ăn của quí vị trong khi người đọc thì hiểu là đừng cho cá ăn bộ phận riêng tư của quí khách.</span></span></p><span style="color: black; font-style: normal;"><span style="background-color: white; font-family: times; font-size: medium;"><i></i></span></span><p align="LEFT" style="color: black; font-style: normal;"><span><span style="background-color: white; font-family: times; font-size: medium;"><i>Please do not throw anything & toilet paper into the toilet bowel</i>: Xin đừng bỏ bất cứ gì kể cả giấy đi cầu vào ruột già (<i>bowel</i> là ruột/<i> bowl </i>là cái chậu, cái tô, cái bồn cầu)</span></span></p><span style="color: black; font-style: normal;"><span style="background-color: white; font-family: times; font-size: medium;"><i></i></span></span><p align="LEFT" style="color: black; font-style: normal;"><span><span style="background-color: white; font-family: times; font-size: medium;"><i>Take care to fall into water:</i> Coi chừng ngã xuống nước có thể hiểu là cẩn thận ÐỂ té xuống nước.</span></span></p><span style="color: black; font-style: normal;"><span style="background-color: white; font-family: times; font-size: medium;"><i></i></span></span><p align="LEFT" style="color: black; font-style: normal;"><span><span style="background-color: white; font-family: times; font-size: medium;"><i>Slip carefully</i>: Cẩn thận trượt té có thể hiểu là hãy trượt té một cách cẩn thận.</span></span></p><span style="color: black; font-style: normal;"><span style="background-color: white; font-family: times; font-size: medium;"><i></i></span></span><p align="LEFT" style="color: black; font-style: normal;"><span><span style="background-color: white; font-family: times; font-size: medium;"><i>Please no conversation & no saliva</i>: Xin đừng nói lớn và đừng khạc nhổ có thể hiểu là xin đừng đối thoại và nước bọt.</span></span></p><span style="color: black; font-style: normal;"><span style="background-color: white; font-family: times; font-size: medium;"><i></i></span></span><p align="LEFT" style="color: black; font-style: normal;"><span><span style="background-color: white; font-family: times; font-size: medium;"><i>If you are stolen call police at once</i> Nếu bị trộm, gọi cảnh sát ngay có thể hiểu là nếu bạn bị kẻ trộm bắt đem đi thì gọi cảnh sát ngay</span></span></p><span style="color: black; font-style: normal;"><span style="background-color: white; font-family: times; font-size: medium;"><i></i></span></span><p align="LEFT" style="color: black; font-style: normal;"><span><span style="background-color: white; font-family: times; font-size: medium;"><i>Having fun prohibited</i>: Cấm đùa nghịch hay cấm vui chơi?</span></span></p><i style="color: black; font-style: normal;"><span style="background-color: white; font-family: times; font-size: medium;"><p align="LEFT">This WC is free of washing</p><p align="LEFT">Please leave off after pissing and shitting</p></span></i><p align="LEFT" style="color: black; font-style: normal;"><span><span style="background-color: white; font-family: times; font-size: medium;">Cầu tiêu tự động làm sạch. Xin đi ra sau khi đái và ỉa (thanh tao dữ!)</span></span></p><i style="color: black; font-style: normal;"><span style="background-color: white; font-family: times; font-size: medium;"><p align="LEFT">Please don’t touch yourself</p><p align="LEFT">Let us help you to try out</p></span></i><p align="LEFT" style="color: black; font-style: normal;"><span><span style="background-color: white; font-family: times; font-size: medium;">Ðịnh nói là xin đừng tự tiện lấy hàng hóa xuống, để chúng tôi giúp có thể hiểu là xin đừng sờ mó mình, để chúng tôi giúp làm thử.</span></span></p><div><p align="center" style="color: black; font-style: normal;"><span><span style="background-color: white; font-family: times; font-size: medium;"><span style="color: green;"><b>12</b></span><b><span style="color: green;">-9-2008</span></b></span></span></p><hr style="color: black; font-style: normal;" /><div align="left"><span lang="EN"><span><span style="color: black;"><span style="background-color: white; font-family: times; font-size: medium;"><b style="font-style: normal;"><span style="color: blue;"><p align="LEFT"><u><i>Ông Châu Minh, Westminster, California</i></u></p></span></b><span style="font-style: normal;"><i></i><p align="LEFT"><i>Redneck </i>là danh từ để chỉ những người da trắng thuộc giai cấp kinh tế thấp tại Hoa kỳ và Canada. Nguyên thủy, chữ này được dùng để nói về những người sống trong vùng núi Appalachians và núi Rocky, các tiểu bang như West Virginia, Kentucky, Tennessee, Louisiana...</p><p align="LEFT">Một cách giải thích chữ <i>redneck </i>là những người thuộc thành phần lao động chân tay, làm việc ngoài trời, đứng dưới nắng cả ngày nên cổ bị nóng, cháy nắng, da có mầu đỏ. Nói những người này kỳ thị chủng tộc thì không đúng. Có thể là một số. Những người này thường là da trắng, lợi tức thấp và rất hòa đồng với những người nghèo thuộc các thành phần di dân, da đen hay những thành phần thiểu số khác.</p></span></span></span><p align="LEFT" style="color: black; font-style: normal;"></p><span style="background-color: white; color: black; font-family: times; font-size: medium; font-style: normal;"><i></i><p align="LEFT"><i>Blue-collar worker</i> là người công nhân làm việc lao động tay chân.</p><i></i><p align="LEFT"><i>White-collar worker</i> là thành phần lao động bàn giấy, trí thức.</p><i></i><p align="LEFT"><i>Leather Necks</i> là tên gọi các binh sĩ thủy quân lục chiến Mỹ.</p></span><p align="LEFT" style="color: black; font-style: normal;"></p><span style="background-color: white; color: black; font-family: times; font-size: medium; font-style: normal;"><i><p align="LEFT">Tsk tsk tsk</p></i><p align="LEFT">Là tiếng chậc lưỡi dùng để bầy tỏ sự khinh bỉ, bực bội, sốt ruột. Cũng có khi viết là <i>tsktsk.</i></p><i></i></span><p align="LEFT" style="color: black; font-style: normal;"></p><span style="color: black;"><span style="background-color: white; font-family: times; font-size: medium;"><span style="color: blue; font-style: normal;"><b><p align="LEFT"><u><i>Ông Phạm T. H. Buffalo, New York</i></u></p></b></span><span style="font-style: normal;"><p align="LEFT">Tiếng Anh cũng có thể nói lái (<i>spoonerism</i>), nhưng không nhiều và không dễ như tiếng Việt.</p><i></i><p align="LEFT"><i>Shake a tower</i> nói lái thành <i>take a shower</i></p><i></i><p align="LEFT"><i>A well oiled bicyle</i> nói lái thành <i>a well boiled icicle</i></p><i></i><p align="LEFT"><i>Our dear old queen</i> nói lái thành <i>our queer old dean</i></p><i></i><p align="LEFT"><i>You wasted two terms</i> nói lái thành <i>you tasted two worms</i></p><i></i></span></span></span><p align="LEFT" style="color: black; font-style: normal;"></p><span style="background-color: white; color: black; font-family: times; font-size: medium; font-style: normal;"><p align="LEFT">Ðây là một nhóm chữ nói lái khiến một xướng ngôn viên đài phát thanh BBC (tương truyền) bị mất việc:</p><i></i><p align="LEFT"><i>Les populations du Cap</i> nói lầm thành <i>les copulations du pape.</i></p><i></i></span><p align="LEFT" style="color: black; font-style: normal;"></p><span style="color: black;"><span style="background-color: white; font-family: times; font-size: medium;"><span style="color: blue; font-style: normal;"><b><p align="center"><i>BUMPKIN / PUMPKIN</i></p></b></span><span style="font-style: normal;"><i></i><p align="LEFT"><i>Bumpkin</i> là một người thô lỗ, cục cằn thiếu nét thị thành, văn minh.</p><p align="LEFT">Chữ này nguyên gốc từ tiếng Hà Lan, thoạt đầu để chỉ những người Hà Lan quê mùa sống ở đông bắc Hoa kỳ.</p><i></i><p align="LEFT"><i>Pumpkin</i> là quả bí đỏ.</p></span></span></span><p align="LEFT" style="color: black; font-style: normal;"></p><span style="background-color: white; color: black; font-family: times; font-size: medium; font-style: normal;"><i></i><p align="LEFT"><i>Platonic love</i> tiếng La Tinh là <i>amor platonicus</i>, là một liên hệ tình cảm không có khía cạnh xác thịt hay dục tính ở trong.</p><p align="LEFT">Danh từ <i>amor platonicus</i> có từ thế kỷ 15, cũng có khi được gọi là <i>amor socraticus.</i> Nhà triết học Platon đã thảo luận về liên hệ tình cảm không dục tính này trong những đoạn đối thoại giữa ông và các môn sinh và được ghi lại trong cuốn <i>Symposium</i>.</p></span><p align="LEFT" style="color: black; font-style: normal;"></p><span style="background-color: white; color: black; font-family: times; font-size: medium; font-style: normal;"><i><p align="LEFT">Phạm trù và phạm vi</p></i><p align="LEFT"><i>Phạm trù</i> là hình thức căn bản để suy nghĩ (<i>category</i>)</p><p align="LEFT">Phạm trù hệ là <i>schematism</i>. Phạm trù phụ là <i>post predicament.</i> Phạm trù tiên thiên là <i>category a priori</i>.</p></span><p align="LEFT" style="color: black; font-style: normal;"></p><span style="background-color: white; color: black; font-family: times; font-size: medium; font-style: normal;"><i></i><p align="LEFT"><i>Phạm vi</i> là trong vòng giới hạn của sự vật (<i>sphere, field, scope, domain)</i></p><i></i></span><p align="LEFT" style="color: black; font-style: normal;"></p><span style="color: black;"><span style="background-color: white; font-family: times; font-size: medium;"><span style="color: blue; font-style: normal;"><b><p align="LEFT"><u><i>Ông Nguyễn Văn Mai, Garden Grove, California</i></u></p></b></span><span style="font-style: normal;"><i></i><p align="LEFT"><i>Tam thiên</i> là ba lần dọn nhà. Truyện kể khi còn nhỏ, Mạnh Tử đã phải dọn nhà ba lần, đến lần cuối, thân mẫu mới vừa ý, ở lại để nuôi Mạnh Tử. Hai chỗ trước đó, chợ và nghĩa địa) là những nơi có thể ảnh hưởng xấu cho Mạnh Tử.</p><i></i><p align="LEFT"><i>Tam thiên thế giới</i> là những chữ trong Phật giáo dùng để chỉ thế giới chúng ta hiện đang ở.</p></span></span></span><p align="LEFT" style="color: black; font-style: normal;"></p><span style="background-color: white; color: black; font-family: times; font-size: medium; font-style: normal;"><i></i><p align="LEFT"><i>Khoáng phu</i> là con trai lớn tuổi mà chưa có vợ. <i>Oán nữ </i>là con gái lớn tuổi mà chưa xuất giá.</p></span><p align="LEFT" style="color: black; font-style: normal;"></p><span style="background-color: white; color: black; font-family: times; font-size: medium; font-style: normal;"><i></i><p align="LEFT"><i>Tảo tần</i> nguyên có nghĩa là hai loại rau mọc dưới nước dùng để làm đồ tế lễ. Trong Kinh Thi có hai câu thơ ca ngợi người vợ hiền dâu thảo chăm lo hái hai loại rau này về cúng tổ tiên. Vì vậy, hai chữ này, tảo tần hay tần tảo, cũng được dùng để chỉ đức tính đảm đang việc nhà của người phụ nữ.</p></span><p align="LEFT" style="color: black; font-style: normal;"></p><span style="color: blue; font-family: times; font-size: medium; font-style: normal;"><i><p align="center"><b style="background-color: white;">Khứ Thế</b></p></i></span><span><p align="LEFT" style="color: black; font-style: normal;"><span><span style="background-color: white; font-family: times; font-size: medium;">Tùy theo cách viết, khứ thế là bỏ đời, là chết. Khứ thế còn có nghĩa là thiến dái.</span></span></p><p align="LEFT" style="color: black; font-style: normal;"><span><span style="background-color: white; font-family: times; font-size: medium;">Khi Lê Duẩn chết, báo Nhân Dân ở Bắc kinh viết: <i>Lê Duẩn Việt Nam lãnh thủ nhân khứ thế</i>... Người đọc có thể hiểu thế nào cũng được.</span></span></p><div><p align="center" style="color: black; font-style: normal;"><span><span style="background-color: white; font-family: times; font-size: medium;"><span style="color: green;"><b>13</b></span><b><span style="color: green;">-6-2008</span></b></span></span></p><hr style="color: black; font-style: normal;" /><span style="background-color: white; color: black;"><span style="color: black; font-family: times; font-size: medium;"></span></span><div align="left"><span><span style="color: black;"><span style="background-color: white; font-family: times; font-size: medium;"><b style="font-style: normal;"><span style="color: blue;"><p align="LEFT"><u><i>Một độc giả hỏi qua e-mail của đài Little Saigon Radio:</i></u></p></span></b><span style="font-style: normal;"><p align="LEFT">Khủng là sợ, làm cho sợ. Bố là sợ.</p><p align="LEFT">Khủng bố là sợ, là làm cho người khác phải sợ.</p><p align="LEFT"></p><span style="color: blue;"><b><p align="LEFT"><u><i>Cô Nguyệt Vũ, Seattle</i></u></p></b></span><p align="LEFT">Cây muốn lặng gió không muốn đừng là câu dịch từ một câu chữ Hán:</p><i><p align="LEFT">Thụ dục tịnh nhi phong bất chỉ</p></i><p align="LEFT">Câu này nhiều người hiểu là một phía muốn yên lành, phía bên kia tìm đủ mọi cách để gây sự. Nhưng thực ra, ý nghĩa của câu này là con cái nghĩ đến chuyện đền đáp cha mẹ thì cha mẹ đã chết rồi.</p><p align="LEFT">Trường hợp ông Barak Obama rất đúng với câu này. Cha ông chết tại Nairobi năm 1982 và thân mẫu cũng qua đời mấy năm trước. Cả hai đều không sống được đến ngày ông Obama vinh hiển, để ông đền đáp công sinh thành.</p><p align="LEFT"></p><span style="color: blue;"><b><p align="LEFT"><u><i>Linh Mục Ðỗ, Texas</i></u></p></b></span></span><span style="font-style: normal;"><p align="LEFT">Cám ơn linh mục đã gửi cho mẫu cáo phó mà linh mục cho là đúng và hợp lý nhất:</p><i><p align="LEFT">Trong niềm tin vào Chúa Ki Tô Phục Sinh, gia đình chúng tôi xin trân trọng kính báo...</p><p align="LEFT">Cụ XYZ</p><p align="LEFT">Ðã hòan tất cuộc đời trần thế và được Chúa đón về lúc...</p><p align="LEFT">Tang gia đồng kính báo.</p></i><p align="LEFT">Linh mục cũng đồng ý là không nên viết "<i>Ðau đớn báo tin người thân đã được Chúa gọi về".</i> Ðược Chúa gọi về là một ân sủng thì tại sao phải đau đớn.</p><p align="LEFT">Cũng như trường hợp người quá cố gặp phải một cái chết quá bi thảm và tàn khốc thì cũng không nên nói là "<i>được Chúa gọi về".</i></p><i></i></span><span style="font-style: normal;"><p align="LEFT"></p></span><b></b></span></span><p align="LEFT" style="color: black; font-style: normal;"><b><span style="color: blue; font-family: times; font-size: medium;"><u><i style="background-color: white;">Ông Nguyễn Bích, Garden Grove, California</i></u></span></b></p><span style="background-color: white; color: black; font-family: times; font-size: medium; font-style: normal;"><p align="LEFT">Xin thú thực chúng tôi không hiểu ý nghĩa của đoạn tiếng Anh ông gửi cho đọc:</p><i><p align="LEFT">Who sell their friends’ bodies<br />Who rule violent and cruel<br />To lower the value of human beings?<br />After we are changed our fates<br />We live as like as the orang-outans<br />That run any where<br />For the whirlwind disturbs the jungle.</p></i><p align="LEFT">Nếu cố gắng lắm thì cũng chỉ có thể tạm hiểu là:</p><i><p align="LEFT">Người nào bán thân thể của bạn bè của họ<br />Người nào cai trị bạo động và độc ác<br />Ðể hạ thấp trị giá của con người<br />Sau khi chúng ta thay đổi số phận của chúng ta<br />Chúng ta sống như đười ươi<br />Chạy khắp nơi<br />Vì gió lốc làm xáo trộn khu rừng</p></i><p align="LEFT">Ðó là chưa nói đến những lỗi văn phạm đầy rẫy trong mỗi dòng. Nhất định không phải là của một tác giả Anh hay Mỹ nào. Xin chịu thua.</p></span><span><p align="LEFT" style="color: black; font-style: normal;"></p><span><p align="LEFT" style="color: black; font-style: normal;"><span><span style="background-color: white; font-family: times; font-size: medium;">Câu "<i>A preposition is not a good word to end a sentence with"</i> có người nói là của Bernard Shaw, có người nói là của Winston Churchill. Câu này hài hước ở chỗ vừa nói là không nên dùng giới từ ở cuối câu thì chính người nói câu đó lại dùng giới từ "with" để đặt ở cuối câu.</span></span></p><div><p align="center" style="color: black; font-style: normal;"><span><span style="background-color: white; font-family: times; font-size: medium;"><span style="color: green;"><b>14</b></span><b><span style="color: green;">-3-2008</span></b></span></span></p><span><span style="background-color: white; color: black; font-family: times;"><span style="font-size: medium;"></span></span><div align="left"><i style="color: black; font-style: normal;"><b><span style="background-color: white; font-family: times; font-size: medium;"><u><hr /><p align="LEFT"><span style="color: blue;">Ông R. Trần, Houston, Texas</span></p></u><p align="CENTER"><span style="color: blue;">LA SIẾT</span></p></span></b></i><p align="LEFT" style="color: black; font-style: normal;"><span><span style="background-color: white; font-family: times; font-size: medium;"><i>La siết</i> là tiếng mượn của Pháp ngữ: <i>la sieste.</i> Nhưng danh từ <i>la sieste</i> trong tiếng Pháp cũng lại được mượn từ một danh từ của tiếng Tây Ban Nha. Rồi chính danh từ <i>siesta</i> của tiếng Tây Ban Nha cũng lại được mượn từ tiếng La Tinh: <i>hora sexta (hora</i> là giờ; <i>sexta</i> là thứ sáu). Tính từ lúc mặt trời mọc là 6 giờ, cộng thêm với 6 tiếng nữa là 12 giờ trưa, do đó, <i>hora sexta</i>.</span></span></p><span style="color: black; font-style: normal;"><span style="background-color: white; font-family: times; font-size: medium;"><i></i></span></span><p align="LEFT" style="color: black; font-style: normal;"><span><span style="background-color: white; font-family: times; font-size: medium;"><i>La siết</i> là giấc ngủ ngắn buổi trưa, thường là sau bữa trưa. Tục này là của các nước thuộc vùng nhiệt đới, thời tiết buổi trưa rất nóng, khó làm việc nên người ta nghỉ tay làm một giấc.</span></span></p><p align="LEFT" style="color: black; font-style: normal;"><span><span style="background-color: white; font-family: times; font-size: medium;">Ngày nay, ở các nước thời tiết không quá nóng, nhiều người cũng ngủ một giấc ngắn vào buổi trưa. Cố thủ tướng Anh Winston Churchill hay nói về những giấc ngủ ngắn buổi trưa của ông mà ông gọi là <i>power nap.</i></span></span></p><span style="color: black; font-style: normal;"><span style="background-color: white; font-family: times; font-size: medium;"><i></i></span></span><p align="LEFT" style="color: black; font-style: normal;"><span><span style="background-color: white; font-family: times; font-size: medium;">Chữ Hán gọi là trú tẩm: trú là ban ngày; tẩm là ngủ.</span></span></p><p align="LEFT" style="color: black; font-style: normal;"></p><span style="color: black; font-family: times; font-size: medium; font-style: normal;"><i style="background-color: white;"><b></b></i></span><p align="center" style="color: black; font-style: normal;"><span><span style="background-color: white; font-family: times; font-size: medium;"><i><b><span style="color: blue;">Thất Xuất</span></b></i><span style="color: blue;"></span></span></span></p><p align="LEFT" style="color: black; font-style: normal;"><span><span style="background-color: white; font-family: times; font-size: medium;">là bẩy tội (!) của các phụ nữ ngày xưa để có thể bị chồng bỏ: không con, dâm dật, không thờ cha mẹ chồng, lắm điều, trộm cắp, ghen tuông và bị các trọng bệnh không chữa được.</span></span></p><p align="LEFT" style="color: black; font-style: normal;"></p><span style="color: blue; font-family: times; font-size: medium; font-style: normal;"><i><b><p align="center" style="background-color: white;">Mưa Ngâu</p></b></i></span><p align="LEFT" style="color: black; font-style: normal;"><span><span style="background-color: white; font-family: times; font-size: medium;">Ngâu là cách phát âm khác của Ngưu. Ngưu Lang là chồng của Chức Nữ. Ngưu Lang là người chăn trâu.</span></span></p><p align="LEFT" style="color: black; font-style: normal;"><span><span style="background-color: white; font-family: times; font-size: medium;">Mưa Ngâu là những trận mưa lớn, dai dẳng trong tháng Bẩy, tháng tương truyền Trời cho Ngưu Lang và Chức Nữ gặp nhau, hai bên mừng rỡ khóc làm mưa xuống trần. Thường nói là mưa Ngâu, ít khi nói là mưa Ngưu.</span></span></p><span style="color: black; font-style: normal;"><span style="background-color: white; font-family: times; font-size: medium;"><i></i></span></span><p align="center" style="color: black; font-style: normal;"><span><span style="background-color: white; font-family: times; font-size: medium;"><i>Con Trời lấy chú chăn trâu cũng buồn</i> (Tản Ðà)</span></span></p><p align="LEFT" style="color: black; font-style: normal;"></p><span style="color: blue; font-family: times; font-size: medium; font-style: normal;"><u><i style="background-color: white;"><b></b></i></u></span><p align="LEFT" style="color: black; font-style: normal;"><span><span style="background-color: white; font-family: times; font-size: medium;"><span style="color: blue;"><u><i><b>Bà Mai Hương </b></i></u></span><a href="mailto:Anguyen2@css.ocgov.com"><i><b>Anguyen2@css.ocgov.com</b></i></a></span></span></p><p align="LEFT" style="color: black; font-style: normal;"><span><span style="background-color: white; font-family: times; font-size: medium;">Tuần có nhiều nghĩa khác nhau:</span></span></p><p align="LEFT" style="color: black; font-style: normal;"><span><span style="background-color: white; font-family: times; font-size: medium;">Tuần là 10 ngày trong một tháng. Thượng tuần từ mồng 1 đến mồng 10; trung tuần từ 11 đến 19; hạ tuần từ 20 đến 30.</span></span></p><p align="LEFT" style="color: black; font-style: normal;"><span><span style="background-color: white; font-family: times; font-size: medium;">Khi nói về tuổi tác thì tuần là 10 năm. Thí dụ ngũ tuần là 50 tuổi, thất tuần là 70 tuổi.</span></span></p><p align="LEFT" style="color: black; font-style: normal;"><span><span style="background-color: white; font-family: times; font-size: medium;">Tuần còn có nghĩa là lễ cúng người chết trong thời gian 100 ngày kể từ khi chết. Có tuần 7 ngày, tuần 21 ngày, tuần 49 ngày, tuần 100 ngày.</span></span></p><p align="LEFT" style="color: black; font-style: normal;"><span><span style="background-color: white; font-family: times; font-size: medium;">Như vậy, trước thất tuần (49 ngày) cũng có cúng tuần cho người chết chứ không phải là không.</span></span></p><p align="LEFT" style="color: black; font-style: normal;"><span><span style="background-color: white; font-family: times; font-size: medium;">Theo Ðào Duy Anh trong Việt Nam Văn Hóa Sử Cương, các gia đình theo Phật giáo thì sau khi thân nhân chết, cứ 7 ngày lại làm một tuần chay, làm đủ bẩy tuần, đến ngày thứ 49 thì làm lễ chung thất. Các gia đình không theo Phật giáo thì làm lễ 50 ngày rồi đến lễ 100 ngày. Sau một năm thì làm lễ tiểu tường tức là giỗ đầu, sau hai năm thì làm lễ đại tường tức là giỗ hết. Ðủ 27 tháng thì làm lễ đoạn tất, hay trừ phục là hết tang.</span></span></p><p align="LEFT" style="color: black; font-style: normal;"><span><span style="background-color: white; font-family: times; font-size: medium;">Xin đọc thêm Văn Minh Việt Nam của Lê Văn Siêu. Các tác phẩm của Toan Ánh như Nếp Cũ, Tín Ngưỡng Việt Nam, Phong Tục Việt Nam đều đề cập đến tục tế lễ của chúng ta.</span></span></p><p align="LEFT" style="color: black; font-style: normal;"></p><span style="color: blue; font-family: times; font-size: medium; font-style: normal;"><u><i><b><p align="LEFT" style="background-color: white;">Cô Bẩy Ða Kao, Falls Church, Virginia</p></b></i></u></span><p align="LEFT" style="color: black; font-style: normal;"><span><span style="background-color: white; font-family: times; font-size: medium;">Xin thú thực là chúng tôi cũng không biết dáng huyền nghĩa là gì.</span></span></p><p align="LEFT" style="color: black; font-style: normal;"><span><span style="background-color: white; font-family: times; font-size: medium;">Huyền là một loại khoáng vật có mầu đen nhánh. Huyền được dùng kép với một danh từ khác để thành mắt huyền (mắt đen), tóc huyền (tóc đen), hạt huyền, vòng huyền.</span></span></p><p align="LEFT" style="color: black; font-style: normal;"><span><span style="background-color: white; font-family: times; font-size: medium;">Nhưng dáng huyền thì không biết như thế nào. Không lẽ là bóng đen. Dáng huyền chắc là dáng của một phụ nữ đẹp.</span></span></p><p align="LEFT" style="color: black; font-style: normal;"><span><span style="background-color: white; font-family: times; font-size: medium;">Bóng hồng là chữ để chỉ người phụ nữ đẹp:</span></span></p><span style="color: black; font-style: normal;"><span style="background-color: white; font-family: times; font-size: medium;"><i></i></span></span><p align="center" style="color: black; font-style: normal;"><span><span style="background-color: white; font-family: times; font-size: medium;"><i>Bóng hồng nhác thấy nẻo xa</i> (Kiều)</span></span></p><p align="LEFT" style="color: black; font-style: normal;"></p><span style="color: blue; font-family: times; font-size: medium; font-style: normal;"><i style="background-color: white;"><b></b></i></span><p align="LEFT" style="color: black; font-style: normal;"><span><span style="background-color: white; font-family: times; font-size: medium;"><span style="color: blue;"><i><b>Chôm chôm</b></i></span> tiếng Pháp là <i>litchi chevelu</i> (vải có lông).</span></span></p><span style="color: black;"><span style="background-color: white; font-family: times; font-size: medium;"><span style="font-style: normal;"><i></i><p align="LEFT"><i>Litchi</i> hay <i>letchi</i> là Pháp hóa danh từ lệ chi, trái vải, của Trung quốc.</p><i></i><p align="LEFT"><i>Longane </i>là nhãn, do long nhãn (mắt rồng) của tiếng Hoa.</p><p align="LEFT"></p></span><span style="color: blue; font-style: normal;"><i><b></b></i></span></span></span><p align="LEFT" style="color: black; font-style: normal;"><span><span style="background-color: white; font-family: times; font-size: medium;"><span style="color: blue;"><i><b>Lyncher, lynchage, lynch</b></i></span> là những chữ mượn từ tiếng Mỹ.</span></span></p><span style="color: black;"><span style="background-color: white; font-family: times; font-size: medium;"><span style="font-style: normal;"><p align="LEFT">Lynch nguyên là tên của một thẩm phán ở Bedford thuộc Virginia. Năm 1780, cướp bóc hoành hành ở vùng này dư dội, một số bị bắt được đưa tới Williamsburg để xét xử nhưng dọc đường phần lớn được đồng bọn chặn đường giải thoát. Thẩm phán Charles Lynch liền nghĩ ra cách để dẹp trộm cướp bằng cách đem xử tại chỗ, không đưa ra tòa nữa, đem treo cổ ngay.</p><i></i><p align="LEFT"><i>To lynch (Loie de Lynch)</i> là luật công chúng gia hình. Ở miền nam nước Mỹ trước đây cũng xẩy ra những vụ xử bằng cách treo cổ, không cần đưa ra tòa những người nô lệ da đen phạm tội.</p><p align="LEFT">Mới đây ở một vài nơi có những vụ đem treo những chiếc thòng lọng để hăm dọa, hay cũng có thể là để lăng mạ người Mỹ da đen ở trường học, sở làm. Những vụ này được coi là những hành động kỳ thị dựa trên thái độ thù ghét người da đen (<i>hate crime</i>) và có thể bị truy tố, phạt nặng.</p><p align="LEFT"></p></span><span style="color: blue; font-style: normal;"><i><b></b></i></span></span></span><p align="LEFT" style="color: black; font-style: normal;"><span><span style="background-color: white; font-family: times; font-size: medium;"><span style="color: blue;"><i><b>To win (with) hands down</b></i></span> là một thành ngữ xuất xứ ở trường đua. Khi người dô kề không cần phải lấy tay ghì cương và vung roi lên quất cho ngựa chạy nhanh mà vẫn thắng thì đó là <i>to win hands down</i>.</span></span></p><div><p align="center" style="color: black; font-style: normal;"><span><span style="background-color: white; font-family: times; font-size: medium;"><span style="color: green;"><b>15</b></span><b><span style="color: green;">-2-2008</span></b></span></span></p><span style="color: blue; font-family: times; font-size: medium; font-style: normal;"><b style="background-color: white;"><hr /></b></span><span><b style="color: black; font-style: normal;"><p align="LEFT"><i><span style="color: blue; font-family: times; font-size: medium;"><u style="background-color: white;">Ông Trần Huỳnh,</u></span></i></p></b><p align="LEFT" style="color: black; font-style: normal;"><span><span style="background-color: white; font-family: times; font-size: medium;">Vào chữ A, ra chữ Ất là gì?</span></span></p><p align="LEFT" style="color: black; font-style: normal;"><span><span style="background-color: white; font-family: times; font-size: medium;">Chữ A trong câu này không phải là chữ A quốc ngữ, mà là chữ Hán. Chữ này trông giống như chữ "Y".</span></span></p><p align="LEFT" style="color: black; font-style: normal;"><span><span style="background-color: white; font-family: times; font-size: medium;">A, theo các tự điển của Nguyễn Văn Khôn và Ðào Duy Anh, nghĩa là vật trông giống như cái chĩa hai.</span></span></p><p align="LEFT" style="color: black; font-style: normal;"><span><span style="background-color: white; font-family: times; font-size: medium;">Chữ Ất viết gần giống chữ "chi" hay chữ Z của mẫu tự Tây phương.</span></span></p><p align="LEFT" style="color: black; font-style: normal;"><span><span style="background-color: white; font-family: times; font-size: medium;">Ðây là cách tế lễ lúc vào thì đi theo kiểu chữ A, lúc ra thì đi chữ Ất.</span></span></p><p align="LEFT" style="color: black; font-style: normal;"><span><span style="background-color: white; font-family: times; font-size: medium;">Ðồng ý với ông ấn phí là tiền in. Tiền in thì không thể là $18.00 cho một cuốn sách như thế. Tại sao không đề "giá bán" $18 như chúng ta đã dùng từ bao nhiêu năm nay? Tiền in chỉ khoảng 2 hay 3 Mỹ kim. Nhưng phải bán với giá 18 Mỹ kim tác giả và nhà sách mới có lời.</span></span></p><span style="color: black; font-style: normal;"><span style="background-color: white; font-family: times; font-size: medium;"><i></i></span></span><p align="LEFT" style="color: black; font-style: normal;"><span><span style="background-color: white; font-family: times; font-size: medium;"><i>Liệt</i> trong những chữ liệt vị, liệt quí vị có nghĩa là những.</span></span></p><span style="color: black; font-style: normal;"><span style="background-color: white; font-family: times; font-size: medium;"><i></i></span></span><p align="LEFT" style="color: black; font-style: normal;"><span><span style="background-color: white; font-family: times; font-size: medium;"><i>Gió đông/ đông phong </i>không có nghĩa là gió mùa đông mà là gió từ phương đông thổi tới:</span></span></p><span style="color: black; font-style: normal;"><span style="background-color: white; font-family: times; font-size: medium;"><i></i></span></span><p align="LEFT" style="color: black; font-style: normal;"><span><span style="background-color: white; font-family: times; font-size: medium;"><i>Ðào hoa y cựu tiếu đông phong</i> là hoa đào giống hệt như cũ vẫn cười trong gió đông.</span></span></p><p align="LEFT" style="color: black; font-style: normal;"><span><span style="background-color: white; font-family: times; font-size: medium;">Lúc Thôi Hộ trở lại kiếm người đẹp thì trời đang xuân, không thể là gió mùa đông được nữa.</span></span></p><span style="color: black; font-style: normal;"><span style="background-color: white; font-family: times; font-size: medium;"><i></i></span></span><p align="LEFT" style="color: black; font-style: normal;"><span><span style="background-color: white; font-family: times; font-size: medium;"><i>Hoa đào năm ngoái còn cười gió đông</i> (Kiều)</span></span></p><b style="color: black; font-style: normal;"><p align="LEFT"><i><u><span style="background-color: white; color: blue; font-family: times; font-size: medium;">Cụ Nguyễn Thủ New Orleans, Louisiana</span></u></i></p></b><p align="LEFT" style="color: black; font-style: normal;"><span><span style="background-color: white; font-family: times; font-size: medium;">Bản dịch Anh ngữ bài Lương Châu Từ của Vương Hàn chúng tôi cũng có đọc qua và thấy bản dịch rất khác với nguyên bản:</span></span></p><i style="color: black; font-style: normal;"><p align="LEFT"><span style="background-color: white; font-family: times; font-size: medium;">They sing, they drain their cups of jade<br />They strum on horseback their guitars<br />Why laugh when they fall asleep drunk on the sands?<br />How many soldiers ever come home?</span></p></i><p align="LEFT" style="color: black; font-style: normal;"><span><span style="background-color: white; font-family: times; font-size: medium;">Hiểu theo bản tiếng Anh của Witter Bynner thì phải là: họ hát, họ cạn những cái chén ngọc / họ ngồi trên lưng ngựïa gẩy đàn / tại sao lại cười khi họ say rượu và ngủ trên cát / có bao nhiêu người lính trở về được nhà?</span></span></p><p align="LEFT" style="color: black; font-style: normal;"><span><span style="background-color: white; font-family: times; font-size: medium;">Nguyên tác chữ Hán:</span></span></p><i style="color: black; font-style: normal;"><p align="LEFT"><span style="background-color: white; font-family: times; font-size: medium;">Bồ đào mỹ tửu dạ quang bôi<br />Dục ẩm tì bà mã thượng thôi<br />Túy ngọa sa trường quân mạc tiếu<br />Cổ lai chinh chiến kỷ nhân hồi</span></p></i><p align="LEFT" style="color: black; font-style: normal;"><span><span style="background-color: white; font-family: times; font-size: medium;">Câu thứ hai phải hiểu là chưa uống vì <i>dục ẩm</i> là muốn uống, chỉ mới muốn thôi; <i>tì bà mã thượng thôi</i> là đàn tì bà đã dục lên ngựa. Như vậy là mới toan uống thì đã nghe tiếng đàn tì bà thôi thúc lên ngựa. Trong khi bản tiếng Anh của Witter Bynner thì lại khiến cho người đọc hiểu là đã uống cạn (<i>drain)</i>. Ðàn tì bà là của người đi tiễn gẩy lên để dục người chiến sĩ lên yên ngựa chứ không phải là người chiến sĩ cầm đàn gẩy trong khi ngồi trên lưng ngựa như bản tiếng Anh.</span></span></p><p align="LEFT" style="color: black; font-style: normal;"><span><span style="background-color: white; font-family: times; font-size: medium;">Câu thứ ba và thứ tư phải hiểu là bạn cười người (chiến sĩ) say rượu nằm trên bãi chiến trường (nhưng) từ xưa dến nay trong chiến tranh, có người nào trở về.</span></span></p><p align="LEFT" style="color: black; font-style: normal;"><span><span style="background-color: white; font-family: times; font-size: medium;">Bản dịch tiếng Anh lại làm người đọc hiểu là tại sao lại cười khi những người lính say rượu nằm ngủ trên cát? Có được bao nhiêu người lính trở về nhà?</span></span></p><p align="LEFT" style="color: black; font-style: normal;"><span><span style="background-color: white; font-family: times; font-size: medium;">Trần Trọng San dịch sang tiếng Việt:</span></span></p><i style="color: black; font-style: normal;"><p align="LEFT"><span style="background-color: white; font-family: times; font-size: medium;">Rượu bồ đào, chén dạ quang<br />Muốn say, đàn đã rền vang giục rồi<br />Sa trường say ngủ ai cười<br />Từ xưa chinh chiến mấy người về đâu?</span></p></i><p align="LEFT" style="color: black; font-style: normal;"><span><span style="background-color: white; font-family: times; font-size: medium;"><i>Mã thượng</i> là trên lưng ngựa<i>. Mã thượng bất tri mã hạ khổ </i>nghĩa là ngươi ngồi trên lưng ngựa thì không biết người đi bộ ở dưới khổ thế nào.</span></span></p><span style="color: black; font-style: normal;"><span style="background-color: white; font-family: times; font-size: medium;"><i></i></span></span><p align="LEFT" style="color: black; font-style: normal;"><span><span style="background-color: white; font-family: times; font-size: medium;"><i>Thượng mã</i> là lên ngựa.</span></span></p><span style="color: black; font-style: normal;"><span style="background-color: white; font-family: times; font-size: medium;"><i></i></span></span><p align="LEFT" style="color: black; font-style: normal;"><span><span style="background-color: white; font-family: times; font-size: medium;"><i>Mã thượng</i> và <i>thượng mã</i> cùng có thể hiểu là ở trên lưng ngựa.</span></span></p><span style="color: black; font-style: normal;"><span style="background-color: white; font-family: times; font-size: medium;"><i></i></span></span><p align="LEFT" style="color: black; font-style: normal;"><span><span style="background-color: white; font-family: times; font-size: medium;"><i>Mã thượng thôi</i> (dục giã, thôi thúc, hối thúc) nghĩa là tiếng đàn hối thúc người chiến sĩ lên ngựa.</span></span></p><p align="LEFT" style="color: black; font-style: normal;"><span><span style="background-color: white; font-family: times; font-size: medium;">Nhưng <i>mã thượng</i> lại còn có nghĩa là lập tức. Tự điển của Linh Mục Trần Văn Kiệm giải thích câu thứ hai là vừa muốn uống lập tức có tiếng tì bà giục uống (trang 811).</span></span></p><p align="LEFT" style="color: black; font-style: normal;"><span><span style="background-color: white; font-family: times; font-size: medium;">Chúng tôi e là không đúng.</span></span></p><p align="LEFT" style="color: black; font-style: normal;"><b><u><i><span style="background-color: white; font-family: times; font-size: medium;"><span style="color: blue;">Ông Thanh Châu </span><a href="mailto:tchau120@yahoo.com">tchau120@yahoo.com</a></span></i></u></b></p><p align="LEFT" style="color: black; font-style: normal;"><span><span style="background-color: white; font-family: times; font-size: medium;">Cám ơn ông đã cho biết thêm chi tiết về ông già Ba Tri. Chúng tôi cũng đã có lần nghe tên ông Thái Hữu Kiểm một mình từ Ba Tri lặn lội ra Huế để kiện và thắng vụ đắp con đập Bến Dứa tại xã Vĩnh Hòa trên sông Ba Tri. Khi trả lời câu hỏi về ông già Ba Tri, chúng tôi chỉ dựa vào tự điển của Lê Văn Ðức nên thiếu mất chi tiết ông nhắc. Xin đa tạ.</span></span></p><p align="LEFT" style="color: black; font-style: normal;"><u><i><b><span style="background-color: white; font-family: times; font-size: medium;"><span style="color: blue;">Cô Trịnh Thu Hà </span><a href="mailto:thuhatrinh369@yahoo.com">thuhatrinh369@yahoo.com</a></span></b></i></u></p><span style="color: black; font-style: normal;"><span style="background-color: white; font-family: times; font-size: medium;"><i></i></span></span><p align="LEFT" style="color: black; font-style: normal;"><span><span style="background-color: white; font-family: times; font-size: medium;"><i>Tiền bối</i> là người trước. <i>Tiền </i>là trước. <i>Bối </i>là phe, bọn, những người.</span></span></p><span style="color: black;"><span style="background-color: white; font-family: times; font-size: medium;"><b style="font-style: normal;"><p align="LEFT"><i><u><span style="color: blue;">Ông N.X.T. Fairfax, Virginia</span></u></i></p></b><span style="font-style: normal;"><i></i></span></span></span><p align="LEFT" style="color: black; font-style: normal;"><span><span style="background-color: white; font-family: times; font-size: medium;"><i>Nhà xí / nhà xia</i> đều là nhà cầu, cầu tiêu.</span></span></p><span style="color: black; font-style: normal;"><span style="background-color: white; font-family: times; font-size: medium;"><i></i></span></span><p align="LEFT" style="color: black; font-style: normal;"><span><span style="background-color: white; font-family: times; font-size: medium;"><i>Xí</i> là chữ Hán.</span></span></p><span style="color: black; font-style: normal;"><span style="background-color: white; font-family: times; font-size: medium;"><i></i></span></span><p align="LEFT" style="color: black; font-style: normal;"><span><span style="background-color: white; font-family: times; font-size: medium;"><i>Xia</i> mượn từ tiếng Pháp: <i>chier.</i></span></span></p><span style="color: black; font-style: normal;"><span style="background-color: white; font-family: times; font-size: medium;"><i></i></span></span><p align="LEFT" style="color: black; font-style: normal;"><span><span style="background-color: white; font-family: times; font-size: medium;"><i>Chierie</i> là chuyện làm bực tức. Không nên lầm với <i>chéri / chérie</i> là cục cưng, người yêu dấu.</span></span></p><span style="color: black; font-style: normal;"><span style="background-color: white; font-family: times; font-size: medium;"><i></i></span></span><p align="LEFT" style="color: black; font-style: normal;"><span><span style="background-color: white; font-family: times; font-size: medium;"><i>Chérie des dames</i> là người có duyên với phụ nữ, nhiều đào, số đào hoa.</span></span></p><b style="color: black; font-style: normal;"><p align="center"><i><span style="background-color: white; color: blue; font-family: times; font-size: medium;">Nga Sô hay Nga Xô?</span></i></p></b><p align="LEFT" style="color: black; font-style: normal;"><span><span style="background-color: white; font-family: times; font-size: medium;">Nga Xô chứ không phải là Nga Sô. Liên Xô chứ không phải là Liên Sô. Liên Bang Xô Viết không phải là Liên Bang Sô Viết.</span></span></p><p align="LEFT" style="color: black; font-style: normal;"><span><span style="background-color: white; font-family: times; font-size: medium;">Tất cả đều phải viết bằng "X".</span></span></p><p align="LEFT" style="color: black; font-style: normal;"><span><span style="background-color: white; font-family: times; font-size: medium;">Hai chữ Nga Xô vẫn còn được một số báo chí và đài phát thanh Việt ngữ dùng để chỉ lãnh thổ của ông Vladimir Putin mặc dầu Liên Bang Xô Viết đã bị giải thể từ ngày mồng 8 tháng 12 năm 1991 với bản hiệp ước Belevezha ký giữa tổng thống Nga, Ukraine và Belarus.</span></span></p><p align="LEFT" style="color: black; font-style: normal;"><span><span style="background-color: white; font-family: times; font-size: medium;">Nước Nga của ông Putin ngày nay tên gọi chính thức là Liên Bang Nga, không còn là Nga Xô nữa.</span></span></p><div><p align="center" style="color: black; font-style: normal;"><span><span style="background-color: white; font-family: times; font-size: medium;"><span style="color: green;"><b>15</b></span><b><span style="color: green;">-8-2008</span></b></span></span></p><hr style="color: black; font-style: normal;" /><span style="background-color: white; color: black;"><span style="color: black; font-family: times; font-size: medium;"></span></span><div align="left"><span><span lang="EN"><span><span style="color: black;"><span style="background-color: white; font-family: times; font-size: medium;"><b style="font-style: normal;"><p align="LEFT"><span style="color: blue;"><u><i>Nguyễn Ngọc Hạnh, UCI</i></u></span></p></b><span style="font-style: normal;"><p align="LEFT">"Gã" trong cách dùng xưa như cụ Nguyễn Đình Chiều đã dùng ở đoạn cô nêu trong thư <i>(... cảm thương hai GÃ nữ nhi mắc nàn...</i>), là một quán từ đi trước cả nam lẫn nữ.</p><p align="LEFT">Nhưng việc dùng "gã" làm quán từ đi trước danh từ "nữ nhi" rõ ràng là ngày nay không còn thông dụng nữa.</p><p align="LEFT">Đại danh từ "hắn" thường dược dùng thay thế cho một người đàn ông. Nhưng ở một số vùng miền Trung, đại danh từ "hắn" được dùng cho cả hai giới.</p><p align="LEFT">Danh từ "bọn" thời ông Tản Đà được dùng cả trường hợp này: <i>"Bọn các cụ..."</i> Bây giờ không dùng như vậy nữa.</p><p align="LEFT">Danh từ "guy" trong tiếng Anh đang càng ngày càng được dùng cho cả nam lẫn nữ mặc dù cách đây mấy chục năm, "guy" là phái nam như trong tựa của một vở nhạc kịch ỏ Broadway: <i>Guys And Dolls.</i></p><i></i></span><b style="font-style: normal;"><p align="LEFT"></p><p align="LEFT"><i><a href="mailto:BHHoang@technip.com">BHHoang@technip.com</a></i></p></b><i style="font-style: normal;"></i></span></span><p align="LEFT" style="color: black; font-style: normal;"><span><span style="background-color: white; font-family: times; font-size: medium;"><i>Trưng</i> và <i>chưng </i>theo các tự điển của Lê Văn Đức và Trần Văn Kiệm đều đúng trong trường hợp <i>trưng / chưng bầy</i>.</span></span></p><span style="color: black;"><span style="background-color: white; font-family: times; font-size: medium;"><span style="font-style: normal;"><p align="LEFT">Chưng có nghĩa là nấu, hấp cách thủy nên bánh chưng, không thể là bánh trưng.</p><p align="LEFT">Trưng trong chữ Hán nghĩa là vời đến, thu thuế, chứng cứ.</p><p align="LEFT">Chưng là khí lửa bốc lên như <i>chưng khí cơ quan</i> nghĩa là máy hơi nước.</p></span><b style="font-style: normal;"><p align="LEFT"></p><span style="color: blue;"><p align="LEFT"><u><i>Cụ độc giả ở Fountain Valley</i></u></p></span></b><span style="font-style: normal;"><p align="LEFT">Ca khúc <i>One Day When We Were Young</i> (Wer Uns Getraut) là lời ca Anh ngữ do Oscar Hammerstein II viết cho nhạc kịch <i>The Great Waltz</i> của Dimitri Tiomkin. Phần nhạc là của Johan Strauss.</p></span><b style="font-style: normal;"><p align="LEFT"></p></b></span></span><span><p align="LEFT" style="color: black; font-style: italic;"><span><span style="background-color: white; font-family: times; font-size: medium;">One day when we were young<br />One wonderful morning in May<br />You told me you loved me<br />When we were young one day<br />Sweet songs of spring were sung<br />and music was never so gay<br />You told me you loved me<br />When we were young one day<br />You told me you loved me<br />And held me close to your heart<br />We laughed then, we cried then<br />Then came the time to part<br />When songs of spring are sung<br />Remember that morning in May<br />Remember you loved me<br />When we were young one day<br />We laughed then, we cried then<br />Then came the time to part<br />When songs of spring are sung<br />Remember that morning in May<br />Remember you loved me<br />When we were young one day</span></span></p><div><p align="center" style="color: black; font-style: italic;"><span><span style="background-color: white; font-family: times; font-size: medium;"><span style="color: green;"><b>16</b></span><b><span style="color: green;">-5-2008</span></b></span></span></p><hr style="color: black; font-style: italic;" /><span><span style="color: black;"><span style="background-color: white; font-family: times; font-size: medium;"><span style="font-style: normal;"></span><b style="font-style: normal;"></b></span></span><p align="LEFT" style="color: black; font-style: normal;"><span><span style="background-color: white; font-family: times; font-size: medium;"><b><u><i><span style="color: blue;">Ông Lê Thanh Anh </span></i></u></b><i><a href="mailto:thanhanhle@gmail.com"><b><span style="color: blue;">thanhanhle@gmail.com</span></b></a></i></span></span></p><p align="LEFT" style="color: black; font-style: normal;"><span><span style="background-color: white; font-family: times; font-size: medium;">Sự lập thành các thành ngữ mà ông nêu trong thư không có một qui luật nào rõ rệt được ghi lại trong các sách văn phạm Việt ngữ. Những chữ đó, có thể tạm giải thích là nếu có sự cấp bách, khẩn thiết, quan trọng đòi hỏi sự nhanh chóng thì chúng ta dùng động từ "chạy" như chạy ăn (<i>chạy ăn từng bữa toát mồ hôi</i> / Trần Tế Xương); chạy gạo; chạy chọt; chạy tang; chạy bữa; chạy áp phe...</span></span></p><p align="LEFT" style="color: black; font-style: normal;"><span><span style="background-color: white; font-family: times; font-size: medium;">Những việc không cần phải gấp gáp, cấp thiết thì, như ông viết trong thư, tiếng Việt dùng "đi" như đi đêm, đi khách, đi hàng hai, đi ngang, đi tắt...</span></span></p><span style="color: black;"><span style="background-color: white; font-family: times; font-size: medium;"><span style="font-style: normal;"><p align="LEFT"></p></span><span style="font-style: normal;"></span></span></span><p align="LEFT" style="color: black; font-style: normal;"><span><span style="background-color: white; font-family: times; font-size: medium;"><u><i><b><span style="color: blue;">Ông Tuấn Nguyễn tuan </span></b></i></u><i><b><a href="mailto:nguyen0512@yahoo.com"><span style="color: blue;">nguyen0512@yahoo.com</span></a></b></i></span></span></p><p align="LEFT" style="color: black; font-style: normal;"><span><span style="background-color: white; font-family: times; font-size: medium;">Cũng như ông, chúng tôi chịu thua không biết cái "sáng linh lan" là cái gì. Những chữ này cũng làm cho nhiều người khác thắc mắc như ông. Thôi thì ông cứ nghe đi. Thích thì nghe tiếp. Không thích thì làm chuyện khác. Chúc ông vui, không vì cái sáng lạ lùng ấy làm bận tâm quá nhiều.</span></span></p><span style="color: black;"><span style="background-color: white; font-family: times; font-size: medium;"><span style="font-style: normal;"><p align="LEFT"></p></span><span style="font-style: normal;"></span><b style="font-style: normal;"><p align="LEFT"><u><i><span style="color: blue;">Cô My HL Westminster, California</span></i></u></p></b></span></span><p align="LEFT" style="color: black; font-style: normal;"><span><span style="background-color: white; font-family: times; font-size: medium;">Cám ơn cô đã giúp chỉ cho những sai sót. Những trùng hợp giữa tổng thống Kennedy và Lincoln là những chi tiết có thật đến rợn người.</span></span></p><p align="LEFT" style="color: black; font-style: normal;"><span><span style="background-color: white; font-family: times; font-size: medium;">Về việc chính phủ Pháp nói rằng tai nạn hạt nhân ở Chernobyl làm gia tăng con số người bị ung thư tại Pháp là một điều có thật. Người ta tìm thấy phóng xạ trong sữa bò ở Hà Lan, ở Anh. Nhưng con số ấy không cao như con số chết vì ung thư tại Ukraine. Tai nạn hạt nhân tại lò số 4 được coi là cấp 7, mức phóng xạ nhiều gấp 40 lần quả bom ở Quàng Ðảo (Hiroshima).</span></span></p><span style="background-color: white; color: black; font-family: times; font-size: medium; font-style: normal;"><p align="LEFT"></p><b></b></span><p align="LEFT" style="color: black; font-style: normal;"><span><span style="background-color: white; font-family: times; font-size: medium;"><b><u><i><span style="color: blue;">Thuận Phan </span></i></u></b><i><a href="mailto:Thuan.Phan@entropic.com"><b><span style="color: blue;">Thuan.Phan@entropic.com</span></b></a></i></span></span></p><span style="color: black; font-style: normal;"><span style="background-color: white; font-family: times; font-size: medium;"><i></i></span></span><p align="LEFT" style="color: black; font-style: normal;"><span><span style="background-color: white; font-family: times; font-size: medium;"><i>Lời Dâng</i> là bản dịch Việt Ngữ của tập <i>Gitanjali</i>. Tác giả là Rabindranath Tagore, không phải của Kahlil Gibran.</span></span></p><p align="LEFT" style="color: black; font-style: normal;"><span><span style="background-color: white; font-family: times; font-size: medium;">Tagore là người Băng Gan. Nhưng cả Ấn độ lẫn Pakistan đều nhận ông là người của các xứ này. Gibran ra đời tại Li Băng nhưng sống nhiều năm ở Mỹ. Có đi thăm Washington DC, cô nên đến viếng đài kỷ niệm Kahlil Gibran. Tập thơ được nhiều người biết đến nhất của Gibran là <i>The Prophet</i>.</span></span></p><p align="LEFT" style="color: black; font-style: normal;"><span><span style="background-color: white; font-family: times; font-size: medium;">Thơ Tagore tình ái hơn trong khi thơ Gibran có nhiều nét siêu hình và tôn giáo hơn.</span></span></p><span><p align="LEFT" style="color: black; font-style: normal;"></p><span style="background-color: white; color: black; font-family: times; font-size: medium; font-style: normal;"><b><p align="LEFT"><u><i><span style="color: blue;">Ông Mai Hà, Pomona, California</span></i></u></p></b><p align="LEFT">Vằn thắn, hoành thánh, oằn thắn là từ chữ <i>hồn đồn</i> mà ra. Hồn là thịt bằm.</p><p align="LEFT">Hồng trà người Anh gọi là trà đen, black tea.</p><p align="LEFT"><i>Dốt đặc còn hơn là hay chữ</i> lỏng nghĩa là thà không biết gì còn hơn là biết mà biết lỗ mỗ, biết sai.</p></span><p align="LEFT" style="color: black; font-style: normal;"></p><span style="color: black;"><span style="background-color: white; font-family: times; font-size: medium;"><span style="font-style: normal;"><b><p align="LEFT"><u><i><span style="color: blue;">Ông Vo Thi Danh</span></i></u></p></b><p align="LEFT"><i>Văn mình vợ người</i> là thái độ nhìn sự việc của khá nhiều người.</p><p align="LEFT">Tục tĩu hơn thì nói là cứt ai vừa mũi người ấy.</p><p align="LEFT">Văn của mình thì mình coi là hay nhất, vợ của người thì bao giờ cũng đẹp hơn, xinh hơn. Ðây là câu trên được diễn thành lục bát:</p><i><p align="center">Xưa nay thế thái nhân tình<br />Vợ người thì đẹp, văn mình thì hay</p></i><p align="LEFT">Chúng tôi cũng nghe một cách diễn khác:</p></span><i style="font-style: normal;"><p align="center">Thế gian lắm chuyện nực cười<br />Văn mình thì đẹp, vợ người thì xinh.</p><p align="LEFT"></p></i></span></span><span><p align="LEFT" style="color: black; font-style: normal;"><span><span style="background-color: white; font-family: times; font-size: medium;">Cách giải thích của thành ngữ <i>"mút mùa Lệ Thủy"</i> mà ông nêu ra có lẽ không đúng. Cô Ngô Ðình Lệ Thủy có thể nổi tiếng về chuyện khác, nhưng không bao giờ nổi tiếng ăn chơi để làm phát sinh ra thành ngữ ăn chơi mút mùa Lệ Thủy. Vả lại, nếu có lối nói đó ở bên Pháp thì nó cũng không về đến Việt Nam và lan ra rộng như thế. Chúng tôi biết cô sống rất ngoan ngoãn.</span></span></p><div style="color: black; font-style: normal;"><p align="center"><span><span style="background-color: white; font-family: times; font-size: medium;"><span style="color: green;"><b>18</b></span><b><span style="color: green;">-1-2008</span></b></span></span></p><span><span style="background-color: white; font-family: times; font-size: medium;"><span style="color: blue;"><b><hr /></b></span><b><p align="center"><i><span style="color: blue;">MÔ-HAM</span></i></p></b></span></span><p align="LEFT"><span><span style="background-color: white; font-family: times; font-size: medium;">Tên của nhà văn Anh William Somerset Maugham (1874-1965) đọc là <i>moom</i>, không là <i>mô gam</i> mà cũng không là <i>mô ham</i>.</span></span></p><b><p align="center"><i><span style="background-color: white; color: blue; font-family: times; font-size: medium;">THÁNG CHẠP</span></i></p></b><p align="LEFT"><span><span style="background-color: white; font-family: times; font-size: medium;">Tháng Chạp là tên gọi khác của tháng Mười Hai, tháng cuối năm âm lịch, sau tháng Mười Một (còn gọi là tháng Một). Tháng thứ nhất của năm, thì được gọi là tháng Giêng.</span></span></p><p align="LEFT"><span><span style="background-color: white; font-family: times; font-size: medium;">Tại sao gọi là tháng Chạp?</span></span></p><p align="LEFT"><span><span style="background-color: white; font-family: times; font-size: medium;">Chạp là tế lễ trong tháng cuối của năm âm lịch.</span></span></p><p align="LEFT"><span><span style="background-color: white; font-family: times; font-size: medium;">Chạp mả là lễ đi thăm mộ vào cuối tháng tháng cuối của năm âm lịch.</span></span></p><p align="LEFT"><span><span style="background-color: white; font-family: times; font-size: medium;">Chạp tổ là ngày cúng tổ tiên trong tháng cuối của năm.</span></span></p><span><span style="background-color: white; font-family: times; font-size: medium;"><b></b></span></span><p align="LEFT"><span><span style="background-color: white; font-family: times; font-size: medium;"><b><u><i>Cụ Thông, Annaheim, California</i></u></b><u><i>.</i></u></span></span></p><p align="LEFT"><span><span style="background-color: white; font-family: times; font-size: medium;">Chúng tôi đã nói chuyện này nhiều lần, nhưng vẫn còn có nhiều người làm như thế thì biết làm sao.</span></span></p><p align="LEFT"><span><span style="background-color: white; font-family: times; font-size: medium;">Không thể đau đớn, khổ sở về một chuyện đầy ân sủng, hạnh phúc là được Chúa gọi về, cho an nghỉ trong lòng Chúa được. Không thể coi chuyện một người được Chúa gọi về, cho hưởng nhan thánh Chúa là một tin buồn được.</span></span></p><p align="LEFT"><span><span style="background-color: white; font-family: times; font-size: medium;">Cách viết trong những cáo phó nói là thông báo tin buồn một cách đau đớn khi Chúa gọi một người về là nói xấu Chúa, nói là Chúa không nhân từ. Chúa gọi một người về mà đem tin ấy báo cho người khác biết một cách đau đớn mà nghe được ư?</span></span></p><p align="LEFT"><span><span style="background-color: white; font-family: times; font-size: medium;">Những điều này là chúng tôi nghe được từ mấy chục năm trước khi còn học Triết ở trung học với linh mục Trần Văn Hiến Minh, một người chúng tôi rất yêu mến và quí trọng nên rất mong khi nhắc lại những điều vừa kể sẽ không bị đổ cho cái tội nói xấu những người theo tôn giáo bạn.</span></span></p></div><div><p align="center" style="color: black; font-style: normal;"><span><span style="background-color: white; font-family: times; font-size: medium;"><span style="color: green;"><b>18</b></span><b><span style="color: green;">-7-2008</span></b></span></span></p><hr style="color: black; font-style: normal;" /><span style="background-color: white; color: black;"><span style="color: black; font-family: times; font-size: medium;"></span></span><div align="left"><span><span lang="EN"><span><span style="color: black;"><span style="background-color: white; font-family: times; font-size: medium;"><span style="font-style: normal;"><b><p align="LEFT"><span style="color: blue;"><u><i>Cụ Nguyễn Hoàn, New York</i></u></span></p></b></span><span style="font-style: normal;"><p align="LEFT">Hai câu ca dao</p><i><p align="center">Số đâu có số lạ lùng<br />Con vua lại lấy hai chồng làm vua</p></i><p align="LEFT">là để nhắc lại chuyện công chúa Lê thị Bình, con vua Lê Hiển Tông em của công chúa Ngọc Hân.</p><p align="LEFT">Công chúa Ngọc Hân lấy Nguyễn Huệ có với Nguyễn Huệ hai con, một trai, một gái thì Nguyễn Huệ qua đời.</p><p align="LEFT">Lê thị Bình lấy vua Cảnh Thịnh (Nguyễn Quang Toản) là con vợ trước của Nguyễn Huệ. Khi vua Cảnh Thịnh chết, bà Lê thị Bình lấy Nguyễn Phúc Ánh (vua Gia Long) và có với vua Gia Long bốn con là Nguyễn Phúc Quân, Nguyễn Phúc Cự và hai công chúa Ngọc Ngôn và Ngọc Khuê.</p><i><p align="LEFT">Con vua lại lấy hai chồng làm vua.</p></i><p align="LEFT"><i>Con vua</i> là con vua Lê Hiển Tông. <i>Hai chồng làm vua</i> là vua Cảnh Thịnh và vua Gia Long.</p><p align="LEFT">Cuộc đời của công chúa Lê thị Bình quả là lạ lùng như câu ca dao.</p></span></span></span><p align="LEFT" style="color: black; font-style: normal;"></p><span style="color: black;"><span style="background-color: white; font-family: times; font-size: medium;"><span style="color: blue; font-style: normal;"><b><p align="LEFT"><u><i>Ông Trần Vinh Phúc</i></u></p></b></span><span style="font-style: normal;"><p align="LEFT">Xin lỗi đã làm thất lạc bức thư của ông đúng một năm (thư đề ngày 7 tháng 7 năm 2007). Ðến hôm nay tôi mới tìm thấy trong đống sách vở bề bộn, xin trả lời mấy câu ông hỏi:</p><i></i><p align="LEFT"><i>Castles in the air are all right until we try to move in them</i> nghĩa là lâu đài xây trên không thì cũng được đấy, cho đến khi chúng ta tìm cách dọn vào trong để ở.</p><p align="LEFT">Nghĩa bóng là khi yêu nhau, thề non hẹn biển, hứa hẹn đủ điều, mơ ước đủ thứ nhưng đến khi chạm phải thực tế thì mới vỡ mặt.</p><i></i><p align="LEFT"><i>Castles in the air</i> hình như đã xuất hiện trong ca khúc Tạ Từ của Tô Vũ:" …<i>lầu chiều còn luyến ánh hồng, lầu xây trong không, sóng gió rót chia ly …"</i></p><i></i></span></span></span><p align="LEFT" style="color: black; font-style: normal;"></p><span style="background-color: white; color: black; font-family: times; font-size: medium; font-style: normal;"><i></i><p align="LEFT"><i>Tempus fugit</i> là tiếng La Tinh nghĩa là thời giờ bỏ chạy (time flees) nhưng thường được dịch là thời gian bay vun vút (time flies)</p><p align="LEFT">"<i>Thời gian tựa cánh chim bay</i> " (Hoài Cảm của Cung Tiến).</p><p align="LEFT">Bài 46 trong tập The Gardener có câu: "<i>Youth wanes year after year; the spring days are fugitive; the frail flowers die for nothing…"</i> Tuổi xuân tàn lụi theo năm tháng; ngày xuân bỏ đi, những đóa hoa mỏng manh chết một cách vô ích …</p></span><p align="LEFT" style="color: black; font-style: normal;"></p><span style="background-color: white; color: black; font-family: times; font-size: medium; font-style: normal;"><i></i><p align="LEFT"><i>Trân tráo</i> và <i>trâng tráo</i> đều đúng.</p></span><p align="LEFT" style="color: black; font-style: normal;"></p><span style="background-color: white; color: black; font-family: times; font-size: medium; font-style: normal;"><i></i><p align="LEFT"><i>Calendar Rhythm</i> là cách ngừa thai dựa trên chu kỳ kinh nguyệt của phụ nữ, tránh giao hợp trong những ngày rụng trứng. Phương pháp này cũng còn được gọi là <i>Knaus-Ogino Method</i> hay <i>Rhythm Method</i>, hay <i>Standard Days Method</i>.</p></span><p align="LEFT" style="color: black; font-style: normal;"></p><span style="color: black;"><span style="background-color: white; font-family: times; font-size: medium;"><b style="font-style: normal;"><p align="LEFT"><span style="color: blue;"><u><i>Cô Nguyễn Phạm thị Ðiểm, San Diego, California</i></u></span></p></b><span style="font-style: normal;"><p align="LEFT">Mấy câu cô hỏi không phải là của Nguyễn Bính mà là của Bùi Giáng:</p><i><p align="LEFT">Mình ơi ta gọi là nhà<br />Nhà ơi ta gọi mình là nhà tôi<br />Bây giờ buôn bán ngược xuôi<br />Mình ơi ta gọi mình là nhà tôi</p></i></span></span></span><p align="LEFT" style="color: black; font-style: normal;"></p><span style="color: black; font-family: times; font-size: medium; font-style: normal;"><p align="LEFT" style="background-color: white;">Cuốn Lục Súc Tranh Công đã được cố giáo sư Huỳnh Sanh Thông dịch sang tiếng Anh nhan đề <i>The Quarrel Of The Six Beasts.</i> Ðây là một bản dịch có thể tin tưởng được. Bản song ngữ được đại học Yale xuất bản năm 1981.</p></span><p align="LEFT" style="color: black; font-style: normal;"></p><span style="background-color: white; color: black; font-family: times; font-size: medium; font-style: normal;"><i></i><p align="LEFT"><i>Bình thủy tương phùng</i> nghĩa là bèo nước gặp nhau, chuyện tình cờ, không hẹn hò, giàn xếp.</p><p align="LEFT">Vương Bột là tác giả mấy câu này:</p><i><p align="LEFT">Quan sơn nan việt<br />Thùy bi thất lộ chi nhân?<br />Bình thủy tương phùng<br />Tận thị tha hương chi khách</p></i><p align="LEFT">(Quan sơn khó mà vượt qua được / Ai xót thương người bất đắc chí/ Bèo nước gặp nhau toàn mỗi người mỗi xứ.)</p></span><p align="LEFT" style="color: black; font-style: normal;"></p><span style="background-color: white; color: black; font-family: times; font-size: medium; font-style: normal;"><i></i><p align="LEFT"><i>Bọt bèo</i> thì lại có nghĩa khác. Bọt nghĩa là cái bong bóng nước. Bọt bèo là cái bọt và cánh bèo nổi trên mặt nước. Nghĩa bóng là hèn mọn, lênh đênh.</p></span><p align="LEFT" style="color: black; font-style: normal;"></p><span style="background-color: white; color: black; font-family: times; font-size: medium; font-style: normal;"><i></i><p align="LEFT"><i>Bụa</i> là góa. Không dùng một mình mà luôn luôn đi đôi với góa để thành góa bụa.</p><p align="LEFT">Góa là từ chữ quả. Quả phụ, người đàn bà chồng chết.</p><p align="LEFT">Quan là đàn ông chết vợ. Quan phu là người đàn ông góa vợ.</p></span><p align="LEFT" style="color: black; font-style: normal;"></p><span style="color: black;"><span style="background-color: white; font-family: times; font-size: medium;"><span style="color: blue; font-style: normal;"><b><p align="LEFT"><u><i>Ông Nguyễn H. Westminster, California</i></u></p></b></span><span style="font-style: normal;"><p align="LEFT">Khuy là cái cúc, cái nút áo quần.</p><p align="LEFT">Khuyết là cái lỗ để luồn cái khuy qua, giữ hai mép quần hay áo lại với nhau.</p><p align="LEFT">Nhưng <i>khuy khuyết</i> trong chữ Hán lại có nghĩa là thiếu, không đủ. Khuy là thiếu. Khuyết cũng là thiếu.</p></span></span></span><p align="LEFT" style="color: black; font-style: normal;"></p><span style="background-color: white; color: black; font-family: times; font-size: medium; font-style: normal;"><i></i><p align="LEFT"><i>Bà Ðen</i> tên là Lý thị Thiên Hương, một phụ nữ da ngăm đen nhưng rất đẹp. Truyền thuyết kể bà không chịu những ép buộc của một thổ hào người Miên nên quyên sinh để giữ lòng trinh bạch. Tên bà được dùng để đặt cho một ngọn núi ở Tây Ninh.</p></span><p align="LEFT" style="color: black; font-style: normal;"></p><span style="color: blue; font-family: times; font-size: medium; font-style: normal;"><b><p align="center"><i style="background-color: white;">YO</i></p></b></span><span><p align="LEFT" style="color: black; font-style: normal;"><span><span style="background-color: white; font-family: times; font-size: medium;">Tổng thống Bush, tại hội nghị G-8 nhóm ở Nhật, hôm mồng 7 tháng 7, đã gọi thủ tướng Canada, ông Stephen Harper là "<i>Yo, Harper!"</i></span></span></p><span style="color: black; font-style: normal;"><span style="background-color: white; font-family: times; font-size: medium;"><i></i></span></span><p align="LEFT" style="color: black; font-style: normal;"><span><span style="background-color: white; font-family: times; font-size: medium;">Ðây không phải là lần đầu tiên ông Bush dùng cách chào hỏi này.</span></span></p><span style="color: black; font-style: normal;"><span style="background-color: white; font-family: times; font-size: medium;"><i></i></span></span><p align="LEFT" style="color: black; font-style: normal;"><span><span style="background-color: white; font-family: times; font-size: medium;"><i>"Yo"</i> thường được dùng như chữ <i>"hey"</i> nhưng cũng còn có những nghĩa khác.</span></span></p><p align="LEFT" style="color: black; font-style: normal;"><span><span style="background-color: white; font-family: times; font-size: medium;">Tại miền nam nước Mỹ, <i>"yo"</i> là tiếng dùng để trả lời khi nghe điểm danh, tương đương với chữ <i>"here".</i></span></span></p><span style="color: black; font-style: normal;"><span style="background-color: white; font-family: times; font-size: medium;"><i></i></span></span><p align="LEFT" style="color: black; font-style: normal;"><span><span style="background-color: white; font-family: times; font-size: medium;"><i>"Yo"</i> khi xuất hiện ở cuối câu, nó là một tiếng hô thán (exclamation) để làm cho nghĩa của câu mạnh hơn. Thí dụ: <i>"The car is really beautiful, yo".</i></span></span></p><span style="color: black; font-style: normal;"><span style="background-color: white; font-family: times; font-size: medium;"><i></i></span></span><p align="LEFT" style="color: black; font-style: normal;"><span><span style="background-color: white; font-family: times; font-size: medium;">Năm 2006, cũng tại hội nghị thượng đỉnh G-8 ông Bush cũng gọi thủ tướng Anh: "<i>Yo, Blair!"</i></span></span></p><span style="color: black; font-style: normal;"><span style="background-color: white; font-family: times; font-size: medium;"><i></i></span></span><p align="LEFT" style="color: black; font-style: normal;"><span><span style="background-color: white; font-family: times; font-size: medium;">Tiếng Việt là <i>"Blair ớ ơ, càng cua!"</i> chăng?</span></span></p><div><p align="center" style="color: black; font-style: normal;"><span><span style="background-color: white; font-family: times; font-size: medium;"><span style="color: green;"><b>19</b></span><b><span style="color: green;">-9-2008</span></b></span></span></p><hr style="color: black; font-style: normal;" /><div align="left"><span lang="EN"><span><span style="color: black; font-style: normal;"><b style="background-color: white;"><span style="color: blue; font-family: times; font-size: medium;"></span></b></span><p align="LEFT" style="color: black; font-style: normal;"><span><span style="background-color: white; font-family: times; font-size: medium;"><b><span style="color: blue;"><u><i>Ông Bùi Liêu (</i></u></span></b><i><a href="mailto:lieu.bui@sbcglobal.net"><b><span style="color: #1822cd;">li</span><span style="color: blue;">eu.bui@sbcglobal.net</span></b></a></i><b><span style="color: blue;"><u><i>)</i></u></span></b></span></span></p><b style="background-color: white; color: black; font-style: normal;"><span style="color: blue; font-family: times; font-size: medium;"></span></b><p align="LEFT" style="color: black; font-style: normal;"><span><span style="background-color: white; font-family: times; font-size: medium;">Cày sâu cuốc bẫm</span></span></p><p align="LEFT" style="color: black; font-style: normal;"><span><span style="background-color: white; font-family: times; font-size: medium;">Bẫm với dấu ngã. Bẫm nghĩa là mạnh, sâu.</span></span></p><p align="LEFT" style="color: black; font-style: normal;"><span><span style="background-color: white; font-family: times; font-size: medium;">Bẩm là cách nói của người dưới với người trên. Chữ này ngày nay không còn được dùng nữa.</span></span></p><span><p align="LEFT" style="color: black; font-style: normal;"></p><span style="color: black;"><span style="background-color: white; font-family: times; font-size: medium;"><span style="color: blue; font-style: normal;"><b><p align="LEFT"><u><i>Cô Nguyên Minh, Westminster, California</i></u></p></b></span><span style="font-style: normal;"><p align="LEFT">Phân từ, <i>participle,</i> là chữ xuất xứ từ một động từ có thể được dùng trong những thì kép (<i>compound tenses</i>), hay cách (<i>voices)</i> hoặc như một tiếng phụ nghĩa cho danh từ (<i>modifier</i>).</p><p align="LEFT">Trong Anh ngữ có hai <i>participle</i>, một là <i>hiện tại phân từ (present participle) </i>và một là <i>quá khứ phân từ (past participle)</i></p><i></i><p align="LEFT"><i>Present participle</i> của động từ <i>to write</i> là <i>writing.</i></p><i></i><p align="LEFT">He is writing a book (thì hiện tại liên tiến)</p><p align="LEFT">She is finishing a writing project (bổ nghĩa cho danh từ)</p><i></i><p align="LEFT"><i>Past participle</i> của <i>to write</i> là <i>written</i>.</p><p align="LEFT">I have written a letter to him (present perfect)</p><p align="LEFT">The story was written in 1945 (thụ động cách)</p><p align="LEFT">It was a written agreement (phụ nghĩa cho danh từ agreement)</p><p align="LEFT">The book was well written (phụ nghĩa cho trạng từ well)</p><i></i><p align="LEFT"><i>Past</i> và <i>present participle</i> sẽ được thảo luận kỹ hơn trong chương trình Anh Ngữ Trong Ðời Sống Hàng Ngày của Hồn Việt Television khoảng hai tuần nữa. Xin mời cô đón xem.</p></span></span></span><p align="LEFT" style="color: black; font-style: normal;"></p><span style="background-color: white; color: black; font-family: times; font-size: medium; font-style: normal;"><p align="LEFT">Giáo sư Dương Quảng Hàm đã mất từ năm 1946. Ba cuốn sách của ông mà học sinh trung học nào trước năm 1975 nào cũng phải dùng qua là Việt Nam Văn Học Sử Yếu (1941), Việt Nam Thi Văn Hợp Tuyển (1942), Quốc Văn Trích Diễm (1943).</p><p align="LEFT">Dương Quảng Hàm sinh năm 1898 tại Hưng Yên, qua đời năm 1946 tại Hà Nội. Ông tốt nghiệp trường Cao Ðẳng Sư Phạm, là giáo sư trường Bưởi.</p><p align="LEFT">Bào huynh của ông là Dương Bá Trạc và bào đệ là Dương Tụ Quán đều là những nhân vật trí thức hàng đầu của Việt Nam.</p><p align="LEFT">Cả ba cuốn sách của ông đều được in lại ở ngoại quốc và hiện vẫn còn thấy bầy bán ở các tiện sách ở California.</p></span><p align="LEFT" style="color: black; font-style: normal;"></p><span style="color: black;"><span style="background-color: white; font-family: times; font-size: medium;"><span style="color: blue; font-style: normal;"><b><p align="LEFT"><u><i>Ông Khải Nguyễn, Annandale, Virginia</i></u></p></b></span><span style="font-style: normal;"><i><p align="LEFT">Nhà băng đưa lối tìm vào lầu trang</p></i><p align="LEFT">Chữ <i>nhà băng</i> là băng nhân, là người làm mối.</p><p align="LEFT">Thời Kiều thì chưa có chữ nhà băng nghĩa là ngân hàng. Băng là danh từ mượn của tiếng Pháp: banque.</p></span></span></span><p align="LEFT" style="color: black; font-style: normal;"></p><span style="color: black;"><span style="background-color: white; font-family: times; font-size: medium;"><span style="font-style: normal;"><i></i><p align="LEFT"><i>Hơi đồng</i> trong câu <i>tham lam chuyện thở rặt hơi đồng</i> (Tú Xương) là đồng xú, là hơi tiền, là mùi tiền bạc. Hai chữ này được dùng để tả cái thói tham tiền.</p></span><i style="font-style: normal;"><p align="LEFT"></p><p align="LEFT">Ðại quan lễ phục ra đầu cửa viên</p></i><span style="font-style: normal;"><p align="LEFT">Ðại quan đây không có nghĩa là quan to, quan lớn. Ðại quan là cái mũ lớn, mũ đội trong các đại lễ.</p></span></span></span><p align="LEFT" style="color: black; font-style: normal;"></p><span style="color: black;"><span style="background-color: white; font-family: times; font-size: medium;"><span style="color: blue; font-style: normal;"><b><p align="LEFT"><u><i>Ông Nguyễn Hữu, San Francisco, California</i></u></p></b></span><span style="font-style: normal;"><p align="LEFT">Bài thơ ông gửi cho là của Kahlil Gibran viết về đời sống một mối tình, từ lúc còn thanh xuân, qua đến mùa hạ, mùa thu rồi mùa đông với cái chết của hai người:</p><i><p align="LEFT">Find me with your arms and embrace me; let<br />Slumber then embrace our souls as one<br />Kiss me my beloved, for Winter has stolen<br />All but our moving lips<br />You are close by me, My Forever.<br />How deep and wide will be the ocean of Slumber;<br />And how recent was the dawn!</p></i><p align="LEFT">Thơ Kahlil Gibran mang nhiều nét triết học và tôn giáo hơn là thơ của Rabindranath Tagore. Tại thủ đô Washington DC (trên đại lộ Massachusetts, trước mặt sứ quán Anh) có một tượng đài kỷ niệm nhà thơ này do tổng thống Bush khánh thành năm 1991.</p></span></span></span><p align="LEFT" style="color: black; font-style: normal;"></p><span style="color: blue; font-family: times; font-size: medium; font-style: normal;"><b><p align="LEFT"><u><i style="background-color: white;">Cụ Phạm Quyến, Fountain Valley, California</i></u></p></b></span><span><p align="LEFT" style="color: black; font-style: normal;"><span><span style="background-color: white; font-family: times; font-size: medium;">Chúng tôi cũng rất khó chịu về lối nói như thế. Hồi còn trẻ, mấy người bạn của chúng tôi cho biết là đã từng bị phản đối khi các chàng nhận vơ thân mẫu của các cô mà các chàng đang tán cũng là thân mẫu của các chàng khi hỏi đại khái "Mẹ khỏe chứ em?"</span></span></p><p align="LEFT" style="color: black; font-style: normal;"><span><span style="background-color: white; font-family: times; font-size: medium;">Lập tức, các chàng bị sửa lưng: "Mẹ tôi chứ mẹ anh hồi nào?"</span></span></p><p align="LEFT" style="color: black; font-style: normal;"><span><span style="background-color: white; font-family: times; font-size: medium;">Cô ca sĩ này cứ nhắc về thân mẫu của cô là "mẹ" thế này, "mẹ" thế nọ. Cô nên nói là "mẹ tôi" hay "mẹ của X". Mẹ của cô chứ mẹ của chúng tôi nữa hay sao? Thính giả của cô cũng có cả những người lớn tuổi, không thể là con của mẹ cô được.</span></span></p><p align="LEFT" style="color: black; font-style: normal;"><span><span style="background-color: white; font-family: times; font-size: medium;">Nói như vậy tưởng là <i>"cute</i>" nhưng lại hóa ra vô lễ.</span></span></p><p align="center" style="color: black; font-style: normal;"><b><span style="background-color: white; color: green; font-family: times; font-size: medium;">20-6-2008</span></b></p><hr style="color: black; font-style: normal;" /><p align="LEFT" style="color: black; font-style: normal;"><span style="background-color: white;"><span style="color: black; font-family: times; font-size: medium;"></span></span></p><div align="left"><span><span lang="EN"><span><span style="color: black;"><span style="background-color: white; font-family: times; font-size: medium;"><span style="color: blue; font-style: normal;"><b><p align="LEFT"><u><i>Ông Nguyễn Cao, Garden Grove, California</i></u></p></b></span><span style="font-style: normal;"><i></i><p align="LEFT"><i>Period </i>là cái chấm (.). Một cách dùng của chữ này là đặt nó vào cuối một câu để nhấn mạnh rằng chuyện chỉ có thế, hay tất cả chỉ có như vậy, không thể và không cần nói thêm nữa.</p><p align="LEFT">Thí dụ: <i>You are staying home, period</i>. Mày phải ở nhà. Vậy đó. Tao nói hết rồi. Không còn gì để nói thêm nữa. Hiểu chưa?</p></span></span></span><p align="LEFT" style="color: black; font-style: normal;"></p><span style="background-color: white; color: black; font-family: times; font-size: medium; font-style: normal;"><i></i><p align="LEFT"><i>Guy </i>đồng nghĩa với <i>fellow.</i> Hồi đầu, <i>guy</i> bị coi là <i>slang,</i> tiếng lóng nhưng nay, danh từ này đã được tìm thấy ở khắp nơi.<i> Guy</i> được dùng, không chỉ có nghĩa là thằng cha này hay thằng cha nọ nữa, mà được dùng để nhắc đến, đề cập đến cả những người tử tế.</p><i></i><p align="LEFT"><i>A Guy Is A Guy</i> là một ca khúc của Doris Day hồi những năm 1950, khi chuyện ăn nói, ngôn từ còn được cẩn thận lắm.</p><p align="LEFT">Chữ <i>guy</i> có nghĩa là ông, là người đàn ông. <i>Guy</i> dần dần được dùng cho cả phụ nữ.</p><i></i><p align="LEFT"><i>You guys</i> ngày nay là những chữ phổ thông để nói các ông, các bà, số nhiều của <i>you.</i></p><i></i></span><p align="LEFT" style="color: black; font-style: normal;"></p><span style="color: black;"><span style="background-color: white; font-family: times; font-size: medium;"><span style="color: blue; font-style: normal;"><b><p align="LEFT"><u><i>Ông Trần Khang, Annandale, Virginia</i></u></p></b></span><span style="font-style: normal;"><p align="LEFT">Chi tiềt về giáo sư Trần Trọng San ghi trong Từ Ðiển Văn Học Việt Nam của linh mục Trần Văn Kiệm là không đúng.</p><p align="LEFT">Linh mục Kiệm ghi ở trang 1056 rằng giáo sư Trần Trọng San "sau năm 1975 tiếp tục giảng bài ở trường Ðại Học Tổng Hợp thành phố Hồ Chí Minh cho tới khi mất".</p><p align="LEFT">Sự thực, giáo sư Trần Trọng San qua đời năm 1998 tại Canada.</p></span></span></span><p align="LEFT" style="color: black; font-style: normal;"></p><span style="color: black;"><span style="background-color: white; font-family: times; font-size: medium;"><span style="color: blue; font-style: normal;"><b><p align="LEFT"><u><i>Ông Phạm Trung Hiếu, Houston, Texas</i></u></p></b></span><span style="font-style: normal;"><p align="LEFT">Nam Sơn, ngọn núi ở phương nam còn có tên là Chung Nam Sơn và Tần Sơn. Một tên khác của ngọn núi này là Tần Lĩnh.</p><p align="LEFT">Mây Tần (<i>đoái trông muôn dặm tử phần / hồn quê theo ngọn mây Tần xa xa</i>) là những chữ lấy ý từ một câu thơ của Hàn Dũ.</p><p align="LEFT">Hàn Dũ bị biếm đi Quảng Ðông có viết một bài thơ dặn người cháu tên là Tương trong đó có câu: <i>Vân hoành Tần Lĩnh gia hà tại</i> (mây ngang núi Tần Lĩnh, nhà ta ở đâu?)</p></span></span></span><p align="LEFT" style="color: black; font-style: normal;"></p><span style="color: black; font-family: times; font-size: medium; font-style: normal;"><p align="LEFT" style="background-color: white;">Trăm Hoa Ðua Nở Trăm Nhà Tranh Tiếng là do câu <i>Bách Hoa Tề Phóng, Bách Gia Tranh Minh</i>, phong trào do Mao Trạch Ðông đưa ra mục đích là để cho các văn nghệ sĩ, các khoa học gia được tự do tư tưởng, phát biểu, sáng tạo và phê bình. Nhưng sau đó, chính Mao Trạch Ðông lại phát động chiến dịch phản ngược lại nói là để chống hữu phái và thẳng tay đàn áp, bỏ tù những người có tư tưởng chống Mao.</p></span><p align="LEFT" style="color: black; font-style: normal;"></p><span><span style="color: black; font-style: normal;"><span style="background-color: white; font-family: times; font-size: medium;"><i></i></span></span><p align="LEFT" style="color: black; font-style: normal;"><span><span style="background-color: white; font-family: times; font-size: medium;"><i>Can Tương</i> trong một câu của Nguyễn Công Trứ, bài Kẻ Sĩ (<i>ngoài</i> <i>biên thùy rạch mũi Can Tương</i>) là tên người nhưng sau được dùng như tên của một cây kiếm quí. Can Tương được lệnh của vua Sở đúc một cặp kiếm. Can Tương mất 3 năm mới đúc xong hai cây bảo kiếm (<i>thư hùng bảo kiếm</i>). Cây "hùng" được đặt tên là Can Tương; cây "thư" được dặt tên là Mạc Tà, tên vợ của Can Tương.</span></span></p><div><p align="center" style="color: black; font-style: normal;"><b><span style="background-color: white; color: green; font-family: times; font-size: medium;">21-3-2008</span></b></p><span><span style="background-color: white; color: black; font-family: times;"><span style="font-size: medium;"></span></span><div align="left"><span style="color: black;"><span style="background-color: white; font-family: times; font-size: medium;"><i style="font-style: normal;"><b><u><hr /></u></b></i><b style="font-style: normal;"><span style="color: blue;"><u><i><p align="LEFT">Ông Lê N. K. Irvine, California</p></i></u></span></b><i style="font-style: normal;"><p align="LEFT">Nhũn như con chi chi</p></i></span></span><p align="LEFT" style="color: black; font-style: normal;"><span><span style="background-color: white; font-family: times; font-size: medium;">Chi chi là một giống cá nhỏ, vớt khỏi mặt nước thì chết, xác mềm nhũn dùng làm mắm.</span></span></p><span style="color: black; font-style: normal;"><span style="background-color: white; font-family: times; font-size: medium;"><i></i></span></span><p align="LEFT" style="color: black; font-style: normal;"><span><span style="background-color: white; font-family: times; font-size: medium;"><i>Nhũn như con chi chi</i> là thái độ hay cách ứng xử thiếu cương quyết, mềm yếu.</span></span></p><p align="LEFT" style="color: black; font-style: normal;"></p><span style="color: black; font-style: normal;"><span style="background-color: white; font-family: times; font-size: medium;"><i></i></span></span><p align="LEFT" style="color: black; font-style: normal;"><span><span style="background-color: white; font-family: times; font-size: medium;"><i>Chi chi</i> là cái gì:</span></span></p><span style="color: black; font-style: normal;"><span style="background-color: white; font-family: times; font-size: medium;"><i></i></span></span><p align="LEFT" style="color: black; font-style: normal;"><span><span style="background-color: white; font-family: times; font-size: medium;"><i>Hồng Hồng, Tuyết, Tuyết<br />Mới ngày nào còn chửa biết cái chi chi<br />Mười lăm năm thấm thoắt có lâu gì<br />Ngoảnh mặt lại đã đến kỳ tơ liễu </i>(Dương Khuê)</span></span></p><p align="LEFT" style="color: black; font-style: normal;"></p><span style="color: black; font-style: normal;"><span style="background-color: white; font-family: times; font-size: medium;"><i></i></span></span><p align="LEFT" style="color: black; font-style: normal;"><span><span style="background-color: white; font-family: times; font-size: medium;"><i>Chi chi nẩy</i> là ván bài tổ tôm lúc gặp được quân đủ vào phu, hạ được cả bài xuống mà ăn: ù chi chi nẩy.</span></span></p><p align="LEFT" style="color: black; font-style: normal;"></p><i style="color: black; font-style: normal;"><span style="background-color: white; font-family: times; font-size: medium;"><span style="color: blue;"><u><b><p align="LEFT">Bà Nguyên, San Jose, California</p></b></u></span><p align="LEFT">Gàn Bát Sách</p></span></i><p align="LEFT" style="color: black; font-style: normal;"><span><span style="background-color: white; font-family: times; font-size: medium;">Bát Sách là tên một quân bài trong bộ bài tổ tôm. Bát Sách là một người đàn bà mặt kên kên, miệng phì phèo điếu thuốc, ngồi xếp chân bằng tròn.</span></span></p><p align="LEFT" style="color: black; font-style: normal;"><span><span style="background-color: white; font-family: times; font-size: medium;">Gàn Bát Sách là tính tình quái gở, xử sự không theo lẽ thường, làm những việc trái tai gai mắt.</span></span></p><span style="color: black; font-style: normal;"><span style="background-color: white; font-family: times; font-size: medium;"><i></i></span></span><p align="LEFT" style="color: black; font-style: normal;"><span><span style="background-color: white; font-family: times; font-size: medium;"><i>Mở miệng nói ra gàn Bát Sách<br />Mềm môi chén mãi tít cung thang</i> (Nguyễn Khuyến)</span></span></p><p align="LEFT" style="color: black; font-style: normal;"></p><span style="color: black; font-style: normal;"><span style="background-color: white; font-family: times; font-size: medium;"><i></i></span></span><p align="LEFT" style="color: black; font-style: normal;"><span><span style="background-color: white; font-family: times; font-size: medium;"><i>Gả</i> nghĩa là cho con gái của mình di lấy chồng. Chỉ dùng cho con gái.</span></span></p><span style="color: black; font-style: normal;"><span style="background-color: white; font-family: times; font-size: medium;"><i></i></span></span><p align="LEFT" style="color: black; font-style: normal;"><span><span style="background-color: white; font-family: times; font-size: medium;"><i>Có con mà gả chồng gần<br />Có bát canh cần nó cũng mang cho<br />Hoài con mà gả chồng xa<br />Trước là mất giỗ, sau là mất con</i> (ca dao)</span></span></p><p align="LEFT" style="color: black; font-style: normal;"><span><span style="background-color: white; font-family: times; font-size: medium;">Cưới vợ, lấy vợ, dựng vợ dùng cho con trai.</span></span></p><p align="LEFT" style="color: black; font-style: normal;"><span><span style="background-color: white; font-family: times; font-size: medium;">Dựng vợ, gả chồng.</span></span></p><p align="LEFT" style="color: black; font-style: normal;"><span><span style="background-color: white; font-family: times; font-size: medium;">Ðộng từ "gả" đã bị các nhà chuyển âm tiếng Việt cho các phim bộ Trung Hoa dùng sai khiến rất nhiều người Việt cũng dùng sai luôn:</span></span></p><i style="color: black; font-style: normal;"><p align="LEFT"><span style="background-color: white; font-family: times; font-size: medium;">Em thích ai, em gả người ấy.</span></p></i><p align="LEFT" style="color: black; font-style: normal;"><span><span style="background-color: white; font-family: times; font-size: medium;">Ðáng lẽ phải nói là <i>Em thích ai, em lấy người ấy.</i></span></span></p><span style="color: black; font-style: normal;"><span style="background-color: white; font-family: times; font-size: medium;"><i></i></span></span><p align="LEFT" style="color: black; font-style: normal;"><span><span style="background-color: white; font-family: times; font-size: medium;">Không ai tự gả chồng cho mình cả.</span></span></p><p align="LEFT" style="color: black; font-style: normal;"></p><span style="color: blue; font-family: times; font-size: medium; font-style: normal;"><u><i><b><p align="LEFT" style="background-color: white;">Trả lời câu hỏi đặt ra cho Giáo Sư Nguyễn Thị Hồng Ðiệp</p></b></i></u></span><p align="LEFT" style="color: black; font-style: normal;"><span><span style="background-color: white; font-family: times; font-size: medium;">Bài thơ đó là bài Chiều của Xuân Diệu trong tập Thơ Thơ:</span></span></p><span style="color: black; font-style: normal;"><span style="background-color: white; font-family: times; font-size: medium;"><i></i></span></span><p align="LEFT" style="color: black; font-style: normal;"><span><span style="background-color: white; font-family: times; font-size: medium;"><i>Hôm nay trời nhẹ lên cao<br />Tôi buồn không hiểu vì sao tôi buồn<br />Lá hồng rơi lặng ngõ thuôn<br />Sương trinh rơi kín từ nguồn yêu thương<br />Phất phơ hồn của bông hường<br />Trong hơi phiêu bạt còn vương máu hồng<br />Nghe chừng gió nhớ qua sông<br />E bên lau lách thuyền không vắng bờ<br />- Không gian như có dây tơ<br />Bước đi sẽ đứt, động hờ sẽ tiêu<br />Êm êm chiều ngẩn ngơ chiều<br />Lòng không sao cả, hiu hiu sẽ buồn</i>...</span></span></p><p align="LEFT" style="color: black; font-style: normal;"></p><p align="LEFT" style="color: black; font-style: normal;"><span><span style="background-color: white; font-family: times; font-size: medium;">Bài thơ chịu ảnh hưởng của thơ Pháp thấy rõ trong câu thứ nhì:</span></span></p><i style="color: black; font-style: normal;"><p align="LEFT"><span style="background-color: white; font-family: times; font-size: medium;">Tôi buồn không hiểu vì sao tôi buồn</span></p></i><p align="LEFT" style="color: black; font-style: normal;"><span><span style="background-color: white; font-family: times; font-size: medium;"><i>tristesse sans cause</i> mà ông rõ ràng là đã đọc và chịu ảnh hưởng nhiều để bứt khỏi những ước lệ, ngôn ngữ của thơ cũ.</span></span></p><p align="LEFT" style="color: black; font-style: normal;"></p><p align="LEFT" style="color: black; font-style: normal;"><span><span style="background-color: white; font-family: times; font-size: medium;">Ðôi câu đối của cụ Nguyễn Khuyến (mà Giáo Sư Nguyễn Thị Hồng Ðiệp nhắc trong tờ Việt Tide số 348, trang 52 ) viết cho ông hàng thịt trong làng nguyên văn như sau:</span></span></p><i style="color: black; font-style: normal;"><p align="LEFT"><span style="background-color: white; font-family: times; font-size: medium;">Tứ thời bát tiết canh chung thủy<br />Ngạn liễu đôi bồ dục điểm trang</span></p></i><p align="LEFT" style="color: black; font-style: normal;"><span><span style="background-color: white; font-family: times; font-size: medium;">Hai câu tả cảnh mùa xuân đẹp đẽ, cảnh rặng liễu bên bờ sông. Nhưng các chữ 3,4,5 của câu trên và 3,4,5 của câu dưới lại là mấy thứ mà ông hàng thịt chuyên bán: bát tiết canh, đôi bồ dục</span></span></p><p align="LEFT" style="color: black; font-style: normal;"></p><span style="color: blue; font-family: times; font-size: medium; font-style: normal;"><u><i style="background-color: white;"><b></b></i></u></span><p align="LEFT" style="color: black; font-style: normal;"><span><span style="background-color: white; font-family: times; font-size: medium;"><span style="color: blue;"><u><i><b>Ông Tráng Ðỗ (</b></i></u></span><a href="mailto:t.v.do1942@yahoo.com"><span style="color: blue;"><i><b>t.v.do1942@yahoo.com</b></i></span></a><i><span style="color: blue;"><u><b>)</b></u></span></i></span></span></p><i style="color: black; font-style: normal;"><span style="background-color: white; font-family: times; font-size: medium;"><span style="color: blue;"><u><b></b></u></span><p align="LEFT">Này anh, em cũng tợ sương mù</p></span></i><p align="LEFT" style="color: black; font-style: normal;"><span><span style="background-color: white; font-family: times; font-size: medium;">Là một câu thơ của Nhã Ca.<i> Tợ</i> chứ không phải là <i>tựa </i>tuy ý nghĩa thì giống nhau.<i> Tợ</i> có nghĩa là hơi giống, tựa như.</span></span></p><p align="LEFT" style="color: black; font-style: normal;"><span><span style="background-color: white; font-family: times; font-size: medium;">Nguyên văn bốn câu trong bài thơ ấy là:</span></span></p><i style="color: black; font-style: normal;"><p align="LEFT"><span style="background-color: white; font-family: times; font-size: medium;">Ðời sống ôi buồn như cỏ khô<br />Này anh, em cũng tợ sương mù<br />Khi về tay nhỏ che trời rét<br />Nghe giá băng mòn khắp tuổi thơ</span></p></i><p align="LEFT" style="color: black; font-style: normal;"></p><p align="LEFT" style="color: black; font-style: normal;"><span><span style="background-color: white; font-family: times; font-size: medium;">Muốn biết về Ðức Ðạt Lai Lạt Ma mà không muốn đi sâu vào Phật giáo Tây Tạng, ông có thể đọc hai cuốn <i>Seven Years In Tibet</i> của Heinrich Harrer và <i>Kundun</i> của Mary Craig. Cả hai đều đã được thục hiện thành phim.</span></span></p><div><p align="center" style="color: black; font-style: normal;"><b><span style="background-color: white; color: green; font-family: times; font-size: medium;">22-2-2008</span></b></p><span style="color: blue; font-family: times; font-size: medium; font-style: normal;"><b style="background-color: white;"><hr /></b></span><span><div align="left"><span lang="EN"><b style="color: black; font-style: normal;"><span style="background-color: white; font-family: times; font-size: medium;"><div align="left"> </div><div align="left"><i><u><span style="color: blue;">Ông Nghiêm Hữu Xuân, Orange County, California</span></u></i></div><div align="left"> </div></span></b><div align="left" style="color: black; font-style: normal;"><span><span style="background-color: white; font-family: times; font-size: medium;">Tên khoa học của măng cụt là <i>Garcinia Mangostana</i>. Người Anh có tên đặt cho măng cụt là <i>The Queen Of Fruits</i> sau khi nữ hoàng Victoria hứa là sẽ phong hiệp sĩ cho ai mang được thứ trái cây đặc biệt ngon, không có ở Âu châu về nước Anh. Trái măng cụt được mang từ Mã Lai về dâng nữ hoàng.</span></span></div><div align="left" style="color: black; font-style: normal;"><span><span style="background-color: white; font-family: times; font-size: medium;"> </span></span></div><div align="left" style="color: black; font-style: normal;"><span><span style="background-color: white; font-family: times; font-size: medium;">Người Trung Hoa gọi nó là mã cật. Vua Minh Mạng đặt cho nó tên mới là giáng châu tử.</span></span></div><div align="left" style="color: black; font-style: normal;"><span><span style="background-color: white; font-family: times; font-size: medium;"> </span></span></div><div align="left" style="color: black; font-style: normal;"><span><span style="background-color: white; font-family: times; font-size: medium;">Két có hai nghĩa. Két là một giống chim có họ với vẹt. Vẹt tên chữ Hán là chim anh vũ.</span></span></div><div align="left" style="color: black; font-style: normal;"><span><span style="background-color: white; font-family: times; font-size: medium;"> </span></span></div><div align="left" style="color: black; font-style: normal;"><span><span style="background-color: white; font-family: times; font-size: medium;">Anh Vũ châu là bãi Anh Vũ ở trên sông Trường Giang phía tây nam huyện Vũ Xương trong bài Hoàng Hạc Lâu của Thôi Hiệu (<i>phương thảo thê thê Anh Vũ châu).</i></span></span></div><div align="left" style="color: black; font-style: normal;"><span><span style="background-color: white; font-family: times; font-size: medium;"> </span></span></div><div align="left" style="color: black; font-style: normal;"><span><span style="background-color: white; font-family: times; font-size: medium;">Két còn là một giống chim trong họ nhà vịt, cùng với le le, sâm cầm, vịt trời. Cũng gọi là mòng két. Tục ngữ Việt Nam có câu "sợ như két".</span></span></div><div align="left" style="color: black; font-style: normal;"><span><span style="background-color: white; font-family: times; font-size: medium;"> </span></span></div><div align="left" style="color: black; font-style: normal;"><span><span style="background-color: white; font-family: times; font-size: medium;">Khi nói "nói như két" thì két phải là con vẹt, không thể là con vịt trời được.</span></span></div><div align="left" style="color: black; font-style: normal;"><span><span style="background-color: white; font-family: times; font-size: medium;"> </span></span></div><div align="left" style="color: black; font-style: normal;"><span><span style="background-color: white; font-family: times; font-size: medium;"><b><span style="color: blue;"><u><i>Thuận Nguyễn</i></u></span></b> <span style="color: blue;"><u><i>(<a href="http://us.f395.mail.yahoo.com/ym/Compose?To=nguyen.thuan@cox.net" rel="nofollow" target="_blank" ymailto="mailto:nguyen.thuan@cox.net">nguyen.thuan@cox.net</a>)</i></u></span></span></span></div><div align="left" style="color: black; font-style: normal;"><span><span style="background-color: white; font-family: times; font-size: medium;"> </span></span></div><div align="left" style="color: black; font-style: normal;"><span><span style="background-color: white; font-family: times; font-size: medium;"><span style="color: black;">Nếu Thuận nghĩ cảnh trong bài L</span>ương Châu Từ là cảnh người vợ tiễn chồng lên đường đi ra trận thì cũng được. Ðọc lại đoạn đầu của Chinh Phụ Ngâm quả là có cảnh vợ con ra tiễn (câu 14: <i>buổi tiễn đưa lòng bận thê noa</i>); rồi cũng có cảnh uống rượu trước khi lên đường (câu 35: <i>rượu thôi, múa cán Long Tuyền</i>). Cảnh gió cát cũng rất gần với gió cát trong Lương Châu Từ.</span></span></div><div align="left" style="color: black; font-style: normal;"><span><span style="background-color: white; font-family: times; font-size: medium;"> </span></span></div><div align="left" style="color: black; font-style: normal;"><span><span style="background-color: white; font-family: times; font-size: medium;">Bản dịch của Thuận:</span></span></div><div align="left" style="color: black; font-style: normal;"><span><span style="background-color: white; font-family: times; font-size: medium;"> </span></span></div><div align="left" style="color: black; font-style: normal;"><i><span style="background-color: white; font-family: times; font-size: medium;">Rượu ngon rót chén dạ quang<br />Nâng ly, tấu khúc tiễn chàng lên cương<br />Cười say vào chốn sa trường<br />Xưa nay chinh chiến ai vương mộng về</span></i></div><div align="left" style="color: black; font-style: normal;"><span><span style="background-color: white; font-family: times; font-size: medium;"> </span></span></div><div align="left" style="color: black; font-style: normal;"><span><span style="background-color: white; font-family: times; font-size: medium;">Là hay rồi. Nhưng tại sao không viết:</span></span></div><div align="left" style="color: black; font-style: normal;"><span><span style="background-color: white; font-family: times; font-size: medium;"> </span></span></div><div align="left" style="color: black; font-style: normal;"><i><span style="background-color: white; font-family: times; font-size: medium;">Rượu bồ đào, chén dạ quang</span></i></div><div align="left" style="color: black; font-style: normal;"><span><span style="background-color: white; font-family: times; font-size: medium;"><i>Lên cương </i>và<i> vương mộng </i>thì hơi ép</span></span></div><div align="left" style="color: black; font-style: normal;"><span><span style="background-color: white; font-family: times; font-size: medium;"> </span></span></div><b style="color: black; font-style: normal;"><span style="background-color: white; font-family: times; font-size: medium;"><div align="left"><i><u><span style="color: blue;">Cô Thanh Thủy, Santa Ana, California</span></u></i></div><div align="left"> </div></span></b><div align="left" style="color: black; font-style: normal;"><span><span style="background-color: white; font-family: times; font-size: medium;">Tabloid là báo khổ nhỏ. Chọn khổ nhỏ, theo một tài liệu, là để độc giả dễ mở ra đọc hay sang trang khi đứng hay ngồi trên xe điện đông người ở New York.</span></span></div><div align="left" style="color: black; font-style: normal;"><span><span style="background-color: white; font-family: times; font-size: medium;"> </span></span></div><div align="left" style="color: black; font-style: normal;"><span><span style="background-color: white; font-family: times; font-size: medium;">Ða số các báo khổ tabloid đều đăng những loại tin giật gân (sensational), những tin đồn đại (gossips) về những tài tử, ca nhạc sĩ, lực sĩ mà thường là những tin bịa đặt cốt nghe cho nổ. Loại báo này còn có tên khác là <i>supermarket tabloids</i>.</span></span></div><div align="left" style="color: black; font-style: normal;"><span><span style="background-color: white; font-family: times; font-size: medium;">Báo tabloid xuất hiện lần đầu tại nước Anh rồi lan sang Mỹ.</span></span></div><div align="left" style="color: black; font-style: normal;"><span><span style="background-color: white; font-family: times; font-size: medium;"> </span></span></div><div align="left" style="color: black; font-style: normal;"><span><span style="background-color: white; font-family: times; font-size: medium;">Danh từ báo lá cải là chúng ta mượn từ tiếng Pháp: <i>feuille de chou</i>. Danh từ này có nghĩa là thuốc dở, báo hay sách viết chuyện tầm bậy, nhảm nhí.</span></span></div><div align="left" style="color: black; font-style: normal;"><span><span style="background-color: white; font-family: times; font-size: medium;"> </span></span></div><div align="left" style="color: black; font-style: normal;"><span><span style="background-color: white; font-family: times; font-size: medium;">Tuy nhiên không phải tất cả các báo tabloid đều là báo nhảm nhí. Tờ <i>Christian Science Monitor</i> hay tờ <i>Guardian </i>của Anh đều là những tờ báo khổ tabloid nhưng rất đứng dắn.</span></span></div><div align="left" style="color: black; font-style: normal;"><span><span style="background-color: white; font-family: times; font-size: medium;"> </span></span></div><div align="center" style="color: black; font-style: normal;"><i><b><span style="background-color: white; color: blue; font-family: times; font-size: medium;">ENGRISH</span></b></i></div><div align="center" style="color: black; font-style: normal;"><span><span style="background-color: white; font-family: times; font-size: medium;"> </span></span></div><div align="left" style="color: black; font-style: normal;"><span><span style="background-color: white; font-family: times; font-size: medium;">Engrish là tiếng Anh ba tầu. Người Trung Hoa thường thì lẫn lộn giữa "R" và "L" nên English có thể bị phát âm thành Engrish.</span></span></div><div align="left" style="color: black; font-style: normal;"><span><span style="background-color: white; font-family: times; font-size: medium;"> </span></span></div><div align="left" style="color: black; font-style: normal;"><span><span style="background-color: white; font-family: times; font-size: medium;">Trung quốc đang cố sửa những sai sót của tiếng Anh tại các nơi công cộng để sửa soạn cho Thế Vận Hội Bắc Kinh, nhưng có thể chưa sửa được hết.</span></span></div><div align="left" style="color: black; font-style: normal;"><span><span style="background-color: white; font-family: times; font-size: medium;"> </span></span></div><div align="left" style="color: black; font-style: normal;"><span><span style="background-color: white; font-family: times; font-size: medium;">Các bảng hiệu vẫn còn nhũng từ ngữ ngô nghê và buồn cười.</span></span></div><div align="left" style="color: black; font-style: normal;"><span><span style="background-color: white; font-family: times; font-size: medium;"> </span></span></div><div align="left" style="color: black; font-style: normal;"><span><span style="background-color: white; font-family: times; font-size: medium;">Thí dụ:</span></span></div><div align="left" style="color: black; font-style: normal;"><span><span style="background-color: white; font-family: times; font-size: medium;"> </span></span></div><div align="left" style="color: black; font-style: normal;"><span><span style="background-color: white; font-family: times; font-size: medium;">TOILETS OF MAN. Tại sao không là MEN’S TOILETS? Tại sao TOILETS số nhiều mà MAN lại số ít?</span></span></div><div align="left" style="color: black; font-style: normal;"><span><span style="background-color: white; font-family: times; font-size: medium;">SPECIAL FOR DEFORMED là những chữ trên tấm bảng cho biết nhà cầu đặc biệt dành cho người khuyết tật. Tại sao không là HANDICAPPED ONLY?</span></span></div><div align="left" style="color: black; font-style: normal;"><span><span style="background-color: white; font-family: times; font-size: medium;"> </span></span></div><div align="left" style="color: black; font-style: normal;"><span><span style="background-color: white; font-family: times; font-size: medium;">Một bảng hiệu nhắc khách muốn xem hàng thì nhờ nhân viên giúp, xin đừng tự mình lấy xuống thì viết là: PLEASE DON’T TOUCH YOURSELF, LET US HELP YOU TO TRY OUT.</span></span></div><div align="left" style="color: black; font-style: normal;"><span><span style="background-color: white; font-family: times; font-size: medium;"> </span></span></div><div align="left" style="color: black; font-style: normal;"><span><span style="background-color: white; font-family: times; font-size: medium;">Chủ tiệm không muốn khách tự làm lấy. Nhưng sau động từ TOUCH cần một túc từ khác hơn là YOURSELF (reflexive pronoun). Ðẩy ngay YOURSELF vào sau động từ TOUCH thì hành động sờ (touch) có túc từ là ngay chính quí khách.</span></span></div><div align="left" style="color: black; font-style: normal;"><span><span style="background-color: white; font-family: times; font-size: medium;">Kỳ quá.</span></span></div><div align="left" style="color: black; font-style: normal;"><span><span style="background-color: white; font-family: times; font-size: medium;"> </span></span></div><div align="left" style="color: black; font-style: normal;"><span><span style="background-color: white; font-family: times; font-size: medium;">Tại sao không viết là DO NOT HELP YOURSELF PLEASE ASK FOR ASSISTANCE?</span></span></div><div align="left" style="color: black; font-style: normal;"><span><span style="background-color: white; font-family: times; font-size: medium;">Một bảng hiệu khác thì <i>bộc trực</i> hơn:</span></span></div><div align="left" style="color: black; font-style: normal;"><span><span style="background-color: white; font-family: times; font-size: medium;"> </span></span></div><div align="left" style="color: black; font-style: normal;"><span><span style="background-color: white; font-family: times; font-size: medium;">THIS WC IS FREE OF WASHING</span></span></div><div align="left" style="color: black; font-style: normal;"><span><span style="background-color: white; font-family: times; font-size: medium;">PLEASE LEAVE OFF AFTER PISSING OR SHITTING</span></span></div><div align="left" style="color: black; font-style: normal;"><span><span style="background-color: white; font-family: times; font-size: medium;"> </span></span></div><div align="left" style="color: black; font-style: normal;"><span><span style="background-color: white; font-family: times; font-size: medium;">Muốn đọc thêm những câu, những chữ kỳ quái này, xin vào <a href="http://www.engrish.com/" rel="nofollow" target="_blank">www.engrish.com</a></span></span></div><div style="color: black; font-style: normal;"><span><span style="background-color: white; font-family: times; font-size: medium;"><br /></span></span></div><div><p align="center" style="color: black; font-style: normal;"><b><span style="background-color: white; color: green; font-family: times; font-size: medium;">22-8-2008</span></b></p><hr style="color: black; font-style: normal;" /><span style="background-color: white; color: black;"><span style="color: black; font-family: times; font-size: medium;"></span></span><div align="left"><span><span lang="EN"><span style="background-color: white; font-size: medium;"><span style="color: black;"><span style="font-family: times;"><b style="font-style: normal;"><p align="LEFT"><span style="color: blue;"><u><i>Nguyễn Huệ Ngọc, Atlanta, Georgia</i></u></span></p></b><span style="font-style: normal;"><p align="LEFT">Cô không nghĩ bà M. nói rằng việc những người đàn ông Việt Nam mang vợ về Việt Nam là chở củi về rừng là đúng. Việc ví von đó hoàn toàn sai, đúng như cô nghĩ.</p><p align="LEFT">Ðem hồng ngọc sang Miến Ðiện để bán thì đúng là chở củi về rừng vì ở Miến có nhiều mỏ hồng ngọc. Nhưng việc bà M. về Việt Nam thì có mang theo gì (sắc đẹp, tài năng, tuổi trẻ...) để ví với việc chở củi về rừng.</p><p align="LEFT">Trong Anh ngữ, câu tục ngữ rất gần với câu của chúng ta là "<i>carrying coals to Newcastle</i>", hay "<i>selling coals to Newcastle</i>". Hai câu này nghĩa là làm một việc vô bổ vì ở Newcastle đã có rất nhiều than. Hai câu trên xuất hiện khoảng năm 1538.</p><p align="LEFT">Ðôi khi người ta cũng nói là bán tủ lạnh cho người Eskimo (<i>selling a refrigerator to an Eskimo</i>). Có người nói đùa rằng điều đó có thể làm được: nói với người Eskimo ấy rằng trong tủ lạnh có mấy chai rượu ở trong.</p></span></span></span><p align="LEFT" style="color: black; font-style: normal;"></p><span style="color: black;"><span style="font-family: times;"><span style="color: blue; font-style: normal;"><b></b><p align="LEFT"><b><u><i>Cô Denise (e-mail cho đài Little Saigon Radio)</i></u></b></p></span><span style="font-style: normal;"><p align="LEFT">Tôi không nhớ chương trình Việt văn bậc trung học, ít nhất là trong những năm 50 và 60 chúng tôi được học những câu cô trích dẫn. Vài ba tác giả đề cập đến Phật giáo nhưng lại chỉ rất qua loa. Trong số các tác giả này, Nguyễn Công Trứ, Cao Bá Quát, Nguyễn Du, Chu Mạnh Trinh... tôi không tìm ra được những câu cô trích dẫn nên không thể giúp được.</p></span></span></span><p align="LEFT" style="color: black; font-style: normal;"></p><span style="color: black;"><span style="font-family: times;"><span style="color: blue; font-style: normal;"><b><p align="LEFT"><u><i>Ông Nguyễn Thụ, Garden Grove</i></u></p></b></span><span style="font-style: normal;"><p align="LEFT">Cách giải thích chữ "bóng" mà ông ghi trong thư là một lối giải thích hơi lạ.</p><p align="LEFT">Bóng là hồn vía.</p><p align="LEFT">Bóng cô, bóng cậu ám vào con đồng.</p><p align="LEFT">Bóng là người tâu rỗi, chầu mời trong một đám cúng, thường là phụ nữ: bà bóng, cô bóng.</p><p align="LEFT">Ðồng bóng là do cốt đồng và bà bóng, hai người làm việc chung trong một đám tâu rỗi. Ðồng bóng sau có nghĩa là tính mê tín, không bình thường, thích trò cúng tế, lên đồng.</p><p align="LEFT">Bà bóng hay bóng còn có thêm nghĩa là một người bất bình thường, ái nam ái nữ, đồng dâm, đồng tính luyến ái.</p><p align="LEFT">Giải thích "bóng" là cái bóng của người đàn ông bình thường thì có lẽ không đúng.</p></span></span></span><p align="LEFT" style="color: black; font-style: normal;"></p><span style="color: black;"><span style="font-family: times;"><span style="color: blue; font-style: normal;"><b><p align="center"><i>Ðào? Kép</i></p></b></span><span style="font-style: normal;"><p align="LEFT">Ðào là tên một họ.</p><p align="LEFT">Tương truyền ngày xưa có một phụ nữ họ Ðào sáng lập ra nghề ca hát nên sau đó, những phụ nữ làm nghề ca hát được gọi là đào, ả đào, đào nương hay cô đào. Từ danh từ cô đào, người sau đọc trạnh ra thành cô đầu.</p><p align="LEFT">Ðào là người phụ nữ làm nghề ca hát.</p><p align="LEFT">Kép là người đàn ông làm nghề ca hát.</p><p align="LEFT">Hai chữ này không hề có ý nghĩa mạ lỵ, hạ thấp giá trị của những người làm nghề ca hát: kép Tư Bền, kép Hùng Cường, đào Thanh Nga, đào Lệ Thủy.</p><p align="LEFT">Ðào kép cũng có nghĩa là giai nhân, tài tử.</p><p align="LEFT">Ðào còn nghĩa là người bạn gái. Kép là người đàn ông có bạn gái là đào.</p></span></span></span><p align="LEFT" style="color: black; font-style: normal;"></p><span style="color: black;"><span style="font-family: times;"><span style="color: blue; font-style: normal;"><b><p align="center"><i>Trưng Chắc / Trưng Trắc</i></p></b></span><span style="font-style: normal;"><p align="LEFT">Trưng Chắc đúng. Trưng Nhì chứ không phải là Trưng Nhị.</p><p align="LEFT">Trưng triệu (không viết hoa) không phải là bà Trưng và bà Triệu mà nghĩa là cái điềm, cái chứng. Trưng là chứng, điềm. Triệu là điềm.</p></span></span></span><p align="LEFT" style="color: black; font-style: normal;"></p><span><span style="color: black;"><span style="font-family: times;"><b></b></span></span><p align="LEFT" style="color: black; font-style: normal;"><span><span style="font-family: times;"><b><span style="color: blue;">Tom, Dick and Harry</span></b> nghĩa là tất cả mọi người (everybody) vì ba cái tên này rất nhiều người có, đụng đâu cũng gặp.</span></span></p><p align="LEFT" style="color: black; font-style: normal;"><span><span style="font-family: times;">John cũng là một cái tên thường gặp. Khi nó là danh từ chung, không viết hoa, john nghĩa là khách làng chơi, người đi mua dâm. John cũng có nghĩa là cái cầu tiêu khi không viết hoa và dùng như danh từ chung.</span></span></p><p align="LEFT" style="color: black; font-style: normal;"><span><span style="font-family: times;">John Doe là một người đàn ông nào đó, như trong tiếng Việt nói là Nguyễn Văn Mỗ, Nguyễn Văn Mít, Soài, Ổi.</span></span></p><span style="color: black; font-style: normal;"><span style="font-family: times;"><i></i></span></span><p align="LEFT" style="color: black; font-style: normal;"><span><span style="font-family: times;"><i>A dear John letter</i> là thư đoạn tình, từ chối tình cảm.</span></span></p></span></span></span><div><span lang="EN" style="background-color: white; font-size: medium;"><p align="center" style="color: black; font-style: normal;"><b><span style="color: green; font-family: times;">23-5-2008</span></b></p><hr style="color: black; font-style: normal;" /><span><span style="color: black; font-family: times;"><span></span></span><span><span style="color: black;"><span style="font-family: times;"><b style="font-style: normal;"><span style="color: blue;"><p align="LEFT"><u><i>Cô Hoa, Westminster, California</i></u></p></span></b><span style="font-style: normal;"><p align="LEFT">Ðồng ý với cô rằng có là ông gì đi chăng nữa thì cũng không nên dùng những chữ "thằng bồi" để gọi những người làm việc trong các tiệm ăn.</p><p align="LEFT">Ở Mỹ, người ta cố tránh không dùng những danh từ bị coi là không được chỉnh về mặt chính trị (politically incorrect).</p><p align="LEFT">Ðây là một vài thí dụ:</p><p align="LEFT">Garbage man : sanitation engineer</p><p align="LEFT">Homeless: outdoors urban dwellers</p><p align="LEFT">Housebroken: family disfunction</p><p align="LEFT">Housewife: domestic engineer</p><p align="LEFT">Old person: senior citizen</p><p align="LEFT">Prostitute: sex care provider</p><p align="LEFT">Slum: economic oppression zone</p><p align="LEFT">Stupid: intellectually impaired</p><p align="LEFT">Waiter / waitress: food server</p><p align="LEFT">Short: vertically challenged</p><p align="LEFT">Poor: economically marginalized</p><p align="LEFT">Blind: visually challenged</p><p align="LEFT">Cowboy: bovine control officer</p><p align="LEFT">Một số nhũng chữ kể trên có nét hài hước ở trong nhưng cũng được dùng một cách nhiêm chỉnh.</p></span></span></span><p align="LEFT" style="color: black; font-style: normal;"></p><span style="color: black; font-family: times; font-style: normal;"><b><p align="LEFT"><u><i><span style="color: blue;">Cụ Lữ Ðắc Lập, Los Angeles, California</span></i></u></p></b><p align="LEFT">Ðồng ý với cụ là bài Ði Chùa Hương của Nguyễn Nhược Pháp do Trần Văn Khê phổ nhạc hay hơn bài kia. Cụ cho xin địa chỉ để xerox biếu cụ vì bài thơ quá dài, chúng tôi không đủ can đảm để đánh máy lại.</p><p align="LEFT">Cũng đồng ý với cụ là không nên dùng hai chữ "lắng nghe". Ðây là một vấn đề tế nhị. Lắng là có nỗ lực để nghe. Tại sao lại nghĩ những điều mình nói mọi người phải lắng nghe? Nên khiêm tốn một chút và coi chuyện người khác nghe mình chỉ là một việc làm bình thường, không quan trọng, không đòi hỏi cố gắng thì hơn.</p><p align="LEFT">Nhưng "lắng nghe" trong trường hợp này thì được:</p><i></i><p align="center"><i>Con ơi muốn nên thân người<br />Lắng tai nghe lấy những lời mẹ cha</i>...</p></span><p align="LEFT" style="color: black; font-style: normal;"></p><span><b style="color: black; font-style: normal;"><p align="LEFT"><u><i><span style="color: blue; font-family: times;">Ông Trần văn Nhung, Rhode Island</span></i></u></p></b><p align="LEFT" style="color: black; font-style: normal;"><span style="font-family: times;">Chĩnh là cái nồi đất, cái vại nhỏ làm bằng sành, hay vật dùng để chứa ... không tráng men.</span></p><p align="LEFT" style="color: black; font-style: normal;"><span style="font-family: times;">Chĩnh gạo là cái hũ đựng gạo .</span></p><p align="LEFT" style="color: black; font-style: normal;"><span style="font-family: times;">Chuột sa chĩnh gạo là cảnh người đàn ông lấy được vợ giầu.</span></p><i style="color: black; font-style: normal;"><p align="center"><span style="font-family: times;">Chuông khánh còn chẳng ăn ai<br />Huống chi mảnh chĩnh nằm ngoài bụi tre</span></p></i><p align="LEFT" style="color: black; font-style: normal;"><span style="font-family: times;">Mảnh chĩnh nằm ngoài bụi tre là mảnh của cái chĩnh bị vỡ bị quăng ra ngoài góc vườn, cạnh bụi tre, nghĩa là một vật vô giá trị.</span></p><p align="LEFT" style="color: black; font-style: normal;"><span style="font-family: times;">Rhode Island, tên tiểu bang nơi ông sống được người Trung Hoa phiên âm thành La Ðức Ðảo. Rhode là La Ðức. Rhodesia, tên cũ của Zimbabwe là La Ðức Tư Á.</span></p><p align="LEFT" style="color: black; font-style: normal;"><span style="font-family: times;">Cám ơn ông đã mách cho Massachusetts là Mả Cha Chú Chệt.</span></p><p align="LEFT" style="color: black; font-style: normal;"><span style="font-family: times;">Piano, nếu gọi đúng theo kiểu dịch của người Trung Hoa thì phải là cương cầm chứ không phải là dương cầm.</span></p></span></span></span></span><div><span lang="EN" style="background-color: white; font-size: medium;"><p align="center" style="color: black; font-style: normal;"><span><span style="font-family: times;"><span style="color: green;"><b>25</b></span><b><span style="color: green;">-1-2008</span></b></span></span></p><span style="color: blue; font-family: times; font-style: normal;"><b><hr /></b></span><span><b style="color: black; font-style: normal;"><span style="font-family: times;"><div align="left"><i><u><span style="color: blue;">Ông Phạm Ngọc Bích, Garden Grove, California</span></u></i></div><div align="left"> </div><div align="center"><i><span style="color: blue;">KIM KIỀU TÁI HỢP?</span></i></div><div align="center"> </div></span></b><div align="left" style="color: black; font-style: normal;"><span><span style="font-family: times;">Ông đúng. Nhưng sự trở về của Kiều không hoàn toàn bình thường như những tái hợp khác.</span></span></div><div align="left" style="color: black; font-style: normal;"><span><span style="font-family: times;">Khi Kim Trọng gặp lại Kiều, Kiều không muốn trở lại cuộc sống ở ngoài nơi tu hành:</span></span></div><div align="left" style="color: black; font-style: normal;"><span><span style="font-family: times;"> </span></span></div><i style="color: black; font-style: normal;"><span style="font-family: times;"><div align="left">Mùi thiền đã bén muối dưa<br />Mầu thiền ăn mặc đã ưa nâu sồng<br />Sự đời đã tắt lửa lòng<br />Còn chen vào chốn bụi hồng làm chi<br />Dở dang nào có hay gì<br />Ðã tu, tu trót qua thì thì thôi</div><div align="left"></div></span></i><div align="left" style="color: black; font-style: normal;"><span><span style="font-family: times;">Sau khi được Vương Ông dỗ dành mãi, Kiều mới chịu rời chùa đi theo về nhà với cha mẹ</span></span></div><div align="left" style="color: black; font-style: normal;"><span><span style="font-family: times;"> </span></span></div><div align="left" style="color: black; font-style: normal;"><span><span style="font-family: times;">Về đến nhà, Thúy Vân đề nghị hai người, Kim Trọng và Thúy Kiều, trở lại với nhau, vì hai người chia tay, xa nhau cũng <i>vì cơn bình địa ba đào</i> nên mới <i>đem duyên chị buộc vào cho em.</i> Nhưng Kiều gạt đi, nói rằng thân đã nhơ nhuốc, chỉ muốn cho <i>ngọn nước thủy triều chẩy xuôi, </i>dẫu cho Kim Trọng có còn nghĩ tới chuyện cũ thì Kiều cũng không dám nữa: <i>đã buồn cả ruột, lại dơ cả người.</i></span></span></div><div align="left" style="color: black; font-style: normal;"><span><span style="font-family: times;"> </span></span></div><div align="left" style="color: black; font-style: normal;"><span><span style="font-family: times;">Sau khi gia đình nói thêm vào, Kiều không còn từ chối được nữa, phải miễn cưỡng nhận:</span></span></div><div align="left" style="color: black; font-style: normal;"><span><span style="font-family: times;"> </span></span></div><i style="color: black; font-style: normal;"><div align="left"><span style="font-family: times;">Hết lời khôn lẽ chối lời<br />Cúi đầu nàng những ngắn dài thở than</span></div></i><div align="left" style="color: black; font-style: normal;"><span><span style="font-family: times;">Ðây là cảnh động phòng của Kiều và Kim:</span></span></div><i style="color: black; font-style: normal;"><span style="font-family: times;"><div align="left">Canh khuya bức gấm rủ thao<br />Dưới đèn tỏ rạng má đào thêm xuân</div><div align="left"></div></span></i><div align="left" style="color: black; font-style: normal;"><span><span style="font-family: times;">Như vậy, Kiều và Kim có lấy nhau ở đoạn cuối</span></span></div><div align="left" style="color: black; font-style: normal;"><span><span style="font-family: times;"> </span></span></div><b style="color: black; font-style: normal;"><span style="font-family: times;"><div align="left"><i><u><span style="color: blue;">Một Nữ Thính Giả Dấu Tên ở California</span></u></i></div><div align="left"> </div></span></b><div align="left" style="color: black; font-style: normal;"><span><span style="font-family: times;">Bà viết chữ rất đẹp, rõ ràng là một nhà giáo. Nội dung bức thư cho thấy bà phải là người tốt nghiệp ban Việt Hán Ðại Học Sư Phạm / Văn Khoa Sài Gòn.</span></span></div><div align="left" style="color: black; font-style: normal;"><span><span style="font-family: times;"> </span></span></div><div align="left" style="color: black; font-style: normal;"><span><span style="font-family: times;">Xin lĩnh ý về hai chữ lầu hồng và lầu xanh.</span></span></div><div align="left" style="color: black; font-style: normal;"><span><span style="font-family: times;"> </span></span></div><div align="left" style="color: black; font-style: normal;"><span><span style="font-family: times;">Nhưng nhà đỏ cũng là khu Bình Khang, vì ngày xưa, trước những căn nhà chứa đều có treo đèn mầu đỏ. Trong tiếng Anh, <i>the red light district</i> là xóm điếm.</span></span></div><div align="left" style="color: black; font-style: normal;"><span><span style="font-family: times;"> </span></span></div><div align="left" style="color: black; font-style: normal;"><span><span style="font-family: times;">Danh từ <i>red light district</i> bắt nguồn từ việc mấy ông công nhân xe lửa, khi đi tìm hoa, mang theo cái đèn đỏ, để lại ngoài cửa để khi cần, chạy ra, có ngay cái đèn để làm việc ngay.</span></span></div><div align="left" style="color: black; font-style: normal;"><span><span style="font-family: times;"> </span></span></div><div align="left" style="color: black; font-style: normal;"><span><span style="font-family: times;">Ở Trung quốc, ngày xưa, các nhà điếm đều treo những chiếc đèn lồng mầu giấy đỏ vì mầu đỏ được coi là gợi tình hơn.</span></span></div><div align="left" style="color: black; font-style: normal;"><span><span style="font-family: times;"> </span></span></div><div align="left" style="color: black; font-style: normal;"><span><span style="font-family: times;">Thành ngữ <i>cắn rơm cắn cỏ</i> nghĩa là xuống nước, tự coi như trâu ngựa, loài ăn rơm ăn cỏ để van xin, cầu khẩn một chuyện gì.</span></span></div><div align="left" style="color: black; font-style: normal;"><span><span style="font-family: times;"> </span></span></div><div align="left" style="color: black; font-style: normal;"><span><span style="font-family: times;">Cắn cỏ còn có một nghĩa khác là đầy đọa thân mình để kêu oan, để làm động lương tâm người khác, để người ngoài thấy được nỗi thống khổ của mình. Ca dao miền Nam có câu này:</span></span></div><div align="left" style="color: black; font-style: normal;"><span><span style="font-family: times;"> </span></span></div><i style="color: black; font-style: normal;"><span style="font-family: times;"><div align="left">Vợ lớn đánh vợ nhỏ<br />Chạy ra ngoài ngõ cắn cỏ kêu trời</div><div align="left"> </div></span></i><div align="left" style="color: black; font-style: normal;"><span><span style="font-family: times;">Chắc bà cũng còn nhớ câu này của Kiều:</span></span></div><div align="left" style="color: black; font-style: normal;"><span><span style="font-family: times;"> </span></span></div><span style="color: black;"><span style="font-family: times;"><i style="font-style: normal;"><div align="left">Làm thân trâu ngựa đền nghì trúc mai</div><div align="left"> </div></i><b style="font-style: normal;"><div align="left"><i><u><span style="color: blue;">Cụ Nguyễn Lộc, San Diego</span></u></i></div><div align="left"> </div></b></span></span><div align="left" style="color: black; font-style: normal;"><span><span style="font-family: times;">Cám ơn cụ bổ túc thêm những chi tiết về bài thơ (tương truyền là) của Hồ Chí Minh làm khi đến thăm đền thờ Trần Hưng Ðạo tại Kiếp Bạc.</span></span></div><div align="left" style="color: black; font-style: normal;"><span><span style="font-family: times;"> </span></span></div><div align="left" style="color: black; font-style: normal;"><span><span style="font-family: times;">Chuyện ông ta có phải là tác giả bài thơ này hay không, thì cụ cũng chỉ cho là dư luận nói của một đàn em của Hồ Chí Minh. Nhưng sự hỗn sược thì không bác bỏ được. Ðiều đáng nói là cho dù đó là Hồ Chí Minh viết hay đàn em thác lời của họ Hồ để viết bài thơ ấy thì đều là những thái độ bất kính.</span></span></div><div align="left" style="color: black; font-style: normal;"><span><span style="font-family: times;">Xin đăng lại bài thơ của Nhượng Tống mà cụ gửi cho để đáp lại bài thơ nói là của Hồ Chí Minh:</span></span></div><div align="left" style="color: black; font-style: normal;"><span><span style="font-family: times;"> </span></span></div><i style="color: black; font-style: normal;"><span style="font-family: times;"><div align="left">Năm chục năm dư chửa chót đời<br />Bạc đầu thất tiết thế thì thôi<br />Ðã không vàng đá treo gương sáng<br />Thà sớm giang hồ thỏa chí chơi<br />Nhắm mắt đi theo phường bợm trẻ<br />Sướng mình để lụy lũ con côi<br />Ai về chốn cũ nhờ thăm hỏi<br />Một mảnh thân già, một áo tơi</div><div align="left"></div></span></i><div align="left" style="color: black; font-style: normal;"><span><span style="font-family: times;">Bài thơ này chúng tôi mới chỉ đọc lần này là lần đầu.</span></span></div><div align="left" style="color: black; font-style: normal;"><span><span style="font-family: times;"> </span></span></div><span style="color: black;"><span style="font-family: times;"><b style="font-style: normal;"><div align="left"><i><u><span style="color: blue;">Một độc giả ở Canada (Ngọc Trương)</span></u></i></div><div align="left"> </div></b><i style="font-style: normal;"><div align="left">Của đáng tội / Nói của đáng tội</div><div align="left"> </div></i></span></span><div align="left" style="color: black; font-style: normal;"><span><span style="font-family: times;">Nhóm chữ này được dùng để dẫn vào những giải thích cho những chi tiết vừa được nêu ra ở câu trước được rõ nghĩa hơn hay để cải chính những điều nói lên ở câu trước.</span></span></div><div align="left" style="color: black; font-style: normal;"><span><span style="font-family: times;"> </span></span></div><div align="left" style="color: black; font-style: normal;"><span><span style="font-family: times;">Thí dụ:</span></span></div><div align="left" style="color: black; font-style: normal;"><span><span style="font-family: times;"> </span></span></div><div align="left" style="color: black; font-style: normal;"><span><span style="font-family: times;">- Nó thường bị coi là chẳng ra gì nhưng nói của đáng tội, nó là một đứa rất hiếu với cha mẹ.</span></span></div><div align="left" style="color: black; font-style: normal;"><span><span style="font-family: times;"> </span></span></div><div align="left" style="color: black; font-style: normal;"><span><span style="font-family: times;">- Ông Musharraf bị tố là độc tài nhưng nói của đáng tội, ở Pakistan, tình thế không thể cho phép một chính phủ hoàn toàn tự do dân chủ theo kiểu Tây phương được.</span></span></div><div align="left" style="color: black; font-style: normal;"><span><span style="font-family: times;"> </span></span></div><div align="left" style="color: black; font-style: normal;"><span><span style="font-family: times;">Những điều bà / ông hỏi không thể tìm thấy ở một cuốn sách mà ở rải rác nhiều nơi.</span></span></div><div align="left" style="color: black; font-style: normal;"><span><span style="font-family: times;"> </span></span></div><div align="left" style="color: black; font-style: normal;"><span><span style="font-family: times;">Tuy nhiên, bà / ông có thể đọc trong các tác phẩm viết về sử của giáo sư Trần Gia Phụng; Vua Khải Ðịnh của Võ Hương An; Trong Cõi của Trần Quốc Vượng; Hồi Ký Nguyễn Xuân Chữ; Tìm Hiểu Nam Phong của Phạm thị Ngoạn; Hồi ký Bẩy Viễn...</span></span></div><div align="left" style="color: black; font-style: normal;"><span><span style="font-family: times;"> </span></span></div><div align="left" style="color: black; font-style: normal;"><span style="color: blue; font-family: times;"><u><i><b>Hoàng Nguyễn (<a href="http://us.f395.mail.yahoo.com/ym/Compose?To=bnguyen3308@yahoo.com" rel="nofollow" target="_blank" ymailto="mailto:bnguyen3308@yahoo.com">bnguyen3308@yahoo.com</a>)</b></i></u></span></div><div align="left" style="color: black; font-style: normal;"><span><span style="font-family: times;"> </span></span></div><div align="left" style="color: black; font-style: normal;"><span><span style="font-family: times;">Xưng "chúng tôi" là một cách nói khiêm tốn, lịch sự, nhẹ nhàng vì "tôi" nghe lớn lối và... dữ quá.</span></span></div><div align="left" style="color: black; font-style: normal;"><span><span style="font-family: times;"> </span></span></div><div align="left" style="color: black; font-style: normal;"><span style="color: blue; font-family: times;"><i><b>BH Hoàng (<a href="http://us.f395.mail.yahoo.com/ym/Compose?To=BHHoang@technip.com" rel="nofollow" target="_blank" ymailto="mailto:BHHoang@technip.com">BHHoang@technip.com</a>)</b></i></span></div><div align="left" style="color: black; font-style: normal;"><span><span style="font-family: times;"> </span></span></div><div align="left" style="color: black; font-style: normal;"><span><span style="font-family: times;">Cháu đúng hoàn toàn. Những chữ "sư" mà cháu nêu ra trong thư đã bị lạm dụng để xưng tụng nhau (hay mình) một cách quá đáng.</span></span></div><div style="color: black; font-style: normal;"><span><span style="font-family: times;"><br /></span></span></div></span></span><div><span lang="EN" style="background-color: white; font-size: medium;"><p align="center" style="color: black; font-style: normal;"><b><span style="color: green; font-family: times;">25-7-2008</span></b></p><hr style="color: black; font-style: normal;" /><span style="color: black;"><span style="color: black; font-family: times;"></span></span></span><div align="left"><span lang="EN"><span><span lang="EN"><span style="background-color: white; font-size: medium;"><span style="color: black;"><span style="font-family: times;"><span style="color: blue; font-style: normal; font-weight: bold;"><p align="center"><i>RAU SẮN HAY RAU SẮNG?</i></p></span><span style="font-style: normal;"><p align="LEFT">Ông Tản Ðà một lần than thở là thèm ăn rau sắng ở chùa Hương nhưng ngại đường xa, tiền đò tốn kém thì được một phụ nữ gửi cho ông một bọc rau sắng và bốn câu lục bát:</p><i><p align="LEFT">Kính dâng rau sắng chùa Hương<br />Ðỡ ai tiền tốn, con đường đỡ xa<br />Không đi thì gửi lại nhà<br />Thay cho dưa khú cùng là cà thâm</p></i><p align="LEFT">Người phụ nữ ấy, về sau Tản Ðà mới biết, là Song Khê nữ sĩ, em của nhà thơ Tương Phố.</p><p align="LEFT">Rau sắng chứ không phải là rau sắn như một độc giả thắc mắc. Xin xem tự điển Khai Trí Tiến Ðức, trang 485.</p></span></span></span><p align="LEFT" style="color: black; font-style: normal; font-weight: bold;"></p><span style="color: black;"><span style="font-family: times;"><span style="color: teal; font-style: normal; font-weight: bold;"><p align="LEFT"><u><i>Ông Hồ Thanh, Garden Grove, California</i></u></p></span><span style="color: blue; font-style: normal; font-weight: bold;"><p align="center"><i>CẤM LUYẾN</i></p></span><span style="font-style: normal;"><p align="LEFT">Cấm luyến là thứ thịt hiếm và ngon chỉ dành cho vua chúa ăn, dân giả không ai được ăn, như đào trường thọ để tiến vua vậy.</p><p align="LEFT">Truyện kể là vua Hiếu Vũ đời Tấn muốn kén rể cho con gái và đã để ý tới một người tên là Tạ Còn. Một viên quan khác cũng muốn Tạ Còn làm rể cho gia đình. Có người biết liền nói cho viên quan này rằng Tạ Còn là cấm luyến.</p><p align="LEFT">Trong tiếng Việt, cấm luyến tương đương với chữ đồ cúng, nghĩa là một vật không thể ăn, dùng hay đụng tới được vì những hạn chế và cấm kỵ.</p></span></span></span><p align="LEFT" style="color: black; font-style: normal; font-weight: bold;"></p><span style="color: black;"><span style="font-family: times;"><span style="font-style: normal; font-weight: bold;"><p align="center"><span style="color: blue;"><i>HƯƠNG HỒN CỤ ÔNG …</i></span></p></span><span style="font-style: normal;"><p align="LEFT">Hương hồn là tiếng để chỉ hồn của một phụ nữ. Nói "hương hồn cụ ông" là không đúng.</p><p align="LEFT">Anh hồn là tiếng dùng cho hồn của một bậc anh hùng, một người đàn ông.</p></span></span></span><p align="LEFT" style="color: black; font-style: normal; font-weight: bold;"></p><span style="color: black;"><span style="font-family: times;"><span style="color: blue; font-style: normal; font-weight: bold;"><p align="center"><i>THẤT XUẤT</i></p></span><span style="font-style: normal;"><p align="LEFT">Theo tục lệ xưa ghi trong sách Nghi Lễ, thất xuất là bẩy điều người đàn ông có thể nại ra để bỏ vợ nếu người vợ: không con; dâm dật; không thờ cha mẹ chồng; lắm điều; trộm cắp; ghen tuông; có ác tật.</p><p align="LEFT">Tuy nhiên có ba điều người đàn ông không được đuổi vợ nếu người vợ đã để tang ba năm nhà chồng; trước nghèo, sau giầu; không thể trở về nhà cha mẹ ruột để sống.</p></span></span></span><p align="LEFT" style="color: black; font-style: normal; font-weight: bold;"></p><span style="color: black;"><span style="font-family: times;"><span style="color: blue; font-style: normal; font-weight: bold;"><p align="center"><i>TỬU GIA</i></p></span><span style="font-style: normal;"><p align="LEFT">Trong chữ Hán, tửu gia viết giống nhau, có thể hiểu hai nghĩa: tiệm, quán rượu và người uống rượu, tửu đồ.</p></span></span></span><p align="LEFT" style="color: black; font-style: normal; font-weight: bold;"></p><span><span style="font-family: times;"><span style="font-style: normal; font-weight: bold;"><p align="LEFT"><u><i><span style="color: #2b00fe;">ÔNG NGUYỄN HẢI HƯNG, Washington DC</span></i></u></p></span><span style="color: black; font-style: normal;"><p align="LEFT">Cám ơn ông gửi cho đọc hai câu Bút Tre (thật hay giả không biết được):</p><i><p align="LEFT">Ðồng Xuân nô nức tiếng đồn<br />Có cô bán trứng vịt lộn rất to</p></i><p align="LEFT">Xin gửi lại ông hai câu Bút Tre giả:</p><i><p align="LEFT">Giỏi thay chị nữ dân công<br />Nửa đêm đèn tắt mang lộn vào đây</p></i><p align="LEFT">Hai câu này chắc đã được viết trong một đêm khi máy bay Mỹ oanh tạc đường mòn Hồ Chí Minh làm đèn đóm tắt hết, chị dân công mang đạn tiếp tế cho ổ phòng không thì lại mang lộn vào chỗ tác giả đang ngồi. Thôi thì đã lộn thì dùng lộn luôn vậy.</p></span></span></span><p align="LEFT" style="color: black; font-style: normal;"></p><span><span style="font-family: times;"><span style="font-style: normal;"><p align="LEFT"><u><i><span style="color: #2b00fe;">Cô Bình, Santa Ana, California</span></i></u></p></span><span style="color: black; font-style: normal;"><i></i><p align="LEFT"><i>Eat humble pie</i> nghĩa là nhận là mình sai lầm, chịu nhục vì lầm lỗi của mình.</p><i></i><p align="LEFT"><i>That is a load of bull</i>: đó là chuyện láo toét, phóng đại, tầm bậy tầm bạ. Cũng đồng nghĩa với <i>That is bull shit.</i></p><b><i></i></b></span></span></span><p align="LEFT" style="color: black; font-style: normal; font-weight: bold;"></p><span style="color: black; font-weight: bold;"><span style="color: blue; font-family: times;"></span></span><p align="center" style="color: black; font-style: normal; font-weight: bold;"><span><span style="color: blue; font-family: times;"><i>TRILLION</i></span></span></p><span style="color: black; font-family: times; font-style: normal;"><p align="LEFT">Trong tiếng Mỹ, trillion là một ngàn tỉ, viết với số 1 và 12 số zero: 1.000.000.000.000</p><p align="LEFT">Trong tiếng Anh, trillion viết với số 1 và 18 số zero: 1.000.000.000.000.000.000</p></span><p align="LEFT" style="color: black; font-style: normal;"></p><span style="color: black;"><p align="LEFT" style="font-style: normal;"><span><span style="font-family: times;">Bài <i>Les Feuilles Mortes</i> là thơ của Jacques Prévert viết cho phim <i>Les Portes de la Nuit</i> cũng do ông viết truyện phim năm 1946.</span></span></p><p align="LEFT" style="font-style: normal;"><span><span style="font-family: times;">Ðây là đoạn đầu ít ca sĩ nào hát, chỉ có vài ba người, trong đó có Yves Montand hát đầy đủ:</span></span></p><i style="font-style: normal;"><p align="LEFT"><span style="font-family: times;">Oh! Je voudrais tant que tu te souviennes<br />Des jours heureux où nous étions amis<br />En ce temps-là la vie était plus belle<br />Et le soleil plus brulant qu’aujourd’hui<br />Les feuilles mortes se ramassent à la pelle<br />Tu vois, je n’ai pas oublié<br />Les feuilles mortes se ramassent à la pelle<br />Les souvenirs et les regrets aussi<br />Et le vent du nord les emporte<br />Dans la nuit froide de l’oubli<br />Tu vois, je n’ai pas oublié<br />La chanson que tu me chantais…</span></p></i><p align="LEFT" style="font-style: normal;"><span><span style="font-family: times;">Mấy câu hay nhất: <i>em thấy đó, anh vẫn chưa quên … những kỷ niệm, luôn cả những hối tiếc, và cơn gió từ miền bắc thổi xuống sẽ cuốn chúng đi trong đêm lạnh của lãng quên … em thấy đó, anh vẫn chưa quên bài ca em hát cho anh ngày ấy</i>…</span></span></p></span></span></span></span></span><div><span lang="EN"><span lang="EN"><span style="background-color: white; color: black; font-size: medium;"><p align="center" style="font-style: normal; font-weight: bold;"><b><span style="color: green; font-family: times;">26-9-2008</span></b></p><hr style="font-style: normal; font-weight: bold;" /></span></span></span><div align="left"><span lang="EN"><span lang="EN"><span style="color: black;"><span style="background-color: white; font-size: medium;"><span style="font-family: times; font-weight: bold;"><b style="font-style: normal;"></b></span><p align="LEFT" style="font-style: normal;"><span><span style="font-family: times;"><b><span style="color: blue;"><u><i>Ông Nguyễn Phước Vĩnh Dương</i></u></span><i><span style="color: blue;"><u> (</u></span><a href="mailto:vinh.duong@sbcglobal.net"><span style="color: blue;">vinh.duong@sbcglobal.net</span></a></i><span style="color: blue;"><u><i>)</i></u></span><span style="color: blue;"></span></b></span></span></p><span><span style="font-family: times;"><span style="font-style: normal;"><p align="LEFT">Hai câu</p><i><p align="center">minh nguyệt sơn đầu khiếu<br />hoàng khuyển ngọa hoa tâm</p></i><p align="LEFT">theo một số tài liệu thì nói là của Vương An Thạch, còn người sửa thành</p><i><p align="center">minh nguyệt sơn đầu chiếu<br />hoàng khuyển ngọa hoa âm</p></i><p align="LEFT">là Tô Ðông Pha.</p><p align="LEFT">Một vài tài liệu khác thì lại nói đó là hai câu thơ của một thí sinh, bị giám khảo Tô Ðông Pha sửa lại.</p><p align="LEFT">Thực hư ra sao không biết. Nhưng hai câu nguyên tác cũng như đã sửa đều không hay gì.</p><p align="LEFT">Trăng sáng hót đầu non hay trăng sáng chiếu đầu non và chó vàng nằm giữa nhụy hoa hay chó vàng nằm dưới bóng hoa thì đều không hay cả.</p><p align="LEFT">Giai thoại này chỉ để nói là không hiểu ý của tác giả thì đừng có sửa để đúng thành sai. Tô Ðông Pha, người sửa và Vương An Thạch, tác giả đều là những nhà thơ lớn của văn học Trung quốc, nhưng mấy câu nguyên tác và những câu thơ sửa đều dở.</p></span><span style="font-style: normal;"><p align="LEFT"></p><span style="color: blue;"></span></span></span></span><p align="LEFT" style="font-style: normal;"><span><span style="font-family: times;"><b><span style="color: blue;"><u><i>Ông Hoàng Uyên (</i></u></span><i><a href="mailto:president.nguyen@gmail.com">president.nguyen@gmail.com</a></i><span style="color: blue;"><u><i>)</i></u></span></b></span></span></p><span style="font-style: normal;"><span style="color: blue; font-family: times;"></span></span><p align="LEFT" style="font-style: normal;"><span><span style="font-family: times;">Ông định đặt tên cho cháu là Knox Leon Nguyen thì đó là quyền của ông. Ông hỏi tên cháu có giống tên của con Angelina Jolie không thì xin trả lời là không. Tên của các con Angelina Jolie là Maddox Chivan Jolie-Pitt; Zahara Marley Jolie-Pitt; Shiloh Nouvel Jolie-Pitt; Pax Thien Jolie-Pitt.</span></span></p><p align="LEFT" style="font-style: normal;"><span><span style="font-family: times;">Ông hỏi Knox Leon Nguyen chữ nào là họ, chữ nào là tên thì xin thưa Nguyen là họ, vì Nguyen đứng sau cùng và cũng là họ của ông bà. Knox và Leon đều có thể là tên của cháu. Knox là tên gọi; Leon là tên đệm.</span></span></p><span style="font-family: times; font-style: normal;"><p align="LEFT"></p><span style="color: blue;"></span></span><p align="LEFT" style="font-style: normal;"><span><span style="font-family: times;"><b><span style="color: blue;"><u><i>Kimmy Le (</i></u></span><i><a href="mailto:kimmyle831@gmail.com">kimmyle831@gmail.com</a></i><span style="color: blue;"><u><i>)</i></u></span></b></span></span></p><span style="font-family: times;"><span style="font-style: normal;"></span></span><p align="LEFT" style="font-style: normal;"><span><span style="font-family: times;">Tết Công Gô hay Tết Ma Rốc nghĩa là không bao giờ. Hai thành ngữ này dựa trên một tiền đề sai lầm là hai quốc gia Phi châu Ma Rốc và Công Gô là những nước thiếu văn minh và văn hóa, dân chúng không có tết.</span></span></p><p align="LEFT" style="font-style: normal;"><span><span style="font-family: times;">Những lỗi tiếng Anh mà cô nêu trong thư là những lỗi thông thường của người Việt khi nói tiếng Anh. Ðó là không đọc những âm cuối (<i>final sound</i>). Việc sửa cách phát âm của ngươi này, người nọ không phải là việc của tôi. Cám ơn gợi ý của cô.</span></span></p><span><p align="LEFT" style="font-style: normal;"></p><span><span style="font-family: times;"><span style="color: blue; font-style: normal;"><p align="LEFT"><u><i><b>Ông Nguyễn Văn Trực, Garden Grove, California</b></i></u></p></span><span style="font-style: normal;"><i></i><p align="LEFT"><i>Bồn binh</i> và <i>bùng binh</i> đều đúng.</p></span></span></span><p align="LEFT" style="font-style: normal;"></p><span style="font-family: times; font-style: normal;"><i></i><p align="LEFT"><i>Kiều nhi</i> là đứa con gái nhỏ.</p><i></i><p align="LEFT"><i>Kiều nhi phận mỏng như tờ</i> nghĩa là số phận không tốt đẹp lắm của đứa con gái nhỏ. Câu này để nói về Thúy Kiều.</p><i><p align="LEFT">Phận sao bạc mấy kiều (không viết hoa) nhi...</p></i></span><p align="LEFT" style="font-style: normal;"></p><span style="font-family: times; font-style: normal;"><i></i><p align="LEFT"><i>Chưa nóng nuớc đã đỏ gọng</i> cũng gần như <i>chưa đỗ ông nghè đã đe hàng tổng.</i></p><i></i><p align="LEFT">Con cua đem luộc trong nồi, khi chín thì vỏ đổi thành mầu đỏ. Nước chưa đủ nóng, chưa chín mà gọng (càng) đã đỏ có nghĩa là không nên tư hào, khoe khoang, phách lối khi chưa thành công.</p></span><p align="LEFT" style="font-style: normal;"></p><span style="font-family: times; font-style: normal;"><i></i><p align="LEFT"><i>Trán bánh chưng, lưng tôm càng</i> là tướng tốt (?) của người đàn bà nhiều con, mắn đẻ.</p></span><p align="LEFT" style="font-style: normal;"></p><span><span style="font-style: normal;"><span style="font-family: times;"><i></i></span></span><p align="LEFT" style="font-style: normal;"><span><span style="font-family: times;"><i>Hải giác thiên nhai</i> là góc bể, bên trời.</span></span></p><p align="LEFT" style="font-style: normal;"><span><span style="font-family: times;">Nguyễn Du dùng những chữ này để tả sự xa xôi cách biệt:</span></span></p><p align="LEFT"><span><span style="font-family: times;">Từ đây góc bể bên trời...</span></span></p><p align="LEFT"><span><span style="font-family: times;">Bên trời, góc bể bơ vơ...</span></span></p><p align="LEFT"><span><span style="font-family: times;">Cho đành lòng kẻ chân mây cuối trời...</span></span></p><p align="center"><span style="color: green; font-family: times;">27-6-2008</span></p><hr /><p align="LEFT"><span><span style="color: black; font-family: times;"></span></span></p></span></span></span></span></span></span><div align="left"><span lang="EN"><span lang="EN"><span style="color: black;"><span style="color: black;"><span lang="EN"><span style="background-color: white; font-size: medium;"><span style="color: blue;"><p align="LEFT"><i><u><span style="color: blue; font-family: times;"><b>Ông Nguyễn Bảo, Westminster, California</b></span></u></i></p></span><span><span><span style="font-family: times;"><p align="LEFT">Ngựa Thượng Tứ là gì, có nghĩa xấu không?</p><p align="LEFT">Thượng Tứ là tên của một trong 10 cửa ra vào của thành Huế. Tên chính của cửa Thượng Tứ là Ðông Nam Môn nhưng người dân Huế thường dùng tên Thượng Tứ.</p><p align="LEFT">Ngựa Thượng Tứ là tên gọi những phụ nữ không có đời sống đứng đắn cho lắm. Ngựa Thượng Tứ thực ra là để chỉ một đơn vị kị binh của triều Nguyễn đóng ở ngay Ðông Nam Môn.</p><p align="LEFT">Ðây là giải thích của tác giả Võ Hương An trong tác phẩm Huế Của Một Thời.</p><span style="color: blue;"><p align="LEFT"></p></span><i></i><p align="LEFT"><i>Nho xanh không xứng miệng người phong lưu</i>…</p><p align="LEFT">Là câu Nguyễn Văn Vĩnh dịch câu áp chót của bài ngụ ngôn <i>Le Renard Et Les Raisins</i> của La Fontaine. Câu tiếng Pháp nguyên văn:</p><i><p align="LEFT">Ils sont trop verts, dit-il, et bons pour des goujats</p></i><p align="LEFT">Goujats là những kẻ thô lỗ, tục tằn.</p><span style="color: blue;"><p align="LEFT"></p></span><i></i><p align="LEFT"><i>Beauty and Sadness</i> (Utsukushisa To Kanashimi To) là tác phẩm cuối cùng của Yasunari Kawabata (Xuyên Ðoan Khang Thành), giải Nobel Văn Chương năm 1968.</p><p align="LEFT">Kawabata sinh năm 1899 tại Osaka, tự tử (bằng lò ga) năm 1972 (ngày 16 tháng 4) không để lại thư tuyệt mệnh. Ðến nay vẫn không ai biết tại sao ông tự tử.</p><p align="LEFT">Các tác phẩm khác của Kawabata là Xứ Tuyết, Ngàn Cánh Hạc, Tiếng Núi…</p><p align="LEFT">Yukio Mishima (1925-1970) (Tam Ðảo Do Kỷ Phu) cũng tự sát bằng cách mổ bụng để phản đối nước Nhật mất đi hào quang và danh dự của truyền thống hiệp sĩ đạo. Các tác phẩm nổi tiếng của Mishima là Kim Các Tự, Chiều Hôm Lỡ Chuyến, Tiếng Sóng…</p><p align="LEFT">Kawabata sống một mình khi chết. Mishima là người đồng tính luyến ái.</p><span style="color: blue;"><p align="LEFT"></p></span><span style="color: blue;"><p align="LEFT"><i><u><b>Ông Phạm Ðình Hồ, Seattle</b></u></i></p></span><i></i><p align="LEFT"><i>My better half</i> là nhà tôi, thường là vợ tôi để tâng người phụ nữ lên cho các bà vui.</p><p align="LEFT">Cái nửa tốt hơn, đẹp hơn, hay hơn thì nhất định phải là má sấp nhỏ.</p><span style="color: blue;"><p align="LEFT"></p></span><i></i><p align="LEFT"><i>Bloody</i> là tiếng chửi thề tương đương với <i>Damn</i>. <i>Bloody</i> thường được dùng để cho nghĩa của tiếng đi sau mạnh hơn. Thí dụ: <i>A bloody good car</i> cũng cùng nghĩa như <i>A damn good car</i>.</p><i></i><p align="LEFT"><i>Bloody bastards</i> là tiếng lóng của thành phần trộm cắp lưu manh dùng để gọi cảnh sát Anh.</p><span style="color: blue;"><p align="LEFT"></p></span><span style="color: blue;"><p align="LEFT"><i><b><u>Ông (?) Hải Trần (</u><span style="color: blue;"><a href="mailto:haitran279@yahoo.com">haitran279@yahoo.com</a><u>)</u></span></b></i><span style="color: blue;"></span></p><span style="color: blue;"></span></span></span></span><span><span><span style="font-family: times;"><i></i><p align="LEFT"><i>Trúc lâm thất hiền </i>là bẩy người hiền trong rừng trúc.</p><p align="LEFT">Nguyên đời Tấn có 7 văn nhân rủ nhau vào rừng trúc để gẩy đàn, làm thơ, đánh cờ, uống rượu với nhau. Ðó là các ông Kê Khang, Nguyễn Tịch, Sơn Ðào, Hướng Tú, Lưu Linh, Nguyễn Hàn và Vương Nhung. Không thấy nói các ông làm được gì khác ở rừng trúc.</p><span style="color: blue;"><p align="LEFT"></p></span></span></span><span><p align="LEFT"><span><span style="font-family: times;">Tử trong Tử Cấm Thành là sắc đỏ tía. Tử Cấm Thành gồm khu ngoại thành dành cho triều đình, nơi diễn ra các nghi lễ của hoàng triều. Khu nội thành là chỗ ở của vua, hoàng hậu và cung nữ. Tử Cấm Thành có từ đời Minh qua tới nhà Thanh. Phổ Nghi là hoàng đế cuối cùng ở trong hoàng thành.</span></span></p><p align="LEFT"><span><span style="font-family: times;">Tử Cấm Thành có nhiều cung điện dùng cho các hoạt động khác nhau: điện Thái Hòa là nơi đặt ngai vua; điện Trung Hòa là nơi vua làm việc; điện Bảo Hòa là nơi vua thết tiệc</span></span></p></span></span></span></span></span></span></span></span></span><div style="font-weight: bold;"><span style="background-color: white; color: black; font-size: medium;"><p align="center"><b><span style="color: green; font-family: times;">28-3-2008</span></b></p><hr /><span style="color: black;"><span style="font-family: times;"><span style="font-weight: 400;"></span></span></span></span><div align="left" style="font-weight: 400;"><span style="background-color: white; color: black; font-size: medium;"><span><span style="font-family: times;"><b></b></span></span><p align="LEFT"><span><span style="font-family: times;"><b><u><i><span style="color: blue;">Cụ Nhân Lê </span></i></u></b><i><a href="mailto:nlegardengrove@yahoo.com"><b><span style="color: #1822cd;">nlegardengrove@yahoo.com</span></b></a></i></span></span></p><span><span style="font-family: times;"><i></i></span></span><p align="LEFT"><span><span style="font-family: times;"><i>Tích cốc phòng cơ, tích y phòng hàn</i> là trữ lúa gạo để đề phòng lúc đói, trữ quần áo đề phòng lúc trời lạnh.</span></span></p><p align="LEFT"><span><span style="font-family: times;">Vì thế, nói tích y phòng hàn là trữ, để dành thuốc để phòng lúc trời lạnh là sai.</span></span></p><p align="LEFT"><span><span style="font-family: times;">Y là quần áo. Dược là thuốc.</span></span></p><p align="LEFT"><span><span style="font-family: times;">Muốn nói như thế, thì câu chữ Hán phải là <i>trữ dược phòng bệnh.</i></span></span></p><span><span style="font-family: times;"><i></i></span></span><p align="LEFT"><span><span style="font-family: times;">Ngoài ra, cũng có khi người ta nói <i>tích cốc phòng cơ, dưỡng nhi đãi lão </i>là nuôi con đợi lúc già.</span></span></p><p align="LEFT"></p><b><p align="LEFT"><u><i><span style="color: blue; font-family: times;">Ông Ngọc Phan, Seattle</span></i></u></p></b><p align="LEFT"><span><span style="font-family: times;">Mấy chữ Hán ông đọc được trên những chai Coca Cola là Ke Kou Ke Le, đọc theo âm Hán Việt là Khả (có thể) Khẩu (miệng) Khả (có thể) Lạc (vui thú).</span></span></p><p align="LEFT"><span><span style="font-family: times;">Bai Shi Ke Le là Bách Sự Khả Lạc (Pepsi Cola).</span></span></p><p align="LEFT"></p><p align="LEFT"><span><span style="font-family: times;">Nam Kỳ Lục Tỉnh gồm Biên Hòa, Gia Ðịnh, Ðịnh Tường (Mỹ Tho), Vĩnh Long, An Giang (Châu Ðốc), Hà Tiên.</span></span></p><p align="LEFT"></p><b><p align="LEFT"><u><i><span style="color: blue; font-family: times;">Một thính giả ở Houston</span></i></u></p></b><p align="LEFT"><span><span style="font-family: times;">Bẩy nghệ thuật mà ông hỏi là (theo thứ tự):</span></span></p><p align="LEFT"><span><span style="font-family: times;">Âm nhạc<br />Vũ<br />Hội họa<br />Ðiêu khắc<br />Kiến trúc<br />Ca kịch<br />Ðiện ảnh</span></span></p><p align="LEFT"><span><span style="font-family: times;">Nghệ thuật thứ Bẩy là điện ảnh.</span></span></p><p align="LEFT"></p><span><span style="font-family: times;"><b></b></span></span><p align="LEFT"><span><span style="font-family: times;"><b><u><i><span style="color: blue;">Thính giả </span></i></u></b><i><a href="mailto:Tuan12983@yahoo.com"><b><span style="color: blue;">Tuan12983@yahoo.com</span></b></a></i></span></span></p><p align="LEFT"><span><span style="font-family: times;">Trong những bản tin phát thanh, truyền hình hay trên báo, khi trích dẫn nguyên văn một câu nói hay một đoạn văn và muốn người nghe hay độc giả biết rằng những câu nói hay những đoạn văn đó không phải là của người viết, người ta có thể viết hay nói trước những đoạn trích đó như sau:</span></span></p><ul><li><span><span style="font-family: times;">Và đây là nguyên văn: "Truyện Kiều còn, tiếng ta còn, tiếng ta còn, nước ta còn."</span></span></li><li><span><span style="font-family: times;">Xin trích Phạm Quỳnh: "Truyện Kiều còn, tiếng ta còn. Tiếng ta còn, nước ta còn", hết trích / ngưng trích.</span></span></li><li><span><span style="font-family: times;">Xin dẫn lời học giả Phạm Quỳnh: "Truyện Kiều còn, tiếng ta còn. Tiếng ta còn, nước ta còn", hết lời dẫn.</span></span></li></ul><p align="LEFT"><span><span style="font-family: times;">Trong tiếng Anh, kiểu nói ấy là:</span></span></p><ul><li><span><span style="font-family: times;">And I quote: "So long as The Kieu Story is still being read..." end of quote.</span></span></li><li><span><span style="font-family: times;">Pham Quynh, quote and unquote: "So long as The Kieu Story is..." (vừa nói, vừa dùng hai ngón trỏ và ngón giữa của hai tay ngoắc ngoắc mấy cái như vẽ trong không khí hai ngoặc kép (") cho giống... Mỹ.</span></span></li></ul><p align="LEFT"><span><span style="font-family: times;">Việc ngoắc ngoắc hai tay như thế, người Mỹ còn gọi là <i>scare quotes</i> để cảnh cáo, nói trước với người nghe rằng điều sắp nói là của người khác, không phải của tôi, tôi không chịu trách nhiệm, đừng đổ cho tôi.</span></span></p><p align="LEFT"><span><span style="font-family: times;">Dùng <i>unquote</i> hay <i>end of quote</i> vào đoạn cuối khi đoạn trích hay dẫn quá dài, để nhắc cho người nghe là phần trích dẫn đã hết.</span></span></p><p align="LEFT"><span><span style="font-family: times;">"Hết lời dẫn" không có nghĩa là "hết chỗ nói " và cũng không có nghĩa là "không thể tưởng tượng được".</span></span></p><p align="LEFT"></p><b><p align="LEFT"><u><i><span style="color: blue; font-family: times;">Bà Tố Nga, Westminster, California</span></i></u></p></b><p align="LEFT"><span><span style="font-family: times;">Lạt Ma giáo là một nhánh Phật giáo từ Ấn độ truyền vào Tây Tạng, Mông Cổ và Mãn Châu. Lạt Ma cũng đọc là Lật Ma.</span></span></p><p align="LEFT"><span><span style="font-family: times;">Giáo chủ của Lạt Ma giáo là Ðạt Lai Lạt Ma và Ban Thiền Lạt Ma.</span></span></p><p align="LEFT"><span><span style="font-family: times;">Ðạt Lai Lạt Ma cũng còn gọi là Ðạt Lại Lạt Ma hay Ðạt Lại Lật Ma.</span></span></p><p align="LEFT"><span><span style="font-family: times;">Hoạt Phật là Phật sống, tiếng gọi Ðạt Lai Lạt Ma.</span></span></p><p align="LEFT"><span><span style="font-family: times;">Phật giáo là tôn giáo chính của Tây Tạng từ thế kỷ thứ 7.</span></span></p><p align="LEFT"><span><span style="font-family: times;">Ðạt Lai Lạt Ma là hóa thân của Phật Quán Âm. Từ Ðạt Lai Lạt Ma thứ hai trở đi, Tây Tạng có một hội đồng cố vấn về các chuyện ngoài đời.</span></span></p><p align="LEFT"><span><span style="font-family: times;">Ban Thiền Ngạch Nhĩ Ðức Ni là vị Lạt Ma đứng hàng thứ nhì, dưới Ðạt Lai Lạt Ma. Ban trong tiếng Phạn nghĩa là một học giả. Thiền là tiếng Tây Tạng nghĩa là lớn. Ngạch Nhĩ Ðức Ni là tiếng Mông Cổ nghĩa là quí. Ban Thiền Ngạch Nhĩ Ðức Ni thường được gọi tắt là Ban Thiền Lạt Ma. Hiện nay Ban Thiền Lạt Ma là thứ 11. Việc sắc phong Ban Thiền Lạt Ma là do chính phủ Tây Tạng đảm nhận. Vị Ban Thiền Lạt Ma do đức Ðạt Lai Lạt Ma chọn đã bị Bắc kinh bắt đem đi mất tích, thay vào đó là một Ban Thiền Lạt Ma do Bắc kinh đưa lên.</span></span></p><p align="LEFT"><span><span style="font-family: times;">Ðức Ðạt Lai Lạt Ma hiện nay là Ðạt Lai Lạt Ma thứ 14.</span></span></p><p align="LEFT"><span><span style="font-family: times;">Tây Tạng nguyên là đất của rợ Thổ Phồn. Thủ phủ của Tây Tạng là Lhasa, đọc theo âm Hán Việt là Lạp Tát. Lạp Tát trong tiếng Tây Tạng nghĩa là thánh địa.</span></span></p><p align="LEFT"><span><span style="font-family: times;">Hai địa danh nổi tiếng ở Lạp Tát là Bố Ðạt Lạp cung (Bu Da La Gong) và Ðại Chiêu tự (Da Zhao Si)</span></span></p></span><div><span style="background-color: white; color: black; font-size: medium;"><p align="center"><b><span style="color: green; font-family: times;">29-2-2008<span></span></span></b></p><a name='more'></a><span style="font-family: times; font-weight: bold; text-align: left;"><br /></span><p></p><p align="center"><span style="font-family: times; font-weight: bold; text-align: left;"> </span><u style="font-family: times; font-weight: bold; text-align: left;"><i><span style="color: blue;">Ông Phạm Hữu Anh, San Jose, California</span></i></u></p><span style="color: black;"></span></span><div align="left"><span style="background-color: white; color: black;"><span lang="EN" style="font-size: medium;"></span></span><div align="left"><span style="background-color: white; color: black; font-size: medium;"><span><span style="font-family: times;"><i></i></span></span><p align="LEFT"><span><span style="font-family: times;"><i>Plus-je-te-vois-plus-je-t’aime</i> (càng thấy em anh càng yêu em) là tên khác của cây <i>myosotis,</i> cây lưu ly thảo.</span></span></p><p align="LEFT"><span><span style="font-family: times;">Tên tiếng Anh của cây này là <i>forget-me-not</i>.</span></span></p><p align="LEFT"><span><span style="font-family: times;">Nhóm âm nhạc do Dương Thiệu Tước cùng với Thẩm Oánh và một số nhạc sĩ khác thành lập tại Hà Nội lấy tên là Myosotis hồi thập niên 30.</span></span></p><p align="LEFT"><span><span style="font-family: times;">Nhưng tương tư thảo là thuốc lào:</span></span></p><span><span style="font-family: times;"><i></i></span></span><p align="center"><span><span style="font-family: times;"><i>Nhớ ai như nhớ thuốc lào<br />Ðã chôn điếu xuống lại đào điếu lên </i>(ca dao)</span></span></p><p align="LEFT"></p><span><span style="font-family: times;"><i></i></span></span><p align="LEFT"><span><span style="font-family: times;"><i>Maitre d’hotel</i> là <i>head waiter</i> tại một nhà hàng ăn trong tiếng Anh. Ở Mỹ, người ta cũng còn gọi là <i>maitre d’. Maitre d’hotel </i>cũng còn là quản lý hay chủ một khách sạn.</span></span></p><span><span style="font-family: times;"><i></i></span></span><p align="LEFT"><span><span style="font-family: times;"><i>Maitre autel</i> bàn thờ cao</span></span></p><p align="LEFT"></p><p align="LEFT"><span><span style="font-family: times;">Chữ ấy đọc là "bi", viết bằng chữ huyệt (nghĩa là lỗ) và thi (nghĩa là thân thể). Vì thế, tên mà đặt là Bi thì người Trung Hoa nghe được sẽ kỳ lắm.</span></span></p><p align="LEFT"><span><span style="font-family: times;">Nâng bi (tiếng Pháp: bille) và nâng bi (chữ Hán) thì đều là nịnh bợ cấp trên, đàn ông cũng như phụ nữ.</span></span></p><p align="LEFT"></p><b><p align="LEFT"><u><i><span style="color: blue; font-family: times;">Cô Minh Nguyệt, Houston, Texas</span></i></u></p></b><p align="LEFT"><span><span style="font-family: times;">Nhiêu là một chức vị có thể mua ở trong làng trước đây để tránh khỏi phải làm việc làng.</span></span></p><p align="LEFT"><span><span style="font-family: times;">Nhiêu cũng là nhiêu học hay nhiêu sinh gọi tắt. Nhiêu học / nhiêu sinh là người dược cho đi học, khỏi phải đóng thuế và miễn làm công tác tạp dịch trong làng.</span></span></p><p align="LEFT"><span><span style="font-family: times;">Nhiêu Tâm là tên tục của ông Ðỗ Thanh Tâm người Vĩnh Long, cùng với Học Lạc nổi tiếng làm thơ trào phúng của miền Nam hồi cuối thế kỷ 19, đầu thế kỷ 20.</span></span></p><p align="LEFT"></p><i><p align="center"><span style="font-family: times;">Ðói lên Bắc, chạy giặc vào Thanh</span></p></i><p align="LEFT"><span><span style="font-family: times;">Tục ngữ nói về thói quen ngày xưa của dân chúng các tỉnh Hà Nam, Nam Ðịnh và Ninh Bình. Thời ấy, hễ đói kém, mất mùa, lụt lội thì người ta chạy lên các tỉnh Bắc Ninh, Bắc Giang. Còn nếu có giặc Tầu từ miền Bắc kéo xuống thì người ta vào Thanh Hóa nơi có nhiều rừng núi dễ lánh nạn.</span></span></p><p align="LEFT"></p><span><span style="font-family: times;"><i></i></span></span><p align="LEFT"><span><span style="font-family: times;"><i>Lềnh bềnh</i> là tên khác của bồ nông hay chàng bè, một giống chim mỏ có bìu, chân có màng để bơi.</span></span></p><p align="LEFT"></p><span><span style="font-family: times;"><i></i></span></span><p align="LEFT"><span><span style="font-family: times;"><i>Ðỉa đeo chân hạc</i> là tục ngữ gợi ý của việc chơi trèo, người nghèo hèn, thấp kém nhưng lại muốn kết thân vói người giầu sang có địa vị.</span></span></p><p align="LEFT"></p><span><span style="font-family: times;"><b></b></span></span><p align="LEFT"><span><span style="font-family: times;"><b><u><i><span style="color: blue;">Ông Thanh Châu (</span></i></u></b><i><a href="mailto:tchau120@yahoo.com"><b>tchau120@yahoo.com</b></a></i><u><i><b><span style="color: blue;">)</span></b></i></u></span></span></p><p align="LEFT"><span><span style="font-family: times;">Bóng bì là bì lợn (da heo) phơi khô. Canh bóng là món canh nấu bằng bóng bì với nấm, thịt gà, xu hào...</span></span></p><p align="LEFT"><span><span style="font-family: times;">Cáy là một loài cua nhỏ sống ở những vùng nước mặn.</span></span></p><p align="LEFT"><span><span style="font-family: times;">Nhựt Tảo là một vàm sông Vàm Cỏ Ðông chảy qua làng Bình Trinh.</span></span></p><p align="LEFT"><span><span style="font-family: times;">Ông có ý kiến về TCS, những người khác cũng có ý kiến của họ về TCS. Nói TCS "đâm sau lưng chiến sĩ" thì nhất định là không đúng. TCS rất thân và được LKC, một sĩ quan cao cấp của không lực VNCH giúp đỡ là chuyện ai cũng biết. TCS viết một ca khúc về LKC khi LKC tử trận hồi Mậu Thân.</span></span></p><p align="LEFT"><span><span style="font-family: times;">Sau năm 1975, TCS đã có một lúc bị đưa đi kinh tế mới, gỡ mìn ở Trưòng Sơn.</span></span></p><p align="LEFT"></p><span><span style="font-family: times;"><b><p align="LEFT"><u><i><span style="color: blue;">Cụ Nguyễn Văn Hay, Boston, Massachusetts</span></i></u></p></b><i></i></span></span><p align="LEFT"><span><span style="font-family: times;"><i>Plagiarism</i> là đạo văn. Bà Hillary Clinton tố ông Obama đạo văn. Ông Obama thì nói là chỉ mượn ý của một người bạn ông là Deval Patrick, đương kim thống đốc Massachusetts.</span></span></p><p align="LEFT"><span><span style="font-family: times;">Xin gửi cụ một câu nói của Wilson Mizner: <i>Copy from one, it’s plagiarism; copy from two, it’s research.</i> Chép của một người là đạo văn; chép của hai người là nghiên cứu.</span></span></p><p align="LEFT"><span><span style="font-family: times;">Một câu khác của một tác giả không rõ tên:</span></span></p><span><span style="font-family: times;"><i></i></span></span><p align="LEFT"><span><span style="font-family: times;"><i>Originality is the art of concealing your sources</i>: sáng tạo là nghệ thuật che dấu nguồn gốc (của nhũng tài liệu sử dụng để viết).</span></span></p><p align="LEFT"></p><b><p align="LEFT"><u><i><span style="color: blue; font-family: times;">Ông Nguyễn Kim Việt, Garden Grove, California</span></i></u></p></b><p align="LEFT"><span><span style="font-family: times;">Nat King Cole đã qua đời năm 1965. Ðĩa hát có giọng của Natalie Cole, con gái Nat King Cole hát chung với Nat King Cole được thực hiện sau này, dùng kỹ thuật của phòng thu để "mix" giọng của Natalie và cha cô. Khi Nat King Cole chết, Natalie Cole mới 15 tuổi.</span></span></p><p align="LEFT"></p><p align="LEFT"><span><span style="font-family: times;">Sarira là tiếng Phạn. Phiên âm sang Hoa văn và đọc theo lối Việt là xá lị hay xá lợi. Sách Phật cũng còn gọi là thất lợi la hay thiết lợi la.</span></span></p><p align="LEFT"><span><span style="font-family: times;">Có ba loại xá lị là cốt xá lị (xương) mầu trắng; phát xá lị (tóc), mầu đen và nhục xá lị (thịt) mầu đỏ.</span></span></p><p align="LEFT"></p><p align="LEFT"><span><span style="font-family: times;">Kỳ Ngoại Hầu Cường Ðể tên thật là Nguyễn Phúc Hồng Dân sinh năm 1882, mất năm 1951 tại Tokyo. Năm 1957, hài cốt của ngài được đem về chôn tại Huế. Kỳ Ngoại Hầu Cường Ðể còn có tên là Lý Cánh Thành khi sang học ở đại học Waseda Nhật bản.</span></span></p></span><div><span style="background-color: white; color: black; font-size: medium;"><p align="center"><b><span style="color: green; font-family: times;">29-8-2008</span></b></p><hr /><span><span style="color: black; font-family: times;"></span></span></span><div align="left"><span style="color: black;"><span style="color: black;"><span lang="EN"><span style="background-color: white; color: black; font-size: medium;"><span><span style="font-family: times;"><b><span style="color: blue;"><p align="center"><i>THẦY HÙ</i></p></span></b><p align="LEFT">Một độc giả cho biết <i>thầy hù</i> là người lấy ráy tai, không phải là thợ hớt tóc. Thực ra, theo tự điển Lê Văn Ðức và Lê Ngọc Trụ thì thầy hù làm cả hai việc lấy ráy tai và hớt tóc. Trong khi đó, theo Vương Hồng Sển trong cuốn Sài Gòn Năm Xưa, thì thầy hù là thợ hớt tóc.</p></span></span><p align="LEFT"></p><span><span style="font-family: times;"><span style="color: blue;"><b><p align="center"><i>PHÓ</i></p></b></span><p align="LEFT">Chữ này nguyên là từ danh từ <i>phó tượng mục</i> của chữ Hán, nghĩa là người thợ thứ hai, phụ giúp cho người thợ chính. Nhưng khi sang Việt Nam thì người Việt gọi tôn người thợ thường lên là phó. Sau đó, người ta gọi luôn tất cả các người thợ là phó hết.</p><p align="LEFT">Phó nề là thợ nề. Phó cúp, phó húi là thợ hớt tóc. Phó may hay phó cúp là thợ may. Phó rèn, phó mộc...</p></span></span><p align="LEFT"></p><span><span style="font-family: times;"><span style="color: blue;"><b><p align="center"><i>À LA MODE</i></p></b></span><p align="LEFT">Một cụ tại tiệc cao niên của đài Little Saigon nhờ giải thích những chữ <i>à la mode.</i></p><i></i><p align="LEFT"><i>À la mode</i> là hợp thời trang. <i>Mode</i> là thời trang. Tiếng Việt từ nhiều năm nay vẫn nói: cô ấy quần áo mốt lắm / diện mốt lắm. Hay cũng có thể nói cô ấy <i>à la mode</i> về chuyện quần áo lắm. Cả hai đều nghĩa là cô ấy diện lắm, quần áo theo kịp, đúng thời trang.</p><i></i><p align="LEFT"><i>Démodé(e)</i> là không còn hợp thời trang nữa.</p><i></i><p align="LEFT"><i>Lancer la mode</i> là tạo ra một mốt mới.</p><p align="LEFT">Tiếng Anh là <i>stylish</i>, hay <i>fashionable.</i></p><i></i><p align="LEFT">Nói <i>cô ấy ăn mặc mô đen lắm</i> thì không đúng, không có nghĩa như <i>cô ấy mốt lắm</i>, nhưng có thể một số người trong nước nói như thế.</p><i></i><p align="LEFT"><i>Kết mô đen</i> nghĩa là thích một người nào đó.</p><i></i><p align="LEFT"><i>Modèle</i> là kiểu mẫu, người làm kiểu mẫu, người trình diễn thời trang.</p></span></span><p align="LEFT"></p><span><span style="font-family: times;"><span style="color: blue;"><b><p align="center"><i>HÁT BỘ / HÁT BỘI</i></p></b></span><p align="LEFT">Hát bộ chứ không phải là hát bội. Nhưng chữ hát bội cũng được dùng cùng nghĩa với hát bộ.</p><p align="LEFT">Gọi là hát bộ vì những nghệ sĩ trình diễn dùng một số điệu bộ nhất định trong từng trường hợp để diễn tả các cảnh vui buồn khác nhau. Cảnh cưỡi ngựa không cần phải có ngựa trên sân khấu mà người đóng chỉ ra một số điệu bộ để nói là lên ngựa, cưỡi ngựa...</p></span></span><p align="LEFT"></p><span><span style="font-family: times;"><span style="color: blue;"><b><p align="center"><i>ÐANH ÐÁ CÁ CẦY</i></p></b></span><p align="LEFT">Cũng có khi nói là <i>đinh đá</i> vì đinh cũng đọc là đanh. Ðinh đá hay đanh đá (thường nghe nhiều hơn) cả hai đều chỉ những vật cứng rắn: cây đinh và cục đá.</p><p align="LEFT">Nghĩa nguyên thủy là để diễn tả cái gì cứng và rắn. Dùng rộng ra, nghĩa là người cứng dầu, rắn mắt, khó nói. Nhưng hai chữ này về sau được hiểu là người tính hay gây sự, hay cãi, thích gây chuyện, không có tính nhường nhịn.</p><p align="LEFT">Ðanh đá còn đi với cá cầy để thành đanh đá cá cầy. Hai chữ cá cầy cho đi thêm đằng sau chỉ làm cho thành ngữ nghe đỡ trơ trẽn và cụt ngủn ở cuối.</p></span></span><p align="LEFT"></p><span><span style="font-family: times;"><span style="color: blue;"><b><p align="center"><i>LỢI HẠI</i></p></b></span><p align="LEFT">Hai chữ này có khi không mang ý nghĩa lợi và hại như nghĩa nguyên thủy.</p><p align="LEFT">Thí dụ: Cần phải xét kỹ lợi hại của việc thiết trí một hệ thống phòng thủ chống phi đạn ở Ba Lan.</p><p align="LEFT">Nhưng trong những trường hợp khác, thì phần lợi nhiều hơn khi được dùng để nói về một vật hay một người đáng nể, đáng sợ, đáng phục, nguy hiểm.</p><p align="LEFT">Thí dụ: Phi đạn không không là một thứ võ khí lợi hại. (Loại phi đạn này chỉ có lợi chứ không có hại).</p></span></span><p align="LEFT"></p><span style="color: blue; font-family: times;"><b><p align="center"><i>BEEF LOK LUK</i></p></b></span><span><p align="LEFT"><span><span style="font-family: times;">Ðây là những chữ đọc được trong <i>menu</i> một tiệm ăn của người Căm Bốt ở Long Beach. Thực ra, món này chỉ là món thịt bò lúc lắc. Chủ tiệm chắc đã đến ăn tại một tiệm Việt Nam, và Mỹ hóa (Anglicise) hai chữ lúc lắc thành <i>lok luk.</i></span></span></p><span><span style="font-family: times;"><i></i></span></span><p align="LEFT"><span><span style="font-family: times;">Lúc lắc là quân xúc xắc, con thò lò, cục xí ngầu.</span></span></p><p align="LEFT"><span><span style="font-family: times;">Món bò lúc lắc đã được một thiên tài dịch thuật dịch là <i>shaky beef</i>. Nhiều tiệm ăn đã dùng theo. Lúc lắc không phải là lay hay lắc (<i>to shake</i>) để dịch là <i>shaky beef.</i></span></span></p><span><span style="font-family: times;"><i></i></span></span><p align="LEFT"><span><span style="font-family: times;"><i>Shaky </i>là run rẩy, là không vững. <i>A shaky peace</i> là một nền hòa bình mong manh, không vững, không chắc.</span></span></p><span><span style="font-family: times;"><i></i></span></span><p align="LEFT"><span><span style="font-family: times;"><i>Shaky beef</i> là thịt bò run rẩy? Không phải.</span></span></p></span></span></span></span></span><div><span style="background-color: white; color: black; font-size: medium;"><p align="center"><span><span style="font-family: times;"><span style="color: green;"><b>3</b></span><b><span style="color: green;">-10-2008</span></b></span></span></p><hr /></span><div align="left"><span style="color: black;"><span style="background-color: white; font-size: medium;"><span><span style="font-family: times;"><b><span style="color: blue;"><p align="LEFT"><u><i>Ông Trần Bình, Santa Ana, California</i></u></p></span></b><p align="LEFT">Chúng tôi cũng nhận ra điều ông nói, đó là nhiều cáo phó đọc được trên báo không còn viết <i>" Vô cùng đau đớn báo tin ông X ÐƯỢC Chúa gọi về</i>" nữa. Viết như thế, theo một vài linh mục mà chúng tôi có dịp nói chuyện, là việc làm vừa vô lý ("đau đớn" làm sao lại "được") vừa xúc phạm Chúa, coi Chúa là người độc ác nên mới gây ra sự đau đớn cho gia đình người quá cố bằng cách gọi người ấy về nước Trời. Tuy nhiên, vẫn còn một số tiếp tục "nói xấu" Chúa bằng lối viết rất vô ý thức đó. Chúng tôi không biết ai là người đầu tiên viết cái cáo phó có lời lẽ kỳ cục như thế, và lần đầu tiên nó xuất hiện trên báo nào. Có thể đó là thói quen khó bỏ hay chăng chứ chắc chắn những người viết cáo phó rất yêu và kính thờ Chúa.</p><p align="LEFT">Những cáo phó (<i>obituaries/ death notices</i>) đọc thấy trên báo Mỹ không bao giờ viết như những cáo phó trên báo Việt.</p><p align="LEFT">Gần nhất với những cáo phó đó là "<i>XYZ, age 73, a lifelong resident of Garden Grove, a devoted and dedicated teacher for 50 years at Irvine High School, <b>at home with his Lord</b> Tuesday, August 19th, 2008</i>..." Chúng tôi không dám nhận đó là kết quả hai bài viết trên tờ Viettide mấy năm trước.</p><p align="LEFT"></p><span style="color: blue;"><b></b></span></span></span><p align="LEFT"><span><span style="font-family: times;"><span style="color: blue;"><b><u><i>Ông Tân Nguyễn (</i></u></b></span><i><span style="color: blue;"><b>tanguyen4@gmail.com</b></span></i><b><span style="color: blue;"><u><i>)</i></u></span></b></span></span></p><b><span style="color: blue; font-family: times;"></span></b><p align="LEFT"><span><span style="font-family: times;">Hai chữ TW mà ông hỏi là viết tắt của hai chữ trung ương. Cách viết này là của Hồ Chí Minh khi máy chữ hồi ấy không có chữ "Ư". Ông Hồ cũng thích thay đổi lối viết của quốc ngữ bằng cách dùng các chữ "F", "Z", "J". Chính chúng ta cũng dùng "W" thay cho "Ư" khi đánh điện tín.</span></span></p><span style="font-family: times;"><p align="LEFT"></p><span style="color: blue;"><b></b></span></span><p align="LEFT"><span><span style="font-family: times;"><span style="color: blue;"><b><u><i>Ông Huỳnh Quang (</i></u></b></span><i><span style="color: blue;"><b>quanghuynh1@hotmail.com</b></span></i><b><span style="color: blue;"><u><i>)</i></u></span></b></span></span></p><b><span style="color: blue; font-family: times;"></span></b><p align="LEFT"><span><span style="font-family: times;">Khi nói về quốc gia Phi Luật Tân, tiếng Anh viết là Philippines (Republic of the Philippines).</span></span></p><p align="LEFT"><span><span style="font-family: times;">Trong tiếng Tây Ban Nha, tên quốc gia này là Pilipinas, do tên của quốc vương Tây Ban Nha Philip II thế kỷ 16.</span></span></p><p align="LEFT"><span><span style="font-family: times;">Trong tiếng Tagalog, Phi Luật Tân được viết là Republika ng Pilipinas.</span></span></p><p align="LEFT"><span><span style="font-family: times;">Người Phi Luật Tân là Filipino (đàn ông) và Filipina (đàn bà)</span></span></p><span style="font-family: times;"><p align="LEFT"></p><span style="color: blue;"><b><p align="LEFT"><u><i>Bà Châu Ngọc Yến, Washington, DC</i></u></p></b></span><p align="LEFT">Chuyện lầm lẫn như thế thì đáng chi. Dẫu sao, đó cũng là sử Hoa kỳ, không phải là sử Việt. Mới đây, trên đài truyền hình CBS trong bản tin buổi chiều (CBS Evening News), thượng nghị sĩ Joe Biden, ứng cử viên phó tổng thống của đảng Dân Chủ đã nói nguyên văn như thế này: "<i>When the stock market crashed, Franklin D. Roosevelt got on the television and..."</i> Có hai chi tiết sai trong câu này. Thứ nhất, thị trường chứng khoán sụp đổ là tháng 10 năm 1929, lúc ấy, tổng thống Hoa kỳ là ông Herbert Hoover chứ không phải là ông Roosevelt. Thứ hai, năm 1929 thì chưa có vô tuyến truyền hình mà mãi đến năm 1939 mới có TV.</p><p align="LEFT"></p><span style="color: blue;"><b></b></span></span><p align="LEFT"><span><span style="font-family: times;"><span style="color: blue;"><b><u><i>Ông Nguyễn Ngọc Hạnh (</i></u></b></span><i><span style="color: blue;"><b>hanhnn@uci.edu</b></span></i><b><span style="color: blue;"><u><i>)</i></u></span></b></span></span></p><b><span style="color: blue; font-family: times;"></span></b><p align="LEFT"><span><span style="font-family: times;">Câu ông hỏi trong Lục Vân Tiên là câu 115:</span></span></p><i><p align="LEFT"><span style="font-family: times;">Cảm thương hai gã nữ nhi mắc nàn</span></p></i><p align="LEFT"><span><span style="font-family: times;">có bản lại viết:</span></span></p><i><p align="LEFT"><span style="font-family: times;">Cùng nhau lăn khóc vậy thì đã vang</span></p></i><p align="LEFT"><span><span style="font-family: times;">(Việt Nam Thi Văn Hợp Tuyển / Dương Quảng Hàm trang 153)</span></span></p><p align="LEFT"><span><span style="font-family: times;">Chữ "GÃ" trước đây được dùng cho cả đàn ông lẫn đàn bà. Tự điển Khai Trí Tiến Ðức định nghĩa gã là người. Do đó, hai gã nữ nhi là hai người phụ nữ.</span></span></p><p align="LEFT"><span><span style="font-family: times;">Chữ "hắn" ở miền Bắc được dùng cho đàn ông trong khi ở Huế, "hắn" có thể là đàn ông cũng như đàn bà.</span></span></p><p align="LEFT"><span><span style="font-family: times;">Xin lỗi đã trả lời quá mộn.</span></span></p><span><p align="LEFT"></p><span><span style="font-family: times;"><span style="color: blue;"><b><p align="LEFT"><u><i>Ông Võ Vạn Lý, Toronto</i></u></p></b></span><p align="LEFT">Chũ "giả" ông hỏi là chữ Hán. Chữ "độc" là đọc. Ðộc giả là người đọc báo, đọc sách.</p><p align="LEFT">Người Nhật thích dùng chữ "giả" (sha) để chỉ người, nhiều khi quá đáng: <i>bất mãn giả, chất vấn giả, hữu tư cách giả, tà ma giả, nữ trang ái hiếu giả, độc cư giả, giới thiệu giả.</i>..</p><p align="LEFT">Bài thơ ông hỏi chúng tôi chịu thua, không biết.</p></span></span><p align="LEFT"></p><span style="color: blue; font-family: times;"><b><p align="LEFT"><u><i>Bà Marie Therese Nguyen, Houston, Texas</i></u></p></b></span><span><p align="LEFT"><span><span style="font-family: times;">Bà nói là "thỉnh thoảng" có nghe chương trình của chúng tôi trên radio nên có thể vì thế, bà lẫn lộn chương trình của chúng tôi với chương trình của một đài khác chăng.</span></span></p><p align="LEFT"><span><span style="font-family: times;">Chúng tôi không bao giờ nói câu này trong các chương trình của chúng tôi "<i>excusez moi je ne parle pas le Francais</i>" để bị bà sửa lưng. Bà nói rằng tiếng Anh không nói: <i>excuse me I don’t speak English</i> mà là <i>sorry, I don’t speak English</i>. Tôi không hiểu bà căn cứ vào đâu, học trong sách nào để nói như vậy. Xin khẳng định là cả hai câu đều hoàn toàn đúng tiếng Anh.</span></span></p><p align="LEFT"><span><span style="font-family: times;">Chúng tôi cũng nhớ là chưa bao giờ giải thích chữ CC để được bà chỉ dậy đó là viết tắt của Copie Conforme</span></span></p><p align="LEFT"><span><span style="font-family: times;">Chúng tôi cũng không bao giờ dùng danh từ <i>Ville Jiuf</i> để phải được chỉ dẫn cách đọc chữ Juif (phải phát âm chữ f).</span></span></p><p align="LEFT"><span><span style="font-family: times;">Chúng tôi có nhắc Guillaume Apollinaire nhiều lần, nhưng không bao giờ sai lầm một cách sơ đẳng để đọc là <i>GUY LÔM</i>. Chúng tôi cũng không bao giờ đọc li<i>cence en droit </i>là (<b>LAI</b>)cence.</span></span></p><p align="LEFT"><span><span style="font-family: times;">Bà khuyên chúng tôi nên mua hai (2) cuốn tự điển ghi trong thư để học hỏi thêm, thì xin bà nếu có dịp ghé LA, mời bà lại xem 62 cuốn tự điển trong tủ sách của chúng tôi.</span></span></p><p align="LEFT"><span><span style="font-family: times;">Không lẽ bà viết gửi lầm địa chỉ nên bức thư của bà mới đến tay chúng tôi. Xin trả lại người gửi. Ðầy đủ.</span></span></p></span></span></span></span><div><span style="background-color: white; color: black; font-size: medium;"><p align="center"><span><span style="font-family: times;"><span style="color: green;"><b>5</b></span><b><span style="color: green;">-12-2008</span></b></span></span></p><hr /></span><div align="left"><span style="color: black;"><span><span lang="EN"><span style="color: black;"><span style="background-color: white; color: black; font-size: medium;"><span><span style="font-family: times;"><span style="color: blue;"><b><p align="LEFT"><u><i>Ông Nguyễn Phi Garden Grove, California</i></u></p></b></span><p align="LEFT">"<i>Khăn san</i>" như trong câu "<i>Khăn san bay lả lơi trên vai em"</i> trong ca khúc của Ðoàn Chuẩn là một loại khăn có thể trùm đầu hay khoác trên vai. Tên mượn của tiếng Pháp: <i>châle</i>, cũng có khi viết là <i>shall</i>. Tiếng Anh là <i>shawl.</i></p><i></i></span></span><span><p align="LEFT"></p><span style="font-family: times;"><i></i><p align="LEFT"><i>Shocking </i>là tĩnh từ mô tả một việc, một chuyện, một hành động làm sửng sốt, gây kinh ngạc, làm ngạc nhiên. Dịch là khả ố thì chắc không đúng.</p><p align="LEFT">Ông Nixon đi Bắc kinh là một việc <i>shocking</i>. Như vậy thì khả ố hay bất nhã ở đâu? Gây kinh ngạc thì có.</p></span><p align="LEFT"></p><span style="font-family: times;"><p align="LEFT">Trưng Chắc viết theo lối Pin-Yin là Zheng Ce. Trưng Nhị là Zhen Er.</p></span><p align="LEFT"></p><span style="font-family: times;"><p align="LEFT">Zhi Lao Hu hay Chih Lao Hu là con cọp giấy già (chỉ lão hổ) chữ của Mao Trạch Ðông để gọi Mỹ hồi chiến tranh Cao Ly để tuyên truyền, hô hào người dân không nên sợ Mỹ tuy Mỹ có bom nguyên tử.</p></span><p align="LEFT"></p><span><span style="font-family: times;"><span style="color: blue;"><b><p align="LEFT"><u><i>Cụ Vũ Ước uocvu@pacbell.net</i></u></p></b></span><p align="LEFT">Người Việt Nam gọi là mạt chược. Thực ra tên của nó là ma tước. Người Trung Hoa cũng còn gọi là Ma Tướng Bài Hí hay Mã Tướng Bài Hý. Tiếng Anh là mahjong hay mah-jongg.</p><p align="LEFT">Có một thuyết nói là đức Khổng Tử rất thích mạt chược nhưng điều đó không đúng. Mạt chược chỉ xuất hiện từ thế kỷ thứ 19, thời loạn Thái Bình Thiên Quốc. Năm 1949, Cộng Sàn lên cầm quyền ở Hoa lục, mạt chược bị cấm nhưng vẫn có người chơi lén lút.</p><p align="LEFT">Mạt chược được chơi nhiều kiểu khác nhau. Hương Cảng hay Quảng Ðông là cách chơi phổ thông nhất. Ngoài ra cũng còn kiểu Tứ Xuyên, Ðài Loan, Nhật và Mỹ, Singapore, Malaysia, Việt Nam, Phi Luật Tân, Phúc Kiến...</p><p align="LEFT">Nhiều danh từ trong mạt chược đã tiến vào ngôn ngữ của người Việt.</p><p align="LEFT">Hồ là chữ Hán của ù; phụng là phỗng; cống là coong; mãn quán là mủn cun; tự mạc là chỉ mó; cống thuận phạt là coong sừng phá...</p><p align="LEFT">(Ðây là giài thích của một người hoàn toàn không biết chơi mạt chược)</p></span></span><p align="LEFT"></p><span><span style="font-family: times;"><span style="color: blue;"><b><p align="LEFT"><u><i>Ông Lê Huy, Falls Church, Virginia</i></u></p></b></span><p align="LEFT">Mãi là mua. Mại là bán.</p><p align="LEFT">Gọi gái mãi dâm là không đúng. Phải nói là gái mại dâm.</p><p align="LEFT">Khách mãi dâm là khách mua dâm.</p><p align="LEFT">Ðể khỏi lầm, tại sao không nói là khách mua dâm, gái bán dâm.</p><p align="LEFT">Bàng quan là người đứng ở ngoài ngó vào. Bàng là ngoài. Quan la nhìn, ngó, quan sát.</p><p align="LEFT">Bàng quang là cái bọng đái. Nói anh ấy là người bàng quang là không đúng. Có ghét lắm thì cũng không thể gọi người ta là cái bọng nước đái.</p></span></span><p align="LEFT"></p><span style="font-family: times;"><i></i><p align="LEFT"><i>Inauguration</i> là lễ tức vị, lễ đăng quang (của vua hay nữ hoàng), lễ tuyên thệ nhậm chức của tổng thống Mỹ. Chữ này tiếng Pháp viết giống tiếng Anh.</p><i></i><p align="LEFT"><i>Inaugural</i> là tĩnh từ nghĩa là đầu tiên.</p><p align="LEFT"><i>Inauguarate </i>là bắt đầu, khởi đầu</p></span><p align="LEFT"></p><span style="font-family: times;"><i></i><p align="LEFT"><i>Speaker </i>là cái loa <i>(loudspeaker</i>), người nói, diễn giả, nhà hùng biện, chủ tịch hạ viện (Mỹ).</p><i></i><p align="LEFT"><i>Spokesman</i> là phát ngôn viên (<i>porte parole</i>).</p></span><p align="LEFT"></p><span><span style="font-family: times;"><span style="color: blue;"><b><p align="LEFT"><u><i>Ông Phan Thạch, Pasadena, California</i></u></p></b></span><i></i><p align="LEFT"><i>Yankee </i>có ba nghĩa:</p><p align="LEFT">Người dân sống ở miền Tân Anh Cát Lợi (New England).</p><p align="LEFT">Người sống ở các tiểu bang miền bắc. Người lính liên bang trong thời nội chiến Nam Bắc.</p><p align="LEFT">Người Mỹ nói chung.</p><i></i><p align="LEFT"><i>Yankee</i> có mang theo ý nghia khinh miệt, kỳ thị. Danh từ <i>Gringo </i>cũng mang ý nghĩa như Yankee ở Nam Mỹ, nhất là ở Mexico.</p></span></span><p align="LEFT"></p><span><p align="LEFT"><span><span style="font-family: times;">Quí nam là con trai út. Quí nữ là con gái út.</span></span></p></span></span></span></span></span></span></span><div><span style="background-color: white; color: black; font-size: medium;"><p align="center"><b><span style="color: green; font-family: times;">7-11-2008</span></b></p><hr /></span><div align="left"><span style="color: black;"><span><span lang="EN"><span style="background-color: white; color: black; font-size: medium;"><p class="MsoNormal"><b><span style="font-style: italic; text-decoration-line: underline;"><span style="color: blue; font-family: times;">Ông Nguyễn Phúc, Santa Ana, California</span></span></b></p><p class="MsoNormal"><span><span style="font-family: times;">Thường thì người ta không nói <i>Take2Tango</i>, mà phải nói là <i>“It takes two to tango”.</i><o:p></o:p></span></span></p><p class="MsoNormal"><span style="font-family: times;">Câu “<i>It takes two to tango”</i> có nghĩa là phải hai người mới nhẩy tango được. Câu này muốn nói là một người thì không làm nổi, phải có người thứ hai nữa. <i>Tại anh, tại ả, tại cả đôi đường. </i>Không thể một người làm được cái tội ác, cái công việc khó khăn, cái việc tốt đẹp đó. Phải <i>thuận vợ thuận chồng</i> thì mới tát được biển đông.</span></p><p class="MsoNormal"><span><span style="font-family: times;"><i>Kim Mã, ngọc đường</i> là những chữ trong Kiều, đại ý nói là khi Kim Trọng đỗ đạt, thì Kiều không còn ở nhà nữa, Kim Trọng lấy Thúy Vân mà vẫn nhớ tới Kiều, người mà Kim đã thề thốt với Kim từ ngày xưa, mà nay Kiều không được hưởng phú quí bên chàng:</span></span></p><p class="MsoNormal"><i><span style="font-family: times;">Ấy ai hẹn ngọc thề vàng<br />Bây giờ Kim Mã, ngọc đường với ai</span></i></p><p class="MsoNormal"><span><span style="font-family: times;">Kim Mã hay cũng gọi kà Kim Mã Môn, là nơi có bầy một con ngựa đúc bằng đồng của Hán Vũ Ðế. Cửa Kim Mã là nơi các quan đợi để vào chầu vua.<o:p></o:p></span></span></p><p class="MsoNormal"><span><span style="font-family: times;">Kim Mã cũng xuất hiện trong hai câu:<o:p></o:p></span></span></p><p class="MsoNormal"><i><span style="font-family: times;">Nàng rằng trộm liếc dung quang<br />Chẳng sân ngọc bội cũng phường Kim Môn</span></i></p><p class="MsoNormal"><span><span style="font-family: times;">Kim Môn được hiểu là chốn triều đình, cảnh sang giầu phú quí.<o:p></o:p></span></span></p><p class="MsoNormal"><span><span style="font-family: times;">Ngọc đường là tên gọi chung cung điện nhà vua, nơi các phi tần ở. Kim Mã, ngọc đường là nơi triều đình, quyền quí giầu sang.<o:p></o:p></span></span></p><p class="MsoNormal"><span style="font-family: times;">Bài có những chữ Hồng, Hồng, Tuyết, Tuyết thực ra có tựa là Gặp Cô Ðầu Cũ. Bài này không phải của Nguyễn Khuyến mà của Dương Khuê, cụ nghè Vân Ðình, người bạn rất thân của Nguyễn Khuyến mà Nguyễn Khuyến đã khóc rất cảm động (<i>Bác Dương thôi đã thôi rồi...</i>)</span></p><p class="MsoNormal"><span style="font-family: times;">Hồng và Tuyết là tên của hai cô đầu mà tác giả gặp lại sau 15 năm. Hai cô thì đang kỳ tơ liễu mà tác giả thì đã thành một ông già. Một bên hồng nhan (má hồng, còn trẻ) một bên thì bạch phát (tóc bạc, đã già).</span></p><p class="MsoNormal"><span style="font-family: times;">Ðây là hai câu chữ của bài hát nói:</span></p><p class="MsoNormal"><i><span style="font-family: times;">Ngã lãng du thời quân thượng thiếu<br />Quân kim hứa giá, ngã thành ông</span></i></p><p class="MsoNormal"><span><span style="font-family: times;">Lục ta còn đi chơi phóng túng thì người còn nhỏ / bây giờ người đến tuổi lấy chồng thì ta đã thành ông ... lão.<o:p></o:p></span></span></p><p class="MsoNormal"><span><span style="font-family: times;">Thú Thanh Sơn là thú hát cô đầu. Thanh Sơn là một nơi thuộc huyện Sơn Lãng, phủ Thanh Oai tỉnh Hà Ðông là nơi nhiều nhà hát.<o:p></o:p></span></span></p><p class="MsoNormal"><span style="color: blue; font-family: times;"><b><span style="font-style: italic; text-decoration-line: underline;">Ông N. V. S., San Jose, California</span></b></span></p><p class="MsoNormal"><span style="font-family: times;">Cảm ơn ông gửi cho mấy câu đối hay tận mạng:</span></p><p class="MsoNormal"><span style="font-style: italic;"><span style="font-family: times;">Con bò cạp cạp con bò cạp, cạp đúng chỗ bò mà bò đúng chỗ cạp<o:p></o:p></span></span></p><p class="MsoNormal"><span style="font-style: italic;"><span style="font-family: times;">Thầy sinh vật, vật cô sinh vật, vật đúng chỗ sinh mà sinh đúng chỗ vật<o:p></o:p></span></span></p><p class="MsoNormal"><span style="font-style: italic;"><span style="font-family: times;">Anh tiểu thương thương chị tiểu thương, thương đúng chỗ tiểu mà tiểu đúng chỗ thương<o:p></o:p></span></span></p><p class="MsoNormal"><span style="font-style: italic;"><span style="font-family: times;">Anh cà phê cà chị cà phê, cà đúng chỗ phê mà phê đúng chỗ cà</span></span></p><p class="MsoNormal"><span><span style="font-family: times;">Câu cuối xin gửi tăng lại cho các vua cà phê ôm.<o:p></o:p></span></span></p><p class="MsoNormal"><span style="font-family: times;">Cụ Vương Hồng Sển đã qua đời tại Gia Ðịnh ngày 9 tháng 12 năm 1996, hưởng thọ 94 tuổi. Thực ra cụ tên là Vương Hồng Thanh, nhưng viết là Sển vì một sai sót của người khai sinh cho cụ. Cụ có một lối văn không ai có thể bắt chước được. Ðọc cụ như đang nghe chuyện của một ông già xưa Nam kỳ. Ông nên đọc cuốn Hơn Nửa Ðời Hư, Sài Gòn Năm Xưa, Sài Gòn Tả Pín Lù...</span></p><p class="MsoNormal"><span><span style="font-family: times;">Bộ sưu tập đồ cổ của cụ nghe nói không còn nữa sau ngày cụ qua đời.<o:p></o:p></span></span></p><p class="MsoNormal"><b><span style="font-style: italic; text-decoration-line: underline;"><span style="font-family: times;"><span style="color: blue;">Một độc già ký tên không rõ</span><o:p></o:p></span></span></b></p><p class="MsoNormal"><span><span style="font-family: times;">ECNALUBMA là những chữ viết ngược trên đầu của các xe cúu thương để những người lái phía trước nhìn vào kính chiếu hậu để đọc thành AMBULANCE, biết mà tránh cho xe cứu thương vượt lên trước.<o:p></o:p></span></span></p><p class="MsoNormal"><span style="font-family: times;">TRILLION là chữ bên Anh hiểu khác bên Mỹ.</span></p><p class="MsoNormal"><span style="font-family: times;">Trillion của Mỹ là con số 1, theo sau à 12 số zero: 1.000.000.000.000, là một ngàn tỉ.</span></p><p class="MsoNormal"><span><span style="font-family: times;">Trillion bên Anh là con số 1, theo sau là 18 con số zero: 1.000.000.000.000.000.000 là 1 tỉ tỉ.<o:p></o:p></span></span></p><p class="MsoNormal"><b><i><span style="font-family: times;"><span style="color: blue;"><span style="text-decoration-line: underline;">Ông </span></span><a href="mailto:Chendb@yahoo.com" style="color: blue;">Chendb@yahoo.com</a></span></i></b></p><p class="MsoNormal"><span style="font-family: times;">Con kiến mà kiện củ khoai</span></p><p class="MsoNormal"><span style="font-family: times;">Ðây là những câu ca dao có câu đầu là con kiến mà kiện củ khoai:</span></p><p class="MsoNormal"><i><span style="font-family: times;">Con kiến mà kiện củ khoai<br />Kiện đi kiện lại đã ba năm tròn<br />Bây giờ kiến đã có con<br />Củ khoai mọc mậm vẫn còn kiện nhau</span></i></p><p class="MsoNormal"><span style="font-family: times;">Những câu này để nói về việc làm vô ích của người đầu dơn đi kiện xưa kia khi mà nén bạc đâm toạc tờ giấy (<i>có ba trăm lạng là xong cả / thuở ấy làm quan cũng thế a?</i> Nguyễn Khuyến vịnh Kiều).</span></p><p class="MsoNormal"><span style="font-family: times;">Kiện củ khoai là một việc làm vô ích, đơn kiện nộp đi nộp lại, quan vẫn không xử, hệt như củ khoai nằm đấy, đến khi củ khoai mọc mầm (mậm) mà đơn vẫn chưa được xét, kiện đã mấy đời, mà vụ kiện vẫn chưa tiến triển.</span></p><p class="MsoNormal"><span style="font-family: times;">Tại sao lại củ khoai? Có thể tác giả câu ca dao này có nhiều điều bực bội, nên gọi đối tượng của vụ kiện bằng những chữ không đẹp lắm.</span></p><p class="MsoNormal"><span><span style="font-family: times;">Thay vì văng ra một tiếng tục, người ta nói: kiện cái củ khoai nhà ông đây này, hay kiện cái củ từ tao nhá...<o:p></o:p></span></span></p></span></span></span></span><div><span style="background-color: white; color: black; font-size: medium;"><p align="center"><b><span style="color: green; font-family: times;">10-10-2008</span></b></p><hr /></span><div align="left"><span style="color: black;"><span style="background-color: white; font-size: medium;"><span><span style="font-family: times;"><b><span style="color: blue;"><p align="LEFT"><u><i>Ông Nguyễn Phú, Garden Grove, California</i></u></p></span></b><i></i><p align="LEFT"><i>Bloody</i> là tiếng chửi thề thường nghe thấy ở Anh, Úc và Tân Tây Lan. Ở Mỹ rất ít người dùng nó.</p><i></i><p align="LEFT"><i>Bloody </i>được dùng như một tĩnh từ: <i>That bloody bastard!</i></p><i></i><p align="LEFT"><i>Bloody</i> cũng được dùng như một trạng từ, bổ nghĩa cho một tĩnh từ đi theo sau: <i>It’s a bloody nice car!</i></p><i></i><p align="LEFT">Ngày nay, <i>bloody</i> đã mất đi nhiều ý nghĩa tục tĩu của nó để thành một chữ đệm cho một danh từ hay một tĩnh từ mạnh hơn.</p><p align="LEFT">Một giải thích nói rằng <i>bloody</i> nguyên là những chữ <i>By Our Lady</i> nói thật nhanh, đại khái là Chúa ơi, Mẹ ơi!</p><p align="LEFT"></p><p align="LEFT">Chữ F... có một giải thích cho rằng nó là viết tắt của các chữ này: <i>Fornification Under the Consent of the King.</i> Có lẽ không đúng vì chuyện ấy đâu có cần phải được sự đồng ý của nhà vua mới làm được!</p><p align="LEFT"></p><b></b></span></span><p align="LEFT"><span><span style="font-family: times;"><b><u><i><span style="color: blue;">Cô Mỹ Lệ (</span></i></u></b><u><i><span style="color: blue;"><b>kimmyle831@gmail.com</b></span></i></u><b><u><i><span style="color: blue;">)</span></i></u></b></span></span></p><span><span style="font-family: times;"><b></b><i></i></span></span><p align="LEFT"><span><span style="font-family: times;"><i>Should have</i> thường đươc viết ngắn lại thành <i>should’ve</i>. Trong khi nói, chữ <i>"ve"</i> thường được phát âm rất gần với chữ <i>"of"</i> nên có một số người viết xuống thành <i>should of, would of, could of.</i></span></span></p><span><span style="font-family: times;"><i></i></span></span><p align="LEFT"><span><span style="font-family: times;">Ðó là những cách viết hoàn toàn sai. Phải là <i>should’ve,</i> theo sau là past participle của động từ chính. <i>Should have, could have, would have</i> đều để nói về những việc làm không xẩy ra: <i>I should have known better with a girl like you</i> (Ca khúc của The Beatles) Câu này nghĩa là đáng lẽ chàng đã phải hiểu, nhưng chàng đã không hiểu gì hết.</span></span></p><p align="LEFT"><span><span style="font-family: times;">Tôi không biết ông giáo sư cô hỏi.</span></span></p><span><p align="LEFT"></p><span><span style="font-family: times;"><span style="color: blue;"><b><p align="LEFT"><u><i>Ông Phạm Vũ, Seattle, Washington</i></u></p></b></span><p align="LEFT">Main Street là tên thường thấy tại các thành phố Hoa kỳ, Canada, Ái Nhĩ Lan và Tô Cách Lan. Ở nước Anh, tên High Street thường thấy nhiều hơn. Có khi là những tên khác như Fore Street, Front Street.</p><p align="LEFT">Tại Canada thuộc Pháp, người ta gọi là Rue Principale.</p><p align="LEFT">Main Street trong mấy ngày hôm nay khi các nhà làm luật lên tiếng về những khủng hoảng tài chính ở Hoa kỳ, thì nó có nghĩa là người dân thường ở Hoa kỳ, đối lại là Wall Street, các thành phần tài phiệt. Ở Canada, tương đương với Wall Street là Bay Street.</p></span></span><p align="LEFT"></p><span><span style="font-family: times;"><span style="color: blue;"><b><p align="LEFT"><u><i>Ông Quang Nguyễn, San Diego, California</i></u></p></b></span><i></i><p align="LEFT"><i>Lộng giả thành chân</i> nghĩa là đùa bỡn quá rồi hóa thành thật.</p><i></i><p align="LEFT"><i>Tiếng bấc tiếng chì</i> là điều nặng, điều nhẹ, là những câu nói bực bội, khó chịu. Bấc nhẹ. Chì nặng.</p><i></i><p align="LEFT"><i>Thuốc phiện hết nhà, thuốc trà hết phên</i> là hút thuốc phiện thì phải bán nhà cửa cơ nghiệp đi để hút. Nghiện trà và thuốc lào thì bẻ nhưng phên tre ra làm đóm thì phên cũng phải hết.</p><i></i><p align="LEFT"><i>Ma chê cưới trách</i> không phải là con ma hay chê trách đám cưới. Ma là tang ma. Ði đưa đám thì chê tang gia luộm thuộm, sơ sót. Ði đám cưới thì trách gia đình hai họ thiếu sót. Ý nói người cái gì cũng chê trách.</p></span></span><p align="LEFT"></p><span style="font-family: times;"><p align="LEFT">Mạn Hảo là ở đâu?</p><p align="LEFT">Mạn Hảo trong hai câu:</p><i><p align="center">Làm trai biết đánh tô tôm<br />Uống trà Mạn Hảo, xem Nôm Thúy Kiều</p></i><p align="LEFT">là một vùng thuộc tỉnh Hà Giang. Ba việc đánh tổ tôm, uống trà Mạn Hảo và đọc truyện Kiều bằng bản chữ Nôm là những thành tích của các tay chơi lịch lãm thời xưa.</p></span><p align="LEFT"></p><span style="font-family: times;"><p align="LEFT">Ðịa chỉ của tạp chí Bách Khoa là 160 đường Phan Ðình Phùng Sài Gòn. Tờ báo này không còn nữa. Không biết ông hỏi để làm gì.</p></span><p align="LEFT"></p><span style="color: blue; font-family: times;"><b><p align="LEFT"><u><i>Cô Trần Mỹ Phụng, New York</i></u></p></b></span><span><p align="LEFT"><span><span style="font-family: times;">Người hát bài El Paso là Marty Robbins đã qua đời năm 1982 hưởng thọ 57 tuổi. El Paso là một thị trấn có thật ở tiểu bang Texas nằm sát biên giới Mexico như câu chuyện được kể lại trong bài hát.</span></span></p></span></span></span></span><div><span style="background-color: white; color: black; font-size: medium;"><p align="center"><b><span style="color: green; font-family: times;">12-12-2008</span></b></p><hr /></span><div align="left"><span style="color: black;"><span style="background-color: white; font-size: medium;"><span><span style="font-family: times;"><b><span style="color: blue;"><p align="LEFT"><u><i>Cô M.T.</i></u></p></span></b><i><p align="LEFT">Khuê danh / Nhũ danh</p></i><p align="LEFT"><i>Khuê </i>là phòng của phụ nữ. <i>Khuê nữ</i> là con gái còn ở với cha mẹ, chưa lấy chồng. <i>Khuê danh</i> là tên của phụ nữ chưa lấy chồng.</p><i></i><p align="LEFT"><i>Nhũ danh</i> là tên của phụ nữ được đặt lúc mới sinh, vẫn còn bú me (nhũ là sữa), chưa thành gia thất.</p><p align="LEFT"></p><span style="color: blue;"><b><p align="LEFT"><u><i>Cụ Phạm P.</i></u></p></b></span><p align="LEFT">Ðồng TRINH là đồng tiền xưa giá bằng một nửa xu.</p><p align="LEFT">Cũng có thể viết là CHINH, theo từ điển của linh mục Trần Văn Kiệm.</p><p align="LEFT"></p><span style="color: blue;"><b></b></span></span></span><p align="LEFT"><span><span style="font-family: times;"><span style="color: blue;"><b><u><i>Phượng Nguyên </i></u></b></span><i><a href="mailto:pbe_garung@yahoo.com"><b><span style="color: blue;">pbe_garung@yahoo.com</span></b></a></i></span></span></p><span style="font-family: times;"><i></i></span><p align="LEFT"><span><span style="font-family: times;"><i>Lâm </i>là tới. <i>Sàng</i> là giường. <i>Lâm sàng</i> là những gì quan sát hay thấy được của người bệnh trên giường bệnh. Hiện tượng lâm sàng, kinh nghiệm lâm sàng ...</span></span></p><span><span style="font-family: times;"><p align="LEFT"></p><i></i><p align="LEFT"><i>Phượng </i>hay <i>phụng</i> là một sinh vật hoang đường, tưởng tượng, không có thật. <i>Phượng hoàng </i>trong tiếng Anh là <i>phoenix</i>. Người ta tin là con chim này sống được từ 600 đến 800 năm. Khi gần đến ngày chết, phượng hoàng (Tây phương) làm cái tổ bằng quế rồi tự đốt cho tổ cháy, và từ đống tro này, phượng hoàng lại tái sinh.</p><p align="LEFT">Món cẳng phụng tại các tiệm ăn Trung Hoa chỉ là món chân gà.</p><i><p align="LEFT"></p></i><p align="LEFT"><i>Nguyên tiêu</i> là đêm rằm tháng Giêng. Mẹ cháu giải nghĩa tên của cháu như vậy là rất đúng. Cứ giữ cái tên đẹp ấy.</p><p align="LEFT"></p><span style="color: blue;"><b></b></span></span></span><p align="LEFT"><span><span style="font-family: times;"><span style="color: blue;"><b><u><i>Mỹ Lệ </i></u></b></span><i><a href="mailto:mle46@student.cccd.edu"><b><span style="color: blue;">mle46@student.cccd.edu</span></b></a></i><b><span style="color: blue;"><u><i></i></u></span></b></span></span></p><span><span style="font-family: times;"><b><span style="color: blue;"></span></b><i></i><p align="LEFT"><i>Go Figure</i> là một cuốn phim của Disney Channel.</p><i></i><p align="LEFT"><i>Many happy returns</i> là một câu chào hỏi, thường được dùng trong dịp sinh nhật. Câu này có nghĩa là hy vọng ngày hành phúc vui vẻ này sẽ còn trở lại nhiều lần nữa. Cũng có khi nói là <i>Many happy returns of the day.</i> Câu này nghe trịnh trọng hơn lời chúc <i>"Happy Birthday".</i></p><i></i></span></span><span><p align="LEFT"></p><span><span style="font-family: times;"><span style="color: blue;"><b><p align="LEFT"><u><i>Ông Trần Huỳnh Santa Ana, California</i></u></p></b></span><i></i><p align="LEFT"><i>Ground zero</i> là nơi bị tàn phá, hủy diệt hoàn toàn. Thí dụ Hiroshima và Nagasaki sau khi bị bom nguyên tử của Mỹ.</p><i></i><p align="LEFT"><i>Ground zero</i> (sau ngày 11 tháng 9 năm 2001) là nơi hai máy bay phản lực do khủng bố điều khiển lao vào hai cao ốc của Trung Tâm Mậu Dịch Thế Giới ở New York làm đổ sập cả hai tòa cao ốc và tàn phá nguyên một khu phố ở New York.</p><i></i><p align="LEFT"><i>Ground zero</i> cũng có nghĩa là một nơi bề bộn, không thứ tự, bừa bãi.</p></span></span><p align="LEFT"></p><span style="font-family: times;"><i></i><p align="LEFT"><i>sunuvabitch </i>là một cách viết khác của <i>son of a bitch</i>, hay <i>S.O.B. </i>Cũng có khi nói là <i>son of a gun</i> cho đỡ thô tục. Tương đương trong tiếng Việt là đồ chó đẻ.</p><i></i><p align="LEFT"><i>Son of a gun</i> thực ra có nghĩa là một người khó ưa, một người xấu tính.</p></span><p align="LEFT"></p><span style="font-family: times;"><i></i><p align="LEFT"><i>Cervelle d’oiseau </i>là óc chim. <i>Avoir une cervelle d’oiseau </i>là không thông minh, ngu đần. Tiếng Anh là <i>chicken brained</i> .</p></span><p align="LEFT"></p><span><span style="font-family: times;"><span style="color: blue;"><b><p align="LEFT"><u><i>Bà Ngọc, Buffalo, New York</i></u></p></b></span><p align="LEFT">Bộ <i>English For Today</i> của National Council of Teachers of English có thể mua qua Amazon.com. Ðây là bộ sách dùng để dậy Anh ngữ tại Hội Việt Mỹ Sài Gòn trước năm 1975. Toàn bộ gồm 6 cuốn:</p><i><p align="LEFT">At Home and at School</p><p align="LEFT">The World We Live in</p><p align="LEFT">The Way We Live</p><p align="LEFT">Our Changing World</p><p align="LEFT">Life in English Speaking Countries</p><p align="LEFT">Literature in English</p></i></span></span><p align="LEFT"></p><span style="font-family: times;"><p align="LEFT">Bộ <i>L’Anglais Vivant</i> của Carpentier-Fialip do nhà Hachette xuất bản là bộ sách rất hay nhưng quá cũ và đã bị các sách dậy Anh ngữ với phương pháp mới vượt qua rất lâu. Bà cũng có thể mua lại qua Amazon.com, khoảng dưới 10 đô la mỗi cuốn, nếu có.</p></span><p align="LEFT"></p><span style="font-family: times;"><p align="LEFT">Patti Page hiện sống tại San Diego, California. <i>Tennessee Waltz</i> đứng hạng nhất năm 1952. <i>I Went To Your Wedding</i> là <i>top hit</i> năm 1953. Khởi đầu, Patti Page hát<i> pop</i> nhưng trong những năm 1970, Patti Page nghiêng nhiều hơn về <i>country music</i>.</p></span><p align="LEFT"></p><span><p align="LEFT"><span><span style="font-family: times;">Hoành thánh hay vằn thắn, mì thắn, oằn thắn đều là những cách gọi khác nhau của món <i>hồn đồn</i> (hồn là thịt viên gói bột).</span></span></p></span></span></span></span><div><span style="background-color: white; color: black; font-size: medium;"><p align="center"><span><span style="font-family: times;"><span style="color: green;"><b>14</b></span><b><span style="color: green;">-11-2008</span></b></span></span></p><hr /></span><div align="left"><span style="color: black;"><span><span lang="EN"><span style="background-color: white; color: black; font-size: medium;"><p align="center" class="MsoNormal"><span style="font-style: italic; font-weight: 700;"><span style="font-family: times;"><span style="color: blue;">RƯỞI / RƯỠI</span><o:p></o:p></span></span></p><p class="MsoNormal"><span><span style="font-family: times;">Rưởi và rưỡi đều là một nửa.<o:p></o:p></span></span></p><p class="MsoNormal"><span><span style="font-family: times;">Nhưng rưỡi (dấu ngã) được dùng cho các số dưới 100.<o:p></o:p></span></span></p><p class="MsoNormal"><span><span style="font-family: times;">Rưởi (dấu hỏi) được dùng cho các số trên 100.<o:p></o:p></span></span></p><p class="MsoNormal"><span><span style="font-family: times;">HAI giờ rưỡi. NĂM đồng rưỡi. CHÍN hào rưỡi.<o:p></o:p></span></span></p><p class="MsoNormal"><span><span style="font-family: times;">MỘT TRĂM rưởi. HAI NGHÌN rưởi. BA VẠN rưởi. TÁM TRIỆU rưởi.<o:p></o:p></span></span></p><p class="MsoNormal"><span><span style="font-family: times;">Tại sao? Không biết. Như GRAND MÈRE chứ không GRANDE MÈRE. Và GRAND PLACE chứ không GRANDE PLACE.<o:p></o:p></span></span></p><p class="MsoNormal"><span><span style="font-family: times;">Có thể là nghe xuôi tai hơn.<o:p></o:p></span></span></p><p class="MsoNormal"><span><span style="font-family: times;">Ðây là tên của một ga nhỏ ở Anglesey Wales: <i>Llanfairpwllgwyngyllgogerychwymdrobwill<o:p></o:p></i></span></span></p><p class="MsoNormal"><span><span style="font-family: times;">Dịch nghĩa sang tiếng Anh là St Mary’s church in the hollow of the white hazel near the rapid whirlpool and the chutch of St Tysilio of the red cave.<o:p></o:p></span></span></p><p class="MsoNormal"><span><span style="font-family: times;">Khách du lịch nên tránh. Ði lạc mà hỏi thăm đường thì hơi mất thì giờ.<o:p></o:p></span></span></p><p class="MsoNormal"><b><span style="font-style: italic; text-decoration-line: underline;"><span style="font-family: times;"><span style="color: blue;">Ông Nguyễn Trần Q. Annandale, Virginia</span><o:p></o:p></span></span></b></p><p class="MsoNormal"><span><span style="font-family: times;">Có chữ “S” trong tên của đại học Johns Hopkins. Viết và nói mà thiếu chữ “S” thì người ấy có thể không tốt nghiệp đại học Johns Hopkins ở miền đông Hoa kỳ.<o:p></o:p></span></span></p><p class="MsoNormal"><span><span style="font-family: times;"><i>Dale </i>(trong Annandale, địa chỉ của ông) nghĩa là cái thung lũng nhỏ và hẹp, gốc tiếng Tô Cách Lan: <i>gleann.</i><o:p></o:p></span></span></p><p class="MsoNormal"><span><span style="font-family: times;"><i>Les Fleurs Du Mal,</i> tên nguyên thủy là <i>Les Limbes</i>, là tác phẩm của Charles Beaudelaire. Beaudelaire là đại biểu của phái <i>diabolistes</i> (ác ma phái).<o:p></o:p></span></span></p><p class="MsoNormal"><span><span style="font-family: times;">Hai chữ hành lạc đã bị văn chương báo chí làm cho bẩn đi. Hành lạc chỉ có nghĩa là chơi vui. Hành nghĩa là làm, là trải qua. Lạc là vui, thú, lạc thú.<o:p></o:p></span></span></p><p class="MsoNormal"><span><span style="font-family: times;">Nguyễn Công Trứ: <i>Cuộc hành lạc được bao nhiêu là lãi đấy</i> (hát nói).<o:p></o:p></span></span></p><p class="MsoNormal"><span><span style="font-family: times;">Nguyễn Công Trứ cũng viết:<o:p></o:p></span></span></p><p class="MsoNormal"><i><span style="font-family: times;">Nhân sinh bất hành lạc<br />Thiên tuế diệc vi thương<o:p></o:p></span></i></p><p class="MsoNormal"><span><span style="font-family: times;">Trên đời mà không biết vui chơi thì có sống được cả ngàn năm cũng vẫn như là chết yểu vậy.<o:p></o:p></span></span></p><p class="MsoNormal"><span><span style="font-family: times;"><i>Nhân tài thu diệp, tuấn kiệt thần tinh.</i><o:p></o:p></span></span></p><p class="MsoNormal"><span><span style="font-family: times;">Thần là sớm. Hôn là chiều tối. (Nghe chim như nhắc tấm lòng thần hôn / Kiều). Thần tinh là sao buổi sáng, ý nói thưa thớt, ít, không nhiều.<o:p></o:p></span></span></p><p class="MsoNormal"><span><span style="font-family: times;"><i>Nhân tài thu diệp</i> là người tài giỏi thì như lá thu. Lá rụng đi rất nhiều vào mùa thu nên nhân tài rất hiếm. Tuấn kiệt là người tài. <i>Tuấn kiệt thần tinh</i> là người tài giỏi thì như sao buổi sớm. Ðây là câu trích trong Bình Ngô Ðại Cáo của Nguyễn Trãi kể lại lúc Lê Lợi khởi nghĩa ở Lam Sơn, kiếm người tài giỏi để giúp thì rất khó, không có được bao nhiêu.<o:p></o:p></span></span></p><p class="MsoNormal"><b><span style="font-style: italic; text-decoration-line: underline;"><span style="font-family: times;"><span style="color: blue;">Cụ Hồ Văn Hòa, Springfield, VA</span><o:p></o:p></span></span></b></p><p class="MsoNormal"><span><span style="font-family: times;">Niên là năm, là tuổi. <i>Niên cao, tuế lão</i> nghĩa là tuổi nhiều, già lão.<o:p></o:p></span></span></p><p class="MsoNormal"><span><span style="font-family: times;">Niên đệ là tiếng mình tự xưng với người đồng khóa. Nhiều người dùng hai chữ niên đệ khi muốn nói là năm học (niên), và lớp học (đệ). Thí dụ nói ông ấy cùng niên đệ với tôi, tôi học đệ nhị năm 1961, ông ấy cũng thế. Nói như vậy e không đúng. Ðệ là em, dùng để nói nhún. Niên huynh là tiếng mình gọi (tôn) người khác cùng khóa với mình.<o:p></o:p></span></span></p><p class="MsoNormal"><span><span style="font-family: times;">Niên kỷ là tuổi tác, là số năm, số tuổi. Niên canh là là năm để tính theo can chi. Khai niên canh là khai tuổi tác: tuổi Bính Tuất (năm 1946).<o:p></o:p></span></span></p><p class="MsoNormal"><span><span style="font-family: times;">Tuế có hai nghĩa: năm, và tuổi.<o:p></o:p></span></span></p><p class="MsoNormal"><span><span style="font-family: times;">Tuế nguyệt là năm và tháng, nói chung là thì giờ. Tuế nguyệt thoi đưa là thời gian qua nhanh như con thoi trong khung cửi.<o:p></o:p></span></span></p><p class="MsoNormal"><span><span style="font-family: times;">Tuế thí là kỳ thi mỗi năm một lần<o:p></o:p></span></span></p><p class="MsoNormal"><span><span style="font-family: times;">Kỷ là số năm.<o:p></o:p></span></span></p><p class="MsoNormal"><span><span style="font-family: times;">Thập kỷ là 10 năm. Nhưng kỷ lại là 12 năm. Thế kỷ là 100 năm.<o:p></o:p></span></span></p><p class="MsoNormal"><b><span style="font-style: italic; text-decoration-line: underline;"><span style="font-family: times;"><span style="color: blue;">Ông B. Nguyễn, Garden Grove, California</span><o:p></o:p></span></span></b></p><p class="MsoNormal"><span><span style="font-family: times;">Cám ơn ông gửi cho mấy câu về du lịch Việt Nam, nhưng chuyện bây giờ về nước du lịch thì tôi không nghĩ đến. Tuy vậy, mấy câu của ông gửi cho thì hấp dẫn lắm:<o:p></o:p></span></span></p><p class="MsoNormal"><o:p><span style="font-family: times;"> </span></o:p></p><p class="MsoNormal"><i><span style="font-family: times;">Chưa đi chưa biết Sài Gòn<br />Ði về trong túi không còn một xu<br />Giận mình vì thấy mình ngu<br />Mình ăn thì ít, thằng cu ăn nhiều<o:p></o:p></span></i></p><p class="MsoNormal"><span><span style="font-family: times;">*****<br /><i>Chưa đi chưa biết Huế thương<br />Ði rồi mới biết Huế thường như ai<br />Nhưng mà Huế thiệt là tài<br />Hắn chơi dưới nước, mình chơi trên bờ<o:p></o:p></i></span></span></p><p class="MsoNormal"><span><span style="font-family: times;">*****<br /><i>Chưa đi chưa biết Vũng Tầu<br />Ði rồi mới biết họ giầu hơn ta<br />Có tắm biển, có mát xa<br />Có gà móng đỏ đem ra đá liền<o:p></o:p></i></span></span></p><p class="MsoNormal"><span><span style="font-family: times;">*****<br /><i>Chưa đi chưa biết Ca Li<br />Ði rồi mới thấy cái gì cũng mê<br />Ca Li đi dễ khó về<br />Em đi bơm ngực, chị về bơm mông<br />Bolsa đất chật người đông<br />Thạch Sanh thì ít, Lý Thông thì nhiều<o:p></o:p></i></span></span></p><p class="MsoNormal"><b><span style="font-style: italic; text-decoration-line: underline;"><span style="font-family: times;"><span style="color: blue;">Ông John Phạm, Santa Ana, California</span><o:p></o:p></span></span></b></p><p class="MsoNormal"><span><span style="font-family: times;">Nghề này thì lấy ông này tiên sư (Kiều)<o:p></o:p></span></span></p><p class="MsoNormal"><span><span style="font-family: times;">Tiên sư là tổ, là người xướng xuất, đi bước đầu của một nghề nào đó. Nghề trong câu Kiều dẫn ở trên là nghề làm đĩ. Tiên sư của nghề làm đĩ là Quản Trọng, một nhân vật đời Xuân Thu. Các nhà chứa ngày xưa đều có bầy một pho tượng với đôi lông mày trắng. Tượng này còn được gọi là thần Mày Trắng, thần Bạch Mi.<o:p></o:p></span></span></p><p class="MsoNormal"><span><span style="font-family: times;">Lúc Kiều vừa được Mã Giám Sinh đem vào trình diện Tú Bà, cảnh nhà chứa được tả trong những câu 927 đến 938, trong đó có nhắc tới thần Mày Trắng, tiên sư nghề làm đĩ. Không biết vì lý do gì Quản Trọng lại được (bị?) coi là tiên sư của nghề làm đĩ.<o:p></o:p></span></span></p></span></span></span></span><div><span style="background-color: white; color: black; font-size: medium;"><p align="center"><b><span style="color: green; font-family: times;">17-10-2008</span></b></p><hr /></span><div align="left"><span style="color: black;"><span style="background-color: white; font-size: medium;"><b><span style="color: blue; font-family: times;"><p align="LEFT"><u><i>Ông Nguyễn Khải Hoàng, Santa Ana, Caifornia</i></u></p></span></b><span><span style="font-family: times;"><i></i><p align="LEFT"><i>Joe six pack</i>, chữ bà Sarah Palin dùng trong cuộc tranh luận với thượng nghị sĩ Joe Biden thực ra không phải do bà chế ra. Danh từ này đã có từ lâu được dùng để chỉ một người đàn ông thuộc giai cấp thấp, thường là thấp hơn giai cấp trung lưu. Người đàn ông này thường làm nghề lao động chân tay, thú của chàng là uống bia, chàng có thể ngồi xem <i>football</i> trên màn ảnh truyền hình uống một lúc 6 lon bia <i>(six pack)</i> một cách dễ dàng.</p><i></i><p align="LEFT"><i>Six pack</i> cũng có nghĩa là sáu bắp thị nổi trên bụng. Những bắp thịt này gọi là <i>abs,</i> hay <i>six pack abs</i> vì nó trông giống như 6 lon bia xếp cạnh nhau, thì lại không thấy ở những cái bụng uống bia (<i>beer belly</i>) của <i>Joe six pack.</i></p><i></i></span><p align="LEFT"></p><span style="font-family: times;"><i></i><p align="LEFT"><i>Hockey mom</i> là chữ bà Palin dùng để mô tả bà. Hockey là môn chơi thịnh hành tại các tiểu bang lạnh. <i>Hockey mom</i> là người phụ nữ, thường là không đi làm, ở nhà, lo cho con cái, chở con đi học, đi học đàn, đi chơi thể thao, chơi hockey...</p><p align="LEFT">Còn có các phụ nữ được gọi bằng danh từ <i>soccer moms</i>. Những bà mẹ này thường thuộc giai cấp trung lưu, nhà ở các khu ngoại ô, các thị trấn nhỏ. Không thấy có <i>hockey mom</i> hay <i>soccer mom</i> ở những khu nghèo (<i>ghettos</i>) trong các thành phố như New York, Los Angeles hay Detroit...</p></span><p align="LEFT"></p><span><span style="font-family: times;"><span style="color: blue;"><b><p align="LEFT"><u><i>CÔ Q.A.</i></u></p></b></span><i></i><p align="LEFT"><i>Maverick </i>có hai nghĩa.</p><i></i><p align="LEFT"><i>Maverick</i> là một con bê (bò con) đi lạc mẹ ra khỏi đàn khi chưa được đóng dấu chín trên lưng để cho biết nó thuộc về đàn bò nào, của trại nào.</p><i></i><p align="LEFT"><i>Maverick</i> trong trường hợp ông McCain vẫn mô tả mình, là người không hành xử, làm theo, đồng ý với những định luật, lập trường chung, là một người đi ngược lại ý kiến tập thể, thường là hệ thống cầm quyền. Ông McCain nói rằng ông không đồng ý với chính phủ Bush trong nhiều việc. Ông Obama cho là ông McCain chỉ là sự nối dài của chính phủ Bush. Ông Joe Biden gọi ông McCain là <i>sidekick</i> chứ không phải là <i>maverick.</i></p><i></i><p align="LEFT"><i>Sidekick</i> là phụ tá, là đàn em. Thí dụ Ed McMahon là <i>sidekick</i> của Johnny Carson; Tonto là <i>sidekick </i>của The Lone Ranger; Robin là <i>sidekick</i> của Batman.</p><b><p align="LEFT"></p><span style="color: blue;"><p align="LEFT"><u><i>GOOD DAY MATE</i></u></p></span></b></span></span><span><span><span style="font-family: times;"><i></i></span></span><p align="LEFT"><span><span style="font-family: times;"><i>Good Day Mate</i> là câu chào nghe thấy tại Úc. Nhưng không bao giờ nó được nói rõ ràng từng âm một, mà luôn luôn bị nuốt bớt một nửa của chữ GOOD để thành <i>G’day mate</i>.</span></span></p><p align="LEFT"><span><span style="font-family: times;">Nhưng câu chào này có thể trong vài ba chục năm nũa sẽ không còn được nghe thấy nữa. Câu này gần như lúc nào cũng ở trên môi của Paul Hogan, trong phim Crocodile Dundee và Steve Irwin trong những phim tài liệu săn cá sấu và thiên nhiên. Cả hai nói tiếng Anh với giọng đặc biệt Úc mà người ta gọi là <i>broad Australian.</i></span></span></p><span><span style="font-family: times;"><i></i></span></span><p align="LEFT"><span><span style="font-family: times;">Lý do là vì người dân Úc đang tìm cách bỏ đi những ảnh hưởng của cái gốc gác thuộc địa Anh của họ để phát triển một lối nói riêng của Úc.</span></span></p><p align="LEFT"><span><span style="font-family: times;">Người Úc sẽ không còn cần phải cố gắng, trong cách ăn nói, để làm cho họ khác ngươi Anh đi bằng ngôn ngữ nữa. Giọng bình dân Úc biến đi đã đành, luôn cả giọng Anh có học của người Úc cũng sẽ biến đi khi người Úc có được giọng riêng của họ. Lối nói bình dân của người Úc (<i>broad Australian</i>) là nỗ lực để làm khác đi, không giống tiếng Anh mang từ Anh sang để người Úc có một cách nói riêng của mình. Ðiều đó không còn cần thiết như hồi thế kỷ thứ 19 nữa.</span></span></p><p align="LEFT"><span><span style="font-family: times;">Tiếng Úc nghe rất "<i>cute" </i>tuy hơi khó nghe một chút. Nghe quen thì cũng hay lắm.</span></span></p></span></span></span></span><div><span style="background-color: white; color: black; font-size: medium;"><p align="center"><b><span style="color: green; font-family: times;">12-12-2008</span></b></p><hr /></span><div align="left"><span style="color: black;"><span style="background-color: white; font-size: medium;"><span><span style="font-family: times;"><b><span style="color: blue;"><p align="LEFT"><u><i>Cô M.T.</i></u></p></span></b><i><p align="LEFT">Khuê danh / Nhũ danh</p></i><p align="LEFT"><i>Khuê </i>là phòng của phụ nữ. <i>Khuê nữ</i> là con gái còn ở với cha mẹ, chưa lấy chồng. <i>Khuê danh</i> là tên của phụ nữ chưa lấy chồng.</p><i></i><p align="LEFT"><i>Nhũ danh</i> là tên của phụ nữ được đặt lúc mới sinh, vẫn còn bú me (nhũ là sữa), chưa thành gia thất.</p><p align="LEFT"></p><span style="color: blue;"><b><p align="LEFT"><u><i>Cụ Phạm P.</i></u></p></b></span><p align="LEFT">Ðồng TRINH là đồng tiền xưa giá bằng một nửa xu.</p><p align="LEFT">Cũng có thể viết là CHINH, theo từ điển của linh mục Trần Văn Kiệm.</p><p align="LEFT"></p><span style="color: blue;"><b></b></span></span></span><p align="LEFT"><span><span style="font-family: times;"><span style="color: blue;"><b><u><i>Phượng Nguyên </i></u></b></span><i><a href="mailto:pbe_garung@yahoo.com"><b><span style="color: blue;">pbe_garung@yahoo.com</span></b></a></i></span></span></p><span style="font-family: times;"><i></i></span><p align="LEFT"><span><span style="font-family: times;"><i>Lâm </i>là tới. <i>Sàng</i> là giường. <i>Lâm sàng</i> là những gì quan sát hay thấy được của người bệnh trên giường bệnh. Hiện tượng lâm sàng, kinh nghiệm lâm sàng ...</span></span></p><span><span style="font-family: times;"><p align="LEFT"></p><i></i><p align="LEFT"><i>Phượng </i>hay <i>phụng</i> là một sinh vật hoang đường, tưởng tượng, không có thật. <i>Phượng hoàng </i>trong tiếng Anh là <i>phoenix</i>. Người ta tin là con chim này sống được từ 600 đến 800 năm. Khi gần đến ngày chết, phượng hoàng (Tây phương) làm cái tổ bằng quế rồi tự đốt cho tổ cháy, và từ đống tro này, phượng hoàng lại tái sinh.</p><p align="LEFT">Món cẳng phụng tại các tiệm ăn Trung Hoa chỉ là món chân gà.</p><i><p align="LEFT"></p></i><p align="LEFT"><i>Nguyên tiêu</i> là đêm rằm tháng Giêng. Mẹ cháu giải nghĩa tên của cháu như vậy là rất đúng. Cứ giữ cái tên đẹp ấy.</p><p align="LEFT"></p><span style="color: blue;"><b></b></span></span></span><p align="LEFT"><span><span style="font-family: times;"><span style="color: blue;"><b><u><i>Mỹ Lệ </i></u></b></span><i><a href="mailto:mle46@student.cccd.edu"><b><span style="color: blue;">mle46@student.cccd.edu</span></b></a></i><b><span style="color: blue;"><u><i></i></u></span></b></span></span></p><span><span style="font-family: times;"><b><span style="color: blue;"></span></b><i></i><p align="LEFT"><i>Go Figure</i> là một cuốn phim của Disney Channel.</p><i></i><p align="LEFT"><i>Many happy returns</i> là một câu chào hỏi, thường được dùng trong dịp sinh nhật. Câu này có nghĩa là hy vọng ngày hành phúc vui vẻ này sẽ còn trở lại nhiều lần nữa. Cũng có khi nói là <i>Many happy returns of the day.</i> Câu này nghe trịnh trọng hơn lời chúc <i>"Happy Birthday".</i></p><i></i></span></span><span><p align="LEFT"></p><span><span style="font-family: times;"><span style="color: blue;"><b><p align="LEFT"><u><i>Ông Trần Huỳnh Santa Ana, California</i></u></p></b></span><i></i><p align="LEFT"><i>Ground zero</i> là nơi bị tàn phá, hủy diệt hoàn toàn. Thí dụ Hiroshima và Nagasaki sau khi bị bom nguyên tử của Mỹ.</p><i></i><p align="LEFT"><i>Ground zero</i> (sau ngày 11 tháng 9 năm 2001) là nơi hai máy bay phản lực do khủng bố điều khiển lao vào hai cao ốc của Trung Tâm Mậu Dịch Thế Giới ở New York làm đổ sập cả hai tòa cao ốc và tàn phá nguyên một khu phố ở New York.</p><i></i><p align="LEFT"><i>Ground zero</i> cũng có nghĩa là một nơi bề bộn, không thứ tự, bừa bãi.</p></span></span><p align="LEFT"></p><span style="font-family: times;"><i></i><p align="LEFT"><i>sunuvabitch </i>là một cách viết khác của <i>son of a bitch</i>, hay <i>S.O.B. </i>Cũng có khi nói là <i>son of a gun</i> cho đỡ thô tục. Tương đương trong tiếng Việt là đồ chó đẻ.</p><i></i><p align="LEFT"><i>Son of a gun</i> thực ra có nghĩa là một người khó ưa, một người xấu tính.</p></span><p align="LEFT"></p><span style="font-family: times;"><i></i><p align="LEFT"><i>Cervelle d’oiseau </i>là óc chim. <i>Avoir une cervelle d’oiseau </i>là không thông minh, ngu đần. Tiếng Anh là <i>chicken brained</i> .</p></span><p align="LEFT"></p><span><span style="font-family: times;"><span style="color: blue;"><b><p align="LEFT"><u><i>Bà Ngọc, Buffalo, New York</i></u></p></b></span><p align="LEFT">Bộ <i>English For Today</i> của National Council of Teachers of English có thể mua qua Amazon.com. Ðây là bộ sách dùng để dậy Anh ngữ tại Hội Việt Mỹ Sài Gòn trước năm 1975. Toàn bộ gồm 6 cuốn:</p><i><p align="LEFT">At Home and at School</p><p align="LEFT">The World We Live in</p><p align="LEFT">The Way We Live</p><p align="LEFT">Our Changing World</p><p align="LEFT">Life in English Speaking Countries</p><p align="LEFT">Literature in English</p></i></span></span><p align="LEFT"></p><span style="font-family: times;"><p align="LEFT">Bộ <i>L’Anglais Vivant</i> của Carpentier-Fialip do nhà Hachette xuất bản là bộ sách rất hay nhưng quá cũ và đã bị các sách dậy Anh ngữ với phương pháp mới vượt qua rất lâu. Bà cũng có thể mua lại qua Amazon.com, khoảng dưới 10 đô la mỗi cuốn, nếu có.</p></span><p align="LEFT"></p><span style="font-family: times;"><p align="LEFT">Patti Page hiện sống tại San Diego, California. <i>Tennessee Waltz</i> đứng hạng nhất năm 1952. <i>I Went To Your Wedding</i> là <i>top hit</i> năm 1953. Khởi đầu, Patti Page hát<i> pop</i> nhưng trong những năm 1970, Patti Page nghiêng nhiều hơn về <i>country music</i>.</p></span><p align="LEFT"></p><span><p align="LEFT"><span><span style="font-family: times;">Hoành thánh hay vằn thắn, mì thắn, oằn thắn đều là những cách gọi khác nhau của món <i>hồn đồn</i> (hồn là thịt viên gói bột).</span></span></p></span></span></span></span><div><span style="background-color: white; color: black; font-size: medium;"><p align="center"><b><span style="color: green; font-family: times;">21-11-2008</span></b></p><hr /></span><div align="left"><span style="color: black;"><span><span lang="EN"><span style="color: black;"><span style="background-color: white; color: black; font-size: medium;"><span><span style="font-family: times;"><b><span style="color: blue;"><p align="LEFT"><u><i>Bà L. Westminster, California</i></u></p></span></b><p align="LEFT">Minh tinh có hai nghĩa với hai cách viết khác nhau. Một nghĩa là ngôi sao sáng, Kim tinh.</p><p align="LEFT">Minh tinh cũng có nghĩa là một diễn viên xuất sắc trong nghệ thuật điện ảnh (étoile du cinéma / movie star)</p><p align="LEFT">Nghĩa thứ hai của minh tinh là miếng vải lụa dài có viết tên họ và chức hàm của người chết.</p><p align="LEFT"></p><span style="color: blue;"><b></b></span></span></span><p align="LEFT"><span><span style="font-family: times;"><span style="color: blue;"><b><u><i>Cô Phạm Minh Thủy, </i></u></b></span><i><a href="mailto:ptmt1958@yahoo.com"><b>ptmt1958@yahoo.com</b></a></i></span></span></p><span><span style="font-family: times;"><p align="LEFT">Mấy câu cô hỏi là những câu trong bài Chiến Tranh Việt Nam và Tôi của Nguyễn Bắc Sơn. Ông tên là Nguyễn Văn Hải, sinh năm 1944 tại Phan Thiết. Thơ của ông rất hay đã đăng trên nhiều báo văn học ở Sài Gòn trước năm 1975. Cô lầm với Vũ Hữu Ðịnh, tác giả bài Còn Một Chút Gì Ðể Nhớ đã được phổ thành ca khúc.</p><p align="LEFT">Jean Paul Belmondo còn sống. Eddie Constantine là diễn viên người Mỹ, nhưng lại chỉ nổi tiếng ở Âu châu. Ông đóng nhiều phim hạng B, đã qua đời năm 1993. Ông cũng là một ca sĩ và coi việc ca hát quan trọng hơn diễn xuất nhưng lại nổi tiếng là diễn viên nhiều hơn.</p><p align="LEFT"></p><p align="LEFT">"<i>Ði ve vẩy về nhà rẫy chết</i>" là câu đố, giảng là cái áo.</p></span></span><span><p align="LEFT"></p><span style="font-family: times;"><p align="LEFT">Ngưu vừa là bò vừa là trâu. Nhưng rõ hơn thì phải dùng thủy ngưu để chỉ con trâu.</p><p align="LEFT">Ngưu đầu mã diện là đầu trâu mặt ngựa. Không phải là đầu bò mặt ngựa. Cũng không nói là thủy ngưu đầu mã diện.</p><p align="LEFT">Trâu trong chữ Hán không dính dáng gì tới con trâu. Trâu là tiếng Nôm. Trâu trong chữ Hán là tên một nước, quê của Mạnh Tử. Lỗ là quê của Khổng tử. Trâu Lỗ nghĩa là Khổng Mạnh.</p><i></i><p align="LEFT"><i>Từ nay Trâu Lỗ xin siêng học<br />Kẻo hổ mang danh tiếng thế gia</i> (Lê Quí Ðôn, nguyên bài dùng toàn tên của những giống rắn)</p></span><p align="LEFT"></p><span><span style="font-family: times;"><span style="color: blue;"><b><p align="LEFT"><u><i>Ông Nguyễn Ðình Phước, Toronto, Canada</i></u></p></b></span><p align="LEFT">Truyện Lục Súc Tranh Công đã được cố giáo sư Huỳnh Sanh Thông dịch sang tiếng Anh: <i>The Quarrel Of The Six Beasts.</i> Ông có thể hỏi Council On Southeast Asia Studies của đại học Yale xem có thể mua được không.</p></span></span><p align="LEFT"></p><span style="font-family: times;"><p align="LEFT">Muốn đọc thêm về Thiền Uyển Tập Anh, ông nên mua cuốn <i>Zen in Medieval Vietnam: A Study and Translation of Thien Uyen Tap Anh</i> của giáo sư Nguyễn Tự Cường (Ðại học George Mason, Virginia)</p></span><p align="LEFT"></p><span><span style="font-family: times;"><span style="color: blue;"><b><p align="LEFT"><u><i>Cụ Nguyễn Xuân Th., Garden Grove, California</i></u></p></b></span><p align="LEFT">Ðồng ý với cụ là khi người ấy gọi điện thoại cho cụ chỉ để hỏi thăm về một người khác mà tự xưng như thế là không được. Cụ không đang ở phòng mạch, cũng chưa đưa thẻ medicare hay medicaid cho ông ấy cà mà ông ấy xưng chức tước, bằng cấp ra như thế thì không phải phép. Cụ mắng là phải.</p><i><p align="LEFT"></p></i></span></span><p align="LEFT"><span><span style="font-family: times;"><i>Film Noir</i> là loại phim sản xuất trong những năm 1940 và 1950 với nội dung dựa trên những truyện trinh thám, tội ác, tình ái rẻ tiền.</span></span></p><span><span><span style="font-family: times;"><i></i></span></span><p align="LEFT"><span><span style="font-family: times;"><i>Série Noire</i> là loại sách trinh thám, tội ác... cũng rẻ tiền do nhà Gallimard xuất bản. Trước năm 1975, quầy bán sách cũ ở góc Nguyễn Huệ và Lê Lợi có bán nhiều loại sách này.</span></span></p></span></span></span></span></span><div><span lang="EN"><span style="background-color: white; color: black; font-size: medium;"><p align="center"><b><span style="color: green; font-family: times;">28-11-2008</span></b></p><hr /></span></span><div align="left"><span lang="EN"><span style="color: black;"><span><span lang="EN"><span style="color: black;"><span style="color: blue;"><b><span style="color: blue; font-family: times; font-size: medium;"><p align="center"><i style="background-color: white;">CHUYỆN TIẾNG ANH CỦA NGƯỜI VIỆT</i></p></span></b><span style="color: black;"><p align="LEFT"><span><span style="background-color: white; font-family: times; font-size: medium;">Việt Tide số 383 ở trang 71 có đăng một lá thư nói là của "<i>một nhóm thính giả Cali và Texas</i>" viết cho Ðinh Quang Anh Thái và nêu ra một số điều về ông Thái.</span></span></p><p align="LEFT"><span><span style="background-color: white; font-family: times; font-size: medium;">Nói rõ hơn, những người viết bức thư đó chê tiếng Anh của ông Thái và cho rằng tiếng Anh của ông Thái "<i>có thể gây phiền lòng chính khách ngoại quốc</i>".</span></span></p><p align="LEFT"><span><span style="background-color: white; font-family: times; font-size: medium;">Nhóm người (?) này dùng danh từ "<i>người ngoại quốc</i>" để đề cập đến những người Mỹ tại buổi kỷ niệm 15 năm đài Little Saigon Radio mới đây.</span></span></p><p align="LEFT"><span><span style="background-color: white; font-family: times; font-size: medium;">Danh từ "<i>người ngoại quốc</i>" được bức thư dùng để chỉ những người Mỹ có mặt tại buổi lễ là hoàn toàn sai. Chúng ta, người Việt mới là người ngoại quốc ở đất Mỹ. Chúng ta ở một nước khác đến đây sinh sống, cho dù là có trở thành công dân Mỹ rồi đi chăng nữa, thì chúng ta vẫn là người ngoại quốc qua mắt nhìn của người Mỹ. Chúng ta không thể gọi những người Mỹ, những người đã đến đây trước chúng ta, ra đời, lớn lên ở lãnh thổ này là "<i>người ngoại quốc</i>".</span></span></p><p align="LEFT"><span><span style="background-color: white; font-family: times; font-size: medium;">Lá thư không đồng ý với việc ông Thái dùng những chữ "<i>Non-Vietnamese speaking</i>" để chỉ người Mỹ. Những người viết lá thư khẳng định việc dùng những chữ này là không đúng và viết tiếp "<i>mình có thể dùng chữ "politicians" hay "honorable guests" để chỉ quan khách Mỹ... đặc biệt là không bao giờ dùng chữ "Non-Vietnamese speaking".</i></span></span></p><span><span style="background-color: white; font-family: times; font-size: medium;"><i></i></span></span><p align="LEFT"><span><span style="background-color: white; font-family: times; font-size: medium;">Chúng tôi nhớ ông Thái sau khi nói bằng tiếng Việt với cử tọa Việt, đã quay sang các khách Mỹ, những người không nói tiếng Việt, và nói với họ bằng tiếng Anh. Gọi những khách Mỹ là "<i>Non-Vietnamese speaking guests"</i> thì không có gì sai. Lại cũng không có gì là xúc phạm để có thể gây phiền lòng "<i>chính khách ngoại quốc</i>", nguyên văn.</span></span></p><p align="LEFT"><span><span style="background-color: white; font-family: times; font-size: medium;">Trong số khách Mỹ hôm ấy, có vài ba người Mỹ, trong đó có mấy người giữ những chức vụ dân cử địa phương, vậy thì tại sao lại nói là "<i>gây phiền lòng chính khách ngoại quốc"? </i>Chỉ vài ba người mà sao lại "<i>dùng chữ "politicians</i> " để chỉ quan khách Mỹ"?</span></span></p><p align="LEFT"><span><span style="background-color: white; font-family: times; font-size: medium;">Các tác giả bức thư còn đưa ra một số khẳng định khác cũng rất kỳ lạ.</span></span></p><p align="LEFT"><span><span style="background-color: white; font-family: times; font-size: medium;">Các (?) thính giả này viết là không nên nói "<i>I’m sorry"</i> trên sân khấu. Tại sao lại không? Tại sao lại cứ phải nói "<i>I sincerely apologize for being</i>..." Sách vở nào dậy như thế? Nói "<i>I am sorry</i>" thì sai ở đâu?</span></span></p><p align="LEFT"><span><span style="background-color: white; font-family: times; font-size: medium;">Các tác giả còn đề nghị không nên dùng "<i>to remember</i>" khi muốn nói "để tưởng nhớ" mà phải dùng "<i>to commeNmorate</i> (sic)..." trong khi chữ này bị viết sai tới HAI lần. Dùng động từ "<i>to remember</i>" với nghĩa tưởng nhớ không sai. <i>In memory of</i> là để tưởng nhớ. <i>Memorial Day,</i> ngày tưởng niệm, ghi nhớ cựu chiến binh. Cả hai chữ <i>memory</i> và <i>memorial </i>đều gốc gác, họ hàng với động từ <i>to remember.</i></span></span></p><span><span style="background-color: white; font-family: times; font-size: medium;"><i></i></span></span><p align="LEFT"><span><span style="background-color: white; font-family: times; font-size: medium;">Bức thư khẳng định là "<i>không bao giờ nói: "We invite you..."Invite" là mời đến ăn uống, tham dự..."</i> Chúng tôi hoàn toàn không hiểu các tác giả bức thư căn cứ vào đâu để nói như thế. Tại sao lại không thể dùng động từ "<i>to invite"</i> để mời làm những chuyện khác?</span></span></p><span><span style="background-color: white; font-family: times; font-size: medium;"><i></i></span></span><p align="LEFT"><span><span style="background-color: white; font-family: times; font-size: medium;"><i>Russian president Dmitri Medvedev was invited to</i>...Liên Hiệp Âu Châu mời ông Dmitri Medvedev tới hội nghị thượng đỉnh kinh tế Âu châu. Làm gì có chuyện ăn uống ở đây?</span></span></p><span><span style="background-color: white; font-family: times; font-size: medium;"><i></i></span></span><p align="LEFT"><span><span style="background-color: white; font-family: times; font-size: medium;"><i>We invited them upstairs to look at the book collection.</i> Mời lên gác xem sách thì ăn uống, tham dự ở đâu?</span></span></p><span><span style="background-color: white; font-family: times; font-size: medium;"><i></i></span></span><p align="LEFT"><span><span style="background-color: white; font-family: times; font-size: medium;"><i>The Bushes extended an invitation to the Obamas.</i> Gia đình ông Obama được ông bà Bush mời ăn uống cái gì?</span></span></p><p align="LEFT"><span><span style="background-color: white; font-family: times; font-size: medium;">Nói <i>"We invite you to return to your seats / sit down / take your seats..."</i> đều đúng. Hoàn toàn không có gì sai.</span></span></p><p align="LEFT"><span><span style="background-color: white; font-family: times; font-size: medium;">Tại sao phải mời người nói giỏi tiếng Anh lên nói để cho vẻ vang dân Việt?</span></span></p><p align="LEFT"><span><span style="background-color: white; font-family: times; font-size: medium;">Nói tiếng Anh có giọng Việt Nam không phải là cái tội. Hãy nghe giọng của Henry Kissinger với những dấu vết tiếng Ðức đặc sệt, nói chữ "W" không được thì có sao đâu? Ðức Ðạt Lai Lạt Ma, Ðức Giáo Hoàng Benedict 16 mà nói tiếng Anh đúng giọng Anh bao giờ? Tổng thống Vaclav Havel của cộng hòa Czech đọc diễn văn nhận giải Nobel có nói đúng giọng Anh không? Vẫn vẻ vang lắm đấy chứ.</span></span></p><p align="LEFT"><span><span style="background-color: white; font-family: times; font-size: medium;">Anh ngữ chỉ là phương tiện để chuyển đạt ý tưởng. Nói có không đúng một chút cũng không sao.</span></span></p><p align="LEFT"><span><span style="background-color: white; font-family: times; font-size: medium;">Bức thư cũng phê bình một người làm việc cho đài Little Saigon Radio là "<i>quá lão!"</i></span></span></p><span><span style="background-color: white; font-family: times; font-size: medium;"><i></i></span></span><p align="LEFT"><span><span style="background-color: white; font-family: times; font-size: medium;">"<i>Lão</i>" không phải là một cái tội, một điều xấu, một chuyện tệ hại.</span></span></p><p align="LEFT"><span><span style="background-color: white; font-family: times; font-size: medium;">Rồi ra, nếu may mắn thì ai cũng sẽ "<i>lão"</i> cả. Ðược <i>"lão</i>" nhiều khi cũng khó chứ không dễ. <i>Cổ lai hy</i> mà.</span></span></p><div><p align="center"><span><span style="background-color: white; font-family: times; font-size: medium;"><span style="color: green;"><b>31</b></span><b><span style="color: green;">-10-2008</span></b></span></span></p><hr /><div align="left"><span><b><span style="color: blue; font-family: times; font-size: medium;"><p align="LEFT"><u><i style="background-color: white;">Bà X. Westminster, CA</i></u></p></span></b><span><span style="background-color: white; font-family: times; font-size: medium;"><i></i><p align="LEFT"><i>Ngư tiều canh mục</i> là bốn nghề trong xã hội xưa. Ngư là nghề chài lưới, nghề đánh cá. Tiều là nghề đốn củi, làm rừng. Canh là nghề nông. Mục là nghề chăn nuôi.</p><p align="LEFT">Ngư Tiều Vấn Ðáp là tác phẩm của Nguyễn Ðình Chiểu, cũng có tên là Ngư Tiều Y Thuật Vấn Ðáp hay Ngư Tiều Vấn Ðáp Nho Y Diễn Ca gồm 3632 câu lục bát viết hồi cụ Nguyễn về sống tại Ba Tri, Bến Tre, khoảng giữa năm 1862 và 1863</p></span><p align="LEFT"></p><span style="background-color: white; font-family: times; font-size: medium;"><i></i><p align="LEFT"><i>Sĩ nông công thương</i> là bốn giai cấp trong xã hội cũ.</p><i></i><p align="LEFT"><i>Tước hữu ngũ sĩ cư kỳ liệt<br />Dân hữu tứ, sĩ vi chi tiên...<br /></i>(Nguyễn Công Trứ)</p><p align="LEFT">Tước có năm bậc (thượng đại phu, hạ đại phu, thượng sĩ, trung sĩ và hạ sĩ) thì sĩ đã được liệt vào trong. Dân có bốn hạng (sĩ, nông, công, thương) thì sĩ đứng đầu.</p><i></i><p align="LEFT"><i>Ngư tiều canh mục</i> là bốn nghề. <i>Sĩ nông công thương</i> là bốn đẳng cấp.</p><p align="LEFT">Sĩ bị chế diễu trong câu nói bình dân: <i>Nhất sĩ nhì nông / Hết gạo chạy rông / Nhất nông nhì sĩ.</i></p><i></i><p align="LEFT">Có một thời, báo chí và người dân Sài Gòn đưa ra những đẳng cấp mới là <i>nhất đĩ, nhì sư, tam cha, tứ tướng. </i>Xin viết lại ở đây như một ghi chép của một thời đã qua.</p></span><p align="LEFT"></p><span><span style="background-color: white; font-family: times; font-size: medium;"><span style="color: blue;"><b><p align="LEFT"><u><i>Ông Caowin35@yahoo.com</i></u></p></b></span><p align="LEFT">Ðài Pháp Á (Radio France Asie) trụ sở ở đường Boulevard de La Somme (sau đổi thành đường Hàm Nghi, Sài Gòn) giám đốc là Jean Varnous, chủ sự chương trình là Hoàng Cao Tăng. Xướng ngôn viên và cũng là biên tập viên tin tức là Minh Trang (Ngọc Trâm). Nhạc sĩ Hoàng Thanh Tâm, con trai của ông Hoàng Cao Tăng hiện sống tại Úc.</p></span></span><p align="LEFT"></p><span><span style="background-color: white; font-family: times; font-size: medium;"><span style="color: blue;"><b><p align="LEFT"><u><i>Bà D. P.</i></u></p></b></span><p align="LEFT">Ðồng ý với bà câu "Xin chúc quí vị những giờ còn lại vui vẻ hạnh phúc" nghe dễ sợ thật. Tại sao lại bắt người nghe sớm ra đi như thế! Ðó là trường hợp nói mà không nghĩ, không biết mình đang nói gì.</p><p align="LEFT">Cũng như khi nói xin quí vị chia sẻ những tin buồn trong ngày. Chúng tôi thích chia sẻ tin vui chứ không bao giờ thích được mời chia sẻ các tin buồn.</p></span></span><p align="LEFT"></p><span><span style="background-color: white; font-family: times; font-size: medium;"><span style="color: blue;"><b><p align="LEFT"><u><i>Cụ độc giả dấu tên</i></u></p></b></span><p align="LEFT">Thực ra, chữ TỜ không phải là tiếng Việt Cộng như cụ nghĩ. Chữ TỜ được dùng cùng với chữ TÊ đã từ lâu lắm, trước năm 1954 ở miền Bắc và vẫn còn tiếp tục được dùng cho đến ngày nay.</p><p align="LEFT">I tờ(i,t) còn có nghĩa là ít chữ nghĩa, không nhiều học vấn, kiến thức. <i>I tờ rít</i> là từ ngữ chữ chỉ chung những thành phần ít học, như chúng ta vẫn nói "<i>bọn ABC". I tờ rít</i> là phiên âm của chữ tiếng Pháp giả cầy:<i> Itorite.</i></p><i></i><p align="LEFT"><i>I tờ có móc cả hai<br />i ngắn có chấm, tờ dài có ngang</i>...<br /><i>Mình về ta chẳng cho về<br />Ta nắm vạt áo, ta đề bài thơ<br />Rằng ta mới học i tờ...</i></p><i></i><p align="LEFT">là những câu ca dao mới dùng để chống nạn mù chữ.</p><p align="LEFT">Tờ và Tê cùng để chỉ chữ "T" nhưng có khi chỉ dùng Tê được mà không dùng Tờ:</p><i></i><p align="LEFT"><i>Binh bình, tê Ư tư sắc tứ<br />Qui quí, hát Ô hô huyền hồ </i>(Nguyễn Khuyến)</p><p align="LEFT">Trong trường hợp đánh vần chữ TRÍ chẳng hạn. Không thể TỜ RỜ I TRI SẮC TRÍ mà phải TÊ E-RỜ I TRI SẮC TRÍ.</p><p align="LEFT">Ðồng ý với cụ là miền Bắc dùng TỜ, MỜ, NỜ, ÐỜ... nhiều hơn:</p><p align="LEFT">PỜ MU chẳng hạn, thay vì PÊ EM MỜ U(PMU).</p><p align="LEFT">Những kiểu nói như thế này chỉ thấy ở miền bắc: E NỜ NÙN(N), E NỜ CAO(L).</p><p align="LEFT">Trong khi đó, cách phân biệt này thì chỉ thấy ở miền Nam: BÊ BÒ(B) và BÊ PHỞ(P).</p></span></span><p align="LEFT"></p><span style="background-color: white; font-family: times; font-size: medium;"><i></i><p align="LEFT"><i>Yên ắng</i> không phải là chữ Việt Cộng. Ắng nghĩa là vắng bặt.</p></span><p align="LEFT"></p><span style="background-color: white; font-family: times; font-size: medium;"><i></i><p align="LEFT"><i>Im vắng</i> không cùng nghĩa với <i>yên ắng</i>.</p></span><p align="LEFT"></p><span style="color: blue; font-family: times; font-size: medium;"><b><p align="LEFT"><u><i style="background-color: white;">Ông Nguyễn Hiển, Santa Ana, California</i></u></p></b></span><span><p align="LEFT"><span><span style="background-color: white; font-family: times; font-size: medium;">Tiểu thừa là cỗ xe nhỏ. Tiểu thừa còn gọi là Nam Tông. Phật giáo ở Kampuchea, Lào, Thái Lan, Miến Ðiện và Tích Lan là Tiểu Thừa.</span></span></p><p align="LEFT"><span><span style="background-color: white; font-family: times; font-size: medium;">Chữ ông hỏi, Huệ Linh Ðốn, là phiên âm của Wellington, thủ đô Tân Tây Lan. Canberra, thủ đô Úc đọc theo lối Hán Việt là Kham Bồi Lạp. Thủ đô của Canada là Ốc Thái Hoa (Ottawa).</span></span></p><div><br /></div></span></span></span></div><div align="left" style="background-color: #ccffff; font-family: "Times New Roman"; font-size: medium;"><span lang="EN"><span style="font-family: "Times New Roman"; font-size: medium;"></span></span></div></div></span></span></span></span></span></span></span></div><div align="left" style="background-color: #ccffff; font-family: "Times New Roman"; font-size: medium;"><span lang="EN"><span style="font-family: "Times New Roman"; font-size: medium;"></span></span></div></div></span></span></div><div align="left" style="background-color: #ccffff; font-family: "Times New Roman"; font-size: medium;"><span lang="EN"><span style="font-family: "Times New Roman"; font-size: medium;"></span></span></div></div></div><div align="left" style="background-color: #ccffff; font-family: "Times New Roman"; font-size: medium;"><span lang="EN"><span style="font-family: "Times New Roman"; font-size: medium;"></span></span></div></div></div><div align="left" style="background-color: #ccffff; font-family: "Times New Roman"; font-size: medium;"><span lang="EN"><span style="font-family: "Times New Roman"; font-size: medium;"></span></span></div></div></div><div align="left" style="background-color: #ccffff; font-family: "Times New Roman"; font-size: medium;"><span lang="EN"><span style="font-family: "Times New Roman"; font-size: medium;"></span></span></div></div></div><div align="left" style="background-color: #ccffff; font-family: "Times New Roman"; font-size: medium;"><span lang="EN"><span style="font-family: "Times New Roman"; font-size: medium;"></span></span></div></div></div><div align="left" style="background-color: #ccffff; font-family: "Times New Roman"; font-size: medium;"><span lang="EN"><span style="font-family: "Times New Roman"; font-size: medium;"></span></span></div></div></div><div align="left" style="background-color: #ccffff; font-family: "Times New Roman"; font-size: medium;"><span lang="EN"><span style="font-family: "Times New Roman"; font-size: medium;"></span></span></div></div></div><div align="left" style="background-color: #ccffff; font-family: "Times New Roman"; font-size: medium;"><span lang="EN"><span style="font-family: "Times New Roman"; font-size: medium;"></span></span></div></div></div><div align="left" style="background-color: #ccffff; font-family: "Times New Roman"; font-size: medium;"><span lang="EN"><span style="font-family: "Times New Roman"; font-size: medium;"></span></span></div></div><span lang="EN" style="background-color: #ccffff;"></span></div></div></div></div></div></div></div><span lang="EN" style="background-color: #ccffff; font-family: "Times New Roman"; font-size: medium; font-weight: bold;"><span style="font-family: "Times New Roman"; font-size: medium; font-weight: 400;"></span></span></div><div style="background-color: #ccffff; font-family: "Times New Roman"; font-size: medium; font-style: italic; font-weight: bold;"><div align="left"><span lang="EN"><span style="font-family: "Times New Roman"; font-size: medium; font-style: normal; font-weight: 400;"></span></span></div></div></div><div align="left" style="background-color: #ccffff; font-family: "Times New Roman"; font-size: medium; font-style: normal; font-weight: bold;"><span lang="EN"><span style="font-family: "Times New Roman"; font-size: medium; font-weight: 400;"></span></span></div></div><span lang="EN" style="background-color: #ccffff;"></span></div></div></div><span style="background-color: #ccffff; font-family: "Times New Roman"; font-size: medium;"></span></div></span><span lang="EN" style="background-color: #ccffff;"></span></div></div></span></div></span></div></div></span></div></span></span></span></span><span lang="EN" style="background-color: #ccffff; color: black; font-family: "Times New Roman"; font-size: medium; font-style: normal;"><span style="font-family: "Times New Roman"; font-size: medium;"></span></span></div></span></span></span></span></div></div></span></span></span></span><span lang="EN" style="background-color: #ccffff;"></span></div></div></span></span><span style="background-color: #ccffff; font-family: "Times New Roman"; font-size: medium; font-style: normal;"></span></span></div></span></span></span></span><span lang="EN" style="background-color: #ccffff;"></span></div></div></span></div><span style="background-color: #ccffff; color: black; font-family: "Times New Roman"; font-size: medium;"><span style="font-family: Times New Roman;"></span></span></div></span></div></span></span></span><span lang="EN" style="background-color: #ccffff; color: black; font-family: "Times New Roman"; font-size: medium; font-style: normal;"><span style="font-family: "Times New Roman"; font-size: medium;"></span></span></div></div></span></span></span></div><div align="left" style="background-color: #ccffff; color: black; font-family: "Times New Roman"; font-size: medium; font-style: normal;"><span lang="EN"><span style="font-family: "Times New Roman"; font-size: medium;"></span></span></div></div></span></span></span></span><span lang="EN" style="background-color: #ccffff;"></span></div></div></span></span></div></span></div></span></span></span><span lang="EN"><span style="background-color: #ccffff;"></span></span></div>sonbui@yahoo.comhttp://www.blogger.com/profile/13808523616393644714noreply@blogger.comtag:blogger.com,1999:blog-1859412147393027638.post-42238288169846374912021-03-31T12:41:00.005-04:002021-03-31T14:11:29.144-04:00Chữ Nghĩa Chúng Ta - Bùi Baỏ Trúc 2007<p style="text-align: center;"><span style="background-color: white; font-size: medium;"> <b><span style="font-family: times;">1-6-2007</span></b></span></p><span style="background-color: white; font-family: times; font-size: medium;"><span style="color: blue;"><b><hr /></b></span><span></span><span><b><p align="center"></p><p align="center"></p></b></span><span></span><i><p align="LEFT">Lời Toà Soạn: Một độc giả, ông Phạm Thanh Phong ở Orange, đặt ra hơn hai mươi thắc mắc trong một bức thư dài nên người phụ trách sẽ dành nguyên trang báo tuần này để phúc đáp.</p><span><p align="LEFT"></p></span></i></span><p align="LEFT"><span style="background-color: white; font-family: times; font-size: medium;"><b><i><span style="color: blue;">Phản ảnh </span></i></b>hay<span style="color: blue;"><b><i> phản ánh?</i></b></span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white; font-family: times; font-size: medium;">Theo tự điển Lê Văn Ðức thì phản ảnh và phản ánh là một. Hai chữ này trong tự điển của Hà Nội thì có nghĩa khác nhau, nhưng cách giải thích của cuốn Từ Ðiển Tiếng Việt do Trung Tâm Từ Ðiển và Ngôn Ngữ Hà Nội xuất bản lại cho thấy hai chữ không khác nhau bao nhiêu.</span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white; font-family: times; font-size: medium;">Từ Ðiển Ðào Duy Anh chỉ ghi chữ phản ánh và giải thích là ánh sáng chiếu lại. Cụ Ðào ghi thêm tiếng Pháp là <i>reflet.</i></span></p><span style="background-color: white; font-family: times; font-size: medium;"><i></i></span><p align="LEFT"><span style="background-color: white; font-family: times; font-size: medium;">Phản ảnh được dùng ở miền Nam nhiều hơn, và chỉ sau năm 1975 chữ phản ánh mới thấy xuất hiện nhiều hơn.</span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white; font-family: times; font-size: medium;">Trong những thí dụ này thì hai chữ rất khác nhau:</span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white; font-family: times; font-size: medium;">Mặt nước đêm phản ánh (không thể là ẢNH) hàng đèn chạy dọc theo bờ biển.</span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white; font-family: times; font-size: medium;">Hành động của ông ta là phản ảnh (không thể là ÁNH) một thái độ kỳ thị.</span></p><span style="background-color: white; font-family: times; font-size: medium;"><span><p align="LEFT"></p></span><span></span></span><p align="LEFT"><span style="background-color: white; font-family: times; font-size: medium;"><b><i><span style="color: blue;">Mặc khải </span></i></b>hay<span style="color: blue;"><b><i> mạc khải?</i></b></span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white; font-family: times; font-size: medium;">Mặc khải. Mạc không có nghĩa là im lặng, tịch lặng.</span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white; font-family: times; font-size: medium;">Tuy nhiên khi nghĩa là mực thì có khi đọc là thuỷ mạc hay thuỷ mặc cũng được. Nhưng mặc thì có nghĩa là mực, mạc không có nghĩa là mực.</span></p><span style="background-color: white; font-family: times; font-size: medium;"><span><p align="LEFT"></p></span><span></span></span><p align="LEFT"><span style="background-color: white; font-family: times; font-size: medium;"><b><i><span style="color: blue;">Tích cực </span></i></b>là tốt.<span style="color: blue;"><b><i> Tiêu cực </i></b></span>là không tốt.<span style="color: blue;"><b><i></i></b></span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white; font-family: times; font-size: medium;">Positive là tích cực, là dương cực, là dương tính.</span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white; font-family: times; font-size: medium;">Negative là tiêu cực, là âm cực, là âm tính.</span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white; font-family: times; font-size: medium;">Nhưng thử HIV mà kết quả positive là không tốt! Phải negative mới tốt, nghĩa là không bị nhiễm HIV.</span></p><span style="background-color: white; font-family: times; font-size: medium;"><span><p align="LEFT"></p></span><span></span></span><p align="LEFT"><span style="background-color: white; font-family: times; font-size: medium;"><b><i><span style="color: blue;">Sáp nhập, </span></i></b>không phải là<span style="color: blue;"><b><i> sát nhập.</i></b></span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white; font-family: times; font-size: medium;">Từ điển Ðào Duy Anh không có chữ sáp. Nhưng từ điển Nguyễn Văn Khôn thì ghi sáp nhập, không tự điển nào ghi sát nhập.</span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white; font-family: times; font-size: medium;">Sáp nghĩa là nhập vào với nhau, cắm vào, đâm vào.</span></p><span style="background-color: white; font-family: times; font-size: medium;"><span><p align="LEFT"></p></span><span></span></span><p align="LEFT"><span style="background-color: white; font-family: times; font-size: medium;"><b><i><span style="color: blue;">Tấu khúc</span></i></b> là một khúc nhạc không có lời. Tấu là đánh đàn, hòa nhạc.</span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white; font-family: times; font-size: medium;"><b><i><span style="color: blue;">Ca khúc</span></i></b> là bản nhạc có lời.</span></p><span style="background-color: white; font-family: times; font-size: medium;"><span><p align="LEFT"></p></span><span></span></span><p align="LEFT"><span style="background-color: white; font-family: times; font-size: medium;"><span style="color: blue;"><b><i>Marathon</i></b></span> là cuộc thi chạy băng đồng, việt dã (việt là vượt; dã là đồng quê).</span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white; font-family: times; font-size: medium;">Marathon nguyên là một cánh đồng ở phía bắc Athens (Nhã Ðiển, kinh đô của Hy Lạp) nơi diễn ra một trận thư hùng giữa quân Hy Lạp và quân Ba Tư vào năm 490 trước công nguyên. Tin quân Ba Tư phá thành Eretria được một người tên là Pheidippides đem từ Athens đi Sparta bằng cách chạy một mạch qua một đoạn đường dài khoảng 42 km. Chạy đến Sparta thì Pheidippides ngã ra chết. Cuộc thi chạy bộ đường trường được đặt tên là Marathon để ghi nhớ chuyên chạy bộ của Pheidippides.</span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white; font-family: times; font-size: medium;">Gần đây, bất cứ một hoạt động nào kéo dài đều được gắn cho nửa sau cuả chữ Marathon để thành Telethon, Toyatathon...</span></p><span style="background-color: white; font-family: times; font-size: medium;"><span><p align="LEFT"></p></span><span></span></span><p align="LEFT"><span style="background-color: white; font-family: times; font-size: medium;"><b><i><span style="color: blue;">Ðiền giả</span></i></b> (Ðào Duy Anh viết là dả) là là thời gian học trò được nghỉ ở nhà để giúp việc nông.</span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white; font-family: times; font-size: medium;">Ðiền giả cũng có nghĩa là người làm nghề nông.</span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white; font-family: times; font-size: medium;"><b><i><span style="color: blue;">Ðiền dã</span></i></b> là vùng thôn quê, đồng ruộng.</span></p><span style="background-color: white; font-family: times; font-size: medium;"><span><p align="LEFT"></p></span><span></span></span><p align="LEFT"><span style="background-color: white; font-family: times; font-size: medium;"><b><i><span style="color: blue;">Ðái công chuộc tội</span></i></b> là những chữ pha Hán Việt. Chính ra phải là đái công thục tội.</span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white; font-family: times; font-size: medium;">Thục là chuộc.</span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white; font-family: times; font-size: medium;">Ðái là dâng lên.</span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white; font-family: times; font-size: medium;">Ðái công là dâng công, thục tội là chuộc những sai lầm.</span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white; font-family: times; font-size: medium;">Cũng nói là đái tội lập công nghĩa là lập công để chuộc lỗi</span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white; font-family: times; font-size: medium;">Không nói đoái công chuộc tội.</span></p><span style="background-color: white; font-family: times; font-size: medium;"><span><p align="LEFT"></p></span><span></span></span><p align="LEFT"><span style="background-color: white; font-family: times; font-size: medium;"><b><i><span style="color: blue;">Ngã ngũ</span></i></b> (dấu hỏi) không phải ngả ngũ.</span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white; font-family: times; font-size: medium;">Ngã ngũ là đã nghiêng, ngả (dấu hỏi) hẳn về một phía nào.</span></p><span style="background-color: white; font-family: times; font-size: medium;"><span><p align="LEFT"></p></span><span></span></span><p align="LEFT"><span style="background-color: white; font-family: times; font-size: medium;"><b><i><span style="color: blue;">Trương Tử Phòng</span></i></b> là tên tự của Trương Lương người nước Hàn đời Chiến Quốc. Sau khi Tần diệt Hàn, ông bán nhà cửa, sản nghiệp đi chu du thiên hạ để tìm cách phục thù. Ông từng ám sát hụt Tần Thuỷ Hoàng, cải tên bỏ trốn, nhờ Hoàng Thạch Công chỉ dậy binh pháp. Ông giúp Hán Cao Tổ diệt Hạng Võ rồi từ quan về ở ẩn.</span></p><span style="background-color: white; font-family: times; font-size: medium;"><span><p align="LEFT"></p></span><span></span></span><p align="LEFT"><span style="background-color: white; font-family: times; font-size: medium;">Nói <b><i><span style="color: blue;">CHUYỆN</span></i></b>, câu <b><i><span style="color: blue;">CHUYỆN</span></i></b>, nhưng <b><i><span style="color: blue;">TRUYỆN</span></i></b> ngắn, cốt <b><i><span style="color: blue;">TRUYỆN</span></i></b>.</span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white; font-family: times; font-size: medium;">Nếu chỉ nói, không viết xuống thì là <b><i><span style="color: blue;">CHUYỆN</span></i></b>. Khi viết xuống là <b><i><span style="color: blue;">TRUYỆN</span></i></b>.</span></p><span style="background-color: white; font-family: times; font-size: medium;"><span><p align="LEFT"></p></span><span></span></span><p align="LEFT"><span style="background-color: white; font-family: times; font-size: medium;">Ði họp hội nghị là <b><i><span style="color: blue;">PHÓ</span></i></b> hội. Phó nghĩa là đi đến.</span></p><span style="background-color: white; font-family: times; font-size: medium;"><span><p align="LEFT"></p></span><span></span></span><p align="LEFT"><span style="background-color: white; font-family: times; font-size: medium;">Chín <b><i><span style="color: blue;">MUỒI</span></i></b> hay chín <b><i><span style="color: blue;">MÙI</span></i></b>?</span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white; font-family: times; font-size: medium;">MUỒI nghĩa là chín nục. Mẹ già như chuối chín muồi trên cây (Cadao)</span></p><span style="background-color: white; font-family: times; font-size: medium;"><span><p align="LEFT"></p></span><span></span></span><p align="LEFT"><span style="background-color: white; font-family: times; font-size: medium;"><b><i><span style="color: blue;">Lâm bồn</span></i></b>, chữ Hán, nghĩa là đàn bà trong lúc sinh đẻ.</span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white; font-family: times; font-size: medium;">Lâm là tới, là đến. Bồn là cái chậu, cái bồn. Ðàn bà ngày xưa ở bên Tầu lúc sinh nở thường ngồi trong một cái chậu lớn.</span></p><span style="background-color: white; font-family: times; font-size: medium;"><span><p align="LEFT"></p></span><span></span></span><p align="LEFT"><b><i><span style="background-color: white; color: blue; font-family: times; font-size: medium;">Thượng / Kinh</span></i></b></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white; font-family: times; font-size: medium;">Thượng là vùng cao, vùng thượng du. Người Thượng là người sống trên vùng cao nguyên.</span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white; font-family: times; font-size: medium;">Kinh là thành phố lớn, thủ đô. Người Kinh là người sống trong thành phố, kinh đô ở phía dưới.</span></p><span style="background-color: white; font-family: times; font-size: medium;"><span><p align="LEFT"></p></span><span></span></span><p align="LEFT"><span style="background-color: white; font-family: times; font-size: medium;"><b><i><span style="color: blue;">Tửu lâu</span></i></b> hay <b><i><span style="color: blue;">tửu lầu</span></i></b>?</span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white; font-family: times; font-size: medium;">Lâu là chữ Hán. Lầu là tiếng Nôm. Tửu lâu thì đúng hơn. Nhưng người Việt cũng gọi là tửu lầu.</span></p><span style="background-color: white; font-family: times; font-size: medium;"><span><p align="LEFT"></p></span><span></span></span><p align="LEFT"><span style="background-color: white; font-family: times; font-size: medium;"><b><i><span style="color: blue;">Huyễn mơ</span></i></b> hay <b><i><span style="color: blue;">huyền mơ</span></i></b>?</span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white; font-family: times; font-size: medium;">Huyễn mộng mới đúng. Mơ là chữ Nôm.</span></p><span style="background-color: white; font-family: times; font-size: medium;"><span><p align="LEFT"></p></span><span></span></span><p align="LEFT"><span style="background-color: white; font-family: times; font-size: medium;">Chữ <b><i><span style="color: blue;">sáng</span></i></b> trong sáng hội nghĩa là thành lập, lập ra.</span></p><span style="background-color: white; font-family: times; font-size: medium;"><span><p align="LEFT"></p></span><span></span></span><p align="LEFT"><span style="background-color: white; font-family: times; font-size: medium;"><b><i><span style="color: blue;">Lố bịch</span></i></b>, không phải nố bịch. Lố là quá, không hợp thời không hợp cảnh.</span></p><span style="background-color: white; font-family: times; font-size: medium;"><span><p align="LEFT"></p></span><span></span></span><p align="LEFT"><span style="background-color: white; font-family: times; font-size: medium;"><b><i><span style="color: blue;">Hồ Quảng</span></i></b> là một hình thức cải lương dùng những bài bản Quảng Ðông rồi đặt lời tiếng Việt như trên sân khấu các ban Phụng Hảo, Ðồng Ấu Minh Tơ. Các kịch bản đều gốc từ tuồng Tầu nên (theo nhà biên khảo Trần Văn Khải trong cuốn Nghệ Thuật Sân Khấu Việt Nam) không bành trướng được vì thiếu nét dân tộc.</span></p><span style="background-color: white; font-family: times; font-size: medium;"><span><p align="LEFT"></p></span><span></span></span><p align="LEFT"><span style="background-color: white; font-family: times; font-size: medium;"><b><i><span style="color: blue;">Thâm căn cố đế</span></i></b> nghĩa là rễ sâu, cuống bền. Nghĩa bóng là thế lực quá lớn, không thể nào lay chuyển được.</span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white; font-family: times; font-size: medium;">Cũng có khi nói là thâm căn cố bản.</span></p><p align="center"><span style="font-family: times; font-size: medium;"><b style="background-color: white;">2-2-2007</b></span></p><hr /><p><span style="font-family: times;"><b style="background-color: white;"><i><u><span style="color: blue; font-size: medium;">Trả lời bà Tôn Nữ Hoàng Hoa</span></u></i><span style="color: blue; font-size: medium;"><i><u><span> </span></u></i></span><i><u><span style="color: blue; font-size: medium;">hoanghoatonnu@yahoo.com</span></u></i></b></span></p><p style="-webkit-text-stroke-width: 0px; color: black; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-align: start; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;"><span style="background-color: white; font-family: times; font-size: medium;">Bài thơ<span> </span><i>Những Con Ðường Hà Nội</i><span> </span>của Tạ Tỵ tôi cũng có được đọc từ hồi ở Sài Gòn. Bài thơ này được in lại trong cuốn tuyển tập thơ của Tổng Hội Sinh Viên Paris năm 1977.</span></p><p style="-webkit-text-stroke-width: 0px; color: black; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-align: start; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;"><span style="background-color: white; font-family: times; font-size: medium;">Bài thơ<span> </span><i>Nhớ Sài Gòn</i><span> </span>của Phạm Nguyên Lương (PNL) có 50 câu thì có tới 11 câu phảng phất giống một số câu trong bài thơ 30 câu của Tạ Tỵ (TT):</span></p><p style="-webkit-text-stroke-width: 0px; color: black; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-align: start; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;"><span style="background-color: white; font-family: times; font-size: medium;">PNL: Hôm<span> </span><b>nay về ngự trị giữa hồn tôi<span> </span></b>(câu 1)</span></p><p style="-webkit-text-stroke-width: 0px; color: black; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-align: start; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;"><span style="background-color: white; font-family: times; font-size: medium;">TT: Ðêm<span> </span><b>nay về ngự trị giữa hồn tôi<span> </span></b>(câu 25)</span></p><p style="-webkit-text-stroke-width: 0px; color: black; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-align: start; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;"><span style="background-color: white; font-family: times; font-size: medium;">PNL: Hôm<span> </span><b>nay về với</b><span> </span>chứa chan kỷ niệm (câu 2)</span></p><p style="-webkit-text-stroke-width: 0px; color: black; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-align: start; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;"><span style="background-color: white; font-family: times; font-size: medium;">TT: Ðêm<span> </span><b>nay về với</b><span> </span>năm cửa ô nghẹn lối (câu 26)</span></p><p style="-webkit-text-stroke-width: 0px; color: black; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-align: start; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;"><span style="background-color: white; font-family: times; font-size: medium;">PNL:<span> </span><b>Bao thương</b><span> </span>nhớ<span> </span><b>và bao nhiêu</b><span> </span>đắm đuối (câu 3)</span></p><p style="-webkit-text-stroke-width: 0px; color: black; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-align: start; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;"><span style="background-color: white; font-family: times; font-size: medium;">TT:<span> </span><b>Bao thương</b><span> </span>mến<span> </span><b>và bao nhiêu</b><span> </span>bối rối (câu 7 )</span></p><p style="-webkit-text-stroke-width: 0px; color: black; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-align: start; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;"><span style="background-color: white; font-family: times; font-size: medium;">PNL:<span> </span><b>Tuổi hoa niên</b><span> </span>bay<span> </span><b>nhẩy khắp</b><span> </span>phố phường (câu 8)</span></p><p style="-webkit-text-stroke-width: 0px; color: black; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-align: start; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;"><span style="background-color: white; font-family: times; font-size: medium;">TT:<span> </span><b>Tuổi hoa niên</b><span> </span>từng hát khúc yêu đời</span></p><p style="-webkit-text-stroke-width: 0px; color: black; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-align: start; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;"><span style="background-color: white; font-family: times; font-size: medium;">Và<span> </span><b>nhẩy</b><span> </span>múa<span> </span><b>khắp</b><span> </span>nẻo đường Hà Nội (câu 5/6)</span></p><p style="-webkit-text-stroke-width: 0px; color: black; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-align: start; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;"><span style="background-color: white; font-family: times; font-size: medium;">PNL:<span> </span><b>Tà áo ai</b><span> </span>rực rỡ<span> </span><b>buổi hoàng hôn<span> </span></b>(câu 11)</span></p><p style="-webkit-text-stroke-width: 0px; color: black; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-align: start; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;"><span style="background-color: white; font-family: times; font-size: medium;">TT:<span> </span><b>Tà áo ai</b><span> </span>còn đẹp<span> </span><b>buổi hoàng hôn<span> </span></b>(câu 20)</span></p><p style="-webkit-text-stroke-width: 0px; color: black; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-align: start; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;"><span style="background-color: white; font-family: times; font-size: medium;">PNL:<span> </span><b>Em ơi em có</b><span> </span>nhớ<span> </span><b>thuở nào</b><span> </span>hay (câu 26)</span></p><p style="-webkit-text-stroke-width: 0px; color: black; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-align: start; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;"><span style="background-color: white; font-family: times; font-size: medium;">TT:<span> </span><b>Em ơi em có</b><span> </span>biết<span> </span><b>thuở nào</b><span> </span>khuây (câu 12)</span></p><p style="-webkit-text-stroke-width: 0px; color: black; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-align: start; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;"><span style="background-color: white; font-family: times; font-size: medium;">PNL:<span> </span><b>Nhớ thương</b><span> </span>em<span> </span><b>qua những cánh</b><span> </span>mai<span> </span><b>gầy<span> </span></b>(câu 27)</span></p><p style="-webkit-text-stroke-width: 0px; color: black; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-align: start; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;"><span style="background-color: white; font-family: times; font-size: medium;">TT:<span> </span><b>Nhớ thương</b><span> </span>anh<span> </span><b>qua những cánh</b><span> </span>đêm<span> </span><b>gầy<span> </span></b>(câu 13)</span></p><p style="-webkit-text-stroke-width: 0px; color: black; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-align: start; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;"><span style="background-color: white; font-family: times; font-size: medium;">PNL:<span> </span><b>Mầu<span> </span></b>khuôn<span> </span><b>mặt</b><span> </span>nõn nường trong<span> </span><b>giấc ngủ<span> </span></b>(câu 28)</span></p><p style="-webkit-text-stroke-width: 0px; color: black; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-align: start; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;"><span style="background-color: white; font-family: times; font-size: medium;">TT:<span> </span><b>Mầu</b><span> </span>gương<span> </span><b>mặt<span> </span></b>hãi hùng tan<span> </span><b>giấc ngủ<span> </span></b>(câu 14)</span></p><p style="-webkit-text-stroke-width: 0px; color: black; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-align: start; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;"><span style="background-color: white; font-family: times; font-size: medium;">PNL: Mùa hoa nở<span> </span><b>ôi những con đường cũ<span> </span></b>(câu 29)</span></p><p style="-webkit-text-stroke-width: 0px; color: black; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-align: start; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;"><span style="background-color: white; font-family: times; font-size: medium;">TT: Ôi Hà Nội,<span> </span><b>ôi những con đường cũ<span> </span></b>(câu 15)</span></p><p style="-webkit-text-stroke-width: 0px; color: black; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-align: start; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;"><span style="background-color: white; font-family: times; font-size: medium;">PNL:<span> </span><b>Những đôi mắt nhìn nhau mà xa cách<span> </span></b>(câu 36)</span></p><p style="-webkit-text-stroke-width: 0px; color: black; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-align: start; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;"><span style="background-color: white; font-family: times; font-size: medium;">TT:<span> </span><b>Những đôi mắt nhìn nhau mà xa cách<span> </span></b>(câu 18)</span></p><p style="-webkit-text-stroke-width: 0px; color: black; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-align: start; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;"><span style="background-color: white; font-family: times; font-size: medium;">Cám ơn bà đã cho đọc lại hai bài thơ này. Tại sao chúng giống nhau thì chỉ tác giả PNL biết.</span></p><p><i><u><span style="color: blue; font-family: times; font-size: medium;"><b style="background-color: white;">Trả lời ông Nguyễn Tiến, San Bernardino</b></span></u></i></p><p style="-webkit-text-stroke-width: 0px; color: black; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-align: start; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;"><span style="background-color: white; font-family: times; font-size: medium;"><b>EVERYONE / EVERYBODY</b><span> </span>đúng như ông nói, là số ít nên động từ phải là ngôi thứ BA số ít.<span> </span><i>Every</i><span> </span>là mỗi một.<span> </span><i>Each<span> </span></i>cũng đi trước danh từ số ít. Tuy nhiên<span> </span><i>each people<span> </span></i>hay khi each đi trước những danh từ tập hợp thì động từ theo sau phải là số nhiều.</span></p><p align="center"><i><span style="color: blue; font-family: times; font-size: medium;"><b style="background-color: white;">BOLLYWOOD</b></span></i></p><p style="-webkit-text-stroke-width: 0px; color: black; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-align: start; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;"><span style="background-color: white; font-family: times; font-size: medium;">Bollywood là tên gọi trung tâm sản xuất điện ảnh của Ấn độ. Bollywood là tiếng ghép của Bombay và Hollywood, thủ đô điện ảnh của Mỹ. Bombay là tên cũ của Mumbai, một thành phố lớn, đông dân nhất ở tây Ấn độ, thủ phủ của bang Maharashtra.</span></p><p style="-webkit-text-stroke-width: 0px; color: black; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-align: start; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;"><span style="background-color: white; font-family: times; font-size: medium;">Giới làm điện ảnh Ấn độ có vẻ không vui với tên này vì cho rằng tên Bollywood làm cho người nghe nghĩ là điện ảnh Ấn độ là một nhánh nhỏ của Hollywood trong khi điện ảnh Ấn sản xuất nhiều phim ảnh hơn Hollywood rất nhiều.</span></p><p style="-webkit-text-stroke-width: 0px; color: black; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-align: start; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;"><span style="background-color: white; font-family: times; font-size: medium;">Phim ảnh của Ấn cũng đã có thời đến tận Sài Gòn với những phim đầy đủ các món gọi chung là phim tình cảm xã hội, ca vũ nhạc Ấn Ðộ. Rạp chiếu những phim này trước năm 1975 là rạp Long Phụng ở đường Gia Long Sài Gòn.</span></p><p style="-webkit-text-stroke-width: 0px; color: black; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-align: start; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;"><span style="background-color: white; font-family: times; font-size: medium;">Một trong những cuốn phim này là<span> </span><i>Sữa Rừng Thay Sữa Mẹ<span> </span></i>mà chúng tôi không có dịp xem qua.</span></p><p style="-webkit-text-stroke-width: 0px; color: black; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-align: start; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;"><span style="background-color: white; font-family: times; font-size: medium;">Chữ Bollywood đã được đưa vào tự điển<span> </span><i>Oxford English Dictionary.</i></span></p><p align="center"><span style="color: blue; font-family: times; font-size: medium;"><i><b style="background-color: white;">NAIL SALON</b></i></span></p><p style="-webkit-text-stroke-width: 0px; color: black; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-align: start; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;"><span style="background-color: white; font-family: times; font-size: medium;">Ðây là một đoạn video của Anjelah Johnson, một kịch sĩ hài hước kể lại chuyến đi làm móng tay của cô. Cô diễu từ tấm bảng của tiệm,<span> </span><i>Beautiful Nail</i>, không dùng<span> </span><i>nails</i><span> </span>số nhiều khiến cô tưởng tiệm chỉ nhận làm một cái móng, đến giọng tiếng Anh của Mỹ Linh, người làm<span> </span><i>nail</i><span> </span>có tên Mỹ là Tammy, cách gợi chuyện, hỏi những câu rất riêng tư về khách, mời khách làm thêm vài ba món khác, rồi bào chữa cho những lỗi lầm của mình, hay quay sang nói chuyện với nhau bằng tiếng Việt...</span></p><p style="-webkit-text-stroke-width: 0px; color: black; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-align: start; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;"><span style="background-color: white; font-family: times; font-size: medium;">Tammy nói tiếng Anh với những âm cuối không đọc hết (<i>lai</i><span> </span>thay vì<span> </span><i>like</i>;<span> </span><i>nai</i><span> </span>thay vì<span> </span><i>nice; he<span> </span></i>thay vì<i><span> </span>have...</i>), cuối câu lên giọng như hát. Ðây là giọng tiếng Anh Phnom Penh thì đúng hơn, nhưng lại bị đổ cho là tiếng Anh Việt Nam.</span></p><p style="-webkit-text-stroke-width: 0px; color: black; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-align: start; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;"><span style="background-color: white; font-family: times; font-size: medium;">Mời quí vị đánh vào Yahoo search:<span> </span><b>anjelah johnson nail salon<span> </span></b>và mở Google Video để xem chúng ta dưới mắt người khác như thế nào.</span></p><div style="-webkit-text-stroke-width: 0px; color: black; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-align: start; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;"><div class="page" id="resultsdiv"><table border="0" cellpadding="0" cellspacing="0" class="searchresult"><tbody><tr><td valign="top"><div class="resultimage"><span style="background-color: white;"><span style="font-family: times; font-size: medium;"><br /></span></span></div></td><td class="searchresulttext" valign="top"><div class="resulttext"><div class="resulttitle"><a href="http://video.google.ca/url?vidurl=http%3A%2F%2Fvideo.google.ca%2Fvideoplay%3Fdocid%3D8126430922330991484%26q%3Danjelah%2Bjohnson%2Bnail%2Bsalon&docid=8126430922330991484&ev=v&esrc=sr1&usg=AL29H20uLw1Nk8zEGUZnk98yVcjPxLgIvA" style="background-color: white;"><span style="font-family: times; font-size: medium;"><b>Anjelah</b><span> </span><b>Johnson</b><span> </span>-<span> </span><b>Nail</b><span> </span><b>Salon</b></span></a></div><div class="meta"><span style="background-color: white; font-family: times; font-size: medium;"><span class="date">Comedy Time - 4 min - 8-Dec-2006<span> </span></span>-<span> </span><span id="communityRating"><span style="color: grey;"><img align="absmiddle" alt="small full star" class="star" height="16" id="star1" src="http://video.google.ca/images/starLittle.gif" width="11" /><img align="absmiddle" alt="small full star" class="star" height="16" id="star2" src="http://video.google.ca/images/starLittle.gif" width="11" /><img align="absmiddle" alt="small full star" class="star" height="16" id="star3" src="http://video.google.ca/images/starLittle.gif" width="11" /><img align="absmiddle" alt="small full star" class="star" height="16" id="star4" src="http://video.google.ca/images/starLittle.gif" width="11" /><img align="absmiddle" alt="small half star" class="star" height="16" id="star5" src="http://video.google.ca/images/starLittleHalf.gif" width="11" /><span> </span> (<span id="numOfRaters">4066</span><span> </span>ratings)</span></span></span></div><div class="snippet"><span style="background-color: white; font-family: times; font-size: medium;">Comedy Time Latino:<span> </span><b>Anjelah</b><span> </span><b>Johnson</b><span> </span>talks about a recent visit to a<span> </span><b>Nail</b><span> </span><b>Salon</b>.</span></div><p><span class="meta" style="background-color: white; font-family: times; font-size: medium;">http://video.google.ca/videoplay?docid=8126430922330991484</span></p></div></td></tr></tbody></table></div></div><p align="center"><i><span style="color: blue; font-family: times; font-size: medium;"><b style="background-color: white;">PHUKET</b></span></i></p><p style="-webkit-text-stroke-width: 0px; color: black; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-align: start; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;"><span style="background-color: white; font-family: times; font-size: medium;">Trên đường Beach về hướng Huntington Beach có một tiệm Thái tên là Phuket nấu nướng rất ngon. Phuket là tên một thị trấn ở miền nam Thái Lan cách đây hơn hai năm vừa bị sóng thần làm thiệt hại nặng.</span></p><p style="-webkit-text-stroke-width: 0px; color: black; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-align: start; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;"><span style="background-color: white; font-family: times; font-size: medium;">Chủ tiệm chắc cũng biết là cái tên tiệm của mình, Phuket, đọc lên thì những người nói tiếng Anh nghe kỳ cục lắm nên ở cửa, trên tấm bảng hiệu, ngoài tên tiệm là Phuket, người ta còn đọc được thêm một hàng chữ tiếng Anh ở dưới nguyên văn:</span></p><p align="center"><span><span style="background-color: white; color: red; font-family: times; font-size: medium;">Say it Phuket, don’t ask me why</span></span></p><p style="-webkit-text-stroke-width: 0px; color: black; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-align: start; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;"><span style="background-color: white; font-family: times; font-size: medium;">Câu tiếng Anh mang một ý nghĩa trấn an những người nói tiếng Anh rằng tên tiệm bằng tiếng Thái, đừng hỏi tại sao, cứ đọc lên thật to, không phải ké né gì hết. Ðó là tiếng Thái, nhất định không phải là một câu văng tục, chửi thề.</span></p><p style="-webkit-text-stroke-width: 0px; color: black; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-align: start; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;"><span style="background-color: white; font-family: times; font-size: medium;">Ði ăn xong ở tiệm Phuket, sau này có lỡ lời bị lườm, bị trách là ăn nói thô lỗ, tục tĩu thì có thể chữa ngay lại là: "Ồ, định rủ cưng (?) đi ăn cơm Thái ấy mà."</span></p><p style="-webkit-text-stroke-width: 0px; color: black; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-align: start; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;"><span style="background-color: white; font-family: times; font-size: medium;">Tiện quá là tiện.</span></p><p style="-webkit-text-stroke-width: 0px; color: black; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-align: start; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;"><span style="background-color: white; font-family: times; font-size: medium;">Lại nhớ chuyện người đàn ông mắc bận không thể đưa cha vợ đi vài chỗ, nhẹ nhàng nói "Con kẹt" để bị ông nhạc cự lại là "Mày không đưa tao đi được thì nói tử tế, sao lại nói... con kẹt (?) với tao?"</span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white; font-family: times; font-size: medium;"><b></b><b></b><b></b><i></i><b></b><b></b><i></i></span></p><p><span style="background-color: white; font-family: times; font-size: medium;">Chàng rể nói giọng Bắc kỳ thì nhất định không... kẹt như thế với ông già vợ.</span></p><p align="center"><span style="font-family: times; font-size: medium;"><b style="background-color: white;">2-3-2007</b></span></p><hr /><p align="center" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; color: black; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;"><b style="background-color: white;"><span style="font-family: times;"><i><span style="color: blue; font-size: medium;">HAI CON VỢ</span></i><span style="color: blue; font-size: medium;"><i></i></span></span></b></p><p align="LEFT" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; color: black; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;"><span style="background-color: white; font-family: times; font-size: medium;">Ðây là nguyên văn những chữ trên một tấm biểu ngữ đọc được tại một tỉnh nhỏ ở Việt Nam:</span></p><p align="center" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; color: black; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;"><span style="background-color: white; font-family: times; font-size: medium;">GIA ÐÌNH HAI CON VỢ<br />CHỒNG SỐNG HẠNH PHÚC</span></p><p align="LEFT" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; color: black; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;"><span style="background-color: white; font-family: times; font-size: medium;">Người đọc hàng chữ trên tưởng đây là một công thức mới cho đời sống hạnh phúc của người dân Việt.</span></p><p align="LEFT" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; color: black; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;"><span style="background-color: white; font-family: times; font-size: medium;">Nhưng hình như không phải. Người viết không chịu lựa chỗ mà xuống hàng nên mới làm nhiều người dân tưởng bở. Ðáng lý phải là:</span></p><p align="center" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; color: black; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;"><span style="background-color: white; font-family: times; font-size: medium;">GIA ÐÌNH HAI CON<br />VỢ CHỒNG SỐNG HẠNH PHÚC</span></p><p align="LEFT" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; color: black; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;"><span style="background-color: white; font-family: times; font-size: medium;">Hú vía!</span></p><p align="LEFT"></p><p align="center"><i><span style="color: blue; font-family: times; font-size: medium;"><b style="background-color: white;">MÂM NGŨ QUẢ</b></span></i></p><p align="LEFT" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; color: black; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;"><span style="background-color: white; font-family: times; font-size: medium;">Hôm trước Tết, trong một lần nói chuyện trên làn sóng điện của đài Little Saigon, chúng tôi có nói về mâm cúng tân niên và kể ra bốn thứ trái cây: mãng cầu, dừa, đu đủ và xoài.</span></p><p align="LEFT" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; color: black; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;"><span style="background-color: white; font-family: times; font-size: medium;">Một thính giả có đề nghị thêm một thứ trái cây nữa cho thành mâm ngũ quả: trái táo, mà người Việt miền Nam gọi là trái bom hay trái bơm (?).</span></p><p align="LEFT" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; color: black; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;"><span style="background-color: white; font-family: times; font-size: medium;">Cầu bom vừa đủ xài thì chắc là lời cầu xin của quân đội Mỹ tại Iraq.</span></p><p align="LEFT" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; color: black; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;"><span style="background-color: white; font-family: times; font-size: medium;">Nhưng cầu bơm (?) vừa đủ xài thì không biết là lời cầu xin của ai. Hay là vừa cầu vừa quá bộ tới thẩm mỹ viện?</span></p><p align="LEFT"></p><p align="LEFT"><i><u><span style="color: blue; font-family: times; font-size: medium;"><b style="background-color: white;">Trả lời ông Nguyễn Huy Tú, Pasadena</b></span></u></i></p><p align="LEFT" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; color: black; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;"><span style="background-color: white; font-family: times; font-size: medium;">Những chữ ông hỏi là cách phiên âm ngu dốt ở trong nước. Học địa lý bằng những kiểu phiên âm như thế thì đứng cạnh cái bảng chỉ Richmond không thể biết đó là thủ phủ Richmond của Virginia mà họ phiên âm thành Ritmơn, Viêcginia.</span></p><p align="LEFT" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; color: black; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;"><span style="background-color: white; font-family: times; font-size: medium;">Hai chữ kia mà ông ghi trong thư cũng kỳ quái và ngu dốt không kém: Vinipêch (Winnipeg thủ phủ của tỉnh bang Manitoba, Canada); Vixcônxin là phiên âm của Wisconsin.</span></p><p align="LEFT" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; color: black; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;"><span style="background-color: white; font-family: times; font-size: medium;">Cả hai đều bắt đầu bằng "W" tại sao lại phiên âm thành "V"?</span></p><p align="LEFT" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; color: black; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;"><span style="background-color: white; font-family: times; font-size: medium;">Chưa hết, ông sẽ thấy Dublin được phiên âm thành ÐUBLIN và Hudson thành HƠTXƠN trong khi âm "U" phải đọc là "Ă" mới đúng.</span></p><p align="LEFT"></p><p align="LEFT" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; color: black; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;"><span style="background-color: white; font-family: times; font-size: medium;">Câu<span> </span><i>Je dis tu à tous ceux que j’aime</i><span> </span>(trong bài Barbara của Prévert) không thể dịch sang tiếng Anh một cách chính xác được vì đại danh từ ngôi thứ hai trong tiếng Anh, ít nhiều cũng là "YOU" hết.</span></p><p align="LEFT" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; color: black; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;"><span style="background-color: white; font-family: times; font-size: medium;"><i>I say "you" (tu) to all I love</i>.</span></p><p align="LEFT" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; color: black; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;"><span style="background-color: white; font-family: times; font-size: medium;">Trong tiếng Pháp mới có hai đại danh từ<span> </span><i>"TU"</i><span> </span>và<span> </span><i>"VOUS".</i><span> </span>Thân nhau hay coi thường, khinh bỉ nhau lắm mới<span> </span><i>"tutoyer"</i><span> </span>(mày tao chi tớ).</span></p><p align="LEFT" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; color: black; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;"><span style="background-color: white; font-family: times; font-size: medium;">Câu dịch sang tiếng Anh ở trên hoàn toàn vô nghĩa lý. Nếu cần, phải mở ngoặc ghi chú thêm bên cạnh chữ "TU": "<i>tu: form of address used with people one is on familiar terms with"</i>).</span></p><p align="LEFT"></p><p align="LEFT" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; color: black; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;"><span style="background-color: white; font-family: times; font-size: medium;"><i>Ta bà</i><span> </span>hay<span> </span><i>sa bà</i><span> </span>là phiên âm chữ<span> </span><i>saha</i><span> </span>của Phạn văn. Có khi còn đọc là<span> </span><i>ta bà ha / sa bà ha.</i></span></p><p align="LEFT" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; color: black; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;"><span style="background-color: white; font-family: times; font-size: medium;"><i>Ta bà</i><span> </span>hay<span> </span><i>sa hà thế giới</i><span> </span>nghĩa là ba cõi thượng giới, trung giới và hạ giới, nơi mà các nhà tu phải học để nhẫn và nhịn các điều khổ não trong đời sống.</span></p><p align="LEFT" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; color: black; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;"><span style="background-color: white; font-family: times; font-size: medium;"><i>Ta bà</i><span> </span>còn có nghĩa là dông dài, đây đó, không mục phiêu nào cố định. Như khi nói đi ta bà thế giới nghĩa là đi lang thang, vô định, khắp nơi.</span></p><p align="LEFT"></p><p align="LEFT"><i><u><span style="color: blue; font-family: times; font-size: medium;"><b style="background-color: white;">Trả lời cô Ngọc Sương Trần, Tampa, Florida</b></span></u></i></p><p align="LEFT" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; color: black; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;"><span style="background-color: white; font-family: times; font-size: medium;">Tại sao nói<span> </span><i>mẹ tròn, con vuông</i>?</span></p><p align="LEFT" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; color: black; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;"><span style="background-color: white; font-family: times; font-size: medium;">Vuông tròn nghĩa là trọn vẹn và hoàn toàn.</span></p><p align="LEFT" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; color: black; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;"><span style="background-color: white; font-family: times; font-size: medium;"><i>Trăm năm tính cuộc vuông tròn là</i><span> </span>câu của Thúc Sinh nói với Kiều, ý muốn tính chuyện hôn nhân lâu dài với Kiều.</span></p><p align="LEFT" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; color: black; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;"><span style="background-color: white; font-family: times; font-size: medium;">Ngày xưa người ta tin trời hình tròn, đất hình vuông. Do đó vuông tròn nghĩa là toàn thể, đầy đủ, hoàn toàn.</span></p><p align="LEFT" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; color: black; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;"><span style="background-color: white; font-family: times; font-size: medium;">Mẹ tròn, con vuông là ý nói chuyện sinh đẻ tốt lành, mẹ con khoẻ mạnh. Nếu mẹ thực sự tròn mà con thực sự vuông thì việc sinh đẻ sẽ rất khó.</span></p><p align="LEFT"></p><p align="LEFT" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; color: black; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;"><span style="background-color: white; font-family: times; font-size: medium;">Người xưa nói có ba điều bất hiếu, đó là những gì?</span></p><p align="LEFT" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; color: black; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;"><span style="background-color: white; font-family: times; font-size: medium;">"Người xưa" đây là Mạnh Tử. Ông Mạnh nói<span> </span><i>rằng "Bất hiếu hữu tam, vô hậu vi đại"<span> </span></i>nghĩa là trong đời có ba điều bất hiếu, nhưng lớn nhất là không có con nối giõi.</span></p><p align="LEFT" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; color: black; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;"><span style="background-color: white; font-family: times; font-size: medium;">Ba điều bất hiếu là thứ nhất, hùa theo cha mẹ, không biết can ngăn để cha mẹ vướng vào những chuyện bất nghĩa; thứ hai là nhà nghèo, cha mẹ già yếu mà không chịu ra làm quan để có bổng lộc nuôi cha mẹ; và thứ ba là không có con cái để cúng giỗ tổ tiên.</span></p><p align="LEFT"></p><p align="center"><span style="color: blue; font-family: times; font-size: medium;"><i><b style="background-color: white;">HIGH MAINTENACE BITCH</b></i></span></p><p align="LEFT" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; color: black; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;"><span style="background-color: white; font-family: times; font-size: medium;"><i>Bitch</i><span> </span>nguyên nghĩa là con chó cái. Nhưng danh từ này càng ngày càng trở thành chữ cấm kỵ sau khi nó có nghĩa mới là người đàn bà xấu xa, độc ác, ích kỷ, gian xảo, lang chạ, dâm đãng...</span></p><p align="LEFT" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; color: black; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;"><span style="background-color: white; font-family: times; font-size: medium;">Một cửa tiệm chuyển bán các sản phẩm đắt tiền cho chó ở Seattle có tên là<span> </span><i>High Maintenace Bitch</i><span> </span>đã khiến cho nhiều phụ nữ khó chịu vì nghĩa đôi của chữ này.</span></p><p align="LEFT" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; color: black; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;"><span style="background-color: white; font-family: times; font-size: medium;"><i>High maintenance</i><span> </span>là chữ để chỉ bất cứ một thứ gì đắt tiền để bảo trì hay cung phụng. Xe Ferrari là<span> </span><i>high maintenance car.</i><span> </span>Paris Hilton là cô bạn gái đắt tiền, quần áo, nước hoa, kính mát, ví, xe, nữ trang đều rất tốn kém.</span></p><p align="LEFT" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; color: black; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;"><span style="background-color: white; font-family: times; font-size: medium;">Thêm chữ<span> </span><i>bitch</i><span> </span>vào đằng sau, tự nhiên các phụ nữ đều nổi cơn thịnh nộ.</span></p><p align="LEFT" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; color: black; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;"><span style="background-color: white; font-family: times; font-size: medium;">Nhất là những người đàn bà... đắt tiền.</span></p><p align="LEFT" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; color: black; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;"><span style="background-color: white; font-family: times; font-size: medium;">Một thứ gel để tắm gội cho chó thì có tên là GEL-OUS-BITCH đọc lên thì không khác gì<span> </span><i>jealous bitch</i>.</span></p><p align="LEFT" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; color: black; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;"><span style="background-color: white; font-family: times; font-size: medium;">Ðộng lòng là phải.</span></p><p align="LEFT"></p><p align="center"><span style="color: blue; font-family: times; font-size: medium;"><i><b style="background-color: white;">BIMBO</b></i></span></p><p align="LEFT" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; color: black; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;"><span style="background-color: white; font-family: times; font-size: medium;">Monica Lewinsky, cô sinh viên tập việc tại tòa Bạch Ốc từng gây điêu đúng cho ông Clinton thường bị gọi là<span> </span><i>"bimbo".</i></span></p><p align="LEFT" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; color: black; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;"><span style="background-color: white; font-family: times; font-size: medium;"><i>Bimbo</i><span> </span>gốc từ danh từ tiếng Ý<span> </span><i>bambino<span> </span></i>hay<span> </span><i>bambina</i><span> </span>là em bé,<span> </span><i>baby.</i></span></p><p align="LEFT" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; color: black; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;"><span style="background-color: white; font-family: times; font-size: medium;"><i>Bimbo</i><span> </span>sau đó có thêm những nghĩa khác như gái điếm, đàn bà ngu ngốc, rẻ tiền, dâm đãng, thất học, thô tục.</span></p><p align="LEFT"></p><p align="center"><span style="color: blue; font-family: times; font-size: medium;"><i><b style="background-color: white;">BIGWIG</b></i></span></p><p align="LEFT" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; color: black; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;"><span style="background-color: white; font-family: times; font-size: medium;"><i>Bigwig<span> </span></i>nghĩa là một nhân vật quan trọng, cùng nghĩa với<span> </span><i>big shot</i>.</span></p><p align="LEFT" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; color: black; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;"><span style="background-color: white; font-family: times; font-size: medium;">Các quan tòa tại tòa án Anh từ thế kỷ thứ 18 đều đội những bộ tóc giả<span> </span><i>(wig).</i><span> </span>Luật sư đội tóc giả ngắn. Chánh án đội tóc giả dài hơn, tới vai. Từ đó,<span> </span><i>bigwig</i><span> </span>có nghĩa là người quan trọng, chức vụ, đẳng cấp cao.</span></p><p align="LEFT"></p><p align="center"><i><span style="color: blue; font-family: times; font-size: medium;"><b style="background-color: white;">VẪN LẠI MĂNG CỤT</b></span></i></p><p align="LEFT" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; color: black; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;"><span style="background-color: white; font-family: times; font-size: medium;">Trái măng cụt đã chiếm khá nhiều chỗ của trang Chữ Nghĩa Chúng Ta với thắc mắc của độc giả Tiên Bùi thì nay lại có một độc giả hỏi ở Bangkok có đại học tên là đại học Mongkut tức là đại học Măng Cụt?</span></p><p align="LEFT" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; color: black; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;"><span style="background-color: white; font-family: times; font-size: medium;">Xin thưa là không, đó là đại học King Mongkut mang tên quốc vương Mongkut tức là vua Rama IV, ông vua thuê bà giáo Anna Leonowens dậy tiếng Anh cho các hoàng tử và công chúa để rồi thành chuyện phim<span> </span><i>The King And I<span> </span></i>mà hoàng gia Thái rất ghét vì coi cốt truyện đầy những nét xuyên tạc lịch sử Thái.</span></p><p align="LEFT"></p><p align="LEFT"><i><u><span style="color: blue; font-family: times; font-size: medium;"><b style="background-color: white;">Trả lời một thính giả ở Westminster, California</b></span></u></i></p><p align="LEFT" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; color: black; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;"><span style="background-color: white; font-family: times; font-size: medium;"><i>Nhạc</i><span> </span>là phía vợ.<span> </span><i>Nhạc phụ</i><span> </span>hay<span> </span><i>nhạc trượng</i><span> </span>là cha vợ.<span> </span><i>Nhạc mẫu</i><span> </span>là mẹ vợ.<span> </span><i>Nhạc gia</i><span> </span>là gia đình nhà vợ.</span></p><p align="LEFT" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; color: black; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;"><span style="background-color: white; font-family: times; font-size: medium;"><i>Công</i><span> </span>là cha chồng.</span></p><p align="LEFT" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; color: black; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;"><span style="background-color: white; font-family: times; font-size: medium;">Tuy nhiên<span> </span><i>công cô</i><span> </span>lại là cha mẹ vợ do hai chữ<span> </span><i>công</i><span> </span>là ông gia,<span> </span><i>cô</i><span> </span>là bà gia (Hán Việt Từ Ðiển Ðào Duy Anh trang 118)</span></p><p align="LEFT" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; color: black; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;"><span style="background-color: white; font-family: times; font-size: medium;">Nhưng tại sao phải dùng chữ Hán trong nhũng trường hợp này để nghe ngây ngô như phim bộ chuyển âm tiếng Việt? Tại sao không thưa ba, thưa má, mà phải thưa nhạc phụ, thưa nhạc mẫu, thưa công công... mời công công đi... ngủ?</span></p><p align="LEFT"></p><p align="LEFT" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; color: black; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;"><span style="background-color: white; font-family: times; font-size: medium;">Ðồng ý với ông hai câu:</span></p><p align="center" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; color: black; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;"><i style="background-color: white;"><span style="font-family: times; font-size: medium;">Ðất Phần Lan giá buốt tuyết băng, ta tạo lấy mai vàng, lạnh mà vẫn ấm<br />Trời Cali nóng lạnh nắng gió, nguời bầy ra đào đỏ, ồn sao cũng vui</span></i></p><p align="LEFT" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; color: black; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;"><span style="background-color: white; font-family: times; font-size: medium;">không phải là hai câu đối vì câu trên và câu dưới đã không đối về ý, mà về bằng trắc thì cũng không chỉnh.</span></p><p><span style="background-color: white; font-family: times; font-size: medium;"><b></b><span></span><b></b><span></span><b></b><span></span><i></i><span></span><i></i><i></i><i></i><span></span><b></b><i></i><span></span><span></span><b></b><i></i><i></i><span></span><b></b><i></i><i></i><span></span><b></b><i></i><span></span><b></b><span></span><b></b><i></i><i></i><span></span><i></i></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white; font-family: times; font-size: medium;">Thí dụ <i>giá (t) buốt (t) tuyết (t) băng (b)</i> không thể được đối bằng <i>nóng (t) lạnh (t) nắng (t) gió (t)</i></span></p><p align="center"><span style="background-color: white; font-family: times;"><span style="font-size: medium;"><b>3</b></span><b><span style="font-size: medium;">-8-2007</span></b></span></p><hr /><p align="JUSTIFY"><i><u><span style="color: blue; font-family: times; font-size: medium;"><b style="background-color: white;">Trả lời một độc giả ở Houston, Texas</b></span></u></i></p><p align="JUSTIFY"><span style="background-color: white; font-family: times; font-size: medium;"><i>Ca ve,</i> cũng có khi gọi là <i>ca nhe,</i> là danh từ mượn của tiếng Pháp, <i>cavalière.</i></span></p><p align="JUSTIFY"><span style="background-color: white; font-family: times; font-size: medium;"><i>Cavalier / cavalière</i> có nhiều nghĩa: võ sĩ, người kỵ mã, công tử.</span></p><p align="JUSTIFY"><span style="background-color: white; font-family: times; font-size: medium;"><i>Cavalier</i> cũng còn có nghĩa là một người đàn ông khiêu vũ với một phụ nữ.</span></p><p align="JUSTIFY"><span style="background-color: white; font-family: times; font-size: medium;"><i>Cavalière</i> là một phụ nữ khiêu vũ với một người đàn ông. Danh từ này du nhập qua Việt Nam và được Việt hóa thành ca ve để chỉ người phụ nữ làm việc tại vũ trường được khách trả tiền để khiêu vũ với khách.</span></p><p align="JUSTIFY"><span style="background-color: white; font-family: times; font-size: medium;">Tiếng Anh có chữ <i>taxi dancer</i>, hay <i>taxi girl</i> để chỉ người phụ nữ làm công việc đó. Gọi là <i>taxi girl</i> hay <i>taxi dancer </i>vì người phụ nữ này cũng được thuê mướn để khiêu vũ như người ta thuê <i>taxi</i> vậy.</span></p><p align="JUSTIFY"></p><p align="JUSTIFY"><i><u><span style="color: blue; font-family: times; font-size: medium;"><b style="background-color: white;">Trả lời ông Chính Nguyễn, Oregon</b></span></u></i></p><p align="JUSTIFY"><span style="background-color: white; font-family: times; font-size: medium;">Tương đương với câu <i>As you live in a glass house, do not throw stones</i> là <i>trước mặt ông sư đừng chửi thằng trọc đầu.</i> Một câu khác là <i>vuốt mặt nể mũi</i>.</span></p><p align="JUSTIFY"><span style="background-color: white; font-family: times; font-size: medium;">Câu <i>sống bên kèn trống chết không trống kèn</i> tương đương với câu <i>hàng săng chết bó chiếu</i>. Hàng săng là tiệm bán quan tài.</span></p><p align="JUSTIFY"><span style="background-color: white; font-family: times; font-size: medium;">Câu <i>sống trên đời ăn miếng giồi chó, chết xuống âm phủ biết có hay không</i> còn một câu khác cũng bắt đầu như thế: <i>sống ăn miếng giồi chó, chết được bó vàng tâm. </i>Hai câu không đồng nghĩa với nhau. Câu thứ hai nói về những biệt đãi trên đời, chết đi cũng vẫn được biệt đãi, chôn trong áo quan bằng gỗ vàng tâm.</span></p><p align="JUSTIFY"><span style="background-color: white; font-family: times; font-size: medium;">Vàng tâm là gỗ quí:</span></p><p align="center"><span style="background-color: white; font-family: times; font-size: medium;">Thấy cây núc nác ngỡ là vàng tâm</span></p><p align="JUSTIFY"><span style="background-color: white; font-family: times; font-size: medium;">Nghĩa là tưởng là tốt đẹp, đến gần mới thấy thực ra là không. Cây núc nác gỗ mềm, không dùng làm gì được.</span></p><p align="JUSTIFY"></p><p align="JUSTIFY"><span style="background-color: white; font-family: times; font-size: medium;">Câu <i>thứ nhất phao câu thứ nhì đầu cánh</i> không đúng. Ðáng lý phải là <i>thứ nhất phao câu, thứ nhì bầu cánh.</i></span></p><p align="JUSTIFY"><span style="background-color: white; font-family: times; font-size: medium;">Ðầu cánh gà thì không có thịt làm sao gọi là ngon?</span></p><p align="JUSTIFY"><span style="background-color: white; font-family: times; font-size: medium;">Phải là bầu cánh. Bầu cánh là chỗ nách của con gà, nơi cánh gà nối vào với thân. Bầu cánh mới nhiều thịt, mới ngon.</span></p><p align="JUSTIFY"></p><p align="JUSTIFY"><b><i><u><span style="background-color: white; color: blue; font-family: times; font-size: medium;">Trả lời bà Ninh lieu.ninh@IngramMicro.com</span></u></i></b></p><p align="JUSTIFY"><span style="background-color: white; font-family: times; font-size: medium;">Câu <i>con (họ) nhà tôm lộn (đội) cứt lên đầu</i> là để nói một tình trạng lộn xộn, không tôn ti trật tự.</span></p><p align="JUSTIFY"><span style="background-color: white; font-family: times; font-size: medium;">Thực ra đây là một sai lầm về giống tôm. Cứt tôm không ở trên đầu. Câu này được dùng để chê trách một hoàn cảnh như bà nói: chú để râu trước cả ông.</span></p><p align="JUSTIFY"></p><p align="JUSTIFY"><i><u><span style="color: blue; font-family: times; font-size: medium;"><b style="background-color: white;">Trả lời một độc giả tại Houston</b></span></u></i></p><p align="center"><span style="color: blue; font-family: times; font-size: medium;"><i><b style="background-color: white;">Bumpkin / Pumpkin</b></i></span></p><p align="JUSTIFY"><span style="background-color: white; font-family: times; font-size: medium;"><i>Bumpkin</i> là một người ngu đần, một nông dân thất học. <i>Bumpkin</i> là tiếng Hà Lan, <i>boomkin</i>, nghĩa là cái cây nhỏ, người nông dân thất học chỉ có trí thông minh của một cái cây nhỏ.</span></p><p align="JUSTIFY"><span style="background-color: white; font-family: times; font-size: medium;"><i>Pumpkin</i> là quả bí đỏ. <i>Pumkin</i> cũng là tiếng gọi yêu một đứa bé.</span></p><p align="JUSTIFY"></p><p align="JUSTIFY"><span style="background-color: white; font-family: times; font-size: medium;"><i>My better half</i> nghĩa là người phối ngẫu của tôi. Thường thì là những chữ người chồng gọi người vợ. Theo nhũng người Thanh giáo thì con người được cấu tạo bởi hai phần, thể xác và linh hồn. Linh hồn được coi là nửa tốt đẹp hơn, quan trọng hơn. Thế kỷ thứ 16, một nhà văn Anh là Sir Philip Sidney là người đầu tiên dùng những chữ này để chỉ người vợ hay người chồng trong một cuộc hôn nhân. Ðến thế kỷ thứ 18 thì cách gọi này phổ thông hơn. Ngày nay ít ai dùng ngoại trừ trong những lúc đùa giỡn.</span></p><p align="JUSTIFY"></p><p align="JUSTIFY"><span style="background-color: white; font-family: times; font-size: medium;"><i>Câu lưu</i> có hai nghĩa: bắt giam tạm thời ; có việc cần phải ở lại, không thể về ngay được.</span></p><p align="JUSTIFY"></p><p align="JUSTIFY"><i><u><span style="color: blue; font-family: times; font-size: medium;"><b style="background-color: white;">Trả lời cô Chu Nguyên Anh, Fairfax, Virginia</b></span></u></i></p><p align="JUSTIFY"><span style="background-color: white; font-family: times; font-size: medium;"><i>Cậu </i>hay <i>cữu</i> là chữ Hán có nhiều nghĩa khác nhau.</span></p><p align="JUSTIFY"><span style="background-color: white; font-family: times; font-size: medium;"><i>Cậu / cữu</i> là anh hay em của mẹ.</span></p><p align="JUSTIFY"><span style="background-color: white; font-family: times; font-size: medium;"><i>Cậu / cữu</i> cũng là cha chồng.</span></p><p align="JUSTIFY"><span style="background-color: white; font-family: times; font-size: medium;"><i>Cậu / cữu cô</i> là cậu và cô, anh em trai, chị em gái của mẹ.</span></p><p align="JUSTIFY"><span style="background-color: white; font-family: times; font-size: medium;"><i>Cậu / cữu cô</i> cũng là cha chồng và mẹ chồng.</span></p><p align="JUSTIFY"><span style="background-color: white; font-family: times; font-size: medium;"><i>Cậu / cữu mẫu</i> là mợ, vợ của cậu, em dâu của mẹ.</span></p><p align="JUSTIFY"><span style="background-color: white; font-family: times; font-size: medium;"><i>Cậu / cữu phụ</i> là anh hay em tai của mẹ.</span></p><p align="JUSTIFY"><span style="background-color: white; font-family: times; font-size: medium;"><i>Quốc cậu / cữu</i> là cha chồng.</span></p><p align="JUSTIFY"><span style="background-color: white; font-family: times; font-size: medium;"><i>Ðại cậu / cữu</i> là anh lớn của mẹ.</span></p><p align="JUSTIFY"></p><p align="JUSTIFY"><span style="background-color: white; font-family: times; font-size: medium;">"<i>Gió chiều thầm vương bao nhớ nhung</i>..." là câu đầu của bài <i>Mộng Chiều Xuân</i>, tác giả là nhạc sĩ Ngọc Bích đã từ trần ngày 15 tháng 10 năm 2001. Ông sinh trưởng ở Hà Nội (1925).</span></p><p align="JUSTIFY"><span style="background-color: white; font-family: times; font-size: medium;">Bài <i>Suy Tôn Ngô Tổng Thống</i> là do ông viết nhạc và Thanh Nam viết lời. Hai ông ký tên là Chính Nghĩa và Quang Minh.</span></p><p align="JUSTIFY"><span style="background-color: white; font-family: times; font-size: medium;">Một vài ca khúc tiêu biểu của ông <i>là Trở Về Bến Mơ, Khúc Nhạc Chiều Mơ, Mộng Chiều Xuân, Giấc Mơ Ngàn...</i></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white; font-family: times; font-size: medium;"><span style="color: blue;"><b></b></span><b></b><i></i><i></i><i></i><i></i><span></span><b></b><i></i><span></span><i></i><span></span><span></span><b></b><i></i><i></i><span></span><i></i><span></span><i></i><span></span><b></b><i></i><i></i><i></i><i></i><i></i><i></i><i></i><i></i><i></i><span></span><i></i></span></p><p align="JUSTIFY"><span style="background-color: white; font-family: times; font-size: medium;">Ca sĩ Ngọc Bích không viết những nhạc phẩm này.</span></p><p align="center"><span style="background-color: white; font-family: times;"><span style="font-size: medium;"><b>4</b></span><b><span style="font-size: medium;">-5-2007</span></b></span></p><hr /><p align="center"></p><p align="LEFT"><u><i><span style="color: #2b00fe; font-family: times; font-size: medium;"><b style="background-color: white;">Ông Nguyễn Minh, Pasadena, California</b></span></i></u></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white; font-family: times; font-size: medium;">Ðồng ý với ông là hai chữ ấy dùng không đúng lắm.</span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white; font-family: times; font-size: medium;"><i>Lác đác</i> dùng để nói về mưa thì đúng hơn. Mưa lác đác là mưa không lâu, không đều, không kéo dài, là mưa ào xuống rồi ngưng và không trên một diện tích rộng lớn.</span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white; font-family: times; font-size: medium;"><i>Rải rác</i> có thể dùng cho cả mây và mưa. Mây có thể rải rác và mưa cũng có thể rải rác. Nhưng ít khi nói mây lác đác.</span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white; font-family: times; font-size: medium;">Lá cũng có thể lác đác rụng, không <i>ào ào đổ lộc rung cây</i> như trong cảnh Ðạm Tiên hiện về hôm ba chị em Kiều đi Thanh Minh.</span></p><p align="LEFT"></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white; font-family: times; font-size: medium;">Anh hùng đoán giữa trần ai mới già</span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white; font-family: times; font-size: medium;">Từ Hải khen Kiều là người có mắt khi nhìn ra được Từ Hải là người anh hùng giữa chốn trần ai gió bụi, khi còn hàn vi. Làm đươc việc đó là người già dặn. Trước đó, Kiều nói rằng nàng tin Từ Hải là người có tài, làm được việc lớn như Ðường Cao Tổ.</span></p><p align="LEFT"></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white; font-family: times; font-size: medium;"><i>Ðông Quách tiên sinh</i>, nghĩa đen là tiên sinh nhà ở ngoài thành phía đông. Nghĩa bóng là một người không có thực tài mà chỉ dựa vào những người chung quanh. Nhân vật này, theo Hàn Phi tử, là một nhân vật có thật. Tề Tuyên vương (ông vua tương truyền là rất... dê của nước Tề) là người thích nghe thổi sáo. Khi nghe, ông chỉ thích nghe một lúc ba trăm người cùng thổi. Ðông quách tiên sinh cũng ngồi cùng thổi sáo chung với những người kia, nhưng thực ra ông này hoàn toàn không biết thổi sáo, chỉ giả bộ để kiếm ăn. Khi Tề Tuyên vương mất, vua mới lên là Mẫn vương thì lại chỉ thích nghe từng người thổi một. Ðông Quách tiên sinh thấy không ổn bèn trốn mất. Từ đó, danh từ Ðông Quách tiên sinh được dùng để chỉ những người vô tài, kiếm ăn nhờ dựa vào những người khác</span></p><p align="LEFT"></p><p align="center"><span style="color: blue; font-family: times; font-size: medium;"><i><b style="background-color: white;">MADAM</b></i></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white; font-family: times; font-size: medium;">Tuần qua, báo chí có nhắc đến một phụ nữ với một danh sách trên mười ngàn tên tuổi của các thân chủ sử dụng dịch vụ mãi dâm ở thủ đô Washington.</span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white; font-family: times; font-size: medium;">Người phụ nữ này được báo chí gọi là <i>The Washington Madam</i>.</span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white; font-family: times; font-size: medium;"><i>Madam</i> có ba nghĩa tất cả. <i>Madam</i> là chữ dùng xưng hô tôn kính dành cho một phụ nữ.</span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white; font-family: times; font-size: medium;">Nghĩa thứ hai là một phụ nữ chủ gia đình.</span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white; font-family: times; font-size: medium;">Nghĩa thứ ba là chủ động điếm.</span></p><p align="LEFT"></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white; font-family: times; font-size: medium;">Ông Adam gặp bà Eva ở vuờn địa đàng chắc phải tự giới thiệu: " MADAM I’M ADAM" Ông còn cả thẹn nên lính quýnh nói như thế. Câu nói quýnh quáng của ông có thể đọc ngược hay xuôi thì cũng vẫn là MADAM I’M ADAM. Tinh quái như thế nên bà Eva mới chịu ngay chàng là vậy.</span></p><p align="LEFT"></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white; font-family: times; font-size: medium;">MADAME là cách xưng hô, gọi một phụ nữ mà người Anh bắt chước của người Pháp. Madame cũng là chữ để xưng hô với một phụ nữ có tước vị đặc biệt là không phải người Anh:</span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white; font-family: times; font-size: medium;">Madame Secretary of State Madeline Albright</span></p><p align="LEFT"></p><p align="center"><span style="color: blue; font-family: times; font-size: medium;"><i><b style="background-color: white;">H.B.N.</b></i></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white; font-family: times; font-size: medium;">Là ba chữ viết tắt của những chữ cấm kỵ mà một trong ba chữ kể trên, khi đem dùng, đã khiến Don Imus, người phụ trách một chương trình <i>talk show</i> mất việc.</span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white; font-family: times; font-size: medium;">Don Imus gọi các đấu thủ bóng rổ của đại học Rutgers là "<i>nappy-headed hos".</i></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white; font-family: times; font-size: medium;"><i>Nappy</i> là bù xù. <i>Nappy headed</i> là người đầu tóc bù xù, khác thường, kỳ dị.</span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white; font-family: times; font-size: medium;"><i>Ho</i> là từ chữ <i>whore </i>mà ra. <i>Whore </i>đọc thành ra <i>ho, </i>nghĩa là gái điếm.</span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white; font-family: times; font-size: medium;">Danh từ này được dùng rất nhiều trong nhạc <i>hip hop</i>, và cũng được các thành phần trẻ da đen dùng để gọi phụ nữ.</span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white; font-family: times; font-size: medium;">Họ tự xưng và gọi những thanh niên, đàn ông da đen khác là <i>motherfuckers</i>.</span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white; font-family: times; font-size: medium;">B. là viết tắt của chữ <i>bitch. Bitch</i> nguyên nghĩa là con chó cái. Trong nhạc <i>hip hop</i>, <i>bitch</i> là phụ nữ, là đàn bà.</span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white; font-family: times; font-size: medium;">N. là viết tắt của chữ <i>nigger. Nigger</i> là tiếng thoái hóa từ <i>negro</i>, nghĩa là người da đen. <i>Nigger</i> hay <i>niggra</i> cũng chỉ thấy trong nhạc <i>hip hop</i>. Thế nhưng những chữ này, người da đen dùng với nhau thì được, người da trắng dùng là không được.</span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white; font-family: times; font-size: medium;">Ðiều tra viên cảnh sát Los Angeles Mark Furman trong vụ xử O.J. Simpson chỉ vì có dùng danh từ <i>nigger </i>một lần mà bị coi là kỳ thị và không được cho làm chứng tại tòa nữa.</span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white; font-family: times; font-size: medium;">Hiện nay, đang có một số ý kiến đòi phải làm sạch ngôn ngữ của những bản nhạc <i>hip hop.</i></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white; font-family: times; font-size: medium;">Gọi nhau như thế thì khó nghe thật.</span></p><p align="LEFT"></p><p align="LEFT"><i><u><span style="color: blue; font-family: times; font-size: medium;"><b style="background-color: white;">Trả lời bà Thủy Trần Annandale, Virginia</b></span></u></i></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white; font-family: times; font-size: medium;">Sau <i>"chút"</i> là gì?</span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white; font-family: times; font-size: medium;">Xin dẫn một truyện xưa để trả lời bà:</span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white; font-family: times; font-size: medium;">Một cậu bé thấy cha làm quan mà chỉ lo lấy lợi riêng nên một hôm hỏi cha rằng con của con là gì, cha đáp là cháu. Lại hỏi cháu cuả cháu là gì, cha đáp là chút. Cậu hỏi tiếp chút của chút là gì thì người cha, Ðiền Văn, trả lời con là Ðiền Anh rằng ông không biết. Người con mới nhắc cha rằng trong khi cha làm quan, không lo cho dân, để cho dân đói khổ mà lại lo cho những đứa không biết gọi là gì.</span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white; font-family: times; font-size: medium;">Câu truyện này cho thấy sau chút thì không còn chữ để gọi nữa, vì ai còn sống để biết những đứa con cuả chút mà đặt tên. Tuy nhiên chúng tôi cũng có nghe con của chút là chít; con của chít là chụt; con của chụt là chịt.</span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white; font-family: times; font-size: medium;">Không biết có đúng không.</span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white; font-family: times; font-size: medium;">Thôi thì cứ gọi là cháu 5 đời, 6 đời, 7 đời, 8 đời chắc là đúng hơn.</span></p><p align="LEFT"></p><p align="center"><i><span style="color: blue; font-family: times; font-size: medium;"><b style="background-color: white;">BUỒN ƠI CHÀO MI</b></span></i></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white; font-family: times; font-size: medium;"><i>Buồn Ơi Chào Mi</i> không phải là của người viết bản nhạc bà đã nghe, mà là tựa đề cuốn tiểu thuyết <i>Bonjour Tristesse </i>của Francoise Sagan do Nguyễn Vỹ dịch. Cuốn sách này cũng được một dịch giả khác, Lê Huy Oanh, chuyển sang Việt ngữ, với tựa đề <i>Buồn Ơi, Xin Chào</i>.</span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white; font-family: times; font-size: medium;">Tựa <i>Buồn Ơi, Chào Mi</i> được nhắc tới nhiều hơn vì nghe nó... thơ hơn chăng?</span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white; font-family: times; font-size: medium;">Francoise Sagan là bút hiệu. Tên thật của bà là Francoise Quoirez. Sagan không phải là họ của chồng, mà là tên của một nhân vật trong tiểu thuyết của Marcel Proust, cuốn <i>À La Recherche Du Temps Perdu </i>(đi tìm thời gian đã mất). Tên này bà đã dùng ngay khi in tác phẩm đầu tay, cuốn <i>Bonjour Tristesse</i>. Francoise Sagan sinh năm 1935, qua đời năm 2004 hưởng thọ 69 tuổi.</span></p><p align="LEFT"></p><p align="LEFT"><i><u><span style="color: blue; font-family: times; font-size: medium;"><b style="background-color: white;">Bà Tâm (?) Los Angeles, California</b></span></u></i></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white; font-family: times; font-size: medium;">Chúng tôi không biết chắc mấy người Mễ đó nói gì với bà, nhưng dựạ trên cách phiên âm của bà (<i>don du me et shield,</i>) thì có thể đó là một câu tiếng Anh mà chúng tôi đoán là "<i>don’t do that shit to me</i>" nghĩa là đừng có giở trò thối ra với tôi chăng?</span></p><p align="JUSTIFY"><span style="background-color: white; font-family: times; font-size: medium;"><span style="color: blue; text-align: start;"><b></b></span><span style="text-align: start;"></span><span style="text-align: start;"><b></b><span><b><span style="color: blue;"></span></b><i></i><i></i><span><span><i></i></span><span><i></i></span><span><b></b><i></i></span><span></span><span></span><span><b></b><i></i><i></i></span><span><b></b></span><span><b></b><i></i></span><span><b></b></span></span></span><span style="color: blue;"><b></b></span></span></span></p><p align="center"></p><span style="background-color: white;"><span style="font-family: times; font-size: medium; text-align: start;"></span></span><p></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white; font-family: times; font-size: medium;">Nếu người Mễ đó nói bằng giọng nhẹ nhàng lịch sự thì chắc không phải.</span></p><p align="center"><b><span style="background-color: white; font-family: times; font-size: medium;">6-4-2007</span></b></p><hr /><p align="center"><span style="color: blue; font-family: times; font-size: medium;"><i><b style="background-color: white;">PHI VỤ?</b></i></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white; font-family: times; font-size: medium;"><i>Phi</i> là bay. <i>Vụ</i> là việc, công việc.</span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white; font-family: times; font-size: medium;"><i>Phi vụ</i> hay <i>phi xuất</i> là một chuyến cất cánh của máy bay để đi công tác như oanh tạc, chiến đấu, chuyên chở...</span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white; font-family: times; font-size: medium;">Trong suốt chiều dài chiến tranh Việt Nam, danh từ phi vụ hay phi xuất chỉ được hiểu theo nghĩa như trên. Phi vụ hay phi xuất trong tiếng Anh cũng như tiếng Pháp là <i>sortie</i>.</span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white; font-family: times; font-size: medium;">Nhưng mới đây, nhật báo N.V. trong số đề ngày 2 tháng 4 có viết về một "<i>phi vụ bán dâm bé gái 7 tuổi</i>".</span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white; font-family: times; font-size: medium;">Tự điển tiếng Việt của Hà Nội có một giải thích khác cho danh từ "<i>phi vụ</i>". Ðó là tiếng lóng để chỉ những việc làm phi pháp: phi pháp vụ.</span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white; font-family: times; font-size: medium;">Tại sao không viết là <i>một vụ bán dâm</i>, mà phải là một <i>phi vụ bán dâm?</i></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white; font-family: times; font-size: medium;">Không sợ làm buồn các phi công hay sao?</span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white; font-family: times; font-size: medium;">Cũng trong bài báo vừa kể, người viết còn viết nguyên văn: "<i>người mẹ này đã cho phép một người đàn ông làm tình với đứa con của bà..."</i></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white; font-family: times; font-size: medium;">Việc làm của ngươi đàn ông với bé gái 7 tuổi nhất định không là một hành động của tình yêu. Không thể dùng động từ "làm tình" được.</span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white; font-family: times; font-size: medium;">Làm tình là tiếng dịch từ động từ tiếng Pháp<i>, faire l’amour</i>, tiếng Anh là <i>to make love</i>.</span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white; font-family: times; font-size: medium;">Hành động của người đàn ông trong bản tin là <i>have sex</i>, là <i>rape</i>, là cưỡng dâm, là hiếp dâm. Không hề có tình yêu trong hành động phạm pháp này.</span></p><p align="LEFT"></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white; font-family: times;"><b><u><i><span style="color: blue; font-size: medium;">Trả lời độc giả Phan Thuận (?) </span></i></u></b><i><a href="mailto:thphan@ti.com"><b><span style="color: blue; font-size: medium;">thphan@ti.com</span></b></a></i></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white; font-family: times; font-size: medium;">Phan Trần là một tác phẩm văn nôm không rõ tác giả là ai. Truyện dựa trên một tích có từ đời Tống bên Tầu, khoảng năm 1126 đến năm 1147.</span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white; font-family: times; font-size: medium;">Truyện kể lại cuộc tình đầy trắc trở của Phan sinh và Trần Kiều Liên. Hai gia đình cho đôi trẻ đính ước với nhau từ lúc cả hai chưa ra đời, trải qua những năm loạn lạc, phân ly, cuối cùng lại xum họp được với nhau.</span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white; font-family: times; font-size: medium;">Chính vì đoạn Phan sinh bị lạc mất Kiều Liên, Phan sinh đau đớn ốm tương tư, suýt nữa thì huỷ mình nên mới có câu: "<i>Ðàn ông chớ kể Phan Trần</i>..."</span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white; font-family: times; font-size: medium;">Thời trước (?) xã hội cho rằng đàn ông mà như vậy thì tệ quá, không xứng đáng làm nam nhi.</span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white; font-family: times; font-size: medium;">Câu sau: "<i>Ðàn bà chớ kể Thuý Vân, Thuý Kiều</i> " là vì trong truyện Kiều, nhân vật Kiều cũng quá lãng mạn, tự do đi thăm Kim Trọng, rồi lại cắt tóc thề nguyền, vượt quyền cha mẹ.</span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white; font-family: times; font-size: medium;">Câu thứ hai thêm Thuý Vân vào là để vần với chữ thứ sáu của câu trên chứ Thuý Vân thì ngoan ngoãn, bảo gì làm nấy, thấy Thuý Kiều lãng mạn một chút đã nực cười.</span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white; font-family: times; font-size: medium;">Ngày nay, Phan sinh và Kiều đều quá hiền lành nên cô cứ đọc Phan Trần và Kiều cũng không sao cả.</span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white; font-family: times; font-size: medium;">Còn hai câu khác liên quan đến Kiều, nhưng không mang ý nghĩa những lời răn dậy thì như sau:</span></p><p align="center"><span style="font-family: times; font-size: medium;"><i style="background-color: white;">Ðàn ông biết đánh tổ tôm<br />Uống trà Mạn Hảo, xem nôm Thuý Kiều</i></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white; font-family: times; font-size: medium;">Như vậy là lịch lãm lắm. Ngày nay lịch lãm là phải làm những chuyện khác, chẳng hạn như:</span></p><p align="center"><span style="background-color: white; font-family: times; font-size: medium;">Làm trai thì đọc Playboy<br />Chạy xế Lếch Xịt, sống đời... độc thân (?)</span></p><p align="LEFT"></p><p align="center"><span style="color: blue; font-family: times; font-size: medium;"><i><b style="background-color: white;">LOVE, SERENDIPITY, FAMILY</b></i></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white; font-family: times; font-size: medium;">Theo một cuộc thăm dò mới đây thì có ba danh từ trong Anh ngữ được người Anh yêu nhất, hay dùng nhất, đó là <i>love</i> (tình yêu), <i>serendipity</i> (may mắn), và <i>family </i>(gia đình).</span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white; font-family: times; font-size: medium;">Ðiều này hơi lạ. Hai danh từ <i>love</i> và <i>family</i> thì thường quá. Nhưng <i>serendipity?</i></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white; font-family: times; font-size: medium;"><i>Serendipity</i> có hai nghĩa. Nghĩa thứ nhất là khả năng khám phá ra những điều thú vị một cách tình cờ.</span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white; font-family: times; font-size: medium;">Nghĩa thứ hai là may mắn.</span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white; font-family: times; font-size: medium;">Thí dụ: <i>The serendipity of getting the first job she applies for:</i> sự may mắn xin được việc làm dầu tiên mà cô nộp đơn xin (Tự điển Webster).</span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white; font-family: times; font-size: medium;">Thế thì những chữ như <i>marvelous, wonderful, absolutely.</i>.. mà nếu lấy đi, hoàng gia Anh sẽ ú ớ không nói được ra câu thì bỏ vào danh sách nào?</span></p><p align="LEFT"></p><p align="LEFT"><i><u><span style="color: blue; font-family: times; font-size: medium;"><b style="background-color: white;">Trả lời ông Trần Văn Hiến, Dallas, Texas</b></span></u></i></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white; font-family: times; font-size: medium;"><i>Duyên hương lửa</i>, hay <i>hương hỏa nhân duyên</i> là duyên vợ chồng đã có với nhau từ kiếp trước:</span></p><p align="center"><span style="background-color: white; font-family: times; font-size: medium;"><i>Phải duyên hương lửa cùng nhau<br />Xe dê lọ rắc lá dâu mới vào </i>(Cung Oán Ngâm Khúc)</span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white; font-family: times; font-size: medium;">Nhưng <i>hương hỏa</i> cũng lại còn có nghĩa là hương đèn dùng trong việc thờ cúng:</span></p><p align="center"><span style="background-color: white; font-family: times; font-size: medium;"><i>Lễ xong hương hỏa gia đường<br />Tú Bà vắt nóc lên giường ngồi ngay</i> (Kiều)</span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white; font-family: times; font-size: medium;"><i>Ba sinh</i> là ba kiếp sống luân hồi, những duyên nợ của một con người trong đời sống:</span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white; font-family: times; font-size: medium;"><i>Ba sinh đã phỉ mười nguyền</i> (mọi điều nguyện ước: Ðào Duy Anh / Tự Ðiển Truyện Kiều)</span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white; font-family: times; font-size: medium;">Duyên đôi lứa cũng là duyên bạn bầy</span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white; font-family: times; font-size: medium;"><i>Ba Sinh Hương Lửa</i> là một tác phẩm của Doãn Quốc Sĩ.</span></p><p align="LEFT"></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white; font-family: times; font-size: medium;"><i>Ðạo Chích</i> là tên một tên trộm nổi tiếng, em của Liễu Hạ Huệ (một người nổi tiếng là đạo hạnh).</span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white; font-family: times; font-size: medium;">Ðạo Chích người nước Lỗ thời Xuân Thu, dưới tay có cả ngàn thuộc hạ.</span></p><p align="LEFT"></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white; font-family: times; font-size: medium;">Giang Thanh là vợ có cưới của Mao Trạch Ðông. Giang Thanh tên thật là Lý Vân Hạc, con vợ bé của một địa chủ họ Lý tại Sơn Ðông, sinh năm 1914. Thời trẻ đóng kịch lấy hiệu là Lam Bình (trái táo xanh). Gia nhập đệ Bát lộ quân Tây An đổi tên là Giang Thanh, lấy lý do Thanh cũng là mầu lam (Lam Bình), nhưng đậm hơn. Giang là nước sông. Giang Thanh là nước sông xanh, hy vọng sẽ...vùng lên.</span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white; font-family: times; font-size: medium;">Giang Thanh có với Mao Trạch Ðông một con gái tên là Lý Na.</span></p><p align="LEFT"></p><p align="LEFT"><i><u><span style="color: blue; font-family: times; font-size: medium;"><b style="background-color: white;">Trả lời cụ Nguyễn Bình, Scarborough, Ontario, Canada</b></span></u></i></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white; font-family: times; font-size: medium;"><i>Down Under</i> là tên không chính thức của nước Úc vì vị trí của Úc ở nam bán cầu. Nhưng chính người Úc thì lại ít khi dùng danh xưng này. Nhiều người coi danh từ này thiếu sự tôn trọng dành cho một quốc gia. Có thể là vì chữ này đôi khi được dùng để hiểu (<i>double entendre</i>) là bộ phận của người đàn ông như trong câu: <i>"I’m huge Down Under"</i> của một kịch sĩ hài hước.</span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white; font-family: times; font-size: medium;">Chữ <i>Aussie</i> được dùng nhiều hơn là <i>Down Under</i>.</span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white; font-family: times; font-size: medium;">Zeeland là tên một tỉnh của Hà Lan. Tên của tỉnh này viết theo Anh ngữ là Zealand.</span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white; font-family: times; font-size: medium;">New Zealand là tên một quốc gia ở nam Thái Bình Dương, nằm ở phía đông nước Úc.</span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white; font-family: times; font-size: medium;"><i>Aotearoa</i> là tên người Maori gọi lãnh thổ này của họ trước khi người Anh đến lập nghiệp. <i>Aotearoa</i> có nghĩa là miền đất của những đám mây trắng dài, <i>The Land of the Long White Cloud</i>.</span></p><p align="LEFT"></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white; font-family: times; font-size: medium;"><i>Thiên thời, đất lợi lại người hòa</i> là một câu thơ của Phan Thanh Giản bầy ra tâm trạng tuyệt vọng của ông trước tình hình đất nước.</span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white; font-family: times; font-size: medium;">Thiên thời (vận trời) địa lợi (thế đất) nhân hòa (lòng người) là ba yếu tố thành công. Có tất cả thì sẽ thành công trong các hoạt động chính trị, lịch sử.</span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white; font-family: times; font-size: medium;"><b><span style="color: blue;"></span></b><span></span><i></i><i></i><i></i><b></b><i></i><i></i><b></b><i></i><b></b><i></i><i></i><i></i><i></i><i></i><i></i><i></i><b></b><i></i><i></i><i></i></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white; font-family: times; font-size: medium;">Nhưng Mạnh Tử cũng lại nói "<i>Thiên thời bất như địa lợi, địa lợi bất như nhân hòa"</i> Vậy thì có được nhân hòa là có được hết chăng?</span></p><div><p align="center"><b><span style="background-color: white; font-family: times; font-size: medium;">6-7-2007</span></b></p><span style="background-color: white; font-family: times; font-size: medium;"><span style="color: blue;"><b><hr /></b></span><span></span><span><b><p align="center"></p><p align="center"></p></b></span><span></span><b><span style="color: blue;"><p align="LEFT"><u><i>Trả lời Vy, Orange County, California</i></u></p></span></b><span></span><i></i></span><p align="LEFT"><span style="background-color: white; font-family: times; font-size: medium;"><i>Thông gia</i> là hai gia đình có con trai con gái lấy nhau.</span></p><span style="background-color: white; font-family: times; font-size: medium;"><i></i></span><p align="LEFT"><span style="background-color: white; font-family: times; font-size: medium;"><i>Thông </i>là chữ Hán, nghĩa là hai bên hòa hợp nhau.</span></p><span style="background-color: white; font-family: times; font-size: medium;"><i></i></span><p align="LEFT"><span style="background-color: white; font-family: times; font-size: medium;"><i>Sui gia</i>, cũng viết là <i>xui gia, suôi gia</i> hay <i>xuôi gia</i> (Tự điển Lê Văn Ðức ghi cả hai cách viết).</span></p><span style="background-color: white; font-family: times; font-size: medium;"><i></i></span><p align="LEFT"><span style="background-color: white; font-family: times; font-size: medium;"><i>Sui gia</i> cũng cùng nghĩa với <i>thông gia. Sui</i> là tiếng Nôm.</span></p><span style="background-color: white; font-family: times; font-size: medium;"><i></i></span><p align="LEFT"><span style="background-color: white; font-family: times; font-size: medium;"><i>Sui </i>được nghe thấy ở miền Nam nhiều hơn.</span></p><span style="background-color: white; font-family: times; font-size: medium;"><i></i></span><p align="LEFT"><span style="background-color: white; font-family: times; font-size: medium;"><i>Sui gái</i> là cha mẹ vợ của con trai mình.</span></p><span style="background-color: white; font-family: times; font-size: medium;"><i></i></span><p align="LEFT"><span style="background-color: white; font-family: times; font-size: medium;"><i>Sui trai</i> là cha mẹ chồng của con gái mình.</span></p><span style="background-color: white; font-family: times; font-size: medium;"><i></i></span><p align="LEFT"><span style="background-color: white; font-family: times; font-size: medium;"><i>Anh sui, chị sui, anh sui trai, chị sui trai, anh sui gái, chị sui gái</i> là những tiếng thường nghe thấy ở miền Nam nhiều hơn ở miền Bắc.</span></p><span style="background-color: white; font-family: times; font-size: medium;"><i></i></span><p align="LEFT"><span style="background-color: white; font-family: times; font-size: medium;"><i>Ví dầu kết chẳng đặng đôi<br />Ngày sau ta sẽ làm sui một nhà</i> (Ca dao)</span></p><span style="background-color: white; font-family: times; font-size: medium;"><p align="LEFT"></p><span><b><p align="LEFT"><i><u><span style="color: blue;">Trả lời bà Nguyễn thị Nghiên, Sydney, New South Wales, Australia</span></u></i></p></b><i></i><p align="LEFT"><i>Phiêu bạc</i> chứ không phải là phiêu bạt.</p><i></i><p align="LEFT"><i>Phiêu </i>là trôi, không dùng một mình mà phải đi với những chữ khác như phiêu bạc, phiêu linh, phiêu lưu, phiêu tán. <i>Bạc </i>là cái hồ, là con thuyền. <i>Phiêu bạc</i> là trôi dạt.</p><p align="LEFT">Nhưng<i> bạt thiệp</i> chứ không phải là <i>bặt thiệp</i>.</p><i></i><p align="LEFT"><i>Bạt</i> là đi bộ qua đồng cỏ. <i>Thiệp</i> là lội qua nước. <i>Bạt thiệp</i> là gian lao, nhọc nhằn, lặn lội khó nhọc.</p><p align="LEFT">Nhưng hai chữ <i>bạt thiệp</i> thường bị dùng sai nghĩa để thành tĩnh từ mô tả một người lịch sự, ăn nói khôn ngoan, dễ nghe.</p><p align="LEFT">Khi đó, người ta viết là <i>bặt thiệp</i>.</p><p align="LEFT">Chữ <i>bặt</i> nghĩa cổ của nó lại là đẹp. Tự điển Khai Trí Tiến Ðức ghi đó là tiếng đường Trong và thí dụ: Chị nhà anh ấy trông bặt lắm.</p></span><p align="LEFT"></p><span><i></i><p align="LEFT"><i>Tờ để</i> là tờ giấy của người chồng viết xuống để bỏ vợ. Không biết tờ giấy này có giá trị như thế nào, nhưng đó là tiếng miền Nam.</p><i></i><p align="LEFT"><i>Tờ để</i> còn có khi gọi là <i>tờ phân ly</i>, hay <i>ly tờ.</i></p><i></i><p align="LEFT">Tự điển Lê Văn Ðức ghi một thí dụ rất coi thường phụ nữ: Làm <i>tờ</i> để cho nó kiếm chồng làm ăn.</p><p align="LEFT">Bây giờ không ai dám nói một câu như thế nữa.</p><i></i><p align="LEFT"><i>Ðể </i>còn một nghĩa nữa là chống lại, phản đối.</p><i></i><p align="LEFT"><i>Ðể kháng</i> là chống lại, không phải là đề (dấu huyền) kháng như rất nhiều người vẫn dùng sai.</p><i></i><p align="LEFT"><i>Ðể chế</i> là phản đối, chống lại, không mua, không dùng, không hợp tác, không giao thiệp.</p><p align="LEFT">Hai tiếng này thường bị đọc sai thành <i>tẩy chay</i>.</p></span><p align="LEFT"></p><span><b><p align="LEFT"><i><u><span style="color: blue;">Trả lời độc giả Nguyễn Ðình Hải, Santa Ana, California</span></u></i></p></b><p align="LEFT">Chắc ông không đùa giỡn. Nếu ông không đùa thì xin trả lời ông.</p><i></i><p align="LEFT"><i>Thổi chim</i> là bắn chim bằng ống xì đồng. Lấy một chiếc ống dài dùng hơi trong miệng đẩy mũi tên đi. Tiếng Anh gọi là <i>blow dart</i>.</p><p align="LEFT">Nghĩa thứ hai của thổi chim là hút thuốc phiện. Cũng còn gọi là bắn khỉ, đong thoóc (hai chữ "O"). Xin xem trang 1587 tự điển Lê Văn Ðức.</p></span><p align="LEFT"></p><span><b><p align="center"><span style="color: blue;"><i>PROSTITUTE</i></span></p></b><p align="LEFT">Theo một bản tin của Reuters thì hiện nay, tại nước Anh đang có một cuộc vận động để bỏ hẳn danh từ <i>prostitute</i> ra khỏi các bộ luật của nước Anh, vì danh từ này mang theo quá nhiều hình ảnh xấu xa, xúc phạm danh dự của người phụ nữ.</p><p align="LEFT">Bộ Tư Pháp Anh đề cập tới những người này là những phụ nữ bán dâm trên căn bản thường xuyên từ hai lần trở lên mỗi tháng, không gọi họ là <i>prostitute</i> nữa.</p><p align="LEFT">Bộ Tư Pháp Anh cho biết danh từ <i>prostitute</i> đã được dùng trong các bộ luật của nước Anh từ năm 1824. Thế giới đã đổi thay, danh từ này không còn thích hợp nữa và cần phải bỏ hẳn.</p></span><p align="LEFT"></p><span><b><p align="center"><span style="color: blue;"><i>MR. CONDOM</i></span></p></b><p align="LEFT">Ở Thái Lan, ông Mechai Viravaidya đã được mệnh danh là Condom King, vua áo mưa, vì ông đã hết lòng vận động để đàn ông Thái có đi ăn tiệm bên ngoài thì nhớ dùng áo mưa để tránh bệnh AIDS. Ông đem vấn đề mặc áo mưa ra nói tại Ngân Hàng Thế Giới và còn đặt tên cho nhà hàng ăn của gia đình ông cái tên là Bắp Cải và Áo Mưa (Cabbages and Condoms).</p><p align="LEFT">Nay Ấn độ cũng đang muốn kiếm một người hăng say trong công việc vận động cho những cái áo mưa. và nói rõ là đang tìm một Mr. Condom.</p><p align="LEFT">Những cái tên nghe ghê rợn như vậy thực ra đã có người mang nó từ lâu.</p><p align="LEFT">Ông Henry Cabot Lodge được cử làm đại sứ Hoa kỳ vào lúc tình hình Việt Nam đang gặp rất nhiều khó khăn. Ông vừa ngồi ở chức vụ đại sứ tại Sài Gòn không lâu thì xẩy ra cuộc đảo chính lật tổng thống Diệm.</p><p align="LEFT">Dân Sài Gòn thấy cái tên đệm của ông, Cabot, gần giống như danh từ <i>capote</i> (là cái áo mưa ) của tiếng Pháp nên lập tức, những cái áo mưa được gọi là đại sứ, chức vụ của ông Lodge. Từ đó, câu "<i>xài ông đại sứ" </i>có nghĩa là dùng áo mưa. Rất nhiều người Việt sống hiền lành và không theo dõi tình hình chính trị Việt Nam hồi đầu thập niên 60 không biết lai lịch của chữ này.</p><p align="LEFT">Một nhà văn người Mỹ, tác giả của cuốn tiểu thuyết ngắn <i>Breakfast At Tiffany’s </i>(từng được dựng thành phim do Audrey Hepburn đóng vai chính) tên thật là Truman Streckfus Persons. Nhưng khi viết văn, ông lại lấy tên là Truman Capote, tên do người cha dượng đặt cho ông.</p><p align="LEFT">Thế là dính dáng tới cái áo mưa, đã có ông đại sứ Lodge với tên đệm được đọc sai đi một chút. Và nhà văn Truman Capote.</p><p align="center"><span><b>7</b></span><b><span>-9-2007</span></b></p><hr /><p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><b><span lang="EN-US" style="font-style: italic; text-decoration: underline;"><span style="color: blue;">Trả lời ông Nguyên Thạch, Garden Grove, California</span></span></b></p><p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><i><span lang="EN-US">Nái<span> </span></span></i><span lang="EN-US">là chữ dùng để chỉ giống cái của một số loài thú</span></p><p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span lang="EN-US">Heo nái, lợn nái, bò nái, trâu nái...</span></p><p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><i><span lang="EN-US">Ruộng sâu, trâu nái không bằng con gái đầu lòng</span></i><span lang="EN-US"><span> </span>(Tục ngữ)</span></p><p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span lang="EN-US">Nái sề là lợn đã đẻ nhiều lần. Chữ này còn được dùng để chỉ (một cách miệt thị) người đàn bà đã qua nhiều lần sinh nở:</span></p><p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><i><span lang="EN-US">Chơi xuân kẻo hết xuân đi<br />Nái sề sồng sộc nó thì theo sau</span></i><span lang="EN-US"><span> </span>(Tục ngữ?)</span></p><p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><i><span lang="EN-US">Dù chàng năm thiếp bẩy thê<br />Cũng không bỏ được nái sề này đâu</span></i><span lang="EN-US"><span> </span>(Tục ngữ)</span> </p><p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span lang="EN-US">Những biểu ngữ treo ở Hà Nội sau khi Nhật đảo chính Pháp (<i>Vietnam to the Vietnamese</i>) bị xuyên tạc thành<span> </span><i>Việt Nam to thế Việt Nam mẹ sề.</i></span><o:p></o:p></p><p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><i><span lang="EN-US">Sồn sồn</span></i><span lang="EN-US"><span> </span>nghĩa là không già hẳn mà cũng không còn trẻ. Khi mô tả nồi cơm thì<span> </span><i>cơm sồn sồn</i><span> </span>nghĩa là cơm nửa chín nửa sống.</span></p><p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><i><span lang="EN-US">Người sồn sồn</span></i><span lang="EN-US"><span> </span>là khoảng ngoài bốn mươi. Hai chữ<span> </span><i>sồn sồn</i><span> </span>thường được dùng để mô tả các bà nhiều hơn.</span><o:p></o:p></p><p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><i><b><span lang="EN-US"><span style="color: blue;">Jacques Prévert</span></span></b></i><span lang="EN-US"><b><span style="color: #009999;"><i><span> </span></i></span></b>ra đời năm 1900 tại Neuilly-sur-Seine, qua đời ngày 11 tháng 4 năm 1977 tại Omonville-la-Petite.</span></p><p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span lang="EN-US">Ông lớn lên tại Paris, ghét đi học từ lúc còn bé. Ông thích đi xem hát với cha, và đọc sách với mẹ. Xong bậc tiểu học, ông thôi học và không trở lại trường nữa. Năm 18 tuổi ông bị động viên và được đưa sang Cận Ðông. Ông làm thơ theo khuynh hướng siêu thực nhưng không ở hẳn với một trường phái văn học nào.</span></p><p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span lang="EN-US">Ông nổi tiếng sau đệ nhị thế chiến với những bài thơ viết về đời sống ở thủ đô Pháp. Một số thơ của ông được phổ nhạc và được nhiều giọng hát thu thanh như Yves Montand, Édith Piaf, Joan Baez... Ðược biết đến nhiều nhất phải là bài<span> </span><i>Les Feuilles Mortes</i><span> </span>do Joseph Kosma viết phần nhạc. Ông sinh hoạt nhiều với các nhà làm phim hậu chiến và viết một số truyện phim.</span></p><p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span lang="EN-US">Các tập thơ nổi tiếng của ông là<span> </span><i>Paroles, Histoires, Spectacle, La Pluie et le beau Temps...</i></span></p><p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span lang="EN-US">Các thi sĩ Việt Nam có thời sống ở Pháp đều rất thích và bị ảnh hưởng nhiều của Prévert như Nguyên Sa, Hoàng Anh Tuấn và Cung Trầm Tưởng.</span><o:p></o:p></p><p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><b><span lang="EN-US" style="font-style: italic; text-decoration: underline;"><span style="color: blue;">Một độc giả ở Orange County không cho biết tên:</span></span></b></p><p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><i><span lang="EN-US">Phù đồ</span></i><span lang="EN-US"><span> </span>là tháp nhiều tầng để thờ Phật:</span></p><p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><i><span lang="EN-US">Dù xây chín đợt (cấp) phù đồ<br />Không bằng làm phúc cứu cho một người<span> </span></span></i><span lang="EN-US">(Ca dao)</span><o:p></o:p></p><p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><i><span lang="EN-US">Du thủ du thực:</span></i><span lang="EN-US"><span> </span>du thủ là không nghề nghiệp; du thực là ăn chơi không làm gì cả. Du thủ du thực là những người không nghề nghiệp chỉ ăn chơi rông dài. Du côn cùng nghĩa với du đãng.</span></p><p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span lang="EN-US">Du nịnh và xu nịnh đều có nghĩa. Du là nịnh. Du nịnh là nịnh hót để kiếm lợi.</span></p><p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span lang="EN-US">Xu là ngả, nghiêng về. Xu mị, xu nịnh, xu phụ đều có nghĩa là nịnh bợ, nghiêng về phía nào đó để kiếm lợi.</span><o:p></o:p></p><p class="MsoNormal" style="text-align: center;"><b><span lang="EN-US" style="font-style: italic;"><span style="color: blue;">Xếp hay sếp</span></span></b></p><p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span lang="EN-US">Sếp viết với chữ “S” là chủ, do danh từ<span> </span><i>chef<span> </span></i>của tiếng Pháp (tiếng Anh là chief) nghĩa là chủ, cấp chỉ huy.</span><o:p></o:p></p><p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><i><span lang="EN-US">Chef de cuisine</span></i><span lang="EN-US"><span> </span>gọi tắt là<span> </span><i>chef</i><span> </span>là đầu bếp chính (<i>chief cook).</i></span></p><p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><i><span lang="EN-US">Sous chef</span></i><span lang="EN-US"><span> </span>là đầu bếp phụ.</span></p><p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><i><span lang="EN-US">Chef</span></i><span lang="EN-US"><span> </span>cao cấp, giỏi hơn, quan trọng hơn là<span> </span><i>chief cook.</i><span> </span><i>Chef</i><span> </span>cần có tài sáng chế ra những món ăn mới.</span><o:p></o:p></p><p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><b><span lang="EN-US" style="font-style: italic; text-decoration: underline;"><span style="color: blue;">Trả lời cô Ngọc Thiện</span></span></b></p><p class="MsoNormal" style="text-align: center;"><i><span lang="EN-US" style="font-weight: 700;"><span style="color: blue;">Chương Ðài / Trang Ðài</span></span></i></p><p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span lang="EN-US">Có hai địa danh cùng mang tên Chương Ðài (Zhang Tai / Chang T’ai).</span></p><p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><i><span lang="EN-US">Chương Ðài</span></i><span lang="EN-US"><span> </span>là tên một cung điện ở Trường An tỉnh Thiểm Tây xây từ đời Tấn. Chương Ðài về sau được dùng như một danh từ chung (không viết hoa) để chỉ những nơi vua quan ở, những nơi giầu sang quyền quí.</span></p><p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><i><span lang="EN-US">Người chốn chương đài, người lữ thứ<br />Lấy ai mà kể nỗi hàn ôn<br /></span></i><span lang="EN-US">(Cảnh Chiều Hôm / Bà Huyện Thanh Quan)</span></p><p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><i><span lang="EN-US">Chương Ðài</span></i><span lang="EN-US"><span> </span>còn là tên một con đường ở Trường An, nơi có một kỹ nữ trẻ và rất đẹp mà Hàn Hủ yêu quí. Phải lúc loạn lạc, hai người thất lạc nhau. Tan giặc, Hàn Hủ trở lại Trường An để kiếm Liễu thị nhưng Liễu thị đã bị tướng giặc Phiên cướp đem đi. Hàn Hủ gửi đến nhà Liễu thị bài thơ ngắn:</span></p><p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><i><span lang="EN-US">Chương Ðài liễu Chương Ðài liễu<br />Tích nhật thanh thanh kim tại phủ<br />...</span></i><o:p></o:p></p><p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><i><span lang="EN-US">Giã ưng phan chiết tha nhân thủ?</span></i></p><p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span lang="EN-US">(Liễu Chương Ðài ngày trước xanh xanh nay còn không hay đã bị kẻ khác bẻ mất rồi).</span></p><p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span lang="EN-US">Người nhà Liễu thị chuyển bức thư của Hàn Hủ cho Liễu thị. Liễu thị trả lời:</span></p><p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><i><span lang="EN-US">Dương liễu chi phương phi tiết<br />Khả hận niên niên tặng ly biệt<br />Nhất diệp tùy phong hốt báo thu<br />Túng sử quân lai khải kham chiết</span></i></p><p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span lang="EN-US">(Cành dương liễu đang độ tươi tốt/ Ðáng giận năm năm phải tặng ly biệt / Một chiếc lá theo gió báo thu sang / Cho dù chàng có trở lại thì làm sao có thể bẻ được nữa). Về sau nhờ mưu của Hốt Tuấn mà Liễu thị và Hàn Hủ lại đoàn tụ với nhau.</span></p><p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span lang="EN-US">Kiều bị bán vào thanh lâu, ngồi nhớ nhà, nhớ Kim Trọng thấy hoàn cảnh, thân phận mình cũng như Liễu thị ở Chương Ðài:</span></p><p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><i><span lang="EN-US">Khi về hỏi liễu Chương Ðài<br />Cành xuân đã bẻ cho người chuyên tay</span></i><br /><span lang="EN-US">(Kiều)</span><o:p></o:p></p><p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><i><span lang="EN-US">Trang đài</span></i><span lang="EN-US"><span> </span>hay<span> </span><i>đài trang</i><span> </span>là chỗ người đàn bà ngồi trang điểm:</span></p><p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><i><span lang="EN-US">Mảng tin xiết nỗi kinh hoàng<br />Băng mình lẻn trước đài trang tự tình</span></i><br /><span lang="EN-US">(Kiều)</span></p><p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span lang="EN-US">Ca dao mới có câu:</span></p><p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><i><span lang="EN-US">Giỏi thay đồng chí Sít-ta<br />Lin-đa hở rốn hóa ra Trang Ðài (?).</span></i><span lang="EN-US"> </span><o:p></o:p></p><p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span lang="EN-US">Nhân tiện xin nói thêm về hai chữ<span> </span><i>hàn ôn</i><span> </span>trong bài Cảnh Chiều Hôm của Bà Huyện Thanh Quan.</span> </p><p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><i><span lang="EN-US">Hàn</span></i><span lang="EN-US"><span> </span>là lạnh.<span> </span><i>Ôn</i><span> </span>là ấm. Hàn ôn, chuyện hàn ôn, nỗi hàn ôn.<span> </span><i>Hàn ôn</i><span> </span>cũng có nghĩa như<span> </span><i>hàn huyên</i><span> </span>(ấm) là những thăm hỏi khi gặp nhau </span><o:p></o:p></p><p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><i><u><b><span lang="EN-US"><span style="color: blue;">Trả lời ông LNK, Irvine,<span> </span></span></span></b><span style="color: blue;"><st1:state><st1:place><b><span lang="EN-US">California</span></b></st1:place></st1:state></span><b><span lang="EN-US"><span style="color: blue;">:</span></span></b></u></i></p><p align="LEFT"><span><span style="color: blue;"><b></b></span></span></p><p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span><span lang="EN-US">Ðèo Mụ Già thuộc lãnh thổ Bắc Việt nằm trên Trường Sơn, cách Ðồng Hới 90 km về hướng tây bắc trên độ cao 418 mét giữa đường từ Tân Áp Việt Nam đi Muang Khammouan (tức là Thakhek). Ðèo Mụ Già là một trong ba vị trí khởi đi những con đường tiếp tế cho Cộng sản ở miền Nam và là một vị trí bị không quân Mỹ oanh tạc rất dữ dội trong những năm 67, 68 và 69.</span></span></p><p align="center"><span><b>8</b></span><b><span>-6-2007</span></b></p><hr /><p align="center"></p><p align="center"></p><p align="center"><i><b><span style="color: #2b00fe;">SÔNG HUẾ?</span></b></i></p><p align="LEFT">Trong cuộc thi kiến thức địa lý toàn quốc (<i>National Geographic Bee</i>) mới đây do Hội Ðịa Dư Quốc Gia (<i>National Geographic Society</i>) tổ chức dành cho các học sinh từ lớp 8 trở lên tại khắp nước Mỹ, một nữ sinh tên là Caitlin Snaring đã thắng giải nhất khi em trả lời một câu hỏi liên quan đến Việt Nam.</p><p align="LEFT">Câu hỏi đó nguyên văn như sau:</p><p align="LEFT"><i>A city that is divided by a river of the same name was the imperial capital of Vietnam for more than a century. Name this city, which is still an important cultural center</i>.</p><p align="LEFT">Ban giám khảo muốn thí sinh cho biết tên thành phố có một con sông mang cùng tên chẩy qua, từng một thời là đế đô của Việt Nam trong hơn một thế kỷ, thành phố hiện vẫn còn là một trung tâm văn hóa quan trọng.</p><p align="LEFT">Thí sinh Caitlin Snaring đáp: Huế.</p><p align="LEFT">Nếu không có đoạn "... <i>divided by a river of the same name...</i>" thì câu hỏi và câu trả lời đều không có gì phải nói thêm ở đây.</p><p align="LEFT">Nhưng câu hỏi lại nói là Huế do một con sông chia ra làm đôi (như Nhã Ca viết trong bài Tiếng Chuông Thiên Mụ: <i>Tôi lớn lên bên này sông Hương / Con sông chẻ đời ra những vùng thương nhớ</i>...) mang cùng tên với Huế thì <i>National Geographic Society</i> đã lầm.</p><p align="LEFT">Không có con sông nào tên là sông Huế ở Việt Nam. Con sông chảy qua thành phố Huế là sông Hương. Không có ai gọi nó là sông Huế cả.</p><p align="LEFT">Một số người Việt đã viết thư cho <i>National Geographic Bee</i> để nói lại cho đúng, Huế không phải là tên gọi con sông chảy qua thành phố Huế, thì Dan Malessa, một giới chức của hội trả lời bằng thư có đoạn nguyên văn: <i>The Hue River is an acceptable name for the river that runs through the city of Hue.</i></p><p align="LEFT">Câu này nghĩa là tên Huế được chấp nhận để gọi con sông chảy qua thành phố Huế.</p><p align="LEFT">Ðiều này sai. Chưa bao giờ, trước đây cũng như bây giờ con sông này mang tên là sông Huế. Trong các sách địa lý của Việt Nam, các bản đồ của người Pháp cũng như của Việt Nam đều không hề ghi tên sông Huế.</p><p align="LEFT">Dan Malessa viết thêm "<i>Highly credible sources that corroborate this statement are the Columbia Gazetteer, Encyclopedia Britannica, Chambers World Gazetter, Macmillan World Gazetteer, and the U.S. Board on Geographic Names."</i> để nó rằng tên sông Huế cũng được những tổ chức rất đáng tin khác chứng thực và kể tên những cơ sở đó ra.</p><p align="LEFT">Sau đó, ông ta còn viết thêm: <i>While we acknowledge that Huong River is commonly used as well, Hue River is also used.</i> Ông nhìn nhận là tên sông Hương thường được dùng nhưng tên sông Huế cũng được sử dụng.</p><p align="LEFT">Ðây là một thái độ ngoan cố không phục thiện.</p><p align="LEFT">Hãy thử tra bách khoa Britannica xem bộ bách khoa mà Dan Malessa nêu ở trên dể xem bộ sách này nói gì. Ðây là nguyên văn <i>: "Hue is traversed by the broad, shallow Huong River (Hue River, or Perfume River).</i></p><p align="LEFT">Bách khoa Britannica có nhắc đến "<i>Huế River</i> ", nhưng đặt trong ngoặc đơn cùng với tên tiếng Anh "<i>Perfume River"</i>. Và như vậy, tên thông dụng hơn, được dùng nhiều hơn, chính thức hơn là sông Hương, chứ không là <i>Huế River</i> hay <i>Perfume River</i>.</p><p align="LEFT">Tại sao không chấp nhận sai lầm mà phải cố cãi chầy cãi cối nói rằng tên Hương giang cũng (<i>as well</i>) đưọc nhiều người dùng (<i>commonly used</i>) nhưng tên sông Huế cũng được dùng như thế?</p><p align="LEFT">Tại sao không hỏi bất cứ một người Việt Nam nào đang sống ở Mỹ, hay những người đang sống ở cố đô Huế xem có ai từng nghe tên con sông Huế không, mà phải dẫn những sách này, bách khoa nọ để nhận lấy phần phải về mình trong khi đó lại là cái sai nặng?</p><p align="LEFT">Người ta có thể tin chắc Dan Malessa chưa tới Huế lần nào. Nếu đến Huế, hỏi thăm đi ra sông Huế xem Dan Malessa được chỉ đi đâu. May ra như thế thì sẽ nhìn ra cái sai của mình.</p><p align="LEFT">Có nghe ông Bùi Giáng trong thơ của ông chưa:</p><p style="text-align: left;"></p><div style="text-align: center;"><i>Dạ thưa phố Huế bây giờ</i></div><i><div style="text-align: center;"><i>Vẫn còn núi Ngự bên bờ sông Hương...</i></div></i><p></p><p align="LEFT">Ðó, sông Huế ở đâu nào!</p><p align="LEFT"></p><p align="LEFT"><i><u><span style="color: blue;"><b>Trả lời bà Lá Ngọc, Westminster, California</b></span></u></i></p><p align="LEFT">Ðinh Hùng sinh năm 1920, là em út. Trên ông có anh lớn là Ðinh Lân. Sau đó là bốn người chị: Loan, Yến, Hồng và Oanh.</p><p align="LEFT">Năm 1931 Tuyết Hồng tự trầm ở hồ Trúc Bạch khi mới 18 tuổi. Cùng năm đó, thân sinh của họ Ðinh cũng qua đời. Rồi năm 1934, chị lớn nhất của ông là Loan cũng thất lộc.</p><p align="LEFT">Vũ Hoàng Chương, anh rể của Ðinh Hùng (bà Vũ Hoàng Chương là Oanh, chị sát Ðinh Hùng) cho biết Tuyết Hồng "<i>hờn giận tình duyên nên quyết mượn làn nước trong xanh rũ sạch nợ trần thế".</i></p><p align="LEFT"><i>Tuyết Hồng Lệ Sử</i> không phải là Tuyết Hồng, chị của Ðinh Hùng.</p><p align="LEFT"></p><p align="center"><i><span style="color: blue;"><b>ÐÓI KHÁT CÔNG LÝ</b></span></i></p><p align="LEFT">Giám mục Gerald Barnes thuộc giáo phận San Bernardino, tại một buổi nói chuyện ở quận Orange về vấn đề di dân, đã đứng cạnh một biểu ngữ có nội dung ủng hộ những người di dân bất hợp pháp viết bằng ba ngôn ngữ Anh, Tây Ban Nha và Việt Nam.</p><p align="LEFT">Mấy chữ bằng tiếng Việt dịch từ những chữ tiếng Anh (HUNGER FOR JUSTICE) nghe rất kinh khủng: ÐÓI KHÁT CÔNG LÝ.</p><p align="LEFT">Ðồng ý "<i>hunger</i>" là đói. Nhưng dịch như vậy thì kỳ quá. Không người Việt nào nói như vậy.</p><p align="LEFT">Tại sao phải nô lệ vào tiếng Anh như thế?<br />Tại sao không dịch là <i>Chúng tôi khát khao công lý,</i> hay <i>Chúng tôi đòi hỏi công lý?</i></p><p align="LEFT">Dịch như thế có xa rời ý nghĩa của câu tiếng Anh chút nào đâu?</p><p align="LEFT">Cứ dịch như vậy thì câu đầu của bài <i>Unchained Melody (Oh, my love, my darling, I’ve hungered for your touch... )</i> phải dịch là <i>Ôi, ngươi tình ơi, người yêu ơi, anh đói khái cái rờ của em hay sao?</i></p><p align="LEFT"></p><p align="LEFT"><u><i>Trả lời ông Trần Hoành, Irvine, California</i></u></p><p align="LEFT">Câu <i>"Gái Củ Chi chỉ cu hỏi củ chi</i>"</p><p align="LEFT">đã được nhiều người đối nhưng vẫn không chỉnh lắm, một trong những câu đối lại là:</p><p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="color: blue; text-align: start;"><b></b></span><span style="text-align: start;"></span><span style="text-align: start;"><b></b></span><span style="text-align: start;"></span><b style="text-align: start;"><span style="color: blue;"></span></b><i style="text-align: start;"></i><i style="text-align: start;"></i><i style="text-align: start;"></i><i style="text-align: start;"></i><span style="text-align: start;"><span><b></b><i></i></span><span><b></b><i></i><i></i></span></span><b style="text-align: start;"><span style="color: blue;"></span></b></p><p align="LEFT">"<i>Anh Giải Phóng phỏng dái kêu giải phóng".</i></p><p align="center"><span><b>9-2-2007</b></span></p><hr /><p align="center"><i><span style="color: blue;"><b>PHÚNG ÐIẾU</b></span></i></p><p style="-webkit-text-stroke-width: 0px; color: black; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-align: start; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;">Phúng là lễ vật đi viếng người chết, tài vật dùng để giúp việc tang có thể là tiền hay hiện vật</p><p style="-webkit-text-stroke-width: 0px; color: black; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-align: start; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;">Ðiếu là thăm hỏi, an ủy, chia buồn với gia đình có người chết hay gặp điều bất hạnh.</p><p style="-webkit-text-stroke-width: 0px; color: black; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-align: start; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;">Ðiếu khách là người đi thăm hỏi gia đình có tang.</p><p style="-webkit-text-stroke-width: 0px; color: black; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-align: start; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;">Ðiếu tang là đi thăm hỏi nhà người có tang. Ðiếu văn là bài nói truớc quan tài người chết, kể công đức và nói lên lòng tiếc thương người quá vãng.</p><p style="-webkit-text-stroke-width: 0px; color: black; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-align: start; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;">Như thế, phúng và điếu là hai việc khác nhau. Nhiều gia đình không muốn nhận những trợ giúp vật chất của bạn bè trong dịp tang ma. Các gia đình này không nhận phúng.</p><p style="-webkit-text-stroke-width: 0px; color: black; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-align: start; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;">Nhưng nói là miễn phúng điếu thì có nghĩa là mang quả đến không nhận mà đến thăm cũng không được. Có lẽ tang gia không cấm cản việc thăm viếng. Như vậy, nói miễn phúng điếu có thể không đúng.</p><p align="center"><i><span style="color: blue;"><b>UỶ / ỦI</b></span></i></p><p style="-webkit-text-stroke-width: 0px; color: black; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-align: start; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;">Uỷ mới đúng. Không có chữ ủi.</p><p style="-webkit-text-stroke-width: 0px; color: black; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-align: start; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;">An ủy chứ không là an ủi.</p><p style="-webkit-text-stroke-width: 0px; color: black; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-align: start; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;"><i>Comfort women</i><span> </span>là những phụ nữ Trung Hoa, Triều Tiên bị quân Nhật bắt đưa đi các trại lính ở Ðông Nam Á để phục vụ sinh lý cho lính Nhật hồi đệ nhị thế chiến. Danh từ comfort women được dịch từ uỷ an phụ.</p><p style="-webkit-text-stroke-width: 0px; color: black; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-align: start; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;">Uỷ lạo chứ không phải ủi lạo (lạo là lấy lời mà an uỷ).</p><p align="center"><i><span style="color: blue;"><b>CHÚA HAY KHỔNG TỬ... VIẾT?</b></span></i></p><p style="-webkit-text-stroke-width: 0px; color: black; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-align: start; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;">Một ca sĩ trong nước mới đây vừa ồn lên về vụ hát một bản nhạc tục tĩu đã xuất hiện trong một cuộn<span> </span><i>video</i><span> </span>và trong đó, cô cho Chúa nói một câu của Khổng Tử và nói thêm đó là một câu mà cô rất thích. Cô không dẫn câu đó bằng chữ Hán, nhưng người xem thì đều biết đó là câu Khổng tử trả lời Trọng Cung (tức là Nhiễm Ung) khi Ung hỏi ngài về đức nhân.</p><p style="-webkit-text-stroke-width: 0px; color: black; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-align: start; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;">Khổng Tử nói nguyên văn như thế này:<span> </span><i>Xuất môn như kiến đại tân, sử dân như thừa đại tế. Kỉ sở bất dục vật thi ư nhân, Tại bang vô oán, tại gia vô oán</i>.</p><p style="-webkit-text-stroke-width: 0px; color: black; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-align: start; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;">Nghe xong, Trọng Cung nói rằng con tuy không sáng sủa đầu óc lắm nhưng cũng xin nghe theo thầy chỉ dậy.</p><p style="-webkit-text-stroke-width: 0px; color: black; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-align: start; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;">Câu nói của Không Tử là một phát biểu chính trị. Ngài nói rằng ra khỏi cửa thì phải nghiêm trang như gặp khách quí; sai khiến dân thì phải thận trọng như trong một cuộc lễ lớn. Cái gì mình không muốn thì đừng làm cho người. Trong nưóc không ai oán mình, trong nhà cũng không ai oán mình.</p><p style="-webkit-text-stroke-width: 0px; color: black; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-align: start; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;">Ðó là cách xử sự của một người trên, là đức nhân, là sự kính cẩn và thận trọng nghĩ tới dân.</p><p style="-webkit-text-stroke-width: 0px; color: black; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-align: start; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;">Cả đoạn hỏi đáp này là ở Thiên XII Nhan Uyên trong sách Luận Ngữ.</p><p align="center"><i><b>TRAO ÐỔI TRONG TIỆM HỚT TÓC</b></i></p><dir style="-webkit-text-stroke-width: 0px; color: black; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-align: start; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;"><b><span></span></b><dir><b><span></span></b><span><p>- Thưa bác cần chi?</p><p>- Tôi muốn cắt tóc.</p><p>- Bác muốn cắt dài hay cắt ngắn?</p><p>- Cắt ngắn.</p><p>- Dạ cháu thấy cắt dài đẹp hơn.</p><p>- Thôi được cắt dài cũng được.</p><p>- Cháu đang mắc công chuyện không cắt cho bác được. Ðể cô kia cắt cho bác được không. Cháu thích cắt bác.</p><p>- Ai cắt cũng được.</p><p>- Jenny ơi, cắt bác được không? Jenny chuyên cắt dài đó bác.</p></span></dir><span><p>Jenny:</p><dir><p>- Ðâu phải... em thì cắt dài cắt ngắn đều được hết. Bác muốn cắt dài tới đâu? Ngang đây hè... cắt dài chút nữa được không... Sao bác lại muốn ngắn như vậy... Con thích bác cắt dài hơn một chút...</p><p>- Xong rồi hả cô?</p><p>- Dạ cắt dài vậy đủ chưa?</p><p>- Ðủ rồi.</p><p>- Ðủ rồi há bác... Cháu không lộn chứ bác?</p><p>- Không... không lộn đâu...</p></dir></span></dir><p align="LEFT"><b></b><b></b><i></i><b></b><b><span style="color: blue;"></span><span></span></b><span></span></p><p>Toàn thể đoạn đối thoại đều diễn ra bằng giọng miền Bắc.</p><p align="center"><span><b>9-3-2007</b></span></p><hr /><p align="LEFT"><u><i><span style="color: #2b00fe;"><b>Trả lời ông Thành Văn Nguyễn, Sprigfield, Virginia</b></span></i></u></p><p align="LEFT" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; color: black; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;"><i>Mệ</i><span> </span>là tiếng để gọi một phụ nữ đứng tuổi. Cũng có khi gọi là<span> </span><i>mụ.</i><span> </span>Ở miền Bắc, chữ<span> </span><i>mụ<span> </span></i>không có ý tôn trọng mà còn có thể hiểu là có ngụ ý khinh miệt ở trong.</p><p align="LEFT" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; color: black; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;">Ở miền Trung, chữ<span> </span><i>mụ</i><span> </span>không mang ý khinh miệt.</p><p align="LEFT" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; color: black; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;"><i>Mệ<span> </span></i>cũng là chữ dùng để gọi những người đàn ông trong hoàng tộc. Gọi như thế là để lừa ma quỉ khỏi bắt đi cũng như tục đặt tên cho con cái những cái tên tục tĩu để ma quỉ tha không bắt đi, không tật bệnh mà chết sớm.</p><p align="LEFT"></p><p align="LEFT">"<i>Con cá đối nằm trên cối đá</i><span> </span>" là vế xuất của hai câu đối sử dụng những tiếng nói lái. Nguyên mấy câu như sau:</p><p align="LEFT">Con<span> </span><b>cá đối<span> </span></b>nằm trên<span> </span><b>cối đá<br />Mèo đuôi cụt</b><span> </span>nằm<span> </span><b>mút đuôi kèo<br /></b>Anh mà đối đặng, dầu khó nghèo em cũng theo</p><p align="LEFT">Người nam đối lại:</p><p align="LEFT">Con<span> </span><b>mỏ kiến</b><span> </span>đậu trên<span> </span><b>miếng cỏ<br /></b>Con<span> </span><b>vàng lông</b><span> </span>đáp giữa<span> </span><b>vồng lang<br /></b>Nay anh đối đặng, xin nàng theo anh</p><p align="LEFT">Cũng còn có mấy câu khác tương tự:</p><p align="LEFT">Vế ra:</p><p align="LEFT">Con<span> </span><b>cá đối</b><span> </span>nằm trên<span> </span><b>cối đá</b></p><p align="LEFT">Vế đối:</p><p align="LEFT">Cái<span> </span><b>cò lửa</b><span> </span>đứng trước<span> </span><b>cửa lò</b></p><p align="LEFT" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; color: black; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;"></p><p align="LEFT" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; color: black; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;">Vế ra:</p><p align="LEFT"><b>Mài kéo</b><span> </span>cắt đuôi<span> </span><b>mèo cái</b></p><p align="LEFT" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; color: black; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;">Vế đối:</p><p align="LEFT"><b>Lòn cưa</b><span> </span>cứa cổ<span> </span><b>lừa con</b></p><p align="LEFT" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; color: black; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;"></p><p align="LEFT" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; color: black; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;">Câu ông đố:</p><p align="LEFT">Lỗ vàng, lỗ bạc, lỗ em<br />Hỏi anh ba lỗ, anh thèm lỗ mô?</p><p align="LEFT" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; color: black; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;">Ðã được cụ Vĩnh Tr. giúp trả lời như sau:</p><p align="LEFT" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; color: black; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;"><i>Anh xem vô ba lỗ cũng vững vàng<br />Hai lỗ làm giầu làm có, một lỗ để nối đàng tử tôn</i>.</p><p align="LEFT"></p><p align="LEFT"><i><u><span style="color: blue;"><b>Trả lời cô Vân Hồng, Michigan</b></span></u></i></p><p align="LEFT" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; color: black; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;">Bài<span> </span><i>Les Feuilles Mortes</i><span> </span>khi được viết lời Anh, người ta bỏ bớt một đoạn đầu. Chỉ bài nguyên thủy với phần nhạc của Joseph Kosma mới có những câu sau:</p><p align="LEFT">Oh! Je voudrais tant que tu te souviennes<br />Des jours heureux où nous étions amis<br />En ce temps là la vie était plus belle<br />Et le soleil plus brulant qu’aujourd’hui<br />Les feuilles mortes se ramasssent à la pelle<br />Tu vois, je n’ai pas oublié<br />Les feuilles mortes se ramassent à la pelle<br />Les souvenirs et les regrets aussi<br />Et le vent du Nord les emporte dans la nuit froide de l’oubli<br />Tu vois, je n’ai pas oublié la chanson que tu me chantais<br />Les feuilles mortes se ramassent à la pelle<br />Les souvenirs te les regrets aussi<br />Mais mon amour silencieux et fidèle<br />Sourit toujours et remercie la vie<br />Je t’aimais tant, tu étais si jolie<br />Comment veux tu que je t’oublie?<br />En ce temps là, la vie était plus belle<br />Et le soleil plus brulant qu’aujourd’hui<br />Tu étais ma plus douce amie<br />Mais je n’ai que faire des regrets<br />Et la chanson que tu chantais<br />toujours je l’entendrais...</p><p align="LEFT" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; color: black; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;">Sau đó mới là đoạn mà cô viết trong thư. Các giọng hát như Yves Montand, Dalida, Edith Piaf... đều hát đúng nguyên bản.</p><p align="LEFT"></p><p align="center"><i><span style="color: blue;"><b>ÐỜI ÐỜI NHỚ ÔNG</b></span></i></p><p align="LEFT">Tuần trước, mồng 5 tháng 3 là đúng 54 năm Stalin qua đời. Tố Hữu có làm một bài thơ để khóc Stalin. Bài thơ này về sau không còn tìm thấy trong các sách thơ của Tố Hữu nữa. Nhiều người chỉ thuộc một vài câu. Xin chép lại ở đây để thấy thái độ nô dịch tồi tệ của người từng cầm đầu sinh hoạt văn học ở Hà Nội:</p><p align="LEFT"><span>Ðời Ðời Nhớ Ông</span></p><p><b><span style="color: blue;"></span></b><i></i><i></i><span><span><i></i><i></i><i><b></b></i><i><b></b></i></span></span><i><b></b><b></b></i><i><b></b><b></b></i><i></i><i></i><span></span><b></b><i></i><span><span><b></b></span><i><span><b></b></span></i></span></p><p align="LEFT">Bữa trước mẹ cho con xem ảnh<br />Ông Xít Ta Lin bên cạnh nhi đồng<br />Áo Ông trắng giữa mây hồng<br />Mắt Ông hiền hậu, miệng Ông mỉm cười<br />Xít Ta Lin! Xít Ta Lin!<br />Yêu biết mấy nghe con tập nói<br />Tiếng đầu lòng con gọi Xít Ta Lin!<br />Hôm qua loa gọi ngoài đồng<br />Tiếng loa xé ruột, xé lòng biết bao<br />Làng trên, xóm dưới xôn xao<br />Làm sao, Ông đã... làm sao mất rồi!<br />Ông Xít Ta Lin ơi! Ông Xít Ta Lin ơi!<br />Hỡi ơi Ông mất! Ðất trời có không!<br />Thương cha, thương mẹ, thương chồng<br />Thương mình thương một, thương Ông thương mười<br />Yêu con, yêu nước, yêu nòi<br />Yêu bao nhiêu lại yêu Người bấy nhiêu!<br />Ngày xưa khô héo quạnh hiu<br />Có Người mới có ít nhiều vui tươi<br />Ngày xưa đói rách tơi bời<br />Có Người mới có được nồi cơm no<br />Ngày xưa cùm kẹp dày vò<br />Có Người mới có tự do tháng ngày<br />Ngày mai dân có ruộng cầy<br />Ngày mai độc lập ơn này nhớ ai<br />Ơn này nhớ để hai vai<br />Một vai ơn Bác một vai ơn Người<br />Con còn bé dại con ơi<br />Mai sau con nhé, trọn đời nhớ Ông<br />Thương Ông mẹ nguyện trong lòng<br />Yêu làng, yêu nươc, yêu chồng, yêu con<br />Ông dù đã khuất không còn<br />Chân Ông còn mãi dấu son trên đường<br />Trên đường quê sáng tinh sương<br />Hôm nay nghi ngút khói hương xóm làng<br />Ngàn tay trắng những khăn tang<br />Nối liền khúc ruột nhớ thương đời đời.</p><p align="center"><b><span style="color: green;">10-8-2007</span></b></p><hr /><p align="JUSTIFY"><u><span style="color: blue;"><b>Trả lời ông Phạm Quang Tích</b></span></u></p><p align="JUSTIFY">Canh là một phần năm của đêm. Ðêm có năm canh.</p><p align="JUSTIFY">Ðêm năm canh yên giấc ngáy khò khò<br />Ðời thái bình cửa thường bỏ ngỏ (Nguyễn Công Trứ / Hàn Nho Phong Vị Phú)</p><p align="JUSTIFY">Canh một dọn cửa dọn nhà<br />Canh hai dệt cửi, canh ba đi nằm<br />Bước sang cái trống canh năm<br />Trình anh dậy học còn nằm làm chi (Ca dao)</p><p align="JUSTIFY">Canh tư chưa nằm, canh năm đã dậy</p><p align="JUSTIFY">Canh một là giờ Tuất 7 giờ đến 9 giờ tối</p><p align="JUSTIFY">Canh hai là giờ Hợi từ 9 giờ đến 11 giờ</p><p align="JUSTIFY">Canh ba là giờ Tý, từ 11 giờ đến 1 giờ</p><p align="JUSTIFY">Canh tư là giờ Sửu 1 giờ đến 3 giờ</p><p align="JUSTIFY">Canh năm là giờ Dần 3 giờ đến 5 giờ</p><p align="JUSTIFY"></p><p align="JUSTIFY"><u><span style="color: blue;"><b>Trả lời độc giả Trần</b></span></u></p><p align="JUSTIFY">Ông hỏi sự tích và ý nghĩa của "cầu sương điếm cỏ" chắc ông muốn nói "cầu sương điếm nguyệt."</p><p align="JUSTIFY">Những chữ này được tìm thấy trong câu 2030 của Truyện Kiều:</p><p align="JUSTIFY">Tiếng gà điếm nguyệt, dấu giầy cầu sương</p><p align="JUSTIFY">Nguyễn Du mượn mấy chữ trên từ hai câu:</p><p align="JUSTIFY">Kê thanh mao điếm nguyệt<br />Nhân tích bản kiều sương</p><p align="JUSTIFY">Kê (gà) thanh (tiếng) mao (cỏ) điếm (quán) nguyệt (trăng)</p><p align="JUSTIFY">Nhân (người) tích (vết) bản (ván) kiều (cầu ) sương (sương)</p><p align="JUSTIFY">Cảnh tiếng gà gáy ở cái quán cỏ dưới trăng, dấu chân người trên chiếc cầu gỗ đọng sương là cảnh u tịch, cô đơn khi Kiều trốn khỏi nhà Hoạn Thư.</p><p align="JUSTIFY">Nói cầu sương điếm cỏ hay cầu sương điếm nguyệt đều là một ý.</p><p align="JUSTIFY"></p><p align="JUSTIFY"><u><span style="color: blue;"><b>Trả lời bà V.P.M (Orlando, Florida)</b></span></u></p><p align="JUSTIFY">Ðiêu thiền là các trang sức gắn trên mũ của các quan.</p><p align="JUSTIFY">Ðiêu là một loại chuột lông dùng làm giải mũ. Thiền là con ve. Con điêu có bộ lông đen, không lòe loẹt mang ý nghĩa khiêm cung; con ve là giống côn trùng biết biến đổi thích hợp với thời tiết.</p><p align="JUSTIFY">Ðiêu Thuyền là tên hiệu của Vương Doãn, vợ của Lã Bố.</p><p align="JUSTIFY">Thưa rằng ai: Lã Phụng Tiên<br />Phong toan đem thói Ðiêu Thuyền trêu ngươi (Lục Vân Tiên)</p><p align="JUSTIFY"></p><p align="JUSTIFY">Ðồng ý với bà hai chữ hỗ trợ bị rất nhiều người dùng sai. Hỗ là lẫn nhau. Trợ là giúp.</p><p align="JUSTIFY">Hỗ trợ là giúp đỡ lẫn nhau. Khi hai bên, nên này giúp bên kia, bên kia giúp bên này thì đó là hỗ trợ.</p><p align="JUSTIFY">Khi chỉ có một bên giúp bên kia vì bên kia không đủ sức hay khả năng thì không thể nói là hỗ trợ được. Dùng trợ giúp thì đúng hơn.</p><p align="JUSTIFY"></p><p align="JUSTIFY">Nam Kỳ Khởi Nghĩa tiêu Công Lý<br />Ðồng Khởi vùng lên mất Tự Do</p><p align="JUSTIFY">Theo nhiều người, là của Vũ Hoàng Chương.</p><p align="JUSTIFY">Ông viết hai câu này sau khi đường Công Lý bị đổi tên thành đường Nam Kỳ Khởi Nghĩa và đường Tự Do bị đổi thành đường Ðồng Khởi.</p><p align="JUSTIFY">Nam Kỳ Khởi Nghĩa là biến cố năm 1940. Chiến dịch Ðồng Khởi đưa tới việc thành lập Mặt Trận Giải Phóng Miền Nam năm 1959.</p><p align="JUSTIFY">Một trong những bài thơ cuối cùng của ông là bài Vịnh Tranh Gà Lợn viết sau ngày Sài Gòn thất thủ mấy tháng. Bài thơ bầy ra tâm sự hoang mang, chán nản trong không khí nghi kỵ đầy những tai họa bất hạnh:</p><p align="JUSTIFY">Sáng chưa sáng hẳn, tối không đành<br />Gà lợn om sòm rối bức tranh<br />Rằng vách có tai, thơ có họa<br />Biết lòng ai đỏ, mắt ai xanh<br />Mắt gà huynh đệ bao lần quáng<br />Lòng lợn âm dương một tấc thành<br />Cục tác nữa chi ngừng ủn ỉn<br />Nghe rồng ngâm váng khúc tân thanh</p><p align="JUSTIFY">Vách có tai là từ câu tai vách, mạch rừng. Thơ có họa là từ câu thi trung hữu họa, nhưng họa trong câu của Vũ Hoàng Chương là tai họa.</p><p align="JUSTIFY">Lòng ai đỏ mắt ai xanh là ai bạn ai thù không biết được.</p><p align="LEFT"><span style="color: blue;"><b></b></span><i><span><span><b></b></span><span><b></b></span><span><b></b></span><span></span><span></span></span></i></p><p align="JUSTIFY">Vũ Hoàng Chương sinh năm 1916, qua đời tại Sài Gòn ngày 6 tháng 9 năm 1976 sau khi được Cộng sản thả về nhà.</p><p align="center"><b><span style="color: green;">11-5-2007</span></b></p><hr /><p align="center"></p><p align="center"></p><p align="center"><i><b><span style="color: #2b00fe;">SHOW OFF / SHOW UP</span></b></i></p><p align="LEFT">Hai động từ này rất thường nghe thấy. Có thể người dùng chúng phát âm không rõ, và cũng có thể người dùng nó coi hai là... một. Thực ra, đây là hai động từ rất khác nhau, không thể dùng lẫn lộn được.</p><p align="LEFT"><i>To show off</i>, khi là tự động tự (<i>intransitive verb</i>) thì nó nghĩa là giựt le:</p><p align="LEFT"><i>Stop showing off!:</i> Thôi đừng có giựt le nữa!</p><p align="LEFT">Khi là tha động tự (<i>transitive verb</i>), nó có nghĩa là khoe:</p><p align="LEFT"><i>She showed off her grandchildren</i>: Bà ấy khoe mấy đứa cháu.</p><p align="LEFT"><i>To show up</i> là xuất hiện, ra mặt, tới...</p><p align="LEFT"><i>He showed up at the wedding dead drunk</i>: Nó tới dám cưới say không biết trời trăng mây nước gì.</p><p align="LEFT"></p><p align="LEFT"><i><u><span style="color: blue;"><b>Trả lời ông Phạm Hữu Duật, Garden Grove, California</b></span></u></i></p><p align="LEFT"><i>"The past is not dead it is not even past</i> " là câu William Faulkner viết trong <i>Requiem for a Nun</i> (1951). Quá khứ không chết, quá khứ cũng không phải là quá khứ nữa. Faulkner viết rất nhiều về những ám ảnh trong các tác phẩm của ông. Những ám ảnh đó là miền nam nước Mỹ, cái di sản nô lệ, sự kỳ thị và những điều bí mật mà người ta muốn che dấu đi, như những quá khứ không bao giờ rời bỏ ông, mà cứ ở mãi với ông.</p><p align="LEFT">Câu <i>"Those who ignore history are doomed to repeat it"</i> là của George Santanyana: những ai coi thường lịch sử, không lý gì tới lịch sử thì sẽ phải lập lại lịch sử.</p><p align="LEFT"></p><p align="LEFT"><span><span style="color: blue;"><b><i><u><span>Trả lời cô Trâm Lê (</span></u></i></b></span></span><span><i><span><a href="mailto:nttle54@hotmail.com"><b>nttle54@hotmail.com</b></a></span></i></span><b><span style="color: blue;"><u><span><i>)</i></span></u></span></b></p><p align="LEFT">Trong một số báo trước, chúng tôi có giải thích những tiếng chào <i>Hello</i> và <i>Hi</i> là từ câu chào <i>how do you do</i> mà ra. Câu này nói nhanh và tắt thành <i>howdy</i>, rồi từ <i>howdy</i> thành <i>hello</i> và thành <i>hi.</i></p><p align="LEFT">Cô nói với các bạn có thể tìm được cách giải thích này trong <i>Random House Webster’s College Dictionary</i> ấn bản 1991 trang 651, hay <i>Webster’s Encyclopedic Unabridged Dictionary of the English Language</i> ấn bản năm 1996, trang 928.</p><p align="LEFT"></p><p align="LEFT"><i><u><span style="color: blue;">Ông Jimmy Hồ Nguyễn, Irvine, California</span></u></i></p><p align="LEFT">Cà rá là cái nhẫn. Do chữ <i>carat / karat </i>mà ra.</p><p align="LEFT"><i>Karaoke</i> chúng tôi đã giải thích một lần trước, là do hai tiếng Nhật và Anh ghép lại mà tạo ra. <i>Kara</i>, tiếng Nhật, là không. <i>Oke </i>là từ danh từ tiếng Anh, <i>orchestra,</i> nghĩa là ban nhạc. <i>Karaoke</i> là hệ thống nhạc để hát mà không cần ban nhạc.</p><p align="LEFT">Trong tiếng Nhật có nhiều trường hợp vay mượn, rồi Nhật hóa cách đọc như trường hợp <i>pokemo</i> là <i>pocket monster.</i></p><p align="LEFT"></p><p align="center"><i><b><span style="color: #2b00fe;">GIẤC HOÈ / GIẤC HOÈ AN / GIẤC NAM KHA</span></b></i></p><p align="LEFT">Cả ba đều cùng một nghĩa: công danh phú quý chỉ là hư ảo, đời ngưòi ngắn ngủi như giấc mộng.</p><p align="LEFT">Truyện kể phía nam nhà của Thuần Vu Phần có một cây hoè, nơi họ Thuần hay ngồi uống rượu. Một lần say rượu lăn xuống ngủ, Thuần mộng thấy hai sứ giả đến mời đi thăm nước Hoè An. Tới Hoè An, Thuần Vu Phần được vua gả công chúa cho rồi phong cho làm thái thú ở quận Nam Kha. Thuần Vu Phần trở nên giầu có, đang vui thì tỉnh mộng, lần đến gốc cây hoè thì chỉ thấy một tổ kiến rất lớn. Thì ra Hoè An quốc là cái tổ kiến. Còn Nam Kha là cái cảnh cây ở phía nam.</p><p align="center">Tiếng sen sẽ động giấc Hoè<br />Bóng trăng đã xế hoa lê lại gần (Kiều)</p><p align="center">Giấc Nam Kha khéo bất bình<br />Bừng con mắt dậy thấy mình tay không (Cung Oán Ngâm Khúc)</p><p align="LEFT">Cụ Vương Hồng Sển có lần viết rằng người Việt miền Nam đọc tích này lên thì thấy kỳ quá, cái gì mà lại giấc Hoè!</p><p align="LEFT">Chữ này ở miền Nam không ai đặt cho con cái. Nhưng ở miền Bắc thì không kiêng cữ chi hết.</p><p align="LEFT">Cụ Vân Hạc Lê Văn Hoè, là tác giả một cuốn chú giải Kiều rất công phu.</p><p align="LEFT">Miền Bắc còn có cụ Ngô Thúc Ðịch nghe tên cũng không sao cả.</p><p align="LEFT"></p><p align="center"><b><i><span style="color: blue;">GIẤC NỒI KÊ / GIẤC HOÀNG LƯƠNG</span></i><span style="color: blue;"><i></i></span></b></p><p align="LEFT">Các thành ngữ này được dùng để nói cuộc đời người ngắn ngủi, xong giấc chiêm bao, nồi kê (hoàng lương) vẫn chưa chín. Lư Sinh là một người học trò nghèo ở trọ tại Hàm Ðan. Một hôm được một đạo sĩ cho chiếc gối dặn đem về gối đầu mà ngủ vì Lư Sinh than nghèo kể khổ dữ quá. Lư Sinh mang về nhà trọ, chủ nhà đang nấu một nồi kê. Sinh nằm ngủ, mơ thấy thi đỗ lấy vợ đẹp, công danh phú quí con cái đầy nhà. Tỉnh dậy, Lư Sinh thấy nồi kê của chủ nhà vẫn chưa chín. Lư Sinh tự hỏi việc đời cũng như mộng đó sao thì đạo sĩ nói đúng là như thế. Giấc hoàng lương, giấc nồi kê hay giấc Hàm Ðan đều là một:</p><p align="center">Hoàng lương chợt tỉnh hồn mai<br />Cửa nhà đâu mất lâu đài nào đây (Kiều)</p><p align="LEFT"></p><p align="center"><i><span style="color: #2b00fe;"><b>BIMBO</b></span></i></p><p align="LEFT">Danh từ<i> bimbo </i>có nghĩa là một phụ nữ có nhan sắc nhưng không có đầu óc, một người đầu óc rỗng tuếch. Mấy cô bạn của ông Clinton thường bị gọi bằng danh từ này. Bà Clinton gọi Gennifer Flowers, bồ của chồng là <i>bimbo.</i></p><p align="LEFT"><i>Bimbo</i> được dùng trong ý nghĩa khinh miệt dành cho người bị gọi bằng danh từ này. <i>Bimbo </i>là chữ mượn của tiếng Ý nghĩa là em bé.</p><p align="LEFT">Danh từ giống đực của <i>bimb</i>o là <i>bimboy.</i></p><p align="LEFT">Người đàn ông (thường là trẻ tuổi) được trả tiền để phục vụ người đàn bà là <i>toyboy</i>, một thứ đồ chơi của phụ nữ chỉ dùng trong việc phục vụ xác thịt.</p><p align="LEFT"></p><p align="center"><i><span style="color: blue;"><b>CÁ KÈO</b></span></i></p><p align="LEFT">Tất cả các tự điển Việt ngữ mà chúng tôi có đều né con cá kèo này mặc dù danh từ này rất thường được nghe thấy. Cuối tuần qua, một người bạn cho ăn món cá kèo kho, một món ăn, theo chủ nhà, là món của người nghèo. Giầu có thì đã ăn cá bống. Một người bạn khác trong bàn có đưa ra giải thích thành ngữ hạng cá kèo là hạng, vé, chỗ ngồi xem hát của những khán giả ít tiền, phải mua vé hạng rẻ nhất, ngồi xa và ngồi trên cao, không gần sân khấu.</p><p align="JUSTIFY"><span style="color: blue; text-align: start;"><b></b></span><span style="text-align: start;"></span><span style="text-align: start;"><b></b><span><span><b><span style="color: blue;"></span></b><span><i></i><i></i><i></i><i></i><i></i></span><span><b></b><i></i></span><span style="color: blue;"><b></b></span></span><b><span style="color: blue;"></span></b><span><span><b></b><i></i><i></i></span></span><b><span style="color: blue;"></span></b><i></i><span><span><b></b><i></i></span></span><b><span style="color: blue;"></span></b><i></i><i></i><span><span><b></b></span></span></span><span style="color: blue;"><b></b></span></span></p><p align="center"></p><span style="text-align: start;"></span><p></p><p align="LEFT">Xin quí vị cao minh chỉ giáo.</p><hr /><p align="center" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; color: black; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;"><span style="color: green;"><b>13</b></span><b><span style="color: green;">-4-2007</span></b></p><hr /><p align="center"></p><p align="center"><i><b><span style="color: #2b00fe;">NGUYÊN SA</span></b></i></p><p align="LEFT">Gửi chị Trịnh Thúy Nga, nhân giỗ anh Lan, tháng Tư...</p><p align="LEFT"></p><p align="LEFT">Năm 1956, cánh cửa thơ Việt Nam, những cánh cửa rất khó mở, có một người đập mạnh mấy tiếng và không chờ người ở trong ra mở, đã ném vào một bài thơ đầy giọng tinh nghịch, sỗ sàng với những câu như thế này:</p><p align="LEFT"><i>Hôm nay Nga buồn như một con chó ốm<br />Như con mèo ngái ngủ trên tay anh<br />Ðôi mắt cá ươn như sắp sửa se mình<br />Ðể anh giận sao chả là nước biển<br /></i>...</p><p align="LEFT">Ðang từ tiền chiến "<i>em đẹp bàn tay ngón ngón thon",</i><span> </span>đang Ðinh Hùng "<i>mắt xanh lả bóng dừa hoang dại</i>", đang Quang Dũng "<i>em đi áo mỏng buông hờn tủi</i>", đang cổ điển Ðông Hồ, đang điển tích<span> </span><i>"Kiều Thu hề tố em ơi, nghiêng chân rốn bể mà coi lửa bùng"</i><span> </span>Vũ Hoàng Chương, đang Huy Cận "<i>em ơi hãy ngủ anh hầu quạt đây"</i><span> </span>thì người ta dẫn con chó ốm, con mèo ngái ngủ, con cá ươn vào đòi nhập cuộc chơi.</p><p align="LEFT">Cái vé vào cửa kỳ lạ đó vẫn đẩy được cánh cửa khép kín của thơ Việt Nam cho người thanh niên trẻ ấy bước vào. Mặc dầu đi với chàng là tả ngạn sông Seine, là vườn Lục Xâm Bảo mùa xuân, là những quán cà phê lề đường, là những hơi thở của Jacques Prévert, của Guillaume Apollinaire... Chàng đưa cho người đọc những hình ảnh thơ không giống bất cứ một thứ ước lệ nào trước đó, được chàng in kèm theo với tấm thiệp báo hỷ, và trong sự ngỡ ngàng chưa dứt ấy, chàng đưa ra chiếc áo treo đã lâu trong tủ không còn được lấy ra mặc thường nữa và bảo hãy mặc lại nó:</p><p align="LEFT"><i>Nắng Sài Gòn anh đi mà chợt mát<br />Bởi vì em mặc áo lụa Hà Ðông<br />Anh vẫn yêu mầu áo ấy vô cùng<br />Thơ của anh vẫn còn nguyên lụa trắng....</i></p><p align="LEFT">Lời thần chú của chàng vừa đọc dứt, cái nắng của Sài Gòn không bao giờ còn như xưa nữa. Bởi vì bài thơ của chàng. Bởi vì tà áo lụa Hà Ðông chàng lôi ra bắt mọi người mặc lại, bởi vì mầu trắng của lụa chàng vừa làm cho đẹp hơn những thứ gấm đắt tiền nhất đã đổi hẳn cái nắng tàn bạo đổ lửa xuống lưng của Sài Gòn thành một thứ nắng lãng mạn với tà áo lụa Hà Ðông nàng đem ra mặc lại....</p><p align="LEFT">Cách đi vào thơ của Nguyên Sa là như thế, là nét tinh nghịch không bao giờ biến mất của ông, là cách lãng mạn nhất, là chữ nghĩa lồng lộng tình cảm, là lấp lánh trăng sao, là buổi sáng tươi tắn bình minh, là buổi tối mưa đêm dìu dặt...</p><p align="LEFT">Nguyên Sa đem ngay được cái mới của đôi mắt nhìn từ sân trường Sorbonne, của dòng sông Apollinaire nói đến rất nhiều, của những góc đường Prévert đã đứng nhìn ra dưới trận mưa hạnh phúc.</p><p align="LEFT">Nhưng như ông đã viết trong một bài thơ gửi Paris khi rời thành phố này trở về Việt Nam: ".<i>.. bởi giòng máu không thể chẩy ngoài huyết quản...</i>" Nguyên Sa quay trở lại làm người thơ Việt Nam. Ông đập những lớp bụi cũ đã bám lâu ngày trên những chữ ít người làm thơ dám dùng vì sợ sáo, sợ cũ, vì sợ thiếu nét sáng tạo. Và cho chúng những đời sống mới...</p><p align="LEFT"><i>Gặp một bữa, anh đã mừng một bữa<br />Gặp hai hôm thành nhị hỉ của tâm hồn...</i></p><p align="LEFT">hay:</p><p align="LEFT"><i>Vẫn biết lòng mình là hương cốm<br />Chả biết tay ai làm lá sen...</i></p><p align="LEFT">hay:</p><p align="LEFT"><i>Tôi không biết rằng lạ hay quen<br />Chỉ biết em mang theo Nghê Thường<br />Cho nên cặp mắt mờ hư ảo<br />Cả bốn phương trời chỉ có em...</i></p><p align="LEFT">Ông chỉ cho người đọc tìm thấy thơ ở mọi nơi, mọi chỗ...</p><p align="LEFT">Này là áo vàng, này là gió lạnh lúc đêm khuya, này là bờ sông nước lở, này là những ngón tay tô son, này là tà áo mầu hoa cúc...</p><p align="LEFT"><i>... Áo nàng vàng anh về yêu hoa cúc<br />Áo nàng xanh anh mến lá sân trường<br />Sợ thư tình không đủ nghĩa yêu đương<br />Anh pha mực cho vừa mầu áo tím...</i></p><p align="LEFT">Thơ của ông được đón nhận lập tức. Một thế hệ mới không còn phải nhờ thơ tiền chiến nói hộ nỗi lòng của họ nữa. Họ có Nguyên Sa giúp tỏ tình với sân trường, với<span> </span><i>"thơ học trò anh chất lại thành non / với tay trắng em vào thơ diễm tuyệt."</i><span> </span>Cái tuổi 13 ngô nghê vụng về nhất của những năm mới lớn được ông tô bằng chất son phấn trong sạch và tươi đẹp nhất:</p><p align="LEFT"><i>Trời hôm ấy mười lăm hay muời tám<br />Tuổi của nàng tôi nhớ chỉ mười ba<br />Tôi phải van lơn, ngoan nhé đừng ngờ<br />Tôi phải dỗ như là tôi đã lớn...</i></p><p align="LEFT">Cái gì thơ ông ghé vào cũng trở thành mới, cũng trở thành lãng mạn. Bài<span> </span><b>Tám Phố Sài Gòn</b><span> </span>là một:</p><p align="LEFT"></p><p align="LEFT"><i>Sài Gòn cười đôi môi rất tròn<br />Vòng cung màu đỏ, nét thu cong<br />Cầu vồng bắc giữa mưa và nắng<br />Hay đã đưa dần sang nhớ mong</i></p><p align="LEFT"></p><p align="LEFT"><i>Sài Gòn gối đầu trên cánh tay<br />Những năm mười sáu mắt nhìn mây<br />Chiếc tay tròn ánh trăng mười bốn<br />Tiếng nhạc đang về dang cánh tay</i></p><p align="LEFT"></p><p align="LEFT"><i>Sài Gòn nắng hay Sài Gòn mưa<br />Thứ bẩy Sài Gòn đi Bonard<br />Guốc cao gót nhỏ mây vào gót<br />Áo lụa trăng mềm bay xuống thơ</i></p><p align="LEFT"></p><p align="LEFT"><i>Sài Gòn mai gọi nhau bằng cưng<br />Vành môi nghiêng xuống cánh phân vân<br />Lưng trời không có bầy chim én<br />Thành phố đi về cũng đã xuân</i></p><p align="LEFT"></p><p align="LEFT">Nguyên Sa vào cửa bằng thơ tự do. Trong những năm gần đây, ông có làm nhiều thơ bẩy chữ. Nhưng nhiều hơn cả là lục bát. Ông gặp lại lối thơ này, đem cái tinh nghịch và ngôn từ rất lãng mạn của ông vào, và viết thành những bài lục bát rất mới. Nhưng ông thủy chung vẫn là với thơ tự do.</p><p align="LEFT">Thơ tự do của ông mở ra cho ông cánh cửa thơ Việt Nam, đặt ông vào chỗ ngồi xứng đáng nhất, cạnh những nhà thơ lớn nhất của Việt Nam.</p></span><p align="LEFT"><span><b></b><span style="color: blue;"><b></b></span><span><span><span><b><span style="color: blue;"></span></b><span><i></i></span><span><i></i><i></i><i></i><i></i><i></i><i></i><i></i></span></span><i><span></span><span><span></span><span></span></span></i></span></span></span></p><p align="LEFT">Nhưng chỗ ông thích nhất, chắc phải là trên môi của những cặp tình nhân. Và đó là chỗ thơ ông sẽ ở lại lâu nhất, chừng nào còn có những cặp tình nhân Việt Nam. Và nắng ở cái thành phố có mầu áo đó cũng sẽ mãi mãi là "<i>nắng Sài Gòn</i>". Không thể gọi bằng cách nào khác được.</p><p align="center"><span style="color: green;"><b>13</b></span><b><span style="color: green;">-7-2007</span></b></p><hr /><p align="LEFT"><u><i><b><span style="color: #2b00fe;">Trả lời Ông Trần Vinh Phúc, California</span></b></i></u></p><p align="LEFT">1</p><p align="LEFT"><i>Castle in the air</i> cũng cùng nghĩa với thành ngữ <i>castle in Spain (Chateaux en Espagne</i>). Khi nói <i>to build a castle in the air / Spain </i>là muốn nói về những việc không tưởng.</p><p align="LEFT">Câu ông hỏi (<i>Castles in the air are all right until we try to move in them)</i> thực ra là có một mệnh đề được thêm vào sau thành ngữ <i>castles in the air</i> để cho nó một nghĩa khác.</p><p align="LEFT">Cũng như trong trường hợp của câu <i>love is blind; marriage opens the eyes.</i></p><p align="LEFT">Nhắc ông một câu trong bài Tạ Từ của Tô Vũ: <i>"... lầu xây trong không, sóng gió rót chia ly</i>..."</p><p align="LEFT">Lầu xây trong không là ý của thành ngữ <i>castle in the air</i> / <i>chateau dans l’air </i>vậy.</p><p align="LEFT">2</p><p align="LEFT"><i>Tempus Fugit</i> là tiếng La Tinh. <i>Tempus</i> là thì giờ. <i>Fugit</i> là chạy trốn, bỏ chạy. Thời giờ ra đi không trở lại. Hai chữ này thường thấy trên mặt của đồng hồ như để nhắc chúng ta về thời giờ ngựa chạy tên bay, thời gian như vó câu qua cửa.</p><p align="LEFT">3</p><p align="LEFT"><i>Trân tráo</i> hay <i>trâng tráo.</i></p><p align="LEFT">Tự điển Khai Trí Tiến Ðức trang 596 ghi là TRÂN và định nghĩa: "nói về bộ mặt trơ trơ không biết thẹn, biết sợ."</p><p align="LEFT">Ngay ở dưới, tự điển này có ghi thêm trân trân là trơ trơ.</p><p align="LEFT">Tự điển Lể Văn Ðức trang 1663 có tĩnh từ TRÂNG TRÁO và định nghĩa là dơ dáng, trơ trơ, không biết xấu hổ.</p><p align="LEFT">Như vậy viết là trân trân, tráo tráo; trâng trâng, tráo tráo; trân tráo, trâng tráo đều được cả.</p><p align="LEFT">4</p><p align="LEFT"><i>Calendar rhythm</i> cũng còn gọi là <i>calendar rhythm method</i> hay <i>Knaus-Ogino Method</i> là phương pháp ngừa thai dựa trên ngày rụng trứng, một phương pháp gây rất nhiều ắc-xi-đăng, hiện nay ít người còn dùng.</p><p align="LEFT">Ông hỏi <i>calendar rythm</i> là lịch nào thì thưa không có cuốn lịch nào gọi là <i>calendar rythm</i> cả. Có một cuốn lịch tôi thấy ở trong bếp nhà người bạn. Trong bốn ô của tháng, tôi thấy bốn chấm đen rất to. Hỏi thì đươc giải thích chấm trong tiếng Anh là <i>period</i>.</p><p align="LEFT"></p><p align="LEFT">Xin cám ơn ông nhưng không dám nhận những lời khen tặng của ông. Những điều biết được đều ở trong tự điển cả. Một người thường xuyên chán đời thì chỉ có vài chục cuốn tự điển làm vui thôi, thưa ông.</p><p align="LEFT">Khổng tử hình như có nói đùa với các môn sinh rằng: "<i>Bất sỉ vấn... tự điển</i>". Tự điển lúc nào cũng ân cần, không bao giờ chê chúng ta dốt, lại hỏi đâu biết đó.</p><p align="LEFT"></p><p align="center"><span style="color: blue;"><i><b>THE N WORD</b></i></span></p><p align="LEFT">Tuần qua, tại một vài nghĩa trang ở Hoa kỳ đã diễn ra những đám tang khá kỳ lạ. Quan tài hạ xuống huyệt nhưng không có cái xác nào bên trong. Trong quan tài chỉ có một chữ "N".</p><p align="LEFT">Người ta đem đào sâu, chôn chặt chữ này, hy vọng nó không bị đào lên đem ra dùng nữa.</p><p align="LEFT">Chữ "N" là viết tắt của chữ <i>nigger </i>nghĩa là người da den, do từ chữ <i>negro</i> mà ra. <i>Nigger</i> là cách đọc bình dân, vô học, mang đầy nét khinh bỉ, nhục mà và kỳ thị. Chữ này được dùng một cách thoải mái trong cuốn <i>Huckleberry Finn</i> của Mark Twain. Nhưng thời đó đã qua. Ngày nay, chữ này là chữ cấm kỵ. Một cảnh sát viên của Los Angeles, trong vụ xử OJ Simpson chỉ vì đã có lần dùng chữ này mà không được cho khai chứng tại tòa nữa. Ngày nay, muốn nhắc tới chữ ấy, người ta nói tắt. Chỉ có các ca nhạc sĩ da đen hát nhạc Rap, và người da đen nói với nhau là dám dùng nó.</p><p align="LEFT">Tuy vậy, chính người Mỹ da đen cũng thấy là không nên dùng chữ này nữa vì nó mang ý nghĩa lăng mạ, xúc phạm danh dự của người da đen nên đã có một phong trào tìm cách dẹp bỏ những chữ này.</p><p align="LEFT">Cùng với chữ <i>nigger,</i> một số người da đen còn gọi nhau, và tự xưng là <i>HO</i> (từ chữ <i>whore</i> nghĩa là con đĩ), là <i>motherfucker</i>...</p><p align="LEFT">Ðó là những chữ đang bị dẹp nhưng có dẹp được hay không thì không nói chắc được.</p><p align="LEFT"></p><p align="center"><span style="color: blue;"><i><b>VICTIM / ASSAILANT / RAPE</b></i></span></p><p align="LEFT">Trong phiên toà xử một vụ hiếp dâm ở Nebraska, chánh án của toà đã chấp thuận lời yêu cầu của luật sư cãi cho nghi can và cấm sử dụng các danh từ <i>victim</i> nghĩa là nạn nhân; <i>assailant</i> là kẻ tấn công, hung thủ; <i>rape </i>là cưỡng dâm.</p><p align="LEFT">Lý do, theo luật sư cãi cho nghi can, là những chữ này mang tính cách kích động và sẽ không thể giúp duy trì không khí vô tư và công bằng của toà.</p><p align="LEFT">Không dùng những chữ này thì làm sao lấy lời khai? Phải ra hiệu bằng tay hay sao?</p><p align="LEFT"></p><p align="center"><i><span style="color: blue;"><b>SUY THÍNH GIÁC / KHÓ KHĂN PHÁT NGÔN</b></span></i></p><p align="LEFT">Trong một tài liệu quảng cáo của CalOptima, người ta đọc được câu này: <i>Thành viên suy thính giác hoặc có khó khăn phát ngôn có thể gọi đường dây TDD tại số 1-714-246-8496</i></p><p align="LEFT">Thật là tội nghiệp cho tiếng Việt. Ngây nga ngây ngô.</p><p align="LEFT">Ðồng ý là không nên viết rằng "<i>những ai nghễnh ngãng tai (điếc) hay nói năng không được"</i> vì viết như thế không thuận tai, không lịch sự, lại có tính cách nhục mạ đối với những người tai mắt không còn tinh tường, giọng nói không còn mạnh và dễ nghe nữa. Nhưng tại sao phải viết là <i>suy thính giác </i>và<i> khó khăn phát ngôn</i> mà không viết là <i>quí vị nào nghe không rõ hay nói không rõ xin gọi điện thoại số...</i></p><p align="LEFT">Có bao giờ chúng ta nói <i>"Hôm nay tôi bị khản cổ, thấy khó khăn phát ngôn quá." "Mẹ ơi, mẹ phát ngôn to lên một chút, con bị suy thính giác mẹ ạ!"</i></p><p align="LEFT">Trời đất ơi, tiếng Việt bệnh nặng đến như thế rồi hay sao?</p><p align="LEFT"></p><p align="center"><i><span style="color: blue;"><b>LẠI MỘT THIÊN TÀI DỊCH THUẬT KHÁC</b></span></i></p><p align="LEFT">Trong một tờ quảng cáo bán nhà, người ta đọc được mấy chữ này:</p><p align="LEFT">Giá nhà từ giữa $400,000</p><p align="LEFT">Tại sao không viết: Giá từ 450 ngàn trở lên.</p><p align="LEFT">Tại sao phải nô lệ phần tiếng Anh đến như thế?</p><p align="LEFT"><i>Mid $400,000s</i> thì là từ 450 ngàn trở lên chứ <i>từ giữa $400,000</i> nghe kỳ quá đi.</p><p align="LEFT">Tiếp theo, cũng trong tờ quảng cáo bán nhà này:</p><p align="LEFT"><i>Cho đến bốn phòng ngủ. Cho đến bốn phòng tắm</i>.</p><p align="LEFT"><span style="color: blue;"><b></b></span><b><span style="color: blue;"></span></b><i></i><i></i><i></i><i></i><i></i><span><span></span><span><b></b></span><span><b></b></span><span><b></b><i></i><i></i><i></i></span><span><b></b><i></i><i></i><i></i></span></span></p><p align="LEFT">Tại sao không viết nhà có tới 4 phòng ngủ, 4 phòng tắm?</p><p align="center"><b><span>14-9-2007</span></b></p><hr /><p align="JUSTIFY"><u><i><b><span style="color: #2b00fe;">Ðộc giả Giáp Thân, Westminster, California</span></b></i></u></p><p align="JUSTIFY">Thủ tiết là việc làm của phụ nữ góa chồng ở vậy không tái giá. Tiết phụ là người đàn bà chồng chết giữ tiết không lấy chồng khác.</p><p align="JUSTIFY">Người xưa nói thủ tiết thờ chồng chứ không nói thủ tiết thờ vợ vì người đàn ông không có vấn đề trinh tiết. Các ông thì tha hồ. Chuyện thờ chồng là quan niệm của xã hội cũ. Bây giờ không còn bao nhiêu người theo nữa.</p><p align="JUSTIFY"></p><p align="JUSTIFY"><i>Auberge</i> là cái quán trọ, quán ăn bên đường quê. Chữ này đã làm khốn khổ nhiều thí sinh thi Trung Học Phổ Thông năm 1959 như ông nhắc trong thư. Nhiều người cứ tả quả cà tím vì lầm <i>auberge</i> là <i>aubergine</i>.</p><p align="JUSTIFY"></p><p align="JUSTIFY"><i><u><span style="color: blue;"><b>Ðộc giả Trùm Sò, Fountain Valley</b></span></u></i></p><p align="JUSTIFY">Lệ Chi viên (vườn vải) thuộc tỉnh Hà Bắc nay chỉ còn là một bãi sông. Xưa kia là một khu đất rộng chừng bốn mẫu thuộc hai thôn Thi Xá và Hữu Ai. Ở đó có một ly cung, một cung điện của vua xây ở xa kinh đô dùng làm nơi nghỉ của vua khi vua đi tuần du.</p><p align="JUSTIFY">Chính tại Lệ Chi viên, vua Lê Thái Tôn nghỉ lại và qua đời. Người thiếp của Nguyễn Trãi là Nguyễn thị Lộ giữ chức lễ nghi học sĩ trong triều bị đổ cho tội giết vua. Nguyễn Trãi bị liên lụy, bị phạt tru di tam tộc. Mãi đến đời Lê Thánh Tôn (1460-1497) Nguyễn Trãi mới được giải oan.</p><p align="JUSTIFY"></p><p align="JUSTIFY"><i><u><span style="color: blue;"><b>Ông Nguyễn Ðình Hoa, Houston, Texas</b></span></u></i></p><p align="JUSTIFY">Câu "<i>lê rụng lý sinh</i>" không phải là trái lê rụng, cây mận ra quả mà là một thành ngữ lịch sử: <i>Lê rụng, Lý sinh.</i></p><p align="JUSTIFY">Câu này ghi tóm lại một giai đoạn lịch sử Việt Nam. Lê là nhà tiền Lê chấm dứt với Lê Long Ðĩnh tức là Lê Ngọa Triều, năm 1009. Sau nhà Lê là nhà Lý do Lý Công Uẩn sáng lập, kéo dài được 215 năm từ 1010 đến 1225.</p><p align="JUSTIFY"></p><p align="JUSTIFY"><b><i><span style="color: blue;">Ông Nguyễn Học, Hà Nội </span></i><span style="color: blue;"><i>(ngao@vnn.vn)</i></span></b></p><p align="JUSTIFY">Cám ơn ông đã cho biết những chi tiết chính xác về đèo Mụ Giạ mà chúng tôi đã ghi lầm là đèo Mụ Già.</p><p align="JUSTIFY">Có nhiều sai sót như thế về địa lý Việt Nam rơi rớt lại từ những cuốn sách thời Pháp.</p><p align="JUSTIFY">Ðảo Cát Bà được cả một thế hệ học sinh dùng sách giáo khoa của Pháp viết lầm là đảo Cái Bà. Mỹ Thọ thay vì Mỹ Tho, và Mụ Già thay vị Mụ Giạ.</p><p align="JUSTIFY">Mụ Già nghe có vẻ hợp lý hơn vì chữ Mụ ở phía trước. Nay xin nói lại cho đúng, đèo Mụ Giạ.</p><p align="JUSTIFY">Ông cũng cho biết những con số chính xác về đèo Mụ Giạ.</p><p align="JUSTIFY">Mụ Giạ cách Ðồng Hới 130 km đường chim bay chứ không phải 90 km. Ðèo Mụ Giạ cách Ðồng Hới 230 km đường bộ. Ðộ cao nhất của Mụ Giạ là 1245 mét và thấp nhất là 922 mét chứ không phải là 418 mét.</p><p align="JUSTIFY">Các chi tiết chúng tôi dùng là từ hồi ký của một phi công Mỹ từng bay nhiều phi vụ ở Ðồng Hới và Mụ Giạ. Các chi tiết này ông Nguyễn Học cho biết là không đúng. Ông có gửi kèm một bản đồ cho thấy rõ vị trí của đèo Mụ Giạ.</p><p align="LEFT"><span style="color: blue;"><b></b></span><b><span style="color: blue;"></span></b><span></span><i></i><span></span><b></b><span></span><b></b><i></i><span></span><b></b></p><p align="JUSTIFY">Xin đa tạ.</p><p align="center"><b><span>15-6-2007</span></b></p><hr /><p align="center"></p><p align="center"></p><p align="center"><i><span style="color: blue;"><b>LẠP XƯỜNG / NẠP XƯỜNG</b></span></i></p><p align="LEFT"><i><u><span style="color: blue;"><b>Trả lời ông Ng.</b></span></u></i></p><p align="LEFT">Tất cả các tự điển chúng tôi có đều ghi là "lạp". Không có sách nào ghi là "nạp".</p><p align="LEFT">Có nơi ghi là lạp xường, có nơi ghi là xưởng. Thực ra phải ghi là lạp trường (ruột) mới đúng.</p><p align="LEFT">Lạp xường hay lạp xưởng là cách chúng ta ghi lại theo cách phát âm của người Quảng Ðông.</p><p align="LEFT"></p><p align="LEFT"><i><u><span style="color: blue;"><b>Trả lời ông Nguyễn Thiệu Khôi, San Diego</b></span></u></i></p><p align="LEFT"><i>Mã đáo thành công</i> hay <i>mã đáo công thành</i> đều có nghĩa, tuỳ theo trường hợp khi dùng.</p><p align="LEFT"><i>Mã đáo thành công</i> nghĩa là thành công tức thì. Lời chúc thành công trong công việc.</p><p align="LEFT"><i>Mã đáo công thành</i> là lời chúc thắng trận trở về. <i>Công thành</i> là đánh lấy thành. <i>Công thành lược địa</i> là đánh thành, chiếm đất.</p><p align="LEFT"><i>Công thành</i> cũng có nghĩa là xong việc như khi nói <i>công thành danh toại</i> nghĩa là việc đã làm xong, công danh đã toại nguyện, tiếng khen đã thỏa.</p><p align="LEFT"><i>Nhất tướng công thành vạn cốt khô</i> chứ ít ai nói <i>nhất tướng thành công vạn cốt khô</i> nghĩa là một ông tướng làm nên sự nghiệp, đánh chiếm được thành của địch thì binh lính đã chết cả vạn người (<i>đống xương vô định đã cao bằng đầu /</i> Kiều) nghĩa là chiến tranh gây thảm họa tang tóc.</p><p align="LEFT"></p><p align="LEFT"><i>Nhất ngôn ký xuất tứ mã nan truy</i> nghĩa là một lời chót đã nói ra, dẫu xe bốn ngựa khó mà đuổi theo.</p><p align="LEFT"><i>Tứ mã</i> là xe bốn ngựa. <i>Tứ</i> là xe bốn ngựa viết bên trái là chữ <i>mã</i>, bên phải là chữ <i>tứ.</i></p><p align="LEFT">Chữ <i>mã</i> được cho đứng bên cạnh để cho câu đỡ cụt.</p><p align="LEFT">Nguyên chữ <i>tứ </i>đã là xe bốn ngựa rồi. Thí dụ <i>tứ bất cập thiệt</i> nghĩa là xe bốn ngựa không bằng cái lưỡi.</p><p align="LEFT">Tứ mã như thế không có nghĩa là ngựa của tỉnh Tứ Xuyên.</p><p align="LEFT"></p><p align="LEFT"><i><u><span style="color: blue;"><b>Cụ Nguyễn Ngọc Truyền, Houston, Texas</b></span></u></i></p><p align="LEFT">Si Ren Bang là Tứ Nhân Bang, nhóm bốn người bị buộc tội phản cách mạng gây ra cái chết của hàng triệu người vì những việc làm của họ trong mười năm Trung quốc trải qua cuộc Cách Mạng Văn Hóa do Mao Trạch Ðông đề xuất. Cuộc Cách Mạng Văn Hoá (Wen Hua Da Ge Ming / Văn Hoá Ðại Cách Mạng) là thâm ý của Mao Trạch Ðông nhắm loại các đối thủ như Lưu Thiếu Kỳ (Liu Shao Qi), Ðặng Tiểu Bình (Deng Xiao Ping). May mắn thoát hiểm có Chu Ân Lai (Zhou En Lai), Dương Thượng Côn (Yang Shang Kun), Bạc Nhất Ba (Bo Yi Bo). Nhóm bốn người này gồm vợ của Mao Trạch Ðông là Giang Thanh (Jiang Qing) cùng với Trương Xuân Kiều (Zhang Chun Qiao), Vương Hồng Văn (Wang Hong Wen) và Diệu Văn Nguyên (Yao Wen Yuan). Tất cả bị bắt và bị bỏ tù sau khi Mao Trạch Ðông qua đời. Cả bốn người nay đều đã chết.</p><p align="LEFT"></p><p align="LEFT">Danh xưng chính thức của chức vụ đứng đầu nội các ở Trung quốc không phải là thủ tướng mà là Quốc Vụ Viện Tổng Lý.</p><p align="LEFT"></p><p align="LEFT">Bạn của cụ tự xung là Chung Vô Diệm không có nghĩa ông đã giải phẫu để thành phụ nữ. Chúng tôi nghĩ có thể ông nói lái tên của Chung Ly Xuân, người phụ nữ ở ấp Vô Diệm nước Tề để nói ông là người có một bộ phận nay đã vô dụng.</p><p align="LEFT"></p><p align="LEFT">Câu tương đương trong Anh ngữ với câu <i>"Gần chùa gọi Bụt bằng anh"</i> có thể là <i>familiarity breeds contempt</i> thực ra nghĩa là quen lắm hóa nhờn / lờn (mặt).</p><p align="LEFT"></p><p align="LEFT"><i><u><span style="color: blue;"><b>Trả lời cụ Tr. V. Sâm</b></span></u></i></p><p align="LEFT">Sở dĩ chúng tôi không dẫn câu chúng ta cũng thường nghe <i>(... gái nào là gái chẳng hay ghen chồng</i>...) vì hai chữ <i>"ghen chồng"</i> có hơi khiên cưỡng.</p><p align="LEFT">Chúng ta nói ông ấy hay ghen, hay bà ấy hay ghen chứ chúng ta không nói ông ấy hay ghen vợ hay bà ấy hay ghen chồng.</p><p align="LEFT">Chúng ta nói ông ấy, bà ấy ghen tuông dữ lắm khi muốn nói ông ấy ghen khi vợ quan hệ với người khác hay bà ấy ghen khi ông chồng có mèo.</p><p align="center"><i>Rằng tôi (Hoạn Thư) chút phận đàn bà<br />Ghen tuông thì cũng người ta thường tình </i>(Kiều)</p><p align="LEFT"></p><p align="LEFT">Về hai chữ tiền chiến thì thưa cụ, không hề có một cuộc họp hay một quyết định của một thẩm quyền nào để đưa ra hai chữ này. Việc sử dụng hai chữ tiền chiến là để tạo ra một cách phân chia những tác phẩm, tác giả trước và sau khi xẩy ra cuộc chiến Việt Pháp. Cách phân chia này chỉ thấy sau năm 1954, năm cuộc chiến Ðông Dương, cũng gọi là chiến tranh Việt Pháp, chấm dứt.</p><p align="LEFT">Có những tác giả như Văn Cao gần như không viết gì thêm sau năm 1946 trong lãnh vực âm nhạc. Ông là một nhạc sĩ tiền chiến. Không còn gì để tranh cãi nữa.</p><p align="LEFT">Nhưng cũng có các tác giả tiền chiến như Dương Thiệu Tước, Thẩm Oánh... vẫn có tác phẩm sau năm 1946. Nhưng các ca khúc các ông viết sau năm 1946 thì không thể gọi là nhạc tiền chiến được. Chúng tôi không hiểu những chữ "<i>trước tiền chiến" </i>mà cụ nhắc trong một bài viết nọ.</p><p align="LEFT">Ðã tiền chiến (trước cuộc chiến) thì trước tiền chiến là gì nữa.</p><p align="LEFT">Giai đoạn sau năm 1946 ở Việt Nam có rất nhiều tác phẩm văn học nhưng không thể gọi là tiền chiến (trước cuộc chiến tranh Quốc Cộng) được vì hai chữ tiền chiến đã được dùng để nói về giai đoạn trước chiến tranh Việt Pháp.</p><p align="LEFT">Võ Phiến không tìm ra danh từ để gọi giai đoạn sau năm 1954 (năm kết thúc cuộc chiến Việt Pháp) và năm 1975 (năm kết thúc cuộc chiến Quốc Cộng) nên ông gọi nó là thời kỳ 1954-1975.</p><p align="LEFT">Khó có thể định rõ được ngày giờ cuộc chiến tranh Quốc Cộng khởi sự vào lúc nào, nhưng có thể tạo coi như nó bắt đầu khoảng năm 1960 là sớm nhất hay 1965 là muộn nhất.</p><p align="LEFT">Nhưng không thể gọi giai đoạn này là tiền chiến được vì danh từ "tiền chiến" đã được dùng cho giai đoạn trước năm 1945 rồi.</p><p align="LEFT"></p><p align="LEFT"><span style="color: blue;"><b><i><u><span>Trả lời Ông / Bà Phan Hồng Vân<span> </span></span></u></i></b></span><i><a href="mailto:8802@yahoo.com"><span><b><span>8802@yahoo.com</span></b></span></a></i></p><p align="LEFT">Bài thơ ông / bà nhớ bốn câu đầu là bài thứ hai của Tôn Thọ Tường viết để giải bầy tâm sự của ông, tâm sự của một người ra hợp tác với tân trào, với người Pháp. Vì ra giúp người Pháp, Tôn Thọ Tường bị nhiều sĩ phu miền Nam như Nguyễn Ðình Chiểu, Huỳnh Mẫn Ðạt và Phan Văn Trị khinh bỉ.</p><p align="LEFT">Bài thứ nhất nhan đề <i>Tôn Phu Nhân Qui Thục</i>, bài thứ hai là bài <i>Từ Thứ Qui Tào </i>nguyên văn như sau:</p><p align="LEFT">Thảo đâu dám sánh kẻ cầy voi<br />Muối xát lòng ai nấy mặn mòi<br />Giúp Hán còn nhiều rường cột cả<br />Về Tào chi xá một cây còi<br />Mảng nghe tin mẹ khôn nâng chén<br />Ngùi tưởng ơn vua biếng dở roi<br />Ðã trót khôn Lưu cam dại Ngụy<br />Thân này xin gác ngoại vòng thoi</p><p align="LEFT">Bài thơ thác lời của Từ Thứ khi quay sang với Tào. Tác giả không dám sánh sự hiếu thảo của mình với vua Thuấn (người dùng voi cầy ruộng nuôi cha mẹ), nỗi đau đớn (bị chê trách về việc ra làm quan với Tây) của mình chỉ riêng mình biết. Việc ở lại giúp Hán (tức là tổ quốc An Nam) vẫn còn nhiều người giỏi nên một mình thân nhỏ mọn (cây còi) có như Từ Thứ theo Tào thì cũng đáng chi. Ra đi nhớ mẹ mà lòng buồn không nâng được chén rượu, cảm cái ơn của vua nên bịn rịn không quất ngựa lên đường được. Nay đã trót theo Lưu Bị thì phải giả dại mà ở với Tào Tháo nên xin là kẻ hèn kém nhỏ mọn đứng ngoài cuộc, không đáng chi những phẩm bình của dư luận.</p><p align="LEFT"></p><p align="LEFT"><i><u><span style="color: blue;"><b>Ðôi lời cám ơn:</b></span></u></i></p><p align="LEFT">Xin cám ơn cụ Võ Văn Dật đã gửi cho cuốn Lịch Sử Ðà Nẵng (1306-1975). Cuốn sách viết rất công phu về một thành phố không có được bao nhiêu tài liệu viết về nó.</p><p align="LEFT">Lịch Sử Ðà Nẵng là một cuốn sách biên khảo theo đúng nghĩa của sách biên khảo. Người đọc đã học hỏi được rất nhiều về Ðà Nẵng, ngay từ cái tên Hiện Cảng ít ai biết của thành phố quan trọng này.</p><p align="JUSTIFY"><span style="color: blue; text-align: start;"><b></b></span><span style="text-align: start;"></span><span style="text-align: start;"><b></b></span><span style="text-align: start;"></span><b style="text-align: start;"></b><span style="text-align: start;"></span><span style="text-align: start;"></span><b style="text-align: start;"></b><i style="text-align: start;"></i><i style="text-align: start;"></i><i style="text-align: start;"></i><i style="text-align: start;"></i><i style="text-align: start;"></i><span style="text-align: start;"></span><span style="text-align: start;"></span><i style="text-align: start;"></i><i style="text-align: start;"></i><i style="text-align: start;"></i><span style="text-align: start;"></span><span style="text-align: start;"></span><b style="text-align: start;"></b><span style="text-align: start;"></span><span style="text-align: start;"></span><span style="text-align: start;"></span><span style="text-align: start;"></span><span style="text-align: start;"></span><span style="text-align: start;"></span><span style="text-align: start;"></span><span style="text-align: start;"></span><b style="text-align: start;"></b><i style="text-align: start;"></i><span style="text-align: start;"></span><span style="text-align: start;"></span><span style="text-align: start;"></span><span style="color: blue; text-align: start;"><b></b></span><i style="text-align: start;"></i><span style="text-align: start;"></span><span style="text-align: start;"></span><b style="text-align: start;"></b></p><p align="LEFT">Hậu sinh xin đa tạ cụ Võ và trông ngày trông đêm để có được cuốn Từ Ðiển Nhà Nguyễn cụ sắp xuất bản.</p><p align="center"><span>16-2-2007</span></p><hr /><p align="center"><i><span style="color: blue;"><b>PHẨM GIÁ CỦA XE HƠI?</b></span></i></p><p style="-webkit-text-stroke-width: 0px; color: black; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-align: start; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;">Trên đường Bolsa có một tấm bảng quảng cáo cho một loại xe hơi Nhật. Người viết quảng cáo muốn nói về sự bền bỉ, những điều tốt đẹp của loại xe này nên đã dùng chữ "phẩm giá" của xe.</p><p style="-webkit-text-stroke-width: 0px; color: black; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-align: start; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;">Phẩm giá thực ra có nghĩa là giá trị do nhân cách cao quí mà ra, là giá trị riêng của người. Thí dụ phẩm giá con người. Tiếng Anh là<span> </span><i>dignity</i>.</p><p style="-webkit-text-stroke-width: 0px; color: black; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-align: start; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;">Trong khi đó, cái làm nên giá trị của con người hay đồ vật thì là phẩm chất. Tiếng Anh là<span> </span><i>quality</i>.</p><p style="-webkit-text-stroke-width: 0px; color: black; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-align: start; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;">Cái xe hơi thì không thể có phẩm giá được.</p><p style="-webkit-text-stroke-width: 0px; color: black; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-align: start; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;">Chỉ có người mới có phẩm giá.</p><p><i><u><span style="color: blue;"><b>Trả lời cô Tiên Bùi, Toronto, Ontario</b></span></u></i></p><p style="-webkit-text-stroke-width: 0px; color: black; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-align: start; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;">Trái<span> </span><i>mangostan<span> </span></i>hay<span> </span><i>mangoustan</i><span> </span>(tiếng Pháp) tiếng Anh là<span> </span><i>mangosteen<span> </span></i>là quả măng cụt. Tên của loại cây này gốc từ tiếng Mã Lai.</p><p style="-webkit-text-stroke-width: 0px; color: black; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-align: start; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;">Người Trung Hoa gọi nó là trái giáng châu, không phải trái sơn trúc.</p><p style="-webkit-text-stroke-width: 0px; color: black; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-align: start; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;">Cây<span> </span><i>dandelion</i><span> </span>nguyên tên tiếng Pháp là<span> </span><i>dent(s)-de-lion</i>, răng sư tử vì hình dạng của lá cây. Tên chữ Hán là bồ công anh. Tiếng Việt gọi là rau diếp trời.</p><p><i><u><span style="color: blue;"><b>Trả lời Bà Thu Mai Nguyễn, Alexandria, Virginia</b></span></u></i></p><p style="-webkit-text-stroke-width: 0px; color: black; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-align: start; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;"><i>"My luve is like a red, red rose "</i><span> </span>là câu đầu của bài thơ<span> </span><i>A Red, Red Rose</i><span> </span>của Robert Burns, một thi sĩ của văn học Anh gốc Tô Cách Lan.</p><p style="-webkit-text-stroke-width: 0px; color: black; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-align: start; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;">Ðây là mấy câu đầu:</p><p>Oh my luve is like a red, red rose<br />That’s newly sprung in June<br />Oh my luve is like the melodie<br />That’s sweetly play’d in tune</p><p style="-webkit-text-stroke-width: 0px; color: black; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-align: start; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;">Người yêu tôi giống như một bông hồng, một bông hồng<br />vừa mọc lên trong tháng Sáu<br />Người yêu tôi giống như một điệu nhạc<br />được tấu lên ngọt ngàio trong những nốt nhạc.</p><p style="-webkit-text-stroke-width: 0px; color: black; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-align: start; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;">Luve hay luv là cách viết xưa của tiếng Anh thời Robert Burns. Nhà thơ này cũng là tác giả của bài<span> </span><i>Auld Lang Syne (Old Long Since)</i><span> </span>tức là bài "Ò e Rô Be đánh đu, Tặc Zăng nhẩy dù, Zô Rô bắn súng..."</p><p style="-webkit-text-stroke-width: 0px; color: black; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-align: start; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;">Có sự khác biệt giữa hai chữ<span> </span><i>"love"</i><span> </span>và<span> </span><i>"lover".</i></p><p style="-webkit-text-stroke-width: 0px; color: black; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-align: start; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;">Love là người yêu, người tình, tình nhân. Love có thể đã hay chưa có những liên hệ trên giường. Nhưng lover thì đã có.</p><p style="-webkit-text-stroke-width: 0px; color: black; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-align: start; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;">Trong tiểu thuyết<span> </span><i>Lady Chatterley’s Lover<span> </span></i>của D. H. Lawrence, thì Constance Clifford đã có liên hệ xác thịt với người đàn ông không phải là chồng.</p><p><i><u><span style="color: blue;"><b>Trả lòi Cụ Phan Nguyên, Garden Grove, California</b></span></u></i></p><p style="-webkit-text-stroke-width: 0px; color: black; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-align: start; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;">Phu nhân là chữ để gọi vợ của người có địa vị cao trong xã hội như vợ của các vua chư hầu. Vợ của các quan từ nhất phẩm trở lên (nhất phẩm mệnh phụ).</p><p style="-webkit-text-stroke-width: 0px; color: black; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-align: start; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;">Thái phu nhân là chữ để gọi thân mẫu của người đang đối thoại với mình.</p><p style="-webkit-text-stroke-width: 0px; color: black; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-align: start; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;">Phu quân là tiếng vợ gọi chồng trong các gia đình quyền quí ngày xưa. Vì thế, cụ nói rất đúng, dòng phụ đề dưới bức ảnh trên báo N.V. dùng danh từ<span> </span><i>"phu nhân"</i><span> </span>là không đúng. Các bà trong hình không phải là những người trong định nghĩa của tự điển Ðào Duy Anh.</p><p><i><u><span style="color: blue;"><b>Trả lời bà Lê Kim</b></span></u></i></p><p style="-webkit-text-stroke-width: 0px; color: black; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-align: start; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;">Bà trách cứ việc các bản tin cuả đài Little Saigon gọi ứng cử viên Janet Nguyễn là "bà" trong khi gọi Ana Nicol (sic) là "cô" và dậy dỗ các xướng ngôn viên cùng với ban tin tức của đài Little Saigon Radio là phải dùng tiếng Việt cho đúng.</p><p style="-webkit-text-stroke-width: 0px; color: black; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-align: start; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;">Bà yêu cầu chúng tôi giải thích về "thiên kiến không tốt" đối với Anna Nicole Smith và việc "dùng một danh từ quá đáng " với Anna Nicole Smith..</p><p style="-webkit-text-stroke-width: 0px; color: black; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-align: start; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;">Vậy thì xin trả lời.</p><p style="-webkit-text-stroke-width: 0px; color: black; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-align: start; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;">Bà nói rằng bản tin của đài gọi Janet Nguyễn là "bà" trong khi, theo thư của bà, Janet Nguyễn là một phụ nữ trẻ và còn độc thân.</p><p style="-webkit-text-stroke-width: 0px; color: black; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-align: start; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;">Bà lầm. Janet Nguyễn có thể trẻ, nhưng đã có gia đình. Do đó, gọi người phụ nữ này là "bà" thì không có gì sai.</p><p style="-webkit-text-stroke-width: 0px; color: black; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-align: start; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;">Xin nói qua trường hợp của ngoại trưởng Hoa kỳ Condoleeza Rice.</p><p style="-webkit-text-stroke-width: 0px; color: black; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-align: start; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;">Ngoại trưởng Mỹ vẫn còn độc thân. Nhưng người ta gọi Condoleeza Rice là "bà" không phải vì tình trạng gia đình mà là vì chức vụ của bà.</p><p style="-webkit-text-stroke-width: 0px; color: black; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-align: start; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;">Gọi là cô (Miss) Rice thì nghe không được. Ngoại trưởng Condoleeza Rice được gọi là Madame Secretary, hệt như cách báo chí đã gọi bà Madeleine Albright, ngoại trưởng của nội các Clinton trước đây. Cách hay nhất là Tiến Sĩ Condoleeza Rice</p><p style="-webkit-text-stroke-width: 0px; color: black; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-align: start; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;">Ðó là trường hợp một phụ nữ trẻ chưa có gia đình, nhưng vẫn được gọi là "bà" vì chức vụ.</p><p style="-webkit-text-stroke-width: 0px; color: black; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-align: start; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;">Qua chuyện Anna Nicole Smith. Chúng tôi biết cô đã có chồng, có con, nhưng gọi là "cô". Gọi Anna Nicole Smith là "cô" thì hoàn toàn không vì bất cứ một thiên kiến nào hết.</p><p style="-webkit-text-stroke-width: 0px; color: black; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-align: start; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;">Anna Nicole Smith là một nghệ sĩ, một kiểu mẫu, một diễn viên điện ảnh.</p><p style="-webkit-text-stroke-width: 0px; color: black; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-align: start; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;">Những nghệ sĩ thì thường thích được gọi bằng "cô" thay vì "bà".</p><p style="-webkit-text-stroke-width: 0px; color: black; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-align: start; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;">Trong các bản tin tiếng Anh, người ta không gọi là Mrs Anna Nicole Smith vì Smith là tên cô dùng trong nghề nghiệp và Smith là họ của người chồng đầu tiên. Nếu gọi là Mrs thì phải gọi là Mrs Stern vì cô có làm đám cưới với luật sư Stern.</p><p style="-webkit-text-stroke-width: 0px; color: black; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-align: start; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;">Báo chí Mỹ bao giờ cũng gọi người phụ nữ này là Anna Nicole Smith, không Miss, Ms hay Mrs gì hết.</p><p style="-webkit-text-stroke-width: 0px; color: black; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-align: start; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;">Các nghệ sĩ Việt Nam cũng không muốn bị gọi là "bà".</p><p style="-webkit-text-stroke-width: 0px; color: black; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-align: start; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;">Bao giờ cũng là Cô Kiều Chinh, Cô Thái Thanh, Cô Bích Thuận, Cô Phùng Há, Cô Bẩy Nam...</p><p style="-webkit-text-stroke-width: 0px; color: black; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-align: start; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;">Mấy tuần trước, chúng tôi có gọi Kiều Chinh và Thái Thanh bằng Cụ Kiều Chinh và Cụ Thái Thanh thì liền bị hai "cô" phản đối ngay.</p><p style="-webkit-text-stroke-width: 0px; color: black; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-align: start; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;">Người Mỹ cũng có khi lúc gọi Miss, lúc gọi Mrs chứ không phải là cứ phụ nữ có chồng thì phải là Mrs.</p><p style="-webkit-text-stroke-width: 0px; color: black; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-align: start; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;">Có thể bà chưa xem phim<span> </span><i>Driving Miss Daisy,</i><span> </span>cuốn phim thực hiện năm 1989 do Morgan Freeman và Jessica Tandy đóng vai chính kể chuyện một phụ nữ Do Thái lớn tuổi và người tài xế riêng của bà. Vai của Jessica Tandy là vai một phụ nữ lớn tuổi, có con, và hẳn là đã có chồng. Bà được gọi là Miss Daisy như tựa đề của cuốn phim. Chắc không vì một vì một thiên kiến gì. Ðây là một lối xưng hô của nhiều người Mỹ ở miền nam.</p><p style="-webkit-text-stroke-width: 0px; color: black; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-align: start; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;">Bà có nhắc việc sử dụng những chữ Miss, Ms và Mrs. Nhưng chữ Ms thực ra vẫn chưa được tất cả mọi phụ nũ chấp thuận. Một số phản đối vì chữ này liên hệ tới phong trào phụ nữ giải phóng. Nếu bà đọc Ann Landers thì chắc đã thấy chuyện này được đề cập vài ba lần.</p><p style="-webkit-text-stroke-width: 0px; color: black; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-align: start; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;">Miss là cô. Mrs là bà. Ms là kết hợp của cả hai, nửa là Miss, nửa là Mrs. Nhưng tiếng Việt thì phải làm sao? Giữa Cô và Bà là Cà hay sao?</p><p style="-webkit-text-stroke-width: 0px; color: black; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-align: start; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;">Về phía đàn ông, có gia đình hay không thì vẫn chỉ là Mister. Cách gọi Master không còn nghe thấy nhiều nữa.</p><p style="-webkit-text-stroke-width: 0px; color: black; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-align: start; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;">Ðến tội nghiệp cho diễn viên Alan Bates, người đóng một vai trong phim<span> </span><i>Zorba The Greek</i><span> </span>chung vói Anthony Quinn khi còn trẻ mà bị gọi là cậu thì chàng phải buồn lắm.</p><p style="-webkit-text-stroke-width: 0px; color: black; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-align: start; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;">Mister Bates thì được.</p><p style="-webkit-text-stroke-width: 0px; color: black; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-align: start; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;">Nhưng Master Bates thì nghe hơi kỳ.</p><p style="-webkit-text-stroke-width: 0px; color: black; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-align: start; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;">Nếu cần nói thêm thì ở nước Anh, khi một người được nữ hoàng phong chức hiệp sĩ, và được gọi là "Sir" thì cách gọi tên cũng đổi.</p><p style="-webkit-text-stroke-width: 0px; color: black; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-align: start; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;">Thí dụ ca sĩ Paul McCartney trước đây, nếu gọi một cách bình thường thì phải là Mr McCartney, không bao giờ là Mr Paul. Nhưng sau khi được phong hiệp sĩ thì phải gọi là Sir Paul, không bao giờ là Sir McCartney.</p><p align="LEFT"><b></b><b></b><b></b><i></i><i></i><i></i><b></b><b></b></p><p>Nhưng nếu tên first name là Comcise mà được phong hiệp sĩ thì cũng khó chịu lắm vì suốt ngày cứ bị gọi là Sir Comcise. Ðau lắm.</p><p align="center"><span><b>16</b></span><b><span>-3-2007</span></b></p><hr /><p align="LEFT"><u><b><i><span style="color: #2b00fe;">Trả lời cụ Mạc Văn Ruyên</span></i></b></u></p><p align="LEFT">Mấy câu cụ nghe là của Khổng Tử trong sách Luận Ngữ, ở thiên II, chương 4, nguyên văn và đầy đủ như sau:</p><p align="LEFT">Tử viết: Ngô thập hữu ngũ nhi chí ư (có bản chép là vu) học; tam thập nhi lập; tứ thập nhi bất hoặc; ngũ thập nhi tri thiên mệnh; lục thập nhi nhĩ thuận; thất thập nhi tòng tâm sở dục, bất dụ củ.</p><p align="LEFT">Khổng tử nói khi ta mười lăm, ta quyết để chí vào chuyện học; năm ta ba mươi tuổi, ta biết tự lập; năm bốn mươi tuổi, ta không còn nghi hoặc nữa, đã hiểu được ba đức nhân, nghĩa và lễ; năm năm mươi tuổi, ta biết được mệnh trời, nghĩa là biết việc nào sức mình làm được, việc nào không; năm sáu mươi tuổi ta biết theo mệnh trời; năm bẩy mươi tuổi theo lòng muốn mà không vượt ra ngoài khuôn khổ đạo lý.</p><p align="LEFT">Câu <i>thất thập cổ lai hy</i> mà cụ dẫn có nghĩa là bẩy mươi tuổi thì từ trước tới nay hiếm thấy. Ðó là thời trước, khi tuổi thọ con người không được như ngày nay. Bây giờ, chuyện ngoài bẩy mươi là chuyện thường.</p><p align="LEFT"></p><p align="LEFT"><i><u><span style="color: blue;"><b>Trả lời Ông Nguyễn Bá, Falls Church, Virginia</b></span></u></i></p><p align="LEFT">Chữ <i>cát lũy</i> trong câu <i>"hầu hạ đã cam phần cát lũy</i>" (Trần Tế Xương) nghĩa bóng là phận lẽ mọn. <i>Cát</i> là dây sắn<i>, lũy</i> là cây leo, bò trên mặt đất.</p><p align="center"><i>Mặn tình cát lũy nhạt tình tao khang</i> (Kiều)</p><p align="LEFT"><i>Cát đằng</i> là cây sắn và cây bìm bìm, hai thứ cây nhờ giàn, hay cây lớn để dựa vào mà leo lên. Nghĩa bóng cũng là vợ lẽ.</p><p align="center"><i>Tuyết sương che chở cho thân cát đằng </i>(Kiều)</p><p align="LEFT"><i>Cát đằng</i> cũng có nghĩa như <i>đằng la :</i></p><p align="center"><i>Trước hàm sư tử gửi người đằng la</i> (Kiều)</p><p align="LEFT"></p><p align="LEFT"><i>Gửi Áng Mây Hàng</i> là tên một nhạc phẩm của Vũ Thành.</p><p align="LEFT">Mây Hàng là mây trắng bay trên núi Thu Hàng :</p><p align="center"><i>Lòng còn gửi áng mây Hàng</i> (Kiều)</p><p align="LEFT">Mây Hàng cũng là mây trắng trong truyện Ðịch Nhân Kiệt đi làm quan xa một hôm lên núi Thái Hàng nhìn thấy mây trắng bay ở xa, nói với những người đứng bên rằng "<i>Ngô thân xá kỳ hạ</i> ", nghĩa là cha mẹ ta ở dưới đám mây đó. Ðịch Nhân Kiệt đứng hồi lâu chờ đám mây bay đi mới rời bước.</p><p align="center"><i>Bạch vân thiên tải không du du</i> (Thôi Hiệu)</p><p align="center"><i>Nghìn năm mây trắng trên trời còn bay</i> (Tản Ðà dịch)</p><p align="LEFT">Mây Tần là mây trên núi Tần Lĩnh, chỉ lòng nhớ quê hương:</p><p align="center"><i>Lòng quê theo ngọn mây Tần xa xa</i> (Kiều)</p><p align="LEFT">Nhưng mây Hàng hay mây Tần thì cũng đều là tình cảm nhớ quê hương cả.</p><p align="LEFT"></p><p align="LEFT">Khố đỏ ở một chỗ khác, không phải là một loại lính thời Pháp thuộc. Khố đỏ mà ông hỏi là từ thành ngữ <i>xích (đỏ) khóa (khố) đệ tử</i> lại có nghĩa là con nhà quan. Có khi gọi là phường khố lụa như trong một bài thơ của Trần Tế Xương.</p><p align="LEFT"></p><p align="LEFT"><i>Quỷ khốc, thần sầu</i> cũng đúng mà <i>quỷ khốc, thần kinh</i> cũng đúng. Thành ngữ này được dùng để mô tả một chuyện gì ghê gớm lắm khiến quỷ cũng phải khóc, thần cũng phải buồn rầu, kinh hãi.</p><p align="LEFT"></p><p align="LEFT"><i><u><span style="color: blue;"><b>Cô Nguyễn Thụy Mai An, Long Beach, California</b></span></u></i></p><p align="LEFT"><i>Cogito ergo tim sum</i> là gì?</p><p align="LEFT">Không có câu nào như thế cả. Chỉ có câu <i>Cogito, ergo sum,</i> tiếng La Tinh nghĩa là tôi tư duy, do đó, tôi hiện hữu. Câu này là của René Descartes, một triết gia Pháp (1596-1650).</p><p align="LEFT">Nguyên văn câu của Descartes viết trong cuốn <i>Discours De La Méthode Pour bien conduire sa raison, et chercher la vérité dans les sciences</i> (Phương Pháp Luận) là: <i>Je pense, donc je suis</i>.</p><p align="LEFT"><i>Cogito ergo tim sum</i> là câu xuyên tạc để đùa chơi, thêm chữ "TIM" và để đi với chữ "SUM" ở cuối để thành <i>tim sum</i>, tỉm sắm (điểm tâm)</p><p align="LEFT">Câu La Tinh <i>Cogito, ergo sum</i> này còn đi đôi với một câu khác: <i>Dubito, ergo cogito, ergo sum </i>nghĩa là tôi hoài nghi, do đó, tôi tư duy, do đó, tôi hiện hữu.</p><p align="LEFT"></p><p align="LEFT"><i>"Qu’ils mangent de la brioche",</i> để cho chúng nó ăn bánh, là câu mà nhiều người nói là của Marie Antoinette, câu nói đầy ngạo mạn, kênh kiệu làm người dân Pháp đang sống lầm than có được lý do để nổi dậy lật đổ vương quyền của vua Louis XVI.</p><p align="LEFT">Thực ra, câu này đã xuất hiện trong cuốn <i>Confessions </i>của Jean-Jacques Rousseu viết khoảng năm 1767 tức là trước khi Marie Antoinette từ Áo tới nước Pháp và trở thành hoàng hậu Pháp vào tuổi 14.</p><p align="LEFT">Câu nói này bằng tiếng Anh, <i>"Let them eat cakes!",</i> hiện vẫn thỉnh thoảng được đem ra dùng để minh họa cho thái độ bất cần, không thèm quan tâm, để ý đến những khổ đau của người dân cùng khổ của giới cầm quyền.</p><p align="LEFT"></p><p align="LEFT"><i>Iron curtain</i> không phải là những chữ do Winston Churchill nghĩ ra mà ông chỉ đem dùng và làm cho danh từ này được phổ biến khắp thế giới. Churchill dùng chữ này đúng 61 năm trước, hôm mồng 5 tháng 3 năm 1946 tại đại học Fulton, tiểu bang Misssouri. Churchill báo động là sau khi thế chiến chấm dứt thì một bức màn sắt đã bủa chụp xuống từ Bắc Âu (Stettin, thuộc vùng biển Baltic) xuống phía nam là Trieste.</p><p align="LEFT">Bài diễn văn của Churchill sau đó được đặt cho tên là bài diễn văn bức màn sắt (The Iron Curtain address).</p><p align="LEFT">Danh từ Iron Curtain đã xuất hiện từ rất lâu, ở Pháp, ở Ðức, ở Anh.</p><p align="LEFT">Sau khi danh từ bức màn sắt được phổ biến khắp nơi, người ta cũng đặt thêm cho vài bức màn khác.</p><p align="LEFT"><i>Bamboo Curtain</i> là bức màn tre ngăn cách Hoa lục với thế giới bên ngoài.</p><p align="LEFT"><i>Sand Curtain</i> là bức màn cát giữa Israel và khối Ả Rập. <i>Cobweb Curtain</i> là bức màn nhện giữa báo chí và hoàng gia Anh</p><p align="LEFT"></p><p align="center"><i><span style="color: blue;"><b>TIẾNG ANH XÂM LĂNG TIẾNG PHÁP</b></span></i></p><p align="LEFT">Người Pháp vẫn tự hào ngôn ngữ của họ là ngôn ngữ đẹp, phong phú và lịch sự nhất thế giới. Nhưng tiếng Pháp đang bị tiếng Anh xâm lấn càng ngày càng nhiều. Trong mười năm qua, tiếng Anh đã xâm nhập vào tiếng Pháp còn nhiều hơn trong cả thế kỷ trước.</p><p><b><span style="color: blue;"></span></b><i></i><span><span><b></b><i></i><i></i><i></i><i></i><i></i></span><span><i></i><i></i><i></i><i></i><i></i></span><span></span><span><i></i></span><span><b></b><i></i><i></i></span><span><i></i></span><span><i></i><i></i><i></i></span><span><b></b></span></span></p><p align="LEFT">Một giới chức trong bộ ngoại giao Pháp đã nhận là tiếng Pháp đã mượn rất nhiều tiếng Anh để dùng trong ngôn ngữ hàng ngày. Và những tiếng Anh này được dùng thẳng với cách phát âm của tiếng Anh mà không được cho Pháp hóa đi chút nào. Thí dụ những chữ như<span> </span><i>standing ovation</i><span> </span>hay<span> </span><i>stock options</i>... Giới chức này cho biết mỗi tháng, 18 uỷ ban về ngôn ngữ cuả chính phủ đều đưa ra một danh sách các tiếng mới có thể sử dụng trong lãnh vực công để biến tiếng Pháp thành một ngôn ngữ phong phú có thể diễn tả được tất cả những ý tưởng mới của thế giới. Giới chức này nói rằng tuy thế, người Pháp không nên lo ngại vì trong thế kỷ thứ 16, tiếng Pháp cũng vay mượn rất nhiều từ tiếng Ý nhưng sau đó, những chữ nào không hay thì người Pháp loại bỏ và chỉ giữ lại những chữ có thể hội nhập vào tiếng Pháp.</p><p align="center"><b><span>17-8-2007</span></b></p><hr /><p align="JUSTIFY"><i><u><span style="color: blue;"><b>Trả lời ông Long Nguyễn Sacramento, California</b></span></u></i></p><p align="JUSTIFY"><i>Ba nhe</i> không phải là <i>ca nhe</i> mặc dù cả hai đều mượn của tiếng Pháp.</p><p align="JUSTIFY"><i>Ba nhe</i> là do danh từ <i>pannier</i> là cái thúng. <i>Porteur de panniers </i>là người làm nghề bưng bốc, khuân vác ở bến tầu, bến xe.</p><p align="JUSTIFY">Ðể kiếm sống, những người này phải tranh giành, chửi bới to tiếng, đánh nhau để lấy mối. <i>Ba nhe</i> là người làm những công việc không hiền lành và tử tế bao nhiêu. <i>Ba nhe</i> đồng nghĩa với đá cá lăn dưa.</p><p align="JUSTIFY">Ngày xưa tại các bến sông ở miền Bắc có những người phu khuân vác còn gọi là phu <i>đểu </i>cũng chơi trò giành giật, đánh nhau để giành mối tương tự như <i>ba nhe</i> ở miền Nam.</p><p align="JUSTIFY">Một thành phần khác chuyên khiêng cáng cho những nhà giầu đi chơi hay giúp chuyển khách từ thuyền lên bến có tên là phu <i>cáng</i>. Những thành phần này cũng có lối hành xử kiểu như phu <i>đểu</i>. Vì hai loại người này, Việt ngữ có tiếng <i>đểu cáng</i> là ghép từ hai chữ (phu) <i>đểu</i> và (phu) <i>cáng</i> mà ra.</p><p align="JUSTIFY"><i>Ca nhe</i> cũng là <i>ca ve</i>, là gái nhẩy, mượn từ danh từ <i>cavalière</i> trong tiếng Pháp.</p><p align="JUSTIFY"></p><p align="JUSTIFY"><i>Bằng không</i> có hai cách hiểu.</p><p align="JUSTIFY">Nếu là chữ Hán thì bằng không nghĩa là bỗng không, không có căn cứ. Thí dụ <i>bằng không kiết soạn</i> là bỗng không, không có gì, không dựa trên căn cứ gì mà tạo thành.</p><p align="JUSTIFY"><i>Bằng không</i> theo lối nói của người Việt là nếu không.</p><p align="JUSTIFY"><i>Cầm bằng</i> là nếu như, xem như, coi như.</p><p align="JUSTIFY"></p><p align="JUSTIFY"><i>Ba que</i> là một trò chơi có tính lừa bịp.</p><p align="JUSTIFY"><i>Xỏ lá</i> cũng là một trò chơi bịp bợm dùng một chiếc lá cuộn lại và một thanh tre hay một cái đũa chọc vào, trúng lỗ thì ăn, ra ngoài thì thua. Thường thì nhà cái bao giờ cũng thắng.</p><p align="JUSTIFY"><i>Ba que xỏ lá </i>nghĩa là những thành phần lừa bịp, đểu cáng.</p><p align="JUSTIFY"><i>Xỏ lá</i> là chữ dịch thoát ý từ một câu thơ chữ Hán "<i>Tầm thường tế vũ kinh xuyên diệp"</i> nghĩa là những giọt mưa tầm thường và nhỏ nhưng mưa mãi thì cũng xuyên thủng được những cái lá như trong câu thơ của Nguyễn Khuyến mắng Chu Mạnh Trinh:</p><p align="JUSTIFY">... Mưa nhỏ những kinh phường xỏ lá...</p><p align="JUSTIFY"></p><p align="JUSTIFY"><i>Họa mi</i> là vẽ lông mày.</p><p align="JUSTIFY"><i>Ðối kính họa mi</i> là trước gương vẽ lông mày như trong một vế của hai câu đối đáp giữa Ðoàn Thị Ðiểm và người anh tên là Luân.</p><p align="JUSTIFY"><i>Họa mi</i> là một giống chim.</p><p align="JUSTIFY"></p><p align="JUSTIFY"><i><u><b><span style="color: #2b00fe;">Lại trả lời ông Trần:</span></b></u></i></p><p align="JUSTIFY"><i>Cầu sương điếm cỏ</i> không dùng với ý nghĩa như ông nói. Những chữ này chỉ để nói về cảnh bi thảm cô đơn và lạnh lẽo của Kiều khi bỏ trốn khỏi nhà Hoạn Thư.</p><p align="JUSTIFY">Không thể dùng những chữ này để nhục mạ, khinh miệt những người HO như có người gợi ý. Có thể hai chữ <i>sương</i> và <i>điếm</i> khiến thành ngữ này bị hiểu theo chiều hướng đó chăng.</p><p align="JUSTIFY"></p><p align="JUSTIFY"><i><u><span style="color: #2b00fe;"><b>Cụ Nguyễn Trực, Glendale, California</b></span></u></i></p><p align="JUSTIFY"><i>Sơn hào hải vị</i> nghĩa là thịt núi vị biển, những món ngon và quí trên rừng và dưới biển.</p><p align="JUSTIFY"></p><p align="JUSTIFY"><i>Nhất ẩm nhất trác sự giai tiền định</i> là từ một câu trong sách Mạnh Tử thường được dẫn không đầy đủ.</p><p align="JUSTIFY">Ðầy đủ của câu này là <i>nhất ẩm nhất trác sự giai tiền định, vạn sự phận di định, phù sinh không tự mang</i> nghĩa là một bữa ăn một bữa uống cũng đã được định từ trước, muôn việc đều đã được định cả, chỉ có sự sống trôi nổi như bèo làm nên nỗi băn khoăn mà thôi.</p><p align="JUSTIFY"></p><p align="JUSTIFY">Chữ cuối cùng (TÌNH) trong câu thứ 83 của Cung Oán Ngâm Khúc thường bị đọc sai thành BÌNH:</p><p align="JUSTIFY">Giấc Nam Kha khéo bất BÌNH<br />Bừng con mắt dậy thấy mình tay không</p><p align="JUSTIFY"><i>Bất BÌNH</i> là không bằng lòng.</p><p align="JUSTIFY"><i>Bất TÌNH</i> là không có tình ý, vô tình.</p><p align="JUSTIFY">Phải là <i>bất TÌNH</i> mới đúng.</p><p align="JUSTIFY"></p><p align="JUSTIFY">Cụ Nguyễn Hiến Lê đã qua đời năm 1984 sau khi sống với Cộng sản gần mười năm. Cụ nhận là có cảm tình với Việt Minh nhưng ngay sau ngày 30 tháng 4, cụ nhận là quá ngây thơ như đã viết trong tập hồi ký do nhà xuất bản Văn Nghệ in tại Hoa kỳ. Trong tập hồi ký này, cụ đã nghiêm khắc nhận xét về chế độ Cộng sản sau năm năm sống với Cộng sản.</p><p align="JUSTIFY">Ðây là một tác phẩm rất đáng đọc.</p><p align="JUSTIFY"></p><p align="JUSTIFY"><i><u><span style="color: blue;"><b>Ðính Chính</b></span></u></i></p><p align="JUSTIFY">Trong số báo trước, chữ nghĩa của người phụ trách mục này đã để lại những sai lầm tai hại vào lúc ba giờ sáng, khi đầu óc thiếu minh mẫn, mắt mũi không mở ra được. Nay xin nói lại cho đúng:</p><p align="JUSTIFY">Ðiêu Thuyền là con nuôi của Vương Doãn.</p><p align="JUSTIFY">Jeunesse chứ không phải là jeunaisse.</p><p align="LEFT"><span style="color: blue;"><b></b></span><b></b><i></i><i></i><i></i><i><span></span></i><i></i><i></i><span></span><i></i><i></i><i></i><i></i><i></i><span></span><i></i><i></i><i></i><span></span><span style="color: blue;"><b></b></span><i></i><span></span><span style="color: blue;"><b></b></span><i></i><span></span><i></i><span></span><i></i><i></i><span></span><span></span><b></b></p><p align="JUSTIFY">Xin cám ơn Ngọc ở New York, chị Ðỗ Khắc Nhuận và ông Trần Chương và xin lỗi quí độc giả.</p><p align="center"><b><span>18-5-2007</span></b></p><hr /><p align="center"></p><p align="center"></p><p align="center"><i><b><span style="color: #2b00fe;">LỦI</span></b></i></p><p align="LEFT"></p><p align="LEFT">Một bản tin của nhật báo N.V. số ra ngày 14 tháng 5 ở trang 1 đã dùng chũ <i>"lủi"</i> để viết về một tai nạn xe hơi: <i>Xe hơi lủi vào trạm xe buýt</i>.</p><p align="LEFT">Chữ <i>"lủi"</i> hoàn toàn sai trong trường hợp này.</p><p align="LEFT">Lủi không có nghĩa đâm vào, lao vào, đụng vào.</p><p align="LEFT">Lủi có nghĩa là trốn tránh, lánh, né, không để bị nhìn thấy: Lủi như cuốc.</p><p align="LEFT">Lủi đi kèm với thủi có nghĩa là đơn lẻ, một mình, lẻ loi.</p><p align="LEFT">Lũi (dấu ngã) không có trong tiếng Việt.</p><p align="LEFT">Lụi là đâm, xiên: thịt bò lụi là thịt bò xiên và nướng trên lửa.</p><p align="LEFT">Lụi cho một dao là đâm cho một dao.</p><p align="LEFT">Thay vì dùng chữ lủi, có lẽ dùng động từ ủi thì đúng hơn.</p><p align="LEFT"></p><p align="LEFT"><i><u><span style="color: blue;"><b>Trả lời Nguyễn Viết Khôi, Houston, Texas</b></span></u></i></p><p align="LEFT">Ðậu tú tài một lần là tú đơn.</p><p align="LEFT">Hai lần là tú kép.</p><p align="LEFT">Ba lần là tú mền.</p><p align="LEFT">Bốn lần là tú đụp.</p><p align="LEFT">Năm lần là tú chũi.</p><p align="LEFT">Sau lần thứ năm mà không đỗ cử nhân thì về đuổi gà cho vợ nên không có chữ để gọi nữa.</p><p align="LEFT"></p><p align="LEFT">Mexico phiên âm là <i>Mặc Tây Kha</i> cũng đọc là <i>Mặc Tây Ca</i>.</p><p align="LEFT">Houston là <i>Hưu Sĩ Ðốn</i></p><p align="LEFT">Cambodge / Cambodia / Kampuchea là <i>Giản Bộ Trại.</i> Thủ đô là <i>Kim Biên</i> (Phnom Penh)</p><p align="LEFT">Vatican là <i>Phạn Ðế Phong Thành</i> (city) <i>Quốc</i> (state)</p><p align="LEFT">Zhou có thể là Trụ, cũng có thể là Châu, Chu. Phải biết chữ viết như thế nào mới biết chắc được.</p><p align="LEFT">Họ Nguyễn viết theo pinin là <i>Ruan</i>, viết the Wade là <i>Juan.</i></p><p align="LEFT"><i>Visitateur</i> cũng là <i>visiteur </i>nhưng ít dùng hơn.</p><p align="LEFT"></p><p align="LEFT"><b><i><u><span style="color: blue;">Trả lời ông Thiện Trần, Garden Grove, California</span></u></i><span style="color: blue;"><i><u>:</u></i></span></b></p><p align="LEFT">Zion là một thành trì kiên cố ở Jerusalem bị vua David đánh chiếm và dựng lên một ngôi đền tượng trưng cho quốc gia của người Do Thái. Zionism là phong trào chính trị đòi tái lập quốc gia cho người Do Thái ở lãnh thổ Palestine, vùng "đất hứa" trong Kinh Thánh với thủ đô là Jerusalem, thành phố của Zion.</p><p align="LEFT"></p><p align="LEFT">SNAFU nghĩa là một lỗi lầm, tai nạn gây ra bởi những hành động, việc làm vụng về, ngớ ngẩn, ngu xuẩn. Cũng có nghĩa là một kế hoạch, một chương trình, một hành động, một ý kiến phức tạp một cách không cần thiết:</p><p align="LEFT"><i>The snafu in San Francisco was caused by an overturned tanker</i> nghĩa là tai nạn mới đây làm nghẽn xa lộ chạy vào San Francisco là do một xe bồn bị lật và bốc cháy gây ra.</p><p align="LEFT"><i>Snafu </i>trong ngôn ngữ của quân đội là chữ viết tắt của <i>Situation Normal All Fucked Up</i>. Thí dụ khi binh sĩ Mỹ chặn bắt được Al Zarqawi rồi lại thả ra hai lần, đó là trường hợp <i>snafu</i>.</p><p align="LEFT">Ba hoa là từ động từ <i>bavarder</i> của tiếng Pháp mà ra.</p><p align="LEFT">Ba hoa được thêm hai chữ chích choè vào cuối cho có thêm vần điệu.</p><p align="LEFT">Ba hoa là nói rất nhiều, ý nghĩa chẳng bao nhiêu. <i>Mon coeur bavarde </i>trong một bài hát của Dalida mà chúng tôi không nhớ rõ là tên thì lại có nghĩa là con tim em tỉ tê, trò truyện.</p><p align="LEFT"></p><p align="LEFT">Ðồng ý với ông là thủ tướng Abe của Nhật mới đây tại Washington đã dùng sai chữ khi đề cập tới các phụ nữ Cao Ly bị bắt phục vụ sinh lý cho các binh sĩ Nhật ở Ðông Nam Á. Ông Abe dùng chữ <i>prostitute</i> là sai. <i>Prostitute</i> là phụ nữ bán dâm. Những phụ nữ Cao Ly, Trung quốc, Philippines bị lính Nhật bắt đưa tới các trại binh của Nhật là nô lệ tình dục (<i>sex slave</i>).</p><p align="LEFT">Người Nhật gọi các phụ nữ này là uỷ an phụ (<i>comfort women): ianfu</i>. Tiếng Cao ly là <i>chongshindae</i>. Tiếng Tagalog (Philippines) là <i>lila</i>.</p><p align="LEFT"></p><p align="LEFT"><i><u><span style="color: blue;"><b>Trả lời ông Lữ Ðức Lập, Los Angeles</b></span></u></i></p><p align="LEFT">Truyện Kiều của Nguyễn Du viết bằng chữ Nôm.</p><p align="LEFT">Chữ Nôm dựa trên chữ Hán nên cần phải biết chữ Hán mới đọc được chữ Nôm.</p><p align="LEFT">Chữ quốc ngữ là do các cố đạo Tây phương dùng mẫu tự La Tinh để viết xuống.</p><p align="LEFT">Câu "<i>Bất tri tam bách dư niên hậu / thiên hạ hà nhân khấp Tố Như</i> " không ở trong truyện Kiều.</p><p align="LEFT">Ðề nghị ông đọc cuốn <i>Triết Lý Nhân Bản Nguyễn Du</i>, luận án Tiến Sĩ của Linh Mục Vũ Ðình Trác. Các thắc mắc của ông sẽ được giải đáp đầy đủ.</p><p align="JUSTIFY"><span style="color: blue; text-align: start;"><b></b></span><span style="text-align: start;"></span><span style="text-align: start;"><b></b><span><span><b></b></span><b><span style="color: blue;"></span></b><span></span><span></span><b></b><span></span><i></i><i></i><span></span><b></b><span></span><i></i><i></i><span></span><span></span><b></b></span><span style="color: blue;"><b></b></span></span></p><p align="center"></p><span style="text-align: start;"></span><p></p><p align="LEFT">Cũng đề nghị ông đọc cuốn<span> </span><i>Chữ Nôm</i><span> </span>của Ðào Duy Anh;<span> </span><i>Văn Phạm và Ngôn Ngữ Việt Nam</i><span> </span>của Tú Ðinh và Võ Cao;<span> </span><i>Tìm Tòi và Suy Nghĩ</i><span> </span>của Thu Tứ là những cuốn sách rất lý thú đồng thời có thể trả lời những thắc mắc khác của ông.</p><p align="center"><b><span>20-4-2007</span></b></p><hr /><p align="center"></p><p align="LEFT"><u><i><span style="color: #2b00fe;"><b>Bà Ngọc Thủy</b></span></i></u></p><p align="LEFT">Shangri –La trong một câu của bài Bernardine do Pat Boone hát, là thiên đường tưởng tượng trên trái đất, thường là một nơi xa xôi, khó mà đến được. Chữ này xuất hiện trong cuốn <i>The Lost Horizon</i> xuất bản năm 1933 của James Hilton. Trong tác phẩm này, <i>Shangri-La</i> là Tây Tạng.</p><p align="LEFT">Tây Trúc là tên cũ của nước Ấn Ðộ.</p><p align="LEFT"></p><p align="center"><i><span style="color: blue;"><b>ÐA ÐA</b></span></i></p><p align="LEFT">Chúng tôi chưa thấy con đa đa bao giờ. Con chim này không phải là con gia gia vì thực ra cũng không có con chim nào là con gia gia cả. Con gia gia là sản phẩm tưởng tượng của bà Huyện Thanh Quan khi phải kiếm một con chim đối lại với con cuốc cuốc ở câu trên:</p><p align="center">Nhớ nước đau lòng con cuốc cuốc<br />Thương nhà mỏi miệng cái gia gia</p><p align="LEFT">Con chim cuốc thì có. Tên nó, cuốc, là do tiếng kêu của nó. Người Trung Hoa gọi nó là con đỗ quyên, hóa thân của Thục Ðế, ông vua bị mất nước kêu than đến đổ máu mắt ra mà chết (<i>Khúc đâu êm ái xuân tình / Ấy hồn Thục Ðế hay mình đỗ quyên</i> – Kiều)</p><p align="LEFT">Con đa đa còn có tên là con giá cô. Tên tiếng Pháp của nó là <i>perdrix</i> và tên tiếng Anh là <i>partridge</i>. Học giả Nguyễn Hiến Lê cho biết con chim này còn có một cái tên khác, con bồ côi, vì tiếng kêu của nó nghe y như: "<i>père, frère, mère tout est perdu</i>," nghĩa là cha, anh, mẹ... mất hết cả rồi.</p><p align="LEFT">Ở miền bắc, vẫn theo Nguyễn Hiến Lê, loài chim này lại kêu nghe giống như "<i>chè xôi chuối... thịt</i>".</p><p align="LEFT">Chim ta nghe hấp dẫn hơn chim Tây là như thế.</p><p align="LEFT"></p><p align="LEFT"><i><u><span style="color: blue;"><b>Cụ Thiện Nguyễn, Santa Ana, California</b></span></u></i></p><p align="LEFT">Mấy tiếng "à há" và "ớ ơ " mà cụ hỏi có thể là <i>uh huh</i> (à há) và <i>uh uh</i> (ớ ơ) viết theo tiếng Anh.</p><p align="LEFT">"<i>Uh huh</i>" là để diễn tả sự đồng ý, tán thành.</p><p align="LEFT">"<i>Uh uh</i>" là không chịu, không tán thành.</p><p align="LEFT"></p><p align="center"><span style="color: blue;"><i><b>Song hay Sung?</b></i></span></p><p align="LEFT">Cả hai đều là Tống cả. Song là cách viết theo lối Pin Yin. Sung là cách viết theo lối Wade-Giles. Ở Hoa lục người ta dùng lối Pin Yin, Ðài Loan dùng lối Wade-Giles.</p><p align="LEFT">Sun Zhong Shan và Song Qing Ling là Tôn Trung Sơn, tức là Tôn Văn, cũng là Tôn Dật Tiên và Tống Khánh Linh.</p><p align="LEFT">Tống Khánh Linh là một trong ba người con gái của Tống Giáo Nhân (Song Jiao Ren).</p><p align="LEFT">Cô lớn nhất là Tống Ái Linh (Song Ai Ling), kế đến Tống Khánh Linh (Song Qing Ling) và người thứ ba là Tống Mỹ Linh (Song Mei Ling).</p><p align="LEFT">Tống Ái Linh lấy Khổng Tường Hy (Kong Xiang Xi), một nhà tư bản rất giầu có ở Trung quốc trước khi Cộng Sản chiếm Hoa lục.</p><p align="LEFT">Tống Khánh Linh là vợ của Tôn Dật Tiên.</p><p align="LEFT">Tống Mỹ Linh là phu nhân tổng thống Trung Hoa Dân Quốc Tưởng Giới Thạch (Jiang Jie Shi).</p><p align="LEFT"></p><p align="LEFT"><i>Shu Shi / Su Shih</i> cụ hỏi, nếu là tên người thì là Tô Thức, tức là Tô Ðông Pha, một trong những tên tuổi vĩ đại nhất của văn học Trung quốc. <i>Sushi</i> là tiếng Nhật, đọc theo âm Hán Việt là món <i>thọ ti</i>, một món ăn của người Nhật.</p><p align="LEFT"></p><p align="LEFT"><i><u><span style="color: blue;"><b>Ông Trần Mậu, Pasadena California</b></span></u></i></p><p align="LEFT">Ðồng ý với ông là <i>hào nháng</i> hay <i>hào nhoáng</i> không thể coi là một từ ngữ để khen ngợi hay thán phục như trong cái quảng cáo đó. <i>Hào nháng / nhoáng</i> là cái đẹp, vẻ rực rỡ bên ngoài.</p><p align="LEFT"></p><p align="LEFT"><i>Hài văn</i> trong câu 143 của Kiều là đôi giầy thêu (hài văn lần bước dậm xanh)</p><p align="LEFT"><i>Hài văn</i> cũng có nghĩa là văn chương hài hước, văn vui, văn có điệu diễu cợt.</p><p align="LEFT"><i>Hài hòa</i> hay <i>hòa hài</i> không phải là chữ mới của Việt Cộng như trong thư ông viết. Hai chữ này có thể tìm thấy trong tự điển Hán Việt Ðào Duy Anh (trang 367), cuốn tự điển có từ trước khi có Việt Cộng, mà cụ Ðào còn đóng mở ngoặc chữ <i>harmonie</i> bên cạnh. Hòa hài cũng đọc thấy trong tự điển Lê Văn Ðức (trang 616)</p><p align="LEFT"></p><p align="LEFT"><span style="color: blue;"><b><i><u><span>Ðộc giả Châu Nguyễn</span></u></i><span><i><u> (</u></i></span></b></span><b><span><i><a href="mailto:Chau.Nguyen@nashville.gov"><span>Chau.Nguyen@nashville.gov</span></a></i></span></b><span><u><span style="color: blue;"><b><span><i>)</i></span></b></span></u></span></p><p align="center">Quảng Nam hay cãi<br />Quảng Ngãi hay co</p><p align="LEFT">Ðây là những câu thâu tóm các đặc tính của hai tỉnh miền Trung. Sự chính xác không ai dám bảo đảm.</p><p align="LEFT">Theo một thẩm quyền về miền Trung, nhạc sĩ Song Nguyễn, thì "co" là đôi co, chứ không phải là quanh co hay kéo co.</p><p align="LEFT">Ông còn bổ túc thêm hai câu:</p><p align="center">Bình Ðịnh hay lo<br />Thừa Thiên ních (ăn) hết</p><p align="LEFT">Xin chú thích một chi tiết nhỏ ở đây: ông Song Nguyễn là người Thừa Thiên.</p><p align="LEFT"></p><p align="LEFT"><i><u><span style="color: blue;"><b>Bà Lê Ánh Nguyệt, San Francisco</b></span></u></i></p><p align="LEFT">Bà nói đúng, truyện ngắn Nhà Mẹ Lê là của Thạch Lam chứ không phải là của Khái Hưng.</p><p align="LEFT"><span style="color: blue;"><b></b></span><span><b></b><span><b><span style="color: blue;"></span></b><span></span><b></b><i></i><span></span><b></b><span></span><b></b><span></span><i></i><span></span><b></b><span></span><i></i><i></i><i></i><span></span><span style="color: blue;"><b></b></span><span><i></i><i></i></span><span></span><b></b></span><span style="color: blue;"><b></b></span></span></p><p align="center"></p><p></p><p align="LEFT">Khái Hưng nghiêng về tình cảm và phong tục hơn. Thạch Lam cũng tình cảm nhưng nghiêng về tâm lý xã hội. Ông viết về cảnh tăm tối, khốn khó rất tinh tế, như trong Cô Hàng Xén. Truyện ngắn Nhà Mẹ Lê nằm trong mạch văn của Cô Hàng Xén được trích từ tập truyện ngắn Gió Ðầu Mùa xuất bản năm 1937 ở Hà Nội.</p><div><p align="center"><b><span>20-7-2007</span></b></p><span style="color: blue;"><b><hr /></b></span><b><span style="color: blue;"><p align="center"><i>VỀ MỘT BỨC THƯ ÐỘC GIẢ</i></p></span></b><span><span><p align="LEFT">Mục Chữ Nghĩa Chúng Ta thỉnh thoảng vẫn nhận được những thư góp ý của độc giả. Phần lớn là của những người hiểu biết muốn thêm thắt một vài ý kiến, sửa chữa một vài lầm lẫn mà chúng tôi đã nhận và đã công khai bầy tỏ lòng biết ơn trên trang báo này. Tuần qua, một bức thư ký tên là Vân Anh dài 6 trang giấy viết tay được gửi cho chúng tôi mà chúng tôi thấy là phải có đôi ba lời với người viết nó.</p><p align="LEFT">Trong số báo Việt Tide 310, chúng tôi có trả lời một độc giả về danh xưng của một quốc gia đông bắc Á châu và viết rằng tên Triều Tiên được miền Bắc dùng trong khi miền Nam dùng tên Hàn quốc.</p><p align="LEFT">Ðộc giả Vân Anh giải thích cho chúng tôi rằng những chữ Triều Tiên hay Hàn quốc đều do <i>"người Việt mình dùng chứ không phải là do người North Korea, hay South Korea dùng, có nghĩa do người Việt mình "chế" ra."</i></p><i></i><p align="LEFT">Ðộc giả Vân Anh sai nặng. Không biết ông dựa vào những tài liệu hay sách vở nào mà lại quả quyết như thế.</p><p align="LEFT">Xin nhắc ông, bách khoa từ điển Webster’s New World Encyclopedia ở trang 464 có ghi rõ danh xưng của miền Bắc vĩ tuyến 38 là <i>Chosun Minch-chui Inmin Konghwa-guk</i> (Triều Tiên Dân Chủ Nhân Dân Cộng Hòa Quốc).</p><p align="LEFT">Bên cạnh, ở cột bên tay phải là <i>Daehan Minguk</i> (Ðại Hàn Dân Quốc).</p><p align="LEFT">Chịu khó vào các trang web của Nam và Bắc Triều Tiên cũng sẽ thấy ghi rõ như trên. Bách khoa tự điển Brittanica cũng ghi đầy đủ phiên âm quốc danh của hai nước này. Nói rằng người Việt chế ra hai danh xưng này là nói sai. Ông đọc những chi tiết này ở đâu, xin cho biết, đừng ăn nói bậy bạ như thế.</p><p align="LEFT">Ông còn nói rằng chi tiết Marco Polo mang về Ý tên <i>Cauli</i> mà chúng tôi viết trong phần trả lời là sai lầm <i>"tùm lum"</i> và đổ cho chúng tôi là đã <i>"bầy đặt, vẽ vời quá buồn cười"</i></p><i></i><p align="LEFT">Ông chịu khó tự soi sáng bằng cách tìm chi tiết này trong cuốn <i>Summa Oriental</i> của Tome Pires sẽ thấy tên <i>Cauli</i> và <i>Gores</i> đều do Maroc Polo mang về Ý.</p><p align="LEFT">Ông Vân Anh quả quyết chi tiết đó là do chúng tôi bịa đặt ra chẳng khác gì <i>"chuyện hoang đường, cổ tích, tiếu lâm."</i></p><i></i><p align="LEFT">Ông còn cho rằng tên Bình Nhưỡng mà chúng tôi dùng trong phần trả lời là <i>"được vu vơ phiên chuyển từ chữ Pyong Yang"</i></p><i></i><p align="LEFT">Thưa ông, Bình Nhưỡng là tên chữ Hán do chính người Cao Ly viết để gọi Pyong Yang / Ping Yang như ông có thể tìm thấy ở trang 1952 Pháp Việt Tự Ðiển của Ðào Duy Anh</p><p align="LEFT">Nhân tiện nhắc ông: Bản (dấu hỏi) Môn Ðiếm, chứ không phải là Bàn (dấu huyền như ông sai lầm) là tên đọc theo âm Hán Việt của cái làng gần biên giới Nam Bắc nơi diễn ra những cuộc họp đình chiến giữa Liên Hiệp Quốc và Bắc Triều Tiên.</p><p align="LEFT">Ông lại còn khẳng định rằng chi tiết ba dân tộc sống ở bán dảo Cao Ly có tên gọi chung là Tam Hàn (Sam Han) mà chúng tôi viết trong Việt Tide số 310 là <i>"tào lao, buồn cười... vẽ vời tầm bậy tầm bạ."</i></p><i></i><p align="LEFT">Ông không biết thì đừng nói láo.</p><p align="LEFT">Người Triều Tiên gọi thời đại này là Samguk Sagi (Tam Quốc Sử Ký) với ba nước Mahan, Jinhan và Byeonhan, ba nước Hàn. Bịa đặt và tầm bậy ở chỗ nào?</p><p align="LEFT">Rồi ông nêu ra một số tên quốc gia rồi nói rằng chúng không có nghĩa lý gì. Chúng tôi đồng ý như thế. Nhiều địa danh không có nghĩa gì hết. Nhưng thỉnh thoảng cũng có.<br />New Zealand chẳng hạn. Zealand, chính ra là Zeeland, tên một thành phố ở Hà Lan.</p><p align="LEFT">York là tên một thành phố ở Anh quốc. Người di dân muốn giữ lại một chút quê hương trên vùng đất mới nên đặt tên cho nơi đến lập nghiệp là New Zealand, New York, New Hampshire, New Saigon...</p><p align="LEFT">Ông nêu danh xưng Sri Lanka và nói là được phiên âm thành Tích Lan. Ông mới là tầm bậy và nhảm nhí.</p><p align="LEFT">Tích Lan là phiên âm từ Ceylon chứ không phải từ Sri Lanka</p><p align="LEFT">Sri Lanka không phiên âm thành Tích Lan.</p><p align="LEFT">Lanka là tên một ngọn núi ở Ceylon (Tích Lan, tên cũ dùng trước năm 1972) nơi Ðức Phật đã hiện ra để thuyết pháp. Ông nên đọc Thiền Uyển Tập Anh chú giải của giáo sư Như Hạnh Nguyễn Tự Cường trước khi ăn nói hàm hồ nhảm nhí như thế.<br />Ông cũng cho là những tên nước như A Phú Hãn, Nam Dương, Hy Lạp... đều là do <i>"ai đó phiên chuyển một cách vu vơ."</i></p><i></i><p align="LEFT">Nói để ông biết là người Hoa tiếp xúc với các nước Tây phương trước Việt Nam khá lâu. Trong những giao tiếp ấy, họ cần phải ghi xuống các nhân danh, địa danh cho sử sách. Nhưng vì chữ viết của người Hoa không dùng chữ La Mã nên không thể viết tên của các quốc gia như France, England, Italia... họ phải chọn những tiếng Hoa gần nhất với tên này để ghi xuống.</p><p align="LEFT">Người Việt đọc những chữ này khác đi một chút nên thành Pháp Lang Sa, Anh quốc, Ý Ðại Lợi chứ không phải là <i>"ai đó ngày xưa đã phiên chuyển có tính cách vu vơ"</i> như ông đã quyết đoán một cách sai lầm nặng. Ngay bây giờ người Hoa cũng vẫn còn làm như thế. Nhưng khi phát âm theo tiếng Hoa thì những tên này rất gần với tên nguyên thuỷ. Thí dụ người Hoa đọc hai chữ mà họ phiên âm từ tên của tổng thống Bush thì rất gần với tên của ông, nhưng khi người Việt đọc hai chữ mà người Hoa phiên âm thì tên ông Bush sẽ thành Bố Thập.</p><p align="LEFT">Ngày nay, chúng ta không làm như thế nữa vì nay, sự giao tiếp của người Việt với thế giới đã rộng hơn và hệ thống chữ viết của chúng ta cho phép viết thẳng tên của tổng thống Bush như cách viết trong tiếng Anh.</p><p align="LEFT">Ông nói rằng ông muốn tôi phải nghe những lời khuyên của ông.</p><p align="LEFT">Tôi không thể làm như vậy được. Cần nghe hay học thì cũng phải tìm người giỏi, tìm sách tử tế.</p><p align="LEFT">Nghe một người như ông thì tôi không làm.</p><p align="LEFT">Tôi nghĩ các bách khoa tự điển, các sách biên khảo, các cụ Ðào Duy Anh, giáo sư Như Hạnh là những người rất xứng đáng để học hỏi.</p><p align="LEFT">Còn cái thứ như ông thì không bao giờ.</p></span><p align="LEFT"></p><span><b><p align="LEFT"><i><u><span style="color: blue;">Trả lời ông Bùi Ngọc Viện, Long Beach, California</span></u></i></p><p align="center"><i><span style="color: blue;">DIỄN BINH / DIỄU BINH</span></i></p></b><p align="LEFT">Cả hai đều có nghĩa như nhau. Diễn là phô bầy, phân giải. <i>Diễn binh</i> là một cuộc trình diễn, phô trương lực lượng quân sự.</p><p align="LEFT">Diễu là chạy, di chuyển, đi vòng vòng, chung quanh. <i>Diễu binh</i> hay <i>diễu quân</i> là cuộc thao diễn của quân lính.</p></span><p align="LEFT"></p><span><b><p align="center"><i><span style="color: blue;">VAFFANCULO</span></i></p></b><p align="LEFT">Toà án tối cao nước Ý vừa đưa ra phán quyết liên quan đến chữ <i>vaffanculo,</i> một tiếng chửi thề rất thường nghe thấy tại Ý.</p><i></i><p align="LEFT"><i>Vaffanculo </i>là tiếng chửi tương đương với YUCK FOU (đã nói lái) của tiếng Anh và tiếng Mỹ.</p><p align="LEFT">Tối cao pháp viện Ý nói rằng <i>vaffanculo</i> là tiếng được dùng quá thường nên nó đã mất đi rất nhiều ý nghĩa tục tĩu của nó và do đó, nó không còn bị coi là tiếng tục nữa.</p><p align="center"><span><b>2</b></span><b><span>-11-2007</span></b></p><hr /><p align="JUSTIFY"><i><u><span style="color: blue;"><b>Cụ Nguyễn Văn X. Houston, Texas</b></span></u></i></p><p align="JUSTIFY"></p><p align="JUSTIFY">Chúng tôi đoán nhân vật trong mấy câu thơ đố mà cụ gửi cho đọc là nhà thơ Tương Phố:</p><p align="JUSTIFY">1 Chẳng có đỗ cũng thành tương<br />2 Cũng mang ra khắp phố phường<br />3 Thu về nước mắt dâng dâng<br />4 Có chồng rồi lại mất chồng như chơi<br />5 Gió mưa sông núi sụt sùi<br />6 Thế nhân quên cả giọng cười Xuân Hương</p><p align="JUSTIFY">Câu 1 có chữ <b>đỗ</b> là họ của nhà thơ (Ðỗ thị Ðàm) <b>tương</b> là từ bút hiệu (Tương Phố). Câu 2 có chữ <b>phố </b>cũng trong bút hiệu. Câu 3 có chữ <b>thu</b> là từ tên của tập thơ Giọt Lệ Thu tập thơ khóc chồng của Tương Phố. Câu 4 nói về hoàn cảnh góa bụa của bà. Câu 5 có những chữ <b>gió, mưa, sông</b> là từ tên tập thơ Mưa Gió Sông Tương. Câu 6 nhắc Hồ Xuân Hương thơ có nụ cười trong khi thơ của Tương Phố toàn nước mắt.</p><p align="JUSTIFY">Tương Phố có di cư vào Nam, sống một số năm ở Nha Trang. Em gái của Tương Phố là Song Khê nữ sĩ (người gửi rau sắng chùa Hương cho Tản Ðà) trước đây ở Virginia.</p><p align="JUSTIFY">Nếu đúng, cụ nợ một bữa (thật to) ở Houston khi nào chúng tôi xuống Texas.</p><p align="JUSTIFY"></p><p align="JUSTIFY"><i><u><span style="color: blue;"><b>Ông Trần Tiến Duy, Torrence, California</b></span></u></i></p><p align="JUSTIFY">Bài ca dao miền Nam này không xuất xứ từ Gò Vấp, (một quận châu thành của tỉnh Gia Ðịnh gồm 8 xã) mà có thể ở bất cứ một nơi nào khác, vẽ ra hình ảnh của một thời hoàng kim, thịnh trị nhưng khó mà có thật:</p><p align="JUSTIFY">Sớm mai đi chợ Gò Vấp<br />Mua một xấp vải<br />Ðem về<br />Con Hai nó cắt<br />Con Ba nó may<br />Con Tư nó đột<br />Con Năm nó viền<br />Con Sáu đơm nút<br />Con Bẩy vắt khuy<br />Anh bước cẳng ra đi<br />Con Tám níu, con Chín trì<br />Mười ơi! Sao em để vậy còn gì áo anh?</p><p align="JUSTIFY">Khi chúng tôi lớn khôn thì không còn cảnh này nữa.</p><p align="JUSTIFY"></p><p align="JUSTIFY">Câu "<i>Chồng ăn chả vợ ăn nem</i>" thực ra còn có một câu đi sau nữa: "<i>Ðứa ở có thèm mua thịt mà ăn</i>"</p><p align="JUSTIFY">Câu thứ hai chỉ được thêm vào cho có vần (nem / thèm), có điệu chứ không mang ý nghĩa chi cả.</p><p align="JUSTIFY">Ông không sống ở Sài Gòn nên không biết Gò Vấp. Một lúc nào đó, người ta sẽ phải xin lỗi Gò Vấp vì trong suốt nhiều năm, địa danh này cùng với Chuồng Chó, Ngã Ba Chú Ía luôn luôn gợi ra những thứ không đẹp chút nào về Gò Vấp.</p><p align="JUSTIFY"></p><p align="JUSTIFY"><i>Ðầu đường xó chợ</i> cũng đồng nghĩa với <i>đầu đường cuối chợ </i>và <i>cuối chợ đầu đường</i>. Câu này chúng ta không mượn của chữ Hán.</p><p align="JUSTIFY"><i>Những tưởng đầu đường thương xó chợ<br />Ai ngờ xó chợ chẳng thương nhau</i> (Bùi Giáng)</p><p align="JUSTIFY"></p><p align="JUSTIFY"><b><i><u><span style="color: blue;">Ông Nguyễn Văn Phu, San Diego, California</span></u></i></b></p><p align="JUSTIFY"><i>Ðồng tính bất phu</i> không hề có nghĩa chống lại các cuộc hôn nhân đồng tính (<i>same sex marriage</i>), một vấn đề đang được nói đến nhiều tại nước Mỹ.</p><p align="JUSTIFY"><i>Tính</i> là họ (<i>family name</i>). <i>Ðồng tính</i> là người cùng họ; <i>bất hôn</i> là không được lấy nhau.</p><p align="JUSTIFY">Hôn nhân đồng tính thực ra vẫn xẩy ra, như thời nhà Trần trong sử Việt Nam để tránh ngai vàng không vào tay người khác.</p><p align="JUSTIFY">Những cuộc hôn nhân này thường bị cấm vì nếu liên hệ quá gần thì là loạn luân <i>(incest</i>). Những cặp vợ chồng gần gũi về huyết thống còn đưa tới những trường hợp <i>in-breeding</i> như trong một số triều vua Pháp, sản xuất ra những người trì độn về tâm trí.</p><p align="JUSTIFY">Ở West Virginia, tại một số vùng, những trường hợp như thế khá nhiều. Phim <i>Deliverance</i> có cho thấy những sinh hoạt đó.</p><p align="JUSTIFY"></p><p align="JUSTIFY">Andy Williams vẫn còn sinh hoạt âm nhạc. Claudine Longet, người hát bài <i>Love Is Blue</i>, vợ cũ của Andy Williams là người Pháp.</p><p align="JUSTIFY"></p><p align="JUSTIFY"><i>Goncourt</i> là giải thưởng văn học cao quí nhất của Pháp được trao mỗi năm cho tác phẩm văn xuôi hay nhất trong năm. Giải mang tên hai người sáng lập là Edmond de Goncourt và Jules de Goncourt.</p><p align="JUSTIFY">Trong số các nhà văn từng được giải Goncourt có Marcel Proust, Simmone de Beauvoir, Marguerite Duras và Romain Gary (hai lần).</p><p align="LEFT"><span style="color: blue;"><b></b></span><b></b><i></i><b></b><i></i><i></i><i></i><b></b><i></i><i></i><i></i></p><p align="JUSTIFY">Giải năm 2006 được trao cho một nhà văn Mỹ lần đầu tiên: Johnathan Littell, cuốn Les Bienveillantes.</p><p align="center"><span><b>21</b></span><b><span>-9-2007</span></b></p><hr /><p align="JUSTIFY"><i><u><span style="color: blue;"><b>Trả lời độc giả dấu tên</b></span></u></i></p><p align="JUSTIFY">Ðồng One Cent hay One Penny do Benjamin Franklin đề nghị cho tất cả mọi tiểu bang Hoa kỳ dùng để thay những đồng tiền của Anh sau khi Hoa kỳ độc lập. Trước đó, mỗi tiểu bang có một loại tiền riêng. Khi Hoa kỳ trở thành một quốc gia độc lập với 13 tiểu bang thì người ta thấy là phải thống nhất tiền tệ lại.</p><p align="JUSTIFY">Hoa kỳ đã đúc và cho lưu hành khoảng trên 300 tỉ đồng penny với 11 mẫu khác nhau.</p><p align="JUSTIFY">Ðồng penny đầu tiên có khắc nổi đầu một người da đỏ. Những đồng penny có hình tổng thống Lincoln mới bắt đầu lưu hành từ năm 1903. Mặt bên kia là hình đền kỷ niệm Abraham Lincoln ở Washington DC.</p><p align="JUSTIFY">Ðồng penny được đúc bằng một hợp kim mầu nâu đỏ nên mới có thành ngữ <i>not</i> <i>a red cent</i>, nghĩa là không một xu teng. Thành ngữ <i>not a penny to one’s name</i> nghĩa là không một xu dính túi, gia tài không có một cắc:</p><p align="JUSTIFY">... <i>Not a shirt on my back, not a penny to my name<br />Lord I’m five hundred miles away from home</i>... (Ca khúc <i>500 Miles</i> của Peter Paul and Mary)</p><p align="JUSTIFY"></p><p align="JUSTIFY"><i><u><span style="color: blue;"><b>Ông Phạm Thành Quang, Lubbock, Texas</b></span></u></i></p><p align="JUSTIFY"><i>Onomatopée</i> (tiếng Anh là <i>onomatopoeia</i>), nghĩ (bắt chước) thanh (tiếng) từ, tiếng bắt chước tiếng động của thiên nhiên, tiếng kêu của súc vật, chim chóc... Tuy nhiên, lỗ tai của các giống người khác nhau nghe cùng một âm thanh nhưng lại ghi nhận rất khác nhau.</p><p align="JUSTIFY">Người Việt nói hắt sì thì người Anh nói hatchoo, người Ðức: Hat-chee; người Ý: ekchee; người Nhật: Hakshon; người Hy Lạp: ap tsou...</p><p align="JUSTIFY">Người Việt bắt chước mèo kêu meo meo, người Anh: mew, miao...</p><p align="JUSTIFY">Người Việt chậc lưỡi, người Mỹ: tsk... tsk...</p><p align="JUSTIFY"></p><p align="JUSTIFY">Mảng cầu hay mãng cầu?</p><p align="JUSTIFY">Tự điển Lê Văn Ðức ghi là mảng (dấu hỏi).</p><p align="JUSTIFY">Mãng (dấu ngã) là con trăn. Mãng xà là con trăn lớn. Mãng bào là áo thêu hình con trăn của quan. Long bào là áo thêu rồng của vua.</p><p align="JUSTIFY"></p><p align="JUSTIFY"><i>Phì phà chẩy</i> là cách phát âm tiếng Quảng Ðông của danh từ <i>tỳ bà tử</i> nghĩa là người phụ nữ đánh đàn (tì bà), ca hát trong các tửu điếm, trà đình.</p><p align="JUSTIFY"><i>Pì pế hán</i>, theo Bình Nguyên Lộc, lại là tì bà hành, không hiểu tại sao <i>pế hán</i>, âm Quảng Ðông hai tiếng trắc, lại là <i>bà hành</i>, hai tiếng bằng trong cách phát âm Việt Hán.</p><p align="JUSTIFY">May mà không đọc thành bị bà hành. Bà hành thì chắc khổ lắm</p><p align="JUSTIFY"></p><p align="JUSTIFY">Sương Nguyệt Anh là tên hiệu. Tên thật là Nguyễn thị Ngọc Khuê sinh năm 1863, là con gái thứ năm của cụ Nguyễn Ðình Chiểu, tác giả Lục Vân Tiên.</p><p align="JUSTIFY">Cụ Nguyễn Ðình Chiểu qua đời năm 1888. Bà Khuê chưa lập gia đình mặc dù có nhiều người mai mối. Bà thành hôn với một ông phó tổng góa vợ sinh được một con gái tên là Vinh. Bà Vinh lấy ông Mai Lương Ngọc sinh con gái là Mai Huyền Hoa. Bà Mai Huyền Hoa về sau trở thành bà Phan văn Hùm.</p><p align="JUSTIFY">Bà Khuê góa chồng khi con gái mới 2 tuổi. Bà phải từ Mỹ Tho lên Sài Gòn kiếm ăn bằng nghề dậy học và viết báo.</p><p align="JUSTIFY">Ðược vài năm, bà bị đau mắt phải về sống tại Mỹ Chánh Hòa với người em trai là ông Nguyễn Ðình Chiêm. Bà qua đời năm 1921 hưởng thọ 56 tuổi.</p><p align="JUSTIFY"></p><p align="center"><span style="color: blue;"><i><b>SLUT</b></i></span></p><p align="JUSTIFY">Thành phố Seattle vừa hoàn tất một đường xe điện hoạt động tại khu Cascade có tên là South Lake Union Trolley.</p><p align="JUSTIFY">Nhưng để nguyên tên thì dài quá, thành phố viết tắt lại là SLUT.</p><p align="JUSTIFY">Kẹt một điều SLUT lại là một danh từ không mấy đẹp lắm. <i>Slut</i> nghĩa là người phụ nữ bán dâm, là người làm đĩ.</p><p align="JUSTIFY">Lập tức, một tiệm cà phê trong vùng bầy bán ngay những chiếc T-shirt có in lời kêu gọi dân chúng dùng dịch vụ xe điện này để tiết kiệm xăng nhớt, giảm bớt ô nhiễm cho thành phố.</p><p align="JUSTIFY">Hàng chữ in trên những chiếc áo T-shirt này nguyên văn như sau: <i>Ride the SLUT</i>. 100 chiếc đầu tiên đã bán hết ngay. Tiệm đang đặt mua thêm 100 chiếc khác.</p><p align="JUSTIFY"><i>Ride the SLUT</i> là gì thì chúng tôi không thể dịch ra Việt ngữ ở đây.</p><p align="JUSTIFY"></p><p align="JUSTIFY"><i><a href="mailto:BHHoang@technip.com"><span><b>BHHoang@technip.com</b></span></a></i></p><p align="JUSTIFY">Phiêu bạt hay phiêu bạc?</p><p align="JUSTIFY">Phiêu là trôi. Bạc là chỗ thuyền đậu. Phong Kiều Dạ Bạc là tựa bài thơ của Trương Kế, đêm neo thuyền ở bến Phong Kiều.</p><p align="JUSTIFY">Bạt có hai nghĩa: rút lên, nhổ lên và nhẩy qua. Cũng có nghĩa là đoạn viết ở sau cuốn sách.</p><p align="JUSTIFY">Bạt hỗ (dấu ngã) là con cá lớn nhẩy qua được cái đăng. Nghĩa bóng là cương ngạnh, ngạo mạn. Ðồng chí cách mạng của Phan Bội Châu phải là Tăng Bạt Hỗ (dấu ngã), không thể là Hổ (dấu hỏi).</p><p align="JUSTIFY">Các tự điển Lê Văn Ðức (trang 1159), Khai Trí Tiến Ðức (trang 439) và Ðào Duy Anh (trang 120) đều ghi là phiêu bạc (chữ C)</p><p align="JUSTIFY"></p><p align="JUSTIFY"><i>All is fair in love and war</i> không có câu nào tương đương trong tiếng Việt. Câu này nghĩa là trong chiến tranh cũng như trong tình trường, mọi đòn, mọi biện pháp, mọi chiến thuật, mọi chiến lược đều... OK hết.</p><p align="JUSTIFY"></p><p align="JUSTIFY"><i>Phí phạm</i> (chữ M) do phí nghĩa là dùng nhiều quá, hao tốn. Phạm là lấn đến, lấn tới.</p><p align="JUSTIFY">Phạn nghĩa là cơm, ăn cơm, là hành vi thanh tịnh của đạo Phật.</p><p align="JUSTIFY">Phạn hàm là tục bỏ gạo vào miệng người chết trước khi liệm.</p><p align="JUSTIFY"></p><p align="JUSTIFY"><i>Cẩn tắc vô ưu</i> nghĩa là cẩn thận để khỏi phải lo về sau.</p><p align="JUSTIFY">Áy náy là không yên tâm vì không làm được một điều nào đó như ý muốn.</p><p align="JUSTIFY">Áy là không đành lòng. Áy áy hay áy náy đều cùng một nghĩa. Áy náy là tiếng Nôm, không thể đi chung với cẩn tắc được.</p><p align="JUSTIFY"><span style="color: blue; text-align: start;"><b></b></span><span style="text-align: start;"></span><b style="text-align: start;"></b><b style="text-align: start;"></b><i style="text-align: start;"></i><i style="text-align: start;"></i><i style="text-align: start;"></i><b style="text-align: start;"></b><i style="text-align: start;"></i><i style="text-align: start;"></i><i style="text-align: start;"></i><i style="text-align: start;"></i><i style="text-align: start;"></i></p><p align="JUSTIFY">Cẩn tắc vô áy náy là lối nói đùa từ câu <i>cẩn tắc vô ưu</i> mà ra.</p><p align="center"><span><b>22</b></span><b><span>-6-2007</span></b></p><hr /><p align="center"></p><p align="center"></p><p align="LEFT"><u><i><span style="color: #2b00fe;"><b>Một độc giả ở Orange:</b></span></i></u></p><p align="LEFT">Ông hỏi nhiều quá, xin trả lời làm hai kỳ.</p><p align="LEFT">Ðại Hàn không có nghĩa là nước quá lạnh. Hàn là tên ba dân tộc sống ở bán đảo Cao Ly, gọi chung là Samhan là Tam Hàn.</p><p align="LEFT">Triều cũng đọc là triêu, nghĩa là buổi sáng. Tiên là sáng sủa đẹp đẽ. Triều Tiên hay Triêu Tiên vì thế còn có nghĩa là miền đất của buổi sáng đẹp: <i>Land of the Morning Calm</i></p><p align="LEFT">Triều Tiên là cách đọc Việt Hán của tên Chosun. Korea là tên viết trong Anh ngữ, Corée là cách viết theo lối Pháp của Cao Ly.</p><p align="LEFT">Tên Triều Tiên được miền bắc dùng. Hàn quốc là tên miền nam dùng.</p><p align="LEFT">Marco Polo mang về Ý tên Cauli, gốc từ Cao Ly trong chữ Hán. Từ Cauli, sang tiếng Anh thành Korea / Corea</p><p align="LEFT"></p><p align="LEFT"><i>Công hàm ngoại giao</i> tiếng Anh là <i>diplomatic note</i>, là văn thư ngoại giao chính thức giũa hai chính phủ. Các văn phòng luật sư không thể thiết lập công hàm ngoại giao. Giấy mà các văn phòng này có thể lập là giấy chứng nhận độc thân để các ông già Việt Nam về nước lấy vợ.</p><p align="LEFT"></p><p align="LEFT"><i>Linh cữu</i> (dấu ngã) không phải dấu hỏi. <i>Lẩu</i> (dấu hỏi) không phải dấu ngã.</p><p align="LEFT"></p><p align="LEFT"><i>Lâm bồn</i> là tới (lâm) cái chậu (bồn). Ðàn bà Trung quốc ngày xưa khi sinh con thì ngồi vào trong một cái chậu lớn.</p><p align="LEFT"></p><p align="LEFT"><span style="color: #2b00fe;"><b><i>Bàng quan</i></b></span></p><p align="LEFT"><i>Bàng</i> là ngoài<i>. Quan</i> là nhìn. Bàng quan là người đứng ngoài ngó vào, không dính líu gì vào chuyện đang xẩy ra.</p><p align="LEFT"><i>Bàng quang</i> là cái bong bóng đựng nước tiểu trong cơ thể.</p><p align="LEFT"></p><p align="LEFT">Năm châu: Á, Âu, Phi, Mỹ, Úc (Ðại Dương châu). Cũng có khi nói là sáu châu: Á, Âu, Phi, Bắc Mỹ, Nam Mỹ và Ðại Dương châu.</p><p align="LEFT">Ngày xưa, khi hiểu biết về địa lý còn hạn hẹp, người ta tin là chung quanh đất là biển nên khi nói cả nước, cả thế giới, người ta dùng chữ <i>tứ hải</i> như trong câu <i>tứ hải giai huynh đệ</i>.</p><p align="LEFT">Ngũ đại dương là Thái Bình dương, Ðại Tây Dương, Ấn độ dương, Bắc Băng dương, Nam Băng dương.</p><p align="LEFT">Người Âu thì lại tính thành bẩy với Bắc Ðại Tây dương, Nam Ðại Tây dương, Bắc Thái Bình dương, Nam Thái Bình dương, Ấn Ðộ dương, Nam băng dương và Bắc băng dương.</p><p align="LEFT"></p><p align="LEFT"><i>Cáo phó</i>. <i>Cáo</i> là báo, là thông báo cho biết.</p><p align="LEFT"><i>Phó </i>là tin có người chết. Cáo phó hay cáo tang là thông báo về cái chết.</p><p align="LEFT"></p><p align="LEFT"><i>Giầu nứt đố đổ vách</i><b> </b>là do chữ đố là đoạn tre hay nứa đóng ở vách. Giầu đến nỗi của cải chứa trong nhà làm đổ vách, làm nứt tường là giầu lắm.</p><p align="LEFT">Cũng có khi nói là giầu nứt đấu đổ vách. Ðấu là dụng cụ để đong, để đo lường. Giầu đến độ vàng bạc đem đong làm nứt cả cái đấu ra thì cũng là giầu lắm. Không có điển gì hết.</p><p align="LEFT"></p><p align="LEFT"><b><i><u><span style="color: blue;">Bà Ngọc Nguyên, Temple City, California</span></u></i></b> hỏi sự khác biệt giữa <i>triêu mộ </i>và <i>chiêu mộ;</i> <i>tam toạng</i> và <i>tam tạng.</i></p><p align="LEFT">Triêu là buổi sáng. Mộ là buổi tối. Triêu mộ là buổi sáng và buổi tối. Tiếng chuông triêu mộ là tiếng chuông gióng lên vào buổi sáng và buổi tối.</p><p align="LEFT">Chiêu là mời, là gọi đến. Mộ là tuyển, chọn. Chiêu mộ là tuyển chọn người, lính, nhân tài.</p><p align="LEFT"></p><p align="LEFT"><i>Tam toạng</i> là cẩu thả, thiếu cẩn trọng.</p><p align="LEFT"><i>Tam Tạng</i> là ba pho sách lớn của Phật giáo là kinh tạng, luật tạng và luận tạng.</p><p align="LEFT"></p><p align="LEFT">Tất nghiệp?</p><p align="LEFT">Có thể nói là tất nghiệp. Tất nghĩa là hết, là xong. Lễ tất, tất niên.</p><p align="LEFT">Tốt nghiệp cũng là học xong một bậc học.</p><p align="LEFT"></p><p align="LEFT"><i><u><span style="color: blue;"><b>Trả lời cụ Nguyễn Hải, San Gabriel, California</b></span></u></i></p><p align="LEFT">Nam Kỳ Khởi Nghĩa tiêu Công Lý</p><p align="LEFT">Ðồng Khởi vùng lên mất Tự Do</p><p align="LEFT">Chắc cụ không ở Sài Gòn nên không biết sau năm 1975, đường Công Lý bị đổi tên thành đường Nam Kỳ Khởi Nghĩa và đường Tự Do bị đổi tên thành đường Ðồng Khởi.</p><p align="LEFT">Nam Kỳ Khởi Nghĩa là tên gọi cuộc nổi dậy do Cộng Sản chủ động năm 1940. Ðồng Khởi là chiến dịch năm 1959 của Cộng sản.</p><p align="LEFT">Tình cờ, việc đem áp đặt những cái tên mới cũng diễn ra vào lúc công lý và tự do của miền Nam bị mất đi. Hai câu này nhiều người cho là của Vũ Hoàng Chương. Nếu không phải của Vũ Hoàng Chương thì cũng không biết ai thâm được đến như thế.</p><p align="LEFT"></p><p align="center"><i>Trăm năm bia đá thì mòn<br />Bia hơi cũng hết, chỉ còn bia ôm</i></p><p align="LEFT">Hai câu này không phải của Vũ Hoàng Chương. Thời của nhà thơ họ Vũ ở Sài Gòn chưa có bia ôm. Họ Vũ cũng không thích bia ôm. Ông thích nàng tiên nâu hơn:</p><p align="center"><i>Ghé gần đây, gần nữa cặp môi nâu<br />Rồi ta sẽ dìu em trên cánh khói</i></p><p align="LEFT"></p><p align="LEFT">Ðào là tên một họ Khai Trí Tiến Ðức viết: Xưa có nguời đàn bà họ Ðào bắt đầu sinh ra nghề hát nên về sau, những người làm nghề ca hát được gọi là <i>ả đào</i> hay <i>cô đào. Cô đầu</i> là tiếng đọc trại ra từ danh từ <i>cô đào</i>.</p><p align="LEFT">Thân mẫu của Ðào Duy Từ làm nghề ca hát nên ông không được cho đi thi. Bà là căn nguyên của những chữ ả đào, cô đào chăng?</p><p align="LEFT"></p><p align="LEFT">Ðào giá là bỏ chồng đi lấy chồng khác.</p><p align="LEFT">Tái giá là chồng chết đi lấy chồng khác. Tục huyền là vợ chết đi lấy vợ khác như cây đàn đứt dây (huyền) nối lại (tục) dây khác... để đánh tiếp.</p><p align="LEFT"></p><p align="center"><i><span style="color: blue;"><b>FRENEMIES?</b></span></i></p><p align="LEFT">Tờ <i>Foreign Affairs</i> số tháng 7 và tháng 8 năm 2007 ở trang 77 có một bức hình chụp nữ dân biểu Nancy Pelosi và tổng thống Bush khi hai người xuất hiện cạnh nhau ở Williamsburg, Virginia hồi tháng 2 năm 2007.</p><p align="LEFT">Câu chú giải ở dưới bức hình có chữ <i>"Frenemies". Frenemies</i> là chữ không có trong các tự điển tiếng Anh, mà là sáng tạo của hai tác giả bài báo (Charles A. Kupchan và Peter L. Trubowitz).</p><p align="JUSTIFY"><span style="color: blue; text-align: start;"><b></b></span><span style="text-align: start;"></span><span style="text-align: start;"><b></b></span><span style="text-align: start;"></span><b style="text-align: start;"><span style="color: blue;"></span></b><i style="text-align: start;"></i><span style="text-align: start;"></span><span style="text-align: start;"></span><i style="text-align: start;"></i><span style="text-align: start;"></span><span style="text-align: start;"></span><i style="text-align: start;"></i><span style="text-align: start;"></span><span style="text-align: start;"></span><i style="text-align: start;"></i><span style="text-align: start;"></span><span style="text-align: start;"></span><i style="text-align: start;"></i><i style="text-align: start;"></i><span style="text-align: start;"></span><span style="text-align: start;"></span><span style="text-align: start;"></span><span style="text-align: start;"></span><i style="text-align: start;"></i><i style="text-align: start;"></i><span style="text-align: start;"></span><span style="text-align: start;"></span><span style="text-align: start;"></span><b style="text-align: start;"></b><i style="text-align: start;"></i><span style="text-align: start;"></span><span style="text-align: start;"></span><i style="text-align: start;"></i><i style="text-align: start;"></i><span style="text-align: start;"></span><span style="text-align: start;"></span><span style="text-align: start;"></span><span style="text-align: start;"></span><b style="text-align: start;"></b><i style="text-align: start;"></i><span style="text-align: start;"></span><span style="text-align: start;"></span><i style="text-align: start;"></i><i style="text-align: start;"></i><span style="text-align: start;"></span><span style="text-align: start;"></span><span style="text-align: start;"></span><span style="text-align: start;"></span><span style="text-align: start;"></span><b style="text-align: start;"></b></p><p align="LEFT">Danh từ mới này mô tả đầy đủ liên hệ giữa ông Bush và bà Pelosi: vừa bạn (<i>friend</i>) vừa đối thủ (<i>enemy</i>).</p><p align="center"><span><b>23-2-2007</b></span></p><hr /><p align="left" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; color: black; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;"><b><span style="color: blue;"><u><i>Trả lời cô Tiên Bùi, Toronto, Ontario, Canada</i></u></span></b></p><p align="LEFT" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; color: black; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;">Cám ơn cô gửi cho xem bức hình chụp tại phố Tầu Spadina với hình chụp trái măng cụt và hai chữ Hán<span> </span><i>"sơn trúc",</i><span> </span>tên gọi khác của trái măng cụt.</p><p align="LEFT" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; color: black; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;">Các tự điển của tôi chỉ ghi<span> </span><i>giáng châu</i><span> </span>là tên gọi quả măng cụt.</p><p align="LEFT" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; color: black; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;">Nhưng tra một cuốn tự điển khác của Trung quốc thì quả thật trái măng cụt còn có tên là sơn trúc.</p><p align="LEFT" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; color: black; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;">Không ngờ đảo ngược bút hiệu của thân sinh chúng tôi, Trúc Sơn, ký khi viết cho tờ Ngay Nay, và đồng thời cũng là tên của hai anh em chúng tôi lại là trái măng cụt.</p><p align="LEFT" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; color: black; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;">Cám ơn cô lần nữa.</p><p align="LEFT" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; color: black; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;">Chuyện một vật, một thứ trái cây, hoa cỏ, chim muông có nhiều tên gọi khác nhau là chuyện thuờng, nhất là tiếng Trung Hoa, vì những người nói tiếng Hoa đi khắp nơi trên thế giới để sinh sống là chuyện không thể tránh đưọc.</p><p align="LEFT" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; color: black; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;">Trong tiếng Việt cũng nhiều trường hợp như thế. Trái boòng boong miền Nam gọi khác miền Bắc. Ở miền Bắc, nó là trái dâu da đất.</p><p align="LEFT" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; color: black; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;">Trái roi tiếng Bắc thì miền Nam gọi là trái mận, miền Trung gọi là trái đào. Mới chỉ ba miền của một nước mà đã khác nhau như thế huống chi Hoa ngữ, thứ tiếng được người Hoa đem đi khắp năm châu.</p><p align="LEFT"></p><p align="LEFT"><i><u><span style="color: blue;"><b>Trả lời một thính giả ở Houston:</b></span></u></i></p><p align="LEFT" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; color: black; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;">Ðây là một cố gắng dịch hai câu "<i>Bầu ơi thương lấy bí cùng / Tuy rằng khác giống nhưng chung một giàn":</i></p><p align="LEFT" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; color: black; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;">The pumpkin asks the gourd to pity the pumpkin, saying though we are of different species but we all share the same pergola.</p><p align="LEFT" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; color: black; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;">Chúng tôi không dám coi đó là một bản dịch, dù cho là tạm tạm. Phải nói là dở mới đúng.</p><p align="LEFT" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; color: black; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;">Hai câu lục bát qua tiếng Việt quá hay, không thể dịch sang một ngôn ngữ khác được, như Robert Frost đã có lần nói: những gì không dịch được thì là thơ vậy.</p><p align="LEFT" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; color: black; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;">Hai câu bắt nguồn từ ý niệm văn hóa, lịch sử Việt Nam, ý niệm đồng bào, ý niệm tấm nhiễu đỏ phủ trên cái giá gương... Tất cả không có trong các văn hóa khác nên hai câu khi được chuyển sang Anh ngữ thì cũng chỉ là nỗ lực phiên dịch từng chữ một, không hề chuyên chở được ý nghĩa đằng sau của câu ca dao.</p><p align="LEFT"></p><p align="center"><i><span style="color: blue;"><b>CHINGLISH</b></span></i></p><p align="LEFT" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; color: black; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;">Chinglish là tiếng Anh Tầu (Chinese English), một nỗ lực chuyển dịch những câu, những chữ từ tiếng Hoa sang Anh ngữ không mấy thành công. Nhà cầm quyền Hoa lục đang cố gắng sửa chữa lại những sai sót đó ở ngoài đường, trên những bảng hiệu, ở tên các cơ quan và ở những nơi khác như trong thực đơn để sửa soạn đón các du khách tới thăm Hoa lục trong kỳ thế vận hội mùa hè năm 2008.</p><p align="LEFT" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; color: black; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;">Thực ra, chúng ta cũng đã vài ba lần dùng một câu Chinglish mà không biết, đó là câu<span> </span><i>"Long time no see</i>" nghĩa là lâu quá không gặp. Câu này là thứ tiếng Anh bồi xuất phát từ đông Á, và cũng có thể là từ những người Hoa được đưa sang làm việc tại Hoa kỳ hồi thế kỷ thứ 19 và 20 ở miền tây nước Mỹ.</p><p align="LEFT" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; color: black; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;"><i>Long time no see</i><span> </span>là những chữ được dịch thẳng từ Hoa ngữ, nghĩa là lâu ngày không gặp.</p><p align="LEFT" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; color: black; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;">Ngày nay, gặp nhau người Mỹ cũng nói "<i>Long time no see</i>" và những chữ này đã thành một câu chào hỏi giữa bạn bè, không chính thức. Gặp ông Hồ Cẩm Ðào hay ông Trần Thủy Biển thì ông Bush không thể dùng câu này vì lẽ<span> </span><i>cursing one’s father is not as bad as distording one’s dialect</i>, nghĩa là chửi cha không bằng pha tiếng, theo lối dịch tầm bậy của người viết bài này.</p><p align="LEFT" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; color: black; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;">Ở Bắc Kinh vẫn còn tấm bảng viết bằng chữ lớn bên ngoài bệnh viện đường ruột nguyên văn:<span> </span><i>anus hospital</i><span> </span>(bệnh viện hậu môn).</p><p align="LEFT" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; color: black; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;">Một nhà cầu công cộng với tấm bảng:<span> </span><i>Pubic Toilet</i><span> </span>trong khi đáng lẽ phải là<span> </span><i>Public Toilet</i><span> </span>(nhà cầu công cộng).<span> </span><i>Pubic</i><span> </span>(thiếu chữ "L" giữa hai chữ "P" và "U" nên thành cái mu.</p><p align="LEFT" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; color: black; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;">Tại một bệnh viện khác, có bảng chỉ dẫn để tới phòng<span> </span><i>Cunt Examination</i>, thay vì một chữ kín đáo hơn là phòng khám âm đạo.</p><p align="LEFT" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; color: black; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;">Xin mời quí vị vào xem tại địa chỉ<span><span> </span></span><a href="http://www.pocopico.com/china/chnglish2.php">http://www.pocopico.com/china/chnglish2.php</a><span> </span>nơi trang 2 để khỏi nghĩ người viết bịa đặt mấy chữ vừa dẫn.</p><p align="LEFT" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; color: black; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;">Tại một công viên, người ta đọc thấy câu "<i>Tiny grass has a life, sincere concern shows under your feet</i>" trong khi chỉ cần viết giản dị là<span> </span><i>please keep off the grass</i>, xin đừng đi trên cỏ.</p><p align="LEFT" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; color: black; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;">Tại một nhà hàng, trong thực đơn người ta đọc thấy món<span> </span><i>"Silver crap in poached soup</i>" thực ra thì phải viết là CARP nghĩa là cá chép thay vì CRAP là rận. Ðó là món cháo cá.</p><p align="LEFT" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; color: black; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;">Món<span> </span><i>"Husband and wife lung</i>" không biết tại sao lại là món tim và bao tử. Trong khi một món với cái tên là<span> </span><i>Hexogen</i><span> </span><i>Germs<span> </span></i>(chính ra phải là HEXAGON nghĩa là lục giác), mầm lục giác, thực ra chỉ là món nấm. Món "<i>Cowboy Bone"</i><span> </span>thực ra là món sườn bò...</p><p align="LEFT" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; color: black; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;">Một nhà hàng khác có treo ngoài cửa tấm thực đơn có lẽ để khách đọc xong thì bỏ chạy một mạch về nhà thà nhịn đói còn hơn bước vào để thưởng thức các món như<span> </span><i>the soil bean burns the beef</i><span> </span>(bò nướng đậu?);<span> </span><i>slip away the chicken slice; black mushrooms rape; chicken silk noodles; the water boils the beef; the temple explodes the chicken cube</i>...</p><p align="LEFT" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; color: black; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;">Sau đây là một số câu<span> </span><i>Chinglish</i><span> </span>đọc thấy ở ngoài đường rất cần được sửa lại:</p><p align="LEFT" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; color: black; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;"><i>To take notice safe: The slippery are very crafty</i><span> </span>nghĩa là coi chừng, đường trơn rất nguy hiểm.</p><p align="LEFT" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; color: black; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;"><i>Rain or snow day. Bridge slow driving</i><span> </span>nghĩa là khi có mưa hay có tuyết, lái cẩn thận khi qua cầu.<span> </span><i>Deformed toilet</i><span> </span>là nhà cầu cho người khuyết tật.</p><p align="LEFT" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; color: black; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;"><i>Disable elevator</i><span> </span>là thang máy dành cho người tàn tật.</p><p align="LEFT" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; color: black; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;"><i>We can’t stand the sight of matress fragrant grass<span> </span></i>nghĩa là đừng đứng trên cỏ.</p><p align="LEFT" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; color: black; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;"><i>Convenient</i><span> </span>là mì ăn liền.</p><p align="LEFT" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; color: black; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;"><i>No entry peace time</i><span> </span>là lối ra khẩn cấp.</p><p align="LEFT" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; color: black; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;"><i>Fuck food</i><span> </span>là thực phẩm khô.</p><p align="LEFT" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; color: black; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;"><i>Do not throw urine around</i><span> </span>là cẩn thận khi dùng cầu tiểu, đừng để nước tiểu bắn tung toé.</p><p align="LEFT" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; color: black; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;"><i>No noising</i><span> </span>là xin giữ im lặng.</p><p align="LEFT" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; color: black; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;"><i>Engine room is serious place</i><span> </span>nghĩa là cẩn thận, phòng máy.</p><p align="LEFT" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; color: black; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;">Những đặc điểm khác của<span> </span><i>Chinglish<span> </span></i>là dùng mạo tự xác định phứa phựa:<span> </span><i><b>The</b><span> </span>China is bigger than<span> </span><b>the</b><span> </span>Vietnam</i>.</p><p align="LEFT" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; color: black; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;">Dùng động từ chưa chia<span> </span><i>(infinite verb)<span> </span></i>lung tung:<span> </span><i>I must<span> </span><b>to</b><span> </span>eat now</i>.</p><p align="LEFT" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; color: black; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;">Dùng trạng từ<span> </span><i>very</i><span> </span>để bổ nghĩa cho động từ:<span> </span><i>I<span> </span><b>very</b><span> </span>like Chinese food</i>.</p><p align="LEFT"><b></b><b><span style="color: blue;"></span></b><span></span><b></b><i></i><span></span><b></b><i></i><i></i><i></i><i></i><i></i><i></i><i></i><i></i><i></i><i></i><i></i></p><p align="LEFT">Dùng quá khứ phân từ thay vì hiện tại phân từ: <i>I am very <b>interesting</b></i><b> </b>thay vì <i>I am very <b>interested</b></i>.</p><p align="center"><b><span>23-3-2007</span></b></p><hr /><p align="LEFT"><b><i><u><span style="color: blue;">Trả lời cô M. Nguyễn</span></u></i></b></p><p align="LEFT">Cám ơn thư của cô và cám ơn cô đã nghĩ đến tôi để nhờ làm việc đó. Những cái tên cô chọn cho cháu đều rất đẹp, tên nào cũng hay cả. Mong cháu sẽ giữ mãi cái tên của mẹ đặt cho.</p><p align="LEFT"><i>Anh </i>là tên của hoa, gọi chung. Anh cũng là những tinh tuý, tốt đẹp nhất. <i>Anh</i> cũng là tên một giống chim, một loài hoa.</p><p align="LEFT"><i>Thi </i>(đề nghị cô dùng "i" ngắn thay vì "y" để người Mỹ khỏi đọc sai tên của cháu.) <i>Thi</i> có nghĩa là thơ, là Kinh Thi, là tên một loài cỏ.</p><p align="LEFT"><i>Nguyên </i>là sự bắt đầu, khởi đầu. Ðặt cho cháu những tên ghép như cô viết trong thư là cho cháu những khởi đầu cuả thế giới của thơ, của hoa, của chim, của những tinh tuý tốt đẹp nhất.</p><p align="LEFT"></p><p align="LEFT"><i><u><span style="color: blue;"><b>Cô Minh Hiển, Houston</b></span></u></i></p><p align="LEFT">Một người bạn của tôi ở đây cũng nêu ra chi tiết này khi nghe ca sĩ H.N. hát bài Nhìn Những Mùa Thu Ði của Trịnh Công Sơn.</p><p align="LEFT">H.N. hát <i>chuyện chúng mình ngày xưa, anh ghi bằng CHIỀU thu vắng, đến thu này thì mộng nhạt phai.</i></p><p align="LEFT">Trong khi chính ra phải là <i>anh ghi bằng NHIỀU thu vắng </i>thì câu sau, <i>đến thu này thì mộng nhạt phai</i> mới có ý nghĩa. Chuyện được ghi bằng NHIỀU mùa thu rồi đến bây giờ mộng mới nhạt phai.</p><p align="LEFT">Chuyện hát sai lời là điều đáng tiếc vì nó làm hỏng chủ ý của tác giả. Ðáng tiếc hơn nữa là H.N. đã có một thời rất gần gũi với Trịnh Công Sơn.</p><p align="LEFT"></p><p align="LEFT"><i>How do you do?</i> Không phải là một câu thăm hỏi nên không cần phải trả lời khỏe hay không khỏe. Câu trả lời cho câu <i>How do you do?</i> lại cũng là <i>How do you do?</i></p><p align="LEFT">Câu này nói nhanh thành <i>How d’you do?</i> Rồi thành <i>How d’y do?</i> rồi thành <i>Hi!</i></p><p align="LEFT"></p><p align="LEFT">Cuốn sách cô hỏi là của Jean Cocteau, tựa tiếng Pháp là <i>Journal d’un Inconnu</i>. Cuốn của André Maurois là <i>Lettres à L’Inconnue</i>. Một cuốn là nhật ký của một người đàn ông không ai biết. Tác phẩm của Maurois là những bức thư cho một phụ nữ không quen. Khác nhau ở chữ "E" ở cuối chữ <i>inconnu </i>và <i>inconnue</i>.</p><p align="LEFT"></p><p align="LEFT"><i><u><span style="color: blue;"><b>Ông J. Harper, Anchorage, Alaska</b></span></u></i></p><p align="LEFT"><i>Thượng lục hạ bát</i> là tên của một thể thơ Việt, câu trên (thượng) có sáu tiếng và câu dưới (hạ) có tám tiếng. Trong lối nói hàng ngày, thể thơ này được gọi là thơ lục bát. Thơ lục bát là của người Việt Nam, người Trung Hoa không có thơ lục bát. Loại thơ này dễ làm nhưng làm cho hay thì rất khó. Lục bát không hay thì dễ thành vè. Ông có thể đọc thêm cuốn Nghệ Thuật Thơ Việt Nam của Nguyễn Hưng Quốc, trong đó, nhà phê bình này có viết về cái hay và cái dở của thơ lục bát. Ông sẽ rất thích lục bát của Cung Trầm Tưởng.</p><p align="LEFT">Trong hai câu ca dao:</p><p align="center"><i>Em về anh gửi buồng cau<br />Buồng trước kính mẹ, buồng sau kính thầ</i>y</p><p align="LEFT">Danh từ buồng có nghĩa là một chùm khi dùng với một vài loại trái cây như buồng cau, buồng chuối chứ không có nghĩa là căn phòng. Buồng tiếng Anh (của ông) là <i>bunch</i>. Thí dụ <i>a bunch of bananas</i> hay <i>a bunch of areca nuts.</i></p><p align="LEFT">Buồng cũng được dùng với những danh từ như phổi, gan, trứng.</p><p align="LEFT"><i>Thanh thiên bạch nhật</i> nghĩa là trời xanh, mặt trời trắng. Một nghĩa là giữa ban ngày ban mặt.</p><p align="LEFT"><b><span style="color: blue;"></span></b><b></b><i></i><i></i><i></i><span></span><b></b><i></i><span></span><i></i><i></i><span></span><span></span><b></b><i></i><i></i><i></i><i></i><i></i></p><p align="LEFT"><i>Thanh thiên bạch nhật</i> còn là tên gọi lá cờ của Trung Hoa Dân Quốc, nền xanh mặt trời trắng, lá cờ thay thế cho cờ ngũ sắc có từ năm 1911. Nguyên những chữ mô tả lá cờ này là <i>thanh thiên bạch nhật mãn địa hồng</i> vì nền của lá cờ, phần chính của lá cờ mầu đỏ.</p><div><p align="center"><span><b>24</b></span><b><span>-8-2007</span></b></p><span style="color: blue;"><b><hr /></b></span><b><p align="JUSTIFY"><i><u><span style="color: blue;">Trả lời cô Phạm Tố Uyển, Texas</span></u></i></p></b><p align="JUSTIFY">Thạch Sùng hay Thạch Thùng?</p><p align="JUSTIFY">Thạch Sùng đúng. Thạch Thùng là sai. Trong chữ Hán không có chữ "<i>thùng".</i> Sở dĩ có sự lầm lẫm này là vì ở miền bắc Việt Nam có một số vùng phát âm lẫn lộn "th" thành "s/x" và "s/x" thành "th". Vì thế mới có câu hỏi cho chắc ăn: <i>Cái thúng bắn thì thòm</i> hay là <i>cái súng đựng sóc? (</i>Cái súng bắn xì xòm hay là cái thúng đựng thóc).</p><span><p align="JUSTIFY"></p></span><i></i><p align="JUSTIFY"><i>Lạc xon</i> là các vật cũ hư, không đáng giá đem bán rẻ, như bán <i>garage sale</i>, do tiếng Pháp: <i>à la solde</i> mà ra.</p><span><p align="JUSTIFY"></p></span><p align="JUSTIFY">Châu Cầu không phải là tên người, nhân vật mà Nguyễn Khuyến nhắc trong bài Nước Lụt Hỏi Thăm Bạn:</p><i></i><p align="center"><i>Ai lên nhắn hỏi bác Châu Cầu<br />Lụt lội năm nay bác ở đâu</i>...</p><p align="JUSTIFY">Châu Cầu là tên làng thuộc huyện Thanh Liêm tỉnh Hà Nam, nơi người bạn đậu cử nhân đồng khoa với Nguyễn Khuyến cư ngụ. Bác Châu Cầu là tên gọi thân mật của cụ Bùi Văn Quế từng giữ chức tuần phủ trước khi về hưu. Cụ Bùi Châu Cầu là thân sinh ra học giả Bùi Kỷ (cử nhân năm 1909, phó bảng năm 1910) và là nội tổ của cựu đại sứ Bùi Diễm.</p><span><p align="JUSTIFY"></p></span><i></i><p align="JUSTIFY"><i>Ðầu Ngô mình Sở</i> là thành ngữ mượn của Trung Hoa: <i>Ngô đầu Sở vĩ</i>, nghĩa là chuyện đầu đuôi không dính vào nhau, đầu một đằng, đuôi một nẻo. Nguyên là vì vùng Dự Chương phía trên thì thuộc nước Ngô, phía dưới thuộc nước Sở.</p><span><p align="JUSTIFY"></p></span><b><p align="JUSTIFY"><i><u><span style="color: blue;">Trả lời cụ Nguyễn Văn Ðông, Santa Ana</span></u></i></p></b><p align="JUSTIFY">Tùy bút và truyện ngắn rất gần nhau. Tùy bút là một thể truyện ngắn không có truyện. Nhưng tùy bút <i>Một Ngày Ðể Tùy Nghi</i> của Võ Phiến mang dáng dấp của một truyện ngắn nhiều hơn. Trong khi bài <i>Những Ðám Khói</i> cũng của Võ Phiến thì phải là tùy bút, không thể là truyện ngắn. Mời cụ đọc những tùy bút trong Võ Phiến Tuyển Tập sẽ thấy gần hết những tùy bút của tác giả Võ Phiến có thể coi là truyện ngắn.</p><p align="JUSTIFY">Tạp ghi gần với Sổ Tay. Sổ Tay mang nhiều nét thời sự hơn.</p><p align="JUSTIFY">Tạp Ghi gần với Phiếm Luận nhưng Sổ Tay thì không.</p><span><p align="JUSTIFY"></p></span><i></i><p align="JUSTIFY"><i>Thành thực</i> là chữ Hán. <i>Thành thật</i> là Hán Việt. Ðào Duy Anh giải thích thành thực là chân thành, không gian trá, không dả (sic) mạo. Cụ Ðào còn cẩn thận ghi thêm tiếng Pháp là <i>sincère, véritable</i>.</p><p align="JUSTIFY">Chúng tôi nghĩ hai chữ này dùng trong các trường hợp cụ nêu ra trong thư cũng chẳng sao. Như trong tiếng Anh người ta vẫn nói: <i>I sincerely thank / apologize / congratulate / express my condolence</i>...</p><span><p align="JUSTIFY"></p></span><p align="JUSTIFY">Chuyện dùng hay không dùng dấu nối có khi cần, có khi không. Chúng tôi nghĩ là dùng cũng được mà không dùng cũng chẳng sao. Duy có trong hai trường hợp sau đây thì cái dấu nối có thể làm cho nghĩa của câu khác đi:</p><p align="JUSTIFY">Chúng tôi <i>quây-quần</i> ngồi ăn cơm. <i>Quây-quần</i> có dấu nối như trong Việt Nam Tự Ðiển của Khai Trí Tiến Ðức trang 456 là xum họp.</p><p align="JUSTIFY">Chúng tôi <i>quây quần</i> ngồi ăn cơm. <i>Quây quần</i> không có dấu nối là cảnh ăn cơm không được thanh tao lắm. Phải ngồi giữa những chiếc quần treo phấp phới để cán bộ khỏi để ý bữa ăn có những gì chăng.</p><p align="JUSTIFY">Thường thì khi hai tiếng luôn luôn đi kèm với nhau, chúng ta cho nó cái dấu nối vào. Hay trong những trường hợp chữ đó không thể đứng một mình được, luôn luôn phải đi kèm một chữ khác mới có nghĩa thì chúng ta dùng dấu nối. Thí dụ chữ <i>"hảo"</i> không bao giờ đứng một mình mà luôn luôn phải đi với một tiếng đằng sau thì chúng ta dùng dấu nối: hảo-hán; hảo-hạng; hảo-tâm... Các từ ngữ mượn của Hoa ngữ cũng nên có dấu nối.</p><span><p align="JUSTIFY"></p></span><i><p align="JUSTIFY"><b><span style="color: #2b00fe;">Cơ chế</span></b></p></i><p align="JUSTIFY">Cơ là máy móc. Chế là phép định ra, làm ra, đặt ra</p><p align="JUSTIFY">Cơ chế tiếng Anh là <i>institution.</i> Thí dụ <i>democratic institutions for Iraq </i>là các cơ chế dân chủ cho Iraq như quốc hội, tối cao pháp viện...</p><span><p align="JUSTIFY"></p></span><p align="JUSTIFY">Những trường hợp dùng sai như cụ nêu lên chúng tôi rất đồng ý.</p><p align="JUSTIFY">Không thể là <i>dùi đục chấm nước mắm cáy</i> vì không ai ăn cái dùi đục bao giờ, vì thế không thể có chuyện mang nó chấm nước mắm cáy.</p><p align="JUSTIFY">Nhưng trường hợp <i>ma vật ông vải</i> và <i>xa vật ống vải</i> đều đưa ra hình ảnh lật đật cả.</p><p align="JUSTIFY">Trường hợp của <i>câu dán bùa l... mèo</i> thì nếu nói là <i>dán bùa luồn kèo</i> đều có thể được. Cái đầu hồi, nơi hai mái nhà giáp chụm vào nhau thành một hình tam giác cũng còn có tên là cái l... mèo.</p><p align="JUSTIFY">Cả hai, <i>l... mèo</i> và <i>kèo nhà</i> đều là nơi dán bùa.</p><p align="JUSTIFY">Hình thức truyền miệng đã đưa tới những sai lầm, xa rời hẳn chính bản như một số bài ca dao của chúng ta.</p><span><p align="JUSTIFY"></p></span><b><p align="JUSTIFY"><i><u><span style="color: blue;">Trả lời cô Thúy Vinh, Amarillo, Texas</span></u></i></p></b><p align="JUSTIFY">Lâm Tuyền là tác giả ca khúc <i>Hình Ảnh Một Buổi Chiều </i>viết chung với Hoàng Vĩnh Lộc (Dạ Chung).</p><p align="JUSTIFY">Cả hai đều đã qua đời sau năm 1975 ở Việt Nam.</p><p align="JUSTIFY">Lê Trạch Lựu tác giả ca khúc <i>Em Tôi</i> có một thời sống tại Paris. Lâu nay chúng tôi không có tin tức. Lần cuối cùng nói chuyện được với ông là khoảng cuối thập niên 80.</p><span><p align="JUSTIFY"></p></span><b><p align="center"><i><span style="color: blue;">TRƯỚC VÀ SAU</span></i></p></b><p align="JUSTIFY">Ðây là đoạn đối thoại ở nhà cô dâu giữa cô dâu và chú rể trong ngày cưới:</p><p align="JUSTIFY">Chàng: Chao ôi ngày anh mong đợi bao nhiêu lâu nay đã tới.</p><p align="JUSTIFY">Nàng: Em phải đi khỏi căn nhà này từ hôm nay.</p><p align="JUSTIFY">Chàng: Không, em đừng bao giờ nghĩ tới điều đó.</p><p align="JUSTIFY">Nàng: Anh có yêu em không?</p><p align="JUSTIFY">Chàng: Tất nhiên.</p><p align="JUSTIFY">Nàng: Anh có phản bội em không?</p><p align="JUSTIFY">Chàng: Không. Mà sao em lại nghĩ như thế?</p><p align="JUSTIFY">Nàng: Anh sẽ hôn em chứ?</p><p align="JUSTIFY">Chàng: Bắt buộc.</p><p align="JUSTIFY">Nàng: Anh sẽ đánh em chứ?</p><p align="JUSTIFY">Chàng: Không bao giờ.</p><p align="JUSTIFY">Nàng: Em có thể tin anh được không?</p><p align="JUSTIFY">Muốn nghe đoạn đối thoại giữa hai người mười năm sau thì đọc từ dòng cuối ngược lên trên.</p><p align="center"><span><b>25</b></span><b><span>-5-2007</span></b></p><hr /><p align="center"></p><p align="center"></p><p align="LEFT"><u><i><span style="color: #2b00fe;"><b>Trả lời ông Thiện Hồ, Laguna Beach, California</b></span></i></u></p><p align="LEFT">Mấy câu vè ông chép trong thư có thể đã xuất hiện khoảng những năm cuối của thập niên 30 và dầu thập niên 40.</p><p align="center"><i>Vè vẻ vè ve<br />Nghe vè một áo<br />bận áo la mua<br />Ði giầy cao gót<br />Xách bóp tơ phơi...</i></p><p align="LEFT">Ông viết trong thư là áo "la mua". Thực ra là áo Lemur. Gọi là áo Lemur vì người vẽ kiểu chiếc áo dài là họa sĩ Nguyễn Cát Tường. Hoạ sĩ lấy tên hiệu là Lemur vì tên của ông, Nguyễn Cát Tường, khi ký trong tranh đăng báo có người đọc lầm là "Cái Tường". Ông liền Tây hóa "Cái Tường" thành Lemur vì trong tiếng Pháp, cái tường là <i>le mur</i>.</p><p align="LEFT"><i>Bóp tơ phơi</i> hay <i>bóp tầm phơi</i> là <i>portefeuille</i>, cái ví, thường là ví đàn ông.</p><p align="LEFT"></p><p align="LEFT">Câu ông dẫn là câu chúng ta thường nghe:</p><p align="center"><i>Ớt nào là ớt chẳng cay<br />Gái nào lại chẳng hay ghen chồng</i></p><p align="LEFT">Câu thứ hai không có ý nghĩa. Thực ra, hai câu đó phải là:</p><p align="center"><i>Ớt nào là ớt chả cay<br />Gái nào có chồng lại chẳng hay ghen</i></p><p align="LEFT"><i>Cay</i> ở câu 6 vần với <i>hay</i> ở câu 8. Lối hiệp vần lục bát này hiếm thấy nhưng có thỉnh thoảng được dùng.</p><p align="LEFT">Hai câu khác cùng nghĩa là:</p><p align="center"><i>Vôi nào là vôi chẳng nồng<br />Gái nào là gái có chồng chẳng ghen</i></p><p align="LEFT"></p><p align="LEFT">Ðây là bài ca dao ông hỏi:</p><p align="LEFT"><i>Vốn xưa anh ở trên trời<br />Ðứt dây rơi xuống làm người thế gian<br />Khi xưa anh làm nghề hàn<br />Là nghề truyền kiếp tổ đàng nhà ta</i></p><p align="LEFT"><i>Anh hàn nồi bẩy nồi ba<br />Bắt cô mười tám đem ra cũng hàn<br />Cô này to lỗ tốn than<br />Ðồng đâu mà đổ cho dàn lỗ ni</i></p><p align="LEFT"><i>Hết đồng thì pha thêm chì<br />Anh hàn chín tháng cô thì có thai<br />Cô về sinh đứa con trai<br />Lớn lên giống bố thấy ai cũng hàn</i></p><p align="LEFT"></p><p align="LEFT"><u><i>Trả lời thính giả gọi vào đài không nêu tên:</i></u></p><p align="LEFT">Lục phủ là sáu cơ quan của thân thể con người, đó là vị (dạ dầy), đảm (mật), tam tiêu (gồm thượng tiêu, trung tiêu và hạ tiêu), bàng quang (bọng đái), đại trường (ruột già), tiểu trường (ruột non).</p><p align="LEFT">Ngũ tạng là năm bộ phận trong ngực, từ bụng trở lên. Ðó là tâm (tim), can (gan), tì (lá lách), phế (phổi), thận ( bầu dục)</p><p align="LEFT"></p><p align="LEFT"><i><u><span style="color: blue;"><b>Trả lời Hô Lun, China Town, Los Angeles</b></span></u></i></p><p align="LEFT">Hai câu bà / ông nêu trong thư chỉ có một câu đúng: <i>Vừa ăn cướp vừa la làng</i>.</p><p align="LEFT">Câu <i>vừa đánh trống vừa la làng</i> không có ý nghĩa gì cả.</p><p align="LEFT">Tuy nhiên, câu thường nghe thấy hơn cả là <i>vừa đánh trống vừa ăn cướp.</i></p><p align="LEFT">Vừa đánh trống vừa ăn cướp là vừa làm một việc gian xảo, sai quấy, bất hợp pháp (ăn cướp) lại vừa đánh trống gọi làng xã tới để đổ cho người khác như trong sinh hoạt xưa kia trong làng.</p><p align="LEFT">La làng là gọi người trong làng, gọi các chức sắc trong làng tới giúp đỡ hay phân xử.</p><p align="LEFT"></p><p align="LEFT"><i><u><span style="color: blue;"><b>Trả lời cô Hạnh Phan, Santa Ana, California</b></span></u></i></p><p align="LEFT">Ðinh Hùng qua đời cách đây gần 40 năm, ngày 24 tháng 8 năm 1967 tại Sài Gòn.</p><p align="LEFT">Ông ra đời năm 1920 ở Trung Phụng bên cạnh tòa Khâm Thiên Giám cũ ngoại ô Hà Nội. Gia đình chính quán tại làng Phượng Dực tỉnh Hà Ðông.</p><p align="LEFT">Ông là con út có một anh lớn là Ðinh Lân, sau đó là bốn chị gái, trong số các chị, có một người kế ông là Thục Oanh về sau trở thành bà Vũ Hoàng Chương.</p><p align="LEFT">Thân phụ của Ðinh Hùng làm việc tại lãnh sự quán Pháp ở Manila từ năm 1918 và mang thai Ðinh Hùng ở đó.</p><p align="LEFT">Thuở nhỏ ông học trường Sinh Từ, rồi trung học Bảo Hộ tức là trường Bưởi, đậu tú tài nhưng không học đại học. Ông làm thơ và viết truyện từ sau khi rời trường.</p><p align="LEFT">Ông qua đời vì bệnh ung thư tại bệnh viện Bình Dân đường Phan Thanh Giản, Sài Gòn.</p><p align="JUSTIFY"><span style="color: blue; text-align: start;"><b></b></span><span style="text-align: start;"></span><span style="text-align: start;"><b></b><span><span><b></b></span><b><span style="color: blue;"></span></b><i></i><i></i><span></span><i></i><i></i><i></i><span></span><i></i><span></span><b><span style="color: blue;"></span></b><span></span><b></b><i></i><span></span><b></b></span></span></p><p align="LEFT">Cô nói đúng, tôi rất "mê" Ðinh Hùng.</p><p align="center"><b><span>27-7-2007</span></b></p><hr /><p align="LEFT"><u><i><span style="color: #2b00fe;"><b>Trả lời ông Hoàng ở Garden Grove</b></span></i></u></p><p align="LEFT">Người Hồi trong truyện của Kim Dung là từ chữ Uygurs, chữ Hán là Hồi Ngột, một dân tộc gồm khoảng 13 triệu người sống ở khu Tân Cương Tự Trị, cũng còn có tên là Eastern Turkistan. Người Hồi Ngột cũng sống ở Pakistan, Kazakhstan, Kyrgyzstan, Mông Cổ, Uzbekistan và Hồ Nam.</p><p align="LEFT">Một số cũng có mặt tại Toronto và Vancouver, Canada.</p><p align="LEFT">Trước đây, các sách địa lý ở Việt Nam gọi Pakistan là Hồi quốc gồm Ðông Hồi và Tây Hồi.</p><p align="LEFT">Ðạo Hồi, đúng ra phải gọi là Islam.</p><p align="LEFT">Islamic Republic of Iran là Cộng Hoà Hồi Giáo Iran hay Cộng Hòa Islam Iran chứ không thể là Hồi quốc Iran vì có thể gây ngộ nhận với những người quen dùng danh từ Hồi quốc để chỉ Pakistan.</p><p align="LEFT"></p><p align="center"><span style="color: blue;"><i><b>ASK MARILYN</b></i></span></p><p align="LEFT">Mục <i>Ask Marilyn</i> tuần qua có trả lời câu đố của một độc giả tên là Phil Luke ở Palm Desert, California. Ông độc giả đố Marilyn trong số những con vật <i>bear</i> (gấu), <i>beaver</i> (hải ly), <i>bull</i> (bò), <i>clam</i> (hến), <i>dog</i> (chó), <i>eel</i> (lươn), <i>fox</i> (chồn), <i>mouse</i> (chuột), <i>mule</i> (la), <i>owl</i> (cú), <i>ox </i>(bò), <i>peacock </i>(công), <i>pigeon</i> (bồ câu), <i>skunk</i> (chồn hôi) thì con nào không thuộc danh sách.</p><p align="LEFT">Marilyn trả lời con vật đứng ngoài danh sách, khác hẳn mấy con thú kia là con chim bồ câu, vì trong Anh ngữ không có một câu ví von nào có dùng con bồ câu.</p><p align="LEFT">Tất cả những con thú kia đều xuất hiện trong nhiều cách nói ví von của người Anh.</p><p align="LEFT">Thí dụ <i>hungry as a bear</i> (đói như gấu); <i>busy as a beaver</i> (bận rộn như hải ly); <i>strong as a bull</i> (khỏe như bò); <i>happy as a clam</i> (vui như hến); <i>sick as a dog</i> (ốm như chó); <i>slippery as an eel</i> (trơn như lươn); <i>sly as a fox</i> (quỷ quyệt như chồn); <i>quiet as a mouse</i> (im lặng như chuột); <i>stubborn as a mule </i>(bướng như la); <i>wise as an owl</i> (khôn như cú); <i>clumsy as an ox</i> (vụng về như bò); <i>proud as a peacock</i> (kiêu hãnh như con công); <i>drunk as a skunk</i> ( say như chồn hôi).</p><p align="LEFT">Mỗi dân tộc nhìn những con vật một cách khác. Cách nhìn khác đó biểu lộ qua những lối ví von. Con cú ở Việt Nam bị coi là hôi; bướng thì như lừa; khỏe như voi; hỗn như gấu; ngu như bò...</p><p align="LEFT"></p><p align="LEFT"><i><u><span style="color: blue;"><b>Trả lời ông Nguyễn Tiến Ðĩnh, Westminster, California</b></span></u></i></p><p align="LEFT">Chúng tôi đã hỏi ít nhất hai linh mục Thiên Chúa giáo thì đều được cả hai trả lời rằng những chữ dùng trong một số tin buồn đăng trên báo chúng ta thường đọc thấy là sai, không nên dùng. Các vị này không biết ai là người viết cái cáo phó đầu tiên đem đăng báo, rồi sau được rất nhiều người bắt chước mà không suy nghĩ gì về chữ nghĩa dùng trong cái cáo phó ấy.</p><p align="LEFT">Hai vị linh mục này nói rằng những chữ đó có thể coi là những xúc phạm tới Chúa Ki Tô.</p><p align="LEFT">Hai ngài nói rằng không thể viết <i>"đau đớn báo tin"</i> khi người thân "<i>được Chúa gọi về</i>". Ðược Chúa gọi về là một ân sủng, một tin vui thì tại sao lại đau đớn báo cái tin đó. Chúa đâu có muốn con Chúa đau khổ vì việc làm của Chúa như thế. Vậy thì cứ "<i>đau đớn báo tin</i>" nhưng đừng viết ngay sau đó là "<i>được Chúa gọi về"</i>. Ðau đớn thì cứ đau đớn, nhưng nên viết là người thân <i>"từ trần", "qua đời ".</i></p><p align="LEFT">Nếu muốn viết "<i>được Chúa gọi về</i>" thì ở trên nên viết <i>"Trong niềm tin vào sự phục sinh, chúng tôi báo tin...</i>".</p><p align="LEFT">Cuối cáo phó nên viết "<i>Toàn gia đồng kính báo".</i></p><p align="LEFT">Khấp báo là vừa khóc vừa báo tin.</p><p align="LEFT"></p><p align="center"><i><span style="color: blue;"><b>ORBITUARY</b></span></i></p><p align="LEFT">Chữ này không có nghĩa gì hết. Bỏ chữ "R" giữa hai chữ "O" và "B", <i>obituary</i> mới là cáo phó. <i>Cáo</i> là thông báo. <i>Phó</i> là tin người chết. <i>Cáo phó </i>là (giấy) báo tang (<i>faire part de décès).</i></p><p align="LEFT"><i>Obituary</i> gốc La tinh là <i>obitus</i> nghĩa là chết.</p><p align="LEFT"><i>Obituaire</i> là tiếng Pháp, trông gần giống như <i>obituary</i> của tiếng Anh, nhưng lại nghĩa là nơi quàn người chết.</p><p align="LEFT"></p><p align="LEFT"><i>ORBIT</i> có chữ "R" là quĩ đạo. Chữ <i>ORBITUARY </i>mà ông đọc thấy trong một nhật báo và có cắt gửi kèm trong thư không có nghĩa gì hết.</p><p align="LEFT"></p><p align="LEFT">Các báo Mỹ cũng có trang cáo phó nhưng <i>obituary</i> của người Mỹ thường là một thông báo về người quá cố kèm theo một tiểu sử ngắn.</p><p align="LEFT">Ðoạn cuối thường cho biết gia đình còn lại bao nhiêu người, vợ, con, cháu: <i>He is survived by his wife, three sons and six grandchildren</i>. Có thể kể tên và ghi địa chỉ cuả những người còn sống.</p><p align="LEFT"></p><p align="LEFT"><i><u><span style="color: blue;"><b>Bà Kim Lang, Na Uy</b></span></u></i></p><p align="center"><i><span style="color: blue;"><b>Nôm, Nam, Nồm</b></span></i></p><p align="LEFT"><i>Nôm</i> là tiếng... Nôm, không phải chữ Hán. Thí dụ văn Nôm. Nôm là do chữ Nam nói trại ra.</p><p align="LEFT"><i>Nôm </i>là Nam. Văn chương chữ Nôm là thơ văn viết bằng tiếng Việt, bằng quốc âm, bằng chữ Nôm.</p><p align="LEFT"><i>Nôm na</i> nghĩa là quê mùa, mộc mạc, trái với văn chương sử dụng điển tích hay chữ Hán.</p><p align="LEFT">Thí dụ tái phối trí lực lượng, nôm na là rút lui.</p><p align="LEFT"><i>Nôm na là cha mách qué</i> (mách qué nghĩa là thô tục) nghĩa là lời nôm na cũng không khác gì những lời nói thô tục, không văn hoa.</p><p align="LEFT">Rắm là nôm na mách qué. Trung tiện là văn hoa bóng bẩy.</p><p align="LEFT"><i>Nồm</i> là từ tiếng "nam" mà ra. Nhưng nồm lại là hướng đông nam.</p><p align="center"><i>May được nồm nam cơn gió thổi<br />Ðàn ta, ta gẩy khúc Nam nghe</i> (Nguyễn Khuyến)</p><p align="center"><i>Lạy trời cho cả gió nồm<br />Cho thuyền chúa Nguyễn thẳng buồm về nam</i> (ca dao)</p><p align="center"><i>Gió nồm là gió nồm nam<br />Trách người quân tử ăn tham không mời</i> (ca dao)</p><p align="center"><i>Lạy trời cho cả gió nồm<br />Cho kẹo tôi chẩy cho mồm tôi xơi</i> (ca dao)</p><p align="center"><i>Gió nồm là gió nồm nôm<br />Trách người quân tử có mồm không ăn</i> (ca dao)</p><p align="LEFT"><i>Nôm</i> còn có nghĩa là chịu nhận con gái chửa hoang làm vợ, cưới con gái chửa hoang để che đậy giùm cái xấu của người theo tự điển Lê Văn Ðức và tự điển Khai Trí Tiến Ðức.</p><p align="LEFT"></p><p align="center"><i><span style="color: blue;"><b>DANH LAM THẮNG CẢNH</b></span></i></p><p align="LEFT"><i>Lam </i>là chùa Phật. <i>Già lam</i> là tiếng Phạn nghĩa là chùa Phật. <i>Già lam</i> thường được nói ngắn lại là <i>lam</i>. <i>Danh lam thắng tích</i> hay <i>danh lam thắng cảnh </i>nghĩa là chùa nổi tiếng, phong cảnh đẹp.</p><p align="LEFT">Quảng cáo của một hãng du lịch nói là có chuyến đi Jerusalem thăm danh lam thắng cảnh thì không đúng. Ở thành phố này có thể có giáo đường Thiên Chúa giáo và Hồi giáo chứ không có một ngôi chùa Phật nào.</p><p align="LEFT"><i>Lăng Già</i> (Lanka) là tên một ngọn núi ở Sri Lanka (Tích Lan).</p><p align="LEFT"><span style="color: blue;"><b></b></span><span><b><span style="color: blue;"></span></b><span></span><span><b></b></span><span><b></b><i></i><i></i></span><span><b></b><i></i><i></i></span><span><i></i></span><span></span><span><b></b><i></i><i></i><i></i><i></i><i></i><i></i><i></i><i></i><i></i><i></i><i></i></span><span><b></b><i></i><i></i><i></i></span></span></p><p align="LEFT"><i>Lăng Già</i><span> </span>cũng là tên một bộ kinh Phật của Ðại Thừa.</p><p align="center"><span><b>28</b></span><b><span>-9-2007</span></b></p><hr /><p align="JUSTIFY"><i><u><span style="color: blue;"><b>Trả lời độc giả dấu tên</b></span></u></i></p><p align="left"><i><span style="color: #2b00fe;"><b>CHẦU BÀ / TRẦU BÀ</b></span></i></p><p align="JUSTIFY"><i>Chầu bà</i> là bà lớn, vợ quan to (chàng nên quan cả, thiếp nên chầu bà).</p><p align="JUSTIFY"><i>Chầu bà</i> cũng còn có nghĩa là có mặt, trình diện, đợi lệnh hầu hạ vợ.</p><p align="JUSTIFY"><i>Trầu bà</i> là cây vạn niên thanh</p><p align="JUSTIFY"></p><p align="JUSTIFY"><i>Khả tri, bất khả ngữ</i> hay <i>bất khả thuyết</i> nghĩa là biết như không nói được.</p><p align="JUSTIFY"></p><p align="JUSTIFY"><i>Khả khẩu, khả lạc</i> (Ke Kou Ke Le) là dịch âm Coca Cola. Khả (có thể) khẩu (miệng) khả (có thể) lạc (thích thú ) là thức uống đem lại lạc thú.</p><p align="JUSTIFY"><i>Bách Sự Khả Lạc</i> (Bai Shi Ke Le) là dịch âm Pepsi Cola, nghĩa là trăm sự lạc thú.</p><p align="JUSTIFY"></p><p align="JUSTIFY">Tương đương với hai câu <i>Củi mục bà để trong rương / Ai mà đụng đến, trầm hương của bà</i> là <i>Chổi cùn cắp nách khăng khăng / Hễ ai hỏi tới thì văng nghìn vàng</i>.</p><p align="JUSTIFY"></p><p align="JUSTIFY"><i><u><span style="color: blue;"><b>Ông Nguyễn Mạnh, Nashville, Tennessee.</b></span></u></i></p><p align="center"><span style="color: blue;"><i><b>WIFE BEATER</b></i></span></p><p align="JUSTIFY">Danh từ này có mấy nghĩa khác nhau. Dĩ nhiên nghĩa đầu tiên là một người đàn ông đánh vợ.</p><p align="JUSTIFY"><i>Wife beater</i> còn có nghĩa là cái áo <i>maillot</i>, cái áo thun ba lỗ, không có tay như những chiếc T-shirt.</p><p align="JUSTIFY">Tại sao lại gọi nó là <i>wife beater</i>? Nó có cái tên kỳ lạ này là vì thông thường, mấy người đàn ông vũ phu hay đánh vợ thường là những thứ cổ cầy vai bừa, quần áo lúc nào cũng phải phô bắp thịt ra. Loại áo thun ba lỗ là loại áo các chàng thích mặc nhất. Ở Mỹ, những cái áo này thường mầu trắng. Ở Úc là mầu xanh nước biển.</p><p align="JUSTIFY"><i>Wife beater</i> còn là cái tên mà các tay nhậu dùng để gọi bia Stella Artois, một loại bia của Anh. Ở Úc, bia King Brown cũng được gọi là <i>wife beater.</i></p><p align="JUSTIFY">Bia mạnh hơn <i>wife beater</i> thì có tên là <i>house wrecker.</i></p><p align="JUSTIFY"><i>House wrecker</i> ở một chỗ khác lại có nghĩa là người (đàn ông cũng như đàn bà) đi phá gia cang người khác.</p><p align="JUSTIFY"></p><p align="center"><i><span style="color: blue;"><b>Tại sao lb lại là pound?</b></span></i></p><p align="JUSTIFY"><i>Pound</i> là một cân Anh, viết tắt là lb.</p><p align="JUSTIFY">Nguyên ngữ của <i>lb</i> là <i>libra</i>, tiếng La Tinh có nghĩa là cái cân. <i>Libra </i>trong tử vi Tây phương là cái cân, tuổi Thiên Xứng. Thiên Xứng là cái cân trời, tên một chòm sao trông giống như cái cân.</p><p align="JUSTIFY"><i>Libra pondo</i> tiếng La Tinh là một cân (Anh). <i>Libra pondo </i>viết tắt là <i>lb.</i></p><p align="JUSTIFY"><i>LL. B. </i>là viết tắt của văn bằng cử nhân luật : <i>Legum Baccalaureus / Bachelor of Laws.</i></p><p align="JUSTIFY"></p><p align="center"><span style="color: blue;"><i><b>THE PRESIDENT’S ENGLISH</b></i></span></p><p align="JUSTIFY">Ở nước Anh, tiếng Anh của nữ hoàng (<i>the Queen’s English)</i> hay tiếng Anh của Anh hoàng <i>(the King’s English)</i> là thứ tiếng Anh được coi là hay nhất, chính xác nhất, chuẩn nhất để làm kiểu mẫu cho văn viết cũng như văn nói. Danh từ <i>the King’s English</i> được dùng lần đầu dưới triều Anh hoàng James đệ Nhất.</p><p align="JUSTIFY">Nhưng thực ra, tiếng Anh của Nữ Hoàng Anh cũng không hay lắm. Tiếng Anh của cựu hoàng Edward VIII thì còn tệ hại không để đâu cho hết. Cứ đọc những bức thư ông viết cho bà Wallis Simpson hay nghe hai người thì thấy hệt như hai đứa con nít nói chuyện với nhau.</p><p align="JUSTIFY">Ở nước Mỹ, tiếng Anh của tổng thống Hoa kỳ, trong một vài trường hợp, không thể coi là tiếng Anh hay nhất, chuẩn nhất được.</p><p align="JUSTIFY">Ông Clinton nói rất hay nhưng giọng thì lại miền nam, nhà quê. Ông Carter thì nhà quê đặc. Ông Quayle, phó tổng thống của ông Bush cha đã bị hố một trận nhớ đời khi ông bắt lỗi một học sinh ở Trenton, nói là em viết sai chữ "<i>potato</i>" trong khi em viết đúng. Chính ông Quayle mới viết sai khi đòi thêm chữ "e" vào cuối.</p><p align="JUSTIFY">Tổng thống Bush cha thì nói không bao giờ thành cú. Ðương kim tổng thống Bush tuy có MBA ở Harvard nhưng ăn nói cũng câu cú hết sức lung tung. Mới đây, ông còn sai lầm tệ hại khi dùng <i>childrens</i> (có S) thay vì <i>children</i> khi nói rằng <i>"As yesterday’s positive report card shows, <span style="color: red;">childrens</span> do learn when standards are high ." </i>(Như phúc trình cho biết, các trẻ em thực sự sẽ học được khi nhà trường đặt ra những tiêu chuẩn cao ).</p><p align="JUSTIFY">Trong lần tranh cử nhiệm kỳ đầu, ông đặt một câu hỏi, nguyên văn "<i>Is our children learning?"</i> thay vì phải nói <i>"Are our children learning</i>?"</p><p align="JUSTIFY">Có bộ trưởng Giáo Dục tên là Margaret Spellings <i>(spelling</i> là đánh vần) đi kèm mà vẫn đánh vần sai thì lạ thật.</p><p align="JUSTIFY"></p><p align="JUSTIFY"></p><p align="JUSTIFY"><i><u><span style="color: blue;"><b>Cụ Nguyễn Hiển, Anaheim, California</b></span></u></i></p><p align="JUSTIFY">Danh từ phu nhân dùng như vậy không đúng, như cụ đã nói trong thư.</p><p align="JUSTIFY">Phu nhân là vợ của một người có quan tước. Nói phu nhân ông Ðại Sứ chứ không nói phu nhân ông gác dan.</p><p align="JUSTIFY">Ngày xưa, vợ các vua chư hầu là phu nhân.</p><p align="JUSTIFY">Nhà Thanh cũng như triều Nguyễn cùng có một hệ thống phong tước cho vợ các quan văn cũng như võ :</p><p align="JUSTIFY">Nhất phẩm, nhị phẩm là phu nhân.</p><p align="JUSTIFY">Tam phẩm là thục nhân.</p><p align="JUSTIFY">Tứ phẩm là cung nhân.</p><p align="JUSTIFY">Ngũ phẩm là nghi nhân.</p><p align="JUSTIFY">Lục phẩm là an nhân.</p><p align="JUSTIFY">Thất phẩm là nhũ nhân.</p><p align="JUSTIFY"></p><p align="JUSTIFY">Ðồng ý với cụ chữ "vị" không cần thiết mà lại phong kiến, kỳ thị.</p><p align="JUSTIFY">Thí dụ : <i>Tại đại hội đồng Liên Hiệp Quốc, hơn 190 <b>vị</b> quốc trưởng đã có mặt</i>. Bỏ chữ "vị" nghe vẫn ... được.</p><p align="JUSTIFY">Trong một quảng cáo, người ta còn nghe thấy câu này : <i>Chúng tôi là 3 <b>vị</b> bác sĩ</i> ...</p><p align="JUSTIFY">Không những không cần thiết mà còn tự tôn quá đáng.</p><p align="JUSTIFY"></p><p align="JUSTIFY"><i><u><span style="color: blue;"><b>Ông Tony Huỳnh Văn, Mississauga, Ontario, Canada</b></span></u></i></p><p align="JUSTIFY">Nhạc sĩ Trịnh Hưng tác giả bài Lối Về Xóm Nhỏ sống tại Pháp. Nhạc sĩ Hỳnh Anh ở San Francisco. Nhạc sĩ Thông Ðạt ở Úc. Nhạc sĩ Ưng Lang ở quận Cam. Nhạc sĩ Vũ Thành đã qua đời. Nhạc sĩ Lê Trạch Lựu ở Pháp.</p><p align="JUSTIFY"></p><p align="JUSTIFY"><i>Myanmar</i> là tên mới của Burma / Birmanie, thủ đô là Naypidaw. Thành phố lớn nhất là Rangoon, nay viết là Yangon, đọc theo lối Hán Việt cũ là Ngưỡng Quang.</p><p align="JUSTIFY">Năm 1989, Hội Ðồng Tái Lập Luật Pháp và Trật Tự, tức là chính phủ quân nhân Miến đổi tên Burma, Miến Ðiện, thành Myanmar</p><p align="LEFT"><span style="color: blue;"><b></b></span><b></b><i></i><i></i><i></i><span></span><i></i><span></span><i></i><i></i><span></span><span></span><b></b><i></i><i></i><i></i><i></i><span></span><b></b><i></i><i></i><i></i><i></i><span></span><b></b><span></span><b></b><span></span><span></span><b></b><span></span><i></i></p><p align="JUSTIFY">Tên chính thức là Union of Myanmar. Tên này đã được Liên Hiệp Quốc công nhận nhưng Hoa kỳ và Anh, vì lý do chính trị, không muốn công nhận chính phủ quân nhân, thì vẫn dùng tên cũ là Burma.</p><p align="center"><span><b>29</b></span><b><span>-6-2007</span></b></p><hr /><p align="center"></p><p align="center"></p><p align="LEFT"><u><i><b><span>Trả lời tiếp độc giả ở Orange:</span></b></i></u></p><p align="LEFT">Thể <i>thao</i> gia / Thể <i>tháo </i>gia?</p><p align="LEFT">Tự điển Lê Văn Ðức ghi cả hai. Các tự điển khác như Khai Trí Tiến Ðức, Tự Ðiển Tiếng Việt của Hà Nội chỉ ghi là thể thao.</p><p align="LEFT"></p><p align="LEFT"><i>Gia</i> là nhà. <i>Giả</i> là người.</p><p align="LEFT">Trong tiếng Nhật, người ta gặp chữ <i>giả </i>nhiều hơn là trong chữ Hán.</p><p align="LEFT"><i>Ka</i> là <i>gia</i> trong tiếng Nhật như <i>shika </i>là sử gia<i>, risoka</i> là lý tưởng gia, <i>rironka </i>là lý luận gia...</p><p align="LEFT">Sha là <i>giả </i>như <i>gogakusha</i> là ngữ học giả; <i>kagakusha </i>là hóa học giả; <i>bungakusha</i> là văn học giả; <i>rigakusha</i> là lý học giả...</p><p align="LEFT"></p><p align="LEFT">Trong danh từ thông tấn xã, chữ xã có nghĩa là một nhóm người từ hai trở lên. Thông tấn xã không có nghĩa là một cơ quan ngôn luận chính thức của chính phủ hay một tổ chức nào. Thông tấn xã chỉ có nghĩa là một tổ chức thu thập tin tức, phổ biến tin tức.</p><p align="LEFT">UPI, AP, AFP... đều là các hãng tin, tức là thông tấn xã.</p><p align="LEFT"></p><p align="LEFT">Làm sao phân biệt được chữ Hán và chữ Nôm?</p><p align="LEFT">Câu trả lời giản dị nhất là nếu trông giống chữ Hán mà người Hoa không đọc được thì đó là chữ Nôm.</p><p align="LEFT">Phải biết chữ Hán mới học chữ Nôm được.</p><p align="LEFT">Không ai học thẳng chữ Nôm bao giờ vì chữ Nôm phải mượn chữ Hán để viết bằng cách phối hợp âm và nghĩa. Ông có thể đọc thêm cuốn Từ Chữ Hán Ðến Chữ Nôm của Lê Nguyên Lưu do nhà xuất bản Thuận Hóa in ở Việt Nam.</p><p align="LEFT"></p><p align="LEFT"><i><u><span style="color: blue;"><b>Trả lời ông Phan Vịnh, Red Banks, New Jersey</b></span></u></i></p><p align="LEFT"><i>Preposition</i> là giới từ, tiếng mô tả liên hệ giữa các chữ trong một câu như <i>before, after, behind, upon, about, with, by, against</i>...</p><p align="LEFT">Một số nhà văn phạm không muốn dùng giới từ ở cuối câu, nên một ý kiến đã khẳng định rằng <i>a preposition is not a good word to end a sentence with!</i></p><p align="LEFT">Nhưng chính câu này lại tận cùng bằng một giới từ.</p><p align="LEFT">Thực ra, thì đặt giới từ ở cuối câu cũng chẳng sao. Ý nghĩa của câu có thể mạnh hơn trong trường hợp như hai câu sau đây:</p><p align="LEFT">Tell me whom you are working with.</p><p align="LEFT">Tell me with whom you are working.</p><p align="LEFT">Trong văn nói, những trường hợp đặt giới từ ở cuối câu lại dễ nghe hơn:</p><p align="LEFT">What is that all about?</p><p align="LEFT">I have no idea what you are after.</p><p align="LEFT">This is the man you can rely on.</p><p align="LEFT">Câu "<i>A preposition is not a good word to end a sentence with</i>" là của Winston Churchill.</p><p align="LEFT"></p><p align="LEFT"><i>Lưỡng long triều nguyệt</i> không phải lưỡng long <i>chầu</i> nguyệt. <i>Triều </i>là chữ Hán. <i>Chầu</i> là tiếng Việt. Hán thì Hán hết. Không thể ba chữ là Hán, chen một chữ Việt vào được.</p><p align="LEFT"></p><p align="LEFT"><i>Lương thượng quân tử</i> nghĩa là quân tử trên xà nhà. Lương là cái xà nhà. Truyện kể Trần Thực đang nằm ngủ thì biết có kẻ trộm vào nhà đang rình trên xà nhà. Ông làm như không biết, thắp dèn lên gọi con cháu dậy và nói rằng phải sống cho lương thiện, đừng như người đang nằm trên xà nhà. Tên trộm biết là ông nói hắn, bèn leo xuống xin chịu tội.</p><p align="LEFT"></p><p align="LEFT"><i>Vô tràng công tử</i> là người không có ruột, là con cua.</p><p align="LEFT"></p><p align="LEFT"><i>Thường đảm ngọa tân</i> là nếm mật nằm gai. Nguyễn Trãi viết trong Bình Ngô Ðại Cáo: <i>Thống tâm tật thú giả thùy thập dư niên, thường đảm ngọa tân giả cái phi nhất nhật</i> (Ðau lòng nhức óc, chốc đà hơn mười năm trời; nếm mật nằm gai, há đâu chỉ có một hai ngày) nên đời sau, khi nói về Bình Ðịnh Vương Lê Lợi đều nói tới mười năm nằm gai nếm mật.</p><p align="LEFT">Bình Ngô Ðại Cáo có ít nhất ba hay bốn bản dịch nôm nhưng hay nhất vẫn là bản dịch của Bùi Kỷ và Ðái Ðức Tuấn.</p><p align="LEFT"></p><p align="LEFT"><i><u><span style="color: blue;"><b>Trả lời bà Thanh Nghi, Garden Grove</b></span></u></i></p><p align="LEFT"><i>Hồng</i> ở miền nam đọc là <i>hường</i> vì kiêng tên vua Tự Ðức (Hồng Nhậm)</p><p align="LEFT">Cũng vì thế, <i>nhậm</i> đọc là <i>nhiệm</i>: <i>nhậm chức</i> thành <i>nhiệm chức</i>.</p><p align="LEFT"></p><p align="JUSTIFY"><span style="color: blue; text-align: start;"><b></b></span><span style="text-align: start;"></span><span style="text-align: start;"><b><span style="color: blue;"></span></b><span></span><span><i></i><i></i></span><span></span><span></span><span><b></b><i></i><i></i><i></i><i></i></span><span><i></i></span><span></span><span><i></i></span><span><i></i></span><span><b></b><i></i></span><span></span></span></p><p align="LEFT">Oriana Fallaci đã phỏng vấn cả tổng thống Thiệu lẫn tướng Võ Nguyên Giáp. Oriana Fallaci phỏng vấn được ông Thiệu là nhờ sự can thiệp của ông Hoàng Ðức Nhã. Oriana Fallaci có lối phỏng vấn rất độc ác và không sợ bất cứ ai như lần bà phỏng vấn Ayatollah Khomeini. Bà đã phỏng vấn gần như không thiếu một danh nhân nào trên thế giới. Fallaci qua đời năm 2006 tại Ý, hưởng thọ 77 tuổi.</p><p align="center"><span><b>30</b></span><b><span>-3-2007</span></b></p><hr /><p align="center"><i><span style="color: #2b00fe;"><b>HỒ XUÂN HƯƠNG VÀ KARAOKE</b></span></i></p><p align="LEFT">Bài thơ Vịnh Cái Quạt của Hồ Xuân Hương được đem phổ thành nhạc đã bị xuyên tạc một cách tệ hại để rồi đem hát một cách hết sức thô tục. Nhưng khi nó được chép lại để hát <i>karaoke</i> thì mức độ xuyên tạc đã vượt quá tất cả mọi sự tưởng tượng.</p><p align="LEFT">Bài thơ ấy nguyên văn như thế này:</p><p align="LEFT"><i>Một lỗ sâu sâu mấy cũng vừa<br />Duyên em dính dáng tự bao giờ<br />Chành ra ba góc da còn thiếu<br />Khép lại đôi bên thịt vẫn thừa<br />Mát mặt anh hùng khi vắng gió<br />Che đầu quân tử lúc sa mưa<br />Nâng niu ướm hỏi người trong trướng<br />Phì phạch trong lòng đã chán chưa</i></p><p align="LEFT">Người chép lại bài hát có thể chưa đọc bản chính của bài thơ này nên đã chép sai không ít. Sai một cách ngu xuẩn và thất học. Bỏ qua những tiếng láy, tiếng đệm cũng bị viết sai để <i>anh í ơi</i> thành <i>anh ấy ơi</i>... và nhiều nữa. Hãy xem những sai lầm của những chữ ghi chép lại bài thơ của Hồ Xuân Hương dựa theo giọng hát uốn éo quá đáng của một ca sĩ:</p><p align="LEFT">Một <b>LỔ</b> sâu sâu mấy cũng vừa<br />Duyên em dính dáng <b>CỬ</b> bao giờ<br /><b>CHẲNG</b> ra ba <b>GỐC RA</b> còn thiếu<br />Khép lại hai bên thịt vẫn <b>THƯA<br />MẤT</b> mặt anh hùng khi tắt gió<br />Che đầu quân tử lúc <b>XA MƠ<br />NĂNG</b> niu ướm hỏi người trong <b>CHƯƠNG<br /></b>Phì phạch trong lòng đã sướng chưa</p><p align="LEFT">Trong một bài thơ có 56 chữ mà chép láo mất 11 chữ thì quá đáng.</p><p align="LEFT">Người phổ nhạc thêm thắt vào vài câu, trong đó có câu ca sĩ hát là <i>"chúa khoái vua mê một cái này"</i> được chép thành <i>"chúa <b>PHÁI VÔ</b> mê một cái này</i>".</p><p align="LEFT"></p><p align="LEFT"><i><u><span style="color: blue;"><b>Trả lời ông Nguyễn Thế, Los Angeles</b></span></u></i></p><p align="LEFT">Bản tin về cái chết của con trai Mao Trạch Ðông trong tờ L.A. Times ghi tên vợ con của Mao Trạch Ðông bằng <i>pinyin</i>. Sau đây là cách đọc những tên ấy bằng lối Hán Việt:</p><p align="LEFT">Yang Kaihui: Dương Khai Huệ vợ thứ hai của Mao bị tỉnh trưởng Hồ Nam xử tử ngày 14 tháng 11 năm 1930. Dương Khai Huệ có với Mao Trạch Ðông ba con trai:</p><p align="LEFT">Mao An Ying: Mao Ngạn Anh tên khai sinh là Mao Viễn Nhân (sinh ngày 24 tháng 10 năm1922, tử trận ở Cao Ly ngày 25 tháng 11 năm 1950)</p><p align="LEFT">Mao An Qing: Mao Ngạn Thanh tên thật là Mao Viễn Nghĩa sinh năm 1923, chết ngày 23 tháng 3 năm 2007 tại Bắc kinh.</p><p align="LEFT">Mao An Lung: Mao Ngạn Long tên thật là Mao Viễn Trí (mất tích hồi mới 4 tuổi ở Thượng Hải)</p><p align="LEFT">Con thứ tư của Mao Trạch Ðông với Hạ Tử Trân (He Zi Zhen) là con gái, sinh năm 1929 ở Phúc Kiến, chỉ sống được 3 tháng.</p><p align="LEFT">Con thứ năm là con trai tên là Mao Ngạn Hồng (Mao An Hong) sinh năm 1933 mất tích năm 1934 trong khi chạy loạn.</p><p align="LEFT">Con thứ sáu là con trai sinh năm 1933 chết ngay khi sinh ra.</p><p align="LEFT">Con thứ bẩy là gái sinh năm 1934 thất lạc khi mới ra đời.</p><p align="LEFT">Con gái thứ tám là Lý Mẫn (Li Min) sinh năm 1936.</p><p align="LEFT">Con thứ chín là con trai sinh năm 1937 tại Mạc Tư Khoa chỉ sống được 10 tháng.</p><p align="LEFT">Tổng cộng, Hạ Tử Trân có với Mao Trạch Ðông sáu con, ba trai, ba gái.</p><p align="LEFT">Con thứ mười, Lý Nạp (Li Na) là con gái, mẹ là Giang Thanh sinh năm 1940 tại Diên An.</p><p align="LEFT">Hiện nay chỉ còn hai người con gái là Lý Mẫn (con gái của Hạ Tử Trân) và Lý Nạp là còn sống.</p><p align="LEFT">Mao Trạch Ðông có một cháu nội duy nhất tên là Mao Tân Vũ (Mao Jin Wu) sinh ngày 17 tháng 1 năm 1970.</p><p align="LEFT"></p><p align="LEFT">Những tên ông hỏi chúng tôi chỉ mới tìm được Malraux là Mã Nhĩ La; Dulles là Ðỗ Lặc Tư; Camus là Gia Mậu; Maurois là Mạc Lạc Á; Da Vinci là Ðạt Phân Kỳ; Churchill là Khâu Cát Nhĩ; Elizabeth II là Y Lệ Sa Bạch Nhị Thế; Presley là Phổ Lý Tư Lai; Hemingway là Hải Minh Uy; Yasunari Kawabata là Xuyên Ðoan Khang Thành, Yukio Mishima là Tam Ðảo Do Kỷ Phu...</p><p align="LEFT">Mấy tên kia xin khất lại.</p><p align="LEFT"></p><p align="LEFT"><u><i><b><span style="color: #2b00fe;">Trả lời ông Thiện Căn, Orange, CA</span></b></i></u></p><p align="LEFT"><i>Phiêu bạc</i> chứ không phải là phiêu bạt.</p><p align="LEFT"><i>Phiêu</i> là nổi trên mặt nước. <i>Bạc</i> là cái thuyền, cái hồ. <i>Phiêu bạc</i> là trôi nổi, nay đây mai đó như con thuyền trên sông nước.</p><p align="LEFT"><i>Xưng thần</i> không có nghĩa là tự xưng mình là thần, là thánh, tự cao tự đại. <i>Xưng thần</i> là chịu nhận làm bề tôi, là nước nhỏ, chịu thần phục (chịu phục tòng làm tôi) nước lớn.</p><p align="LEFT"></p><p align="LEFT">Gloria Steinem là người nói nhiều câu rất hay, trong đó có một câu phụ nữ rất thích: <i>A woman without a man is like a fish without a bicycle.</i></p><p align="LEFT">Câu này không biết Steinem nói hay viết ở đâu và bao giờ nhưng người ta vẫn nói đó là của Steinem. Có khi câu đó được chép là <i>A woman needs a man is like a fish needs a bicycle</i>.</p><p align="LEFT">Một câu khác của Steinem: <i>If men could menstruate... then, menstruation would become an enviable, boast-worthy, masculine</i>. Nếu đàn ông có kinh nguyệt thì chuyện hành kinh của họ sẽ trở thành một chuyện họ lôi ra khoe khoang tối ngày.</p><p align="LEFT"></p><p align="LEFT">Truyện ngắn nhất mà tôi đã đọc? Ðây chăng:</p><p align="LEFT"><b><span style="color: blue;"></span></b><i></i><i></i><span></span><b></b><span></span><span></span><span style="color: blue;"><b></b></span><i></i><i></i><i></i><span></span><i></i><span></span><i></i></p><p align="LEFT">Oh, John, let’s not park here.<br />Oh, John, let’s not park.<br />Oh, John, let’s not.<br />Oh, John, let’s.<br />Oh, John.<br />Oh!</p></div><div><p align="center"><b><span>31-8-2007</span></b></p><span style="color: blue;"><b><hr /></b></span><p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><b><span lang="EN-US" style="font-style: italic; text-decoration-line: underline;"><span style="color: blue;">Trả lời bà Nguyễn T. Vy, Santa Ana, California</span></span></b></p><p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span lang="EN-US">Danh từ <i>cá gỗ</i> hay <i>cá rô cây</i> (cá rô bằng gỗ) là những chữ một thời được một số người ở miền Nam dùng để gọi người miền Bắc từ khoảng 1946 trở về trước.</span></p><p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span lang="EN-US">Thực ra, gọi như vậy là không đúng. Cách gọi này xuất xứ từ một câu chuyện cười chế mấy ông đồ xứ Nghệ thì đúng hơn. Chuyện kể là mấy thầy khóa lều chõng đi thi ở các trường thi Hà Nội, Nam Ðịnh, đường xa, tiền bạc không nhiều phải tìm cách tiết kiệm tối đa cho những ngày đi đường. Họ mang theo những con cá làm bằng gỗ để mỗi bữa, gọi một nồi cơm, mua chút nước mắm rồi chấm con cá vào nước mắm, mút một cái rồi và cơm ăn cho xong bữa. Con cá sau đó lại được cất đi để dùng về sau. Tích cá gỗ, cá rô cây được dùng để chế nhạo cái tính hà tiện, so đo về chuyện tiền bạc. Bắc kỳ bị oan trong vụ này. Bắc kỳ không hề ăn cá rô cây.</span></p><p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span lang="EN-US">Bây giờ huề cả, vì Bắc kỳ bịa chuyện nói xấu Nghệ An, Hà Tĩnh, Thanh Hóa thì bị Nam kỳ chọc lại. Ngày nay, không ai bực về những chuyện đó nữa, và cũng không ai lôi chuyện đó ra để chế nhạo Bắc kỳ nữa. Hai câu lục bát “tuyệt tác” không đúng cách hiệp vần vẫn thường được ném vào mấy đứa nhỏ di cư năm 1954 là:</span></p><p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><i><span lang="EN-US">Bắc kỳ ăn cá rô cây<br />Ông Trời quả báo hàm răng đen sồi</span></i></p><p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><i><span lang="EN-US">Xoài thanh / xoài thanh ca / xoài Thanh Ca?</span></i></p><p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span lang="EN-US">Ðây là tên gọi giống xoài nổi tiếng là ngon tên khoa học là <i>Mangifera Indica</i>. Nguyên tên gọi là xoài Thanh Ca nhưng được đổi thành xoài thanh vì dân chúng ở Hốc Môn kiêng húy Ðốc Phủ Trần Tử Ca.</span></p><p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><b><span lang="EN-US" style="font-style: italic; text-decoration-line: underline;"><span style="color: blue;">Trả lời BH Hoàng</span></span></b></p><p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><i><span lang="EN-US">Tào lao</span></i><span lang="EN-US"> nghĩa là chuyện không đâu vào đâu. Xịt bộp là hai tiếng đệm đi kèm không có nghĩa gì.</span></p><p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><i><span lang="EN-US">Ngã ngũ</span></i><span lang="EN-US"> cả hai đều dấu ngã.</span></p><p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span lang="EN-US">Ngã (dấu ngã) trong ngã năm, ngã bẩy có nghĩa là ngõ, là nơi có đường rẽ.</span></p><p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span lang="EN-US">Ngả (dấu hỏi) là lối đi: ngả đường, ngả nào...</span></p><p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span lang="EN-US">Ngả (dấu hỏi) là nghiêng về, nhưng chưa ngã (dấu ngã) xuống hẳn: gió chiều nào ngả theo chiều đó.</span></p><p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span lang="EN-US">Trong nhóm chữ tam cá nguyệt thì chữ cá nghĩa là một, từng cái một.</span></p><p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span lang="EN-US">Tam (ba) cá (một) nguyệt (tháng) nghĩa là mỗi ba tháng, ba tháng một. Tam cá nguyệt là quí, tiếng Anh là <i>quarter</i>.</span></p><p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span lang="EN-US">Lục cá nguyệt là mỗi sáu tháng một.</span></p><p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><b><span lang="EN-US" style="font-style: italic; text-decoration-line: underline;"><span style="color: blue;">Trả lời một độc giả không nói tên:</span></span></b></p><p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><i><span lang="EN-US">Wednesday child</span></i><span lang="EN-US"> là chữ từ một bài đồng dao có bẩy câu, mỗi câu là một ngày trong tuần, nói về tính tình của đứa bé sinh ra trong ngày đó:</span></p><p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><i><span lang="EN-US">Monday’s child is fair of face<br />Tuesday’s child is full of grace<br />Wednesday’s child is full of woe<br />Thursday’s child has far to go<br />Friday’s child is loving and giving<br />Saturday’s child works hard for a living<br />But the child who is born on Sunday<br />Is bonny and blithe and good and gay (*).</span></i></p><p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span lang="EN-US">(*) <i>gay</i> ở đây không có nghĩa là đồng tính luyến ái mà chỉ có nghĩa là vui vẻ.</span></p><p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span lang="EN-US"><span>Thái tử Charles khi mới gặp Diana đã mô tả người phụ nữ này là <i>“gay”.</i></span></span></p><p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span lang="EN-US">Thủ đô Pháp cũng được gọi là <i>“gay</i>” như <i>“Gay Paree”</i> trong ca khúc <i>Around The World</i> của Nat King Cole (... <i>It might have been in county down, or in New York, in Gay Paree, or even London Town</i>...)</span></p><p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span lang="EN-US">Chiếc máy bay B-29 dùng để thả quả bom nguyên tử đầu tiên xuống Hiroshima mang tên là <i>Enola Gay</i>, tên của thân mẫu viên phi công.</span></p><p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><i><span lang="EN-US">Gay</span></i><span lang="EN-US"> ngày nay được dùng với nghĩa là đồng tính luyến ái. <i>Gay</i> là tĩnh từ. Chữ này cũng có thể được dùng để chỉ đồng tính luyến ái nữ và luôn cả những người <i>bisexual</i>.</span></p><p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><b><span lang="EN-US" style="font-style: italic; text-decoration-line: underline;"><span style="color: blue;">Trả lời ông Hùng ở Los Angeles</span></span></b></p><p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span lang="EN-US">Nhiều máy bay của lục quân Mỹ được đặt cho những tên da đỏ, chính thức là từ năm 1969. Thí dụ Iroquois (UH-1), Chickasaw (UH-19), Choctow (UH-34), Mojave (CH-37), Chinook (CH-47)...</span></p><p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span lang="EN-US">Phi cơ Nga được NATO đặt cho những tên để dùng trong NATO.</span></p><p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span lang="EN-US">Thí dụ các chiến đấu cơ được đặt tên bắt đầu bằng chữ F (fighter): Farmer là MiG-19; Fresco là MiG-17; Fishbed là MiG-21. Oanh tạc cơ bắt đầu bằng chữ B (bomber): Bear là Tu-142; Backfire là Tu-22.... Trực thăng bắt đầu bằng chữ H (helicopter): Hind là Mi-24...</span></p><p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span lang="EN-US"><span>Ông hỏi khó người giữ mục này nhưng cũng xin trả lời. Cây <i>mù u</i> có tên khác là <i>dầu u</i>. Ngoài ra cũng còn một tên khác dùng trong danh từ thuốc Bắc là </span><i><span>hồ tòng lệ.</span></i></span></p><p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span lang="EN-US">Cây mù u chỉ mọc ở miền Nam. Cây này có xuất hiện trong hai câu ca dao mà chúng tôi đọc được ở trang 388 của cuốn Tục Ngữ Ca Dao Dân Ca Việt Nam của Vũ Ngọc Phan. Xin dẫn ra ở đây và không giải thích:</span></p><p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><i><span lang="EN-US">Mù u ba lá mù u</span></i></p><p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><i><span lang="EN-US">Vợ chồng cãi lộn, con cu giải hòa</span></i></p><p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><b><span lang="EN-US" style="font-style: italic; text-decoration-line: underline;"><span style="color: blue;">Cụ Thông ở Westminster</span></span></b></p><p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span lang="EN-US">Chúng tôi có nghe bản tin cụ nhắc. Chữ ấy dùng sai.</span></p><p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span lang="EN-US">Ðàn ông chết vợ lấy vợ khác là <i>tục huyền</i>, nghĩa là nối lại (tục) dây đàn (huyền) đã đứt.</span></p><p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span lang="EN-US">Ðàn bà chồng chết lấy chồng khác là <i>tái giá.</i> Giá là con gái đi lấy chồng.</span></p><p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span lang="EN-US">Chữ giá viết bằng chữ nữ bên trái, chữ gia bên phải cũng còn có nghĩa là đem điều ác trút cho người khác như giá họa, giá oán.</span></p><p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span lang="EN-US">Lâm Ngữ Ðường (Lin Yu Tang hay Lin Yu T’ang) cũng còn có tên khác là Lâm Ngọc Ðường, người Phúc Kiến, tốt nghiệp các đại học danh tiếng như Harvard (ngôn ngữ); đại học Leipzig của Ðức môn triết học. Ông ra đời năm 1895, mất năm 1976 tại Hương Cảng.</span></p><p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span lang="EN-US">Ông không tả khuynh như Quách Mạt Nhược và Lỗ Tấn, không hữu khuynh như Hồ Thích, cũng không trung lập như Mao Thuẫn. Ông rất độc lập cùng lập trường với Chu Tác Nhân.</span></p><p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span lang="EN-US">Ông viết cả bằng Hoa văn lẫn Anh ngữ. Một trong những cuốn sách nổi tiếng nhất của ông là cuốn <i>The Importance of Living</i> (Nhân Sinh Ðích Nghệ Thuật) viết năm 1937</span></p><p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span lang="EN-US">Cuốn sách tuy cũ nhưng đọc vẫn thấy hay và rất gần gũi với chúng ta. Bản dịch của Nguyễn Hiến Lê, Một Quan Niệm Về Sống Ðẹp, là bản dịch không ai có thể qua mặt được.</span></p><p align="center"><span><b>5</b></span><b><span>-10-2007</span></b></p><hr /><p align="JUSTIFY"><i><u><span style="color: blue;"><b>Trả lời ông Thế, độc giả ở Garden Grove, California</b></span></u></i></p><p align="JUSTIFY">Tiếng Anh cũng có thể nói lái được, nhưng không nhiều và dễ dàng như trong những ngôn ngữ đơn âm, tiêu biểu là tiếng Việt.</p><p align="JUSTIFY">Nói lái tiếng Anh là <i>spoonerism.</i> Danh từ này, <i>spoonerism,</i> gốc từ tên của William Archibald Spooner (1844-1930) một giáo sư tại đại học New College, Oxford, Anh quốc. Ông hay nói lầm, đổi những chữ đầu của hai ba tiếng để thành ra những nghĩa khác, nhiều khi làm bực bội người nghe cũng như các sinh viên không ít.</p><p align="JUSTIFY">Ngày 22 tháng 7 được chọn làm ngày nói lái.</p><p align="JUSTIFY">Ðây là vài trường hợp nói lái :</p><p align="JUSTIFY">Happy Jewish New Year/ Happy Newish Jew Year</p><p align="JUSTIFY">Cupid Stunt / Stupid C...</p><p align="JUSTIFY">Mission Failed / Fission Mailed</p><p align="JUSTIFY">Cunning Stunts / Stunning C...</p><p align="JUSTIFY">Tổng thống Bush cũng nhìn nhận ông hay ăn nói lọng cọng, <i>merds wixed / mixed words</i>.</p><p align="JUSTIFY">Katherine McPhee là ca sĩ mới nổi sau khi dự thi chương trình American Idol. Tên McPhee của cô mà nói lái thì hay lắm.</p><p align="JUSTIFY">Mời ông nói lái đoạn này:</p><p align="JUSTIFY">Sầu đăng có mịt cây mốt ngáy đền quá cỏ lền treo xuổng bé giưởng lên đề cối ông nụng dáo lây rả bô xòm háng thẩy ngứi đện cháy miêng xín vao ằn đung bạu cang lều.(*)</p><p align="JUSTIFY"></p><p align="JUSTIFY"><i><u><span style="color: blue;"><b>Trả lời bà Nguyễn B. Thủy / Medical Long Term Care</b></span></u></i></p><p align="JUSTIFY">Ðây là tiếng Việt cho hai đoạn của <i>bài This Land Is Your Land</i> mà bà nhờ dịch (phỏng / phóng) để có thể hát:</p><p align="LEFT"></p><p align="LEFT" style="margin-bottom: 0px; margin-top: 0px;">Từ đồng xanh mênh mông</p><p align="LEFT" style="margin-bottom: 0px; margin-top: 0px;">Tiếp đến núi bao la</p><p align="LEFT" style="margin-bottom: 0px; margin-top: 0px;">Từ Califonia</p><p align="LEFT" style="margin-bottom: 0px; margin-top: 0px;">Ðến bình nguyên cát trắng</p><p align="LEFT" style="margin-bottom: 0px; margin-top: 0px;">New York đêm sao sa</p><p align="LEFT" style="margin-bottom: 0px; margin-top: 0px;">Huy hoàng Hollywood</p><p align="LEFT" style="margin-bottom: 0px; margin-top: 0px;">Nước Mỹ là của anh với tôi</p><p align="LEFT" style="margin-bottom: 0px; margin-top: 0px;"> </p><p align="LEFT" style="margin-bottom: 0px; margin-top: 0px;">(This land is your land</p><p align="LEFT" style="margin-bottom: 0px; margin-top: 0px;">This land is my land</p><p align="LEFT" style="margin-bottom: 0px; margin-top: 0px;">From California</p><p align="LEFT" style="margin-bottom: 0px; margin-top: 0px;">To the New Yorlk island</p><p align="LEFT" style="margin-bottom: 0px; margin-top: 0px;">From the red wood forests</p><p align="LEFT" style="margin-bottom: 0px; margin-top: 0px;">To the Gulf Stream waters</p><p align="LEFT" style="margin-bottom: 0px; margin-top: 0px;">This land was made for you and me)</p><p align="LEFT" style="margin-bottom: 0px; margin-top: 0px;"> </p><p align="LEFT" style="margin-bottom: 0px; margin-top: 0px;"></p><p align="LEFT" style="margin-bottom: 0px; margin-top: 0px;">Ðường đi ôi thênh thang</p><p align="LEFT" style="margin-bottom: 0px; margin-top: 0px;">Với trời cao gió mát</p><p align="LEFT" style="margin-bottom: 0px; margin-top: 0px;">Ta ngó lên không trung</p><p align="LEFT" style="margin-bottom: 0px; margin-top: 0px;">Mây bạc bay lãng đãng</p><p align="LEFT" style="margin-bottom: 0px; margin-top: 0px;">Và nhìn chung quanh ta</p><p align="LEFT" style="margin-bottom: 0px; margin-top: 0px;">Lũng vàng ôi bát ngát</p><p align="LEFT" style="margin-bottom: 0px; margin-top: 0px;">Nước Mỹ là của anh với tôi</p><p align="LEFT" style="margin-bottom: 0px; margin-top: 0px;"> </p><p align="LEFT" style="margin-bottom: 0px; margin-top: 0px;">(As I went walking</p><p align="LEFT" style="margin-bottom: 0px; margin-top: 0px;">That ribbon of higway</p><p align="LEFT" style="margin-bottom: 0px; margin-top: 0px;">I saw above me</p><p align="LEFT" style="margin-bottom: 0px; margin-top: 0px;">That endless skyway</p><p align="LEFT" style="margin-bottom: 0px; margin-top: 0px;">I saw below me</p><p align="LEFT" style="margin-bottom: 0px; margin-top: 0px;">That golden valley</p><p align="LEFT" style="margin-bottom: 0px; margin-top: 0px;">This land was made for you and me)</p><p align="LEFT">Ðây chỉ là dịch tạm. Thiên tài dịch lời nhạc để hát là Phan Nhật Nam:</p><p align="LEFT" style="margin-bottom: 0px; margin-top: 0px;">Sky today blue blue</p><p align="LEFT" style="margin-bottom: 0px; margin-top: 0px;">Winds in branch kissing the robe</p><p align="LEFT" style="margin-bottom: 0px; margin-top: 0px;"> </p><p align="LEFT" style="margin-bottom: 0px; margin-top: 0px;">Trời hôm nay xanh xanh</p><p align="LEFT" style="margin-bottom: 0px; margin-top: 0px;">Gió trên cành mơn man tà áo</p><p align="LEFT" style="margin-bottom: 0px; margin-top: 0px;">( Lam Phương)</p><p align="LEFT" style="margin-bottom: 0px; margin-top: 0px;"> </p><p align="LEFT"></p><p align="LEFT" style="margin-bottom: 0px; margin-top: 0px;">Oh what you see by tonight</p><p align="LEFT" style="margin-bottom: 0px; margin-top: 0px;">Flags fly, hundred flags fly</p><p align="LEFT" style="margin-bottom: 0px; margin-top: 0px;"> </p><p align="LEFT" style="margin-bottom: 0px; margin-top: 0px;">Anh đã thấy gì trong đêm nay</p><p align="LEFT" style="margin-bottom: 0px; margin-top: 0px;">Cờ bay trăm ngọn cờ bay</p><p align="LEFT" style="margin-bottom: 0px; margin-top: 0px;">(Trịnh Công Sơn)</p><p align="LEFT"><i>Flags fly, hundred flags fly</i> nghe có tiếng gió thổi những lá cờ bay phần phật. Giỏi là ở đó.</p><p align="LEFT">Không ai dám qua mặt Phan Nhật Nam trong lãnh vực dịch này.</p><p align="LEFT"></p><p align="LEFT">-----</p><p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span lang="EN-US"><span style="color: blue; text-align: start;"><b></b></span><span style="text-align: start;"></span><b style="text-align: start;"></b><i style="text-align: start;"></i><i style="text-align: start;"></i><b style="text-align: start;"></b><i style="text-align: start;"></i><i style="text-align: start;"></i><i style="text-align: start;"></i><i style="text-align: start;"></i></span></p><p align="LEFT">(*) <i>Ðằng sau có một cây mít đến ngày có quả trèo lên bẻ xuống để lên giường cúng ông nội lấy dao bổ ra hàng xóm ngửi thấy chạy đến xin miếng ăn vào đau bụng kêu làng.</i></p><p align="center"><b><span>7-12-2007</span></b></p><hr /><p align="LEFT"><i><u><span style="color: blue;"><b>Ông Nguyễn Anh Cang, San Jose, California</b></span></u></i></p><p align="LEFT">Bác sĩ là học vị đại học cao nhất.</p><p align="LEFT">Y sĩ là người học y khoa, tốt nghiệp văn bằng bác sĩ.</p><p align="LEFT">Thạc sĩ cao hơn tiến sĩ nhưng ở dưới bác sĩ.</p><p align="LEFT">Người Nhật gọi bằng Bachelor là học sĩ; Master là tu sĩ và Ph. D. là bác sĩ.</p><p align="LEFT">J.D. là Juris Doctor tương đương với LL.B, cử nhân Luật. Vì cách dịch này, đã xẩy ra một vụ đụng độ trên báo chí ở miền đông khoảng hai chục năm trước, người đòi phải dịch là tiến si luật, người dịch là cử nhân luật.</p><p align="LEFT"></p><p align="center"><b><span style="color: blue;">Chia sẻ/xẻ</span></b></p><p align="LEFT">Theo Việt Nam Tự Ðiển của Khai Trí Tiến Ðức thì chia sẻ và chia xẻ đều đúng</p><p align="LEFT">Sẻ là san ra, chia ra: nhường cơm sẻ áo (trang 488).</p><p align="LEFT">Xẻ là bổ dọc ra: xẻ tà áo (trang 651)</p><p align="LEFT"><i>Sử dụng</i> đúng. Không thấy tự điển ghi xử dụng.</p><p align="LEFT">Một trong những nghĩa của xử là ở.</p><p align="LEFT">Xử nữ là người con gái còn ở nhà với cha mẹ. Trái với xử là xuất, nghĩa là ra ngoài.</p><p align="LEFT">Xử sĩ là người sĩ ở nhà không ra làm quan.</p><p align="LEFT"></p><p align="LEFT"><i><u><span style="color: blue;"><b>Ông Nguyễn Thành Ý, Westminster, California</b></span></u></i></p><p align="LEFT">M.I.L.F. có nghĩa là gì?</p><p align="LEFT">Câu trả lời tùy thuộc vào sự kiện ông thấy những chữ này ở đâu.</p><p align="LEFT">Trong các bản tin thời sự, M.I.L.F. là viết tắt tên phong trào ly khai ở Philippines với chủ trương thành lập một quốc gia Hồi giáo ở đảo Mindanao: Moro Islamic Liberation Front, Mặt Trận Giải Phóng Moro. Phong trào này vẫn còn đang hoạt động tại khu vực phía nam đảo Mindanao.</p><p align="LEFT">M.I.L.F. trong phim American Pie có nghĩa tục. Một nhân vật trong phim nói: "<i>Dude, that chick is a MILF"</i>. M.I.L.F. là những chữ viết tắt của <i>Mother I ‘d like to f…</i>, nghĩa là một phụ nữ đẹp và sexy.</p><p align="LEFT">MILF ngày nay là tên gọi chung các địa chỉ porno trong Internet.</p><p align="LEFT"></p><p align="center"><b><i><span style="color: blue;">Da lợn /da heo?</span></i></b></p><p align="LEFT">Chỉ có bánh da lợn, không có bánh da heo mặc dù thứ bánh này chỉ thấy ở miền nam. Thường thì miền Nam không dùng chữ lợn. Lợn là tiếng Bắc.</p><p align="LEFT">Tại sao gọi là bánh da lợn? Bánh mầu xanh, không phải là mầu da con heo, con lợn, nhưng vì bánh có mấy lớp trông như thịt ba chỉ nên gọi là bánh da lợn.</p><p align="LEFT"></p><p align="LEFT"><i>Sáu tấm</i> là cái áo quan. Một lối gọi khác là <i>bốn dài, hai ngắn.</i> Cũng còn có danh từ sơ mi gỗ.</p><p align="LEFT">Tại sao lại có danh từ này? Sơ mi gỗ là do chữ áo quan mà ra. Từ áo, chuyển qua sơ mi. Sơ mi bằng gỗ thì là cái quan tài.</p><p align="LEFT"><i>Cái quan luận định</i> nghĩa là đợi đến lúc đóng (cái) nắp áo quan lại rồi hãy bàn hay hay dở.</p><p align="LEFT"></p><p align="LEFT"><i><u><span style="color: blue;"><b>Ông Trần Quân, Orlando, Florida</b></span></u></i></p><p align="LEFT">Bài <i>Qui Khứ Lai Từ</i> không phải của Nguyễn Khuyến mà là của Ðào Tiềm.</p><p align="LEFT">Ðào Tiềm tự là Ðào Uyên Minh, người đời Tấn. Ông có thời làm quan tại Bành Trạch nhưng sau có gần ba tháng thì cáo quan về ở ẩn.</p><p align="LEFT"><i>Qui Khứ Lai Từ</i> là một bài phú nổi tiếng của ông. Ðọc bài phú này người ta hiểu tại sao ông bỏ việc ở Bành Trạch.</p><p align="LEFT">Nguyễn Khuyến cũng có tâm sự như Ðào Tiềm khi về vườn Bùi sống nốt những năm cuối. Trong bài hát nói Trở Về Vườn Cũ, Nguyễn Khuyến có nhắc tới Bành Trạch (<i>Bành Trạch cầm xoang ngâm trước ghế / Ôn Công rượu nhạt chuốc chiều xuân</i>). Có thể vì thế, ông nghĩ <i>Qui Khứ Lai Từ</i> là của Nguyễn Khuyến. Qui Khứ Lai Từ nghĩa là bài ca về vườn. Từ nghĩa này, tiếng Việt có thành ngữ về vườn, rồi về vườn đuổi gà cho vợ.</p><p align="LEFT">Bài Qui Khứ Lai Từ có bản dịch tiếng Việt bằng song thất lục bát của Từ Long rất hay. Ông có thể đọc Một Quan Niệm Sống Ðẹp Nguyễn Hiến Lê dịch <i>The Importance of Living </i>của Lâm Ngữ Ðường để biết thêm về Ðào Tiềm và triết lý sống của ông.</p><p align="LEFT"></p><p align="LEFT"><i>L’Étranger</i> là tác phẩm của Albert Camus, một nhà văn Pháp sinh năm 1913 tại Algérie, tử nạn xe hơi năm 1960. Ông là một khuôn mặt rất lớn không thể tóm lược trong một vài dòng của trang báo này. Cuốn <i>L’Étranger</i> (1942) đã được Tuấn Minh dịch sang tiếng Việt (Người Xa Lạ) hồi năm 1970 ở Sài Gòn. Cuốn này có hai bản dịch Anh ngữ (<i>The Stranger</i> và <i>The Outsider</i>).</p><p align="LEFT"><i>Pied noir</i> là tên gọi những người Pháp ra đời, lớn lên và sống tại Algérie. Như vậy, Camus cũng là một <i>pied noir.</i></p><p align="LEFT"><span style="color: blue;"><b></b></span><b></b><i></i><i></i><b></b><i></i><i></i><b></b><i></i><i></i><i></i><i></i></p><p align="LEFT">Camus được trao giải Nobel Văn Chương năm 1957.</p><p align="center"><span><b>9</b></span><b><span>-11-2007</span></b></p><hr /><p align="JUSTIFY"><i><u><span style="color: blue;"><b>Ông Dũng, Garden Grove, California</b></span></u></i></p><p align="JUSTIFY">Mục này đã đề cập tới những chữ ông hỏi một hai lần nhưng những chữ đó vẫn được tiếp tục dùng. Mà những người dùng chúng một cách sai lầm lại là những người có ăn có học.</p><p align="JUSTIFY">Hai chữ <i>hôn phu</i> và <i>hôn thê</i> không thể đứng như thế được. Chúng luôn luôn phải có chữ <i>vị </i>đi trước. <i>Vị</i> là chưa.</p><p align="JUSTIFY"><i>Vị hôn phu (fiancé)</i> là chồng chưa cưới, là người đàn ông mới chỉ hứa hôn mà chưa phải là chồng vì chưa lập giá thú.</p><p align="JUSTIFY"><i>Vị hôn thê (fiancée</i>) là người vợ chưa cưới, người phụ nữ mới hứa hôn, mới có dự tính lập hôn thú với người đàn ông để trở thành vợ người đàn ông ấy.</p><p align="JUSTIFY">Những quảng cáo viết "<i>nhận làm giấy tờ hồ sơ hôn thê"</i> là sai.</p><p align="JUSTIFY"></p><p align="JUSTIFY"><i>Yi Guo Liang Zhi</i> đọc theo âm Hán Việt là <i>Nhất Quốc Lưỡng Chế,</i> là chủ trương của Bắc kinh dành cho Hương Cảng một qui chế không phải là Cộng sản (hai chế độ) trong khi Hương Cảng, sau khi Bắc kinh tiếp nhận lại từ tay chính phủ Anh đã trở thành lãnh thổ của Trung quốc (nhất quốc).</p><p align="JUSTIFY"></p><p align="JUSTIFY">Mấy chữ Hán ông thấy trong tờ báo của United Airlines là tên của phi trường ở gần thủ đô Washington, <i>Ðỗ Lặc Tư,</i> tức là phi trường Dulles (Virginia) không phải là Dallas.</p><p align="JUSTIFY"></p><p align="JUSTIFY"><i>Pin jin</i> hay <i>pin yin</i> (phanh âm, nhiều người đọc là phiên âm) là cách viết chữ Hán dựa theo âm bằng mẫu tự La Tinh. Lối viết này có từ năm 1958 và được Cộng Hòa Nhân Dân Trung Hoa chính thức chấp thuận để dùng từ năm 1979.</p><p align="JUSTIFY">Ở Ðài Loan vẫn dùng lối viết gọi là Wade Giles do Sir Thomas Francis Wade (1818-1895) và Herbert Giles (1845-1935) đặt ra.</p><p align="JUSTIFY"><i>Jiang Jie Shi</i> là phanh âm.</p><p align="JUSTIFY"><i>Chiang Chieh Shih</i> là Wade Giles.</p><p align="JUSTIFY">Ðọc theo lối Việt là Tưởng Giới Thạch.</p><p align="JUSTIFY"></p><p align="JUSTIFY"><i>Wannabe</i> hay <i>wannabee </i>là người muốn trở thành một người khác (ca sĩ, diễn viên) thường là người đã thành công và thường là những cố gắng tuyệt vọng.</p><p align="JUSTIFY">Thí dụ <i>a Bill Clinton wannabe</i> là người muốn bắt chước để trở thành ông Clinton.</p><p align="JUSTIFY">Chữ này do <i>to want to be</i> mà ra. <i>He is a Clinton wannabe </i>trong cách nói khác phải là <i>He is a person who wants to be President Clinton.</i></p><p align="JUSTIFY"><i>Wanna</i> là <i>want to</i>.</p><p align="JUSTIFY"><i>Gonna</i> là <i>going to</i>. Thí dụ: <i>I am gonna see him</i> là <i>I am going to see him.</i></p><p align="JUSTIFY"></p><p align="JUSTIFY"><i><u><span style="color: blue;"><b>Cô Lưu Bích Thủy, Houston, Texas</b></span></u></i></p><p align="JUSTIFY"><i>Chín bỏ làm mười</i> nghĩa là tuy mới có 9, nhưng cũng vẫn xin được coi là đủ 10. Nghĩa bóng là xin được đối xử một cách rộng lượng, quảng đại. Câu này được dùng khi xin lỗi, xin được bỏ qua tuy vẫn còn những thiếu sót và sơ xuất.</p><p align="JUSTIFY"></p><p align="JUSTIFY">Những chữ khắc ở mé bên phải trong bức tranh Hứng Dừa là chữ Nôm. Chúng tôi tìm mãi mới được một cụ dấu tên chỉ cho cách đọc:</p><p align="center"><i>Khen ai khéo dựng nên dừa<br />Ðấy trèo đây hứng cho vừa một đôi</i></p><p align="JUSTIFY"></p><p align="JUSTIFY"><i>Kính nhi viễn chi</i> là câu nói của Khổng Tử. Câu này nghĩa là kính nể nhưng chỉ nên đứng ở xa, không nên lại gần. Khổng tử nói là với quỉ thần thì phải có thái độ như vậy. Không xúc phạm, phải kính trọng nhưng cứ ở xa thôi.</p><p align="JUSTIFY">Câu Khổng Tử nói nguyên là: <i>kính quỉ thần nhi viễn chi.</i></p><p align="JUSTIFY"></p><p align="JUSTIFY"><i><u><span style="color: blue;"><b>Ông Hùng Xuân Nguyễn, Toronto, Canada</b></span></u></i></p><p align="JUSTIFY">Romain Gary tự tử năm 1980 vì quá đau khổ sau khi vợ cũ của ông là diễn viên người Mỹ Jean Seberg tự tử năm 1979. Hai người là vợ chồng từ năm 1962 đến năm 1970, có với nhau một con trai tên là Alexandre Diego Gary.</p><p align="JUSTIFY">Romain Gary gốc Do Thái tên thật là Roman Kacew là một tiểu thuyết gia, một đạo diễn điện ảnh, một phi công thời đệ nhị thế chiến và một nhà ngoại giao Pháp. Ông ra đời năm 1914 tại Vilnius, Lithuania, một trong ba quốc gia ở ven biển Baltic. Gia đình ông, dọn đi Varshava, Ba Lan năm 1914. Năm 14 tuổi ông theo mẹ di cư sang Pháp. Ông học luật ở Aix-en-Provence rồi ở Paris. Ông gia nhập không quân Pháp và trốn sang Anh để gia nhập lực lượng của tướng De Gaulle. Ông đã bay 25 phi vụ chiến đấu tại Âu châu và Bắc Phi và được thưởng nhiều huân chương cao quí.</p><p align="JUSTIFY">Sau chiến tranh, ông làm ngoại giao và năm 1945 xuất bản cuốn tiểu thuyết đầu tiên. Ông viết rất nhiều, hơn ba chục tiểu thuyết, hồi ký, dùng ít nhất là ba bút hiệu khác nhau.</p><p align="JUSTIFY">Năm 1956 ông là lãnh sự Pháp tại Los Angeles. Ông là người duy nhất được giải thưởng Goncourt hai lần.,</p><p align="JUSTIFY">Vợ đầu tiên của ông là một nhà văn Anh, Lesley Blanch. Hai người lấy nhau năm 1944 và ly dị năm 1961.</p><p align="JUSTIFY"></p><p align="JUSTIFY">Siêu sinh tịnh độ</p><p align="LEFT"><span style="color: blue;"><b></b></span><b></b><i></i><i></i><i></i><i></i><i></i><i></i><i></i><i></i><i></i><i></i><b></b><i></i><i></i><i></i><i></i><b></b><i></i></p><p align="JUSTIFY">Siêu: vượt, thoát đi; sinh: sống; tịnh độ: cõi Phật. <i>Siêu sinh </i>hay <i>siêu thăng tịnh độ</i> là thoát được vòng luân hồi để đến được cõi Phật, nơi cực lạc thế giới. Chỉ những người tu hành đắc đạo mới làm được việc này.</p><p align="center"><b><span>12-10-2007</span></b></p><hr /><p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><b><span style="font-style: italic; text-decoration-line: underline;"><span style="color: blue;">Trả lời cụ Trần Ðạt Hiển, Orange County, California</span></span></b></p><p class="MsoNormal" style="text-align: justify;">Danh từ <i>karaoke </i> chúng tôi đã đề cập trong một số báo trước. Nay xin nhắc lại: <i>Kara </i>tiếng Nhật là không; <i>oke</i> là nói tắt chữ <i>orchestra</i> nghĩa là ban nhạc. Karaoke là một hệ thống âm nhạc để hát mà không cần phải có ban nhạc.<o:p></o:p></p><p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><i>Paparazzi</i> là tiếng Ý, số nhiều của <i>paparazzo.</i></p><p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><i>Paparazzi</i> là các nhiếp ảnh gia, các tay chuyên săn hình, chụp hình các nhân vật tên tuổi, các ca sĩ, tài tử.<o:p></o:p></p><p class="MsoNormal" style="text-align: justify;">Chữ này được nhiều người biết đến và sử dụng từ sau cuốn phim <i>La Dolce Vita (La douceur de vivre)</i> của Federico Fellini, trong đó, có một nhân vật tên là Paparazzo làm nghề chụp ảnh. <i>Paparazzo</i> thực ra trong tiếng Ý nghĩa là con muỗi. Hồi còn đi học, Fellini có một người bạn biệt danh là Muỗi (<i>paparazzo</i>) vì cậu bé này ăn nói rất nhanh, lúc nào cũng xục xạo như một con muỗi. Ông dùng cái biệt danh đó để đặt cho một nhân vật trong phim.<o:p></o:p></p><p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><i>Thư rác</i> là danh từ để dịch chữ <i>junk mail</i>. <i>Junk </i>là rác rến, vật phế thải vô giá trị. <i>Junk mail</i> là thư từ, giấy quảng cáo gửi tới hộp thư của chúng ta. <i>Spam</i> là <i>junk mail </i>gửi tới địa chỉ của chúng ta trong <i>internet.</i><o:p></o:p></p><p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><i>Giác thư</i> là các văn thư ngoại giao của các quốc gia gửi cho nhau.<o:p></o:p></p><p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><i><span style="color: blue;"><u><b><span>Trả lời ông Trầm Mỹ</span></b></u></span><span style="font-weight: 700;"><span><span style="color: blue;"><u> (</u></span><a href="mailto:trammy1942@yahoo.com" style="color: blue;">trammy1942@yahoo.com</a><span style="color: blue;"><u>)</u></span></span></span></i></p><p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><i>Làm tình</i> là chữ có từ lâu, nguyên thủy nghĩa là hứa hẹn, giao ước sẽ lấy nhau như định nghĩa của tự điển Lê Văn Ðức.</p><p class="MsoNormal" style="text-align: justify;">Chỉ gần đây hai chữ này mới được dùng dể dịch động từ <i>to make love</i> của tiếng Anh.</p><p class="MsoNormal" style="text-align: justify;">Trong khi đó, <i>làm tình làm tội</i> thì lại có nghĩa là đầy ải, gây khó khăn, hành hạ, ngược đãi.<o:p></o:p></p><p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><i>La raison fait des philosophes, la gloire fait des héros, la seule vertu fait des sages</i> là câu của Luc de Clapiers, marquis de Vauvenargues (1715-1747). Câu này có thể tạm dịch là lý trí làm nên triết gia, vinh quang tạo ra anh hùng, chỉ có đạo đức mói làm thành những bậc hiền giả.</p><p class="MsoNormal" style="text-align: justify;">Vài ba câu nói nổi tiếng khác của ông là:</p><p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><i>Những điều chúng ta biết rõ nhất là nhưng điều chúng ta chưa được dậy bao giờ.<o:p></o:p></i></p><p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><i>Những người lười biếng bao giờ cũng kiếm ra việc để làm.<o:p></o:p></i></p><p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><i>Nghệ thuật làm vui lòng người khác là nghệ thuật lừa dối.<o:p></o:p></i></p><p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><i>Ðể làm được việc lớn, ngươi ta phải sống như không bao giờ chết.<o:p></o:p></i></p><p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><b><span style="font-style: italic; text-decoration-line: underline;"><span style="color: blue;">Trả lời ông Diệp Văn Nguyên, Houston, Texas</span></span></b></p><p class="MsoNormal" style="text-align: justify;">Bernard Fall mất tại Việt Nam trong một cuộc hành quân với một đơn vị thủy quân lục chiến Hoa kỳ năm 1967. Ông đang đọc vào một máy thu thanh về chuyến hành quân thì đạp phải mìn, chết ngay tại chỗ. Câu cuối cùng của ông là “... <i>it smells bad, could be an amb(ush)</i>” Chưa nói hết chữ phục kích thì ông chết.<o:p></o:p></p><p class="MsoNormal" style="text-align: justify;">Bernard Fall sống tại Mỹ nhiều năm nhưng không bao giờ nhập tịch Hoa kỳ.</p><p class="MsoNormal" style="text-align: justify;">Ông ra đời tại Áo năm 1926 nhưng gia đình di cư sang Pháp khi Áo bị Ðức chiếm, sáp nhập vào Ðức. Cha ông theo kháng chiến Pháp chống Ðức và bị Ðức hành quyết hồi đệ nhị thế chiến. Mẹ bị trục xuất về Ðức rồi bặt tin luôn. Ông gia nhập kháng chiến Pháp và sau đại chiến, gia nhập quân đội Pháp đến năm 1946, giải ngũ đi học đại học tại Paris và Munich. Năm 1950 ông được học bổng đi Mỹ học chính trị và sử ở đại học Maryland và Syracuse. Năm 1953 ông đi Việt Nam để viết về chiến tranh Việt Nam. Ông tiên đoán Pháp sẽ bại trận ở Việt Nam và cho rằng Hoa kỳ cũng có trách nhiệm trong việc này. Năm 1955 ông trở lại Hoa kỳ lấy bằng tiến sĩ tại đại học Syracuse.</p><p class="MsoNormal" style="text-align: justify;">Bernard Fall ủng hộ cuộc chiến của Hoa kỳ tại Việt Nam nhưng năm 1964, ông tiên đoán Hoa kỳ sẽ bại trận.</p><p align="JUSTIFY"><span style="color: blue; text-align: start;"><b></b></span><span style="text-align: start;"></span></p><p class="MsoNormal" style="text-align: justify;">Cuốn sách nổi tiếng nhất của ông là cuốn <i>Street Without Joy</i> xuất bản năm 1961 viết về cuộc chiến tranh Dông Dương lần thứ nhất. Cuốn cuối cùng của ông là <i>Last Reflections on a War</i> xuất bản năm 1967 sau khi ông qua đời.</p><p align="center"><span><b>14</b></span><b><span>-12-2007</span></b></p><hr /><p align="LEFT"><b><i><u><span style="color: blue;">Ông T. Nguyen </span></u></i></b><i><a href="mailto:threethanh@hotmail.com"><b><span style="color: blue;">threethanh@hotmail.com</span></b></a></i></p><p align="LEFT"></p><p align="LEFT">Quí nghĩa là sang trọng, tiếng dùng để nói tôn người khác lên, thường là ngôi thứ hai, đang đối thoại, trước mặt ngôi thứ nhất.</p><p align="LEFT">Quí canh (tuổi tác) quí chức, quí đệ, quí huynh quí địa, quí hữu, quí hương, quí khách, quí quán, quí quốc, quí danh, quí nương, quí nhân, quí vị...</p><p align="LEFT">Cách dùng thứ hai như ông đề nghị thì đúng và hợp lý hơn là cách trước.</p><p align="LEFT"></p><p align="LEFT"><b><i><u><span style="color: blue;">Cụ Vũ Ngọc Quang San Jose (</span></u></i></b><span style="color: blue;"><i><a href="mailto:xtus@yahoo.com"><b>xtus@yahoo.com</b></a></i></span><b><u><span style="color: blue;"><i>)</i></span></u></b></p><p align="LEFT">Xin trả lời thay Ðinh Quang Anh Thái và kính gửi cụ lời ca của bài <i>J’ai deux amours</i> mà cụ muốn tìm. Tác giả bài hát này là Joséphine Baker. Ðây là bài hát trên môi của thế hệ ông bà cụ chúng tôi:</p><p align="LEFT"></p><p align="LEFT">On dit qu’au delà des mers<br />Là-bas sous le ciel clair<br />Il existe une cité<br />Au séjour enchanté<br />Et sous les grands arbres noirs<br />Chaque soir<br />Vers elle s’en va tout mon espoir<br /><br />J’ai deux amours<br />Mon pays et Paris<br />Par eux toujours<br />Mon coeur est ravi<br />Manhattan est belle<br />Mais à quoi bon le nier<br />Ce qui m’ensorcelle<br />C’est Paris, c’est Paris tout entier<br />...<br />Le voir un jour<br />C’est mon rêve joli<br />J’ai deux amours<br />Mon pays et Paris</p><p align="LEFT"></p><p align="LEFT"><i><u><span style="color: blue;"><b>Ông Nguyễn X. T. West Covina</b></span></u></i></p><p align="LEFT">Chúng tôi cũng có nghe nhưng không biết thơ của ông DTL có thực sự được dậy tại các đại học mà ông nói hay không. Xin ông viết thư hỏi thẳng các đại học ông ghi trong thư. Các đại học này sẽ trả lời ngay vì các học trình dều có ghi rõ các tài liệu được giảng dậy.</p><p align="LEFT">Ở Mỹ được cái muốn nói gì, xưng là gì cũng được. Như trường hợp của một người viết rất nhiều sách, tự xưng là tiến sĩ, lại nói là có giấy phép dậy học mãn đời ở California trong khi không biết viết cái thư mục và chú thích cho đúng cách. Hiện không thấy sách của ông được nói tới nữa.</p><p align="LEFT"></p><p align="center"><span style="color: blue;"><i>INTERCOURSE</i></span></p><p align="LEFT">Chữ này thì ai cũng biết, xin không dịch ra ở đây. Nhưng nếu muốn nói rõ hơn thì thêm <i>sexual</i> ở trước để thành <i>sexual intercourse</i>, phân biệt với <i>social intercourse</i> là những giao tiếp, tiếp xúc xã hội.</p><center><p><b><span style="color: #660099;">The Village of Intercourse, PA</span></b></p></center><center><p><b><a href="http://www.800padutch.com/reasons.shtml"><span style="color: #660099;">Visitor Info</span></a><span style="color: white;"> · </span><a href="http://www.800padutch.com/map_lancco.shtml"><span style="color: #660099;">Local Info</span></a><span style="color: white;"> · </span><a href="http://www.800padutch.com/amish.shtml"><span style="color: #660099;">Amish</span></a><span style="color: white;"> · </span><a href="http://www.800padutch.com/mem-att.shtml"><span style="color: #660099;">Attractions</span></a><span style="color: white;"> ·</span><span style="color: #660099;"> </span><a href="http://www.800padutch.com/mem-dine.shtml"><span style="color: #660099;">Dining</span></a><span style="color: white;"> · </span><a href="http://www.800padutch.com/mem-shop.shtml"><span style="color: #660099;">Shopping</span></a><span style="color: white;"> · </span><a href="http://www.800padutch.com/mem-acc.shtml"><span style="color: #660099;">Lodging</span></a><span style="color: white;"> · </span><a href="http://www.padutch.com/eventscalendar.shtml"><span style="color: #660099;">Events</span></a><span style="color: white;"> · </span><a href="http://www.padutch.com/coupons.shtml"><span style="color: #660099;">Coupons</span></a><span style="color: white;"> · </span><a href="http://www.800padutch.com/sitemap.shtml"><span style="color: #660099;">Site Map</span></a><span style="color: #660099;"> </span><span style="color: white;">· </span><a href="http://www.800padutch.com/index.html"><span style="color: #660099;">Home</span></a></b><span><br /></span></p></center><p align="LEFT">Intercourse còn là tên của một thị trấn ở tiểu bang Pennsylvania. Muốn đi tới thị trấn Paradise, cũng ở Pennsylvania, người ta phải đi qua thị trấn Intercourse.</p><p align="LEFT">Zip Code của thị trấn Intercouse là 17534, area code điện thoại là 717.Thị trấn này nằm giữa hai thị trấn mang tên là Blue Ball và Paradise.</p><p align="LEFT">Blue Ball cũng là một tên kỳ cục. Nó là tình trạng khó chịu khi người ta không đi tới (?) được thị trấn Intercourse. Ði qua được Intercourse thì tới Paradise (thiên đàng)!</p><p align="LEFT">Vào trang nhà của thị trấn này, người ta sẽ thấy Intercourse có nhiều thứ, nào là Intercourse deals, Intercouse attractions, Intercourse restaurants, Intercourse maps, Intercourse discount, Intercourse vacation, Intercourse packages...</p><p align="LEFT">Thoạt đầu, thị trấn này mang tên là Entercourse do những hội đạo Amish và Mennonite thành lập.</p><p align="LEFT"></p><p align="center"><i><span style="color: blue;"><b>MỒNG / MÙNG?</b></span></i></p><p align="LEFT">Cả hai đều được dùng trước những ngày từ 1 đến 10 mỗi tháng. Nhưng mồng có vẻ được dùng nhiều hơn nên đã thấy xuất hiện trong câu đố:</p><p align="center">Ba chục mà ở một lồng<br />Một chục có mồng, hai chục thì không</p><p align="LEFT">Nếu là mùng thì không thể dùng trong câu đó này được. Câu đố hàm ý cái lồng có ba chục con gà, chỉ có một chục con có mồng (mào), hai chục con kia thì không.</p><p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="color: blue; text-align: start;"><b></b></span><span style="text-align: start;"></span><b style="text-align: start;"></b><b style="text-align: start;"></b><b style="text-align: start;"></b><i style="text-align: start;"></i><b style="text-align: start;"></b><b style="text-align: start;"></b><b style="text-align: start;"></b><i style="text-align: start;"></i></p><p align="LEFT">Thay mồng bằng mùng thì không còn ý nghĩa nữa.</p><p align="center"><span><b>16</b></span><b><span>-11-2007</span></b></p><hr /><p align="center"><i><span style="color: blue;"><b>THIẾT QUÂN LUẬT</b></span></i></p><p align="LEFT"><i>Thiết</i> là đặt ra. Thiết quân luật là áp dụng quân luật (<i>martial laws).</i></p><p align="LEFT">Trong mấy ngày qua người ta nghe nhiều những chữ này nhưng gần như tất cả các bản tin của các báo Việt ngữ đều dùng không đúng.</p><p align="LEFT">Có thể nói:<i> Chính phủ Pakistan thiết quân luật để đề phòng khủng bố lợi dụng thời cơ</i>.</p><p align="LEFT">Nhưng không thể nói<i>: Chính phủ Pakistan ban hành thiết quân luật.</i></p><p align="LEFT">Chữ thiết là thừa vì đã có động từ ban hành. Do đó chỉ cần viết: <i>Chính phủ Pakistan ban hành quân luật</i>.</p><p align="LEFT">Có thể người viết các bản tin này nghĩ thiết là sắt, thiết quân luật là quân luật sắt, rất nghiêm minh?</p><p align="LEFT"></p><p align="LEFT"><i><u><span style="color: blue;"><b>Ông Thái Nguyễn (tnguyen47@yahoo.com)</b></span></u></i></p><p align="center"><i><span style="color: blue;"><b>HẠ TẦNG / HẠ TẰNG CƠ SỞ</b></span></i></p><p align="LEFT">Tằng là chữ Hán. Tầng là tiếng Việt.</p><p align="LEFT">Hạ tằng cơ sở là nền móng ở phía dưới (infrastructures)</p><p align="LEFT"></p><p align="center">Giường kia treo những hững hờ</p><p align="LEFT">Là một câu trong bài Nguyễn Khuyến khóc Dương Khuê lấy điển Trần Phồn tiếp bạn thân là Từ Trĩ mới hạ cái giường xuống. Không có Từ Trĩ thì Trần Phồn không tiếp ai, treo giường lên cao. <i>Hạ tháp</i> là hạ giường xuống để tiếp khách. Nguyễn Khuyến nói là không có Dương Khuê thì không còn bạn hiền để tiếp nữa.</p><p align="LEFT"></p><p align="center"><i>Sa chân bước xuống ruộng dưa<br />Dẫu ngay cho chết cũng ngờ rằng gian</i></p><p align="LEFT">Là hai câu lấy ý của câu <i>qua điền bất nạp lý, lý hạ bất chính quan </i>(qua ruộng dưa thì đừng sửa giầy, đi dưới cây mận thì đừng sửa mũ) nghĩa là tránh làm những chuyện khả nghi.</p><p align="LEFT"></p><p align="center">Tai vách mạch rừng/ dừng</p><p align="LEFT">Ðúng ra phải là dừng. Dừng nghĩa là cái nan để đan thành cái vách. Cũng đọc là dứng.</p><p align="LEFT">Dứt dây động dừng. Cũng có người nói là dứt dây động rừng và giải thích là dứt dây, như dây mây hay những thứ dây leo khác có thể làm động cả rừng cây. Nhưng đúng ra phải là dứt dây động dừng. Các tự điển Tín Ðức Thư Xã, Trần Văn Kiệm đều giải thích như trên.</p><p align="LEFT"></p><p align="JUSTIFY">Câu ông hỏi <i>"Hiếu khách với đẳng cấp thế giới dành cho các minh tinh</i>" có thể được dịch từ Anh ngữ mà chúng tôi đoán là <i>world class hospitality reserved for film stars.</i></p><p align="JUSTIFY">Có thể ông thấy câu tiếng Anh dễ hiểu hơn chăng?</p><p align="JUSTIFY"></p><p align="JUSTIFY"><i><u><span style="color: blue;"><b>Ông Hậu Trần, Garden Grove, California</b></span></u></i></p><p align="JUSTIFY">Chiết tự và nói lái có khác nhau không?</p><p align="JUSTIFY">Chiết tự là sắp xếp lại vị trí những chữ để thành những tiếng khác. Thí dụ tên của nhà văn Khái Hưng là (Trần) Khánh Giư. Ðem Khánh Giư sắp xếp lại, không thêm, không bỏ đi một chữ nào để thành Khái Hưng là phép chiết tự.</p><p align="JUSTIFY">Nói lái là thay đổi vị trí của những chữ đầu để thành những tiếng mới: (Nguyễn) Thứ Lễ thành Thế Lữ.</p><p align="JUSTIFY">Sau đây là một vài chữ dùng chiết tự để thành những tiếng mới.</p><p align="JUSTIFY">GEORGE BUSH: HE BUGS GORE (Ông Bush ấy làm ông Gore rất bực mình vì ông thắng ông Gore ở Florida rất khít khao)</p><p align="JUSTIFY">ELECTION RESULTS (kết quả bầu cử): LIES – LET’S RECOUNT (láo, xạo – đếm lại coi)</p><p align="JUSTIFY">MOTHER-IN-LAW: WOMAN HITLER (người mẹ vợ này chắc bị ghét nhiều lắm)</p><p align="JUSTIFY">DESPERATION (tuyệt vọng): A ROPE ENDS IT (sợi dây thừng chấm dứt mọi chuyện)</p><p align="JUSTIFY">ASTRONOMER (nhà thiên văn học): MOON STARER (người ngắm sao)</p><p align="JUSTIFY">DORMITORY (phòng trong lưu học xá sinh viên): DIRTY ROOM (căn phòng dơ dáy)</p><p align="JUSTIFY"></p><p align="center"><span style="color: blue;"><i><b>La Quán Trung</b></i></span></p><p align="JUSTIFY">Tiểu sử rất mù mờ, sinh khoảng 1330, chết khoảng 1400 tức là cuối đời Nguyên, đầu nhà Minh. Tên họ và nơi sinh cũng không chắc chắn, có sách nói ông là người Sơn Ðông, sách nói Sơn Tây, sách nói Hàng Châu, Giang Tây. Ông sáng tác nhiều nhưng phần lớn bị thất lạc. Nổi tiếng nhất là Tam Quốc Thông Tục Diễn Nghĩa. Một giả thuyết của Vương Kỳ thì cho rằng ông là tác giả Thủy Hử, chứ không phải là Thi Nại Am.</p><p align="JUSTIFY">Vòng vo Tam Quốc là lối ăn nói, lý luận dài dòng, loanh quanh, không mạch lạc, không rõ đầu đuôi, như truyện Tam Quốc.</p><p align="JUSTIFY"></p><p align="JUSTIFY"><i>Cubism</i> là lập thể họa phái như Picasso, Braque...</p><p align="JUSTIFY"><i>Fauvism</i> là dã thú họa phái như Matisse</p><p align="LEFT"><span style="color: blue;"><b></b></span><b></b><i></i><i></i><i></i><b></b><i></i><i></i><i></i><i></i><b></b><b></b><i></i><i></i><i></i></p><p align="JUSTIFY"><i>Impressionism</i> là ấn tượng họa phái như Renoir, Monet</p><p align="center"><b><span>19-10-2007</span></b></p><hr /><p align="center"><i><span style="color: blue;"><b>CAO CẤP</b></span></i></p><p align="JUSTIFY">Việc viết quảng cáo là một nghệ thuật đòi hỏi người viết phải có một khả năng viết và sử dụng ngôn ngữ một cách chính xác, có khả năng thuyết phục.</p><p align="JUSTIFY">Nhưng một số người dịch các quảng cáo của Mỹ sang tiếng Việt, rất tiếc, không có được những khả năng và đòi hỏi ghi ở trên.</p><p align="JUSTIFY">Mới đây, một quảng cáo đọc được trong một nhật báo Việt ngữ ở đây có viết một câu như thế này:</p><p align="JUSTIFY"><b>Món heo quay của em chưa bao giờ cao cấp đến như vậy</b>.</p><p align="JUSTIFY">Tại sao phải viết là <i>"cao cấp"</i> mà không là <i>ngon, khoái khẩu...?</i></p><p align="JUSTIFY">Cao cấp là bậc trên.</p><p align="JUSTIFY">Món heo quay mà cao cấp thì cũng có thể nói <i>trông em cao cấp quá, </i>hay <i>sáng nay em pha cho anh ly cà phê thật cao cấp, </i>hay <i>ối giời ơi, tối hôm qua cái vụ ấy cao cấp dễ sợ...</i></p><p align="JUSTIFY">Không, chúng ta không nói như thế bao giờ cả.</p><p align="JUSTIFY"></p><p align="JUSTIFY"><i><u><span style="color: blue;"><b>Ông Trần Hữu Lý Hamilton, Ontario, Canada</b></span></u></i></p><p align="JUSTIFY">Ông nói là ông thấy xốn con mắt mỗi khi đọc nhũng chữ <i>li hôn, lí do, kỉ niệm, kĩ thuật</i>... trong một tờ báo nọ trong khi đáng lý chúng phải được viết là <i>ly hôn, lý do, kỷ niệm, kỹ thuật...</i></p><p align="JUSTIFY">Xin nói ngay rằng ông không phải là người duy nhất thấy như thế.</p><p align="JUSTIFY">Nhưng cũng không có một qui luật rõ ràng nào về "Y" và "I".</p><p align="JUSTIFY">Có những trường hợp như ông nói, chúng ta chấp nhận, là vì chúng ta gặp nhũng cách viết này từ lúc mới đi học, rồi chúng tiếp tục ở trong đầu chúng ta, và chúng ta không chấp nhận những cách viết khác. Ðó là vì thói quen.</p><p align="JUSTIFY">Nhưng cũng có những trường hợp cả hai cách viết đều được chấp nhận.</p><p align="JUSTIFY"><i>Quý</i> và <i>Quí </i>(tên người) là một.</p><p align="JUSTIFY"><i>Ly</i> và <i>li</i> thì khác nhau. <i>Sai một li, đi một dặm; li vàng; li; li bì </i>(ly bỳ trông rất kỳ / kì ). Nhưng <i>quẻ ly, ly biệt, ly gia, ly hương...</i></p><p align="JUSTIFY">Có trường hợp chỉ có thể có một cách viết: <i>giặt gỵa.</i></p><p align="JUSTIFY">Có những trường hợp cả Y và I đều xuất hiện nhưng đọc và ý nghĩa khác nhau: <i>đai / đay; dui/ duy</i>...</p><p align="JUSTIFY">Nguiễn Ngu Í là cách viết riêng của nhà văn Nguyễn Hữu Ngư, cũng như Trần Thy Nhã Ca, mà không Trần Thị Nhã Ca...</p><p align="JUSTIFY">Chuyện còn dài lắm, thưa ông Lí... Xin lỗi, thưa ông Lý.</p><p align="JUSTIFY"></p><p align="JUSTIFY"><i><u><span style="color: blue;"><b>Ông Nguyễn Ngọc Thái, Pasadena, California</b></span></u></i></p><p align="JUSTIFY">Hai câu tả cảnh Huế là:</p><p align="center"><i>Gió đưa cành trúc la đà<br />Tiếng chuông Thiên Mụ, canh gà Thọ Xương</i></p><p align="JUSTIFY">Chùa Thiên Mụ nằm ở Kim Long, nhìn sang bên kia sông Hương là làng Long Thọ.</p><p align="JUSTIFY">Cũng có mấy câu khác gần giống như thế, nhưng cảnh lại là ở Hà Nội như ông dẫn trong thư:</p><p align="center"><i>Gió đưa cành trúc la đà<br />Tiếng chuông Trấn Võ, canh gà Thọ Xương<br />Mịt mù khói tỏa ngàn sương<br />Nhịp chày Yên Thái, mặt gương Tây hồ</i></p><p align="JUSTIFY">Trấn Võ là đền Quan Thánh ở cạnh hồ Tây. Yên Thái là tên khác của làng Bưởi. Làng Bưởi ngày xưa có nghề làm giấy nên nhịp chày Yên Thái là tiếng chày giã bột giấy. Tây hồ là hồ Tây, xưa còn có tên là Dâm Ðàm hay Ðoài hồ.</p><p align="JUSTIFY">Như vậy phải chăng có hai làng Thọ Xương, và cả hai làng đều có tiếng gà gáy vọng sang?</p><p align="JUSTIFY">Canh gà là món canh nấu bằng thịt gà (?) của một ông dân biểu Việt Nam sang Mỹ nấu cho Mỹ ăn và gọi là "<i>Tho Xuong chicken soup</i>". Rất tiếc chúng tôi không nhớ tên của ông dân biểu này.</p><p align="JUSTIFY">Hồ Tây nằm cạnh hồ Trúc Bạch nhưng trước đây, hồi thế kỷ 17, hai hồ này là một. Con đường chạy giữa hai hồ này là đường Cổ Ngư.</p><p align="JUSTIFY">Ðường Cổ Ngư thực ra tên là Cố Ngự. Cố là vững bền; ngự là ngăn, chống là giữ vững. Năm 1620, dân chúng ở gần hai hồ này đắp lên một con đê chắn cá gọi là đê Cố Ngự.</p><p align="JUSTIFY">Ngày nay, con đường này mang tên là đường Thanh Niên.</p><p align="JUSTIFY">Bánh tôm thì là bánh tôm Cổ Ngư. Không có bánh tôm Cố Ngự.</p><p align="JUSTIFY">Ðã đọc sai thì cho... ăn sai luôn.</p><p align="JUSTIFY">Yên Phụ là tên một làng ở Hà Nội, nơi có một con đê ngăn nước sông Hồng. Làng này cũng có tên là Yên Hoa.</p><p align="JUSTIFY">Yên hoa là khói và hoa, là người kỹ nữ. Xóm yên hoa (không viết hoa, danh từ chung) là xóm kỹ nữ, xóm điếm.</p><p align="JUSTIFY"></p><p align="JUSTIFY"><i><u><span style="color: blue;"><b>Cụ Nguyễn Bảy, Garden Grove, California</b></span></u></i></p><p align="JUSTIFY">Ðồng ý với cụ lối nói ấy chẳng hay ho gì, mà lại không cần thiết.</p><p align="JUSTIFY">Tại sao phải nói <i>em bé 5 ngày tuổi</i> mà không nói <i>em bé (mới sinh) được 5 ngày</i>?</p><p align="JUSTIFY">Cũng thế, chúng ta vẫn nói <i>em bé được ba tháng; cậu nhỏ lên bẩy; ông Ba 52...</i> là đủ.</p><p align="JUSTIFY">Ðâu cần nói em bé ba tháng tuổi; căn nhà 18 năm tuổi; chiếc xe 6 năm tuổi...</p><p align="JUSTIFY"></p><p align="JUSTIFY"><i><u><span style="color: blue;"><b>Bác Bẩy, thính giả đài Little Saigon Radio</b></span></u></i></p><p align="JUSTIFY">Bài "Ò e rô be đánh đu" không phải của Việt Nam. Bài hát này gốc Tô Cách Lan nguyên là một bài thơ của Robert Burns viết hồi thế kỷ 18. Ngày nay, bài hát này được hát lên trong đêm giao thừa Tây để nói về hy vọng, tình bạn...</p><p align="JUSTIFY">Tên của bài hát này là <i>Auld Lang Syne</i>, viết theo tiếng Anh mới là <i>Old Long Since</i>, ngày xa xưa ấy.</p><p align="JUSTIFY">Bài ca này được dùng trong phim <i>Waterloo Bridge</i> do Robert Taylor đóng chung với Vivian Leigh. Phiên bản tiếng Pháp của phim này là <i>La valse dans l’ombre,</i> trong phim, bài ca này, <i>Valser dans l’ombre,</i> được hát bằng tiếng Pháp:</p><p align="JUSTIFY"></p><p align="JUSTIFY">Valser dans l’ombre entre tes bras,<br />Tourner, tourner sans bruit.<br />Bercer ton ombre sur mes pas,<br />Valser dans la nuit</p><p align="JUSTIFY">Ne plus compter le temps<br />Ne plus savoir ce qui m’attend<br />Ne croire en un rêve éperdu<br />Transporté dans l’inconnu.</p><p align="JUSTIFY"></p><p align="JUSTIFY">Blottir dans l’ombre de ton coeur,<br />Mon coeur et mon désir.<br />Cueillir dans l’ombre de bonheur<br />D’un jour prêt à fleurir.</p><p align="JUSTIFY"></p><p align="JUSTIFY"><span style="color: blue; text-align: start;"><b></b></span><span style="text-align: start;"></span><b style="text-align: start;"></b><b style="text-align: start;"></b><i style="text-align: start;"></i><i style="text-align: start;"></i><b style="text-align: start;"></b><i style="text-align: start;"></i><i style="text-align: start;"></i><i style="text-align: start;"></i><i style="text-align: start;"></i><i style="text-align: start;"></i><b style="text-align: start;"></b><i style="text-align: start;"></i><i style="text-align: start;"></i><b style="text-align: start;"></b><b style="text-align: start;"></b><i style="text-align: start;"></i></p><p align="JUSTIFY">Sentir ton coeur troublé<br />Contre mon coeur abandonné.<br />Frémir comme un oiseau brisé<br />Au vertige d’un baiser</p><p align="center"><b><span>21-12-2007</span></b></p><hr /><p align="LEFT"><i><u><span style="color: blue;"><b>Cụ Lê Văn Lâm, Fountain Valley, California</b></span></u></i></p><p align="LEFT">Kính gửi cụ lời của bài hát cụ hỏi, bài <i>Tant qu’il y aura des étoiles </i>của Hornez-Vendresse / Scotto, do Tino Rossi hát năm 1936:</p><p align="LEFT"></p><p align="LEFT">On est des clochards on n’a pas d’abri<br />On vit dans les rues sans fin<br />On a l’ventre vide et le coeur meurtri<br />Et l’on crève de froid et de faim<br />Mais nous avons nos richesses malgré tout<br />Le vent du soir le printemps si doux<br />Tout ca c’est à nous.</p><p align="LEFT">Tant qu’il y aura des étoiles<br />Sous la voute des cieux<br />Y’aura dans la nuit sans voile<br />Du bonheur pour les gueux<br />Nous les gars sans fortune<br />Nous avons nos trésors<br />Seul un rayon de lune<br />Vaut le plus beau décor<br />Ici à la belle étoile<br />On s’ra toujours heureux<br />Tant qu’il y aura des étoiles<br />Sous la voute des cieux</p><p align="LEFT">Y’a pas de tapis en dessous des ponts<br />Ni de ciel de lit en soie<br />Mais il y a de l’air je vous en réponds<br />Et puis l’on s’y trouve chez soi<br />On est bercé pau la chanson du vent<br />On n’a pas chaud mais on fait pourtant<br />Des rêves enivrants</p><p align="LEFT"></p><p align="LEFT">Xin cụ thông cảm, chương trình điện toán của chúng tôi không có dấu <i>cédille</i> cho chữ "c" và không đánh được dấu mũ cho chữ <i>voute</i>. Mấy bài hát kia xin khất đến các số báo sau.</p><p align="LEFT">Bài thơ cụ hỏi chúng tôi không biết. Có đi tìm và hỏi nhưng chưa được.</p><p align="LEFT"></p><p align="LEFT"><i><u><span style="color: blue;"><b>Ông Nguyễn Vị, Denver Colorado</b></span></u></i></p><p align="LEFT">Bài ông hỏi:</p><p align="LEFT">Vốn ở lâm tuyền đã bấy nay<br />Khi ra, dễ khiến thế gian say<br />Lung linh chính trực, mười phân thẳng<br />Dạ vẫn hư linh một tiết ngay<br />Ðộng sóng, tuôn mây khi chán miệng<br />Nghiêng trời lệnh đất, thuở buông tay<br />Dưới từ giã lục, trên đền đỏ<br />Ai chẳng quen hơi mến nết này</p><p align="LEFT">Hiện không ai biết tác giả tên là gì. Bài thơ tả cái xe điếu làm bằng trúc. Hai câu thực có những chữ được tổng thống Diệm dùng để tả cây trúc, biểu tượng của đệ nhất cộng hòa: <i>tiết trực tâm hư</i>. Hai câu luận cũng cho thấy hình ảnh cái xe điếu: <i>thủy hỏa tương giao sôi sùng sục,</i> cảnh nước ở trong điếu, lửa từ đóm. <i>Nghiêng trời lệch đất</i> là cảnh say thuốc lào. <i>Giã lục</i> là thứ dân; nền đỏ là chốn cao sang.</p><p align="LEFT"></p><p align="LEFT">Hai câu <i>Ðập cổ kính ra tìm lấy bóng /xếp tàn y lại để dành hơi</i> không phải của vua Dực Tôn, mà là của Ôn Như Hầu Nguyễn Gia Thiều vua mượn tạm. Hai câu của Nguyễn Gia Thiều là <i>đập mảnh gương ra tìm lấy bóng / xếp manh áo lại để dành hơi</i>. Trần Danh Án dịch ra chữ Hán: <i>Ðả phá lăng hoa tầm cựu ảnh / Trùng phong sam (khâm) tử hộ dư hương</i>.</p><p align="LEFT"><i>Liễu đứng ngồi</i> trong câu thứ tư của bài <i>Khóc Thị Bằng </i>của Dực Tông lấy từ điển <i>tam miên</i> là ba giấc ngủ của một cây liễu trong vườn của vua Hán. Cây liễu này theo điển tích mỗi ngày ngủ ba lần, rồi lại dậy ba lần. Hình ảnh đó được dùng để nói về nỗi nhớ người cung phi của nhà vua: ngó ra ngõ, nhìn xuống sân chỉ thấy cây liễu dáng như người cung phi khi đứng, lúc ngồi.</p><p align="LEFT"></p><p align="LEFT"><i><u><span style="color: blue;"><b>Bác sĩ Nguyễn Ðức Tùng Falls Church, Virginia</b></span></u></i></p><p align="LEFT">Bác sĩ nên coi chừng mấy cô trình dược viên và những cái <i>business cards</i> của các cô nếu các cô nhất định giải thích MBA là <i>Married But Available</i>. Bà nhà biết được thì khổ bác sĩ.</p><p align="LEFT">Những cấp bằng khác cũng có thể đọc để mang những nghĩa rùng rợn không kém:</p><p align="LEFT">BA: Bachelor and Available</p><p align="LEFT">MA: Married but Available</p><p align="LEFT">Ph. D: Pushing Hard for a Divorce</p><p align="LEFT">Chỉ có bằng BS và MS là an toàn cho bác sĩ:</p><p align="LEFT">BS: Bull Shit</p><p align="LEFT">MS: More bull Shit</p><p align="LEFT">Ph. D: Piling Higher and Deeper</p><p align="LEFT"></p><p align="center"><span style="color: blue;"><i><b>PEE PARK</b></i></span></p><p align="LEFT">Trong một bức hình của thông tấn xâ AFP, hai công dân Trung quốc đang thoải mái đứng cạnh một tấm bảng. Tươi cười thoải mái là phải. Có nguyên một cái công viên để làm chuyện phóng uế thì làm sao không vui cho được: PEE PARK.</p><p align="LEFT">Nếu muốn thu tiền đậu xe thì nhớ viết cho đúng là FEE PARK. Viết sai thành PEE thì tiền không thu được, chỉ có khai mùi nước đái thì khách Thế Vận Hội nào chịu nổi.</p><p align="LEFT">Trong đoạn tin của AFP , ở Trung quốc còn có những tấm bảng nguyên văn: PUBIC TOILET.</p><p align="LEFT">PUBIC là cái âm phụ, là cái gò đống ngổn ngang kéo lên (?) ở khu vực chiến lược phụ nữ. Ðàn bà ở Hoa lục kỳ cục quá là kỳ cục. Ai đời cái ấy (?) , cái âm phụ (pubic) cũng có nhà tiêu riêng nữa sao?<br />Muốn nói nhà tiêu công cộng thì phải thêm chữ "L" (?) vào mới được: PUBLIC. Thiếu "L" là phiền lắm.</p><p align="LEFT">Mấy năm trước, tấm bảng đồng gắn trên cổng tòa lãnh sự của Cộng Hòa Nhân Dân Trung Hoa ở Miến Ðiện do người phụ trách mục <i>Traveller’s Tales</i> của tờ Far Eastern Economic Review chụp được cho thấy hàng chữ này được khắc ở trên: PEOPLE’S REPUBIC OF CHINA.</p><p align="LEFT">Lại thiếu chữ "L" để thành REPUBIC. Nhưng REPUBIC thì hơi vô lý. Tại sao lại phải có "RE" là lại, tái, lần nữa cho cái âm phụ này? Bộ một lần (?) chưa đủ sao?</p><p align="LEFT">Thiếu "L" là thành REPUBIC ngay.</p><p align="JUSTIFY"><span style="color: blue; text-align: start;"><b></b></span><span style="text-align: start;"></span><b style="text-align: start;"></b><i style="text-align: start;"></i><b style="text-align: start;"></b><i style="text-align: start;"></i><i style="text-align: start;"></i><b style="text-align: start;"></b><b style="text-align: start;"></b></p><p align="LEFT">Muốn thành Cộng Hòa Nhân Dân Trung Hoa thì phải có "L".</p><p align="center"><b><span>23-11-2007</span></b></p><hr /><p align="LEFT"><i><u><span style="color: blue;"><b>Trả lời ông Nguyễn Tử Hạnh, Tampa, Florida</b></span></u></i></p><p align="LEFT"><i>Bóp</i> là danh từ mượn của tiếng Pháp. Nó còn được gọi là cái <i>bóp tầm phơi,</i> từ danh từ <i>portefeuille</i> của tiếng Pháp.</p><p align="LEFT">Danh từ "<i>bóp da"</i> mà ông hỏi trong thư là cái... ấy. Ðây là danh từ nghe thấy ở miền nam, không có ở miền bắc. Bóp ở miền bắc là ví.</p><p align="LEFT">Cái "<i>bóp da"</i> cùng nghĩa với cái <i>"bằng cấp da</i>":</p><p align="center"><i>Một cái bằng cấp da bằng ba cái bằng cấp giấy</i>.</p><p align="LEFT">Nhưng các đại học ở Mỹ lại dùng da cừu (<i>sheep skin</i>) để viết tên sinh viên tốt nghiệp nên danh từ <i>sheep skin</i> trong tiếng Anh cũng có nghĩa là tấm văn bằng. Nhưng không nên gọi nó là bằng cấp da mặc dù nó là da thật.</p><p align="LEFT"></p><p align="LEFT"><i>Kẻ</i> là tiếng cổ nghĩa là làng như trong Kẻ Sặt, Kẻ Noi, Kẻ Mơ...</p><p align="LEFT">Kẻ Chợ là tên cũ gọi Hà Nội.</p><p align="LEFT"></p><p align="LEFT">Lệ Chi Viên là tên trang trại của Nguyễn Trãi, nơi vua Lê ghé lại và qua đời khiến Nguyễn Trãi bị oan mang tội giết vua.</p><p align="LEFT">Người Hoa tin rằng trái vải là tượng trưng cho phúc lợi, phát tài vì chữ "lệ" đọc lên nghe gần với chữ "lợi", trong khi quả lê thì kiêng vì lê đọc lên nghe gần với chữ "ly" như trong "ly biệt".</p><p align="LEFT"><i>Ðào</i> chữ Hán là quả đào, quả của cây đào, hoa mầu đỏ nở vào dịp tết:</p><p align="LEFT"><i>Ðào hoa y cựu tiếu đông phong</i> (hoa đào năm ngoái còn cười gió đông) thơ Thôi Hộ.</p><p align="LEFT">Trong tiếng Việt, <i>đào</i> là tiếng miền trung để gọi quả <i>roi</i> ở miền bắc và trái <i>mận</i> ở trong nam.</p><p align="LEFT"></p><p align="LEFT"><i><u><span style="color: blue;"><b>Cụ Trần Tuyển, Garden Grove, California</b></span></u></i></p><p align="LEFT">Bà Banh hay bà Ðanh?</p><p align="LEFT">Bà Banh tên là Ðặng Tần Anh người tỉnh Hà Tây là một phụ nữ dâm đãng nổi tiếng. Sau khi chết, dân làng tạc một pho tượng khỏa thân, nói là tượng của bà Banh. Bên cạnh pho tượng gỗ này có để một cái que bằng gỗ để dân làng hay khách đi qua cầm lên, thọc vào bộ phận kín của tượng để lấy hên.</p><p align="LEFT">Bà Ðanh là tên một phụ nữ lập lên ngôi chùa ở ngoại ô Hà Nội, làng Thụy Khuê. Chùa có từ thời nhà Lê. Ðầu thế kỷ 20, người Pháp xây một ngôi trường ở đây, có thể là trường Bưởi. Chùa bà Ðanh phải di chuyển đến Phúc Lâm, số người đến lễ chùa vắng đi rất nhiều nên có câu tục ngữ " Vắng như chùa bà Ðanh".</p><p align="LEFT">Những nhân vật khác mà cụ nêu tên như cô Ba Tí, cô Tư Hồng, bà Lang Trọc, bà Ðiểm, bà Hom... đều là những nhân vật có thật.</p><p align="LEFT">Bà Bầu không có công trạng gì hết ngoài việc mở cái quán dưới gốc một cây da. Ở Chợ Lớn có đường Da Bà Bầu gần sân vận động Cộng Hòa cắt ngang qua đường Triệu Ðà, Nguyễn Lâm và Nguyễn Kim. Ðường Da Bà Bầu nay là đường Nhựt Tảo, tên khúc sông Nguyễn Trung Trực đốt cháy một chiến hạm của Pháp.</p><p align="LEFT"></p><p align="LEFT">Bà Huyện Thanh Quan tên thật là Nguyễn thị Hinh. Tên này không thường được nhắc tới, mà thường chỉ nhắc là bà Huyện Thanh Quan vì phu quân làm tri huyện ở Thanh Quan. Bà quê ở phường Nghi Tàm huyện Vĩnh Thuận, Hà Nội. Chồng bà, ông tri huyện Thanh Quan tên là Lưu Nguyên Ôn, người làng Nguyệt Áng huyện Thanh Trì tỉnh Hà Ðông. Ông huyện qua đời năm 43 tuổi. Bà ở vậy nuôi con. Vua Minh Mạng vời bà vào cung làm cung trung giáo tập để dậy học cho các cung phi và công chúa. Bà để lại không nhiều thơ nhưng tất cả đều có giọng riêng, không thể lẫn vào của ai khác. Nhà phê bình Nguyễn Hưng Quốc cho rằng thơ Thanh Quan hay nhất là hai câu cuối. Hai câu này luôn luôn trải ra một nỗi bâng khuâng, buồn nhưng lại rất thanh cao.</p><p align="LEFT"></p><p align="LEFT"><i><u><span style="color: blue;"><b>Cô Hoàng Thiên Kim, Santa Ana, California</b></span></u></i></p><p align="LEFT"><i>Kì đà cản mũi</i> có hai lối giải thích.</p><p align="LEFT">Kì đà là khúc ngã ba của sông nước chẩy siết làm tầu thuyền rất khó di chuyển.</p><p align="LEFT">Cách giải thích thứ hai là những người đi thuyền tin là thuyền đang đi mà một con kỳ đà lăn ra trước mũi thuyền là điềm không hay.</p><p align="LEFT"><span style="color: blue;"><b></b></span><b></b><i></i><i></i><i></i><i></i><i></i><b></b><b></b><i></i><i></i></p><p align="LEFT"><i>Kì đà cản mũi</i> được dùng với nghĩa là ngăn cản việc làm hay dự tính của người khác một cách cố ý.</p><p align="center"><span><b>26</b></span><b><span>-10-2007</span></b></p><hr /><p align="JUSTIFY"><u><i><span style="color: #2b00fe;"><b>Cô Thúy Hoa, Falls Church, Virginia</b></span></i></u></p><p align="JUSTIFY"><i>Tiêu tao</i> là gì?</p><p align="JUSTIFY"><i>Tiêu</i> có nhiều nghĩa, ở đây là vắng vẻ, tịch mịch. <i>Tao</i> là buồn bã.</p><p align="JUSTIFY"><i>Tiêu tao</i> là buồn thảm:</p><p align="JUSTIFY">Sá chi những bậc tiêu tao</p><p align="JUSTIFY"><i>Dột lòng mình cũng nao nao lòng người</i> (Kiều)</p><p align="JUSTIFY"><i>Tao nhân</i> là người văn chương, văn học. Nguyên chữ này gốc từ bài Ly Tao, một bài văn của Khuất Nguyên. Văn học cổ điển Trung quốc có một thể văn gọi là Tao. Từ đó, <i>tao nhân</i> nghĩa là ngừời văn học. <i>Tao nhân</i> thường đi với <i>mặc khách. Mặc</i> là mực. <i>Mặc khách</i> là người chữõ nghĩa, văn học.</p><p align="JUSTIFY"><i>Tiêu nhân</i> không liên quan gì đến tao nhân. <i>Tiêu</i> ở đây là tối, đêm. <i>Tiêu nhân</i> là người đi đêm, kẻ trộm, cũng có nghĩa là tiểu nhân.</p><p align="JUSTIFY"><i>Tiêu tâm</i> là lòng cây chuối. Cây chuối khi chặt ngọn vẫn sống, vẫn trổ bông, ra quả. Nghĩa bóng là lòng ác của người tiểu tâm khó mà trừ được.</p><p align="JUSTIFY"></p><p align="JUSTIFY">Tại sao không gọi là <i>hoa </i>mà gọi là <i>huê</i> hay <i>bông</i>? Các chữ này có giống nhau không?</p><p align="JUSTIFY"><i>Hoa </i>là chữ Hán. <i>Bông</i> là chữ Nôm. Gọi là<i> bông</i> hay <i>huê </i>thay vì <i>hoa</i> là để kiêng tên bà Hồ thị Hoa, vợ của vua Minh Mạng.</p><p align="JUSTIFY"></p><p align="center"><i>Thọ Xương hay Thọ Cương?</i></p><p align="JUSTIFY">Ðộc giả Minh Ngọc ở New York cho biết Thọ Cương mới đúng. Thọ Xương là làng ở ngoại ô Hà Nội. Thọ Cương là một ngôi làng ở Huế. Thọ Cương bị đọc lầm thành Thọ Xương.</p><p align="JUSTIFY">Nhưng theo giáo sư Bửu Biền trong cuốn Câu Hò Tiếng Hát Xứ Huế thì là Thọ Xương như chính cụ Ưng Bình Thúc Dạ Thị cũng có dẫn:</p><p align="JUSTIFY"><i>Gió đưa cành trúc là đà<br />Tiếng chuông Thiên Mụ canh gà Thọ Xương<br />Thuyền về xuôi mái sông Hương<br />Có nghe tâm sự đôi đường đắng cay<br /></i>(trang 84)</p><p align="JUSTIFY"></p><p align="JUSTIFY"><i><u><span style="color: blue;"><b>Ông Nguyễn Hữu Thịnh, Calgary, Canada</b></span></u></i></p><p align="JUSTIFY">Nam Phương Hoàng Hậu tên là Marie Thérèse Nguyễn Hữu thị Lan sinh tại Gò Công ngày 14 tháng 12 năm 1914 thuộc một gia đình giầu có. Bà còn có tên là Mariette khi theo học tại trường Couvent des Oiseaux ở Neilly-Sur-Seine từ năm 12 tuổi.</p><p align="JUSTIFY">Bà đính hôn với vua Bảo Ðại ngày 9 tháng 3 năm 1934 ở Ðà Lạt và lễ thành hôn cử hành ngày 20 tháng 3 năm 1934 tại Huế.</p><p align="JUSTIFY">Bà có với vua Bảo Ðại 5 con là Hoàng Tử Bảo Long (1936-2007); Công Chúa Phương Mai (1937); Công Chúa Phương Liên (1938); Công Chúa Phương Dung (1942) và Hoàng Tử Bảo Thắng (1943).</p><p align="JUSTIFY">Nam Phương Hoàng Hậu sang Pháp sống với các con từ năm 1947 tại Chateau Thorens ở ngoại ô Cannes. Bà và vua Bảo Ðại ly thân năm 1955.</p><p align="JUSTIFY">Nam Phương Hoàng Hậu qua đời ngày 16 tháng 9 năm 1963 vì bệnh tim tại Domaine de la Perche ở làng Chabrignac, Corrèze và được an táng tại nghĩa trang của làng.</p><p align="JUSTIFY">Vua Bảo Ðại qua đời ngày30 tháng 7 năm 1997. Ngoài Nam Phương Hoàng Hậu, vua Bảo Ðại còn có 4 người vợ khác, trong đó có một phụ nữ người Pháp tên là Monique Baudot ở với ông cho đến lúc chết. Ông phong cho bà làm Thái Phương Hoàng Hậu. Bà Monique Baudot còn có tên là Vĩnh Thụy, tên của chính vua Bảo Ðại.</p><p align="JUSTIFY">Ba người kia trong đó có một người là một phụ nữ trong hoàng tộc sinh cho ông một công chúa tên là Phương Thảo. Ông cưới bà Bùi Mộng Ðiệp năm 1955 có với ông hai con là Công Chúa Phương Minh (1949) và Hoàng Tử Bảo Ân (1953). Một phụ nữ người Hoa tên là Hoàng ông cưới năm 1946 không có con.</p><p align="JUSTIFY">Ông cũng liên hệ vói một vũ nữ tên là Lý Lệ Hằng ở Hà Nội.</p><p align="JUSTIFY"></p><p align="JUSTIFY"><u><i><span style="color: #2b00fe;"><b>Cụ Chu Viễn, Garden Grove, California</b></span></i></u></p><p align="JUSTIFY">Bài thơ tiếng Pháp cụ gửi cho đọc là bài Tặng Biệt của Ðỗ Mục:</p><p align="JUSTIFY">Poème D’Adieu</p><p align="JUSTIFY">Une grande passion ressemble à l’indifférence:<br />Devant la coupe muette, nul sourire ne vient aux lèvres.<br />C’est la bougie qui brule les affres de l’adieu:<br />Jusqu’au point du jour, pour nous, elle verse des larmes.</p><p align="JUSTIFY">Chúng tôi tìm được hai bản dịch tiếng Anh xin gửi cụ để thấy bài thơ được hiểu không cùng một lối:</p><p align="JUSTIFY">Love assumes the color of unlove<br />But at a farewell feast our smiles fail<br />Even the wax candle feels our sorrow<br />And at night sheds tears in honor of our separation</p><p align="JUSTIFY">(Robert Payne)</p><p align="JUSTIFY">How can a deep love seem deep love<br />How can it smile, at a farewell feast?<br />Even the candle, feeling our sadness<br />Weeps, as we do, all night long</p><p align="JUSTIFY">(Witter Bynner)</p><p align="JUSTIFY">Ðây là nguyên văn chữ Hán:</p><p align="JUSTIFY">Tặng Biệt (kỳ nhị)</p><p align="JUSTIFY">Ða tình khước tự tổng vô tình<br />Duy giác tôn tiền tiếu bất thành<br />Lạp chúc hữu tâm hoàn tích biệt<br />Thế nhân thùy lệ đáo thiên minh</p><p align="JUSTIFY">Nghĩa tiếng Việt là đa tình mà lại như là vô tình; chỉ biết ngồi trước ly rượu không sao cười được; ngọn nến vì có lòng nên vẫn còn tiếc thương cho cuộc ly biệt đã thay người để nhỏ lệ cho đến lúc trời sáng.</p><p align="JUSTIFY">Chúng tôi xin dịch thử sang lục bát:</p><p align="LEFT"><span style="color: blue;"><b></b></span><b><span style="color: blue;"></span></b><i></i><i></i><i></i><i></i><i></i><i></i><i></i><span></span><i></i><span></span><span style="color: blue;"><b></b></span><i></i><span></span><b></b><span></span><span style="color: blue;"><b></b></span><i></i><i></i><i></i><i></i><i></i></p><p align="JUSTIFY">Ða tình lại tựa vô tình<br />Nâng ly, mà vẫn lặng thinh chẳng cười<br />Nến kia nhỏ lệ thay người<br />Lòng còn sót đến lúc trời rạng đông</p><p align="center"><b><span>28-12-2007</span></b></p><hr /><p align="LEFT"><i><u><span style="color: blue;"><b>Cụ Nguyễn Văn Sâm, Westminster, California</b></span></u></i></p><p align="LEFT">Ðồng ý hoàn toàn với cụ không thể là <i>"út nữ "</i> hay <i>"út nam" </i>vì "nữ" và "nam" là tiếng Hán trong khi "út" là tiếng Việt. Nôm Hán không thể đề huề như thế được. Tại sao không gọi là thứ nữ hay thứ nam, hoặc con gái út, con trai út?</p><p align="LEFT">Chuyện đề huề Hán Nôm xẩy ra đã nhiều. Nên thuần nhất là hơn. Hán thì Hán cả, Nôm thì Nôm hết.</p><p align="LEFT"><i>Chia vui</i> là những chữ không nên dùng. Niềm vui của hai họ trong dịp cưới xin thì tại sao lại san sẻ lấy bớt đi của gia đình tân lang và tân giai nhân? Phải góp vui, phải chung vui phải chúc mừng cho hai họ chứ.</p><p align="LEFT">Chỉ nên chia sẻ nếu đó là nỗi buồn. Chia buồn, góp vui.</p><p align="LEFT">Nhưng thưa cụ những thói quen đó khó đổi. Cũng như nhiều người vẫn nói xấu Chúa, đổ tội ác cho Chúa khi đăng báo "<i>đau đớn báo tin</i>" người thân trong gia đình <i>"được (?) Chúa gọi về</i>".</p><p align="LEFT">Không. Chúa không bao giờ ác như thế. Việc Chúa làm (gọi về) không nên đón nhận bằng những <i>" đau"</i> cùng " <i>đớn".</i></p><p align="LEFT">Nhưng nhũng cáo phó trên báo vẫn tiếp tục viết như thế. Còn xúc phạm Chúa như thế cho đến bao giờ nữa?</p><p align="LEFT">Hai chữ "<i>chia sẻ"</i> là những chữ bị lạm dụng quá nhiều trong mấy năm qua. Có lẽ nay là lúc chúng ta cho hai chữ này nghỉ xả hơi vài năm chăng?</p><p align="LEFT">Một ông bán xe được một xướng ngôn viên yêu cầu "<i>chia sẻ"</i> những xe đang đậu tại hãng. Ông liền "<i>chia sẻ" </i>mười mấy cái Toyota, Honda. Chia sẻ như thế là nghĩa lý gì?</p><p align="LEFT">Một xướng ngôn viên khác thì cám ơn quí thính giả đã "<i>chia sẻ" </i>mấy tin buồn với cô. Ô hay, chúng tôi đang bắt đầu ngày mới, mong có được một ngày tử tế. Tại sao bắt chúng tôi "<i>chia sẻ</i>" những tin buồn của các gia đình chúng tôi không hề quen hay biết. Cáo phó là do chữ <i>cáo </i>nghĩa là báo cho biết; <i>phó</i> là tin về cái tang. Cáo phó là thông báo về sự ra đi của một người. Tại sao bắt người nghe "<i>chia sẻ"</i> cái tin không vui đó? Thông báo cho chúng tôi biết là đủ rồi. Nếu là quen biết với tang gia, chúng tôi sẽ đến để chia sẻ nỗi buồn đó với tang quyến. Nhưng nếu chúng tôi không quen biết thì tại sao lại mời chúng tôi "chia sẻ".</p><p align="LEFT">Mấy câu cụ hỏi thì xin trả lời chúng tôi cũng không biết tên tác giả:</p><p align="LEFT">Bất ẩm Thạch Hãn thủy<br />Bất thực Lương Quán kê<br />Bất giao Nguyệt Biều hữu<br />Bất thú Dạ Lê thê</p><p align="LEFT">Nhưng không làm những điều ấy thì không biết tác giả còn gì để vui sống trong đời này nữa. Cụ cho biết mấy câu trên đọc được từ những năm đầu của thập niên 50. Lúc ấy, người phụ trách mục này chưa biết thưởng thức mấy món ở quanh xứ Huế.</p><p align="LEFT">Cảm ơn cụ rất nhiều.</p><p align="LEFT"><i><u><span style="color: blue;"><b>Nữ độc giả An Thau (?) Los Angeles</b></span></u></i></p><p align="LEFT"><i>Tham quan</i> có thể hiểu là đi thăm viếng, quan sát, đồng thời cũng có nghĩa là quan ăn hối lộ như cô viết trong thư.</p><p align="LEFT">Tham quan là quan lại tham nhũng. Cũng có khi nói là quan tham, lại nhũng.</p><p align="LEFT">Oan nghiệp và oan nghiệt là một. Cả hai đều nghĩa là oan trái và ác nghiệp.</p><p align="LEFT">Nghiệt là cái mầm làm ác, cái nguyên nhân làm ác. Nghiệt và nghiệp cùng nghĩa với nhau nên nghiệp chướng cũng còn có thể nói là nghiệt chướng.</p><p align="LEFT">Oan gia là người thù hằn. Tự điển Ðào Duy Anh ghi thêm tiếng Pháp là<i> ennemi</i>. Oan gia cũng có nghĩa là nhà bị những oan trái lâu đời.</p><p align="LEFT">Tuổi oan là tuổi của những người ra đời vào gần cuối năm cũ, bước sang năm mới đã bị tính là 2 tuổi trong khi chưa được một năm.</p><p align="LEFT">Oan ương hay uyên ương cùng là một.</p><p align="LEFT">Oan cầm là con chim bị oan uổng, tức là con chim Tinh Vệ. Tinh vệ, theo cổ tích Trung Hoa, là con gái vua Viêm Ðế chết đuối ngoài biển, hóa thành một giống chim nhỏ cứ tha đá ở núi Tây về lấp biển Ðông cho hả giận. Thành ngữ Tinh Vệ hàm (ngậm) thạch (đá) là do điển này mà ra.</p><p align="LEFT">Nhưng oan ương / uyên ương lại là tên của một giống chim khác: chim mái là ương, chim trống là oan. Giống chim này luôn luôn ở cạnh nhau, sống suốt đời với nhau. Vì thế, uyên ương thường được dùng để chỉ một cặp trai gái quấn quýt không rời nhau (trước khi ra toà), là cảnh vợ chồng thương nhau. Uyên ương thực ra chỉ là một giống vịt trời. Thiên nga cũng là giống chim một vợ một chồng.</p><p align="LEFT">Một điển khác thì lại nói oan ương là một giống ốc nhỏ. Một con là oan, con kia là ương. Bỏ hai con vào cái đĩa. Vắt chanh vào thì con oan kiếm con ương là dính vào nhau (cho chết chùm luôn).</p><p align="LEFT">Cả hai đều là những truyền thuyết, không có được bao nhiêu sự thật.</p><p align="LEFT">Dính như sam thì con nào lúc ấy (?) chẳng đeo, chẳng dính với nhau. Cứ gì phải là sam mới dính, mới đeo.</p><p align="LEFT">Khẩu nghiệp là chữ của nhà Phật là tội về lời nói ác độc do chữ khẩu là miệng và nghiệp là duyên kiếp sẵn từ trước.</p><p align="LEFT">Cám ơn đã hỏi những câu lý thú.</p><p align="LEFT"><i><u><span style="color: blue;"><b>Ông Khoa Trần, Arlington, Virginia</b></span></u></i></p><p align="LEFT"><i>Annus Horribilis</i> là những chữ xuất hiện trong một diễn văn của nữ hoàng Anh Elizabeth đệ Nhị đọc năm 1992 nhân kỷ niệm 40 năm nữ hoàng lên ngôi. Trong bài này, có một câu nữ hoàng dùng để mô tả những khó khăn và đau đầu của hoàng gia nước Anh trong năm 1992: Năm 1992 không phải là năm tôi có thể vui mừng nhìn lại. Theo lời của một trong những nhà báo nhiều thiện cảm (với hoàng gia) thì năm qua là một năm kinh khủng (<i>1992 is not a year on which I shall look back with undiluted pleasure. In the words of my more sympathetic correspondents, it has turned out to be an Annus Horribilis.)</i></p><p align="LEFT">Năm 1992 là năm hoàng tử Andrew và vợ là Sarah ly thân. Một số hình ảnh chụp Sara với bạn trai được phổ biến trên báo. Năm 1992, công chúa Anne ly dị chồng là Mark Phillips. Cũng trong năm 1992, cuộc hôn nhân giữa thái tử Charles và công nương Diana gặp rắc rối. Một cuộn băng thu tiếng Diana nói chuyện với bạn trai được phổ biến.</p><p align="LEFT">Lâu đài Windsor bị cháy, nữ hoàng phải trả thuế lần đầu tiên.</p><p align="LEFT">Annus trong tiếng La Tinh là năm. Horriblis nghĩa là ghê rợn, kinh khủng.</p><p align="LEFT">Ông nhớ viết Annus có 2 chữ "n". Viết với một chữ "n" trong thư của ông thì không phải là lời của nữ hoàng.</p><p align="LEFT">Chúng tôi đã hơn một lần nói về câu "xin quí vị một tràng pháo tay". Ðây là một câu nhục mạ khán thính giả và luôn cả ca sĩ vừa trình bầy bài hát.</p><p align="LEFT">Nhục mạ khán giả vì người xin một tràng pháo tay như muốn nói rằng các ông, các bà không biết thưởng thức nghệ thuật gì hết. Bài hát hay như vậy mà cứ ngồi đực ra hay sao? Vỗ tay đi chứ.</p><p align="LEFT">Nhục mạ nghệ sĩ trình diễn vì như thể muốn nói rằng các anh các chị hát dở quá, tôi phải xin quí khán giả cho một tràng pháo tay đấy nhá.</p><p align="LEFT">Nhục mạ cô dâu chú rể, hai họ vì phải xin một tràng pháo tay chứ để nguyên thì đừng có hòng được vỗ tay.</p><p align="LEFT">Nhưng đây là một câu nói quen miệng khó bỏ.</p><p align="LEFT">Tại sao không vỗ tay trước, mọi người sẽ vò tay theo ngay, không cần phải xin xỏ cho ai hết.</p><p align="center"><i><span style="color: blue;"><b>SỮA / SỬA - NỮ / NỬ</b></span></i></p><p align="LEFT">Ở Little Saigon có một tiệm sửa quần áo. Trên hai tấm bảng, một tấm viết là SỮA (dấu ngã) một tấm viết là SỬA (dấu hỏi). Một tấm viết NỬ (dấu hỏi), một tấm viết là NỮ (dấu ngã).</p><p align="JUSTIFY"><span style="color: blue; text-align: start;"><b></b></span><span style="text-align: start;"></span><b style="text-align: start;"></b><i style="text-align: start;"></i><i style="text-align: start;"></i><i style="text-align: start;"></i><b style="text-align: start;"></b><i style="text-align: start;"></i><b style="text-align: start;"></b><i style="text-align: start;"></i><i style="text-align: start;"></i><b style="text-align: start;"></b></p><p align="LEFT">Ðúng là NỔI BUỒNG CHẮN TÃ.</p><p align="center"><span><b>30</b></span><b><span>-11-2007</span></b></p><hr /><p align="LEFT"><i><u><span style="color: blue;"><b>Trả lời ông Nguyễn Tử Hạnh, Tampa, Florida</b></span></u></i></p><p align="LEFT"><i>Bóp</i> là danh từ mượn của tiếng Pháp. Nó còn được gọi là cái <i>bóp tầm phơi,</i> từ danh từ <i>portefeuille</i> của tiếng Pháp.</p><p align="LEFT">Danh từ "<i>bóp da"</i> mà ông hỏi trong thư là cái... ấy. Ðây là danh từ nghe thấy ở miền nam, không có ở miền bắc. Bóp ở miền bắc là ví.</p><p align="LEFT">Cái "<i>bóp da"</i> cùng nghĩa với cái <i>"bằng cấp da</i>":</p><p align="center"><i>Một cái bằng cấp da bằng ba cái bằng cấp giấy</i>.</p><p align="LEFT">Nhưng các đại học ở Mỹ lại dùng da cừu (<i>sheep skin</i>) để viết tên sinh viên tốt nghiệp nên danh từ <i>sheep skin</i> trong tiếng Anh cũng có nghĩa là tấm văn bằng. Nhưng không nên gọi nó là bằng cấp da mặc dù nó là da thật.</p><p align="LEFT"></p><p align="LEFT"><i>Kẻ</i> là tiếng cổ nghĩa là làng như trong Kẻ Sặt, Kẻ Noi, Kẻ Mơ...</p><p align="LEFT">Kẻ Chợ là tên cũ gọi Hà Nội.</p><p align="LEFT"></p><p align="LEFT">Lệ Chi Viên là tên trang trại của Nguyễn Trãi, nơi vua Lê ghé lại và qua đời khiến Nguyễn Trãi bị oan mang tội giết vua.</p><p align="LEFT">Người Hoa tin rằng trái vải là tượng trưng cho phúc lợi, phát tài vì chữ "lệ" đọc lên nghe gần với chữ "lợi", trong khi quả lê thì kiêng vì lê đọc lên nghe gần với chữ "ly" như trong "ly biệt".</p><p align="LEFT"><i>Ðào</i> chữ Hán là quả đào, quả của cây đào, hoa mầu đỏ nở vào dịp tết:</p><p align="LEFT"><i>Ðào hoa y cựu tiếu đông phong</i> (hoa đào năm ngoái còn cười gió đông) thơ Thôi Hộ.</p><p align="LEFT">Trong tiếng Việt, <i>đào</i> là tiếng miền trung để gọi quả <i>roi</i> ở miền bắc và trái <i>mận</i> ở trong nam.</p><p align="LEFT"></p><p align="LEFT"><i><u><span style="color: blue;"><b>Cụ Trần Tuyển, Garden Grove, California</b></span></u></i></p><p align="LEFT">Bà Banh hay bà Ðanh?</p><p align="LEFT">Bà Banh tên là Ðặng Tần Anh người tỉnh Hà Tây là một phụ nữ dâm đãng nổi tiếng. Sau khi chết, dân làng tạc một pho tượng khỏa thân, nói là tượng của bà Banh. Bên cạnh pho tượng gỗ này có để một cái que bằng gỗ để dân làng hay khách đi qua cầm lên, thọc vào bộ phận kín của tượng để lấy hên.</p><p align="LEFT">Bà Ðanh là tên một phụ nữ lập lên ngôi chùa ở ngoại ô Hà Nội, làng Thụy Khuê. Chùa có từ thời nhà Lê. Ðầu thế kỷ 20, người Pháp xây một ngôi trường ở đây, có thể là trường Bưởi. Chùa bà Ðanh phải di chuyển đến Phúc Lâm, số người đến lễ chùa vắng đi rất nhiều nên có câu tục ngữ " Vắng như chùa bà Ðanh".</p><p align="LEFT">Những nhân vật khác mà cụ nêu tên như cô Ba Tí, cô Tư Hồng, bà Lang Trọc, bà Ðiểm, bà Hom... đều là những nhân vật có thật.</p><p align="LEFT">Bà Bầu không có công trạng gì hết ngoài việc mở cái quán dưới gốc một cây da. Ở Chợ Lớn có đường Da Bà Bầu gần sân vận động Cộng Hòa cắt ngang qua đường Triệu Ðà, Nguyễn Lâm và Nguyễn Kim. Ðường Da Bà Bầu nay là đường Nhựt Tảo, tên khúc sông Nguyễn Trung Trực đốt cháy một chiến hạm của Pháp.</p><p align="LEFT"></p><p align="LEFT">Bà Huyện Thanh Quan tên thật là Nguyễn thị Hinh. Tên này không thường được nhắc tới, mà thường chỉ nhắc là bà Huyện Thanh Quan vì phu quân làm tri huyện ở Thanh Quan. Bà quê ở phường Nghi Tàm huyện Vĩnh Thuận, Hà Nội. Chồng bà, ông tri huyện Thanh Quan tên là Lưu Nguyên Ôn, người làng Nguyệt Áng huyện Thanh Trì tỉnh Hà Ðông. Ông huyện qua đời năm 43 tuổi. Bà ở vậy nuôi con. Vua Minh Mạng vời bà vào cung làm cung trung giáo tập để dậy học cho các cung phi và công chúa. Bà để lại không nhiều thơ nhưng tất cả đều có giọng riêng, không thể lẫn vào của ai khác. Nhà phê bình Nguyễn Hưng Quốc cho rằng thơ Thanh Quan hay nhất là hai câu cuối. Hai câu này luôn luôn trải ra một nỗi bâng khuâng, buồn nhưng lại rất thanh cao.</p><p align="LEFT"></p><p align="LEFT"><i><u><span style="color: blue;"><b>Cô Hoàng Thiên Kim, Santa Ana, California</b></span></u></i></p><p align="LEFT"><i>Kì đà cản mũi</i> có hai lối giải thích.</p><p align="LEFT">Kì đà là khúc ngã ba của sông nước chẩy siết làm tầu thuyền rất khó di chuyển.</p><p align="LEFT">Cách giải thích thứ hai là những người đi thuyền tin là thuyền đang đi mà một con kỳ đà lăn ra trước mũi thuyền là điềm không hay.</p><p align="LEFT"><span style="color: blue;"><b></b></span><b></b><i></i><i></i><i></i><i></i><i></i><b></b><b></b><i></i><i></i></p><p align="LEFT"><i>Kì đà cản mũi</i> được dùng với nghĩa là ngăn cản việc làm hay dự tính của người khác một cách cố ý.</p></div></span></span></div></span></div>sonbui@yahoo.comhttp://www.blogger.com/profile/13808523616393644714noreply@blogger.comtag:blogger.com,1999:blog-1859412147393027638.post-47510617171929935342021-03-30T23:38:00.004-04:002021-03-30T23:46:18.952-04:00Những Bài Tạp Ghi viết năm 2009 của Bùi Bảo Trúc<span style="background-color: white;"><span style="font-family: Times New Roman;"><b><p align="center"><span style="font-family: Times New Roman; font-size: large;">1-5-2009</span></p><hr /></b><span style="color: black; font-family: Times New Roman;"><span lang="EN"><span style="color: black;"><div align="left"><span style="color: black; font-family: Arial; font-size: large;"><b><span style="font-family: Arial;"><p align="center" dir="LTR"><i>13,015 NGÀY</i></p></span></b><span style="font-family: Arial; font-size: medium;"><p align="LEFT" dir="LTR">Cho tới ngày hôm nay, tôi đã xa Sài Gòn đúng 13,015 ngày, tính từ buổi trưa hôm ấy, sau một trận mưa đổ ào xuống thành phố.</p><p align="LEFT" dir="LTR">Trên đường ra phi trường, tôi nói với người lái xe dừng lại góc đường Lê Lợi và Pasteur mua hai cuốn sách đem theo.</p><p align="LEFT" dir="LTR">Không bao giờ tôi nghĩ đó lại là lần cuối cùng tôi ghé cái quầy báo quen thuộc ấy.</p><p align="LEFT" dir="LTR">Tám tháng sau thì Sài Gòn đổi chủ. Tôi chưa trở lại cái thành phố nơi tôi đã sống nhiều hơn con số năm sống ở Hà Nội. Tôi học năm cuối của tiểu học ở đó, qua 7 năm trung học, đi khỏi nó mấy năm, rồi trở lại. Hai đứa con tôi đều ra đời tại cái thành phố ấy.</p><p align="LEFT" dir="LTR">Một buổi tối ở Toronto, khi tôi nhắc lại những điều vừa kể trên, ông bố tôi chép miệng đọc hai câu Kiều:</p><i><p align="center" dir="LTR">Thôi con còn nói chi con<br />Sống nhờ đất khách, thác chôn quê người</p></i><p align="LEFT" dir="LTR">Ông đọc hai câu ấy cho tôi. Ðó là lời Vương bà nói với Thúy Kiều trước khi Kiều lên đường bắt đầu 15 năm luân lạc. Nhưng Kiều, sau những năm luân lạc, đã trở lại được nhà cũ. Những ly biệt chỉ kéo dài có 15 năm. Còn tôi, nay đã xa cái thành phố ấy một số năm dài hơn gấp đôi con số những năm chìm nổi của Kiều. Nguyễn Du không viết gì thêm sau cuộc đoàn viên, nhưng người đọc tin chắc Kiều đã không phải chết nơi quê người như lời của mẹ.</p><p align="LEFT" dir="LTR">Còn tôi, tôi chắc đời sống sẽ hệt như câu 890 trong Kiều.</p><p align="LEFT" dir="LTR">Tôi yêu cái thành phố ấy ngay khi xuống máy bay ở Tân Sơn Nhất để về một trại tạm trú ở Khánh Hội sau chuyến bay từ Hà Nội vào Nam. Căn nhà ở Chợ Lớn nơi ông bố tôi đưa gia đình đến ở, ngôi trường tiểu học, cô giáo dậy tôi năm đó tôi gặp lại ở California, những năm trung học, người thiếu nữ làm tôi cà lăm khi đến gần, những người bạn dăm ba người đang có mặt ở đây, những con đường, những hàng cây, bầy ve sầu rất đúng hẹn, những cơn mưa, những buổi trốn học đi xi nê, bức thư tình đầu tiên nhận được trong đời, những buổi tối nghe giọng Ðinh Hùng của chương trình Tao Ðàn vọng ra từ phòng làm việc của ông bố, sau vài ba năm đi xa, trở lại, chiến tranh bắt đầu khốc liệt, một hai người bạn nằm xuống, những âu lo về tương lai, tiếng bom đạn vọng về làm rung những chiếc cửa kính, những lớp học, những người học trò nay gặp lại đã năm mươi mấy...</p><p align="LEFT" dir="LTR">Tự nhiên một ngày, tất cả biến mất, tan tác như những chiếc lá sau trận cuồng phong. Căn nhà bỏ lại, cái mùi căn phòng của hai đứa con, những người không kịp từ biệt, gia đình nhà hàng xóm, những đứa bé gặp lại không biết có nhận ra chúng nữa hay không, hai người phụ nữ bế ẵm hai đứa con tôi ở đâu, có bao giờ hai đứa con tôi còn nhớ đến những người đàn bà hiền lành ấy không...</p><p align="LEFT" dir="LTR">Ðã 13 ngàn 015 ngày tôi xa những người ấy, những thứ ấy. Cái công viên tôi chở con đến chơi mỗi cuối tuần, cái gốc cây nó chạy vấp té tôi còn nhận ra trong một bức ảnh mói chụp của người bạn. Nếu đúng 18 năm, những con ve sầu của mà hè năm 1974 ngoi lên và đẻ trứng dưới những gốc cây, thì con của chúng chỉ sang năm là lại trở về ca hát vang thành phố.</p><p align="LEFT" dir="LTR">Nhưng tôi thì vẫn chưa về Sài Gòn. Có thể tôi sẽ không bao giờ về được. Tôi cứ nhớ mãi tựa cuốn tiểu thuyết của Thomas Wolfe: <i>You Can’t Go Home Again</i>. Tôi cũng thế.</p><p align="LEFT" dir="LTR">Tôi muốn đi Hội An một chuyến. Tôi muốn trở lại Huế, tôi muốn tìm lại căn nhà cũ ở Hà Nội xem những nét vẽ bằng bút chì trên cái vách nơi kê cái giường của tôi có còn không. Con đường Lê Thánh Tôn một buổi chiều mưa ngồi trong xích lô với cô bạn, căn nhà ở Gia Ðịnh với cây mai sáu cánh, phòng làm việc của ông bố tôi, cửa mở ra một cây cau hoa thơm ngát, buổi chiều nghe tiếng chuông từ ngôi chùa bên cạnh vọng sang.</p><p align="LEFT" dir="LTR">Tôi muốn đi tìm lại những thứ ấy.</p><p align="LEFT" dir="LTR">Nhưng về thì không được.</p><p align="LEFT" dir="LTR">Ông già Hạ Tri Chương trong bài Hồi Hương Ngẫu Thư coi vậy mà còn hạnh phúc hơn tôi nhiều:</p><i></i><p align="LEFT" dir="LTR"><i>Thiếu tiểu ly gia, lão đại hồi<br />Hương âm vô cải, mấn mao thôi<br />Nhi đồng tương kiến bất tương thức<br />Tiếu vấn khách tòng hà xứ lai</i>...</p><p align="LEFT" dir="LTR">Bài thơ tôi viết khi đọc Hạ Tri Chương vẫn còn nguyên những tình ý như khi tôi viết xuống cách đây hơn 20 năm:</p></span><i><span style="font-family: Arial; font-size: medium;"><p align="LEFT" dir="LTR">Tưởng tượng mai về khu Ngã Sáu<br />Chiều ra đầu ngõ đứng trông xe<br />Có người quen hỏi: "Lâu không gặp?"<br />Ðáp khẽ: "Ði xa mới trở về"<br /><br />Cũng hệt như Hồi Hương Ngẫu Thư<br />Tóc xanh giờ đã bạc như tơ<br />Tiếng quê nghe vẫn đầy âm cũ<br />Mà cũng lạ tai câu trẻ thơ</p></span><p align="LEFT" dir="LTR"></p><span style="font-family: Arial; font-size: medium;"></span></i><p align="LEFT" dir="LTR"><i><span style="font-family: Arial; font-size: medium;">Ô hay "tiền bối" Hạ Tri Chương<br />"Tiền bối " xa quê thuở Thịnh Ðường<br />Sao thơ hệt chuyện bây giờ nhỉ<br />Thuở ấy mà sao cũng não lòng?<br /><br />Tôi cũng như ông đời biệt xứ<br />Trẻ ra đi, già vẫn tha hương<br />Hơn chục năm buồn trên xứ lạ<br />Tôi đọc thơ ông nát cả hồn.<br /><br /></span></i><span style="font-family: Arial; font-size: medium;">Chuyến trở về căn nhà ở Ngã Sáu trong bài thơ vẫn chỉ là một chuyến đi tưởng tượng.</span></p><span style="font-family: Arial; font-size: medium;"><p align="LEFT" dir="LTR">Tôi nhớ Sài Gòn vô cùng.</p></span></span></div></span><p align="LEFT"></p></span></span></span><span style="font-family: Times New Roman;"><b><p align="center"><span style="font-family: Times New Roman; font-size: large;">2-1-2009</span></p><hr /></b><span style="color: black; font-family: Times New Roman;"><span lang="EN"><span style="color: black;"><div align="left"><span style="color: black; font-family: Arial; font-size: medium;"><span style="font-family: Arial; font-size: large;"><p align="center" dir="LTR"><i><b>THƯ CHO ÔNG GIÀ NOEL</b></i></p></span><span style="font-family: Arial; font-size: medium;"><p align="LEFT" dir="LTR">Ðây là một bức thư tìm thấy trên đường đi làm sáng nay. Bức thư gửi ông già Noel không biết tác giả là ai, nhưng những điều viết trong thư khá giống ý nghĩ của một số chúng ta nên xin ghi lại ở đây.</p><p align="LEFT" dir="LTR">Kính gửi ông già Noel,</p><p align="LEFT" dir="LTR">Thưa ông,</p><p align="LEFT" dir="LTR">Bây giờ chắc ông đã làm xong công việc hàng năm trong dịp Giáng Sinh của ông. Hy vọng ông đã đi thăm được hết những đứa bé trên khắp thế giới như ông vẫn nói và như nhiều đứa trẻ đã tin như vậy. Chắc trong chuyến đi đêm hôm 24 rạng ngày 25 tháng 12, ông đã không quên những đứa bé sống trong các trại tị nạn ở Phi châu, tạm trú trong những túp lều bằng lá giữa cái nóng khủng khiếp của sa mạc Darfur, nơi không có những cái ống khói cho ông leo xuống, cũng chẳng có ly sữa và những chiếc bánh <i>cookies</i> mà những đứa bé ở Âu châu, ở Băc Mỹ đã làm hư ông và ông đã làm hư chúng, dậy cho chúng chơi trò hối lộ để được ông cho quà.</p><p align="LEFT" dir="LTR">Những đứa bé sống trong các trại tị nạn rất cần ông ghé thăm, an ủi chúng cho vơi bớt đi những thống khổ mà chúng đã phải gánh chịu suốt mấy năm nay. Mong ông cũng không quên những đứa trẻ 10 tuổi, 11 tuổi bị bắt cầm súng trong những cuộc nội chiến kinh hoàng ở đó, những đứa bé gái bị bắt đi làm nô lệ xác thịt cho những đạo quân ác quỉ ở Congo, Sierra Leone, Rwanda...</p><p align="LEFT" dir="LTR">Những đứa bé sống ở những bãi rác, bới móc đống phế thải để nuôi thân, nuôi gia đình ở Ai Cập, ở Philippines, ở Iraq, ở Afghanistan...</p><p align="LEFT" dir="LTR">Và nhũng đứa bé gái Việt nam, 6, 7 hay 8 tuổi đã bị bán sang những địa ngục trần gian ở Campuchea để làm điếm vì cha mẹ chúng quá nghèo và vì bọn chó bọ cầm quyền ngoảnh mặt làm ngơ không biết bảo vệ nhũng em bé trai cũng như những em bé gái Việt Nam đó.</p><p align="LEFT" dir="LTR">Mong ông đã làm được những chuyến đi thăm các em bé này. Chứ cứ ngồi trên cái xe tuần lộc cười hố hố, ghé lại những căn nhà sang trọng ấm cúng ở đây như tôi thấy ông đã làm thì chán quá.</p><p align="LEFT" dir="LTR">Ông nên bớt những việc đó, mà cố gắng làm một số chuyện thiết thực khác.</p><p align="LEFT" dir="LTR">Thí dụ ông nên dậy lũ trẻ mừng ngày ra đời của Chúa bằng những cách khác hơn là bầy trò gửi mấy tỉ tấm thiệp làm tổn hại bao nbiêu cây rừng bị đốn xuống nghiền làm bột để chế tạo giấy in những tấm thiệp đó mà việc duy nhất mà chúng làm được là làm giầu cho các hãng sản xuất thiệp. Thế giới cần cây xanh hơn là đốn bớt cây để làm những tấm thiệp đó.</p><p align="LEFT" dir="LTR">Lũ trẻ nên được dậy là chúng không cần những quà cáp tốn kém để mừng ngày Chúa giáng sinh. Những quà cáp chúng đòi do những xúi bẩy, dụ dỗ của ông năm nào cũng làm khốn đốn những người cha, những người mẹ, nhất là trong dịp cuối năm nay, khi kinh tế thế giới trì trệ, công việc khó khăn, tiền bạc khó kiếm. Ông thừa biết chuyện ông cho quà lũ trẻ chỉ là chuyện người ta đặt ra cho vui, tô vẽ ra vài ba nét thần tiên cho tuổi thơ. Nhưng rồi những nhà buôn túm lấy những chuyện đó để tìm cách moi tiền của cha mẹ những đứa bé. Thí dụ tại sao phải có cái iPod mới mừng được sự giáng thế của một vị giáo chủ cả đời chịu khổ đau cho nhân loại? Bọn trẻ không cần búp bê Barbie thân hình sexy quá đáng như thế để mừng Chúa ra đời. Chúng cũng không cần những món đồ chơi chế tạo bằng những vật liệu gây nguy hại cho sức khỏe của chúng được chở từ Trung quốc đi bán ở khắp nơi. Nhất định những thứ ấy không là những thứ cần thiết và có ích trong dịp Giáng Sinh.</p><p align="LEFT" dir="LTR">Nhưng ông tiếp tục làm đủ mọi cách để cho những đứa bé tin vào những điều không ích lợi đó.</p><p align="LEFT" dir="LTR">Ông có biết rằng ông đã gây ra bao nhiêu khốn khổ cho nhiều gia đình trên khắp thế giới trong mấy tuần qua hay không?</p><p align="LEFT" dir="LTR">Tiếng cười hố hố của ông là những nhắc nhở cho những chuyện làm khổ không biết bao nhiêu gia đình. Do những xúi bẩy của ông, bọn trẻ viết ra một danh sách dài những thứ chúng muốn ông đem lại cho chúng trong đêm Chúa giáng sinh. Chỉ khổ cho cha mẹ chúng. Cả trăm thứ chi tiêu, bao nhiêu nợ nần, lại phải quà cáp cho chúng, rồi bao nhiêu điều tử tế mà chúng nghĩ thì đều dành cho ông hết.</p><p align="LEFT" dir="LTR">Rốt cuộc là ông không làm gì thì được tất cả mọi tình cảm tốt đẹp của lũ trẻ, trong khi cha mẹ chúng phải làm việc quần quật, nhín chỗ này, nhịn chỗ kia để nhân danh ông quà cáp cho chúng.</p><p align="LEFT" dir="LTR">Tôi phải nói thẳng rằng ông là tượng trưng cho tất cả những cái đáng ghét và không tốt trong những ngày như thế.</p><p align="LEFT" dir="LTR">Tôi viết lá thư này để trách ông về những chuyện như thế.</p><p align="LEFT" dir="LTR">Nhưng thực ra, không phải chuyện gì ông làm cũng xấu cả. Có vài ba chuyện ông làm cũng được lắm. Ðể cho công bằng, tôi cũng nói ra ở đây.</p><p align="LEFT" dir="LTR">Cám ơn ông đã cho nhiều đứa bé nhũng niềm vui mà không một ai đem lai được cho chúng. Mấy hôm trước tôi đã thấy được điều đó. Thế nên nghĩ lại, tôi vẫn cám ơn ông. Sang năm ông cứ trở lại nhhé. Mặc dù lắm lúc ông cũng dễ ghét không ít.</p><p align="LEFT" dir="LTR">Merry Christmas ông nhé ông già Noel rất đáng ghét của tôi.</p><hr /></span><span style="font-family: Arial; font-size: large;"><p align="LEFT" dir="LTR"></p><p align="LEFT" dir="LTR"></p><p align="LEFT" dir="LTR"></p></span><b><span style="font-family: Arial; font-size: x-large;"><p align="LEFT" dir="LTR">KHÓC TRƯƠNG TRỌNG TRÁC</p></span><span style="font-family: Arial; font-size: medium;"><p align="LEFT" dir="LTR">1941-2009</p><p align="LEFT" dir="LTR"></p></span></b><span style="font-family: Arial; font-size: medium;"><p align="LEFT" dir="LTR"><b>Kể đã lâu tôi không gặp ông<br />Gặp làm chi? Nghĩ cũng chẳng cần<br />Lấy cái điện thoại bấm vài số<br />Là lại tha hồ, đấu suốt đêm<br /><br />Gặp thì không, nhưng vẫn nhớ ông<br />Cái dáng hồi ở Chu Văn An<br />Vẫn theo ông mãi, mà nay cũng<br />Thoắt đó đã gần năm mươi năm</b></p><b><p align="LEFT" dir="LTR"></p><p align="LEFT" dir="LTR">Nhớ xưa ông học trên lầu chính<br />Thỉnh thoảng xẹt qua dẫy nhà tôn<br />Cứ nghe tiếng từ vài mươi thước<br />Cả bọn lại leo tường trốn học với ông</p><p align="LEFT" dir="LTR"></p><p align="LEFT" dir="LTR">Hồi ấy ông học giỏi nhất trường<br />Hai cái tú tài có một năm<br />Lúc thì đi học, lúc hướng đạo<br />Cái nét hiền xưa mãi vẫn còn</p><p align="LEFT" dir="LTR"></p><p align="LEFT" dir="LTR">Hai mươi mấy năm gặp nhau xứ lạ<br />Hỏi thăm toàn những chuyện tào lao<br />Ðứa luật sư nay đi bán phở<br />Ðứa dậy học, thì nay viết thuê</p><p align="LEFT" dir="LTR"></p><p align="LEFT" dir="LTR">Dăm tên bạn khác thời đi học<br />Lên bàn thờ cả mấy chục năm<br />Tên rớt tầu bay, tên chết pháo kích<br />Tên trúng AK, đứa vướng mìn</p><p align="LEFT" dir="LTR"></p><p align="LEFT" dir="LTR">Sang đây Vũ Kiện, Vũ Thư Thanh<br />Rồi Ðinh Ngọc Mô, Hồ Hải Trân<br />Cùng dăm tên khác nhớ không hết<br />Giờ cũng nghìn trùng đã gửi thân</p><p align="LEFT" dir="LTR"></p><p align="LEFT" dir="LTR">Nhớ lần uống rượu vừa năm ngoái<br />Còn đùa Nguyễn Khuyến khóc Dương Khuê<br />Sao không ở lại vài năm nữa<br />Ðể bọn mình còn thất thập cổ lai</p><p align="LEFT" dir="LTR"></p><p align="LEFT" dir="LTR">Nhưng Hà, bạn nhớ giùm tôi nhé<br />Trác đi rồi nhưng vẫn mãi còn đây<br />Những trang báo xưa, những tập hình cũ<br />Chiếc Nikon còn mãi dấu bàn tay</p><p align="LEFT" dir="LTR"></p><p align="LEFT" dir="LTR">Dẫu sao, bạn cũng được mấy chục năm<br />Hạnh phúc bên ông chồng rất hiền<br />Toàn Bò với tôi, xa về không kịp<br />Nhờ bạn thắp cho mấy nén hương</p><p align="LEFT" dir="LTR"></p><p align="JUSTIFY" dir="LTR">Cùng khóc Trác</p><p align="JUSTIFY" dir="LTR"><br /><i>Bùi Bảo Trúc<br />Nguyễn Thế Toàn</i></p></b></span></span><p align="LEFT"></p></div></span><p align="LEFT"></p></span></span></span><span style="font-family: Times New Roman;"><b><p align="center"><span style="font-size: large;">3</span><span style="font-family: Times New Roman; font-size: large;">-4-2009</span></p><hr /></b><span style="color: black; font-family: Times New Roman;"><span lang="EN"><span style="color: black;"><div align="left"><span style="color: black; font-family: Arial; font-size: large;"><p align="center"><b><i>BỨC DƯ ÐỒ RÁCH</i></b></p><span style="font-family: Arial; font-size: medium;"><p align="LEFT">Tản Ðà Nguyễn Khắc Hiếu là một nhà văn, một nhà thơ, một nhà báo có một đời sống rất tội nghiệp. Ông thất bại nhiều lần trong đời. Chuyện thi cử, tình duyên, công việc, và chuyện viết báo của ông đều không thành công. Hết ngoài Bắc, rồi lại vào Nam làm báo, nghề viết của ông không đem lại cho ông một đời sống dễ chịu. Có lúc ông phải quay ra xem bói để kiếm thêm tiền, đăng những lời rao mời khách đến xem bói nghe thật thảm.</p><p align="LEFT">Nhưng thơ của ông thì rất hay. Có những bài nghe ngông nghênh như có một chút gì phách lối ở trong, nhưng đọc kỹ, người ta lại thấy những u uất, chán chường. Ông sống trong giai đoạn đất nước đang trải qua những chuyện mà người ưu thời mẫn thế, lo cho đời, thương cho đời như ông, nếu không bất mãn thì mới là điều lạ.</p><p align="LEFT">Ðó là thời của Nguyễn Khuyến lui về sống ở vườn Bùi, ngó ông phỗng đá mà ngao ngán:</p><i><p align="LEFT">Ông đứng làm chi đó hỡi ông<br />Trơ trơ như đá, vững như đồng<br />Ðêm ngày coi sóc cho ai đó<br />Non nước đầy vơi có biết không...</p></i><p align="LEFT">Ðó cũng là thời của những ưu uất được che đi bằng những vần trào phúng như trong thơ Trần Tế Xương, ước ao, muốn làm bao nhiêu chuyện, rồi cũng không làm được, thất chí, quay ra chơi bời, hát xướng để cố quên đi những bất lực trong đời sống của mình:</p><p align="LEFT">"<i>Ðêm nảo đêm nao tớ cũng buồn</i>". Cứ nằm đó mà "<i>nghe tiếng ếch bên tai</i>" để giật mình, khi nghĩ tới những đổi thay trước mắt "<i>sông kia rầy đã nên đồng</i>"...</p><p align="LEFT">Tản Ðà có một bài thơ nói rõ hơn những ẩn dụ, những gợi ý xa xôi của Nguyễn Khuyến, của Trần Tế Xương. Bài Vịnh Bức Dư Ðồ Rách là một bài thơ kỳ lạ, ít nhất là với ngươi viết bài này. Chỉ đọc nó một lần trong chương trình Việt văn lớp đệ tam là không bao giờ quên được. Bài thất ngôn bát cú của ông, khi đọc lên, người ta nghĩ chắc ông đã viết nó một cách dễ dàng. Bài thơ trơn tuồn tuột đi một hơi từ câu đầu đến câu cuối:</p><i><p align="LEFT">Nọ bức dư đồ thử đứng coi<br />Sông sông núi núi khéo bia cười<br />Biết bao lúc mới công vờn vẽ<br />Sao đến bây giờ rách tả tơi?<br />Ấy trước ông cha mua để lại<br />Mà sau con cháu lấy làm chơi<br />Thôi thôi có trách đàn con trẻ<br />Thôi để rồi ta sẽ liệu bồi</p></i><p align="LEFT">Tấm bản đồ cũ đã rách tơi tả nhưng chắc khi còn mới nó đẹp lắm, sông núi được tô vẽ thật đẹp. Tổ tiên để lại một đất nước với những hy sinh của các triều vua, của một công chúa để thêm được hai châu Ô, Lý, của những cuộc chiến, những buớc chân đi từ miền bắc vào mở mang thêm mãi về phía nam. Thế mà bọn con trẻ đã quên đi những cố gắng có rất nhiều máu và nước mắt để mặc cho tấm bản đồ rách nát như vậy.</p><i><p align="LEFT">Thôi để rồi ta sẽ liệu bồi</p></i><p align="LEFT">Ông Tản Ðà hứa với mình như thế.</p><p align="LEFT">Ông chết năm 1939 lúc mới ngoài năm mươi tuổi. Ông chưa làm được điều ông muốn. Bức dư đồ ông đứng nhìn, trông những vết rách tả tơi, thương cảm viết ra bài thơ ấy đến nay lại càng rách thêm rất nhiều.</p><p align="LEFT">Ông chết đi, nên không nhìn thấy bức dư đồ càng ngày càng rách và đang có cơ bị xé đi một cách tàn bạo.</p><p align="LEFT">Nguyễn Khắc Hiếu chết sớm nên ông tránh được những đau khổ của một người lúc nào cũng ưu tư lo lắng về tổ quốc Việt Nam.</p><p align="LEFT">Bây giờ, bức dư đồ của ông đang bị xé nát với mấy ngàn dân và lính Trung quốc được "cõng" vào Tây nguyên để khai tác quặng mỏ bauxite bất chấp những tàn hại môi sinh sẽ xẩy ra tại vùng quặng mỏ, đem lại thảm họa cho người dân sống trong vùng. Kế hoạch khai thác mỏ bauxite của Bắc kinh đã được nhà cầm quyền Hà Nội chấp thuận sau những nhượng bộ về lãnh hải, đất đai của Việt Nam. Từ bức thư bán nước không được một đồng nhân dân tệ của Phạm Văn Ðồng đến những vụ dâng đất ở Bản Giốc, vẽ lại bản đồ để nhường thêm đất đai cho Trung quốc đến thái độ phục tòng hèn hạ của Hà Nội không dám để cho dân nói lên lòng bực bội đối với Bắc kinh đã khiến cho chủ quyền của Việt Nam gần như không còn nữa.</p><p align="LEFT">Việc khai thác mỏ bauxite chỉ là một bức màn che tự nó đã rất nguy hiểm cho tham vọng chiến lược của Bắc kinh.</p><p align="LEFT">Ðể rồi xem lực lượng người mà Trung quốc đưa vào Việt Nam để khai thác mỏ bauxite bao giờ sẽ được rút ra khỏi Việt Nam sau khi phá nát môi trường sống của vùng Tây nguyên.</p><p align="LEFT">Khi không bọn chó má lại lôi Việt Nam trở lại với thời An Nam Ðô Hộ Phủ ô nhục của cả ngàn năm trước.</p><p align="LEFT">Ông Tản Ðà chết sớm thế mà lại may cho ông.</p><p align="LEFT">Ông sống đến bây giờ, ông còn đau biết là bao nhiêu nữa?</p></span></span></div></span><p align="LEFT"></p></span></span></span><span style="font-family: Times New Roman;"><b><p align="center"><span style="font-size: large;">6</span><span style="font-family: Times New Roman; font-size: large;">-2-2009</span></p><hr /></b><span style="color: black; font-family: Times New Roman;"><span lang="EN"><span style="color: black;"><div align="left"><span style="color: black; font-family: Arial; font-size: large;"><b><span style="font-family: Arial; font-size: large;"><p align="center" dir="LTR"><i>NHỮNG KẺ PHÁ HOẠI GIẤU MẶT TRONG NỘI BỘ ÐẢNG</i></p></span></b><span style="font-family: Arial; font-size: medium;"><p align="LEFT" dir="LTR">Mấy hôm nay, người ta có thể vào internet xem một số hình ảnh không rõ do ai chụp được ở bên trong căn nhà số 7/36 đường Lý Nam Ðế, Hà Nội. Những bức hình được chú thích là chụp trong tư gia của Lê Khả Phiêu, một người từng có thời giữ một chức vụ cao cấp nhất ở Việt Nam</p><p align="LEFT" dir="LTR">Căn biệt thự kín cổng cao tường của cựu tổng bí thư đảng Cộng Sản Việt Nam bên trong trưng bầy bộ sa lông bằng gỗ đắt tiền, trên tường treo nhiều tranh ảnh, vài ba bức bức thư pháp với một bức viết chữ "tâm" bằng chữ Hán. Ngoài những tranh mỹ thuật, chủ nhà còn treo chân dung Hồ Chí Minh, Mác và Lê Nin, một bức vẽ Hồ Chí Minh ngồi đọc sách ở vườn sau nhà ... Ở một góc, là một tủ sách, một tủ đựng các tượng nhỏ, một cặp ngà voi, nhiều chân dung chụp cũng như vẽ của chủ nhà. Căn nhà ở một khu sang trọng mới xây, chung quanh cũng là những biệt thự mái đỏ ba bốn tầng. Nhà của Lê Khả Phiêu còn có sân thượng với một vườn rau để gia đình vợ con khỏi phải đi chợ mua rau tưới bằng nước phân như người dân thường.</p><p align="LEFT" dir="LTR">Căn nhà rõ ràng là đắt tiền. Nhưng cách bầy biện cho thấy chủ nhà là người không có mắt mỹ thuật. Tranh ảnh không theo một cách sắp xếp nào. Tranh cốt treo cho có, đa số diêm dúa, không mỹ thuật, vừa để lấp trống những khoảng tường vừa để hù dọa khách đến thăm nhà là chủ nhà gốc lớn, lại khoe thành tích đi đây đi đó, đồng thời cũng để tôn sùng ngay chính mình.</p><p align="LEFT" dir="LTR">Chủ nhà mặt mũi tự đắc, cười tít mắt dẫn khách đi xem phòng khách. Chiếc trống đồng giả được đặt đại lên hai cái ghế. Một chiếc tầu buồm không có vẻ gì là tầu của Việt Nam được đặt trong một tủ kính nhỏ.</p><p align="LEFT" dir="LTR">Khách khứa đến thăm được cho ngồi trong phòng khách và được tặng cho mỗi người một cuốn sách của chủ nhà viết không rõ bên trong viết cái gì mà có cái tựa vừa kêu vừa rỗng tuếch: <i>"Mênh Mông Tình Dân</i>". Cuốn sách có chữ ký của tác giả đề ngày 22 tháng 12 năm 2008.</p><p align="LEFT" dir="LTR">Như vậy, chuyến thăm Lê Khả Phiêu vừa diễn ra cách đây không lâu. Ngày diễn ra chuyến thăm viếng làm người ta nghĩ có thể chủ nhà và đàn em cũng mừng Giáng Sinh, cũng quà cáp mà không dám nói ra.</p><p align="LEFT" dir="LTR">Làm cách mạng vô sản đến cuối đời có căn nhà đẹp như thế thì ai mà lại chẳng thích đi làm cách mạng. Lê Khả Phiêu từng nhận là người học trò giỏi nhất của "Bác Hồ" đã sống như thế ở Hà Nội.</p><p align="LEFT" dir="LTR">Cho là có ghét ông Nguyễn Cao Kỳ đến đâu đi chăng nữa thì cũng phải nhận là cái nhà ông ở trong căn cứ không quân Tân Sơn Nhất thua xa căn nhà của Lê Khả Phiêu. Ông Dương Văn Minh cũng không có một căn nhà đẹp như thế. Cụ Trần Văn Hương thì nhất định là người có nơi ăn chốn ở tồi tệ nhất. Tổng thống Diệm thì nằm giường trải chiếu, không chăn êm nệm ấm bao giờ. Ông Thiệu thì hình như không có nhà.</p><p align="LEFT" dir="LTR">Những người xem loạt hình chụp trong căn nhà đều nổi giận, bực bội trước cảnh sống giầu sang, tuy vẫn nhà quê và thất học, của Lê Khả Phiêu. Tại sao không là một căn nhà bình thường giản dị, sạch sẽ, ngăn nắp? Ðiều đặc biệt là trong căn nhà, không có lấy một bức ảnh chụp những người bộ đội. Không thấy bầy một chiếc nón cối, một đôi dép Bình Trị Thiên, một khẩu AK... những thứ giúp đưa một người như Lê Khả Phiêu lên chức vụ cao cấp đó và căn nhà đắt tiền để sống lúc về hưu. Cũng chẳng có lấy một bức tranh thành nội, quốc tử giám, trong khi lại có một bức không ra Renoir, lại cũng chẳng Cézanne hay Seurat vẽ mấy bà đầm váy đầm tha thướt trong vườn cây. Hai bức khác là tranh Tầu, cũng chẳng phải là tranh của danh họa gì cho cam.</p><p align="LEFT" dir="LTR">May mà không có tranh của Bùi Xuân Phái, Nguyễn Gia Trí ... Lý do là vì tiến trình học làm sang chưa tiến đến mức đó.</p><p align="LEFT" dir="LTR">Nhưng gần hết những người xem loạt hình chụp nhà Lê Khả Phiêu vì quá phẫn nộ nên đã bỏ quên mất một chi tiết. Ðó là lời tuyên bố của Trương Tấn Sang thuộc ban bí thư trung ương đảng sau khi được xem những bức ảnh chụp nhà của Lê Khả Phiêu. Trương Tấn Sang đòi phải vạch mặt những kẻ phá hoại giấu mặt trong nội bộ đảng.</p><p align="LEFT" dir="LTR">Kẻ phá hoại giấu mặt ấy không phải là Lê Khả Phiêu, người đảng viên sống xa hoa trong căn nhà đắt tiền ấy.</p><p align="LEFT" dir="LTR">Kẻ phá hoại là người đã chụp những bức hình này rồi đem phổ biến trên internet.</p><p align="LEFT" dir="LTR">Tại sao lại gọi người chụp những bức hình trong nhà của Lê Khả Phiêu là phá hoại?</p><p align="LEFT" dir="LTR">Nhưng đúng là như thế. Người chụp những bức ảnh đó là kẻ phá hoại thật. Ðang trình diễn cảnh vô sản trên răng dưới dép để dân chúng khỏi bất mãn thì đem chụp rồi phổ biến một loạt hình chụp cái phòng khách bầy toàn đồ đắt tiền ấy thì làm sao tiếp tục nói là sống cần kiệm, thanh liêm cho dân nghe được. Phải giấu như mèo giấu những thứ bài tiết mới được. Phô ra những thứ đi ngược lại với những lời giả dối của đảng, không là phá hoại thì là cái gì bây giờ.</p><p align="LEFT" dir="LTR">Hồi còn sống, ông Hồ đi đâu cũng có hai loại thuốc lá. Trước nhân dân, ông hút thuốc Tam Ðảo hay thuốc Ðiện Biên. Khi nào không có nhân dân đứng gần, thì ông ta hút, nếu không Lucky thì cũng là Kent của Mỹ. Ông Hồ không thể hút thuốc đế quốc trong khi toàn dân phải hút thuốc nội hóa khét lẹt. Ông ta tự nhận là người hy sinh một đời cho cách mạng, quên cả hạnh phúc cá nhân nên chuyện ông ta lấy sẩm Tăng Tuyết Minh, hay dính líu với vợ của Lê Hồng Phong, rồi có con với Nông Thị Xuân đều bị giấu kín.</p><p align="LEFT" dir="LTR">Giấu là vì những chuyện đó không có lợi cho đảng Cộng Sản Việt Nam.</p><p align="LEFT" dir="LTR">Thế nên chuyện sống xa hoa của Lê Khả Phiêu nhất định là phải giấu.</p><p align="LEFT" dir="LTR">Tội cho Nguyễn Tấn Trung, hòn máu ông Hồ để lại sau những dan díu với Nông Thị Xuân. Vì phải giữ cho hình ảnh tốt đẹp của cho ông Hồ, mà hòn máu này đang phải sống rất cơ cực tại Việt Nam. Cộng Sản Việt Nam nhất định không nhận Nguyễn Tấn Trung là con của Nguyễn Ái Quốc, thà để mặc cho sống khốn khổ còn hơn là phá vỡ huyền thoại.</p><p align="LEFT" dir="LTR">Thế nên người bầy ra những bức hình chụp đời sống đích thực của các lãnh tụ bị coi là phá hoại thì nhất định là đúng.</p><p align="LEFT" dir="LTR">Dân mà thấy rõ cảnh sống giầu sang của Lê Khả Phiêu như trong những bức ảnh thì làm thế nào có được "Mênh Mông Tình Dân" như tựa cuốn sách mà ông ta viết được.</p></span></span><p align="LEFT"></p></div></span><p align="LEFT"></p></span></span></span><span style="font-family: Times New Roman;"><b><p align="center"><span style="font-family: Times New Roman; font-size: large;">6-3-2009</span></p><hr /></b><span style="color: black; font-family: Times New Roman;"><span lang="EN"><span style="color: black;"><div align="left"><span style="font-family: Arial; font-size: large;"><b><span style="color: black; font-family: Arial; font-size: large;"><p align="center"><i>CỨU CÁNH VÀ PHƯƠNG TIỆN</i></p></span></b><span style="color: black; font-family: Arial; font-size: medium;"><p align="LEFT">Câu "<i>cứu cánh biện minh cho phương tiện</i>" không phải là của những người Cộng Sản nghĩ ra như khá nhiều người vẫn tin mặc dù những người Cộng Sản đã nhiều lần đem cứu cánh để giải thích, biện hộ cho những việc kinh khủng mà họ làm. Stalin bỏ đói 22 triệu người dân Ukraine (The Grim Harvest của Robert Conquest), Mao Trạch Ðông giết hàng triệu người trong thời kỳ diễn ra cuộc Cách Mạng Văn Hóa, và Hà Nội đã giết không gớm tay mấy ngàn người dân Huế. Làm xong những việc đó, câu "<i>cứu cánh biện minh cho phương tiện </i>" lại được đem ra để biện hộ cho những việc họ làm.</p><p align="LEFT">Thực ra, Sophocles, một nhà soạn kịch Hy Lạp từ thế kỷ thứ 5 trước Thiên Chúa giáng sinh đã viết trong kịch phẩm <i>Electra</i> của ông câu "<i>cứu cánh giải thích cho tất cả mọi chuyện xấu xa trên đời</i>".</p><p align="LEFT">Ý của câu này lại được Machiavelli viết trong cuốn Quân Vương: <i>La fin justifie les moyens</i>.</p><p align="LEFT">Và rồi cứ mỗi lần làm xong những điều sai trái, câu đó lại được viện dẫn để làm cho những hành động không đúng đó để được dễ dàng chấp nhận hay bỏ qua đi.</p><p align="LEFT">Thường thì việc đem cứu cánh để biện hộ cho những phương tiện không mấy tốt đẹp luôn luôn bị coi là việc làm không đúng. Câu "<i>cứu cánh biện minh cho phương tiện"</i> được dùng như những cách bào chữa, mà thường là không mấy vững. Nhưng không phải lúc nào lối biện hộ ấy cũng là sai, là không nên dùng.</p><p align="LEFT">Mới đây, một số hồ sơ liên quan đến những những vụ lấy cung của tình báo Mỹ được công bố và một vài ý kiến đòi điều tra những vụ lấy cung các nghi can khủng bố. Gọi là nghi can khủng bố cho đúng chữ dùng trong các hồ sơ của Khalid Sheik Mohammed, Abu Faraj al-Libi và Ramzi bin Al-Shibh. Luật lệ Hoa kỳ coi tất cả đều là những người này vô tội cho đến khi tòa án chứng minh được là họ có tội.</p><p align="LEFT">Khalid Sheik Mohammed là người chủ mưu loạt khủng bố 911. Khalid bị bắt tại Pakistan và được nhà chức trách Pakistan trao cho Hoa kỳ. Khalid Sheik Mohammed cũng là người đứng sau vụ đặt bom năm 1993 tại Trung Tâm Mậu Dịch Thế Giới, vụ đánh bom 1 hộp đêm tại Bali năm 2002 và cũng là người âm mưu tấn công các mục tiêu tại Anh quốc, Singapore, Panama, ám sát giáo hoàng Gio An Phao Lồ đệ Nhị và các tổng thống Mỹ.</p><p align="LEFT">Khalid Sheik Mohhamed bị giữ tại một địa điểm bí mật trước khi được đưa tới trại tù Guantanamo.</p><p align="LEFT">Ở địa điểm giam giữ bí mật nào đó, có thể trên một chiến hạm Hoa kỳ, mà cũng có thể là một nhà giam ở Trung Á, ở Ðông Âu, nghi can Khalid bị đè ra đổ nước vào mũi. Tất cả hai lần. Bị đổ nước, Khalid khai hết. Nhờ những lời khai của Khalid mà Abu Faraj al-Libi và Ramzi bin Al-Shibh đã bị bắt.</p><p align="LEFT">Chuyện đè Khalid Sheik Mohammed ra đổ nước hai lần bị một số ý kiến coi đó là tra tấn. Chính phủ Bush thì khẳng định không coi đó là tra tấn. Nhưng bộ trưởng tư pháp của chính phủ Obama gọi đó là tra tấn và nói là sẽ mở lại các hồ sơ này.</p><p align="LEFT">Mở lại để làm gì? Ðể qui lỗi cho chính phủ Bush là đã tra tấn các tù nhân? Ðể trừng phạt những nhân viên dùng biện pháp mạnh trong việc lấy cung? Ðể truy tố cựu tổng thống Bush ra tòa như một vài gợi ý.Những việc đó chắc khó có thể xẩy ra.</p><p align="LEFT">Nhưng phải hiểu những người như Khalid Sheik Mohammed, Abu Faraj al-Libi và Ramzi bin Al-Shibh không phải là những thường dân vô tội. Tất cả đều có những bàn tay dính máu. Mà tay của họ không chỉ dính máu một hai người, mà là nhiều người, cả ngàn người.</p><p align="LEFT">Nếu không nhờ lời khai của Khalid, thì hai người kia, Abu Faraj al-Libi và Ramzi bin Al-Shibh, chắc không bị bắt. Cả hai vẫn có thể tiếp tục các hoạt động khủng bố của họ, và tay của họ sẽ còn dính thêm máu của nhiều người khác nữa.</p><p align="LEFT">Việc đổ nước vào lỗ mũi không phải là một việc thích thú cho người làm công việc đó cũng như cho người bị đổ nước. Người bị đổ nước có cảm tưởng như sắp chết đuối, nước theo lỗ mũi vào họng, vào khí quản, vào phổi trong khi tay chân bị trói chặt, miệng bị bịt... chắc chắn phải tạo ra rất nhiều kinh hoàng. Người bị đổ nước vì bản năng sống còn, vì sợ chết, vì mối lo không còn nhìn lại được những người thân nên bao nhiêu bí mật khai ra hết.</p><p align="LEFT">Ðó là phương tiện. Phương tiện này, nhìn từ phía nào thì cũng phải nhận là có ác thật.</p><p align="LEFT">Nhưng làm thế nào để lấy được những tin tức mà đương sự giữ kín trong đầu? Không thể bổ cái đầu của đương sự ra để lấy những in tức ấy, mà cũng không thể từ tốn, nhỏ nhẹ và lịch sự rằng:<i> "Thưa ông, ông làm ơn cho chúng tôi biết các đồng đảng của ông đang ở đâu, các ông đang âm mưu những gì, ông làm ơn nói đi... chóng ngoan tôi thương... ông muốn hút thuốc à? Ðây là thuốc ba con 5, ông hút cho khỏe nhé... Có chai nước suối trong tủ lạnh đây mời ông. À còn nếu muốn ra ngoài bar uống rượu coi thoát y vũ thì lát nữa chúng tôi đưa ông đi. Ông khai ra đây cho chúng tôi nhờ. Ông không khai à? Thôi vậy. Chúng tôi tôn trọng quyền của ông. Ông không muốn khai thì thôi. Chúng tôi chúc ông ngủ ngon và mơ những giấc mơ đẹp vậy..."</i></p><i></i><p align="LEFT">Lấy cung mà như thế thì nước Mỹ đã bị tấn công thêm hàng chục lần sau vụ 911 là ít.</p><p align="LEFT">Vậy thì phải trói lại, đặt nằm trên một tấm ván gỗ, đầu giốc xuống một chút. Một chiếc khăn được đắp lên mũi. Sau đó, dùng nước đổ vào mũi và hỏi tiếp. Lắc đầu thì đổ thêm nước nũa. Kêu lên ằng ặc thì cũng cứ đổ tiếp. Cứ đổ nữa, may ra sẽ lấy được những chi tiết cần biết về các hoạt động của Al Qaeda ờ Afghanistam, ở Pakistan, cùng với các âm mưu tấn công mới. Và quả nhiên, Khalid Sheik Mohammed đã hót như khướu, "<i>sing like a canary</i>".</p><p align="LEFT">Hai đồng bọn của Kahlid Sheik Mohammed bị bắt ở Pakistan và biện pháp khai thác cũng lại được dùng để lấy thêm tin tức về các âm mưu khủng bố khác.</p><p align="LEFT">Nhờ thế, nước Mỹ và thế giới đã thoát được vài ba vụ khủng bố kinh hoàng khác.</p><p align="LEFT">Tránh được những vụ khủng bố đó là cứu cánh.</p><p align="LEFT">Ðổ hai ba bình nước vào mũi là phương tiện.</p><p align="LEFT">Thế thì đổ nước cũng tốt đấy chứ.</p><p align="LEFT">Chẳng lẽ lại mong cho vợ con của những người đòi đặt vấn đề lấy cung phải ở những hoàn cảnh và trường hợp như ở trong một tòa nhà bị đặt chất nổ. Một người biết những mật mã để có thể vô hiệu hóa quả bom đó lại cứ ưỡn ẹo "<i>em chã, em chã</i>" nhất đinh không khai cho nhà chức trách, thì để coi những con người từ tâm ấy sẽ hành xử như thế nào?</p><p align="LEFT">Tiếp tục hỏi cung từ tốn để không bao giờ có được mật mã tháo gỡ ngòi nổ của quả bom, hay đổ cho người ấy một ga lông nước suối ướp lạnh.</p><p align="LEFT">Sự lựa chọn đó không phải là một lựa chọn khó.</p><p align="center"><span style="font-size: large;">8</span><span style="font-family: Times New Roman; font-size: large;">-5-2009</span></p><hr /><p align="LEFT"><span style="font-family: Times New Roman; font-size: medium;"><b></b><span style="color: black; font-family: Times New Roman;"><span lang="EN"><span style="color: black;"></span></span></span></span></p><p align="LEFT"></p><span style="font-family: "Times New Roman"; font-size: medium;"></span><p></p><div align="left"><span style="font-family: Arial; font-size: large;"><b><p align="center" dir="LTR"><i>IT’S A FREE COUNTRY!</i></p></b><span style="color: black; font-family: Arial; font-size: medium;"><p align="LEFT" dir="LTR">Có một câu tôi nghe đã rất nhiều lần từ khi sang Mỹ, mà tôi nghĩ là có thể dùng như một thứ thuốc trị bá bệnh, là câu "<i>It’s a free country</i>". Câu này được dùng gần như luôn luôn để bào chữa cho một việc làm có vẻ sai trái nào đó. Chỉ cần nhún vai một cái, nói "<i>It’s a free country"<span> </span></i>là xong hết.</p><p align="LEFT" dir="LTR">Ðây là xứ tự do mà. Tôi làm gì thì thây kệ tôi, mắc mớ gì đến các người mà đụng tôi.</p><p align="LEFT" dir="LTR">Thì đồng ý nước Mỹ là xứ tự do. Tự do nên muốn làm gì cũng được, muốn ăn nói, quần áo, hành xử ra sao cũng được, miễn là đừng đụng tới những chuyện luật pháp không cho phép mà thôi. Cho dù những chuyện đó có trái tai và gai mắt đến mấy đi chăng nữa. Ai cũng biết điều đó. Và chính điều đó làm nước Mỹ là một nơi đáng sống hơn nhiều nước khác. Tự do cá nhân được tôn trọng tối đa.</p><p align="LEFT" dir="LTR">Nhưng nhiều khi có những chuyện tự do không nói không được.</p><p align="LEFT" dir="LTR">Cuối tuần trước, mấy người bạn và tôi kéo nhau đến một nhà hàng có nhạc sống để ăn tối. Ăn xong là một chương trình khiêu vũ. Không phải là một dạ tiệc để phải nơ đen,<span> </span><i>smoking</i>, cũng chẳng cần<span> </span><i>suit</i><span> </span>cho nóng vì trời không còn lạnh nữa, có thể là còn hơi nóng là khác.</p><p align="LEFT" dir="LTR">Khách kéo nhau ra sàn tung quăng ném quật. Người nhẩy đẹp, người thì ngó qua là biết vừa xong một khóa khiêu vũ. Những cái vung tay, múa tay phải, rồi tay trái chưa tự nhiên lắm tuy đã dượt với nhau bao nhiêu lần ở trong bếp trước khi kéo nhau ra<span> </span><i>piste,</i><span> </span>cẩn thận nhẩm đếm trong miệng, rồi mới hạ chân xuống cho đúng nhịp. Tất cả mọi người đều ra đời bình đẳng và đều có quyền mưu cầu hạnh phúc cho mình. Hạnh phúc có thể là buổi khiêu vũ có vài ba bước trật nhịp cũng không sao. Chúng ta hoàn toàn đồng ý với điều đó. Không phải là cứ nhẩy giỏi, hay nghĩ là mình nhẩy giỏi để chiếm lấy<span> </span><i>piste</i><span> </span>biểu diễn, cố tình nạt nộ những cặp khác bằng mấy bước "phăng" cho mọi người phải né vào trong, trở về chỗ mà coi.</p><p align="LEFT" dir="LTR">Nhưng buổi tối hôm ấy có một kỵ sĩ quả thực đã làm mấy người trong nhà hàng rất khó chịu. Ông ta không còn trẻ nhưng cũng chưa già, khoảng ngoài bốn mươi. Người Mỹ thường rất<span> </span><i>informal</i>, không lễ nghi cầu kỳ về nhiều mặt. Cả về cách ăn nói cũng như quần áo. Tại đám cưới một người quen cách đây không lâu, tôi thấy một ông khách Mỹ quần jeans, áo T-shirt đến dự, ngồi ngay hàng ghế đầu trong khi chung quanh mọi người đều mặc<span> </span><i>suit</i>, ca vát chỉnh tề. Ông ta có vẻ thấy không thoải mái, nên ngồi một lúc thì bỏ về sớm.</p><p align="LEFT" dir="LTR">Ở nhà hàng cuối thứ sáu tuần trước, người đàn ông này còn chơi bạo hơn nữa. T-shirt thì đã đành. Ông chi cho một cái quần<span> </span><i>shorts,</i><span> </span>ống quần còn đong đưa những sợi dây không chịu cột lại. Chưa hết, dưới chân ông đi một đôi dép Nhật. Ðã thế,<span> </span><i>cha cha</i><span> </span>ông cũng ra,<span> </span><i>sì lô</i><span> </span>ông cũng ra,<span> </span><i>bebop</i><span> </span>ông cũng kéo được người ra<span> </span><i>piste</i>. Mà ông nhẩy cũng không đẹp chút nào. Những người ông lôi ra đều có chiều cao hơn ông. Ðã thế, ông không chịu ra giữa sàn nhẩy cho tất cả khách trong nhà hàng thưởng lãm. Ông chỉ uốn éo, ưỡn ẹo ngay trước mặt tôi gần suốt buổi.</p><p align="LEFT" dir="LTR">Như đã nói ở trên, tôi hoàn toàn đồng ý với mấy câu trong hiến pháp Hoa kỳ. Ai cũng được mưu cầu hạnh phúc. Chuyện quần<span> </span><i>shorts</i><span> </span>có bốn sợi dây đong đưa, cái T-shirt, đôi dép Nhật giẫm nát bữa ăn tối không hề đụng chạm ai hết. Ông được toàn quyền vui chơi. Ông ra đời bình đẳng với mọi người.</p><p align="LEFT" dir="LTR">Nhưng không phải vì thế mà ông không khiến cho một số người khó chịu về mặt thẩm mỹ.</p><i></i><p align="LEFT" dir="LTR"><i>It’s a free country.</i><span> </span>Ðúng. Nhưng một nước tự do không có nghĩa là những người khác không được quyền khó chịu. Chúng tôi cũng mưu cầu hạnh phúc, cũng muốn có căn nhà nhìn ra bãi biển. Không ai muốn ở căn nhà ngó ra bãi rác bao giờ.</p><p align="LEFT" dir="LTR">Nhưng đó chỉ là chuyện buổi tối thứ Sáu. Trưa thứ bẩy phải mua vài ba thứ cần dùng, tôi ghé một ngôi chợ Việt Nam. Ở chỗ bán trái cây, một phụ nữ quần áo đẹp hơn người đàn ông quần<span> </span><i>shorts</i>, áo T-shirt, dép Nhật ở nhà hàng, nhưng nàng cũng làm tôi rất bực mình. Nàng nếm thử cũng đến cả chục quả nhãn, thản nhiên phun vỏ và hột xuống ngay dưới chân. Ðiều đó cũng chưa ăn thua gì. Nàng để cái xe đi chợ ở ngay giữa lối đi. Nàng có thể để xích sang một bên cho những người khác đi qua. Nhưng nàng cho nó chình ình giữa lối đi. Phải vất vả lắm, tôi mới lách qua được để đi tới nơi bầy cà phê. Quay trở lại thì nàng lại đẩy cái xe, cũng ra giữa lối đi. Lại phải lách mới đi qua được. Nàng nhìn thấy tôi làm như thế, chỉ nhìn thôi, cứ như thơ Lưu Trọng Lư...<span> </span><i>nhìn thôi mà chẳng nói.</i></p><i></i><p align="LEFT" dir="LTR">Trời ơi, làm sao mà tôi khổ thế này? Muốn nói mà không dám nói. Chỉ sợ một cai nhún vai, và câu "<i>It’s a free country</i>" thì làm sao!</p><p align="LEFT" dir="LTR">Trong có một cuối tuần, mà hai lần bị nghe "<i>It’s a free country"<span> </span></i>thì làm sao sống?</p></span></span></div></span></span><p align="LEFT"></p></div></span><p align="LEFT"></p></span></span></span><span style="font-family: Times New Roman;"><b><p align="center"><span style="font-size: large;">9</span><span style="font-family: Times New Roman; font-size: large;">-1-2009</span></p><hr /></b><span style="color: black; font-family: Times New Roman;"><span lang="EN"><span style="color: black;"><div align="left"><span style="color: black; font-family: Arial; font-size: medium;"><b><span style="font-family: Arial; font-size: large;"><p align="center"><i>NHỮNG TẤM THIỆP</i></p></span></b><span style="font-family: Arial; font-size: medium;"><p align="LEFT">Như vậy là Giáng Sinh năm nay tôi hoàn toàn không nhận được bất cứ một tấm thiệp Giáng Sinh nào mặc dù bạn bè vẫn còn đông đủ cả. Vài ba người ra đi nhưng đó cũng lại là những người mấy năm chúng tôi đã không gửi thiệp cho nhau. Không gửi không phải là vì chúng tôi không nghĩ đến nhau nữa, mà là vì chúng tôi không thấy bất cứ một lý do gì để gửi cho nhau nhũng tấm thiệp vô bổ ấy, những tấm thiệp chỉ làm được hai việc, đó là làm giầu thêm cho các công ty sản xuất thiệp trong khi lại làm hại cho môi trường sống không ít.</p><p align="LEFT">Mấy tỉ tấm thiệp gửi cho nhau trong dịp Giáng Sinh và Tết dương lịch đã khiến cho bao nhiêu cây rừng bị đốn xuống, nghiền nát thành bột để chế tạo giấy dùng để in những tấm thiệp vớ vẩn đó. Một linh mục Thiên chúa giáo cho biết ngài cũng chống lại việc gửi những tấm thiệp đó.</p><p align="LEFT">Không gửi những tấm thiệp đó không hề là việc làm đi ngược lại đạo Thiên chuá.</p><p align="LEFT">Khoảng gần mười năm trước, tôi chỉ gửi thiệp để trả đũa, để đáp lễ những tấm thiệp tôi nhận được. Nhiều người chơi cũng ác, là chờ cho đến tận gần ngày Giáng Sinh mới gửi. Khi những tấm thiệp đó đến nơi, người nhận sẽ mang đầy mặc cảm tội lỗi, vì không gủi kịp đáp lễ. Thế là lại phải kiếm mấy cái <i>belated Christmas cards </i>để gửi cho phải phép. Tôi nhất định không gửi trước cho bất cứ ai. Những người quen, những người bạn hình như cũng bắt đầu già, lười biếng nên dần dần cũng không gửi thiệp cho tôi nữa. Ðến tuần lễ sau ngày đầu năm, không thấy ai ngó ngàng quan tâm gì đến mình trong hộp thư, thế là coi như thoát.</p><p align="LEFT">Số thiệp tôi nhận được càng ngày càng thưa đi. Những năm trước, tôi còn mang bầy chúng trên giá lò sưởi. Nhưng khi số thiệp nhận được chỉ còn vài ba tấm thì cái giá trên lò sưởi không còn được dùng để bầy chúng nữa.</p><p align="LEFT">Mà bầy chúng lên để làm gì khi những tấm thiệp đó chỉ vỏn vẹn có một cái chữ ký với con số năm ở dưới.</p><p align="LEFT">Những câu chúc được in sẵn do những người được các công ty sản xuất thiệp thuê mướn viết ra, nghe thì có kêu lắm, rổn rảng lắm, nhưng ý nghĩa thì chẳng có được bao nhiêu. Ðó là chưa nói tới chuyện liệu người gửi thiệp có thực sự muốn chúc những câu đó không, hay tấm thiệp chỉ là một tấm trong cái hộp đựng hơn một chục cái mua từ năm trước, sau ngày Giáng Sinh được tiệm đem bán đại hạ giá bớt 70% mà người gửi lo xa mua trước để tiết kiệm được vài đồng bạc.</p><p align="LEFT">Những tấm thiệp đó hoàn toàn không chuyên chở bất cứ một điều gì, bất cứ một điều ước, một lời chúc nào gửi đến người nhận.</p><p align="LEFT">Những lời chúc ấy không phải là của những người thợ viết thì là của ai đây?</p><p align="LEFT">Thế nên nhận những tấm thiệp ấy, người nhận cũng chẳng vui mừng bao nhiêu. Nếu muốn nghe, đọc hay nhận những lời chúc tiền chế ấy thì tại sao không quá bộ đến mấy tiệm bán thiệp, đọc vài chục tấm thiệp chúc Giáng Sinh bầy bán trong tiệm rồi bỏ lại chỗ cũ và ra về mà không sung sướng hay sao?</p><p align="LEFT">Thiệp chúc Giáng Sinh đâu có phải là những miếng <i>plastic one size fits all</i> mà các chuyên gia thẩm mỹ cho vào mũi thân chủ. Lời chúc chứ đâu phải những đôi bít tất một cỡ dùng cho mọi người được.</p><p align="LEFT">Vì thế tôi nhất định không thể đối xử với bạn bè một cách vô tình như thế. Gửi những lơi chúc của người khác cho bạn bè làm gì, và vui sướng nỗi gì khi nhận được lời chúc của các ông các bà thợ viết làm việc cho các công ty sản xuất thiệp.</p><p align="LEFT">Thế là từ từ bạn bè thấy được điều đó, và tha cho tôi cũng như tôi tha cho họ.</p><p align="LEFT">Tôi không còn là cậu bé học lớp nhì trường tiểu học Sinh Từ lần đầu tiên trong đời nhận được tấm thiệp Giáng Sinh của cô bạn nhỏ cùng lớp để cảm động đờ đẫn mặt mày ra nữa. Thế nên không nhận được tấm thiệp nào cũng không thấy buồn. Mà nhận được thì cũng chẳng vui thêm chút nào.</p><p align="LEFT">Năm nay, tôi thoát nợ. Không gửi và cũng không nhận được những tấm thiệp Giáng Sinh tiền chế nữa.</p><p align="LEFT">Nhưng thay vì nhận được những tấm thiệp Giáng Sinh làm hại cho môi sinh như thế, thì thời gian gần đây, không biết ai là người phổ biến địa chỉ e-mail của tôi cho một vài ba người, và cái e-mail của tôi bỗng nhiên xuất hiện trong những danh sách gửi e-mail của một số người, của một số tổ chức mà tôi không hề nghe tên, không hề quen biết hay muốn gia nhập bao giờ. Tôi bị gửi cho những e-mail mà tôi không hề thắc mắc về các sinh hoạt của họ. Tôi nhận được những bản nhạc của nhạc sĩ X phổ thơ của nhà thơ Y do ca sĩ Z hát. Sau đó vài hôm, hộp thư e-mail của tôi lại nhận được năm bẩy cái thư khác gửi đến để ca ngợi, xưng tụng, tôn vinh "giòng" nhạc, giọng hát của những bài hát mà tôi không đủ can đảm nghe hết một nửa. Một tờ báo nhận là văn học nghệ thuật tháng nào cũng gửi cho đọc mà mỗi lần nhận được, thì cái thân già của tôi lại phải bấm cái nút delete để xóa nó đi ngay lập tức. Một tổ chức chính trị tranh đấu khác thì thông báo cho tôi những việc làm mà tôi không muốn biết, kèm theo những thông báo hiếu hỉ của các đoàn viên, lễ Tạ Ơn, rồi Giáng Sinh thì ném vào hộp thư e-mail của tôi nhưng câu chúc bằng tiếng Anh viết sai cả hai chữ Thank(S)giving, thiếu chữ S và Mer(R)y Christmas thiếu 1 chữ R.</p><p align="LEFT">Tội nghiệp thân tôi, tôi lại phải xóa kết những thứ thư từ ấy đi. Ðã hơn 1 lần, tôi viết một bức thư lời lẽ cố gắng từ tốn xin các ngài ấy làm ơn, làm phúc, làm giầu bỏ cái tên của tôi ra khỏi danh sách gửi e-mail của họ. Nhưng không có kết quả. Khi viết những e-mail đó, tôi cũng ngại, chỉ sợ lại bị các ngài ấy coi tôi là người không có tinh thần tranh đấu, yêu nước, các ngài chỉ thông báo có chút hoạt động mà cũng khó chịu.</p><p align="LEFT">Nhưng tôi quả thật là rất khó chịu.</p><p align="LEFT">Càng ngày tôi càng nhận được nhiều e-mail ấm ớ như thế, kể lể, thông báo về những thứ hoàn toàn không ăn nhậu gì tới tôi, để tôi lại phải vất vả cái thân già delete chúng đi, xong rồi lại còn phải xác nhận với máy là quả thực muốn xóa chúng đi, chúng mới ra khỏi cái computer của tôi.</p><p align="LEFT">Một người bạn nói là trò chơi này giống hệt như một cách nói của người Mỹ<i>, the gift that keeps on giving</i>. Câu nói này, tôi thấy người ta dùng để chỉ việc một người dính bệnh phong tình, truyền cho một người khác, rồi người nhận lại truyền cho vài ba người khác, vài ba người khác lại truyền đi tiếp tục mãi.</p><p align="LEFT">Nhưng đó là bệnh phong tình, có lạng quạng thì có chịu. Chứ còn tôi, một người đàn ông già, xấu trai, ăn nói ấm ớ, có làm gì gây thù oán với những người gửi những cái e-mail bao giờ đâu mà họ đối xử với tôi như thế. Không lẽ thay đổi cái địa chỉ e-mail để không phải nhận những thứ e-mail ấm ớ đó?</p><p align="LEFT">Mà đã chắc gì đổi địa chỉ là sau đó tôi sẽ được tha hẳn đâu. Nên chỉ mong các ngài động lòng thương xót mà buông tha cho mà thôi. Các ngài ấy nên tìm một trò chơi khác hợp lý hơn là trêu ghẹo một người đàn ông già và xấu trai như tôi.</p></span></span><p align="LEFT"></p></div></span><p align="LEFT"></p></span></span></span><span style="font-family: Times New Roman;"><b><p align="center"><span style="font-family: Times New Roman; font-size: large;">10-4-2009</span></p><hr /></b><span style="color: black; font-family: Times New Roman;"><span lang="EN"><span style="color: black;"><div align="left"><span style="color: black; font-family: Arial; font-size: large;"><b><span style="font-family: Arial; font-size: large;"><p align="center"><i>THẰNG DẠI LÀM HẠI THẰNG KHÔN</i></p></span></b><span style="font-family: Arial; font-size: medium;"><p align="LEFT">Tôi không nhớ rõ tôi có lối đọc báo như thế từ bao giờ, nhưng mỗi lần cầm những tờ báo Mỹ lên đọc, ở miền đông thì hai tờ Washington Post, New York Times, ở miền tây thì tờ Los Angeles Times và tờ Orange County Register... tôi đều làm như vậy.</p><p align="LEFT">Ðó là cứ khi nào đọc thấy những cái tựa bản tin có những chi tiết hơi khác thường, có thể là một tai nạn, có thể về một hai cái chết, vài ba vụ phạm pháp, là toi lại đọc thật nhanh, kiếm xem bản tin có ghi rõ những cái tên không, và vừa đọc, vừa cầu sao không phải là những cái tên Việt Nam.</p><p align="LEFT">Cầu người bị tai nạn không phải là người Việt Nam. Mong sao mấy vụ phạm pháp không có thủ phạm là những người Việt Nam. Mà nếu có là người Việt Nam, thì đừng có những họ Nguyễn, Lê, Trần, Phạm, Hoàng vân vân là được.</p><p align="LEFT">Cầu nạn nhân không phải là người Việt thì là chuyện dĩ nhiên. Như vụ một hai cụ già băng ngang qua đường bị xe đụng thiệt mạng cách đây không lâu. Các cụ đi đâu mà 5, 6 giờ sáng đã ra đường, chân tay chậm chạp, đường phố mùa đông còn tối, chiếc pickup trờ tới, đụng phải rồi bỏ chạy.</p><p align="LEFT">Thỉnh thoảng đọc thấy những bản tin án mạng giết người thì lại cầu mong nạn nhân không mang cái tên Việt, và thủ phạm cũng đừng mang những cái họ Việt Nam. Hơn ba chục năm sống ỏ đây, những cái họ thường gặp của người Việt đến nay cũng không còn xa lạ với người Mỹ. Nghe nói là người Việt, họ hỏi ngay lại một ông Nguyễn, bà Nguyễn nữa chăng... <i>another Mr or Mrs Nguyen, I presume...</i></p><i></i><p align="LEFT">Không Nguyễn thì Phạm, hay Trần vậy... Ðọc thì lơ lớ, thành Nuyen, Pham và Tran. Nhưng họ biết đó là những họ của người Việt. Vài ba vụ phạm pháp, lừa đảo, buôn bán các sản phẩm lậu thuế, lường gạt các sòng bài, băng đảng du đãng được đưa lên báo, là những cái họ quen thuộc của người Việt cũng có góp mặt.</p><p align="LEFT">Cách đây mấy năm, vụ 1 sinh viên gốc Nam Hàn bắn chết hơn ba chục người ở đại học Virginia Tech cũng làm cho nhiều người Việt Nam lo ngại. Nhất là những người có con ở Virginia Tech. Thủ phạm là người Nam Hàn, nhưng mấy ai biết được con cái chúng ta không phải là người Nam Hàn như anh chàng sinh viên tên là Cho nọ.</p><p align="LEFT">Vụ 911 xẩy ra, những cái tên Abu, Mohammed, Hussein... tự nhiên trở thành đáng ghét. Mặc dù đó chỉ là những cái tên rất thường gặp của những người Ả Rập hay những người theo Hồi gíao. Biết là như thế nhưng vẫn thấy không thoải mái, không thích thú lắm khi ở gần họ. Thế nên nếu có không ưa, hay thậm chí có ghét những cái tên ấy thì cũng dễ hiểu.</p><p align="LEFT">Thành kiến không phải là chuyện dễ mà gột cho sạch được.</p><p align="LEFT">Người đàn ông Á châu 42 tuổi hôm thứ Sáu tuần trước vác súng bắn chết 13 người trong một văn phòng trợ giúp người di dân mới đến Mỹ ở thị trấn Binghamton có cái tên lúc đầu làm cho nhiều người Việt thở ra nhẹ nhõm.</p><p align="LEFT">Nhẹ nhõm vì nghe cái họ của hung thủ không phải là Nguyễn, Phạm, Lê, Trần...</p><p align="LEFT">Họ của đương sự, họ Wong thì nhất định không phải là họ của người Việt. Wong thì phải là họ của người Hoa. Người đàn ông này còn có một cái tên khác nữa. Mà cái tên kia của đương sự cũng nhất định không phải là một cái tên Việt Nam. Voong không phải là họ của người Việt. Yên trí thêm được một chút nữa. Cái tên mà người Mỹ gọi là <i>first name</i> của hung thủ, Jiverly cũng không phải là tên Việt Nam. Mà nếu nó là tên Mỹ thì đây là lần đầu tiên tôi nghe thấy.</p><p align="LEFT">Jiverly Voong hay Wong thì nhất định đương sự không phải người Việt. Những người Mỹ nhớ lại tên của cuốn phim của William Holden và Nancy Kwan, phim <i>The World of Suzy Wong</i>, cô kỹ nữ ở Hương Cảng thì nghĩ ngay hung thủ là một người Hoa.</p><p align="LEFT">Nhưng người đàn ông này lại ra đi từ Việt Nam đến Mỹ khoảng hai chục năm trước. Ông nhập tịch, trở thành công dân Mỹ, và tuy ông ta ra đời, lớn lên ở Việt Nam ông vẫn giữ cái họ Wong của ông. Chắc ông cũng chẳng bao giờ sống và hành xử như một người Việt, cái đất nước đã cưu mang ông và gia đinh của ông ít ra cũng một hai thế hệ.</p><p align="LEFT">Sang Mỹ, có thể ông cũng chẳng bao giờ nhận ông là người Việt như nhiều người tị nạn trong khu phố người Hoa ở Toronto, Canada, khu đường Dundas và Spadina. Liệu có được bao nhiêu người ở khu phố vừa kể nhận là người Việt, là người cùng ở Sài Gòn, Chợ Lớn với chúng ta ngày trước? Vài ba câu tiếng Việt chỉ được họ dùng để buôn bán. Khách Việt Nam nghe mấy câu tiếng Việt thì sẵn sàng và vui lòng đến mua sắm trong khu phố ấy.</p><p align="LEFT">Nhưng họ thì chỉ nhận họ là người Hoa.</p><p align="LEFT">Tuy thế, những tờ báo, những bản tin báo chí, truyền hình mấy hôm nay, hễ nhắc tới vụ bắn giết kinh hoàng ở Binghamton, là lại một điều <i>Vietnamese immigrant,</i> hai điều <i>Vietnamese immigrant</i>...</p><p align="LEFT">Trong hoàn cảnh kinh tế đang hồi khó khăn như bây giờ, những người Mỹ bình thường nghe mấy chữ <i>Vietnamese immigrant</i> đó mà có nổi giận, có bực bội về chuyện mở rộng vòng tay cho ông di dân này vào nước Mỹ để rồi ông ta biến thành con ong tổ bố bay vù vù tù trong tay áo ra đốt 13 người chết lăn quay ra thì cũng là điều dễ hiểu.</p><p align="LEFT">Nhưng làm sao nói để cho những người Mỹ đó hiểu rằng ông ta từ Việt Nam tới đây, nhưng ông ta chưa một lúc nào là người Việt Nam cả.</p><p align="LEFT">Wong và Jiverley thì Việt Nam ở cái khúc nào mà cứ gọi ông ta là <i>Vietnamese immigrant</i> cho đau lòng lưu lạc thế này hở Trời!</p></span></span></div></span><p align="LEFT"></p></span></span></span><span style="font-family: Times New Roman;"><b><p align="center"><span style="font-family: Times New Roman; font-size: large;">13-2-2009</span></p><hr /></b><span style="color: black; font-family: Times New Roman;"><span lang="EN"><span style="color: black;"><div align="left"><span style="color: black; font-family: Arial; font-size: large;"><span style="font-family: Arial;"><p align="center"><b><i>MICHELLE OBAMA</i></b></p><b></b></span><span style="font-family: Arial; font-size: medium;"><p align="LEFT">Vogue là một tờ báo thời trang phụ nữ xuất bản mỗi tháng một lần.</p><p align="LEFT">Một người đàn ông bình thường và khỏe mạnh thì không mua và không đọc tờ báo này ngoại trừ những lần đi hớt tóc, tìm không ra một tờ báo nào khác như National Geographic, Time hay Newsweek... nên bèn phải mở những trang báo đầy tóc vụn, phấn talc, những quảng cáo nước hoa chắc chắn đã có người mở ra hít hà nên phải biết mà tránh cạ mũi vào để khỏi khuân vài triệu con vi khuẩn cúm về nhà mà khổ cái thân đời.</p><p align="LEFT">Nhưng phải nhận là hình bìa của Vogue bao giờ cũng đẹp. Không cô kiểu mẫu này thì cũng một nữ diễn viên kia. Số báo mới nhất, tờ báo này chọn in hình Michelle Obama làm bìa.</p><p align="LEFT">Cũng được đi. Nhiều chân dung khác không chim sa cá lặn bao nhiêu cũng vẫn được lên bìa mà. Nhưng tờ Vogue gọi Michelle là <i>"first lady of American fashion" </i>đệ nhất phu nhân của thời trang Hoa kỳ thì có hơi quá.</p><p align="LEFT">Câu nhận định mà chúng ta nghe nhiều lần bỗng thấy rất đúng: xấu đẹp tùy người đối diện. Michelle có thể đẹp dưới mắt của tòa soạn Vogue. Nhưng gọi Michelle là đệ nhất phu nhân của thời trang Hoa kỳ thì sẽ có rất nhiều người chống đối.</p><p align="LEFT">Với những người có những quan niệm về đẹp khác thì Michelle không phải là người đẹp. Cái đẹp thay đổi theo những qui ước do xã hội đặt ra. Rất tiếc là những quy ước về đẹp hiện nay không coi Michelle Obama là người đẹp và nhất định không phải là người phụ nữ có cách ăn mặc đẹp vào hạng nhất ở Hoa kỳ.</p><p align="LEFT">Phải nói quan niệm đẹp của chúng ta phần nhiều được dựa trên những qui ước do xã hội đặt ra. Những qui ước ấy thay đổi theo với dòng lịch sử chứ không nằm yên đó bất biến bao giờ. Cleopatra có thể đẹp vào thời ấy. Nhưng cái mũi như vậy thì bây giờ chỉ đẹp ngang với Barbra Streisand là cùng.</p><p align="LEFT">Ðã có lúc, phụ nữ phải nhiều da nhiều thịt mới đẹp như trong các họa phẩm của Renoir ghi lại hồi cuối thế kỷ 19. Rồi sau đó, đẹp là phải không được nhiều thịt mỡ như các phụ nữ trong tranh Renoir. Có lúc phải ốm o gầy mòn như phụ nữ trong tranh của Modigliani. Rồi sau đó, phải kích thước như Marilyn Monroe hồi những năm 50. Qua thập niên 60, đẹp thì phải gầy còm như Twiggy, nhưng rồi vẻ đẹp đó cũng lại bị đào thải để thay thế bằng những qui ước đẹp khác. Những Lauren Hutton, Jean Shrimpton, rồi Cindy Crawford, rồi Kate Moss, Heidi Klum vân vân.</p><p align="LEFT">Chúng ta bị ấn vào mắt những kiểu mẫu đó rồi chúng ta chấp nhận vẻ đẹp phải là như thế.</p><p align="LEFT">Vẻ đẹp mai cốt cách, tuyết tinh thần, vóc hạc mình mai, gầy như liễu trong cổ văn không còn nữa.</p><p align="LEFT">Nhưng quần áo, dung mạo như Michelle thì không thể là đẹp bậc nhất Hoa kỳ.</p><p align="LEFT">Xin đừng vội gán cho nhận định này là nhận định kỳ thị đen trắng. Ðen cũng đẹp chứ. Marylin McCoo trong ban The Fifth Dimension mà không đẹp sao? Hay Vanessa Williams, hay Halle Berry cũng đẹp đó chứ. Cũng xin đừng nói rằng ý kiến này coi họ đẹp là vì họ không giống như người Phi châu nữa. Vì Michelle Obama, tóc thẳng, chứ không Afro, mắt môi đều mang những nét của người da trắng chứ có đen thuần đâu.</p><p align="LEFT">Nhưng tờ Vogue ca ngợi, xưng tụng là đệ nhất phu nhân thời trang Hoa kỳ thì là nói quá.</p><p align="LEFT">Nước Mỹ coi vậy mà cũng kỳ lạ thật. Ông Obama vừa đắc cử tổng thống thì liền được một tờ báo về thời trang đàn ông đưa ngay lên bìa và mô tả là người mặc quần áo đẹp nhất. Nói là đẹp thì cũng được. Nhưng đẹp nhất thì chắc không.</p><p align="LEFT">Làm sao mà không đẹp cho được. Gọi thợ vào đo cho đúng ni tấc, là phải đẹp.</p><p align="LEFT">Mua những bộ <i>prêt-à-porter off the rack</i> mang về sửa cũng không thể nào đẹp được. Không 42 <i>regular,</i> không 43 <i>regular</i> mà oái oăm lại là 42 rưỡi thì làm sao mua được ở K-Mart chẳng hạn. Ấy là chưa nói đến K-Mart thì không có cách gì đẹp được. Làm tổng thống thì quần áo phải đẹp hơn người thường. Nhưng quần áo đẹp thì phải là Peter Jennings, phải là George Clooney, phải là Bill Clinton... mới là quần áo đẹp.</p><p align="LEFT">Những bộ suits hơn 7 ngàn đô la của Peter Jennings thì phải đẹp hơn những bộ mua ở Macy’s hay JC Penney nhiều. Ông Obama không thể mua quần áo ở Target. Cho nên quần áo của ông đẹp hơn quần áo của những người đàn ông bình thường và khỏe mạnh là cái chắc.</p><p align="LEFT">Và nay, đến cả Michelle Obama cũng được gọi là <i>first lady of American fashion</i> thì nghe làm sao được khi mà còn Nicole Kidman, còn Gwyneth Paltrow, còn Diane Sawyer đứng quanh quẩn đâu đó.</p><p align="LEFT">Cũng không thể nói đó là việc khen phò mã tốt áo được. Vì phò mã thì chắc phải đẹp trai, giỏi giang, quần áo đẹp thì công chúa mới thích, vua cha mới chịu đưa chàng về dinh.</p><p align="LEFT">Chứ Michelle Obama, quần áo đắp vào, rồi gọi là đệ nhất phu nhân của thời trang Hoa kỳ thì không đúng.</p><p align="LEFT">Lúa tốt vì phân.</p><p align="LEFT">Còn đây là lụa. Ðem đắp lụa vào thì phải khá hơn chứ. Nhưng gọi Michelle là đệ nhất về thời trang thì báo Vogue coi vậy mà cũng giỏi nịnh thế sao!</p></span></span><p align="LEFT"></p></div></span><p align="LEFT"></p></span></span></span><span style="font-family: Times New Roman;"><b><p align="center"><span style="font-size: large;">13</span><span style="font-family: Times New Roman; font-size: large;">-3-2009</span></p><hr /></b><span style="color: black; font-family: Times New Roman;"><span lang="EN"><span style="color: black;"><div align="left"><span style="color: black; font-family: Arial; font-size: large;"><b><span style="font-family: Arial;"><p align="center"><i>MÊNH MÔNG TÌNH DÂN</i></p></span></b><span style="font-family: Arial; font-size: medium;"><p align="LEFT">Xem một trong những bức ảnh chụp ở căn nhà của Lê Khả Phiêu, người ta thấy chủ nhà sau khi tiếp khách đến thăm hồi cuối năm ngoái đã tặng cho mỗi người một cuốn sách nhan đề là Mênh Mông Tình Dân do Nhà Xuất Bản Chính Trị Quốc Gia ấn hành.</p><p align="LEFT">Trước đó, những người đến thăm đã được chủ nhà, Lê Khả Phiêu, dẫn đi xem các phòng ốc trong nhà, trên tường phòng khách treo đầy những hình chụp chủ nhà, lúc đứng bên người này, lúc cạnh người kia, mấy bức hình chụp Hồ Chí Minh, trong đó có một bức vẽ họ Hồ đang ngồi ghế ngoài vườn đọc sách. Phòng khách có một chiếc trống đồng không biết thật hay giả, một bàn thờ Phật với tượng của Hồ Chí Minh đặt cạnh tượng Phật.</p><p align="LEFT">Trong phòng khách cũng có mấy bức chân dung, một tượng bán thân của chủ nhà mặt mũi quê mùa, hai mắt cười híp lại một cách thỏa mãn. Trò tôn sùng cá nhân, một trong những trò chơi rất thích thú của mấy anh nhà quê lớn nhỏ đâu cũng thấy.</p><p align="LEFT">Anh lớn thì có đàn em cầm ống đu đủ thổi. Thấy thổi chưa đã, anh lớn còn tự tay viết nguyên một cuốn, ký một cái tên giả để nói về mình, để tự suy tôn, tự thổi ống đu đủ cho mình. Các đàn em biết thừa cái cậu Trần Dân Tiên viết cuốn sách ngọi ca Hồ Chí Minh chỉ là Hồ Chí Minh, nhưng không cậu nào dám đem chuyện đó ra nói, lại còn quả quyết rằng Hồ Chí Minh là người khiêm tốn, không muốn để người khác viết về mình. Chắc vì thế nên chính mình viết về mình cho chắc ăn. Cái ống đu đủ được bẻ vòng xuống phía dưới. Tự biên tự diễn. Tự thổi cho sướng. Những người dân bị bịt mắt như những con ngựa kéo xe, cắm đầu vào đọc cuốn Những Mẩu Chuyện Về Ðời Hoạt Ðộng Của Bác Hồ do chính Hồ Chí Minh ký tên giả là Trần Dân Tiên viết để cho thêm lòng kính yêu lãnh tụ.</p><p align="LEFT">Các anh lớn như Stalin, Lenin, Mao Trạch Ðông, bố con Kim Nhật Thành, Kim Chính Nhật, Nicolae Caucescu... đều chơi những trò nham nhở đó.</p><p align="LEFT">Các anh nhỏ, kiểu nhà quê thất học, mà tầm cỡ cũng chưa đến đâu, thua xa anh lớn như Lê Khả Phiêu cũng ra lệnh cho các đàn em viết những bài ca ngợi mình rồi gom góp đem in lại để thỏa mãn thú tính, lôi ra tặng đàn em lia chia, giấy tốt làm nghẹt không biết bao nhiêu là cầu xí.</p><p align="LEFT">Ðó là nguồn gốc của cuốn Mênh Mông Tình Dân mà Lê Khả Phiêu đem tặng khách khứa đến thăm nhà.</p><p align="LEFT">Thay vì Tình Dân Mênh Mông như cách viết và nói bình thường của tiếng Việt, thì các đàn em đảo ngược vị trí của hai tiếng tĩnh từ lên phía trước của danh từ và đẻ ra cái tựa quái thai ấy. Thế là cuốn sách mang tên là Mênh Mông Tình Dân.</p><p align="LEFT">Mênh mông nghĩa là mờ mịt. Cũng có khi đọc là mênh mang, minh mang, hay minh mông.</p><p align="LEFT">Mênh mông cũng có nghĩa là rộng lớn. Nhưng nghĩa nào thì cũng có thể hiểu là hết sức rộng.</p><p align="LEFT">Mênh Mông Tình Dân hay Tình Dân Mênh Mông thì cũng đều có nghĩa là tình của người dân mênh mông rộng lớn, vô bờ. Tình yêu của người dân, theo cuốn sách, là tình cảm rất rộng, rất mênh mông dành cho cựu tổng bí thư đảng Cộng Sản Lê Khả Phiêu.</p><p align="LEFT">Nội dung cuốn sách là những bài viết của các đàn em đề cao đến trời xanh anh nhà quê Lê Khả Phiêu, gọi anh là một trong những nhà lãnh đạo luôn luôn gần dân, lắng nghe ý kiến của dân để cùng Trung Ương Ðảng, Bộ Chính Trị, Ban Bí Thư đưa ra những quyết định và chính sách đúng đắn mang lại nhiều lợi ích cho đất nước cho dân. Lê Khả Phiêu, theo một bài viết giới thiệu cuốn sách, luôn luôn nhắc nhở cán bộ, đảng viên phải hết lòng vì dân, lo cho dân nhất là vào lúc khó khăn như hiện nay vân vân và vân vân. Lê Khả Phiêu, vẫn theo bài báo thối tha ấy, luôn luôn tâm niệm là Ðảng lo cho dân lúc khó khăn vừa là trách nhiệm, vừa là nghĩa cử đền ơn đáp nghĩa... Vì thế nên tình dân mới mênh mông dành cho anh nhà quê.</p><p align="LEFT">Nhưng ngay tại căn nhà số 7/36 đường Lý Nam Ðế ở Hà Nội, người ta thấy ngay những việc làm vì dân của anh nhà quê này như thế nào ngay.</p><p align="LEFT">Trên sân thượng nhà anh, nơi nhân dân khốn khổ không thể nào nhìn thấy được, anh nhà quê này có nguyên một cái vườn rau xanh để bồi dưỡng. Có vườn rau này, anh có rau xanh ăn suốt năm cho bõ những ngày cơ cực, kệ xác bọn dân ở dưới tha hồ ăn rau tưới nước phân, rửa bằng nước ô nhiễm.</p><p align="LEFT">Chỉ riêng một chuyện nhỏ đó, mà nếu dân biết được thì ở đó mà Mênh Mông Tình Dân.</p><p align="LEFT">Thế nên những bức ảnh chụp trong căn nhà đắt tiền của cựu tổng bí thư đảng Cộng San Lê Khả Phiêu khi bị phổ biến ra ngoài cho mọi ngỗi biết, thì Trương Tấn Sang trong ban bí thư đảng đã la lối rằng có kẻ phá hoại giấu mặt làm công việc đó. Công việc đó là phổ biến những bức hình cho thấy sự giầu có của anh nhà quê lúc nào cũng nói là cần kiệm liêm chính.</p><p align="LEFT">Lộ ra những thứ đó thì làm thế nào tình dân còn mênh mông được nữa.</p></span></span><p align="LEFT"></p></div></span><p align="LEFT"></p></span></span></span><span style="font-family: Times New Roman;"><b><p align="center"><span style="font-size: large;">15</span><span style="font-family: Times New Roman; font-size: large;">-5-2009</span></p><hr /></b><span style="color: black; font-family: Times New Roman;"><span lang="EN"><span style="color: black;"><div align="left"><span style="color: black; font-family: Arial; font-size: medium;"><b><span style="font-family: Arial; font-size: large;"><p align="center" dir="LTR"><i>TO BE OR NOT TO BE</i></p></span></b><span style="font-family: Arial; font-size: medium;"><p align="LEFT" dir="LTR">William Shakespeare trong kịch Hamlet, ở màn 3, cảnh 1, có cho nhân vật chính, hoàng tử Ðan Mạch Hamlet, nói một câu mà nay, ngay cả những người không đọc Shakespeare bao giờ cũng biết, cũng đã nói một hai lần trong đời.</p><p align="LEFT" dir="LTR">Ðó là câu "<i>To be, or not to be..."</i> câu nói cho thấy sự khó xử của Hamlet, những lựa chọn không dễ dàng gì của chàng.</p><p align="LEFT" dir="LTR">Mấy hôm trước cũng có một người đàn ông trong một căn nhà lớn mầu trắng trên đại lộ Pensylvania ở thủ đô Washington DC lẩm bẩm một câu tương tự: "<i>To release the pictures or not to release the pictures</i>."</p><p align="LEFT" dir="LTR">Phổ biến hay không phổ biến những bức hình. Ðó là vấn đề. <i>That is the question</i>.</p><p align="LEFT" dir="LTR">Ðó là những hình chụp ở Abu Ghraib, một nhà tù ở ngoại ô thủ đô Baghdad có từ thời Saddam Hussein, được quân đội Mỹ sửa sang lại năm 2003 và dùng để giam nhũng tù nhân Iraq. Năm 2004, một loạt ảnh chụp được trong nhà tù được phổ biến cho thấy cảnh các quân nhân thuộc Ðại đội 372 Quân Cảnh và một vài cơ quan khác của chính phủ Hoa kỳ ngược đãi, đánh đập, hạ nhục một số tù nhân Iraq.</p><p align="LEFT" dir="LTR">Trong những bức ảnh đó, một số tù nhân Iraq bị những quân nhân Hoa kỳ, cả nam lẫn nữ đánh đập, bắt trút bỏ hết quần áo, buộc phải quì, nằm đè lên nhau, quàng trên đầu quần lót của phụ nữ, bịt mắt, bắt đứng, hai tay giang ra, bị dọa sẽ bị điện giật nếu té xuống vân vân.</p><p align="LEFT" dir="LTR">Cuộc điều tra của bộ quốc phòng Mỹ sau đó đã đưa tới việc giáng cấp một sĩ quan cấp tướng và án tù cho 7 quân nhân khác.</p><p align="LEFT" dir="LTR">Những người nhúng tay vào các vụ bạo hành đã bị trừng phạt. Những trường hợp ngược đãi tù nhân như thế không còn xẩy ra nữa. Lý do giản dị là không ai còn dám làm những chuyện như thế nếu không muốn bị trừng phạt.</p><p align="LEFT" dir="LTR">Vụ Abu Ghraib đã tạo ra những hình ảnh rất xấu về nước Mỹ. Tại các quốc gia Ả Rập, những người Hồi giáo đã rất phẫn nộ về những hành động mà họ coi là nhục mạ người Ả Rập. Hình ảnh người tù bị bịt mắt đứng giang tay trên một thùng gỗ sẽ mãi mãi ở lại với lương tâm người Mỹ.</p><p align="LEFT" dir="LTR">Trong khi vận động tranh cử, ông Obama hứa là sẽ tìm cách cải thiện hình ảnh của nước Mỹ, để có được một thái độ thân thiện hơn từ phía những người Hồi giáo Ả Rập. Ông hứa sẽ rút khỏi Iraq trong 16 tháng, đóng cửa trại giam Guantanamo vào năm 2010, điều tra những vụ tra tấn tù nhân và đưa những người có trách nhiệm ra trước công lý.</p><p align="LEFT" dir="LTR">Người ta thường nói rằng có một số điều không ai có thể tin được, đó là những lời hứa trước khi bầu cử và những chuyện kể sau chuyến đi câu về.</p><p align="LEFT" dir="LTR">Ông Obama vào ngồi trong phòng bầu dục tòa Bạch Ốc vừa được hơn 100 ngày. Trong hơn 100 ngày đó, ông đã làm được một số điều đã hứa. Một số lời hứa khác ông chưa làm, hay đang làm nhưng không thể đúng hệt như đã cam kết. Việc rút quân khỏi Iraq là một. Việc đóng của trại tù và giải quyết trường hợp bị giữ ở Guantanamo là hai. Cả hai việc có thể sẽ mất nhiều thì giờ và phức tạp hơn ông nghĩ.</p><p align="LEFT" dir="LTR">Tháng trước, ông Obama nói là sẽ không chống lại việc phổ biến thêm mấy chục bức hình khác chụp cảnh các tù nhân Iraq bị binh sĩ Hoa kỳ ngược đãi.</p><p align="LEFT" dir="LTR">Nhiều người sợ là việc phổ biến những bức ảnh đó sẽ tạo ra những khó khăn mới cho nước Mỹ vào lúc Hoa kỳ đang tìm cách rút khỏi Iraq đồng lúc gia tăng nỗ lực chống lại Taliban và Al Qaeda ở Afghanistan.</p><p align="LEFT" dir="LTR">Nhưng sáng hôm thứ Tư 13 tháng 5 năm 2009, ông Obama đổi ý và cho biết ông sẽ chặn không cho phổ biến những bức hình đó. Ông nói là làm như thế sẽ chỉ khiến cho tình cảm chống Mỹ gia tăng và tạo thêm nguy hiểm cho các binh sĩ Hoa kỳ tại Iraq và Afghanistan.</p><p align="LEFT" dir="LTR">Người ta tin là những bức ảnh mới cũng sẽ không khác những bức ảnh đã được phổ biến năm 2004 bao nhiêu với hình các binh sĩ Mỹ cười đùa cạnh các tù nhân, một số người tù không mặc quần áo, một số bị xích ở cổ như xích chó. Những bức ảnh mới chỉ làm được một việc duy nhất là giúp trí nhớ những thành phần thù ghét nước Mỹ trên thế giới và gia tăng thêm những thái độ bài Mỹ, chống Mỹ. Ở Mỹ, không ai muốn xem những bức hình như thế. Không cần xem lại những bức hình như vậy, lương tâm của nước Mỹ cũng chưa thể quên, và cũng đã bị dầy vò quá đủ rồi.</p><p align="LEFT" dir="LTR">Chính ông Obama cũng nói là những bức ảnh đó không thể ghê rợn hơn những bức ảnh đã được phổ biến.</p><p align="LEFT" dir="LTR">Chỉ những thành phần thù ghét đảng Cộng Hòa, có chủ đích chính trị, và chống nước Mỹ mới đòi phổ biến nốt những bức ảnh chắc chắn không có gì mới, không thể tàn bạo hơn loạt ảnh năm 2004.</p><p align="LEFT" dir="LTR">Ông Obama đã rất khổ tâm về chuyện này. Nếu phổ biến, những bức ảnh đó không đem lại lợi lộc gì cho ông, cho đảng Dân Chủ, cho nước Mỹ. Không phổ biến thì những người ủng hộ ông cho rằng ông đã phải nhượng bộ áp lực của phe Cộng Hòa.</p><p align="LEFT" dir="LTR">Nhưng biết đâu ông đã thấy được là những tranh cãi về tra tấn tù nhân mấy tuần qua cũng đã gây tai hại đủ cho Hoa kỳ rồi chăng?</p></span></span></div></span><p align="LEFT"></p></span></span></span><span style="font-family: Times New Roman;"><b><p align="center"><span style="font-family: Times New Roman; font-size: large;">16-1-2009</span></p><hr /></b><span style="color: black; font-family: Times New Roman;"><span lang="EN"><span style="color: black;"><div align="left"><span style="color: black; font-family: Arial; font-size: medium;"><b><span style="font-family: Arial; font-size: large;"><p align="center"><i>LIFE HAS TO GO ON</i></p></span></b><span style="font-family: Arial; font-size: large;"><p align="LEFT"></p><span style="font-family: Arial; font-size: medium;"><p align="LEFT">Có một câu thỉnh thoảng tôi nghe từ khi sang Mỹ nhưng tuần qua tôi mới thấy thấm thía cái ý nghĩa của nó.</p><i></i><p align="LEFT"><i>Life has to go on</i>. Ðời sống phải tiếp tục. Ðây là câu nói có thể được dùng gần như trong tất cả mọi trường hợp và mọi hoàn cảnh. Nó có thể được dùng để an ủi, để chia bớt nỗi khổ đau, bất hạnh. Nó cũng được dùng như một thái độ thản nhiên, không một mảy may quan tâm mà cũng có thể để bầy tỏ một thái độ quan hoài không ít.</p><p align="LEFT">Một chuyện tình bỏ đi. Ðau đớn tưởng chết được như ông Mai Thảo có lần nói. Nặng như mối tình của TTKH. Nhưng rồi cuộc đời vẫn phải tiếp tục. Có <i>ái ân lạt lẽo</i>, có <i>đi bên cạnh cuộc đời</i> thì cuộc đời vẫn tiếp tục diễn ra. Có <i>đến nay tôi hiểu thì tôi đã, làm lỡ tình duyên cũ mất rồi</i> thì cuộc sống vẫn phải tiếp tục. Chàng ra đi buổi chiều trên bến sông, nàng ở lại, lấy chồng, cuộc sống không vui lắm, nhưng rồi những đứa con ra đời, đời sống phải tiếp tục.</p><p align="LEFT">Kiều Thu bỏ Vũ Hoàng Chương. Mấy mối tình của Ðinh Hùng bỏ Ðinh Hùng. Nhưng cuộc đời vẫn tiếp tục diễn ra. Hai ông vào Sài Gòn, làm thơ tình tiếp tục cho đến lúc chết.</p><i><p align="LEFT">Life has to go on.</p></i><p align="LEFT">Loạt khủng bố 911 đã khiến Jay Leno của chương trình <i>Tonight Show</i> nghĩ là rồi đây, nước Mỹ khó mà có thể còn tìm thấy nụ cười được nữa. Nhưng sau ít ngày, chương trình <i>Tonight Show</i> lại trở lại. Nước Mỹ lại tìm được nụ cười tưởng như đã mất sau buổi sáng ngày 11 tháng 9 năm 2001 khi 4 chiếc máy bay lao vào hai cao ốc ở New York, ở một cánh đồng tại Pennsylvania hay ở tòa nhà có 5 góc ở ngoại ô Washington.</p><p align="LEFT">Bỏi vì <i>life has to go on</i>. Cuộc đời phải tiếp tục diễn ra, con người phài đi tới với đời sống.</p><p align="LEFT">Câu nói đó tôi được nghe từ gia đình của một người vừa nằm xuống. Người đàn ông vợ chết trong một hoàn cảnh bi đát. Tôi đang định kiếm một điều gì nói với bạn để tìm cách làm giảm bớt đi nỗi khổ của ông, thì ông nói "<i>Life has to go on"</i>.</p><p align="LEFT">Ðúng. <i>Life has to go on</i>. Ngay cả sau những đau đớn tưởng không còn có thể có niềm đau nào lớn hơn trong đời sống.</p><p align="LEFT">Khi ông cụ tôi mệt nặng, tôi nghĩ ngay đến sự ra đi vĩnh viễn của ông. Tôi không thể tưởng tượng ra đời sống của tôi mà không có ông. Tôi không biết làm thế nào có được những ngày tháng bình thường khi ông ra đi. Công việc làm, đời sống của tôi sẽ không thể nào bình thường được nữa. Những chuyện tôi làm hàng ngày cũng sẽ không thể tiếp tục. Nói những điều đó cho một người bạn, thì bạn tôi nói, bằng một giọng bình thản: "<i>Life has to go on."</i></p><p align="LEFT">Và câu nói tưởng như một câu đầu môi, nói cho qua chuyện, nói để lấp một chỗ trống thì lại có một tác dụng không thể ngờ được. Nó giúp, ít nhất, một người là tôi, nhìn ra một sự thật, đó là bất kể những chuyện gì ghê khiếp nhất, kinh hoàng nhất xẩy ra, thì cuộc đời vẫn cứ phải tiến tới, đời sống vẫn cứ phải tiếp tục.</p><p align="LEFT">Ông cụ tôi mất, tôi trở lại với công việc hàng ngày ở sở và những việc làm hàng ngày ở nhà. Nhắm mắt lại là tôi lại thấy người đàn ông ở với tôi, kể cả những lúc tôi sống ở xa Việt Nam, suốt hơn nửa thế kỷ, như khi ông còn sống. Tiếng cười, bước chân đi, mùi <i>Bien Être</i> ông dùng mấy chục năm... Cái bút Parker ông cho tôi hồi đỗ tú tài 1 đã nhiều năm không dùng vẫn còn trong ngăn kéo, cái triện son đặt làm tại Bắc kinh, hai tập Bách Khoa lấy trong tủ sách của ông ở Sài Gòn, cứ trông thấy là lại nhớ.</p><p align="LEFT">Tuần trước, một người bạn lâu năm qua đời. Bận công việc tôi không xuống viếng được, tôi gọi điện thoại chia buồn với gia đình bạn. Không biết tại sao tôi bật ra nói câu <i>Life has to go on</i>. Tôi không biết người nghe có nghĩ về câu nói đó như tôi nghĩ không. Tôi sợ mình đã làm buồn thêm một người đang quá buồn. Câu <i>Life has to go on</i> chỉ là một nỗ lực an ủi sau một mất mát quá lớn như tôi đã được an ủi vài ba lần trong đời bằng câu đó. Và cũng tự an ủi chính mình khi đụng mặt với hai cái mất mát lớn. Nói câu đó ra, tôi không hề muốn giảm thiểu những mất mát của gia đình người bạn. Nếu câu nói ấy làm gia tăng nỗi buồn của gia đình bạn thì ân hận biết là chừng nào.</p><p align="LEFT">Nhưng sáng nay, chính người tôi điện thoại chia buồn đã nhắc lại câu nói ấy nên chuyện tôi gây thêm ra đau buồn cho tang gia hình như không đúng.</p><p align="LEFT">Vậy nên <i>Life has to go on</i> lại chính là một câu phần nào làm nguôi đi những khổ đau cho gia đình bạn.</p><i></i><p align="LEFT"><i>Life has to go on</i>.</p></span></span></span><p align="LEFT"></p></div></span><p align="LEFT"></p></span></span></span><span style="font-family: Times New Roman;"><b><p align="center"><span style="font-family: Times New Roman; font-size: large;">17-4-2009</span></p><hr /></b><span style="color: black; font-family: Times New Roman;"><span lang="EN"><span style="color: black;"><div align="left"><span style="color: black; font-family: Arial; font-size: large;"><b><span style="font-family: Arial; font-size: large;"><p align="center" dir="LTR"><i>NGƯU TẦM NGƯU, MÃ TẦM MÃ</i></p></span></b><span style="font-family: Arial; font-size: medium;"><p align="LEFT" dir="LTR">Ðầu tháng này, bất chấp những cảnh cáo và chống đối của thế giới, Bắc Triều Tiên đã phóng một hỏa tiễn Ðại Pháo Ðồng 2, nói là để đưa một vệ tinh nhân tạo lên quĩ đạo, trong khi Hoa kỳ và một số quốc gia khác thì tin rằng Bình Nhưỡng chỉ muốn thí nghiệm một hỏa tiễn ba tầng có khả năng mang theo một đầu đạn hạt nhân.</p><p align="LEFT" dir="LTR">Vì tầm hoạt động xa của hỏa tiễn, nhiều nước tỏ ra rất lo ngại. Nhất là Nhật Bản và Nam Triều Tiên. Tầm bay của hỏa tiễn có thể đe dọa cả các tiểu bang ở miền tây Hoa kỳ.</p><p align="LEFT" dir="LTR">Nhưng hỏa tiễn Ðại Pháo Ðồng 2 đã không thành công. Tầng đầu của hỏa tiễn rơi xuống biển Nhật bản. Hai tầng còn lại không tách rời được ra khỏi nhau, và sau đó, đã rơi xuống Thái Bình Dương.</p><p align="LEFT" dir="LTR">Nếu đầu của hỏa tiễn có mang theo một vệ tinh viễn thông như Bình Nhưỡng nói, thì vệ tinh ấy cũng đã rơi xuống biển cùng với hai tầng thứ hai và thứ ba của hỏa tiễn.</p><p align="LEFT" dir="LTR">Thông điệp của lãnh tụ kính yêu Kim Chính Nhật dĩ nhiên đã không được phát đi từ vệ tinh viễn thông đang nằm dưới đáy biển cách Hawaii một đọan đường.</p><p align="LEFT" dir="LTR">Tại Bình Nhưỡng liền diễn ra một cuộc mít tinh vĩ đại để mừng cái gọi là thành công của vệ tinh viễn thông. Thông tấn xã nhà nước hô hóan ầm lên rằng vệ tinh đã được đặt trong quĩ đạo để phát đi tư tưởng của Kim Chính Nhật cho tòan thế giới nghe. Người dân Bắc Triều Tiên bị bưng bít và lừa bịp đã quen, không thắc mắc về tin đó đúng hay sai, mà cũng chẳng cần nước họ có vệ tinh viễn thông hay không nữa. Tối ngày sáng đêm họ đã được nghe đầy tai những thứ tuyên truyền nhảm nhí từ hơn nửa thế kỷ nay, cần gì phải nghe thêm từ vệ tinh truyền xuống.</p><p align="LEFT" dir="LTR">Nhưng chắc chắn vài ba cậu đã bị đánh cho một trận nhừ tử về tội làm mất mặt chủ tịch kính mến. Người lùn Kim Chính Nhật tưởng phen này phóng được hỏa tiễn ba tầng là cao thêm được vài phân, hóa ra lại phải tiếp tục chải cho tóc dựng ngược lên, đi giầy cao gót như từ bao nhiêu lâu nay cho cao thêm chút ít.</p><p align="LEFT" dir="LTR">Hỏa tiễn Ðại Pháo Ðồng 2 lần này không thành công, nhưng có thể lần tới sẽ khá hơn. Bắc Triều Tiên nhờ đó có thể đem kỹ thuật hỏa tiễn ra bán cho những nước như Iran và một số nước khác muốn có vài ba món đồ chơi để hù dọa, bắt chẹt thế giới.</p><p align="LEFT" dir="LTR">Hội Ðồng Bao An Liên Hiệp Quốc, theo lời yêu cầu của Nhật, đã nhóm khẩn cấp để thảo luận về việc làm của Bắc Triều Tiên, việc làm vi phạm các nghị quyết trước đây của Liên Hiệp Quốc. Hoa kỳ, Nhật, Nam Triều Tiên đều muốn có những biện pháp trừng phạt gắt gao nhắm vào Bình Nhưỡng và một nghị quyết mới lên án việc làm của Bắc Triều Tiên.</p><p align="LEFT" dir="LTR">Nhưng ý kiến đó đã bị chặn bởi Nga và Trung quốc cùng một hai nước khác. Chuyện Nga và Trung quốc bênh Bắc Triều Tiên thì dễ hiểu. Cả hai có rất nhiều quyền lợi trong vụ này. Nga và Trung quốc cố tình nuôi dưỡng một con chó điên để bất cứ lúc nào cần cũng có thể lôi ra gây khó khăn cho Hoa kỳ và Nhật. Dùng Bình Nhưỡng, Nga và Trung quốc có thể làm được nhiều chuyện mà không bị bẩn tay. Tất cả đều là những chuyện có thể hiểu được.</p><p align="LEFT" dir="LTR">Nhưng còn hai nước phụ họa theo lập trường và việc làm của Nga và Trung quốc trong vấn đề Bắc Triều Tiên là những nước nào?</p><p align="LEFT" dir="LTR">Tin cho biết đó là Li-Bi và Việt Nam. Ðại sứ của ông Muammar Qadaffi tại Liên Hiệp Quốc có lập trường như vậy cũng dễ hiểu. Trước đây, có một lúc, ông Qadaffi đã nuôi một toán vệ sĩ toàn phụ nữ Bắc Triều Tiên đai đen Thái Cực Ðạo để bảo vệ an ninh cho ông. Nay ông có điên khùng, ngộ dại bênh Bắc Triều Tiên một chút thì cũng là điều thường tình.</p><p align="LEFT" dir="LTR">Nhưng còn Việt Nam? Tại sao Việt Nam lại đứng về phía Bắc Triều Tiên, chống lại những ý kiến muốn đưa ra bản nghị quyết với lời lẽ nghiêm khắc nhắm vào Bắc Triều Tiên?</p><p align="LEFT" dir="LTR">Việt Nam có quyền lợi gì ở Bắc Triều Tiên, một thứ <i>pariah</i> không ai muốn đụng tay vào, chuyên kiếm ăn bằng cách cào đầu ăn vạ, sẵn sàng để cho vài triệu dân chết đói, bắt chẹt lương tâm thế giới khiến thế giới phải đem thực phẩm trợ giúp rồi quay lại cắn vào bàn tay vừa cho ăn như người ta đã thấy trong suốt hơn mười năm qua?</p><p align="LEFT" dir="LTR">Bắc Triều Tiên trong hoàn cảnh đó thì giúp gì được cho Việt Nam trong khi thái độ của Hà Nội tại Liên Hiệp Quốc lại là thái độ công khai đi ngược lại lập trường của Hoa kỳ và Nhật, hai quốc gia từng có những trợ giúp cho Việt Nam rất nhiều về mọi mặt.</p><p align="LEFT" dir="LTR">Ðáng lẽ đây là lúc Việt Nam phải trả lại cái ơn của Nhật, thì Hà Nội chống lại Nhật, đứng về phía Bắc Triều Tiên, Nga và Trung quốc.</p><p align="LEFT" dir="LTR">Ðó là một thái độ ngu xuẩn, vô ơn bạc nghĩa.</p><p align="LEFT" dir="LTR">Nếu không như thế thì tại sao lại đứng chung về một phía với Nga và Trung quốc?</p><p align="LEFT" dir="LTR">Hay là vẫn tiếp tục thái độ đàn em, cúc cung khấu đầu phục tùng đàn anh như một thứ nô lệ mới?</p><p align="LEFT" dir="LTR">Trong khi vừa bị đàn anh bợp tai đá đít ở các đảo ngoài khơi, ngang nhiên và công khai chiếm lấy những đảo ấy của Việt Nam?</p><p align="LEFT" dir="LTR">Và nay lại còn sẵn sàng<i> kowtow</i> với mấy ông con trời ở Bắc kinh như những thứ hèn hạ Trần Ích Tắc và Lê Chiêu Thống?</p></span></span></div></span><p align="LEFT"></p></span></span></span><span style="font-family: Times New Roman;"><b><p align="center"><span style="font-size: large;">20</span><span style="font-family: Times New Roman; font-size: large;">-2-2009</span></p><hr /></b><span style="color: black; font-family: Times New Roman;"><span lang="EN"><span style="color: black;"><div align="left"><span style="color: black; font-family: Arial; font-size: large;"><b><p align="center"><i>VỀ MỘT BỨC HÍ HỌA</i></p><p align="LEFT"></p></b><span style="font-family: Arial; font-size: medium;"><p align="LEFT">Tờ New York Post, một tờ báo lá cải xuất bản tại New York trong số xuất bản đề ngày 18 tháng 2 ở trang 6 có đăng một bức hí họa của Sean Delonas vẽ hình hai cảnh sát viên, một người cầm khẩu súng nòng còn đang bốc khói, phía trước là một con hắc tinh tinh (chimpazee) nằm chết, trên mình có mấy lỗ đạn, máu me tung tóe trên sân cỏ.</p><p align="LEFT">Bức vẽ ghi lại một chuyện vừa xẩy ra tại Stamford thuộc tiểu bang Connecticut hôm thứ Hai vừa qua. Hôm ấy, con hắc tinh tinh Travis sống với chủ từ hơn một chục năm thình lình nổi điên tấn công một phụ nữ khi người này đến thăm chủ của nó. Con chimpanzee gây thương tích nặng cho nạn nhân và bị cảnh sát bắn chết. Sean Delonas vẽ lại cảnh vừa kể. Nhưng với những chi tiết như thế thì bức vẽ của Sean Delonas không phải là một bức hí họa. Lý do là vì những chi tiết của bức tranh không tạo cho người xem tranh một nụ cười nào. Một phụ nữ bị thương tích trầm trọng còn đang hôn mê ở bệnh viện. Người chủ phải dùng dao đâm con hắc tinh tinh nhiều nhát nó mới chịu buông nạn nhân ra. Cuối cùng, cảnh sát phải bắn chết nó theo lời yêu cầu của chủ nó, khi nó tìm cách mở cửa xe của cảnh sát để tấn công cảnh sát viên ngồi trong xe.</p><p align="LEFT">Câu chuyện toàn những chi tiết quá bi thảm.</p><p align="LEFT">Bức vẽ chỉ trở thành một bức biếm họa khi người ta đọc thấy hàng chữ từ miệng của người cảnh sát trong bức vẽ nói nguyên văn:" <i>They’ll have to find someone else to write the next stimulus bill."</i></p><i></i><p align="LEFT">Thế là người ta lại phải kiếm một người khác để viết bộ dự luật kích động kinh tế sắp tới.</p><p align="LEFT">Ngoài đời, không một cảnh sát viên nào có mặt tại hiện trường đã nói câu đó.</p><p align="LEFT">Hôm thứ Ba vừa qua, tổng thống Barack Obama đã ban hành bộ luật kích động kinh tế tại Colorado. Câu nói của người cảnh sát trong bức hí họa rõ ràng muốn nói con khỉ nằm chết là ông Obama. Con khỉ chết nên người ta phải kiếm người khác viết bộ dự luật kích động mới.</p><p align="LEFT">Ai cũng biết là ở Mỹ, cách đây cũng không lâu lắm, những người không ưa người da đen, hễ cứ nói về người da đen, là người ta lôi con khỉ ra. Những con đười ươi, hắc tinh tinh là giống thú ở Phi châu. Người da đen được đưa từ Phi châu sang châu Mỹ để làm nô lệ. Do đó, không cần phải vận dụng đầu óc nhiều lắm, người ta cũng thấy ngay họa sĩ vẽ ông Obama là con khỉ đột.</p><p align="LEFT">Bức vẽ đưa ra hai gợi ý. Thứ nhất, con hắc tinh tinh là ông Obama. Thứ hai, ông Obama nên bị ám sát chết.</p><p align="LEFT">Cả hai đều là những điều không thể cười được.</p><p align="LEFT">Sau khi tờ báo được bầy bán, lập tức hàng mấy trăm cú điện thoại đã gọi vào tòa soạn để nói lên sự phẫn nộ, đòi tờ New York Post phải xin lỗi. Một số người kéo tới biểu tình trước tòa soạn, kêu gọi tẩy chay và đòi đóng cửa tờ báo.</p><p align="LEFT">Trước phản ứng của đám đông, chủ bút của tờ báo là Col Allan đã biện hộ cho bức hí họa này, nói rằng bức vẽ chỉ diễu chuyện con chimpanzee hung hãn bị bắn chết tại Connecticut đồng thời chế nhạo nỗ lực hồi sinh nền kinh tế Mỹ của chính phủ Obama.</p><p align="LEFT">Người ta cũng có thể nói rằng bức vẽ gợi ý là bộ luật kích động kinh tế quá dở đến nỗi ngay mấy con khỉ cũng viết được. Nhưng rất nhiều người cho là bức vẽ đã ví ông Obama với một con chimpanzee hóa dại.</p><p align="LEFT">Bức vẽ bị phản đối dữ dội. Chuyện này chắc chắn chưa chấm dứt tại đây. Bức hí họa sẽ còn bị nhiều tiếng nói khác đả kích. Nhiều tiếng nói khác sẽ tiếp sức để đòi Sean Delonas và tờ New York Post xin lỗi về bức vẽ làm phát sinh ra những thái độ phẫn nộ chính đáng. Tờ báo có thể sẽ bị tẩy chay, các thân chủ quảng cáo sẽ ngưng quảng cáo, đe dọa sự sống còn của tờ báo. Có thể chính Sean Delonas cũng bị đe dọa.</p><p align="LEFT">Người ta không tin là Sean Delonas sẽ thoát trong vụ này. Don Imus, một nhà báo truyền thanh chỉ vì một câu nói đụng chạm tới đội bóng rổ phụ nữ da đen của đại học Rutgers hồi tháng 4 năm 2007 cũng bị NBC và CBS ngưng cộng tác.</p><p align="LEFT">Sean Delonas chưa lên tiếng giải thích việc làm của mình. Có thể người họa sĩ này lại lôi lập luận cũ rằng bức vẽ chỉ là một cách bầy tỏ tư tưởng, và là một nghệ sĩ, Sean Delonas có quyền làm như thế, rồi tìm cách giải thích thêm về bức vẽ. Có thể Sean Delonas sẽ nói là ông ta không yêu, cũng không ghét người da đen, rằng ông ta chỉ làm công việc báo chí và nghệ thuật.</p><p align="LEFT">Ông ta có thể nại hiến pháp Hoa kỳ ra để biện giải.</p><p align="LEFT">Nhưng có tin những giải thích đó và có tha thứ việc làm khiêu khích đó hay không thì người ta còn phải chờ mới biết được.</p><p align="LEFT">Ðể coi vụ Sean Delonas và bức vẽ con chimpanzee được giải quyết như thế nao. Lúc ấy mới có thể nói nước Mỹ có là nơi tự do tuyệt đối, nghệ sĩ được toàn quyền diễn tả tư ưởng của mình bất kể những cái gọi là tác phẩm ấy xúc phạm người ta như thế nào đi chăng nữa hay không.</p><p align="LEFT">Ðể coi cộng đồng da đen đối xử hế nào với người nghệ sĩ Sean Delonas.</p><p align="LEFT">Coi Sean Delonas có còn già mồm nữa hay không.</p><p align="LEFT">Hình như mới đây, ở một nơi có nhiều người Việt Nam, cũng có một vụ khiêu khích tương tự bằng một búc ảnh thì phải.</p></span></span><p align="LEFT"></p></div></span><p align="LEFT"></p></span></span></span><span style="font-family: Times New Roman;"><b><p align="center"><span style="font-family: Times New Roman; font-size: large;">20-3-2009</span></p><hr /></b><span style="color: black; font-family: Times New Roman;"><span lang="EN"><span style="color: black;"><div align="left"><span style="color: black; font-family: Arial; font-size: large;"><b><span style="font-family: Arial;"><p align="center"><i>CHO TAO CHƯỞI MÀY MỘT TIẾNG</i></p></span></b><span style="font-family: Arial; font-size: medium;"><p align="LEFT">Người Việt Nam là một dân tộc hay chửi và chửi cũng hay nữa. Người Việt miền Bắc, miền Trung hay miền Nam cùng làm công việc đó. Khác chăng là miền Bắc viết và nói là "chửi". Miền Trung và Nam là "chưởi".</p><p align="LEFT">Mất con gà, con vịt, thay vì văng ra vài ba câu tục tĩu cho hả cơn tức giận rồi quay ra đi làm việc khác, thì người ta chửi, chửi cho đến khi phía lấy cắp con gà, nếu chưa kịp hóa kiếp cho nó, thì phải thả nó ra ngay, nếu trót ăn con gà rồi thì sẽ phải nhổ nước bọt lia lịa để phỉ phui, hóa giải những câu chửi đó. Người mất con gà hướng sang phía căn nhà bị nghi là có người lấy cắp mà chửi. Chửi có bài có bản, bài chửi miền Bắc, miền Nam và miền Trung tuy có khác nhau một vài chi tiết nhưng tất cả đều có lớp lang, thứ tự, văn học nghệ thuật, có vần có điệu, có điển, có tích chứ không chỉ dăm ba câu tục tĩu như người Mỹ, người Anh.</p><p align="LEFT">Chửi có khi là đem tất cả những thứ không ngon trên đời ra để mời đối tượng ăn. Các thứ bộ phận sinh dục, các chất bài tiết được lôi ra mời phía bên kia ăn cho bằng hết. Khi phía bên kia đã no nê rồi, thì đem những chuyện không hay nhất trên đời đẩy sang. Chưa hết, người chửi còn mang toàn những chuyện khủng khiếp nhất ném sang cho gia đình người bị chửi, nào đẻ ngược, đi sông chết đuối, trên cạn thì voi dầy ngựa xé, trời đánh, thánh đâm, tuyệt tự, chết đâm, chết chém. Và cuối cùng, đem cha mẹ, tổ tiên dòng họ của đối phương ra mà đổ cho những điều dữ dằn nhất. Thí dụ mong những người ấy toàn gặp những chuyện bất hạnh trên đời, như ra đường bị chó đớp mất vài ba bộ phận trên người để thành tàn phế vân vân.</p><p align="LEFT">Với những thành viên phụ nữ của gia đình bị chửi thì người chửi đòi làm những hành động tình dục. Tất cả đều chỉ nhắm xúc phạm nặng nề, lăng mạ tối đa những người phụ nữ sinh thành ra đối phương. Luôn cả những phụ nữ bề trên như bà nội, bà ngoại, rồi cả những phụ nữ ngang cấp với người bị chửi như chị, em già trẻ đều không được tha.</p><p align="LEFT">Hình như không một nền văn minh nào lại có lối tấn công bằng tiếng nói dễ sợ như thế. Một ý kiến cho rằng trong những nền văn minh không thờ phụng tổ tiên, cha mẹ, ông bà, thì không có lối chửi đó. Trong tiếng Anh, không thấy một câu chửi nào tương đương với một câu chửi cửa miệng của người Việt Nam. Ông bà tổ tiên, nội ngoại của người Mỹ được đặc miễn, không bị đem ra xúc phạm.</p><p align="LEFT">Tuần qua, tôi đọc được bài thơ của một tác giả Việt Nam, nhà thơ Trạch Gầm. Ông nguyên là một sĩ quan trong quân đội Việt Nam Cộng Hòa. Về lon lá, ông không nhiều lắm. Hai bông mai vàng trên vai khi miền Nam thất thủ. Ông xuất thân từ một gia đình danh giá, đạo đức. Vậy mà bài thơ ông viết đã dùng thứ ngôn từ chửi bới hết sức thô tục.</p><p align="LEFT">Bài thơ không viết bằng thứ ngôn ngữ chuốt lọc của thi ca. Ðây không phải là một bài thơ tình mà là một bài thơ đọc lên thấy nghẹn ngào, phừng phừng phẫn nộ.</p><p align="LEFT">Trong một chương trình phát thanh, người phụ trách chương trình đã đọc nguyên văn không thiếu một chữ bài thơ của ông. Chắc chắn đó là lần đầu tiên làn sóng điện 1480 AM của đài Little Saigon Radio đã chuyển đi một câu chửi tục như vậy. Sau chương trình phát thanh sáng ngày thứ Hai 16 tháng 3, cô Mai Khanh đã không một lời phiền trách việc văng tục trên đài phát thanh của cô, mà thính giả cũng không một ai phiền trách như vài ba lần các xướng ngôn viên chỉ hơi sơ hở một chút cũng bị trách cứ nặng nề.</p><p align="LEFT">Trong bài thơ, tác giả Trạch Gầm đã nói rất thẳng ở ngay câu đầu. Nhưng nét từ tốn của ông vẫn còn nguyên, xuyên suốt toàn bài. Ðây là nguyên văn bài thơ của Trạch Gầm:</p></span><p align="LEFT"></p><span style="font-family: Arial; font-size: medium;"><i><p align="LEFT">Ðụ má, cho tao chưởi mầy một tiếng<br />Ðất của Ông Cha sao mầy cắt cho Tàu<br />Ngậm phải củ gì mà mầy cứng miệng<br />Ðảng của mầy, chết mẹ... đảng tào lao<br />Chế độ mầy vài triệu tay cầm súng<br />Cầm súng làm gì... chẳng lẽ hiếp dân<br />Tao không tin lính lại hèn đến thế<br />Lại rụng rời... trước tai ách ngoại xâm<br />Mầy vỗ ngực. Anh hùng đầy trước ngõ<br />Sao cứ luồn, cứ cúi, cứ van xin<br />"Môi liền răng", à thì ra vậy đó<br />Nó cạp mầy, mầy thin thít lặng thinh<br />Ông Cha mình bốn ngàn năm dựng nước<br />Một ngàn năm đánh tan tác giặc Tàu<br />Thân phận mầy cũng là Lê, là Nguyễn<br />Hà cớ gì... mầy hèn đến thế sao!<br />Chuyện mầy làm Toàn Dân đau như thiến<br />Mầy chết đi, tao nghĩ chẳng đất chôn<br />Hãy tỉnh lại ôm linh hồn sông núi<br />Cứ đà này... chết tiệt còn sướng hơn<br />Ðàn gảy tai trâu... xem chừng vô ích<br />Giờ mầy nghe tao chưởi còn hơn không</p></i></span><p align="LEFT"></p><span style="font-family: Arial; font-size: medium;"><p align="LEFT">Ông Trạch Gầm, ông đã nói hộ tất cả người Việt Nam bằng mấy câu thơ của ông. Chúng tôi cũng muốn văng ra những câu chửi tục như ông đã làm hộ cho chúng tôi.</p><p align="LEFT">Nhưng ông chỉ chửi có một tiếng thôi sao? Phải chửi nhiều hơn nữa chứ. Tuy thế, tôi vẫn phải cám ơn ông và bài thơ của ông.</p><p align="LEFT">Cứ nghĩ tới bọn chó má là phải văng tục ra là như thế.</p></span></span><p align="LEFT"></p></div></span><p align="LEFT"></p></span></span></span><span style="font-family: Times New Roman;"><b><p align="center"><span style="font-family: Times New Roman; font-size: large;">22-5-2009</span></p><hr /></b><span style="color: black; font-family: Times New Roman;"><span lang="EN"><span style="color: black;"><div align="left"><span style="color: black; font-family: Arial; font-size: large;"><b><span style="font-family: Arial; font-size: large;"><p align="center" dir="LTR"><i>CẢM ƠN CÂY CAM</i></p></span><span style="font-family: Arial; font-size: medium;"><p align="LEFT" dir="LTR"></p></span></b><span style="font-family: Arial; font-size: medium;"><i><p align="center" dir="LTR">Cảm ơn hoa đã vì ta nở<br />Thế giới vui từ mỗi lẻ loi...</p></i><p align="LEFT" dir="LTR">Tô Thùy Yên đã viết hai câu trên trong bài thơ dài, bài <i>Ta Về</i> mà chắc ít người có thể nói là không biết.</p><p align="LEFT" dir="LTR">Người về, cảnh vật đã thay đổi "<i>như cánh chim quá trễ", </i>thế giới đã già đi sau mười năm cổ lục, giậu nghiêng, cổng đổ, thềm um cỏ...</p><p align="LEFT" dir="LTR">Nhưng những bông hoa vẫn nở, một an ủi rất tình cờ cho người trở về. Tình cờ vì người không nghĩ là hoa còn nhớ đến người mà nở.</p><p align="LEFT" dir="LTR">Cách đây mười mấy năm, khi tôi còn ở miền đông, một buổi sáng sau mùa đông, tôi ra cửa thì thấy ở góc vườn mấy hôm trước còn đầy tuyết, những đọt <i>tulip</i> đã vươn lên xanh mướt. Mùa đông khắc nghiệt vừa đi qua, tuyết tan và những củ <i>tulip</i> tôi giúi xuống đất rồi quên luôn từ mùa hè năm trước, và quên bẵng đi, đã ngoi lên.</p><p align="LEFT" dir="LTR">Tôi nhớ hai câu thơ ấy của người bạn.</p><p align="LEFT" dir="LTR">Tôi là người có hai ngón tay cái không có mầu sắc chi cả. Giá nó mầu xanh, <i>green thumb</i>, như người Mỹ vẫn nói, thì những cái vườn của những căn nhà tôi ở qua trong mấy chục năm nay đã có những kỷ niệm tôi để lại. Nhưng vì những ngón tay cái của tôi không xanh nên những cái vườn của những căn nhà tôi dọn đến rồi dọn đi vẫn chẳng có một cái cây mới nào để lại. Ngoại trừ mấy cây<i> tulip</i> trước căn nhà ở Woodbridge.</p><p align="LEFT" dir="LTR">Mấy hôm sau đó, tôi sáng nào cũng ra ngó nó. Trong lúc tôi đi làm, về nhà, vào phòng làm việc, rồi ngủ, sáng hôm sau thức dậy, lại đi làm, thì những đọt <i>tulip </i>vẫn tiếp tục vươn lên từ góc vườn mặc dù tưới bón cho nó là việc tôi không bao giờ có thì giờ để làm. Một sáng, những cái búp nở ra thành những bông hoa mầu đỏ thắm. Thế là từ Hà Lan, những cây <i>tulip</i> được đưa sang đông bắc nước Mỹ, để làm vui cho người đàn ông ở căn nhà ấy được mấy ngày xuân. Bây giờ, mười mấy năm đã qua, không biết chủ mới của căn nhà Woodbridge có còn để cho nó sống tiếp ở góc vườn không, hay những ngón tay cái có mầu xanh, giỏi việc trồng cây đã bứng nó đi, thay bằng những cây khác.</p><p align="LEFT" dir="LTR">Tôi ở căn nhà hiện nay đã năm năm. Góc vườn sau có một cây cam của chủ cũ để lại. Thỉnh thoảng nhớ ra, và thấy những cái lá quắt lại vì thiếu nước, tôi lấy vòi nước tưới cho nó. Rồi tôi lại quên bẵng nó đi. Buổi sáng ra đi vội vã, chiều tối về nó đã ngủ. Cuối tuần thì bận đi chơi. Ít khi ngó ngàng tới nó. Nhưng năm nào nó cũng có trái, đỏ vàng rực rỡ góc vườn. Khi thấy những quả trên cây chín hết, tôi thuê một người Mễ tới hái và cho ông ta mang về luôn. Cả hai bên đều vui. Người có cây cam thì giải quyết xong mấy chục quả cam trên cây, để chúng khỏi thối rồi rơi xuống đất. Người đàn ông Mễ vui vì có mấy chục quả cam mang về sau khi được trả tiền thuê để hái chúng xuống. Mỗi năm tôi đều làm như thế.</p><p align="LEFT" dir="LTR">Và vì vậy, tôi không hề biết mùi vị của những quả cam sau vườn như thế nào. Chua hay ngọt đều không hay. Lý do là mỗi tuần đi chợ, tôi đều khuân về một ít cam, khi thì cam California, khi thì cam Texas to và nhiều nước lại ngọt, giá cả cũng vừa phải.</p><p align="LEFT" dir="LTR">Cuối tuần qua, những trái cam trên cây đã chín hết. Ðứng ở cổng sau, tôi tò mò hái thử một trái thì thấy mặc dù không chăm bón gì cho nó suốt mấy năm nay, những trái của cây cam cũng không nhỏ lắm. So với những trái cam <i>navel</i> California, nó cũng một mười một chín. Chỉ thua những trái cam <i>navel </i>mua ở chợ là thiếu những cái rốn tôi rất thích vì nó hơi cay nhưng lại rất thơm.</p><p align="LEFT" dir="LTR">Tôi trở vào nhà, lấy cái máy vắt cam ra thử trái cam vừa hái ở vườn thì tôi quyết định ra hái thêm mấy trái khác mang vào vắt nước. Tôi nghĩ nó phải chua lắm. Nhưng không, nó rất nhiều nước, và ngọt không ngờ.</p><p align="LEFT" dir="LTR">Tôi nghĩ ông Tô Thùy Yên trông thấy bông hoa nở sau khi trở về từ nhà tù chắc cũng chỉ vui như thế. Những bông hoa đón người đàn ông trở về sau những năm chết dấp trong những nhà tù, <i>ngẩn ngơ trông trời đất cũ nghe tàn cát bụi tháng năm bay</i>.</p><p align="LEFT" dir="LTR">Ông Tô Thùy Yên cám ơn những bông hoa đã vì ông mà nở, an ủi, đón mừng người về.</p><p align="LEFT" dir="LTR">Cây cam sau vườn căn nhà tôi đang ở cũng kết thành mấy chục quả cam rất ngọt. Ðáng lẽ nó chẳng cần phải làm như thế cho một người đàn ông vô tích sự, hờ hững, bỏ bê nó, chỉ thỉnh thoảng lắm mới tưới cho nó một ít nước. Nó có giận mà không thèm ra quả, hay chỉ ra những quả chua và nhỏ, thì người đàn ông vô tích sự ấy cũng không có quyền buồn nó. Thế mà mấy chục quả cam tôi nhờ người hái mấy hôm trước lại là những quả cam rất ngọt và rất nhiều nước.</p><p align="LEFT" dir="LTR">Người đàn ông vô tích sự không xứng đáng được những quả cam từ cây cam đó.</p><p align="LEFT" dir="LTR">Tôi không làm như ông Tô Thùy Yên. Không thể chỉ cám ơn cây cam đã vì tôi mà đơm trái. Tôi phải xin lỗi nó và cảm ơn nó. Tiểu bang California chưa phải hạn chế nước nên tôi sẽ nhớ tưới cho nó mỗi ngày một ít nước. Chẳng phải tưới cho nó là để mong năm nay, nó lại cho vài chục quả cam ngọt và nhiều nước.</p><p align="LEFT" dir="LTR">Nhưng ít nhất cũng phải làm một việc gì để tạ lòng nó, cám ơn nó. Một người rất vô tình và bạc bẽo như thế mà nó vẫn âm thầm tặng cho mấy chục quả cam thì phải cám ơn nó, cám ơn và xin lỗi nó.</p></span></span></div></span><p align="LEFT"></p></span></span></span><span style="font-family: Times New Roman;"><b><p align="center"><span style="font-size: large;">23</span><span style="font-family: Times New Roman; font-size: large;">-1-2009</span></p><hr /></b><span style="color: black; font-family: Times New Roman;"><span lang="EN"><span style="color: black;"><div align="left"><span style="color: black; font-family: Arial; font-size: large;"><b><span style="font-family: Arial; font-size: large;"><p align="center"><i>CÁM ƠN DUBYA</i></p></span></b><span style="font-family: Arial; font-size: medium;"><p align="LEFT">Hỏi một người vừa về nhà sau một ngày ở sở, lái một đoạn đường ba bốn chục dặm mới về đến nhà rằng ông có gì vui không, thì có rất nhiều cơ hội ông sẽ trả lời rằng không có gì cả, vẫn một ngày như mọi ngày, không có gì vui cả.</p><p align="LEFT">Nhưng thực ra, ông đáng lẽ đã phải nói rằng ông đã có một ngày tốt đẹp, hạnh phúc.</p><p align="LEFT">Này nhé, ông vẫn có công ăn việc làm, tuy ở sở có vài ba đồng nghiệp không dễ chịu lắm, ông chủ sở thì hắc ám. Nhưng ông vẫn có một công việc, hai tuần một tấm ngân phiếu trả lương, có một căn nhà để trở về, cơm canh tuy không ngọt lắm, bà nhà thỉnh thoảng vẫn càm ràm ông về những chuyện không đâu, nhưng ông vẫn còn một căn nhà, một chiếc giường để ngả lưng.</p><p align="LEFT">Ông vẫn là người hạnh phúc.</p><p align="LEFT">Ông nên nhớ đến những người không có công việc làm, đi mòn giầy không kiếm ra việc. Ông có nhà, dẫu cho là đang phải đi thuê. Chiếc xe ông lái không là chiếc Rolls Royce, cũng không phải một chiếc Porsche, một chiếc Jaguar nhưng nó vẫn chạy.</p><p align="LEFT">Ông là người hạnh phúc.</p><p align="LEFT">Hôm nay, đi làm, ông không bị chặn lại hỏi vài ba cái giấy, ấn vào tay một cái giấy phạt. Chuyến đi và về trên xa lộ của ông cũng an toàn, không có tai nạn xẩy ra cho ông hay cho vợ con ông. Hãy nghĩ những điều đó, ông sẽ thấy mình là người hạnh phúc.</p><p align="LEFT">Hạnh phúc hơn những người Palestine đang sống tại Gaza trong khi bom đạn của Israel có thể đổ xuống bất cứ lúc nào, hay những người tị nạn khốn khổ ở Darfur, thiếu thốn trăm điều. Một chuyện nhỏ như ly nước cũng khó mà có được nói chi đến vào phòng tắm vặn cái vòi nước, tắm một cái cho khỏe người, một chuyện giản dị và dễ dàng mà ông làm mỗi ngày...</p><p align="LEFT">Vì thế, hạnh phúc nhiều khi chính là những bất hạnh không xẩy ra cho chúng ta mà thôi. Lái xe đi làm về đến nhà an toàn là hạnh phúc, là đã thoát được bao nhiêu chuyện có thể đã xẩy ra trong ngày. Một chiếc xe vận tải 18 bánh lao vào xe của mình, chiếc máy bay đang ngồi bỗng lao xuống đất, cây cầu đang yên lành bỗng đổ sập vì động đất. Bao nhiêu chuyện có thể xẩy ra. Như ở Mumbai, Ấn độ, chỉ 10 người võ trang nổ súng bừa bãi cũng làm chết cả trăm người. Như ở Luân Ðôn, Madrid... những lượng chất nổ được gài trên những toa xe điện làm chết bao nhiêu người mà tội của họ chỉ là đi đến sở làm như ông.</p><p align="LEFT">Về đến nhà an toàn như thế mà ông nói là không có gì vui, không hạnh phúc chút nào là không đúng. Cứ nghĩ đến những chuyện có thể xẩy ra cho ông, nhưng lại không xẩy ra thì ông nên vui lên mới phải.</p><p align="LEFT">Nói vòng vo như thế thực ra chỉ để nói là chúng ta đã may mắn biết là chừng nào. Thực ra cũng chẳng phải là may mắn, mà phải nói là nhờ công của một người mà nước Mỹ vừa làm một công việc hệt như hắt một chậu nước dơ ra ngoài đường.</p><p align="LEFT">Sau loạt khủng bố 911, nước Mỹ không bị một vụ khủng bố nào mặc dù khủng bố không phải là không muốn làm một cái gì nhắm vào nước Mỹ. Những đầu óc nham hiểm, những quả tim thú vật, những toan tính dã man, những quyết tâm khốn nạn của chúng rất muốn, và đã làm đủ mọi cách để đánh nước Mỹ những đòn khủng khiếp khác mà chúng muốn là phải tàn bạo, khốc liệt gấp vài chục lần so với loạt khủng bố năm 2001.</p><p align="LEFT">Nhưng tất cả những toan tính đó đều đã không thể xẩy ra. Không phải vì khủng bố nhân đạo, từ bỏ những trò giết người đó. Mà là vì chính phủ Mỹ đã chặn được, đã bẻ gẫy được tất cả những toan tính man rợ đó.</p><p align="LEFT">Người ta nói là trại tù Guantanamo phải được đóng cửa. Ðúng, vì nó tạo ra những hình ảnh rất xấu cho nước Mỹ, nhờ những khai thác đầy ác ý và tận tình của báo chí. Nhiều người chê trách việc lấy nước đổ vào mũi của một hai nghi can khủng bố như Khalid Sheik Mohammed, người chủ mưu vụ 911. Nhưng người ta cố tình không nói là chỉ sau có hai lần đổ nước vào mũi, Khalid Sheik đã khai ra một số tên tuổi khác, và nhờ đó, ít nhất là mấy vụ âm mưu khủng bố đã bị phá vỡ, như kế hoạch ám sát Ðức Giáo Hoàng Gio An Phao Lồ đệ Nhị, cựu tổng thống Bill Clinton và một loạt khủng bố nhắm vào Los Angeles, Chicago, Seattle, New York và nhiều mục tiêu khác ở Philippines, Nam Triều Tiên, Kenya, Thổ Nhĩ Kỳ, trụ sở của NATO...</p><p align="LEFT">Chúng ta đã thoát bao nhiêu âm mưu khủng bố. Nên nếu có nghe lén điện thoại của một số người, rút vài cái móng tay móng chân, mấy chục quả đấm, đổ cho vài lít nước... mà tránh được bao nhiêu chuyện khủng khiếp như vậy thì có gì đáng để mà la toáng lên như thế.</p><p align="LEFT">Chuyện kinh tế khủng hoảng là chuyện chung của thế giới, chẳng phải vì ông Bush gây ra. Ông Bush mà gây ra khốn đốn cho Hoa lục, cho Nhật, cho Nga, cho Phi châu hay sao?</p><p align="LEFT">Hãy nghĩ tới những thảm họa không xẩy ra cho chúng ta thì sẽ thấy công lao của ông Bush lớn như thế nào.</p><p align="LEFT">Và ngay cả lễ tuyên thệ nhậm chức của ông Obama mấy hôm trước đã diễn ra một cách bình an, không rắc rối, cũng là nhờ các biện pháp và chính sách an ninh của ông Bush. Thử tưởng tượng giữa cái đám đông hơn một triệu người đó, chỉ cần một quả lựu đạn, chỉ một quả lựu đạn thôi, là xáo trộn sẽ như thế nào.</p><p align="LEFT">Những người ghét ông Bush có thể không nghĩ ra điều đó. Mà cũng có thể có nghĩ ra điều đó, nhưng không muốn ghi nhận.</p><p align="LEFT">Tục ngữ Việt Nam có một câu xuất hiện đã lâu lắm: Bạc như dân.</p><p align="LEFT">Ðúng, nhiều người Mỹ đã tỏ ra rất bội bạc trong cách đối xử với ông Bush.</p><p align="LEFT">Trong khi nước Mỹ nên cám ơn ông thì phải hơn.<b></b></p><b></b></span></span><p align="LEFT"></p></div></span><p align="LEFT"></p></span></span></span><span style="font-family: Times New Roman;"><b><p align="center"><span style="font-size: large;">27</span><span style="font-family: Times New Roman; font-size: large;">-2-2009</span></p><hr /></b><span style="color: black; font-family: Times New Roman;"><span lang="EN"><span style="color: black;"><div align="left"><span style="color: black; font-family: Arial; font-size: large;"><b><span style="font-family: Arial; font-size: large;"><p align="center"><i>MỘT ÐỊNH NGHĨA MỚI CỦA HAI CHỮ LIỆT SĨ</i></p></span></b><span style="font-family: Arial; font-size: medium;"><p align="LEFT">Liệt sĩ, theo tự điển Khai Trí Tiến Ðức, là người có khí tiết mạnh mẽ. Tự điển của Lê Văn Ðức và Lê Ngọc Trụ định nghĩa liệt sĩ là người đàn ông biết trọng đại nghĩa. Ðào Duy Anh ở trang 506 của Hán Việt Từ Ðiển định nghĩa liệt sĩ là người chí sĩ trượng nghĩa.</p><p align="LEFT">Các tự điển giải thích liệt nữ là người phụ nữ anh hùng, cũng gọi là anh thư, cùng nghĩa với liệt phụ. Nguyễn thị Giang, Bùi thị Xuân, các bà Trưng và Triệu... là các liệt nữ, liệt phụ.</p><p align="LEFT">Lịch sử Việt Nam không thiếu những người như thế. Phan Thanh Giản, Hoàng Diệu, Nguyễn Trung Trực, Hàm Nghi, Nguyễn Biểu, Lê Lai, Nguyễn Khoa Nam, Lê Văn Hưng, Trần Văn Hai, Trần Văn Bá... những cái tên nhiều không thể kể hết được.</p><p align="LEFT">Ðó là những người anh hùng, đem thân hiến cho đại cuộc, cho đất nước. Họ là liệt sĩ.</p><p align="LEFT">Các định nghĩa ở trên đều được dẫn từ các tự điển xuất bản hay in lại trước năm 1975 ở Sài Gòn.</p><p align="LEFT">Cuốn Từ Ðiển Tiếng Việt của Trung Tâm Từ Ðiển Ngôn Ngữ in ở Hà Nội năm 1987 cũng ghi một định nghĩa tương tự: liệt sĩ người đã hy sinh vì nước, vì dân trong khi làm nghĩa vụ.</p><p align="LEFT">Như vậy, cho đến năm 1987, những người làm cuốn từ điển ở Hà Nội cũng vẫn còn hiểu hai chữ liệt sĩ giống như các tự điển của miền Nam.</p><p align="LEFT">Nhưng liệt sĩ của nước này nhiều khi lại không là liệt sĩ của nước khác được. George Washington không thể là anh hùng của nước Anh. Phi công Thần Phong của Nhật lao máy bay vào tầu chiến của Mỹ tự sát hồi cuối đệ nhị thế chiến thì không thể là liệt sĩ của nước Mỹ.</p><p align="LEFT">Phạm Hồng Thái, tiếng bom Sa Ðiện, là anh hùng, là liệt sĩ của Việt Nam. Với người Pháp, với toàn quyền Ðông Dương Martial Merlin, mục tiêu của quả bom trong chiếc máy chụp ảnh của Phạm Hồng Thái ném tại khách sạn Victoria ở Quảng Châu đêm 19 tháng 6 năm 1924, thì người đàn ông họ Phạm này là một tên khủng bố.</p><p align="LEFT">Nhưng ngày nay, ở Việt Nam, danh từ liệt sĩ đã mang những nghĩa mới.</p><p align="LEFT">Tại gần tỉnh Cao Bằng, phía bên kia biên giới, trong phần đất mà Trung quốc mới chiếm của Việt Nam, có một nghĩa trang tên là Long Châu, nơi chôn những tử sĩ Trung quốc trong toán quân tiến sang đánh phá một số vùng nằm trong lãnh thổ Việt Nam hồi đầu năm 1979. Mới đây một phái đoàn của xã Ðề Thám, thị xã Cao Bằng đã tới Long Châu, mang một vòng hoa đến đặt tại nghĩa trang này.</p><p align="LEFT">Nghĩa tử là nghĩa tận. Những người có đạo đức, có giáo dục không xúc phạm mộ phần của những người chết như những hành động đã xẩy ra tại nghĩa trang quân đội Biên Hòa, nơi bức tượng Tiếc Thương bị kéo đổ, nhiều mộ bia tử sĩ bị phá.</p><p align="LEFT">Nhà cầm quyền Hà Nội sau khi dung túng những việc làm tồi tệ, hèn hạ nhắm vào nghĩa trang của những người lính Việt Nam Cộng Hòa, mà bề gì thì cũng là cùng tổ tiên huyết thống, thì lại để cho một bọn dốt nát, ngu xuẩn kéo đến thăm nghĩa trang Long Châu và để lại vòng hoa với tấm băng đen có viết những chữ mầu trắng nguyên văn: HÐND (Hội Ðồng Nhân Dân), UBND ( Ủy Ban Nhân Dân), UBMTTQ (Ủy Ban Mặt Trận Tổ Quốc) XÃ ÐỀ THÁM.</p><div align="center"><img border="0" src="http://i38.photobucket.com/albums/e113/diendantudodanchu/lich_su/4159ef9f.jpg" /></div><p align="LEFT">Ở dưới là hàng chữ ÐỜI ÐỜI NHỚ ƠN CÁC LIỆT SỸ (*)TRUNG QUỐC.</p><p align="LEFT">Xã Ðề Thám thuộc ngoại ô của thị xã Cao Bằng, giáp ranh với tỉnh Quảng Tây, hồi tháng 2 năm 1979, khu vực này bị quân đội Trung quốc phá thành bình địa, tàn sát một số phụ nữ và trẻ em.</p><p align="LEFT">Ba mươi năm sau vụ thảm sát của các binh sĩ Trung quốc, vòng hoa để lại nghĩa trang Long Châu có hàng chữ như thế.</p><p align="LEFT">"Ðời đời nhớ ơn" những người lính Trung quốc có xác chôn tại nghĩa trang. Những người lính Trung quốc bỏ mạng ở Long Châu đã làm gì cho cái xã có tên là Ðề Thám để nhân dân của xã này phải "đời đời nhớ ơn" và gọi họ là "liệt sỹ"?</p><p align="LEFT">Muốn biết thì cũng không khó gì. Chỉ cần tới thôn Tổng Chúp, xã Hưng Ðạo, huyện Hòa An cũng thuộc tỉnh Cao Bằng là có thể tìm ra những hành động đáng để "nhớ ơn đời đời "đó.</p><p align="LEFT">Ở đó có một tấm bia trong tình trạng đổ nát bị lau lách, cây dại mọc dầy che kín. Mới đây, một người đi tìm tấm bia đó đã phải phá những cây dại mới chụp được hình tấm bia và hàng chữ viết bất chấp cách chấm câu, hành văn lôi thôi thất học, không biết chấm phẩy, nguyên văn: "VỤ THẢM SÁT TẠI TỔNG ÔNG CHÚP XÃ HƯNG ÐẠO HUYỆN HÒA AN QUÂN TRUNG QUỐC XÂM LƯỢC DÙNG CỌC TRE BÚA BỔ CỦI ÐẬP CHẾT 43 PHỤ NỮ VÀ TRẺ EM QUĂNG XÁC XUỐNG GIẾNG NƯỚC".</p><p align="LEFT">À thì ra thế. Giết 43 phụ nữ và trẻ em bằng cọc tre, búa bổ củi là những hành động cần phải " đời đời nhớ ơn", và bọn giết người ấy được gọi là "liệt sỹ", xã Ðề Thám phải đem vòng hoa đến đặt cho có tình có nghĩa. Còn cái bia ghi tội bọn lính Trung Cộng giết 43 người Việt Nam thì để mặc cho lau lách, cây dại mọc che kín.</p><p align="LEFT">Như thế là thế nào? Danh từ "liệt sỹ" nay đã mang ý nghĩa mới chăng? Liệt sĩ nay được hiểu là bọn giết người dã man, tàn bạo, vô nhân đạo. Nhưng như thế thì coi sao tiện?</p><p align="LEFT">Vì hiểu như thế thì các bà "mẹ liệt sĩ" thỉnh thoảng được Hà Nội ve vuốt lấy lệ chính là mẹ của bọn giết người dã man vô nhân đạo, và những cái xác nằm trong những "nghiã trang liệt sĩ" ở khắp Việt Nam với ngôi sao đỏ trên mộ bia đều là mả của bọn giết người dã man vô nhân đạo hay sao?</p><p align="LEFT">Người ta có thể hiểu, nếu những chữ trên vòng hoa được viết bằng chữ Hán, và những người đem vòng hoa đó đến đặt tại nghĩa trang là những người Trung quốc. Nhưng vòng hoa lại là của những người ở xã Cao Bằng mới là đáng nổi giận.</p><p align="LEFT">Nhà cầm quyền Hà Nội, sau khi làm đủ mọi cách để phá cho bằng được những tấm bia tưởng niệm thuyền nhân ở Indonesia, ở Malaysia thì tại sao chưa phá nốt tấm bia kể tội lính Trung quốc? Ðể mặc cho lau lách, cây dại che lấp đi chưa đủ.</p><p align="LEFT">Phải phá tan mới đúng là "đời đời nhớ ơn các liệt sĩ Trung quốc."</p></span><span style="font-family: Arial;"><p align="LEFT">----------</p><p align="LEFT"><span style="font-size: medium;">(*)Các tự điển đều viết liệt sĩ với "i" ngắn. Băng tang của xã Ðề Thám viết là liệt sỹ với "y".</span></p></span></span><p align="LEFT"></p></div></span><p align="LEFT"></p></span></span></span><span style="font-family: Times New Roman;"><b><p align="center"><span style="font-family: Times New Roman; font-size: large;">27-3-2009</span></p><hr /></b><span style="color: black; font-family: Times New Roman;"><span lang="EN"><span style="color: black;"><div align="left"><span style="color: black; font-family: Arial; font-size: large;"><b><span style="font-family: Arial; font-size: large;"><p align="center"><i>THỦ TƯỚNG ÚC</i></p></span></b><span style="font-family: Arial; font-size: medium;"><p align="LEFT">Thủ tướng Úc, ông Kevin Rudd vừa tới thăm Washington. Ông Rudd có thể dậy cho các chính khách Hoa kỳ cũng như nhiều chính phủ khác trên thế giới một vài chuyện.</p><p align="LEFT">Hôm đầu tháng, ông Kevin Rudd có đưa ra một vài lời tuyên bố sâu khi cộng đồng người Hồi giáo ở Úc phản đối việc cảnh sát và an ninh Úc đưa người len lỏi xâm nhập các đền Hồi giáo, các tổ chức của người Hồi giáo ở Úc.</p><p align="LEFT">Ông Rudd nói là sau những vụ khủng bố bằng chất nổ ở Bali làm chết gần 200 người Úc hồi mấy năm trước, chính phủ Úc có lý do để theo dõi các hoạt động của các nhóm hồi giáo ở Úc. Nhưng những phát biểu về người di dân Hồi giáo ở Úc mới là điều đáng chú ý.</p><p align="LEFT">Ông Rudd nói thẳng là đây là nước của người Úc, là đất của người Úc, lối sống ở đây là lối sống của người Úc. Người Úc cho các di dân đến Úc để những người di dân đó cũng có cơ hội được hưởng đời sống ở Úc. Nhưng nếu đến Úc rồi lại quay ra phàn nàn, chê trách, chỉ trích, chống báng lại lá cờ Úc, phản đối lời thề trung thành với nước Úc, chống lại niềm tin vào Thượng Ðế của người Úc, không đồng ý về lối sống của người Úc thì ông đề nghị những người đó hãy lợi dụng ngay một quyền tự do rất lớn của người Úc, đó là quyền tự do đi ra khỏi nước Úc. Ông nói rằng nếu những người ấy không vui vẻ khi sống ở nước Úc thì hãy ra khỏi nước Úc. Nước Úc không buộc họ phải đến Úc. Chính họ xin đến Úc.</p><p align="center"><i>Lời nói không mất tiền mua<br />Lựa lời mà nói cho vừa lòng nhau.</i></p><p align="LEFT">Ông Rudd rõ ràng là có lựa lời để nói. Nhưng bảo rằng ông lựa lời để cho vừa lòng những người cứ mở miệng ra là đòi phải được thế này, thế nọ theo ý của họ trong khi chê trách nước Úc đủ điều thì chắc chắn là không. Ông nói rằng những di dân đến Úc phải thích ứng với đời sống ở Úc. Người Úc không phải thích ứng với bất cứ ai hết. Người Úc chấp nhận các tôn giáo mà người di dân mang đến. Ngược lại, người di dân phải chấp nhận tôn giáo của người Úc. Nếu ý niệm về Thượng Ðế của người dân Úc làm phật lòng những người ấy, thì ông đề nghị họ đi đến những nơi khác của thế giới mà sống, vì Thượng Ðế là một phần của văn hóa Úc. Người Úc nói tiếng Anh. Người Úc không nói tiếng Tây Ban Nha, tiếng Ả Rập, tiếng Nhật, tiếng Hoa, tiếng Nga hay một thứ tiếng nào khác. Vì thế, nếu muốn trở thành một phần của xã hội Úc thì hãy học để mà nói tiếng Anh.</p><p align="center"><i>Lời ngọt nhớ lâu<br />Lời đau nhớ đời</i></p><p align="LEFT">Nhiều người sẽ coi những lời ông Kevin Rudd nói là những điều khó nghe. Họ nên nhớ đời những điều đó. Không vui vẻ ở nước Úc thì đi chỗ khác mà sống. Vào xứ của người ta thì phải tuân theo những luật lệ, thói tục của xứ người ta. Muốn dùng luật Sahria chặt tay, cắt cổ người thì đến những nơi áp dụng luật Sharia mà sống, để tha hồ cấm đoán nữ sinh đến trường, để ném đá cho chết những phụ nữ dám yêu người mình yêu, để tạt acid vào mặt các phụ nữ dám đi ra ngoài một mình như vài ba vùng ở Pakistan, Ả Rập Sauđi, Afghanistan...</p><p align="LEFT">Nói tóm lại, gọn và ngắn là "Cút xéo!"</p><p align="LEFT">Không thấy có một chính khách nào, một chính phủ nào dám nói ra những điều đó.</p><p align="LEFT">Những cuộc biểu tình ở Luân Ðôn mới đây với những biểu ngữ đòi giết hết những kẻ chống lại Hồi giáo, đòi tiêu diệt thế giới không theo Hồi giáo, đòi giết hết những người ngoại đạo đã khiến cho chính phủ Anh không dám để cho một nhà làm luật Hà Lan đến nước Anh để chiếu cuốn phim do ông thực hiện về Hồi giáo vì trong phim có những điều có thể làm cho những người Hồi giáo không vui.</p><p align="LEFT">Thành phố Luân Ðôn đang biến thành Londonistan. Ở đó, có những giáo sĩ giảng đạo trong các đền Hồi giáo thường xuyên và công khai kêu gọi tấn công khủng bố nhắm vào nước Anh và nước Mỹ.</p><p align="LEFT">Trong khi đó, tại một đại học Mỹ, nhà trường đã phải dành riêng cho một khu để các sinh viên Hồi giáo mỗi ngày đến quì đọc kinh 5 lần. Chính phủ Mỹ của ông Obama cũng không dám dùng những chữ khủng bố Hồi giáo (<i>Islamic terrorists</i>) nữa mặc dầu tất cả những người cướp máy bay lao xuống nước Mỹ trong vụ khủng bố 911 đều là những người Hồi giáo.</p><p align="LEFT">Những nghi can khủng bố bị bắt giữ thì phàn nàn, trách cứ đủ điều nào không được tự do tụ họp, nào không được hưởng những đối xử như đã được qui định trong hiến pháp Mỹ.</p><p align="LEFT">Người Mỹ không dám nói lên những câu mà ông Rudd vừa nói hôm đầu tháng 3.</p><p align="LEFT">Trong khi ấy, những người nghe ông Rudd nói thì vẫn tiếp tục ở lại Úc. Chứ cút xéo đi thì lại về mấy cái xứ trước đây đã từng bỏ đi, năn nỉ xin được vào nước Úc hay sao?</p></span></span><p align="LEFT"></p></div></span><p align="LEFT"></p></span></span></span><span style="font-family: Times New Roman;"><b><p align="center"><span style="font-family: Times New Roman; font-size: large;">29-5-2009</span></p><hr /></b><span style="color: black; font-family: Times New Roman;"><span lang="EN"><span style="color: black;"><div align="left"><span style="color: black; font-family: Arial; font-size: large;"><b><span style="font-family: Arial; font-size: large;"><p align="center" dir="LTR"><i>XƯA CHÚ HÁT</i></p></span></b><span style="font-family: Arial; font-size: medium;"><p align="LEFT" dir="LTR">Trên đời này có hai câu nói tôi ghét vô cùng. Một câu là của con kiến nói với con ve trong một bài ngụ ngôn của Lafontaine. Con ve mải mê ca hát suốt mùa hè, không lo dự trữ thực phẩm để khi muà đông ào tới, ve không còn gì ăn phải qua nhà kiến xin vay vài hạt để sống qua ngày. Kiến cay độc bảo ve là xưa hát thì nay múa đi. Không cho vay, Kiến còn đểu giả xỏ xiên ve.</p><p align="LEFT" dir="LTR">Thực ra, ve không sống qua được hết mùa hè để phải đi xin ăn vào lúc trời bắt đầu trở lạnh. Kiến thức về sinh vật học thời Aesop rất hạn hẹp nên tác giả Aesop của Hy Lạp đã hiểu lầm loài ve như vậy. Tuy thế, câu nói của kiến không phải vì thế mà bớt đi phần nào độc ác và đểu.</p><p align="LEFT" dir="LTR">Nhiều người ghét câu nói của kiến vì kiến đã không giúp ve mà còn cay độc với ve.</p><p align="LEFT" dir="LTR">Câu thứ hai là câu "<i>I told you so!"</i> của tiếng Anh. Ðã bảo mà. Một người vừa làm một lỗi lầm, vừa sai sót, vừa phạm phải một điều cấm kỵ. Phía bên kia liền đổ thêm muối vào vết thương bằng câu "<i>Ðã bảo mà!"</i></p><i></i><p align="LEFT" dir="LTR">Thì đồng ý là đã-bảo-mà nhưng nay cơ sự đã xẩy ra như thế thì cũng chẳng cần phải độc địa thêm nữa.</p><p align="LEFT" dir="LTR">Nhưng hai câu trên bỗng thình lình hiện ra, đi cạnh nhau, không sao xóa đi được khỏi đầu tôi suốt mấy hôm nay.</p><p align="LEFT" dir="LTR">Hai câu nói ấy cứ vang vang trong đầu sau khi tôi được xem bức ảnh chụp một người đàn ông cầm tấm bảng trước ngực ghi tên tuổi của ông trong khi ông đứng phản đối nhà cầm quyền Cộng Sản Việt Nam chiếm đất đai, nhà cửa của ông.</p><p align="LEFT" dir="LTR">Người đàn ông này mặt mũi nhăn nhó đứng ở công viên Lê Nin Hà Nội. Bức tượng Lê Nin được thấy rõ trong bức ảnh.</p><p align="LEFT" dir="LTR">Người đàn ông này tên là Kha Văn Chầu. Tấm bảng cho biết ông năm nay 61 tuổi, người An Giang. Ông lặn lội ra tận Hà Nội để kêu cứu và phản đối việc tài sản của ông bị bọn cướp chiếm lấy ba lần tất cả kể từ khi Cộng Sản chiếm miền nam.</p><p align="LEFT" dir="LTR">Nếu không có những chi tiết trong bài viết đi kèm, thì tôi đã có rất nhiều cảm tình với ông. Ông thấp cổ bé miệng, kêu ở địa phương không ăn thua gì, ông phải lặn lội ra tận ngoài Hà Nội để kêu. Tội nghiệp ông. Tài sản của ông không biết có được bao nhiêu. Nhiều lắm là căn nhà, miếng đất, thửa vườn ở An Giang. Nhưng mất những thứ ấy thì khổ lắm. Ðau lắm. Kêu là phải. Ông còn viết một lá thư kêu gọi người Việt ở khắp nơi trên thế giới tiếp tay với ông để đòi nhà cầm quyền phải trả lại tài sản của ông cho ông.</p><p align="LEFT" dir="LTR">Tôi rất thương ông. Thương cả những người cùng đi biểu tình với ông. Ðòi hỏi của ông là đòi hỏi chính đáng. Nhà cầm quyền, theo nội dung tấm bảng ông ôm trước ngực, đã nhắm mắt, bịt tai trước những lời kêu cứu của ông ba lần trong suốt 29 năm qua.</p><p align="LEFT" dir="LTR">Ðó là theo lời ông, qua tấm bảng ghi tên tuổi, quê quán của ông mà ông ôm trước ngực khi đứng tại công viên Lê Nin.</p><p align="LEFT" dir="LTR">Nhưng hình như "<i>dzẩy mà hổng phải dzẩy!"</i></p><i></i><p align="LEFT" dir="LTR">Câu nói của người Việt miền Nam hay tuyệt. Coi như thế nhưng không phải là như thế đâu. Khác lắm đấy. Tin như vậy là không đúng, là vỡ mặt. Chuyện dài dòng như thế, mà chỉ cần có 5 tiếng để tóm lại: "<i>dzẩy mà hổng phải dzẩy!"</i></p><i></i><p align="LEFT" dir="LTR">Bài báo đi kèm bức hình cho biết ông đã từng gia nhập hàng ngũ Việt Cộng, từng được cách mạng thưởng cho mấy cái huy chương.</p><p align="LEFT" dir="LTR">Không biết ông giết được bao nhiêu thằng Mỹ, bao nhiêu thằng Ngụy?</p><p align="LEFT" dir="LTR">Miền Nam "<i>giải phóng</i>" chắc trong hàng quân trở về An Giang ông cũng oai lắm chứ không đùa. Trên ngực vài cái mề đay lủng lẳng. Bà con cô bác chòm xóm ra đón người chiến sĩ <i>"giải phóng"</i> vui mừng biết là bao. Ông thoát ly theo cách mạng, được phát cho khẩu AK, tha hồ mà đánh lính Ngụy, giết giặc Mỹ đã đời. Ông phục viên, trở về làng cũ trong vinh quang kể gì.</p><p align="LEFT" dir="LTR">Tưởng là đánh Mỹ, giết Ngụy xong, công trạng như thế, không cướp được hai ba cái biệt thự ở đường Tú Xương, Bà Huyện Thanh Quan, Duy Tân, Yên Ðổ, Hiền Vương … ở Sài Gòn thì ông cũng được trở về với căn nhà, mảnh đất, khu vườn của gia đình ông. Ông phải được cho về căn nhà cũ mà ông đã từ bỏ đi theo cách mạng bưng biền chống bọn Mỹ Ngụy ác ôn là ít chứ.</p><p align="LEFT" dir="LTR">Nhưng cách mạng dùng thủ đoạn ăn cướp hết những thứ ấy của ông. Ông kêu ca nhiều lần mà cũng không ăn thua gì. Ðành phải ra Hà Nội, đến tận công viên Lê Nin biểu tình cho nhà nước biết nỗi lỗng đau khổ của ông.</p><p align="LEFT" dir="LTR">Thì ra là thế.</p><p align="LEFT" dir="LTR">Biết ra những chi tiết ấy thì tôi chỉ muốn nói với ông rằng xưa ông đi theo giải phóng, đi theo cách mạng… thì nay múa cái coi.</p><p align="LEFT" dir="LTR">Còn việc ông thoát ly gia đình theo bọn Việt Cộng, thì chúng tôi đã cảnh cáo ông bao nhiêu lần rằng đừng nghe, đừng loan tin, đừng tuyên truyền, đừng theo Việt Cộng. Hãy nhìn những gì chúng làm, đừng tin những gì chúng nói. Ông không nghe lời chúng tôi, bây giờ ông ráng mà chịu.</p><p align="LEFT" dir="LTR">Ðã bảo mà!</p><p align="LEFT" dir="LTR">Hai câu đó lôi ra nói lúc này sao mà nó thấm quá là như vậy!</p><p align="LEFT" dir="LTR">Mà tại sao đã thế ông còn vác xác đến công viên Lê Nin mà biểu tình phản đối? Coi không đặng chút nào hết trơn. Ông có biết rằng người đàn ông có tượng đặt trong công viên chính là đầu mối của những khốn khổ của đời ông không?</p></span></span></div></span><p align="LEFT"></p></span></span></span></span><span style="font-family: Times New Roman;"><b style="background-color: white;"><p align="center"><span style="font-family: Times New Roman; font-size: large;">30-1-2009</span></p><hr /></b><span style="color: black; font-family: Times New Roman;"><span lang="EN"><span style="color: black;"><div align="left"><span style="background-color: white; color: black; font-family: Arial; font-size: large;"><b><span style="font-family: Arial;"><p align="center" dir="LTR"><i>NGHĨ TỚI MỘT ÐIỀU SỢ PHẢI NGHĨ TỚI</i></p></span></b><span style="font-family: Arial; font-size: medium;"><p align="LEFT" dir="LTR">Trong bài <i>Chiều Trên Phá Tam Giang</i>, Tô Thùy Yên có nhắc đến một nữ sinh viên ở trong thành phố nơi cô đi học và một người đàn ông bạn của cô là một quân nhân.</p><p align="LEFT" dir="LTR">Cô nữ sinh viên có người yêu làm lính trong thời chiến. Mỗi lần cô nghĩ tới người đàn ông ấy, cô bất giác rơi lệ. Ðó là những lúc cô chợt nghĩ tới điều cô sợ không dám nghĩ:</p><i><p align="center" dir="LTR">Nghĩ tới, nghĩ tới một điều hệ trọng vô cùng<br />Một điều em sợ phải nghĩ tới</p></i><p align="LEFT" dir="LTR">Ðiều mà cô sợ phải nghĩ tới là điều có thể xẩy ra cho một người lính trong thời chiến. Ðiều xẩy ra đó có thể là một thương tích, một cái chân, cái tay bỏ lại chiến trường và cũng có thể là một cái chết cướp đi vĩnh viễn người lính.</p><p align="LEFT" dir="LTR">Tôi cũng đã có lúc nghĩ tới điều ấy. Từ khi còn rất nhỏ, mỗi khi người chú ruột trở lại mặt trận sau mấy ngày về phép ở Hà Nội. Chuyến đi cuối cùng của ông kéo dài hơi lâu. Mặt trận ở Ðại Ðồng, Bùi Chu diễn ra dữ dội hơn những tháng trước. Cả nhà tôi lo ngại. Bà nội, ông bố tôi, mấy người chú . Ai cũng lo mà không ai dám nói ra. Ðó là nỗi sợ hãi khi nghĩ tới điều không dám nghĩ tới. Cái chết của người lính, chuyện có thể xẩy ra cho bất cứ một ngươi lính nào.</p><p align="LEFT" dir="LTR">Câu Kiều mà bà tôi bói được có những chữ đọc lên mà sợ:</p><i><p align="center" dir="LTR">Anh hoa phát tiết ra ngoài<br />Nghìn thu bạc mệnh một đời tài hoa</p></i><p align="LEFT" dir="LTR">Thế rồi chú tôi chết, tử trận ở Ðại Ðồng khi đồn của ông bị tràn ngập trong một buổi tối trước hiệp định Geneve khoảng một năm.</p><p align="LEFT" dir="LTR">Trong nhũng năm chiến tranh ở Việt Nam, lúc nào tôi cũng nghĩ tới những điều đó. Những buổi chiều ngồi trong một quán nước quen, đọc những trang cáo phó, tên của vài ba người bạn mới hai mươi mấy tuổi hiện ra. Tôi lo sợ cho một người, một trung úy quân y Thủy Quân Lục Chiến Phạm Quang Trường ở đồn Carrol, thỉnh thoảng nghĩ đến những điều không dám nghĩ đó. Và một người bạn khác trong pháo binh Dù, đại úy Nguyễn Quốc Trụ, người ngồi cạnh suốt mấy năm trung học, lúc diễn ra trận Hạ Lào. Một người bạn khác thiếu tá Nguyễn Tiến Sơn, nhập ngũ từ năm đang học tú tài 1. Cả ba đều sống sót trở về.</p><p align="LEFT" dir="LTR">Ở Mỹ, khoảng hai năm nay, tôi cũng đã nhiều lúc không muốn nghĩ tới điều đó, về một điều không hay cho một người. Một người lính mà tôi không quen biết, chưa bao giờ gặp. Có thể là rất khó gặp.</p><p align="LEFT" dir="LTR">Ông là một quân nhân cấp tá thuộc một lực lượng thiện chiến nhất thế giới. Sư đoàn 82 Dù. Bài báo viết về ông trên tờ Los Angeles Times toàn những điều khen ngợi người sĩ quan này khi ông chỉ huy những người lính dù dưới quyền ông đến giúp các nạn nhân trận bão Katrina ở Louisiana.</p><p align="LEFT" dir="LTR">Tôi đọc bài báo, cảm phục ông chẳng phải vì ông là một ngươi đàn ông gốc Việt. Nhưng nhất định vì đó, tôi có ngưỡng mộ ông thêm.</p><p align="LEFT" dir="LTR">Ít lâu sau, tôi nghe tin ông đi Iraq.</p><p align="LEFT" dir="LTR">Và đó là lúc tôi sợ nghĩ tới điều người nữ sinh viên trong bài thơ của Tô Thùy Yên không dám nghĩ đến.</p><p align="LEFT" dir="LTR">Con số binh sĩ Hoa kỳ tử trận tại Iraq lúc ấy đã lên đến trên ba ngàn người.</p><p align="LEFT" dir="LTR">Người ta vẫn nói khi chết một vài người thì đó là tin, đó là điều tạo xúc động. Nhưng khi con số ấy vượt qua con số trăm, con số ngàn thì đó chỉ là những con số. Tôi không nghĩ vậy.</p><p align="LEFT" dir="LTR">Trong những năm chiến tranh Việt Nam, thỉnh thoảng đọc những bản tin chiến sự đại khái địch chết 125 người, thiệt hại phía ta không đáng kể.</p><p align="LEFT" dir="LTR">Không đáng kể là thế nào? Tại sao lại nói như thế? Một người chết, cho dù người ấy có đáng ghét đến đâu chăng nữa thì người ấy vẫn có cha, mẹ, vợ, mấy đứa con, vài ba người anh hay em trai gái. Như vậy, cứ tính lại mà coi, một cái chết cũng làm bẩy , tám người đau buồn. Thế thì tại sao lại nói năm, bẩy, mười mấy cái chết là không đáng kể?</p><p align="LEFT" dir="LTR">Tôi không muốn chuyện không hay xẩy ra cho ông tại Iraq. Công việc hàng ngày của tôi là viết tin tức cho một đài truyền hình. Ngày nào tôi cũng đọc những tin chiến sự Iraq, Afghanistan. Ngày nào cũng một hai người chết. Tôi không muốn và cầu mong không phải đọc thấy một cái tên Việt Nam nào trong những bản tin đó. Chúng tôi chết bằng ấy đủ rồi.</p><p align="LEFT" dir="LTR">Nhất là ông trung tá nhẩy dù Lương Xuân Việt.</p><p align="LEFT" dir="LTR">Tuần qua, tôi được tin ông đã trở lại nước Mỹ. Tôi thực tình vui mừng đọc thấy cái tin ấy.</p><p align="LEFT" dir="LTR">Ông đeo lon mới, lon đại tá và ngày 5 tháng 2 sẽ đảm nhận trách nhiệm mới: Lữ Ðoàn Trưởng Lữ Ðoàn 3, Sư Ðoàn 101 Dù tại Fort Knox, tiểu bang Kentucky.</p><p align="LEFT" dir="LTR">Mừng ông. Mừng nhiều lắm. Mừng thật tình. Mừng ông về nước bình yên. Ông có một tương lai tốt đẹp và dài trước mặt. Mong ông bình an và luôn luôn tăng tiến trong đời sống quân đội.</p><p align="LEFT" dir="LTR">Bây giờ, tôi bớt đi, không còn phải nghĩ tới một điều không dám nghĩ tới nữa. Cám ơn Trời Ðất. Cám ơn ông. Cám ơn Ðại Tá Việt.</p></span></span><p align="LEFT"></p></div></span><p align="LEFT"></p></span></span></span><span style="background-color: #ffffcc;"></span><span style="font-family: Times New Roman;"><b><p align="center"><br /></p></b></span>sonbui@yahoo.comhttp://www.blogger.com/profile/13808523616393644714noreply@blogger.comtag:blogger.com,1999:blog-1859412147393027638.post-85440590676188107272021-03-30T22:27:00.008-04:002021-03-30T23:43:04.946-04:00Những Bài Tạp Ghi viết năm 2008 của Bùi Bảo Trúc<p style="text-align: center;"><span style="background-color: white;"><span style="font-family: arial;"><span style="font-size: medium;"> </span><span style="font-size: medium; font-weight: bold;">1-2-2008<span></span></span></span></span></p><a name='more'></a><p></p><p style="text-align: left;"><b style="background-color: white;"><span style="font-family: arial; font-size: medium;"></span></b></p><span style="color: black; font-family: arial;"><b><p align="center"><i><span style="background-color: white; font-size: medium;">MẬU THÂN</span></i></p></b><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Ðúng 40 năm trước, ngày 30 tháng 1 năm 1968, cuộc tổng công kích Mậu Thân đã khởi sự với việc các lực lượng Cộng sản tấn công 36 trong số 44 thành phố của Việt Nam Cộng Hòa.</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Nhưng tất cả nỗ lực của Cộng quân đã bị bẻ gẫy và chỉ sau vài ngày, các lực lượng này đã bị đánh bật ra khỏi các thành phố mà họ chiếm được, trong khi ở Huế, lực lượng Cộng sản giữ được thành phố này lâu nhất, 26 ngày.</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Trận Mậu Thân là một thất bại chiến thuật của Việt Cộng và quân Bắc Việt nhưng là một khúc quanh của cuộc chiến Việt Nam. Phía Cộng sản, số thương vong là khoảng 32 ngàn, khoảng 5,800 bị bắt.</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Tổng thống Hoa kỳ Lyndon Johnson ngày 31 tháng 3 năm 1968 tuyên bố ông sẽ không tái tranh cử tổng thống thêm một nhiệm kỳ nữa và ra lệnh ngưng oanh tạc Bắc Việt. Quyết định của tổng thống Johnson là hậu quả gián tiếp của trận Mậu Thân.</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Và như thế, đúng như một câu nói về cuộc chiến mà chúng ta nghe đã nhiều lần, người Mỹ không thua tại Việt Nam, mà thua tại Washington.</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Báo chí Hoa kỳ khẳng định rằng trận Mậu Thân là một thảm họa, thảm họa cho Hoa kỳ và Việt Nam Cộng Hòa. Các phái viên của những tờ báo, của các đài truyền thanh và truyền hình Mỹ đã viết sẵn cái cáo phó cho Việt Nam Cộng Hòa từ trước khi trận Mậu Thân diễn ra và biến thảm bại của Cộng sản thành chiến thắng như nhiều sử gia sau này nhìn lại cuộc chiến đã cho thấy.</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Nhưng thực ra, theo những tiếng nói thẩm quyền nhất và uy tín nhất thì trận Mậu Thân là một đại bại cho Cộng Sản.</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Don Oberdorfer trong cuốn <i>Tet!</i> ở trang 329 và 330 nói thẳng ra rằng lực lượng tấn công của Cộng Sản đã thua nặng. Hàng chục ngàn cán binh tinh nhuệ và kinh nghiệm nhất từ rừng tiến vào thành phố chỉ để bị mưa pháo và bom tiêu diệt. Du kích của Mặt Trận Giải Phóng bị thiệt hại nặng đến nỗi sau trận Mậu Thân, Hà Nội phải đưa quân chính qui vào để thay thế. Nhưng đau nhất cho Cộng Sản là các thành phố ở miền Nam đã không <i>" đồng khởi "</i> như những tiên đoán và mong muốn của Hà Nội.</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Một ấn phẩm của Học Viện Nghiên Cứu Chiến Lược ở Luân Ðôn ấn hành năm 1969 viết rằng trận Mậu Thân đã khiến cho các đơn vị Bắc Việt thiệt hại nặng và trong năm 1969, quân Bắc Việt đã không hồi phục lại được sau những tổn thất đó.</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Peter Braestrup, văn phòng trưởng của tờ Washington Post là người có mặt tại Sài Gòn khi trận Mậu Thân diễn ra, đã viết trong cuốn <i>Big Story</i> của ông rằng các sử gia ngày nay đã công nhận trận Mậu Thân là một thất bại nặng nề cho Hà Nội chứ không phải cho Washington.</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Trong cuốn sách này, cuốn <i>Big Story</i>, Peter Braestrup đã phanh phui cho thấy cách làm việc đầy thiên kiến của nhiều nhà báo Mỹ.</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Uwe Siemonnetto, một giáo sư thỉnh giảng tại đại học thần học Lutheran ở Irvine trong bài viết đăng trên tờ Orange County Register số ra ngày 30 tháng 1 năm 2008 kể lại chuyện ông đứng cạnh Peter Baestrup khi một mồ chôn tập thể thường dân bị Cộng Sản giết tại Huế được khai quật, Peter Braestrup có quay sang hỏi một chuyên viên thu hình cho một hệ thống truyền hình Mỹ là tại sao ông ta không quay cảnh những xác thường dân bị Cộng Sản giết được mang lên, thì người này nói rằng ông ta không làm công việc tuyên truyền chống Cộng.</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Câu nói đó cho thấy cách suy nghĩ của khá nhiều nhà báo Mỹ ở Việt Nam. Họ chỉ viết, tường thuật và nói về những chuyện không tốt đẹp của Việt Nam Cộng Hòa, và nếu cần, bịa đặt ra để phù hợp với lập trường của họ. Những chuyện không tốt đẹp của phe Cộng Sản, thì họ không nghe, không thấy, không nói.</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Họ nói rất nhiều về Mỹ Lai, nhưng họ không đề cập gì tới những mồ chôn người ở Huế, về thiệt hại khủng khiếp của Cộng Sản Bắc Việt và Mặt Trận Giải Phóng Miền Nam.</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Nhưng từ đó, cũng đã có những tiếng nói phản tỉnh.</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Ðiển hình là Frances Fitzgerald, tác giả cuốn <i>Fire In The Lake,</i> một trong những người chỉ trích Hoa kỳ và Việt Nam Cộng Hòa gay gắt nhất, đã phải nhìn nhận trận Mậu Thân không phải là thắng lợi của Cộng Sản, rằng Việt Nam Cộng Hòa đã không sụp đổ, và trận Mậu Thân đã làm suy yếu Mặt Trận Giải Phóng. Hai nhà báo người Ý là Tiziano Terzani, Oriana Fallaci cùng với Olivier Todd của tờ <i>Le Nouvel Observateur</i>, là những người đủ liêm sỉ để nhìn ra những sai lầm của họ sau khi cuộc chiến Việt Nam kết thúc.</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Nhưng một số khác vẫn tiếp tục bóp méo sự thật nếu việc đó đưa ra những hình ảnh xấu xa của nước Mỹ tại chiến trường.</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Peter Arnett bịa đặt, dựng đứng ra một câu nói mà ông ta quả quyết là của một sĩ quan Mỹ theo đó, Hoa kỳ phải tàn phá tỉnh Bến Tre để cứu tỉnh lỵ này.</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Năm 1998, Peter Arnett bịa đặt chuyện Hoa kỳ dùng chất độc <i>sarin</i> ở Lào để giết các binh sĩ Hoa kỳ đào ngũ. Hệ thống truyền hình CNN đã phải thu hồi phóng sự này và Peter Arnett phải từ chức.</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Dan Rather, một thông tín viên kỳ cựu cũng nhiều lần bôi bẩn cuộc chiến Việt Nam. Cuối cùng, vì một bài viết không đúng sự thật về tổng thống Bush, Dan Rather đã bị hệ thống truyền hình CBS cho nghỉ việc.</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Và những người Cộng Sản thì lại vừa đánh phèng la kỷ niệm trận Mậu Thân trong khi biến cố năm 1968 là một thất bại lớn của họ.</span></span></p><b><p align="center"><i><span style="background-color: white; font-size: medium;">MỘT NIỀM VUI</span></i></p></b><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Một trong những ca khúc mà Trịnh Công Sơn viết trong những năm cuối, bài <i>Mỗi Ngày Tôi Chọn Một Niềm Vui,</i> có một câu ông cứ nhắc đi nhắc lại mãi như điều ông làm ông phải dè sẻn, sợ dùng nhiều thì sẽ mất đi, hết đi. Mỗi ngày ông chọn cho ông một niềm vui, chỉ một thôi. Ở cái tuổi đã cao, dè sẻn một chút là phải. Dùng hết những niềm vui rồi sẽ có lúc hết, làm sao tiếp tục vui cho được.</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Tôi cũng thế. Tin tức báo chí, truyền thanh truyền hình mở ra là phát chán, nguyên một ngày bị hỏng đi vì mấy cái tin Iraq, Afghanistan, Nam Phi, Kenya, Darfour vân vân.</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Mỗi ngày tôi cần một niềm vui. Tuần qua, tôi có được một điều vui. Vui được cả một ngày, đến nay nghĩ lại vẫn thấy vui.</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Chuyện kể năm 1967, một phụ nữ Việt Nam làm việc ở Hương Cảng gặp một người đàn ông Trung Hoa, hai người yêu nhau. Sau đó không lâu, người phụ nữ Việt Nam phải về nước, mang theo trong người một kỷ niệm mối tình ở Hương Cảng. Người đàn ông Trung Hoa không liên lạc lại được với người phụ nữ Việt Nam. Ông trở lại Ðài Bắc sống với gia đình, vợ, con. Người phụ nữ Việt Nam về nước sinh con gái đặt tên là Trần Thị Khâm. Nhưng hai năm sau, người mẹ qua đời, đứa con được người chị mang về nuôi. Mãi đến khi cô Trần thị Khâm 21 tuổi, trước khi về nhà chồng, bác của cô mới cho cô biết sự thật. Bác cô trao cho cô bức ảnh đen trắng của người đàn ông Trung Hoa, cha của cô và chiếc nhẫn có khắc tên Thái Hàn Triều mà ông cho mẹ của cô khi hai người chia tay ở Hương Cảng.</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Cô Trần thị Khâm, qua lời kể lại của người bác, mới chỉ biết được có một nửa câu truyện về cô. Một nửa kia, người cha của cô, cô không biết là người như thế nào. Mấy năm trước, cô đi Ðài Loan để tìm cha nhưng không tìm được. Năm ngoái, cô xin đi làm việc ở Ðài Loan và được một trung gian giới thiệu đến giúp việc cho một gia đình ở Ðài Bắc, săn sóc một phụ nữ đau yếu. Bẩy tháng sau, người đàn bà này qua đời. Cô được đưa đi Kim Môn để làm việc cho một gia đình khác. Ðến Kim Môn cô mới biết mình để quên ở nhà cũ một cái túi trong đó có vài ba thứ bao giờ cô cũng mang theo bên mình. Cô nhờ cảnh sát Kim Môn giúp liên lạc với gia đình ở Ðài Bắc để xin lại cái túi. Người đàn ông già thuê mướn cô mấy tháng trước để lo cho vợ, mở cái túi ra, và trong túi rơi ra bức hình đen trắng và chiếc nhẫn. Ông nhận ngay ra đó là bức hình của ông, bức hình ông tặng người đàn bà Việt Nam hồi năm 1967, và chiếc nhẫn khắc tên của ông mà ông tặng bà.</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Lập tức ông hiểu ngay ra mọi chuyện. Người phụ nữ làm việc cho gia đình ông chính là con gái ông. Ông bay đi Kim Môn để gặp con gái.</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Chuyện có một đoạn kết hết sức đẹp. Ðẹp như những chuyện thần tiên cổ tích mà chúng ta nghe trong những năm thơ ấu. Những chuyện có những kết cuộc rất đẹp để làm vui người kể cũng như người nghe trong cuộc sống có những lúc quá nhiều nghịch cảnh. Những chuyện người lấy vợ cóc, bà già và quả thị, Tú Uyên, Giáng Kiều mà chúng ta chưa quên.</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Chuyện người phụ nữ Việt Nam tìm được cha trong những trùng hợp ngẫu nhiên là chuyện khó tin nhưng lại đã xẩy ra.</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Tại sao cô lại được giới thiệu vào làm việc đúng cho gia đình ông Thái Hàn Triều ở Ðài Bắc, trong khi có bao nhiêu người đi xin việc như cô và bao nhiêu gia đình cần người giúp việc như cô?</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Tại sao cô để quên cái túi ở nhà cũ. Nếu cô không được giới thiệu đi làm cho gia đình ông Thái Hàn Triều, nếu cô không để quên cái túi ở nhà của ông, và nếu cái túi không đựng mấy kỷ vật mẹ cô để lại cho cô, thì làm sao cô gặp được người cha cô không biết mặt, và người cha cũng không bao giờ biết là có một cô con gái ở Việt Nam.</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Chuyện của cô có thể viết thành một cuốn sách cảm động, có thể dựng được thành phim làm tốn không biết bao nhiêu là nước mắt.</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Nhưng đọc được nửa bản tin về cô, tôi bắt đầu hồi hộp và lo sợ.</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Hồi hộp và sợ vì bao nhiêu phụ nữ Việt đi làm ở Hoa lục, ở Ðại Hàn, ở Ðài Loan, ở Singapore, Iraq... đã gánh rất nhiều điều bất hạnh khổ sở đến độ những bài báo về họ không ai còn muốn đọc nữa.</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Nhưng may làm sao, cô không bị gia đình thuê cô làm việc hành hạ, đánh đập, ngược đãi.</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Tưởng tượng người đàn ông 77 tuổi, ông Thái Hàn Triều để cho gia đình hành hạ, đánh đập, bạo hành cô thì ông sẽ ân hận biết là bao nhiêu. Liệu ông có còn dám đi gặp người con gái của ông nữa không, sau những cách đối xử tàn ác dành cho người phụ nữ làm công đó.</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Nhưng điều làm người đọc nhẹ nhõm nhất là người đàn ông Trung Hoa này đã không làm những hành động, mà nếu ông là người còn chút đạo đức, không biết ông phải hành xử như thế nào, có còn dám nhận cô Trần Thị Khâm là con nữa không.</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">May làm sao, những chuyện như thế, những chuyện đã xẩy ra cho những người phụ nữ Việt khác, lại đã không xẩy ra cho cô.</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Câu chuyện của hai cha con ông Thái Hàn Triều làm cho người ta tin là trên đời vẫn còn có những người tử tế. Cô gái Việt Hoa cố đi tìm cha. Người cha sống cuộc đời tử tế, đạo đức.</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Trời sui đất khiến cho hai cha con gặp nhau trong một hoàn cảnh không ai phải ân hận điều gì mà không vui sao?</span></span></p><p align="center"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">1-8-2008</span></span></p></span><span style="color: black;"><p align="LEFT"><span style="background-color: white; font-family: arial; font-size: medium;"><b></b><span style="color: black;"><span lang="EN"><span style="color: black;"></span></span></span></span></p><p align="LEFT"></p><p style="text-align: left;"></p><div align="left"><p align="center"></p><span style="font-family: arial;"><b><span style="background-color: white; font-size: medium;"><p align="center"></p></span></b><span><p align="LEFT"></p><b style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;"><p align="LEFT"></p></span></b><p align="LEFT"></p><span style="color: black;"><b><span style="font-size: medium;"><p align="center"><i style="background-color: white;">PHÚ QUÍ GIẬT LÙI</i></p></span></b><span><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Sau khi những con số 4 ở các cây xăng có vẻ như không muốn ra đi để trả lại chỗ cho những con số 3 , thì những chiếc xe hai bánh bắt đầu xuất hiện trở lại nhiều hơn trên những con đường tôi đi làm mỗi ngày.</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Hai chiếc xe tôi đi đều là nhũng con quái vật không biết phân biệt đâu là xăng và đâu là nước lã. Xăng trở thành máu huyết mà cứ uống như thế thì làm sao tiếp tục ở với nhau được.</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Những khoái lạc của lúc nhấp nhẹ bàn chàn phải lên bàn đạp ga để chúng bứt đi khỏi những chiếc Corolla, những chiếc Honda Civic cù lần trong những lần chạy trên xa lộ 405 để đi làm suốt mấy năm nay thì bây giờ không còn nữa. Cả hai chiếc, mỗi lần cây kim ngả sang phía chữ R của đồng hồ chỉ mức xăng, là lại trên dưới 60 đô la bay ra khỏi túi ngay.</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Cả hai chiếc đều lòng máy trên 300, không như chiếc Volkswagen con bọ hồi mới sang Bắc Mỹ đổ 5 đô la xăng chạy cả tuần không hết.</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Hay là từ 4 bánh xuống 2 bánh chăng?</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Câu<span> </span><i>phú quí giật lùi</i><span> </span>mẹ tôi vẫn nói lại hiện ra trong đầu. Người ta từ 2 bánh lên 4 bánh, bây giờ đang 4 bánh nghĩ tới việc trở lại với 2 bánh thì có phải là phú quí đi số de rồi không?</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Chắc không phải vậy. Tại cái con số 4 ở các trạm xăng chứ nào phải cái khó bó cái khôn, kinh tế thăng trầm, tiền bạc giảm sút mà phải nghĩ bỏ những con quái vật 4 bánh để kiếm cái xe 2 bánh về.</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Tôi nghĩ đến chiếc<span> </span><i>scooter<span> </span></i>thời ở Sài Gòn.</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Trông cũng được lắm đấy chứ. Ðã lâu lắm tôi không ngồi lên chiếc Lambretta một thời thân thiết. Thỉnh thoảng lắm tôi mới thấy nó ở đây. Trong chuyến đi San Francisco năm ngoái, tôi thấy một chiếc leo lên một khúc đường giốc. Nó thở nặng nề tội nghiệp. Có thể là vì cái máy 150 phân khối hai thì của nó. Chứ 200 phân khối như cái của tôi biết đâu khá hơn.</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Tôi ở với nó suốt mấy năm, để thay đổi những lúc không cần tới cái 2 CV lễ phép mỗi lần đến ngã tư đèn đỏ bao giờ cũng gật đầu chào ông cảnh sát công lộ rồi mới chạy.</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Nó không hào hoa như những chiếc Vespa, và cũng chẳng bao giờ được đối xử tử tế như những chiếc Vespa Sprint được chủ yêu quí còn hơn vợ con, cha mẹ lúc nào cũng bóng lộn, con chim bay qua để lại kỷ niệm cũng không dám cào ra, phải đợi về nhà lấy nước nóng chùi nhẹ.</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Chiếc Lambretta của tôi bị đối xử đúng như lời ông bố tôi nói: Nó làm đầy tớ cho mình, mình đừng bao giờ làm đầy tớ cho nó. Ôi câu nói có lý biết là chừng nào. Ðó là câu đánh tan mọi mặc cảm tội lỗi, tội lỗi không đối xử với nó nhẹ nhàng hơn, tử tế hơn một chút.</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Thỉnh thoảng bỏ nó tại cây xăng gần trường cho rửa sạch sẽ, thay cho hộp nhớt, nếu cần, cho cái bu gi mới là tử tế lắm rồi. Khi thấy tiếng máy không nổ như mọi lần, mang nó ra cho mấy chú nhỏ ở tiệm sửa xe quen tháo cái ống khói ra, cào, đục cho hết những lớp than đóng ở trong là nó lại nổ dòn như trước.</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Nó không bao giờ phản bội chủ. Ðạp một cái là nổ. Vài ba lần, thỉnh thoảng đạp cho ba hay bốn cái là cùng, ngồi lên sang số chạy lập tức.</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Nó không vọt như những chiếc Honda máy bốn thì, nhưng muốn đi đâu, nó cho tới đó. Bên lề đường Lê Thánh Tôn, ngang cà phê La Pagode, ở trường dậy học, ngoài xa lộ, dưới những con mưa xối xả hay những trưa nóng đổ lửa xuống lưng, những buổi tối trăng sao lấp lánh trên trời, khuôn mặt nép vào lưng, những sợi tóc xòa bay ngược về phía trươc, mùi nước hoa nhẹ bay, cái vai ấm , bàn tay không có chỗ nào vịn phải vòng qua lưng phía trước…</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Ở chỗ để chân, những ngày trong tuần là mấy cuốn sách dậy học, cuối tuần, là hai đứa con đứng lên đợi từ sáng sớm đòi cho đi vườn Tao Ðàn…</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Trên nửa cái yên sau, là bao nhiêu kỷ niệm. Những buổi trưa trong rạp chiếu bóng ra, nắng Sài Gòn biến tất cả những gì tiếp xúc với mặt yên thành những chiếc bánh dầy nướng, nhất là khi những ngăn cách chỉ là lớp<span> </span><i>mousseline</i><span> </span>rất mỏng…</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Hay là trở lại với một chiếc Lambretta như thế?</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Nhưng làm sao mỗi ngày 40 dặm đi, 40 dặm về đến được nhà toàn thây? Làm thế nào toàn thây được trên con đường của những chiếc sáu máy, tám máy chạy như không còn có ngày mai nữa? Làm sao toàn thây khi một chiếc 18 bánh to hơn cái nhà chạy qua tạo một cơn lốc khủng khiếp? Làm sao toàn thây được khi chạy giữa đoàn xe ào ào lao đi với vận tốc 70, 80 dặm một giờ?</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Chiếc Lambretta nào chịu nổi mỗi ngày 80 dặm trên đoạn xa lộ kinh khủng nhất California?</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Chiếc Lambretta không còn giữ được hình ảnh cũ nữa. Ðầu đội mũ an toàn, quần áo sau chuyến đi buổi sáng sẽ đầy khói và bụi. Làm thế nào đến sở làm mà vẫn giữ được chút nhan sắc (?) càng ngày càng hiếm hoi ở cái tuổi này, tuổi gấp đôi cái tuổi khi còn ở với chiếc Lambretta ở Sài Gòn?</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Cái Lambretta lúc này sẽ chán lắm. Có thể bớt đi được vài chục bạc xăng. Nhưng cái Lambretta thời tuổi trẻ không còn nữa.</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Nửa yên sau của nó sẽ hết sức vô duyên và thừa thãi. Có kiếm được ai mời ngồi lên thì cảnh ngồi chàng hảng hai chân sang hai bên, cái mũ an toàn đội lên đầu thì còn đâu là vẻ hào hoa ngày xưa nữa.</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Thôi thì đành ở lại vơi hai con quái vật uống xăng như uống nước lã vậy chứ biết làm sao bây giờ?</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Người ta nói là không bao giờ tắm được hai lần ở cùng một giòng sông là như vậy.</span></span></p></span></span></span></span><div><span><span style="color: black;"><span style="font-family: arial;"><span><b style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;"><p align="center"><span>2</span><span>-5-2008</span></p></span></b></span><span><span style="color: black;"><span lang="EN"><span style="color: black;"></span></span></span></span></span></span></span><div align="left"><span><span style="color: black;"><span style="font-family: arial;"><p align="center"></p><span><span style="font-size: medium;"><p align="center"><i><b style="background-color: white;">THUYỀN NHÂN, VÀI TRANG BI SỬ</b></i></p></span><p align="LEFT"></p><span style="background-color: white; font-size: medium;"><p align="LEFT">Nhật Tiến là một nhà văn. Giải thưởng Văn Chương Toàn Quốc ông được trao tặng năm 1962 là cho sự nghiệp văn chương của ông. Ông viết truyện ngắn, truyện dài, ông viết kịch, ông viết nhật ký, hồi ký, truyện thiếu nhi. Ông cũng là một dịch giả. Nhưng ông không phải là người biên khảo, ông không viết tài liệu, nghiên cứu, nếu Việt Nam không trải qua một chương sử bi thảm.</p><p align="LEFT">Cuốn sách ông gửi tới độc giả không phải là tác phẩm văn chương của Nhật Tiến. Ông bỏ văn chương sang một bên để đóng vai trò của một nhân chứng.</p><p align="LEFT">Có thể nói là ít có một nhân chứng nào phải chứng kiến tận mắt những điều Nhật Tiến trông thấy trong chuyến đi định mệnh ngày 19 tháng 10 năm 1979 của ông.</p><p align="LEFT">Là một nhà văn, ông Nhật Tiến đã phải quyết định bỏ đi khỏi cái quê hương của tiếng Việt mà ông rất yêu quí. Alexander Solzhenitsyn có lần, trước khi bị cưỡng bách lưu đầy, nói với tờ tuần san Time rằng ông là một nhà văn Nga, ông không thể sống ở bên ngoài nước Nga. Thanh Tâm Tuyền quyết định ở lại Việt Nam cũng vì lý do đó để rồi chịu tù đầy cả chục năm.</p><p align="LEFT">Nhật Tiến quyết định ra khỏi Việt Nam vì không thể sống ở đó được nữa.</p><p align="LEFT">Ông xuống thuyền ở Vũng Tầu, hướng về phía Malaysia dù biết chuyến đi sẽ hết sức vất vả.</p><p align="LEFT">Nhưng ông không thể tưởng tượng chuyến đi đó lại có thể vất vả và khốn khổ như thế.</p><p align="LEFT">Cuối thập niên 70 và đầu những năm 1980, những chuyến đi ra nước ngoài diễn ra càng ngày càng nhiều. Những người thoát được ra khỏi Việt Nam năm năm trước đó, năm 1975, lúc ấy đã có những cuộc sống mới. Báo chí tiếng Việt đã bắt đầu xuất hiện. Và nhờ đó, những người đi trước, qua những tin tức báo chí Việt ngữ, qua các đài phát thanh tiếng Việt của các nước ngoài, đã nghe được những chuyện bi thảm của những người Việt trên đường tị nạn. Chúng tôi nghe được tin Nhật Tiến cũng đi ra khỏi Việt Nam. Và chúng tôi nghe được khá rõ về chuyến đi đầy hoạn nạn của ông.</p><p align="LEFT">Những chuyến đi khác cũng đã được viết xuống. Nhưng những chi tiết mà chỉ có cặp mắt của nhà văn, của người quen với giấy bút kể lại thì phải chờ những bài viết, những tường trình của Nhật Tiến.</p><p align="LEFT">Một danh từ mới xuất hiện: <i>boat people</i>. Danh từ này, <i>boat people</i>, không còn có nghĩa là những người sống trên thuyền, trên du thuyền, trên những tầu thuyền nhỏ lớn ở Monaco, ở Miami, mà là một chữ mang theo một ý nghĩa mới, chua chát và bi thảm: người đi tìm tự do bằng thuyền.</p><p align="LEFT">Nhật Tiến đã viết lại những thảm cảnh mà ông chứng kiến tận mắt, những chuyện mà chính bản thân ông là nạn nhân, ngôi thứ nhất, đã trải qua.</p><p align="LEFT">Những bài báo do ông viết, những điều ông nói với các phái viên báo chí, các đài truyền thanh ngoại quốc đã là những chứng từ bi đát không của mình ông, mà của luôn cả những người Việt Nam khốn khổ.</p><p align="LEFT">Người ta không thể nói hết được những khổ nhục mà những người Việt này phải gánh chịu.</p><p align="LEFT">Sửa một vài chữ trong bài đại cáo của Nguyễn Trãi thì nước biển vịnh Thái Lan không thể đủ để rửa được những hành động ghê tởm, những tội ác của những con vật trên những chiếc tầu đánh cá treo cờ Thái Lan.</p><p align="LEFT">Nhật Tiến, trong một khoảng thời gian, phản ảnh lại qua những bài viết đầu tiên từ trại tị nạn, dường như đã không thể dùng đúng những chữ chính xác để nói về những hành động kinh khủng mà bọn cướp biển đã làm với các phụ nữ Việt Nam. Phải một thời gian sau, ông mới có thể dùng những chữ ấy trong các bài viết.</p><p align="LEFT">Ông đau cái đau của các phụ nữ Việt, ông vừa đau, vừa thương, vừa tôn trọng những đau đớn bất hạnh đó, đến độ ông không thể nói thẳng ra những chữ mô tả cảnh khổ nạn của các nạn nhân. Nhưng sau đó, là người tường trình sự việc, ông đã dùng những chữ phải dùng cho các hành động gây đau đớn và nhục nhã cho các nạn nhân.</p><p align="LEFT">Ðọc những tin tức, những bài báo về thảm nạn mà những người Việt Nam phải gánh chịu ở vịnh Thái Lan, người ta không thể tưởng tượng ra nổi những con người có thể đối xử với đồng loại một cách thú vật như những con thú trên những thuyền đánh cá của Thái Lan.</p><p align="LEFT">Nói như vậy cũng là nhục mạ, xúc phạm loài thú. Gặp tầu thuyền hoạn nạn, đã bao nhiêu lần những con cá heo, những con cá nhà táng xúm vào trợ giúp. Mới đây, mấy con chó hoang ở Ấn độ đã canh gác cho một hài nhi vừa ra đời cho đến khi dân làng tìm thấy đứa bé và mang về nuôi nấng.</p><p align="LEFT">Nhưng những người đánh cá Thái, những người đã có lúc xuống tóc vào chùa ở vài ba tháng, lại bỗng trở thành những con ác quỉ kinh hoàng trên biển.</p><p align="LEFT">Không thể hiểu được.</p><p align="LEFT">Cuốn <b>Thuyền Nhân Vài Trang Bi Sử</b> đúng như tựa đề của tập sách, chỉ mới là vài trang mà thôi.</p><p align="LEFT">Còn bao nhiêu chuyện không được nói ra. Lý do là vì một nhát mã tấu, vài ba viên đạn, một cái đạp xuống biển trong khi chân tay bị trói chặt thì những nhân chứng, những nạn nhân mãi mãi im tiếng.</p><p align="center"><i>Con đi được, con nuôi má<br /></i></p><p align="LEFT">Những câu vè đùa nghịch như thế, nghe thì cười, mà bi thảm biết là bao.</p><p align="LEFT">Cuốn sách nhỏ của Nhật Tiến được gửi tới người đọc vào một lúc không thể thích hợp hơn. Ngày 30 tháng 4 cũng như ngày 11 tháng 9 nhưng bi đát hơn nhiều. Con số người chết trên đường vượt biên, chết vì lũ quỉ dữ, chết vì biển, bão táp, sóng cả, vì thuyền mỏng manh, vì bệnh hoạn không thể nào biết chắc là bao nhiêu người.</p><p align="LEFT">Ðến nay, những đoạn nhắn tin của đài Little Saigon mỗi sáng thứ Tư vẫn còn thấy những người cha, những người mẹ tìm con, anh em tìm nhau, con cái tìm cha mẹ bặt tin từ những chuyến vượt biên. Người ta vẫn bám víu vào chút hy vọng là những người đó đến được bến bờ bình yên. Nhưng nay đã hơn ba mươi năm. Thân nhân vẫn hy vọng, không dám nghĩ tới những chuyện quá khủng khiếp có thể xẩy ra cho những người thân của mình.</p><p align="LEFT">Ðã có một lúc, chúng tôi không muốn, mà cũng có thể là không muốn đọc những bài báo đó.</p><p align="LEFT">Ðó là những chi tiết làm hỏng một ngày, làm một hai buổi tối mất ngủ. Mà đó là những chi tiết bi thảm xẩy ra cho những người không phải trong gia đình.</p><p align="center"><i>Xưa kia phong gấm rủ là<br /></i></p><p align="LEFT">Biết bao nhiêu phụ nữ thân còn nát tan hơn là Kiều cả ngàn lần. Chỉ nghĩ tới là đã đau, là đã muốn khóc, đã muốn không nghĩ tới nữa.</p><p align="LEFT">Nhưng cuốn sách của Nhật Tiến là cuốn sách nên đọc.</p><p align="LEFT">Phần tiếng Anh của cuốn sách cần phải có ở nhà để những thế hệ không đọc được tiếng Việt cũng có thể đọc. Ðọc để thấy cha, mẹ, anh chị đã đi một chuyến đi khủng khiếp đến như thế nào.</p><p align="LEFT">Cuốn sách của Nhật Tiến không thể gọi là một cuốn sách hay.</p><p align="LEFT">Hay làm sao được. Hay là phải nhiều hư cấu, tưởng tượng, sáng tạo chăng?</p><p align="LEFT">Cuốn sách như thế không thể hay được. Viết xuống được những điều đó mà vẫn giữ được sự tỉnh táo, không phát điên lên là đã quá giỏi.</p><p align="LEFT">Các đài truyền hình Mỹ trước khi chiếu những đoạn video có vài ba cảnh chết chóc như sau một tai nạn, như tại chiến trường Baghdad, Kabul đều cẩn thận cảnh cáo các khán giả là nếu dễ cảm động thì không nên xem tiếp nữa.</p><p align="LEFT">Mà những chuyện như thế thì đã thấm tháp vào đâu so với những chuyện Nhật Tiến ghi lại.</p><p align="LEFT">Tiếng kêu thảm thiết đó của Nhật Tiến đã đánh động được lương tâm của một số người. Các nạn nhân trên đảo Kra mà Nhật Tiến cũng có mặt đã được cứu khỏi cái địa ngục kinh khiếp đó.</p><p align="LEFT">Nhật Tiến không chỉ ghi lại những cảnh tượng hãi hùng đó. Tiếng kêu của ông đã cứu được một số người.</p><p align="LEFT">Những kỷ niệm bi đát, đau đớn đó, vài ba lời ghi lại trên mấy tấm bia hai năm trước còn bị đập phá cho tan tành. Những cái búa, những bàn tay đó là từ Hà Nội thò sang.</p><p align="LEFT">Một tấm bia ghi lại những khổ đau của các nạn nhân cũng bị tạo áp lực để đục cho tiêu hết. Vừa xóa tội cho mình, vừa xóa tội bọn ác quỉ.</p><p align="LEFT">Trong suốt những năm tháng xẩy ra những chuyện bi thảm của người vượt biển, nhà cầm quyền Hà Nội đã hoàn toàn im lặng, không nói lên được một câu để phản đối việc làm của bọn cướp biển, của thái độ nhắm mắt làm ngơ của chính phủ Thái, để bênh vực cho các nạn nhân người Việt. Hà nội hoàn toàn câm miệng chỉ vì những người Việt này bất đồng chính kiến với nhà nước. Hãy nhìn thái độ to mồm của chính phủ Mexico khi bênh vực cho những người nhập cảnh lậu vào Hoa kỳ để học lấy đôi ba điều.</p><p align="LEFT">Hà Nội đã câm miệng và nay, lũ đĩ điếm, bồi bếp, những chữ mà thứ trưởng ngoại giao Phan Hiền dùng để thóa mạ hồi những năm 1970, lại trở thành núm ruột ngàn dặm được nhà nước rất ưu ái vì những đồng tiền họ gửi về.</p><p align="LEFT">Nhưng Hà Nội vẫn đòi phá cho bằng được những tấm bia ở Indonesia.</p><p align="LEFT">Tử tế là như thế đấy.</p><p align="LEFT">Cuốn <b>Thuyền Nhân Vài Trang Bi Sử</b> của Nhật Tiến sẽ không để cho những việc làm khốn nạn đó xóa đi những tội ác, những thảm nạn của những người Việt vì tự do phải gánh lấy những hy sinh to lớn nhất.</p></span><p align="LEFT"></p><p align="LEFT"></p><span><p align="center"><i><b><span style="background-color: white; font-size: medium;">30 THÁNG 4</span></b></i></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Như vậy, mùa mưa đã trở lại thành phố Sài Gòn 33 lần.</span></span></p><p align="center"><i style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Khi mưa trở lại trên thành phố<br /></span></i></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Những con ve sầu cứ đúng chu kỳ 18 năm mới ngoi lên mặt đất một lần thì nay đã hai lần trở lại trên những cây me, những cây du của thành phố.</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Năm 1975, Vũ Hoàng Chương, ông thầy học cũ nằm trong Chí Hòa được thả cho về để chết ở nhà đã ngán ngẩm đọc hai câu tình cờ vừa đối nhau chan chát vừa đúng không thể nào có thể đúng hơn:</span></span></p><p align="center"><i style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Nam Kỳ Khởi Nghĩa tiêu Công Lý<br /></span></i></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Chẳng chỉ những cái tên đường, mà thành phố cũ cũng đã thay tên. Thỉnh thoảng được xem những bức hình mới chụp của những người về nước mang sang cho xem, thì những con đường cũ cũng đã rất khác. Hơn ba mươi năm rồi còn gì. Cái công viên vẫn đưa con ra chơi những sáng chủ nhật không còn nữa. Vài ba góc phố một thời thân quen không nhận ra nổi. Những chiếc xe taxi hiền lành đã qua đời, đã trở thành những đống sắt rỉ sét nằm đâu đó cùng với kỷ niệm của những chuyến đi với người bạn dưới những trận mưa tầm tã. Không còn thấy những chiếc xe thổ mộ, những chiếc xe lam, và nay, cả những chiếc xe ba gác tội nghiệp cũng không còn được phép hoạt động nữa.</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Thì cũng phải cho thành phố tiến bộ chứ.</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Chiếc Rolls Royce được mua với giá trên một triệu đô la được chở bằng máy bay phản lực từ Anh về cho tha hồ dềnh dang trên những con đường chật chội, bụi khói ô nhiễm. Cả những chiếc scooter, những chiếc Lambretta và Vespa cũ cũng chỉ thỉnh thoảng lắm mới thấy chạy cạnh những chiếc xe gắn máy mới hơn, chạy nhanh hơn. Người lái chúng trông như những người từ hành tinh, mặt đeo kín <i>khẩu trang</i>, áo chống nắng che kín mít.</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Không còn <i>Sài Gòn phóng Solex rất nhanh / đôi tay hoàng yến ngủ trong găng</i> trong thơ Nguyên Sa nữa.</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Ba mươi ba năm là thời gian đủ để một người ra đời lớn lên, lại qua khỏi cái tuổi tam thập nhi lập của Không Tử tới ba năm. Bao nhiêu chuyện đã xẩy ra.</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Người đàn ông tuyên bố cương quyết ở lại chiến đấu ở sân nhà thờ Tân Sa Châu, vài ngày sau, mặt mũi thẫn thờ khi được đưa lên một chiến hạm Mỹ, bỏ chuyện chiến đấu cho người khác, thì nay đã lại trở về, không biết ông ta có lần nào đi ngang qua ngôi nhà thờ ở khu Hòa Hưng và nhớ lại những lời ông ta nói không.</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Một người đàn ông khác mặt mũi hí hửng cầm tờ chứng minh nhân dân mới được cấp chụp hình khoe bằng một một nụ cười nham nhở. Ðợi coi khi ốm đau xem có đi Mỹ xin nằm bệnh viện Mỹ hay không.</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Những người khác thì đã ra đi, vĩnh viễn. Ông Minh, ông Thiệu, cụ Hương mang theo những chuyện không ai biết về đất nước.</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Hàng mấy trăm ngàn người cũng đã chết, xác tấp vào đâu đó trên những bãi biển Ðông Nam Á. Những con ác quỉ đội lốt người dao găm mã tấu nhẩy lên những chiếc thuyền tị nạn nay cũng có đứa đã già, chân tay lẩy bẩy chắc vẫn còn nhớ những việc làm thú vật của chúng. Và nhiều người đi trên những con thuyền ấy thì lại trở lại đất nước của những con ác quỉ đó để đi shop, để ăn trái cây như bao nhiêu người vẫn háo hức nói về các chuyến đi ấy.</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Cảnh lếch thếch tất tả hốt hoảng chạy rạp người xuống để leo lên những chuyến trực thăng ở nóc sứ quán Mỹ, ở phi trường khi vừa xong trận pháo kích thì nay áo mũ sênh sang bước trên máy bay xuống phi trường Tân Sơn Nhất, giả bộ nói tiếng Việt không còn sõi nữa, ngượng nghịu gọi những thanh niên, thiếu nữ đi cạnh bằng những cái tên không còn dính dáng gì tới những Phạm, Nguyễn, Trần, Vũ...</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Sau những chuyến trở về ấy, nhiều người đàn ông sẽ trở lại Mỹ với những công việc không vẻ vang gì như họ đã khoe tại các tiệm hớt tóc, bia ôm ở Việt Nam, và kể lại những thành tích vui vẻ trên thân xác của những phụ nữ Việt Nam ra đời sau cái ngày oan nghiệt đó.</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Ba mươi ba năm, vẫn có những người tiếp tục xa quê hương, nhớ mẹ hiền, không một lần trở lại.</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Tôi không đi du lịch trên quê hương tôi.</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Người nói câu ấy, một ông thầy cũ, nhà thơ Nguyên Sa đã làm đúng được điều ông nói. Cho đến lúc ông qua đời.</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Những Việt điểu tan tác một bầy, đậu tứ tung chứ cũng chẳng tìm được sào nam chi mà đậu.</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Ba mươi ba năm vẫn nhớ tiếng rao của người bán bánh khúc mỗi sáng ở trong cái ngõ nhỏ bình yên ấy. Vẫn nhớ những cái lớp học cũ, những người học trò nhỏ ngập ngừng nhờ viết cho vài dòng trong cuốn lưu bút, vẫn nhớ cái quầy bán báo ngoại quốc ở gần bên tiệm nước La Pagode còn thiếu nợ hai số báo Newsweek và Time quên không trả tiền. Vẫn nhớ mùi bánh <i>croissant</i> tỏa ra từ Brodard mỗi sáng đến sở làm bên kia đường, ly cà phê đầu ngày cô giúp việc nhà pha cho, mùi căn gác nơi hai đứa con ngủ, những câu nói ngọng díu của chúng thì nay lại thấy ở miệng mấy đứa cháu nội ngoại.</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Và vẫn nhớ lõm bõm mấy câu thơ một người bạn gửi cho đại khái:</span></span></p><p align="LEFT"><i style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Xưa trực thăng bốc bạn lên trời<br /></span></i></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Vậy mà đã hơn ba chục năm. Hạ Chi Chương thì tình cảnh cũng đến thế mà thôi. Nhưng ít nhất, ông già này cũng về được nhà:</span></span></p><p align="LEFT"><i style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Thiếu tiểu ly gia lão đại hồi<br /></span></i></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Trẻ ra đi, già mới về nhà<br /></span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Bi thảm không thể tả được.</span></span></p></span></span></span></span></span><div><span><span style="color: black;"><span style="font-family: arial;"><b style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;"><p align="center"><span>4</span><span>-1-2008</span></p></span></b><span><span><b><p align="center"><i><span style="background-color: white; font-size: medium;">BÁN ANH EM XA</span></i></p></b><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Tục ngữ Việt Nam có mấy câu gần như giống hệt nhau về ý nghĩa, như <i>anh em xa không bằng láng giềng gần; bà con xa không bằng lân la láng giềng; bán họ anh em xa, mua láng giềng gần; họ hàng ở xa không bằng láng giềng gần...</i></span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Tất cả đều nói về cái tình của chúng ta đối với láng giềng. Láng giềng nhiều khi tốt hơn, thân hơn, tử tế hơn cả những người anh em họ xa, hay những người anh em không ở gần. Hàng xóm láng giềng sớm tối có nhau, những lúc tối lửa tắt đèn có ngay. Bởi thế nên thà giữ thái độ tử tế, thân thiện với hàng xóm, tuy không liên hệ gia tộc, nhưng ở bên kề cận còn hơn là những liên hệ huyết thống hay gia tộc mà ở xa, không giúp đỡ được những khi cần tới nhau.</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Nhưng không phải lúc nào anh em ở xa cũng nhạt nhẽo, không tốt hay không giúp đỡ được chúng ta, và cũng không phải lúc nào hàng xóm sát cạnh cũng là những người tử tế giúp đỡ được chúng ta.</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Nước Mỹ có hai láng giềng ở sát vách. Láng giềng ở phía bắc là láng giềng tử tế. Hai nước thân tình đối xử với nhau tốt đẹp đến độ biên giới giữa hai nước vẫn thường được mô tả là <i>the longest unprotected border,</i> đường biên giới không phòng thủ dài nhất thế giới. Người hai nước qua lại lãnh thổ của nhau dễ dàng. Mãi tới hồi gần đây, mới có vài ba hạn chế trong việc nhập cảnh vì lý do an ninh sau loạt khủng bố 11 tháng 9 năm 2001. Canada và Mỹ ở cạnh nhau nhưng không bao giờ xẩy ra những tranh chấp đi đến đổ máu.</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Trong khi đó, láng giềng phía nam của nước Mỹ là thứ láng giềng không ai muốn có. Nhất là trong những năm gần đây khi Mexico xuất cảng sang Mỹ hàng hai chục triệu di dân lậu, những thành phần mà Mexico không nuôi nổi hay cũng có thể là không muốn chứa chấp. Thêm vào đó, Mexico còn là cửa ngõ để đưa ma túy vào nước Mỹ.</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Láng giềng như Canada thì phải mua. Còn láng giềng như Mexico thì có điên mới mua về để thay cho những người anh em ở xa như Ý, như Tây Ban Nha, như Phần Lan, Thụy Ðiển...</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Nhưng những người láng giềng sống ở nhà bên cạnh, có khó chịu lắm thì cũng chỉ là con chó sủa hơi to, nhạc mở hơi lớn, trẻ con thích phá phách cây cối trong vườn, nước rửa xe chẩy ngoằn ngoèo từ bên ấy qua, con chó đặc biệt thích cái cột đèn trước cửa nhà mình, trong khi lại nhất định không ưa những cái gốc cây ở nhà nó.</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Những chuyện như thế thì chín bỏ làm mười cho xong. Không chịu nổi, quá quắt lắm thì treo bảng bán nhà, dọn đi chỗ khác. Láng giềng ở cạnh, nếu không tử tế, nhiều khi có thể giải quyết như thế, tuy bán được căn nhà vào lúc này thì có hơi khó.</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Nhưng khi căn nhà đang ở mang quá nhiều kỷ niệm, không muốn bán đi trong khi gia đình hàng xóm lại là những người không thể chịu nổi thì cũng khó xử thật. Có lẽ chỉ có thể tiếp tục chịu đựng, và cầu cho chủ nhà bên cạnh trúng sổ xố độc đắc để mua căn nhà khác dọn đi. Hay ác hơn thì cầu cho ông ta không trả được tiền nhà, ngân hàng lấy lại nhà cho chàng ra đầu đường làm <i>homeless.</i></span></span></p><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;"><i></i></span></span><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Nhưng cách giải quyết nào cũng đều là khó cả.</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Ðó mới chỉ là một gia đình khó chịu nhưng không đến nỗi trộm cướp lưu manh.</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Nước Mỹ không thể dọn tất cả 50 tiểu bang đi nới khác để khỏi ở cạnh Mexico. Lịch sử địa chất thế giới cho thấy Phi châu đã có lúc dính liền vào Mỹ châu, nhưng rồi chuyện chuyển dời, Phi châu trôi ra xa, và Ðại Tây Dương chẩy vào, ngăn cách hai châu. Như vậy, chuyện nước Mỹ dọn đi cho xa khỏi Mexico cũng có thể xẩy ra, nhưng thời gian phải mất vài ba trăm ngàn thế kỷ may ra Mexico mới trôi đi chỗ khác. Và sợ là khi trôi đi, thì người dân Mexico đã bỏ nước trốn sang Mỹ cả rồi. Thế thì chạy đâu cho thoát đây?</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Dầu vậy, xét lại, Mexico cũng không quá khốn nạn trong những đối xử với nước Mỹ.</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Tưởng tượng một nước cứ sơ kỳ bất ý là lại vác quân sang xâm lăng nước bên cạnh. Dân nước bị xâm lăng đuổi được nước kia ra ngoài, tặng cho mấy cái ống đồng chui vào để về nước, lại cho lương thực để quân sĩ có cái ăn trong chuyến trở về, rồi nước có cái tính xâm lăng kia lại tìm đủ mọi cách trở lại thì mới là khổ. Cứ như thế suốt một nghìn năm. Rồi lại bao nhiêu lần xâm lăng khác nữa. Ðánh trên bộ, chém cổ ở Chi Lăng, rồi dùng mưu đánh tan tầu thuyền trên sông Bạch Ðằng, kéo quân sĩ ngày đêm ra bắc đánh suốt mấy ngày tết, đánh cho chạy sập cầu đè lên nhau mà chết mới đuổi ra được. Rồi cái nước kia hễ gặp khó khăn thì không sao, nhưng cứ yên một chút là lai đem quân sang cái nước bên cạnh mà gây sự. Nước bên cạnh đã là nạn nhân, lại thỉnh thoảng còn có những đứa như Trần Ích Tắc, Lê Chiêu Thống, cõng những con rắn to tổ chảng về ném vào cái chuồng gà mới là khổ. Cái nước khốn khổ ấy là nước Việt Nam, và anh hàng xóm khốn nạn là nước Tầu. Tầu nào cũng là Tầu hết. Không một triều đại vua Việt Nam nao không phải khốn khổ vì nước Tầu. Mới đây, vẫn lại cái nước Tầu ấy đang gây khó khăn cho tổ quốc Việt Nam.</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Vừa khốn nạn, vừa hỗn. Phát ngôn viên của chính phủ Tầu thấy người biểu tình ở Việt Nam phản đối vụ Hoàng Sa, Trường Sa đã lên giọng sấc sược để hăm he đủ chuyện.</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Nhưng xẩy ra như thế cũng chính chỉ vì thái độ nô dịch của nhà cầm quyền Hà Nội. Trong khi nhũng thứ ngu muội ở Hà Nội sợ Tầu như sợ bố, chỉ lo làm phật lòng mấy anh chúa Tầu, thì Bắc kinh không cho Việt Nam bất cứ một sự nể trọng nào.</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Ðọc lại bức thư của Phạm Văn Ðồng gửi cho Chu Aân Lai mà coi. Toàn một giọng bưng bô đội cứt, tự nguyện dâng hiến đất đai cho Tầu. Bọn nô dịch ở Hà Nội còn sợ bóng sợ vía không dám dùng cái tên Tầu vì sợ Bắc kinh phản đối cái tên đầy ý nghĩa khinh bỉ đó của người Việt đặt cho. Khiếp sợ đến độ phải sửa tên cuốn sách của Tản Ðà nguyên là <i>Người Ðàn Bà Tầu</i> thành <i>Người Phụ Nữ Trung quốc</i> khi đem in lại. Như nhà văn Phan Khôi bị khiển trách, không cho viết <i>chè Tầu</i> mà phải sửa thành <i>chè Trung quốc</i>, món <i>thịt kho Tầu</i> thành <i>thịt kho Trung quốc</i>.</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Và những cuộc biểu tình của người dân phản đối đất đai lãnh thổ bị Tầu chiếm thì bị công an dùng bạo lực giải tán.</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Cả bọn lãnh đạo câm miệng hến không dám hó hé một câu.</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Bọn chó má đang trương cái cờ máu trên Hoàng Sa, Trường Sa sao không dám mở mồm chửi chúng nó được một câu?</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Coi thử Bắc Triều Tiên, Tầu có dám đụng tới cái lông chân của Kim Chính Nhật không. Mà đó là cũng từng đem xương máu đổ ra hồi chiền tranh Cao Ly giúp Bình Nhưỡng đấy chứ. Cũng Cộng Sản với nhau cả đó.</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Ðúng là <i>ra đường trông thấy tơ người/ về nhà, trông thấy tằm tôi, tôi buồn</i>.</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Tằm của tôi toàn một thứ tồi bại, hèn hạ, ôm chân đế quốc một cách vô liêm sỉ không sao nói hết được. Toàn một bọn chó má khốn nạn.</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Rất mong sẽ không có độc giả nào viết thư về tòa báo than phiền về bài viết này vì người viết đã dùng vài ba chữ không nhẹ nhàng này khi nói về nước Tầu. Người viết vẫn cho là quá nhẹ trong nhũng ngày như hôm nay.</span></span></p><b><p align="center"><i><span style="background-color: white; font-size: medium;">TRA TẤN</span></i></p></b><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Vụ ám sát bà Benazir Bhutto ở Pakistan đã làm cho một số đề tài tranh cử bị tạm gạt sang một bên.</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Thí dụ chuyện những cuộn băng <i>video</i> thu cảnh các điều tra viên của Cơ Quan Tình Báo Trung Ương đổ nước vào mũi của các nghi can khủng bố bị hủy đang là đề tài mà các nhân vật Dân Chủ xoáy vào thì cái chết của cựu thủ tướng Pakistan đã khiến cho không còn ai nhắc đến nữa.</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Cách đây mấy ngày, Bill O’Reilly, có phỏng vấn một giới chức Dân Chủ, một chiến lược gia của đảng Dân Chủ mà tôi đã quên mất tên, về các ứng viên Dân Chủ. Người phụ nữ này ăn nói rất giỏi. Trong suốt mười mấy phút trả lời phỏng vấn, bà đã tấn công chính phủ Bush bằng giọng đầy tự tin và luôn luôn có một chút hài hước ở trong.</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Thình lình Bill O’Reilly quay sang nói về vụ CIA hỏi cung các nghi can khủng bố. Lập tức chiến lược gia của đảng Dân Chủ liền đưa ra những lời đả kích dữ dội việc mà bà coi là tra tấn tù nhân và đem tất cả đạn dược có sẵn không được bắn suốt mấy hôm ra để bắn phá chính phủ Bush không nương tay và nhất định đề quyết rằng tổng thống Bush và chính phủ Bush đã có chủ trương tra tấn các nghi can khủng bố và rằng Hoa kỳ phải làm thế này, thế nọ để chấm dứt ngay mọi hình thức tra tấn. Bill O’Reilly nhắc bà rằng CIA chỉ dùng biện pháp đổ nước vào mũi với hai nghi can khủng bố Al Qaeda và chỉ mất dưới 40 giây, CIA đã có được những tin tức đủ để phá vỡ nhiều âm mưu tấn công Hoa kỳ.</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Nhưng người phụ nữ này vẫn nhất định nói là Hoa kỳ không được tra tấn tù nhân vì bất cứ lý do nào. Việc đổ nước vào mũi nghi can khủng bố, theo bà và các nhân vật Dân Chủ, là tra tấn. Khi Hoa kỳ làm như vậy, binh sĩ Mỹ khi bị bắt sẽ bị tra tấn ngược đãi.</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Người đàn bà này có thể giỏi ở những lãnh vực khác, nhưng nàng cho thấy là nàng quá ngây thơ và ngớ ngẩn khi đụng tới chuyện tra tấn và khủng bố.</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Ði ngược lại một chút, người ta thấy rất nhiều người Mỹ bị bắt, tra tấn và giết tại Trung Ðông từ trước khi có những vụ ngược đãi tù Iraq ở trại Abu Graib, hay hai vụ CIA đổ nước vào mũi nghi can khủng bố. Một trong những trường hợp người Mỹ bị bắt cóc, tra tấn rồi giết là William Buckley, tham vụ sứ quan Hoa kỳ tại Beirut. Ông Buckley bị bắt hôm 16 tháng 3 năm 1984 và bị tra tấn rồi giết một tháng sau đó.</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Hay nhà báo Daniel Pearl của nhật báo <i>Wall Street Journal </i>bị tra tấn và cắt đầu để quay <i>video</i> cũng không cần phải chờ tới sau khi có những vụ đổ nước vào mũi.</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Nhưng những chi tiết vừa kể vẫn không thể lay chuyển được lập trường chống tra tấn của người phụ nữ này.</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Bill O’Reilly liền hỏi tiếp rằng bà là một người mẹ, nếu có người bắt cóc con của bà, giữ một nơi, bà muốn biết in tức để giải thoát con của bà, người đàn ông này biết tin tức, có thể giúp giải thoát con của bà, nhưng y nhất định không nói thì bà phải làm gì. Người bị hỏi tìm cách trả lời quanh co, rồi cuối cùng thì nàng bị buộc phải nói là sẽ làm bất cứ gì để cứu con, nhưng, nàng vẫn nhưng một cái, và nói rằng tổng thống Bush không được tra tấn. Bill O’Reilly nhắc bà rằng ông Bush, nếu phải ra lệnh đổ nước vào mũi hai nghi can Al Qaeda thì cũng chỉ làm bất cứ những gì bà thấy phải làm để cứu cho các con của bà.</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Người phụ nữ này vẫn lắc đầu, nói rằng Hoa kỳ không được tra tấn vì bất cứ lý do gì.</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Ngồi nghe cuộc phỏng vấn, tự nhiên tôi thấy mình hơi ác một chút, đó là lúc xẹt ngang qua đầu tôi một điều ước, ước làm sao người phụ nữ này phải đối phó với một hoàn cảnh hệt như Bill O’Reilly tưởng tượng ra cho người phụ nũ này, để xem nàng làm ăn thế nào.</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Nàng sẽ xin đổ cho một thùng nước vào mũi kẻ bắt cóc con của nàng hay vẫn tiếp tục thuyết giảng về sự phi đạo đức của tra tấn để cho con bị giết.</span></span></p></span></span></span></span></span><div><span><span style="color: black;"><span style="font-family: arial;"><b style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;"><p align="center"><span>4</span><span>-4-2008</span></p></span></b><span style="color: black;"><span style="color: black;"></span></span></span></span></span><div align="left"><span><span style="color: black;"><span style="font-family: arial;"><p align="center"></p><b><p align="center"><i><span style="background-color: white; font-size: medium;">KHIÊM TỐN VÀ TỰ TI</span></i></p></b><p align="LEFT"></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Hôm qua ghé thăm hai cụ thân sinh ra người bạn, tôi được cụ ông kể cho nghe về người hàng xóm khó tính của cụ.</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Cụ kể là mấy bữa trước, cụ đậu cái xe lấn qua sân nhà hàng xóm có một chút, người đàn ông chủ nhà bên cạnh đang ngồi trong nhà, nhìn thấy, liền chạy ra yêu cầu cụ đậu lại, rồi nói với cụ rằng <i>"Tại sao bao giờ mày cũng đậu xe mày lấn qua nhà tao như vậy</i>" trong khi cụ chỉ một hai lần đậu hơi lố sang nhà ông ta một chút.</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Tôi hỏi cụ sao đồng hương mà ăn nói vô lễ vậy, đâu cần phải <i>mày tao</i> với cụ.</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Nhưng nghe cụ giải thích tôi mới biết là tôi lầm. Người hàng xóm của cụ không phải là một người Việt Nam, mà là một ông trung niên người Mỹ. Tôi lại hỏi cụ rằng bộ hàng xóm Mỹ của cụ nói được tiếng Việt hay sao. Và rồi lại phải nghe cụ giải thích thêm tôi mới vỡ lẽ ông hàng xóm nói tiếng Mỹ. Cụ thông dịch câu của ông hàng xóm Mỹ (chắc phải là một câu bình thường) <i>Why do you always park your car that way?</i> để thành câu tiếng Việt <i>tại sao bao giờ mày cũng đậu xe mày như vậy, </i>với những đại danh từ nghe không lịch sự, tử tế chút nào.</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Như vậy, người hàng xóm Mỹ của cụ tuy có hơi khó chịu một chút, nhưng không hề <i>mày tao</i>, ăn nói hỗn hào với cụ.</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Ông ta còn ít tuổi hơn là con trai cụ.</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Ông ta không <i>mày tao</i> vói cụ. <i>Mày tao</i> là do cụ đưa vào.</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Tôi nghĩ cụ là một ông già rất dễ mến, rất khiêm tốn. Cụ gọi tôi là "anh," xưng "tôi," chẳng bao giờ cụ xưng "bác" với tôi mặc dù có xưng thì cũng hoàn toàn thích đáng. Bạn với con trai cụ, tôi gọi cụ bằng "bác." Nhưng cụ chỉ xưng "tôi," lại gọi tôi bằng "anh."</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Và cũng chính vì cái tính khiêm tốn, nhún nhường đó mà câu cự nự nhẹ của ông hàng xóm Mỹ biến thành một câu nghe nặng nề đến phát sợ.</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Cụ dùng <i>direct speech</i>, tường thuật nguyên văn, từng chữ chứ không dùng <i>indirect speech</i> hay <i>reported speech.</i></span></span></p><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;"><i></i></span></span><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Bằng cách thứ hai, tường thuật nhưng không nguyên văn, cụ có thể dịch sang tiếng Việt đại khái ông ta hỏi tôi tại sao tôi cứ đậu xe lấn sang sân nhà ông ta.</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Nhưng cụ cho ông hàng xóm <i>mày tao</i> vói cụ. Cụ khiêm tốn, tự hạ mình xuống một chút nên ông hàng xóm, thoạt nghe, tôi đã tưởng ông ta là một người thô lỗ, tục tằn, không biết kính lão chi cả.</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Ngồi nói chuyện với cụ một lúc thì một chương trình truyền hình trong phòng khách, nơi cụ bà đang ngồi xem, vọng ra tiếng một ngưòi đàn ông Mỹ nói chuyện bằng tiếng Việt. Khán giả có vẻ phục người đàn ông Mỹ nói tiếng Việt này lắm. Cả hai cụ ông, cụ bà cũng cho thấy là hai cụ hết sức phục người đàn ông này sát đất.</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Kể ra thì ông ta nói tiếng Việt như vậy là giỏi, lại biết mấy câu ca dao, tục ngữ, dẫn vài ba câu chuyện nghe được ở đường phố, người nghe cứ thế mà phục lăn ra thôi.</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Người Mỹ và người Anh nói được tiếng Việt không phải là ít. Chương trình Việt ngữ của đài Mạc Tư Khoa trước đây có Irina Zisman nói tiếng Việt rất giỏi. Ỷ Lan tức là Penelope York biết cả nói lái những chữ có vần " ôn", hỏi <i>đánh chung quanh tổng thống</i> là gì thì trả lời ngay là <i>beat about the bush</i>, ngâm thơ, hò Huế. Cựu thứ trưởng ngoại giao Hoa kỳ Richard Armitage nói tiếng Việt rất giỏi, lấy tên Việt là Trần Văn Phú, còn giải thích là lấy vợ giầu nên phải có cái tên là Phú, cho thích đáng, lại gần với tên Rich của chàng. Ông này có một kho sách Việt đáng kể hồi còn ở Georgetown, một khu trong thủ đô Washington.</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Tất cả đều nói tiếng Việt rất giỏi. Irina nói giọng Bắc. Ỷ Lan giọng sông Hương. Richard Armitage nói giọng miền Nam.</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Nhưng hễ nghe mấy người này nói chuyện là chúng ta phục không để đâu cho hết.</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Tại sao phải làm như thế? Tại sao phải chạy đến khen họ nói tiếng Việt hay?</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Trong khi từ năm 1975 đến nay, có người Mỹ nào nghe chúng ta nói tiếng Anh rồi cứ thế mà phục lăn ra đâu.</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Tôi nghĩ thái độ đó là từ mặc cảm tự ti của chúng ta mà ra. Tự ti, coi tiếng Việt của chúng ta có gì hay đâu mà phải học. Thế mà các ông tây bà đầm ấy lại đi học tiếng Việt để nay nói hay thế. Có người còn thuộc Kiều, còn thuộc ca dao nữa thì có giỏi không cơ chứ.</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Nhưng chúng ta thỉnh thoảng cũng nên nhìn lại mình một chút. Chúng ta cũng bảnh lắm đấy chứ. Bị ném vào nước Mỹ, cả đời có biết chữ tiếng Anh nào đâu, thế mà chỉ ít lâu sau, tiếng Mỹ nói ào ào, dùng ngay tiếng Mỹ để đi làm, kiếm sống ngon lành. Có được bao nhiêu người Mỹ làm được công việc đó. Sang Tây, sang Ðức, sang Ý mà không nhờ những người dân ở Pháp, ở Ðức, ở Ý biết tiếng Anh thì các du khách Mỹ này xoay sở ra sao với hai bàn tay ra hiệu, chỉ trỏ lung tung?</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Chúng ta ngon lành vậy tại sao lại phải mặc cảm như thế?</span></span></p><p align="LEFT"></p><p align="center"><b><i><span style="background-color: white; font-size: medium;">SÀI GÒN</span></i></b></p><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;"><b></b></span></span><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Rhodesia, một quốc gia ở Nam Phi châu, khi tuyên bố độc lập và đổi tên thành Zimbabwe năm 1980 thì lập tức tên mới này được các nước trên thế giói công nhận và báo chí đều dùng ngay tên mới Zimbabwe thay vì tên cũ là Rhodesia.</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Lý do là vì quốc gia này không còn là thuộc địa của Anh nữa. Một giai đoạn lịch sử chính thức chấm dứt.</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Trường hợp của Miến Ðiện thì có hơi khác. Năm 1989, hội đồng quân nhân Miến thông qua một sắc lệnh, bỏ tên cũ là Burma trong tiếng Anh, Birmanie trong tiếng Pháp để dùng tên mới là Myanmar và không dùng Rangoon trong tiếng Anh để gọi thủ đô nữa, mà đổi thành Yangon. Lý do là vì Yangon nghe gần hơn và giống cách người Miến đọc tên thủ đô của họ hơn là Rangoon.</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Yangon hay Rangoon thực ra nghe không khác nhau bao nhiêu, nhưng thôi các ông tướng muốn như vậy thì báo chí và các chính phủ thân hữu với Miến Ðiện cũng làm theo.</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Duy có cái quốc danh mới, Myanmar thì lại là một chuyện khác. Một số quốc gia cho rằng việc đổi tên đó có ý nghĩa chính trị, lại do chính phủ quân nhân Miến đưa ra, cái chính phủ có một thành tích nhân quyền không tốt đẹp gì khi giam giữ một phụ nữ được giải Nobel Hòa Bình thế giới trong suốt hơn hai chục năm qua. Các nước này không dùng danh xưng mới Myanamar vì cho rằng dùng cái tên đó là công nhận chính phủ quân nhân tại Rangoon, nhóm quân nhân nắm quyền bằng những phương tiện độc tài chuyên chế đi ngược lại tự do và dân chủ .</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Các quốc gia Tây phương vẫn tiếp tục dùng tên Burma thay vì Myanmar.</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Chuyện thay tên đổi tính coi vậy mà cũng rắc rối.</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Tờ Vanity Fair, một nguyệt san xuất bản ở Mỹ trong số báo tháng 4 có một bài viết nhan đề <i>Good Evening Vietnam </i>của mục <i>Letter From Saigon</i> cho thấy một chi tiết khá lý thú.</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Thành phố Sài Gòn bị đổi tên từ sau tháng 4 năm 1975. Cái tên mới vẫn là một dị ứng với nhiều người Việt Nam ở trong nước cũng như ở ngoài nước.</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Tên cũ của thành phố này vẫn tiếp tục được dùng thay vì tên mới của nó.</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Báo chí ngoại quốc, để cho tỏ ra thông thạo và giúp trí nhớ cho một số độc giả, những người có thể không biết được bao nhiêu điều về Việt Nam, thường viết <i>Ho Chi Minh City, formerly known as Saigon</i>, đại khái nghĩa là thành phố Hồ Chí Minh, trước đây mang tên là Sài Gòn.</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Nhưng vẫn còn rất nhiều người không chịu dùng cái tên mới. Bề gì nói tôi, anh ấy, cô ấy, chúng tôi là người Sài Gòn nghe cũng hợp lý và thuận tai hơn là nói ông ấy là người Hồ Chí Minh.</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Người Việt Nam không có thói quen dùng tên người để đặt tên cho các thành phố, thị trấn, làng xã.</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Ở Việt Nam có tỉnh Bà Rịa, có giồng ông Tố, có kinh Nhiêu Lộc nhưng đó là những tên tuổi của những người được dân chúng yêu mến vì công đức cho địa phương và đem đặt tên cho sông ngòi, đất đai.</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Những tên áp đặt chắc không thể sống lâu như những địa danh ở trên.</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Trở lại bài báo của Brian McNally viết trong tờ Vanity Fair. Trong suốt 5 trang báo từ 154 đến 159 của số báo tháng Tư viết về Sài Gòn, thành phố mà ông rất yêu, như Graham Greene, Somerset Maugham, Hemingway, Camus đã yêu Singapore, Paris, Algier … Brian McNally đã chỉ dùng danh xưng cũ của thành phố. Thành phố Sài Gòn.</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Mãi ở trang cuối của bài viết, trang 159 người ta mới đọc thấy tên <i>Ho Chi Minh City</i>. Và đó là lần duy nhất.</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Không thể nói Brian McNally không biết gì về Việt Nam sau năm 1975 để nói rằng ông đã lầm lẫn. Sau năm 1975 Brian McNally sống một số năm tại Việt Nam, lăn lộn ở Sài Gòn, hang cùng ngõ hẻm nào cũng đã đi qua nên chắc chắn đó không phải là sai sót của ông.</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Brian McNally cũng không phải là người của chính phủ Mỹ, bởi lẽ càng là người của chính phủ Mỹ, thì người ta lại càng phải cẩn thận để khỏi bị phản đối vì sai lầm ngoại giao đó.</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Vậy thì tại sao Brian McNally lại làm như thế trong bài viết của ông, đó là 14 lần ông dùng tên thành phố Sài Gòn và chỉ một lần ông viết Ho Chi Minh City.</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Ông không làm vậy để làm vừa lòng các độc giả Việt Nam ở Mỹ của tờ Vanity Fair. Ông cũng không làm như vậy để chọc giận nhà cầm quyền Việt Nam. Ông làm như vậy chắc như ý nghĩa của hai câu thơ người ta đọc đã lâu ở hải ngoại:</span></span></p><i><p align="center" style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Tính danh là tính danh rồi<br /></span></p></i><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Cứ xét lại tên của các thành phố Leningrad nay trở lại với tên cũ là Saint Petersburg và Stalingrad nay lại được gọi bằng tên Volvograd thì người ta thấy chuyện thay đổi tên của Sài Gòn chắc không phải là chuyện sẽ trở thành vĩnh viễn.<b></b></span></span></p></span></span></span><div><span><span style="color: black;"><span style="font-family: arial;"><span><b style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;"><p align="center">4-7-2008</p></span></b></span><span><span style="color: black;"><span lang="EN"><span style="color: black;"></span></span></span></span></span></span></span><div align="left"><span><span style="color: black;"><span style="font-family: arial;"><p align="center"></p><b><span style="background-color: white; font-size: medium;"><p align="center"></p></span></b><span><p align="LEFT"></p><b style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;"><p align="LEFT"></p></span></b><span><b><p align="center"><i style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">BANK OF AMERICA</span></i></p></b><span><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Có một số điều người ta không hỏi nhau bao giờ.</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Thí dụ lương lậu một năm ra sao, ở căn nhà giá bao nhiêu, tuổi tác thế nào vân vân.</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Những câu hỏi như thế bao giờ, những câu trả lời, nếu kèm theo những con số, cũng bị tăng lên đáng kể. Và câu hỏi thứ ba, câu thắc mắc về tuổi tác thì bao giờ cũng bị giảm bớt đi.</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Về lợi tức thì nhất định phải tăng lên. Giá của căn nhà đang ở cũng tăng lên, bất kể cuộc khủng hoảng nhà đất hiện nay. Và tuổi tác thì càng không có lý do gì để khai thật ra.</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Những câu hỏi đó, trừ trường hợp của sở thuế đặt ra, không ai nói dại gì mà nói thật.</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Vậy nếu không phải là sở thuế thì đừng hỏi. Hỏi cũng sẽ không được trả lời chính xác.</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Ðừng hỏi cũng là vì đó là những câu hỏi đi quá sâu vào những chi tiết cá nhân. Người Mỹ rất cẩn thận về những chuyện như thế. Nhưng một câu hỏi liên quan đến một chi tiết hết sức riêng tư thì tôi lại vừa bị hỏi mới kỳ lạ.</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Nguyên là thỉnh thoảng tôi vẫn dùng <i>internet </i>để xem mấy con số (ba hàng) trong trương mục của tôi với ngân hàng Bank Of America. Tôi vẫn làm chuyện này mà không gặp bất cứ một trở ngại nào. Nhưng hôm qua, tôi bị hỏi một câu không biết trả lời ra sao.</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Sau khi cung cấp số an sinh xã hội như máy hỏi, và cho biết mật mã để vào <i>website </i>của ngân hàng thì tôi bị hỏi tiếp một câu, lý do là vì ngân hàng muốn biết chắc rằng tôi không phải là người khác tìm cách có được những chi tiết về trương mục của tôi.</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Câu hỏi đó nguyên văn như thế này: <i>What is the name of your first girl friend?</i> Tên người bạn gại đầu tiên của tôi là gì.</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Ðây là câu hỏi gây kinh ngạc và ngỡ ngàng cho tôi vô cùng. Trong các chi tiết cung cấp cho ngân hàng trước đây, khi mở trương mục cũng như khi truy cập vào <i>website</i> của ngân hàng, tôi không hề bị hỏi câu hỏi đó. Mà có hỏi, tôi cũng không biết đâu mà trả lời. Vậy thì tại sao ngân hàng lại hỏi tôi câu đó vào lúc này.</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Thực sự, tôi không biết trả lời ra sao.</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Không lẽ đó là cô bé sáu tuổi mỗi sáng đi đôi guốc đỏ lách cách qua cửa nhà tôi ở Hà Nội, cái lược bợp trên đầu, thấy tôi ngó say mê là nguýt cho một cái đổ nhà đổ cửa. Không phải cô này vì tôi không hề biết tên của cô. Tôi ngó cô mỗi sáng là vì cô cầm cái bánh rán mà tôi muốn cắn một cái mà thôi.</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Chắc cũng không phải là người học đàn với tôi ở phố Cửa Nam, hơn tôi cũng phải sáu, bẩy tuổi, má thì hồng, tóc thì dài, mà tôi cũng không biết tên, chỉ nhớ cô hát bài Tình Thắm của Vũ Nhân hay không biết để đâu cho hết.</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Tôi không biết tên của cả hai cô nên không thể nói tên của họ ra để trả lời câu hỏi của ngân hàng.</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Không lẽ là người tháo cho tôi cái khuy ở tay áo trong lúc tôi đang quýnh quáng không làm sao cởi ra được khi đã đến giờ tập thể dục. Tôi không nhớ tên của cô bạn cùng lớp Nhì trường Sinh Từ nên chắc cả ba cô đều không giúp tôi trả lời câu hỏi quái ác đó.</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Tôi chắc không phải là người mà tôi và người bạn ném bức thư vào cửa nhà nàng ở khu đại học xá đường Minh Mạng khi chúng tôi tan trường Chu Văn An về qua nhà của nàng, năm chúng tôi, theo những người lớn hồi ấy, mới nứt mắt ra. Cô có đọc bức thư của tôi, mấy hôm sau đi qua, cô bình thản coi bức thư của tôi như miếng giấy gói xôi. Chắc không phải là cô.</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Cũng không phải người con gái học Trưng Vương tên là Hoàng mà bạn tôi và tôi đều mê mệt suốt năm đệ nhất, cứ mỗi lần thấy cô đi ngang qua, chúng tôi lại hát rất lớn " <i>đại lộ Hoàng (?) hôn … Hoàng hôn (?) nhiều quá</i>."</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Năm sau, tôi đi học ở xa, không bao giờ gặp lại cô nữa. Như vậy cô cũng không phải là ngươi bạn gái đầu tiên của tôi.</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Thế rồi đến người bạn học cùng suốt mấy năm hồi đó chăng? Chắc không phải. Bạn gái bao giờ. Thỉnh thoảng ở hai thành phố, gặp nhau nhân dịp lễ lạc rồi thôi. Chuyện không đi đến đâu, rồi ai đi đường ấy. Người này không còn trên đời này nữa. Tại sao xúc phạm đem tên ra trả lời cho ngân hàng biết?</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Vậy thì là ai bây giờ? Kiểm điểm lại những quen biết trong những năm 60, rồi 70 vẫn không thấy ai có thể dùng tên để trả lời câu hỏi cắc cớ của ngân hàng nên đành tức quá tắt máy không thèm hỏi nữa.</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Tại sao ngân hàng Bank Of America lại hỏi một câu ấm ớ đến thế? Cho dù là có cung cấp chi tiết đó thì đầu óc của một người đã có tuổi làm sao nhớ được để mà trả lời chính xác.</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Nói ra chuyện đó, lỡ bị đổ cho cái tội là đệ nhất bạc tình lang thì sao? Tôi nhớ đến nhân vật trong một tiểu thuyết của Yasunari Kawabata, một ông già ngồi nhớ lại những mối tình cũ của ông. Ông già này cố lắm vẫn không nhớ lại được một người nào. Hay đầu óc của tôi cũng đã bắt đầu có vấn đề như ông già trong truyện?</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Kiểm điểm mãi mà không sao nhớ ra được ai là mối tình đầu thứ nhất, thứ hai … thứ mười của mình.</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Thế nên lại phải lò mò ra đầu đường, bỏ tấm thẻ vào máy ATM của ngân hàng mới biết được số tiền còn trong trương mục.</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Có thế thôi mà tại sao ngân hàng phải làm khó nhau như thế!</span></span></p></span></span></span></span></span></span><div><span><span style="color: black;"><span style="font-family: arial;"><span><b style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;"><p align="center">5-9-2008</p></span></b></span><span><span style="color: black;"><span lang="EN"><span style="color: black;"></span></span></span></span></span></span></span><div align="left"><span><span style="color: black;"><span style="font-family: arial;"><p align="center"></p><b><span style="background-color: white; font-size: medium;"><p align="center"></p></span></b><span><p align="LEFT"></p><b style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;"><p align="LEFT"></p></span></b><span><p align="LEFT"></p><span style="color: black;"><b><span style="font-size: medium;"><p align="center"><i style="background-color: white;">NHỮNG CUỐN LỊCH MỚI</i></p></span></b><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Hôm qua, ghé tiệm Borders gần nhà kiếm cuốn sách, thì tôi lại được nhắc nhở một chuyện đã từ mấy năm nay tôi không muốn nghe nhắc nữa.</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Những cuốn lịch mới của năm 2009 đã được bầy bán. Tôi hỏi người làm việc trong tiệm sách thì được cho biết là chúng đã xuất hiện từ tháng trước.</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Nghĩa là vừa xong được nửa năm 2008 thì đã có lịch năm 2009. Như vậy, những cuốn lịch cho năm mới càng ngày càng xuất hiện sớm hơn. Khoảng một chục năm trước, mãi tháng 9 chúng mới được bầy bán. Nhưng rồi sau đó, chúng cứ nhích nhích dần để càng ngày càng xuất hiện sớm hơn.</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Ở tuổi này, sự xuất hiện sớm của những cuốn lịch không làm cho người ta vui chút nào.</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Mỗi năm một tuổi, như đuổi xuân đi. Một hai năm nay, mở tờ báo ra, sau những chữ "hưởng thọ" của những tin cáo phó đã bắt đầu thấy những con số càng ngày càng gần với số tuổi của mình. Những cuốn lịch mới chỉ làm một công việc duy nhất là nhắc những con số càng ngày càng lớn của tuổi tác. Như thế, có cuốn lịch mới thì cũng chẳng có gì vui.</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Nhớ những năm còn học tiểu học, trong những cái nhãn dán ở ngoài những cuốn vở, con số năm luôn luôn là 195, để trống con số cuối, mãi cũng vẫn là con số 5, rồi mới đến con số 6 của thập niên 60.</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Vậy mà nay, đã hơn nửa thế kỷ.</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Trần Tế Xương, Cao bá Quát không qua được năm thập niên. Những con số chỉ niên kỷ đã sang số 2 từ gần 10 năm nay.</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Một người bạn ở Houston tôi gặp cách đây hai, ba năm có chìa tay ra cho tôi xem và nói là sau tuổi 60, ông không đeo đồng hồ nữa. Thế thì ở nhà cũng chẳng nên treo nhũng cuốn lịch làm gì. Cho dù đó là những cuốn lịch với những bức hình đẹp nhất của báo Sports Illustrated thì cũng thế.</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Tại sao phải nhắc chúng tôi những con số tàn nhẫn như vậy?</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Nhưng làm sao chống lại được những chuyện ấy? Trái đất quay một vòng là mất một ngày. Ðứng ở Sunset Village buổi chiều ngó về hướng tây, mặt trời biến đi dưới mặt biển... <i>một ngày, ngày đã qua, ôi một ngày ngày chóng qua.</i></span></span></p><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;"><i></i></span></span><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Thấm thía Trịnh Công Sơn biết là chừng nào.</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Nhưng tại sao phải xuống San Diego đến Sun Set Villlage xem mặt trời lặn?</span></span></p><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;"><i></i></span></span><p align="LEFT"><i style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Hãy cứ vui chơi cuộc đời.</span></i></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Cho dù vừa năm mươi tuổi, Nguyễn Khuyến đã "<i>rằng lão rằng ông tớ cũng ừ".</i> Ngày ấy người ta già sớm hơn bây giờ. Sáu mươi là đã quá già. Người Ðại Hàn coi sống được đến sáu mươi tuổi là đủ. Sau đó không tính nữa.</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Nhưng ngày nay, người ta càng ngày càng trẻ ra. Sáu mươi chỉ bằng 40 của ngày trước. Ngoài sáu mươi, tròm trèm bẩy chục vẫn tìm bạn bốn phương "<i>nếu hợp sẽ tiến tới xa hơn.</i>" Tại sao phải gấp vội cuốn sách lại? Cứ mở sang trang tiếp coi ra sao. Bẩy mươi <i>cổ lai hy</i> nay chỉ như mấy người năm chục.</span></span></p><i><p align="LEFT" style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Hãy cứ vui như mọi ngày...</span></p></i><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Vui như mọi ngày. Tại sao lại nói là cái ca vát ấy trẻ quá, đôi giầy này thanh niên quá, cái xe thể thao này không thích hợp với tuổi của mình?</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Thế thì mầu gì thích hợp, đôi giầy nào thích hợp, cái xe nào thích hợp, mùi nước hoa nào thích hợp?</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Tại sao không đeo cái ca vát đẹp ấy? Tại sao không dám lái cái xe ấy? Ðợi cho đến khi không đeo được nó nữa, chỉ nằm nhớ tới nó, tới cái mầu rất đẹp của nó mà không làm gì được khi dây nhợ đã chằng chịt ở cổ tay, ở mũi với bình dưỡng khí?</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Vậy thì phải đeo cái ca vát ấy, phải cái sơ mi ấy, phải cái xe thể thao hai cửa, mở mui ấy... cho lũ cháu nội cháu ngoại sợ ông chúng nó chơi. Phải chai rượu đỏ ấy, phải mấy chai dầu gió xanh Heineken ấy. Kéo được quá sáu mươi năm, lũ con đã lớn, lũ cháu đã là những đứa bé rất khôn ngoan thì không còn sợ bất cứ gì nữa.</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Bài <i>Tình Già</i> của Phan Khôi học năm đệ tam trung học kể chuyện cặp tình nhân xa nhau 24 năm mới gặp lại nhau. Ngày ấy, tuổi 16 của những đứa học trò lớp đệ tam chưa bằng số năm cặp tình nhân không gặp lại nhau. Ngày nay, đời sống đã trải dài được hơn gấp hai lần những năm dài xa cách của hai người trong bài thơ của cụ Phan. Nghĩ vậy là lại thấy không có gì phải ân hận về đời sống nữa.</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Bèn đi mua cái ca vát rất lẳng lơ đó, thắt vào cổ để thấy người đàn ông trong gương (?) rất xứng đáng để đeo nó. Chai Eau Sauvage sắp hết phải kiếm chai mới. Và thích cái xe thể thao thì kiếm một cái mà đi.</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Mặc kệ ai muốn nói gì thì nói. Bộ muốn để đến lúc không xin gia hạn được bằng lái xe ở DMV, lọm khọm đứng ngó cái xe ấy chạy qua mặt cái vèo mà ngửi bụi hay sao?</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Lại nhớ mấy câu của Mai Thảo:</span></span></p><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;"><i></i></span></span><p align="center"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;"><i>Em đủ mười phương từ tuổi nhỏ<br /></i></span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Ghét mấy cuốn lịch như những người cân lượng có hơi nhiều vẫn thù ghét cái cân trong buồng tắm mà làm gì?</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Nhưng dẫu sao thì cũng vẫn muốn nhắn với các nhà làm lịch mấy câu: "Cứ từ từ! Không cần phải bầy bán lịch 2009 từ tháng 7 năm 2008. Thế nào chúng tôi cũng sẽ tới năm 2009 và những năm sau đó mà."</span></span></p></span></span></span></span></span></span><div><span><span style="color: black;"><span style="font-family: arial;"><span><b style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;"><p align="center">6-6-2008</p></span></b></span><span><span style="color: black;"><span lang="EN"><span style="color: black;"></span></span></span></span></span></span></span><div align="left"><span><span style="color: black;"><span style="font-family: arial;"><p align="center"></p><b><span style="background-color: white; font-size: medium;"><p align="center"></p></span></b><span><p align="LEFT"></p><b style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;"><p align="LEFT"></p><p align="center"><i>MẤY CHI TIẾT NHỎ VỀ MỘT CHƯƠNG TRÌNH VIDEO</i></p></span></b><p align="LEFT"></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white; font-size: medium;">Cuối tuần qua, tại nhà một người bạn, tôi được xem một chương trình ca nhạc về những người lính Việt Nam Cộng Hòa. Chương trình có một số bài hát đã lâu lắm không được nghe được trình bầy sống động bằng những lối diễn mới mẻ trên một sân khấu kỹ thuật công phu.</span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white; font-size: medium;">Nhưng có một vài chi tiết làm một số người có thể không đồng ý với nhà sản xuất. Những chi tiết này có thể làm mầt đi phần nào giá trị của chương trình video.</span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white; font-size: medium;">Cuộc chiến chấm dứt đã 33 năm. Hay cũng có thể nói là mới chấm dứt được 33 năm. Thời gian 33 năm có thể nói là dài mà cũng có thể là ngắn.</span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white; font-size: medium;">Dài, nhưng những hình ảnh về cuộc chiến vẫn còn nguyên, vẫn còn rất mới với chúng ta. Ngắn, nhưng những hình ảnh về cuộc chiến cũng đã bị trình bầy lại một cách sai lầm đáng để nói ra ở đây.</span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white; font-size: medium;">Những sai lầm đó có thể sẽ được giải thích là quá nhỏ, nhưng thực ra thì không nhỏ chút nào. Vì nó làm cho mức độ chính xác cần thiết không được tôn trọng.</span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white; font-size: medium;">Quân lực Việt Nam Cộng Hòa không còn nữa, chỉ mới 33 năm. Nhưng những hình ảnh về đội quân này đã bị ghi lại một cách sai lầm đến thề sao?</span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white; font-size: medium;">Chúng ta không thiếu những hình ảnh về đội quân này. Trong sách vở của chúng ta viết. Trong những bộ sưu tập ảnh của chúng ta. Trong các tài liệu của Hoa kỳ. Nên không thể nói là không tìm được những hình ảnh đích thực để phải thay thế bằng những hình ảnh khác.</span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white; font-size: medium;">Bức hình một khu trục hạm rõ ràng là của Hoa kỳ đã được dùng làm nền cho một bài hát. Các cựu quân nhân hải quân Việt Nam nhất định phải nhìn ra điều đó. Tại sao phải dùng bức ảnh này trong khi không thiếu gì hình ảnh rất dễ kiếm của các chiến hạm hải quân Việt Nam Cộng Hòa? Tại sao không thể dùng những bức ảnh trong một cuốn sách mới đây của một sĩ quan cao cấp hải quân, như những bức chụp các tuần dương hạm Lý Thường Kiệt, khu trục hạm Trần Khánh Dư …?</span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white; font-size: medium;">Nhưng đó cũng không phải là sai lầm duy nhất về hải quân Việt Nam Cộng Hòa. Một bức ảnh khác dùng trong chương trình video ca nhạc này còn sử dụng một bức ảnh chụp một hàng không mẫu hạm trong khi hải quân Việt Nam không hề có một chiến hạm nào lớn như thế.</span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white; font-size: medium;">Trong một đoạn khác, người xem còn thấy những phi cơ mà không quân Việt Nam không bao giờ sử dụng. Ðó là các phóng pháo cơ phản lực F-105 Thunderchief. Loại máy bay này chỉ được không quân Hoa kỳ sử dụng. Tại sao phải dùng hình các máy bay này trong khi không thiếu gì hình ảnh các chiến đấu cơ Skyraider A1-H, A-37 Dragonfly, T-6 Texan, T-28 Trojan, F-5B Freedom Fighter?</span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white; font-size: medium;">Không chỉ một lần, mà hình chụp các phản lực cơ F-105 được dùng tới hai ba lần.</span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white; font-size: medium;">Một sai lầm nữa của chương trình video này là hình chụp một phi cơ trực thăng võ trang Apache, loại trực thăng không hề xuất hiện tại chiến trường Việt Nam và không lực Việt Nam Cộng Hòa cũng không hề có loại máy bay này bao giờ. Trong khi không thiếu gì hình ảnh của các trực thăng Bell UH-1H, Sikorsky UH-34, Chinook vân vân.</span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white; font-size: medium;">Thêm vào đó, chiếc xe jeep được đưa lên sân khấu lại có một ngôi sao trắng trên nắp máy. Xe jeep của quân đội Việt Nam Cộng Hòa không có ngôi sao trắng như thế.</span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white; font-size: medium;">Ðó là chưa nói tới một ca khúc rõ ràng là về hải quân lại do ca sĩ mặc quân phục của không quân trình bầy.</span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white; font-size: medium;">Mà rồi các chi tiết về quân phục của các chiến sĩ cũng thiếu phần chính xác như mầu mũ beret không đi cùng với quân phục của quân binh chủng.</span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white; font-size: medium;">Không thể nói rằng đó chỉ là những tiểu tiết không đáng nói.</span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white; font-size: medium;">Vì khi sử dụng hình ảnh các chiến hạm và máy bay của Mỹ thì việc vinh danh người quân nhân Việt Nam Cộng Hòa có còn đúng nữa hay không?<br /></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white; font-size: medium;">Một điều khác cũng cần nói ở đây là tại sao các ca sĩ lại chỉ mặc quân phục của các sĩ quan cấp úy trở lên? Những người lính đâu hết rồi? Chính những binh sĩ ở cấp dưới mới là những người hy sinh nhiều nhất đấy chứ.</span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white; font-size: medium;">Một công trình tốn kém và công phu như vậy chỉ vì những chi tiết như vừa kể trên đã làm giảm đi biết bao nhiêu giá trị và công sức.</span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white; font-size: medium;">Thế rồi thử hỏi những sai sót, sơ hở đó đưa lên sân khấu hình của những phản lực cơ MiG-15, MiG-17, MiG-19, MiG-21 thì chương trình này vinh danh ai?</span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white; font-size: medium;">Ðiều đó rất có thể xẩy ra với những người thiếu quan sát hay thiếu hiểu biết về cuộc chiến chỉ mới chấm dứt hơn 30 năm.</span></p></span></span></span></span><div><span><span style="color: black;"><span style="font-family: arial;"><span style="background-color: white;"><b><span style="font-size: medium;"><p align="center"><span>7-3-2008</span></p></span></b></span><span style="color: black;"><span lang="EN"><span style="color: black;"></span></span></span></span></span></span><div align="left"><span><span style="color: black;"><span style="font-family: arial;"><b><span style="font-size: medium;"><i><p align="CENTER" style="background-color: white;">CHÔN LENIN</p></i></span></b><p align="LEFT"></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Ðảng Nước Nga Ðoàn Kết, đảng đương quyền và cũng là đảng của tổng thống Putin đã viết xong một dự luật liên quan đến cố lãnh tụ Liên Bang Xô Viết Lenin, và theo phát ngôn viên của đảng là ông Andrei Isaev, dự luật đã viết xong và có thể đã được thông qua.</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Ðiều đề cập trong bản dự luật, mà cũng có thể là bộ luật này, vì văn kiện dường như đã được thông qua, khoảng hai chục năm trước, hay nói rõ hơn là trước năm 1991, năm chủ nghĩa Cộng Sản bị dẹp và Liên Bang Xô Viết bị giải thể thì ít ai dám nói tới.</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Ðó là đem cái xác ướp đặt trong lồng kính ở quảng trường đỏ từ năm 1924 đi chôn ở chỗ khác.</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Việc đó không ai dám nghĩ đến mặc dù khi còn sinh thời, Lenin đã nhiều lần nói rằng ông muốn là khi chết, xác được đem chôn bên cạnh nơi yên nghỉ của mẹ ông.</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Nhưng khi Lenin chết, những người Cộng sản muốn giữ lại cái xác của ông, đem ướp để bầy cho dân chúng đến chiêm ngưỡng, và cho nhà cầm quyền tiếp tục lợi dụng người lãnh đạo cuộc cách mạng, để nhờ đó, họ cũng được tiếp tục công việc lãnh đạo.</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Ðảng Cộng Sản Liên Xô cần một chiêu bài, và không một chiêu bài nào tốt hơn là cái xác của Lenin.</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Theo những cuộc thăm dò thì khoảng 1 nửa dân Nga không muốn chôn Lenin.</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Trong số này, có một số không muốn cho Lenin, một kẻ chống lại Chúa được có một tang lễ theo nghi thức Thiên Chúa giáo. Một số khác là những thành phần Cộng Sản già muốn giữ lại cái quá khứ của họ, quá khứ mà họ đã lớn lên cùng. Còn chính quyền thì sợ là chôn ngay bây giờ, có thể họ sẽ mất đi một số phiếu. Thế nên nếu đợi đến sau khi bầu cử thì đem chôn tiện hơn.</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Cho tới năm 1961, xác Stalin còn được đặt cạnh xác Lenin. Nhưng sau khi bị Krushchev hạ bệ, xác Stalin bị đem đi chôn ở chân tường điện Kremlin.</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Năm 1999, ông Yeltsin cũng muốn đem xác của Lenin đem chôn nhưng ý kiến ấy bị bỏ dở. Nhiều người vẫn muốn giữ lại cái xác ấy để xem các kỹ thuật tẩm liệm giữ nó được bao nhiêu lâu.</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Nay có thể ông Putin không muốn ai khác hơn là chính ông được tôn thờ sau khi ông ra đi nên việc đem xác Lenin đi chôn lại được đem ra thảo luận. Và lần này, sau cuộc bầu cử quốc hội, việc đem Lenin đi chôn sẽ được thực hiện.</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Theo một số nguồn tin, thì xác của Lenin có thể chỉ có đầu và hai tay, những bộ phận được bầy ra là còn được giữ lại. Những bộ phận khác có thể không còn nữa vì việc tẩm liệm, giữ cho xác khỏi thối là một việc rất khó khăn và tốn kém.</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Thỉnh thoảng các chuyên viên ướp xác lại phải đem xác đi ngâm và tu bổ lại.</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Cuốn hồi ký của Lý Chí Tuy, y sĩ riêng của Mao Trạch Ðông cho biết Trung quốc đã phải đưa người đi Hà Nội để học hỏi cách ướp xác khi Mao Trạch Ðông qua đời. Và vì thế, người ta mới biết là xác của Hồ Chí Minh bị thối ở mũi và có thể cái mũi hiện nay ở quảng trường Ba Ðình không phải là mũi thật.</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Nếu việc đem xác Lenin đi chôn ở một chỗ khác thực sự xẩy ra thì rồi đây cũng sẽ có lúc xác ướp của ông Hồ sẽ được đem đi chỗ khác khi mà cái xác này không còn công dụng nữa.</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Khi Hồ Chí Minh chết năm 1969, bộ chính trị đã không làm theo lời di chúc của ông ta. Ông Hồ muốn hỏa thiêu và nói rõ là ông muốn làm như thế để khỏi phí đất, lại sạch sẽ. Ông định đem tro chia ra làm ba phần để trải tại Bắc, Trung và Nam.</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Nhưng các đàn em của ông cũng muốn giữ xác của ông lại hệt như đảng Cộng Sản Liên Xô đã làm để giữ lấy cái chiêu bài cách mạng và giải phóng nên đã không hỏa thiêu ông ta mà đem ướp rồi đặt trong lồng kính như những người Cộng Sản Liên Xô đã làm.</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Có thể sau khi Nga đem xác của Lenin đi chôn thì nhà cầm quyền Cộng Sản Việt Nam cũng nên nghĩ lại về việc giữ cái xác ông Hồ ở Ba Ðình.</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Việc đem nó đi chỗ khác có thể phải vài năm nữa mới nghĩ đến.</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Nhưng việc đem xác Lenin ra khỏi quảng trường Ðỏ là việc Nga muốn đoạn tuyệt với cái quá khứ của Lenin.</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Ngay chính nước Nga còn làm như vậy thì người ta lại càng thấy vô lý khi ở một quốc gia không phải là nơi ra đời của Lenin, tại sao vẫn có một bức tượng của người đàn ông mà chính quê hương của ông ta đã thẳng tay dẹp bỏ, lại vẫn còn được cho đứng ở một công viên tại Hà Nội.</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Những câu hát của dân Hà Nội vẫn chưa có được câu trả lòi:</span></span></p><i><p align="center" style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Lê Nin quê ở nước Nga<br /></span></p></i><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Bây giờ ở Nga, Lenin sắp bị đem ra khỏi quảng trường đỏ thì tại sao tượng của ông ta vẫn <i>một tay chống, một tay khuỳnh</i> như ở công viên Lenin?</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Trong khi <i>một bầy trộm cắp đứng rình phía sau</i>?</span></span></p><p align="LEFT"></p><span style="font-size: medium;"><i><b><p align="CENTER" style="background-color: white;">CHUYỆN Ở ÐẠI HỌC HARVARD</p></b></i></span><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Nước Mỹ là một quốc gia tự do và dân chủ. Nhưng cứ tự do và dân chủ như thế này thì chỉ trong một thời gian không lâu lắm, Hoa kỳ có thể sẽ trở thành một quốc gia không dân chủ và cũng không còn tự do nữa.</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Trong một hệ thống dân chủ, ý kiến của đám đông phải được tôn trọng. Thiểu số phải phục tùng đa số. Nhưng thiểu số ở Mỹ đang bắt đầu lấn đa số. Và vì thế, tự do cũng có thể đang bị hạn chế lại.</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Tại đại học Harvard mới đây, các nam sinh viên không được đến tập tại một phòng tập của trường mỗi tuần 6 tiếng đồng hồ.</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Trong 6 tiếng đồng hồ ấy, tất cả các nam sinh viên không được phép vào phòng tập, sử dụng các phương tiện để tập. Ðó là lệnh của trường kể từ ngày 28 tháng Giêng.</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Lý do đưa đến quyết định kỳ lạ này là để các nữ sinh viên Hồi giáo của trường có thể đến tập một cách thoải mái, khỏi cảm thấy khó chịu khi phải sử dụng chung phòng tập với các nam sinh viên và để khi tập, các nữ sinh viên này có thể tháo gỡ khăn trùm đầu, hay có thể mặc quần áo tập thể dục mà không bị những người khác phái nhìn ngó.</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Một bản tin của tờ báo sinh viên đại học cho biết có tất cả sáu nữ sinh viên Hồi giáo ngỏ ý muốn sử dụng các phòng tập thể dục này. Theo lời yêu cầu của các sinh viên này, đại học Harvard đã đưa ra lệnh cấm các nam sinh viên không được vào các phòng tập mỗi tuần 6 tiếng đồng hồ.</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Số nam sinh viên tại đại học Harvard không thể là dưới 6 người. Con số này phải lớn hơn con số 6 nữ sinh viên Hồi giáo rất nhiều. Nhưng để chiều theo những đòi hỏi, và tạo dễ dàng cho 6 nữ sinh viên này, đại học Harvard đã hạn chế quyền của các nam sinh viên, một thành phần đông đảo hơn con số 6 nữ sinh viên cần được cho dùng các phòng tập rất nhiều.</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Việc cấm các nam sinh viên không được dùng các tiện nghi của trường để chiều theo yêu cầu của một thiểu số rất nhỏ không phải là một quyết định dân chủ. Quyền của đa số đã bị quyền của thiểu số lấn át.</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Thử tưởng tượng trường Harvard cấm các sinh viên da đen không cho dùng phòng tập này một số ngày hay giờ nào đó để cho các sinh viên da trắng thoải mái hơn thì những gì sẽ xẩy ra?</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Mà đó là chưa nói tói chuyện đa số hay thiểu số.</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Nhất định sẽ có biểu tình, xuống đường, các nhà tranh đấu cho nhân quyền và dân quyền của người da đen sẽ phản đối ngày này qua tháng khác cho đến khi nào quyết định vô lý đầy nét kỳ thị đó được rút lại mới thôi.</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Rosa Park, người phụ nữ da đen không chịu nhường chỗ cho một người đàn ông da trắng trên một chuyến xe bus ở miền nam nước Mỹ đã dấy lên phong trào đòi quyền cho người da đen trong những năm 50 và 60.</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Chuyện kỳ thị tưởng là đã hết, thì nay, lối đối xử không công bằng lại vẫn thấy còn nguyên qua quyết định của đại học Harvard.</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Nước Mỹ không cấm ai hành đạo của mình hết. Các tôn giáo đều được tự do hoạt động ở khắp nước Mỹ.</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Không thể tưởng tượng tại nước Mỹ lại xẩy ra cảnh hai tượng Phật tạc vào sườn núi như ở Bamyan, Afghanistan bị phá tan tành. Cũng không thể tưởng tượng ở nước Mỹ lại xẩy ra cảnh các nhà thờ Thiên Chúa giáo bị ném bom xăng như ở Pakistan, Indonesia.</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Nhưng ngay một nước tự do, dân chủ như nước Pháp, vẫn có luật cấm trùm khăn Hồi gíao trên đầu tại các trường công lập. Muốn trùm khăn thì cứ tới các trường tư.</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Ðại học Harvard cũng có thể làm như chính phủ Pháp đã làm. Muốn tập mà không muốn nhìn hay để cho các nam sinh viên nhìn mình thì cứ đi kiếm trường khác có những phòng tập riêng, khỏi làm phiền các nam sinh viên.</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Tự do của tôi không thể lấn sang tự do của người khác.</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Ðại học Harvard cho biết việc này chỉ là một thử nghiệm. Có thể lệnh này sẽ được duy trì nhưng cũng có thể sẽ được thu hồi vào mùa xuân.</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Từ nay đến đó, các nam sinh viên sẽ không được tới phòng tập từ 3 giờ đến 5 giờ chiều thứ Hai và từ 8 giờ đến 10 giờ sáng thứ Ba và thứ Năm.</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Sau đây rồi chuyện gì sẽ xẩy ra?</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Tại sao lại không thể xẩy ra chuyện cấm bán các món ăn có chứa thịt heo trong nhà ăn của trường? Các tín đồ Hồi giáo không ăn thịt heo. Thực đơn của trường phải tôn trọng những cấm kỵ của Hồi giáo.</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Các nữ sinh viên bất kể theo tôn giáo nào cũng đều không được mặc quần áo để hở tay, hở chân, tóc phải quàng khăn che lại.</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Một đại học Mỹ ở miền tây đã phải dành riêng một chỗ để các sinh viên Hồi giáo có thể mỗi ngày năm lần quì xuống, đầu hướng về Mecca để đọc kinh. Tại sao các đại học khác không làm như thế?</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Càng nghĩ, càng thấy chúng ta là những di dân hiền lành và tử tế. Dĩ nhiên cũng có vài ba điều không hoàn toàn đúng theo ý của chúng ta trong cuộc sống tại Mỹ.</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Nhưng chúng ta không đòi phải được cho ăn thịt chó, đòi được quyền đánh con, đòi biến ngày Tết thành ngày nghỉ hàng năm, đòi được cạo gió con cái dẫu cho có làm bầm tím cổ, mặt, lưng, ngực của chúng, cũng không đòi để được giữ nguyên thứ tự họ, rồi đến tên, khỏi phải đảo ngược thứ tự tên họ để các cụ nội ngoại dưới âm không nhận ra con cháu. Chúng ta cũng không đòi các dân cử phải mặc áo dài khăn đóng trừ khi những người này muốn nịnh chúng ta để kiếm phiếu.</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Vậy nên thấy chuyện xẩy ra ở Harvard thì khó chịu và phải nói ra cho bớt bực mình một chút thôi.</span></span></p></span></span></span><div><span><span style="color: black;"><span style="font-family: arial;"><span><b style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;"><p align="center"><span>8</span><span>-2-2008</span></p></span></b></span><span><span style="color: black;"><span lang="EN"><b><p align="center"><i><span style="background-color: white; font-size: medium;">MẠNG GIÁO DỤC</span></i></p></b><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Khi đi tìm những tài liệu và chi tiết liên quan đến người phụ nữ Việt Nam tên là Trần Thị Khâm để viết một bài về chuyến đi tìm người cha mà cô không bao giờ biết mặt ở Ðài Loan, tôi vào một địa chỉ có tên là Mạng Giáo Dục Edunet của bộ Giáo Dục và Ðào Tạo ở Việt Nam khi thấy trang <i>web</i> này cũng đề cập tới câu chuyện của cô Trần Thị Khâm.</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Chuyện người phụ nữ Việt Nam 40 tuổi đi Ðài Loan tìm cha là một câu chuyện rất cảm động. Chuyện toàn những tình cờ, những trùng hợp, những điều xẩy ra như có sắp xếp của một bàn tay kỳ diệu nào đó khiến cả những người không tin cũng đến phải tin.</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Chuyện được báo chí Ðài Bắc đăng tải đã đành, đài BBC cũng thuật lại, các báo Hoa ngữ, Thái ngữ, tiếng Tây Ban Nha và luôn cả những tờ báo viết bằng tiếng Ả Rập cũng phổ biến sâu rộng.</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Ðiều đó cho thấy câu chuyện của cô Trần Thị Khâm là một câu chuyện làm cảm động cả những người không phải là người Việt trên khắp thế giới.</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Mạng giáo dục Edunet đăng hai bản tin có bức ảnh cô Trần Thị Khâm và người cha của cô. Cả hai bài viết đều đưa ra những chi tiết cảm động về cha con người phụ nữ, những nghịch cảnh của một mối tình không chính thức, những vất cả của người mẹ sinh con mà không có cha, cùng với tình cảnh của cô Trần Thị Khâm từ khi mẹ chết lúc mới 2 tuổi. Chuyện người phụ nữ với cuộc sống không mấy hạnh phúc quyết tâm làm một công việc khó còn hơn mò kim dưới biển là một chuyện cảm động có đoạn kết vui vẻ.</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Trang <i>web</i> của bộ Giáo Dục và Ðào Tạo để cho người đọc gửi những ý kiến vào diễn đàn của mạng.</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Và chính những ý kiến của các độc giả gửi đến cho Mạng Giáo Dục Edunet là điều đáng nói ở đây.</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Bình thường ra, đọc một câu chuyện cảm động như thế, người đọc chắc chắn sẽ vui mừng hộ cho người phụ nữ bất hạnh ấy. Gia đình cô thiếu thốn đến độ phải xin đi làm người giúp việc nhà ở tận Ðài Loan, phục dịch một phụ nữ bại liệt trên giường cho đến lúc chết rồi lại được đưa đi giúp việc cho một gia đình khác ở Kim Môn. Tình cảnh như thế không thể không làm cho người đọc cảm động, ai cũng nên vui cho cô Khâm và người cha Ðài Loan.</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Nhưng những bức thư của các độc giả gửi tới cho Mạng Giáo Dục Edunet thì lại không có một bức thư nào nói được những điều đó. Tất cả những lá thư viết cho Edunet đều nói toàn những điều kỳ lạ, không một cảm xúc, một lời mừng cho hạnh phúc của người đàn ông già tìm được người con gái mà ông không hề biết và của người phụ nữ tìm được người cha sau bao nhiêu năm tìm kiếm.</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Tất cả những lá thư viết vào Mạng Giáo Dục Edunet đều viết toàn bằng giọng đểu cáng, quay sang đề cập tới những chuyện bậy bạ, gọi người này sở khanh, người kia bỏ con đang khát sữa, người này thừa cái bộ phận này, người kia thiếu cái bộ phận nọ trong cơ thể.</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Những lá thư đó đều được viết trong tháng Giêng năm 2008, tức là sau khi chuyện vạn dặm tìm cha của cô Trần Thị Khâm được loan đi.</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Không có lấy được một bức thư tử tế viết về câu chuyện cảm động này.</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Có hai điều đáng nói ở đây.</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Thứ nhất, những người viết những lá thư cho Mạng Giáo Dục là những ai? Nhất định họ không thể là những thành phần không biết đến cái máy điện toán, cách vào <i>internet</i>, cách viết những e-mail bao giờ. Thế thì họ phải là những thành phần có đi học, có phương tiện và hiểu biết về <i>internet</i>, họ là học sinh, hay sinh viên. Nhưng học sinh hay sinh viên nào mà lại có cái thứ như thế. Tôi không thể tưởng tượng những người học sinh mà tôi đã gặp trong thời gian đi dậy học mấy chục năm trước lại có thể viết ra những điều như thế. Ngay cả những người học sinh Chu Văn An nghịch ngợm khủng khiếp của thời còn đi học, tôi cũng không nghĩ những người bạn tinh quái, nghịch ngợm của tôi lại có thể viết những lá thư như thế.</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Nói chi đến những cô học sinh bẽn lẽn đưa viết vài giòng trong những cuốn lưu bút ngày xanh hay những người gặp ở trường Luật, trường Văn Khoa Sài Gòn. Họ không bao giờ có thể là tác giả của những e-mail tệ lậu như vậy.</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Trước đây không bao giờ có cái thứ học sinh, sinh viên mất dậy đó.</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Nhưng điều thứ hai còn kinh khiếp hơn là mạng <i>web </i>của bộ Giáo Dục và Ðào Tạo vẫn tiếp tục đăng những lá thư dễ sợ như thế mà không xóa đi. Bề gì website đó cũng là của Bộ Giáo Dục và Ðào Tạo.</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Hay bộ đã giáo dục và đào tạo ra toàn những thứ học sinh và sinh viên như thế nên mới giữ những lá thư đó?</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Có phải là vì những thứ thư từ như vậy cũng chỉ là những điều bình thường mà thôi?</span></span></p><p align="LEFT"></p><b><p align="center"><i><span style="background-color: white; font-size: medium;">BỨC HÌNH TƯỚNG LOAN</span></i></p></b><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Bức hình mà nhiếp ảnh viên Eddie Adams chụp ngày mồng 1 tháng 2 năm 1968 tại gần chùa Ấn Quang ở đường Sư Vạn Hạnh, gần đường Lý Thái Tổ đã được đúng 40 tuổi.</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Bức hình đó, xem một lần rồi không bao giờ có thể quên được.</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Lúc ấy trận Mậu Thân đang diễn hết sức ác liệt. Người chỉ huy mặt trận Chợ Lớn là tướng Nguyễn Ngọc Loan, tổng giám đốc Cảnh sát Quốc Gia. Lực lượng của tướng Loan bị hỏa lực từ những căn nhà trên đường Sư Vạn Hạnh bắn ra dữ dội cầm chân không tiến được thêm nữa. Một người đàn ông mặc quần ngắn, một chiếc áo ca rô, mặt mũi hốt hoảng được binh sĩ của tiướng Loan bắt được và đưa ra đường Sư Vạn Hạnh nơi tướng Loan đang chỉ huy cánh quân ở đó. Ông Loan rút khẩu Smith Wesson nòng cụt đeo bên hông nhắm màng tang người đàn ông này nổ một phát. Trong hình chụp, người đàn ông nhăn mặt như cảm nhận được viên đạn sắp bay vào đầu. Một hai giây đồng hồ sau, người đàn ông này lảo đảo, ngã xuống mặt đường.</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Eddie Adams phái viên nhiếp ảnh của thông tấn xã AP đứng ngay đó chụp được bức ảnh trước khi viên đạn bay vào đầu đặc công Nguyễn Văn Lém. Bức ảnh của Eddie Adams được gửi đi khắp thế giới. Những người chống chiến tranh Việt Nam lập tức hô hoán lên rằng việc bắn chết một tù binh Cộng sản của một sĩ quan quân đội Việt Nam Cộng Hòa là một hành động vi phạm công ước Geneve về tù binh. Một vài tiếng nói khác thì nói rằng tướng Nguyễn Ngọc Loan đã bắn chết một thường dân vô tội.</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Bức ảnh của Eddie Adams mang về cho ông một giải Pulitzer năm 1969 và nhiều giải thưởng quốc tế khác. Ðồng thời bức hình cũng gây ra một vài khó khăn cho tướng Loan. Sang tị nạn tại Hoa kỳ, tướng Loan nhiều lần bị những thành phần chống chiến tranh Việt Nam đến làm phiền tại nơi ông và gia đình sinh sống ở tiểu bang Virginia.</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Eddie Adams viết trên tuần báo Time về bức hình của ông rằng tướng Loan giết một du kích Việt Cộng, còn tôi, Eddie Adams, thì giết ông bằng cái máy chụp hình.</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Eddie Adams nhìn nhận bức hình đó đã làm phiền ông Nguyễn Ngọc Loan không ít.</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Nhưng người chụp bức ảnh ấy, Eddie Adams, cũng viết thêm rằng những bức ảnh là những võ khí mạnh nhất trên thế giới. Người ta tin ngay khi xem chúng. Nhưng hình ảnh do máy chụp cũng có thể không nói đúng sự thật. Những bức ảnh ấy chỉ nói được một nửa sự thật.</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Eddie Adams nói rằng người xem bức ảnh ông chụp phải hiểu bức ảnh đã được chụp ỏ đâu, lúc nào, trong hoàn cảnh nào. Nhưng người chụp bức ảnh đó không phải lúc nào cũng đứng cạnh để nói thêm rằng bức ảnh được chụp trong một buổi trưa nắng hừng hục, lửa đạn bay mờ mịt một khúc đường, một số binh sĩ dưới quyền chỉ hưy của tướng Loan vừa bị giết, xác bị trói ở trong một ngôi nhà trong khu nhà gần chùa Ấn Quang.</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Tướng Nguyễn Ngọc Loan giắt khẩu súng lại vào bao và quay lại nói với các nhà báo đứng gần rằng người đàn ông mà ông vừa bắn chết đã giết mấy người lính của ông.</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Trước khi tướng Loan chết, Eddie Adams có đến gặp ông và xin lỗi ông về việc bức hình làm cho ông gặp những chuyện bực mình trong đời sống tại Mỹ. Ông Loan nói với Eddie Adams rằng Eddie Adams không cần phải xin lỗi ông, vì ông làm việc của ông và Eddie Adams làm việc của Eddie Adams.</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Sau khi tướng Loan qua đời, Eddie Adams viết một bài ngắn đăng trong tờ tuần báo Time, và ở đoạn cuối, Eddie Adams viết rằng tướng Loan là một người anh hùng. Hoa kỳ phải biết ơn ông. Tôi, Eddie Adams, rất buồn khi thấy ông ra đi trong khi vẫn còn nhiều người không biết được sự thật đằng sau bức ảnh.</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Hai mươi năm sau trận Mậu Thân, một đài truyền hình Nhật, đài NHK, gửi một toán phóng viên đi Việt Nam và tìm gặp gia đình của đặc công Nguyễn Văn Lém. Toán truyền hình Nhật tìm được gia đình gồm vợ và mấy người con của người đặc công bị ông Loan bắn chết. Gia đình này sống tại một căn nhà hiu hắt, rách rưới và nghèo khổ cùng cực ở giữa một cánh đồng trong khu Phú Thọ Hòa cách trường đua Phú Thọ không bao xa.</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Khi đoàn truyền hình Nhật hỏi là gia đình có mong ước gì vào lúc đó. Người vợ góa của Nguyễn Văn Lém trả lời rằng bà mong người Mỹ trở lại để lũ con kiếm được công ăn việc làm mà sống tiếp.</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Bức hình chụp đã được 40 tuổi. Tướng Loan qua đời năm 1998. Eddie Adams năm 2004. Nguyễn Văn Lém năm 1968.</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Gia đình của Nguyễn Văn Lém không biết đã kiếm được việc làm để sống chưa.</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Có thể trên những bức tường nhà chỉ có treo một tấm bằng liệt sĩ là cùng.</span></span></p></span></span></span></span></span></span><div><span><span style="color: black;"><span style="font-family: arial;"><span><b style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;"><p align="center">8-8-2008</p></span></b></span><span><span style="color: black;"><span lang="EN"><span style="color: black;"></span></span></span></span></span></span></span><div align="left"><span><span style="color: black;"><span style="font-family: arial;"><p align="center"></p><b><span style="background-color: white; font-size: medium;"><p align="center"></p></span></b><span><p align="LEFT"></p><b style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;"><p align="LEFT"></p></span></b><span><p align="LEFT"></p><span style="color: black;"><span style="font-size: medium;"><b><p align="center"><i style="background-color: white;">TOO GRAPHIC</i></p></b></span><p align="LEFT"></p><span><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Người Mỹ coi vậy mà nhát gan. Thỉnh thoảng trong các bản tin truyền hình, khán giả lại được cảnh cáo là những hình ảnh sắp xuất hiện trên màn ảnh có thể quá hiện thực, những hình ảnh đó có thể gây khó chịu cho người xem, làm cho người xem xúc động, để nếu khán giả thấy không thoải mái thì tắt máy, xem một chương trình khác hay nhắm mắt lại.</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Nhưng rồi sau khi xem những hình ảnh đó, thì nhiều người thấy cũng chẳng có gì cần phải cảnh cáo cẩn thận như thế. Cảnh một chiếc xe bus nổ tung ở Gaza, một khu phố vừa bị bom phá tan tại Baghdad, những mảnh vụn của chiếc máy bay vớt lên từ dưới biển còn đong đưa cái chân người, cảnh xác một người lính Mỹ bị đốt cháy, lại còn bị cột dây kéo lê trên một cây cầu ở Fallujah...</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Không phải là đã quá chai đá, quá <i>blasé </i>hay quá <i>cynique </i>để không thấy cái bi thảm của những bức hình ấy. Nhưng đó là những thục tế, những sự thực đang xẩy ra, đang diễn ra hàng ngày trong cái thế giới càng ngày càng tàn bạo này.</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Cảnh những đứa bé đang chết đói tại Phi châu, cảnh nội chiến ở Darfur, cảnh nhũng cánh đồng giết người ở Kampuchea, cảnh xác người trôi sông sau trận bão ở Miến Ðiện là sự thực, không cần tô vẽ cho khủng khiếp hơn.</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Tắt máy truyền hình đi, vặn sang đài khác là việc làm giống hệt như những con đà điểu vùi đầu xuống cát khi thấy nguy hiểm.</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Nhưng thực ra, người ta nay đã thấy là đó chỉ là huyền thoại, loài đà điểu không hề làm công việc đó. Nếu chúng chui đầu xuống cát khi thấy nguy hiểm thì loài chim này đã tuyệt giống từ lâu.</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Nước Mỹ không lạ gì với bạo động. Những vụ giết người, bạo hành vẫn xẩy ra hàng ngày, không một ngày nào không có ở New York, Detroit, Los Angeles...</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Những cảnh thấy trên truyền hình đâu có thua gì cảnh ở những khu tội ác mà chính các tài xế taxi cũng không dám đi tới sau 5 hay 6 giờ chiều như ở Washington DC.</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Người ta không thể tắt máy truyền hình đi, giả bộ như những chuyện đó không bao giờ xẩy ra. Nước Mỹ vẫn thanh bình thịnh trị như trong những họa phẩm của Norman Rockwell bầy ra toàn những cảnh sung túc ấm no, hòa bình.</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Thế giới đã đổi khác rất nhiều. Bạo động ngay ở đầu đường vì một túi bạch phiến nhỏ, vài ba đồng trong túi áo người đi giao <i>pizza...</i></span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Nhắm mắt lại là tự đánh lừa nình. Chuyện ấy có thể rất nguy hiểm.</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Tuần trước, một nhật báo ở đây có đăng hình một nhà tu Việt Nam bị công an đánh có thương tích trên mặt.</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Bức hình nói lên được không biết bao nhiêu điều mà nếu không được nhìn tbức hình, thì người ta không thể hiểu được sự tàn bạo và khốn nạn của bọn cầm quyền man rợ ở Việt Nam.</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Bức hình cha Lý bị bịt miệng nếu không được đem ra nước ngoài thì những lời hô hoán rằng ở Việt Nam nay đã cởi mở rất nhiều, tự do nhiều lắm sẽ còn được nghe ở khắp nơi.</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Một hai hôm sau khi bức hình đó xuất hiện, một độc giả viết thư cho tòa báo nói rằng bức hình đó quá ghê khiếp, ông không dám để cho con trai xem, sợ những ảnh hưởng tâm lý không tốt cho con nhỏ.</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Người viết bức thư này có thể ở một trong hai trường hợp:</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Thứ nhất, ông ta quá ngây thơ, ngây thơ đến độ ngớ ngẩn khi tin rằng con ông chưa bao giờ thấy cảnh người bị đánh có thương tích như thế. Ông ta tin rằng con trai ông 10 tuổi, vẫn ê a mấy bài hát đồng giao măng non, tuổi ngọc... và tin rằng cuộc đời vẫn như truyện thần tiên nghe trong lòng bà nội, bà ngoại. Ông có thể không biết là con ông đã nghe vài chục bài nhạc <i>rap</i> ở trường, chơi <i>video game</i> với cảnh bắn nhau tàn bạo, xem những cảnh chém giết nhau trong hầu hết các phim ảnh truyền hình như các cuộc nghiên cứu cho thấy.</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Chứ bộ Bugs Bunny, The Road Runner mà không bạo động đó ư? Cảnh con Coyote bị đẩy xuống vực thét lên thảng thốt mà không bạo động hay sao?</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Nhưng người ta cũng có thể nghĩ biết đâu ông chỉ không muốn những bức hình bầy ra khía cạnh bẩn thỉu đó được đưa lên mặt báo cho những người như tôi chưa một lần về nước được biết về trò du côn của nhà nước?</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Nếu thế thì ông giỏi lắm.</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Viettide số 367 cũng có một bức hình tương tự. Hình một người đàn ông tên là Nguyễn Phương Anh ở góc phải của bìa báo cho thấy một khuôn mặt sưng húp, mắt phải gần như không mở ra được. Mắt trái bị băng gần kín có vết máu. Tội vạ của ông là viết những bài báo châm biếm chế độ. Ông bị bắt giữ, hành hung ngay tại nhà, cơ sở làm việc bị đánh sập, vu cáo tội trốn thuế.</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Bức hình này chắc chắn sẽ lại khiến người đàn ông viết thư cho báo phàn nàn về hình ảnh quá hãi hùng có thể gây chấn thương tâm lý cho con ông.</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Vì nó cũng nói không tốt về chế độ.</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Nhưng bức hình đó rất cần phải được phổ biến. Ông Nguyễn Phương Anh muốn cả thế giới biết về trò đểu cáng của nhà cầm quyền. Cái đám cầm quyền côn quang đầu trâu mặt ngựa ấy không hề cởi mở và tử tế gì như những chuyên viên nhổ, liếm, hút sạch trơn lỉn mà chúng ta vẫn thỉnh thoảng nghe.</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Không muốn thấy những hình ảnh khốn nạn đó thì phải tranh đấu để không có chúng nữa. Chứ xin đừng đăng báo để trẻ khỏi kinh hoàng là ấm ớ nặng.</span></span></p></span></span></span></span></span></span></span><div><span><span style="color: black;"><span style="font-family: arial;"><span><b style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;"><p align="center"><span>9-5-2008</span></p></span></b></span><span><span style="color: black;"><span lang="EN"><span style="color: black;"></span></span></span></span></span></span></span><div align="left"><span><span style="color: black;"><span style="font-family: arial;"><p align="center"></p><span><span style="font-size: medium;"><p align="center"><i><b style="background-color: white;">NHỮNG LÁ CỜ TRUNG QUỐC Ở SÀI GÒN</b></i></p></span><p align="LEFT"></p><span><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Cách đây hơn hai năm, những người di dân bất hợp pháp đã tổ chức xuống đường đông đảo để đòi hỏi rất nhiều điều vô lý từ phía chính phủ Hoa kỳ.</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Ðoàn biểu tình làm mất đi nhiều cảm tình của người dân Mỹ mà đa số vốn đã không có thiện cảm với những người vi phạm luật lệ di trú của nước Mỹ.</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Việc làm khiến đoàn biểu tình mất thêm cảm tình tại các cuộc xuống đường vĩ đại ở Los Angeles, Houston, Washington DC là việc những người biểu tình này trương những lá cờ Mexico rất lớn tại các cuộc biểu tình.</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Những người tổ chức biểu tình nghĩ rằng những lá cờ Mexico là tụ điểm tạo đoàn kết và sức mạnh để đòi chính phủ Hoa kỳ thỏa mãn những đòi hỏi có nhiều phần vô lý của họ.</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Sự xuất hiện của lá cờ Mexico đã làm nhiều người khó chịu. Những cuộc biểu tình sau đó không thấy cảnh rước đại kỳ Mexico nữa.</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Việc làm không khôn ngoan của những người biểu tình đã làm mất rất nhiều thiện cảm của dân chúng.</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Chính phủ Mỹ không có phản ứng gì. Nước Mỹ là nước tự do. Chính phủ Mỹ hiểu sức mạnh của họ.</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Việc làm thiếu ý thức và thiếu thông minh đó chính những người di dân lậu đã hiểu ra và sau đó, không thấy họ rước cờ Mexico tại những cuộc biểu tình nữa.</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Một chuyện tương tự như thế mới đây đã diễn ra tại Sài Gòn khi đuốc thế vận được rước qua cái gọi là thành phố Hồ Chí Minh.</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Ðằng thẳng ra, nếu không xẩy ra những vụ Hoàng Sa và Trường Sa thì chuyện ấy cũng đã là điều đáng nói, là chuyện không nên để cho xẩy ra.</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Nhưng sau vụ nhà cầm quyền Bắc Kinh công khai chiếm lấy những chuỗi đảo của Việt Nam thì sự xuất hiện của đám người cầm cờ Trung Cộng ở những nơi đuốc thế vận được rước qua là điều đáng lẽ nhà cầm quyền Việt Nam không nên để cho xẩy ra.</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Ðám người Hoa cầm cờ đỏ tung hô đuốc thế vận là việc không thể chấp nhận được.</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Bắc kinh hiểu là thế nào cũng có những người Việt chống lại việc họ tuyên bố chủ quyền tại hai quần đảo Hoàng Sa và Trường Sa nên đoàn rước đuốc chắc chắn sẽ bị chống đối.</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Vì thế, Bắc kinh đưa người của họ vào Sài Gòn để át giọng những người biểu tình.</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Và nhà cầm quyền Việt Nam đã để cho họ làm công việc đó.</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Trong vụ này, thực ra Trung quốc đã làm một công việc thừa thãi. Nhà cầm quyền Hà Nội đã làm đủ mọi cách để ngăn chặn những cuộc biểu tình chống Bắc kinh sau khi phát ngôn viên bộ ngoại giao Bắc kinh đưa ra mấy câu hăm dọa rất hỗn láo. Mọi âm mưu xuống dường, dù chỉ là để nói lên quan điểm của người dân về việc lãnh thổ bị cướp đi đều bị Hà Nội cấm tuyệt. Quan điểm đó, lập trường đó đáng lý phải là lập trường của nhà cầm quyền Hà Nội khi sự toàn vẹn lãnh thổ bị vi phạm một cách ngang ngược.</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Nhưng Hà Nội đứng hẳn về phía Trung quốc và cấm mọi hoạt động có thể la,m mếch lòng Bắc kinh.</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Vụ rước đuốc qua Sài Gòn đã được Hà Nội hứa với Bắc kinh là sẽ không để cho rắc rối xẩy ra. Nhưng nhà cầm quyền Bắc kinh vẫn muốn biết chắc là cuộc rước đuốc không bị phá rối. Ðể đảm bảo cho cuộc rước đuốc diễn ra thành công sau những rắc rối ở Luân Ðôn, Paris và San Francisco cũng như ở Ðại Hàn và Nhật Bản, nhà cầm quyền Bắc kinh đưa người của họ tới cầm cờ cổ vũ cho đám rước đuốc.</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Trong số những lá cờ trương lên tại những nơi tụ tập của đám người mà Trung quốc đưa tới Việt Nam để làm đẹp mặt cho họ sau những vụ bẽ mặt ở những nơi đuốc đi qua trước đó, đồng thời cũng là để bảo vệ cho đoàn rước đuốc thì có được mấy lá cờ của Cộng sản Việt Nam?</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Người tinh mắt nhìn những bức ảnh chụp không thấy có cờ đỏ sao vàng của Hà Nội.</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Chuyện tương tự cũng đã thấy tại Jakarta. Ðám đông không hề cầm theo cờ Indonesia. Ở Úc, không thấy có cờ Úc.</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Ðám đông mà Trung quốc đưa tới không phải chỉ để ủng hộ cho đuốc thế vận, mà nếu cần, những người này sẵn sàng hành hung những ai chống lại cuộc rước đuốc như người ta đã thấy trong ảnh chụp một công dân cao niên Ðại Hàn bị hành hung ngay ở ngoài đường.</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Ở Sài Gòn đã không xẩy ra chuyện như ở Hán Thành nhờ sự đắc lực của công an Việt Nam.</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Nhìn nhũng chuyện như thế, người ta lại nhớ những việc làm của chính phủ Ngô Ðình Diệm khi tổng thống Diệm lên cầm quyền với chính sách đối với Hoa kiều và những hạn chế một số những công việc mà các thành phần này không được làm. Thời đệ nhị cộng hòa không cho phép các bảng hiệu của các cơ sở thương mại trong Chợ Lớn được viết hoàn toàn bằng chữ Hán.</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Nói chi đến việc để cho cầm cờ la hét ở ngoài đường phố.</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Những việc làm của chính phủ Ngô Ðình Diệm và chính phủ Nguyễn Văn Thiệu đối với người Hoa đã bị vài ba ý kiến chống đối, coi là những việc làm không dân chủ.</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Nhưng nghĩ lại, hai nền cộng hòa lại đã làm được bao nhiêu việc để bảo vệ lãnh thổ và danh dự của tổ quốc.</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Bây giờ, cứ nhìn bọn Tầu Cộng cầm cờ phất ở Sài Gòn là tức muốn ói máu.</span></span></p></span></span></span></span></span><div><span><span style="color: black;"><span style="font-family: arial;"><b style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;"><p align="center"><span>11</span><span>-1-2008</span></p></span></b><b style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;"><p align="center"><i><span>BA CON KHỈ</span></i></p></span></b><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Phía trên cửa đền Tosho-Gu ở Nikko cách Tokyo khoảng 140 km về hướng Bắc có tượng tạc ba con khỉ. Con Mizaru hai tay bịt mắt; con Kikazaru hai tay bưng lấy tai và con Iwazaru dùng hai tay che miệng. Những cử chỉ của ba con khỉ diễn lại một câu cách ngôn của người Nhật, đó là không nhìn những cái xấu, không nghe những cái xấu và không nói những điều xấu.</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Tượng ba con khỉ ở Tosho-Gu có từ thế kỷ thứ 17 nhưng ý nghĩa việc làm của chúng: không thấy, không nghe và không nói những điều xấu xa độc địa có thể đã tới nước Nhật từ thế kỷ thứ 8, từ Ấn độ qua Trung quốc rồi theo chân một nhà sư Phật giáo vào Nhật.</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Ở nước Nhật, những điều biểu hiện qua những cử chỉ của ba con khỉ đã trở thành những khuôn vàng thước ngọc cho cách xử thế của nhiều người Nhật. Ngày nay, ba con khỉ trên cửa đền Tocho-Gu chỉ còn mang ý nghĩa những chủ trương hành xử của một người không muốn liên hệ vào một chuyện không hay, và cũng có thể là cái thái độ không muốn dính vào một chuyện không đẹp, vô luân, thiếu đạo đức.</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Nếu chỉ che mắt, bịt miệng, che tai đối với những điều không tốt đẹp thì đó cũng có thể được coi là một thái độ tốt, một lối hành xử đáng làm theo.</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Nhưng ba con khỉ ở Tosho-Gu chạy qua Việt Nam để dậy cho bọn đười ươi Hà Nội thì việc làm của chúng lại thành ra hỏng hết.</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Ngày mồng 9 tháng 1 tới đây, một số sinh viên học sinh ở Sài Gòn dự tính sẽ tổ chức xuống đường biểu tình để phản đối việc Trung Cộng cưỡng chiếm một phần lãnh thổ của Việt Nam ở biển đông.</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Tưởng đó là một việc làm đúng, hợp lý và cần thiết trước việc làm bất hợp pháp của Bắc kinh, nói lên lòng yêu quê hương đất nước của tuổi trẻ Việt thì nhà cầm quyền phải vui mùng đón nhận, phải khuyến khích, phải tạo mọi dễ dàng cho cuộc biểu tình để dựa vào khí thế đó mà nói chuyện với bọn ăn cướp đất ở Bắc kinh, đòi lại những phần đất bị ăn cướp.</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Nhưng các sinh viên được đại học thông báo là họ không được phép làm như thế vì chính phủ chưa cho phép.</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Một phụ huynh của một sinh viên nghe chuyện bèn gọi điện thoại để thảo luận với một giới chức giáo dục ở Sài Gòn thì gặp phải một con cù nhầy nói ngọng "L" thành "N", "N" thành "L". Ông phụ huynh sinh viên thu lại nguyên cuộc điện đàm rồi phóng lên <i><a href="http://www.esnips.com/nsdoc/72a07649-8a20-406f-bcdc-1ab40c50f721/?action=forceDL">internet</a> </i>(xin bấm để nghe) nên người ta mới biết ba con khỉ đã được mời để từ cửa đền Toshu-Gu sang Hà Nội giúp dậy bọn đười ươi về cách đối phó với vụ Tam Sa của Tầu Cộng. Nhưng thay vì học được những điều tốt đẹp của triết lý mà ba con khỉ ở đền Toshu-Go đã dậy cho người Nhật cách hành xử từ mấy trăm năm nay để trở thành những con người tử tế của thế giới thì bọn đười ươi tiếp nhận sai hoàn toàn những lời ba con khỉ dậy để hiểu láo lếu những điều được dậy dỗ.</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Cuộc điện đàm giữa người cha của một sinh viên học trường đại học Bách Khoa ở Sài Gòn và một giới chức nhà nước cho thấy một đười ươi vừa ngu xuẩn vừa ngoan cố và hoàn toàn không hiểu biết gì hết.</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Người cha của anh sinh viên hỏi tại sao nhà cầm quyền không cho các sinh viên và học sinh xuống đường bầy tỏ thái độ yêu nước và phẫn nộ trước việc đất nước bị ăn cướp, thì người của nhà nước nói là các sinh viên chưa có một tổ chức chính thức nên chưa thể cho phép. Hơn nữa, vấn đề đang được bộ ngoại giao của hai nước tích cực giải quyết. Hơn nữa, "<i>lước mình chưa có nuật biểu tình."</i> Người cán bộ của nhà nước nói thẳng ra là sợ các thế lực bên ngoài <i>"nợi dụng để kích động lói xấu đảng, lói xấu nhà lước."</i></span></span></p><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;"><i></i></span></span><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">À thì ra là thế. Bọn đười ươi chỉ sợ những cuộc biểu tình quay ra chống lại nhà nước nên đã bóp nghẹt tiếng nói yêu nước của sinh viên. Thà chặn không cho sinh viên yêu nước lên tiếng còn hơn là đảng bị tấn công.</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Người cán bộ giáo dục của nhà nước cứ loay hoay, quanh co đem hết các thứ chầy và cối ra để cãi, cù nhằng cù nhầy nhắc đi nhắc lại chuyện phải có phép mới được biểu tình, và rằng chính phủ đang giải quyết. Cuộc điện đàm có ghi được một câu mà anh cán bộ này bị buộc phải nói ra khi anh bị dồn phải nói là anh không đồng ý với bức thư nhường đất cho Tầu của Phạm Văn Ðồng. Nhưng anh ta lại nói là trong giai đoạn chiến tranh người ta có thể làm bất cứ gì.</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Bác Hồ cũng ký cái này cái nọ với Pháp và Anh.</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">À thì ra thế, ở cái <i>moment de verite,</i> cái phút nói thật ấy, người ta đã thấy thảm cảnh của chúng ta, đó là bọn lãnh đạo ộng Sản chẳng ái quốc chẳng dân tộc quái gì hết. Chúng nó chỉ có cái đảng khốn nạn nhà chúng nó, và chúng nó sẵn sàng làm bất cứ gì để bảo vệ cái đảng phá sản đó.</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Ba con khỉ dậy những điều tử tế, nhưng bọn đười ươi học láo học lếu để nhắm mắt, bịt tai, bịt miệng không dám đụng tới bọn xâm lược phương bắc như người ta đã thấy rất rõ từ mấy tuần nay.</span></span></p><b><p align="center"><i><span style="background-color: white; font-size: medium;">NHỮNG TIẾNG NÓI ÐÓ ÐÂU RỒI?</span></i></p></b><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Vụ Hoàng Sa và Trường Sa bầy ra những chuyện rất kỳ lạ.</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Như một số người bỗng cho thấy có biệt tài về diễn xuất. Họ đóng vai những con hến rất xuất sắc. Ðó là không nói gì hết. Câm thin thít. Cậy răng cũng không nói được một câu.</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Tự nhiên cứ ấp úng không ra được nửa lời như một câu thơ của nhà thơ tiền chiến nọ. Những cái miệng há ra không được. Há được một chút thì vướng cái quai. Những cái quai ở quanh những cái miệng từ mấy chục năm nay. Há ra, mắc phải chúng, thế là lại không há được.</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Nhưng nói vậy cũng có thể không đúng.</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Há miệng mắc quai là vẫn còn có toan tính há miệng để nói, nhưng miệng vừa há ra thì bị quai chặn lại. Trong trường hợp của vụ Hoàng Sa và Trường Sa thì chuyện muốn há ra để nói đã không có thì lấy đâu mà nói há miệng mắc quai như trong câu tục ngữ Việt Nam mặc dù câu tục ngữ này đang làm khổ nhiều người trong nước. Nói rõ ra là giới lãnh đạo ở Hà Nội.</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Thực ra, nếu khốn khổ, loay hoay không biết ăn làm sao, nói làm sao đã là một điều quá tốt đẹp.</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Sự thực họ không muốn, và không dám nói.</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Không muốn nói vì chẳng lẽ vụ hai chuỗi đảo ở biển Ðông lại chỉ lọc lựa ra nói có một chuyện, đó là chuyện Trường Sa.</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Mà nhắc tới Hoàng Sa, không lẽ dấu biến những chi tiết về trận hải chiến đầu năm 1974 của các chiến hạm Trần Bình Trọng, Trần Khánh Dư, Lý Thường Kiệt, Nhật Tảo của hải quân Việt Nam Cộng Hòa. Mấy chục năm nay đổ cho miền Nam nô dịch, đầy tớ Mỹ, mà nay, lại nói về cuộc hải chiến của miền Nam chống Trung Cộng bảo vệ lãnh hải, đi ngược lại nội dung bức thư của Phạm Văn Ðồng gửi Chu Ân Lai thì sao tiện.</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Ðó là Hoàng Sa.</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Nhưng không nói gì, không một lời phản đối việc làm của Bắc kinh đối với hai chuỗi đảo của ông cha Việt Nam để lại thì không được.</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Và việc cấm cản những cuộc biểu tình của người dân phản đối những việc làm của nhà cầm quyền Bắc kinh cũng không được.</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Thế nhưng người ta cũng lại không được nghe một vài lời phát biểu khác ở trong nước cũng như ở ngoài nước thì kỳ quá.</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Người ta chờ nghe tiếng nói của ông nhạc sĩ vẫn nhận là người viết những bài ca gần gũi với quê hương đất nước, nay trở về Việt Nam sinh sống. Ông ta cũng không nói gì. Ông không muốn phổ biến một số ca khúc ông viết để về Việt Nam nên chuyện không dám lên tiếng cũng chỉ là chuyện người ta đã chờ đợi.</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Một người khác người ta cũng không nghe được một câu phát biểu nào về vụ Hoàng Sa và Trường Sa. Người ta nghĩ ít nhất cũng phải có một đôi câu. Bề gì thì cũng là một quân nhân.</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Nhưng chờ cho đến hôm nay, người ta vẫn không nghe được một câu bộc trực nào như mấy câu thề đánh tiếp ở nhà thờ Tân Sa Châu hồi tháng 4 năm 1975 khi ông ta tuyên bố đánh đến cùng. Nhưng nay, tuyên bố một câu như thế, rồi lại đi đánh... golf ở bên Mỹ thì nghe sao tiện.</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Nhớ Nguyễn Công Trứ ngoài tám mươi tuổi nghe tin quân Pháp đánh Ðà Nẵng vẫn còn xin được ra trận. Làm tướng phải như thế.</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Rồi lại một ông sư nọ dềnh dang về nước nói là để cầu siêu giải oan cho những người chết, tưởng ông ta là người hết dạ với quê hương đồng bào hóa ra cũng chỉ là trình diễn chơi cho vui.</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Những cuộc biểu tình chống Bắc kinh chiếm đất của tổ quốc thì bị công an giải tán, chụp hình để theo dõi.</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Bức dư đồ rách mà Tản Ðà đau đớn tự hứa là sẽ bồi nay lại càng thêm rách nát.</span></span></p><b><p align="center"><i><span style="background-color: white; font-size: medium;">NHỚ MAI THẢO</span></i></p></b><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;"><b></b>Căn <i>apartment </i>của ông nằm trong một <i>building </i>khuất hẳn ngoài đường nhìn không thấy. Lúc đầu ông ở trên lầu. Khi chuyện leo mười mấy bực thang trở thành quá khó khăn, ông dọn xuống một căn phòng ở dưới.</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Chiều hôm qua tôi ngồi ở cái bàn ông vẫn ngồi trong tiệm Song Long và nhớ Mai Thảo chết đã mười năm.</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Tôi gặp lại ông ngay sau khi từ Malaysia đến Mỹ. Thời gian đầu đến Mỹ, ông ở trên vùng tây bắc. Ít lâu sau ông mới xuống nam California. Thỉnh thoảng tôi ở Virginia qua thăm ông và thỉnh thoảng ông cũng sang Virginia chơi.</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Ông là một người bạn tốt. Bạn của ông cũng tốt với ông. Người ta thích cái tính chịu chơi của ông, không bao giờ phân biệt tuổi tác trong những giao tình. Ông sống một mình nên rất nhiều bạn, và cũng cần nhiều bạn. Không vợ con bao giờ ngoài một vài mối tình không đi đến đâu mặc dù cũng có lần chàng thất tình than "<i>khổ bỏ mẹ đi ấy chứ."</i></span></span></p><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;"><i></i></span></span><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Trong cái cách sống độc thân của ông, không có cái nét tội nghiệp của một người ở một mình. Ông quen sống như thế đã từ rất lâu. Hết cả cuộc đời. Ông thích như vậy:</span></span></p><i><p align="center" style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Tôi tự do phơi phới một đời</span></p></i><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Mai Thảo có tất cả những nét đẹp và lãng mạn, hào hoa của một người Hà Nội. Ông đã lớn lên ở thành phố ấy. Ở lại đêm cuối với thành phố ấy và viết <i>Ðêm Giã Từ Hà Nội</i>, một truyện ngắn ông mang vào Sài Gòn để từ đó khởi đi một con đường văn chương mà ông sống toàn thời gian.</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Mai Thảo là một nhà văn sống bằng văn chương, bằng ngòi bút của ông. Ngòi bút, vì cho đến lúc cuối đời, ông vẫn không đặt những ngón tay lên bàn phím của cái máy vi tính</span></span></p><i><p align="LEFT" style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Tôi buồn quá bèn rút cây bút<br /></span></p></i><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Một điểm rất kỳ lạ ở Mai Thảo là ông uống <i>cognac </i>như vậy, mỗi ngày ít nhất một chai, mà gan của ông, cho đến những ngày cuối đời, theo Ngô Thế Vinh, vẫn còn rất tốt.</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Trong căn phòng của ông, lúc nào cũng một góc là những chai chưa mở, một góc là những vỏ chai. Những VSOP, XO, những chai mờ … nhưng tất cả đều là <i>cognac.</i></span></span></p><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;"><i></i></span></span><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Căn phòng Mai Thảo ở là chỗ bạn bè hay kéo tới. Không đi khỏi California thì ông ở nhà, đi lang thang ra mấy tòa báo kế bên. Lững thững thế nào chàng vẫn bị một cái giấy phạt về tội đi băng ngang qua khu Phước Lộc Thọ không đúng luật. Sở cảnh sát Westminster sau đó, trong một buổi vinh danh chàng, đã đến tận nơi, lên sân khấu xé cái giấy phạt đó.</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Hồi còn ỏ Sài Gòn, ông ở trên một căn phòng trong một cao ốc gần nhà thờ Huyện Sĩ. Khuya lắm ông mới trở về, người lái xích lô đưa ông về tận nhà. Có đêm say quá, ông xích lô phải dìu Mai Thảo lên tận phòng.</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Ông có một phong thái uống rượu rất đẹp. Không bao giờ <i>rượu dăm ba chén đã say nhè</i> như Nguyễn Khuyến. Càng uống ông càng tỉnh. Càng uống và càng về khuya ông càng nói chuyện về thơ, về văn chương hay hơn những lúc tỉnh ban ngày</span></span></p><i><p align="LEFT" style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Ngồi tượng hình riêng một góc quầy<br /></span></p></i><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Nguyễn Hưng Quốc cho rằng bài thơ này là bài thơ uống rượu hay nhất của Việt Nam. Ðọc lên là thấy cái lối ngồi uống rượu của ông, cho dù trong một cái quán, hay trên ba chục ngàn bộ</span></span></p><i><p align="LEFT" style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Ly rượu ở lưng chừng trái đất<br /></span></p></i><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Vây quanh Mai Thảo là bạn của ông. Nhưng lúc nào ông cũng một mình. Vẫn có một bức tường thuỷ tinh nào ngăn cách Mai Thảo và những người bạn, kể cả những người thân nhất. Ông ít khi nói về ông. Khó lắm mới thấy ra một vài liên hệ</span></span></p><i><p align="LEFT" style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Ðặt tay vào chỗ không thể đặt<br /></span></p></i><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Trong khi tiểu thuyết của ông là tiểu thuyết tình cảm, nhưng trong thơ, ông đề cập rất ít đến tình yêu. Bài thơ dài nhất mà ông viết về tình yêu lại là một bài thơ rất kín đáo. Ông sợ nói về tình yêu.</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Thơ ông viết về đời sống, về cuộc sống, công việc, bạn bè, nhũng ngày xa xứ. Người ta không thấy những điều đó trong văn xuôi của ông.</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Vì thế, muốn thấy được một góc nào đó của Mai Thảo, người ta phải đọc thơ của ông.</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Suốt một đời với văn xuôi, trong những năm cuối, ông mới làm thơ. Việc ông làm thơ không hề là một ngạc nhiên với người đọc. Trong văn xuôi của ông, chữ nghĩa, cách chấm câu, lối giàn ý, hình ảnh, âm nhạc... người ta vẫn thấy từ lâu ẩn hiện đâu đó con người làm thơ của ông.</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Tập <i>Ta Thấy Hình Ta Những Miếu Ðền</i> có thể nói không ngoa là tập thơ hay nhất của văn chương hải ngoại.</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Mai Thảo là một người sống với chữ nghĩa nên ông rất yêu quí chữ nghĩa. Trong lúc tỉnh táo, ngồi nói chuyện với bạn, ông có thể nói đùa, nhưng không bao giờ nói độc ác về bất cứ một ai. Khi viết, ông lại càng không thế.</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Trong căn phòng nhỏ ấy, những bức hình chụp bạn bè lúc ở Hà Nội, lúc ở Sài g òn. Những cuốn sách xếp ngay ngắn trên kệ</span></span></p><i><p align="LEFT" style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Sách một dẫy nằm trơ trên giá<br /></span></p></i><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Một bài thơ ông viết tặng Võ Phiến cứ mỗi lần đọc lại là lại thấy căn phòng ấy của ông</span></span></p><i><p align="LEFT" style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Ði vắng từ xa trở lại nhà<br /></span></p></i><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Tôi đã bao nhiêu lần đến căn phòng ấy. Căn phòng cửa không bao giờ khóa, cũng không đóng khi ông ở nhà, bao giờ cũng hé một chút</span></span></p><i><p align="LEFT" style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Nửa khuya đợi bạn từ xa tới<br /></span></p></i><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Từ mấy năm đầu của thập niên 90, sức khỏe của ông không còn tốt nữa. Ông biết thân thể của ông đang trải qua những biến chuyển</span></span></p><i style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;"><p align="LEFT">Mỗi lần cơ thể gây thành chuyện<br /></p><p align="LEFT">Bệnh ở trong người thành bệnh bạn<br /></p></span></i><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Nhưng mỗi lần sang thăm ông từ miền đông hồi ấy, dù ông đã yếu đi nhiều, răng lợi đi chơi gần hết, nhưng hễ ghé vào, rủ ông đi chơi là ông đi ngay. Quán Song Long đặc biệt chiều ông già khó tính, để mặc cho ông hút thuốc mặc dù có lệnh cấm. Ông lôi chai <i>cognac</i> trong chiếc túi ra thì đã có ngay một ly nước đá. Ông gọi món ăn, chỉ lấy đũa khều khều vài miếng rồi uống rượu tiếp. Nhiều khi không nói gì. Những lúc ấy, mấy câu nay để tả ông là đúng nhất</span></span></p><i><p align="LEFT" style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Có lúc nghĩ điều này điều nọ<br /></span></p></i><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Tờ Văn mà ông tục bản tại Hoa kỳ được chuyển cho Nguyễn Xuân Hoàng coi sóc khi sức khỏe không cho phép ông tiếp tục nữa. Khoảng hai năm sau thì ông qua đời.</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Mai Thảo chết không phải vì bệnh, mà chết là vì thiểu lực. Mấy con ốc chiên bơ không thể nuôi cái cơ thể mỗi ngày bị rượu lấy đi bao nhiêu <i>calorie</i> không bù lại được. Cơ thể muốn ra đi, mà đầu óc thì minh mẫn, nhớ đủ mọi chuyện. Bạn bè đến vẫn nhớ từng người một. Nằm đó, vẫn nghe tiếng còi tầu trên sông Hồng, vẫn nhớ buổi tối cuối cùng ở Hà Nội … đó là nỗi khổ của Mai Thảo.</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Vài ba lần tôi đến thăm ông, không có ai ở đó. Ông nhờ châm hộ điếu thuốc và đổ bao thuốc ra cạnh gối để hết điếu này qua ngay điếu khác mà không cần phải dùng bật lửa hay diêm. Tôi biết ông muốn đi chơi với chúng tôi. Ông bị cấm uống rượu. Lần cuối, một người bạn ở xa đến thăm đã cho ông uống một ly <i>cognac</i> và có người nói là ông chết vì ly <i>cognac </i>đó vài ba ngày sau.</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Tôi ở Virginia bay đi California, mang theo chai XO, nhưng không kịp gặp ông lần cuối.</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Tại nghĩa trang, tôi mở chai rượu, mời những người đứng ở cạnh huyệt uống với ông một ly. Rồi ném hai cái ly và chai rượu còn khoảng một nửa xuống huyệt.</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Thỉnh thoảng qua Califonia, tôi lại ghé thăm Mai Thảo ở nghĩa trang. Mấy lần, tấm bia của ông bị ngập nước nhưng vẫn đọc được mấy câu gia đình ông cho khắc như để tóm gọn con người của ông lúc còn sống</span></span></p><i><p align="LEFT" style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Thế giới có triệu điều không hiểu<br /></span></p></i><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Mộ của ông lúc nào cũng có mấy cây hương. Có khi là một điếu thuốc. Không phải là một mẩu thuốc của ai vứt trên cỏ, mà là một điếu thuốc được một chân hương cắm xuyên qua. Như vậy, vẫn có người mời ông điếu thuốc. Lâu lâu cũng thấy một cái ly thủy tinh, loại ly uống <i>cognac </i>làm nhớ đến mộ của Edgar Allan Poe ở Baltimore, năm nào đến sinh nhật của ông, từ gần 60 năm nay cũng có người lén để lại ba bông hồng và một nửa chai <i>cognac</i>.</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Mai Thảo được cho nằm ở một nơi để nhìn ra con đường Bolsa mà ông vẫn đi hàng ngày.</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Hai năm trước, trong lúc tìm một cuốn sách thì cuốn sổ điện thoại cũ rơi ra từ kệ sách. Ở trang chữ M, tôi đọc thấy cái số điện thoại của ông. Tò mò, tôi gọi thử cái số cũ này. Tiếng một phụ nữ nói tiếng Anh bằng giọng Tây Ban Nha trả lời.</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Như vậy là Mai Thảo đã đi thật, dứt khoát hẳn với thế giới chúng ta. Như có lần đi kiếm một người bạn, tôi đi ngang căn <i>apartment</i> của ông thì vọng ra một tiếng hát hát một bản nhạc lạ hoắc.</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Những người trả lời cú điện thoại và nghe bản nhạc vọng ra từ trong căn phòng cũ của Mai Thảo chắc không thể biết đã có lúc nhà văn lớn vào bậc nhất của văn học Việt Nam từng ở đó. Trên chiếc giường nhỏ kê sát vách, ấm trà dưới chân, có thời Mai Thảo ở đó, cô đơn, một mình cho đến chết:</span></span></p><i><p align="LEFT" style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Sớm ra đi sớm hoa không biết<br /></span></p></i><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;"><i></i>Nhớ ông già này hết sức.</span></span></p><p align="center"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">11-7-2008</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white; font-size: medium;"><b></b><span style="color: black;"><span lang="EN"><span style="color: black;"></span></span></span></span></p><p align="LEFT"></p><p></p></span></span></span><div align="left"><span><span style="color: black;"><span style="font-family: arial;"><p align="center"></p><b><span style="background-color: white; font-size: medium;"><p align="center"></p></span></b><span><p align="LEFT"></p><b style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;"><p align="LEFT"></p></span></b><span><b><span style="font-size: medium;"><p align="center"><i style="background-color: white;">ÐIỆN THOẠI CẦM TAY</i></p></span></b><span><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Kể từ ngày 1 tháng 7, ở California trong lúc lái xe mà một tay lái, một tay cầm điện thoại áp vào tai là không được nữa.</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Luật pháp khó khăn như vậy là để giữ an ninh cho người lái xe cũng như cho những người lái xe khác. Tôi không có gì phản đối chuyện này. Những cú điện thoại gọi đến cho điện thoại của tôi trong lúc đang lái xe chắc cũng không bao giờ là những cú điện thoại quan trọng cho thế giới. Shiite và Sunni ở Iraq vẫn giết nhau. Các tay đánh bom vẫn mơ lên thiên đàng được 72 trinh nữ ra đón. Ông Bush vẫn làm tổng thống cho đến hết nhiệm kỳ. Bà Clinton quay ra thương ông Obama thật tình coi thấy tội hết sức.</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Những tiếng chuông điện thoại trong khi đang lái xe bao giờ cũng làm tôi nhớ đến tên một cuốn phim tôi chưa xem nhưng lại rất thích cái tựa của nó:<span> </span><i>Heaven Can Wait.</i></span></span></p><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;"><i></i></span></span><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Thiên đàng mà còn đợi được thì tại sao phải vội vã vồ lấy cái điện thoại trong lúc đang lái xe để trong chỉ vài tích tắc, cái xe có thể làm cái rầm vào một cái xe khác, cái cột điện, căn nhà, cái cây. Biết bao nhièu chuyện có thể xẩy ra vì cái rầm ấy. Vậy nên cứ lờ đi cũng chẳng sao. Bao giờ ngừng xe, xem lại cái số nào vừa gọi, lúc ấy gọi lại trả lời cũng không muộn. Duy có cái số nào có<span> </span><i>area code</i><span> </span>của thiên đường thì đừng trả lời vì có thể đó là của Trời gọi. Có trả lời thì cũng không nên "Dạ" mà rồi bức ảnh chụp đẹp nhất, đắc ý nhất và mới nhất lại được đem ra đặt bên đèn nến lung linh thì khổ.</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Cấm trả lời điện thoại trong khi đang lái xe là đúng. Vừa lái xe vừa nói điện thoại, trò này đã làm cho một người bạn của tôi bực mình không ít. Bà nói rằng mấy lần đang lái xe, trông thấy "nó" đang chờ để từ bãi đậu xe ra đường lớn, mình ngừng lại, nhường đường cho "nó" đi, "nó" vẫn áp tai vào cái điện thoại, nói chuyện tiếp, không thèm ngó mình lấy một giây, mà có ngó, thì cũng cứ trơ mắt ra, không biết cảm ơn mình một câu. Bà bạn nói là bà đã chứng kiến vài ba lần như thế. Bà không biết "nó" đang nói cái gì trong điện thoại mà mặt mũi xưng sỉa như thế, không thèm<span> </span><i>"ngạo với nhân gian một nụ cười</i>".</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Một nụ cười thôi cũng đủ. Thôi bỏ qua cái khoát tay, cái vẫy tay đi cũng được. Hai tay thì một tay trên vô lăng, một tay ôm cái điện thoại mà vẫn còn một tay để vẫy thì có hơi không bình thường.</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Thôi, bây giờ, có cái luật cấm ấy, một tay không cầm điện thoại chắc bạn tôi thế nào cũng bớt đi một vài chuyện không vui. Từ nay, nhường cho đi thế nào cũng được phía bên kia giơ tay vẫy rối rít. Chỉ sợ từ nay trở đi bạn tôi lái xe cứ chạy rề rề nhường cho người trong<span> </span><i>parking lot</i><span> </span>chạy ra để được vài cái vẫy tay cám ơn thì phiền cho những người lái xe đi đằng sau không ít.</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Tôi muốn tin như bạn tôi tin. Nhưng từ những điều nhìn thấy trong quá khứ, tôi không nghĩ vơi bộ luật mới này, tình hình sẽ khá hơn. Tôi tin rằng điện thoại vẫn được gọi tới. Sau hai tiềng chuông, nếu có cái "răng xanh" thì đường dây được nối với nhau, và cuộc điện đàm được bắt đầu. Nội dung các cuộc điện đàm vẫn không có gì thay đổi. Sẽ không bao giờ là những điều có thể thay đổi vài ba chuyện trên thế giới, chuyện xăng nhớt, chuyện lò nguyên tử ở Iran, chuyện bầu cử ở Zimbabwe, mà toàn là những chuyện cuối tuần này nhẩy đầm ở đâu, ca sĩ ấy có tự tử thật không mà sao vẫn mặt mũi buồn bã quá vậy, Macy’s bán đại hạ giá tới hôm nào vân vân.</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Toàn là những chuyện đại để như thế. Nhưng mặt mũi khi trả lời điện thoại thì vẫn nghiêm và buồn như vẫn còn quá đau khổ sau hơn ba mươi năm Sài Gòn thất thủ.</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Tôi tin chắc là những người mà ông Bá Dương mô tả trong cuốn<span> </span><i>Người Trung Quốc Xấu Xí</i><span> </span>của ông vẫn còn nguyên. Những người khi chúng ta đi trước, qua cửa, lấy tay giữ cánh cửa nhường cho đi mà cũng vẫn cứ khó đăm đăm, mặt mũi tỉnh bơ, không chịu ngạo với nhân gian một nụ cười.</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Ông Bá Dương bực mình chỉ muốn buông tay ra cho cánh cửa đập vỡ mặt cái đứa bất lịch sự và vô giáo dục ấy đi.</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Người Tầu đối với nhau là như thế. Chuyện ấy đã xẩy ra cho tôi nhiều lần nhưng không lần nào trong đầu tôi thoáng qua cái ý định buông tay cánh cửa cho "nó" vỡ mặt chơi.</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Nhưng những khuôn mặt khó đăm đăm, đôi mắt tiếp tục ngó vào nơi xa vắng ấy thì vẫn còn. Tội nghiệp ông Bá Dương không có ở đây để mà thấy là không phải chỉ đồng bào ông sống trong cái vại tương mới hành xử như vậy.</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Và như thế, không bao giờ nên vội vã mừng là từ nay, có luật mới cấm cầm điện thoại trong lúc lái xe người ta sẽ lịch sự, tử tế hơn. Chuyện rồi cũng sẽ chẳng đi đến đâu. Vẫn là những trò nhường nhau của bà bạn tôi ỏ trên mấy con đường chính ở quận Cam để lại vẫn chỉ gặp<span> </span><i>những con mắt thù hận cho ta đời lạnh căm.</i></span></span></p><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;"><i></i></span></span><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Nghĩa là tay lái xe thì vẫn cứ lái, còn vẫy một cái cho bạn tôi thì không bao giờ.</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Ðừng có mà vội mừng.</span></span></p></span></span></span></span></span></span><div><span><span style="color: black;"><span style="font-family: arial;"><span><b style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;"><p align="center">12-9-2008</p></span></b></span><span><span style="color: black;"><span lang="EN"><span style="color: black;"></span></span></span></span></span></span></span><div align="left"><span><span style="color: black;"><span style="font-family: arial;"><p align="center"></p><b><span style="background-color: white; font-size: medium;"><p align="center"></p></span></b><span><p align="LEFT"></p><b style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;"><p align="LEFT"></p></span></b><span><p align="LEFT"></p><span style="color: black;"><span><span style="font-size: medium;"><b><p align="center"><i style="background-color: white;">CUỘI</i></p></b></span><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Cuội là một nhân vật của thần thoại Việt Nam. Cuội là nhân vật đáng yêu nhất nhưng lại không được chúng ta dành cho bao nhiêu sự tử tế.</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Cuội bao giờ cũng bị gọi là thằng. Lúc bé bị gọi là thằng thì đã đành:</span></span></p><i><p align="center" style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Thằng Cuội ngồi gốc cây đa<br /></span></p></i><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Không bao giờ Cuội được một sự kính nể nào.</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Ðến lúc lớn, có vợ hẳn hoi rồi, Cuội vẫn bị gọi là thằng. Già đời cũng vẫn không được thêm chút nể vì nào.</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Nhạc sĩ Lê Thương, trong một ca khúc của ông, gọi Cuội là thằng chưa đủ, còn thêm một tĩnh từ đi sau cho gia tăng thêm sự coi thường đó:</span></span></p><i><p align="center" style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Bóng trăng trắng ngà<br /></span></p></i><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Cuội bị coi không ra gì chỉ vì cái tính thích kéo dài sự thật cuả Cuội. Chuyện ấy ai trong chúng ta chẳng đã từng làm. Nhưng chỉ có Cuội là bị đặc biệt coi thường về cái tính ấy.</span></span></p><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;"><i></i></span></span><p align="center"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;"><i>Hứa nhăng, hứa Cuội</i>.</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Nguyễn Khuyến là một nhà thơ Nôm vẫn được tiếng là hiền lành, đôn hậu. Cụ Nguyễn hiền hơn Trần Tế Xương và Hồ Xuân Hương rất nhiều. Ông Trần Tế Xương viết về Cuội như thế này:</span></span></p><i><p align="center" style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Tôi thấy người ta vẫn bảo rằng<br /></span></p></i><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Nhưng Nguyễn Khuyến cũng không cho Cuội được bao nhiêu sự nhẹ nhàng. Cụ gọi Cuội là ông, nhưng sau đó, trong toàn bài thơ vần trắc, cụ Nguyễn không nhẹ nhàng gì với Cuội. Cụ chỉ dùng Cuội để nói về cái tính hay nói dối ở đường Ngang.</span></span></p><i><p align="center" style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Ðầu làng Ngang có một vũng lội<br /></span></p></i><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Rồi tiếng Việt dùng luôn tên của anh chàng này dể làm một tĩnh từ: <i>Nói dối như Cuội.</i></span></span></p><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;"><i></i></span></span><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Ông Chiêu Hổ và bà Hồ Xuân Hương vay mượn tiền của nhau, người hứa cho vay, người được cho vay thấy ít hơn con số hứa hẹn, thế là cũng lôi Cuội vào, đem cành đa với củ đa ra để nói rằng sao mà Cuội thế.</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Nhưng Cuội không nặng bằng những tiếng khác trong ngôn ngữ của người Việt. Cuội chỉ có nghĩa là hứa mạnh hứa bạo mà không giữ đúng lời hứa.</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Trong tiếng Anh, động từ <i>to lie</i> và danh từ <i>liar </i>nặng hơn nhiều. Bị gọi là <i>liar</i> là có thể phải thách đấu bằng súng như ngày xưa và đem nhau ra tòa kiện như ngày nay.</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Cuội là người tử tế. Cuội tìm được cây thuốc có thể chữa lành những vết thương. Nếu tiếp tục, Cuội đã không bị coi thường như vậy. Biết đâu Cuội chẳng mở phòng mạch chữa được cho bao nhiêu người, đòi tiền Medicare, Medicaid của chính phủ lấy tiền sống thoải mái. Nhưng chỉ vì người vợ bực mấy câu căn dặn của Cuội, mà Cuội khốn khổ. Cây thuốc của Cuội bị vợ tưới bằng nước tiểu của nàng nên bay tuốt lên trời. Cuội bám vào rễ cây, bay theo cây lên mặt trăng ngồi từ đó, trở thành bạn của chị Hằng và là điều mơ ước thầm kín của ông Tản Ðà, mong chị Hằng cho lên chơi. Niềm mơ ước của ông Tản Ðà vẫn chưa thành sự thật nên Cuội vẫn một mình ở trên mặt trăng.</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Mỗi năm, vào tháng này Cuội lại được nhắc tới nhiều.</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Nhưng đặc biệt là trong năm nay, Cuội sẽ bị cạnh tranh dữ dội. Thực ra là cứ 4 năm, Cuội là bị cạnh tranh như thế, đó là những năm dương lịch mà có 29 ngày trong tháng Hai. Cuội bị đàn ông đàn bà Mỹ cạnh tranh, thi nói dối. Không phải họ tranh được cho lên ngồi cạnh chị Hằng ở cung quế, mà cạnh tranh để dọn vào căn nhà mầu trắng ở Washington.</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Người Mỹ năm nay sẽ phải quyết định chọn hai người đàn ông, mỗi ông một mầu hay hai người khác, một mầu nhưng một đàn ông, một đàn bà.</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Những thi đua và cạnh tranh của những người này đang càng ngày càng trở nên gắt gao và ráo riết.</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Họ không thi nhau nói thật, mà thi nhau nói dối. Ai nói dối nghe lọt tai thì được chọn.</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Người Mỹ sẽ chọn cặp nào Cuội nhất thì cho ngồi vào tòa nhà mầu trắng.</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Chỉ khác là người Mỹ tử tế hơn, không gọi những người này là thằng, là con mà bao giờ cũng rất cung kính.</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Ðó là sự khác biệt giữa Cuội Việt Nam và Cuội Mỹ vậy.</span></span></p></span></span></span></span></span></span></span><div><span><span style="color: black;"><span style="font-family: arial;"><span><b style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;"><p align="center">13-6-2008</p></span></b></span><span><span style="color: black;"><span lang="EN"><span style="color: black;"></span></span></span></span></span></span></span><div align="left"><span><span style="color: black;"><span style="font-family: arial;"><p align="center"></p><b><span style="background-color: white; font-size: medium;"><p align="center"></p></span></b><span><p align="LEFT"></p><b style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;"><p align="LEFT"></p></span></b><span><b><p align="center"><i style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">CÁI BÚT MÁY</span></i></p></b><span><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Những người làm công việc viết lách được gọi chung là giới cầm bút. Tổ chức gồm các nhà thơ, các nhà soạn kịch, các chủ biên báo chí, các cây viết tùy bút các tiểu thuyết gia được gọi chung là hội Văn Bút, một cách dịch thật là khéo từ danh xưng PEN Club của tiếng Anh. PEN là bút, lại là viết tắt của Poets, Playwrights, Editors, Essayists và Novelists.</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Nhưng thử hỏi bây giờ còn bao nhiêu người viết bằng bút nữa? Nhìn những trang bản thảo của Leon Tolstoy, của Victor Hugo, của Herman Melville mà phát sợ. Tất cả đều được viết bằng tay, từng chữ, từng chữ một, vài ba ngàn trang giấy.</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Ðến thời những Albert Camus, Ernest Hemingway, William Faulkner, ít ai trong số những tên tuổi vừa kể còn cặm cụi với cây bút nữa. Gần như tất cả đều viết bằng máy chữ. Ernest Hemingway cẩn thận để cách một dòng để còn sửa chữa lại bản thảo.</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Và bây giờ, thì khó lắm mới tìm được người viết bằng máy đánh chữ. Những cái word processor, rồi computer đã thay thế những cái máy chữ tay và điện. Công ty Smith Corona đã ngưng hoạt động từ đầu những năm 1990. Bây giờ, có muốn cũng không còn có thể mua được những cuộn ruban mực máy chữ nữa.</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Ông Trần Tế Xương qua đời năm 1907. Nhưng trước đó, ông cũng đã thấy cái bút lông của ông bị thay bằng những cây bút chì: <i>vứt bút lông đi, giắt bút chì</i>.</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Rồi ông lại hỏi những đổi thay như thế sẽ ảnh hưởng ra sao với cuộc đời của ông.</span></span></p><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;"><i></i></span></span><p align="center"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;"><i>Bây giờ lông đổi sang thành sắt<br /></i></span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Không ai viết chữ quốc ngữ bằng bút lông được, đổi sang bút chì là phải.</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Nhưng rồi những cái bút sắt mà ông Trần Tế Xương nhắc tới cũng dần dần được thay thế bằng những chiếc bút máy. Thục ra cũng chẳng máy móc gì: cái bút có cái ruột gà bằng cao su để chứa mực, khỏi phải lách cách cái lọ mực mỗi khi đến trường.</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Trong những năm 50, ở bậc tiểu học, chúng tôi phải viết bằng bút ngòi sắt. Ðó là thời của những chiếc ngòi bút Mallard bằng thép xanh. Cầm bút đè xuống là để viết những nét lớn, mạnh và đậm. Những giờ tập viết nhìn kỹ sẽ thấy những đứa bé miệng tròn lại khi viết chữ O, méo đi khi viết những chữ E, những ngón tay cái, tay trỏ và giữa lúc nào cũng dính mực tím.</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Lên đến trung học mới được có cái bút máy. Thời những năm sau di cư, phổ thông nhất là những chiếc bút Pilot của Nhật. Lần đầu tiên có cái bút gài ở túi áo ngực, những đứa học sinh bỗng trỏ thành người lớn, không còn xách theo cái lọ mực như những năm tiểu học nữa.</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Ngày nào học xong cũng lôi ra rửa, bơm cho hết mực trong ruột, rửa cho sạch cái ngòi đi, xóc cho sạch cái vỏ và cái nắp bút rồi mới bơm mực vào, bằng lọ mực Quink xanh tươi tắn hay mầu xanh đen, <i>bleu noir</i> không bị nhòe khi gặp nước.</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Ông Trần Tề Xương chưa được có cái bút máy Pilot thì đã qua đời..</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Con người hay chữ như thế mà lại không có cái bút máy viết cho bảnh, thơ phú biết đâu lại tuôn ra nhiều hơn, công trình văn học của ông to tát hơn nhiều.</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Nhưng khoảng đệ lục hay đệ ngũ, những chiếc bút nguyên tử đã bắt đầu thay thế những chiếc bút máy. Những ông thầy chân phương và khó tính thì rất ghét chúng, nói rằng bút nguyên tử làm chữ xấu đi. Nhưng các ông không thể chống lại tiến bộ. Khoảng thời gian chúng tôi thi Trung Học Phổ Thông, cuối những năm 50, thì những cái bút máy Pilot, Wearever, Waterman, và luôn cả vài ba chiếc Parker trong lớp cũng hiếm thấy. Lên đến đại học thì không còn thấy bút máy nhiều nữa.</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Có Tú Tài 1, tôi được thưởng chiếc Parker 61 mà tôi vẫn còn giữ được cho đến tận ngày hôm nay chỉ vì nó được dùng vài ba tháng thì bị bút BIC thay thế.</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Chiếc bút Parker 71 Sterling Silver của người bạn cho trước khi rời Sài Gòn thì qua hai lần máy giặt, một lần máy sấy, cái quản bằng plastic nơi gắn ngòi bút bị chẩy cong queo không còn dùng được nữa.</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Những chiếc bút máy,ít nhất với tôi, đã ra đi không còn trở lại nữa.</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Và nay, luôn cả những chiếc bút nguyên tử cũng chỉ thỉnh thoảng lắm mới được đem dùng để ký ngân phiếu trả tiền điện, tiền nước. Chuyện viết bằng bút không còn làm được nữa khi mà chữ lâu ngày không viết trở thành quá xấu đến độ chính mình cũng không còn đọc được nữa.</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Tất cả đều được viết trên mặt bàn chữ của những chiếc máy điện toán. Và bây giờ mà còn nói tới giới cầm bút thì không biết có còn đúng hay không nữa.</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Mới chỉ một thế kỷ, mà đã đổi thay đến là như thế.</span></span></p></span></span></span></span></span></span><div><span><span style="color: black;"><span style="font-family: arial;"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;"><b><p align="center"><span>14</span><span>-3-2008</span></p></b></span></span><span style="color: black;"><span lang="EN"><span style="color: black;"></span></span></span></span></span></span><div align="left"><span><span style="color: black;"><span style="font-family: arial;"><b><span style="font-size: medium;"><i><p align="CENTER" style="background-color: white;">CHÀO MỪNG NHỮNG NGƯỜI MỚI TỚI</p></i></span></b><p align="LEFT"></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Tin cho biết chính phủ Canada vừa đón ba gia đình Việt nam tị nạn tới định cư ở Canada. Cả ba gia đình đều đã kẹt ở Philippines trong suốt nhiều năm khi những rắc rối hay những lầm lẫn về hồ sơ xin đi định cư của họ bị bác.</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Thế giới đã gần như hoàn toàn quên họ sau khi những trại tị nạn cuối cùng ở Ðông Nam Á đóng cửa và cũng vì thế giới có quá nhiều chuyện đau đầu phải đối phó.</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Với những cuộc chiến tại Kosovo, tại Afghanistan, tại Iraq, tại Darfur, và nhất là sau loạt khủng bố 911, thì có nghĩa lý gì một hai trăm người Việt kẹt lại ở Philippines. Nói ra thì tàn nhẫn và lạnh lùng nhưng đó là sự thật. Nếu không nhờ những người có lòng vẫn tiếp tục tranh đấu cho họ, thì không biết họ còn ở lại Philippines cho đến bao giờ.</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Những người như luật sư Trịnh Hội là những người đáng được kính trọng và biết ơn.</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Với ba gia đình Việt Nam mới tới Canada cũng như một số gia đình khác sẽ được cho định cư tại Pháp, Úc hay Mỹ, những người may mắn được cho đi định cư trước xin gửi những lời mừng thành thật nhất. Xin mừng tất cả đến được bến bờ mà quí vị đã đặt ra và hướng tới trong chuyến đi khỏi Việt Nam ít nhất là hơn hai chục năm trước.</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Cuối cùng quí vị đã tới được Canada, một quốc gia mà sau này, khi nhìn lại, quí vị sẽ thấy là rất xứng đáng để chờ đợi suốt bằng ấy năm.</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Quí vị đến Canada vào cuối mùa đông, ở Vancouver hay Calgary thì thời tiết cũng vẫn còn rất lạnh.</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Rất nhiều chuyện đang chờ quí vị trước mặt. Học một thứ tiếng mới, học một công việc mới. Làm quen với một đời sống mới. Chúng ta không ai được sửa soạn để phải làm những việc như thế. Chúng ta ra đời ở Việt Nam thì ai chẳng nghĩ là sẽ sống chết với nơi chôn nhau cắt rốn của mình. Người Việt Nam không có truyền thống bỏ xứ đi kiếm ăn ở những nơi khác như người Ấn, người Hoa.</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Nhưng quê hương không còn là chỗ có thể tiếp tục ở lại nên chúng ta phải ra đi.</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Mừng quí vị và cũng phải cám ơn quí vị đến Canada, Mỹ, Úc.</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Mừng quí vị là chuyện đã đành. Thấy ai hạnh phúc, may mắn thì phải mừng.</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Thế còn cám ơn?</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Những người đến trước cũng cám ơn quí vị. Suốt bao nhiêu năm mỏi mòn chờ đợi trong những hoàn cảnh khốn khổ cùng cực, quí vị vẫn chờ để được đưa tới Canada. Ở Canada thì cũng không khác với ở Hoa kỳ là bao nhiêu. Quí vị đến Canada thì cũng như đến Hoa kỳ. Hai nước cùng gốc Anglo Saxon, cùng nói tiếng Anh, văn hóa văn minh chẳng khác nhau bao nhiêu.</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Quí vị đến Canada sau bao nhiêu năm chờ đợi đã khiến cho việc được cho định cư ở Canada và ở Mỹ của chúng tôi vẫn là những việc làm rất là có lý.</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Ðã có lúc, chúng tôi được nghe những câu nản lòng hết sức. Những câu có thể quí vị cũng đã nghe hay sắp phải nghe. Ðó là những câu đại khái là nếu biết sang Mỹ, sang Canada khổ như thế này thì chúng tôi (những người đó), đã chẳng đi, đã ở Việt Nam, vì đời sống của chúng tôi (những người ấy), ở Việt Nam sướng hơn nhiều.</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Ðã nhiều lần chúng tôi nghe những câu như thế, những câu rẻ rúng, dè bỉu chúng tôi, những người tưởng là may mắn sang được Bắc Mỹ sớm sủa.</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Thế ra đời sống của chúng tôi bị coi chẳng ra cái gì hết. Sống ở Mỹ gì mà vợ chồng hùng hục đi làm suốt ngày, con cái vừa đi học vừa đi làm, thua xa những đời sống ở Việt Nam của những người ấy.</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Vâng, chúng tôi sống ở Hoa kỳ, ở Canada cũng khổ lắm. Không phải ai ở Hoa kỳ, ở Canada cũng là giám đốc công ty này, quản lý công ty kia, xếp lớn coi vài ba trăm người bản xứ... Chúng tôi sang đây cũng đầu đường xó chợ, đầu tắt mặt tối, cũng bơm xăng, cũng cọ nhà cầu McDonalds, cũng làm gác dan, cũng khuân vác, cũng ở những căn <i>apartment</i> dầy gián và chuột, cũng mặc quần áo của công ty Domybo tức là đồ Mỹ bỏ của các nhà thờ, các hội từ thiện cả.</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Chúng tôi đổi cả mấy chục việc mà cũng không khá được ngoại trừ mấy cháu lớn lên ở đây, học hành bằng cấp của đại học Mỹ.</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Chúng tôi đi xe cũ, bàn ghế đồ đạc trong nhà là của nhà thờ, của Salvation Army chở đến cho. Ăng lê chúng tôi nói mỏi tay đến nay vẫn còn vậy.</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Chúng tôi cực khổ vô cùng.</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Nhưng nhũng cực khổ đó chúng tôi gánh hộ cho lũ con cháu như quí vị sắp phải làm trong những ngày tháng tới.</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Ðời sống có những lúc cũng chán, cũng nản. Thỉnh thoảng nhìn những người Nam Mỹ làm đủ mọi cách để tới được nước Mỹ, hay những người Hoa trả mấy chục ngàn đô la cho bọn Ðầu Rắn đưa sang Mỹ trong những hoàn cảnh tồi tệ nhất, chúng tôi mới thấy bớt đi được phần nào những chán nản.</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Bây giờ, quí vị đến Canada, những ngày sắp tới sẽ rất khó khăn. Thực tế sẽ không dễ dàng như quí vị đã nghe một số người từ Mỹ về Việt Nam nói lại.</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Cộng đồng di dân Ý thường hay nói về anh chàng Antonio trước khi đến Mỹ thì cứ ngỡ là ở nước Mỹ, đường xá đều lát vàng hết. Qua đến Mỹ, Antonio thấy là không hề có chuyện đường phố ở Mỹ lát vàng, mà lát toàn lát đá, và người đi làm những con đường này lại chính là Antonio vậy.</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Nước Mỹ, Canada và nhiều nước trên thế giới đang gặp những khó khăn lớn về kinh tế. Quí vị đến Bắc Mỹ vào lúc đang khó khăn. Nhưng đời sống ở đây vẫn còn tốt đẹp và đáng sống hon rất nhiều nơi khác. Cứ nhìn biên giới phía nam của Hoa kỳ là thấy ngay.</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Chúc mừng và cám ơn quí vị rất nhiều.</span></span></p><span style="font-size: medium;"><i><b><p align="CENTER" style="background-color: white;">STAND BY YOUR MAN</p></b></i></span><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Eliot Spitzer là một cái tên, nếu không có những chi tiết ly kỳ mà báo chí, tuyền thanh truyền hình lôi ra suốt mấy ngày qua, thì có thể nhiều người sẽ chẳng bao giờ nghe thấy. Thử hỏi không sống ở Iowa, không là cư dân của Montana, không ở Rhode Island thì làm sao biết, hay nghe tên của những người ngồi ghế thống đốc của những tiểu bang ấy.</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Tiểu bang New York thì cũng thế. Người ta nghe nhắc về ông Rudolph Giuliani là vì vụ khủng bố 911 tuy ông chỉ là thị trưởng của thành phố New York. Còn ông Eliot Spitzer thì hoàn toàn không, nếu không có chuyện xẩy ra hôm 13 tháng 2 vừa qua tại khách sạn Mayflower trên đường Connecticut của thủ đô, mặc dù ông là thống đốc tiểu bang New York, chức vụ lớn hơn chức thị trưởng rất nhiều.</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Nhưng người ta nghe tên ông thì cũng lại đúng vào lúc những chuyện không hay xẩy ra cho ông. Ðó là hôm ông họp báo để xác nhận chuyện truyền thông nói là đúng. Và vài hôm sau, là lúc ông tuyên bố từ chức, không còn ngồi ở ghế thống đốc tiểu bang New York từ ngày thứ Hai 17 tháng 3.</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Thế là một người đàn ông tài giỏi, bằng cấp đầy mình, xuất thân từ hai đại học danh tiếng nhất nước Mỹ, Princeton và Harvard, không còn cơ hội nào để có thể dùng sở học của mình và những tấm bằng ông cầm trong tay vào những việc ông muốn làm nữa.</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Nhưng phải như vậy thôi. Phải chi ông chỉ gây khốn khổ cho những tay tài phiệt ở Wall Street khi ông khui những việc làm xấu xa của họ và đưa họ ra tòa trước đây, thì việc ông làm ở khách sạn Mayflower cũng có thể tạm hiểu được. Tạm hiểu, chứ không nói tới chuyện tha thứ hay chấp nhận. Nhưng ông cũng lại từng đưa ra tòa cả những tổ chức cung cấp dịch vụ mà ông dùng ở khách sạn Mayflower thì ông không nên giữ chức thống đốc nữa.</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Ông từ chức là phải.</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Tại hai lần xuất hiện, trông ông thảm vô cùng. Hình ảnh của ông tại hai cuộc họp báo mới đây, sau khi vụ Mayflower, là hình ảnh của một người đàn ông bại trận, thảm bại, đại bại.</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Bên cạnh ông, là người đàn bà cũng thông minh, giỏi giang mà chỉ khoảng hơn một năm trước, tại lễ tuyên thệ nhậm chức thống đốc của chồng, đã tươi cười rạng rỡ.</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Người đàn ông đã đem lại vinh dự cho đời của bà. Nhưng tại hai lần xuất hiện mới đây, cũng bên cạnh người đàn ông ấy, bà Silda Wall Spitzer trông rất khác.</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Ðó cũng là một khuôn mặt thảm bại.</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Nhiều người hỏi tại sao bà lại ra đứng cạnh ông trong hai lần xuất hiện trước báo chí mới đây?</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Không xuất hiện có được không?</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Chiếc tầu tuy sắp chìm, nhưng cũng chưa nên đeo phao cấp cứu ngay lập tức. Cố đứng cạnh thuyền trưởng thêm vài phút nữa vừa đẹp cho mình, vừa thêm can đảm cho thuyền trưởng.</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Tammy Wynette, một ca sĩ nhạc đồng quê Mỹ đã viết một ca khúc nổi tiếng, bài <i>Stand By Your Man</i>, hãy đứng bên cạnh chàng. Lời ca kể thân phận không mấy may mắn của những người đàn bà có những người chồng tệ bạc, xấu xa, những người vợ hy sinh yêu thương các chàng mà các chàng vẫn làm những chuyện không ra gì, làm buồn những người vợ. Ðiệp khúc của bài hát là một câu đại khái là nếu yêu chàng thì hãy đứng bên chàng, tha thứ cho chàng, vì dẫu sao chàng cũng chỉ là một người đàn ông mà thôi. <i>After all, he is just a man</i>.</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Bài hát này được nhắc tới khi vụ ngoại tình của ông Clinton nổ ra hồi năm 1992. Bà Clinton đã làm đúng như lời bài hát của Tammy Wynette. Bà đã đứng tiếp bên cạnh chồng.</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Rồi mới đây, khi tờ New York Times úp mở nói rằng thượng nghị sĩ John McCain có những liên hệ không chính đáng với một phụ nữ trẻ, thì bà McCain cũng đứng cạnh ông tại cuộc họp báo. May mà ông McCain đã không làm gì sai trái. Tờ New York Times không đưa ra được những bằng cớ cho thấy ông McCain đã có hành động không phải.</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Tuần này, bà Silda Wall Spitzer đã hai lần đứng bên chồng khi ông Spitzer họp báo lần đầu thú nhận có đi Washington gặp một phụ nữ trẻ ở khách sạn Mayflower, và lần thứ hai tuyên bố từ chức.</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Vài ba người thắc mắc tại sao bà Silda Wall Spitzer, nếu đã chịu xuất hiện bên cạnh ông Spitzer, lại mang khuôn mặt sầu thảm như thế.</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Vậy nếu không thì bà phải làm gì? Cười cho tươi chăng?</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Làm sao mà cười được. Nếu ông Spitzer làm những chuyện sai quấy khác như thua bạc, chơi với Mafia, phi bạch phiến, mê <i>sushi,</i> thích nhẩy <i>tango</i>, lén viết thư cho ông Fidel Castro, lái một chiếc Hummer uống xăng như uống nước lã, có cái tên khó đọc như thống đốc California Arnold Schwarzenegger, thèm ăn thịt con chó dễ ghét ở nhà bên cạnh, ăn phở bằng ngón tay, không chịu mua vài ba vốc kim cương về tích trữ để khỏi sợ nghèo … thì bà Silda Wall Spitzer có thể ở nhà, không ra đứng cạnh, hay ra đứng cạnh mà vẫn cười tươi như quảng cáo cho các phòng nha khoa.</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Nhưng ông Spitzer đã làm một việc xúc phạm bà và ba cô con gái nhỏ ở một mức độ kinh khủng nhất, thì không thể có một nụ cười được. Ðứng cạnh cũng đã là một việc quá khó rồi. Một nụ cười thì không thể có được.</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Ông Spitzer, như lời bài hát của Tammy Wynette, dẫu sao thì cũng chỉ là một người đàn ông. Mà những cám dỗ thì quá khủng khiếp.</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Nhưng nếu bà Silda Wall Spitzer còn tiếp tục đứng bên cạnh ông, thì bà là một bà thánh.</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Về nhà, ngồi xuống ăn với nhau bữa sáng, bữa tối cũng khó vô cùng. Sự im lặng bỗng trở thành những âm thanh chát chúa.</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Ông Spitzer đã quyết định với chức thống đốc của ông. Có thể bà Spitzer cũng sẽ có quyết định của bà.</span></span></p><p align="center"><span style="background-color: white; font-size: medium;">15-2-2008</span></p><p align="center"><span style="font-size: medium;"><i style="background-color: white;">KHÔNG ĂN TẾT</i></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Tôi tin rằng tôi không phải là người duy nhất không ăn tết. Chắc chắn cũng phải có một số người như tôi. Tết với tôi thực sự chỉ có ý nghĩa trong những năm còn rất nhỏ. Hồi ấy đang ở tuổi lên năm nằm với chó thì tôi mong sao cho chóng đến tết để thành lên sáu, khỏi phải nằm với chó. Nhưng vừa hạnh phúc lên sáu thì đã phải nghĩ tới lên bẩy nhẩy vào một chỗ không thơm tho gì, qua năm lên tám thì lại phải ăn uống với lũ lợn để năm lên chín phạm phải một cái tội đến nỗi bị ông thầy bắt được bẻ què chân tay. (*)</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Ðó là những cái tết đầu tiên, được nghỉ học, không phải làm bài, không phải học bài trong ba này tết, không bị mắng, không bị đòn để khỏi bị rông cả năm.</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Nhưng người lớn trong nhà thì vẫn phải làm việc như thường. Mẹ tôi vẫn phải nấu nướng, không chỉ nấu nướng, mà còn phải nấu nướng nhiều hơn ngày thường. Thấy mẹ tôi vất vả dưới bếp, tôi nghĩ người lớn thật là khổ, tết cũng vẫn phải đi làm, vẫn phải nấu nướng. Nhưng không ở dưới bếp thì làm sao có món canh bóng, món mướp xào lòng gà, để chúng tôi ngồi cắn hạt dưa, hay trong trong những ván tam cúc, trong không gian đầy mùi hương trầm, mùi diêm sinh từ những tràng pháo, giữa tiết trời hơi lạnh của miền bắc.</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Tôi bắt đầu chán tết từ những năm trung học vì chưa lớn hẳn để chơi những trò chơi của người lớn như đi lễ tại các đền ở Sài Gòn, hay đi thăm mấy chợ hoa ở Sài Gòn, mà cũng không còn bé để được tiền mừng tuổi nữa. Bộ quần áo dạ đẹp nhất mang từ Hà Nội vào ngay cái tết đầu tiên đã không vừa nữa, áo quần cộc tếch cộc tác trông không ra làm sao cả. Năm cuối ở trung học là năm còn được một cái tết vui vẻ. Những năm sau đó, đi học ở xa, không khí tết hoàn toàn không có. Cả thành phố có khoảng 10 sinh viên Việt Nam, mấy cô học trường tây thì không biết tết ta, mấy nam sinh viên thì dốt chuyện nấu nướng. Một hai người có gói mứt, chiếc bánh chưng gửi máy bay từ nhà qua, rủ nhau ngồi xuống với nhau một tối là hết tết.</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Về nước, được một hai cái tết thì xẩy ra trận Mậu Thân. Từ sau năm Mậu Thân, tết không bao giờ còn ý nghĩa và vui như trước. Những tiếng nổ của pháo từ đó bao giờ cũng làm nhớ lại những loạt AK, M-16 ở sau dinh Ðộc Lập, nơi tôi ở trong suốt những ngày khói lửa Mậu Thân. Mấy hộp cá Sumaco, vài ổ bánh mì thay cho bánh chưng, dưa món, củ kiệu trong mấy ngày xuân năm ấy.</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Rồi sau lần ra khỏi Việt Nam, từ đó chưa một lần về lại Sài Gòn, tết hoàn toàn không còn ý nghĩa gì khi chung quanh trẻ đi học, người lớn đi làm, tết rơi vào giữa tuần thì còn gì là tết.</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Tết đến, ngồi nhớ lại chút hoài niệm của những mùa xuân thì có.</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Nhưng kỷ niệm về những ngày tết với các bà nội ngoại, với cha mẹ dần dần cũng tan đi.</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Những câu chúc nghe lại đã mất đi bao nhiêu lòng thành khẩn. Chúc gì bây giờ? Trẻ mãi không già? Chúc không thì làm sao có được những điều ấy. Muốn phía bên kia trẻ mãi không già thì trả cho phía bên kia tiền đi mỹ viện chứ chúc suông thì làm được gì?</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Chúc công ăn việc làm, kinh doanh phát tài, bằng năm bằng mười năm ngoái ư? Có cố gắng chăm chỉ mà sở cần rút bớt nhân viên, thì vẫn bị gửi cho cái giấy thank you bye bye, những lúc ấy lời chúc nào đem lại phồn vinh phú cường, phát tài cho được.</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Sức khỏe ư? Già thì cũng không bệnh nọ, thì bệnh kia, tránh làm sao được.</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Nếu cứ chúc nhau điều gì thì sẽ được những điều ấy thì tại sao mấy năm nay, năm nào tôi cũng chúc rất độc ác cho Osama Bin Laden, cho Al Zawahiri mà sao mấy người đàn ông độc ác này vẫn còn sống trong khi những người tử tế thì vẫn chết. Tôi đâm ra nghi ngờ mấy câu chúc. Thôi thì cứ thấy nhau là vui, nói thêm làm gì?</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Gặp nhau như Nguyễn Khuyến gặp Dương Khuê để mừng rằng bác vẫn tinh thần như xưa chắc cũng là đủ. Chúc sống lâu giầu bền chẳng bao giờ thấy, Chúa vẫn gọi về, Phật vẫn đón cho phiêu diêu miền cực lạc, chẳng kiêng gì cho đám nhân loại, chúng sinh khốn khổ, ngày tết các cụ Chúa và Phật vẫn gọi đi như thường.</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Vài ba chuyện kiêng khem vì thế cũng biến mất. Chuyện đạp đất, xông nhà còn có được bao nhiêu ngươi tin nữa. Thôi thì sáng mở cửa lấy tờ báo vào là xông đất rồi. Còn mấy chuyện như kiêng quét nhà thì cũng chẳng thấy cần nữa. Cái máy hút bụi thì hút bụi xong vẫn để ỏ góc nhà nên làm gì có chuyện quét đi những điều may mắn trong năm? Cái bếp không nấu bằng điện thì cũng bằng<span> </span><i>gas</i><span> </span>nên làm sao còn có bộ ba Táo trú ngụ nữa. Vậy là không có ông Táo nào ở bếp để lên trời báo cáo Ngọc Hoàng nữa.</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Thôi thì bầy mấy thứ trái cây lên bàn thờ, thắp hương đốt nến cho ông bà nội ngoại, ông bố bà mẹ ghé ngang qua dùng tạm. Bánh mứt nhiều đường, mỡ cholesterole phải kiêng cữ cho các cụ nên không dám bầy ra.</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Lại nhớ ông Tú Xương</span></span></p><p align="center"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Anh em đừng tưởng tết tôi nghèo<br /></span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Không phải như giải thích của ông Trần Tế Xương, mà chỉ vì tết càng ngày càng mất đi nhiều ý nghĩa với một số rất nhiều người.</span></span></p><p align="LEFT"><i style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">(*)<br /></span></i></p><p align="center"><i><span style="font-size: medium;"><b style="background-color: white;">MỪNG TUỔI</b></span></i></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Nước Mỹ là một quốc gia có nhiều tiêu chuẩn. Cái gì cũng có thể có tiêu chuẩn. Tiêu chuẩn về tất cả mọi thứ. Từ cái tuộc nơ vít đến cái cắm điện. Tất cả đều có tiêu chuẩn hết. Chuyện có tiêu chuẩn giúp cho mọi chuyện dễ dàng đi rất nhiều. Cần thay cái bóng đèn, ra tiệm mua một cái bóng bất cứ của hãng nào sản xuất, về nhà vặn vào cái đèn là được ngay.</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Nhưng có một số chuyện chưa có tiêu chuẩn nên những chuyện như thế cũng vẫn còn gây khó dễ cho một số người.</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Thí dụ chuyện đi mừng đám cưới chẳng hạn. Hồi mới sang Mỹ, những năm 1975, 1976, tiền mừng đám cưới là 20 đô la, rồi 25 đô la. Bỗng một hôm, thấy phải mừng 50 đô la. Rồi từ 50 lên thành một trăm lúc nào không hay. Bây giờ ký cái<span> </span><i>check<span> </span></i>100 đô la là thấy hơi ngượng tay. Chẳng lẽ đám cưới ở khách sạn lớn như thế, hoa lan bầy đẹp như vậy, lại một chai VSOP, có khi lại là một chai XO hay một chai Cordon Bleu bầy trên bàn, thì một trăm đô la sao tiện. Nhưng không một trăm thì cũng không thể là 150 đô la. Ai lại lẻ loi như thế. Không thể bắt chước cảnh sát California phạt những người lái xe trái phép trong đường dành cho những xe chở trên hai người để phạt 371 đô la được. Ba trăm đi, hay bốn trăm cũng được. Nhưng tại sao lại 370? Ừ thôi thì 370 cũng được. Tại sao lại một đồng lẻ để thành 371 đô la như thế bao giờ.</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Nào phải làm như thế thì người bị phạt xe vui mà đóng tiền phạt đâu!</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Thế là cái<span> </span><i>check</i><span> </span>mừng đám cưới không thể là 150 đô la, mà trở thành 200 đô la một người. Ði một cặp là 400 đô la. Cứ mỗi tháng chỉ một cái thôi, và chỉ đi một người thôi, là thấy một chiếc xe mới có thể nằm lù lù trước nhà sau 5 năm cưới xin như thế rồi còn gì là đời nữa.</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Chính phủ Mỹ phải đặt ra giá biểu đi mừng. Thí dụ phải dựa trên mức độ thân sơ, phải dự bao nhiêu đám cưới một năm, gia đình có mấy con để sẽ đòi lại nợ hay trả những món nợ đám cưới trước đây. Người ta đi của mình, mình đi lại. Nhưng phải cộng thêm để thích ứng với mức độ lạm phát.</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Có ít con hay không có con, hay con cái đã lớn, lập gia đình ở những chỗ khác, không mời được bạn bè để đòi nợ thì ráng chịu.</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Chuyện đám cưới là như thế.</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Bây giờ, Tết vừa mới qua đi. Tết tiếc phải mừng tuổi. Ðến nhà bạn, bạn cứ đẩy các con ra mừng tuổi bác thì bác khốn khổ ngay. Thế là phong bao mở ra, mừng tuổi các cháu. Một đồng ư? Không được. Trẻ con ở đây 4 tuổi là biết đọc số rồi. Lỡ chúng mở ngay phong bì đỏ, rồi hét tướng lên cho cả nhà biết rằng bác lì xì một đồng thì sao? Bác trông quần áo đẹp như thế mà lại lì xì một đồng ư? Một đồng mới cũng không thể bằng hai đồng cũ. Hay là hai đồng? Năm đồng? Thôi thì mười đồng vậy. Nhưng đi về, đứa con dẫn theo lôi phong bì ra đếm, lại thấy nhà bạn mừng tuổi gấp hai lần số tiền mình vừa mừng tuổi cho con bạn thì ngượng chết.</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Như vậy cần phải đặt ra những tiêu chuẩn. Dưới 5 tuổi thì 10 đồng. Trên 5 tuổi và dưới 10 tuổi thì hai chục. Trên 10 tuổi đến 15 tuổi thì hai tờ giấy hai chục. Trên nữa thì tùy tiện.</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Phải có những tiêu chuẩn như thế thì ngày tết mới thoải mái được.</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Cũng nên đặt ra một số luật lệ khác nữa. Thí dụ dưới 5 tuổi phải nộp cho mẹ hết. Trên 5 tuổi được cho giữ 10 đồng. Trên 10 tuổi được cho giữ 50. Từ 15 trở lên được cho giữ 100 đô la. Số còn lại phải xung vào công quỹ. Ðưa cho mẹ để mua sắm quần áo. Ðưa cho bố để bố đi Pala, đi Pachanga để bố vui, được tiếp đãi như ông hoàng, tận hưởng những gì may mắn nhất trên đời (?) như những quảng cáo của các sòng bài.</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Chưa hết, chuyện bánh trái mang đi mừng cũng vậy. Nên mừng sớm một chút để người nhận còn có thì giờ trả đũa, nghĩa là mừng lại. Không nên để sát đến tết mới lễ mễ mang quà đến mừng.</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Nhận quà tết xong, nên đánh dấu hay ghi rõ để biết của ai mừng để khỏi mang mừng lại mà người mừng biết được thì kỳ lắm.</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Ở Mỹ trong mấy năm gần đây có trò<span> </span><i>regifting</i><span> </span>nghĩa là đem quà nhận được tặng lại cho người khác.</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Mỹ còn làm như thế, tại sao chúng ta không? Quà cáp vẫn luân lưu. Bánh chưng bạn bè cho không thể có cách nào ăn hết được. Thế thì phải<span> </span><i>regifting<span> </span></i>những thứ đó. Trong thế giới tài nguyên đang càng ngày càng cạn kiệt, phải<span> </span><i>recycle,</i><span> </span>phải tái chế biến. Không thể quăng đi, phí phạn như trước được nữa.</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Và nhất đnh không gửi thiệp chúc tết. Cứ e-mail một cái, mà phải làm như loại võ khí mà ông Saddam Hussein muốn có, đó là võ khí có khả năng sát hại hàng loạt. E-mail thiệp chúc tết cho hai trăm năm mươi cái địa chỉ nằm sẵn trong máy điện toán. Bấm nhẹ cái nút là hai trăm năm mươi người được chúc cho sướng điên lên chơi.</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white; font-size: medium;"><b></b><span style="color: black;"><span lang="EN"><b></b><i></i><i></i></span></span></span></p><p align="LEFT"></p><p></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Phải làm như vậy tết mới vui.</span></span></p><p align="center"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">15-8-2008</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white; font-size: medium;"><b></b><span style="color: black;"><span lang="EN"><span style="color: black;"></span></span></span></span></p><p align="LEFT"></p><p></p></span></span></span><div align="left"><span><span style="color: black;"><span style="font-family: arial;"><p align="center"></p><b><span style="background-color: white; font-size: medium;"><p align="center"></p></span></b><span><p align="LEFT"></p><b style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;"><p align="LEFT"></p></span></b><span><p align="LEFT"></p><span style="color: black;"><span style="font-size: medium;"><b><p align="center"><i style="background-color: white;">WAITERS / WAITRESSES</i></p></b></span><span><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Có một danh từ tôi không thích chút nào. Nó mang đầy ý nghĩa rẻ rúng dành cho người bị gọi. Nó rơi rớt lại từ thời người Pháp ở Việt Nam. Nó rất phong kiến, thục dân và phản dân chủ. Tự điển Pháp Việt của cụ Đào Duy Anh ở trang 181 đã định nghĩa chữ "<i>boy</i>" là bồi, đầy tớ, người bản quốc ở các thực dân địa. Bây giờ chẳng còn một thực dân địa nào trên thế giới. Và chúng ta cũng chẳng là một nước đi chiếm đất đai của các nước khác, biến những lãnh thổ này thành thuộc địa để rẻ rúng ngó xuống những người đầy tớ bản xứ.</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Mà thực ra, chúng ta cũng chẳng còn đầy tớ để mà ngó xuống nữa.</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Vậy mà chúng ta vẫn tiếp tục dùng cái danh từ nghe đầy vẻ miệt thị đó để gọi những người rất tử tế với chúng ta, gọi họ là bồi, bồi bàn, thằng bồi, con bồi ét (<i>boyette</i>).</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Tôi không bao giờ nấu ăn ở nhà từ bé đến bây giờ nên chuyện đi ăn ở bên ngoài là điều bắt buộc từ mấy chục năm nay. Phải nói thật là nếu không có những người mà tôi gặp mỗi ngày ở những tiệm ăn ở miền đông cũng như miền tây nước Mỹ, tôi không biết phải giải quyết chuyện ăn uống của tôi như thế nào nữa.</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Dĩ nhiên những người đứng nấu trong bếp là những người rất quan trọng. Nhưng tôi không có những tiếp xúc với họ. Giữa khách ở ngoài phòng ăn và những người đứng cạnh nhũng cái bếp lửa nóng hừng hực mùa đông cũng như mùa hè, là những người tay cầm tấm<span> </span><i>menu</i><span> </span>đem đến bàn và chờ khách gọi món ăn. Những người đứng nấu bếp, thực khách gần như không bao giờ gặp, ngoại trừ một tiệm ăn lâu lâu tôi ghé lại, người phụ trách cái bếp của nhà hàng thỉnh thoảng đến bàn, giải thích một hai món do ông mới thêm vào<span> </span><i>menu.</i></span></span></p><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;"><i></i></span></span><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Những người mà chúng ta gọi là bồi bàn, mà tôi thấy không thoải mái chút nào khi dùng hai chữ đó, lại là những người tôi quí mến nhiều nhất.</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Sự quí mến đó là một con đường hai chiều. Họ cũng rất tử tế với tôi. Từ chị M. ở tiệm phở người bạn miền đông mỗi lần thấy tôi đến đều mang một cái ly mới, lau sạch rồi mới để trước mặt chỗ tôi ngồi. Đến cô S., nhận<i><span> </span>order</i><span> </span>mà luôn luôn có ý kiến về những món tôi gọi. Thí dụ hôm nay sao lại ăn món này, vừa hôm qua ăn rồi, món này nhiều mỡ lắm, ăn món này ngon hơn. Tại sao hôm qua không ăn hết tô mì vân vân.</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Một người khác, cứ cách hai ba ngày không đến thì ra hạch hỏi đi ăn ở đâu, với ai mà không ghé lại...</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Hay có mấy người đàn ông làm trong một tiệm khác thì hễ vừa ngồi xuống là hai chai Heineken được đặt trên bàn và đưa ra một<span> </span><i>menu</i><span> </span>đề nghị, hôm nay cái này ngon, cái kia dở. Thỉnh thoảng không gọi vẫn được dem ra mời một món mới, hai ba cái chả giò, và khi tính tiền thì nhất định không kèm theo những thứ ấy, rất nhiều khi, còn có thêm quà của hãng Heineken, hai chai bia miễn phía. Một trong những người đàn ông ấy là một cựu hoa tiêu trực thăng trong không lực Việt Nam. Ông vẫn có cái vẻ đàng hoàng, lương thiện khi làm việc. Một ông khác, nụ cười hiền lành, hễ vào tiệm thế nào ông cũng vào bếp kiếm một thứ đặc biệt đem ra đặt trên bàn. Ở một tiệm khác không có phép bán bia thì vẫn có một cái ly<span> </span><i>plastic</i><span> </span>bên trong đựng lon bia Heineken của chủ tiệm mời, mà ngay cả khi chủ tiệm không có mặt, lon bia vẫn được đưa ra một cách kín đáo.</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Đồng ý là ăn bánh trả tiền, nhưng tất cả đều rất tử tế trong cách mang thức ăn ra cho khách như hỏi han còn cần gì không, có lấy thêm ớt trái không, hoặc ghé lại bàn đưa thêm mấy miếng giấy lau tay, ly thủy tinh lạnh không bỏ đá lấy từ trong<span> </span><i>freezer</i><span> </span>ra... Không có họ, làm sao giải quyết chuyện ẩm thực mỗi ngày mỗi phải làm?</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Một thanh niên mặt mũi sáng như gương, hỏi ra mới biết cậu gần xong bằng cao học điện toán và đã từng dậy đại học Việt Nam, một cô làm cũng trong tiệm đang học tại một đại học, một cô đã tốt nghiệp tài chính và đang nghĩ tới việc đi học cao học quản trị kinh doanh, một cô khác thì đang học mỹ thuật...</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Những người như vậy mà nỡ lòng nao gọi họ là mấy thằng, mấy con bồi bàn? Họ đâu có sống chết với những công việc ấy. Học xong, họ là những người khác. Và luôn cả những người lớn tuổi như người làm việc trong tiệm phở của người bạn miền đông, việc làm ấy chỉ là vì tình cờ hay những xoay chuyển của thời cuộc. Không có chuyện năm 1975, thì người đàn ông để bộ ria, tóc hói có thể là một sĩ quan cấp tá của không lực, hay cấp tướng không chừng.</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Nếu tất cả không có những đổi thay hơn ba mươi năm trước, người phụ nữ trong tiệm phở có thể vẫn tha thướt chiều thứ bẩy đi mua quần áo ở Hàng Phong, Tô Châu trên đường Tự Do Sài Gòn, cô S. có thể đã là một nữ giáo sư trung học...</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Họ vẫn giữ nguyên được tư cách đáng mến, đáng nể đó trong công việc làm lương thiện của họ. Ho mang cái<span> </span><i>menu</i><span> </span>lại chờ khách gọi, thỉnh thoảng bình luận vài ba tin tức thời sự, chuyện bầu cử ở nước Mỹ, giá xăng dầu trong tuần, những chuyện khiến cho bàn tay định ngoắc, định búng tay cái chóc để gây chú ý, để gọi thêm ly cà phê tự nhiên khựng lại.</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Không thể vô lễ như vậy. Họ làm một công việc lương thiện, lương lậu không bao nhiêu, bị chủ mè nheo, bị khách khó tính. Đồng ý cũng có những người khó thương. Nhưng cũng có những người rất tử tế.</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Là một người ăn tiệm quanh năm suốt tháng, tôi phải nói lên điều này, và cám ơn những người đã rất tử tế với tôi.</span></span></p></span></span></span></span></span></span></span><div><span><span style="color: black;"><span style="font-family: arial;"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;"><b><p align="center"><span>16</span><span>-5-2008</span></p></b></span></span><span style="color: black;"><span style="color: black;"></span></span></span></span></span><div align="left"><span><span style="color: black;"><span style="font-family: arial;"><p align="center"></p><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;"><b><p align="center"></p><span><p align="center"><i>ÐOẠN CUỐI CỦA CUỐN PHIM</i></p></span></b><p align="LEFT"></p></span></span><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Lâu lắm tôi không đi xem ciné vì không có thì giờ. Mà nếu có thì giờ thì cũng lại thấy nên để làm những việc khác. Cứ đợi cho đến khi phim ra DVD mua về, xem lúc nào cũng được. Ðang xem, cần đứng dậy là đứng dậy tha hồ. Cần xem lại một đoạn nào đó là quay ngược lại tùy thích.</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Nhưng đi ciné có những cái thích của nó. Những cái thích đó thì lại chỉ có thể có trong những lần đi xem ciné hồi còn nhỏ, hồi trốn học đi ciné với mấy người bạn.</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Một trong những người bạn mà tôi hay trốn nhà đi xem ciné là người luôn luôn có mấy trò chàng hay làm trong rạp. Thí dụ gác chân lên ghế phía trước, giả bộ ngáy thật lớn, hay làm ướt rạp trong bóng tối để khi đèn bật lên, ai cũng được thấy giòng nước chẩy ngoằn ngoèo suốt mấy hàng ghế.</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Những chuyện như thế thì có khi chàng làm, có khi không, tùy theo lúc ấy rạp vắng hay đông người. Nhưng có một trò chàng bao giờ cũng làm, đó là vào đoạn cuối của cuốn phim, chàng đứng dậy ra về trước khi chữ FIN hay The End xuất hiện trên màn ảnh.</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Chàng đứng vươn vai, ngó về phía sau, làm giật mình bao nhiêu cặp vẫn còn đang tiếp tục lợi dụng bóng tối và nói lớn: "<i>Về đi … Bố đứng chờ ngoài cửa đấy nhá… Có mà chết đòn bây giờ</i> … <i>Con cái nhà ai mà hư thế này … "</i></span></span></p><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;"><i></i></span></span><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Chúng tôi về theo. Chàng cao lớn nên không bị đánh bao giờ.</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Những chuyện như vậy thoắt một cái đã hơn bốn chục năm, gần nửa thế kỷ.</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Chàng ở lại Việt Nam, không có mặt tại nước Mỹ.</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Chứ nếu chàng ở Mỹ, thì chắc mấy tuần qua, chàng đã mỏi miệng nhắc một người phụ nữ đang hăng hái đi khắp nơi rằng " <i>Hết rồi … Thôi chứ … đi về đi</i> …"</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Nhưng chàng có thành công hay không thì khó biết được.</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Hồi đi xem ciné ở Sài Gòn, chàng rất thành công. Nói là hết phim thì phim hết thật. Nói là phim sắp hết thì trên màn ảnh cũng có cảnh đúng như thế. Ai cũng phải đồng ý là hết phim, đến giờ về nhà.</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Nhưng mấy hôm vừa qua, cũng có những người nói câu nói tương tự của bạn tôi mà vẫn không ăn thua gì cả.</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Mà nào phải người nói câu đó là người dở đâu.</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Ông cũng vai vế lắm trong đảng Dân Chủ, ông là cựu thượng nghị sĩ McGovern, người thân với cả gia đình hai ông bà Clinton. Ông McGovern khuyên bà Hillary Clinton nên chấm dứt việc tranh cử để cùng với ông Obama làm việc, cố gắng đánh bại ông McCain. Rồi thượng nghị sĩ Diane Feinstein cũng nói một câu tương tự, tuy không nói thẳng ra là bà Clinton phải rút lui.</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Cựu thượng nghị sĩ John Edwards không nói ra điều đó mà chỉ tuyên bố ông ủng hộ thượng nghị sĩ Obama.</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Nhưng bà Clinton vẫn tiếp tục nói là sẽ vận động tiếp cho đến đầu tháng 6.</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Bà Hillary Clinton hình như rất dở toán. Làm vài ba con tính là thấy ngay bà không có cách gì thắng được thượng nghị sĩ Obama. Nhưng bà vẫn nói là sẽ tiếp tục.</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Ở những lúc khác, đó là một thái độ can đảm của một người không bỏ cuộc.</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Nhưng trong trường hợp không còn bất cứ một cơ hội hay một hy vọng nào để đánh bại ông Obama mà vẫn cứ nhất định phải tiếp tục tranh cử thì không thể hiểu được.</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Thượng nghị sĩ Hillary Clinton nói là sau khi đại hội đảng Dân Chủ chọn xong đại diện ra tranh cử, thì bà sẽ hợp tác để đánh bại ông McCain.</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Nhưng chờ đến lúc đó, sau bao nhiêu sứt mẻ và rạn vỡ mà bà gây ra cho đảng Dân Chủ thì sự phân hóa sẽ khó mà có thể hàn gắn lại được.</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Và lúc ấy, nếu ông Obama được đảng Dân Chủ chọn, thì sau bao nhiêu tháng đả kích, nói xấu ông Obama, lúc quay lại, nói tốt cho ông, vận động cho ông thì còn ai tin bà nữa.</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Khi ấy bà lại lộ ra là một con người nói láo suốt bao nhiêu lâu nay hay chăng?</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Ngày xưa có nhiều lúc tôi rất bực người bạn đứng lên về sớm không cho xem đoạn cuối phim. Nhưng ngày nay, chắc đảng Dân Chủ rất cần người bạn này của tôi.</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Cần có người thuyết phục bà Clinton rằng <i>the game is over.</i> Xong rồi, xong từ lâu rồi. Về nhà đi chứ.</span></span></p><div><b style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;"><p align="center"><span>18</span><span>-1-2008</span></p></span></b><b style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;"><p align="center"><span><i>MỘT CÁI ÔM</i></span></p></span></b><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Sống quá ¾ đời sống ở những nơi ngoài Việt Nam mà tới nay tôi vẫn chưa thấy thoải mái khi gặp nhau phải ôm nhau một cái. Chẳng phải vì là con cháu cụ Ðồ Chiểu, nhớ cảnh Nguyệt Nga vừa định rời kiệu xuống chào Lục Vân Tiên để cám ơn chàng cứu mạng đã bị chàng cho ngay một câu quê tận mạng dặn đừng đến gần vì nàng là phận gái, ta là phận trai.</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Không đến nỗi dại dột và hậu tiến như thế. Mà đó chỉ là xuống kiệu, chưa nói đến ôm một cái. Nhưng tại bản tính tôi không thích ôm vậy thôi.</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Ai muốn ôm thì cứ việc ôm. Nhưng thân trai này thì nhất định không ào ào chạy tới giang tay ra ôm một cái. Ngay chuyện bắt tay cũng ngại. Tay đàn ông thì sợ chàng vừa từ nhà cầu đi ra, lại cố gắng tiết kiệm nước để bảo vệ nguồn nước, không phí phạm và vì thế không rửa tay. Hay có khi chàng đưa một con cá chết ra cho nắm lấy, lắc lắc vài cái thì còn gì chán cho bằng. Hay cũng có khi người kia nghiến răng bóp cho một cái gẫy tay làm sao sống. Ðó là về phía đàn ông. Phía đàn bà thì cũng có đầy đủ tất cả những lo ngại ở trên nên cứ đến cách một thước, nghiêng cúi xuống một chút, lạy ông, lạy bà, lạy cô, lạy anh, lạy chị là đủ rồi.</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Ôm cũng đã không, nói gì tới chuyện hôn mấy cái như các ông Ả Rập gặp nhau, cứ hôn lấy, hôn để hai bên má hàng năm, sáu lần là ít.</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Ðã cẩn thận như thế mà vẫn không thoát được bị ôm, bị hôn thì có khổ cho cái thân già này không.</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Tuần qua, một cái ôm, và hai cái hôn phớt trên má đã giúp cho 2 triệu 7 trăm 89 ngàn 327 con vi khuẩn cúm nhẩy cái bốp từ một xướng ngôn viên chương trình Hoa ngữ đài truyền hình LA-18 sang người đàn ông Việt Nam già và vô hại này.</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Ðã biết thân biết phận mà vẫn không yên thân. Càng nhận là già, xấu trai và vô hại, thì người phụ nữ này càng tìm cách để chứng minh (?) ngược lại.</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Cứ gặp là ôm hôn cái đã. Ngày thường thì kệ cô. Thôi thì muốn làm gì cái thân già này cũng được. Nhưng tuần qua, sau cái ôm hôn của Juliette Zhou, buổi tối về, cái cổ họng bắt đầu đau sau hơn một chục cái hắt hơi khiến mấy con chó hàng xóm sợ chết khiếp. Trời đất ơi, sao không mang cho đóa quỳnh để thắc mắc quỳnh thơm hay môi em thơm, mà lại tặng nhau 2 triệu 7 trăm 89 ngàn 327 con vi khuẩn cúm để chúng nó chạy sang cái cơ thể bèo nhèo này ở chơi vài bữa mới là ác.</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Tống liền mấy viên Tylenol chặn trước. Nhưng nỗ lực phòng bệnh hơn chữa bệnh đã vô ích. Mấy triệu con hồi trưa đến tối chắc bọn chúng đã tiến vào được rất nhiều nơi trong người rồi còn chi. Hai viên Tylenol thì ăn thua gì. Bọn vi khuẩn khốn nạn và mất dậy đã xông vào các xoang phổi, dọn dẹp phòng ốc, giường chiếu để chúng ngủ lại chơi, phá phách vài bữa nên Tylenol, NyQuil, Bayer chỉ là chọc cho chúng giận mà thôi.</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Tại sao cái thang máy hồi trưa đã đông, cô đồng nghiệp này còn nhẩy vào làm gì. Tại sao lại phải đứng sát vào nhau như thế? Tại sao lại mùi Madame Rochas cứ bay lung tung lên như vậy? Tại sao bọn vi trùng mất dậy lại cứ theo cái mùi ấy chui vào phổi làm hại dân lành thế này?</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Nếu có cách nào mang trả tất cả mấy thứ ấy lại cho cô xướng ngôn chương trình L.A. Tea Time được ngay trong đêm hôm ấy thì cũng nhất định cũng phải làm.</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Không thể ngu ngốc như Trương Ngọc Phượng bị bệnh phong tình sau khi ngủ với Mao Trạch Ðông mà cứ nhẩy tưng lên, mừng rỡ vì được những con vi trùng phong tình từ người Mao Chủ Tịch chạy sang.</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Cúm của ai truyền sang thì cũng phải điên tiết lên chứ ngồi đó mà tưởng tượng ra vi khuẩn cúm của Juliette Zhou dịu dàng, dễ mến hơn vi trùng của một ông <i>homeless </i>chẳng hạn.</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Qua một đêm mất ngủ vì căm hờn cái ôm và cái hôn trên hai má ở cửa thang máy trưa hôm trước thì sáng hôm sau, chân tay bắt đầu rũ liệt, miệng đắng, cổ họng dau rát, nhìn trong gương chỉ thấy một cái bóng thiểu não, xấu ơi là xấu, nhận không ra.</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Cúm thật chứ không đùa nữa. Hơn mười năm nay, năm nào cũng chích ngừa mà có ăn thua gì đâu. Ai mà ngờ được là những con cúm của một người trông mặt mũi như thế mà dữ hết biết.</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Nhưng làm được gì bây giờ, oán hận kẻ tặng mình hơn hai triệu con cúm mất dậy đó cũng không giúp đẩy được bệnh cúm đi.</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Thì lâu lâu cũng phải để cho cơ thể thế này thế nọ một chút chứ. Bèn ngồi dậy, bắt chước ông Mai Thảo:</span></span></p><i><p align="center" style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Mỗi lần cơ thể gây thành chuyện<br /></span></p></i><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Thế là thăm hỏi lục phủ ngũ tạng, dỗ dành nó ráng chịu mệt thêm vài bữa, mấy con cúm khốn nạn đó ghé chơi rồi chúng cũng đi chứ có phải viêm gan, ung thư gì đâu mà bảo là ở lại lâu. Hứa với mấy cái bắp thịt, mấy khớp xương là một tuần sẽ tống hết mấy con cúm mất dậy đi, để chúng ta bình thường trở lại.</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Và vì thế, lại không thấy giận người tặng cho trận cúm nữa. Nhưng nhất định lần tới, hễ ai đang sụt sịt mà có đẹp như Diana thì cũng sẽ nhất định hét lên câu của Lục Vân Tiên, tuốt gươm ra tử thủ, nhất định không cho đến gần thêm một bước nữa.</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Không ôm, không hôn, không bắt tay gì hết.</span></span></p><b><p align="center"><i><span style="background-color: white; font-size: medium;">TÀNG HÌNH</span></i></p></b><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Một trong nhũng ước mơ của nhiều người có thể là khả năng tàng hình, tự nhiên biến mất, không ai còn nhìn thấy nữa. Phi cơ F-117, phi cơ B-2 cánh dơi của không quân Mỹ đều dã làm được điều đó. Ít nhất là trên màn hình <i>radar.</i> Hệ thống <i>radar</i> của địch không phát hiện ra được thì tha hồ làm mưa làm gió trên trời, coi phòng không địch như không có vì phòng không địch mù mắt, không nhìn thấy làm sao mà bắn.</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Giờ học trong lớp mà có được khả năng này thì không bao giờ sợ bị thầy giáo, cô giáo chỉ mặt gọi lên bảng đọc bài hay giải bài tập. Ði chơi khuya một chút về, lỉnh lên phòng, không bị bố cầm roi mây chận ở cửa thì còn gì hạnh phúc hơn.</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Lớn lên, lén vào nhà sau một, hai giờ sáng mà mẹ cháu không thấy thì còn gì tuyệt cho bằng.</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Nhưng tiếc một điều là khả năng tàng hình ấy đến nay vẫn là do người khác làm cho mình chứ tự mình thì vẫn chưa làm được.</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Vẫn không biến mất được trong những lúc cần phải biến đi. Thế nên vẫn bị người ngồi sau vài hàng ghế nhìn thấy, bắt quả tang trốn học đi ciné, về nhà sớm nói là đi học cũng vẫn không được. Ở Mỹ thì bài <i>Sad Movies</i> cũng bầy ra một hoàn cảnh khốn khổ như thế. Chàng nói chàng bận đi làm, nàng đi <i>ciné </i>một mình. Phim vừa bắt đầu chiếu thì chàng đi vào với một chị. Hai đứa không nhìn thấy nàng, ngồi xuống hôn nhau thế là nàng khóc ré lên bỏ về nhà. Lúc ấy mà tàng hình được thì đã không có bài <i>Sad Movies</i> cho các ca sĩ <i>country music</i> khóc mùi mẫn, hát nghẹn ngào.</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Lúc cần biến thì không biến đi. Lúc không cần thì cứ biến mất tiêu mất tích.</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Như lúc ngồi xem TV, vợ con về nhà, đi ra đi vào không thèm ngó lấy một cái chẳng hạn. Nhiều ông bố đã đau khổ than thở bao nhiêu lâu nay, nói là mình đã biến thành tấm kính trong suốt, không ai nhìn thấy lúc nào không hay. Trong khi các họat động của chính phủ, nhất là chính phủ nước ta thì chẳng bao giờ <i>transparent </i>như ở các nước khác.</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Những ai không tin vào khả năng làm cho người khác biến mất thì chỉ cần ghé vào một hai tiệm ăn Việt Nam ở Little Sài Gòn là thấy ngay.</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Thực khách sẽ khám phá ra khả năng tàng hình của mình ít ra là trong hai hay ba lần trong thời gian ngồi tại quán.</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Lần thứ nhất là sau khi ngồi vào bàn và được quăng cho tấm <i>menu.</i> Chưa đọc xong tấm <i>menu,</i> có khi chỉ đọc được chừng năm, bẩy hàng thì đã có người đứng cạnh hỏi <i>"ó đơ"</i> gì. Xin cho được vài phút để hỏi ý kiến cái dạ dầy thì người ấy liền biến mất. Mấy phút sau, thực khách muốn gọi món ăn thì người ấy không thấy đâu hết. Thấy một người đi thơ thẩn tay cầm cuốn sổ lấy <i>"ó đơ"</i> thì không sao gây được sự chú ý của chàng hay nàng. Giơ tay, vẫy tay, cầm tờ <i>menu</i> lên vẫy. Vẫn không được. Lạ một điều là mấy lần, mắt của những người này quét ngang về phía khách ngồi, nhưng tất cả đều vẫn không nhìn thấy những cái vẫy tay tuyệt vọng. Các ông, các bà ngó qua rồi hướng tầm mắt về phía khác, nhất định không ngó về phía bạn một giây.</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Mà nào phải khách đang rên rỉ <i>đừng nhìn anh nữa em ơi, hương trinh đã phai rồi</i> đâu mà người ấy lại nỡ làm ngơ như thế. Các ông các bà có phân vân, băn khoăn không biết bầu cho Hillary hay Obama thì cũng còn mấy tháng nữa để quyết định. Vậy mà vẫn như tựa đề bài hát <i>sao chưa thấy hồi âm </i>làm nản lòng khách tới, bực mình khách đi như thế này.</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Nhưng rồi cuối cùng thì ông Trời cũng ngó lại. Gọi được mấy món. Ðang ăn thì thấy thiếu trái ớt. Chai dầu gió xanh Heinekein gọi vẫn chưa thấy tăm hơi đâu. Lại <i>vẫy tay chào buồn Charlie</i> mà Charlie vẫn tỉnh queo không thèm ngó lại. Gọi mãi được quả ớt và chai Heinekein. Lại thiếu cái ly mặc dù đã dặn là xin cái ly không đá vì đã chán chuyện tu (?) lắm rồi. Mãi rồi cũng kéo được sự chú ý của một vị cứu tinh, và có được cái ly không đá cho chai dầu gió xanh.</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Ðoạn tàng hình cuối cùng thì dễ giải quyết hơn. Quơ tay không thấy ngó lại, thì đứng dậy, thân chinh đi trả tiền nếu chủ tiệm nhìn thấy và ra quầy tính tiền sau khi bỏ ngang câu chuyện rất hấp dẫn trong bếp. Người thu tiền vừa bấm máy, vừa ngoái vào trong bếp để kể nốt chuyện cục hột soàn. Khách trả tiền lại tàng hình biến mất. Mấy đồng bạc được bàn tay hờ hững đưa ra, nàng vẫn ra rả nói tiếp câu chuyện với người trong bếp.</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Khách bỏ tiền vào túi, quay đi. Vẫn không một câu nào của chủ tiệm. Thí dụ một câu cám ơn chẳng hạn.</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Vì khách đã tàng hình mấy lần trong tiệm thì còn thấy được ai mà cám ơn nữa.</span></span></p></div></span></span></span><div><span><span style="color: black;"><span style="font-family: arial;"><span><b style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;"><p align="center">18-7-2008</p></span></b></span><span><span style="color: black;"><span lang="EN"><span style="color: black;"></span></span></span></span></span></span></span><div align="left"><span><span style="color: black;"><span style="font-family: arial;"><p align="center"></p><b><span style="background-color: white; font-size: medium;"><p align="center"></p></span></b><span><p align="LEFT"></p><b style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;"><p align="LEFT"></p></span></b><span><b><span style="font-size: medium;"><p align="center"><i style="background-color: white;">TIPS</i></p></span></b><p align="LEFT"></p><span><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">TIPS trong tiếng Anh, theo một cách giải thích, là những chữ viết tắt của <i>TO INSURE PROMPT SERVICES.</i></span></span></p><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;"><i></i></span></span><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Nguyên là ngày xưa, cách đây khoảng hai ba trăm năm, trong những quán rượu, quán ăn hồi ấy của nước Anh, trên quầy của nhà hàng thường có một chiếc hũ nhỏ với mảnh giấy viết mấy chữ vừa kể để khách bỏ vài đồng tiền thưởng cho nhân viên làm việc cho nhà hàng, để bảo đảm đươc phục vụ nhanh chóng, như dịch nguyên văn mấy chữ viết trong mảnh giấy dán trên cái hũ.</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Như vậy, <i>tips </i>là tiền thưởng của khách bỏ vào trong hũ để các nhân viên phục vụ trông thấy mà nhanh nhẹn lên trong bếp, hay cũng để thấy vui sau khi phục vụ khách rồi được khách thưởng. <i>To Insure Prompt Services</i> là như thế.</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Người Pháp có một cách nói khác khi để lại chút tiền trên bàn khi ăn xong và ra về. Số tiền ấy gọi là để cho người phục vụ khách uống ly cà phê, hay chai bia. <i>Pour boire.</i> Nhưng lẽ dĩ nhiên, đem số tiền nhỏ ấy để làm bất cứ gì khác thì cũng không có khách nào phản đối. Ðó là một cách nói lịch sự.</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Chữ <i>pour boire</i> sống qua được bao nhiêu năm ở Việt Nam cho đến sau năm 1975 thì nó bị làm cho ngắn lại như nhiều tiếng khác mà chúng ta đã thấy ở Việt Nam để thành tiền <i>boa.</i></span></span></p><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;"><i></i></span></span><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Không có một thứ luật rõ ràng nào về số tiền chúng ta bỏ lại. Nhưng thường trước kia thì là 10%. Ngày nay, là 15% hay có thể hơn nữa.</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Ðể lại 10% nay được coi là quá ít. Ngay cả 15% cũng có khi là quá ít. Thí dụ ly cà phê 5 đô la, bỏ lại 50 xu thì quá ít đã đành. Nhưng bỏ lại 15% thì lại cũng vẫn là quá ít. 15% của 5 đô la là 75 xu. Thôi thì để lại 2 đồng coi bộ có vẻ hợp lý hơn.</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Là người không bao giờ biết làm bất cứ gì trong cái bếp, tôi phải đối phó với chuyện <i>tips</i> thường xuyên khi đi ăn ở ngoài.</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Ðể lại bao nhiêu là đủ, sau một bữa ăn với vài ba người bạn chén đĩa đầy một bàn, vỏ chai ngổn ngang trên bàn dưới đất? Những lần như thế, 15% chắc không đủ, nhất là trong khi ăn, người đòi thêm ly đá, người nhờ lấy cho đôi đũa mới, hay thắp cho mấy ngọn nến trên cái bánh sinh nhật, lại hát bài <i>Happy Birthday</i> cho ông bà khách ngồi trong bàn vân vân. Ðể lại 20% thì thấy đỡ ngượng hơn, nhất là khi mấy người phục vụ còn thưa chú, thưa bác khi đưa ra cửa nữa.</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Vậy nên chuyện <i>tips</i> thì không thể cứ nhất định là phải 10% hay 15% hay 20% được. Một vài tiệm ăn ở đây, theo một bài báo cho biết, không bao giờ chia tiền <i>tips </i>cho các nhân viên. Như vậy, khách muốn tỏ bầy đôi ba câu cám ơn về cách phục vụ chu đáo, thì người giúp việc mà khách rất hài lòng lại không hề được sự cám ơn ấy. Sử ân cần, tử tế của họ không hề được một chút gì đền lại vì chủ tiệm bỏ túi hết những đồng tiền <i>tips.</i></span></span></p><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;"><i></i></span></span><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Trong khi những tiệm khác thì trả cho nhân viên một số tiền rất nhỏ như không hề biết mức lương tối thiểu ở nước Mỹ là thế nào và cộng thêm tiền <i>tips</i> để mặc sức xoay sở bên ngoài.</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Trong trường hợp sau, người nhân viên nhờ gần như hoàn toàn vào tiền<i> tips</i> của khách cho. Nhớ lại hồi mấy đứa con khi còn đi học đã có những lần phải làm trong nhà hàng để kiếm thêm tiền, thì lại bỏ thêm vài ba đồng nữa. Trước đây chúng nó cũng nhờ tiền <i>tips </i>đấy chứ. Chắc đã phải có nhiều người tử tế với chúng nên chúng mới có tiền mua cái này cái nọ. Vậy thì bây giờ phải tử tế với con của những người khác.</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Thế là lại phải bỏ thêm mấy đồng nữa.</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Nhưng ở một hai tiệm trong vùng Little Saigon, nhà hàng tính luôn tiền <i>tips</i> vào hóa đơn nếu số khách trên 5 hay 6 người. Ô hay,<i> tips</i> bày giờ trở thành bắt buộc rồi hay sao? Mở cái quán ra, chủ quán phải lo thuê người dọn dẹp và làm việc trong quán chứ. Ðâu phải khách đông là khách phải lo trả tiền dọn dẹp bàn ăn, xếp lại ghế, bưng thức ăn ra đâu?</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Trong khi <i>service </i>thì rất là tệ hại. Chờ thì lâu, bưng thức ăn ra thì ngón tay thọc vào trong lòng đĩa, cầm cái ly thì cầm ngay vào miệng ly. <i>Service</i> như vậy mà bắt khách trả hết hộ cho nhà hàng hay sao?</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;"><i>Tips</i> là cách để cho người phục vụ biết là khách hài lòng hay không hài lòng với dịch vụ của tiệm. Khách không thể bị bắt buộc trả luôn khoản<i> tips</i> cho nhà hàng. Mà biết khoản <i>tips</i> đó có đến tay các nhân viên không.</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Rồi khi trả bằng thẻ ngân hàng, gần như bao giờ ở hàng cuối cũng có ghi thêm phần <i>tips</i> của khách để khách tự ý viết vào. Gặp như vậy thì phải gạch bỏ ngay cái hàng đó, viết hai con zero tổ chảng vào, rồi trở lại bàn, bỏ lại <i>tips</i> bằng tiền mặt.</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Làm như thế, ít nhất những nhân viên rất tử tế với khách trong bữa ăn cũng nhìn thấy sự ân cần của mình có người nhận ra và đáp lại.</span></span></p></span></span></span></span></span></span><div><span><span style="color: black;"><span style="font-family: arial;"><span><b style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;"><p align="center">19-9-2008</p></span></b></span><span><span style="color: black;"><span lang="EN"><span style="color: black;"></span></span></span></span></span></span></span><div align="left"><span><span style="color: black;"><span style="font-family: arial;"><p align="center"></p><b><span style="background-color: white; font-size: medium;"><p align="center"></p></span></b><span><p align="LEFT"></p><b style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;"><p align="LEFT"></p></span></b><span><p align="LEFT"></p><span style="color: black;"><span><b><span style="font-size: medium;"><p align="center"><i style="background-color: white;">THE SECOND DUDE</i></p></span></b><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Vào lúc thượng nghị sĩ Hillary Clinton đang đà thắng thế, người ta nghĩ bà có thể trở thành nữ tổng thống đầu tiên của Hoa kỳ.</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Và nhiều người nghĩ đến hình ảnh của ông Clinton trở lại tòa Bạch Ốc, không trong cương vị tổng thống nữa, mà là phu quân của tổng thống.</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Vợ của tổng thống là đệ nhất phu nhân. Ðệ nhất phu nhân, trong trường hợp Hoa kỳ, là danh xưng không chính thức của nữ chủ nhân tòa Bạch Ốc.</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Vì các phụ nữ này thường là vợ của tổng thống đương nhiệm nên lập tức đệ nhất phu nhân được hiểu là vợ của tổng thống. Nhưng khi tổng thống góa vợ hay độc thân, hay phu nhân của tổng thống vì sức khỏe hay vì một lý do nào khác, không làm được công việc tiếp khách, gặp gỡ những người đến thăm Hoa kỳ, thủ đô hay tòa Bạch Ốc, thì những công việc đó do một phụ nữ trong gia đình tổng thống hay một người bạn của ông đảm trách như lịch sử Mỹ đã ghi lại.</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Nếu thượng nghị sĩ Hillary Clinton đắc cử tổng thống, thì ông Clinton sẽ là gì, sẽ được nhắc đến bằng danh từ gì?</span></span></p><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;"><i></i></span></span><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;"><i>First husband</i> chăng? Chắc là không. Danh từ này có thể gây hiểu lầm khi người nghe tưởng là chồng đầu tiên của nữ tổng thống.</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Danh tù <i>First Gentleman</i> có lẽ đúng hơn. <i>First Lady</i> là đệ nhất phu nhân thì <i>First Gentleman</i> là đệ nhất phu quân.</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Trong trường hợp nước Anh, Quận Công Edinburgh, hay hoàng tế Philip là chồng của nữ hoàng Anh Elizabeth đệ Nhị. Anh hoàng George đệ Lục phong cho đại tá hải quân Philip Mountbatten làm quận công Edinburgh năm 1947 trước khi ông thành hôn với công chúa Elizabeth ngày hôm sau.</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Hoàng tế Philip ở nhà, hay rõ hơn, trong cung, thì là chồng của nữ hoàng, nhưng ra khỏi cửa, thì bao giờ cũng đi sau nữ hoàng 1 bước, tay chắp sau lưng, cũng như hoàng tử Albert, chồng của nữ hoàng Victoria. Những ý kiến độc ác và hài hước thường gọi những ông chồng này là <i>sperm donor</i>, những người cung cấp tinh trùng cho hai bà hoàng để một bà, Victoria có 9 con, một bà, nữ hoàng Elizabeth có 4 con.</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Công nương Diana cũng bị báo chí gọi là <i>egg donor</i>, một người cung cấp trứng cho hoàng gia Anh.</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Ông Clinton là đệ nhất phu quân. Thôi thì cũng được. Cách gọi ấy chắc không làm ông buồn phiền gì. Bề gì trước đây 8 năm, ông cũng đã là tổng thống. Nay có xuống làm đệ nhat phu quân thì cũng chẳng bớt oai đi chút nào.</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Bây giờ có một chuyện hơi khác nhưng lại rất có thể xẩy ra. Nếu liên danh McCain Palin đắc cử, ông McCain lên làm tổng thống thì đệ nhất phu nhân sẽ là Cindy McCain.</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Nhưng lần đầu tiên, nước Mỹ có nữ phó tổng thống. Ông Todd Palin, phu quân của nữ thống đốc Sarah Palin sẽ có một cuộc đời hoàn toàn mới.</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Cứ theo tên gọi, ông là một lương phu, một người chồng tốt của bà Palin. Tên là Todd thì là chồng tốt chứ còn gì nữa.</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Bà Sarah sau khi đắc cử thống đốc Alaska cách đây gần hai năm, ông chồng của bà quyết định bỏ việc để ở nhà làm <i>Mister Mom</i> giữ con cho vợ. Trong một phóng sự truyền hình của đài Fox Television, người ta thấy bà Palin vùa cột tóc cho con gái út, vừa trả lời hai ba cú điện thoại. Ông chồng cũng ở trong bếp lo ăn sáng cho con.</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Vì chức thống đốc là chức cao nhất của tiểu bang nên ông Todd Palin được báo chí gọi là <i>First Gentleman</i>. Nhưng chữ này không đưọc dùng nhiều bằng chữ <i>First Dude.</i></span></span></p><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;"><i></i></span></span><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;"><i>Dude</i> là một danh từ lóng trong tiếng Mỹ dùng dể gọi một cách thân mật một người đàn ông. Nhưng cũng có một số người bị gọi là <i>dude</i> thì không vui, coi đó là một danh từ bất kính.</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Danh từ<i> dude</i> đang càng ngày càng được dùng nhiều hơn.</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Ông Todd Palin là <i>First Dude</i> của tiểu bang Alaska.</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Nhưng cuối năm nay, nếu bà Sarah Palin trở thành nhân vật số hai của Hoa kỳ, thì danh xưng <i>First Dude</i> hay <i>First Gentleman </i>sẽ không còn có thể dùng cho ông nữa.</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Mẹ cháu không còn là nhân vật số 1 thì bố cháu làm sao tiếp tục là đệ nhất phu quân được.</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Chồng của phó tổng thống thì phải là <i>Second Gentleman</i> chứ. Hay nếu không thì cũng sẽ phải là <i>Second Dude.</i></span></span></p><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;"><i></i></span></span><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Thế là vợ thì lên chức trong khi chồng lại xuống chức.</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Nhìn chung quanh, có thể ông Todd Palin sẽ tự hỏi không biết làm ông số một của bà số hai oai hay là ông số hai của bà số một là oai, như người ta vẫn nói vài ba chục năm trước, thà làm bà bé của ông lớn còn hơn làm bà lớn của ông bé, hay cũng có khi là thà làm bà lớn của ông bé còn hơn làm bà bé của ông lớn.</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Thà làm đệ nhị phu quân Hoa kỳ còn hơn là làm đệ nhất phu nhân Alaska, thà làm đệ nhất phu quân Alaska còn hơn làm đệ nhị phu nhân Hoa kỳ... thôi rắc rối quá.</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Cứ miễn là buổi tối, về nhà, ngay như nữ hoàng Victoria quyền uy là như thế mà vẫn phải thỏ thẻ ngọt sớt với Albert là được rồi.</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Không thì làm sao có tới 9 hoàng tử và công chúa?</span></span></p></span></span></span></span></span></span></span><div><span><span style="color: black;"><span style="font-family: arial;"><span><b style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;"><p align="center">20-6-2008</p></span></b></span><span><span style="color: black;"><span lang="EN"><span style="color: black;"></span></span></span></span></span></span></span><div align="left"><span><span style="color: black;"><span style="font-family: arial;"><p align="center"></p><b><span style="background-color: white; font-size: medium;"><p align="center"></p></span></b><span><p align="LEFT"></p><b style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;"><p align="LEFT"></p></span></b><span><b><span style="font-size: medium;"><p align="center"><i style="background-color: white;">CHIẾC VESPA</i></p></span></b><span><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Bức ảnh chụp cảnh ở một cây xăng. Chiếc xe hai bánh mầu xanh đang được một người đàn ông đổ xăng vào bình. Chiếc yên xe được lật ngược lên. Ðã có đến hơn ba mươi năm, tôi không thấy nó gần, ngồi lèn nó, cầm lấy cái ghi đông, vặn cái tay ga, bóp thử cái thắng ở bên phải và thử xoay cái tay sang số ở bên trái, nhưng tôi vẫn nhận ngay ra nó. Nó là chiếc Vespa. Mấy chục năm trước, khi còn ở Việt Nam, tôi không thích nó lắm. Nó được o bế nhiều hơn những chiếc Lambreta như chiếc tôi có.</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Những chiếc Vespa, đối với những người đi Lambretta như tôi, nó bao giờ cũng có cái vẻ đĩ thõa.</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Có phải vì nó có cái nét nhóng nhảnh hơn những cái Lambretta của chúng tôi không. Nhưng nó quả có cái vẻ của một người phụ nữ sexy. Hai cái hông tròn, nở. Trong khi những chiếc Lambretta thì hông, sườn lép kẹp, thẳng đuỗn.</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Chính cái hông tròn và nở của nó khiến cho những người ngồi sau, người được chở đi bao giờ cũng phải như ngả về phía trước, không thể không ôm lấy lưng người lái. Trong khi những người ngồi sau những chiếc Lambretta bao giờ cũng ngồi thẳng, không ngả vào người ngồi trước. Hai bên hông của những chiếc Lambretta cũng có chỗ để gác chân nên những người ngồi sau luôn luôn có chỗ để gác những đôi giầy cao gót.</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Vì thế, cái sườn bên trái của những chiếc Lambretta bao giờ cũng sứt sát vì những chiếc gót giầy đó. Nhưng chủ của những chiếc Lambretta không bao giờ lấy làm phiền về chuyện đó. Những vết sứt sát đó là những vết chiến thương của những người vào sinh ra tử (?). Vậy thì phiền hà mà làm gì.</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Cái Vespa để cạnh cái Lambretta trông như một phụ nữ tỉnh thành, tối tân, quần áo điệu bộ, son phấn thơm lừng trong khi những chiếc Lambretta thì như những cô giáo tỉnh nhỏ, son phấn một chút thôi, dáng điệu đứng đắn hiền lành.</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Vespa tiếng Ý là con ong. Nhìn từ trên xuống trông nó giống con ong thật. Cái yên là điểm thắt lại, hai cái má bầu ra là cái bụng con ong. Chiếc Lambretta thì thẳng đuột một đường.</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Bức hình của Yahoo! chụp người đàn ông đang đổ xăng cho nó. Thời buổi xăng vàng nhớt bạc đã lại làm cho chiếc Vespa hấp dẫn trở lại. Người ta bỏ nó một thời để, nếu không chạy theo những chiếc xe hơi, thì cũng là để theo những chiếc mô tô kiểu hùng hổ, du côn lúc nào cũng như đang lao về phía trước.</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Những chiếc mô tô được đặt cho cái hỗn danh là <i>street rocket</i>, những chiếc hỏa tiễn của đường phố nổ thì ầm ầm, bánh trước bánh sau to như những bánh xe hơi, tiếng nổ thì gầm thét gào rú không có được một chút văn minh nào.</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Những người ngồi đằng trước đằng sau đều xấu cả. Những chiếc nón an toàn không cách nào bầy ra được những mái tóc những khuôn mặt của những người ngồi sau những chiếc Vespa và nhữõng chiếc Lambretta của tuổi trẻ chúng tôi.</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Bức hình chụp cảnh ở cây xăng là một bức ảnh rất ngậm ngùi. Nó làm nhớ lại những con đường có bóng mát, những trái sao rơi trong những cơn gió, những mặt đường mùa nóng chẩy ra dính dưới bánh xe, mùi nhựa đường, tiếng nổ nhẹ nhàng của nó, tà áo phía sau, những con mưa thình lình đổ xuống, mùi mái tóc phả lên phía trước. Bàn tay đặt trên lưng, tiếng nói thật khẽ thoảng trong gió.</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Những chiếc Vespa, những chiếc Lammbretta mà chúng ta bỏ lại giờ chúng đâu mất rồi? Mấy năm sau ngày rời Sài Gòn, thỉnh thoảng trong những bức ảnh chụp đường phố Hà Nội lại thoáng thấy vài ba chiếc. Có chiếc Lambretta của tôi trong những chiếc xe ấy không?</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Người ngồi lên nó là ai? Người ngồi sau có đôi giầy cao gót nào không, hay chỉ là những chiếc dép làm bằng lốp xe ô tô cả rồi?</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Ở đây thỉnh thoảng cũng thấy vài ba chiếc scooter chạy lạc lõng. Người lại chúng cũng đầu đội mũ an toàn, chỗ bánh secours gắn một cái thùng nhỏ để chở mấy thứ. Không hề là cái cặp sách đặt trên chiếc vè, gác chân lên. Không hề là một chiếc yên liền với sợi giây quai vắt ngang bị kín đáo cắt đi để người ngồi sau không còn bất cứ một cái gì để vịn vào ngoại trừ cái lưng của người ngồi trước.</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Bức hình chụp chiếc Vespa tại trạm xăng có thể là hình ảnh đẹp nhất từ mấy ngày hôm nay, khi giá xăng lên quá con số 4.</span></span></p><i><p align="center" style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Chàng ơi phụ thiếp làm chi<br /></span></p></i><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Chiếc Vespa xanh ở trạm xăng là bát cơm nguội lúc lòng thì đói và 1 thùng dầu thô sắp lên thành 150 đô la vào cuối tháng này.</span></span></p></span></span></span></span></span></span><div><span><span style="color: black;"><span style="font-family: arial;"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;"><b><p align="center"><span>21-3-2008</span></p></b></span></span><span style="color: black;"><span style="color: black;"></span></span></span></span></span><div align="left"><span><span style="color: black;"><span style="font-family: arial;"><span style="font-size: medium;"><i><b><p align="CENTER" style="background-color: white;">HOW ARE YOU?</p></b></i></span><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Như rất nhiều vị đang cầm tờ báo, tiếng Anh không phải là ngôn ngữ mẹ đẻ của người viết bài này. Mãi đến năm 11 tuổi, người viết mới học bài học Anh ngữ đầu tiên.</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Ðã hơn nửa thế kỷ nhưng tôi vẫn còn nhớ bài học đầu tiên ấy.</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Bài đầu tiên là một câu chào hỏi. Về sau, tôi thấy là không chỉ cuốn <i>Anglais Vivant</i> là dùng câu chào hỏi để vỡ lòng cho những người học Anh ngữ. Mà luôn cả những bộ đĩa dậy tiếng Anh như <i>Linguaphone, Assimil</i>, và những bộ sách dậy tiếng Anh khác như <i>Direct Method, English For Today, Let’s Learn English, Life With The Taylors</i> đều dậy những người học tiếng Anh bằng câu chào đó.</span></span></p><i><p align="LEFT" style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">How are you? I am fine, Thank you. And you?</span></p></i><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Ngay trong ngày đầu, chúng ta đã được dậy và thuộc câu chào đó, và chúng ta vẫn tiếp tục dùng nó cho đến ngày hôm nay.</span></span></p><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;"><i></i></span></span><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;"><i>How are you?</i> thực ra không còn có nghĩa là ông bà, anh chị, cô chú có mạnh không? Nó chỉ là một câu chào. Ít có ai cầm lấy tay người vừa nói với mình câu ấy mà đứng lại kể lể về sức khỏe, về đời sống, công việc, gia đình bao giờ.</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Chẳng thế mà đã có một người nói rằng sau câu <i>How are you</i>? mà phía bên kia kể lể ngọn ngành, khai rõ hết về tình trạng sức khỏe, tài chính, tình cảm của mình thì ông ta, bà ta, đương sự hẳn là một người nếu không vô duyên thì cũng không bình thường.</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Hơn nữa, đã chắc gì phía người nói câu ấy thực sự muốn biết về mình tới mức phải trình bầy, đầu cua tai nheo về mọi chuyện của mình.</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Có lẽ tiếng Anh nên thay câu <i>How are you? </i>bằng một câu khác hay một tiếng khác.</span></span></p><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;"><i></i></span></span><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;"><i>Hi</i> chẳng hạn. <i>Hi </i>không hề được dùng để thăm hỏi phía bên kia. Cũng như <i>salut </i>trong tiếng Pháp. <i>Salut </i>chỉ là chào. Không hỏi gì thêm cả.</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Trong mùa bầu cử, người ta đã thấy nhiều lần các ứng cử viên gặp nhau, chào nhau trước khi lên diễn đàn tranh luận với nhau. Hai bên bắt tay, chào hỏi nhau một câu, rồi chỉ ít phút sau là bao nhiêu đòn độc, bao nhiêu chưởng tung ra, bom đạn bay mù mịt.</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Tranh luận xong, hai bên lại bắt tay nhau, cười với nhau rồi ra về.</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Ra về và nghĩ những mưu chước khác để đánh nhau trong lần tranh luận tới.</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Hệt như hai võ sĩ, quần thảo nhau không còn nhẹ tay nhau một chút gì. Hễ thấy được chỗ nhược của đối phương là nhắm đánh một cách tàn bạo.</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Trận đánh kết thúc, hai người võ sĩ lại ôm nhau cho đúng tinh thần thể thao, anh hùng mã thượng.</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Nhưng bao nhiêu người đưa tay ra ôm người vừa đấm rách mắt, sưng mặt, chẩy máu mũi mình thục sự yêu mến mình?</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Chắc không bao nhiêu.</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Như mới đây, bà Clinton gọi điện thoại mừng ông Obama sau khi ông Obama thắng liên tiếp 11 tiểu bang.</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Bà Hillary Clinton nói rằng bà đã điện thoại để chúc mừng ông Obama. Chúc mừng cái gì? Chúc mừng vừa đánh bại mình một cách thê thảm ư? Tôi không tin là như vậy. Chúng ta chỉ là những người thường, đầy đủ mọi thứ tình cảm yêu thương, thù hận. Người vừa đánh bại mình thê thảm thì không cách gì mà chân thành mừng thắng lợi của ông ta. Và quả là như thế, ngay mấy hôm sau, phía bà Clinton lại ra đòn trở lại nhắm vào ông Obama. Phe ông Obama thì cũng không vừa. Một cố vấn cho ông gọi bà Clinton là một con quỉ. Người phụ tá này phải từ chức. Rồi bà Ferraro, một cựu dân biểu ủng hộ bà Clinton hết mình cũng quay ra nói một câu khá nặng về con người của ông Obama khiến sau đó, bà Clinton phải xin lỗi và bà Ferraro phải từ chức.</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Hai hôm trước đây, ông Obama và bà Clinton lại gặp nhau ở quốc hội. Hai người tiến lại bắt tay nhau. Không biết họ nói gì với nhau. Liệu hai bên có nói với nhau rằng chờ đấy, lần tới sẽ biết tay nhau hay không.</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Nhưng thế giới chúng ta sống là thế giới văn minh và lịch sự nên mới có những cái bắt tay đó, và mới có những cú điện thoại gọi chúc mừng nhau như thế, thay vì đôi ba câu nói thật lòng nhau ra.</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Cũng chắc hai người không nói với nhau những câu thông thường khác như thật vui mừng khi gặp ông hay bà. <i>I am glad to see you</i>.</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Vui mừng cái nỗi gì để mỗi khi thấy sơ hở của nhau là bao nhiêu võ khí chiến lược lợi hại lôi ra đánh nhau cho hết tình hết nghĩa.</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Ông thì nói bà không phải là người đáng tin. Bà thì nói ông không có kinh nghiệm.</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Nhìn mấy bức ảnh chụp ba người ở thượng viện, ông McCain, ông Obama, bà Clinton, người ta thấy cả ba đều cười rất to mà trong lòng thì chẳng ai muốn bầy ra những nụ cười đó cả.</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Nhưng câu <i>How are you, I am fine, I am glad to see you</i> vẫn tiếp tục làm khó chịu một số người.</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Vì nó chẳng thật được chút nào cả.</span></span></p></span></span></span><div><span><span style="color: black;"><span style="font-family: arial;"><b style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;"><p align="center"><span>22</span><span>-2-2008</span></p></span></b><span style="color: black;"><span style="color: black;"></span></span></span></span></span><div><span><span style="color: black;"><span style="font-family: arial;"><span><b style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;"><p align="center">22-8-2008</p></span></b></span><span><span style="color: black;"><span lang="EN"><span style="color: black;"></span></span></span></span></span></span></span><div align="left"><span><span style="color: black;"><span style="font-family: arial;"><p align="center"></p><b><span style="background-color: white; font-size: medium;"><p align="center"></p></span></b><span><p align="LEFT"></p><b style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;"><p align="LEFT"></p></span></b><span><p align="LEFT"></p><span style="color: black;"><b><span style="font-size: medium;"><p align="center"><i style="background-color: white;">NGƯỜI MỸ</i></p></span></b><span><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Một người bạn của tôi sang Mỹ từ hơn 10 năm nay. Ông đã trở thành công dân Mỹ cách đây vài năm. Nhưng ông vẫn không ưa nước Mỹ bao nhiêu. Ông luôn luôn tìm ra những điều không đẹp của quốc gia này. Ông cứ nhắc mãi về nền văn hóa quần <i>jeans</i> và văn hóa <i>Coca Cola</i>, rồi bực bội về việc hai thứ văn hóa này đang xâm lăng khắp thế giới. Người Mỹ, theo ông, không có văn hóa, hoàn toàn thua kém các nước khác trên thế giới về mọi mặt. Nghệ thuật thì nước Mỹ không có Picasso, không có Gauguin, Van Gogh, Degas, Manet... Nhạc thì chỉ có nhạc <i>rock</i> bậy bạ, không có được một nhạc sĩ nào tầm cỡ như Beethoven, Tchaikovsky, Mozart... Văn học thì không có Sartre, Camus, Pasternak, Puskin vân vân. Ông nhiều lần nói rằng ông được đưa sang Mỹ vì Mỹ mắc nợ ông, vậy thôi. Nhưng rồi trong hơn 10 năm qua, con cái ông lớn lên ở Mỹ, học và tốt nghiệp đại học Mỹ, làm việc tại Mỹ và xây dựng được những đời sống tử tế, ông rất ít khi nói về những chuyện đó. Ông về Việt Nam hai ba lần, trở lại Mỹ thì khen nức nở bún chả Hà Nội mới là thứ thiệt, chả cá Lã Vọng thì mới đáng ăn chứ mấy thứ ở Bolsa làm sao sánh được.</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Ông ở Mỹ hơn 10 năm, không đi làm ngày nào vì có tật ở tay sau hơn mười năm ở tù Việt Cộng. Ông được hưởng trợ cấp, dành dụm tiền bạc về Việt Nam chơi mấy lần. Nhưng ông vẫn không buông ra được một lời nào tử tế về nước Mỹ. Ông tiếp tục đi bên cạnh cuộc đời, chống lại mọi đề nghị hội nhập vào đời sống của quốc gia này, và không bao giờ nói được một câu tốt đẹp nào về nước Mỹ.</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Nhiều người quen nói ông là người vô ơn bạc nghĩa, không chơi với ông. Nhưng tôi vẫn gặp ông, vẫn nói chuyện với ông để về nhà lại điên tiết lên vì những điều ông nói về nước Mỹ, quốc gia mà ông vẫn còn sống ở đó, vẫn nhận những trợ giúp của nước Mỹ mà ông nói là họ phải trả nợ ông, gia đình và các con của ông.</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Nhiều lúc tôi nghĩ tại sao nước Mỹ không ra tòa xin án khánh tận để khỏi trả, để quịt luôn những món nợ mà ông nói là nước Mỹ nợ những người như ông.</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Cách đây mấy hôm, xem tường thuật buổi lễ khai mạc thế vận hội, ông lại hết lời khen ngợi nước Trung Hoa và nói rằng thế vận hội mấy năm truớc ở Hoa kỳ là dở ẹc, không thể bén gót chân của Trung quốc.</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Nhưng hôm qua, sau trận đấu giữa đội bóng rổ của Hoa kỳ, ông gọi điện thoại cho tôi và nói rằng đội bóng của Mỹ chơi hay tuyệt, và ông rất mừng đội của Mỹ thắng đội của Trung quốc.</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Ông còn nói thêm một điều lạ khác. Sau khi nói rằng ông hết súc vui vẻ trước tin đội bóng rổ Hoa kỳ thắng trong trận đấu đầu tiên, ông nói rằng ông không thấy cùng một sự vui mừng đó khi nghe tin một lực sĩ Việt Nam được huy chương bạc về cử tạ. Ông hỏi tôi như thế là làm sao. Tại sao ông vui vì nước Mỹ thắng trận bóng rổ mà lại không vui bao nhiêu khi Việt Nam đoạt huy chương bạc.</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Tôi không biết, nhưng từ mấy năm, từ khi xẩy ra chiến tranh tại Iraq, tôi rất buồn mỗi lần đọc thấy những tin tức tổn thất của quân đội Mỹ. Hình ảnh những người lính Mỹ chạy lúp xúp trên những con đường ở Iraq, những vụ nổ bom, thịt xương vương vãi của những người lính đó, tôi chỉ muốn nước Mỹ đưa kết binh sĩ về nước, kệ xác cho bọn Iraq giết nhau chơi. Việc gì phải phí sinh mạng của những người mỗi ngày tôi vẫn gặp trên những con đường trong những thành phố Mỹ này, những người mà cha chú của họ đã từng mở cửa nước Mỹ này cho gần một triệu người Việt tiến vào lập lại cuộc đời mới sau bi kịch của chúng ta. Tôi thấy đau xót về những cái chết của các thanh niên Mỹ, những người có thể từng là bạn của mấy đứa con tôi ở tiểu học, trung học, đại học, hay trong công việc và đời sống của chúng.</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Tôi cảm thấy như thế không biết từ năm nào. Tôi không nhớ rõ, nhưng chắc phải là trước khi Hoa kỳ đưa quân sang Iraq lâu lắm. Như lần binh sĩ Bắc Triều Tiên dùng rìu giết một binh sĩ Mỹ ở Bản Môn Ðiếm hồi cuối thập niên 70.</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Trước đó, tôi không thấy như vậy. Những cái chết của binh sĩ Hoa kỳ ở Việt Nam trong những năm chiến tranh ở Việt Nam tôi không thấy đau như khi nghe tin những người lính Mỹ chết ở Iraq, ở Afghanistan mấy năm nay.</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Có phải vì tôi đã trở thành họ rồi hay không? Tôi vẫn muốn nghĩ là không. Tôi vẫn nói tiếng Việt, vẫn không đặt cho mình cái tên Mỹ, vẫn giữ cái tên Việt nghe rất kỳ cục với người Mỹ, vẫn viết con số 7 với cái gạch ngang, vẫn viết ngày rồi đến tháng, rồi mới đến năm, vẫn tìm mọi cách để giữ cái chất Việt Nam trong người.</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Nhưng thấy Mỹ thắng thì vui, thấy những quân nhân Mỹ tử trận thì buồn, thấy ông Bush đẹp trai, tử tế hơn là ông Putin, ông Hồ Cẩm Ðào... Thế là làm sao? Tôi đã là Mỹ thật rồi hay sao? Có thể lắm đấy chứ. Hệt như lũ con, cháu của tôi.</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Và như ông bạn của tôi vừa nhìn nhận rằng ông vui khi thấy Mỹ thắng Trung quốc nhiều hơn là khi thấy một lực sĩ Việt Nam đoạt huy chương bạc ở thế vận hội.</span></span></p></span></span></span></span></span></span></span><div><span><span style="color: black;"><span style="font-family: arial;"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;"><b><p align="center">23-5-2008</p></b></span></span><span style="color: black;"><span style="color: black;"></span></span></span></span></span><div align="left"><span><span style="color: black;"><span style="font-family: arial;"><p align="center"></p><b><span style="background-color: white; font-size: medium;"><p align="center"></p></span></b><span><p align="LEFT"></p><b style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;"><p align="center"><i>BÁ DƯƠNG (1920-2008)</i></p><p align="LEFT"></p></span></b><span><p align="LEFT"><span style="background-color: white; font-size: medium;">Ông Bá Dương là một nhà văn Trung quốc mà tôi rất hâm mộ. Ông vừa qua đời hồi cuối tháng trước. Tôi đọc cuốn Xú Lậu Ðích Trung Quốc Nhân của ông ít nhất cũng cả chục lần. Cuốn sách được Nguyễn Hồi Thủ dịch sang Việt ngữ với tựa đề là Người Trung Quốc Xấu Xí.</span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white; font-size: medium;">Trong chữ Hán, xú có ít nhất 2 cách viết. Cách nào cũng đều không đẹp cả. Xú là xấu, xú cũng là thối. Lậu là vụng về, thô kệch. Hai chữ được tác giả cho đi với nhau: xú lậu để mô tả người Trung Hoa. Người Trung Hoa bị một nhà văn Trung Hoa gọi là xấu xa, thối um, thô kệch. Ðây là một điều lạ vì từ trước tới nay, người Hoa luôn luôn nghĩ họ là dân tộc văn minh, văn hóa nhất thế giới. Ðất nước của họ thì ở giữa quả đất, họ tự nhận là Trung quốc. Người dân của quốc gia này thì tiến bộ với một nền văn minh cổ xưa nên họ coi khinh tất cả mọi giống dân khác. Chỉ có họ là giỏi nhất, tốt nhất, đẹp nhất. Ngoài nước Trung quốc, các nước khác đều là những thứ man di, mọi rợ.</span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white; font-size: medium;">Ðang mang trong đầu thái độ tự tôn đó, tự nhiên có người chỉ ra toàn những điều xấu xa hết sức về đất nước và con người Trung Hoa, ông Bá Dương được nhiều người yêu và cũng nhiều người ghét.</span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white; font-size: medium;">Ðám sinh viên tranh đấu cho dân chủ ở Thiên An Môn thì coi ông như một nhà đại anh hùng dám nói lên và nói khá đúng về nước Trung Hoa và người Trung Hoa. Trong khi đó, tại Hoa lục, cuốn sách này của ông không có được bao nhiêu độc giả yêu mến.</span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white; font-size: medium;">Cuốn Người Trung Quốc Xấu Xí gồm những bài viết, những bài nói chuyện của ông từ năm 1977. Ông viết trên báo, ông đi nói chuyện ở khắp nơi, kể cả ở Hoa kỳ và những nơi có đông đảo người Hoa sinh sống để nói lên những suy nghĩ về nước và người Trung Hoa trong những cái nhìn bị mô tả là tiêu cực nhất.</span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white; font-size: medium;">Xú Lậu Ðích Trung Quốc Nhân có phần đầu là những bài nói chuyện. Phần thứ hai gồm những bài viết và phần thứ ba là những ý kiến của người đọc và người nghe ông nói về Trung quốc.</span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white; font-size: medium;">Nước Trung quốc mà ông Bá Dương nhìn ra là một đất nước hết sức xấu xa và ở đó, người dân Trung quốc cũng hết sức xấu xa.</span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white; font-size: medium;">Ông Bá Dương ra đời tại Hoa lục năm 1920. Năm 1949, gần 30 tuổi ông mới chạy ra Ðài Loan. Như vậy, ông có cái nhìn đã chững chạc về lục địa. Trong những năm sau của thập niên 50 trở đi, ông sống ở Ðài Loan và có cơ hội đi đây đó để nhìn rõ hơn về người Trung Hoa sống rải rác ở khắp nơi trên thế giới.</span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white; font-size: medium;">Và ông thấy cái nước Trung quốc và người dân Trung quốc sống ở trong cũng như ở ngoài Trung quốc đều tệ lậu, độc ác, ích kỷ, thù nhau, ghét nhau như không còn ai trên đời này có thể ghét nhau như thế. Người dân Trung quốc là một tập thể mặc cảm tự ti lẫn với tự tôn , ăn dơ, ở bẩn, to mồm, bất lịch sự, vô kỷ luật, ở với nhau là đánh nhau, giết nhau, tâm địa hẹp hòi, coi tất cả những người khác là những đống phân chó trong khi chính mình cũng chẳng hơn một đống phân.</span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white; font-size: medium;">Những mặc cảm nông cạn, nhỏ nhen ấy lại là cái lực cai trị và hướng dẫn Trung quốc ngay cả vào thời đại này của lịch sử .</span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white; font-size: medium;">Bá Dương cho là sẽ rất khó mà thay đổi được, xóa đi những điều xấu xa đó vì nó đã trở thành thâm căn cố đế từ bao nhiêu đời nay, sản phẩm của nền văn hóa Nho giáo của Trung quốc thối hoắc như cái vại tương mà ông cho là nếu có cho những thứ tốt đẹp nhất vào để nhào quyện thì hũ tương cũng sẽ vẫn còn đó, cũng vẫn thối hoắc như một cái hũ cứt.</span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white; font-size: medium;">Ông Bá Dương nêu lên những điều đó và đem so sánh với các nước và các dân tộc ông đã đi qua, đã có dịp tiếp xúc thì lại càng thấy ra những chuyện hết sức xấu xa, thô bỉ khác. Nhưng nêu ra những điều ấy, lập tức ông bị chống đối, bị đổ cho tội nói xấu, khinh bỉ ngay cả cái đất nước của ông. Thế là lại ái quốc sô vanh nổi lên đùng đùng, thóa mạ ông hết lời chỉ vì ông dám nói lên vài ba điều tốt của nước Mỹ khi để cạnh người dân và đất nước Trung quốc.</span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white; font-size: medium;">Và cứ cái tái độ tự tôn và tự ti ấy hòa lẫn với nhau đã khiến cho con người Trung quốc hành xử như vậy trong suốt bao nhiêu năm nay.</span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white; font-size: medium;">Thế vận hội Bắc kinh lại càng cho thấy những cái xấu xa của Trung quốc mặc dầu họ đã cố gắng hết sức để che đậy lại. Họ dậy cho dân chúng bớt ăn to nói lớn, bỏ thói quen khạc nhổ, ăn uống dơ dáy, tiểu tiện, đại tiện ngoài đường nhưng không ai tin là sau thế vận hội, sau khi du khách ra về, nước Trung Hoa sẽ khá hơn.</span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white; font-size: medium;">Vẫn mãi mãi là trò đổ vấy tội cho người khác để làm đẹp cho chính mình. Gian dối trong cách buôn bán cả thế giới đều đã biết, thủ lợi, không bao giờ nhận lỗi như người tiêu thụ ở nhiều nơi đã thấy. Chính trị được hướng dẫn bằng quyền lợi tốt cũng như xấu mà nhiều phần là xấu. Như ở Phi châu, như ở Miến Ðiện. Mồm thì nói là không can thiệp vào nội tình của nước khác nhưng họ làm gì ở Sudan, ở Somalia, ở Zimbabwe hay Miến Ðiện thì ai cũng đều đã rõ.</span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white; font-size: medium;">Chuyến rước đuốc vừa qua cũng bầy ra thêm cái mặt khó coi của Trung quốc. Họ bôi bẩn đức Ðạt Lai Lạt Ma, đổ cho ngài bao nhiêu tội ác trong khi đàn áp thẳng tay các nhà sư.</span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white; font-size: medium;">Ðối với một nước Cộng sản anh em, họ sẵn sàng chơi những trò đểu giả với Hà Nội.</span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white; font-size: medium;">Ðiều đáng buồn nhất là Hà Nội không nhìn ra những điều tác giả Bá Dương đã nhìn thấy và tiếp tục đi theo những con đường xấu xa đó và một lòng cúc cung với bọn vô cùng xấu xa ấy ở Bắc kinh trong rất nhiều việc làm của họ.</span></p></span></span></span></span></span><div><span><span style="color: black;"><span style="font-family: arial;"><b style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;"><p align="center"><span>25</span><span>-1-2008</span></p></span></b><span style="color: black;"></span></span></span></span><div><span><span style="color: black;"><span style="font-family: arial;"><span><b style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;"><p align="center">25-7-2008</p></span></b></span><span><span style="color: black;"><span lang="EN"><span style="color: black;"></span></span></span></span></span></span></span><div align="left"><span><span style="color: black;"><span style="font-family: arial;"><p align="center"></p><b><span style="background-color: white; font-size: medium;"><p align="center"></p></span></b><span><p align="LEFT"></p><b style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;"><p align="LEFT"></p></span></b><span><p align="LEFT"></p><b><span style="font-size: medium;"><p align="center"><i style="background-color: white;">NGƯỜI THƯƠNG BINH</i></p></span></b><p align="LEFT"></p><span style="background-color: white; font-size: medium;"><p align="LEFT">Khoảng giữa năm 1973, tôi hay nhìn thấy người đàn ông ấy tại mấy tiệm cà phê ở đường Tự Do Sài Gòn, không Continental thì cũng Givral, Brodard hay La Pagode, nơi chúng tôi hay đến ngồi trong những buổi chiều sau khi tan sở. Ông mặc một chiếc áo lính, hai tay ôm một sấp báo. Chiếc áo lính quá lớn đối với tấm thân còm cõi của ông. Lúc nào ông cũng có cái vẻ tất tả, vội vã khi đi qua bàn chúng tôi. Ông khoảng ngoài hai mươi, nhiều nhất là hai mươi bẩy, hai mươi tám là nhiều.</p><p align="LEFT">Thường thì khi vào những tiệm cà phê để gặp bạn bè, tôi đã có mấy tờ báo còn thơm mùi mực in mua của một chú bé ở ngay chỗ đậu xe. Ông thấy mấy tờ báo trên bàn tôi ngồi thì không mời mua báo nữa.</p><p align="LEFT">Một hôm, tôi vào La Pagode không cầm theo báo vì không thấy chú nhỏ bán báo quen đứng chờ ở chỗ đậu xe ngang tòa Ðô Chính. Ông ghé lại bàn, hơi cúi người xuống, chìa chồng báo trên tay cho tôi xem, mời mua báo. Tôi lấy hai tờ Tiền Tuyến và Chính Luận, đưa tiền trả cho ông thì ông nhờ tôi bỏ tiền vào túi áo bên trái và lấy lại mấy chục ở túi bên phải. Hai tay ông vẫn bưng sấp báo, không bỏ tạm xuống bàn để lấy tiền trả lại cho tôi. Tôi tự lấy trong túi áo kia mấy chục như ông nói. Ông cám ơn rồi đi. Và lúc ấy, tôi mới thấy dưới sấp báo mà ông bưng trước ngực, là hai cái tay áo đong đưa.</p><p align="LEFT">Ở chỗ tôi nghĩ là phải có hai bàn tay, thì tôi không thấy hai bàn tay của ông ở đâu. Lúc ấy, ông xốc chồng báo, và nâng những tờ báo cao lên ngang ngực. Và tôi chợt hiểu. Ông không còn hai bàn tay nữa.</p><p align="LEFT">Tôi vẫn còn cầm mấy chục bạc lấy từ túi áo của ông. Tôi thấy không thể cầm mấy chục vừa lấy trong túi áo của ông nữa. Tại sao tôi lại lấy mấy chục trong cái túi áo bèn phải của một người đàn ông bán báo không còn hai tay để nhận tiền của người mua và cũng không còn tay nào để lấy mấy chục trả lại cho tôi?</p><p align="LEFT">Tôi chưa kịp làm bất cứ gì thì ông đã rời bàn tôi, đi nhanh ra cửa. Tôi đứng lên, chạy theo ông, bắt kịp ông và vỗ nhẹ vào vai ông. Ông quay lại, cười, hỏi có phải tôi muốn mua thêm báo nữa không. Tôi lắc đầu, bỏ lại mấy chục đang cầm trong tay vào túi áo của ông.</p><p align="LEFT">Ông cười, cảm ơn và đi tiếp. Ông không hỏi tại sao tôi bỏ tiền vào túi áo của ông. Như thế, có thể chuyện đó đã vài ba lần xẩy ra cho ông. Ông đi tiếp về phía quốc hội, rảo bước, dáng điệu tất tả.</p><p align="LEFT">Tôi tưởng tượng một chuyện khủng khiếp lắm đã xẩy ra cho ông. Một quả mìn, hay một trái B-40, hay một loạt AK. Tỉnh dậy trong quân y viện, nhìn xuống, ông không thấy hai bàn tay nữa, chỉ có lớp băng trắng quấn ở chỗ hai cổ tay.</p><p align="LEFT">Còn chuyện gì có thể bi thảm hơn như thế nữa.</p><p align="LEFT">Ðang lành lặn, chân tay đầy đủ, bàn tay từng đã có lúc vuốt những sợi tóc của một người phụ nữ nào đó, bàn tay vỗ về người mẹ, xúc cơm cho đứa con... Không còn hai bàn tay thì không bao giờ còn làm được những chuyện ấy nữa.</p><p align="LEFT">Thảm kịch còn lớn hơn nữa vì ông vẫn còn rất trẻ. Cứ nghĩ là phải sống nốt cuộc đời mà không có hai bàn tay thì hãi hùng biết bao nhiêu.</p><p align="LEFT">Tôi tin ông là một người lính. Ông phải là một thương binh. Ở tuổi của ông, và tuổi của tôi thời ấy thì không thể không ở trong quân ngũ.</p><p align="LEFT">Hay tại như thế, ông mặc chiếc áo lính ôm báo đi bán trong những buổi chiều ở Sài Gòn?</p><p align="LEFT">Cũng cùng tuổi như ông, mỗi chiều tôi vào quán, ngồi uống ly cà phê trước khi về nhà để than thở với vài ba người bạn về công việc, về đời sống tù túng trong thành phố.</p><p align="LEFT">Còn ông, một người đàn ông cùng tuổi với tôi thì ôm sấp báo đi bán, không còn bàn tay để thối tiền lại cho khách.</p><p align="LEFT">Hôm sau, tôi đậu xe chỗ khác để không bị chú bé bán báo phục kích mời mua báo như mọi ngày nữa. Tôi vào La Pagode chờ mua báo của ông.</p><p align="LEFT">Ông ghé bàn mời tôi mua báo. Tôi hỏi ông trước kia ở đâu. Ở tuổi đó mà hỏi ở đâu thì câu trả lời bao giờ cũng là sư đoàn mấy, tiểu đoàn gì. Gần nguyên một thế hệ thanh niên Việt Nam đều có những câu trả lời như vậy. Ông nói là ở sư đòan 7, bị mìn hai năm trước, một vợ hai con nhỏ. Từ đó, mỗi chiều tôi đều đến tiệm nước chờ mua báo của ông. Chú nhỏ bán báo một hôm gặp tôi trên đường tay cầm tờ báo thì trách tôi sao không mua của chú nữa. Tôi phải nói là đã có báo ở sở mua cho mỗi ngày rồi.</p><p align="LEFT">Tôi mua báo của ông liên tiếp mấy tháng, rồi một hôm, khoảng thời gian nào tôi không thể nhớ đích xác, nhưng tôi nghĩ khoảng cuối năm 1973, tự nhiên ông biến mất. Một ngày, hai ngày, rồi một tháng sau ông vẫn không trở lại. Hay lại có chuyện gì không hay đã xẩy ra cho ông.</p><p align="LEFT">Rồi ba mươi mấy năm vèo qua. Năm nay, ông cũng phải ngoài sáu mươi. Tôi không biết ông còn sống hay đã chết. Không có hai tay làm sao ông sống được trong hoàn cảnh nghiệt ngã của đất nước, nơi mà những người đầy đủ chân tay còn khốn khổ.</p><p align="LEFT">Tệ nhất là tôi cũng không biết cả tên của ông. Mà những người như ông thì không phải là ít để mà dễ kiếm ra.</p><p align="LEFT">Tên ông tôi không biết. Nhưng nhớ ông thì vẫn nhớ.</p><p align="LEFT">Nhớ những chiều mùa mưa Sài Gòn, hình ảnh người đàn ông còm cõi, sấp báo trên tay, độc lập, kiêu hãnh, lương thiện. Người thương binh ấy chạm nhẹ vào đời tôi và không bao giờ ra khỏi trí nhớ của tôi nữa.</p><p align="LEFT">Cầu mong ông bình an đâu đó ở quê hương mà tôi có chung với ông.</p></span><p align="LEFT"></p><span style="font-size: medium;"><p align="center" style="background-color: white;">*****</p></span><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;"><span>Trả lời độc giả </span><a href="mailto:hoanttran@yahoo.com"><span>hoanttran@yahoo.com</span></a></span></span></p><span><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Xin đọc trang cuối (160) của tạp chí Vanity Fair số tháng Tám và coi đó là câu trả lời cho e-mail không mấy lịch sự của ông / bà.</span></span></p></span></span></span></span></span></span><div><span style="color: black;"><span style="font-family: arial;"><span><b style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;"><p align="center">26-9-2008</p></span></b></span><span><span style="color: black;"><span lang="EN"><span style="color: black;"></span></span></span></span></span></span><div align="left"><span style="color: black;"><span style="font-family: arial;"><p align="center"></p><b><span style="background-color: white; font-size: medium;"><p align="center"></p></span></b><span><p align="LEFT"></p><b style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;"><p align="LEFT"></p></span></b><span><p align="LEFT"></p><span style="color: black;"><span style="font-size: medium;"><p align="center"><i><b style="background-color: white;">NHO XANH</b></i></p></span><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Trong một bài ngụ ngôn của La Fontaine, bài <i>Le Renard et les raisins</i>, tác giả kể con cáo đói gần chết tìm thấy trên giàn nho cao những trái nho chín mọng thì thèm muốn điên lên. Nhưng nó nhẩy hoài không tới, nên đành phải bỏ đi. Nó khổ lắm, bèn vớt vát lại bằng một câu chê những trái nho đó cho đỡ tiếc: <i>Ils sont trop verts, dit-il, et bon pour les goujats</i>. Con cáo nói là nhng trái nho còn quá xanh, chỉ ngon với bọn người thô tục. Cụ Nguyễn Văn Vĩnh dịch thành "<i>nho xanh chẳng xứng miệng người phong lưu."</i></span></span></p><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;"><i></i></span></span><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Câu chê bai của con cáo là một lối nói kiểu như Ả Q của Lỗ Tấn. Trong những trường hợp muốn mà không được, thì dìm phía bên kia xuống, chê bai đủ điều cho đỡ tiếc. Bị đánh, bị chửi thì dùng thái độ khinh bỉ đối phương để đỡ đau.</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Nhưng câu nói của con cáo, nghĩ lại, cũng là một câu hay lắm chứ không phài là không.</span></span></p><i><p align="center" style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Nho xanh chẳng xứng miệng người phong lưu</span></p></i><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Không thèm mấy quả nho xanh. Miệng người sang, quí phái phong lưu thì phải ăn cho ra ăn, phải nho chín hãy ăn. Ăn nho xanh làm gì cho phí cái mồm phong lưu đi.</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Con cáo tự coi nó là quí phái, phong lưu, quí tộc. Nó tự an ủi là chỉ xứng đáng để ăn những của ngon vật lạ chứ thứ nho xanh mọc đầu tường thì ăn làm gì.</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Thực ra, ai cũng biết con cáo chẳng danh giá, phú quí gì. Ðói gần chết, không vồ được chùm nho chín trên giàn thì chê bai cho đỡ đau khổ.</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Bài ngụ ngôn của La Fontaine có thể dậy người đọc một bài luân lý, nhưng con cáo cũng dậy người đọc một bài học khác nữa.</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Hãy tự coi trọng mình, hãy tử tế với chính mình.</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Tại sao lại nghĩ mình không xứng đáng để đeo cái ca vát ấy, mặc cái áo ấy, đi cái xe ấy.</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Tôi biết hai người có cái lối suy nghĩ như thế.</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Con cái mua cho cái gì thì cữ giẫy nẩy lên. Mua làm gì cho tốn tiền. Cậu không cần đâu. Mợ có hết cả rồi. Mợ không cần gì hết. Thôi mua cho cô bạn của con đi. Cái này trông trẻ quá. Tôi già rồi mà các anh mua toàn mấy thứ chỉ hợp cho các cô trẻ tôi mặc thế nào được.</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Cứ như thế, con cái cho cái gì cũng phản đối, không nhận. Con nhất định để lại thì đem cất đi.</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Không biết cất để làm gì nữa.</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Thế là sau ngày 30 tháng Tư, các anh cán bộ xông vào, lục tung căn nhà ấy ra, lấy hết những món để dành đó mang đi dùng hộ. Trên một cái áo kaki Nam Ðịnh thô tục nào đó tự nhiên có đeo cặp bút máy Parker Silver Sterling 71, cặp bút máy mà người con nghĩ là bố mình đeo trong túi áo khi ngồi ở cái ghế hiệu trưởng trường tiểu học Trần Quí Cáp chắc phải đẹp lắm. Rốt cuộc nó ở trong túi áo một anh cán bộ đục cả đời chưa có nổi vài ba chữ trong đầu rớt ra. Ðúng là tủi bút, tủi nghiên...</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Và thế là chiếc khăn lụa của chú em mua ở Tokyo gửi về cũng lại ngự trên vai của một chị cán bộ nhà quê nào đó. Cùng với cái máy cạo râu của chú em khác ở Canada gửi về, chiếc vòng của cô em ở Montreal mua cho, cái cặp Samsonite con mang từ Hương Cảng về tặng cũng ra đi theo các anh giải phóng hết.</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Cũng là tại cái tính hay để dành, cứ nói mua phí tiền đi, không dùng đâu. Rốt cuộc tiền thì vẫn phí (?) rồi, lại còn kèm thêm chút tình cảm ở trong. Cũng bỏ trong tủ hết, không lôi ra dùng dù chỉ một lần.</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Ðến lúc ra khỏi Việt Nam, thỉnh thoảng mấy người con mỉa mai, nói ra nói vào mãi, mới chịu là giá hồi ấy lôi ra dùng có phải đỡ phụ lòng các con không.</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Hãy tử tế với chính mình. Hãy chiều chuộng mình một chút. Không được người khác chiều thì mình phải chiều mình. Con cái có thí (?) cho cái gì thì lôi ra mà dùng ngay. Không để dành nữa. Mình mới xứng đáng để dùng những thứ ấy.</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Chiếc ca vát ấy có một chỗ rất xứng đáng, đó là cái cổ áo của chính mình. Tại sao lại nghĩ mình không xứng để đeo nó.</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Bộ <i>veste</i> ấy cũng thế. Hugo Boss có đắt một chút thì đã sao?</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Mấy đứa con rất nhiều tiền. Không phải lo cho chúng nữa.</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Thế thì lo cho cái thân già vậy. Bài ngụ ngôn La Fontaine dậy chúng ta được một bài học khác là như vậy. Biết đâu cũng chẳng còn bao lâu nữa để mà tử tế với chính cái thân già ấy.</span></span></p></span></span></span></span><div><span style="font-family: arial;"><span><b style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;"><p align="center">27-6-2008</p></span></b></span><span><span style="color: black;"><span lang="EN"><span style="color: black;"></span></span></span></span></span><div align="left"><span><span lang="EN" style="font-family: arial;"><p align="center"></p><b><span style="background-color: white; font-size: medium;"><p align="center"></p></span></b><span><p align="LEFT"></p><b style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;"><p align="LEFT"></p></span></b><span><span style="font-size: medium;"><p align="center"><i><b style="background-color: white;">CÁI CA VÁT</b></i></p></span><span><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Ngày Father’s Day năm nay tôi không được tặng một chiếc ca vát nào. Những năm trước, ngay cả những người không có lý do gì để cho quà tôi vào ngày Father’s Day cũng cho tôi ca vát. Nói cách khác, những người không liên hệ phụ tử gì, không là con cái gì của tôi cũng vẫn làm quàn cho tôi một hai cái ca vát.</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Có thể sau những lời khẩn cầu tha thiết xin đừng cho ca vát liên tiếp mấy năm, lời năn nỉ của tôi đã được lắng nghe. Không ai cho ca vát nữa. Ca vát cũng như nước hoa không ai có thể mua hộ, mua cho ai được. Phải chính người đeo nó đi mua, đi chọn mới được. Phải biết trong tủ áo của mình có những chiếc áo mầu gì, những chiếc jacket, những bộ suit nào mới mua ca vát được. Như vậy mới biết nó đi với cái sơ mi nào, cái jacket nào. Và như thế mới quyết định được. Không thể nhận được con mực khô hoàn toàn không đi được với những thứ có trong nhà để rồi sau đó phải lựa một hôm nào gặp người cho quà, đeo nó vội vào cổ, trình diện cái ca vát vô duyên ấy, ngồi chịu trận suốt một buổi chiều cho đến lúc ra xe đi về mới tháo ra quăng ra ghế sau để thoát nợ.</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Một trong những dấu mốc mà một thanh niên vượt qua để chính thức trở thành người lớn là học thắt cái ca vát. Ở những bộ lạc bán khai thì là con sư tử đầu tiên, con cá sấu đầu tiên mà người con trai ấy giết được. Ở xã hội văn minh hơn thì đó là biết thắt cái ca vát. Người dậy thắt cái ca vát thường là người cha. Biết thắt cái ca vát rồi thì thành người lớn.</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Hữu sự, tháo nó ra thật nhanh, quăng lên thành ghế coi ngon lành, thành thạo, tay chơi hơn là lần mò, từ từ nới rộng cái cổ ra rồi tháo nó qua đầu, để xuống bên cạnh chỗ ngồi chờ lát nữa lại thòng vào cổ, đeo về nhà thì trông không giống James Bond chút nào.</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Phải cái áo sơ mi lật cổ lên, quàng cái ca vát vào, thắt một lần, không lần thứ hai, là xong cái nút đơn, mũi nhọn của chiếc ca vát vừa vặn đụng vào dưới của chiếc khóa giây lưng mới là James Bond. Không cần phải môi ngậm điếu thuốc lá trễ một chút ở khóe miệng, nheo mắt nói: <i>Bond, James Bond, my name is James Bond</i> trông vẫn được như thường.</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Một phụ nữ kể cho tôi nghe là bà thích ông chồng ngay khi gặp ông với cái lối thắt ca vát như thế.</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Thật là dại dột, thích có cái ca vát mà phải đem nguyên 70 ki lô về nhà làm chồng.</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Cách đây mấy chục năm, trước khi có trò ăn mặc quần áo dơ dáy, quần trễ bầy ra cả mấy thứ mặc lót ở trong, chúng tôi muốn vào ăn trong nhà ăn ở trường là phải ca vát, jacket mới được cho vào. Cảnh đó, trong phim <i>As Good As It Can Get</i> cũng vẫn còn khi Jack Nicholson phải kiếm cái áo, quàng cái vát vào cổ mới được vào nhà hàng ăn tối.</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Những phụ nữ của thời trang thế giới cũng lấy những cái ca vạt đeo vào cổ làm như những bộ suit của Yves Saint Laurent chưa lấn được sang vùng lãnh thổ của thời trang đàn ông.</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Gần đây, càng ngày càng thấy ít người thắt ca vát ngoại trừ trong những lần bắt buộc không thắt không được. Ông Bush tiếp ông Putin ở trại Crawford Texas cả hai đều không ca vát gì hết.</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Tờ Time cho biết năm 1995 là năm ca vát bán được nhiều nhất, khoảng 1 tỉ 300 triệu đô la trên khắp thế giới. Tuy thế, từ sau đó, số bán của những cái ca vát vô tích sự này đi xuống, không có cách gì vực lại được nữa.</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Từ năm 2000, số người thắt ca vát càng ngày càng ít đi trong khi mấy cậu Cộng sản quen bưng biền, vô sản và xấu trai thì lại quay ra đeo ca vát trông mới là chướng. Hồ Cẩm Ðào và Ôn Gia Bảo nhuộm tóc đen bóng nhẫy như vừa ở tiệm thợ cạo bước ra, thắt những cái ca vát nút kép trông hết sức nhà quê. Thà như Mohamad Ahmadinejad của Iran trông còn đỡ chướng như khi chàng quăng những cái ca vát đi, nói là để chống ảnh hưởng đồi trụy của Tây phương. Thế là các đàn em cũng quăng hết ca vát đi, không kể mấy anh Aytatollah áo đen, đầu trùm khăn thì không đeo ca vát từ lâu.</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Tuần qua, một công ty sản xuất nhiều ca vát nhất nước Mỹ loan báo đóng cửa vĩnh viễn. Như vậy, những chiềc ca vát sẽ vĩnh viễn ra đi hay chăng? Mong rằng không phải như vậy. Nó vô tích sự và thiếu văn minh thật, nhưng nếu nó ra đi vĩnh viễn thì cũng buồn. Nó ra đi mà không kèn trống như thế sao? Chẳng gì cũng nhờ nó mà có được bao nhiêu chuyện vui. Như anh chàng Fernadel trong phim <i>Sous Le Ciel De Provence,</i> được cô bạn mới quen gặp trên xe bus khen cái ca vát mầu tươi mà chàng không dám thắt ở nhà cũng đủ để chàng tươi cười sung sướng có bao nhiêu răng bầy ra bằng hết.</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Thế nên tuy không còn yêu nó như mấy chục năm trước nữa nhưng để cho nó ra đi mà không ngậm ngùi một chút thì sao đành. Ông cụ tôi qua đời cách đây mười năm trên cổ áo có đeo chiếc ca vát người em thắt cho trước khi cử hành tang lễ trông vẫn đẹp hơn là không có nó.</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Tiếc cái ca vát là như vậy. Ðó là chưa kể tới chuyện vụng về (giả vờ cũng như thật) không biết thắt ca vát được người khác thắt cho trong lúc không khí lãng đãng mùi nước hoa Tweed thì không gì có thể đáng yêu hơn là cái ca vát, dẫu cho người không quen nên thắt còn rất vụng. Vì vụng cũng vẫn còn hơn không mà.</span></span></p></span></span></span></span><div><span lang="EN" style="font-family: arial;"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;"><b><p align="center"><span>28-3-2008</span></p></b></span></span><span style="color: black;"><span style="color: black;"></span></span></span><div align="left"><span lang="EN" style="font-family: arial;"><b><p align="center"><i><span style="background-color: white; font-size: medium;">HILLARY</span></i></p></b><p align="LEFT"></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Nước Mỹ coi vậy mà vẫn còn là một quốc gia bảo thủ và chậm tiến hơn nhiều quốc gia mà Hoa kỳ vẫn coi thường về các sinh hoạt dân chủ.</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Hoa kỳ chưa có được một nữ tổng thống trong khi nhiều quốc gia Á châu, Phi châu và Mỹ châu La Tinh đã có những nhân vật lãnh đạo là phụ nữ.</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Hơn hai chục năm trước, năm 1984, nữ dân biểu Geraldine Ferraro được mời đứng chung liên danh với ứng cử viên Walter Mondale. Liên danh của ông Mondale thất cử. Phải đợi đến năm nay, năm 2008 mới lại thấy có một ứng cử viên phụ nữ là thượng nghị sĩ Hillary Clinton.</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Theo dõi các hoạt động của bà Clinton mới đây người ta thấy nước Mỹ vẫn chưa hoàn toàn muốn tổng thống sắp tới của Hoa kỳ là một phụ nữ.</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Một lập luận không mấy nghiêm túc trước đây nói rằng phụ nữ không nên được trao cho chức vụ lãnh đạo nước Mỹ, chức vụ có trong tay một kho võ khí nguyên tử khổng lồ vì mỗi tháng, người phụ nữ có những ngày tính khí bất thường rất nguy hiểm cho hòa bình thế giới. Lập luận ấy không đứng vững, vì ở tuổi có thể được bầu làm tổng thống như bà Hillary Clinton, hay bà Geraldine Ferraro thì tuổi tác của họ đã khiến cho những lo ngại đó không còn nữa.</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Nhưng bà Clinton vẫn bị rất nhiều người không ưa.</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Có những tên tuổi tưởng là phải ủng hộ bà Clinton thì lại quay ra ủng hộ đối thủ của bà.</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Gia đình cố tổng thống Kennedy mà ông Clinton rất ngưỡng mộ, muốn đi theo chân của cố tổng thống Kennedy thì quay ra tuyên bố ủng hộ ông Obama. Không những chỉ tuyên bố ủng hộ, mà thượng nghị sĩ Edward Kennedy, cùng với con gái của cố tổng thống Kennedy là Caroline Kennedy còn đi vận động cho ông Obama.</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Một thượng nghị sĩ của tiểu bang Connnecticut là thượng nghị sĩ Christopher Dodd, một nhân vật vai vế trong đảng Dân Chủ cũng không ủng hộ bà Clinton.</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Và mới đây nhất, thống đốc Bill Richardson, người từng là bộ trưởng trong chính phủ Clinton cũng ủng hộ thượng nghị sĩ Obama.</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Ðây là những tin không vui cho giấc mơ làm tổng thống của bà Cinton.</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Những tên tuổi vừa kể đều là những người nhiều ảnh hưởng trong đảng Dân Chủ. Cứ theo lối suy nghĩ bình thường thì họ phải ủng hộ nữ thượng nghị sĩ Hillay Clinton mới phải.</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Lý do đầu tiên là tất cả đều quen biết thân tình với cựu tổng thống Bill Clinton, và cùng là đảng viên Dân Chủ, cùng lập trường với bà Clinton.</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Lý do thứ hai mặc dù sẽ không có ai nhận, là dẫu sao, bà Clinton cũng là một ứng củ viên da trắng.</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Một số các tên tuổi da đen ủng hộ ông Obama thì là chuyện đã đành. Nhưng gia đình Kennedy, thượng nghị sĩ Christopher Dodd, thống đốc Bill Richardson đều là nhũng tên tuổi da trắng. Tại sao họ lại bỏ bà Clinton để quay ra ủng hộ ông Obama, một nhân vật da đen?</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Bà Hillary Clinton được khá đông phụ nữ ủng hộ là vì bà là phụ nữ. Số ủng hộ viên này vừa là những thành phần da đen và da trắng. Nhiều người nói thẳng họ ủng hộ bà Clinton là vì bà là phụ nữ.</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Nhưng các tên tuổi lớn trong các tổ chức phụ nữ cấp tiến, phụ nữ giải phóng thì lại chưa thấy tuyên bố ủng hộ bà Hillary.</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Trong khi đông đảo các cử tri đàn ông thì lại ủng hộ ông Obama nhiều hơn. Ðó là theo những cuộc thăm dò mới nhất.</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Trong một số báo Newsweek mới đây, người ta đọc được một số ý kiến phụ nữ chống lại bà Clinton khá nặng.</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Tại sao lại có chuyện như thế?</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Phải nhìn nhận bà Hillary Clinton là một phụ nữ giỏi. Bà tốt nghiệp luật khoa đại học Yale, một trong những đại học danh tiếng nhất Hoa kỳ.</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Trong hai năm 1988 và 1991, bà được bầu vào danh sách 100 luật sư tạo được nhiều ảnh hưởng nhất tại Hoa kỳ.</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Bà là người nhan sắc trên trung bình.</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Bà còn là một nạn nhân trong những giao du ngoài hôn nhân của chồng. Tư thế nạn nhân ấy rất dễ gây được cảm tình mà nhiều người đã tận dụng với những kết quả rất tốt.</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Vậy thì tại sao bà bị nhiều đàn ông Mỹ không ưa đến như vậy?</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Phải chăng đàn ông Mỹ không chịu được con người của bà.</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Bà bị coi là quá nhiều tham vọng. Thực ra thì tham vọng thì cũng không có gì xấu. Nhưng tham vọng rồi làm bất cứ gì để đạt được tham vọng ấy thì rất đáng sợ. Bà Clinton bị coi là một phụ nữ như thế.</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Cũng rất có thể là một cách vô thức, nhiều người đàn ông rất sợ bà. Bà bị coi là một người phụ nữ không hiền lành.</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Coi bà Bush thì thấy ngay. Bà luôn luôn đi đằng sau ông Bush, ủng hộ các việc chồng làm. Bà được báo chí coi là võ khí bí mật rất lợi hại của ông Bush. Bà sống không một điều tiếng. Một cuốn sách gọi bà là người vợ toàn hảo, <i>the perfect wife</i>.</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Bà Carter không được ưa lắm vì mấy lần ngồi trong các phiên họp nội các, tay hí hoáy ghi chép, tuyên bố nhiều câu không vừa tai người Mỹ. Bà Reagan có rất nhiều quyền trong tòa Bạch Ốc, từng hết đuổi người này, sa thải người kia. Bà Teresa Heinz, vợ thượng nghị sĩ John Kerry làm mất nhiều phiếu của chồng chỉ vì những phát ngôn quá đáng của bà.</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Một ý kiến cho rằng đàn ông Mỹ nhìn thấy nơi bà Hillary Clinton một bà mẹ nghiêm khắc, một cô giáo khó khăn, một người vợ bắt nạt chồng và một người con gái khó dậy.</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Nếu bà Clinton chứng minh ngược lại được những nỗi lo sợ kể trên, bà sẽ thắng cử dễ dàng.</span></span></p><p align="LEFT"></p><b><p align="center"><i><span style="background-color: white; font-size: medium;">LẠI CHUYỆN QUÀ CÁP</span></i></p></b><p align="LEFT"></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Chuyện này đáng lẽ phải được đem ra nói từ mấy tháng trước nhưng tôi nghĩ không biết làm như vậy thì mình có phải là người khó tính lắm hay không. Và cũng không biết điều đó là chuyện bực bội riêng của mình hay cũng là những khó chịu của nhiều người khác nữa. Nếu chỉ có mình không vui về chuyện ấy mà mang ra nói thì không nên chút nào.</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Nhưng sáng nay, đọc mục Dear Abby, mục tâm tình gỡ rối của báo Mỹ thì tôi thấy là ít nhất cũng có một người đồng ý với mình.</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Ðiều làm tôi khó chịu là những quảng cáo trên các đài truyền hình với những cảnh quà cáp cho nhau nhân dịp Giáng Sinh, đầu năm mới.</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Như cảnh một người phụ nữ đang nằm ngủ thì một người đàn ông, chắc là người chồng, lén vào, nhè nhẹ đeo vào cổ của nàng một cục hột soàn to tổ chảng. Nàng ngọ nguậy, thức dậy, tìm ngay được cục hột soàn mấy <i>carat</i>, cười hạnh phúc ôm lấy người đàn ông mà hôn.</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Hay trong một quảng cáo khác, người phụ nữ đang ngồi ăn sáng, thì ngó ra cửa đã thấy một chiếc Lexus đậu ở trước nhà, người đàn ông đưa cho người phụ nữ chiếc chìa khóa xe. Thế là vợ chồng hạnh phúc lại ôm nhau hôn thì có chán không cơ chứ.</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Xin lỗi ạ.</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Liệu có được mấy chuyện như thế ngoài đời. Thử hỏi có bao nhiêu ông Bill Gates trên đời này? Có bao nhiêu ông CEO, CFO tiền bạc mỗi năm kiếm vài ba chục triệu để có thể quăng ra vài chục ngàn, hai ba trăm ngàn mua cái nhẫn hột soàn ném bể đầu mấy con chó về lén đeo vào tay, vào cổ của nàng để nàng ngọ nguậy thức dậy, cười thỏa mãn biết ngay đó là quà của chồng, rồi hai người hôn nhau lia chia như trong mấy cái quảng cáo?</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Không, chúng tôi tiền bạc không dễ như vậy, mà nếu có bầy đặt lãng mạn một chút, lén đeo vào cổ của nàng thì những gì xẩy ra cũng sẽ hơi khác một chút. Ít ra thì cũng nghe được mấy câu hành văn kiểu Hồ Biểu Chánh đại khái thế này:</span></span></p><i><p align="LEFT" style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Ủa, ông làm cái giống gì vậy… cái này là cái gì? Mèn ơi, hột soàn à… Mua làm gì cho phí tiền vậy cha nội… Mà có một ly thế này thôi sao? Con mụ X mới mua một cục to tổ chảng sao không hỏi nó mua đâu mà mua, tại sao lại mua cái cục nhỏ … híu như vầy?</span></p></i><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Còn cái Lexus thì cũng làm gì có cảnh như thế. Hai tuần sở ký thác thẳng tiền lương vào trương mục, lấy tiền đâu ra mà mua cái Lexus cho mẹ cháu. Mà mua xe Lexus chứ có phải mua ổ bánh mì thịt đâu mà dễ quá như thế.</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Cũng phải đi coi vài ba nơi, mặc cả điên cuồng lúc nào cũng chỉ sợ bị các ông các bà "xeo-men" lừa cho vỡ mặt đi ấy chứ. Làm gì có chuuyện những bước chân âm thầm đi mua, lén lái cái xe về nhà, lại còn thắt cho cái nơ đỏ cho chiếc xe, đậu ngay trước cửa nhà, chờ cho mẹ cháu ngó ra mới cười ngỏn ngoẻn đưa cho nàng cái chìa khóa.</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Mà đưa cái chìa khóa vào tay đã chắc gì bảo đảm là mẹ cháu hiểu ngay đó là chiếc Lexus bố cháu mua cho mẹ cháu làm quà Giáng Sinh hay năm mới.</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Biết đâu là lại nghe hét lên rằng <i>"Ô hay, xe đứa nào đậu ở nhà mình thế này, gọi cảnh sát câu nó đi chứ… Ai cho cái quân này đậu xe ở ngay cửa nhà tao!"</i></span></span></p><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;"><i></i></span></span><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Người đàn ông ở Austin trong thư gửi Dear Abby khi xem những quảng cáo đó thì bực lắm. Ông nói với vợ ông rằng nhũng cái quảng cáo vô duyên ấy chỉ có một mục đích duy nhất là làm cho những người đàn ông mặc cảm tội lỗi đầy người vì đã không làm cho vợ được những điều đó.</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Chao ôi, tại sao lại có người nói đúng ý của tôi như thế.</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Xem xong những cái quảng cáo vớ vẩn như vậy chắc chắn phải có nhiều người phụ nữ thở dài lôi hai câu ca dao Việt Nam ra đọc bâng quơ:</span></span></p><i><p align="center" style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Ra đường trông thấy tơ người<br /></span></p></i><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">"Tơ" người tình tứ, lãng mạn như thế chứ đâu có cả ngày quần xà lỏn áo may ô, mồ hôi dầu, ăn nói thô lỗ, nhờ đem cái bao rác ra cửa là nhăn nhăn nhó nhó như khỉ ăn gừng, lầu bầu, ủng oẳng nghe thấy mà ghét.</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">"Tằm" tôi nghe mà cứ lịm người đi, nói không nên lời.</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Trở lại mục Dear Abby, bà vợ của ông nghe ông nói vậy thì cho rằng ông sai lầm nặng vì đàn ông ở ngoài thiếu gì người lãng mạn, tình tứ. Nhưng rồi bà thú nhận là không tìm được ai để đem ra làm thí dụ cho chồng tin. Bà thắc mắc không biết trên đời có những người đàn ông chuyên môn chờ vợ ngủ là đeo vòng kim cương vào cổ, rồi lại kéo cái Lexus về đậu ngoài cửa cho vợ đứng tim một cái hay không.</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Dear Abby trả lời là vẫn có những người đàn ông làm những công việc đó, chỉ ít thôi. Những quảng cáo chỉ cốt dụ người tiêu thụ chịu tiêu tiền, và đã rất thành công. Cứ coi con số nợ nần của nước Mỹ là thấy ngay. Nhưng nhiều khi không cần phải cục hột soàn và cái Lexus. Dear Abby trả lời như thế.</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Và hệt như mọi lần, lần này, Dear Abby cũng lại vẫn sai nặng.</span></span></p></span><div><span lang="EN" style="font-family: arial;"><b style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;"><p align="center"><span>29</span><span>-2-2008</span></p></span></b><span style="color: black;"><span lang="EN"><span style="color: black; font-size: medium;"></span></span></span></span><div align="left"><span lang="EN" style="font-family: arial;"><span lang="EN" style="font-size: medium;"><b><p align="center"><i><span style="background-color: white;">TIỆM ĂN ÐÓNG CỬA</span></i></p></b><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span>Sáng hôm chủ nhật, ra cửa nhặt tờ Orange County Register mang vào nhà ngồi đọc thì ngay trang đầu có một bài báo khá dài, đọc xong tôi không biết phải làm gì trong những ngày tới.</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span>Có thể là một việc tôi tránh né từ mấy chục năm sẽ không còn tránh né được nữa.</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span>Tôi bị mẹ tôi làm hư như rất nhiều người đàn ông Việt nam khác. Hồi còn nhỏ ở nhà, thỉnh thoảng xuống bếp là bị đuổi ngay bằng câu "đàn ông đàn ang không được vào bếp", bất kể luận cứ tôi đưa ra rằng Ðức Khổng Tử hiền triết, thông thái, bậc thầy của hàng vạn đời như thế, mà cũng xuống bếp thắc mắc chuyện nấu nướng với phu nhân huống chi là tôi.</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span>Nhưng tôi vẫn bị mẹ tôi đuổi ra khỏi bếp.</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span>Sau đó là một thời gian sống xa nhà, thì lại mấy người bạn sinh viên thỉnh thoảng nấu cho ăn để thay món thịt cừu vừa hôi vừa chán ở lưu học xá. Về nước thì người đàn ông Việt Nam này lại tiếp tục bị làm hư bằng cách bị đuổi lên nhà, không cho xuống bếp.</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span>Thế là chuyện bếp nước, nấu nướng lại bị gác sang một bên từ đó. Sang đến Mỹ thì lại thấy là tại sao còn phải chui xuống bếp trong khi đã có sẵn bao nhiêu ông đầu bếp giỏi và nổi tiếng khắp năm châu như các ông McDonalds, Burger King, Colonel Sanders, Arbys...</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span>Vì thế, những cái bếp của những căn nhà tôi đã ở đều sạch như lau như ly hệt như cái bếp của ông bạn già Mai Thảo. Cái <i>microwave</i> chỉ được dùng để hâm cà phê mỗi sáng. Ly giấy, chén giấy, đũa tre dùng một lần rồi quăng. Khăn bàn cũng thế. Nồi niêu soong chảo, bát đĩa thì có một bộ để lỡ có khi các rồng đến nhà tôm hùm còn có để mà đãi khách.</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span>Ở California thì lại càng thấy là không còn cần phải phát triển khả năng nấu nướng nữa. Căn nhà tôi đang ở được chọn để có thể đi bộ một quãng là ra tới ngay các tiệm ăn, đề phòng vài ba năm sẽ không còn lái xe được nữa. Cô chuyên viên địa ốc tính thật khéo.</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span>Nhưng ở cái khu có những tiệm ăn mà cô chỉ cho tôi, và làm tôi yêu ngay căn nhà ấy, tờ Orange County Register cho biết, có một hai tiệm ăn tôi đã ghé lại cùng với mấy người bạn trong mấy năm qua, là những tiệm ăn vi phạm nhiều điều lệ về vệ sinh nhất.</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span>Một tiệm đã phạm phải 32 qui luật vệ sinh nghiêm trọng trong năm 2007, tức là năm mà tôi đã ghé khoảng 7 hay 8 lần.</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span>Ðó là chuyện nhân viên không rửa tay, chén đĩa dơ dáy, cống nghẹt, nước cống chẩy ngược lại vào bếp. Ngoài ra, những tiệm này còn nuôi sẵn những bầy gián và chuột cho vui ở dưới bếp. Các nhân viên sở vệ sinh không đồng ý vói những chuyện ấy nên đã ra lệnh đóng cửa, phạt, rút giấy phép các tiệm này mấy lần.</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span>Nhà giầu đứt tay bằng ăn mày đổ ruột.</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span>Các ông Mỹ đến là bầy đặt và khó tính. Chúng tôi vẫn sống, có sao đâu. Ở bẩn sống lâu. Bà nội và bà ngoại tôi đã dậy tôi mấy chục năm trước.</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span>Hồi còn ở Washington, một sáng đi làm, tôi mang theo một chai nước suối vào sở, đi ngang bàn người bạn thì nghe một câu nói bâng quơ: <i>"Uống nước suối thì rồi cũng chết."</i></span></span></p><span style="background-color: white;"><span><i></i></span></span><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span>Chao ôi là chân lý. Câu nói ấy làm tôi nhớ tới một bức hí họa của Gary Larson vẽ một góc nghĩa địa, ở đó, trên một chiếc cột với cả chục tấm bảng chỉ đường dẫn tới các khu khác nhau của nghĩa địa, người ta thấy những mũi tên chỉ chỗ của những người ăn thịt, chỗ của những người hút thuốc, chỗ của những người chỉ ăn rau trái, chỗ của những người uống rượu, chỗ của những người kiêng mỡ, chỗ của những người kiêng đủ thứ và chỗ của những ngưởi không kiêng gì hết.</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span>Như thế thì kiêng khem có lợi gì? Rồi cũng vào chung một chỗ nằm như một câu thơ của Ðinh Hùng.</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span>Ăn lầm vài ba con gián thì đã sao? Cứ nghĩ gián cũng như mấy con cào cào, châu chấu, dế cơm thì sẽ thấy chẳng sao cả. Vài ba con sâu thì có khác gì mấy con nhộng, mấy con đuông. Và đã chắc gì trong những tô canh rau muống trước đây của chúng ta không có một vài con sâu chui vào cái ống của cọng rau muống?</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span>Ðã sao đâu!</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span>Nhớ lại những chiếc xe bò viên thân thiết một thời, cái thùng nước đen nâu nhúng vài ba chục cái đĩa nhôm vào, lau qua bằng chiếc khăn lông cũng đen kịt, những đôi đũa tre ngấm nước miếng, xì dầu, tương ớt, những miếng gan cháy hôm trước còn nằm phơi trên mặt đường mà chính mắt chúng tôi đã thấy tận mắt đen kịt những đàn ruồi. Sạch sẽ vệ sinh ở đâu? Tôi đã thấy người đàn ông bán bò khô ở đường Cường Ðe đang bào đu đủ, thì cái bàng quang nhắc ông phải xả nước, ông liền vội quay ra, làm ướt cái gốc cây, xong việc, chẳng rửa tay, lau tay gì hết, ông quay lại bào tiếp những sợi đu đủ trắng ngần.</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span>Ai mà biết được mấy phút trước, ông đã cầm trong tay cái gì.</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span>Có sao đâu.</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span>Cục nước đá để trong cái thùng được lôi lên, phủi qua loa cho hết những mảnh trấu bám vào, bào xoèn xoẹt vài cái là đã có ly chanh muối. Ai thắc mắc giữa buổi trưa nóng bên cạnh sân trường?</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span>Nơi tôi ở, Orange County, từ một tháng nay, người ta đã bắt đầu dùng một nhà máy lọc nước lớn nhất thế giới để lọc lại nước cống rãnh, cầu tiêu, cầu tiểu cung cấp nước uống cho người dân.</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span>Nghĩ thì ghê, nhưng khuất mắt khôn coi. Chẳng sao cả.</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span>Thế nên, giữa chuyện phải đi học nấu ăn, đi chợ, xuống bếp hì hục nấu cho sạch một bữa cơm cho mình, và chạy ào ra vài ba tiệm ăn gần nhà để giải quyết chuyện ẩm thực, thì việc chạy ra tiệm và quên đi bài báo ghê rợn đọc được sáng hôm chủ nhật vẫn là điều nên làm nhất.</span></span></p><p align="LEFT"></p><b><p align="center"><i><span style="background-color: white;">ROLLS ROYCE</span></i></p></b><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span>Nguyễn Công Trứ, trong một bài hát nói chúng tôi học hồi trung học đệ nhất cấp có một câu mà đã nửa thế kỷ tôi vẫn còn nhớ:</span></span></p><i><p align="LEFT" style="background-color: white;"><span>Tri túc, tiện túc, đãi túc hà thời túc</span></p></i><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span>Biết đủ tức là đủ, đợi cho đủ thì biết đến bao giờ mới đủ.</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span>Cứ đuổi theo những thứ ở trên đời này thì biết bao giờ mới có được hết, mới có được đủ, mới hết khổ.</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span>Phải giản dị đi một chút:</span></span></p><i><p align="LEFT" style="background-color: white;"><span>Yêu nhau chẳng lọ chiếu giường<br /></span></p></i><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span>Ðồng ý là cái giường tròn tự động xoay, muốn rung nhẹ thì bấm cái nút, giường cũng có thể thay đổi nhiệt độ như cái giường của ông già chủ nhiệm tờ Playboy thì cũng vui thật.</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span>Nhưng tầu lá chuối thì nhiều khi cũng là đủ.</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span>Một người bạn vừa gửi cho xem mấy bức hình chụp chiếc Phantom của hãng Rolls Royce sản xuất được chở từ Anh quốc về Sài Gòn cho một phụ nữ Việt Nam. Chủ nhân trả 1 triệu 300 ngàn đô la để mua nó.</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span>Chủ của chiếc Phantom quả là người chịu chơi. Chịu chơi hơn mấy ông hoàng dầu hỏa, hơn cả Bill Gates, qua mặt luôn nhiều tỉ phú ỏ Mỹ, ở Anh, Pháp, ở khắp thế giới.</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span>Mấy năm trước, nhìn một chiếc Lamborghini đậu ngoài đường ở Hollywood, tôi nghĩ chủ của chiếc xe đã để ngoài đường một vật trị giá bằng ba căn nhà tôi đang ở. Như thế, tối tối trở về nhà, tôi chỉ dùng có khoảng 1/3 của chiếc xe mà đã thấy hạnh phúc vô vàn rồi. Vậy mà người phụ nữ Việt Nam này mang về nhà chiếc Phantom đắt gấp đôi chiếc Lamborghini đó.</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span>Tôi không có điều gì phản đối việc bà làm. Bà có tiền, kiếm được một cách lương thiện, bà làm gì với số tiền đó là tùy bà. Bà thừa tiền để mua chiếc Phantom về lái chơi ở Việt Nam, bà cứ làm. Không ai được quyền có ý kiến.</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span>Tôi không chê chiếc Phantom này. Không lẽ lại là con sói của De La Fontaine đang đói rã họng, nhẩy lên cố đớp chùm nho, nhưng rồi vồ không tới thì quay ra nói "<i>Nho xanh chẳng xứng miệng người phong lưu" </i>hay sao?</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span>Không, đó là chùm nho rất ngon, rất ngọt, không xanh, không chua gì. Người phong lưu không có được chùm nho đó thì đi chỗ khác chơi.</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span>Có tiền thì mua cái Phantom để đi. Tại sao không?</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span>Nhưng hỏi tôi có mua nó không thì không. Hồi còn lái chiếc VW Beetle, trên chiếc cản sau, tôi dán cái <i>bumper sticker</i> với hàng chữ: <i>When I grow up, I’ll become a Rolls.</i></span></span></p><span style="background-color: white;"><span><i></i></span></span><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span>Khi tôi, tức là chiếc VW lớn lên, tôi sẽ thành chiếc Rolls Royce. Nói như vậy để thấy là tôi cũng thích một chiếc Rolls Royce, nếu có được một anh tài xế võ công đầy người như trong một cuốn phim James Bond, lái cho đi khắp nơi thì cũng nên lắm.</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span>Nhưng mua để đem về Việt Nam lái thì không.</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span>Tưởng tượng đang lái đi Hội An thăm phố cổ thì cái xe dở chứng, nhất định không chạy nữa. Mà chuyện dở chứng thì có thể xẩy ra bất cứ với một chiếc xe nào, cũ cũng như mới. Lỡ cái <i>alternator </i>lăn đùng ra thì sao?</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span>Những người thợ sửa xe ở Hội An liệu có biết mở cái nắp máy xe ra không? Mở được rồi, có thấy cái <i>alternator</i> đâu không? Thấy được nó rồi có cái khác để thay cho nó không? Hay phải chờ chuyên viên của Rolls Royce từ Singapore, hay từ Hương Cảng tới sửa?</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span>Lúc ấy làm sao đi Hội An kiếm chỗ ngủ qua đêm? Rồi bao nhiêu ngày sau xe mới sửa xong?</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span>Chao ôi, đường xa nghĩ nỗi sau này mà kinh.</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span>Chi bằng cứ cái 2CV Citroen, cái xe song mã, mui vải cuộn lên như hộp cá Sumaco, tính tình thì lễ phép, đến ngã tư đèn đỏ bao giờ cũng gật đầu chào mấy ông cảnh sát rồi mới chạy. Chao ôi, những buổi tối Sài Gòn mở mui ra, hai đứa con nhẩy đùng đùng ở ghế sau trong lúc trăng sao đầy trời chiếu vào tận trong xe, mùi hoàng lan, mùi dạ lai hương gần công viên con rùa bay vào mà không đã đời hay sao? Hỏng cái gì, cứ ghé công ty Citroen ở đường Lê Thánh Tôn, mở cuốn <i>catalogue</i> ra, chỉ đúng món bị hư là có ngay, lại còn được cho lựa chọn mua đồ "gin" hay đồ Chợ Lớn rẻ bằng một nửa, đem ra sửa ngay tại chỗ mà không khoái ư?<br /></span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span>Thế nên tôi vẫn vui với chiếc xe đang đi cho dù nó cũng chẳng ra làm sao cả. Cuối tuần này phải đi kiếm một cái <i>bumper sticker</i> dán vào sau xe chơi. Chiếc <i>bumper sticker</i> với hàng chữ "<i>Don’t laugh, it is paid for!"</i></span></span></p><i><p align="center" style="background-color: white;"><span>Ai ơi xin chớ có cười<br /></span></p></i><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span>Nhất định không cần một chiếc Rolls Royce, đậu đâu cũng được, không sợ cọ quẹt, không sợ nằm đường.</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span>Và nhất là không sợ bị ai ghét cào cho một vạch từ đầu đến cuối xe.</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span>Biết đủ là đủ, chờ đến lúc đủ thì biết đến bao giờ mới đủ?</span></span></p><p align="center"><span style="background-color: white;">29-8-2008</span></p></span><span lang="EN" style="font-size: medium;"><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><b></b><span style="color: black;"><span lang="EN"><span style="color: black;"></span></span></span></span></p><p align="LEFT"></p><p></p></span></span><div align="left"><span lang="EN"><span lang="EN" style="font-family: arial; font-size: medium;"><p align="center"></p><b><span style="background-color: white;"><p align="center"></p></span></b><span><p align="LEFT"></p><b style="background-color: white;"><span><p align="LEFT"></p></span></b><span><p align="LEFT"></p><span style="color: black;"><span><p align="center"><i><b style="background-color: white;">GIÁ XĂNG</b></i></p></span><span><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span>Người đàn bà làm nghề bán những con lươn ở chợ thì làm gì mà lại bị lôi vào cho xuất hiện trong câu dần dà con mẹ bán lươn? Tôi hoàn toàn không hiểu nổi. Trong những cuốn từ điển tôi có cũng như những cuốn sách giải thích tục ngữ ca dao tôi đều không tìm thấy câu ấy. Nhưng nghe thì nhất định tôi phải nghe câu ấy rất nhiều lần. Nghe nhiều lần đến nhập tâm từ hơn nửa thế kỷ nay.</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span>Dần dà là từ từ. Những người phụ nữ bán lươn, tôi nghĩ có chậm chạp, dề dà thì cũng chỉ như những người bán hàng khác ngoài chợ là cùng. Bán những con lươn không cần phải vội vã, hối thúc chụp giật. Cửa hàng lươn chắc không khác gì những cửa hàng bán các món khác.</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span>Thế thì tại sao lại dần dà con mẹ bán lươn? Mà dần dà con mẹ bán lươn thực sự ra là gì?</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span>Rõ ràng không có chuyện lề mề, chậm rịt trong công việc. Nhưng tất cả những trường hợp đưa tới phê phán đó đều có nét chậm chạp, từ từ, tàm thực, dần dần, vết dầu loang.</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span>Có khi là ngừng lại một chút, đi lui một hai bước, rồi tiến tới. Ðó là dần dà con mẹ bán lươn.</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span>Hồi tôi mới tới Mỹ, một ga lông xăng thường giá 1 đô la 16. Khi giá leo lên thành 2 đô la, người ta đã kêu rên thảm thiết.</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span>Lúc ấy, ít ai dám nghĩ tới có ngày một ga lông xăng thường là 4 đô la như hiện nay.</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span>Tháng trước, khi xăng lên thành 4 đô la 1 ga lông, thì người ta tưởng như trời đã sập ở đây. Các loại xe lòng máy lớn bán không được, trong khi số bán của các xe nhỏ tăng vọt. Xe gắn máy hai bánh thấy xuất hiện nhiều hơn. Người ta hủy những chuyến đi chơi xa, thay vào đó, dân Mỹ ở nhà, tìm những thú giải trí khác. Tình hình giá xăng đang ảnh hưởng rất mạnh tới cuộc bầu cử năm nay. Các nhà làm luật đòi chính phủ phải có biện pháp để hạ giảm giá xăng.</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span>Nhưng đầu tháng 8, giá dầu thô trên thị trường thình lình giảm xuống. Ðang từ trên 147 đô la 1 thùng trong ngày 11 tháng 7, xăng hạ xuống tới tấp để thành 113 đô la một thùng.</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span>Tại các trạm xăng, con số 4 không còn thấy là giá của 1 ga lông xăng thường nữa. Sáng hôm nay, cây xăng rẻ nhất đề giá 3 đô la 85 xu một ga lông.</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span>Tự nhiên mọi người thấy nhẹ hẳn, vui mừng khi thấy con số 3 trở lại. Mặc dù đó vẫn còn là gần 4 đô la 1 ga lông.</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span>Cả nước Mỹ vui hẳn lên vì xăng xuống dưới 4 đô la.</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span>Nhớ lại giữa năm 2007, khi xăng mới nhích lên quá 3 đô la 1 ga lông, nước Mỹ đã nhốn nháo, các kinh tế gia đưa ra những tiên đoán hết sức đen tối nghe nản lòng vô cùng. Nước Mỹ tưởng chừng như không thể nào sống nổi với giá xăng 3 đô la 1 ga lông.</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span>Vậy mà nay, giá 1 ga lông là gần 4 đô la thì cả nước đã mừng lớn. Các hãng bán xe hơi hy vọng các xe lòng máy lớn không còn bị chê nữa. Thống kê của bộ giao thông cho biết người Mỹ lại bắt đầu dùng xe nhiều hơn. Tuy chưa vượt quá được mức của những tháng đầu năm nay, nhưng rõ ràng là người ta lại lái xe nhiều hơn. Không ai muốn nó lên quá con số 4 nữa. Ðó là dần dà con mẹ bán lươn vậy.</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span>Thôi, cứ 3 đô la cũng được rồi. Hoàn toàn vui vẻ với giá 3 đô la 1 ga lông. Và như vậy, người Mỹ lại chấp nhận sự gia tăng khủng khiếp của giá xăng. Ðang từ 4 đô la 60 một ga lông xăng thường, nay chỉ trả 3 đô la 85 thì phải vui chứ.</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span>Nhưng nghĩ lại coi, hơn một năm trước, cả nước Mỹ nói là không chịu nổi xăng 3 đô la 1 ga lông. Nay thình lình hạ xuống một chút. Thế là lại OK, lại không thấy xót cái ruột nữa. Lại bắt đầu lái xe vòng vòng đi chơi. Lại mua xe với lòng máy lớn, về nhà thấy cái con quái vật vừa bị đổ cho cái tội không biết đâu là xăng, đâu là nước lã thì nay trông lại ngon lành đáng yêu trở lại, không đáng ghét, không tính chạy ra đầu đường vắng, tháo bảng số mang về cho ai muốn lấy thì lấy nữa.</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span>Vậy là dần dà con mẹ bán lươn.</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span>Con mẹ bán lươn có thể làm được rất nhiều thứ ngoài chuyện xăng nhớt.</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span>Mấy đứa bé thường xuyên chơi trò dần dà con mẹ bán lươn với cha mẹ chúng bằng cách thử coi cha mẹ chúng có thể chấp nhận cho chúng nó hư đốn thế nào. Ðòi thức khuya chẳng hạn. Bố của chúng lúc đầu bị cấm ra khỏi nhà sau 9 giờ. Thế là bố chúng nó bèn đi thử đến 12 giờ khuya, 1 giờ sáng coi sao. Thì nhất định là bị mè nheo cả tuần lễ. Nhưng sau đó, bố của chúng về sớm hơn, khoảng 10 giờ rưỡi là không việc gì hết. Ðài phát thanh ở nhà tạm ngưng hoạt động.</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span>Trò này được lôi ra dùng thường xuyên. Những trường hợp như thế, người ta gọi là lờn mặt.</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span>Ở Iraq khi con số binh sĩ Hoa kỳ tử trận lên thành 1 ngàn thì cả nước Mỹ hốt hoảng. Nhưng nay, hỏi thử xem số quân nhân Mỹ thiệt mạng tại Iraq là bao nhiêu thì chắc chắn không có nhiều người biết.</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span>Vụ Georgia cũng thế, thế giới đã quá quen chiến tranh rồi, thêm một vụ nổ súng nữa cũng không thấy lớn lắm. Không có biểu tình phản đối như những vụ Liên Xô mang quân sang Ba Lan, Hung Gia Lợi và Tiệp Khắc đàn áp nổi dậy như trước đây nữa.</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span>Tăng giá xăng, rồi hạ xuống đôi chút thì không lờn mặt ai cả, nhưng đó là dần dà con mẹ bán lươn vậy.</span></span></p></span></span></span></span></span></span><div><span lang="EN" style="font-family: arial;"><span lang="EN"><span style="font-size: medium;"><b style="background-color: white;"><span><p align="center">3-10-2008</p></span></b></span></span><span lang="EN"><span style="font-size: medium;"><span style="color: black;"><span lang="EN"><span style="color: black;"></span></span></span></span></span></span><div align="left"><span lang="EN"><span lang="EN"><span><span style="color: black;"><span style="font-family: arial; font-size: medium;"><span><p align="center"><i><b style="background-color: white;">MỘT ÐOẠN CHIA BUỒN</b></i></p></span><span><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span>Hôm qua, một đoạn chia buồn trên một trang báo ở đây đã khiến tôi nghĩ lại một số điều mà trước đây tôi tưởng là chẳng quan trọng bao nhiêu.</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span>Trang cáo phó và chia buồn cũng như những đoạn tin vui trên các trang báo là nguồn lợi tức đáng kể của những tờ báo, đồng thời những chi tiết đọc thấy ở đó cũng là những tin tức về bạn bè quen biết, người còn người mất, ai là bạn của ai, ai là thân nhân của ai vân vân.</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span>Nhưng chính những chi tiết về bạn bè quen biết đó cũng là những điều rất quan trọng với khá nhiều người. Chi tiết ai quen với ai chẳng hạn. Chi tiết đó cho biết bạn bè của người quá cố là những ai. Họ quen biết với người ra đi và tang quyến như thế nào mà tên lại xuất hiện trong danh sách những người chia buồn với gia đình người quá vãng.</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span>Một người bạn của tôi vừa cho thấy chi tiết ấy quan trọng như thế nào. Ông nói một cách không vui rằng ông không biết ai là người cho tên của ông vào cái danh sách ấy. Tôi nhớ lại mấy lần được hỏi là có đồng ý để ghi tên của tôi vào danh sách những người chia buồn cùng tang quyến của vài ba người thì tôi luôn luôn đồng ý và xin đóng góp cho chi phí đăng báo để bao giờ cũng bị từ chối, nói là không bao nhiêu, những đóng góp của danh sách dài đó đã thừa trang trải cho chi phí gửi cho tòa báo.</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span>Tôi chưa bao giờ gặp phải trường hợp như người bạn khi ông điện thoại sáng hôm qua than phiền việc tên của ông bị ghi trong danh sách bạn bè của người ra đi.</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span>Trước đây, tôi vẫn nghĩ thân sơ không quan trọng bao nhiêu, quen biết người vừa nằm xuống ít hay nhiều thì ghi tên của mình vào danh sách không là điều đáng phản đối.</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span>Trở lại chuyện bạn tôi có tên ở danh sách chia buồn. Ông có vẻ rất phiền về chuyện tên của ông bị ghi vào danh sách đó mà không được hỏi trước. Thoạt đầu tôi nghĩ ông là người khó tính. Nhưng nghe ông giải thích, tôi thấy ông là người rất có lý.</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span>Ông nói rằng ông chỉ tiếp xúc với người quá cố vài ba lần trong đời là cùng. Ông và người quá cố không ưa nhau nên trong thòi gian ở cùng thành phố, ông tránh gặp người ấy và người ấy cũng tránh mặt ông. Ðó là chưa kể tới chuyện hai người không những không ưa nhau mà còn ghét nhau là đằng khác.</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span>Ðiều đó nhiều bạn bè biết rõ.</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span>Chuyện một người ra đi là đau buồn cho những người thân trong gia đình và bạn bè. Những đau đớn đó có thể rất lớn. Ai trong chúng ta cũng đã có lần trải qua những mất mát đó.</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span>Nhưng không phải cái chết nào cũng tạo những xúc động và đau đớn.</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span>Mỗi ngày thế giới này có bao nhiêu người ra đi. Có những sự ra đi bình thản, nhẹ nhàng. Có những sự ra đi vô cùng kinh khủng. Những cái chết của vụ đánh bom hôm thứ Bẩy tại Pakistan chẳng hạn. Chết mà xương thịt còn vương vãi khắp một khu đất trước khách sạn Marriott ở Islamabad.</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span>Ðó cũng là những cái chết thương tâm vậy. Chúng ta xem tin truyền hình, đọc trên báo đều biết về những cái chết đó. Nhưng ai trong chúng ta mất ăn mất ngủ mấy ngày về những cái chết ở Pakistan hôm thứ Bẩy? Bảo là đó không thương tâm ư? Có chứ. Như những người đi làm ở Trung Tâm Mậu Dịch Thế Giới ở New York sáng ngày 11 tháng 9 năm 2001, ra khỏi nhà, chào vợ con, rồi không bao giờ trở lại nữa. Chết như thế cũng bi thảm lắm đấy chứ. Nhưng chúng ta không đăng báo chia buồn, ghi tên trong danh sách những người đau sót về những cái chết đó.</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span>Cứ thấy người chết là lại xúc động thì làm gì còn thì giờ để sống nữa. Hàng trăm ngàn người chết vì nội chiến ở Darfur, ở Ðông Nam Á trong vụ sóng thần, trên đất nước chúng ta ngày nào chẳng xẩy ra những cái chết bi thảm, thương cảm.</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span>Vậy thì sự ra đi của người đàn ông mà bạn tôi biết qua loa cũng không khác gì nhũng cái chết kia. Mức độ bi thảm nhiều khi lại không bằng. Quen biết thì không bao nhiêu. Xúc động, thương tiếc thì chắc không có. Vậy thì cái tên xuất hiện trong danh sách những người chia buồn cùng với tang quyến có thể quả là vô lý như lời bạn tôi nói.</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span>Những người biết rõ về liên hệ giữa hai người đàn ông sẽ đánh dấu hỏi về người sống. Ðại khái là có thật đau khổ, thương tiếc không, hay đó chỉ là đau khổ giả vờ, kịch cỡm. Và đó là lý do bạn tôi không muốn có tên trong danh sách chia buồn trên báo.</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span>Biết đâu người quá cố lại đã có lúc nghĩ như một nhạc sĩ nổi tiếng mới qua đời cách đây mấy năm khi ông căn dặn là không cho một vài ba người đến viếng ông ở nhà quàn?</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span>Lỡ có những căn dặn như thế thì đến nhà quàn đã không tiện, ghi tên của người ấy trong danh sách lại càng không nên là vậy.</span></span></p></span></span></span></span></span></span><div><span lang="EN"><span style="font-family: arial;"><span lang="EN"><span><span><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;"><b><p align="center">7-11-2008</p></b></span></span></span></span></span><span lang="EN"><span><span><span style="color: black;"><span lang="EN"><span style="color: black;"></span></span></span></span></span></span></span><div align="left"><span lang="EN"><span lang="EN" style="font-family: arial;"><span style="color: black;"><p align="center" class="MsoNormal"><span style="background-color: white; font-style: italic; font-weight: 700;"><span style="font-size: medium;">CON HAI</span></span></p><p class="MsoNormal"><span style="background-color: white; font-size: medium;">Cách đây khoảng hơn ba tháng, ngươi ta đọc thấy một đoạn nhắn tin như thế này:</span></p><p class="MsoNormal"><i style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;"><span>Tìm con đi lạc. Con tên là Hai ở đâu về gấp. Cả nhà nhớ con. Ai cũng yêu con. Con muốn gì nhà cũng chiều. Về nhà ngay. Ông bà ai biết cháu ở đâu, xin đưa giúp cháu về nhà. Chúng tôi xin hậu tạ. Khi đi, cháu mặc chiếc áo thun có số 3.</span><o:p></o:p></span></i></p><p class="MsoNormal"><span style="background-color: white; font-size: medium;">Ðoạn nhắn tin nghe đầy vẻ khẩn khoản. Ðúng là của một gia đình yêu thương và nhớ con. Nhưng có điều không thấy đề rõ họ, chỉ cho biết đứa trẻ đi lạc tên là Hai. Ðặc biệt lại mặc cái áo có số 3 lúc bỏ nhà đi lạc. Nhưng người đọc nghĩ đương sự tự ý đi giang hồ thì đúng hơn. Nó có thể đòi vài ba điều mà gia đình không chịu. Tức mình, nó bỏ đi như nhiều trường hợp đã đọc thấy trong các báo ở trong nước hồi trước năm 1975. Ở trên thì nói là đương sự đi lạc. Nhưng ngay ở câu dưới thì lại thấy có vẻ nó chẳng hề đi lạc gì hết. Nó bỏ nhà đi chơi với bạn bè, hay cũng có thể đi lập tổ ấm với một cậu nào đó. Lớn tồng ngồng mà đi lạc cái nỗi gì. Thế nên đoạn trên thì nói là đi lạc. Ðoạn dưới thì dỗ dành, con muốn gì cũng được, muốn lấy chồng, ngay cả muốn lấy cái đứa cả nhà gọi là cà chớn thì cũng được. Cứ về nhà cái đã. Thế là trẻ lạc nhưng thực ra là tự ý bỏ nhà đi giang hồ lại trở về nhà trong vinh quang, cả nhà chịu thua, hết đường bèn phải nhượng bộ tối đa.</span></p><p class="MsoNormal"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;"><span>Ðọc những đoạn tin như vậy, ai cũng muốn biết cháu nó có trở về không, hay là cháu từ cha mẹ luôn, vài ba năm sau ẵm con về thăm nhà. Lúc ấy, con mọc răng nói năng gì nữa. Cả nhà lại thua liểng xiểng.</span><o:p></o:p></span></span></p><p class="MsoNormal"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;"><span>Nhưng cách đây hai hôm, gia đình có con bé tên là Hai đó lại đăng báo cám ơn, nên người ta mới biết con bé tên Hai đó đã trở về bình yên.</span><o:p></o:p></span></span></p><p class="MsoNormal"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;"><span>Ðoạn tin trên báo viết: </span><i><span>Chúng tôi xin cám ơn ân nhân đã dẫn cháu Hai về cho gia đình chúng tôi, lại còn mua cho cháu cái áo mới có số 2 như tên của cháu. Gia đình chúng tôi xin đội ơn.</span><o:p></o:p></i></span></span></p><p class="MsoNormal"><span style="background-color: white; font-size: medium;">Thế là đứa con gái tên Hai đi giang hồ một hồi, sau mấy tháng lại về nhà với gia đình. Cả nhà mừng rỡ.</span></p><p class="MsoNormal"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;"><span>Ôi cái con Hai ấy tưởng không bao giờ gặp lại được nữa thì nay nó lù lù dẫn xác về. Cả nhà mừng mừng tủi tủi, cảnh Kiều trở về nhà sau 15 năm luân lạc chắc cũng chỉ vui được đến như vậy mà thôi.</span><o:p></o:p></span></span></p><p class="MsoNormal"><span style="background-color: white; font-size: medium;">Ðọc thấy đoạn cám ơn đăng trên báo mà thấy vui trong lòng, vui hộ cho gia đình có con bé Hai giả bộ đi lạc. Nó đi chơi đã đời, chán đi, dừng bước giang hồ, trở về, cả nhà chạy ra mừng, cứ như cảnh Kiều về nhà , gặp lại Vương ông, Vương bà, Vương Quan, Thúy Vân và Kim Trọng không bằng. Kiều lôi đàn ra đánh cho Kim Trọng nghe vài bài cho bõ những ngày cơ cực bên Thuý Vân, rồi này chồng, này mẹ, này cha, này là em ruột, này là em dâu.</span></p><p class="MsoNormal"><span style="background-color: white; font-size: medium;">Thấy cảnh gia đình người ta vui quá nên người viết bài này liền lấy xe chạy ra đầu đường chơi. Ði qua trạm xăng thì thấy con số 3 ở bảng giá ngày hôm trước đã biến mất, thay thế bằng con số 2 yêu quí. Chao ơi, sao mà giống cảnh gia đình nọ vậy! Cũng như con bé Hai trở về, mặc cái áo có số 2. Cảnh gia đình gặp lại con bé tên Hai là chuyện tuỏng không bao giờ có thể xẩy ra thì có khác gì những con số 2 trên bảng giá của các cây xăng đâu. Cũng con số 2 tưởng như <i>nhất khứ bất phục phản,</i> cảnh tráng sĩ Kinh Kha vác dao sang Tần giết hụt Tần Thủy Hoàng, một đi không trở lại, cả nước Mỹ rên xiết đau khổ vì sự ra đi của nó, con số 2 yêu quí. Giữa tháng 7, giá một thùng dầu thô lên thành 124 đô la, giá xăng leo lên trên 4 đô la 1 ga lông làm điêu đứng không biết bao nhiêu người.</span></p><p class="MsoNormal"><span style="background-color: white; font-size: medium;">Lúc ấy, các ông chuyên gia về giá dầu còn hăm là đến cuối năm, xăng sẽ lên thành 200 đô la 1 thùng dầu thô, và chúng ta nên sửa soạn tư tưởng để nghĩ tới lúc xăng sẽ lên tới 500 đô la 1 thùng. Lúc ấy, giá mỗi ga lông sẽ thành 15 đô la.</span></p><p class="MsoNormal"><span style="background-color: white; font-size: medium;">Và người ta tưởng con số 2 sẽ không bao giờ xuất hiện trở lại tại các trạm xăng nữa. Các trạm xăng cũng tin như thế, một số quăng luôn con số 2 đi, nghĩ là chẳng bao giờ phải đem nó ra dùng nữa. Gia đình con bé Hai thì cũng đã định tặng hết đồ đạc quần áo của nó cho các trung tâm giúp người nghèo như Goodwill, Purple Heart... May sao trong nhà có người cản lại, cản mà cũng không nghĩ là nó trở về nên quần áo của nó vẫn còn nguyên. Nay nó trở về. Hệt như con số 2 trở về với các trạm xăng. Con Hai lúc đi thì mặc cái áo có số 3 như những cầu thủ thể thao. Lúc về, người ta mua cho nó cái áo có số 2, hệt như chuyện giá xăng vậy.</span></p><p class="MsoNormal"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;"><span>Gia đình con Hai mừng thấy lại được con bé như thế nào thì người Mỹ cũng vui khi thấy lại con số 2 ở các trạm xăng, mặc dù con số 2 đó còn mắc cở, nên vẫn còn kéo theo những con số lẻ đằng sau. Nhưng vậy thì đã sao. Cứ 2 đô la 99 xu 9/10 cũng vẫn còn hơn là cái con số 3 mất dậy nhẩy lên bảng giá xăng từ mấy tháng nay.</span><o:p></o:p></span></span></p><p class="MsoNormal"><span style="background-color: white; font-size: medium;">Ngó nó, thấy nó mà chỉ sợ nó lại bỏ đi lần nữa.</span></p><p class="MsoNormal"><span style="background-color: white; font-size: medium;">Cứ như sợ <i>bước đi sẽ đứt, động hờ sẽ tiêu</i>.</span></p><p class="MsoNormal"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;"><span>Số 2 ơi, ở lại đây nhá. Ðừng có bỏ đi nữa. Muốn gì cũng được, miễn là đừng ra đi để cho con số 3 tệ lậu kia thay thế mày nữa. Cũng như con Hai, cháu nhớ ở lại nhà với cha mẹ nhá. Ðừng có bỏ đi đâu hết. Cả nhà sẽ nhớ cháu như câu thơ của nhà thơ Thanh Tâm Tuyền đã viết ngày nào: </span><i><span>Ôm em trong tay mà đã nhớ em ngày sắp tới.</span></i><span> Mà có đi thì cũng nói cho nhà biết một chút. Ðừng có như người thiếu nữ trong thơ Nguyên Sa: <i>Nhưng</i> </span><i><span>sao đi mà chẳng bảo gì nhau.</span></i></span></span></p><p class="MsoNormal"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;"><span>Ði như thế nhất định sẽ <i>để anh gọi tiếng thơ buồn vọng lại.</i> Nhớ ở lại nhá, đừng có đi đâu hết. Có đi, bỏ lại số 1 cũng được. Ðừng có <i>em đi bỏ lại con đường</i> để cho <i>đường xa cỏ dại vô thường nhớ em</i>. Tội lắm.</span><o:p></o:p></span></span></p><p class="MsoNormal"><span style="background-color: white; font-style: italic;"><span style="font-size: medium;"><span>Chim xa rừng thương cây nhớ cội<br /></span></span></span></p><p class="MsoNormal"><span style="background-color: white; font-size: medium;">Ở lại lâu lâu nhé 2.</span></p><p align="center"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">10-10-2008</span></span></p></span><span style="color: black;"><p class="MsoNormal"><span style="background-color: white;"><span><span style="font-size: medium;"><b></b><span style="color: black;"><span lang="EN"><span style="color: black;"></span></span></span></span></span></span></p><p align="LEFT"></p><p></p></span></span></span><div align="left"><span lang="EN"><span lang="EN" style="font-family: arial;"><span style="color: black;"><span style="font-size: medium;"><b><p align="center"><i style="background-color: white;">TRÔNG NGƯỜI LẠI NGHĨ ÐẾN TA</i></p></b></span><span><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Giữa lúc những tin tức về cuộc khủng hoảng tài chính được đưa lên hàng đầu trong các bản tin truyền thanh, truyền hìmh cũng như báo chí, thì cái tin ấy bị đẩy vào những trang trong của tờ Los Angeles Times. Nhưng ở Bắc và Nam Hàn, chắc nó phải là tin trang đầu. Ở Việt Nam thì nhất định cái tin ấy không được một giòng trên báo.</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Theo tin của tờ Los Angeles Time, mấy hôm trước, tại vùng biển ngoài khơi bán đảo Cao Ly đã xẩy ra hai vụ đụng độ dữ dội giữa những người đánh cá Trung quốc và hải quân của Bắc và Nam Hàn.</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Lực lượng tuần duyên Nam Hàn đã bắt giữ 11 người từ Hoa lục tới đánh cá tại vùng biển thuộc Nam Hàn. Những người đánh cá này đã dùng gậy đánh chết một sĩ quan tuần duyên Nam Hàn khi người này tìm cách leo lên tầu đánh cá của ngư dân Trung quốc.</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Cũng trong tuần qua, hải quân Bắc Hàn đã nổ súng vào một tầu đánh cá Trung quốc làm bị thương một người trên tầu.</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Theo chính phủ Hán Thành thì trong 4 năm qua, hải quân Nam Hàn đã bắt gặp 1750 tầu Trung quốc đánh cá tại biển của Nam Hàn, vi phạm bản hiệp ước về đánh cá giữa Bắc Kinh và Hán Thành ký năm 2001.</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Cái chết của sĩ quan tuần duyên Nam Hàn đã khiến cho báo chí ở Hán Thành đòi chính phủ phải có thái độ với nhà cầm quyền Trung quốc bằng các biện pháp chế tài.</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Người ta tin là sẽ có biểu tình của sinh viên chống Trung quốc vi phạm hải phận Nam Hàn.</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Nhưng người ta không tin là chính phủ Nam Triều Tiên sẽ bỏ tù những người biểu tình. Cảnh sát Nam Hàn sẽ không xông vào đám biểu tình, cướp lấy các biểu ngữ chống Trung quốc, đòi Trung quốc tôn trọng chủ quyền lãnh hải của Nam Hàn, đòi Bắc kinh phải bồi thường cho cái chết của viên sĩ quan tuần duyên...</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Chính phủ Nam Hàn chắc chắn sẽ không làm những việc đó.</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Còn Bắc Hàn thì phải mang ơn Trung quốc biết là bao nhiêu, về những hy sinh của cả trăm ngàn binh sĩ Trung quốc trong trận chiến Cao Ly hồi thập niên 50 khi chí nguyện quân Trung quốc vượt sông Áp Lục tiếp cứu Bắc Hàn lúc ấy đang bị Hoa kỳ đánh cho tơi tả. Không có những hy sinh quí báu đó của các chí nguyện quân Trung quốc thì Bắc Hàn không còn hiện diện nữa.</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Ơn lớn như thế mà Kim Nhật Thanh, rồi nay đến Kim Chính Nhật không chịu ký một cái công hàm nào xác nhận chủ quyền của Trung quốc tại mấy cái đảo ở Hoàng Hải. Cũng lại chẳng chịu lén dân chúng Bắc Hàn vẽ lại biên giới ở gần sông Áp Lục, cho đường ranh lấn xuống miền nam một chút.</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Trả ơn nhau như thế ư? Không biết xấu hổ khi biết thủ tướng của một quốc gia ở Ðông Nam Á ký một công hàm nhường quách mấy chuỗi đảo ở biển đông và vài cái làng ở quanh khu Bản Giốc cho Trung quốc.</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Bọn độc tài ở Hán Thành đã không làm gì để chặn không cho báo chí nói xấu nước bạn Trung quốc. Những cuộc biểu tình mà người ta tin là chắc chắn sẽ diễn ra ở Hán Thành sẽ được để cho tự do diễn ra, không ma trắc, lựu đạn cay, không đưa cảnh sát dã chiến tới bắt gom hết lại về tội chống nước bạn.</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Bọn cầm quyền Hán Thành đáng lẽ đã phải xua công an đàn áp thẳng tay những đoàn biểu tình ở Hán Thành như quốc gia Ðông Nam Á nói ở trên khi dẹp những đám biểu tình dám hó hé nói về chuyện mấy chuỗi đảo bị mất vào tay Trung quốc.</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Những vụ ngư dân của quốc gia ấy bị tầu đánh cá Trung quốc lao vào đánh đắm hay bị những tầu hải quân Trung quốc nổ súng bắn chìm làm chết cả mấy chục người, thì cái chính phủ của cái quốc gia ấy cũng đâu có làm gì để gây sứt mẻ tình anh em đồng chí môi hở răng lạnh, sông liền sông, núi liền núi...</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Bọn côn đồ Nam Hàn còn dám bắt giữ 11 ngư dân Trung quốc gây khó dễ cho các ngư dân hiền lành này chỉ vì họ đi lạc vào hải phận của Nam Hàn rồi lỡ tay đánh chết người.</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Bọn Bắc Hàn là một bọn vô ơn bạc nghĩa. Ðược Trung quốc giúp đỡ tận tình đánh người anh em miền nam rồi nay quay súng bắn lại tầu thuyền của Trung quốc.</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Cả hai bọn Nam và Bắc Hàn đều là những thứ thổ tả, không đáng làm đầy tớ cho nước Việt Nam Dân Chủ Cộng Hòa.</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Mẹ kiếp có đứa nói không gì quí hơn độc lập và tự do mà hành động thì khốn kiếp, hèn hạ, đốn mạt và đê tiện như thế đấy.</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Ðể lấy sức đục cái tượng Ðức Mẹ đi hay sao?</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Bọn Nam Bắc Hàn là chỉ biết đá đáp người ngoài, còn gà cùng một mẹ thì để mặc cho chúng chửi bố mấy thằng Trung quốc lên.</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Ðểu không chịu được.</span></span></p><p align="center"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">17-10-2008</span></span></p></span></span><span style="color: black;"><span><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span><span style="font-size: medium;"><b></b><span style="color: black;"><span lang="EN"><span style="color: black;"></span></span></span></span></span></span></p><p align="LEFT"></p><p></p></span></span></span></span><div align="left"><span lang="EN"><span lang="EN"><span style="color: black; font-family: arial;"><b><span style="font-size: medium;"><p align="center"><i style="background-color: white;">MADE IN CHINA</i></p></span></b><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Mấy năm trước, trong chuyến đi San Francisco, tôi ghé một tiệm bán kỷ vật ở chân cầu Golden Gate kiếm mua chiếc ly cà phê để đem về bầy trên tủ sách cùng vói những chiếc mua trong các chuyến đi ghé qua những thành phố khác.</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Tôi tìm được một cái khá đẹp có vẽ hình cầu Kim Môn, xe<span> </span><i>cable car</i>, nhưng khi lật cái đáy ly lên xem giá tiền thì thấy một hàng chữ khiến tôi quyết định không mua nữa. Kỷ vật của thành phố San Francisco, có hình vẽ cảnh ở San Francisco, đem chút hơi hướm của thành phố mà tôi nghĩ là có cá tính nhất của nước Mỹ về nhà làm kỷ niệm mà lại có hàng chữ ấy thì không thích hợp chút nào. Ít nhất thì cũng phải là<span> </span><i>Made In USA</i><span> </span>nếu không ghi rõ là<span> </span><i>Made In San Francisco</i><span> </span>chứ.</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Ai đời cái ly cà phê kỷ niệm chuyến đi San Francisco lại được làm ở Trung quốc.<span> </span><i>Made In China</i>.</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Trung quốc thì dính dáng gì tới chuyến đi San Francisco của tôi? Ðịnh mua để thỉnh thoảng ngó lên nhớ chuyến đi lên cái thành phố gió lộng ấy, nhớ chuyến đi trên chiếc<span> </span><i>cable car</i><span> </span>leo lên tận những vì sao như một câu hát của bài<span> </span><i>I Left My Heart In San Francisco,</i><span> </span>để một hôm nào, có ai đến nhà chơi, kể lại chuyến đi ấy mà cái ly cà phê lại có hàng chữ<span> </span><i>Made In China</i><span> </span>thì còn gì chán cho bằng.</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Người bạn đến thăm có thể cầm cái ly, lật cái đáy lên, thấy hàng chữ<span> </span><i>Made In China</i><span> </span>rồi hỏi về chuyến đi Trung quốc mà tôi chưa bao giờ thực hiện thì sao tiện.</span></span></p><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;"><i></i></span></span><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;"><i>Made In China</i><span> </span>thì phải sang Trung quốc mang về chứ tại sao lặn lội mấy chuyến xe đi lên San Francisco chỉ để mua cái ly cà phê làm tại Trung quốc.</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Mà đem kể chuyện chuyến đi San Francisco thì mấy ai tin khi hàng chữ<span> </span><i>Made In China</i><span> </span>chình ình ra ở đáy cốc.</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Có ở đáy cốc thì chỉ nên như mấy câu thơ của Quang Dũng:</span></span></p><i><p align="center" style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Thoáng hiện em về trong đáy cốc<br /></span></p></i><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Chứ đáy cốc kỷ niệm chuyến đi San Francisco mà có hàng chữ<span> </span><i>Made In China</i><span> </span>thì nhất định là không nên.</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Tôi không mua cái ly cà phê kỷ niệm chuyến đi San Francisco tại cái tiệm ở chân cầu Golden Gate là như thế.</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Trong khoảng hai chục năm trở lại đây, người ta thấy càng ngày càng khó kiếm được những thứ sản phẩm làm tại Mỹ. Nhiều hãng Mỹ đem mẫu hàng sang Trung quốc để sản xuất cho rẻ. Và dần dần nước Mỹ biến Trung quốc thành một xưởng máy sản xuất tất cả các thứ người Mỹ cần, từ cái chăn, cái gối trong phòng ngủ đến cái nồi, cái chảo trong bếp, bộ sa lông da trong phòng khách, cái máy VCR, DVD, cái TV đều được làm tại Trung quốc, cái quần, cái áo, đôi giầy, cho chí những cái lốp xe đều mang hàng chữ<span> </span><i>Made in China.</i></span></span></p><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;"><i></i></span></span><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Thôi thì những thứ làm ở Mỹ, ở các quốc gia Âu châu đắt hơn, khó kiếm, phẩm chất có cao hơn trong khi những thứ sản xuất tại Hoa lục cũng làm được cùng những việc cần làm trong nhà, nhưng lại rẻ và dễ kiếm hơn, thì khuân cái VCR, cái TV, bộ chén đĩa, những con dao, cái nĩa<span> </span><i>Made In China</i><span> </span>về nhà dùng cũng chẳng sao.</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Những thứ ấy có hàng chữ làm tại Trung quốc thì cũng tạm chấp nhận được đi.</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Nhưng năm qua, người ta khám phá ra là nhiều món đồ chơi làm tại Trung quốc có chứa chất chì, trẻ em bỏ vào miệng, máu có thể bị nhiễm độc.</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Tin vừa loan ra, thì phản ứng của Trung quốc là chối bay chối biến, phủ nhận những báo cáo nói là sản phẩm của Trung quốc có thể gây nguy hại cho sức khỏe của người tiêu thụ. Nhưng sau đó, một số chó mèo ở Mỹ lăn ra chết vì ăn phải thực phẩm làm tại Trung quốc. Kế đó, những bánh xe làm tại Hoa lục cũng bị coi là không an toàn cho các xe Mỹ.</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Không thể cứ bác bỏ mãi được trước những bằng cớ rõ ràng đó, Bắc kinh quay ra trả đũa bằng cách nói là thịt bò của Mỹ không an toàn nên ra lệnh ngưng nhập cảng thịt bò Mỹ.</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Trò trẻ con này được đưa ra để bắt chẹt các nước khác dám có ý kiến về các sản phẩm của Hoa lục. Tưởng mọi chuyện có thể qua đi sau vài tháng, thì mới đây, người ta khám phá ra sản phẩm sữa chế tạo tại Trung quốc có chứa một hóa chất độc ở trong có thể gây tử vong cho các em nhỏ. Lần này, nhà cầm quyền Hoa lục, sau khi tìm cách ém nhẹm những tin tức nói về sữa nhiễm độc để tránh tạo ra những hình ảnh không tốt trước ngày diễn ra Thế Vận Hội mùa hè, Trung quốc đã phải nhìn nhận là sữa bột của 22 công ty trong số 175 công ty sản xuất sữa tại Hoa lục có chứa chất<span> </span><i>melamine</i>. Nhưng Trung quốc cũng nói thêm rằng chỉ có sữa tiêu thụ trong nước mới bị nhiễm độc. Tuy vậy, người ta thấy nhiều sản phẩm khác dùng sữa bột của Trung quốc và sản xuất tại Trung quốc như kẹo, bánh<i>, chocolat</i><span> </span>cũng có chất<span> </span><i>melamine</i>.</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Trung quốc không thể bưng bít chuyện hơn 50 ngàn trẻ bị bệnh vì uống sữa bột làm tại Trung quốc nữa và phải nhận trách nhiệm. Bắc kinh bắt giữ một số người của các hãng xưởng sản xuất sữa và nói là sẽ cố gắng để các sản phẩm của họ không gây nguy hại cho người dùng. Một số nước mua hàng của Trung quốc cũng tìm thấy các sản phẩm có chất<span> </span><i>melamine</i><span> </span>ở trong như Miến Ðiện, Bangladesh, Hương Cảng, Ðài Loan.</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Trung quốc tuyên bố thu hồi các sản phẩm này lại để hủy đi.</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Nhưng ai dám chắc điều ấy sẽ diễn ra. Khi Trung quốc có thể đưa 2 triệu đôi giầy làm tại Hoa lục nhưng dán nhãn MADE IN ITALY để giả là hàng của Ý đem bán tại Ý như tin tức tuần trước cho thấy, thì tại sao lại không thể có những sản phẩm bị thu hồi được dán cho cái nhãn làm tại Hongkong, Singapore, Hòa Lan, Ðức, Ý... để bán sang các nước không có những hệ thống kiểm soát an toàn thực phẩm hay có nhưng không làm được việc như nước Việt Nam chẳng hạn. Ai sẽ chặn không cho các sản phẩm ấy đi qua Lào Kai, Móng Cái và những tỉnh biên giới miền bắc.</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Tội nghiệp các em bé Việt Nam. Ðau đường tiểu, sạn trong thận làm sao chữa đây!</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Rồi cha mẹ các em khi phản đối sản phẩm của Trung quốc, chống các sản phẩm này bị công an bắt giữ thì làm sao!</span></span></p><p align="center"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">19-12-2008</span></span></p></span><span style="color: black;"><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span><span style="font-family: arial; font-size: medium;"><b></b><span style="color: black;"><span lang="EN"><span style="color: black;"></span></span></span></span></span></span></p><p align="LEFT"></p><p></p><div align="left"><span style="color: black; font-family: arial;"><b><span style="font-size: medium;"><p align="center"><i style="background-color: white;">BA XU</i></p></span></b><span><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Ðơn vị xu không còn được dùng trong hệ thống tiền tệ của Việt Nam đã lâu lắm. Nhưng tên của đơn vị tiền tệ rất nhỏ và không còn được lưu hành này vẫn tiếp tục theo chúng ta trong lối ăn nói của người Việt cho đến tận ngày hôm nay.</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Vì giá trị của đồng xu không bao nhiêu nên cứ cái gì rẻ, hay không đáng kể, chúng ta đem đồng xu ra để đo.</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Không một xu dính túi là hết tiền. Hết nhẵn thì nói là không một xu teng trong túi.</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Không cho ai một xu là ghét người ấy lắm, cho dù giúp đỡ tối thiểu là 1 xu cũng nhất định không làm.</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Trị giá cao hơn của một xu không là hai xu, mà là ba xu. Không biết tại sao lại nhẩy từ 1 xu lên thành ba xu rồi đứng lại đó.</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Ba xu trị giá không bao nhiêu. Khi tôi bắt đầu hiểu biết thì những đồng xu không còn được tiêu nữa. Phải đi ngược vài chục năm trước, khoảng đầu thế kỷ 20, thì mới còn những đồng xu, như cảnh tiền bạc ông Tú Trần Tế Xương đã cực tả trong một câu thơ của ông:</span></span></p><i><p align="center" style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Xu hào rủng rỉnh Mán ngồi xe</span></p></i><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Người dân tộc thiểu số tết đến xuống thành phố du xuân, chắc bán được hàng, chàng gọi cái xe kéo ngồi lên đi xem phố phường. Bị ông Tú nhìn thấy, thế là ông cho ngay vào thơ của ông.</span></span></p><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;"><i></i></span></span><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;"><i>Xu hào rủng rỉnh Mán ngồi xe.</i><span> </span>Cảnh phong lưu ngược đời xã hội nhiễu nhương, giá trị càng ngày càng mất dần đi. Có tiền xu, tiền hào là cũng nhẩy phắt lên xe kéo vênh cái mặt lên.</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Nhưng ba xu thời ấy cũng đã không được bao nhiêu giá trị và mãi lực, nên người ta ác ý, chê bai gọi những cuốn sách không hay lắm là tiểu thuyết ba xu. Ba xu ma mua được cuốn sách thì giá trị của cuốn sách không nhiều lắm. Thế là cứ sách dở thành tiểu thuyết ba xu hết.</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Giọng hát dở, theo chiều hướng đặt giá như thế, cũng bị đánh giá là giọng ba xu.</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Những kiểu nói đó cho đến ngày hôm nay vẫn còn được dùng cho các tác phẩm, sách vở cũng như giọng hát.</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Sang đến nước Mỹ, xu lại sống lại. Một đô la trị giá 100<span> </span><i>cents</i>. Không lẽ gọi là<span> </span><i>cent<span> </span></i>nghe không thuận tai. Thôi thì gọi là xu vậy. Dưới đô la là xu.</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Những đồng xu Mỹ mất giá tàn tệ. Có lúc, loại kim khí dùng để đúc những đồng xu này có trị giá còn cao hơn cả những đồng tiền kim loại mang chân dung nhìn nghiêng của tổng thống Abraham Lincoln.</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Những đồng xu này không còn ai muốn giữ nữa. Ði phố về, móc trong túi quần lấy hết những đồng tiền kim loại, ném hết vào một cái hũ. Thỉnh thoảng vài ba tuần đem đi đổi lấy tiền giấy tiêu cho đẹp. Không ai muốn giữ những đồng xu nặng mà lại trị giá chẳng bao nhiêu trong túi nữa.</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Bực nhất là mua mấy thứ, cộng thêm thuế má vớ vẩn thành 30 đô la 1 xu chẳng hạn. Ðưa tờ giấy 50 đô la thì bị phá nát ra, trả lại 19 đô la 99 xu thì có tức không cơ chứ. Lại phải vác 99 xu đó về nhà ném vào hộc. Thỉnh thoảng có một tiệm để một cái đĩa nhỏ trong đó có mấy đồng xu để nếu có vài ba đồng xu, không muốn mang về nặng túi, thì bỏ lại, và nếu thiếu 1 xu thì lấy trong đĩa đưa cho người tính tiền để khỏi bị phá nát tờ giấy hai chục ra. Chỉ còn có các trạm xăng là còn tiêu những đồng xu này. Nhiều khi, trạm xăng còn tính cả những đơn vị không ai hiểu nổi. Thí dụ 3 đô la 99 xu 9/10. Cái 9/10 này là cái gì? Thôi thì trả cho xong tiền mua bình xăng rồi đi làm chứ đứng đó mà thắc mắc làm gì.</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Nhưng mới đây, tôi tự nhiên thấy mình lại quá chú ý vào vài ba xu lẻ. Thay đổi tính tình của tuổi già ư? Chắc cũng có. Nhưng tự nhiên tại sao lại so kè vài ba xu? Thôi chắc là tại vì kinh tế đang khó khăn rồi. Cũng chẳng phải.</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Như hôm qua, đổ đầy bình xăng ỏ gần lối lên xa lộ 405 để đi làm, vừa đậy nắp bình xăng lại, ngó sang bên kia đường thì thấy 1 ga lông được bán với giá 1 đô la 86 trong khi trạm xăng vừa đổ là 1 đô la 89.</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Phải chi chịu khó nhìn đường xá một chút thì đã thấy trạm xăng bên kia rẻ hơn bên này 3 xu một ga lông không nào.</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Tự nhiên thấy bực mình tại sao không chịu để ý. Lái xe vào xa lộ mà lòng còn ấm ức. Ðể tuần tới, khi hết xăng sẽ đến đổ ở trạm xăng bên kia đường. Nhất định không đổ bên này đường nữa.</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Và như thế, tự nhiên 3 xu mà gây ra thắc mắc cả buổi sáng.</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Từ hơn nửa năm nay, những con số ở các trạm xăng đã làm cho nhiều người mất đi cái thú lái xe. Cứ nhìn những con số 3, rồi số 4 là không ai muốn lái xe đi chơi nữa.</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Và nay, xăng đang ở mức dưới 2 đô la thì quay ra khó chịu vì đổ xăng ở cây xăng bên này đường đắt hơn cây xăng bên kia đường.</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Nhưng nghĩ lại, thì có là bao nhiêu. Ba xu mà đổ 17 ga lông thì cũng chỉ đắt hơn bên kia có 51 xu thôi mà tại sao lại để cho tâm bị bận như thế.</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Năm mươi mốt xu thì làm được gì? Ðể lại trên bàn ăn số tiền<span> </span><i>tip</i><span> </span>như thế thì không bao giờ nên trở lại tiệm ăn đó nữa. Năm mươi mốt xu ấy nếu mang về nhà thì cũng lại bị ném vào trong cái hũ thủy tinh góc phòng.</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Thôi, cố không nghĩ tới ba xu ấy nữa. Người Mỹ có một câu tục ngữ hay tuyệt:<span> </span><i>Penny wise, dollar foolish</i>. Tiết kiệm một xu để phung phí 1 đô la.</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Dẫu cho là chưa phung phí 1 đô la nhưng cứ thắc mắc mãi về 3 xu thì cũng là điên thật.</span></span></p><p align="center"><span style="background-color: white; font-size: medium;">24-10-2008</span></p></span></span><span style="color: black;"><span><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span><span style="font-family: arial; font-size: medium;"><b></b><span style="color: black;"><span lang="EN"><span style="color: black;"></span></span></span></span></span></span></p><p align="LEFT"></p><p></p><div align="left"><span style="font-family: arial;"><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Càng ngày, tôi càng thấy câu nói đùa của người bạn Kampuchea là đúng. Khi tôi nói với ông, một cách đùa nghịch, rằng nước ông chỉ có một người thông minh, đó là ông hoàng Sihanouk, người sống qua được bao nhiêu thăng trầm, đổi thay của thế giới chung quanh và luôn cả ở trong nước của ông. Tôi nói câu đó, không hề có ý chê dân tộc Khmer là những người thiếu thông minh, thua người Việt Nam, dân tộc lúc nào cũng muốn thôn tính xứ chùa tháp của ông.</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Người bạn Khmer này nói với tôi rằng đúng như thế, dân Kampchea không thông minh bằng dân Việt, cả nước Kampuchea chỉ có một mình ông Norodom Sihanouk là khôn ngoan. Còn người Miên của ông đều ngu hết. Nhưng nước Việt Nam, ông nói, là một dân tộc rất thông minh thì cả nước mấy chục triệu người lại do một lũ xuẩn động cai trị.</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Hình như nhiều người Kamopuchea cũng nghĩ vậy nên câu ông nói, tôi lại cũng nghe được ở một hai người Khmer khác.</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Những chuyện mới đây ở vùng bên giới Thái Khmer lại làm tôi nhớ những lời của mấy người bạn Khmer.</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Tại biên giới giữa Kampuchea và Thái Lan có một ngôi đền tên là Preah Vihear xây từ gần một ngàn năm. Ðền nằm trên một khu đất mà cả Thái và Kampuchea đều nhận là của mình.</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Năm 1962, toà án quốc tế tại The Hague tuyên bố chủ quyền của đền thuộc về Kampuchea. Ðền được xây từ thế kỷ thứ 9 tại vùng đất thuộc đế quốc Khmer hồi đó. Những thay đổi đường ranh sau đó đã có lúc biến ngôi đền này thành một tài sản của Thái. Những tranh chấp giữa hai nước kéo dài đã cả mấy trăm năm nay. Người Thái gọi Preah Vihear là Prasat. Người Pháp, khi cai trị Ðông Dương, đã vẽ lại bản đồ biên giới Thái Kampuchea và đem đền Preah Vihear trở lại với lãnh thổ Kampuchea. Năm 1954, Thái đem quân chiếm Preah Vihear sau khi quân Pháp rút khỏi Kampuchea. Năm 1959, Kampuchea đem vụ tranh chấp nay ra trước tòa án quốc tế và tòa tuyên bố khu đất có đền Preah Vihear thuộc về Kampuchea. Thái vẫn không công nhận chủ quyền Preah Vihear là của Kampuchea.</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Những tranh chấp tiếp tục diễn ra suốt từ đó cho đến nay, qua những năm nội chiến ở Kampuchea. Trong những năm chiến tranh, Thái đã giúp Kampuchea rất nhiều từ việc trợ giúp người tị nạn tràn sang Thái đến việc Thái đứng về phe Khmer Ðỏ để chống lại quân đội Việt Nam.</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Những tranh chấp về chủ quyền vùng đất này tiếp tục cho đến ngày hôm nay và âm ỉ từ tháng 6 đến nay.</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Tuần qua đã xẩy ra đối đầu dữ dội giữa Thái và Kampuchea. Những đối đầu này đã biến thành nổ súng giữa hai bên khiến một số binh sĩ tử trận. Hiện nay, hai bên đã ngồi xuống thương thuyết tránh đổ máu thêm.</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Nhưng diễn biến tại biên giới Thái Kampuchea đã làm cho người ta không thể không nghĩ tới những tranh chấp khác trong vùng nhưng cách giải quyết thì có khác.</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Khi một số đảo của Việt Nam Cộng Hòa bị Trung quốc chiếm bằng võ lực, thì cái quốc gia miền bắc của vĩ tuyến thứ 17 đã trở thành những con hến. Không mở miệng nói ra được một câu. Trước đó, một ít năm, thủ tướng của cái nước ấy còn ký một công hàm nhìn nhận các đảo ở biển đông là của Trung quốc.</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Nói đó là bán nước cũng không đúng, vì bán là trao đổi tiền bạc để lấy hàng hóa. Nếu nói là tặng không các đảo đó cho Trung quốc thì đúng hơn.</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Chưa hết, cái quốc gia ấy còn vẽ lại bản đồ, dấu nhẹm không cho dân biết để trao thêm một diện tích khác của họ cho Trung quốc ở biên giới phía bắc.</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Rồi khi Bắc kinh tuyên bố biến những đảo ở ngoài khơi là một quận mới của họ, thì quốc gia ấy cũng im như thóc.</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Nếu chỉ im mồm không dám lên tiếng thì việc đó cũng đã là quá chó má, khốn nạn rồi. Nhưng cái quốc gia ấy còn đàn áp và cấm đoán cả những người dân bầy tỏ sự phẫn nộ đối với việc làm của Tuung quốc thì chính phủ của cái quốc gia ấy không những không cho phép mà còn đàn áp thẳng tay những người dân yêu nước.</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Cái quốc gia ấy là Việt Nam Dân Chủ Cộng Hòa, quốc gia mà một tu sĩ Thiên Chúa giáo đã phải nói rằng cầm sổ thông hành của quốc gia ấy cấp phát đã làm cho ngài xấu hổ.</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Xấu hổ là phải. Thua cả Kampuchea về nỗ lực bảo vệ tổ quốc. Cho dù lấy lại cái đền Preah Vihear ấy thì được bao nhiêu đất. Trong những tranh chấp trước đây, người dân thủ đô Phnom Penh đã tấn công sứ quán và các cơ sở của Thái khiến Thái phải rút các cơ sở đại diện về nước. Còn Bắc kinh thì sau vụ Hoa kỳ oanh tạc sứ quán của họ ở Nam Tư, đã tổ chức biểu tình đập phá sứ quán Mỹ. Những việc đó không bao giờ là những việc tốt đẹp trong thế giới văn minh hiện nay, nhưng lại là những việc làm cần thiết.</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Vì ít ra thỉnh thoảng cũng phải du côn một chút như vậy. Chứ im như hến rồi quay ra đánh đập những người dám nói lên thái độ đối với việc tổ quốc bị xâm phạm thì chỉ đó chỉ là hành động của một lũ chó.</span></span></p><p align="center"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">31-10-2008<span></span></span></span></p><!--more--><p></p></span><span><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span><span style="font-family: arial; font-size: medium;"><b></b><span style="color: black;"><span lang="EN"><span style="color: black;"></span></span></span></span></span></span></p><p align="LEFT"></p><p></p><div align="left"><span style="background-color: white; font-family: arial; font-size: medium;"><span><p align="center"><i><b>NHẠC ỦY MỊ</b></i></p></span><p align="LEFT">Tôi nhận là phải mất khoảng hơn hai chục năm tôi mới thấy những cấm đoán của ông cụ tôi là đúng và hợp lý. Mặc dầu khi nghĩ lại, thì tôi vẫn mấy bài hát bị kiểm duyệt cấm không được hát hồi ấy cũng không có gì quá đáng.</p><i></i><p align="LEFT"><i>Dâng sóng sầu, đàn ơi ta nhớ xuân nào...</i><span> </span>Hay<span> </span><i>gió chiều thầm vương bao nhớ nhung</i><span> </span>thì đã sao. Những lời ca ấy, mỗi khi đứng chơi một mình ngoài cửa, hát lên cùng với vài ba câu nghe được từ trong cái radio của ông chú ở nhà dưới, hay hai ba câu hát đổi lời nhảm nhí học của mấy người bạn nhỏ ở trường về chuyện gấu ó nhau giữa con chó và con mèo, hai con cắn nhau là tôi lại bị gọi vào nhà mắng cho một trận nên thân. Nào là con còn bé, không được hát những thứ nhạc tình ái, ủy mị đó. Tức làm sao kể được cho hết. Nhưng hệt như văn chương<span> </span><i>samizdat</i>, văn chương chui ở Nga thời Solzhenitsyn, những bài hát ấy vẫn được hát lén lút mỗi khi không thấy bóng ông bố cho bớt ấm ức.</p><p align="LEFT">Cho đến mười mấy năm sau, ở Sài Gòn, khi thấy trên màn ảnh truyền hình một cặp hai đứa bé mặc quần áo nhà binh hét lên<span> </span><i>em ơi, em ơi chiều nay một trăm phần trăm</i><span> </span>thì tôi mới thấy quả thật, như lời của ông bố tôi nói, những bài hát ấy không nên được phát ra từ những cái miệng của những đứa bé. Trẻ thơ không được cho sống tuổi những hồn nhiên của chúng thì bậy biết chừng nào.</p><p align="LEFT">Ít năm trước đó, một bài hát đưa ra giả thiết là nếu những ước mơ tốt đẹp của hai người không đi đến đâu cũng được chúng tôi đem ra hát, nhưng lời ca sửa đổi đưa ngay ra giải pháp là một gói thuốc chuột. Bài hát được hát để diễu cợt nhiều hơn là lãng mạn tình ái ở cái tuổi còn ở trung học lúc ấy.</p><p align="LEFT">Chuyện yêu nhau, không đi tiếp được với nhau con đường của hai người là chuyện quá thường. Không phải ai gặp nhau xong là cũng phải kéo nhau đến nhà thờ cho Thiên Chúa kết hợp, hay đến chùa để Phật chỉ cho con đường hạnh phúc.</p><p align="LEFT">Người ta không đi tiếp con đường ấy vì nhiều lý do. Tình cảm thay đổi. Hoàn cảnh sống thay đổi. Con tim của một trong hai người có những thay đổi. Hạnh phúc như Từ Thức mà rồi cũng đến phải chia tay Giáng Hương. Những hạnh phúc bền lâu chỉ thường thấy trong lòng của bà nội, bà ngoại, và toàn là những người lấy vợ dê, lấy vợ cóc, lấy quả thị mới đời đời hạnh phúc với nhau.</p><p align="LEFT">Chia tay nhau mỗi người đi một ngả. Chuyện ấy thường quá. Nhưng sáng hôm qua, khi ngày còn mới, bình minh nắng còn rất đẹp, khi ghé một tiệm uống ly cà phê, kiếm cái gì lót dạ thì tôi bị tấn công một trận dã man tàn bạo. Nói theo một người bạn, buổi sáng đang yên lành, bãi biển nước đêm qua rút ra để lại một bãi cát mịn thì một chiếc xe tăng vài chục tấn xấn xổ chạy ào đến, cầy nát.</p><p align="LEFT">Không thô bạo như vết xích xe tăng mà người bạn tôi đã ví, nhưng buổi sáng vẫn bị hỏng vì bài hát phát ra từ mấy cái loa của tiệm.</p><p align="LEFT">Một giọng hát tôi không thể nhận ra là của ai. Nhưng đó là một giọng đàn ông. Nếu phải dậy cho một người Mỹ hay một người Việt không rành tiếng Việt lắm về ý nghĩa của từ ngữ "giọng hát kêu đường" thi nhất định tôi phải lôi người ấy đến nghe giọng hát của người ca sĩ trình bầy bài hát đó. Nó thê thiết, nức nở và hèn hạ không thể nào tả ra được hết.</p><p align="LEFT">Tôi cố gắng nghe lời hát thì hiểu đại khái nàng bỏ chàng đi lấy một cậu nhà giầu nào đó. Chàng liền than thân trách phận, kể lể bị nàng tham tiền bỏ ngãi, để chàng một mình ở lại với trái tim tan nát... Chàng bèn hát rống lên như khóc để thống trách nàng.</p><p align="LEFT">Nhạc như thế mới là ủy mị chứ như Cô Láng Giềng khi chàng dừng bước phiêu linh về thăm nhà, hỏi cô có còn nhớ đến chàng không thì đã ăn thua gì.</p><p align="LEFT">Ngay cả người đàn ông mà TTKH viết trong mấy bài thơ ấm ớ lúc đan áo, khi về vườn Thanh cũng còn bảnh hơn người đàn ông trong ca khúc ở tiệm phở sáng hôm qua. Nàng lấy chồng, chàng ra đi, đứng bên sông ngóng đò, hình ảnh oai biết là bao nhiêu, cứ như là Dũng trong Ðoạn Tuyệt không bằng, cho nàng điên lên với hình ảnh chàng "<i>Giũ áo phong sương trên gác trọ"</i><span> </span>chiều cuối năm nhìn thiên hạ đón xuân sang, như trong thơ Thế Lữ, hay buồn bã rót hết chén này sang chén khác, hết đông lại sang tây trong Hồ Trường Nguyễn Bá Trạc chứ kêu đường giống như ngất đi thì làm cái gì.</p><p align="LEFT">Phải hăm dọa như trong một ca khúc của Beatles rằng em đập vỡ quả tim của anh, anh sẽ đập nát hết mấy quả tim của các em bé khác mới là hung chứ. Ai đời đau khổ than thở nàng ham tiền bỏ chàng đi theo cậu nhà giầu thì nếu nàng biết, không sợ nàng cười cho thối xác ra hay sao? Cứ đứng đó mà hát vớ vẩn như thế, nàng đi qua thế nào cũng hết hồn chạy về nhà cám ơn ông già bà già đã có quyết định sáng suốt ngăn không cho nàng tiếp tục cuộc tình với thứ người không ra người, ngợm không ra ngợm đó, đàn ông đàn ang mà yếu xìu, bị gái bỏ là khóc nhắng lên chẳng ra làm sao cả.</p><p align="LEFT">Bài hát làm hỏng tô phở buổi sáng hôm qua. Ðã mất công chạy sang Mỹ mà còn bị những thứ nhạc cóc nhái tầm bậy tầm bạ như thế từ Việt Nam chạy sang tận đây để hành hạ, làm bẩn buổi sáng ra thì làm sao mà chịu nổi.</p><p align="LEFT">Nhạc như thế thì hãy cấm chứ mấy bài tôi hát thời mấy chục năm trước mà đã thấm tháp gì. Nhưng vẫn phải biết ơn ông cụ mắng cho một trận nên mới thấy phải cấm tuyệt thứ nhạc vớ vẩn đó. Trời đánh còn tránh người đang ngồi trước tô phở buổi sáng.</p><p align="LEFT">Tôi vẫn không biết ai là người nghe những thứ nhạc nhiếc như vậy.</p></span><p align="LEFT" style="background-color: #ffffcc; font-family: "Times New Roman"; font-size: medium;"></p></div></span><p align="LEFT" style="background-color: #ffffcc; font-family: "Times New Roman"; font-size: medium;"></p></div></span></span><p align="LEFT" style="background-color: #ffffcc; font-family: "Times New Roman"; font-size: medium;"></p></div></span></span></span><p align="LEFT" style="background-color: #ffffcc; font-family: "Times New Roman"; font-size: medium;"></p></div><p align="LEFT" style="background-color: #ffffcc; font-family: "Times New Roman"; font-size: medium;"></p></div></div></span></div><p align="LEFT" style="background-color: #ffffcc; font-family: "Times New Roman"; font-size: medium;"></p></div><p align="LEFT" style="background-color: #ffffcc; font-family: "Times New Roman"; font-size: medium;"></p><span style="background-color: #ffffcc; font-family: "Times New Roman"; font-size: medium;"></span></div><p align="LEFT" style="background-color: #ffffcc; font-family: "Times New Roman"; font-size: medium;"></p></div></div></div></div><p align="LEFT" style="background-color: #ffffcc; font-family: "Times New Roman"; font-size: medium;"></p><span style="background-color: #ffffcc; font-family: "Times New Roman"; font-size: medium;"></span></div></span><p align="LEFT" style="background-color: #ffffcc; font-family: "Times New Roman"; font-size: medium;"></p></div><p align="LEFT" style="background-color: #ffffcc; font-family: "Times New Roman"; font-size: medium;"></p><span style="background-color: #ffffcc; font-family: "Times New Roman"; font-size: medium;"></span></div></span><p align="LEFT" style="background-color: #ffffcc; font-family: "Times New Roman"; font-size: medium;"></p></div><p align="LEFT" style="background-color: #ffffcc; font-family: "Times New Roman"; font-size: medium;"></p><span style="background-color: #ffffcc; font-family: "Times New Roman"; font-size: medium;"></span></div><p align="LEFT" style="background-color: #ffffcc; font-family: "Times New Roman"; font-size: medium;"></p></div><p align="LEFT" style="background-color: #ffffcc; font-family: "Times New Roman"; font-size: medium;"></p></div></div><p align="LEFT" style="background-color: #ffffcc; font-family: "Times New Roman"; font-size: medium;"></p></div><p align="LEFT" style="background-color: #ffffcc; font-family: "Times New Roman"; font-size: medium;"></p><span style="background-color: #ffffcc; font-family: "Times New Roman"; font-size: medium;"></span></div><p align="LEFT" style="background-color: #ffffcc; font-family: "Times New Roman"; font-size: medium;"></p></div><p align="LEFT" style="background-color: #ffffcc; font-family: "Times New Roman"; font-size: medium;"></p></div><p align="LEFT" style="background-color: #ffffcc; font-family: "Times New Roman"; font-size: medium;"></p></div></div><p align="LEFT" style="background-color: #ffffcc; font-family: "Times New Roman"; font-size: medium;"></p><span style="background-color: #ffffcc; font-family: "Times New Roman"; font-size: medium;"></span></div><p align="LEFT" style="background-color: #ffffcc; font-family: "Times New Roman"; font-size: medium;"></p></div><p align="LEFT" style="background-color: #ffffcc; font-family: "Times New Roman"; font-size: medium;"></p><span style="background-color: #ffffcc; font-family: "Times New Roman"; font-size: medium;"></span></div><p align="LEFT" style="background-color: #ffffcc; font-family: "Times New Roman"; font-size: medium;"></p></div><p align="LEFT" style="background-color: #ffffcc; font-family: "Times New Roman"; font-size: medium;"></p><span style="background-color: #ffffcc; font-family: "Times New Roman"; font-size: medium;"></span></div><p align="LEFT" style="background-color: #ffffcc; font-family: "Times New Roman"; font-size: medium;"></p></div><p align="LEFT" style="background-color: #ffffcc; font-family: "Times New Roman"; font-size: medium;"></p></div><p align="LEFT" style="background-color: #ffffcc; font-family: "Times New Roman"; font-size: medium;"></p></div><p align="LEFT" style="background-color: #ffffcc; font-family: "Times New Roman"; font-size: medium;"></p><span style="background-color: #ffffcc; font-family: "Times New Roman"; font-size: medium;"></span></div><p align="LEFT" style="background-color: #ffffcc; font-family: "Times New Roman"; font-size: medium;"></p></div></div></div><p align="LEFT" style="background-color: #ccffff; font-family: "Times New Roman"; font-size: medium;"></p></div><p align="LEFT" style="background-color: #ccffff; font-family: "Times New Roman"; font-size: medium;"></p><span style="background-color: #ffffcc; font-family: "Times New Roman"; font-size: medium;"></span></div><p align="LEFT" style="background-color: #ccffff; font-family: "Times New Roman"; font-size: medium;"></p></div><p align="LEFT" style="background-color: #ccffff; font-family: "Times New Roman"; font-size: medium;"></p><span style="background-color: #ffffcc; font-family: "Times New Roman"; font-size: medium;"></span></div><p align="LEFT" style="background-color: #ccffff; font-family: "Times New Roman"; font-size: medium;"></p></div></div><p align="LEFT" style="background-color: #ccffff; font-family: "Times New Roman"; font-size: medium;"></p></div><p align="LEFT" style="background-color: #ccffff; font-family: "Times New Roman"; font-size: medium;"></p></div><p align="LEFT" style="background-color: #ccffff; font-family: "Times New Roman"; font-size: medium;"></p></div><p align="LEFT" style="background-color: #ccffff; font-family: "Times New Roman"; font-size: medium;"></p><span style="font-size: small;"><span style="background-color: #ffffcc;"></span></span></div><p align="LEFT" style="background-color: #ccffff; font-family: "Times New Roman"; font-size: medium;"></p></div></div><p align="LEFT" style="background-color: #ccffff; font-family: "Times New Roman"; font-size: medium;"></p><span style="font-size: small;"><span style="background-color: #ccffff; font-family: "Times New Roman";"></span></span></div><p align="LEFT" style="background-color: #ffffcc; font-family: "Times New Roman"; font-size: medium;"></p></div><p align="LEFT" style="background-color: #ffffcc; font-family: "Times New Roman"; font-size: medium;"></p><span style="background-color: #ffffcc; font-family: "Times New Roman"; font-size: medium;"></span></div><p align="LEFT" style="background-color: #ffffcc; font-family: "Times New Roman"; font-size: medium;"></p></div><p align="LEFT" style="background-color: #ffffcc; font-family: "Times New Roman"; font-size: medium;"></p><span style="background-color: #ffffcc; font-family: "Times New Roman"; font-size: medium;"></span></div><p align="LEFT" style="background-color: #ffffcc; font-family: "Times New Roman"; font-size: medium;"></p></div><p align="LEFT" style="background-color: #ffffcc; font-family: "Times New Roman"; font-size: medium;"></p></div><span style="background-color: #ffffcc; font-family: "Times New Roman"; font-size: medium;"><b></b></span></div><p align="LEFT" style="background-color: #ffffcc; font-family: "Times New Roman"; font-size: medium;"></p></div></div><p align="LEFT" style="background-color: #ffffcc; font-family: "Times New Roman"; font-size: medium;"></p></div><p align="LEFT" style="background-color: #ffffcc; font-family: "Times New Roman"; font-size: medium;"></p></div><p align="LEFT" style="background-color: #ffffcc; font-family: "Times New Roman";"></p></div></span>sonbui@yahoo.comhttp://www.blogger.com/profile/13808523616393644714noreply@blogger.comtag:blogger.com,1999:blog-1859412147393027638.post-78730265030840442122021-03-30T22:25:00.001-04:002021-03-30T22:25:20.203-04:00Những Bài Tạp Ghi viết năm 2007 của Bùi Bảo Trúc<p><span style="background-color: white; font-size: medium;"> <b>23-2-2007</b></span></p><hr /><b><p align="center"><i><span style="background-color: white; font-size: medium;">NHỮNG LỜI CHÚC</span></i></p></b><p align="left"><span style="background-color: white; font-size: medium;"><b></b>Ðến hôm nay, chúng ta đã nghe được gần hết những lời chúc của mấy ngày Tết.</span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white; font-size: medium;">Không biết có bao nhiêu những lời chúc này được đưa ra với sự thành thật ở trong. Có thật là chúng ta thực tình mong muốn những lời chúc đó trở thành sự thực cho những người mà chúng ta gửi những lời chúc đó không?</span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white; font-size: medium;">Nói điều này ra, có thể sẽ có vị nói rằng tại sao lại khó khăn với một truyền thống tốt đẹp của ngày Tết như thế? Tại sao lại chọc thủng những cái bong bóng tốt đẹp đó.</span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white; font-size: medium;">Nhưng nếu quí vị không mấy cảm động khi nhận được những tấm thiệp tiền chế của các công ty sản xuất thiệp bán đầy ở ngoài tiệm, thì chắc quí vị cũng không mấy thực sự vui mừng khi được chúc bằng những câu chúc đã mòn nhẵn, đã mỏi mệt vì bị đem ra dùng quá nhiều lần. Tại sao không cho chúng nó nghỉ một chút?</span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white; font-size: medium;">Những hãng sản xuất thiệp bỏ ra rất nhiều tiền để thuê những thợ viết ngồi nghĩ ra những câu lãng mạn nhất, tình tứ nhất, khôi hài nhất để đem bán cho những người không đủ sáng tạo mua về gửi cho nhau. Kiểu như ông nhà giầu Aristotle Oanassis tặng Maria Callas và Jacqueline Bouvier Kennedy mỗi người một cái vòng kim cương khắc những chữ giống hệt nhau. Tiền của thì nhiều, nhưng sáng tạo thì không có được bao nhiêu. Cả hai người đàn bà này đều rất ghét hai cái vòng đeo tay đó, chỉ có vài cục kim cương gắn trên vòng là đáng kể.</span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white; font-size: medium;">Những tấm thiệp như thế chỉ nên đứng xem cọp ở các tiệm bán thiệp để lúc nào rảnh rỗi kể cho bạn bè cười chơi là nhiều.</span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white; font-size: medium;">Những tấm thiệp quí nhất chắc phải là những tấm thiệp viết nguệch ngoạc, chữ viết tay nghiêng ngả, chính tả sai be bét gắn trên cửa tủ lạnh chứ không bao giờ là những tấm thiệp in rất đẹp mua ở tiệm của những hãng sản xuất thiệp danh tiếng như Hallmark.</span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white; font-size: medium;">Những tấm thiệp của lớp mẫu giáo, của lớp 1, lớp 2 mà tác giả cầm trong tay, chạy như bay vào ấn vào tay chúng ta mới là những tấm thiệp quí nhất, đẹp nhất, ý nghĩa nhất.</span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white; font-size: medium;">Nêu những chi tiết này ra đây, tôi chỉ muốn nói rằng những tấm thiệp của lũ con, của lũ cháu chúng ta mới đáng kể nhất, đẹp nhất, hay nhất chứ không bao giờ là nhũng tấm thiệp tiền chế của Hallmark bán đầy tiệm.</span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white; font-size: medium;">Những tấm thiệp đi kèm với cái bá cổ, với cái hôn ướt nhẹp được gắn ngay lên cửa tủ lạnh, mà người Mỹ đã đặt cho chúng một cái tên: <i>refrigerator arts</i>, nghệ thuật trên cửa tủ lạnh, và vài tháng sau được cất đi để vài ba chục năm sau sẽ là những món quà quí giá nhất gửi lại cho các tác giả.</span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white; font-size: medium;">Thế thì tại sao chúng ta vẫn tiếp tục chúc nhau bằng những câu chúc tiền chế, những câu chúc mà một trăm năm trước, ông Tú Xương đã quá chán vì ý nghĩa không có được bao nhiêu của chúng.</span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white; font-size: medium;">Thôi không phải nhắc lại những câu làm ông Tú chán ngán, những câu chúc trăm tuổi, sang giầu, con cái đầy nhà nữa.</span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white; font-size: medium;">Nhưng có thực người ta mong nhau có được <i>phúc như đông hải, thọ tỉ nam san</i> không?</span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white; font-size: medium;">Tại sao phải vay mượn mấy câu của một ông Ba Tầu nào đó để chúc nhau, đem những ví von của mấy ông Tầu chúc nhau làm chi? Nam hải là của mấy ông Tầu, Nam san cũng của mấy ông chứ của chúng ta hồi nào?</span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white; font-size: medium;">Sống đến một trăm tuổi có thực sự là một điều chúng ta muốn không, khi mà giá trị cuả đời sống đã không còn nữa, muốn đi vài bước cũng không còn làm nổi, lạch cạch cái xe lăn, thẫn thờ trong một khu nhà đầy mùi khai của nước tiểu, mùi chất sát trùng cọ rửa nhà tắm, cuối tuần chờ ngóng những chuyến viếng thăm càng ngày càng thưa của những đứa con, đứa cháu?</span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white; font-size: medium;">Có thật chúng ta muốn người được chúc, có thể là con, là cháu chúng ta, đầu năm sinh con trai, cuối năm sinh con gái không?</span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white; font-size: medium;">Chúc như thế thì tội nghiệp chúng biết là bao nhiêu. Tay bồng tay mang, đầu tắt mặt tối, sữa tã liên miên không lúc nào có được vài ba phút để nhìn thấy nhau như khi vừa mới gặp nhau vài ba năm trước ở đại học?</span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white; font-size: medium;">Chúc chúng nó như vậy là hơi ác đấy chứ không phải là không. Hay chúc những người tuổi hạc đã cao thọ được trăm tuổi. Thọ như vậy để làm gì, để thành một con số thống kê như mấy cụ già vừa được trao chức vô địch sống lâu trong lúc ngũ quan đã bỏ đi, giây, ống chằng chịt trên giường với cái thiệp mừng tuổi thọ của ông Bush gửi cho mà cũng không biết để cầm lên mà đọc nữa.</span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white; font-size: medium;">Thế thì tại sao phải đưa ra những lời chúc thậm vô nghĩa lý đó?</span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white; font-size: medium;">Chúng ta vẫn có thể chúc nhau những điều tốt dẹp trong mấy ngày tết bằng những tấm lòng thành thật nhất, không vay mượn vài ba câu chúc vô nghĩa lý toàn sáo ngữ.</span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white; font-size: medium;">Thí dụ bằng câu chúc khỏe mạnh và vui vẻ của cuối bài viết này chẳng hạn.</span></p><p align="center"><span style="font-family: Arial;"><span style="background-color: white; font-family: Times New Roman; font-size: medium;">23-3-2007</span></span></p><hr /><p align="center" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; font-family: "Times New Roman"; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;"><b><i><span style="background-color: white; font-size: medium;">Hôm nay là ngày 17 tháng 3</span></i></b></p><p align="LEFT" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; font-family: "Times New Roman"; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Và như thế, tôi đã thoát được ngày 17 tháng 3 một lần nữa. Sáng nay, khi ra đến sở thì mọi chuyện bình thường trở lại vì ngày 17 tháng 3 đã qua. Mấy năm trước, khi còn làm ở một sở nọ, mỗi năm cứ đến ngày 17 tháng 3, đến sở là tôi lại bị cô thư ký hỏi<span> </span><i>Where is your green</i>?</span></span></p><p align="LEFT" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; font-family: "Times New Roman"; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Mầu xanh của ông đâu rồi?</span></span></p><p align="LEFT" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; font-family: "Times New Roman"; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">À thì ra đó là ngày St Patrick, ngày thánh bổn mạng của Ái Nhĩ Lan, ngày ai cũng phải có một chút xanh rờn trên người. Cô hỏi tôi là vì thấy không có chút xanh rờn nào.</span></span></p><p align="LEFT" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; font-family: "Times New Roman"; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Tôi thì không có điều gì chống báng lại ông thánh này cả. Thánh nhân là người hiền. Ông không cùng một tôn giáo với tôi nhưng hễ cứ là thánh là chơi được. Ông thánh Patrick còn làm được một việc rất tốt đẹp cho những người hay đi cắm trại, một việc làm mà mấy chục năm nay tôi không làm được nữa. Ông đuổi hết rắn ra khỏi Ái Nhĩ Lan. Và Ái Nhĩ Lan, cũng hệt như Tân Tây Lan, là hai nơi đi cắm trại, ngủ bờ ngủ bụi không sợ bị mấy cậu hổ mang, cạp nong, mai gầm, liu điu nửa đêm cần chỗ ấm chui vào lều nằm chung trong cái túi ngủ. Cả hai nước chắc đều có sự can thiệp của thánh Patrick.</span></span></p><p align="LEFT" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; font-family: "Times New Roman"; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Ông thánh Patrick như vậy là người tốt. Chỉ cần biết một chuyện đó của ông cũng đã thấy là như thế. Nhưng câu<span> </span><i>Where is your green</i><span> </span>thì nghe không thích.</span></span></p><p align="LEFT" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; font-family: "Times New Roman"; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Ngày 17 tháng 3 là ngày St Patrick, thánh bổn mạng của Ái Nhĩ Lan. Mọi người, theo cô thư ký, cũng như theo nhiều người khác, trong ngày hôm đó, phải mang một cái gì trên người mầu xanh lá cây, mầu của nước Ái Nhĩ Lan.</span></span></p><p align="LEFT" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; font-family: "Times New Roman"; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Cho dù người đó không phải là người Ái Nhĩ Lan. Cô thư ký cũng kỳ, trông cô không có dấu tích gì của Ái Nhĩ Lan cả. Mầu da của cô thì nhất định không bao giờ dính dáng tới Ái nhĩ Lan cả. Và tôi thì cũng không. Cô muốn mặc cái áo xanh, cái quần xanh lẹt thì cô cứ việc, nhưng tại sao cô lại nghĩ tôi cũng phải chút xanh lẹt trên người mới được.</span></span></p><p align="LEFT" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; font-family: "Times New Roman"; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Thế ngày Song Thất của Ngô tổng thống, ngày giỗ tổ Hùng Vương của chúng tôi, ngày quốc hận của người di tản tôi có đòi cô phải đội khăn vành dây, khăn hoàng hậu, áo gấm đỏ bao giờ đâu. Ấy là chưa nói tới chuyện chắc chắn là cô có mặc đủ thứ ấy cũng không thể nào đẹp hơn ông Bush ở hội nghị Hà Nội mới đây được.</span></span></p><p align="LEFT" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; font-family: "Times New Roman"; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Hôm thứ Sáu tuần trước, hai học sinh nhỏ tại một trường tiểu học ở quận Cam đã tới trường bằng những bộ quần áo xanh và luôn cả mái tóc cũng được xịt cho một thứ mầu cho xanh lẹt. Nhà trưòng yêu cầu các em hoặc gội đầu cho sạch thì được vào lớp, nếu không thì mang mái tóc xanh về nhà. Một em chịu gội đầu. Em kia mang mái tóc về nhà.</span></span></p><p align="LEFT" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; font-family: "Times New Roman"; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Lớp học là để học, không phải để đùa giỡn. Mái tóc xanh lẹt như thế sẽ làm cho việc chuyên chú vào lời giảng bài của thầy cô khó cho các em khác. Ban giám đốc trường ra lệnh như vậy là đúng.</span></span></p><p align="LEFT" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; font-family: "Times New Roman"; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Mẹ cuả em bé bị trường gửi về nhà than phiền với báo chí là nhà trường vi phạm tự do của em.</span></span></p><p align="LEFT" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; font-family: "Times New Roman"; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Nhưng tự do của em không thể gây khó khăn cho tự do học hành của các em khác.</span></span></p><p align="LEFT" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; font-family: "Times New Roman"; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Nói chuyện này là để nghe chơi rồi bỏ. Người viết chỉ nói về những vô lý khác.</span></span></p><p align="LEFT" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; font-family: "Times New Roman"; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Thí dụ xong một trận bóng, ra sở thế nào cũng bị hỏi hôm qua muốn đội nào thắng. Nói sai tên đội bóng là cứ như bị đoạn giao đến nơi.</span></span></p><p align="LEFT" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; font-family: "Times New Roman"; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Ở Canada, thắc mắc về Bobby Orr là bị coi như là một người tiền sử hay từ một hành tinh nào khác vừa lạc xuống.</span></span></p><p align="LEFT" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; font-family: "Times New Roman"; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Ở đây mà không mê Lakers thì không thể tha thứ được. Cái cản xe đã nhắc:<span> </span><i>Lakers Rule</i>, nghĩa là đội Lakers trị vì, là vua. Ở Washington thì trên cản xe hơi phải dán cái<span> </span><i>sticker<span> </span></i>với câu hỏi là sáng đến giờ đã ôm hôn một cầu thủ của đội banh Redskin chưa... Ở Dallas thì phải coi đội Cowboys như thần, như thánh mới được.</span></span></p><p align="LEFT" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; font-family: "Times New Roman"; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Cầu thủ Koby Bryant của ban Lakers bị một phụ nữ kiện về tội xúc phạm tình dục thì liền có ngay một người gọi điện thoại hăm giết người phụ nữ này. Nhưng Koby Brayant không tù tội gì thì chính người ái mộ điên khùng này lại bị bắt truy tố ra tòa và bị phạt không nhẹ.</span></span></p><p align="LEFT" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; font-family: "Times New Roman"; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Nhưng hôm nay, ngày St Patrick đã qua, đến sở không có ai có cái gì xanh trên người, lại cũng không bị hỏi câu<span> </span><i>Where is your green?<span> </span></i>mà không vui hay sao?</span></span></p><p align="LEFT" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; font-family: "Times New Roman"; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Nhớ một lần bị hỏi câu này mười mấy năm trước:<span> </span><i>Where is your green?</i><span> </span>tôi liền trả lời là có nhưng không thể cho coi được. Người hỏi chắc chắn nghĩ câu trả lời là một câu không thanh tao, mặt mũi đã một đống, hầm hầm ngó sang toé lửa.</span></span></p><p align="LEFT" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; font-family: "Times New Roman"; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Cho đến khi người đàn ông Á châu rút cái ví ra, chìa cho nàng coi cái<span> </span><i>green card</i>, cái thẻ xanh, người hỏi mới tạm hết thắc mắc.</span></span></p><p align="LEFT" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; font-family: "Times New Roman"; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Nhưng cái nhìn ném về phía người đàn ông Á châu thì vẫn rất là không thân thiện chút nào.</span></span></p><p align="LEFT" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; font-family: "Times New Roman"; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Bộ cái thẻ xanh không mầu xanh hay sao?</span></span></p><p align="LEFT"></p><p align="center"><i><span style="background-color: white; font-size: medium;"><b>CHUYẾN ÐI NAM MỸ CŨA ÔNG BUSH</b></span></i></p><p align="LEFT" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; font-family: "Times New Roman"; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Tổng thống Bush là một con vịt què. Trong ngôn ngữ chính trị ở Mỹ, ông là con vịt què. Con vịt què thì đi đứng khó khăn, bơi cũng không nên thân. Ông ngồi ghế tổng thống gần hết hai nhiệm kỳ. Hiến pháp không cho ông ra thêm một nhiệm kỳ nữa. Chung quanh đã hơn một chục người toan tính việc thay ông. Cuộc chiến tại Iraq làm ông bị nhiều người Mỹ không ưa. Cứ một trăm người chỉ còn khoảng ba chục người ủng hộ ông. Ông chán quá, bèn làm như các tiền nhiệm của ông là đi ra nước ngoài, may ra còn được nghe vài ba lời tử tế.</span></span></p><p align="LEFT" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; font-family: "Times New Roman"; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Bụt chùa nhà không thiêng. Nên ông đi một vòng mấy nước ở Mỹ châu La Tinh. Ông cũng lựa những nước tương đối còn tử tế với nước Mỹ để đi, tránh xa Venezuela của ông Chavez, một thứ đá cá lăn dưa cực kỳ mất dậy từng bất chấp mọi nghi thức ngoại giao tối thiểu lên diễn đàn Liên Hiệp Quốc gọi ông là ác quỉ, hay Nicaragua của anh Mác xít cuối mùa Daniel Ortega vẫn còn căm thù nước Mỹ vì phong trào Sandino của chàng bị quân Contra của Mỹ đánh cho tan tác hồi thập niên 80 vân vân.</span></span></p><p align="LEFT" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; font-family: "Times New Roman"; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Mặc dầu vậy, chuyến đi của ông cũng không thành công bao nhiêu, chẳng phải vì ông là một chính trị gia tồi tệ hay chính sách về Iraq cuả ông đụng chạm tới các xứ này.</span></span></p><p align="LEFT" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; font-family: "Times New Roman"; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Sự đón tiếp họ dành cho ông không được đẹp lắm.</span></span></p><p align="LEFT" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; font-family: "Times New Roman"; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Nhưng nhờ chuyến đi Nam Mỹ của ông mà người ta biết được thêm một số chuyện về nước Mỹ mà từ lâu nay nhiều người không biết.</span></span></p><p align="LEFT" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; font-family: "Times New Roman"; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Nhờ có chuyến đi Mexico và mấy nước gần đó như Colombia, Guatemala người ta mới biết nước Mỹ là một quốc gia Phật giáo, và người dân Mỹ, ai cũng là bồ tát cả. Bồ tát là những bậc tu hành chỉ thấp hơn đức Phật một chút.</span></span></p><p align="LEFT" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; font-family: "Times New Roman"; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Ðó là điều mà mấy nước Nam Mỹ ông đi qua đã nghĩ về nước Mỹ.</span></span></p><p align="LEFT" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; font-family: "Times New Roman"; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Trước khi ông ghé thăm Mexico mấy ngày thì chính phủ Mexico của tổng thống Felipe Calderon đã cho áp dụng những biện pháp rất cứng rắn tại khu vực biên giới phía nam của Mexico. Lệnh của chính phủ Mexico là nghiêm phạt những người vượt biên giới từ các nước ở phía nam vào Mexico. Những ai bị bắt đều bị giam, bị phạt nặng và tống xuất về nước của họ, bất kể đó là người El Salvador, Nicaragua, Honduras, Colombia hay Guatemala. Những luật lệ nghiêm ngặt đó đã có từ lâu, và cảnh sát cũng như lực lượng biên phòng của Mễ không hề nương tay chút nào. Chính phủ Mễ phải quyết liệt như vậy để bảo vệ công ăn việc làm của các công dân Mễ. Những người nhập cảnh lậu vào lãnh thổ Mễ đe doạ các công dân Mễ nên chính phủ phải rất quyết liệt.</span></span></p><p align="LEFT" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; font-family: "Times New Roman"; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Khi ông Bush tới Mexico vào cuối chuyến công du, tổng thống Mexico Felipe Calderon khi đón ông Bush, đã nói thẳng với tổng thống Mỹ điều mà ông đã nói lâu nay, từ khi tranh cử tổng thống năm ngoái rằng ông quyết liệt chống lại việc nước Mỹ xây bức tường dài 700 dặm dọc theo biên giới hai nước. Ông Calderon ví bức tường mà ông Bush cho xây lên dọc biên giới là bức tường Bá Linh. Ông nói sẽ không để cho Hoa kỳ làm việc đó. Ngoại trưởng Mexico cũng có lần nói rằng sẽ làm tất cả những gì làm được để không cho nước Mỹ xây bức tường đó.</span></span></p><p align="LEFT" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; font-family: "Times New Roman"; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Như thế có phải chính phủ Mễ coi nước Mỹ là một nước Phật giáo, và người Mỹ toàn là các bậc bồ tát không nào.</span></span></p><p align="LEFT" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; font-family: "Times New Roman"; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Nước Mỹ có là nước theo Phật giáo thì lãnh thổ Mỹ mới là đất chùa, ai muốn ra, muốn vào, muốn lén ở lại, muốn ăn oen phe, muốn được săn sóc y tế miễn phí cũng được chứ.</span></span></p><p align="LEFT" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; font-family: "Times New Roman"; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Thì đã bảo là chùa mà. Ðâu cũng chùa thì nước Mỹ không phải là nước Phật giáo thì là gì nữa.</span></span></p><p align="LEFT" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; font-family: "Times New Roman"; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Tổng thống Calderon nói với tổng thống Bush rằng nước Mỹ vẫn chưa làm đầy đủ để giúp giải quyết tình trạng túng thiếu, nghèo khó của Mexico. Ông Felipe Calderon muốn Hoa kỳ phải có những biện pháp cải tổ các bộ luật di trú để cho người dân Mexico sang làm việc ở Mỹ, dẹp bỏ những hạn chế về di dân và chấm dứt những biện pháp gây khó khăn cho người di dân Mexico, tạo thêm cơ hội cho những người này.</span></span></p><p align="LEFT" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; font-family: "Times New Roman"; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Những đòi hỏi của ông làm người ta nghĩ ngay đến hai câu tục ngữ này:</span></span></p><p align="center" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; font-family: "Times New Roman"; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;"><i style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Con không chê cha mẹ khó<br />Chó không chê chủ nhà nghèo</span></i></p><p align="LEFT" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; font-family: "Times New Roman"; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Con cái thì nhà cha mẹ có túng thiếu đến đâu thì cũng phải ở nhà với cha mẹ để tìm cách giúp cho gia đình thoát khỏi cơn túng thiếu chứ. Con cái gì mà thấy nhà bên cạnh khá giả là chạy tót sang đòi được làm con nuôi của Angelina Jolie, quay lưng lại với cha mẹ.</span></span></p><p align="LEFT" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; font-family: "Times New Roman"; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Con chó nuôi trong nhà cũng không làm như thế cho dù chó hàng xóm được ăn thịt bò lúc lắc (?).</span></span></p><p align="LEFT" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; font-family: "Times New Roman"; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Tại sao ông Calderon không làm mọi cách để phát triển đất nước, để người dân ở lại sống chết với quê hương, khỏi phải chạy sang Mỹ trốn chui trốn nhủi làm những việc chẳng vẻ vang dân tộc, rạng rỡ giống nòi gì cho bọn<span> </span><i>Gringo</i>, tức là bọn Mỹ mà người dân Mễ vẫn gọi một cách khinh bỉ.</span></span></p><p align="LEFT" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; font-family: "Times New Roman"; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Ông chủ trương biên giới bỏ ngỏ, nhưng chỉ biên giới Mễ và Hoa kỳ trong khi biên giới phía nam của Mexico thì các ông giữ như cái mộ thân mẫu của các ông, ai vượt qua, các ông bắt nhốt lập tức.</span></span></p><p align="LEFT" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; font-family: "Times New Roman"; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Như vậy mà không phải là của người bồ tát, của mình lạt buộc hay sao?</span></span></p><p align="LEFT" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; font-family: "Times New Roman"; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Có cái thứ hàng xóm như thế thì khổ biết là chừng nào.</span></span></p><p align="LEFT" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; font-family: "Times New Roman"; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Nói chuyện này ra thế nào cũng có người bực mình nói rằng mắc mớ gì mà bất thân thiện với những người Mễ như thế. Xin thưa rằng không ai chống di dân cả. Nhưng tiền thuế tôi đóng phải chi cho những nguời coi thường luật pháp Mỹ thì tôi không thích, thế thôi.</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;"><b><span style="font-family: Arial;"><span style="font-family: Times New Roman;"></span></span></b><span style="font-family: Arial;"></span><b></b></span></span></p><p align="center"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">24</span><span style="font-family: Arial;"><span style="font-family: Times New Roman; font-size: medium;">-8-2007</span></span></span></p><hr /><p align="center"></p><p align="LEFT"></p><p align="center"></p><p align="center"><i style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;"><b>HUỲNH MAI</b></span></i></p><p><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Bản tin với những chi tiết về cái chết của người phụ nữ trẻ tuổi đã làm hỏng nguyên một ngày của tôi.</span></span></p><p><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Tôi không quen biết người con gái hai mươi tuổi sinh tại Kiên Giang ấy nên nếu không có bản tin về cái chết của cô, thì chắc tôi không bao giờ biết được tên cô mà nhắc ở đây.</span></span></p><p><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Phải một chuyện rất não lòng như thế tôi mới biết tên cô thì đau quá.</span></span></p><p><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Cô qua đời, ở một nơi ngoài Việt Nam. Cô sẽ được đưa về Việt Nam, trở lại với ruộng đồng, cây cỏ, sông lạch mà cô đã từ giã rồi không ngờ lại vĩnh biệt tất cả, mãi mãi.</span></span></p><p><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Huỳnh Mai chết rất tội nghiệp. Nhưng tội nghiệp hơn là những người còn sống. Cha cô, mẹ cô, anh, chị hay em của cô. Nghĩ tới cái chết oan khuất của cô, người dưng nước lã cũng mủi lòng, cũng phải đau đớn cho cô.</span></span></p><p><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Bề gì thì Thúy Kiều, người con gái làm một việc gần giống như cô, sau mười lăm năm luân lạc, cũng còn về được nhà, đoàn tụ với cha mẹ, em trai em gái và người tình đầu tiên.</span></span></p><p><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Huỳnh Mai thì không.</span></span></p><p><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Huỳnh Mai, theo một chi tiết của bản tin về cô, cô nhận đi Nam Hàn lấy chồng và được trả 400 đô la.</span></span></p><p><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Kiều được trả nhiều hơn:</span></span></p><p><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Giờ lâu ngã giá, vàng ngoài bốn trăm</span></span></p><p><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Bốn trăm lượng vàng. Giá của Kiều. Cha mẹ Huỳnh Mai được chia 200 đô la. Nửa kia, 200 đô la, người trung gian giữ.</span></span></p><p><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Kiều được bốn trăm lượng vàng. Huỳnh Mai được trả có 400 đô la, lại còn bị lấy đi một nửa.</span></span></p><p><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Huỳnh Mai mới hai mươi tuổi.</span></span></p><p><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Làm sao mà sao lại có thể có người khổ như thế. Mới hai mươi đã phải bán mình đi giúp nhà. Bọn trung gian dối gạt cha mẹ cô và cô, hứa hẹn toàn những thứ tốt đẹp nên cha mẹ cô mới để cho cô đi, hy vọng con gái sẽ có được đời sống khá hơn qua những hình ảnh về nước Ðại Hàn mà bọn môi giới nhất định đã cho gia đình cô xem để thuyết phục mọi người. Kiều bị đưa đến một động điếm. Huỳnh Mai được hứa đi Ðại Hàn làm vợ một người hơn cô khá nhiều tuổi.</span></span></p><p><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Ai cũng tưởng Huỳnh Mai khá hơn Kiều.</span></span></p><p><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Vì hoàn cảnh gia đình, Huỳnh Mai lên đường. Cảnh<span> </span><i>lệ rơi thấm đá, tơ chia rũ tằm<span> </span></i>chắc đã lại thấy trong một căn nhà nào đó ở Kiên Giang.</span></span></p><p><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Nhưng ngay từ khi tới Ðại Hàn, Huỳnh Mai đã phải đụng mặt với những sự thật ghê khiếp. Người đàn ông cưới cô, hay đúng hơn là mua cô về không hề là người chồng mà cô tưởng tượng. Người đàn ông này thất nghiệp, đời sống cơ cực cũng chẳng hơn gì gia đình cô ở Kiên Giang. Ông ta lập tức biến cô thành một thứ nô lệ để phục vụ cho những đòi hỏi của ông ta. Trái ý ông ta là Huỳnh Mai bị đánh đập thẳng tay. Cô muốn ra ngoài phố cũng không được. Cô muốn học để nói tiếng Ðại Hàn cũng không được. Cô muốn đi làm cũng không được. Cô buồn quá, muốn về nước thăm nhà, thì bị đánh tới chết.</span></span></p><p><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Cô bị gẫy 18 khúc xương sườn vì bị một cái xác to lớn nhẩy lên đạp vào thân xác bé bỏng của cô.</span></span></p><p><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Thịt da ai cũng là người<br />Lòng nào hồng rụng thắm rời chẳng đau</span></span></p><p><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Tú bà đánh đập Kiều nhưng vẫn tính chuyện còn dùng được Kiều cho động điếm của mụ.</span></span></p><p><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Người đàn ông Ðại Hàn kia thì không. Ông ta đánh Huỳnh Mai đến chết. Lại còn nhẩy lên đạp cho gẫy 18 khúc xương sườn của Huỳnh Mai rồi bỏ trốn.</span></span></p><p><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Nghe tin về cô Mai, tôi không thù ghét những người Ðại Hàn. Nước nào cũng có người xấu, người tốt. Không phải tất cả các phụ nữ lấy chồng Ðại Hàn đều gặp cảnh như Huỳnh Mai.</span></span></p><p><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Tôi chỉ thắc mắc các nhân viên ngoại giao của Việt Nam ở Hán Thành đã làm những gì sau khi có tin về cái chết của cô Huỳnh Mai.</span></span></p><p><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Tin về cái chết của cô là do một đài truyền hình Ðại Hàn loan báo. Sứ quán, sau khi có tin về cô Huỳnh Mai, một công dân của nước Cộng Hòa Xã Hội Việt Nam bị đánh đến chết, đã không làm bất cứ gì ngoài việc tuyên bố là không biết gì về cái chết của cô Huỳnh Mai.</span></span></p><p><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Cho đến hôm nay, tin vẫn không cho biết thêm là sứ quán đã làm gì.</span></span></p><p><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Ít ra thì cũng phải liên lạc với cảnh sát, yêu cầu điều tra về cái chết của cô và đòi chính phủ Hán Thành phải trừng phạt kẻ sát nhân.</span></span></p><p><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Nhưng đòi hỏi như vậy có thể là quá đáng, quá sức của sứ quán chăng.</span></span></p><p><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Những quảng cáo rao bán phụ nữ Việt Nam bằng những chi tiết thô tục, trắng trợn đầy nét nhục mạ phụ nữ Việt vẫn nhan nhản trên đường phố Hán Thành. Sứ quán không hề lên tiếng về những quảng cáo xúc phạm phụ nữ và dân tộc Việt đó. Phụ nữ Việt Nam vẫn tiếp tục được đem bán sang Ðại Hàn, sang Trung quốc, sang Campuchea, sang Thái Lan, sang Singapore.</span></span></p><p><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Hàng ngàn Huỳnh Mai khác vẫn tiếp tục được đem bán với sự đồng ý của nhà nước mặc dù Huỳnh Mai không phải là phụ nữ Việt Nam duy nhất gặp phải một căn phần bi thảm như thế.</span></span></p><p><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Tại sao nhà nước không có những luật lệ để kiểm soát và ngăn chặn những vụ buôn bán người đó. Và tại sao nhà nước cũng không cảnh báo người dân trong nước để những Huỳnh Mai khác biết mà đề phòng?</span></span></p><p><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Tại sao chưa truy nã trừng phạt những bọn môi giới khốn nạn đã bán Huỳnh Mai bằng giá quá rẻ để làm gương cho những bọn táng tận lương tâm khác?</span></span></p><p><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Và tệ hại hơn nữa là tại sao đất nước sau mấy chục năm không còn chinh chiến nữa mà vẫn tiếp tục thảm thương như vậy để đến nỗi dân chúng vẫn phải liều mạng bỏ nước ra đi với bất cứ giá nào.</span></span></p><p><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Như hai trăm đô la chẳng hạn.</span></span></p><p align="center"><span style="font-size: medium;"><i style="background-color: white;"><b>HEAVEN CAN WAIT</b></i></span></p><p></p><p><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Có một cuốn phim chiếu đã lâu tôi định đi xem, rồi lại thôi khi nghe loáng thoáng phim kể về một cầu thủ bóng bầu dục gì đó, môn thể thao mà tôi không biết một chút gì, cũng chưa ngồi xem hết một trận bóng nào và cũng không định tìm hiểu cho bết về môn thể thao đó.</span></span></p><p><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Tôi không xem phim<span> </span><i>Heaven Can Wait</i><span> </span>nhưng lại rất thích cái tựa của nó. Không biết cái tựa<span> </span><i>Heaven Can Wait</i><span> </span>định nói lên điều gì và liên hệ như thế nào với người cầu thủ<span> </span><i>quarterback</i><span> </span>đó. Tôi chỉ thích cái tựa của nó:<span> </span><i>Heaven Can Wait</i>: thiên đường có thể đợi.</span></span></p><p><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Thiên đường là nơi ai trong chúng ta chẳng muốn sau này đi thẳng lên ngay. Ấy thế mà thiên đường cũng có thể đợi được thì hay biết chừng nào. Chuyện cần thiết và cấp bách như lên thiên đường, kiếm một chỗ để ở lại quan trọng như thế mà còn đợi được thì tất cả mọi chuyện khác đều có thể đợi được. Không việc gì mà cứ phải nhắng lên. Ðâu vẫn còn có đó.</span></span></p><p><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Thỉnh thoảng tôi lại lôi cái tựa cuốn phim đó ra để bào chữa cho vài ba chuyện chậm trễ của mình.<span> </span><i>Heaven Can Wait</i>. Thiên đường mà còn đợi đó được, huống chi là những chuyện tẹp nhẹp khác.</span></span></p><p><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Hay nói theo kiểu một người bạn của tôi thì có chậm một chút, có phải đợi thêm một chút cũng có chết ông Tây bà đầm nào đâu.</span></span></p><p><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Và vì không sợ sự từ giã cuộc đời của bất cứ một ông tây hay bà đầm nào, nên nhiều lần tôi cũng cho một số chuyện phải đợi.</span></span></p><p><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Tôi mua dài hạn mấy tờ báo cùng một lúc nên hễ tờ này hết hạn thì những tờ khác cũng hết hạn theo. Cuối tuần này những tờ báo đó hết hạn cùng một lúc và nếu còn muốn tiếp tục đọc<span> </span><i>US News and World Report, Time, Newsweek, National Geographic, Vanity Fair</i><span> </span>và luôn cả tờ<span> </span><i>Playboy</i>, thì tôi phải gửi chi phiếu gia hạn.</span></span></p><p><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Mỗi lần mua chỉ thêm một năm thôi. Ở tuổi này, cứ mua từng năm một cho chắc ăn cái đã.</span></span></p><p><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Sáng nay, vừa ký xong sáu tấm ngân phiếu để gia hạn mua báo, thì một bài viết trên một nhật báo Việt ngữ ở đây lại làm cho cái tựa phim ấy trở lại.</span></span></p><p><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Bài báo viết về một cụ bà ở một thị trấn nhỏ ở Việt Nam, Bà Ba Bán Bắp, ngoài 80 tuổi đang phải nuôi năm đứa cháu ngoại, không có cha, mẹ lại mới chết. Năm anh em chúng, đứa lớn 18 tuổi, đứa nhỏ hơn mười tuổi vất vả lắm mới kiếm được bữa ăn. Nhưng tất cả đều cố gắng đi học. Mấy hôm nay, việc kiếm sống gặp khó khăn hơn, cả bọn ngồi ăn cơm với một tô canh toàn quốc.</span></span></p><p><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Không biết cái tên ấy nghĩa lý ra làm sao nhưng chắc không thể là một tô canh tử tế cho năm cái cơ thể đang sức lớn và một cụ bà trên 80 tuổi.</span></span></p><p><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Tôi nghĩ đến số tiền mua báo của sáu tấm ngân phiếu vừa ký.</span></span></p><p><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Thôi,<span> </span><i>Heaven Can Wait</i>, thiên đường còn chờ được huống chi mấy tờ báo vớ vẩn đó.</span></span></p><p><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Có trả chậm, có gửi chậm một tuần thì những tờ báo này vẫn còn có thể chờ được. Cùng lắm là tòa báo tống thêm mấy cái thư nhắc người độc giả này rằng sao chưa trả tiền báo là cùng chứ gì.</span></span></p><p><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Nhưng năm đứa trẻ ở sông Hậu này thì không chờ được. Chúng sắp đi học trở lại, chúng cần bữa ăn vào ngày mai. Chúng cần cái bút, tập giấy. Mẹ chúng chết, gia đình nợ mười bốn triệu trả tiền nhà thương.</span></span></p><p><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Vậy thì tiền báo chờ thêm một tuần cũng chẳng sao.</span></span></p><p><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Bữa nhậu dự tính với vài người bạn cũng có thể đợi qua tuần khác. Cái máy CD trong xe hỏng định thay cái khác thì hãy cứ bắt nó chờ đã.</span></span></p><p><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;"><i>Heaven Can Wait</i>. Nhưng tình cảnh của năm đứa trẻ Việt Nam ở sông Hậu thì không.</span></span></p><p><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Hai tuần trước tôi đi một đám cưới ở San Jose, quầy rượu ở ngoài cửa phòng tiệc bán mỗi chai Heineken 6 đồng và hai người đàn ông đứng ở bar dễ ghét vô cùng. Con dao vừa chặt xuống với cái giá 6 đô la mỗi chai bia mang vào cho mấy người bạn thì hai cái mặt ấy lại có vẻ chờ tí tiền<span> </span><i>tip.</i></span></span></p><p><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Hôm nay, sau khi đọc bài báo, nghĩ lại mấy chai Heineken đó, tôi lại càng giận mình tại sao<span> </span><i>tip</i><span> </span>tới 6 đồng cho hai người đàn ông ở bar rượu.</span></span></p><p><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Chỉ vì nghĩ tới năm đứa bé. Tự nhiên thấy giá 6 đồng một chai Heineken là vô lý, chuyện<span> </span><i>tip</i><span> </span>6 đồng bạc là thậm vô lý.</span></span></p><p><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Với 6 đồng bạc ấy, mấy đứa bé cũng ăn được bữa sáng.</span></span></p><p><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Nên tiền mua báo thì hãy cứ chờ đó, tuần tới gửi đi gia hạn cũng còn kịp chán.</span></span></p><p><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Thay vào đó, tôi gửi người bạn có cách liên lạc về Việt Nam gửi cho mấy đứa bé một ít tiền, tương đương với hơn mấy chục chai Heineken trong bữa nhậu cuối tuần.</span></span></p><p><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Tôi mong chúng không trách tôi là đã cho chúng nó quà bằng tiền uống bia của mình và mấy người bạn.</span></span></p><p><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Không, không phải vậy. Các bạn nhậu của tôi sẽ rất vui vẻ khi bỏ bữa nhậu để giúp các cháu chút ít.</span></span></p><p align="right"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;"><b style="text-align: start;"><span style="font-family: Arial;"><span style="font-family: Times New Roman;"></span></span></b><span style="text-align: start;"></span><span style="font-family: Arial; text-align: start;"><b></b><span style="font-family: Times New Roman;"><b><span style="font-family: Arial;"></span></b><span style="font-family: Arial;"><b></b><span style="font-family: Times New Roman;"><b><span style="font-family: Times New Roman;"></span></b><i></i><i></i><b></b><span style="font-family: Arial;"></span><i></i></span></span></span></span></span></span></p><p><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Mọi chuyện khác, kể cả thiên đường cũng đều đợi được. Mấy đứa bé tội nghiệp đó thì không.</span></span></p><p align="center"><span style="font-family: Arial;"><span style="background-color: white; font-family: Times New Roman; font-size: medium;">25-5-2007</span></span></p><hr /><p align="center"></p><p align="LEFT"></p><p align="center"><i style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;"><b>BIẾT ƠN NƯỚC MỸ</b></span></i></p><p align="LEFT"></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Vụ diễn viên Richard Gere bị một toà án ở Ấn độ ký trát bắt giữ và đe doạ sẽ đưa ra toà phạt nặng vì người đàn ông này dám ôm hôn một nữ diễn viên Ấn độ kể như đã đưọc giải quyết xong. Toà quyết định tạm không thi hành lệnh bắt giữ Richard Gere vào lúc này.</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Nhưng đọc bản tin về Richard Gere và mới đây, và về một hai đại học Mỹ, sau khi bị các sinh viên Muslim áp lực, đã phải để cho các sinh viên Hồi giáo những chỗ riêng để đọc kinh, hay như sáng qua, pho tượng ở lối vào hải cảng Copenhagen bị choàng cho cái<span> </span><i>hijab</i><span> </span>đã khiến tôi nghĩ nhiều về nước Mỹ.</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Nghĩ và cám ơn nước Mỹ. Không như vài ba ý kiến gọi vào một chương trình phát thanh cuối tuần qua để nói là không việc gì phải cám ơn, không việc gì phải tri ân nước Mỹ này hết.</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Ở các nước khác, ai dám làm những việc như các sinh viên Muslim anh hùng (?), hay như người nào đó đem cái<span> </span><i>hijab</i><span> </span>choàng lên pho tượng nữ nhân ngư ở Ðan Mạch vì hình ảnh đó không hợp với Hồi giáo?</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Một hai ý kiến cũng nói rằng các cộng đồng khác không tri ân, không cám ơn nước Mỹ thì mắc mớ gì cộng đồng Việt Nam phải cám ơn nước Mỹ.</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Những cộng đồng khác có thể không cần cám ơn nước Mỹ, nhưng tôi nghĩ tôi phải cám ơn nước Mỹ rất nhiều.</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Ðã có đôi lúc tưởng tượng không ở nước Mỹ chắc tôi sẽ nhớ nó vô cùng. Tôi sống quá nửa đời người ở nước Mỹ. Nếu phải bỏ nước Mỹ đi tới một nước khác, tôi sẽ nhớ ly cà phê nhạt thếch ở 7-Eleven, mùi khoai tây chiên, nhớ người không quen biết gì giữ cho tôi cái cửa để khỏi đập vào mặt tôi, hay hai người Mỹ sống bên cạnh nhà sáng nào cũng giơ tay chào hỏi vài ba câu. Ðó là những thứ rất tầm thường ở nước Mỹ mà tôi sẽ nhớ, sẽ biết ơn vì sẽ không tìm đâu thấy những thứ ấy.</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Tôi rất biết ơn nước Mỹ, mặc dù một thính giả gọi vào đài phát thanh nói rằng ông phải đi làm mới có được đời sống hiện nay. Chuyện đi làm thì ai cũng phải đi làm. Nhưng nước Mỹ cũng cho mấy đứa con tôi cơ hội để đi học, và tìm được những công việc tử tế mà nhiều bạn bè tôi nói là khó có được ở Âu châu, chứ chưa nói đến các nước khác. Tôi nghĩ nhiều người Việt ở nước Mỹ cũng đồng ý như thế. Biết ơn cái nước đã giang rộng tay đón lấy chúng ta trong lúc tối tăm và tuyệt vọng nhất. Nước Nhật, cùng da vàng máu đỏ với chúng ta đã nhận bao nhiêu người Việt nam tị nạn?</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Mà cũng đừng nói nước Mỹ chỉ mở cửa cho bọn đĩ điếm vào như một ý kiến nọ.</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Dẫu cho điều đó có đúng đi chăng nữa thì có phải những người không làm những công việc cao quí là không xứng đáng được cứu thoát hay chăng? Nhưng nếu quả thật người Mỹ đã đón những phụ nữ không may mắn cuả Việt Nam thì việc đó chẳng phải là một việc làm đáng ca ngợi hay sao?</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Nước Mỹ có kỳ thị, và vẫn còn kỳ thị. Nhưng ít ra, họ cũng nhìn nhận bằng cấp của lũ con chúng ta. Bao nhiêu nước làm được như nước Mỹ?</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Trong khi chính chúng ta kỳ thị còn hơn nước Mỹ này rất nhiều, và chúng ta cũng chẳng bao giờ thèm che dấu điều ấy.</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Tưởng tượng chúng ta đối xử với một người Thái, hay Lào, hay Miên tị nạn đến sống tại Việt Nam xem chúng ta có đối xử được như cách người Mỹ đã đối với chúng ta hay không?</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Thử sang Phi châu coi họ đối xử với người nước ngoài như thế nào.</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Uganda, Sierra Leone và mấy nước Phi châu khác vừa độc lập là đuổi ngay những giống dân khác như Ấn độ, Pakistan ra khỏi nước của họ. Người da trắng đang phải bỏ Zimbabwe và Nam Phi vì những lối đối xử tương tự của các quốc gia Phi châu này.</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Tôi nghĩ những ý kiến phản đối việc biết ơn nước Mỹ chắc đã không hiện ra trong đầu của những người này khi họ đến lập hồ sơ xin đi Mỹ vì lý do này hay lý do khác. Chắc những người như vậy không nói thẳng vào mặt các nhân viên di trú và các nhà ngoại giao Mỹ khi đến xin cấp chiếu khán đi Mỹ những ý kiến tôi vừa được nghe trên làn sóng điện.</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Tôi có thể tin chắc rằng những người như ông thính giả nọ đã không nói với các đại diện ở nước Mỹ rằng<span> </span><i>"Này các ông, tôi đi Mỹ là các ông mời tôi, năn nỉ tôi mãi tôi mới chịu đi đấy chứ để nguyên thì tôi không thèm đi tới cái nước của các ông đâu. Tôi sang Mỹ, thì cũng phải đi làm mới có tiền sống chứ các ông tử tế gì với chúng tôi. Nhà tôi có là do mồ hôi nước mắt của tôi, cái xe cũng thế. Mấy đứa con thì học mửa mật ra mới có cái bằng để mà đi làm chứ có ai gọi chúng lại cho chúng cái bằng mà đi làm đâu. Không có cám ơn, tri ân gì hết. Ðây là cái thông hành, đóng cho cái dấu vào coi.</i></span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Ơn nghĩa cái gì nước Mỹ nhà các ông.</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Tôi đâu có phải như cái thứ lênh đênh trên biển vài ba tuần, bị hết tầu nọ đến tầu kia trông thấy lắc đầu bỏ đi, hay như những người ăn chờ ở chực trong các trại tị nạn bị hết nước này đến nước kia không cho đi định cư rồi cuối cùng nước Mỹ các ông cho vào mà phải cám ơn, phải tri ân. Mà những người ấy thì ăn oen phe vài tháng, là phải đi làm ngay chứ nước Mỹ các ông có nuôi họ luôn đâu.</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Nói các ông nghe rõ rồi đóng cho cái chiếu khán vào sổ thông hành cuả tôi đi. Chần chờ cái gì nữa hở..."</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Không, chắc không bao giờ có cảnh kỳ quái như thế.</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Dẫu cho trí tưởng tượng của chúng ta có phong phú bao nhiêu đi chăng nữa.</span></span></p><p align="LEFT"></p><p align="center"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;"><span style="font-family: Arial;"></span><span style="font-family: Times New Roman;"><b><i>YÊU VÀ GHÉT</i></b></span></span></span></p><p align="LEFT"></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Ai có gọi tôi là cực đoan thì tôi xin chịu. Tôi biết tôi bị cái bệnh không chữa được mà hai câu ca dao này nói rất đúng:</span></span></p><p align="center"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Yêu ai yêu cả đường đi<br />Ghét ai ghét cả tông chi họ hàng</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Ðã ghét thì mặt đất có cái vết chân của người không ưa cũng ghét.</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Ghét như đào đất đổ đi là như vậy.</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Ðó là dưới đất. Trên trời thì đội trời chung là không được.</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Bất cộng đái thiên, không đội trời chung có thể hiểu theo hai cách. Cách mà chúng ta thường hiểu là hai người có những mối thù ghê gớm lắm dến độ phải giải quyết bằng cách một trong hai phải chết, phải ra đi như trong các truyện kiếm hiệp. Nhưng câu này cũng có thể hiểu được là hai bên không ưa nhau, nên đội chung một bầu trời, thở chung một thứ không khí, đạp chung một mặt đất là khó chịu, là không vui, là bực bội nhất định phải bỏ đi một nơi khác.</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Hiểu theo cách thứ hai không quá sắt máu, không đòi phải giết phía bên kia. Nhưng ở gần, ở chung một bầu trời, một lãnh thổ, là chịu không được.</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Alec Baldwin, một diễn viên điện ảnh Hollywood là người không ưa ông Bush. Trong lần ông Bush tranh cử nhiệm kỳ 2, Alec Baldwin có nói rằng nếu ông Bush tái đắc cử, người diễn viên này sẽ dọn đi nước khác để sống, chừng nào ông Bush không còn ở trong tòa Bạch Ốc nữa, Alec mới về.</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Nhưng Alec vẫn không đi đâu cả, Alec vẫn đội trời chung với người mà chàng ghét.</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Tuy thế, bề gì nước Mỹ cũng vẫn là đất nước của Alec. Có bực bội ông Bush rồi nói như vậy cũng chẳng sao. Nếu có không lánh đi một nơi khác như đã nói mà tiếp tục ở lại Mỹ thì cũng chẳng hề chi.</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Một số người khác cũng ghét ông Bush, ghét cả nước Mỹ như Rosie O’Donnell hay Michael Moore thì vẫn ở lại Mỹ. Cả hai nhìn đâu cũng thấy những xấu xa của nước Mỹ. Ðến độ gần như đồng ý với loạt khủng bố 911. Nhưng họ là người Mỹ, họ ghét nước Mỹ. Tuy thế nước Mỹ là đất nước của họ. Họ có quyền ở lại. Tôi không có quyền chỉ trích họ về việc họ ghét nước Mỹ.</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Tôi chỉ không hiểu thái độ của một số người mà một cuộc thăm dò mới đây cho thấy.</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Những người này không như trường hợp của Rosie O’Donnell hay Michael Moore, hay Alec Baldwin, những người ra đời ở nước Mỹ, xứ sở của cha ông họ đã vài ba đời. Không ưa, thì nước Mỹ vẫn là quốc gia của họ. Họ không thể đi nơi khác được.</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Nhưng có những người đến sống tại nước Mỹ, rồi quay ra ghét cay ghét đắng quốc gia này mới lạ.</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Họ ghét tất cả mọi thứ, từ tôn giáo của nước Mỹ, ghét qua tiếng Mỹ, ghét cả người Mỹ.</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Nhưng họ lại đòi hỏi đủ mọi thứ ở nước Mỹ. Ðòi trường đại học phải dành cho chỗ riêng để họ quì đọc kinh mỗi ngày 5 lần. Không cho thì kiện. Ðòi được che mặt chụp hình lấy bằng lái xe. Ðòi được đội khăn trùm đầu để đi học. Không được thì hét nhắng lên là bị kỳ thị.</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Một số mua võ khí, đi Afghanistan, Pakistan học khủng bố, âm mưu phá chỗ này, tấn công chỗ kia.</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Có thể tôi suy nghĩ giản dị hơn. Ðó là nếu đã ghét nước Mỹ, xã hội và con người Mỹ như thế thì tại sao không trở về những nơi cho đọc kinh mỗi ngày 5 lần, trùm khăn kín mít để khỏi khổ sở như đang sống ở cái vùng đất của bọn ngoại đạo, bọn<span> </span><i>infidel</i><span> </span>này?</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Tôi thì không bao giờ trở lại cái đất có công an bịt miệng linh mục, hay không ưa ai thì bắt giam người ấy, đem phụ nữ bán ra nước ngoài, đẩy người dân đi làm tôi mọi cho các nước.</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Nhưng những người ghét Mỹ thậm tệ mà tôi vừa nhắc tới ở trên thì nếu muốn, họ có thể về nước của họ để sống cho tha hồ thoải mái.</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Tiếp tục sống ở cái nước mà mình thù ghét, đi làm, đóng thuế để cái chính phủ này dùng tiền thuế mình đóng mua súng đạn giết anh em của mình thì coi sao tiện?</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Về nước, khóa các giếng dầu lại, không chơi với bọn ngoại đạo, ra sa mạc dựng lều da dê lên sống, thỉnh thoảng mời nhau cụng ly dầu hỏa uống chơi cho lịch sự.</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Tưởng tượng một người sang nhà hàng xóm, thấy chủ nhà vặn máy lạnh, lạnh quá liền đòi chủ nhà phải tắt máy lạnh đi cho mình khỏi lạnh thì còn việc nào vô lý bằng? Không thích lạnh thì về nhà mở máy nóng, can cớ chi sang nhà người ta rồi bắt người ta ngưng chạy máy lạnh cho mình khỏi bị lạnh?</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Nhưng đó lại là những điều vô lý mà nước Mỹ đang phải gánh chịu mà phần nào được nhìn thấy qua kết quả của một cuộc thăm dò những người Hồi giáo đang sống tại Hoa kỳ.</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Ða số cho thấy một thái độ rất không ưa nước Mỹ. Không ưa đến độ tin là vụ 911 là do chính Hoa kỳ tạo ra, hay đến độ không tin là những người cướp máy bay lao xuống Trung Tâm Mậu Dịch Thế giới là người Ả Rập, và tin chắc nước Mỹ là nguồn gốc của tất cả mọi tội ác xấu xa nhất của thế giới.</span></span></p><p><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;"><b><span style="font-family: Arial;"><span style="font-family: Times New Roman;"></span></span></b><span style="font-family: Arial;"><b></b><span style="font-family: Times New Roman;"><b><span style="font-family: Arial;"></span><span style="font-family: Times New Roman;"></span></b><i></i><span style="font-family: Arial;"></span><span style="font-family: Times New Roman;"><b></b></span><i></i></span></span></span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Tội nghiệp, tại sao phải tiếp tục sống ở cái xứ đáng ghét như vậy.</span></span></p><p align="center"><i style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;"><b>VỤ NỔ SÚNG TẠI VIRGINIA TECH</b></span></i></p><p align="LEFT"></p><p align="LEFT" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; font-family: "Times New Roman"; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Trưa thứ Hai, khi nghe tin về vụ nổ súng tại trường Virginia Tech, một đại học ở miền đông Hoa kỳ, thì những phản ứng rất giống nhau đã được thấy ở mấy người bạn cuả tôi ở đây.</span></span></p><p align="LEFT" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; font-family: "Times New Roman"; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Ðầu tiên, khi danh tính của hung thủ chưa được rõ lắm, các bản tin của truyền thanh và truyền hình đều chỉ nói rằng thủ phạm là một thanh niên Á châu.</span></span></p><p align="LEFT" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; font-family: "Times New Roman"; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Và ngay lập tức, tôi mong đây không phải là một người Việt. Người bạn làm trong chương trình Hoa ngữ thì nói một câu tương tự, hy vọng đó không phải là một người Hoa.</span></span></p><p align="LEFT" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; font-family: "Times New Roman"; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Tại sao vậy?</span></span></p><p align="LEFT" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; font-family: "Times New Roman"; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Thì ra chúng tôi đều ngại nếu là một người Việt, thì cả cộng đồng Việt Nam có thể bị nhìn bằng những con mắt không thân thiện. Và nếu là người Hoa, thì những người Hoa khác lại lo cho hình ảnh của người Hoa đã không mấy tốt đẹp sẽ lại càng xấu thêm đi nữa.</span></span></p><p align="LEFT" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; font-family: "Times New Roman"; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Sẽ có những người Mỹ bực mình nói là tại sao lại để cho những thành phần gây rối như thế vào Mỹ để gây thảm kịch cho nước Mỹ. Rồi dăm ba vụ bạo động sẽ xẩy ra. Như những người Pakistan ở phía bắc Luân Ðôn đã phải gánh chịu sau vụ đánh bom tại trạm xe điện ngầm cách đây hai năm.</span></span></p><p align="LEFT" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; font-family: "Times New Roman"; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Hay như những người gốc Trung Ðông đã gặp sau loạt khủng bố ngày 11 tháng 9 năm 2001.</span></span></p><p align="LEFT" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; font-family: "Times New Roman"; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Nhẹ thì vài cục đá ném vào nhà, nặng là mấy chai bom xăng quăng vào các cửa tiệm.</span></span></p><p align="LEFT" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; font-family: "Times New Roman"; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Không nhiều, nhưng có, đã có. Chừng nào chúng ta còn tình cảm, còn để cho tình cảm lôi kéo đi thì những chuyện như thế cũng là dễ hiểu.</span></span></p><p align="LEFT" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; font-family: "Times New Roman"; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Ấy là ngày nay, nước Mỹ đã đổi thay rất nhiều. Ngay sau trận Trân Châu Càng, tất cả người Mỹ gốc Nhật sinh sống tại miền tây Hoa kỳ lập tức bị đưa đến những trại tập trung và bị giữ ở trong các trại này cho đến khi đệ nhị thế chiến kết thúc.</span></span></p><p align="LEFT" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; font-family: "Times New Roman"; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Sau khi xẩy ra loạt khủng bố 11 tháng 9, những người bề ngoài, mặt mũi, cách ăn mặc trông có nét Ả Rập, Trung Ðông, Hồi giáo liền bị nhìn bằng con mắt khác. Ði máy bay thì bị xét lâu hơn. Ðiệu bộ có vẻ khả nghi hơn. Bị nhìn bằng những con mắt thiếu thiện cảm hơn.</span></span></p><p align="LEFT" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; font-family: "Times New Roman"; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Trong những chuyến đi ra ngoài nước Mỹ, những khuôn mặt Ðông Á châu không bị nhìn bằng thái độ nghi ngờ. Việc xét thẻ thông hành cũng có nhanh hơn là khi xét những thông hành Trung Ðông, hay khi cách ăn mặc có vẻ Ả Rập Hồi giáo một chút.</span></span></p><p align="LEFT" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; font-family: "Times New Roman"; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Ðến lúc trưa, thì các bản tin nói rằng hung thủ là một người Trung Hoa.</span></span></p><p align="LEFT" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; font-family: "Times New Roman"; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Nhưng sang ngày hôm sau, thì hung thủ đã có tên, và đã có được mấy bức ảnh. Ðọc cái tên thì thấy không thể là người Việt được.</span></span></p><p align="LEFT" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; font-family: "Times New Roman"; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Và lúc ấy là lúc cộng đồng Hàn quốc lo ngại.</span></span></p><p align="LEFT" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; font-family: "Times New Roman"; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Những tờ báo và các đài phát thanh, truyền hình tiếng Triều Tiên ở đây bắt đầu cho thấy có một không khí hốt hoảng khi chi tiết về hung thủ Cho Seung-Hui đuợc công bố. Một số sinh viên gốc Triều Tiên tại đại học Virginia Tech cũng nói lên điều đó.</span></span></p><p align="LEFT" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; font-family: "Times New Roman"; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Nhưng có thể sẽ không xẩy ra những chuyện đáng tiếc cho cộng đồng Triều Tiên ở Mỹ. Chuyện kỳ thị bị cấm từ lâu. Và những hành động được gọi chung là những tội ác phát sinh từ thù hận đều bị nghiêm trị.</span></span></p><p align="LEFT" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; font-family: "Times New Roman"; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Nhưng đó là về khía cạnh pháp lý.</span></span></p><p align="LEFT" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; font-family: "Times New Roman"; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Về các khía cạnh khác, người ta cũng không tin là sẽ có những phản ứng không tốt nhắm vào những người gốc Triều Tiên sau vụ này.</span></span></p><p align="LEFT" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; font-family: "Times New Roman"; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Chính phủ Nam Triều Tiên đã làm một công việc rất đúng. Ðó là tổng thống Nam Tiều Tiên gửi lời phân ưu ngay tới các gia đình nạn nhân.</span></span></p><p align="LEFT" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; font-family: "Times New Roman"; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Việc làm đó không phải là một lời nhận tội, mà là một hành động từ chuyện con dại, cái mang. Ở Hán Thành cũng có những buổi canh thức, cầu siêu, chia buồn, để tang các nạn nhân. Các cộng đồng Mỹ gốc Triều Tiên ở Mỹ cũng tổ chức thắp nến tưởng niệm các nạn nhân. Một biểu ngữ ở HánThành viết một câu nguyên văn "<i>Chúng tôi xin lỗi, chúng tôi xấu hổ về việc làm của Cho Seung-Hui."</i></span></span></p><p align="LEFT" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; font-family: "Times New Roman"; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Dĩ nhiên cũng vẫn sẽ còn những người bực bội, bất mãn và phẫn nộ về việc 32 người, toàn những thành phần ưu tú của nước Mỹ bị bắn chết một cách vô lý và tàn bạo.</span></span></p><p align="LEFT" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; font-family: "Times New Roman"; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Nhưng sự kiện Cho Seung-Hui rõ ràng là một trường hợp tâm bệnh, và hành động của người thanh niên này không hề có bất cứ một động cơ chính trị hay sắc tộc nào cùng với thái độ rất nhanh chóng bầy tỏ buồn đau và quan tâm của chính phủ Nam Triều Tiên cũng sẽ giúp để làm giảm đi những hành động đáng tiếc.</span></span></p><p align="LEFT" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; font-family: "Times New Roman"; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Mấy năm trước, một người Việt sống ở quận Cam cũng mang súng vào một bệnh viện, bắn chết mấy nhân viên làm việc trong đó. Người này bị mang xử ở tòa, bị phạt nặng.</span></span></p><p align="LEFT" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; font-family: "Times New Roman"; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Nhưng nay, không ai còn nhớ đến chuyện của người này nữa. Cũng không có bất cứ một hành động trả thù nào được ghi nhận.</span></span></p><p align="LEFT" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; font-family: "Times New Roman"; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Con số 32 người bị giết có lớn thật, Nhưng nước Mỹ cũng đã đổi khác rất nhiều. Mấy chục năm trước, hồi thập niên 1920, chỉ cần ngó một phụ nữ da trắng như một thanh niên 15 tuổi ở Missouri cũng đủ để bị đem đi treo cổ.</span></span></p><p align="LEFT" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; font-family: "Times New Roman"; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Bây giờ, nước Mỹ đã rất khác.</span></span></p><p align="LEFT"></p><p align="center"><i style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;"><b>CŨNG LẠI MỘT CHUYỆN LÀM PHIỀN KHÁC</b></span></i></p><p align="LEFT"></p><p align="LEFT" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; font-family: "Times New Roman"; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Nguyễn Hữu Ðang là một người từng có rất nhiều công với Việt Minh. Nhưng vì dính líu trong vụ Nhân Văn Giai Phẩm nên vào cuối cuộc đời, ông sống rất tội.</span></span></p><p align="LEFT" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; font-family: "Times New Roman"; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Ông tự đào một cái hố và định là khi nghĩ là sắp chết, ông sẽ tự lết ra, nằm xuống cái hố đó để khỏi làm phiền những người khác. Cũng có thể là ông biết không có ai lo cho ông nên ông tự lo lấy. Nhưng rõ ràng là ông không muốn làm phiền ai về chuyện ra đi của ông.</span></span></p><p align="LEFT" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; font-family: "Times New Roman"; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Nhưng cũng có người thì lại muốn sự ra đi của mình sẽ tạo ra một số phiền nhiễu cho người khác.</span></span></p><p align="LEFT" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; font-family: "Times New Roman"; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Cách đây mấy năm, có một người đàn ông leo lên thành cây cầu Wilson bắc ngang sông Potomac ở Virgina và hăm là sẽ nhẩy xuống sông. Ông cẩn thận gọi cảnh sát đến để xem ông làm chuyện ấy. Cảnh sát tới nơi, chặn xe cộ lại để tìm cách cứu ông, không cho ông nhẩy xuống sông. Xe cộ trên cầu, cả hai chiều, đều bị chặn lại. Cảnh kẹt xe khủng kiếp kéo dài suốt mấy tiếng đồng hồ từ Virginia sang tận Maryland. Xe cộ nối đuôi nhau cả chục dặm đúng vào giờ tan sở. Bao nhiêu người không chạy tới mà cũng không đi lui được. Những người phải về đón con cái, lo cho gia đình đều phải ngồi trong xe chờ cảnh sát giải quyết vụ người đàn ông nọ hăm nhẩy xuống sông.</span></span></p><p align="LEFT" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; font-family: "Times New Roman"; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Người đàn ông này có thể có lý do riêng để muốn kết thúc đời sống của ông. Nhưng ông đem chuyện riêng ấy ra làm phiền cả chục ngàn người trong buổi chiều hôm đó.</span></span></p><p align="LEFT" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; font-family: "Times New Roman"; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Trong số những chi tiết đọc được trên báo, là mấy người lái xe bị chặn ở gần nơi người đàn ông này đứng để doạ nhẩy xuống sông. Trong lúc cảnh sát tìm cách khuyên lơn ông, dỗ dành ông để ông bỏ ý tưởng trầm mình mà ông vẫn chưa chịu, thì những người lái xe này, nói rất lớn, để vừa cho người đàn ông nghe thấy:<span> </span><i>Jump! Jump! Please jump!</i></span></span></p><p align="LEFT" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; font-family: "Times New Roman"; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Nhẩy đi! Nhẩy đi, làm ơn nhẩy xuống sông đi.</span></span></p><p align="LEFT" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; font-family: "Times New Roman"; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Thế là trong khi cảnh sát dỗ dành khuyên đừng nhẩy, thì mấy người đàn ông xúi ông ta nhẩy xuống sông.</span></span></p><p align="LEFT" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; font-family: "Times New Roman"; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Cuối cùng thì người đàn ông đó không nhẩy xuống sông, để cho cảnh sát chở đi, có thể tới một bệnh viện để khám và lượng định trình trạng tâm lý.</span></span></p><p align="LEFT" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; font-family: "Times New Roman"; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Một số người đọc bản tin có vẻ không đồng ý với những lời hô hào, xúi giục người đàn ông trên cầu nhẩy xuống sông, nói rằng cảnh sát đã cứu được một đời sống, đời sống nào cũng quí giá.</span></span></p><p align="LEFT" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; font-family: "Times New Roman"; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Ðồng ý là đời sống nào cũng quí giá. Nhưng người đàn ông trên cầu đã muốn kết thúc nó thì tại sao không để cho ông ta làm điều ông ta muốn và không gây phiền nhiễu cho cả mấy chục ngàn người lái xe bị kẹt trên cầu.</span></span></p><p align="LEFT" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; font-family: "Times New Roman"; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Chuyện nhẩy từ trên cầu xuống nước tự trầm thì đã xẩy ra bao nhiêu lần, nhưng có bao nhiêu người muốn làm phiền người khác như người đàn ông nọ.</span></span></p><p align="LEFT" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; font-family: "Times New Roman"; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Từ trên cầu Kim Môn bắc ngang qua vịnh Cựu Kim Sơn đã có hơn một ngàn người làm công việc ấy. Không ai có thể cản được họ nếu họ muốn làm. Tất cả đều đã toại nguyện mà không làm phiền bất cứ ai như người đàn ông đứng trên cầu Wilson ở Virginia.</span></span></p><p align="LEFT" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; font-family: "Times New Roman"; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Người hăm nhẩy xuống sông Potomac quả là đã làm phiền quá nhiều người.</span></span></p><p align="LEFT" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; font-family: "Times New Roman"; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Ông Nguyễn Hũu Ðang không tự kết liễu đời ông, nhưng cũng không muốn làm phiền người khác.</span></span></p><p align="LEFT" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; font-family: "Times New Roman"; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Tuần trước, có một người cũng không muốn sống nữa. Ông đổ xăng vào người rồi vào một văn phòng của chính phủ tại Long Beach, châm lửa tự thiêu. Người ta đã cứu được ông. Ngọn lửa chắc không lớn lắm nên ông chỉ bị phỏng khoảng 20%.</span></span></p><p align="LEFT" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; font-family: "Times New Roman"; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Ông rõ ràng là muốn làm phiền người khác. Cảnh sát hiện chưa biết tại sao ông muốn tự thiêu. Ông có điều gì bực bội nhà chức trách Long Beach, cảnh sát không biết. Nhưng tại sao ông lại vào một công ốc để tự thiêu?</span></span></p><p align="LEFT" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; font-family: "Times New Roman"; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Ngọn lửa có thể gây hỏa hoạn, tòa nhà có thể cháy tiêu, có thể có những người khác bị thương vì ngọn lửa.</span></span></p><p align="LEFT" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; font-family: "Times New Roman"; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Chuyện ông không muốn sống thì chúng ta không thể làm gì được. Nhưng vào trong một văn phòng rồi tự châm lửa đốt thì không nên. Ông làm phiền rất nhiều người vì việc làm đó. Xe cứu hỏa phải chạy tới, xe cứu thương phải chở ông đi cấp cứu. Tòa nhà cũng có thể bị hư hại ít nhiều. Một số người không dính líu gì tới chuyện ông chán sống cũng bị phiền.</span></span></p><p align="LEFT" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; font-family: "Times New Roman"; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Nhưng cái họ của ông có thể còn gây ra những phiền nhiễu khác. Ở những nơi khác của nước Mỹ thì có thể không nhiều người biết, nhưng ở nam California, hơn ba chục năm có những cộng đồng người Việt ở đây, thì cái họ Nguyễn của ông, rất nhiều người biết là cái họ của rất nhiều người Việt nam.</span></span></p><p align="LEFT" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; font-family: "Times New Roman"; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Vừa mới xẩy ra vụ Cho Seung-Hui vác súng bắn 32 người ở Virginia, nước Mỹ còn đang xao động vì việc làm của một người Á châu, thì lại một người Á châu khác gây phiền nhiễu cho một số người ở Long Beach.</span></span></p><p align="LEFT" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; font-family: "Times New Roman"; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Lần này, không phải là họ Kim, Park hay Lee, mà là họ Nguyễn, cái họ mà đọc qua là biết ngay một cái họ Việt Nam.</span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;"><b><span style="font-family: Times New Roman;"></span></b><i></i><span style="font-family: Times New Roman;"><b></b></span><i></i></span></span></p><p align="LEFT"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Phiền và phải nói ra là vì thế. Chứ ông muốn làm gì với đời ông thì tôi không có ý kiến. Chỉ cần đừng làm phiền người khác là được.</span></span></p><div><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;"><b><p align="center"><span style="font-family: Arial;"><span style="font-family: Times New Roman;">27-7-2007</span></span></p><span style="font-family: Arial;"><span style="font-family: Times New Roman;"><hr /></span></span></b><span style="font-family: Arial;"><b><p align="center"></p></b><span style="font-family: Times New Roman;"><b><span style="font-family: Arial;"><p align="LEFT"></p></span></b><span style="font-family: Arial;"><b><p align="center"></p><span style="font-family: Times New Roman;"><p align="center"><i>CẮT TÓC</i></p></span></b><p align="LEFT"></p><span style="font-family: Times New Roman;"><p align="LEFT">Nếu không có những tiết lộ chung quanh ứng cử viên John Edwards của đảng Dân Chủ, thì nhiều người sẽ không có cách gì biết được là ở nước Mỹ có những nơi cắt tóc như thế. Cựu thượng nghị sĩ John Edwards cắt một cái là phải chi một khoản tiền tương đương với trợ cấp của chính phủ dành cho một phụ nữ có con nhỏ.</p><p align="LEFT">Bốn trăm đô la.</p><p align="LEFT">Ông là một luật sư thành công, đã thắng một vụ kiện rất lớn và tiền luật sư phí của ông mang về là trên một trăm triệu đô la.</p><p align="LEFT">Ông mới có thể trả nổi những lần cắt tóc như thế. Mỗi tháng, để giữ cái vẻ trẻ trung và đẹp trai ấy, ông phải cắt tóc hai lần. Mới đây, theo tiết lộ của chính người cắt tóc cho ông, phí tổn thực sự là trên một ngàn đồng vì người này phải đi máy bay tới tận nhà ông để cắt tóc.</p><p align="LEFT">Nói theo kiểu mấy bà già miền Nam thì tóc gì mà mắc quá vậy, bộ tóc vàng hay tóc bạc hay sao chớ...</p><p align="LEFT">Nhưng bà già miền Nam nói vẫn còn sai. Tóc bạc cắt đâu có tốn tiền nhiều như thế. Tóc bạc lại còn kèm thêm một ít tiêu để cố níu kéo tuổi xuân cũng chỉ mười đồng hay mười lăm đồng là nhiều.</p><p align="LEFT">Chuyện cắt tóc thì ai mà chẳng phải qua. Từ lần đầu tiên ở Hà Nội bị bố dẫn ra bắt ngồi vào cái ghế bên gốc cây treo một tấm gương, cái tông đơ cũ vừa cắt vừa dứt, cái thùng đồ nghề có dán bức vẽ mấy con gấu hình như của một hãng sản xuất kéo và tông đơ nào đó ở bên Pháp cho đến những tiệm hớt tóc ở quận Cam, tôi đã ngồi xuống để cắt tóc cả hơn một ngàn lần. Hơn ngàn lần qua tay của những ông phó húi, tiếng miền Bắc, và của những ông thầy hù, tiếng miền Nam...</p><p align="LEFT">Từ những năm 60, 70, phụ nữ cũng cắt tóc đàn ông. Ở Sài Gòn, tôi thường đến nhờ một cô gần nhà cắt tóc vì một lý do duy nhất là người phụ nữ này không nói chuyện chính trị với tôi.</p><p align="LEFT">Sau lần bị một ông thợ cắt tóc vừa cắt, vừa ca ngợi ông Hồ khiến tôi run người lên vì tức nhưng không dám làm gì, vì chàng đang cầm một cái kéo, tôi không bao giờ cắt tóc ở đó nữa để khỏi phải nghe chuyện chính trị của ông.</p><p align="LEFT">Cho đến năm mười lăm tuổi, tôi chỉ được để một kiểu tóc. Kiểu tóc đó có khi gọi là kiểu ca rê làm cho cái đầu vuông lại. Cũng gọi là kiểu móng lừa, như cái móng con lừa dựng ngược lên. Cũng có khi gọi là kiểu tiền văn minh, hậu sư cụ như lũ bạn tai ngược hồi ấy vẫn nói.</p><p align="LEFT">Cứ cắt sát chung quanh, để lại một chút trên đầu, tắm xong, không cần lau khô, tóc vẫn dựng ngược lên, hai cái khoáy rõ mồn một, tha hồ cho bạn chọc một khoáy sống lâu, hai khoáy chóng chết.</p><p align="LEFT">Những tiên đoán về hậu vận đó đến nay đều đã sai hết. Năm Giáp Thân đã trở lại đưọc một lần. Không thể nói hai khoáy chóng chết được.</p><p align="LEFT">Tuổi mười sáu, sau bức thư tình gửi đi, tuy bị ném lại một cách khinh bỉ, nhưng vẫn là lý do để chàng thanh niên thế hệ (?) đổi kiểu tóc.</p><p align="LEFT">Thế là lúc thì muốn thành Pat Boone, lúc thì lại muốn sao cho giống Elvis Presley, lúc lại muốn như tổng thống Kennedy, rồi lại Marlon Brando... Nhưng rốt cuộc thì chàng cũng hiểu là không thể giống người nào cả. Những sợi tóc dài ra cần được bắt nằm xuống. Vậy nên phải có lọ <i>brilliantine</i> đầu tiên. Ðược cái là ruồi không dám đến gần, vì nói theo lũ bạn thì vô phúc ruồi đậu phải, trượt chân sẽ té chết hết.</p><p align="LEFT">Như vậy là vừa cải thiện được diện mạo, vừa đóng góp vào nỗ lực diệt trừ ruồi muỗi.</p><p align="LEFT">Tại những tiệm hớt tóc, tôi lại còn được đọc những tờ báo bị ông bố ở nhà cấm đọc. Tôi đọc được những lời rao kỳ lạ như <i>yêu mầu trắng, thích mầu tím, xấu đẹp tùy người đối diện</i> trong những trang tìm bạn thư tín dính đầy phấn và những vụn tóc của thập phương rơi xuống. Cũng ở những tiệm hớt tóc ấy, tôi được làm quen với một thứ mùi kỳ lạ không biết là mùi gì, chỉ biết ai cũng gọi đó là mùi nước hoa thợ cạo. Nó rất kỳ lạ, ngửi qua là biết lập tức. Nó có một công dụng duy nhất là bắt người bị nó bám lên đầu, lên cổ áo phải về nhà tắm rửa ngay để dấu chuyện vừa đi hớt tóc về.</p><p align="LEFT">Năm học thi tú tài 2, một người bạn rủ tôi cạo trọc để khỏi kéo nhau đi bát phố, ở nhà học hành tử tế. Nhưng cạo xong thì lại ân hận ngay lập tức. Làm sao đi Vĩnh Lợi xem những phim mới của Eddie Constantine, của Brigitte Bardot, của Maria Schell, của Simonne Signoret... với cái dầu trọc vào lúc kiểu đầu trọc chưa thịnh hành như ngày nay? Thế là cái mũ nồi đội vào, và hai tháng sau, đã lại có đường ngôi trở lại. Không cần ở nhà với cái đầu trọc vẫn đỗ được tú tài khiến mấy ông chú thắc mắc tại sao chó lại ăn nhiều ruồi trong mỗi mùa thi như thế.</p><p align="LEFT">Mới đây, một tờ báo có viết một bài về một người cắt tóc đắt tiền như người vẫn cắt cho cựu thượng nghị sĩ Edwards. Tiền cắt một mái tóc do đôi tay của ông cũng là từ 4 đến 500 đô la. Nhuộm thì thêm 100 đô la. Tỉa là từ 1 đến 200 đô la.</p><p align="LEFT">Ông không nhận là <i>barber</i>, mà là <i>hairstylist</i>.</p><p align="LEFT">Nhưng trông tóc của thượng nghị sĩ John Edwards thì cũng không khác gì những mái tóc của các tiệm cắt tóc khác.</p><p align="LEFT">Không biết cắt mái tóc 400 đô la, tối về có dám nằm xuống để ngủ không, hay phải ngủ ngồi, hai tay ôm lấy đầu cho dáng điệu... suy tư nhiều hơn?</p><p align="LEFT">Ôi chao, tại sao phải chi nhiều như thế! Không nghe cụ Phan Khôi than thở hồi mấy chục năm trước ư?</p><i><p align="center">Mối sầu như tóc bạc<br />Cứ cắt lại dài ra...</p></i><p align="LEFT">Có điều là ông Edwards chi tới 400 đô la đã chắc gì được người o bế mái tóc của ông hỏi ông mấy câu nghe rợn người rằng em thích cắt ông... em ưa cắt ông dài, cắt ngắn chán lắm.</p><p align="LEFT">Nghe hỏi câu đó thì bốn trăm đô la cũng thua. Nhất là lại bằng giọng miền Trung nước Mỹ (?).</p><hr /><p align="center">28<span style="font-family: Times New Roman;">-9-2007</span></p><hr /><p align="center"><i><b>EM ÐÃ HOANG ÐƯỜNG TỪ CỔ ÐẠI</b></i></p><p align="LEFT" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; font-family: "Times New Roman"; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;">Năm mươi ba năm trước, một thiếu nữ 15 tuổi vừa từ giã tuổi thơ, vừa mới có những chiếc áo dài đầu tiên, mái tóc gợn một chút sóng như mặt nước Hồ Gươm những ngày thu, một chút son môi, và vừa mới bắt đầu làm người lớn chưa được bao lâu, đã phải làm một cuộc chia tay với rất nhiều nước mắt, bỏ lại Hà Nội, nơi cô ra đời và sống những năm thơ ấu, giã từ và vĩnh biệt người cha để đáp một chuyến máy bay đi Nam .</p><p align="LEFT" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; font-family: "Times New Roman"; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;">Cũng thời gian ấy, một người đàn ông trẻ, chưa tới tuổi ba mươi vừa hoàn tất những truyện ngắn đầu tay, ngồi xuống viết thêm một truyện ngắn khác để in vào tập truyện đánh dấu chuyến đi xa ấy. Truyện ngắn kể những băn khoăn, những suy nghĩ quẩn quanh của đêm cuối ở thành phố Hà Nội. Ông đặt cho truyện ngắn đó một cái tựa đọc lên đã thấy đẹp:<span> </span><i>Ðêm Giã Từ Hà Nội</i>. Rồi ông dùng ngay cái tựa<span> </span><i>Ðêm Giã Từ Hà Nội,</i><span> </span>để đặt tên cho tập truyện ngắn đầu tay xuất bản ở Sài Gòn.</p><p align="LEFT" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; font-family: "Times New Roman"; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;">Trong chuyến di cư năm 1954, những người ở Hà Nội bỏ thành phố này ra đi đều có những tâm trạng loay hoay, hồi hộp, lo sợ, hoang mang như cô thiếu nữ và những băn khoăn có phần chín chắn hơn, cùng rất nhiều suy nghĩ về chuyến đi tới một nơi chốn chưa bao giờ mường tượng ra được của người đàn ông.</p><p align="LEFT" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; font-family: "Times New Roman"; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;">Tất cả đều có một đêm giã từ Hà Nội.</p><p align="LEFT" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; font-family: "Times New Roman"; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;">Người đàn ông ấy trở thành một nhà văn nổi tiếng ở miền Nam, sống suốt một đời với sách vở, văn chương. Người đàn ông ấy là Mai Thảo.</p><p align="LEFT" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; font-family: "Times New Roman"; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;">Và người thiếu nữ ấy, ở Sài Gòn, cũng trở thành một tên tuổi, một khuôn mặt rất nhiều người biết trong những năm kế tiếp. Ðó là Kiều Chinh.</p><p align="LEFT" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; font-family: "Times New Roman"; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;">Họ cùng khởi đi từ Hà Nội, cùng sinh hoạt với văn học và nghệ thuật ở Sài Gòn.</p><p align="LEFT" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; font-family: "Times New Roman"; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;">Hai người đi hai con đường khác nhau, nhưng thỉnh thoảng họ gặp nhau. Hai người có hai cuộc sống rất không giống nhau. Người đàn ông sống suốt một đời không gia đình cho đến lúc chết, chỉ có bạn bè và văn chương. Người phụ nữ có gia đình, con cái và điện ảnh.</p><p align="LEFT" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; font-family: "Times New Roman"; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;">Rồi nhiều năm sau đó, họ gặp lại ở một nơi cách xa Hà Nội, và cách xa Sài Gòn nhiều ngàn cây số.</p><p align="LEFT" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; font-family: "Times New Roman"; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;">Hoàn cảnh hoàn toàn đổi khác.</p><p align="LEFT" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; font-family: "Times New Roman"; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;">Ði chơi với Mai Thảo nhiều, bạn bè đều biết người ông yêu ai. Nhiều người biết điều đó. Chúng tôi tôn trọng cả hai. Không người nào nói ra, nhắc tới, xác nhận hay kể về chuyện của họ.</p><p align="LEFT" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; font-family: "Times New Roman"; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;">Như một câu thơ của Thanh Tâm Tuyền :</p><p align="center" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; font-family: "Times New Roman"; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;"><i>…Không ai biết chúng ta yêu nhau</i>…</p><p align="LEFT" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; font-family: "Times New Roman"; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;">Hai người vẫn có những đời sống đi song song với nhau. Hai con đường sắt không bao giờ gặp nhau.</p><p align="LEFT" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; font-family: "Times New Roman"; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;">Mai Thảo có một tập thơ trong những năm cuối của đời sống, tập<span> </span><i>Ta Thấy Hình Ta Những Miếu Ðền</i>.</p><p align="LEFT" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; font-family: "Times New Roman"; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;">Trong đó có một bài thơ mà người đọc thấy hệt như đoạn viết ngắn về tập thơ của ông in trên bìa sau của cuốn thơ : "<i>Thơ, với ông trọn đời như một tình yêu thầm kín, tới cuối đời mới chịu phơi bầy ra ánh sáng."</i></p><p align="LEFT" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; font-family: "Times New Roman"; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;">Mai Thảo viết văn xuôi, nhưng người ta vẫn thấy ẩn hiện những bài thơ. Ông sống một đời sống rất một mình, nhưng đằng sau, người ta vẫn thấy hình ảnh một mối tình. Kín đáo, bí mật và lặng lẽ.</p><p align="LEFT" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; font-family: "Times New Roman"; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;">Bài<span> </span><i>Em Ðã Hoang Ðường Từ Cổ Ðại</i><span> </span>càng đọc, người ta càng thấy người phụ nữ ông yêu hiện ra rõ nét hơn.</p><p align="LEFT" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; font-family: "Times New Roman"; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;">Tôi tin ông viết bài thơ ấy cho một người mà tôi nghĩ là tôi có thể đoán được.</p><p align="LEFT" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; font-family: "Times New Roman"; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;">Nhưng mấy lần hỏi ông viết bài thơ ấy cho ai, ông đều lảng sang chuyện khác.</p><p align="LEFT" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; font-family: "Times New Roman"; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;">Ông không trả lời, không xác nhận bài thơ ấy viết cho ai, nhưng chúng tôi nghĩ chúng tôi đoán khá đúng.</p><p align="LEFT" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; font-family: "Times New Roman"; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;">Có một khoảng cách tuổi tác giữa ông và người ông nhắc đến trong bài thơ, một khoảng cách mười mấy tuổi :</p><p align="center">Em đủ mười phương từ tuổi nhỏ<br />Ngần ấy phương anh tới tuổi già<br />Tuổi ư? Hồn vẫn đầy trăm gió<br />Thổi suốt đêm ngày cõi biếc ta</p><p align="LEFT" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; font-family: "Times New Roman"; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;">Ngày rời Hà Nội, Mai Thảo đã gần ba mươi. Người phụ nữ ấy cùng tuổi với cô gái đi chùa Hương của Nguyễn Nhược Pháp.</p><p align="LEFT" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; font-family: "Times New Roman"; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;">Ông gặp cô trong một hoàn cảnh muộn màng. Những con đường đều không dẫn được hai người đi tới nơi mà họ muốn tới. Con đường toàn những ngã rẽ để chỉ tới những khúc không lối ra khác :</p><p align="center">Con đường thẳng tắp con đường cụt<br />Ðã vậy từ xưa cái nghĩa đường<br />Phải triệu khúc quanh nghìn ngã rẽ<br />Mới là tâm cảnh đến mười phương</p><p align="LEFT" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; font-family: "Times New Roman"; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;">Và sau những khúc quanh và những ngã rẽ, họ gặp nhau. Lúc ấy, nhìn lại, người làm bài thơ nhìn ra được rõ hai người. Cái căn phần không mấy tử tế đẩy họ lại gần nhau mà vẫn rất nhiều xa cách :</p><p align="center">Em đã hoang đường từ cổ đại<br />Anh cũng thần tiên tự xuống đời<br />Ðôi ta một lứa đôi tài tử<br />Ngự mỗi thiên thần ở mỗi ngôi</p><p align="LEFT" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; font-family: "Times New Roman"; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;">Ở khúc cuối của con đường, tìm lại được nhau thì đúng như tựa của một cuốn sách ông viết, mượn từ một câu thơ Ðinh Hùng :<span> </span><i>Cũng đủ lãng quên đời</i>.</p><p align="LEFT" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; font-family: "Times New Roman"; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;">Hạnh phúc là ở đó. Ông thấy được hạnh phúc trong lòng của hai người. Họ không bao giờ gần hơn lại. Nhưng họ cũng không thể xa nhau thêm. Cái bất hạnh của một xa cách vĩnh viễn thì lại chính là hạnh phúc của chuyện không mất nhau :</p><p align="center">Ðừng khóc dẫu mưa là nước mắt<br />Ðừng đau dẫu đá cũng đau buồn<br />Tâm em là Bụt, tâm anh Phật<br />Trên mỗi tâm ngời một nhánh hương</p><p align="LEFT" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; font-family: "Times New Roman"; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;">Ðó là bài thơ Mai Thảo viết cho Kiều Chinh.</p><p align="LEFT" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; font-family: "Times New Roman"; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;">Lúc hạ huyệt người đàn ông ấy, tôi hỏi Kiều Chinh có phải bài<span> </span><i>Em Ðã Hoang Ðường Từ Cổ Ðại</i><span> </span>Mai Thảo viết cho cô không, và trước khi những nắm đất cuối cùng được ném xuống, cô đã gật đầu.</p><p align="LEFT" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; font-family: "Times New Roman"; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;">Tôi thấy có những giọt nước trên mắt.</p><p align="LEFT"></p><p align="center"><i><b>ÐÔI LỜI VỀ VÀI CD NHẠC VIỆT</b></i></p><p align="LEFT" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; font-family: "Times New Roman"; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;">Người phụ trách chương trình Nhạc Chủ Ðề của đài Little Sài Gòn Radio ở nam California, cô Quỳnh Anh vừa qua một cơn ác mộng. Thực ra đó không phải là lần đầu tiên cô bị ác mộng. Và cô Quỳnh Anh cũng không phải là người duy nhất bị những cơn ác mộng như vậy.</p><p align="LEFT" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; font-family: "Times New Roman"; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;">Những người khác có thể chỉ khó chịu, khó chịu không ít, nhưng ác mộng thì chưa chắc. Ngoại trừ nếu đó là người cùng làm công việc của cô Quỳnh Anh trong một đài phát thanh .</p><p align="LEFT" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; font-family: "Times New Roman"; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;">Cơn ác mộng đó là do một hai cơ sở sản xuất CD nhạc Việt mang lại.</p><p align="LEFT" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; font-family: "Times New Roman"; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;">Tối thứ Ba, trong chương trình Nhạc Chủ Ðề hàng tuần trên làn sóng điện của đài Little Sài Gòn, cô Quỳnh Anh đã bị một tai nạn không nhỏ.</p><p align="LEFT" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; font-family: "Times New Roman"; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;">Có gọi đó là râu ông nọ cắm cằm bà kia thì cũng không sai mấy.</p><p align="LEFT" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; font-family: "Times New Roman"; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;">Cô giới thiệu một ca khúc và cho máy phát ca khúc cô giới thiệu. Nhưng thay vì bài Hướng Về Hà Nội của Hoàng Dương do Hồng Nhung hát, thì thính giả được cho nghe bài Giọt Mưa Thu của Ðặng Thế Phong với giọng hát của một ca sĩ khác. Cô không thể cứu vãn được, nên phải giới thiệu một bài hát khác, bài Giấc Mơ Hồi Hương của Vũ Thành thì máy phát ra bài Hướng Về Hà Nội với giọng Mai Hương.</p><p align="LEFT" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; font-family: "Times New Roman"; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;">Trong cùng một chương trình, cô Quỳnh Anh phạm phải hai lỗi lầm lớn.</p><p align="LEFT" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; font-family: "Times New Roman"; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;">Nhưng thực ra, lỗi không hoàn toàn ở cô Quỳnh Anh, mà là do những sai sót của các nhà sản xuất CD nhạc. Ngoài bìa ghi rõ bài đầu tiên là Hướng Về Hà Nội của Hồng Nhưng, thì trong đĩa, là bài Giọt Mưa Thu. Ngoài bìa ghi bài số ba là Giọt Mưa Thu thì lại là bài Dư Âm. Và cứ như thế, bìa của CD ghi một đằng, đĩa một nẻo. Cô Quỳnh Anh cứ theo thứ tự các bản nhạc ghi ngoài bìa và giới thiệu nên tai nạn đã xẩy ra.</p><p align="LEFT" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; font-family: "Times New Roman"; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;">Chưa hết. Trong CD thứ nhì mà cô dùng, ca khúc thứ 8 đáng lẽ phải là Giấc Mơ Hồi Hương thì lại là Hướng Về Hà Nội. Thế nên liên tiếp, cô Quỳnh Anh giới thiệu một đằng thì máy phát một nẻo.</p><p align="LEFT" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; font-family: "Times New Roman"; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;">Thính giả theo dõi chương trình của cô chắc chắn đã phiền cô không ít. Chỉ vì cô tin vào những chi tiết về nội dung đĩa CD mà công ty sản xuất ghi ngoài bìa nên cô gặp nạn.</p><p align="LEFT" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; font-family: "Times New Roman"; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;">Với những người nghe nhạc ở nhà, không làm công việc giới thiệu nhạc cho thinh giả nghe trên đài phát thanh, thì những sai sót như vậy có thể chỉ làm người nghe nhạc khó chịu. Ðặt cái đĩa CD vào máy, định nghe một bài thì phải nghe một bài khác. Thôi thì mất công tìm một lúc thế nào cũng ra. Không ai phiền trách cả. Bực mình thì nhất định là có.</p><p align="LEFT" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; font-family: "Times New Roman"; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;">Bực mình, khó chịu nhưng không bị thính giả gọi điện thoại vào phiền trách nói là làm việc tắc trách, cẩu thả, thiếu chuyên môn nghề nghiệp.</p><p align="LEFT" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; font-family: "Times New Roman"; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;">Nhưng thực ra, cô không có lỗi nặng như thế. Chính các nhà sản xuất những CD mới là đáng trách. Cẩu thả, tắc trách nhất định về phía các nhà sản xuất này nhiều hơn.</p><p align="LEFT" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; font-family: "Times New Roman"; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;">Không phải chỉ có một hai CD như vừa kể ở trên, mà những chuyện như vậy được thấy ở mấy CD khác nữa.</p><p align="LEFT" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; font-family: "Times New Roman"; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;">Thí dụ một CD ghi 5 hay 6 bài hát ở mặt A, và 5 hay 6 bài ở mặt B. Nhưng CD thì làm gì có mặt A và B. Nhà sản xuất đã dùng lại danh sách những ca khúc của một cuộn băng cassette cho bìa CD mà không buồn sửa lại cho đúng thứ tự mới của CD. Làm việc như thế mà không phải là cẩu thả thì nhất định là khinh mạn thính giả và người tiêu thụ.</p><p align="LEFT" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; font-family: "Times New Roman"; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;">Một CD nhạc khác do một ca sĩ rất tên tuổi cũng phạm phải những lầm lẫn tai hại. Không ai nghi ngờ giọng hát này là người để lại những lầm lẫn đó. Cô là người hát rất hay những ca khúc khó hát đó. Cô cũng là người quen biết và rất thân tình với tác giả các ca khúc đó. Cô nhất định không là người để lại nhũng sai sót tầy đình như vậy. Nhất định những lỗi lầm đó phải là của một hai nhân viên làm việc cho hãng sản xuất cuốn CD. CD nhạc này khi được thu vào Ipod thì những sai sót đó mới hiện ra.</p><p align="LEFT" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; font-family: "Times New Roman"; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;">Có 3 bài hát của Vũ Thành là Thầm Ước Một Chiều, Nhặt Cánh Sao Rơi và Gió Thoảng Hương Duyên thì tên của các ca khúc này hiện ra trong Ipod đều ghi là của Vũ Thành An.</p><p align="LEFT" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; font-family: "Times New Roman"; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;">Người phụ trách công việc đánh máy tên của những bài hát này chắc chắn chưa bao giờ nghe tên nhạc sĩ Vũ Thành. Cả đời có thể chỉ nghe nhạc của Vũ Thành An, thế là đánh luôn tên Vũ Thành thành Vũ Thành An. Người này chắc cũng đánh máy bìa cho một CD khác nên đã ghi rõ ngay ngoài bìa nhạc phẩm Giấc Mơ Hồi Hương là của Vũ Thành An.</p><p align="LEFT" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; font-family: "Times New Roman"; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;">Cũng trong CD Gió Thoảnh Hương Duyên với giọng hát Kim Tước, ca khúc Tiếng Thời Gian được đánh thành Tieng Tho Gian.</p><p align="LEFT" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; font-family: "Times New Roman"; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;">Trong một CD khác, ca khúc Biển Nhớ được ghi là Bin Nh, Nhìn Nhng Mua Thu Di, Nang Thy Tinh, Tiễn Ðưa thành Tien Da. Toàn nhũng lỗi chính tả tồi tệ.</p><p align="LEFT" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; font-family: "Times New Roman"; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;">Như thế là vừa cẩu thả, lại vừa thiếu những kiến thức về nhạc Việt.</p><p align="LEFT" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; font-family: "Times New Roman"; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;">Sự cẩu thả và thiếu kiến thức đó đã gây thảm họa cho cô Quỳnh Anh và làm bực mình những người nghe nhạc không ít.</p><p align="LEFT"><b><span style="font-family: Times New Roman;"></span></b><i></i><i></i><i></i><i></i><i></i><i></i><span style="font-family: Arial;"></span><b></b></p><p align="LEFT">Vậy thì xin nhắc các nhà sản xuất CD nhạc, nên cẩn thận trong công việc thì hơn. Hãy cố gắng cho thấy không tắc trách và ít nhất cũng có chút ít kiến thức về nhạc Việt.</p><p align="center"><span style="font-family: Arial;"><span style="font-family: Times New Roman;">29-6-2007</span></span></p><hr /><p align="center"></p><p align="LEFT"></p><p align="center"><i><b>THƯ GỬI NGUYỄN MINH TRIẾT</b></i></p><p align="LEFT"></p><p align="LEFT">Ông Triết,</p><p align="LEFT">Trước tiên ông thấy câu chào hỏi của tôi không có những chữ "kính mến" như ông đã được nghe nhiều lần.</p><p align="LEFT">Ðối với ông, tôi không có kính, và không có mến gì hết. Thực ra thì những chữ chào hỏi kính mến chúng tôi chỉ nghe từ sau năm 1975 khi chúng được đem từ miền Bắc vào. Chúng tôi biết những chữ ấy chỉ được dùng cho có lệ mà thôi chứ người dân miền Bắc chẳng hề kính và cũng chẳng hề mến gì những người nhận những bức thư họ gửi cả.</p><p align="LEFT">Nếu có được một chút kính và một chút mến, thì ở trong nước, những người như Hoà Thượng Quảng Ðộ sẽ vẫn lo chuyện kinh kệ, cha Nguyễn Văn Lý tiếp tục công việc chăn chiên, bác sĩ Nguyễn Ðan Quế vẫn làm việc ở bệnh viện, luật sư Lê thị Công Nhân đang tiếp tục công việc của bà tại tòa án và ông Hà Sĩ Phu không phải từ bỏ công việc của một nhà khoa học.</p><p align="LEFT">Nếu có được một chút kính và một chút mến nao, thì người Việt Nam sống ở hải ngoại sẽ cờ xí rợp trời đón ông.</p><p align="LEFT">Nhưng như ông đã thấy, trong nước thì bao nhiêu người chống cái chính phủ không do bất cứ ai bầu lên và ở ngoài nước thì người Việt đón ông bằng những cuộc biểu tình ở New York, ở Washington rồi hôm nay và ngày mai ở California.</p><p align="LEFT">Ông có thể được gặp các nhà làm luật Hoa kỳ, luôn cả tổng thống Hoa kỳ, nhưng thử hỏi ông có được bao nhiêu sự tử tế trong những lần gặp gỡ đó?</p><p align="LEFT">Ðâu là 21 phát đại bác đón chào tại vườn hồng? Ðâu là diễn văn đọc trước lưỡng viện quốc hội? Ðâu là quốc yến trong tòa Bạch Ốc? Ðâu là cảnh ông được cho ở dinh quốc khách Blair House?</p><p align="LEFT">Ông đi vào tòa Bạch Ốc bằng cửa sau. Ðó không phải là lối ra vào của những thượng khách.</p><p align="LEFT">Bên ngoài thì một rừng cờ, những lá cờ mà ông thù ghét cùng với những biểu ngữ nội dung không một chút cảm tình với phái đoàn của ông.</p><p align="LEFT">Những bức hình chụp linh mục Nguyễn Văn Lý bị bịt miệng mà đoàn biểu tình trương cao không thể là những hình ảnh tốt đẹp làm cho người Việt xa xứ sở kiêu hãnh về quê hương của mình.</p><p align="LEFT">Ông lớn lên chỉ biết những trò bịp bợm rẻ tiền nên ông tưởng ở đâu cũng có trò bịp bợm ấy. Ông sang Mỹ đã được mấy ngày. Ông đã thấy một số chuyện mà ông chưa bao giờ thấy trong đời.</p><p align="LEFT">Không hề có những người đứng hai bên đường cầm những lá cờ một cách ngượng nghịu như những buổi đón tiếp đầy trình diễn của người dân Hà Nội, cảnh những người đàn ông tay cầm hoa quơ đi quơ lại trong những cuộc biểu tình có đơn đặt hàng của nhà nước để đi diễn hành ngoài đường.</p><p align="LEFT">Ðừng để bọn báo chí tào lao xịt bộp đi cùng với ông viết những bài báo kể rằng người Việt xa xứ đã xuống đường đón tiếp ông trong không khí đầy tình tự quê hương, đầy lưu luyến dân tộc như những thợ viết vẫn viết một cách vô duyên và trâng tráo.</p><p align="LEFT">Ông đã thấy thả hai người ra khỏi tù trước khi ông sang Mỹ chỉ là việc lấy những miếng vải thưa ra để che đậy những điều xấu xa nhất mà các ông đang làm ở trong nước. Việc ấy không lừa được ai hết.</p><p align="LEFT">Ông cứ tưởng đi đến đâu, chủ tịch nhà nước cũng được đón tiếp bằng những trò rẻ tiền mà ông vẫn thấy trong nước, nào là tặng lẵng hoa, nào tiệc chiêu đãi.</p><p align="LEFT">Ông gặp các nhà làm luật Mỹ và thấy đó. Những chuyện ông không muốn nghe đều được đem ra nói để cho ông ú ớ luôn.</p><p align="LEFT">Phép xã giao thông thường thì khi tiếp khách, chủ nhà không bao giờ móc những chuyện con gái chửa hoang, con trai trộm cắp của khách ra để nói. Các nhà làm luật Hoa kỳ cũng như các nhân vật khác trong chính giới kể cả tổng thống Bush đều cho thấy họ chẳng nể nang lịch sự gì với ông bằng cách dồn cho ông bao nhiêu câu hỏi để ông lại phải lôi đống chầy cối ra cãi và đem giọng cù nhầy ra để nói.</p><p align="LEFT">Ông nói nhà nước chỉ giữ những người phạm pháp. Thế thì tại sao lại giam lỏng hòa thượng Quảng Ðộ, tại sao quản thúc bác sĩ Nguyễn Ðan Quế, tại sao bỏ tù linh mục Lý và hàng ngàn người khác chỉ vì những người ấy không đồng ý với đường lối tồi tệ của nhà nước.</p><p align="LEFT">Hôm nay và ngày mai, ông có mặt ở California. Hãy chịu khó bước xuống phố Bolsa, thăm dân cho biết sự tình để xem người Việt Nam đối với cái mặt nham nhở và đống chầy cối ông mang theo để cãi nhảm nhí như thế nào.</p><p align="LEFT">Tôi chắc ông không dám vác mặt xuống khu Little Saigon. Sao không xuống thăm núm ruột ngoài quê hương một chút?</p><p align="LEFT">Ông Triết,</p><p align="LEFT">Tôi biết chuyến đi của ông, ngoài một số thương ước với các doanh nhân Hoa kỳ, những người rất vì tiền và sẵn sàng làm bất cứ gì để có tiền, ông nhục lắm. Nhục ở chỗ phải ngồi trong xe<span> </span><i>limousine</i><span> </span>kín mít chạy qua những con đường giữa những hàng cờ Việt Nam Cộng Hòa.</p><p align="LEFT">Ðừng có vu khống nói là chúng tôi đi đón tiếp ông. Hiểu chưa? Trong một xã hội tự do và dân chủ không có những trò nham nhở như vậy.</p><p align="LEFT"></p><p align="center"><i><b>LẠI THƯ GỬI NGUYỄN MINH TRIẾT</b></i></p><p align="LEFT">Ông Triết,</p><p align="LEFT">Bức thư này cũng không mở đầu bằng hai chữ kính mến mà ông rất muốn được nghe.</p><p align="LEFT">Không kính và không mến gì hết.</p><p align="LEFT">Nhất là sau chuyến ghé thăm miền nam California của ông mới đây. Ði gì mà như một con chuột, lỉnh lỉnh đi, né đủ mọi thứ, đến lá cờ cũng không dám treo trên xe thì vinh dự cái nỗi gì để mà kính mến.</p><p align="LEFT">Ðúng là không kèn, không trống.</p><p align="LEFT">Ở Washington, đón tiếp thì ít ra, cũng phải có ban quân nhạc cử quốc thiều hai nước ở vườn hồng tòa Bạch Ốc như những cuộc viếng thăm của các nguyên thủ quốc gia khác chứ.</p><p align="LEFT">Ðón tiếp mà không kèn trống như thế coi sao tiện. Quốc thể để đâu mất rồi? Bề gì thì cũng là nước có quan hệ ngoại giao với Hoa kỳ.</p><p align="LEFT">Lẽ ra, nếu ông và bè lũ của ông là những lãnh tụ xứng đáng, thì chúng tôi đã phản đối tòa Bạch Ốc về cách đối xử không đúng nghi thức ngoại giao dành cho đại diện của nước Việt Nam. Nhưng chúng tôi sẽ chỉ phản đối nếu chính phủ Bush dành cho ông một sự đối xử tử tế. Ông không xứng đáng được đối xử tử tế như các nhà lãnh đạo khác. Chúng tôi hoàn toàn đồng ý với cách đón tiếp mà ông Bush dành cho ông.</p><p align="LEFT">Nhưng ông nên coi chuyện bị đối xử mà tòa Bạch Ốc dành cho ông là một điều may mắn.</p><p align="LEFT">Tưởng tượng được đón tiếp tử tế, trong lúc chào cờ, vừa tới đoạn<span> </span><i>"Ðoàn quân Việt Nam đi..."</i><span> </span>thì ngoài hàng rào, phía công viên Lafayette cất lên tiếng hát<span> </span><i>"Này công dân ơi, quốc gia đến ngày giải phóng.... "</i><span> </span>của đoàn biểu tình thì đau cho ông biết là bao nhiêu.</p><p align="LEFT">Rồi đứng chào cờ với tổng thống Bush, thế nào máy thu hình của các hãng thông tấn cũng như của chính nhà nước mang theo chẳng thu được toàn những quốc kỳ của Việt Nam Cộng Hòa đứng cách không bao xa thì coi sao tiện?</p><p align="LEFT">Ông làm tôi nhớ đến hai câu trong một bài thơ của Mai Thảo, một nhà văn từng có thời bị các ông truy bắt khi còn ở Việt Nam:</p><p align="center"><i>Sớm ra đi sớm hoa không biết<br />Ðêm trở về đêm cành không hay</i>...</p><p align="LEFT">Buồn biết chừng nào. Cảnh đó là cảnh cô đơn của ông Mai Thảo.</p><p align="LEFT">Nhưng cảnh ông sớm ra đi không con chó nào biết. Ðêm trở về cũng chẳng có con chó nào hay trong mấy ngày ở nước Mỹ thì nhục quá ông ạ. Bây giờ ông đã về đến nhà. Quà cáp cho các con cháu chẳng có gì. Ðịnh đi K-Mart mua một ít thì lại không ra được đến đường.</p><p align="LEFT">Tôi biết ông còn đang vuốt cái má vì mấy cái tát của người Việt dành cho ông trong hai ngày cuối tuần qua. Ông sẽ lôi bộ ngoại giao ra xài xể về chuyến đi mất mặt bầu cua này. Những báo cáo tốt đẹp về tình hình Việt kiều ở Mỹ hóa ra toàn là láo toét cả. Chương trình ghé thăm mấy cái núm ruột ngoài vạn dặm cũng không thực hiện được. Thay vào đó, là những cuộc biểu tình ở miền đông sang đến tận miền tây bám sát theo ông.</p><p align="LEFT">Các nhân viên sứ quán toàn gửi những báo cáo láo về khiến ông tưởng chuyến đi Hoa kỳ sẽ tốt đẹp, ông sẽ được đón tiếp rầm rộ, đồng bào đứng đầy đường phất cờ chào đón chủ tịch nước ta. Tất cả đều là những chuyện khoa học giả tưởng.</p><p align="LEFT">Ông cũng không được tới thăm các cơ sở của những người mà ông tiếp trong cái khách sạn ở cách Little Saigon khá xa. Những người khách của ông cũng phải len lén tới gặp ông như những chuyến hẹn hò của bọn bất lương thì chuyến đi thăm và tiếp xúc cũng chẳng vẻ vang gì. Ông nên xét lại để coi những đồng chí nào đã độc địa đẩy ông đi Mỹ lần này để nếm mùi nhục nhã, để bị đối xử như một thứ khách hạng bét của tòa Bạch Ốc. Làm quái gì có được cảnh hai người bước vào phòng tiếp tân đèn nến sáng trưng, Laura Bush áo dạ hội lấp lánh kim cương cùng bước vào dự dạ tiệc. Làm quái gì có cảnh toán lính danh dự cầm cờ hai nước đứng nghiêm chỉnh...</p><p align="LEFT">Chỉ có cảnh sát kỵ mã, cảnh sát đi xe mô tô, cảnh sát đi xe hơi ở cái thị trấn gần biển ở nam California được tăng cường vì sợ những người biểu tình đón ông nổi giận kéo ông ra khỏi xe đánh cho một trận thì nước Mỹ ăn nói thế nào với các khách ngoại quốc khác của Hoa kỳ.</p><p align="LEFT">Một lực lượng cảnh sát hùng hậu như vậy không thể là phản ảnh của thái độ kính mến của chúng tôi dành cho ông.</p><p align="LEFT">Chao ôi, đón khách gì mà cảnh sát cứ nơm nớp sợ khách bị đánh là làm sao?<br />Cũng may cho ông, mùa cà chua đang bị để cho chín thối ngoài ruộng của các trại miền nam California vì không có ngưòi hái nên mua được cà chua đem đi ném cũng khó.</p><p align="LEFT">Lại cũng may cho ông, người Việt Nam sống ở Mỹ không có thói quen nhẩy tới đưa tay bịt miệng ông, cho dù ghét ông cách nào đi chăng nữa. Chúng tôi không hèn hạ, mọi rợ và vô lương tâm, kém phần mã thượng như trong những bức hình được phóng lớn và trương lên cao tại các cuộc biểu tình cho hàng vạn người thấy, cảnh chụp một linh mục tay bị còng, miệng bị một con đười ươi bịt lại không cho nói.</p><p align="LEFT">Ông Triết,</p><p align="LEFT"><b><span style="font-family: Arial;"><span style="font-family: Times New Roman;"></span></span></b><span style="font-family: Arial;"><b></b><span style="font-family: Times New Roman;"><b><span style="font-family: Arial;"></span></b><span style="font-family: Arial;"><b><span style="font-family: Times New Roman;"></span></b><span style="font-family: Times New Roman;"></span><span style="font-family: Times New Roman;"><b></b><i></i></span></span></span></span></p><p align="LEFT">Vài lời nói với ông về chuyến đi Mỹ. Nay ông đã về đến nhà rồi. Ðừng nghĩ đến chuyện trở lại nữa. Ghét đứa nào thì cứ xúi nó đi Mỹ một chuyến cho nó tởn hồn.</p><p align="center">30-3-2007</p><hr /><p align="center"><i><b>Vương Gia Hiếu</b></i></p><p align="LEFT" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; font-family: "Times New Roman"; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;">Có lẽ ở một thời nào đó, câu chuyện của người đàn ông này sẽ được ghi lại như nhiều câu chuyện khác trong Cổ Học Tinh Hoa.</p><p align="LEFT" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; font-family: "Times New Roman"; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;">Bằng giọng văn cổ, chuyện của ông có thể được kể như thế này:</p><p align="LEFT" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; font-family: "Times New Roman"; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;">Ở phía đông của Cát Long Pha (Kuala Lumpur) thủ phủ của Mã Lai Tây Á khoảng gần cuối thế kỷ 20, nhiều người ở một lân quốc, vì muốn thoát cảnh hà chính, đã lên đường chạy trốn. Không may, rất nhiều người trong số đó đã không đến được những vùng đất lành để sống. Biển dữ, thời tiết khắc nghiệt, bão táp phong ba, lại thêm những nguy hiểm khác dọc đường, hàng vạn, hàng chục vạn người đã chết trên đường đi.</p><p align="LEFT" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; font-family: "Times New Roman"; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;">Lớp làm mồi cho cá, lớp vùi sâu dưới biển, một số trôi giạt tấp vào những bờ biển của Mã Lai Tây Á. Một số lên được bờ thì cũng lại qua đời vì bệnh tật, kiệt sức, già yếu.</p><p align="LEFT" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; font-family: "Times New Roman"; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;">Những người chết được vùi lấp sơ sài trên những bờ đất lạ. Vài năm sau, những người còn sống được đưa đến những nơi khác, để lại đằng sau, trên những vùng đất tạm trú, mồ mả của những người bất hạnh.</p><p align="LEFT" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; font-family: "Times New Roman"; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;">Ít ai trở lại được những nơi ấy. Thỏ lặn ác tà, cảnh những nấm mồ không ai săn sóc thật bi thảm.</p><p align="LEFT" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; font-family: "Times New Roman"; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;">Ở gần những khu này, có một người đàn ông tên là Vương Gia Hiếu. Cảm thương số phận bạc mạng của người chết, xác vùi trong những nấm mồ không ai coi sóc, cỏ mọc lan tràn, bia mộ xiêu đổ, họ Vương quyết làm một công việc không ai thèm làm. Vương đi tới những nơi chôn cất, ghi lại tên tuổi khắc trên những tấm bia đá, những mảnh gỗ chữ đã mờ nhạt, xiêu vẹo sắp tàn tạ với thời gian, gió cát, nắng mưa vùi giập. Vương vẽ lại, và ghi dấu tích những ngôi mộ của người xấu số. Không chỉ có thế, Thanh Minh trong tiết tháng Ba, Vương rủ một số người đi tới những ngôi mộ vô chủ này thắp lên mấy nén hương, đọc lên vài ba lời khấn nguyện.</p><p align="LEFT" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; font-family: "Times New Roman"; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;">Công việc làm thật vô bổ. Ít người biết được việc làm của Vương Gia Hiếu. Vương cũng chẳng cần được đền đáp hay một lời cám ơn. Thân nhân của những người quá cố ít người biết được việc làm của Vương. Vương cũng chẳng nhận được một khoản tiền bù đắp cho việc làm.</p><p align="LEFT" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; font-family: "Times New Roman"; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;">Có đem ví việc làm của Vương với việc của Ngu Công dời núi thì cũng không có gì là sai. Công việc của Vương cũng quá sức lớn. Ngu Công đã già, khi bắt đầu việc dời núi khai thông đường xá cho mọi người, thì đã 90 tuổi. Vài năm sau, trước khi chết, Ngu Công dặn con cháu tiếp tục công việc dời hai quả núi mà ông đã bắt đầu.</p><p align="LEFT" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; font-family: "Times New Roman"; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;">Vuơng Gia Hiếu cũng thế. Năm ngoái, trước khi chết, Vương cũng dặn vợ là phải tiếp tục việc làm của ông, đó là săn sóc những ngôi mộ hoang ở những nghĩa địa gần nhà hệt như câu truyện Ngu Công Dời Núi của Liệt Tử.</p><p align="LEFT" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; font-family: "Times New Roman"; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;">Chuyến đi thăm những ngôi mộ thuyền nhân ở Ðông Nam Á của Ðinh Quang Anh Thái đã cho biết câu chuyện của Vương Gia Hiếu. Ngưòi đàn ông Malaysia này tự trao cho mình công việc mà ông làm âm thầm từ nhiều năm nay. Mãi gần đây, ông mới nhận được một vài trợ giúp của người Việt sống ở các nước ngoài, những người từng có thời ở các trại tị nạn, và những người có thân nhân chôn cất ở các nghĩa địa kế bên.</p><p align="LEFT" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; font-family: "Times New Roman"; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;">Những tài liệu mà ông Vưong Gia Hiếu thu góp đã được in thành một cuốn sách nhỏ, cuốn chỉ nam hướng dẫn các nghĩa địa của các thuyền nhân Việt Nam ở phía đông Malaysia. Cuốn sách nhỏ do ông viết dựa trên những nghiên cứu, tìm tòi của chính ông. Một danh sách những người chết với tên tuổi, ngày và nơi chôn cất, số thuyền được kèm trong cuốn sách.</p><p align="LEFT" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; font-family: "Times New Roman"; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;">Ông Vương năm 1979 đã lần đầu tiên chứng kiến cảnh một con tầu tị nạn, và trước mắt, ông thấy cảnh 137 người trên thuyền chết đuối trước khi vào được bờ. Cảnh đó đã làm ông cảm động và quyết định phải làm một cái gì cho những người chết.</p><p align="LEFT" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; font-family: "Times New Roman"; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;">Mấy ai trong chúng ta làm được một công việc như thế?</p><p align="LEFT" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; font-family: "Times New Roman"; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;">Người đàn ông Mã Lai Á này không họ hàng ruột thịt, không bàn bè thân quyến gì với những người chết. Ông làm công việc cực nhọc đó chỉ vì muốn thấy những ngưòi chết không bị bỏ quên, chốn yên nghỉ cuối cùng có được nén hương.</p><p align="LEFT" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; font-family: "Times New Roman"; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;">Một nguời không cùng máu huyết, không cùng nước mà còn làm đưọc những việc đó, việc quét đi những mặt bia, đốt một nén hương, nhổ hộ mấy cọng cỏ.</p><p align="LEFT" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; font-family: "Times New Roman"; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;">Trong khi những đứa chó má, súc vật, khốn nạn, táng tận lương tâm, hèn hạ, bẩn thỉu mấy năm trước đã bằng đủ mọi cách vận động để phá cho bằng được mấy tấm bia cám ơn những người như ông Vương, cám ơn miền đất đã cưu mang những người Việt Nam trong những lúc khốn khó nhất.</p><p align="LEFT" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; font-family: "Times New Roman"; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;">Càng nghĩ đến việc làm tử tế của ông Vương thì lại càng thấy phải văng tục ra với bọn ác quỉ chó má khốn nạn.</p><p align="LEFT" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; font-family: "Times New Roman"; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;">Lại sắp đến tiết Thanh Minh. Năm nay ông Hiếu không còn nữa, nhưng bà Hiếu cho biết sẽ tiếp tục việc ông làm.</p><p align="LEFT" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; font-family: "Times New Roman"; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;">Cám ơn ông bà Vương Gia Hiếu. Cám ơn trái tim, tấm lòng độ lượng, bác ái nhân từ của ông dành cho những đồng loại khốn khổ đã có lúc thở chung với ông chút khí trời tử tế, uống vài giọt nước rơi từ bầu trời mà ông cùng đội.</p><p align="LEFT" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; font-family: "Times New Roman"; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;"></p><p align="center"><i><b>TRỊNH CÔNG SƠN</b></i></p><p align="LEFT" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; font-family: "Times New Roman"; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;"></p><p align="LEFT" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; font-family: "Times New Roman"; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;">Ðã mấy chục năm rồi, nhưng tôi vẫn nghe đi nghe lại những bài hát ấy.</p><p align="LEFT" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; font-family: "Times New Roman"; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;">Ðó là những bài hát không thể tách rời ra khỏi một khoảng đời sống của tôi, và có thể, của nhiều ngưòi khác nữa.</p><p align="LEFT" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; font-family: "Times New Roman"; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;">Bốn mươi năm trước.</p><p align="LEFT" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; font-family: "Times New Roman"; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;">Ðó là khoảng thời gian của những ngày sống trong cái thành phố có những con đường trong một câu hát người nhạc sĩ này viết, có những hàng cây lá xanh gần với nhau. Thành phố có những con đường, những cơn mưa thì thầm dưới đôi chân ngà. Không chỉ là những bàn chân, mà phải là những bàn chân ngà, và những bàn tay phải là những ngón sương mù, và mái tóc dài đêm thần thoại.</p><p align="LEFT" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; font-family: "Times New Roman"; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;">Ðó là khoảng thời gian đẹp nhất trong đời. Thời gian của hoa vàng, của những giọt sương thu, yêu em thật thà.</p><p align="LEFT" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; font-family: "Times New Roman"; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;">Những lời ca giản dị của một bài hát ông viết trong giai đoạn sáng tác sớm nhất, giản dị đến độ tầm thường cứ ở mãi với tôi qua biết bao nhiêu năm. Chiều tím loang vỉa hè đưa em về nắng vương nhè nhẹ anh ghi bằng nhiều thu vắng...</p><p align="LEFT" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; font-family: "Times New Roman"; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;">Ông viết về những người phụ nữ hệt như những người phụ nữ chúng ta đã yêu. Toàn những ân cần, thiết tha. Hình ảnh của những người phụ nữ trong những bài hát ấy bao giờ cũng là những hình ảnh đẹp nhất, trân trọng nhất.</p><p align="LEFT" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; font-family: "Times New Roman"; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;">Những bài hát ấy đã làm đẹp cho bao nhiêu buổi sáng, bao nhiêu buổi chiều của chúng ta, một thời...</p><p align="center" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; font-family: "Times New Roman"; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;"><i>Gió sẽ mừng vì tóc em bay<br />Cho mây hờn ngủ quên trên vai</i>...</p><p align="LEFT" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; font-family: "Times New Roman"; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;">Chỉ một sợi tóc bay, rơi xuống mặt hồ, chỉ một sợi tóc bay trong buổi chiều cũng làm cho gió mừng rỡ. Và trên cái vai mềm ấy, mây ngủ lại, không bay đi nữa.</p><p align="LEFT" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; font-family: "Times New Roman"; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;">Cái không gian và thời gian đó vẫn còn sống lại mỗi lần nghe những bài hát cũ mấy chục năm.</p><p align="LEFT" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; font-family: "Times New Roman"; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;">Nhưng không chỉ có thế. Những bài hát của người nhạc sĩ ấy cũng là những cái dấu ghi lại một thời gian buồn thảm và bi đát nhất của một thế hệ.</p><p align="LEFT" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; font-family: "Times New Roman"; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;">Cái dấu ghi lại một vết thương có lẽ không bao giờ lành, hay ít nhất cũng là trong đời sống của những người đã sống qua nó. Cuộc chiến Việt Nam, mối ám ảnh thường trực của chúng ta thời ấy. Chiến tranh trong tin pháo kích buổi sáng. Chiến tranh trong những quả đạn bắn vào trường tiểu học Cai Lậy buổi giữa trưa. Chiến tranh buổi chiều trong những trang báo đầy tin cáo phó. Chiến tranh trong những buổi tối giới nghiêm, hỏa châu vàng vọt. Chiến tranh trong tin người bạn tử trận. Chiến tranh trong những buổi chiều mưa trên xa lộ nhìn những chiếc xe nhà binh chạy ngược về phía Biên Hoà trên thùng sau của những chiếc GMC, chiếc quan tài phủ quốc kỳ, những người đàn bà, khăn trắng bay phần phật trong cơn mưa chiều sắp đổ xuống. Chiến tranh len cả vào những mối tình, vào cách chúng ta yêu nhau. Tình yêu là trái phá, là con tim mù loà, là cánh chim mỏi mệt, là chim bỏ đường bay như nỗi chết.</p><p align="LEFT" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; font-family: "Times New Roman"; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;">Những bản nhạc đó là của Trịnh Công Sơn. Ông qua đời cách đây 6 năm. Hôm nay, là tròn 6 năm ông không còn ở trên mặt đất này.</p><p align="LEFT" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; font-family: "Times New Roman"; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;">Nhưng ông vẫn tiếp tục được nghe kể lể. Tâm sự của ông vẫn tiếp tục được bầy ra.</p><p align="LEFT" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; font-family: "Times New Roman"; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;">Chúng nhắc lại cho chúng ta một thời, một thời đã có lúc hết sức đẹp của chúng ta, đẹp như chiếc khăn mới thêu.</p><p align="LEFT" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; font-family: "Times New Roman"; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;">Nhớ lại những điều ấy, nhớ lại hạnh phúc, khổ đau, chua sót, bất hạnh, đớn đau là mỗi lần nghe lại những ca khúc ông viết.</p><p align="LEFT"><b></b><b></b><i></i></p><p align="LEFT">Hôm qua, nghe lại những bài hát cũ, giọng hát mơ hồ, tiếng dàn thùng như vẫn còn trong những buổi tối ở cái sân trường cũ...</p><p align="center"><span style="font-family: Times New Roman;">31-8-2007</span></p><hr /><p style="-webkit-text-stroke-width: 0px; break-after: avoid; font-family: Arial; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: normal; letter-spacing: normal; margin: 0in 0in 0.0001pt; orphans: 2; text-align: center; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;"><b><span lang="EN-US" style="font-family: "Times New Roman"; font-style: italic;">KHỔ THÂN LÀM VIỆC NGHĨA</span></b></p><p class="MsoNormal" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; font-family: "Times New Roman"; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-align: start; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;"><span lang="EN-US" style="font-family: "Times New Roman";">Chuyện năm đứa bé mồ côi sống với bà ngoại đã già trong một hoàn cảnh bi đát ở Cần Thơ mà hai tờ báo và một đài phát thanh ở đây đề cập tới đã làm động lòng rất nhiều người.</span></p><p class="MsoNormal" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; font-family: "Times New Roman"; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-align: start; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;"><span lang="EN-US" style="font-family: "Times New Roman";">Năm đứa không có cha, mẹ bệnh nặng vào nhà thương chữa không hết, rồi cũng qua đời, còn để lại cho bà ngoại và bọn chúng món nợ bệnh viện phí khá nặng. Món nợ này đã có lúc khiến bà ngoại của chúng nghĩ tới chuyện phải bán căn nhà đang ở để trả nợ, thì nay đã được một nhóm thanh niên ở Westminster gửi tiền về giúp thanh thỏa hết để mấy đứa bé khỏi bị mất nhà. Nhiều vị hảo tâm khác, mà chính họ cũng không ở trong những hoàn cảnh tài chính khả quan bao nhiêu vẫn sốt sắng gửi tiền về giúp năm chị em tiếp tục ăn học. Báo Người Việt cho biết hai cụ lớn tuổi được trợ cấp xã hội đã mang những khoản tiền nhỏ dành dụm gửi hết cho chúng.</span></p><p class="MsoNormal" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; font-family: "Times New Roman"; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-align: start; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;"><span lang="EN-US" style="font-family: "Times New Roman";">Bức ảnh mới nhất cho thấy năm đứa ngồi ăn cơm quanh một chiếc mâm có vỏn vẹn hai tô thức ăn nhỏ. Cả năm đứa bé mặt mũi sáng như gương Tầu, ba chị em gái, hai anh em trai quần áo sạch sẽ giản dị, mắt sáng, những nụ cười rất đẹp trên môi, tất cả đều có nhưng nét lương hảo, hiền hậu.</span></p><p class="MsoNormal" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; font-family: "Times New Roman"; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-align: start; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;"><span lang="EN-US" style="font-family: "Times New Roman";">Nhìn bữa cơm của chúng mà tội nghiệp. Những người gửi tiền giúp cho năm chị em chúng trông thấy những khuôn mặt tươi tắn, mừng rỡ đó nhất định đã phải thấy việc mình làm là rất đúng. Người chị lớn, Thúy Anh, đã cám ơn những người tận tình giúp chúng mà không muốn nêu tên tuổi. Cả năm chị em hứa sẽ học hành tử tế để khỏi phụ lòng của các ân nhân mà chúng không bao giờ biết mặt.</span></p><p class="MsoNormal" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; font-family: "Times New Roman"; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-align: start; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;"><span lang="EN-US" style="font-family: "Times New Roman";">Tôi biết những người giúp những đứa bé ở Cần Thơ vui lắm.</span></p><p class="MsoNormal" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; font-family: "Times New Roman"; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-align: start; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;"><span lang="EN-US" style="font-family: "Times New Roman";">Quí vị đã cho chúng thấy lại được một chút hạnh phúc tuổi thơ mà chính quí vị cũng đã có lần ước gì có được.</span></p><p class="MsoNormal" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; font-family: "Times New Roman"; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-align: start; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;"><span lang="EN-US" style="font-family: "Times New Roman";">Ðó là đoạn cổ tích nghe trong lòng ông bà nội, ông bà ngoại, khi nhân vật bất hạnh, có thể là Tấm, có thể là một đứa bé mồ côi, có thể là anh lực điền chất phác vừa bị lừa một mẻ đang ngồi khóc thì Bụt hiện lên và hỏi tại sao khóc.</span></p><p class="MsoNormal" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; font-family: "Times New Roman"; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-align: start; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;"><span lang="EN-US" style="font-family: "Times New Roman";">Chúng ta ai mà đã chẳng có lần chờ một câu hỏi như thế.</span></p><p class="MsoNormal" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; font-family: "Times New Roman"; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-align: start; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;"><span lang="EN-US" style="font-family: "Times New Roman";">Nhưng Bụt thì chưa bao giờ hiện ra cho chúng ta.</span></p><p class="MsoNormal" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; font-family: "Times New Roman"; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-align: start; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;"><span lang="EN-US" style="font-family: "Times New Roman";">Những người cầm những đồng tiền nhờ gửi giúp năm đứa bé chính là những người cho mấy đứa bé kia một khoảnh khắc thấy được Bụt hiện ra.</span></p><p class="MsoNormal" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; font-family: "Times New Roman"; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-align: start; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;"><span lang="EN-US" style="font-family: "Times New Roman";">Chúng cám ơn những người giúp chúng nhưng tôi nghĩ chính những người vừa giúp chúng phải cám ơn chúng mới đúng.</span></p><p class="MsoNormal" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; font-family: "Times New Roman"; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-align: start; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;"><span lang="EN-US" style="font-family: "Times New Roman";">Cám ơn chúng vì nhìn thấy chúng vui vẻ, mặt mũi tươi tắn như trong hình chụp bên bũa cơm với bà ngoại, quẳng đi được một gánh lo về căn nhà, về những bữa cơm sắp tới, về những cuốn vở cho ngày tựu trường, về những cái bút để đến lớp.</span></p><p class="MsoNormal" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; font-family: "Times New Roman"; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-align: start; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;"><span lang="EN-US" style="font-family: "Times New Roman";">Nhìn chúng, những người giúp chúng vui biết là chừng nào.</span></p><p class="MsoNormal" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; font-family: "Times New Roman"; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-align: start; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;"><span lang="EN-US" style="font-family: "Times New Roman";">Chúng sẽ không phải lo đi kiếm việc ở hãng cá ba sa để lại bị quịt mấy tuần lương như Thúy Anh đã bị. Chúng sẽ được đi học. Trong những khuôn mặt sáng rỡ trong hình có thể sẽ có đứa trở thành một cô giáo trong hai năm nữa. Con chị cõng con em để thành những người Việt lương hảo lo cho bà ngoại nếu bà ngoại còn sống.</span></p><p class="MsoNormal" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; font-family: "Times New Roman"; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-align: start; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;"><span lang="EN-US" style="font-family: "Times New Roman";">Chính chúng đã cho những người giúp đỡ chúng những hạnh phúc rất lớn vì hạnh phúc và niềm vui đã làm cho những người khác vui.</span></p><p class="MsoNormal" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; font-family: "Times New Roman"; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-align: start; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;"><span lang="EN-US" style="font-family: "Times New Roman";">Sáng hôm qua, một người quen nói với tôi rằng chuyện như năm đứa bé ấy mà đã đi đến đâu, còn bao nhiêu đứa trẻ khác khổ hơn chúng nữa chứ. Ông nói rằng việc giúp những đứa bé ấy chưa chắc đã cần như giúp những đứa khác. Mà trường hợp như thế thì ở Việt Nam có cả vài trăm ngàn.</span></p><p class="MsoNormal" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; font-family: "Times New Roman"; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-align: start; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;"><span lang="EN-US" style="font-family: "Times New Roman";">Thì chúng tôi cũng biết điều đó. Nhưng trông thấy chuyện gì trước mắt thì hãy cứ làm đi đã. Chờ giúp hết sao mà được.</span></p><p class="MsoNormal" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; font-family: "Times New Roman"; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-align: start; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;"><span lang="EN-US" style="font-family: "Times New Roman";">Nhớ khi Mặc Tử từ nước Lỗ sang nước Tề ghé thăm người bạn cũ, người bạn thấy Mặc Tử đi làm việc nghĩa thì nói rằng thiên hạ còn ai nghĩ tới việc nghĩa nữa đâu mà Mặc Tử phải lo làm nghĩa, sao không thôi đi có hơn không.</span></p><p class="MsoNormal" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; font-family: "Times New Roman"; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-align: start; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;"><span lang="EN-US" style="font-family: "Times New Roman";">Mặc Tử nói rằng có người kia có mười đứa con, một đứa đi cầy, chín đứa ngồi ăn không thì đứa đi cầy phải cầy nhiều lên chứ. Tại sao? Tại vì đứa ăn không ngồi rồi thì nhiều, đứa đi cầy thì ít. Biết thiên hạ không ai làm việc nghĩa thì phải khuyên người ta làm việc nghĩa thêm chứ hà cớ gì lại ngăn Mặc Tử như vậy.</span></p><p class="MsoNormal" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; font-family: "Times New Roman"; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-align: start; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;"><span lang="EN-US" style="font-family: "Times New Roman";">Người bạn ở tiệm phở nói về mấy trăm ngàn đứa trẻ khổ sở ở Việt Nam sau đó đã không đưa ra một đề nghị nào khác, chỉ nói rằng gửi vài ba chục, mấy trăm bạc thì cũng là muối bỏ biển, vô ích.</span></p><p class="MsoNormal" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; font-family: "Times New Roman"; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-align: start; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;"><span lang="EN-US" style="font-family: "Times New Roman";">Một người khác thì nói là sẽ cho nhân viên phòng mạch gửi<span> </span><i>check</i><span> </span>đến giúp nhưng muốn biết là có được trừ thuế không.</span></p><p class="MsoNormal" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; font-family: "Times New Roman"; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-align: start; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;"><span lang="EN-US" style="font-family: "Times New Roman";">Sách Mặc Tử không ghi hai câu chuyện trên.</span></p><p align="center" class="MsoNormal" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; font-family: "Times New Roman"; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;"><b><span lang="EN-US" style="font-family: "Times New Roman"; font-style: italic;">NHẨY ÐẦM</span></b></p><p class="MsoNormal" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; font-family: "Times New Roman"; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-align: start; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;"><span lang="EN-US" style="font-family: "Times New Roman";">Bài<span> </span><i>Ði Với Tôi</i><span> </span>của Canh Thân có một câu cứ thỉnh thoảng lại trở lại với tôi như một lời an ủi, khuyến khích. Ðó là câu “<i>Có ai hát hay như tôi, tuy không có dài hơi…”</i></span></p><p class="MsoNormal" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; font-family: "Times New Roman"; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-align: start; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;"><span lang="EN-US" style="font-family: "Times New Roman";">Ðúng, tôi không có một giọng hát. Hơi không dài, lên không được, xuống thấp lại càng không. Giọng như thế là quá dở. Không bao giờ nên to gan lớn mật nghĩ đến một sự nghiệp ca hát.</span></p><p class="MsoNormal" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; font-family: "Times New Roman"; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-align: start; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;"><span lang="EN-US" style="font-family: "Times New Roman";">Nhưng cũng không ai cấm một giọng hát dở như thế hát cho mình nghe. Trong buồng tắm, trong xe, trong đêm vắng, tự nhiên một câu hát trở về. Tại sao không hát lên nếu không làm rộn những người khác?</span></p><p class="MsoNormal" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; font-family: "Times New Roman"; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-align: start; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;"><span lang="EN-US" style="font-family: "Times New Roman";">“<i>Khi bạn hát một bản tình ca là bạn đang muốn hát về cuộc tình của mình. Hãy hát đi, đừng e ngại</i>…”</span></p><p class="MsoNormal" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; font-family: "Times New Roman"; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-align: start; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;"><span lang="EN-US" style="font-family: "Times New Roman";">Chính Trịnh Công Son cũng xúi nhũng giọng hát như thế cất lên như câu ông viết trong tập nhạc<span> </span><i>Những Bài Ca Không Năm Tháng.</i></span></p><p class="MsoNormal" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; font-family: "Times New Roman"; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-align: start; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;"><span lang="EN-US" style="font-family: "Times New Roman";">Mấy tuần trước, tôi đi ăn với vài ba người bạn trong một quán ăn có nhạc để nhẩy đầm.</span></p><p class="MsoNormal" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; font-family: "Times New Roman"; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-align: start; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;"><span lang="EN-US" style="font-family: "Times New Roman";">Và ngồi nhìn mấy cặp khiêu vũ ở<span> </span><i>piste</i>, mấy câu trên lại lóe lên trong đầu.</span></p><p class="MsoNormal" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; font-family: "Times New Roman"; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-align: start; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;"><span lang="EN-US" style="font-family: "Times New Roman";">Ðó là những cặp mà ngày trước ở Sài Gòn, khó có thể trông thấy ở<span> </span><i>piste.</i><span> </span>Tất cả đều đã lớn tuổi.</span></p><p class="MsoNormal" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; font-family: "Times New Roman"; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-align: start; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;"><i><span lang="EN-US" style="font-family: "Times New Roman";">Tango, Boston, Valse</span></i><span lang="EN-US" style="font-family: "Times New Roman";"><span> </span>… bài nào cũng có những cặp ấy. Luôn cả vài bản<span> </span><i>Bebop, Twist</i><span> </span>và<span> </span><i>Rock</i><span> </span>cũng thấy họ nhẩy. Cũng<span> </span><i>dishwasher</i>, kiểu cọ, sì tin, sì tẩy, vòng tay qua đầu, cũng giật<span> </span><i>Bebop</i>.</span></p><p class="MsoNormal" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; font-family: "Times New Roman"; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-align: start; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;"><span lang="EN-US" style="font-family: "Times New Roman";">Trong tiệm hôm ấy cũng có hai cặp trẻ hơn, khoảng dưới bốn mươi. Hai người đàn ông đều thẳng lưng, những chiếc sơ mi lụa tay thụng để quên hai ba cái khuy ngực không thèm cài. Những chiếc quần chẽn, lưng quần cao như những tay đấu bò Tây Ban Nha, những đôi giầy mũi nhọn, gót cao cho người đi chúng như cái vẻ như lúc nào cũng nhướng lên, lưng thẳng tắp.</span></p><p class="MsoNormal" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; font-family: "Times New Roman"; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-align: start; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;"><span lang="EN-US" style="font-family: "Times New Roman";">Họ nhẩy khéo, bàn tay trái đưa lên hờ hững để người phụ nữ đặt nhẹ lên. Họ không nắm tay nhau như những cặp có tuổi ở trên.</span></p><p class="MsoNormal" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; font-family: "Times New Roman"; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-align: start; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;"><span lang="EN-US" style="font-family: "Times New Roman";">Hai cặp trẻ tuổi này mỗi khi bắt đầu một bài bao giờ cũng đứng im, đếm cho đúng nhịp mới vào. Họ không nhìn nhau bao giờ. Hai người đàn ông mắt lúc nào cũng nhìn thẳng, ngó qua bên kia sàn nhẩy. Hình như cả hai đều chỉ lắng nghe tiếng nhạc để đi cho đúng bước.</span></p><p class="MsoNormal" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; font-family: "Times New Roman"; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-align: start; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;"><span lang="EN-US" style="font-family: "Times New Roman";">Họ có vẻ là những người dậy nhẩy đầm ở một lớp nhẩy nào đó. Nếu không thì cũng phải là vừa tốt nghiệp một lớp khiêu vũ. Chắc phải hạng danh dự với lời khen của hội đồng giám khảo là ít.</span></p><p class="MsoNormal" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; font-family: "Times New Roman"; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-align: start; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;"><span lang="EN-US" style="font-family: "Times New Roman";">Lối nhẩy của họ làm cho những người khách trong tiệm thấy như họ chỉ muốn biểu diễn. Họ nhẩy mà hoàn toàn không thích thú gì trong chuyện nhẩy đầm. Họ cũng chẳng lý gì tới người phụ nữ đang nhẩy cùng. Cả hai, khi nhẩy, đều không nhìn những người phụ nữ. Họ như bị nhạc thôi miên. Mặt không hề biểu lộ một tình cảm nào.</span></p><p class="MsoNormal" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; font-family: "Times New Roman"; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-align: start; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;"><span lang="EN-US" style="font-family: "Times New Roman";">Cứ thế, hết bài này sang bài kia, họ đi những bước không có trong những bài căn bản nên chạy hết góc này lại sang góc bên kia của<i><span> </span>piste</i>, và tuy có cố gắng nhưng vẫn không tránh khỏi đụng vào những cặp kia.</span></p><p class="MsoNormal" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; font-family: "Times New Roman"; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-align: start; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;"><span lang="EN-US" style="font-family: "Times New Roman";">Trò của họ tôi thấy đã nhiều trong những lần đi nghe nhạc có khiêu vũ.</span></p><p class="MsoNormal" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; font-family: "Times New Roman"; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-align: start; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;"><span lang="EN-US" style="font-family: "Times New Roman";">Tôi nghĩ là họ muốn chiếm độc quyền sàn nhẩy. Chẳng phải vì sàn nhẩy quá nhỏ mà là có thể họ muốn đẩy những người khác về chỗ ngồi và để sàn nhẩy lại cho họ. Trong cách nhẩy của họ người ta thấy như họ muốn nói rằng các ông các bà nhẩy dở lắm, về chỗ ngồi đi, để lại sàn nhẩy chúng tôi nhẩy cho mà xem. Nhẩy<span> </span><i>valse</i><span> </span>thì phải<span> </span><i>double steps</i><span> </span>như thế này chứ rề rề quay như vậy mà gọi là<span> </span><i>valse<span> </span></i>hay sao?<span> </span><i>Bebop</i><span> </span>phải tung quăng ném quật tàn bạo như chúng tôi chứ quều quào thế kia thì còn gì là<span> </span><i>Bebop</i><span> </span>của Rive Gauche, của Saint Germain Des Prés nữa…</span></p><p class="MsoNormal" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; font-family: "Times New Roman"; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-align: start; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;"><span lang="EN-US" style="font-family: "Times New Roman";">Mà tại một vài nơi, khi có những người như thế ra sàn nhẩy, là nhiều người đang nhẩy bỏ về bàn ngồi. Và như vậy, có thể những người biểu diễn nhẩy đó nghĩ chắc những người trở về bàn ngồi đều thán phục họ, đều được thưởng thức nhũng màn khiêu vũ miễn phí.</span></p><p class="MsoNormal" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; font-family: "Times New Roman"; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-align: start; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;"><span lang="EN-US" style="font-family: "Times New Roman";">Nhưng cũng có vài ba cặp nhẩy tiếp.</span></p><p class="MsoNormal" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; font-family: "Times New Roman"; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-align: start; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;"><span lang="EN-US" style="font-family: "Times New Roman";">Nhẩy tiếp mới đúng.</span></p><p class="MsoNormal" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; font-family: "Times New Roman"; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-align: start; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;"><span lang="EN-US" style="font-family: "Times New Roman";">Ai cho các ông quyền cho rằng các ông nhẩy hay là không ai khác nên nhẩy nữa? Ai cho các ông quyền chiếm cái<span> </span><i>piste</i><span> </span>để các ông biểu diễn chơi cho thỏa mãn … thú tính? Ai cho ông quyền nghĩ là chúng tôi nhẩy không giống các ông là nhẩy dở và cần phải ra khỏi<span> </span><i>piste</i><span> </span> nhường chỗ cho các ông biểu diễn.</span></p><p class="MsoNormal" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; font-family: "Times New Roman"; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-align: start; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;"><span lang="EN-US" style="font-family: "Times New Roman";">Các ông có thể nghĩ là sau những màn biểu diễn ấy, sẽ có nhiều người đi tìm các y sĩ giải phẫu mắt để chữa cho những đôi mắt đổ dồn lại với nhau.</span></p><p class="MsoNormal" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; font-family: "Times New Roman"; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-align: start; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;"><span lang="EN-US" style="font-family: "Times New Roman";">Nhưng các ông lầm to. Chẳng ai lé mắt cả. Nhiều người cũng thấy ra điều đó. Ðó là những cặp vẫn tiếp tục dìu nhau ngoài<span> </span><i>piste</i>. Các ông nhẩy hay thì mặc nhẩy hay chứ.</span></p><p class="MsoNormal" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; font-family: "Times New Roman"; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-align: start; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;"><i><span lang="EN-US" style="font-family: "Times New Roman";">Có ai nhẩy hay như tôi, tuy không có … dài chân</span></i><span lang="EN-US" style="font-family: "Times New Roman";">?</span></p><p class="MsoNormal" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; font-family: "Times New Roman"; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-align: start; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;"><span lang="EN-US" style="font-family: "Times New Roman";">Ông Canh Thân cải tiến chắc chắn đã phải sửa lại bài hát như thế.</span></p><p class="MsoNormal" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; font-family: "Times New Roman"; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-align: start; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;"><span lang="EN-US" style="font-family: "Times New Roman";">Xin hoan hô những cặp nhẩy đầm đó. Tại sao phải né những người mới học xong một hai khóa khiêu vũ. Cứ việc có nhiêu xài nhiêu. Mấy điệu học lóm ngày xưa cứ lôi ra nhẩy tiếp, có chết ai không?</span></p><p class="MsoNormal" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; font-family: "Times New Roman"; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-align: start; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;"><span lang="EN-US" style="font-family: "Times New Roman";">Bài nào cũng ra nhẩy. Tại sao lại sợ bắt trật nhịp? Bắt đúng nhịp thì ông Bush vẫn khốn khổ, Iraq vẫn tan tành, địa cầu vẫn gia tăng nhiệt độ.</span></p><p class="MsoNormal" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; font-family: "Times New Roman"; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-align: start; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;"><span lang="EN-US" style="font-family: "Times New Roman";">Tối nay cứ vui cái đã. Mấy cặp kia có lẩm bẩm đếm nhịp để đi cho đúng bước thì kệ họ.</span></p><p align="LEFT"><b></b></p><p class="MsoNormal"><span lang="EN-US">Cứ làm sao vui là được rồi.</span></p><p align="center"><span style="font-family: Times New Roman;">5-10-2007</span></p><hr /><p align="center"><i><b>MỘT NGÀY KHÔNG CÓ ÐIỆN THOẠI CẦM TAY</b></i></p><p align="LEFT" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; font-family: "Times New Roman"; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;">Hồi mới sang Mỹ, khoảng năm 75 hay 76 gì đó, tôi còn nhớ trên truyền hình Mỹ thời ấy, Karl Malden hay xuất hiện trong một quảng cáo cho<span> </span><i>American Express.</i><span> </span>Ông tài tử này sau khi nói qua về những lợi ích của tấm thẻ mua chịu, đã nói bằng giọng đầy ân cần rằng đừng bao giờ ra khỏi nhà mà không mang theo tấm thẻ của<span> </span><i>American Express</i>.</p><p align="LEFT" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; font-family: "Times New Roman"; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;">Tôi không có tấm thẻ ấy nên nhất định không làm theo lời khuyên của Karl Malden. Và tôi vẫn sống chẳng sao cả. Tại sao phải lệ thuộc vào một tấm thẻ<span> </span><i>plastic</i><span> </span>như vậy. Không có nó thì làm sao có thể nói "<i>Don’t leave home without it"</i><span> </span>được.</p><p align="LEFT" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; font-family: "Times New Roman"; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;">Không có nó có chết ai đâu</p><p align="LEFT" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; font-family: "Times New Roman"; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;">Tôi làm ngược lại lời nhắn nhủ của Karl Malden và cho rằng trên đời này, không có cái gì có thể và có quyền làm cho mình lệ thuộc quá đáng vào như thế.</p><p align="LEFT" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; font-family: "Times New Roman"; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;">Diogène, ông già Hy Lạp sống đời giản dị, vứt bỏ mọi thứ của cải ràng buộc trên đời, chỉ mang theo có cái ca uống nước. Một bữa ông trông thấy một chú bé dùng hai tay vốc nước lên uống. Ông liền quăng luôn cái ca uống nước cho rảnh nợ.</p><p align="LEFT" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; font-family: "Times New Roman"; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;">Diogène vẫn sống và trở thành một nhà hiền triết của Hy Lạp.</p><p align="LEFT" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; font-family: "Times New Roman"; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;">Tôi chưa làm được như Diogène nhưng vẫn nghĩ có một số vật không còn cần thiết nữa, nhất định không bao giờ để cho mấy thứ ấy biến mình làm nô lệ cho chúng.</p><p align="LEFT" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; font-family: "Times New Roman"; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;">Nhưng cách đây hai hôm, tôi bị một thứ hành cho một trận gần chết. Tôi đi ra khỏi nhà, chạy được nửa đường, khoảng gần 60 dặm thì mới nhớ ra là để quên cái điện thoại cầm tay ở nhà.</p><p align="LEFT" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; font-family: "Times New Roman"; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;">Tôi thực sự hốt hoảng. Tôi sẽ câm, mù và điếc trong suốt cả ngày hôm ấy.</p><p align="LEFT" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; font-family: "Times New Roman"; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;">Không có cái điện thoại trong người, tôi hoàn toàn bị cắt rời ra khỏi thế giới văn minh.</p><p align="LEFT" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; font-family: "Times New Roman"; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;">Không thể ghé lại dùng điện thoại công cộng như trước đây nữa.</p><p align="LEFT" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; font-family: "Times New Roman"; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;">Không thể làm như vậy được vì bao nhiêu số điện thoại nằm trong máy hết. Một danh sách điện thoại khác thì nằm trong máy điện toán ở nhà. Có kiếm được cái điện thoại công cộng cũng không gọi được cho bất cứ một người nào. Trí nhớ cùn nhụt và tồi tệ của tôi không còn nhớ nổi một cái số điện thoại nào nữa. Số của mấy chú em, của mấy đứa con, mấy người bạn đều được ghi nhớ trong bộ nhớ của cái điện thoại cầm tay. Nó nằm trên mặt bàn bếp buổi sáng. Tôi đóng cửa, ra xe, lái đi hơn một tiếng đồng hồ thì mới biết là để quên nó ở nhà.</p><p align="LEFT" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; font-family: "Times New Roman"; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;">Tôi bắt đầu lo và hốt hoảng.</p><p align="LEFT" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; font-family: "Times New Roman"; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;">Lỡ có ai gọi. Lỡ có một cú điện thoại quan trọng thì làm sao? Lỡ có người rủ đi ăn buổi tối. Làm sao trả lời?</p><p align="LEFT" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; font-family: "Times New Roman"; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;">Hay có chuyện gì quan trọng hơn cần phải giải quyết ngay thì làm sao?</p><p align="LEFT" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; font-family: "Times New Roman"; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;">Ngày xưa không có điện thoại thì không sao. Nhưng ngày nay, thiếu nó làm sao sống?</p><p align="LEFT" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; font-family: "Times New Roman"; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;">Ngay cả ngày xưa, có nó thì đã giải quyết được biết bao nhiêu là chuyện.</p><p align="LEFT" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; font-family: "Times New Roman"; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;">Kim Trọng đi hộ tang, Kiều gặp khó khăn, gọi một cái là xong ngay, làm gì có chuyện lêu bêu 15 năm luân lạc đứt ruột?</p><p align="LEFT" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; font-family: "Times New Roman"; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;">Nguyễn Khuyến hỏi thăm bác Châu Cầu thì bấm vài cái nút là biết ngay<span> </span><i>mấy ổ lợn con rầy lớn bé , vài gian nếp cái ngập nông sâu</i>… Có<span> </span><i>tung tăng chiếc lá rượu lưng bầu</i><span> </span>cũng vẫn có thể gọi ngay cho ông bạn già ở Hà Nam. Bao nhiêu chuyện khó khăn khác cũng có thể giải quyết cái một.</p><p align="LEFT" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; font-family: "Times New Roman"; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;">Tôi có cái điện thoại cầm tay đầu tiên cách đây hơn mười năm. Ðời sống của tôi đã đổi thay theo với nó trong suốt bằng ấy năm. Nay không có nó, tôi thực sự hoảng hốt.</p><p align="LEFT" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; font-family: "Times New Roman"; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;">Biết chuyện này, thế nào cũng có người bạn sẽ đay nghiến tôi rằng chỉ khi nào nó dính vào người thì mới không sơ ý để quên như vậy.</p><p align="LEFT" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; font-family: "Times New Roman"; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;">Mười mấy năm qua, tôi sống không một ngày nào không có nó. Nó đã thay đổi hẳn nhiều chuyện trong đời sống hàng ngày của tôi. Với cái điện thoại cầm tay, tôi không thể nói là không có nhà nên không trả lời điện thoại được nữa. Cũng không thể nhăn nhó với người gọi là đừng gọi tới "đây" nữa. "Ðây" là đâu? "Ðây" không chỉ còn là trong sở, ở nhà người bạn, ở tiệm ăn được nữa. Gọi ở đâu cũng đến "đây" cả. Cũng không thể nói là đang bận trong buồng tắm không trả lời được . Chỉ khi nào thực sự đang tắm, đang đứng dưới vòi nước thì mới nói được như thế. Chứ làm bất cứ việc gì khác (?) trong buồng tắm đều trả lời được hết. Thế nên, điện thoại của bạn bè, hay ngay cả với người trên gọi tới, cũng vẫn có thể trả lời trong tất cả mọi tình huống. Chẳng cần phải đốt hương trầm lên, ngả cái giường treo xuống mới tiếp chuyện bạn bè như Nguyễn Khuyến đối với Dương Khuê,<span> </span><i>giường kia treo những hững hờ</i>.</p><p align="LEFT" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; font-family: "Times New Roman"; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;">Nhưng với cái điện thoai cầm tay, tôi cũng dã thoát được bao nhiêu lần phải ngồi cạnh một hai con người vô duyên. Giả vờ mở cái máy ra, hét vào trong rằng "<i>ừ … ừ… moa đang kẹt một chút, sẽ cố đến ngay…"</i><span> </span>rồi cúp máy là thế nào cũng được giục giã, hối thúc đi ngay, đi nhanh lên và sau đó, từ từ đứng dậy với bao nhiêu là tiếc nuối (giả bộ) để thoát hiểm. Hay cũng có khi chuông reo, cứ để cho chuông reo, không trả lời, có bị hỏi là ai thế thì xua tay đáp rằng vài ba chuyện vớ vẩn ở sở, không cần trả lời là lại được cho bao nhiêu là điểm tốt.</p><p align="LEFT" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; font-family: "Times New Roman"; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;">Vậy mà tôi bỏ quên nó ở nhà. Suốt một ngày hôm ấy, tôi buồn chán vô cùng. Xong việc, lái xe về nhà ngay, tới nhà đã là chiều tối. Vồ lấy cái điện thoại, mở ra xem những ai gọi thì chỉ được có một lời nhắn duy nhất là cái áo nhờ sửa đã xong, có thể đến tiệm lấy bất cứ lúc nào.</p><p align="LEFT" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; font-family: "Times New Roman"; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;">Chỉ có thế thôi sao? Vậy mà cũng phải nhắn vào máy. Không thấy người bạn nào rủ đi ăn, đi nhậu. Cũng không có một cú điện thoại hỏi dăm ba câu vớ vẩn. Thế giới đã quên người đàn ông già và xấu trai này rồi hay sao?</p><p align="JUSTIFY" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; font-family: "Times New Roman"; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;"></p><p align="center"><i><b>CHÀO NGỌC ÂN</b></i></p><p align="LEFT" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; font-family: "Times New Roman"; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;"></p><p align="LEFT" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; font-family: "Times New Roman"; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;">Năm lên sáu ở Hà Nội, lần đầu tiên tôi được tiếp xúc với cái máy thu thanh, cái radio Philips trên bàn viết của chú tôi. Mấy lần chờ chú tôi đi vắng, tôi leo lên bàn, xoay cái máy lại, dí mắt nhìn vào qua những cái lỗ thông hơi ở lưng máy xem các cô Thanh Hằng, Mộc Lan , các anh Thanh Hiếu, Ngọc Bảo làm sao chui được vào trong máy của chú tôi mà hát ca suốt ngày hay như thế.</p><p align="LEFT" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; font-family: "Times New Roman"; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;">Nhưng tôi chỉ thấy mấy cái bóng đèn, những sợi dây điện và mùi khét của nhựa, của dây điện. Không thấy các anh, các chị ấy đâu hết.</p><p align="LEFT" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; font-family: "Times New Roman"; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;">Lớn lên thì biết không ai chui được vào những cái máy nữa.</p><p align="LEFT" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; font-family: "Times New Roman"; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;">Nhưng những người làm trong các đài phát thanh vẫn là những người kỳ bí với tôi. Họ là những người ít ai biết mặt, tuy giọng nói thì rất quen. Ðó là những người làm cho các đài phát thanh Hà Nội, Sài Gòn, các đài Tiếng Nói Hoa Kỳ, đài BBC.</p><p align="LEFT" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; font-family: "Times New Roman"; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;">Họ là những người như thế nào, ăn ngủ, thức giấc, làm việc làm sao. Chúng ta ăn nói hàng ngày còn có khi lỡ mồm lỡ miệng, nói sai, nói ngọng, nói vấp, lỡ lời … vậy mà làm thế nào những người trong các đài phát thanh lại không bị những lỗi lầm như thế.</p><p align="LEFT" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; font-family: "Times New Roman"; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;">Nhưng rồi tôi biết những người làm phát thanh cũng chẳng khác gì người thường. Họ cũng đọc sai, đọc vấp, đọc lộn, phát âm sai tên người, tên đất. Thính giả gọi vào than phiền, sửa lưng rất nhiều.</p><p align="LEFT" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; font-family: "Times New Roman"; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;">Tôi có cơ hội làm việc chung với xướng ngôn viên Ngọc Ân của đài Little Saigon một vài lần và gặp cô nhiều lần ở đài.</p><p align="LEFT" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; font-family: "Times New Roman"; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;">Phải nói ngay cô Ngọc Ân là một xướng ngôn viên tài giỏi. Cô là người có giọng tốt. Giọng Bắc rõ ràng, phát âm rất đúng, không lai bất cứ một thứ giọng địa phương nào khác. Ðó là tiếng Việt. Tiếng Anh và tiếng Pháp của cô cũng giỏi để đọc tên các địa danh, các nhân danh chính xác trong các bản tin, điều rất cần thiết cho công việc xướng ngôn viên.</p><p align="LEFT" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; font-family: "Times New Roman"; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;">Tôi đã nghe cô thông dịch Anh Việt trong hai buổi ra mắt sách và phải nhận là cô dịch rất giỏi.</p><p align="LEFT" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; font-family: "Times New Roman"; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;">Cô có một giọng cười ở trong tiếng nói. Mỗi lần cô cười, người nghe biết ngay mặc dù cố gắng lắm thì cũng chỉ thấy có cái<span> </span><i>radio<span> </span></i>trong xe hay trong bếp.</p><p align="LEFT" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; font-family: "Times New Roman"; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;">Cô giỏi hơn nhiều ngươi làm<span> </span><i>radio</i><span> </span>khác. Thí dụ ngay cả những người làm việc cho các đài phát thnah quốc tế lớn như đài Tiếng Nói Hoa Kỳ. Tôi biết vì tôi đã làm việc cho đài Tiếng Nói Hoa Kỳ hơn hai chục năm nên biết điều đó. Chúng tôi, những người làm cho đài Tiếng Nói Hoa kỳ, bỏ bản tin đánh máy có dấu rõ ràng ra, chúng tôi chỉ biết nhìn những cái micro, nói không nên lời. Các xướng ngôn viên của các đài thương mại Việt Nam thì khác. Họ có thể làm đầy cái mà thuật ngữ phát thanh gọi là<span> </span><i>dead air</i><span> </span>hay<span> </span><i>temps mort</i><span> </span>đó bằng cách nói tiếp rất trơn tru, lưu loát. Cô Ngọc Ân làm việc đó một cách dễ dàng.</p><p align="LEFT" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; font-family: "Times New Roman"; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;">Nhưng không chỉ có thế. Cô còn là người giới thiệu và chọn nhạc rất hay. Giới thiệu một bản nhạc phải có kiến thức về nhạc, phải biết về bài hát, về tác giả, về giọng hát, về điều mà bản nhạc chuyên chở, thông điệp mà người viết bản nhạc gửi gấm, và chọn bản nhạc cho thích hợp với không khí của chương trình phát thanh. Cô Ngọc Ân chọn nhạc Pháp, nhạc Mỹ và nhạc Việt đều đúng như những đòi hỏi vừa kể.</p><p align="LEFT" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; font-family: "Times New Roman"; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;">Nói điều này ra thì có thể bị coi là kỳ thị phụ nữ, coi trọng đàn ông, miệt thị đàn bà. Nhưng phải nói ngay là rất ít phụ nữ sáng dậy chạy ngay ra cửa trước, nhặt tờ báo đem vào nhà, lật ra đọc nhanh xem hôm nay, biểu tình ở Miến Ðiện tới đâu, tổng thống Bush nói gì về những biện pháp chế tài nhắm vào Iran, bà Benazir Bhutto sắp về Pakistan tranh cử tổng thống chưa, thủ tướng Gordon Brown lên cầm quyền được 100 ngày nước Anh đã có được bao nhiêu thay đổi…</p><p align="LEFT" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; font-family: "Times New Roman"; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;">Thông thường thì phụ nữ, đa số không có những quan tâm đó. Có thể vì công việc trong nhà, con cái, bếp nước đã đủ đầy đầu rồi, còn đâu thì giờ mà thắc mắc những chuyện ấy.</p><p align="LEFT" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; font-family: "Times New Roman"; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;">Nhưng Ngọc Ân , trong những chương trình in tức, cho thấy cô có nhiều kiến thức ngọn ngành về tình hình thế giới và Hoa kỳ. Chuyện ở quốc hội, chuyện tranh cử, chuyện giải Oscar, chuyện bóng tròn, chuyện<span> </span><i>football</i><span> </span>mà cô đề cập tới trong chương trình Chào Bình Minh và các chương trình khác cho thấy điều đó. Lúc nào cô cũng từ tốn, nhỏ nhẹ và hiểu biết. Cô có giọng nói vui tươi. Cô là người hiền lành trong cách giao tiếp với bạn bè, đồng nghiệp.</p><p align="LEFT" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; font-family: "Times New Roman"; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;">Ngọc Ân đã quyết định nghỉ luôn, không làm cho đài Little Saigon Radio nữa.</p><p align="LEFT" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; font-family: "Times New Roman"; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;">Việc cô thôi làm xướng ngôn viên cho đài là một mất mát không những cho đài mà còn cho rất nhiều thính giả đã yêu cô.</p><p align="LEFT" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; font-family: "Times New Roman"; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;">Tìm được người thay thế cô sẽ không dễ.</p><p align="LEFT" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; font-family: "Times New Roman"; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;">Thực ra thì chẳng thể nào thay được một người như thế.</p><p class="MsoNormal"><span lang="EN-US"><b></b><b></b></span></p><p align="LEFT">Như một câu nói mà nhiều người Mỹ hay nói: <i>You will be missed</i>. Cô sẽ được nhiều người nhớ.</p><p align="center">7<span style="font-family: Times New Roman;">-12-2007</span></p><hr /><p align="center" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; font-family: "Times New Roman"; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;"><b><i>GÓI</i></b></p><p align="LEFT" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; font-family: "Times New Roman"; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;">Trong những việc người ta làm vào dịp cuối năm, việc dùng giấy gói những món quà là việc làm vô bổ và vô lý nhất.</p><p align="LEFT" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; font-family: "Times New Roman"; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;">Nhưng đó lại là việc người ta mất rất nhiều công sức, thì giờ và tiền bạc để làm. Tiền bạc để mua giấy gói. Không chỉ là giấy gói không thôi, mà còn là giấy có in hình, mầu sắc cho đẹp. Phải tránh dùng cùng một loại giấy để gói những món khác nhau. Phải tránh dùng những mầu giống nhau để sao cho món quà nổi bật hẳn lên khi đặt nằm dưới gốc cây Giáng Sinh hay trong đống quà ở trên bàn, góc nhà trong những tiệc tùng, sinh nhật, kỷ niệm.</p><p align="LEFT" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; font-family: "Times New Roman"; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;">Nhưng những món quà Giáng Sinh mới là những món người ta mất nhiều thì giờ và công của để gói chúng nhất.</p><p align="LEFT" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; font-family: "Times New Roman"; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;">Những người lo xa thì ngay sau ngày Giáng Sinh đã đi mua giấy gói quà để dùng cho Giáng Sinh năm tới. Tại sao lại phải làm khổ mình đến thế. Giáng Sinh vừa mới qua, rác rến chưa thu hết, giấy gói quà còn vương vãi trong nhà, cây thông chưa quăng ra ngoài đường cho xe rác lấy đi, đã lo tới việc gói quà cho năm tới trtng khi quà cáp thì chưa mua.</p><p align="LEFT" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; font-family: "Times New Roman"; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;">Tại sao phải mua khi ở các tiệm bách hóa, tại tầng dưới, bao giờ cũng có người chuyên làm công việc gói quà cho khách. Trả thêm ít tiền, chọn cho được loại giấy có in hình đẹp nhất mới nhờ người gói. Gói thế nào để những miếng băng keo không lộ ra ngoài. Rồi lại cột lại bằng những sợi dây mầu, tết thành một cái nơ, và kế đó làm cho sợi dây cột cuốn xoăn lại cho đẹp. Một tấm thiệp đi kèm, viết vài ba chữ, ký cái tên vào rồi mới mang về nhà.</p><p align="LEFT" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; font-family: "Times New Roman"; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;">Tất cả bằng ấy việc mới có được món quà gói đẹp như thế để mang về, đặt dưới chân cây Giáng Sinh.</p><p align="LEFT" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; font-family: "Times New Roman"; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;">Ðể làm gì mà phải mất nhiều công như thế? Tưởng tượng buổi sáng, mọi người mở quà. Những công sức để gói cho món quà được đẹp như thế được đối xử như thế nào?</p><p align="LEFT" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; font-family: "Times New Roman"; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;">Tôi chưa bao giờ thấy người nhận quà, mở quà trong buổi sáng lại cẩn thận gỡ cho lớp giấy gói bên ngoài khỏi bị rách bằng cách gỡ nhẹ, bóc cẩn thận những miếng băng keo. Nhưng gỡ thế nào được khi mà những miếng băng keo đó được làm để dính chặt vào giấy. Chuyện rách chắc chắn không thể tránh được.</p><p align="LEFT" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; font-family: "Times New Roman"; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;">Nhưng cũng không thấy ai mở cái gói giấy từ từ, gượng nhẹ để khỏi phụ lòng người mua quà kiếm mãi mới được thứ giấy đẹp.</p><p align="LEFT" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; font-family: "Times New Roman"; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;">Bao giờ cũng là xé toạc ra, xé thật nhanh để xem món quà tặng là cái gì. Thế là lớp giấy gói bị xé nát, gạt ngay sang một bên nếu không bị vo cho nát để ném sang một bên.</p><p align="LEFT" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; font-family: "Times New Roman"; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;">Công trình khó nhọc được đối xử như thế đấy. Món quà được lấy từ cái hộp, cầm lên nụ cười rạng rỡ, nhẩy tới ôm cổ người cho quà, tặng cho một cái hôn ướt nhẹp.</p><p align="LEFT" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; font-family: "Times New Roman"; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;">Người nhận quà không hề nghĩ tới cái giấy gói mà người mua quà đã cẩn thận và mất công mãi mới chọn được, lại nhờ người gói là cho đẹp như thế.</p><p align="LEFT" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; font-family: "Times New Roman"; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;">Rồi sau đó là những gói quà khác, xé lớp giấy gói thật nhanh, quăng sang một bên. Tử tế lắm là gỡ lấy tấm thiệp nhỏ có ghi tên người cho, hai ba chữ như<span> </span><i>Merry Christmas, Happy New Year<span> </span></i>là cùng.</p><p align="LEFT" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; font-family: "Times New Roman"; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;">Ðống quà mở xong, những tờ giấy gói trông hết sức bi thảm bị vò nát quăng vào góc nhà.</p><p align="LEFT" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; font-family: "Times New Roman"; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;">Chưa bao giờ tôi thấy có người gấp những tờ giấy gói quà lại để kèm theo một chút ngậm ngùi hối tiếc cho những tờ giấy gói quà mất bao nhiêu công trình mới tìm được.</p><p align="LEFT" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; font-family: "Times New Roman"; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;">Tôi đã qua không biết bao nhiêu cảnh như thế, và lần nào, cách gỡ những gói quà, mở những cái hộp ở trong đều là như thế.</p><p align="LEFT" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; font-family: "Times New Roman"; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;">Cách đối xử dành cho những tờ giấy gói quà đều như thế cả. Không hề có chuyện hai tay run run tháo lớp giấy bên ngoài, gỡ nhẹ chúng ra, mắt ngó người cho quà cảm động nói không nên lời. Chao ôi, sao mà mất công thế này, đi kiếm được quà cho tôi chắc mất công lắm nhỉ. Mua rồi lai còn gói cẩn thận nữa chứ. Tội nghiệp không nào. Khéo tay ra phết đấy nhá. Làm sao dấu được miếng băng keo này vào trong? Giỏi nhỉ. Còn cái nơ này nữa. Thắt đẹp quá bỏ đi thì phí biết là bao nhiêu. Thôi, để cất vào ngăn kéo lâu lâu nhớ lôi ra coi nhá.<span> </span><i>Ðổ vật tư nhân</i><span> </span>ấy mà, trông thấy vật thì lại nhớ người ấy mà. Cám ơn ông cho quà nhá... Ông mất công quá thế này... Của một đồng công một nén đấy ông ạ...</p><p align="LEFT" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; font-family: "Times New Roman"; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;">Không bao giờ tôi được nghe những câu nói như thế cho mát cái ruột. Bao giờ cũng là xé cái rẹt, vo viên quăng xuống góc nhà.</p><p align="LEFT" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; font-family: "Times New Roman"; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;">Có khi lại giẫy nẩy lên rằng thôi mua làm gì cho tốn tiền, mợ có đi đâu mà nước hoa nước hoét. Cái khăn này đẹp quá, mợ không quàng đâu. Thôi sang năm đừng có quà cáp gì nữa nhá...</p><p align="LEFT" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; font-family: "Times New Roman"; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;">Nhưng tôi biết, có giấy gói hay không có giấy gói, gói đẹp hay không đẹp thì cũng không cần. Bao giờ cũng lấp lánh vài ba giọt lệ.</p><p align="LEFT" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; font-family: "Times New Roman"; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;">Gần mười năm rồi không còn thấy những cái tay xé quà đó nữa.</p><p align="LEFT" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; font-family: "Times New Roman"; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;"></p><p align="LEFT" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; font-family: "Times New Roman"; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;"></p><p align="center"><i><b>ÐỐI THOẠI KHÔNG LỜI</b></i></p><p align="LEFT" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; font-family: "Times New Roman"; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;">Hệ thống xe điện ngầm ở Luân Ðôn vừa cho một giọng nói mà các hành khách đã quen thuộc từ lâu nay nghỉ việc vĩnh viễn. Giọng nói này là của một phụ nữ. Công việc của bà là loan báo tên của ga mà đoàn xe sắp đậu lại để hành khách biết mà xuống. Nhưng thay vì chỉ nói tên của ga, thỉnh thoảng bà còn đùa giỡn với hành khách một hai câu. Xe điện ngầm ở thủ đô Washington cũng có một giọng nói như thế. Ông nói tiếng Anh giọng bình dân, kéo dài ra một chút, giọng lại có chút đờm ở cổ họng nghe không khác gì giọng của Louis Armstrong, một nhạc sĩ nhạc Jazz của Mỹ. Ông cũng hay hài hước cho đám hành khách đi làm buổi sáng mặt mũi khó đăm đăm vì chán ngán công việc ở sở nhếch miệng cười một nụ cho buổi sáng đỡ thảm đạm, thê lương. Hành khách có vẻ rất thích những câu hài hước đó ở Luân Ðôn cũng như ở Washington.</p><p align="LEFT" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; font-family: "Times New Roman"; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;">Nhưng mấy tuần trước, giọng người phụ nữ ở Luân Ðôn bị cho nghỉ luôn vì bà nói đùa mấy câu trong đó, có một câu đại khái là này mấy người khách Mỹ ngồi cuối xe kia, nói to quá đấy nhá, nói nhỏ bớt lại một chút được không.</p><p align="LEFT" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; font-family: "Times New Roman"; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;">Bà không bị đuổi vì câu đó, nhưng câu đó là một trong những câu đưa tới chuyện bà bị cho nghỉ việc.</p><p align="LEFT" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; font-family: "Times New Roman"; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;">Mấy tuần trước, ở thủ đô Santiago của Chi Lê, tại hội nghị của các quốc gia nói tiếng Tây Ban Nha, tổng thống Venezuela, ông Hugo Chavez đã dùng những lời lẽ rất khiếm nhã để lăng mạ đương kim và cựu thủ tướng Tây Ban Nha. Quốc vương Tây Ban Nha Juan Carlos ngồi gần đó, bực quá liền nói thẳng vào mặt ông Chavez rằng sao ông không chịu câm cái mồm lại.</p><p align="LEFT" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; font-family: "Times New Roman"; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;">Ông Chavez về nhà, bực bội lắm, đòi kiện Tây Ban Nha vì quốc vương Juan Carlos đã bảo ông câm mồm lại.</p><p align="LEFT" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; font-family: "Times New Roman"; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;">Cả hai chuyện đều không nên. Người phụ nữ ở Luân Ðôn đùa, nhưng cũng đụng chạm những người Mỹ có tật nói to. Vua Tây Ban Nha nghe những lời thô bỉ của ông Hugo Chavez mà nói ông ta phải câm mồm lại thì cũng không nên.</p><p align="LEFT" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; font-family: "Times New Roman"; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;">Không xấu người ăn tục mà xấu người bẻ đũa. Kẻ tham ăn, ngồi trong bàn tiệc cứ chọn miếng to mà gắp thì mọi người đều thấy cái tính xấu của anh ta. Nhưng bực bội, cầm đôi đũa bẻ làm đôi, quăng xuống mâm thì người đàn ông tham ăn tục uống bỗng bớt xấu đi, mà người xấu lại là người bẻ đôi đũa quăng xuống mâm tiệc.</p><p align="LEFT" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; font-family: "Times New Roman"; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;">Tuần qua, nhạc sĩ Lê Văn Khoa ra mắt CD nhạc không lời của ông trước một cử tọa đông đảo. Chương trình được kèm theo phần trình tấu của một ban nhạc thính phòng và hai ba tiếng hát. Các diễn giả giới thiệu đĩa nhạc đã sửa soạn kỹ lưỡng bài nói chuyện đi vào từng chi tiết nhỏ, minh họa bằng những đoạn nhạc trong đĩa CD Memories của nhạc sĩ Lê Văn Khoa. Cuối cùng, nhạc sĩ họ Lê lên nói về đĩa CD và việc làm của ông.</p><p align="LEFT" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; font-family: "Times New Roman"; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;">Kể lại những chi tiết đó là để ghi nhận những việc làm cẩn thận, tâm huyết của các diễn giả cũng như của tác giả tại buổi ra mắt.</p><p align="LEFT" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; font-family: "Times New Roman"; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;">Ông Lê Văn Khoa viết nhạc không lời. Ông chỉ dùng nhạc mà không dùng lời như loại nhạc chúng ta thường nghe.</p><p align="LEFT" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; font-family: "Times New Roman"; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;">Nhưng có thể vẫn còn có những người đến dự buổi ra mắt CD nhạc không lời của Lê Văn Khoa không hoàn toàn thích loại nhạc không lời đó. Với họ, phải có lời mới được.</p><p align="LEFT" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; font-family: "Times New Roman"; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;">Những người này đã cho thấy sở thích của họ. Ðó là phải có lời. Nhạc phải có lời. Ðối thoại phải có lời. Ðến xem ra mắt đĩa CD cũng phải có lời.</p><p align="LEFT" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; font-family: "Times New Roman"; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;">Một hai người trong số cử tọa đã nhất định làm như thế.</p><p align="LEFT" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; font-family: "Times New Roman"; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;">Ngoài mấy cú điện thoại reo lên trong buổi nói chuyện khiến chủ của điện thoại phải bước ra khỏi phòng hay cố gắng nói thật nhỏ hẹn gọi lại, rồi quay lên ngượng ngùng nhìn chung quanh, thì ở cuối phòng vẫn vọng lên, đều đều, rề rề một giọng nói. Hình như đó là một cuộc đối thoại trực tiếp, không phải là một cuộc điện đàm. Giọng nói vẫn vọng lên phía trước. Ông Lê Văn Khoa nói thì cứ nói, ở dưới, cuộc đối thoại vẫn tiếp tục. Ông Lê Văn Khoa kể về chuyến đi Ukraine, về ban nhạc đại hòa tấu ở thủ đô Kiev, cuộc đối thoại ở cuối phòng vẫn tiếp tục. Ông Lê Văn Khoa trích dẫn sách báo về đĩa CD của ông thì cũng mặc, giọng nói ở cuối phòng vẫn vọng lên rõ mồn một.</p><p align="LEFT" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; font-family: "Times New Roman"; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;">Không ai có thể hiểu tại sao đã mất công đến dự buổi giới thiệu CD, rồi lại quay sang nói chuyện để gây phiền nhiễu cho các diễn giả, cho những người ngồi quanh như vậy.</p><p align="LEFT" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; font-family: "Times New Roman"; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;">Ðó không phải là lần duy nhất xẩy ra phá hoại như thế. Tại các buổi ra mắt sách, trình diễn nhạc tổ chức ở đây, bao giờ cũng có những trò khủng bố phá hoại như vậy. Những tiếng nói ở ngoài cửa, ở ngoài sân, ở cuối phòng, ở giữa phòng lần nào cũng thấy có. Nào phải không nói là địa cầu sẽ tăng nhiệt độ nhanh hơn, ông Putin hết làm trò độc tài, ông nhà quê Hugo Chavez thôi không muốn làm tổng thống mãn đời, ông Mahmoud Amahdinejad chịu cạo râu, bớt ăn nói quàng xiên, ông Kim Chính Nhật cao thêm được năm phân khỏi phải đi giầy cao gót, Cecilia trở về điện Elysée sống với ông Nicolas Sarkozy, Nguyễn Minh Triết đỡ nhà quê, nông dân, thất học và mất dậy đâu...</p><p align="LEFT" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; font-family: "Times New Roman"; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;">Những lúc ấy thì lại không cách nào kiếm đâu được quốc vương Juan Carlos của Tây Ban Nha để nhờ ông nói một câu bằng tiếng Tây Ban Nha như ông đã nói vào mặt ông Hugo Chavez tại hội nghị cho mọi người nhờ.</p><p align="LEFT"><b></b><b></b><i></i></p><p align="LEFT">Por qué no te callas?</p><p align="center"><span style="font-family: Times New Roman;">9-11-2007</span></p><hr /><p align="center" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; font-family: "Times New Roman"; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;"><b><i>MỘT NGƯỜI ÐÀN ÔNG VIỆT DỄ SỢ</i></b></p><p align="LEFT" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; font-family: "Times New Roman"; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;">Việc những bản tin báo chí, truyền thanh và truyền hình ở Mỹ không nêu ra các chi tiết về mầu da hay nguồn gốc của những thành phần phạm pháp là điều không phải tự nhiên mà có.</p><p align="LEFT" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; font-family: "Times New Roman"; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;">Những chi tiết như thế dễ tạo ra nhũng thái độ kỳ thị nhắm vào mầu da và nguồn gốc của tội phạm và ảnh hưởng lây sang cả những người cùng mầu da và quốc tịch, nguồn gốc với người phạm tội, nhất là khi đó là những tội ác quá khủng khiếp.</p><p align="LEFT" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; font-family: "Times New Roman"; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;">Phải bao nhiêu năm tranh đấu mới có được điều đó.</p><p align="LEFT" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; font-family: "Times New Roman"; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;">Không được tiết lộ những chi tiết về mầu da hay nguồn gốc mà chỉ được phổ biến những chi tiết như tên tuổi của các thành phần này, thì phải là người tinh lắm mới biết được những thành phần này gốc gác như thế nào.</p><p align="LEFT" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; font-family: "Times New Roman"; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;">Những người không có những hiểu biết về những cái tên ấy thì khó mà biết được.</p><p align="LEFT" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; font-family: "Times New Roman"; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;">Những cái họ Kim, Park, Lee thì có nhiều phần là Triều Tiên. Họ Wong, Wu, Tan thì chắc phải là người gốc Hoa. Với nhiều người Mỹ, họ Nguyễn của Việt Nam đã trở thành quen thuộc, nên chỉ ngó qua cái họ đó là biết ngay gốc gác.</p><p align="LEFT" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; font-family: "Times New Roman"; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;">Cách đây mấy năm, một người đàn ông phạm tội giết người bị tòa xử tử hình thì báo Orange County Register đề cập đến chuyện gia đình của hung thủ đã trốn khỏi Việt Nam trong trường hợp nào, nên độc giả biết ngay đương sự là người Việt. Cái họ của hung thủ không phải họ Nguyễn nên chính nhờ chi tiết ấy mà người đọc biết ngay được đương sự là người Việt.</p><p align="LEFT" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; font-family: "Times New Roman"; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;">Tờ Orange County Register hôm thứ ba mồng 6 tháng 11 có đăng bài tường thuật một vụ giết người kèm theo hình một người đàn ông Á châu và tên họ của đương sự ở dưới. Vì đương sự không phải họ Nguyễn nên chắc không có bao nhiêu độc giả người Mỹ biết đó là một di dân gốc Việt.</p><p align="LEFT" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; font-family: "Times New Roman"; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;">Mặc dù tờ báo không đánh dấu rõ ràng, nhưng các độc giả Việt nhìn qua cái tên ấy cũng biết ngay đó là họ Trần.</p><p align="LEFT" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; font-family: "Times New Roman"; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;">Ðương sự, theo tin của tòa án và của hai tờ nhật báo Orange County Register và Los Angeles Times, đã cùng Noel Jesse Plata, đến nhà một gia đình di dân gốc Triều Tiên với âm mưu đánh cướp. Gia chủ không có nhà, chỉ có cô con gái Linda Park 18 tuổi ở nhà. Hai hung thủ đã tra tấn Linda, dùng dao cắt cổ để buộc cô phải chỉ chỗ dấu tiền. Các hung thủ chỉ lấy được 700 đô la tiền mặt và một số nữ trang. Nhưng để khỏi lộ tung tích, cả hai trói Linda Park lại, rồi dùng dây điện xiết cổ nạn nhân đến chết và quăng xác nạn nhân trong phòng khách.</p><p align="LEFT" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; font-family: "Times New Roman"; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;">Cha nạn nhân về nhà thì thấy con gái nằm chết trong một vũng máu. Ðó là hôm mồng 9 tháng 11 năm 1995, đúng 12 năm trước.</p><p align="LEFT" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; font-family: "Times New Roman"; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;">Và tuần này, tòa đã kết án hai hung thủ. Cả hai đều bị bồi thẩm đoàn đề nghị tử hình thay vì tù chung thân. Tờ Orange County Register viết là cả hai không một mảy may xúc động khi bồi thẩm đoàn xin tòa phạt tử hình.</p><p align="LEFT" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; font-family: "Times New Roman"; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;">Hung thủ họ Trần trong bức hình, dưới mắt nhìn của các độc giả Mỹ, chỉ là một người Á châu. Ít người biết đó là một người Việt.</p><p align="LEFT" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; font-family: "Times New Roman"; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;">Ðó là một khuôn mặt dễ sợ. Ðương sự đang mím môi, và đúng như bài báo đã viết, không một xúc động trên mặt. Nhìn bức hình, người ta thấy ngay đương sự không có cái nét hiền lành, lương hảo.</p><p align="LEFT" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; font-family: "Times New Roman"; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;">Tôi chỉ dám nói điều này sau khi bồi thẩm đoàn tuyên bố đương sự có tội và đề nghị án tử hình. Ðương sự quả là một sinh vật độc ác. Khuôn mặt vẫn còn nguyên cái nét hung ác đó.</p><p align="LEFT" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; font-family: "Times New Roman"; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;">Bẩy trăm bạc chia đôi và một số nữ trang mang bán đắt, bán rẻ đầu đường cuối ngõ không biết cả hai được mấy trăm bạc.</p><p align="LEFT" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; font-family: "Times New Roman"; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;">Chỉ có mấy trăm ấy thôi mà làm một gia đình di dân Triều Tiên khốn khổ suốt bằng ấy năm, khiến người cha có lúc định giết cả nhà rồi tự sát để gia đình khỏi phải sống trong nỗi đau mất người thân một cách khủng khiếp như thế.</p><p align="LEFT" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; font-family: "Times New Roman"; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;">Nhưng cũng có thể vẫn có những độc giả không phải là người Việt biết đương sự là một thanh niên gốc Việt.</p><p align="LEFT" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; font-family: "Times New Roman"; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;">Chỉ mong những người ấy không vì một tên sát nhân gớm ghiếc ấy mà quay sang nghĩ xấu, thù ghét cái cộng đồng Việt Nam này. Và cũng mong là cộng đồng Triều Tiên đủ sáng suốt để không vì một nữ sinh viên bị Ronald Trí Trần giết một cách dã man như thế để mất đi những cảm tình có từ lâu nay với cộng đồng Việt Nam.</p><p align="LEFT" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; font-family: "Times New Roman"; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;">Cũng như vài ba phụ nữ Việt Nam bị bán sang Nam Triều Tiên rồi bị hành hạ, bị giết thảm không hề làm cho người Việt Nam ghét người Ðại Hàn.</p><p align="LEFT" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; font-family: "Times New Roman"; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;">Ronald Trí Trần sẽ khó có được một giọt nước mắt khi án tử hình được thi hành.</p><p align="LEFT" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; font-family: "Times New Roman"; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;">Nhất là khi nghĩ bao nhiêu người đã chết trên đường đi tìm tự do trong khi người tới được bến bờ tự do thì lại làm một hành động khủng khiếp và đáng tởm lợm như Ronald Trí Trần.</p><p align="LEFT" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; font-family: "Times New Roman"; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;">Không phải cái chết của bất cứ một người Việt Nam nào cũng đáng để phải nhỏ nước mắt.</p><p align="LEFT" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; font-family: "Times New Roman"; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;"></p><p align="center"><i><b>CÔ MỄ CỦA TÔI</b></i></p><p align="LEFT" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; font-family: "Times New Roman"; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;"></p><p align="LEFT" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; font-family: "Times New Roman"; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;">Gần đây, những lập luận bênh và chống những người di dân lậu càng ngày càng được nghe thấy nhiều hơn.</p><p align="LEFT" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; font-family: "Times New Roman"; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;">Những người chống thì nói rằng những người nhập cảnh lậu vào nước Mỹ lấy đi công ăn việc làm của nhiều người Mỹ.</p><p align="LEFT" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; font-family: "Times New Roman"; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;">Những người bênh vực cho người di dân tới Mỹ, đa số là không có giấy tờ, thì nói rằng những người di dân này chỉ làm những công việc mà người Mỹ, Mỹ thật cũng như Mỹ giấy không thèm làm.</p><p align="LEFT" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; font-family: "Times New Roman"; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;">Ðó là những việc gì?</p><p align="LEFT" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; font-family: "Times New Roman"; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;">Ở Thụy Sĩ mấy năm trước, chính phủ muốn đuổi những người di dân về nước nhưng thấy không ai làm đường, quét rác, móc cống nên lại phải thôi. Ở Pháp, cứ thấy phu phen đứng đường, hốt phân chó, làm những việc khổ cực, dơ dáy là y như rằng đó không là mấy ông Marocain thì cũng là Algérien, Sénégalais, Ả Rập vân vân.</p><p align="LEFT" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; font-family: "Times New Roman"; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;">Mấy người bạn ở Canada vừa gặp tuần trước than khổ, vợ chồng cứ phải è cổ ra lau dọn nhà cửa, chẳng bù cho các nhà quí tộc Việt Nam ở California lúc nào cũng có Mễ hầu.</p><p align="LEFT" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; font-family: "Times New Roman"; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;">Lúc ấy tôi mới nhìn lại chung quanh, và thấy những người bạn này nói rất có lý.</p><p align="LEFT" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; font-family: "Times New Roman"; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;">Không phải chỉ có những việc oằn lưng xuống ở các nông trại, cắt cỏ, cưa cây, xây cất, mà còn luôn cả nhiều việc khác Mỹ thật cũng như Mỹ giấy đều không chịu làm.</p><p align="LEFT" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; font-family: "Times New Roman"; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;">Quăng cái bao rác ra thùng rác ở sân sau cũng ngại. Cái buồng tắm xà phòng két lại ở chung quanh tường, cái bếp vương vãi vụn bánh mì, ly cà phê mắt nhắm mắt mở buổi sáng thỉnh thoảng làm đổ xuống sàn cũng không chịu lau đi. Thế là cứ một tháng, căn nhà lại ngập ngụa lên, và lại phải đi kiếm ba cô Lupez, Maria và Julia về giúp một tay.</p><p align="LEFT" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; font-family: "Times New Roman"; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;">Ba cô bạn gái của tôi hễ thấy quá 4 tuần lễ không thấy gọi là thế nào cũng gọi cho<span> </span><i>senor Bui</i><span> </span>hỏi nhà cửa ra làm sao, có cần các nàng lại giúp không.</p><p align="LEFT" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; font-family: "Times New Roman"; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;">Thế là sáng thứ bẩy, ba nàng lái một chiếc Highlander trắng, mới còn hơn hai cái xe của người đàn ông già xấu trai ở khu nhà sau đường Bolsa, đến tận nơi, tay chổi, tay thùng xà bông, 409,<span> </span><i>windex</i>, máy hút bụi bấm chuông vào giúp chủ nhà lười biếng, chân tay bắt đầu rũ liệt mỗi buổi sáng, cố gắng lắm là sáng sáng vứt túi rác vào thùng sau nhà, tưới mấy cái gốc cây, vừa tưới và nghĩ đến chú cuội để cẩn thận không cho cây bay lên mặt trăng đã là cố gắng nhiều lắm.</p><p align="LEFT" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; font-family: "Times New Roman"; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;">Ba cô bạn gái to béo, lại có lờ mờ mấy bộ ria nhờ ăn nhiều<span> </span><i>tacos</i><span> </span>và<span> </span><i>tamales</i><span> </span>bắt tay ngay vào làm việc. Cái mặt bếp, những cái lò<span> </span><i>gas</i>, cái máy nướng bánh mì, nhưng cái vòi nước, cái bồn rửa chén bát, cái cửa sổ bếp được tấn công trước. Hai cô kia tấn công hai cái nhà tắm, một cái được dùng vài ba lần mỗi ngày, một cái thỉnh thoảng khách ghé qua nên không cần bao nhiêu công sức. Mấy cái cửa kính chủ nhà không thể lau cho sạch vì để nguyên như vậy cũng chẳng sao mà lại khỏi phải vươn vai lên đau lưng gần chết. Mấy cái bàn, mấy cái ghế trong phòng khách, cái phòng ngủ ngổn ngang quần áo được thu cho gọn lại, máy hút bụi chạy ầm ầm trong khoảng nửa tiếng thì căn nhà trông đã khác trước rất nhiều. Không còn trở lại mái nhà xưa nữa mà là trở lại căn nhà sạch thơm phức.</p><p align="LEFT" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; font-family: "Times New Roman"; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;">Ba cô Mễ gọi chủ nhà hỏi còn cái vườn thì tính sao? Trận gió Santa Ana rụng<span> </span><i>lá hồng hàng xóm bay sang, năm hồ hết, hờ hững ai xui thiếp phụ chàng, vàng bay mấy lá thơ thẩn kìa ai vẫn đứng trông</i>. Thế lại ra hiệu giúp làm sạch cái cảnh của ông Tàn Ðà. Ba cô quét lá, ngắt mấy cái hoa quỳnh nở rồi héo quắt cho sạch. Cứ<span> </span><i>sớm ra đi sớm hoa không biết / đêm trở về khuya không ai hay</i><span> </span>hệt như ông Mai Thảo.</p><p align="LEFT" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; font-family: "Times New Roman"; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;">Khoảng 15 phút là xong hết, lại còn cuộn giúp cái vòi nước bao giờ cũng quăng cho nằm ngoằn ngoèo như một con rắn bất trị.</p><p align="LEFT" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; font-family: "Times New Roman"; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;">Tất cả có sáu chục bạc. Cả ba nàng đều vui vẻ, cám ơn<span> </span><i>gracias mucho mucho</i><span> </span>rồi ra về. Chủ nhà tiếp tục lười biếng và ở dơ nhờ có ba cô bạn gái người Mễ.</p><p align="LEFT" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; font-family: "Times New Roman"; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;"><i>Không cần biết em là ai</i>, như một ca khúc của Diệu Hương. Cũng không cần biết em có... giấy tờ không. Nhưng cứ lại mỗi tháng một lần cho căn nhà sạch là được. Em là ai, từ đâu đến thì cũng có sao đâu.</p><p align="LEFT"><b></b><b></b><i></i></p><p align="LEFT">Mấy cái việc nhờ mấy em làm thì không một con ma nào ở Santa Ana chịu làm. Nhất là Halloween đã qua, mà vẫn chẳng có ma nào chịu làm giúp cả.</p><p align="center"><span style="font-family: Times New Roman;">12-10-2007</span></p><hr /><p align="center" class="MsoNormal" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; font-family: "Times New Roman"; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;"><span style="font-family: "Times New Roman";"><i><b>NHẠC ÐÁM CƯỚI</b></i><o:p></o:p></span></p><p class="MsoNormal" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; font-family: "Times New Roman"; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-align: start; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;"><span style="font-family: "Times New Roman";">Cổ tích Việt Nam<span><span> </span></span>có một<span><span> </span></span>câu chuyện về một anh chàng ngốc tuy ngốc nhưng lại hết lòng<span><span> </span></span>thương vợ. Vợ ốm nghén, anh hỏi vợ muốn ăn gì. Hỏi mãi vợ chán quá, nói<span><span> </span></span>đại ăn cái con tù lì. Anh mang tiền đi mua tù lì cho vợ ăn. Anh tìm không ra con tù lì, toàn gặp những chuyện xui xẻo. Anh đi qua đám<span><span> </span></span>rước dâu thì nghe vợ dặn hễ có đám tang thì phải đến chia buồn, kêu mấy tiếng ô hô, anh nhớ lời vợ kêu lên ô hô, ô hô, ô hô ba tiếng. Anh bị đám rước dâu đánh cho một trận<span> <span> </span></span>đáng đời. Kể lại cho vợ nghe, vợ dặn<span><span> </span></span>thấy đám<span><span> </span></span>cưới thì phải tìm<span> <span> </span></span>trầu cau mang đến mừng, và nói mừng anh chị tốt đôi chứ đừng kêu ô hô. Chẳng ngờ hôm sau đi mua tù lì, anh thấy một đám cháy, anh vội đi kiếm cơi trầu mang đến rồi<span><span> </span></span>hét lớn “mừng anh chị tốt đôi.”</span></p><p class="MsoNormal" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; font-family: "Times New Roman"; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-align: start; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;"><span style="font-family: "Times New Roman";">Những người lo chữa cháy nghe anh nói<span> </span><i>tốt đôi,</i><span> </span>lại tưởng anh nói là<span> </span><i>tôi đốt,</i><span> </span>liền xúm nhau lại đánh cho một trận<span><span> </span></span>gần chết.</span></p><p class="MsoNormal" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; font-family: "Times New Roman"; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-align: start; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;"><span style="font-family: "Times New Roman";">Anh chàng ngốc này<span><span> </span></span>chỉ biết nghe vợ, chẳng biết phân biệt đám tang với đám cưới, đám cháy với đám<span><span> </span></span>rước dâu nên cứ thế mà ăn đòn.</span></p><p class="MsoNormal" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; font-family: "Times New Roman"; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-align: start; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;"><span style="font-family: "Times New Roman";">Tưởng anh ngốc này<span><span> </span></span>đã biến mất từ đời tám hoánh nào ai ngờ<span><span> </span></span>người như anh vẫn còn thỉnh thoảng gặp ở đây.</span></p><p class="MsoNormal" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; font-family: "Times New Roman"; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-align: start; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;"><span style="font-family: "Times New Roman";">Có điều<span><span> </span></span>ngày nay ngu dốt như thế thì không bị đánh vỡ đầu mà còn được trả tiền là khác.</span></p><p class="MsoNormal" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; font-family: "Times New Roman"; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-align: start; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;"><span style="font-family: "Times New Roman";">Tôi vừa đi dự một dám cưới của gia đình<span><span> </span></span>cô em họ. Ðám cưới diễn ra tốt đẹp mặc dù gia đình nhà gái cẩn thận xin lỗi trước về những sơ xuất không thể tránh được. Xin nói ngay, mọi chuyện không có điều gì cô phải xin lỗi. Tốt đẹp từ đầu đến cuối.</span></p><p class="MsoNormal" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; font-family: "Times New Roman"; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-align: start; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;"><span style="font-family: "Times New Roman";">Nhưng<span><span> </span></span>trong tiệc cưới thì lại xuất hiện<span><span> </span></span>nhân vật cổ tích như vừa bước ra khỏi câu chuyện<span><span> </span></span>cụ Nguyễn Văn Ngọc kể trong cuốn Truyện Cổ Nước Nam.</span></p><p class="MsoNormal" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; font-family: "Times New Roman"; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-align: start; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;"><span style="font-family: "Times New Roman";">Ban nhạc giúp vui giới thiệu một ca sĩ của ban nhạc<span><span> </span></span>lên hát<span> <span> </span></span>mừng cặp tân hôn.</span></p><p class="MsoNormal" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; font-family: "Times New Roman"; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-align: start; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;"><span style="font-family: "Times New Roman";">Bài thứ nhất mà anh ta hát đã làm<span><span> </span></span>ngạc nhiên quan khách không ít. Tuy thế,<span> </span><span> </span>không ai nói gì. Tiệc đang vui. Khách đang<span><span> </span></span>ăn. Cô dâu chú rể đi thăm các bàn, nói chuyện với khách. Nhưng<span><span> </span></span>bài hát để mừng cặp tân hôn thì<span><span> </span></span>là một bài hát hết sức nhảm nhí. Nếu nó được hát ở một chỗ khác thì cũng có thể tạm tha được. Nhưng tại một dám cưới thì không nên chút nào. Không được chút nào.</span></p><p class="MsoNormal" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; font-family: "Times New Roman"; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-align: start; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;"><span style="font-family: "Times New Roman";">Bài hát có những câu như làm sao tay anh lạnh, làm sao anh run, làm sao thế này thế<span><span> </span></span>kia…</span></p><p class="MsoNormal" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; font-family: "Times New Roman"; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-align: start; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;"><span style="font-family: "Times New Roman";">Xong bài hát đầu tiên, tưởng anh ta cho nghe một bài hát khác hợp tình hợp cảnh hơn.</span></p><p class="MsoNormal" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; font-family: "Times New Roman"; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-align: start; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;"><span style="font-family: "Times New Roman";">Ít ra thì cũng phải<span> </span><span> </span>là<span> </span><i>Thoi Tơ</i><span> </span>của Ðức Quỳnh với<span> </span><span> </span><i>anh lo gì trời gió, em lo gì trời mưa, anh lo gì mùa hè</i>… cùng những<span> </span><span> </span>ước mơ tốt đẹp cho đời sống đôi lứa</span></p><p class="MsoNormal" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; font-family: "Times New Roman"; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-align: start; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;"><span style="font-family: "Times New Roman";">Hay<span><span> </span></span><i>Yêu và Mơ</i><span> </span>của Văn Phụng …<span> </span><i>Anh yêu lúc em đan, anh yêu nhất đôi tay mềm… yêu em tình ngất ngây …</i></span></p><p class="MsoNormal" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; font-family: "Times New Roman"; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-align: start; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;"><span style="font-family: "Times New Roman";">Nếu không thì cũng<span><span> </span></span><i>Lâu Ðài Tình Ái</i>, hơi rẻ tiền một chút nhưng cũng là<span> </span><i>anh sẽ vì em làm thơ tình ái</i>…<o:p></o:p></span></p><p class="MsoNormal" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; font-family: "Times New Roman"; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-align: start; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;"><span style="font-family: "Times New Roman";">Chứ sao lại<span> </span><i>Thu Hát Cho Người</i>, toàn những biệt ly, đứt đoạn như lời của bài hát?</span></p><p class="MsoNormal" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; font-family: "Times New Roman"; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-align: start; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;"><span style="font-family: "Times New Roman";">Anh vẫn say sưa hát trên bục. Mắt nhắm tịt lại thả hồn trong lời ca của bài hát vớ vẩn hoàn toàn không thích hợp cho một ngày vui như thế.</span></p><p class="MsoNormal" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; font-family: "Times New Roman"; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-align: start; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;"><span style="font-family: "Times New Roman";">Là người quen thân với gia đình cô dâu và rất yêu quí cô dâu, tôi không thể tiếp tục để cho anh chàng này vẽ ra những cảnh không đẹp cho<span><span> </span></span>cặp tân hôn. Tôi phải đi gặp người giới thiệu chương trình nhạc yêu cầu<span><span> </span></span>đuổi anh ta xuống, không cho hát tiếp nữa</span></p><p class="MsoNormal" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; font-family: "Times New Roman"; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-align: start; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;"><span style="font-family: "Times New Roman";">Sau hai bài hát nhảm nhí đó, anh phải rời sân khấu.</span></p><p class="MsoNormal" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; font-family: "Times New Roman"; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-align: start; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;"><span style="font-family: "Times New Roman";">Có bị cho là khó tính thì cũng chịu. Gia đình cô dâu là chỗ quen thân từ khi mẹ cô dâu còn bé. Tôi nghĩ ít nhất cũng phải … khó tính một chút như thế để chấm dứt trò ca hát nhảm nhí xui xẻo của anh ca sĩ.</span></p><p class="MsoNormal" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; font-family: "Times New Roman"; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-align: start; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;"><span style="font-family: "Times New Roman";">Anh ca sĩ có thể không là người ngốc như nhân vật trong truyện<span> </span><i>Tù Lì Tám Tiền</i>, nhưng anh ta hoàn toàn không hiểu lời ca của hai bản nhạc. Nếu hiểu ý nghĩa của những ca từ này, anh đã không dám hát hai bài nhảm nhí đó<span> </span><span> </span>tại đám cưới. Hay nghiệp cầm ca của anh chỉ có hai bài để lúc<span><span> </span></span>nào cũng lôi ra hát. Ca hát không thể như mũi<span> </span><i>plastic</i><span> </span>sửa ở Việt Nam<span> </span><i>One Size Fits All</i><span><span> </span></span>hay<span><span> </span></span>các tiệm cắt tóc<span> </span><i>unisex,</i><span> </span>đàn ông cũng tiếp, đàn bà cũng<span> </span><i>okay,</i><span> </span>hay<span><span> </span></span>tử vi nam nữ xem chung được.</span></p><p class="MsoNormal" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; font-family: "Times New Roman"; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-align: start; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;"><span style="font-family: "Times New Roman";">Phải biết bài hát nào trình bầy trong dịp nào.</span></p><p class="MsoNormal" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; font-family: "Times New Roman"; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-align: start; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;"><span style="font-family: "Times New Roman";">Nếu không hát được nhạc Việt, thì<span><span> </span></span>thiếu gì nhạc<span><span> </span></span>Mỹ, nhạc Pháp. Tại sao không là<span> </span><i>Hawaiian Wedding Song</i><span> </span>của Andy Williams? Tại sao không hân hoan như<span> </span><i>Just To Say I Love You<span> </span></i>của Stevie Wonder? Tại sao không thể là<span> </span><i>La Vie En Rose,<span> </span></i><span> </span>là<span> </span><i>Oui Devant Dieu</i>? Tại sao không là<span> </span><i>Parlez Moi D’Amour</i><span> </span>của Dalida?<o:p></o:p></span></p><p class="MsoNormal" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; font-family: "Times New Roman"; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-align: start; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;"><span style="font-family: "Times New Roman";">Tội nghiệp cô dâu và chú rể hết sức. Mong cặp tân hôn này may mắn, hạnh phúc như lời chúc<span><span> </span></span>của khách tham dự đám cưới.</span></p><p class="MsoNormal" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; font-family: "Times New Roman"; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-align: start; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;"><span style="font-family: "Times New Roman";">Một hai bài hát vớ vẩn ngu xuẩn đó không thể làm hỏng tiệc cưới của cháu được.<o:p></o:p></span></p><p align="center" class="MsoNormal" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; font-family: "Times New Roman"; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;"><b><span style="font-family: "Times New Roman";"><i>LÁ CỜ MỸ</i><o:p></o:p></span></b></p><p class="MsoNormal" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; font-family: "Times New Roman"; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-align: start; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;"><span style="font-family: "Times New Roman";">Ca khúc có thể coi là hay nhất trong những năm chiến tranh Việt Nam là<span><span> </span></span>bài hát viết về Quảng Trị sau ngày những người lính thủy quân lục chiến dựng lại lá cờ Việt Nam trên thành phố tan nát này.</span></p><p class="MsoNormal" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; font-family: "Times New Roman"; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-align: start; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;"><span style="font-family: "Times New Roman";">Bài hát ấy đến nay nghe lại vẫn còn thấy<span><span> </span></span>nghẹn ở cổ.</span></p><p class="MsoNormal" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; font-family: "Times New Roman"; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-align: start; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;"><span style="font-family: "Times New Roman";">Lá cờ xét cho cùng, chỉ là một mảnh vải. Nhưng tại sao nó lại có thể tạo ra những xúc động ghê gớm như thế.</span></p><p class="MsoNormal" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; font-family: "Times New Roman"; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-align: start; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;"><span style="font-family: "Times New Roman";">Mấy ngày sau khi Sài Gòn thất thủ,<span><span> </span></span>báo chí cho biết các chiến hạm Việt Nam khi tiến<span> </span><span> </span>vào vịnh Subic ở Philippines đã được lệnh phải hạ quốc kỳ Việt Nam Cộng Hòa theo lệnh của chính phủ Philippines. Cứ nghĩ vừa mới còn<span><span> </span></span>là bạn bè đồng minh với nhau, nay bỗng quay ra<span><span> </span></span>hạ cái lệnh ấy thì chán thật. Nhưng đó là nước chủ nhà, lại nại quốc tế công pháp ra thì đành chịu.</span></p><p class="MsoNormal" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; font-family: "Times New Roman"; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-align: start; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;"><span style="font-family: "Times New Roman";">Người Việt sống ở ngoài Việt Nam bỗng thành vô tổ quốc,<span> </span><i>apatrie,<span> </span></i><span> </span>như chữ ghi trong giấy tờ lúc mới tới các quốc gia thứ ba, khi chưa là công dân của các quê hương mới, mà cũng lại<span> </span><span> </span>không còn là<span><span> </span></span>công dân của<span><span> </span></span>Việt Nam Cộng Hòa nữa. Nhưng những lá cờ Việt Nam thì vẫn còn mãi trong lòng của người Việt<span><span> </span></span>có liêm sỉ và tự trọng.</span></p><p class="MsoNormal" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; font-family: "Times New Roman"; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-align: start; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;"><span style="font-family: "Times New Roman";">Vì thế, nhiều người không về Việt Nam<span><span> </span></span>cũng chỉ vì không muốn đi dưới một lá cờ khác. Nguyên Sa của Áo Lụa Hà Ðông một lần có nói rằng ông không muốn làm một du khách đi du lịch trên chính quê hương của ông.</span></p><p class="MsoNormal" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; font-family: "Times New Roman"; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-align: start; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;"><span style="font-family: "Times New Roman";">Tuần qua, tại Reno thuộc tiểu bang<span><span> </span></span>Nevada có xẩy ra một câu chuyện liên quan đến lá cờ, xin kể lại ở đây.<o:p></o:p></span></p><p class="MsoNormal" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; font-family: "Times New Roman"; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-align: start; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;"><span style="font-family: "Times New Roman";">Một quán rượu có một cột cờ trước cửa, trên cột cờ ấy có treo hai lá cờ, một lá quốc kỳ Mexico và một là cờ Mỹ.</span></p><p class="MsoNormal" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; font-family: "Times New Roman"; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-align: start; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;"><span style="font-family: "Times New Roman";">Lá cờ Mexico được treo ở trên cao. Lá cờ Mỹ treo ở dưới.</span></p><p class="MsoNormal" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; font-family: "Times New Roman"; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-align: start; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;"><span style="font-family: "Times New Roman";">Ở một số tiểu bang có<span> </span><span> </span>luật nói rõ cờ Mỹ phải được treo ở nơi cao nhất nếu được treo ở<span> </span><span> </span>cùng một cột cờ. Nếu hai lá cờ được treo ở hai cột khác nhau thì cả hai phải cùng một kích thước. Lá cờ của quốc gia kia không thể to hơn cờ Mỹ. Thoạt nghe thì ai mà chẳng thấy những luật lệ như thế có hơi cao ngạo, kiêu căng, phách lối, tự tôn. Nhưng nghĩ lại thì phải đồng ý.</span></p><p class="MsoNormal" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; font-family: "Times New Roman"; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-align: start; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;"><span style="font-family: "Times New Roman";">Ðến<span><span> </span></span>sống tại Hoa kỳ thì cũng phải biết ai là chủ, ai là khách.</span></p><p class="MsoNormal" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; font-family: "Times New Roman"; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-align: start; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;"><span style="font-family: "Times New Roman";">Treo hai lá cờ lên, yêu nước mình hơn nước Mỹ thì cũng được đi. Nhưng không thể công khai<span><span> </span></span>chuyện đó bằng cách treo lá cờ Mỹ ở dưới, treo lá cờ Mễ lên trên cao như người chủ tiệm rượu ở Reno đã làm.</span></p><p class="MsoNormal" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; font-family: "Times New Roman"; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-align: start; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;"><span style="font-family: "Times New Roman";">Một người Mỹ tên là Jim Broussard, một cựu quân nhân Hoa kỳ thấy vậy, ngứa mắt, đem một con dao găm, loại dao của quân đội Mỹ phát cho quân đội, trở lại<span><span> </span></span>cột cờ, kéo<span><span> </span></span>lá cờ Mexico xuống, cắt bỏ ném xuống đất và lấy lá cờ Mỹ mang đi.</span></p><p class="MsoNormal" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; font-family: "Times New Roman"; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-align: start; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;"><span style="font-family: "Times New Roman";">Chủ<span> </span><span> </span>tiệm nói rằng<span><span> </span></span>ông ta không biết<span> </span><span> </span>là phải treo lá cờ Mỹ ở vị trí cao nhất. Ông<span> </span><span> </span>treo lá cờ Mễ lên cao để vận động sự ủng hộ của cộng đồng Mexico ở Reno cho tiệm của<span> </span><span> </span>ông. Cộng đồng Mexico<span><span> </span></span>hăm dọa là sẽ tẩy<span><span> </span></span>chay các cơ sở làm ăn, các dịch vụ của người Mỹ tại Reno.</span></p><p class="MsoNormal" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; font-family: "Times New Roman"; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-align: start; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;"><span style="font-family: "Times New Roman";">Thôi mà người anh em di dân không có giấy. Năm ngoái, người anh em xuống đường biểu tình đòi quyền cho những người di dân lậu, người anh em<span><span> </span></span>lôi cờ Mexico xuống đường, thế là<span><span> </span></span>tự nhiên<span><span> </span></span>người anh em làm mất hết chính nghĩa đấu tranh mặc dù cái gọi là chính nghĩa ấy cũng không có bao nhiêu. Sau cuộc biểu tình vác cờ Mexico xuống đường đó, chắc có người khuyên bảo, nên người anh em mấy lần biểu tình sau đó chỉ còn le ngoe vài cái cờ xanh trắng của Mexico.</span></p><p class="MsoNormal" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; font-family: "Times New Roman"; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-align: start; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;"><span style="font-family: "Times New Roman";">Treo cái cờ Mexico trên cột cờ, vác cờ Mexico xuống đường, người anh em làm khó chịu rất nhiều<span> </span><span> </span>người khác.</span></p><p class="MsoNormal" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; font-family: "Times New Roman"; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-align: start; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;"><span style="font-family: "Times New Roman";">Chúng tôi<span><span> </span></span>vượt bao nhiêu khổ ải đến đây, chúng tôi chỉ muốn chào cái cờ sao sọc<span><span> </span></span>mà thôi. Các thứ cờ khác, người anh em cứ treo riêng, đừng bắt chúng tôi đi dưới những lá cờ đó. Chúng tôi không muốn phải đi dưới những lá cờ Mexico ở nước Mỹ.</span></p><p class="MsoNormal" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; font-family: "Times New Roman"; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-align: start; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;"><span style="font-family: "Times New Roman";">Thử hỏi có<span> </span><span> </span>ai được làm điều đó ở<span><span> </span></span>Mexico không? Hay ở<span><span> </span></span>Nga, hay ở bất cứ một nước nào khác.</span></p><p class="MsoNormal" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; font-family: "Times New Roman"; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-align: start; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;"><span style="font-family: "Times New Roman";">Treo cái cờ Mễ một cách sấc sược, không<span><span> </span></span>lý gì tới chủ nhà,<span><span> </span></span>không tỏ ra một chút tôn trọng nào cho cái biểu tượng của quốc gia đã cưu mang người anh em rồi<span><span> </span></span>la toáng lên rằng quyền<span><span> </span></span>tự do bầy tỏ tư tưởng của người anh em bị vi phạm<span><span> </span></span>thì không được.</span></p><p class="MsoNormal" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; font-family: "Times New Roman"; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-align: start; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;"><span style="font-family: "Times New Roman";">Người anh em còn hăm là sẽ kiện<span><span> </span></span>Jim Broussard<span><span> </span></span>ra tòa về tội<span><span> </span></span>làm hư hại tài sản của người anh em.<o:p></o:p></span></p><p class="MsoNormal" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; font-family: "Times New Roman"; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-align: start; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;"><span style="font-family: "Times New Roman";">Mong người anh em thua kiện trong vụ này.</span></p><p class="MsoNormal" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; font-family: "Times New Roman"; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-align: start; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;"><span style="font-family: "Times New Roman";">Tưởng tượng chuyện<span><span> </span></span>ấy xẩy ra tại một nước khác thì không biết người anh em có còn tiệm rượu, và có còn toàn thây để mà đi kiện nữa hay không.</span></p><p align="LEFT"><b></b></p><p class="MsoNormal">Chán người anh em quá.</p><p align="center"><span style="font-family: Times New Roman;">14-12-2007</span></p><hr /><p align="center" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; font-family: "Times New Roman"; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;"><b><i>SỰ CẦN THIẾT CỦA GIÁNG SINH</i></b></p><p align="LEFT" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; font-family: "Times New Roman"; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;">Một tác giả viết sách nhi đồng, Dr Seuss, có một cuốn sách rất được các em bé ở Mỹ mê thích trong dịp Giáng Sinh. Cuốn sách nhan đề<span> </span><i>How The Grinch Stole Christmas</i><span> </span>kể chuyện một sinh vật tưởng tượng,<span> </span><i>The Grinch</i>, vì tâm địa nhỏ nhen, bực bội khi thấy mọi người cử hành Giáng Sinh vui vẻ đã tìm cách phá niềm vui ấy bằng cách lấy đi những gói đồ chơi, những vật trang hoàng cho Giáng Sinh để ngăn không cho Giáng Sinh tới với thành phố Whoville. Nhưng Giáng Sinh vẫn đến với thành phố, mọi người vẫn vui vẻ cử hành Giáng Sinh và<span> </span><i>The Grinch</i><span> </span>nhìn ra được một điều là Giáng Sinh không phải chỉ là dịp quà cáp, mà là không khí, là tâm tình, là hạnh phúc không ai có thể dập tắt hay phá tan đi được.<span> </span><i>The Grinch</i><span> </span>ân hận, mang trả lại tất cả những thứ mà nó lấy trộm và được dân thành phố mở vòng tay đón nó.</p><p align="LEFT" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; font-family: "Times New Roman"; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;">Charles Dickens, một nhà văn của văn học Anh quốc cũng có một nhân vật gần giống như<span> </span><i>The Grinch.</i><span> </span>Người đàn ông già khó tính trong truyện<span> </span><i>A Christmas Carol</i>, ông Ebenezer Scrooge là người không yêu ai, trẻ con cũng như người lớn. Ông ta còn ghét cay, ghét đắng Giáng Sinh chỉ vì Giáng Sinh đem lại niềm vui cho mọi người. Ông ta không muốn ai vui vẻ hạnh phúc. Ông tỏ ra rất khó chịu trước cảnh mọi người chung quanh cử hành Giáng Sinh bằng mấy tiếng bầy ra tất cả những hậm hực, bực bội của ông:<span> </span><i>"Bah humbug!"</i></p><p align="LEFT" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; font-family: "Times New Roman"; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;">Gần tương đương vói<span> </span><i>Bah Humbug</i><span> </span>trong tiếng Việt là Tầm bậy tầm bạ, tào lao.</p><p align="LEFT" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; font-family: "Times New Roman"; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;">Ông già Scrooge phản đối Giáng Sinh, coi những lễ lạc, quà cáp, những câu chúc mừng Giáng Sinh là những trò giả dối, không thật, toàn là lừa bịp.</p><p align="LEFT" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; font-family: "Times New Roman"; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;">Tên của ông, Scrooge, đã trở thành một tĩnh từ để chỉ cái tính khó chịu, bần tiện, keo kiệt, ích kỷ.</p><p align="LEFT" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; font-family: "Times New Roman"; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;">Tưởng những người như Ebeneze Scrooge đã biến mất trong thế giói ngày nay, và<span> </span><i>The Grinch</i><span> </span>cũng chỉ nằm trong những trang sách của Dr Seuss. Nhưng họ vẫn còn đâu đây sống chung quanh chúng ta.</p><p align="LEFT" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; font-family: "Times New Roman"; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;">Họ tìm cách lấy đi niềm vui, hạnh phúc mà Giáng Sinh mang lại trong mùa tiết lạnh buốt của cuối năm.</p><p align="LEFT" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; font-family: "Times New Roman"; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;">Năm ngoái, một ông giáo sĩ Do Thái đòi phải dẹp cây Giáng Sinh tại phi trường Seattle nếu không trưng thêm hình tượng của các tôn giáo khác. Nhà chức trách sợ bị kiện liền tháo gỡ cây Giáng Sinh xuống. Vài ngày sau, ông giáo sĩ này bị nhiều người chỉ trích nên đã yêu cầu phi trường Seattle dựng lại cây Giáng Sinh và hứa sẽ không kiện tụng gì nữa. Cuối cùng cây Giáng Sinh được bầy trở lại ở phi trường. Cũng những dịp này, chắc chắn sẽ có những tiếng nói than phiền và phản đối không cho trưng bầy cảnh hang đá tại những nơi công cộng vì như thế là cổ võ cho một tôn giáo.</p><p align="LEFT" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; font-family: "Times New Roman"; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;">Là một người không theo đạo Thiên Chúa tôi thấy những đòi hỏi, phản đối đó không khác gì việc của<span> </span><i>The Grinch</i><span> </span>và cái khó tính đáng hét của ông già Scrooge.</p><p align="LEFT" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; font-family: "Times New Roman"; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;">Trưng cảnh hang đá thì đã sao. Trời đêm tháng 12 lạnh lẽo đi ngang qua một góc phố thấy cảnh hang đá bao giờ tôi cũng thấy lòng vui và ấm lại. Tại sao phải đòi dẹp cây thông đèn đuốc sáng trưng cho góc phi trường vui lên một chút?</p><p align="LEFT" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; font-family: "Times New Roman"; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;">Tôi nhớ mấy câu đầu của một bài thơ trong tập<span> </span><i>Mấy Vần Tươi Sáng</i><span> </span>của Trần Trung Phương đọc từ năm còn rất nhỏ:</p><p align="center"><i>Ðêm qua có đức cha già<br />Trên Trời lén xuống ban quà trẻ con...</i></p><p align="LEFT" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; font-family: "Times New Roman"; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;">Câu ấy theo tôi bao nhiêu năm, cứ mỗi Giáng Sinh, quà cáp cho lũ con cháu là hai câu ấy lại trỏ về, trở về để thấy không quà cáp cho chúng thì không thể được.</p><p align="LEFT" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; font-family: "Times New Roman"; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;">Lớn lên một chút, là tấm thiệp Giáng Sinh đầu tiên nhận được, tấm thiệp vẽ chiếc xe trượt tuyết, ông thánh Nicholas, cảnh tuyết trắng, những chấm kim tuyến lấp lánh, và hàng chữ nắn nót viết với câu chúc rất ngô nghê mà đẹp tuyệt vời.</p><p align="LEFT" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; font-family: "Times New Roman"; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;">Những năm đi học xa, Giáng Sinh bao giờ cũng là nhưng kỷ niệm tuyệt đẹp.</p><p align="LEFT" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; font-family: "Times New Roman"; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;">Và một đêm tuyết lạnh ở một thành phố đông bắc Hoa kỳ, mấy câu thơ Ðinh Hùng lại trở về:</p><p align="LEFT" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; font-family: "Times New Roman"; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;"></p><p align="LEFT"><i>Khi mắt em rung bóng giáo đường<br />Mùa đông và mái tóc tha hương<br />Anh đi trong gió và anh nguyện<br />Tìm những hồn đau lạc biển sương.<br /><br />Anh đợi em về đêm Giáng Sinh<br />Nghe hồi chuông vọng thấu tâm linh<br />Mùi hương thoảng gót chân hoài niệm<br />Thương nhớ từ đâu bỗng hiện hình</i></p><p align="LEFT"></p><p align="LEFT" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; font-family: "Times New Roman"; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;"><i>Ðêm xuống mênh mang bóng giáo đường<br />Linh hồn thập tự cũng tha hương<br />Nơi đâu tuyết phủ nhòa biên giới<br />Rung động ngàn sao nhũng tiếng chuông</i>...</p><p align="LEFT" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; font-family: "Times New Roman"; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;"></p><p align="LEFT" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; font-family: "Times New Roman"; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;">Không ai có thể làm hỏng những Giáng Sinh như thế.</p><p align="LEFT" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; font-family: "Times New Roman"; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;"></p><p align="LEFT" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; font-family: "Times New Roman"; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;"></p><p align="center"><i><b>KHÔNG NẤU ĂN</b></i></p><p align="LEFT" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; font-family: "Times New Roman"; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;">Một thính giả phụ nữ, trong một bức thư gửi đến đài, đã than phiền không được đối xử đồng đều với đàn ông. Ðiều này tôi nghe đã nhiều. Có khi có lý và cũng có khi vô lý.</p><p align="LEFT" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; font-family: "Times New Roman"; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;">Nhưng lần này, tôi thấy điều than phiền ấy rất có lý.</p><p align="LEFT" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; font-family: "Times New Roman"; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;">Người nữ thính giả này nói rằng khi đi ăn ở tiệm, các phụ nữ bị nhìn bằng những con mất rất không thân thiện. Những con mắt ấy như muốn nói rằng đàn bà con gái gì mà không chịu nấu nướng, không biết nấu nướng để phải đi ăn tiệm. Hay chồng con đâu mà lại đi ăn tiệm như vậy.Thái độ không thân thiện ấy thực ra đã thấy ở trong những câu ca dao có hàng trăm năm trước:</p><p align="center"><i>...Thấy hàng chả chó lại lê chân vào<br />Chả này bà bán làm sao<br />Năm đồng một đĩa lẽ nào không mua...</i></p><p align="LEFT" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; font-family: "Times New Roman"; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;">Ăn quà đã xấu, lại ăn chả chó thì không văn học nghệ thuật chút nào. Khó khăn và nghiêm khắc là như thế.</p><p align="LEFT" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; font-family: "Times New Roman"; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;">Một ông chồng khác dễ dãi hơn với vợ:</p><p align="center"><i>... Ði chợ thì hay ăn quà<br />Chồng yêu, chồng bảo về nhà đỡ cơm...</i></p><p align="LEFT" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; font-family: "Times New Roman"; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;">Nhưng người ngoài thì không thiện cảm như thế. Cứ thấy những người phụ nữ ghé tiệm ăn, mở cái menu ra đọc, kêu một hai món là bị nhìn bằng những con mắt bất thân thiện ngay.</p><p align="LEFT" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; font-family: "Times New Roman"; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;">Trong khi những người đàn ông vào tiệm ăn thì lúc nào cũng được nhìn bằng những con mắt đầy thiện cảm và thương hại:<span> </span><i>Chao ôi, sao mà khổ thế... tại sao lại ra nông nỗi này... không có ai nấu cho ăn hay sao? Tội quá đi chứ... đã kiếm được con mụ nào nấu cho chưa?</i></p><p align="LEFT" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; font-family: "Times New Roman"; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;">Nhũng thái độ như thế đều không được. Những người đàn ông Việt Nam thuở bé thì bị mẹ làm hư:<span> </span><i>Thôi lên trên nhà đi... đàn ông đàn ang gì mà chui xuống bếp thế này... con gái nó cười cho.</i><span> </span>Lớn lên thì bị vợ làm hỏng.</p><p align="LEFT" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; font-family: "Times New Roman"; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;">Tuy thế, chuyện nấu nướng không phải bao giờ cũng làm được.</p><p align="LEFT" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; font-family: "Times New Roman"; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;">Ngay cả các bà, các cô. Và cả những người nấu giỏi, hay thích nấu cũng thế.</p><p align="LEFT" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; font-family: "Times New Roman"; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;">Mở những trang quảng cáo, rao vặt ở đây là biết ngay. Ở những địa chỉ cho thuê phòng, đọc lướt qua là thấy những trở ngại khiến cho việc nấu bếp ở nhà không phải là dễ làm.</p><p align="LEFT" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; font-family: "Times New Roman"; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;">Rất nhiều chủ nhà có một hai phòng trống muốn cho thuê nhưng lại đặt ra điều kiện là không được nấu nướng.</p><p align="LEFT" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; font-family: "Times New Roman"; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;">Chủ nhà có thể có cái lý của họ. Họ không thích những món ăn nhiều mùi được nấu trong bếp của họ. Thí dụ món mắm chưng, nồi mắm và rau, hay khúc cá kho chẳng hạn. Thế là không cho nấu.</p><p align="LEFT" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; font-family: "Times New Roman"; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;">Hay cái tủ lạnh bị chiếm mất một diện tích quí giá còn đâu chỗ để rau trái của chủ nhà? Thế là cũng không cho nấu.</p><p align="LEFT" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; font-family: "Times New Roman"; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;">Nấu thì phải có nồi niêu xoong chảo, bát đũa, xà bông rửa chén, khăn lau chén. Mệt quá. Thế là không cho nấu nướng gì hết.</p><p align="LEFT" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; font-family: "Times New Roman"; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;">Vậy thì làm sao lo cho cái dạ dầy? Thế là phải đi ăn tiệm. Ăn tiệm mấy món được quảng cáo nói là như mẹ nấu ở nhà thì có lý quá đi chứ. Thế là đi ăn tiệm. Nhưng chẳng lẽ ngày nào cũng đi ăn tiệm. Thôi thì mua mang về vậy. Nhưng mang về đâu? Mang ra xe, quay kính lên, vừa ngồi ăn vừa vặn radio nghe mục hỏi thuốc khai đủ các thứ bệnh kinh khủng cũng ngon chán.</p><p align="LEFT" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; font-family: "Times New Roman"; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;">Nếu sợ thì lại kiếm mấy cái tiệm ăn vậy.</p><p align="LEFT" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; font-family: "Times New Roman"; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;">Nhưng tưởng ghé tiệm ăn mà đã yên thân sao? Ngoài những cái nhìn xoi mói mà người nữ thính giả kể trong thư, còn có cả những câu của cô chủ tiệm như:<span> </span><i>Sao ăn nhiều đồ mỡ thế này? Ăn ít mỡ đi ông già. Hôm nay lại ăn hủ tiếu gà cá à? Sao không ăn bún suông đi... suông ngon lắm đó... Sao giờ này lại uống bia? Ðừng uống bia nữa, cà phê đen đá không đường nhá...</i></p><p align="LEFT" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; font-family: "Times New Roman"; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;">Nghe xong bằng ấy thứ mà không là bữa cơm chiều chan nước mắt hay sao?</p><p align="LEFT" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; font-family: "Times New Roman"; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;">Thế thì mì gói, mì ly vậy. Mở miếng giấy đậy cái ly mì, đổ nước vào cho ngập đến miệng, bỏ vào<span> </span><i>microwave,</i><span> </span>ba phút lấy ra, đổ xì dầu,<i><span> </span>ketchup</i>, mù tạc, nước mắm, tiêu, ớt vào, chan cho ít nước mắt, ăn cho xong bữa. Cái ly bằng<span> </span><i>plastic</i><span> </span>thì buông ngón tay ra, cho nó rơi vào giỏ rác để sáng mai mang ra cửa lén bỏ chung vào thùng rác của chủ nhà. Thế là xong nợ.</p><p align="LEFT" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; font-family: "Times New Roman"; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;">Chiều còn sớm thì ghé cái quán rượu, giả bộ làm ông Mai Thảo:</p><p align="center"><i>Ngồi tượng hình riêng một góc quầy<br />Tiếng người kia hỏi uống chi đây<br />Uống ư một ngụm chiều rơi lệ<br />Và một bình không rót rất đầy</i></p><p align="LEFT" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; font-family: "Times New Roman"; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;">Thế là lại nhớ món gà kho gừng của người bạn. Món mướp xào lòng gà, món canh sườn nấu vói rau cải, món cá trê kho củ cải, món canh bóng những ngày tết của người mẹ.</p><p class="MsoNormal"><b></b><i></i><i></i><i></i><b></b><i></i><i></i><i></i><i></i><i></i></p><p align="LEFT">Vậy thì đàn ông đi ăn tiệm có sướng hơn đàn bà chút nào đâu.</p><p align="center">16<span style="font-family: Times New Roman;">-11-2007</span></p><hr /><p align="center"><i><b>VỀ MỘT CÁI TÊN</b></i></p><p align="LEFT" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; font-family: "Times New Roman"; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;"></p><p align="LEFT" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; font-family: "Times New Roman"; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;">Những cái tên người có một điều rất lạ, đó là nó có thể làm cho người ta ghét tất cả những người mang cái tên ấy. Và nó cũng có thể làm cho người ta yêu tất cả những người mang cái tên ấy. Nó có thể là ám ảnh theo người ta đến hết một cuộc đời.</p><p align="LEFT" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; font-family: "Times New Roman"; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;">Tôi ghét những người mang cái tên X. Tôi cố gắng tìm hiểu tại sao tôi lại ghét cái tên ấy, thì mãi mới hiểu là người đầu tiên mang cái tên X. ấy là người tôi có những kinh nghiệm không đẹp lắm. Tôi gặp người có cái tên X. ấy từ khi ở tiểu học. Người bạn cùng lớp này bắt tôi phải cho xem bài làm, nếu không thì lôi tên ông bố tôi ra réo trong những giờ ra chơi. Mãi khi ông bố tôi đổi về dậy ở trường chúng tôi học, tôi trở thành giai cấp mới, giai cấp con thầy mới thoát được trò tra tấn độc ác của người bạn nhỏ mặc dù sau này, biết tên bố mình có bị réo gọi cả ngàn lần trong những giờ ra chơi ở sân trường thì cũng chẳng sao cả. Nhưng từ đó, tôi ghét mãi cái tên X. của người học sinh này. Ngay đến bây giờ, cái tên của người bạn nhỏ ở tiểu học vẫn không là cái tên tôi thích lắm.</p><p align="LEFT" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; font-family: "Times New Roman"; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;">Nhưng những cái tên khác, có người mang nó tốt, có người không, thì chuyện ưa hay không ưa cũng là chuyện thường. Có khi ưa, có khi không ưa, tùy người.</p><p align="LEFT" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; font-family: "Times New Roman"; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;">Nhưng cũng có một cái tên làm tôi ưa ngay tất cả những người mang nó. Ðó là cái tên tôi cứ tưởng là chỉ mới đây nó mới xuất hiện, như tên của những người làm nghề ca hát mà chúng ta đã nghe nhắc nhiều. Một số người cha, một số người mẹ dùng chúng để đặt cho con của họ. Nghe cái tên đọc lên là có thể đoán ra người cha và người mẹ có những sở thích âm nhạc như thế nào.</p><p align="LEFT" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; font-family: "Times New Roman"; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;">Nhưng rồi ở Sài Gòn hồi ấy, người ta đem cả những cái tên ấy để đặt cho những con ngựa đua ở trường đua Phú Thọ. Lập tức, những cái tên ấy trở thành hết đẹp đi ngay. Những cái tên như Bạch Tuyết, Thanh Thúy, Lệ Thanh... đều thấy xuất hiện trong tờ báo Tuyệt Phích viết về đua ngựa mỗi sáng thứ Bẩy mà những người bạn đem tới quán cà phê La Pagode bàn trước khi đi trường đua.</p><p align="LEFT" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; font-family: "Times New Roman"; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;">Cái tên mà tôi thích và theo tôi suốt bao nhiêu năm nay thực ra ý nghĩa của nó trong chữ Hán không có gì đẹp lắm. Nó không phải là tên hoa, tên cỏ, tên cây, tên của những giống chim đẹp.</p><p align="LEFT" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; font-family: "Times New Roman"; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;">Theo từ điển Ðào Duy Anh, nó có ba nghĩa tất cả. Một có nghĩa là một chức quan. Nghĩa thứ hai là cái hang sâu, và thứ ba là hãm giết người ta.</p><p align="LEFT" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; font-family: "Times New Roman"; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;">Tất cả đều không mang những ý nghĩa và hình ảnh đẹp như nhiều tên khác mà tôi biết.</p><p align="LEFT" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; font-family: "Times New Roman"; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;">Không là Mai, là Ngọc, là Ðào, là Khuê, là tên một vì sao, là vẻ đẹp, là Nhung, là gấm, là lụa, là một loài chim, là Loan, là Yến, là Oanh...</p><p align="LEFT" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; font-family: "Times New Roman"; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;">Nhưng tôi thích cái tên ấy từ khi nghe lần đầu.</p><p align="LEFT" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; font-family: "Times New Roman"; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;">Nó đứng một mình thì cũng thường thôi. Ðàn ông cũng được đặt cho cái tên này. Một nhân vật không tử tế gì trong truyện Kiều, về sau tên của anh chàng biến thành một tĩnh từ để chỉ những ngươi đàn ông không tốt với phụ nữ.</p><p align="LEFT" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; font-family: "Times New Roman"; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;">Nhưng cái tên ấy lại đẹp khi nó là tên phụ nữ.</p><p align="LEFT" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; font-family: "Times New Roman"; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;">Vũ Hoàng Chương gọi người mà ông yêu quí bằng cái tên ấy, như thể ông lên ngôi, và gọi người phụ nữ ông yêu quí. Trong một bài thơ của ông, người ta đọc thấy cái tên đó được dùng như một đại danh từ:</p><p align="center"><i>Sương khuya phủ kín ngọc liên thành<br />Phượng nở đêm nào cặp má khanh</i></p><p align="LEFT" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; font-family: "Times New Roman"; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;">Hai câu này bị một nhà phê bình văn học coi là không hay. Nhưng vì một sự quen biết hồi ấy, thời còn đi học ở một nơi ngoài Việt Nam, hai câu của Vũ Hoàng Chương cứ nằm mãi trong trí nhớ của tôi cho mãi đến tận hôm nay.</p><p align="LEFT" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; font-family: "Times New Roman"; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;">Cái tên ấy thực ra không tiện cho người mang nó lắm. Bạn bè ngoại quốc không đọc được, người mang cái tên ấy phải Anh hóa, phải Anglicize thành một cái tên gần gần như thế, cũng bắt đầu bằng chữ K.</p><p align="LEFT" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; font-family: "Times New Roman"; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;">Chuyện quen biết ấy không đi đến đâu, nhưng cái tên ấy được giữ lại đặt cho đứa con gái.</p><p align="LEFT" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; font-family: "Times New Roman"; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;">Từ đó, tôi thấy càng ngày càng gặp nhiều người mang cái tên ấy. Không hiểu có phải khi nghe nó, tôi nhớ ngay hay không, nhưng tính lại, tôi có thể kể ra khoảng hơn hai chục người có cái tên ấy.</p><p align="LEFT" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; font-family: "Times New Roman"; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;">Con trai quen một người, lập gia đình với một người khác. Cả ai đều mang cái tên ấy.</p><p align="LEFT" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; font-family: "Times New Roman"; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;">Cái tên ấy lại có thể ghép cho đứng chung và đi rất hợp với những Thúy, Ngọc, Mai, Bảo, Thụy, Thùy, Mỹ, Cẩm, Diễm, Kim, Loan, Vân, Phương, Tú... đến nỗi có lúc tôi có cảm tưởng đi đâu cũng gặp người mang cái tên ấy, lúc nào cũng bị bao vây bởi cái tên ấy. Tuần trước, trong có một trang báo, tin vui và in mừng đều thấy cả hai tên xuất hiện.</p><p align="LEFT" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; font-family: "Times New Roman"; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;">Bài viết này định viết từ lâu, hôm nay nhân mới có hai đứa cháu được cha mẹ chúng lấy tên của bà ngoại, của các bác, và của chính mẹ của chúng đặt cho chúng cái tên ấy nên tôi lại thêm hai lý do để viết về cái tên theo tôi đã gần nửa thế kỷ nay.</p><p align="LEFT" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; font-family: "Times New Roman"; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;">Những cái tên Việt Nam khác thì vẫn yêu, nhưng cái tên này, tôi yêu nó vì ít nhất cũng có vài ba chục lý do.</p><p align="LEFT" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; font-family: "Times New Roman"; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;">Mà đến bây giờ mới dám nói ra.</p><p align="LEFT" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; font-family: "Times New Roman"; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;"></p><p align="center"><i><b>LẠI CON SỐ 3</b></i></p><p align="LEFT" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; font-family: "Times New Roman"; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;"></p><p align="LEFT" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; font-family: "Times New Roman"; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;">Tôi không hiểu tại sao người ta lại ghét cay ghét đắng con số 3 như thế.</p><p align="LEFT" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; font-family: "Times New Roman"; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;">Mỗi lần đi dự dám cưới, và mỗi khi được yêu cầu đứng lại chụp ảnh với tân lang và tân giai nhân, là y như rằng có ngay ở đó một người đứng sẵn chỉ chờ những người đi một mình sắp được ông thợ chụp ảnh đưa lên chụp là chạy vội vào đứng chung cho thành bốn. Chụp ba người thì không tốt. Ba người sui lắm. Người ta nói như vậy từ bao nhiêu năm nay thì không ai biết rõ, nhưng chắc chắn phải là từ sau khi những cái máy ảnh được du nhập vào Việt Nam, vì người Pháp phát minh ra máy chụp ảnh, người Anh, người Mỹ và gần như tất cả các giống dân khác trên thế giới đều không kiêng cữ gì đối với con số 3 khi đứng chụp hình chung bao giờ.</p><p align="LEFT" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; font-family: "Times New Roman"; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;">Nếu nói chụp 3 người phải kiêng vì chụp ba đã có lần 3 ông bị ông Tú Xương ném cho một bài thất ngôn tứ tuyệt đầy giọng xỏ lá:</p><p align="center"><i>Cử Thăng, Huấn Mỹ, Tú Tây Hồ<br />Ba bác chung nhau một cái đồ<br />Mới biết Trời cho chung họp mặt<br />Thôi đừng chê nhỏ lại cười to</i></p><p align="LEFT" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; font-family: "Times New Roman"; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;">Ông Tú cho 3 ông chung một "cái đồ," tức là bức ảnh chụp 3 người. Xỏ xiên như thế đấy.</p><p align="LEFT" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; font-family: "Times New Roman"; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;">Hay tại như vậy mà chụp hình 3 người bị người Việt ghét, sợ là chụp xong, in ra, lại bị nói là 3 người chung nhau một cái đồ. Thế thì kiêng là phải. Và kiêng như vậy thì có lý hơn.</p><p align="LEFT" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; font-family: "Times New Roman"; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;">Nhưng ông Tú Xương thực ra là người ghét bất cứ cái gì có con số 3 chứ chẳng cứ ba người chụp chung một tấm ảnh. Kìa như 3 cái lăng nhăng chúng quấy ông Tú. Ông ghét lắm nên ông cố chừa bớt 2 cái cho bằng được để chỉ giữ lấy một cái cho nó tiếp tục quấy ông cho đỡ buồn.</p><p align="LEFT" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; font-family: "Times New Roman"; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;">Thế rồi ông ghét lây sang cả canh 3 cũng chỉ vì con số 3 đó:</p><p align="center"><i>Nằm nghe tiếng trống, trống canh ba<br />Vừa mới chiêm bao chợt tỉnh ra<br />Thiên hạ dễ thường đang ngủ cả<br />Tội gì mà thức một mình ta</i></p><p align="LEFT" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; font-family: "Times New Roman"; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;">Và rồi người đứng hạng thứ 3 cũng bị ông ghét:</p><p align="center"><i>Hai đứa tranh nhau cái thủ khoa<br />Ðứa khoe văn hoạt, đứa văn già<br />Năm nay đỗ rặt phường hay chữ<br />Kìa bác Lê Tuyên cũng thứ ba</i></p><p align="LEFT" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; font-family: "Times New Roman"; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;">Cứ 3 là ông Tú ghét. Vậy thì con số 3 bị ghét đã từ khá lâu. Nhưng tôi vẫn thấy kiêng chụp 3 người là vô lý.</p><p align="LEFT" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; font-family: "Times New Roman"; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;">Tại sao lại nghĩ chụp 3 là thế nào cũng có người chết? Làm như chụp hai người, hay bốn người, 5 hay 6, 7 người là không có ai chết.</p><p align="LEFT" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; font-family: "Times New Roman"; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;">Nếu có đúng 3 người chụp chung thế nào cũng có người chết thì thoát được lần đó nhưng cuối cùng, cả ba đều ra đi hết chứ có bao giờ kiêng là sống được mãi đâu.</p><p align="LEFT" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; font-family: "Times New Roman"; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;">Bộ muốn đi là đi cả 3 cho đồng đều khỏi người đi trước, khỏi đi sau hay sao?<br />Nhưng nếu người thứ 3 là một cụ có tuổi, rồi cũng muốn đi cùng lúc với cụ hay sao?<br />Thế nên chúng ta có lẽ chẳng nên kiêng cữ con số 3 nữa mà làm gì. Cứ chụp 3 người thoải mái.</p><p align="LEFT" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; font-family: "Times New Roman"; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;">Ðưa thêm một người vào chụp chung cho đủ bốn mà người thứ tư trông qua cũng đủ chán đời hết luôn cả một ngày thì đưa vào làm gì cho hỏng luôn bức ảnh. Thế nên mỗi lần đi đám cưới, chỉ khi nào né không được thì tôi mới chụp 4 người. Vì có phải lúc nào cũng có cô Kiều Chinh đi cùng để kéo vào làm 4 đâu.</p><p align="LEFT" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; font-family: "Times New Roman"; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;">Nhưng cũng có khi không kiêng được. Thí dụ vợ chồng có một đứa con như chính sách sinh đẻ ở Hoa lục rồi cứ kiêng chụp hình ba người thì gia đình không có cái ảnh nào để lưu truyền cho hậu thế xem chung hay sao? Kiêng cữ như thế mà muốn có hình chung gia đình thì phải đẻ thêm đứa nữa cho thành 4 để nhà nước phạt hay đưa thêm một ông hay một bà nữa về cho đủ 4?</p><p align="LEFT" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; font-family: "Times New Roman"; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;">Và như vậy cũng tội nghiệp cho gia đình coi sóc cho cái bếp của chúng ta. Kiêng 3 người thì phải cho một ông Táo ra đi hay đưa thêm một bà nữa hay một ông nữa vào cho thành bốn chăng?</p><p align="LEFT" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; font-family: "Times New Roman"; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;">Thế nên có lẽ chúng ta không nên kiêng cữ làm gì cho đời sống vô lý.</p><p align="LEFT" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; font-family: "Times New Roman"; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;">Cứ 3 cũng chẳng sao.</p><p align="LEFT" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; font-family: "Times New Roman"; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;">Miễn là đừng có cái con số ba từ hơn một tuần nay là được. Ba đô la mấy chục xu một ga lông thì đáng ghét vô cùng. Tại sao không xuống trở lại con số hai dễ thương có được không.</p><p align="LEFT" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; font-family: "Times New Roman"; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;">Nếu phải lên, không lên không được vì không lên thì các ông Ả Rập phải ra sa mạc căng lều da dê sống, không còn tiền mua Rolls Royce mạ vàng hay mua cái A-380 bốn máy của Airbus vừa đem bán chở được hơn 500 hành khách về đậu chơi mà phải lên thì cứ lên con số 3 là được rồi.</p><p align="LEFT" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; font-family: "Times New Roman"; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;">Lên con số 4 hay số 5 thì coi sao tiện.</p><p align="LEFT"><b></b><i></i><b></b><i></i><i></i><i></i></p><p align="LEFT">Nếu cứ ở số 3 thì từ nay chúng tôi không kiêng con số 3 nữa. Chúng tôi sẽ chụp 3 người thoải mái, cũng như xăng 3 đô la 1 ga lông là được rồi. Khỏi kiếm thêm một người thành bốn, khỏi tăng thêm thành 4 đô la 1 ga lông là được rồi.</p><p align="center"><span style="font-family: Times New Roman;">19-10-2007</span></p><hr /><p align="center"><i><b>QUYỀN RIÊNG TƯ</b></i></p><p align="LEFT" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; font-family: "Times New Roman"; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;">Quyền riêng tư là quyền được bảo vệ rất kỹ ở Hoa kỳ. Không ai được quyền hỏi số an sinh xã hội của chúng ta mà không có lý do. Và chúng ta cũng không phải cho bất cứ ai biết số an sinh xã hội của chúng ta nếu chúng ta không muốn. Mà đó chỉ mới là số an sinh xã hội. Những chi tiết khác của chúng ta mà chúng ta muốn bảo vệ thì chính phủ, nếu muốn biết, cũng phải có phép của tòa.</p><p align="LEFT" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; font-family: "Times New Roman"; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;">Nhưng quyền riêng tư không phải lúc nào cũng được tôn trọng. Và cũng không phải cái gì cũng cần phải được bảo vệ, để nại quyền riêng tư ra để từ chối không chịu tiết lộ.</p><p align="LEFT" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; font-family: "Times New Roman"; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;">Nhất là trong thời chiến như bây giờ. Chính phủ nghe lén điện thoại của một số người, đọc thư của những người này, xem thư điện tử trong máy điện toán của một số người khác.</p><p align="LEFT" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; font-family: "Times New Roman"; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;">Chúng ta không dính líu gì tới khủng bố thì xin mời chính phủ nghe lén, đọc lén điện thoại, thư từ nếu đó là chuyện cần để tránh cho nước Mỹ một thảm họa khác như vụ 911.</p><p align="LEFT" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; font-family: "Times New Roman"; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;">Những người bình thường thì những cú điện thoại thăm hỏi nhau trong nhà, hay bạn bè, rủ nhau đi ăn đi uống, trao đổi tin tức về người này hay người kia thì nếu cần, chính phủ cứ việc nghe lén, đọc lén. Không có gì cần giấu thì lo sợ gì mà không để cho chính phủ giải trí một chút.</p><p align="LEFT" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; font-family: "Times New Roman"; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;">Vài ba câu chuyện tầm phào, ngồi lê đôi mách thì làm lợi gì được cho Al Qaeda hay Taliban, hay một tổ chức khủng bố nào. Có đặt máy thu hình ở các bãi đậu xe, thương xá thì nhiều lắm cũng sẽ chỉ thấy một người đàn ông vừa già vừa xấu trai lễ mễ bưng các thứ mua được ra xe chứ có gì hấp dẫn để mà thu hình. Giấy đòi tiền điện thoại thì ghi mấy cú điện thoại viễn liên gọi cho vài ba người bạn, mấy người em ở xa vì cái tính xấu chỉ thích nhận thư mà không thích viết thư, vậy thì theo dõi làm gì cho mệt xác, lại tốn tiền thuế liên bang.</p><p align="LEFT" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; font-family: "Times New Roman"; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;">Chính phủ cứ làm việc chính phủ. Chán thì thôi, đừng gửi giấy phạt vì tội ăn nói vô duyên và không chịu nói chuyện khủng bố là được.</p><p align="LEFT" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; font-family: "Times New Roman"; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;">Thế nên tôi không phản đối việc chính phủ nghe lén chút nào. Xin cứ việc, xin cứ tự nhiên.</p><p align="LEFT" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; font-family: "Times New Roman"; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;">Tuy thế, tôi rất đồng ý với việc bảo vệ quyền riêng tư. Nhưng nhiều người Mỹ cũng đi quá trớn về chuyện bảo vệ quyền riêng tư. Cha mẹ cũng phải tôn trọng quyền riêng tư của con cái. Và đôi khi, chuyện tôn trọng quyền riêng tư quá đáng ấy cũng có thể gây ra phiền nhiễu.</p><p align="LEFT" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; font-family: "Times New Roman"; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;">Nhiều gia đình, con cái nhỏ, còn ở chung với cha mẹ, cha mẹ cũng không tự tiện mở cửa vào phòng của con. Mà đó là những đứa con mười một, mười hai tuổi. Con cái vào phòng, đóng cửa lại, cha mẹ phải gõ cửa nếu cần gặp con. Mấy lần trên báo trong mục tâm tình với độc giả, đã có những bức thư của một hai người cha hay người mẹ đọc nhật ký của con, kháïm phá ra vài ba chuyện động trời mà cũng không dám nói với con vì sợ bị con biết là đã đọc lén nhật ký.</p><p align="LEFT" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; font-family: "Times New Roman"; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;">Như vậy là quá đáng. Mặc dầu đó cũng là một thái độ cần thiết, tôn trọng quyền riêng tư của con.</p><p align="LEFT" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; font-family: "Times New Roman"; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;">Những sự quá đà đó có khi đem tới thảm họa cho con cái và cho cả chính mình.</p><p align="LEFT" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; font-family: "Times New Roman"; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;">Vụ hai học sinh đem súng vào trường trung học Colombine ở Colorado là một thí dụ. Mãi sau khi xẩy ra vụ thảm sát, hai hung thủ tự kết liễu đời mình, cha mẹ của hai hung thủ mới biết con trai mình đã chứa trong nhà bao nhiêu là súng đạn, chất nổ, viết bao nhiêu trang<span> </span><i>e-mail</i><span> </span>trong<span> </span><i>computer</i><span> </span>kể rõ những âm mưu giết người. Nếu cha mẹ để mắt một chút tới con cái, không quá tôn trọng tự do và quyền riêng tư của chúng, thì vụ Colombine chưa chắc đã xẩy ra.</p><p align="LEFT" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; font-family: "Times New Roman"; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;">Tuần này, một học sinh 14 tuổi đã bắt tại Pennsylvania về tội âm mưu thực hiện một vụ nổ súng tại trường như vụ ở Colombine. Cảnh sát tịch thu tại nhà học sinh này hơn ba chục khẩu súng hơi, dao kiếm, lựu đạn, một khẩu tiểu liên và một súng tay nòng 9 ly.</p><p align="LEFT" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; font-family: "Times New Roman"; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;">Người mẹ cũng lại nói với cảnh sát rằng bà không biết gì về những thứ súng đạn ấy ở trong nhà. Bà cũng không hề biết con mình âm mưu rủ thêm bạn để đem súng đến trường bắn loạn như ở Colorado.</p><p align="LEFT" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; font-family: "Times New Roman"; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;">Tại sao lại không biết trong phòng của đứa con chứa bằng ấy thứ võ khí. Số súng, hơn ba chục khẩu được tìm thấy ở trong phòng mà mẹ không biết là chuyện khó có thể tin nổi.</p><p align="LEFT" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; font-family: "Times New Roman"; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;">Thì cũng phải có lúc vào phòng con dọn dẹp, lấy cái quần, cái áo cả con đi giặt, làm sao mẹ không thấy ba chục khẩu súng? Tại sao không thấy dao, kiếm, lựu đạn của con để trong phòng.</p><p align="LEFT" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; font-family: "Times New Roman"; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;">Nếu thực tình người mẹ này không biết thì bà không thể là một người mẹ tốt. Người mẹ tốt thì không thể không nhìn thấy những thứ ấy. Chỉ khi bỏ bê con cái mới có thể xẩy ra chuyện như thế.</p><p align="LEFT" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; font-family: "Times New Roman"; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;">Nếu nói rằng tôn trọng quyền riêng tư của con thì cũng không được. Mang bằng ấy thứ súng về nhà mà mẹ không hỏi lấy một câu, không thắc mắc tại sao con mình lại quá mê súng, lựu đạn, dao kiếm như thế. Phải là một thiếu niên bất bình thường thì mới mê võ khí một cách quá đáng như vậy. Tại sao không thấy được nét bất bình thường đó? Rồi lại còn mua cho con một khẩu tiểu liên cách đây không lâu nữa.</p><p align="LEFT" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; font-family: "Times New Roman"; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;">Sự tôn trọng quyền riêng tư như thế là một việc làm rất đáng sợ.</p><p align="LEFT" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; font-family: "Times New Roman"; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;"></p><p align="center"><i><b>VICENTE FOX</b></i></p><p align="LEFT" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; font-family: "Times New Roman"; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;"></p><p align="LEFT" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; font-family: "Times New Roman"; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;"><i>Mexico<span> </span></i>là một ca khúc của Francis Lopez viết năm 1951 để ngợi ca quốc gia ở phía nam biên giới Hoa kỳ. Lời Pháp của bản nhạc do Raymond Vincy viết và Luis Mariano đã trình bầy rất thành công ca khúc này. Một thời người ta cũng nghe bài<span> </span><i>Mexico</i><span> </span>này được hát lên tại Việt Nam.</p><p align="LEFT" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; font-family: "Times New Roman"; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;">Bài hát mở đầu đại khái là thế giới đã hết lời ca ngợi cái mũi đẹp của cô đầm Paris, ca ngợi những cô đầm Madrid Tây Ban Nha đi xem đấu bò, những phụ nữ Bắc Âu với bầu máu nóng, nhưng dưới ánh mặt trời của Mexico, ai cũng phát điên lên trong tiếng nhạc nhiệt đới vân vân.</p><p align="LEFT" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; font-family: "Times New Roman"; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;">Có lẽ điên thật.</p><p align="LEFT" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; font-family: "Times New Roman"; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;">Nghe cựu tổng thống Mexico, ông Vicente Fox trả lời báo chí Mỹ khi ông đi Mỹ rao bán cuốn sách ông mới viết, cuốn<span> </span><i>Resolution of Hope</i><span> </span>giá 25 đô la thì ai cũng phải thấy thấy là ở Mexico người ta thực sự đã hóa dại.</p><p align="LEFT" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; font-family: "Times New Roman"; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;">Ông Vicente Fox mà còn như thế thì còn ai tỉnh táo ở cái xứ Mexico này nữa.</p><p align="LEFT" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; font-family: "Times New Roman"; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;">Trong khi trả lời cuộc phỏng vấn của Bill O’Reilly, cựu tổng thống Fox của Mexico đã tỏ ra là một người nếu không biết đối thoại thì cũng là một người điên.</p><p align="LEFT" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; font-family: "Times New Roman"; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;">Ông ta không trả lời bất cứ một câu hỏi nào của Bill O’Reilly mà chỉ hết đỡ, đến gạt, rồi phủ nhận, và bác bỏ những điều rõ ràng được chống đỡ bằng những con số, những dữ kiện không chỉ của chính phủ Mỹ mà còn của các tổ chức quốc tế khác về Mexico, và những vấn đề mà Mexico đang tạo ra cho nước Mỹ.</p><p align="LEFT" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; font-family: "Times New Roman"; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;">Ông Fox đổ hết lỗi sang cho Mỹ, từ vấn đề di dân bất hợp pháp cho đến vấn đề buôn lậu chuyển ma túy vào nước Mỹ. Ông gọi việc Hoa kỳ muốn dựng một bức tường dọc theo biên giới Hoa kỳ và Mexico là một việc làm kỳ thị chủng tộc.</p><p align="LEFT" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; font-family: "Times New Roman"; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;">Hỏi ông Fox về số học sinh Mexico bỏ không học hết trung học thì ông nói rằng 94% học sinh Mexico tốt nghiệp trung học trong khi con số của Unesco là 60% học sinh ở Mexico bỏ học. Ông cũng bác bỏ con số Hoa kỳ đưa ra là hơn 20 triệu người di dân lậu đang sống ở Hoa kỳ, chỉ nhận là vài triệu. Ông không trả lời những câu hỏi về việc làm bất hợp pháp của những người này, chỉ nói rằng họ được thuê làm việc ở Mỹ. Ông đổ cho các doanh nhân Mỹ thuê mướn những người này khi bị hỏi là tại sao không tìm cách ngăn chặn người dân Mexico bỏ trốn, vượt biên giới nhập cảnh bất hợp pháp vào nước Mỹ. Ông cũng không trả lời câu hỏi về việc chính phủ Mexico, khi ông còn ngồi ở chức vụ tổng thống, đã in các tài liệu chỉ dẫn cho những người muốn trốn sang Mỹ, đi đâu để khỏi bị bắt, đến đâu thì dễ tìm việc. Ông chỉ nhắc đi nhắc lại mấy lần câu vì nền kinh tế Hoa kỳ cần họ nên những người Mexico này sang Hoa kỳ. Ông cố tình bỏ đi chi tiết là họ nhập cảnh bất hợp háp. Khi Bill O’Reilly nhắc cho ông rằng những người này vi phạm luật pháp Hoa kỳ, thì ông đáp gọn "<i>They work here"</i>. Họ làm việc ở Mỹ. Ðây mà là câu trả lời của một người tỉnh táo, không điên rồ ư?</p><p align="LEFT" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; font-family: "Times New Roman"; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;">Khi hỏi tại sao ông khi còn làm tổng thống không tìm cách ngăn chặn những người này, ông nói là ông có làm.</p><p align="LEFT" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; font-family: "Times New Roman"; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;">Vậy thì ông Fox phải là một ông tổng thống bất lực nhất thế giới. Ông giữ chức tổng thống 6 năm. Ông hứa cải thiện đời sống cho người dân Mexico khi mới lên cầm quyền. Nhưng người dân Mexico vẫn tiếp tục bỏ xứ ra đi vì 18% dân Mexico mỗi ngày chỉ có chưa đầy 2 đô la để sống như chính ông cũng nhìn nhận với Bill O’Reilly. Ông chỉ nhìn nhận có 300 ngàn người dân xứ ông mỗi năm nhập cảnh lậu vào nước Mỹ. Nhưng rồi ông lại bào chữa ngay cho việc đó: vì nước Mỹ cần họ.</p><p align="LEFT" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; font-family: "Times New Roman"; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;">Lập luận như thế thì có khác gì nói rằng tên trộm xe lấy được cái xe vì chủ xe không khóa của, vì chủ xe để xe ngoài cửa không đậu vào garage?</p><p align="LEFT" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; font-family: "Times New Roman"; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;">Ông phải biết là cái xe có đậu ở đâu, có để sẵn chìa khóa trong xe, máy có đang chạy sẵn mà người khác không phải là chủ xe nhẩy vào lái đi thì cũng vẫn là ăn trộm xe.</p><p align="LEFT" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; font-family: "Times New Roman"; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;">Nhà cầm quyền Mexico trong khi đòi Hoa kỳ phải mở cửa biên giới cho người dân Mexico tự do sang Mỹ sinh sống và làm việc thì quân đội Mexico được đưa tới biên giới phía nam giáp ranh với Guatemala để chặn không cho người nước ngoài tiến vào Mexico. Ông phủ nhận chi tiết này thẳng tay trong khi đó là báo cáo của tổ chức Human Rights Watch.</p><p align="LEFT" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; font-family: "Times New Roman"; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;">Ông gọi việc Hoa kỳ xây bức tường dọc biên giới là việc tự cô lập, và kỳ thị.</p><p align="LEFT" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; font-family: "Times New Roman"; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;">Trong khi theo ông, người Mexico sang Hoa kỳ làm việc là vì các công ty Hoa kỳ mướn họ. Thế thôi. Ông hỏi ngược lại tại sao Hoa kỳ để cho những người Á châu vào Mỹ. Ông lờ chuyện những người Á châu này, trong đó có cả người Việt đều phải có giấy tờ cư trú hợp lệ mới được vào Mỹ.</p><p align="LEFT" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; font-family: "Times New Roman"; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;">Ông Vicente Fox, ông còn thua cái đầu gối. Cái đầu gối nó không biết nói láo. Ông tệ hơn cả cái chầy và cái cối. Ông cãi láo còn hơn hai thứ này nhiều. Ông làm sai nghĩa của một thành ngữ tiếng Anh<span> </span><i>Sly as a fox</i>, quỉ quyệt như một con chồn.</p><p align="LEFT"><b></b><b></b><i></i></p><p align="LEFT">Ông tên là Fox, nhưng chỉ là một anh hóa dại.</p><p align="center">21<span style="font-family: Times New Roman;">-12-2007</span></p><hr /><p align="center"><i><b>IM LẶNG</b></i></p><p align="LEFT" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; font-family: "Times New Roman"; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;">Im lặng là không có âm thanh, không có tiếng động. Hoàn toàn im ắng. Không một lời nói, không một câu, một tiếng nói nào. Nhưng những âm thanh của im lặng nhiều khi nghe lại rất chát chúa. Chát chúa và ồn ào, ầm ỹ.</p><p align="LEFT" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; font-family: "Times New Roman"; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;">Người ta nghe được những âm thanh ầm ỹ này trong những lúc im lặng như thế đã nhiều lần.</p><p align="LEFT" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; font-family: "Times New Roman"; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;">Tháng 1 năm 1974, người ta đã nghe thấy những âm thanh im lặng khó hiểu ấy là một.</p><p align="LEFT" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; font-family: "Times New Roman"; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;">Và mới đây, lại một thứ im lặng chát chúa ấy đã nghe được ở Hà Nội.</p><p align="LEFT" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; font-family: "Times New Roman"; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;">Tháng 1 năm 1974 là thời điểm diễn ra trận hải chiến giữa hải quân Việt Nam Cộng Hòa và hải quân Trung quốc.</p><p align="LEFT" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; font-family: "Times New Roman"; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;">Phía hải quân Việt Nam Cộng Hòa có 4 chiến hạm Trần Bình Trọng, Lý Thường Kiệt, Trần Khánh Dư và Nhật Tảo.</p><p align="LEFT" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; font-family: "Times New Roman"; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;">Phiá Trung quốc có 4 chiến hạm, hai chiếc là trục lôi hạm và 2 tầu săn tiềm thủy đĩnh trang bị phi đạn địa địa, lại còn được tăng cường thêm 2 tầu diệt tiềm thủy đĩnh khác và hai tầu lưới ở đảo Hải Nam. Một số Mig-19 và MiG-21 cũng được lệnh ứng chiến. Trận đánh kéo dài không bao lâu thì hải lực Việt Nam Cộng Hòa bị Trung quốc khống chế đánh đắm một chiến hạm và làm hư hại ba chiếc còn lại.</p><p align="LEFT" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; font-family: "Times New Roman"; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;">Hoàng Sa bị Trung quốc chiếm từ đó.</p><p align="LEFT" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; font-family: "Times New Roman"; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;">Vụ đánh chiếm Hoàng Sa đã tạo một sự im lặng chát chúa ở Hà Nội. Nhà cầm quyền Hà Nội đã câm miệng, không nói một tiếng nào. Cũng không hề đưa ra một lời phản đối nào, dẫu cho là yếu ớt.</p><p align="LEFT" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; font-family: "Times New Roman"; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;">Hà Nội không thể nói được gì vì bức công hàm của Phạm Văn Ðồng gủi Bắc kinh đăng trên báo Nhân Dân ngày 22 tháng 9 năm 1958 công nhận những quần đảo ở biển Ðông là của Trung quốc trái hẳn với lập trường của Việt Nam dưới hai thời đệ nhất và đệ nhị cộng hòa.</p><p align="LEFT" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; font-family: "Times New Roman"; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;">Hà Nội hoàn toàn im lặng về trận đánh cướp đất đai ở Hoàng Sa chỉ vì Trung quốc lúc ấy còn là<span> </span><i>thần sỉ chi bang<span> </span></i>với Bắc Việt. Và vì phe đánh lại Trung quốc lại là Việt Nam Cộng Hòa. Cho đến nay, mỗi khi nói về trường hợp Hoàng Sa và Trường Sa, nhà cầm quyền Hà Nội cũng không bao giờ nhắc đến những hy sinh dũng cảm của các chiến sĩ hải quân Việt Nam Cộng Hòa. Sự im lặng ấy hệt như những húy kỵ Hà Nội phải tránh như trong những cuộc thi cử thời vua chúa trước đây các sĩ tử phải tránh phạm húy đụng tới tên vua và hoàng tộc.</p><p align="LEFT" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; font-family: "Times New Roman"; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;">Oái oăm là khu trục hạm Nhật Tảo HQ-10, chiếc tầu mang tên trận đánh của Nguyễn Trung Trực đốt tầu Espoerance của hải quân Pháp là chiến hạm duy nhất bị đánh chìm.</p><p align="LEFT" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; font-family: "Times New Roman"; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;">Cả ba chiến hạm mang tên các danh tướng Việt Nam chống lại những cuộc xâm lăng của Trung quốc dưới các triều Lý, đời Trần thì lại thoát nạn. Phải chăng đó cũng lại là lý do khác để Hà Nội tránh nói tới trận hải chiến ở Hoàng Sa? Cả ba chiến hạm của hải quân Việt Nam Cộng Hòa đều mang những cái tên mà Trung quốc chắc chắn không ưa gì.</p><p align="LEFT" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; font-family: "Times New Roman"; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;">Hà Nội bưng bít không hề nói đến trận hải chiến Hoàng Sa, vì nói đến trận hải chiến ấy thì làm sao tiếp tục bôi bẩn Việt Nam Cộng Hòa, gọi Việt Nam Cộng Hòa là chính quyền bán nước, nô lệ ngoại bang.</p><p align="LEFT" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; font-family: "Times New Roman"; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;">Bán nước và nô lệ ngoại bang thì không bao giờ hy sinh dũng cảm để bảo vệ tổ quốc như thế.</p><p align="LEFT" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; font-family: "Times New Roman"; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;">Phải câm cái mồm như bọn Bắc Bộ phủ.</p><p align="LEFT" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; font-family: "Times New Roman"; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;">Và mới đây, thái độ của chính phủ Hà Nội lại được lập lại lần nữa. Sau khi Trung quốc tuyên bố các quần đảo thuộc Việt Nam là lãnh thổ của Trung quốc, bộ ngoại giao Hà Nội cũng né không dám nói thẳng vào việc làm lấn chiếm lãnh thổ Việt Nam. Hà Nội không dám đụng tới Trung quốc và tiếp tục né tránh, không nói gì về việc nhà cầm quyền Trung quốc tuyên bố các đảo của Việt Nam là lãnh thổ của họ. Hà Nội chỉ nói "<i>hai phía đã trao đổi ý kiến về lãnh thổ , gia tăng đàm phán nhắm giải quyết thỏa đáng trong tinh thần láng giềng hữu nghị</i>."</p><p align="LEFT" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; font-family: "Times New Roman"; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;">Trong khi đó, những lúc xẩy ra tranh chấp đất đai giữa Trung quốc và các nước khác, thì người ta luôn luôn nghe thấy tiếng nói của cả Bắc kinh lẫn Ðài Loan giống hệt nhau mặc dù hai bên ở trong thế đối nghịch của nhau. Ðiều đó cho thấy gì?</p><p align="LEFT" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; font-family: "Times New Roman"; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;">Sự lên tiếng đồng thời và đồng thanh đó cho thấy khi xẩy ra tranh chấp lãnh thổ, thì Cộng sản và Dân Quốc đều nói chung một thứ tiếng.</p><p align="LEFT" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; font-family: "Times New Roman"; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;">Không giống như những im lặng mà người ta nghe thấy hồi xẩy ra trận hải chiến Hoàng Sa, sự im lặng đồng lõa của nhà cầm quyền Hà Nội lúc ấy.</p><p align="LEFT" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; font-family: "Times New Roman"; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;">Phải đau đớn lắm dân tộc ta mới có câu tục ngữ<span> </span><i>cõng rắn cắn gà nhà.</i><span> </span>Những Trần Ích Tắc, Lê Chiêu Thống như vậy hóa ra vẫn còn chứ đâu có chết những cái chết nhục nhã như lịch sử đã ghi.</p><p align="center"><i>Khôn ngoan đá đáp người ngoài...</i></p><p align="LEFT" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; font-family: "Times New Roman"; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;">Khu trục hạm Nhật Tảo không là người ngoài bao giờ. Hạm trưởng Thiếu tá Ngụy Văn Thà người hy sinh với chiến hạm Nhật Tảo đúng là Ngụy trong những ý nghĩa tốt dẹp nhất, danh dự nhất của một người Việt Nam. Ðược làm ngụy như ông là một vinh dự.</p><p align="LEFT" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; font-family: "Times New Roman"; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;">Một ngày nào đó, người ta sẽ phải tạc tượng ông đứng nhìn ra biển Ðông. Và khi nào lấy lại được Hoàng Sa, chuỗi đảo này phải được đặt tên lại là quần đảo Ngụy Văn Thà.</p><p align="LEFT" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; font-family: "Times New Roman"; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;"></p><p align="LEFT" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; font-family: "Times New Roman"; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;"></p><p align="center"><i><b>DƯƠNG NGUYỆT ÁNH</b></i></p><p align="LEFT" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; font-family: "Times New Roman"; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;"></p><p align="LEFT" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; font-family: "Times New Roman"; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;">Tôi là người thù dai. Thù dai có cái xấu và có cái tốt. Tôi nghĩ thù dai cũng có điểm tốt. Thù dai để không quên những chuyện xấu người khác làm cho mình. Không thù dai thì làm sao Nguyễn Trãi nằm gai nếm mật suốt mười năm để trả thù nhà, để đền nợ xã tắc, giang sơn?</p><p align="LEFT" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; font-family: "Times New Roman"; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;">Thù từ năm 1975 đến nay thì có dai thật.</p><p align="LEFT" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; font-family: "Times New Roman"; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;">Năm 1975, với đợt tị nạn đầu tiên đến Mỹ, tờ Newsweek đăng một bài viết của Shana Alexander về những người Việt được đưa sang Mỹ tị nạn. Người đàn bà này lo ngại là những người Việt Nam tị nạn chưa biết sử dụng cái máy giặt, cái máy sấy, không biết Michaelangelo là ai thì làm sao sống được ở Mỹ.</p><p align="LEFT" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; font-family: "Times New Roman"; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;">Ðó là những câu nhục mạ những người Việt quá nặng.</p><p align="LEFT" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; font-family: "Times New Roman"; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;">Nhưng chuyện không biết dùng cái máy giặt thì cũng dễ hiểu. Kìa như thái tử Naruhito của hoàng gia Nhật, mãi đến khi sang học tại Merton Colege ở Oxford, ông hoàng tử này mới biết dùng cái máy giặt để khoe nhắng lên. Vậy thì dùng cái máy giặt không phải là chuyện đáng kiêu hãnh. Không biết dùng cái máy giặt thì cũng không phải là điều xấu xa gì như bài báo ngu xuẩn của Shana Alexander đã úp mở.</p><p align="LEFT" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; font-family: "Times New Roman"; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;">Từ đó, năm nào, cứ đến tháng Tư là tôi lại nhớ đến bài báo của Shana Alexander, và cứ nghĩ đến những câu nhục mạ ấy là lại run người lên vì giận.</p><p align="LEFT" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; font-family: "Times New Roman"; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;">Nhưng người Pháp vẫn nói là trả thù cũng như thức ăn nguội, ăn lạnh mới ngon. Shana Alexander nghỉ viết từ lâu, không biết đang ở đâu để rảnh rang kiếm nàng, mời nàng đi đến thăm vài ba đại học Mỹ, ghé lại Little Saigon chơi cho bõ những ngày cơ cực và để cho nàng thấy tận mắt những người nàng khinh bỉ ấy đã sống như thế nào.</p><p align="LEFT" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; font-family: "Times New Roman"; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;">Ðó là cách trả thù vậy.</p><p align="LEFT" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; font-family: "Times New Roman"; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;">Nhưng chưa bao giờ tôi thấy hả dạ được như cuối tuần qua, khi nhận được tờ Newsweek, tờ báo 32 năm trước từng đăng bài báo của Shana Alexander, tôi đọc được bài viết của George Will trong mục<span> </span><i>The Last Word<span> </span></i>ở trang 84 số báo đề ngày 17 tháng 12 năm 2007. (<a href="http://www.newsweek.com/id/74457">http://www.newsweek.com/id/74457</a>)</p><p align="LEFT" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; font-family: "Times New Roman"; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;">George Will dùng nguyên một trang để nói về đóng góp của một người Việt Nam, một phụ nữ Việt, một trong những người Việt lếch thếch kéo nhau sang Mỹ và bị Shaan Alexander đem ra nhục mạ trong bài báo.</p><p align="LEFT" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; font-family: "Times New Roman"; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;">Tôi có thể nói là chưa bao giờ tôi đọc được một bài báo viết về một người khác như George Will đã viết.</p><p align="LEFT" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; font-family: "Times New Roman"; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;">Nếu bài báo ấy do một cây bút Việt Nam viết thì người đọc cũng dễ dàng coi đó là chuyện hai con mèo khen nhau có những cái đuôi dài.</p><p align="LEFT" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; font-family: "Times New Roman"; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;">Nhưng bài viết này là của George Will một trong những cây bút bình luận chính trị bảo thủ, lỗi lạc nhất của báo chí Mỹ, thì nó là một bài báo giá trị. Mười lần Shana Alexander cũng không thể bác được điều đó.</p><p align="LEFT" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; font-family: "Times New Roman"; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;">Bài báo của George Will viết về Dương Nguyệt Ánh, mẹ đẻ ra một loại bom mói tên là<span> </span><i>Thermobaric.</i><span> </span>Chương trình nghiên cứu được hạn cho ba năm để hoàn thành, nhưng chỉ sau 67 ngày, bà Ánh đã thành công , chế ra được loại bom mới để dùng cho mặt trận Afghanistan. Loại bom mới này công hiệu hơn tất cả các loại bom khác của thế giới. Bom ném vào hang đá ở Afghanistan không công phá ngay như các loại bom cũ, mà sức nóng và sức nổ của bom ở lại lâu, tiến sâu vào các hang hốc khiến khả năng công phá và hủy diệt của bom hơn hẳn mọi loại võ khí khác.</p><p align="LEFT" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; font-family: "Times New Roman"; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;">Nước Mỹ đã phải cám ơn bà Dương Nguyệt Ánh về loại võ khi mới này. Tờ Washington Post mới đây có viết một bài khá dài về bà Anh nhân dịp bà được trao tặng một huy chương về những thành quả và đóng góp của bà cho nước Mỹ.</p><p align="LEFT" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; font-family: "Times New Roman"; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;">George Will kể lại cảnh bà tiến ra trước máy vi âm, không đọc một bài viết sẵn, mà ứng khẩu trước một cử tọa rất đông đảo<span> </span><i>smoking,</i><span> </span>nơ đen trang trọng. Bà Dương Nguyệt Ánh nói rằng 32 năm trước, bà tới nước Mỹ với tư cách một người tị nạn, hai bàn tay trắng và một túi hành trang đầy những ước mơ tan nát.</p><p align="LEFT" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; font-family: "Times New Roman"; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;">Nhưng nước Mỹ, với bà, là một thiên đàng, không phải vì vẻ đẹp và tài nguyên phong phú, mà vì người dân Mỹ vị tha, rộng lượng đã giúp gia đình của bà khi mới tới Nước Mỹ và giúp hàn gắn những thương tích trong tâm hồn, đem lại lòng tin vào con người và cảm hứng cho công việc của bà. Bà muốn tặng lại danh dự của tấm huân chương bà nhận được cho 58 ngàn người Mỹ đã tử trận tại Việt Nam và hơn 260 ngàn chiến sĩ Việt Nam Cộng Hòa đã hy sinh để cho những người như bà có được cơ hội sống trong tự do. Bà xin Thượng đế ban phúc cho những người sẵn sàng chết cho tự do, và nhất là những người sẵn sàng chết cho tự do của những người khác. Bà cám ơn nước Mỹ.</p><p align="LEFT" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; font-family: "Times New Roman"; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;">George Will kết bài viết của ông bằng mấy câu này:</p><p align="LEFT" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; font-family: "Times New Roman"; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;">Cám ơn Dương Nguyệt Ánh. Xin cô hiểu là cô đã trả món nợ mà cô nói cô nợ của nước Mỹ, cô đã hoàn trả đầy đủ, không thiếu một chút nào. Cô đã trả hết món nợ đó, và luôn cả tiền lời nữa.</p><p align="LEFT" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; font-family: "Times New Roman"; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;">Tiền lời, là đóng góp rất lớn của Dương Nguyệt Ánh cho tự do và an ninh của nước Mỹ, quốc gia đã mở cửa đón gia đình của bà.</p><p align="LEFT"><b></b><i></i><b></b></p><p align="LEFT">Shana Alexander ở đâu, có đọc bài báo này chưa?</p><p align="center"><span style="font-family: Times New Roman;">23-11-2007</span></p><hr /><p align="center"><i><b>CON GÀ TÂY</b></i></p><p align="LEFT" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; font-family: "Times New Roman"; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;">Năm nay, tôi quyết định sẽ không đụng vào, cho dù chỉ là một miếng, thịt của những con gà tây.</p><p align="LEFT" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; font-family: "Times New Roman"; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;">Không phải vì thịt của nó vô duyên, nhạt thếch, mà vì nhiều lý do khác.</p><p align="LEFT" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; font-family: "Times New Roman"; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;">Từ nay cho đến khi không còn ở trên đời sống này nữa, tôi thề là sẽ không bao giờ đụng tới nó, bằng ngón tay, bằng nĩa, bằng đũa, bằng que hay bất cứ một vật gì để đưa những miếng thịt gà tây vào miệng nữa.</p><p align="LEFT" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; font-family: "Times New Roman"; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;">Tội nghiệp những con gà tây hết sức.</p><p align="LEFT" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; font-family: "Times New Roman"; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;">Mấy trăm năm trước, không biết ma đưa lối quỉ đưa đường làm sao mà tổ tiên của chúng lại lớ ngớ đi ngang một khu thuộc đông bắc Hoa kỳ gần một làng định cư của các ông bà Thanh giáo sang Mỹ lập nghiệp đúng vào lúc các ông bà này đang đói lòng, lại được mấy người da đỏ sống trong vùng chỉ cách vác súng hỏa mai nằm phục kích bắn cho mấy chục viên. Ðàn gà tây, một số thoát được thì bay tán loạn, một số thì gục xuống để bị mang về khu định cư, nấu lên cho các ông các bà ăn với nhau cho bõ những ngày cơ cực của mùa đông năm trước.</p><p align="LEFT" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; font-family: "Times New Roman"; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;">Từ đó, con gà tây được đưa lên bàn ăn của các ông các bà, và đến nay, mấy trăm năm sau, đã trở thành món không thể thiếu trong ngày lễ Thanksgiving, ngày người dân Mỹ bầy tỏ lòng biết ơn với Thượng Ðế đã giúp họ qua được mùa đông khắc nghiệt của bắc Mỹ và vùng lên giết người da đỏ, mở mang tiến sang miền tây, xây dựng lên quốc gia Hoa kỳ hùng mạnh ngày nay.</p><p align="LEFT" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; font-family: "Times New Roman"; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;">Ðáng lý ra, nếu phải cám ơn, tạ ơn, nếu phải Thanksgiving thì ngoài Thượng Ðế, người ta phải cám ơn cả những người da đỏ và những con gà tây mới phải.</p><p align="LEFT" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; font-family: "Times New Roman"; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;">Người da đỏ thì tử tế, không hỏi giấy ở mấy ông bà di dân<span> </span><i>boat people</i>, thuyền nhân bất hợp lệ đi trên tầu Mayflower đổ bộ lên lục địa, rồi lại còn chỉ cách trồng cây, săn bắn, đánh cá kiếm ăn. Xong việc đám di dân này và hậu duệ của họ quay ra chiếm đất, giết thẳng tay những người da đỏ, rồi lại làm phim cao bồi cho John Wayne cưỡi ngựa, bắn trăm phát trăm trúng, cho da đỏ chết như rạ.</p><p align="LEFT" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; font-family: "Times New Roman"; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;">Trả lại cái ơn cứu tử là như thế đấy.</p><p align="LEFT" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; font-family: "Times New Roman"; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;">Còn những con gà tây hy sinh thân xác giúp cho các ông các bà di dân bất hợp lệ qua cơn đói lạnh thì sau đó, con cháu của chúng bị lôi lên bàn, quay, chiên, luộc mà ăn với nhau, thay vì lập đền thờ, chọn làm biểu tượng cho nước Mỹ như Benjamin Franklin đã đề nghị nhưng lại bị bác để thay thế bằng con đại bàng vừa ác vừa vô tích sự.</p><p align="LEFT" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; font-family: "Times New Roman"; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;">Bây giờ, cả nước Mỹ lo bảo vệ con đại bàng sói đầu (bald eagle) trong khi thẳng tay tàn sát những con gà tây từng làm ơn cứu tử những ông bà di dân bất hợp pháp Thanh giáo đổ bộ lên mỏm đá Plymouth đem đủ các thứ thảm họa cho bắc Mỹ dưới cái nhìn của người da đỏ Mỹ.</p><p align="LEFT" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; font-family: "Times New Roman"; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;">Con gà tây thật tội ngiệp.</p><p align="LEFT" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; font-family: "Times New Roman"; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;">Thịt nó không ngon chút nào. So với gà ta, thịt gà tây cho vào miệng thì không thể phân biệt đâu là những tờ Kleenex, đâu là thịt của nó. Nhạt thếch.</p><p align="LEFT" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; font-family: "Times New Roman"; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;">Chúng bị nuôi trong những trại gà, từ lúc trong trứng nở ra cho đến lúc hai cái chân không đỡ nổi cái xác nặng của chúng nữa thì chúng bị đem giết. Thế nên thịt thì vừa nhạt, vừa bở. Thua xa gà đi bộ.</p><p align="LEFT" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; font-family: "Times New Roman"; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;">Hai thứ ngon nhất nơi những con gà thì ở loài gà tây không ai thèm nhắc tới.</p><p align="LEFT" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; font-family: "Times New Roman"; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;">Thứ nhất phao câu, thứ nhì đầu cánh. Phao câu thì to như cái chảo, không thua gì Jennifer Lopez. Nấu phở thì chiếm hết nguyên một tô phở làm sao ăn?</p><p align="LEFT" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; font-family: "Times New Roman"; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;">Còn đầu cánh thì chao ôi là mùi hôi nách. Thế nên không ai thèm nhắc tới mấy thứ ấy.</p><p align="LEFT" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; font-family: "Times New Roman"; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;">Còn cái ức thì chúng được gọi bằng danh từ hết sức lăng mạ loài thú có cánh này: vú. Gà tây cũng có vú,<span> </span><i>turkey breasts</i><span> </span>như mối ám ảnh của người Mỹ hơn nửa thế kỷ từ ngày có tờ Playboy đến nay.</p><p align="LEFT" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; font-family: "Times New Roman"; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;">Không ăn thịt chúng, người ta không sao cả. Cứ phở gà đi bộ trứng non, không lấy lòng, đùi bỏ ra ngoài hay tái nạm gầu gân sách là xong bữa như đã từ bao nhiêu năm nay.</p><p align="LEFT" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; font-family: "Times New Roman"; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;">Nhất định phải tha những con gà tây khốn khổ này. Không tha tượng trưng như tổng thống Mỹ mỗi năm mỗi làm ở sân tòa Bạch Ốc để lên hình trên báo, trên truyền hình, không phân biệt nổi đâu là tổng thống đâu là gà tây cho dù năm nay, ông đã biến thành một con vịt què trong năm cuối của nhiệm kỳ hai như báo chí bắt đầu gọi ông từ đầu năm tới.</p><p align="LEFT" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; font-family: "Times New Roman"; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;">Cách đây hai tuần, một học khu ở Seattle đã gửi thư cho các trường nói rằng Thanksgiving là dịp đau buồn tang tóc của người da đỏ nên tạ ơn thì cứ tạ ơn nhưng cũng nên nghĩ đến nỗi buồn của ngưởi da đỏ một chút.</p><p align="LEFT" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; font-family: "Times New Roman"; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;">Gà tây thì ít học, lại nổi tiếng là ngu, từng bị đem ra ví vói ông Carter ngu ngu ngơ ngơ mấy chục năm trước nên không có chữ nghĩa mà viết thư phản đối, chữ thì xấu như gà bới nên không có con nào ký tên vào thư phản đối để được nước Mỹ nói cho vài ba câu nhân nghĩa.</p><p align="LEFT" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; font-family: "Times New Roman"; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;">Thế nên là một người di dân đến Hoa kỳ, ân sủng cũng đã có được nhận từ nước Mỹ đã có hơn ba chục năm, hôm nay, người di dân hợp pháp, già và xấu trai này long trọng tuyên bố không thù oán gì loài gà tây, không ghét bỏ gì chúng và hứa là sẽ không bao giờ đưa chúng lên bàn ăn trong những ngày cuối tháng 11 nữa. Nhất định sẽ sống chung hòa bình với loài gà tây.</p><p align="LEFT" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; font-family: "Times New Roman"; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;">Xin Thượng Ðế đoái thương và bảo vệ loài gà tây.</p><p align="LEFT" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; font-family: "Times New Roman"; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;"></p><p align="center"><i><b>THANKSGIVING 2007</b></i></p><p align="LEFT" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; font-family: "Times New Roman"; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;"></p><p align="LEFT" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; font-family: "Times New Roman"; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;">Trong khoảng một chục năm, hồi mới sang Mỹ, tôi nghĩ tôi không có lý do gì để phải cử hành Thanksgiving cũng như những lễ lạc khác của nước Mỹ. Tôi đã có Âu Cơ và Lạc Long Quân rồi, tại sao phải thêm các ông Washington, Frankin, Jefferson... lên bàn thờ làm gì cho mệt. Tôi không đến Mỹ bằng thuyền, không đổ bộ lên một mỏm đá nào ở Massachusetts, không qua một mùa đông đói lạnh sang xuân được những người da đỏ chỉ cách trồng ngô khoai, bí đỏ, săn gà tây đem về ăn thì tại sao phải khuân con gà tây về nhà để nuốt những miếng thịt nhạt thếch, bở như khoai luộc quá chín đó và ăn Thanksgiving. Do đó, trong mấy năm, tôi không có Thanksgiving gì hết. Ai muốn Thanksgiving thì cứ việc. Tôi thì không. Nhất định là không.</p><p align="LEFT" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; font-family: "Times New Roman"; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;">Nhưng nghĩ lại một chút, thì cũng có nhiều điều để phải cám ơn. Không cám ơn các ông các bà da đỏ, cũng không cám ơn chiếc tầu buồm Mayflower nhưng vẫn có nhiều điều phải cám ơn. Cám ơn những chuyện xẩy ra, cám ơn cả những chuyện không xẩy ra. Cám ơn những thứ có trong tay, và cám ơn những thứ không ở trong tay. Cám ơn hạnh phúc và cám ơn cả những bất hạnh để nhìn ra được hạnh phúc. Cám ơn những thứ không có để hiểu những thứ đã có được trong đời sống.</p><p align="LEFT" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; font-family: "Times New Roman"; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;">Mấy hôm trước, tôi nhận được bức ảnh người bạn gửi cho qua<span> </span><i>internet</i><span> </span>chụp hình một đứa bé, chắc là ở Phi châu, đang đứng dưới bụng một con lạc đà, hứng lấy nước tiểu của con lạc đà để gội đầu hay để uống tôi không rõ.</p><p align="LEFT" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; font-family: "Times New Roman"; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;">Xem bức hình xong, nhớ đến mỗi buổi sáng vào buồng tắm, vặn nước, đứng dưới cái vòi nước ấm, mùi xà bông thơm, cái khăn tắm, bộ quần áo mới. Chuyện giản dị vẫn làm như thế mỗi buổi sáng mà biết bao nhiêu người trên thế giới không làm được, như cậu bé trong bức hình.</p><p align="LEFT" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; font-family: "Times New Roman"; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;">Chỉ một chuyện nhỏ đó tôi đã thấy mình hạnh phúc biết là chừng nào.</p><p align="LEFT" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; font-family: "Times New Roman"; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;">Cứ chỉ nghĩ như thế là phải cám ơn không ra đời tại Rwanda, Angola, Sierra Leone... Cám ơn không là người dân Darfour, Somalia. Cám ơn không là những người dân Bangladesh sau trận bão. Cám ơn mấy đứa con chưa bao giờ phải đứng dưới bụng con lạc đà như cậu bé Phi châu.</p><p align="LEFT"><b></b><b></b></p><p align="LEFT">Cám ơn ly à phê buổi sáng. Cám ơn tờ báo quăng ngoài cửa. Cám ơn buổi tối không nghe tiếng đập cửa, không nghe tiếng quát tháo, không nghe tiếng súng lên đạn. Cám ơn cái trạm xăng, tuy đã hơn 3 đô la 1 ga lông nhưng vẫn còn mua được xăng. Cám ơn ly mì ăn liền. Cám ơn TV dinner, nhờ nó mà chẳng ai còn có thể dọa dẫm bắt nạt, hăm không nấu ăn cho nữa. Cám ơn cái TV. Cám ơn cái Ipod. Cám ơn những cái CD. Cám ơn Trần Tế Xương, Ðinh Hùng, Nguyên Sa, Vũ Hoàng Chương, Lý Thương Ẩn, Tản Ðà, Basho, Bùi Giáng, Tô Thùy Yên... thỉnh thoảng nhớ lại vài câu đọc cho đỡ buồn. Cám ơn mấy đứa cháu. Cám ơn cái xe cứ vặn cái chìa khóa là chạy, chẳng làm khó nhau bao giờ. Cám ơn cái điện thoại cầm tay. Cám ơn cái đàn ghi ta, dây sai, phím lạc vẫn là bạn thân. Cám ơn cái computer. Cám ơn cái modem. Cám ơn trí nhớ vẫn còn dùng được. Cám ơn cô giáo cũ. Cám ơn những ông thầy cũ. Cám ơn những người bạn. Cám ơn cái tủ sách. Cám ơn những cuốn sách bao giờ cũng như những người bạn thân thiết. Cám ơn không phải là ông Bush. Cám ơn không phải là chồng của Hillary. Cám ơn không là con gà tây. Cám ơn những người tù lương tri ở Việt Nam. Cám ơn cha Lý. Cám ơn Hòa Thượng Quảng Ðộ. Cám ơn những người biểu tình ở Dana Point đã nói thẳng cho người đàn ông lén lén chạy xe bít bùng vào khách sạn rằng không hề có những người Việt tử tế nào vui mừng ra đón nó cả. Cám ơn nước mắm. Cám ơn xì dầu. Cám ơn cuộn giấy tròn trong buồng tắm. Cám ơn vài mảnh tàn y xếp lại để dành lấy hơi của ông cụ. Cám ơn cái khăn quàng bà cụ để quên nay mới có cái khăn để mà nhớ. Cám ơn cái gương, cám ơn cái lược. Cám ơn những sợi tóc đen. Cám ơn những sợi tóc bạc. Cám ơn buổi sáng còn thức dậy được. Cám ơn sợi tóc rớt trong phòng. Cám ơn người đến thăm chiều mưa. Cám ơn tuổi thơ không thể quên được. Cám ơn mối tình đầu nay đã chết. Cám ơn mối tình cuối. Cám ơn những mối tình cũ. Cám ơn những mối tình không cũ cũng không mới. Cám ơn những mối tình ở giữa. Cám ơn những bài hát ru của người mẹ. Cám ơn chuyện tiếu lâm. Cám ơn một giọng hát. Cám ơn những năm ở Việt Nam. Cám ơn những năm ở Sài Gòn. Cám ơn Sài Gòn. Cám ơn Nam kỳ. Cám ơn Trung kỳ, cám ơn Bắc kỳ. Cám ơn tiếng sông Hồng, cám ơn tiếng sông Hương, cám ơn tiếng sông Hậu. Cám ơn cái đồng hồ. Cám ơn cặp kính. Cám ơn những năm còn đi học. Cám ơn tự điển. Cám ơn Võ Phiến. Cám ơn Doãn Quốc Sỹ. Cám ơn Anglais Vivant. Cám ơn những người em. Cám ơn đôi chân. Cám ơn quả tim đầy lỗ (?) như phó mát Thụy Sĩ. Cám ơn vọng cổ. Cám ơn hò mái đầy. Cám ơn quan họ. Cám ơn những vô lý và hữu lý của đời sống. Cám ơn Rabindranath Tagore, Jacques Prévert, Ernest Hemingway, William Faulkner, Thomas Eliot, cám ơn André Maurois. Cám ơn âm nhạc. Cám ơn những bài hát cũ. Cám ơn Hoàng Trọng, Lâm Tuyền, Vũ Thành, Trịnh Công Sơn... Cám ơn cái ấm trà. Cám ơn Heineken. Cám ơn cái mở nút chai. Cám ơn Kim Tước, cám ơn Mai Hương. Cám ơn Merlot, Shiraz. Cám ơn cái F-5, cái D-70. Cám ơn truyện Kiều. Cám ơn tiếng cười. Cám ơn tiếng nói. Cám ơn Trời và cám ơn Ðất.</p><p align="center">26<span style="font-family: Times New Roman;">-10-2007</span></p><hr /><p align="center"><i><b>ÐI XA VỀ NHÀ NÓI KHOÁC</b></i><span style="font-family: Times New Roman;"><i></i></span></p><p align="LEFT" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; font-family: "Times New Roman"; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;">Lê Lựu là một nhà văn ở trong nước. Ông là tác giả cuốn tiểu thuyết "<i>Thời Xa Vắng",</i><span> </span>tôi chưa đọc và cũng không định tìm đọc.</p><p align="LEFT" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; font-family: "Times New Roman"; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;">Cách đây khoảng mười mấy, hai chục năm, ông có sang Mỹ một lần để dự một cuộc hội thảo với một số nhà văn Mỹ ở đông bắc Hoa kỳ. Tổ chức này gồm một số nhà văn Mỹ có lập trường chống chiến tranh Việt Nam. Họ mời một vài tác giả Việt Nam sang Mỹ để trao đổi với họ về cuộc chiến. Ông Lê Lựu được mời vì ông ở trong thành phần này. Ông có đóng góp được gì cho cuộc hội thảo thì không biết, nhưng xong cuộc hội thảo, ông được cho xuống chơi mấy ngày ở thủ đô Washington. Có thể ông được dẫn đi chơi vài ba chỗ. Về nước, ông thực hiện đúng một câu tục ngữ của người Việt Nam, câu "<i>đi xa về nhà nói khoác</i>".</p><p align="LEFT" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; font-family: "Times New Roman"; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;">Nói khoác là nói xạo, là nói không đúng sự thật, là nói phóng đại, là nói dóc, là nói phét, là nổ bậy nổ bạ. Ông về nước và nói với báo chí trong nước rằng ông được nhật báo Washington Post mời ở lại làm chủ bút, cấp nhà và cấp xe cho ông.</p><p align="LEFT" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; font-family: "Times New Roman"; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;">Không biết tại sao ông không nhận đề nghị của tờ Washington Post mà lại vác xác về nước.</p><p align="LEFT" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; font-family: "Times New Roman"; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;">Tờ Washington Post là một trong những nhật báo lớn và nhiều ảnh hưởng nhất ở Hoa kỳ, ngang ngửa với những tờ New York Times, Los Angeles Times, Chicago Tribune...</p><p align="LEFT" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; font-family: "Times New Roman"; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;">Ông Lê Lựu bỏ một cơ hội rất nhiều người ở bên Mỹ này ao ươc mà không làm được.</p><p align="LEFT" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; font-family: "Times New Roman"; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;">Tờ Washington Post đã từng khui vụ Watergate đưa tới việc tổng thống Nixon phải từ chức. Nói như vậy để thấy rằng tờ báo này không phải là thứ báo lá cải rẻ tiền như những tờ National Inquirer, tờ Star hay những thứ báo bầy bán ở đầu đường xó chợ viết toàn những thứ tin bậy bạ. Xin được việc làm với tờ Post không phải là chuyện dễ, ngay cả đối với các sinh viên tốt nghiệp đại học báo chí ở Hoa kỳ.</p><p align="LEFT" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; font-family: "Times New Roman"; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;">Ông Lê Lựu không tốt nghiệp báo chí ở Mỹ. Ông không nói được tiếng Anh. Lại càng không viết được tiếng Anh. Tiếng Pháp của ông, theo một tiết lộ, cũng không có được bao nhiêu, đọc chữ<span> </span><i>"brique"</i><span> </span>nghĩa là viên gạch thì đọc là "<i>bờ rích que"</i><span> </span>chứ cũng không được thành "<i>bờ rích cờ"</i>. Ngoại ngữcủa ông là như thế.</p><p align="LEFT" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; font-family: "Times New Roman"; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;">Vậy mà tờ Washington Post đề nghị ông ở lại Mỹ, mời cộng tác với tờ báo này, không trong tư cách một cây bút tầm thường bao nhiêu người Mỹ khác chỉ dám mơ ước, mà mời ông làm chủ biên,<span> </span><i>editor<span> </span></i>cho tờ báo.</p><p align="LEFT" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; font-family: "Times New Roman"; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;">Thế mà ông từ chối.</p><p align="LEFT" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; font-family: "Times New Roman"; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;">Thấy ông chưa chịu, tờ Washington Post lại năn nỉ tặng cái xe cho ông đi. Không biết là xe gì, nhưng ông lại vẫn nhất mực từ chối không thèm chiếc xe ấy.</p><p align="LEFT" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; font-family: "Times New Roman"; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;">Tờ Washington Post thấy ông vẫn chưa chịu, bèn tặng ông một căn nhà để ở. Ông cũng vẫn không chịu.</p><p align="LEFT" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; font-family: "Times New Roman"; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;">Ông về nước nói với các nhà báo Việt Nam như thế khiến trong số các nhà văn Việt Nam, có thể đã vài ba người lăn đùng xuống đất chết vì ghen với cái số tử vi quá tốt của ông, và tức vì quyết định quá ngu xuẩn của ông.</p><p align="LEFT" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; font-family: "Times New Roman"; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;">Ai đời được một tờø báo lớn nhất nước Mỹ mời làm chủ biên, cấp nhà, cấp xe mà lại vẫn gạt tất cả các thứ ấy để lên máy bay về nước.</p><p align="LEFT" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; font-family: "Times New Roman"; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;">Người ta vẫn không hiểu tại sao ông lại làm như thế. Mãi sau mới biết rằng ông phải về nước để nói phét. Vì nếu nhận công việc với tờ Washington Post, ở lại nước Mỹ thì nói phét cho ai nghe.</p><p align="LEFT" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; font-family: "Times New Roman"; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;">Có điều không biết tiếng Anh, Ăng lê một chữ bẻ đôi không biết, tiếng Tây thì như thế mà tờ báo uy ín và lớn nhất nước Mỹ phải hạ mình xuống nước mời làm việc với bao nhiêu quyền lợi mà vẫn không chịu thì có điên không.</p><p align="LEFT" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; font-family: "Times New Roman"; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;">Ông về nước, kể lại chuyện tờ Washington Post mời làm việc, cấp nhà, cấp xe cho báo chí nghe, và báo chí liền túm lấy nhữõng chi tiết ấy rồi tường thuật lia chia nên người ta mói biết ông oai như vậy.</p><p align="LEFT" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; font-family: "Times New Roman"; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;">Lại thêm Trần Ðăng Khoa, một anh thần đồng chuyên làm thơ ngợi ca bác Hồ viết nguyên một bài báo về một thành tích khác của Lê Lựu trong nhữõng ngày tham dự cuộc hội thảo ở Boston và hết lòng kính phục Lê Lựu qua một hành động của ông nhà văn này.</p><p align="LEFT" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; font-family: "Times New Roman"; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;">Lê Lựu nói và được Trần Ðăng Khoa thuật lại là trong một buổi họp, ông ta đã tháo giầy, tháo bít tất ra, rồi đưa bít tất và bàn chân lên mũi ngửi trước mặt các nhà văn Mỹ khác.</p><p align="LEFT" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; font-family: "Times New Roman"; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;">Trần Ðăng Khoa viết trong bài báo rằng đó là một cử chỉ "rất Lê Lựu", được các nhà văn Mỹ khác rất yêu và thán phục.</p><p align="LEFT" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; font-family: "Times New Roman"; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;">Ai cũng biết rằng ở Mỹ, không ai có những trò mất dậy, vô giáo dục, thiếu văn minh, bất lịch sụ như trò kéo chân lên ngửi mà ông Lê Lụu đã làm cả.</p><p align="LEFT" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; font-family: "Times New Roman"; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;">Người ta không nói gì thì quay ra tưởng là hành động ngửi chân của mình được thán phục. Không hề có chuyện đó. Thái độ lịch sự của chủ nhà không cho phép người ta nói bất cứ một câu gì trước hành động khiếm nhã đó.</p><p align="LEFT" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; font-family: "Times New Roman"; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;">Không lẽ lại đứng dậy hét lên rằng cái thằng mọi rợ kia, tại sao giữa bàn họp, nơi chốn văn học nghệ thuật như thế này mà mày hành động càn rỡ, mất dậy như thế? Có bỏ cái chân chó xuống không thì bảo. Ðồ mất dậy, vô giáo dục chứ nhà văn cái nỗi gì.</p><p align="LEFT" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; font-family: "Times New Roman"; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;">Nghe nói mới đây, ông Lê Lựu lại vừa được nhắc đến, không vì thành tích văn chương, mà là một trò lừa đảo bịp bợm gì đó ỏ Hải Phòng, bỏ túi cả tỉ đồng.</p><p align="LEFT" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; font-family: "Times New Roman"; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;">Thế nên lại càng thấy không cần phải tìm đọc<span> </span><i>"Thời Xa Vắng"</i><span> </span>của ông làm gì cho mất thì giờ cần thiết để dùng vào việc khác.</p><p align="LEFT" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; font-family: "Times New Roman"; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;">Thí dụ như việc cụ Trần Văn Hương vẫn làm trong những ngày nằm khám chẳng hạn.</p><p align="LEFT"></p><p align="center"><i><b>DẬY CON NGƯỜI KHÁC</b></i></p><p align="LEFT" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; font-family: "Times New Roman"; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;">Tờ Newsweek tuần qua đã đến hộp thư của tôi vừa đúng lúc. Nếu nó không tới đúng ngày thì tôi cũng không biết phải làm gì trong một trường hợp không biết xử trí như thế nào mặc dù trường hợp như thếù đã xẩy ra mấy lần cho tôi.</p><p align="LEFT" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; font-family: "Times New Roman"; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;">Thứ Bẩy vừa qua tôi cùng một người bạn đến ăn sáng ở một tiệm ăn thì được cho thưởng thức một chương trình giúp vui miễn phí mặc dù chúng tôi không hề yêu cầu, mà vui thì cũng không được bao nhiêu.</p><p align="LEFT" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; font-family: "Times New Roman"; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;">Ở cách chỗ chúng tôi ngồi không bao xa, có một cặp vợ chồng trẻ và hai con nhỏ cũng vào tiệm ngồi ăn. Họ đến sau chúng tôi, và sau khi yên vị, chương trình giúp vui của gia đình này bắt đầu ngay lập tức. Hai đứa bé trai, một khoảng 4 tuổi, một khoảng 6 tuổi tìm được những món đồ chơi mới trong tiệm. Ðó là những chiếc đũa trong ống đũa trên bàn. Thực ra thì cha mẹ chúng lấy cho mỗi đứa một đôi đũa mặc dù chúng mang theo hai chiếc<span> </span><i>hamburger</i><span> </span>để ăn. Rõ ràng là hai đôi đũa không phải để chúng dùng trong việc ăn những chiếc<span> </span><i>hamburger</i><span> </span>mà chỉ được dùng như những món đồ chơi mới.</p><p align="LEFT" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; font-family: "Times New Roman"; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;">Cả hai liền đem ra dùng ngay. Chúng sử dụng những chiếc đũa như những chiếc dùi trống để gõ lên mặt bàn, mặt ghế của tiệm ăn. Rồi chúng làm kiếm sĩ dùng những chiếc đũa đấu kiếm với nhau. Một đứa làm rơi chiếc đũa xuống đất, người mẹ liền lấy ngay một chiếc đũa khác đưa cho con chơi tiếp. Màn đấu kiếm và đánh trống không âm thầm như người hiệp sĩ nghe gió kiếm mà được phụ họa bằng những tiếng la thét át hẳn mọi âm thanh khác trong tiệm.</p><p align="LEFT" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; font-family: "Times New Roman"; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;">Cha mẹ chúng vẫn nói chuyện với nhau, bình tĩnh như không hề nghe thấy những tiếng la thét và hai đứa bé cứ thế mà nhẩy lên đùng đùng, leo lên ghế, chạy vòng quanh tiệm.</p><p align="LEFT" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; font-family: "Times New Roman"; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;">Cha mẹ chúng không có bất cứ một phản ứng gì về các trò chơi của hai đứa con đang gây khó chịu cho chúng tôi.</p><p align="LEFT" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; font-family: "Times New Roman"; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;">Xin nói là tôi rất yêu trẻ con. Trước đây, là nhũng đứa con, và nay, là những đứa cháu.</p><p align="LEFT" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; font-family: "Times New Roman"; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;">Một câu tục ngữ không biết là của nước nào tôi đọc được trong một cuốn lịch của UNICEF, Quĩ Bảo Vệ Nhi Ðồng của Liên Hiệp Quốc hồi mấy chục năm trước nói là hãy coi chừng những người nào khó chịu vì tiếng cười của trẻ thơ.</p><p align="LEFT" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; font-family: "Times New Roman"; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;">Ðây không phải là tiếng cười. Mà là tiếng chạy huỳnh huỵch, tiếng đũa gõ cành cạch trên bàn, trên ghế của tiệm ăn, nơi bữa sáng của chúng tôi bỗng nhiên bị phá hỏng.</p><p align="LEFT" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; font-family: "Times New Roman"; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;">Tôi lại không đồng ý với một câu nghe thấy nhiều lần, câu<span> </span><i>children should be seen, not heard</i>, câu nói đầy nhũng cấm cản tiếng nói, tiếng cười của trẻ.</p><p align="LEFT" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; font-family: "Times New Roman"; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;">Nhưng những âm thanh mà hai đứa bé tạo ra trong tiệm ăn thì không phải là tiếng cười nói của trẻ thơ. Ðó là những tiếng động làm phiền tất cả thực khách trong tiệm.</p><p align="LEFT" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; font-family: "Times New Roman"; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;">Cha mẹ của hai đứa bé vẫn tiếp tục nói chuyện với nhau, rồi thản nhiên ngồi ăn trong khi hai con nhỏ tiếp tục gây phiền nhiễu cho nhũng người khác.</p><p align="LEFT" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; font-family: "Times New Roman"; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;">Ít nhất thì họ cũng phải nhắc các con bớt la thét ầm ỹ trong tiệm, không chạy đuổi nhau để có thể vấp té, đụng vào khách, vào nhân viên của tiệm làm đổ thức ăn. Nhưng không. Họ không làm gì hết, họ vẫn bình thản như không có gì xẩy ra.</p><p align="LEFT" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; font-family: "Times New Roman"; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;">Ðối vớùi họ, chuyện hai đứa con chạy đuổi nhau có thể là chuyện thường, không đáng nói.</p><p align="LEFT" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; font-family: "Times New Roman"; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;">Nhưng đó là ở nhà của họ.</p><p align="LEFT" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; font-family: "Times New Roman"; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;">Nhưng ở tiệm ăn, trò la thét, đuổi nhau như thế thì không được. Khách đến tiệm muốn có một bữa ăn tử tế, không thể bị làm phiền, không bị gây khó chịu.</p><p align="LEFT" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; font-family: "Times New Roman"; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;">Tôi muốn đứng dậy, kéo hai đứa bé lại bảo chúng phải ngưng trò chơi chúng đang chơi để khỏi làm phiền người khác.</p><p align="LEFT" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; font-family: "Times New Roman"; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;">Tôi muốn nói với chúng rằng này hai cháu, hai cháu mà không ngưng ngay trò rượt đuổi, la thét như thế, ông cho con ba bị chín quai mười hai con mắt hay bắt trẻ con túm cổ các cháu đưa đi làm thịt ăn bây giờ. Có trở lại ghế ngồi tử tế hay không thì bảo.</p><p align="LEFT" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; font-family: "Times New Roman"; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;">Nhưng nếu ai đứa bé ấy tiếng Việt không nói được, mà tiếng Ăng lê tôi lại chịu thua thì có thể phải đến bàn bảo cho bố mẹ chúng rằng không biết dậy con, kỷ luật con cái thì rồi đây khổ thân đấy thôi. Các cháu có biết câu "<i>bé không vin, cả gẫy ngành"</i><span> </span>nghĩa là gì không?</p><p align="LEFT" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; font-family: "Times New Roman"; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;">Có nhớ người phụ nữ hai tuần trước ở phi trường Phoenix không, cứ la thét nhẩy đong đỏng lên, đòi chạy lên máy bay trái lệnh cả nhân viên an ninh thì như thế đấy. Chết thiệt thân. Hay như chuyện người thanh niên nọ bị chặn ngoài đường, cãi lệnh cảnh sát, bị bắn cho một phát súng điện rồi chết.</p><p align="LEFT" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; font-family: "Times New Roman"; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;">Không có kỷ luật là không được. Hãy dậy cho con cái ngoan ngoãn, tử tế khi ra đường, trước khi quá muộn.</p><p align="LEFT" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; font-family: "Times New Roman"; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;">Nhưng tờ Newsweek số đề ngày22 tháng 10 có một bài viết của Kathleen Deveny ở trang 65 làm tôi nghĩ lại.</p><p align="LEFT" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; font-family: "Times New Roman"; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;">Ðọc xong bài báo thì tôi thấy là không được. Không thể làm bất cứ gì. Cố gắng ngồi ăn cho xong bữa sáng. Ăn cho nhanh rồi đứng dậy ra về. Nói gì cũng không được.</p><p align="LEFT" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; font-family: "Times New Roman"; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;">Kathleen Deveny kể về một kinh nghiệm cá nhân liên quan đến một đứa bé ăn nói rất mất dậy. Nhưng bà không có phản ứng gì. Bà có vẻ tiếc nhưng sau đó, trong bài viết, bà thấy không nói gì là đúng. Bà không thể giáo dục hay kỷ luật con của người khác.</p><p align="LEFT" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; font-family: "Times New Roman"; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;">Có thể bà sẽ gặp phản ứng của chính đứa bé. Cũng có thể cha mẹ của đứa bé có phản ứng lại với bà, và có nhiều phần là những phản ứng đó đều không tốt đẹp lắm.</p><p align="LEFT" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; font-family: "Times New Roman"; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;">Nên bà làm thinh.</p><p align="LEFT" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; font-family: "Times New Roman"; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;">Mấy chục năm trước, nghe tiếng chân của ông bố đi trên cầu thang từ nhà dưới lên là chúng tôi trở lại bàn mở sách ra chăm chì học hành ngay lập tức. Ngày ấy, không có câu gì nghe dễ sợ hơn là câu hăm dọa về mách bố.</p><p align="LEFT" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; font-family: "Times New Roman"; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;">Nhưng mách gì khi chính cha mẹ chúng ngồi lù lù ở đấy, không nói bất cứ gì để răn dậy con cái.</p><p align="LEFT"><b><span style="font-family: Times New Roman;"><span style="font-family: Times New Roman;"></span></span></b><b><span style="font-family: Times New Roman;"></span><span style="font-family: Times New Roman;"></span></b></p><p align="LEFT">Lại còn lấy cho chúng cái đũa khác để chơi tiếp trò chơi làm phiền mọi người.</p><p align="center">28<span style="font-family: Times New Roman;">-12-2007</span></p><hr /><p align="center"><i><b>ÐỐ KỴ</b></i></p><p align="LEFT" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; font-family: "Times New Roman"; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;">Tác giả cuốn<span> </span><i>Người Trung Quốc Xấu Xí</i>, ông Bá Dương viết nguyên một cuốn sách để kể ra những cái xấu của các đồng bào của ông. Khi cuốn sách này được đem ra điểm trên một tờ báo Việt Nam, người điểm thú thật là đã có lúc tưởng người viết là một người Việt Nam, thác lời một người Trung Hoa để nói bóng gió chê trách người Việt.</p><p align="LEFT" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; font-family: "Times New Roman"; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;">Cây bút điểm sách mãi đến khi gặp người dịch cuốn sách từ Hoa ngữ sang tiếng Việt mới tin là cuốn sách viết về người Trung quốc chứ không về người Việt.</p><p align="LEFT" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; font-family: "Times New Roman"; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;">Trong cuốn Người Trung Quốc Xấu Xí, ông Bá Dương kể ra một cái xấu của người Trung quốc. Đó là cái tính ác với nhau. Ác, xấu tính, ganh ghét nhau. Người (Hoa) này với người Hoa kia phải thù ghét nhau như nó giết bố mình. Ông Bá Dương đã nhận xét về những người Hoa sống ở Mỹ như thế.</p><p align="LEFT" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; font-family: "Times New Roman"; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;">Ở Toronto, Canada, người ta thấy người Hoa sang trước thì chê người Hoa sang sau. Người Hoa sang sau thì khinh bỉ người Hoa từ Việt Nam sang tị nạn. Một thời gian sau, người Hoa mới sang sau này phải quay sang chơi với những người Hoa đến từ Việt Nam như ở đường Dundas.</p><p align="LEFT" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; font-family: "Times New Roman"; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;">Nhưng một vài ý kiến đọc được trên<span> </span><i>internet</i><span> </span>về một người phụ nữ Việt chỉ làm toàn những điều tốt đẹp để được nước Mỹ mới đây phải công nhận và tưởng thưởng xứng đáng đã làm cho tôi nghĩ hình như ông Bá Dương viết cuốn sách<span> </span><i>Người Trung Quốc Xấu Xí</i><span> </span>về người Việt. Hay nếu không thì người Việt một số cũng rất giống những đồng bào của ông Bá Dương. Hoặc giả ông Nguyễn Hồi Thủ dịch cuốn sách đó là để đưa ra những nhắn nhủ cho người Việt. Người điểm cuốn sách, Phan thị Trọng Tuyến, có thể nghĩ đúng khi cho rằng cuốn<span> </span><i>Người Trung Quốc Xấu Xí</i><span> </span>là một cuốn sách viết về người Việt với những mặt rất xấu của người Việt.</p><p align="LEFT" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; font-family: "Times New Roman"; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;">Một người viết trong<span> </span><i>internet</i><span> </span>rằng bà Dương Nguyệt Ánh<span> </span><i>khoe khoan (sic)</i><span> </span>(<i>khoang</i><span> </span>viết thiếu chữ "G") không đúng chỗ.</p><p align="LEFT" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; font-family: "Times New Roman"; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;">Viết có mấy chữ mà đã sai chính tả tệ hại như thế cũng mở mồm ra vu khống ăn nói bậy bạ nhảm nhí. Một ý kiến khác thì nói là bà Ánh chỉ được mấy tờ báo Việt ngữ ở California đề cao trong khi có tờ báo Mỹ nào nhắc tới đâu. Ý kiến này còn nói là bao nhiêu khoa học gia Ấn độ, Ðại Hàn, Trung quốc khác làm những việc phục vụ cho hòa bình mới đáng tôn vinh, chứ bà Ánh chế quả bom giết người thì việc gì phải đề cao.</p><p align="LEFT" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; font-family: "Times New Roman"; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;">Cả hai ý kiến đều vừa sai lầm vừa bầy ra một thái độ ganh ghét nhỏ nhen tệ lậu.</p><p align="LEFT" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; font-family: "Times New Roman"; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;">Bà Ánh được báo chí Mỹ nói đến trước. Bà không bao giờ tự đến liên lạc với những tờ báo Mỹ để nhờ viết về mình. Bà cũng không hề làm việc đó với các báo chí Việt ngữ.</p><p align="LEFT" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; font-family: "Times New Roman"; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;">Nói rằng bà Ánh là người mà người Mỹ không biết tới thì nên nhìn lại bạn bè Mỹ của mình là thứ như thế nào rồi hãy nói rằng người Mỹ không ai biết bà Ánh.</p><p align="LEFT" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; font-family: "Times New Roman"; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;">Trong giới khoa học, trong giới quân sự, bà Dương Nguyệt Ánh đã được công nhận từ lâu. Việc George Will viết nguyên một bài trên tờ Newsweek, một tờ báo lưu hành khắp thế giới cho thấy sự ngu xuẩn, hẹp hòi kiến thức, hiểu biết nông cạn của những ý kiến đọc được trong Topix là những thứ như thế nào.</p><p align="LEFT" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; font-family: "Times New Roman"; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;">Vừa thiếu hiểu biết, vừa ghen tị nhỏ nhen.</p><p align="LEFT" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; font-family: "Times New Roman"; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;">Một vài ý kiến khác thì nói là nếu bà Ánh chế được thuốc chữa ung thư hay làm một sản phẩm đóng góp cho hòa bình thì đáng để nói hơn. Ðúng.</p><p align="LEFT" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; font-family: "Times New Roman"; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;">Nhưng Dương Nguyệt Ánh khi cầm đầu toán nghiên cứu chế được loại bom mới dùng tạo chiến trường Afganisatan thì đó cũng là đóng góp rất lớn cho hòa bình, cho sự an ninh của cả những người viết mấy bức thư láo lếu trong<span> </span><i>internet.</i><span> </span>Không có đóng góp của bà Ánh, Al Qaeda còn thực hiện thêm được bao nhiêu vụ 911 thì khó mà nói được.</p><p align="LEFT" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; font-family: "Times New Roman"; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;">Những người như Dương Nguyệt Ánh đã giúp làm nhạt mờ đi những bản tin về mấy người Việt Nam ở tây bắc Hoa kỳ trồng cần sa trong nhà, vài ba băng đảng ở Little Saigon, mấy người Úc gốc Việt mang lậu ma túy vào Úc...</p><p align="LEFT" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; font-family: "Times New Roman"; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;">Chỉ có ngu xuẩn mới nghĩ là có thể dụ cho báo chí Mỹ viết ca tụng mình. Và cũng chỉ ngu lắm mới nghĩ là nước Mỹ không biết công nhận thiên tài.</p><p align="LEFT"><b></b></p><p align="LEFT">Phải có xạ thì tự nhiên mới có hương được.</p><p align="center"><span style="font-family: Times New Roman;">30-11-2007</span></p><hr /><p align="center"><i><b>TRẦN VĂN BÁ</b></i></p><p align="LEFT" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; font-family: "Times New Roman"; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;">Tôi phải nói ngay là tôi rất có tội. Tôi phải xin lỗi về cái tội ấy của tôi.</p><p align="LEFT" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; font-family: "Times New Roman"; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;">Tôi ăn nói lăng nhăng, viết lách đủ mọi thứ, chuyện trên trời dưới đất, thỉnh thoảng làm mấy bài thơ tình chẳng ra làm sao hết, tôi tưởng là tôi biết được chuyện này, chuyện nọ là hay lắm. Nhưng tôi chợt thấy tất cả những chuyện ấy chẳng ăn thua gì, chẳng làm được gì, chẳng đóng góp được cho bất cứ một việc tử tế nào hết.</p><p align="LEFT" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; font-family: "Times New Roman"; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;">Thí dụ tôi biết Paris Hilton mặc quần áo ra sao, có mấy người bạn trai, hư đốn như thế nào. Tôi biết ông Clinton có bao nhiêu lần đi ăn vụng, bà Clinton học ở đâu, làm gì dưới thời Nixon. Tôi biết vài ba điều về Cecilia Sarkozy, những chuyện bà làm trước và sau khi ông Nicolas Sarkozy đắc cử tổng thống Pháp. Tôi thuộc dăm ba bài thơ của Shakespeare, lõm bõm một vài câu Kiều, vài ba chục câu ca dao. Tôi tưởng trí nhớ như vậy là tốt lắm. Tôi biết tên vài ba thứ rượu vang, thuộc tên vài ba cái<span> </span><i>château</i><span> </span>bên Tây, khu thung lũng sông Rhone, cách cầm con dao, cái nĩa như thế nào. Tôi biết thắt vài ba cái nút ca vát, chọn lấy cái áo sơ mi nào cho đẹp để đi với cái jacket, và đôi giầy. Tôi biết lời ca của vài ba bản nhạc, âm ư theo mấy bản nhạc ngoại quốc, đọc được dăm ba chữ Hán, vài chục câu tiếng Anh mà tôi nghĩ là tôi giỏi lắm. Tôi biết George Clooney lên xe hoa mấy lần, đang bồ với ai, Tom Cruise đang đóng phim gì, kiếm bao nhiêu tiền mỗi năm vân vân.</p><p align="LEFT" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; font-family: "Times New Roman"; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;">Những kiến thức toàn đọc được ở những thứ báo lá cải bầy ở quầy trả tiền của các siêu thị.</p><p align="LEFT" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; font-family: "Times New Roman"; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;">Những điều tôi biết đó, nghĩ lại thì chẳng là cái gì hết. Trái đất vẫn xoay, mặt trời vẫn mọc ở phương Ðông.</p><p align="LEFT" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; font-family: "Times New Roman"; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;">Nếu hỏi tôi về người đàn ông thua tôi một tuổi, nhưng lại không sống được thêm 22 năm nữa để tới được tuổi của tôi bây giờ, thì tôi không biết.</p><p align="LEFT" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; font-family: "Times New Roman"; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;">Ông chết đi cách đây 22 năm. Trong 22 năm đó, tôi vẫn chẳng làm được gì. Vẫn chỉ những công việc tầm thường hàng ngày, nợ cơm, nợ áo, nợ đời sống, nợ con cái. Nợ nhiều thứ tào lao khác.</p><p align="LEFT" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; font-family: "Times New Roman"; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;">Ông thua tôi một tuổi, chết đúng năm 40 tuổi. Ông cũng không may mắn được sống cạnh người cha thêm ít năm nữa. Cha ông bị giết năm ông 21 tuổi, chết một cái chết còn rất nhiều mờ ám mà một số người cố tình úp mở nói như thể thủ phạm giết cha của ông là một nhân vật cầm quyền ở Sài Gòn. Ông nói thẳng là ông không tin điều đó. Ông đi Pháp học, tốt nghiệp cao học kinh tế năm 1971 và dậy tại đại học Nante. Nhưng ông không chỉ lo kiếm sống như tôi. Ông lao đầu vào các hoạt động sinh viên trong lúc vẫn đi học và đi làm.</p><p align="LEFT" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; font-family: "Times New Roman"; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;">Thế mà tôi biết về ông thì chẳng bao nhiêu.</p><p align="LEFT" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; font-family: "Times New Roman"; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;">Năm 1973 tôi có gặp ông khi ông về thăm Việt Nam. Ông có cái vẻ khắc khổ, nhưng lại có lối ăn nói đầy khả năng thuyết phục. Ông mải mê đi đến nhiều nơi nên chúng tôi gặp nhau chỉ thoáng qua. Ông trở lại Pháp với các sinh hoạt sinh viên của ông.</p><p align="LEFT" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; font-family: "Times New Roman"; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;">Thế rồi thoắt đi một thời gian, thời gian đầy những diễn biến trong nước, những đổi thay bi thảm lịch sử đổ xuống cho đất nước, tôi không nghĩ đến ông một lần nào. Cuộc sống ở bên này Ðại Tây Dương không đem những quen biết sơ giao đó lại gần nhau.</p><p align="LEFT" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; font-family: "Times New Roman"; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;">Một hôm, trong khi thực hiện một chương trình tin tức cho đài Tiếng Nói Hoa Kỳ thì tôi thấy tên của ông. Bản tin không có dấu tiếng Việt khiến tôi không nhận ra ông. Một đồng nghiệp trong chương trình Hoa ngữ nhờ tôi giải nghĩa tên của ông, và tôi đã giải thích "Ba" là ba đào, là con sóng, là số 3.</p><p align="LEFT" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; font-family: "Times New Roman"; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;">Mãi đến khuya hôm ấy, những bản tin cập nhật mới cho biết một chi tiết khác, ông là con cố dân biểu Trần Văn Văn, thì tôi mới nhớ ra ông là Trần Văn Bá.</p><p align="LEFT" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; font-family: "Times New Roman"; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;">Như vậy là trong những năm tôi sống với những chuyện phù phiếm và vớ vẩn đó, người đàn ông thua tôi một tuổi đã lần mò về nước, mưu làm chuyện lớn cho dân tộc.</p><p align="LEFT" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; font-family: "Times New Roman"; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;">Người đàn ông ấy là Trần Văn Bá, ra đời năm 1945 tại Sa Ðéc, bị hành quyết năm 1985 ở Việt Nam trong lúc về quê hương mưu giải phóng đất nước.</p><p align="LEFT" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; font-family: "Times New Roman"; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;">Nguyễn Thái Học trước khi lên máy chém nói rằng những người mưu việc lớn nếu không thành công thì cũng thành nhân.</p><p align="LEFT" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; font-family: "Times New Roman"; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;">Trần Văn Bá đã thành nhân, đã thành một con người vĩ đại, một anh hùng của nước Việt,</p><p align="LEFT" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; font-family: "Times New Roman"; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;">Vậy mà tôi không biết được bao nhiêu về ông mà lại chỉ biết toàn nhũng chuyện tào lao xịt bộp.</p><p align="LEFT" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; font-family: "Times New Roman"; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;">Xin lỗi Bá.</p><p align="LEFT" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; font-family: "Times New Roman"; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;"></p><p align="center" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; font-family: "Times New Roman"; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;"><b><i>MỘT CUỐN TỪ ÐIỂN</i></b></p><p align="LEFT" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; font-family: "Times New Roman"; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;">Sự ra đời của một cuốn sách bao giờ cũng là một niềm vui.</p><p align="LEFT" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; font-family: "Times New Roman"; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;">Tác giả như một người đàn bà mang nặng đẻ đau, nhiều khi trong một thời gian còn dài hơn 9 tháng 10 ngày nữa. Công việc của người viết có thể cô đơn hơn người đàn bà mang thai rất nhiều. Người viết không có một ai để tâm tình trong những lúc ngồi trước trang giấy hay như bây giờ, trước bàn phím của chiếc máy điện toán.</p><p align="LEFT" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; font-family: "Times New Roman"; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;">Sự ra đời của một cuốn từ điển còn là một niềm vui lớn hơn nhiều. Từ điển và tự điển ở với chúng ta lâu dài hơn. Những cuốn tự điển và từ điển mới nhất mà tôi có cũng đã ở trên mười năm. Những cuốn khác, được in lại, thì cũng là những ông già bẩy tám mươi tuổi. Nhưng những ông già này sẽ vẫn có thể ở lại giúp đỡ những ngươi cần sự giúp đỡ của các ông hàng trăm năm nữa.</p><p align="LEFT" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; font-family: "Times New Roman"; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;">Tôi rất yêu tự điển. Tủ sách của tôi có khoảng hơn sáu chục cuốn tự điển. Cuốn tự điển của Khai Trí Tiến Ðức đã tạo ra một lòng yêu mến đối với tự điển từ khi tôi gặp nó lần đầu tiên năm tám hay chín tuổi. Từ đó, giữa những cuốn tự điển và tôi có một liên hệ không bao giờ phai nhạt.</p><p align="LEFT" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; font-family: "Times New Roman"; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;">Vậy mà tôi không biết được bao nhiêu về những người làm tự điển. Cụ Thiều Chửu, tác giả cuốn Hán Việt Tự Ðiển có một bức chân dung ở đầu cuốn tự điển của cụ. Trông hình cụ và đọc lời nói đầu, người ta biết cụ là một nhà sư Phật giáo. Nhưng cụ sống như thế nào, chết ra sao không thấy có sách vở nào nói. Cụ đã phải mất năm sáu năm trời mới soạn xong, rồi lại thêm một năm bốn tháng mới in xong một phần bị khảo.</p><p align="LEFT" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; font-family: "Times New Roman"; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;">Cuốn tự điển của cụ đã theo tôi từ năm 1963 đến nay. Cụ thật tử tế, hỏi gì đáp nấy, bất kể đêm hôm khuya khoắt, cứ hỏi là cụ trả lời ngay. Các cụ Lê Văn Ðức, Ðào Duy Anh, Trần Trọng San, Nguyễn Ðình Hòa, Lê Bá Kông, Lê Bá Khanh... lúc nào cũng ân cần tận tụy.</p><p align="LEFT" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; font-family: "Times New Roman"; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;">Bây giờ, người Việt lại mới có thêm được một bộ từ điển khác, bộ Từ Ðiển Văn Học Việt Nam của linh mục Trần Văn Kiệm.</p><p align="LEFT" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; font-family: "Times New Roman"; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;">Từ điển và tự điển không phải là những cuốn sách để đọc từ đầu đến cuối như kiểu đọc những thứ sách vở khác. Nhưng nó được dùng đi dùng lại rất nhiều lần, khác với các ấn phẩm khác. Gần một ngàn bốn trăm trang in bằng chữ rất nhỏ của bộ từ điển này không để đọc một mạch.</p><p align="LEFT" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; font-family: "Times New Roman"; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;">Bộ từ điển của linh mục Kiệm không giống như những cuốn tự điển và từ điển đã có. Từ điển của linh mục Kiệm là một cuốn từ điển Hán Nôm kèm theo chữ Hán và chữ Nôm. những chữ Nôm đều được cho biết cách viết phối hợp từ chữ Hán. Phần chữ Hán có chua thêm cách đọc theo lối phanh âm sử dụng ở Hoa lục. Vì đây là một cuốn từ điển nên phần giải thích nghĩa của các chữ đầy đủ hơn tự điển. Và vì bộ sách là từ điển văn học nên những nhân danh, địa danh, tiểu sử, các chi tiết về địa lý lịch sử quan trọng cũng được ghi thêm. Bộ từ điển có được nhiều tiếng mới hơn các bộ tự điển đã có từ nhiều năm nay, nhất là những chữ Hán xuất hiện sau này, trong những năm gần đây.</p><p align="LEFT" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; font-family: "Times New Roman"; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;">Nhưng từ điển hay tự điển không bao giờ có thể là những công trình không có khiếm khuyết. Nhất định là phải có. Vấn đề là ít hay nhiều mà thôi.</p><p align="LEFT" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; font-family: "Times New Roman"; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;">Về hình thức, bộ sách dùng kỹ thuật dán gáy mà không đóng bằng chỉ. Sợ rằng vài ba năm, với những thay đổi về khí hậu, gáy sẽ bong ra như nhiều cuốn sách đã cho thấy. Những tự điển và từ điển ở với chúng ta lâu hơn nên cần được đóng bằng chỉ.</p><p align="LEFT" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; font-family: "Times New Roman"; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;">Trong nhiều trường hợp, phần chữ quốc ngữ sử dụng mẫu tự La Tinh bị cho đứng quá gần với những chữ Hán ở dòng trên khiến việc đọc có thể có trở ngại cho cả những chữ Hán ở trên và những chữ quốc ngữ ở dưới.</p><p align="LEFT" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; font-family: "Times New Roman"; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;">Cuốn sách cũng để lại một số lỗi<span> </span><i>typo</i><span> </span>tuy không nhiều lắm. Ở một vài trang, chương trình Việt ngữ của máy điện toán gặp trở ngại nên để lại những ô vuông thay vì những chữ Việt.</p><p align="LEFT" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; font-family: "Times New Roman"; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;">Về nội dung, linh mục Trần Văn Kiệm, khi giải thích một số từ ngữ, đã có những cái nhìn có thể nói là không cần thiết phải ghi vào bộ sách.</p><p align="LEFT" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; font-family: "Times New Roman"; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;">Các tự điển của Khai Trí Tiến Ðức, Ðào Duy Anh, Nguyễn Văn Khôn không cho thấy những điều đó.</p><p align="LEFT" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; font-family: "Times New Roman"; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;">Xin cử một hai thí dụ.</p><p align="LEFT" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; font-family: "Times New Roman"; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;">Linh mục Kiệm là người Thiên Chúa giáo. Ông có những điểm bất đồng với một vài chi tiết trong lịch sử Việt Nam cận đại vì những chi tiết đó có thể làm buồn lòng nhũng tín đồ Gia Tô ở Việt Nam. Nhưng gọi phong trào Cần Vương là<span> </span><i>"giặc"<span> </span></i>thì không nên. Hay ở một chỗ khác, linh mục Kiệm đã cho thấy rõ ông không ưa Văn Thân, gọi việc làm của Văn Thân là<span> </span><i>"làm loạn",</i><span> </span>chỉ vì Cần Vương và Văn Thân có những việc làm đụng chạm tới Thiên Chúa Giáo trong những năm đầu ở Việt Nam.</p><p align="LEFT" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; font-family: "Times New Roman"; font-style: normal; font-variant-caps: normal; font-variant-ligatures: normal; font-weight: 400; letter-spacing: normal; orphans: 2; text-decoration-color: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-thickness: initial; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: 2; word-spacing: 0px;">Một nhân vật ái quốc của lịch sử Việt Nam mà cả quốc gia lẫn cộng sản đều nhìn nhận là có công lớn với đất nước Việt thì bị linh mục Trần Văn Kiệm coi là một "<i>phạm nhân có tội với nhân loại... đáng để đưa ra trước tòa án quốc tế</i>". Nhân vật đó là Phan Ðình Phùng. Lý do là họ Phan đã đem quân đốt phá một làng Thiên Chúa giáo.</p><p align="LEFT"><b></b></p><p align="LEFT">Nếu bỏ qua những chi tiết như thế, bộ từ điển của linh mục Trần Văn Kiệm là một công trình đáng ca ngợi.</p></span></span></span></span></span></span></div><p align="right" style="background-color: #ffffcc;"><b><i><span style="font-size: medium;"><br /></span></i></b></p>sonbui@yahoo.comhttp://www.blogger.com/profile/13808523616393644714noreply@blogger.comtag:blogger.com,1999:blog-1859412147393027638.post-29812457875105264302021-03-29T23:38:00.001-04:002021-03-29T23:38:08.863-04:00NGUYỄN ĐỨC QUANG - BÙI BẢO TRÚC<p> <span style="background-color: white; color: #333333; font-family: "UVN Hong Ha"; font-size: 18px; text-transform: uppercase;">NGUYỄN ĐỨC QUANG * BÙI BẢO TRÚC</span></p><div class="pd_description nw_zoomcontent normal" style="appearance: none; background-clip: padding-box; background-color: white; box-sizing: border-box; color: #666666; font-family: "UVN Hong Ha"; font-size: 14px; line-height: 1.5; margin: 0px; outline: none; padding-bottom: 10px; text-overflow: ellipsis;"><div style="appearance: none; background-clip: padding-box; box-sizing: border-box; line-height: 1.5; margin: 0px; outline: none; text-overflow: ellipsis;"><div itemprop="description" style="appearance: none; background-clip: padding-box; box-sizing: border-box; line-height: 1.5; margin: 0px; outline: none; text-overflow: ellipsis;"><span lang="EN" style="appearance: none; background-clip: padding-box; box-sizing: border-box; line-height: 1.5; margin: 0px; outline: none; text-overflow: ellipsis;"><b style="line-height: 1.5; outline: none;"><span style="font-family: Arial; font-size: x-large; line-height: 1.5; outline: none;"><p align="center" dir="ltr" style="appearance: none; background-clip: padding-box; box-sizing: border-box; line-height: 1.5; margin: 0px; outline: none; padding: 0px; text-overflow: ellipsis;"><span style="appearance: none; background-clip: padding-box; background-color: silver; box-sizing: border-box; line-height: 1.5; margin: 0px; outline: none; text-overflow: ellipsis;">NGUYỄN ĐỨC QUANG</span></p></span><span style="font-family: Arial; font-size: large; line-height: 1.5; outline: none;"><p align="center" dir="ltr" style="appearance: none; background-clip: padding-box; box-sizing: border-box; line-height: 1.5; margin: 0px; outline: none; padding: 0px; text-overflow: ellipsis;"><span style="appearance: none; background-clip: padding-box; background-color: silver; box-sizing: border-box; line-height: 1.5; margin: 0px; outline: none; text-overflow: ellipsis;"><i style="line-height: 1.5; outline: none;">1944-2011</i></span></p></span><span style="font-family: Arial; font-size: xx-small; line-height: 1.5; outline: none;"></span><span style="font-family: Arial; font-size: large; line-height: 1.5; outline: none;"><hr style="line-height: 1.5; outline: none;" /></span></b><span style="font-family: Arial; font-size: medium; line-height: 1.5; outline: none;"><p align="left" dir="ltr" style="appearance: none; background-clip: padding-box; box-sizing: border-box; line-height: 1.5; margin: 0px; outline: none; padding: 0px; text-overflow: ellipsis;">Có thể nói chắc rằng ở Việt Nam, không có một thế hệ nào kém may mắn bằng thế hệ của những người ra đời trong những năm cuối của thập niên 30 bắt sang đầu thập niên 50.</p><p align="left" dir="ltr" style="appearance: none; background-clip: padding-box; box-sizing: border-box; line-height: 1.5; margin: 0px; outline: none; padding: 0px; text-overflow: ellipsis;"><br /></p><p align="left" dir="ltr" style="appearance: none; background-clip: padding-box; box-sizing: border-box; line-height: 1.5; margin: 0px; outline: none; padding: 0px; text-overflow: ellipsis;">Thế hệ này vừa ra đời thì đã phải chạm mặt ngay với hai cuộc chiến lên tiếp ở Đông Dương của những năm 50 , rồi những năm 60 và 70. Họ lớn lên, để tử trận nhiều nhất, góa bụa nhiều nhất và mồ côi nhiều nhất.</p><p align="left" dir="ltr" style="appearance: none; background-clip: padding-box; box-sizing: border-box; line-height: 1.5; margin: 0px; outline: none; padding: 0px; text-overflow: ellipsis;"><br /></p><p align="left" dir="ltr" style="appearance: none; background-clip: padding-box; box-sizing: border-box; line-height: 1.5; margin: 0px; outline: none; padding: 0px; text-overflow: ellipsis;">Mồ côi trong cuộc chiến Đông Dương thứ nhất. Tử trận và góa bụa trong cuộc chiến Đông Dương thứ hai.</p><p align="left" dir="ltr" style="appearance: none; background-clip: padding-box; box-sizing: border-box; line-height: 1.5; margin: 0px; outline: none; padding: 0px; text-overflow: ellipsis;"><br /></p><p align="left" dir="ltr" style="appearance: none; background-clip: padding-box; box-sizing: border-box; line-height: 1.5; margin: 0px; outline: none; padding: 0px; text-overflow: ellipsis;"><span id="lw_1301548276_2" style="appearance: none; background-clip: padding-box; border-bottom: 2px dotted rgb(54, 99, 136); box-sizing: border-box; cursor: pointer; line-height: 1.5; margin: 0px; outline: none; text-overflow: ellipsis;">Trong</span> đời sống với cái chết cận kề rình rập như lúc nào cũng sẵn sàng ghé vào thăm, người ta vẫn cần, hay có thể nói là rất cần đến âm nhạc. Âm nhạc để vỗ về, an ủi, để khóc, để đau đớn cho những bất hạnh của thế hệ.</p><p align="left" dir="ltr" style="appearance: none; background-clip: padding-box; box-sizing: border-box; line-height: 1.5; margin: 0px; outline: none; padding: 0px; text-overflow: ellipsis;"><br /></p><p align="left" dir="ltr" style="appearance: none; background-clip: padding-box; box-sizing: border-box; line-height: 1.5; margin: 0px; outline: none; padding: 0px; text-overflow: ellipsis;">Kháng chiến có âm nhạc của kháng chiến trên những chiếc<i style="line-height: 1.5; outline: none;"> banjo</i>, những chiếc <i style="line-height: 1.5; outline: none;">mandoline</i>, những Hạ Uy cầm, Tây Ban cầm trên vai của những thanh niên thành phố lên đường đổ máu cho quê hương với những bản nhạc của Hoàng Quý, Việt Lang, Văn Cao, Hoàng Giác, Tử Phác … <i style="line-height: 1.5; outline: none;">quay quay thương nhớ quyến vào tơ, quay quay may áo rét dâng chàng</i>… Những ca khúc hết sức lãng mạn của thành thị <i style="line-height: 1.5; outline: none;">từ chàng ra đi lưng khoác chiến y, mà lòng vương bóng quốc kỳ… Ai qua miền quê binh khói, nhắn giúp rằng nơi xa xôi … lờ lững đôi chim giang hồ bay.. dưới ánh trăng mơ màng, ngồi kề bên nhau nối tơ lòng</i>, của Ngọc Bích, Nguyễn Thiện Tơ , Đào Thừa Liệt ...</p><p align="left" dir="ltr" style="appearance: none; background-clip: padding-box; box-sizing: border-box; line-height: 1.5; margin: 0px; outline: none; padding: 0px; text-overflow: ellipsis;"><br /></p><p align="left" dir="ltr" style="appearance: none; background-clip: padding-box; box-sizing: border-box; line-height: 1.5; margin: 0px; outline: none; padding: 0px; text-overflow: ellipsis;">Cuộc chiến Đông Dương thứ nhất kết thúc với cảnh đất nước bị chia cắt. Thanh bình tạm bợ ở với chúng ta vài ba năm thì lại một trận đao binh khác ập tới. Những khúc ca thanh bình của Lam Phương, Phạm Đình Chương, Văn Phụng, Nguyễn Văn Khánh … bỗng thấy không còn hợp thời nữa. Thơ lãng mạn tiền chiến trở thành vô nghĩa, ngượng nghịu trên môi người đọc Lưu Trọng Lư, Huy Cận, Thế Lữ, <span id="lw_1301548276_3" style="appearance: none; background: none 0% 0% repeat scroll transparent; border-bottom: 2px dotted rgb(54, 99, 136); box-sizing: border-box; cursor: pointer; line-height: 1.5; margin: 0px; outline: none; text-overflow: ellipsis;">Xuân Diệu</span>.. .</p><p align="left" dir="ltr" style="appearance: none; background-clip: padding-box; box-sizing: border-box; line-height: 1.5; margin: 0px; outline: none; padding: 0px; text-overflow: ellipsis;"><br /></p><p align="left" dir="ltr" style="appearance: none; background-clip: padding-box; box-sizing: border-box; line-height: 1.5; margin: 0px; outline: none; padding: 0px; text-overflow: ellipsis;">Tuổi trẻ <span id="lw_1301548276_4" style="appearance: none; background-clip: padding-box; border-bottom: 2px dotted rgb(54, 99, 136); box-sizing: border-box; cursor: pointer; line-height: 1.5; margin: 0px; outline: none; text-overflow: ellipsis;">Việt Nam</span> lúc ấy thỉnh thoảng lắm mới tìm được một hai bài hát cho họ.</p><i style="line-height: 1.5; outline: none;"><p align="left" dir="ltr" style="appearance: none; background-clip: padding-box; box-sizing: border-box; line-height: 1.5; margin: 0px; outline: none; padding: 0px; text-overflow: ellipsis;">Một buổi sáng mùa đông, một đứa bé ra đồng, đạp trái mìn nổ chậm, chết không còn đôi chân…. Về đây nghe em, về đây nghe em, mặc áo the đi guốc mộc, kể chuyện tình bằng lời ca dao …</p><p align="left" dir="ltr" style="appearance: none; background-clip: padding-box; box-sizing: border-box; line-height: 1.5; margin: 0px; outline: none; padding: 0px; text-overflow: ellipsis;"><br /></p></i><p align="left" dir="ltr" style="appearance: none; background-clip: padding-box; box-sizing: border-box; line-height: 1.5; margin: 0px; outline: none; padding: 0px; text-overflow: ellipsis;">Họ hát để quên đi những ca khúc đầy bi thảm, chết chóc : <i style="line-height: 1.5; outline: none;">trực thăng sơn mầu tang trắng, em ngại ngùng dạo phố mùa xuân , viên đạn đồng đen, em sang ngang cho làm kỷ niệm</i>…</p><p align="left" dir="ltr" style="appearance: none; background-clip: padding-box; box-sizing: border-box; line-height: 1.5; margin: 0px; outline: none; padding: 0px; text-overflow: ellipsis;"><br /></p><p align="left" dir="ltr" style="appearance: none; background-clip: padding-box; box-sizing: border-box; line-height: 1.5; margin: 0px; outline: none; padding: 0px; text-overflow: ellipsis;">Không có mặt ở Việt Nam mấy năm, đến lúc về nước, thì tôi đã thấy có một phong trào nhạc đang lớn mạnh.</p><p align="left" dir="ltr" style="appearance: none; background-clip: padding-box; box-sizing: border-box; line-height: 1.5; margin: 0px; outline: none; padding: 0px; text-overflow: ellipsis;"><br /></p><p align="left" dir="ltr" style="appearance: none; background-clip: padding-box; box-sizing: border-box; line-height: 1.5; margin: 0px; outline: none; padding: 0px; text-overflow: ellipsis;">Đó là phong trào Du Ca. Du là đi đây đó. Du ca là vác đàn đi hát ở đây đó. Đây đó là những buổi lửa trại, là sân trường đại học, ở trường Văn Khoa đường Nguyễn Trung Trực, ở đại học Đà Lạt, ở trụ sở sinh viên đại học quốc tế đường Duy Tân, Hồng Thập Tự.</p><p align="left" dir="ltr" style="appearance: none; background-clip: padding-box; box-sizing: border-box; line-height: 1.5; margin: 0px; outline: none; padding: 0px; text-overflow: ellipsis;"><br /></p><p align="left" dir="ltr" style="appearance: none; background-clip: padding-box; box-sizing: border-box; line-height: 1.5; margin: 0px; outline: none; padding: 0px; text-overflow: ellipsis;">Nhạc khí là những chiếc ghi ta với những <i style="line-height: 1.5; outline: none;">accord</i> giản dị. Và giọng hát là những tiếng hát bằng tâm tình, bằng lòng thành, bằng tất cả tấm lòng cho cái quê hương có một thời ngạo nghễ ấy, cho giống dân mà gọi là vua đấu tranh… .</p><p align="left" dir="ltr" style="appearance: none; background-clip: padding-box; box-sizing: border-box; line-height: 1.5; margin: 0px; outline: none; padding: 0px; text-overflow: ellipsis;"><br /></p><p align="left" dir="ltr" style="appearance: none; background-clip: padding-box; box-sizing: border-box; line-height: 1.5; margin: 0px; outline: none; padding: 0px; text-overflow: ellipsis;">Ở một quán nước trên đường Tự Do, tôi gặp hai người, hai tác giả có những ca khúc đặt cạnh nhau chỉ để nói lên những tương phản, nhưng lại cũng nói lên được những ưu tư, những quan tâm, khắc khoải của cái hế hệ bất hạnh ấy.</p><p align="left" dir="ltr" style="appearance: none; background-clip: padding-box; box-sizing: border-box; line-height: 1.5; margin: 0px; outline: none; padding: 0px; text-overflow: ellipsis;"><br /></p><p align="left" dir="ltr" style="appearance: none; background-clip: padding-box; box-sizing: border-box; line-height: 1.5; margin: 0px; outline: none; padding: 0px; text-overflow: ellipsis;">Trịnh Công Sơn và Nguyễn Đức Quang.</p><p align="left" dir="ltr" style="appearance: none; background-clip: padding-box; box-sizing: border-box; line-height: 1.5; margin: 0px; outline: none; padding: 0px; text-overflow: ellipsis;"><br /></p><p align="left" dir="ltr" style="appearance: none; background-clip: padding-box; box-sizing: border-box; line-height: 1.5; margin: 0px; outline: none; padding: 0px; text-overflow: ellipsis;">Trịnh Công Sơn đụng vào nhiều khía cạnh hơn Nguyễn Đức Quang. Những viên thuốc an thần của Trịnh Công Sơn được gửi đến người nghe, đồng thời vẽ ra một đất nước tan hoang với <i style="line-height: 1.5; outline: none;">người yêu chết trận Pleime, đại bác ru đêm, đàn bò ngu ngơ vào thành phố, ngươi con gái Việt Nam da vàng đi trong đêm đầy tiếng súng...</i></p><p align="left" dir="ltr" style="appearance: none; background-clip: padding-box; box-sizing: border-box; line-height: 1.5; margin: 0px; outline: none; padding: 0px; text-overflow: ellipsis;">Nguyễn Đức Quang viết những ca khúc khác hẳn của Trịnh Công Sơn.</p><p align="left" dir="ltr" style="appearance: none; background-clip: padding-box; box-sizing: border-box; line-height: 1.5; margin: 0px; outline: none; padding: 0px; text-overflow: ellipsis;">TCS viết <i style="line-height: 1.5; outline: none;">em chưa hát ca dao một lần, em chỉ có con tim căm hờn</i>.</p><p align="left" dir="ltr" style="appearance: none; background-clip: padding-box; box-sizing: border-box; line-height: 1.5; margin: 0px; outline: none; padding: 0px; text-overflow: ellipsis;"><br /></p><p align="left" dir="ltr" style="appearance: none; background-clip: padding-box; box-sizing: border-box; line-height: 1.5; margin: 0px; outline: none; padding: 0px; text-overflow: ellipsis;">Nguyễn Đức Quang viết những ca khúc như thế này: <i style="line-height: 1.5; outline: none;">Đường Việt Nam ôi vô tận đường ngang tàng ngoài biển Nam giữa Trường Sơn. Đường ngày qua đầy vết kinh hoàng mỗi xóm làng một dở dang…</i></p><p align="left" dir="ltr" style="appearance: none; background-clip: padding-box; box-sizing: border-box; line-height: 1.5; margin: 0px; outline: none; padding: 0px; text-overflow: ellipsis;"><i style="line-height: 1.5; outline: none;"><br /></i></p><i style="line-height: 1.5; outline: none;"><p align="left" dir="ltr" style="appearance: none; background-clip: padding-box; box-sizing: border-box; line-height: 1.5; margin: 0px; outline: none; padding: 0px; text-overflow: ellipsis;">Từ Nam Quan Cà Mau từ non cao rừng sâu. Gặp nhau do non nước xây cầu. Người thanh niên Việt Nam quay về với xóm làng .Tiếng reo vui rộn ràng trong lòng. Gặp nhau do non nước xây cầu… Cùng đi lay Trường Sơn. Cùng đi xoay Hoành Sơn …</p><p align="left" dir="ltr" style="appearance: none; background-clip: padding-box; box-sizing: border-box; line-height: 1.5; margin: 0px; outline: none; padding: 0px; text-overflow: ellipsis;"><br /></p></i><p align="left" dir="ltr" style="appearance: none; background-clip: padding-box; box-sizing: border-box; line-height: 1.5; margin: 0px; outline: none; padding: 0px; text-overflow: ellipsis;">Hay: <i style="line-height: 1.5; outline: none;">Ta như nước dâng dâng tràn có bao giờ tàn. Đường dài ngút ngàn chỉ một trận cười vang vang. Lê sau bàn chân gông xiềng một thời xa xăm. Đôi mắt ta rực sáng theo nhịp xích kêu loàng xoàng.</i></p><p align="left" dir="ltr" style="appearance: none; background-clip: padding-box; box-sizing: border-box; line-height: 1.5; margin: 0px; outline: none; padding: 0px; text-overflow: ellipsis;"><i style="line-height: 1.5; outline: none;"><br /></i></p><p align="left" dir="ltr" style="appearance: none; background-clip: padding-box; box-sizing: border-box; line-height: 1.5; margin: 0px; outline: none; padding: 0px; text-overflow: ellipsis;">Rồi lại: <i style="line-height: 1.5; outline: none;">Ta còn những người ngồi quanh đây trán in vết nhăn. Đêm nằm nghe lòng quặn sôi lên giữa cơn chiến tranh. Ôi cùng đau thương cùng hoang mang giữa khi khó khăn. Xin chọn nơi này làm quê hương….</i></p><p align="left" dir="ltr" style="appearance: none; background-clip: padding-box; box-sizing: border-box; line-height: 1.5; margin: 0px; outline: none; padding: 0px; text-overflow: ellipsis;"><i style="line-height: 1.5; outline: none;"><br /></i></p><p align="left" dir="ltr" style="appearance: none; background-clip: padding-box; box-sizing: border-box; line-height: 1.5; margin: 0px; outline: none; padding: 0px; text-overflow: ellipsis;">Nguyễn Đức Quang như thế đấy. Không đứng ngoài để <i style="line-height: 1.5; outline: none;">đi hành quân làm lính cậu</i> như Nguyễn Bắc Sơn… Không một lời thù hận bên này hay bên kia. Nguyễn Đức Quang là tiếng hét nhân bản, là lời réo gọi của nguyên một thế hệ sắp bị mất đi những giá trị của một xã hội đang bốc cháy.</p><p align="left" dir="ltr" style="appearance: none; background-clip: padding-box; box-sizing: border-box; line-height: 1.5; margin: 0px; outline: none; padding: 0px; text-overflow: ellipsis;"><br /></p><p align="left" dir="ltr" style="appearance: none; background-clip: padding-box; box-sizing: border-box; line-height: 1.5; margin: 0px; outline: none; padding: 0px; text-overflow: ellipsis;">Nguyễn Đức Quang không phòng trà não ruột, không tình ái bi thảm, không chính trị một chiều, không thù hận đằng đằng.</p><p align="left" dir="ltr" style="appearance: none; background-clip: padding-box; box-sizing: border-box; line-height: 1.5; margin: 0px; outline: none; padding: 0px; text-overflow: ellipsis;"><br style="line-height: 1.5; outline: none;" />Nguyễn Đúc Quang đến với người nghe và nhất là những người hát nhạc của ông bằng tất cả chân tình của một thanh niên Việt.</p><p align="left" dir="ltr" style="appearance: none; background-clip: padding-box; box-sizing: border-box; line-height: 1.5; margin: 0px; outline: none; padding: 0px; text-overflow: ellipsis;"><br /></p><p align="left" dir="ltr" style="appearance: none; background-clip: padding-box; box-sizing: border-box; line-height: 1.5; margin: 0px; outline: none; padding: 0px; text-overflow: ellipsis;">Sự quyến rũ của Nguyễn Đức Quang là ở đó.</p><p align="left" dir="ltr" style="appearance: none; background-clip: padding-box; box-sizing: border-box; line-height: 1.5; margin: 0px; outline: none; padding: 0px; text-overflow: ellipsis;"><br /></p><p align="left" dir="ltr" style="appearance: none; background-clip: padding-box; box-sizing: border-box; line-height: 1.5; margin: 0px; outline: none; padding: 0px; text-overflow: ellipsis;">Mấy chục năm đã qua, nhưng Nguyễn Đức Quang không bao giờ rời xa hẳn chúng ta. Vẫn còn có những buổi sáng, hai ba câu hát của chàng vẫn tiếp tục ám ảnh chúng ta.</p><p align="left" dir="ltr" style="appearance: none; background-clip: padding-box; box-sizing: border-box; line-height: 1.5; margin: 0px; outline: none; padding: 0px; text-overflow: ellipsis;"><br /></p><p align="left" dir="ltr" style="appearance: none; background-clip: padding-box; box-sizing: border-box; line-height: 1.5; margin: 0px; outline: none; padding: 0px; text-overflow: ellipsis;">Và như thế, có nói là thế hệ này đã tìm được người phát ngôn thì cũng không sai. Nguyễn Đức Quang nói hộ chúng ta biết bao nhiêu điều chúng ta loay hoay nói không được và có nói cũng không hết.</p><p align="left" dir="ltr" style="appearance: none; background-clip: padding-box; box-sizing: border-box; line-height: 1.5; margin: 0px; outline: none; padding: 0px; text-overflow: ellipsis;"><br /></p><p align="left" dir="ltr" style="appearance: none; background-clip: padding-box; box-sizing: border-box; line-height: 1.5; margin: 0px; outline: none; padding: 0px; text-overflow: ellipsis;">Nguyễn Đức Quang qua đời sáng hôm Chủ Nhật nhưng ông vẫn sống tiếp bằng âm nhạc của ông, chừng nào mà quê hương Việt Nam còn ngạo nghễ, chừng nào mà còn những người đi trên những nẻo đuờng Việt Nam, chấp nhận đó là quê hương.</p><p align="left" dir="ltr" style="appearance: none; background-clip: padding-box; box-sizing: border-box; line-height: 1.5; margin: 0px; outline: none; padding: 0px; text-overflow: ellipsis;"><br /></p><p align="left" dir="ltr" style="appearance: none; background-clip: padding-box; box-sizing: border-box; line-height: 1.5; margin: 0px; outline: none; padding: 0px; text-overflow: ellipsis;">Nguyễn Đức Quang, ông đang nằm đó. Nhưng chúng tôi biết ông đang nghe chúng tôi. Ông sẽ còn nghe mãi những bản nhạc ông viết cho thế hệ này. Chúc ông thanh thản về cõi vĩnh hằng.</p><p align="left" dir="ltr" style="appearance: none; background-clip: padding-box; box-sizing: border-box; line-height: 1.5; margin: 0px; outline: none; padding: 0px; text-overflow: ellipsis;"><br /></p><p align="left" dir="ltr" style="appearance: none; background-clip: padding-box; box-sizing: border-box; line-height: 1.5; margin: 0px; outline: none; padding: 0px; text-overflow: ellipsis;">Vĩnh biệt Quang.</p><p align="left" dir="ltr" style="appearance: none; background-clip: padding-box; box-sizing: border-box; line-height: 1.5; margin: 0px; outline: none; padding: 0px; text-overflow: ellipsis;"><br /></p></span><span style="font-family: Arial; font-size: large; line-height: 1.5; outline: none;"><span style="font-family: Arial; line-height: 1.5; outline: none;"><p align="left" dir="ltr" style="appearance: none; background-clip: padding-box; box-sizing: border-box; line-height: 1.5; margin: 0px; outline: none; padding: 0px; text-overflow: ellipsis;"><i style="line-height: 1.5; outline: none;"><b style="line-height: 1.5; outline: none;">Bùi Bảo Trúc</b></i></p></span><span style="font-family: Arial; font-size: medium; line-height: 1.5; outline: none;"><p align="left" dir="ltr" style="appearance: none; background-clip: padding-box; box-sizing: border-box; line-height: 1.5; margin: 0px; outline: none; padding: 0px; text-overflow: ellipsis;"><i style="line-height: 1.5; outline: none;">27/3/2011</i></p></span></span></span></div></div></div>sonbui@yahoo.comhttp://www.blogger.com/profile/13808523616393644714noreply@blogger.comtag:blogger.com,1999:blog-1859412147393027638.post-61131009773673809742021-03-29T23:34:00.004-04:002021-03-29T23:34:53.156-04:0021/10/2014 by TUONGTRI - ĐỚP PHẢI BẢ CHÓ - Bùi Bảo Trúc<p> <span style="background-color: white; color: black;"><a href="https://tuongtri.com/2014/10/21/dop-phai-ba-cho/" rel="bookmark" style="border: 0px; font-family: inherit; font-size: 11px; font-style: inherit; font-weight: inherit; letter-spacing: 1px; margin: 0px; outline: 0px; padding: 0px; text-decoration-line: none; text-transform: uppercase; vertical-align: baseline;" title="00:36">21/10/2014</a><span class="byline" style="border: 0px; font-family: inherit; font-size: 11px; font-style: inherit; font-weight: inherit; letter-spacing: 1px; margin: 0px; outline: 0px; padding: 0px; text-transform: uppercase; vertical-align: baseline;"> <span class="sep" style="border: 0px; font-family: inherit; font-style: inherit; font-weight: inherit; margin: 0px; outline: 0px; padding: 0px; text-transform: none; vertical-align: baseline;">by </span><span class="author vcard" style="border: 0px; font-family: inherit; font-style: inherit; font-weight: inherit; margin: 0px; outline: 0px; padding: 0px; vertical-align: baseline;"><a class="url fn n" href="https://tuongtri.com/author/tuongtri/" rel="author" style="border: 0px; font-family: inherit; font-style: inherit; font-weight: inherit; margin: 0px; outline: 0px; padding: 0px; text-decoration-line: none; vertical-align: baseline;" title="Xem tất cả bài viết bằng tuongtri">TUONGTRI</a></span></span></span></p><header class="entry-header" style="border-bottom-color: rgb(93, 164, 223); border-left: 6px solid rgb(93, 164, 223); border-right-color: rgb(93, 164, 223); border-top-color: rgb(93, 164, 223); font-family: Verdana, sans-serif; font-size: 13px; margin-bottom: 47px; margin-left: 24px !important; margin-right: 0px; margin-top: 0px; padding-bottom: 0px; padding-left: 14px !important; padding-right: 30px; padding-top: 0px;"><h1 class="entry-title" style="border: 0px; clear: both; font-family: Ubuntu, sans-serif; font-size: 22px; font-stretch: normal; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; font-weight: 300; line-height: 22px; margin: 0px 0px 22px; outline: 0px; overflow-wrap: break-word; padding: 0px; text-shadow: rgb(255, 255, 255) 1px 1px 0px; vertical-align: baseline;"><a href="https://tuongtri.com/2014/10/21/dop-phai-ba-cho/" rel="bookmark" style="border: 0px; font-family: inherit; font-style: inherit; font-weight: inherit; margin: 0px; outline: 0px; padding: 0px; text-decoration-line: none; vertical-align: baseline;"><span style="background-color: white; color: black;">ĐỚP PHẢI BẢ CHÓ</span></a></h1></header><div class="entry-content" style="border: 0px; font-family: Verdana, sans-serif; margin: 0px; outline: 0px; padding-bottom: 0px; padding-left: 44px !important; padding-right: 30px; padding-top: 0px; vertical-align: baseline; width: 474px;"><p data-adtags-visited="true" style="border: 0px; font-family: inherit; font-size: 13px; font-style: inherit; font-weight: inherit; margin: 0px 0px 22px; outline: 0px; padding: 0px; vertical-align: baseline;"><a href="https://tuongtri.files.wordpress.com/2014/10/h1203.jpg" style="border: 0px; font-family: inherit; font-style: inherit; font-weight: inherit; margin: 0px; outline: 0px; padding: 0px; text-decoration-line: none; vertical-align: baseline;"><span style="background-color: white; color: black;"><img alt="h1203" class="alignnone size-large wp-image-11092" data-attachment-id="11092" data-comments-opened="1" data-image-description="" data-image-meta="{"aperture":"0","credit":"","camera":"","caption":"","created_timestamp":"0","copyright":"","focal_length":"0","iso":"0","shutter_speed":"0","title":"","orientation":"0"}" data-image-title="h1203" data-large-file="https://tuongtri.files.wordpress.com/2014/10/h1203.jpg?w=474" data-medium-file="https://tuongtri.files.wordpress.com/2014/10/h1203.jpg?w=300" data-orig-file="https://tuongtri.files.wordpress.com/2014/10/h1203.jpg" data-orig-size="962,704" data-permalink="https://tuongtri.com/2014/10/21/dop-phai-ba-cho/h1203/" height="346" loading="lazy" sizes="(max-width: 474px) 100vw, 474px" src="https://tuongtri.files.wordpress.com/2014/10/h1203.jpg?w=474&h=346" srcset="https://tuongtri.files.wordpress.com/2014/10/h1203.jpg?w=474&h=346 474w, https://tuongtri.files.wordpress.com/2014/10/h1203.jpg?w=946&h=692 946w, https://tuongtri.files.wordpress.com/2014/10/h1203.jpg?w=150&h=110 150w, https://tuongtri.files.wordpress.com/2014/10/h1203.jpg?w=300&h=220 300w, https://tuongtri.files.wordpress.com/2014/10/h1203.jpg?w=768&h=562 768w" style="border: none; height: auto; margin-bottom: 6px; max-width: 100%;" width="474" /></span></a></p><p data-adtags-visited="true" style="border: 0px; font-family: inherit; font-style: inherit; font-weight: inherit; margin: 0px 0px 22px; outline: 0px; padding: 0px; vertical-align: baseline;"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Ðể mô tả một người bắt chước một người khác từ hành động, cho đến ngôn từ một cách ngu xuẩn và dại dột, tiếng Việt có thành ngữ “ăn phải đũa” (người nọ hay người kia). Ðôi đũa ấy chắc không được chùi rửa sạch nên vẫn còn dính dãi rớt, nước miếng của (những) người dùng nó trước đó nên khi một người khác dùng nó để ăn uống, gắp thức ăn cho vào mồm, nuốt vào bụng thì cũng lây nhiễm những điều (thường là) xấu xa để rồi cũng có những cách ăn nói cư xử giống người ấy.</span></span></p><p data-adtags-visited="true" style="border: 0px; font-family: inherit; font-style: inherit; font-weight: inherit; margin: 0px 0px 22px; outline: 0px; padding: 0px; vertical-align: baseline;"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Tuy nhiên, việc ăn phải đũa người khác vẫn còn có thể có được một sự lựa chọn, hoặc dùng đôi đũa ấy (có dính nước miếng của những người trước) để ăn uống, hoặc không cầm nó lên, hoặc kiếm một đôi đũa khác.</span></span></p><p data-adtags-visited="true" style="border: 0px; font-family: inherit; font-style: inherit; font-weight: inherit; margin: 0px 0px 22px; outline: 0px; padding: 0px; vertical-align: baseline;"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Trong khi đó có một hành động khác thì lại thường không đi sau quyết định lựa chọn.</span></span></p><p data-adtags-visited="true" style="border: 0px; font-family: inherit; font-style: inherit; font-weight: inherit; margin: 0px 0px 22px; outline: 0px; padding: 0px; vertical-align: baseline;"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Gần đây ở trong nước có một thành phần bất lương chuyên kiếm sống bằng trò trộm chó mà tiếng Việt đã phải chế ra một danh từ mới để gọi những người này: cẩu tặc. Bọn cẩu tặc dùng thuốc độc tẩm hay trộn vào những thứ mà những con chó trông thấy, hay được ném cho là vồ lấy, đớp ăn liền, và ăn xong thì lăn ra chết gần như ngay lập tức.</span></span></p><p data-adtags-visited="true" style="border: 0px; font-family: inherit; font-style: inherit; font-weight: inherit; margin: 0px 0px 22px; outline: 0px; padding: 0px; vertical-align: baseline;"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Bọn cẩu tặc chỉ việc lôi đi đem bán cho các tiệm thịt chó.</span></span></p><p data-adtags-visited="true" style="border: 0px; font-family: inherit; font-style: inherit; font-weight: inherit; margin: 0px 0px 22px; outline: 0px; padding: 0px; vertical-align: baseline;"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Những con chó tội nghiệp cứ khi được quăng cho cái gì thì đớp ngay chứ không hề biết phân biệt đó là bả hay không phải bả nên mới chết thảm. Chó bị bả thì không cách gì thoát khỏi tay bọn ăn trộm hay cẩu tặc.</span></span></p><p class="inline-ad-slot" data-adtags-visited="true" data-adtags-width="474" id="inline-ad-0" style="border: 0px; float: left; font-family: inherit; font-style: inherit; font-weight: inherit; height: 0px; margin: 0px auto; outline: 0px; overflow: hidden; padding: 0px; vertical-align: baseline; width: 474px;"></p><p data-adtags-visited="true" style="border: 0px; font-family: inherit; font-style: inherit; font-weight: inherit; margin: 0px 0px 22px; outline: 0px; padding: 0px; vertical-align: baseline;"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Mới đây, trên diễn đàn gocnhin online, người ta đọc được một bài viết khá dài của một người chắc chắn là đã ăn phải bả chó. Chỉ có bị bả chó mới viết lách như thế.</span></span></p><p data-adtags-visited="true" style="border: 0px; font-family: inherit; font-style: inherit; font-weight: inherit; margin: 0px 0px 22px; outline: 0px; padding: 0px; vertical-align: baseline;"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Người này dùng nguyên bài viết để nói về Võ Phiến, đả kích ông thậm tệ, nói là mục đích của bài viết là để ngăn chặn những chuyện tai hại cho đất nước mà văn chương của nhà văn Võ Phiến có thể tạo ra. Tác giả bài viết muốn làm cho thật rõ những sai lầm (chính trị) trong văn nghiệp của Võ Phiến để tránh cho nước Việt Nam những tai hại vì những sai lầm trong văn chương của Võ Phiến.</span></span></p><p data-adtags-visited="true" style="border: 0px; font-family: inherit; font-style: inherit; font-weight: inherit; margin: 0px 0px 22px; outline: 0px; padding: 0px; vertical-align: baseline;"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Thế nhưng bài viết ấy đã không đủ thuyết phục người đọc. Ðộc giả đọc tiếp những dòng chữ sau lời khẳng định của tác giả chỉ là để xem nốt trò tố khổ mới này có giống cảnh những người cha bị trói trước sân đình, cúi đầu nghe những lời nhục mạ của chính những đứa con ruột đẻ ra quay lại tố gian, nhục mạ cha mẹ thậm từ bằng những lập luận buộc tội vô giá trị và xuẩn động như thế nào.</span></span></p><p data-adtags-visited="true" style="border: 0px; font-family: inherit; font-style: inherit; font-weight: inherit; margin: 0px 0px 22px; outline: 0px; padding: 0px; vertical-align: baseline;"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Tác giả bài viết khá dài đăng trên tờ tuần báo Văn Nghệ Thành Phố Hồ Chí Minh là Ðoàn Thế Phúc, con trai của nhà văn Võ Phiến.</span></span></p><p data-adtags-visited="true" style="border: 0px; font-family: inherit; font-style: inherit; font-weight: inherit; margin: 0px 0px 22px; outline: 0px; padding: 0px; vertical-align: baseline;"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Ðoàn Thế Phúc đã xác định ngay ở đầu về liên hệ của ông với Võ Phiến và nói rõ là “vô cùng bất đắc dĩ” nên mới phải lên tiếng về thân phụ. Ðoàn Thế Phúc tự cho mình trách nhiệm để phải lên tiếng. Ông khẳng định phải nêu ra những sai lầm (trong văn nghiệp) của Võ Phiến ngõ hầu không để cho văn nghiệp của cha mình “gây hại cho nước.”</span></span></p><p data-adtags-visited="true" style="border: 0px; font-family: inherit; font-style: inherit; font-weight: inherit; margin: 0px 0px 22px; outline: 0px; padding: 0px; vertical-align: baseline;"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Mặc dù trước đó, Ðoàn Thế Phúc đã kiểm duyệt rất kỹ hai cuốn sách của thân phụ trước khi cho một nhà xuất bản trong nước in lại. Ông Phúc đã loại bỏ hết những nội dung chính trị, những đoạn có dính dáng đến chính trị trong hai cuốn sách của Võ Phiến được xuất bản lần đầu tại Việt Nam sau năm 1975.</span></span></p><p data-adtags-visited="true" style="border: 0px; font-family: inherit; font-style: inherit; font-weight: inherit; margin: 0px 0px 22px; outline: 0px; padding: 0px; vertical-align: baseline;"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Ðoàn Thế Phúc cho là vì có liên hệ cha con với Võ Phiến, lại sống gần gũi với thân phụ, hơn nữa còn nhờ đọc Võ Phiến rất kỹ nên ông hiểu lập trường chính trị và cách nhìn lịch sử của Võ Phiến hơn bất cứ ai. Và vì thấy là lập trường chính trị và cách nhìn lịch sử của Võ Phiến mà ông Phúc mô tả là “bất ổn” có thể tạo ra những tai hại cho đất nước nên ông đã phải “bất chấp” cái quan hệ tối thân thiết cha con để lên tiếng chỉ ra những sai lầm của cha mình.</span></span></p><p data-adtags-visited="true" style="border: 0px; font-family: inherit; font-style: inherit; font-weight: inherit; margin: 0px 0px 22px; outline: 0px; padding: 0px; vertical-align: baseline;"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Ðoàn Thế Phúc cho biết, trước những chuyến về Việt Nam, ông không có gì bất đồng về quan điểm và lối suy nghĩ của thân phụ. Chỉ sau nhiều chuyến đi Việt Nam, hầu hết là những chuyến về thăm miền Bắc (sau năm 1991), ông mới bắt đầu “hoang mang,” và từ hoang mang, những cái nhìn của ông về Việt Nam thay đổi. Cái nhìn cũ mà ông đọc được trong các tác phẩm của chính người sinh ra mình hoàn toàn sai, vì nó chỉ là kết quả của những kinh nghiệm hạn hẹp đầy giới hạn về không gian và thời gian, suy diễn bằng một tâm lý bi quan của Võ Phiến.</span></span></p><p class="inline-ad-slot" data-adtags-visited="true" data-adtags-width="474" id="inline-ad-1" style="border: 0px; float: left; font-family: inherit; font-style: inherit; font-weight: inherit; height: 0px; margin: 0px auto; outline: 0px; overflow: hidden; padding: 0px; vertical-align: baseline; width: 474px;"></p><p data-adtags-visited="true" style="border: 0px; font-family: inherit; font-style: inherit; font-weight: inherit; margin: 0px 0px 22px; outline: 0px; padding: 0px; vertical-align: baseline;"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Ðoàn Thế Phúc cho biết nhờ chuyến về Việt Nam đầu tiên đó, ông biết thêm được bao nhiêu chuyện lạ và “rất to” như bản Tuyên Ngôn Ðộc Lập, kháng chiến Hà Nội, chiến dịch biên giới, Ðiện Biên Phủ… Nhưng theo chính những lời thú nhận như vậy, người ta mới thấy những hiểu biết về Việt Nam của Ðoàn Thế Phúc tội nghiệp biết là chừng nào. Một người từng du học tại Úc, lại sang Mỹ tị nạn nhiều năm mà phải đợi đến sau những chuyến đi “bụi” quanh Hà Nội (nhiều lần đến độ bị lầm là người Hà Nội) mới biết được dăm ba chuyện về đất Bắc như người Bắc vui vẻ, bình thản, giữ được nếp cũ, lại có thêm phong cách “cách mạng,” mọi người bình đẳng, cùng những điều “rất hay” khác về Việt Nam.</span></span></p><p data-adtags-visited="true" style="border: 0px; font-family: inherit; font-style: inherit; font-weight: inherit; margin: 0px 0px 22px; outline: 0px; padding: 0px; vertical-align: baseline;"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Ðọc đoạn này, người ta không biết những nơi mà Ðoàn Thế Phúc đi thăm là những nơi nào ở miền Bắc mà ông lại may mắn nhìn thấy được những điều tốt đẹp như thế?</span></span></p><p data-adtags-visited="true" style="border: 0px; font-family: inherit; font-style: inherit; font-weight: inherit; margin: 0px 0px 22px; outline: 0px; padding: 0px; vertical-align: baseline;"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Trong khi ngay vào lúc này, mở những trang báo trong nước ra, (không phải là những bài viết, những tác phẩm của Võ Phiến, những thứ văn chương phản động của nhóm Nhân Văn Giai Phẩm, hay tin tức của vài ba cán bộ Cộng Sản hồi chánh), mà của những tờ báo mới ra trong tuần qua, tháng trước, ngày hôm nay, người ta không thấy được những thứ tốt đẹp, nếp cũ, bình thản, phong cách cách mạng, mà Ðoàn Thế Phúc kể.</span></span></p><p data-adtags-visited="true" style="border: 0px; font-family: inherit; font-style: inherit; font-weight: inherit; margin: 0px 0px 22px; outline: 0px; padding: 0px; vertical-align: baseline;"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Người ta chỉ thấy những thứ tin tức như tại một ngôi trường nọ ở Hà Nội, ban giám hiệu phải dựng một tấm bảng lớn nhắc các học sinh không được đánh nhau, tụt quần của nhau ra giữa sân trường. Rồi cảnh các nữ sinh đánh nhau ngoài đường trong khi đám đông vây quanh hò reo, bạn bè dùng điện thoại thu video để đưa lên Facebook coi cho vui. Mà những cảnh như thế không phải là hiếm thấy, hay chỉ diễn ra ở một vài địa phương xa xôi hẻo lánh. Người ta cũng phải nói về những bún mắng, phở chửi, cháo quát, ốc lắm mồm mà ngay cả các bản tin của AFP và BBC cũng phải nhắc tới như một nét đặc biệt của “nền nếp,” “phong cách cách mạng” của miền Bắc.</span></span></p><p data-adtags-visited="true" style="border: 0px; font-family: inherit; font-style: inherit; font-weight: inherit; margin: 0px 0px 22px; outline: 0px; padding: 0px; vertical-align: baseline;"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Chắc ông Phúc cũng không đi qua những cảnh vượt sông đi học bằng túi ni lông, các em bé mỗi ngày hai buổi bơi ngang qua sông để đi học, cảnh phụ nữ cởi truồng cho Ðài Loan, Ðại Hàn xem hàng họ trước khi mua họ về làm nô lệ tình dục. Mà ông cũng không đọc được những lời rao bán các cô dâu Việt trên báo Tàu với cam kết không hài lòng sẵn sàng đổi người khác. Sao ông không đọc thấy những bản tin giết chóc nhau chỉ vì tranh nhau hát karaoke, cướp cái điện thoại, nhẫn tâm giết ngay một mạng người chỉ vì mất con chó? Hay những vụ lừa bạn bè, người thân bán sang những ổ điếm ở Trung Quốc. Hay chuyện dụ dỗ các học sinh vào đường dâm đãng của những người làm công việc giáo dục. Tại sao trong những chuyến về Việt Nam ấy ông không bao giờ biết nền giáo dục của Việt Nam đã suy đồi như thế nào để ai cũng có bằng giả, muốn có bằng gì cũng có? Ðó là đạo đức cách mạng đó sao?</span></span></p><p class="inline-ad-slot" data-adtags-visited="true" data-adtags-width="474" id="inline-ad-2" style="border: 0px; float: left; font-family: inherit; font-style: inherit; font-weight: inherit; height: 0px; margin: 0px auto; outline: 0px; overflow: hidden; padding: 0px; vertical-align: baseline; width: 474px;"></p><p data-adtags-visited="true" style="border: 0px; font-family: inherit; font-style: inherit; font-weight: inherit; margin: 0px 0px 22px; outline: 0px; padding: 0px; vertical-align: baseline;"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Ông khoe là đọc nhiều sách mà mãi đến gần đây mới biết về bản tuyên ngôn độc lập đọc ở Ba Ðình nhưng lại không biết là nó được một người Mỹ gà cho mới viết được. Ông về Việt Nam mấy lần mới nghe nói về cuộc chiến biên giới nhưng ông có biết là mới đây, tại một cuộc lễ kỷ niệm cuộc chiến đó, buổi lễ đã bị một đám người ngợm vô giáo dục kéo nhau tới ngay địa điểm kỷ niệm để múa đôi, lăng mạ những người chết trong cuộc chiến đó không? Ðó mà là giữ được nền nếp cũ sao?</span></span></p><p data-adtags-visited="true" style="border: 0px; font-family: inherit; font-style: inherit; font-weight: inherit; margin: 0px 0px 22px; outline: 0px; padding: 0px; vertical-align: baseline;"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Trong đoạn kế tiếp của bài viết, Ðoàn Thế Phúc khẳng định rằng Võ Phiến không có nhu cầu giải phóng dân tộc.</span></span></p><p data-adtags-visited="true" style="border: 0px; font-family: inherit; font-style: inherit; font-weight: inherit; margin: 0px 0px 22px; outline: 0px; padding: 0px; vertical-align: baseline;"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Nhưng thực ra, Võ Phiến không bao giờ viết xuống câu đó. Ông chỉ nói sớm muộn người Pháp cũng phải rút khỏi Việt Nam, trả lại độc lập cho Việt Nam. Ðiều đó rất đúng. Trào lưu thế giới chắc chắn rồi đưa tới việc các quốc gia có thuộc địa phải từ bỏ các thuộc địa của họ. Nói như vậy không có nghĩa là cứ khoanh tay ngồi chờ, hay tiếp tục phục vụ cho mẫu quốc. Việc nổi lên đánh đuổi đế quốc là việc đúng và cần phải làm. Nhưng không phải lúc nào cũng cần phải chiến tranh vũ trang. Thánh Cam Ðịa tranh đấu đòi độc lập cho Ấn Ðộ đâu có cần phải hy sinh hàng triệu người Ấn, nhưng nhờ đó, tiểu lục địa Ấn Ðộ vẫn được người Anh trao trả độc lập đấy chứ. Người Ấn có phải hy sinh mạng sống nhiều như người Việt đâu?</span></span></p><p data-adtags-visited="true" style="border: 0px; font-family: inherit; font-style: inherit; font-weight: inherit; margin: 0px 0px 22px; outline: 0px; padding: 0px; vertical-align: baseline;"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Ðoàn Thế Phúc viết rằng suy nghĩ “không cần kháng chiến” hoàn toàn vô giá trị chỉ để nói rằng lập luận đó (của chính thân phụ ông) là nhắm mục đích “bào chữa cho những người không tham gia kháng chiến và phủ nhận công lao to lớn của Ðảng Cộng Sản Việt Nam.”</span></span></p><p data-adtags-visited="true" style="border: 0px; font-family: inherit; font-style: inherit; font-weight: inherit; margin: 0px 0px 22px; outline: 0px; padding: 0px; vertical-align: baseline;"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Võ Phiến thực ra, có theo kháng chiến nhưng sớm nhìn ra bộ mặt của Cộng Sản nên ông đã từ bỏ nó và suýt mất mạng vì bỏ kháng chiến.</span></span></p><p data-adtags-visited="true" style="border: 0px; font-family: inherit; font-style: inherit; font-weight: inherit; margin: 0px 0px 22px; outline: 0px; padding: 0px; vertical-align: baseline;"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Vua Salomon trong một lần phải xử một vụ tranh chấp hết sức khó khăn khi hai người phụ nữ đều nhận là mẹ của một đứa bé và nhờ ông phân xử. Nhà vua đưa ra gợi ý là sẽ dùng kiếm chặt đứa bé làm hai, chia cho mỗi người phụ nữ một nửa. Một trong hai người đàn bà liền xin nhà vua đừng làm thế, bà sẵn sàng để cho người phụ nữ kia giữ đứa bé. Vua Salomon nghe xong thì quyết định trao đứa bé cho người đàn bà không chịu chặt đứa bé làm đôi vì chỉ có người mẹ thật mới yêu con và không muốn con chết dẫu cho là phải mất con.</span></span></p><p data-adtags-visited="true" style="border: 0px; font-family: inherit; font-style: inherit; font-weight: inherit; margin: 0px 0px 22px; outline: 0px; padding: 0px; vertical-align: baseline;"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Võ Phiến cũng nghĩ như thế. Ðộc lập thì rồi thế nào cũng có. Thế giới rồi sẽ phải đi những bước như thế. Nhưng không cấn phải đẩy dân tộc vào một cuộc thảm sát điên cuồng như cuộc chiến Ðông Dương.</span></span></p><p data-adtags-visited="true" style="border: 0px; font-family: inherit; font-style: inherit; font-weight: inherit; margin: 0px 0px 22px; outline: 0px; padding: 0px; vertical-align: baseline;"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Ðoàn Thế Phúc sau đó khẳng định rằng cha ông đặt việc chống Cộng lên trên việc thống nhất đất nước.</span></span></p><p class="inline-ad-slot" data-adtags-visited="true" data-adtags-width="474" id="inline-ad-3" style="border: 0px; float: left; font-family: inherit; font-style: inherit; font-weight: inherit; height: 0px; margin: 0px auto; outline: 0px; overflow: hidden; padding: 0px; vertical-align: baseline; width: 474px;"></p><p data-adtags-visited="true" style="border: 0px; font-family: inherit; font-style: inherit; font-weight: inherit; margin: 0px 0px 22px; outline: 0px; padding: 0px; vertical-align: baseline;"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Nói cho ông Phúc nghe: Ông có biết rằng chuyện đánh miền Nam không bao giờ là nhắm mục tiêu thống nhất đất nước như ông nghĩ đâu. Ông không tin ư? Lần tới về Việt Nam, ông nhớ đến thăm cái đền thờ Lê Duẩn ở hồ Kẻ Gỗ, huyện Cẩm Xuyên, tỉnh Hà Tĩnh, cho biết. Cái đền ấy mới khánh thành ngày 18 Tháng Giêng năm nay, năm 2014, nên đến nay vẫn còn. Ông đến cổng và đọc cho tôi hàng chữ trên cái cổng: “Ta đánh Mỹ là đánh cho Liên Xô, Trung Quốc,” câu nói ô nhục để đời của Lê Duẩn đấy!</span></span></p><p data-adtags-visited="true" style="border: 0px; font-family: inherit; font-style: inherit; font-weight: inherit; margin: 0px 0px 22px; outline: 0px; padding: 0px; vertical-align: baseline;"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Nướng hàng triệu thanh niên vào chiến trường miền Nam là để cho Liên Xô và Trung Quốc chứ có vì miền Nam, vì đất nước, quê hương, vì thống nhất Việt Nam bao giờ đâu.</span></span></p><p data-adtags-visited="true" style="border: 0px; font-family: inherit; font-style: inherit; font-weight: inherit; margin: 0px 0px 22px; outline: 0px; padding: 0px; vertical-align: baseline;"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Thế thì tại sao phải làm theo lời ông Lê Duẩn? Ông Phúc làm ơn soi sáng cho thân phụ của ông, và cho tôi tại sao cần phải hy sinh hàng triệu người Việt cho Liên Xô và Trung Quốc để chẳng làm được cái gì hết vậy. Ông giải thích cho tôi nghe lọt tai câu nói của Lê Duẩn viết trên cái cổng vào đền thờ này rồi tôi sẽ tin tiếp những điều ông viết trong bài báo hỗn xược đó.</span></span></p><p data-adtags-visited="true" style="border: 0px; font-family: inherit; font-style: inherit; font-weight: inherit; margin: 0px 0px 22px; outline: 0px; padding: 0px; vertical-align: baseline;"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Ông cũng nên giải thích cho tôi hiểu tại sao ông Hồ Chí Minh viết trong di chúc rằng ông ta sắp đi gặp các ông Các Mác mà không đi gặp các vua Hùng để tôi còn tin ông Hồ là người vì đã thực sự vì dân vì nước một lần coi.</span></span></p><p data-adtags-visited="true" style="border: 0px; font-family: inherit; font-style: inherit; font-weight: inherit; margin: 0px 0px 22px; outline: 0px; padding: 0px; vertical-align: baseline;"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Ông viết rằng cha ông, nhà văn Võ Phiến, nói rằng chủ nghĩa Cộng Sản là xấu nhưng theo ông, trông vào kết quả trên nhiều mặt, rõ ràng nó “chẳng xấu cho đất nước quê hương một chút nào!”</span></span></p><p data-adtags-visited="true" style="border: 0px; font-family: inherit; font-style: inherit; font-weight: inherit; margin: 0px 0px 22px; outline: 0px; padding: 0px; vertical-align: baseline;"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Thưa ông Ðoàn Thế Phúc, tôi xin hỏi lại ông rằng đảng Cộng Sản tốt ở chỗ nào?</span></span></p><p data-adtags-visited="true" style="border: 0px; font-family: inherit; font-style: inherit; font-weight: inherit; margin: 0px 0px 22px; outline: 0px; padding: 0px; vertical-align: baseline;"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Nó tốt ở mỏ bôxít? Nó tốt ở đất nước đang càng ngày càng mất thêm diện tích đất đai, biển đảo, người Trung Quốc được đưa vào làm việc không giấy phép như ở Vũng Áng, lập nên những Ðông Ðô Ðại Phố, ở chỗ tàu thuyền đánh cá của ngư dân Việt Nam bị tàu “lạ” tấn công, ngư dân bị bắt cóc đói tiền chuộc? Nó tốt ở chỗ tạo ra một đống quái thai như lũ con cháu của bọn lãnh tụ ngu dốt sửa soạn tiếp tục ngồi trên đầu trên cổ người dân Việt thêm bao nhiêu năm nữa?</span></span></p><p data-adtags-visited="true" style="border: 0px; font-family: inherit; font-style: inherit; font-weight: inherit; margin: 0px 0px 22px; outline: 0px; padding: 0px; vertical-align: baseline;"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Nó có tốt ở cái công hàm khốn nạn mà Phạm Văn Ðồng gửi cho Chu Ân Lai chăng? Nó có tốt ở những ngôi mộ tập thể ở Huế không? Nó có tốt khi vừa nghe Cộng Sản về là một triệu người miền Bắc chạy vào Nam và rồi năm 1975, trên một triệu người liều chết chạy ra biển đi tìm tự do không?</span></span></p><p class="inline-ad-slot" data-adtags-visited="true" data-adtags-width="474" id="inline-ad-4" style="border: 0px; float: left; font-family: inherit; font-style: inherit; font-weight: inherit; height: 0px; margin: 0px auto; outline: 0px; overflow: hidden; padding: 0px; vertical-align: baseline; width: 474px;"></p><p data-adtags-visited="true" style="border: 0px; font-family: inherit; font-style: inherit; font-weight: inherit; margin: 0px 0px 22px; outline: 0px; padding: 0px; vertical-align: baseline;"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Ông Ðoàn Thế Phúc, ông viết bài này làm gì mà sao dở quá như thế. Hãy nói là ông bị bọn cẩu tặc quăng cho miếng bả chó rồi đớp lấy đớp để đi.</span></span></p><p data-adtags-visited="true" style="border: 0px; font-family: inherit; font-style: inherit; font-weight: inherit; margin: 0px 0px 22px; outline: 0px; padding: 0px; vertical-align: baseline;"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Vì ông có ăn phải bả chó thì mới hành xử như thế!</span></span></p><p data-adtags-visited="true" style="border: 0px; font-family: inherit; font-style: inherit; font-weight: inherit; margin: 0px 0px 22px; outline: 0px; padding: 0px; vertical-align: baseline;"><span style="background-color: white; border: 0px; font-family: inherit; font-style: inherit; font-weight: 700; margin: 0px; outline: 0px; padding: 0px; vertical-align: baseline;"><span style="font-size: medium;">BÙI BẢO TRÚC</span></span></p></div>sonbui@yahoo.comhttp://www.blogger.com/profile/13808523616393644714noreply@blogger.comtag:blogger.com,1999:blog-1859412147393027638.post-21684176192176916962021-03-29T23:29:00.000-04:002021-03-29T23:29:08.278-04:00 Bùi Bảo Trúc trên Diễn Đàn KSCN-Thân Hữu<p><br /></p><span style="background-color: #12a3eb; color: white; font-family: "Trebuchet MS", Arial, Helvetica, sans-serif; font-size: 20px; font-weight: 700;">Diễn Đàn KSCN-Thân Hữu</span><p><a href="https://www.kysucongnghe.net/forum/viewtopic.php?p=10179#p10179" style="direction: ltr; display: inline-block; font-family: "Trebuchet MS", Verdana, Helvetica, Arial, sans-serif; text-decoration-line: none; unicode-bidi: embed;"><span style="background-color: white; color: black; font-size: medium;">Thư Gửi Bạn Ta - Bùi Bảo Trúc</span></a></p><div class="post has-profile bg2" id="p10179" style="background-position: 100% 0px; background-repeat: no-repeat; border-radius: 7px; font-family: Verdana, Helvetica, Arial, sans-serif; margin-bottom: 4px; padding: 5px 10px; position: relative;"><div class="inner"><div class="postbody" style="float: left; line-height: 1.48em; padding: 0px; position: relative; width: 860.312px;"><div id="post_content10179"><ul class="post-buttons" style="float: none; list-style: none; margin: 0px; max-width: 40%; padding: 0px; position: absolute; right: 0px; top: 5px;"><li style="float: left; margin-right: 3px;"><a class="button button-icon-only" href="https://www.kysucongnghe.net/forum/posting.php?mode=quote&f=95&p=10179" style="background-image: linear-gradient(rgb(255, 255, 255) 0%, rgb(233, 233, 233) 100%); border-radius: 4px; border: 1px solid rgb(199, 195, 191); box-shadow: rgb(255, 255, 255) 0px 0px 0px 1px inset; cursor: pointer; direction: ltr; display: inline-block; font-family: "Open Sans", "Droid Sans", Verdana, Arial, Helvetica; font-weight: 600; line-height: 1.4; padding: 2px 3px; text-align: center; text-decoration-line: none; touch-action: manipulation; unicode-bidi: embed; user-select: none; vertical-align: middle; white-space: nowrap;" title="Reply with quote"><span style="background-color: white; color: black; font-size: medium;"><span aria-hidden="true" class="icon fa-quote-left fa-fw" style="-webkit-font-smoothing: antialiased; display: inline-block; font-family: FontAwesome; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; font-weight: normal; line-height: 1; text-rendering: auto; width: 1.28571em;"></span><span class="sr-only" style="border: 0px; clip: rect(0px, 0px, 0px, 0px); height: 1px; margin: -1px; overflow: hidden; padding: 0px; position: absolute; width: 1px;">Quote</span></span></a></li></ul><p class="author" style="clear: both; line-height: 1.2em; margin: 0px 0px 0.6em; padding: 0px 0px 5px;"><span style="background-color: white; color: black; font-size: medium;"><a class="unread" href="https://www.kysucongnghe.net/forum/viewtopic.php?p=10179#p10179" style="direction: ltr; display: inline-block; text-decoration-line: none; unicode-bidi: embed;" title="Post"><span aria-hidden="true" class="icon fa-file fa-fw icon-lightgray icon-md" style="-webkit-font-smoothing: antialiased; display: inline-block; font-family: FontAwesome; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: 1; text-align: center; text-rendering: auto; width: 1.28571em;"></span><span class="sr-only" style="border: 0px; clip: rect(0px, 0px, 0px, 0px); height: 1px; margin: -1px; overflow: hidden; padding: 0px; position: absolute; width: 1px;">Post</span></a><br /></span></p><div class="content" style="clear: both; font-family: "Lucida Grande", "Trebuchet MS", Verdana, Helvetica, Arial, sans-serif; line-height: 1.4em; min-height: 3em; overflow: auto hidden; padding-bottom: 1px;"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">April 18, 2014<br /><strong class="text-strong"><span style="line-height: 22.62px;">LŨ LỢN XỔNG CHUỒNG: BỌN DU KHÁCH TẦU</span></strong></span></span></div><div class="content" style="clear: both; font-family: "Lucida Grande", "Trebuchet MS", Verdana, Helvetica, Arial, sans-serif; line-height: 1.4em; min-height: 3em; overflow: auto hidden; padding-bottom: 1px;"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;"><b><br /></b>Chiang Mai là một thị trấn ở miền bắc Thái Lan. Đây là một thành phố đẹp và cổ kính, từng là thủ đô của Thái trước khi thủ đô chuyển về Krungthep tức là Bangkok . Chiang Mai được nhắc tới nhiều trong thời chiến tranh Việt Nam khi các quân nhân Mỹ đến thị trấn này để nghỉ phép. Những người lính chiến này không phải lúc nào cũng là những nhà ngoại giao lịch sự văn minh, nhất là trong thời chiến khi áp lực của chiến tranh và cái chết lúc nào cũng cận kề. Chuyện họ phá phách, say sưa, đập phá đã xẩy ra không ít. Nhưng chưa bao giờ Chiang Mai có một thái độ kinh tởm, thù ghét nhắm vào những người lính đó như Chiang Mai đang ghê khiếp đám du khách người Hoa nườm nượp kéo đến Chiang Mai vào lúc này.<br />Những chuyến du lịch của những bọn du khách tới từ Hoa lục đã làm cho khoảng 80 phần trăm dân chúng Chiang Mai không muốn nhìn thấy những thành phần này kéo đến thành phố của họ nữa.<br /><br /><img alt="Image" class="postimage" src="http://static1.businessinsider.com/image/52124d74ecad044948000013-434-287/tourist-5.jpg" style="border: 0px; box-sizing: border-box; max-width: 100%; vertical-align: middle;" /><br /><br />Theo một cuộc thăm dò ý kiến của khoảng hơn 2 ngàn người dân Chiang Mai hồi tháng trước, thì hơn 80% dân Chiang Mai coi đám du khách Tầu này là những phiền nhiễu cho thành phố. Người Chiang Mai rất ghét những cách hành xử của những toán du khách người Hoa như lối ăn nói ồn ào, lỗ mãng, không chịu xếp hàng chờ đến phiên mình, xô đẩy nhau, hút thuốc ở những nơi cấm hút thuốc, khạc nhổ xuống đất, xuống sàn nhà, mặt đường, vi phạm tất cả những luật lệ của thành phố, ngay cả trong những chuyến họ đi thăm chùa chiền, đại học. Người Hoa còn bị than phiền là hồn nhiên cởi quần áo tắm rửa ở ngay tại các giếng phun, tiểu tiện ở các góc phố, đại tiện xuống hồ bơi, xuống những khúc rạch hào chạy quanh thành phố. Nhiều du khách người Hoa đến ăn ở các tiệm <em class="text-italics">buffet </em>thì mang theo bao giấy, lấy đồ ăn mang về khách sạn ăn với nhau. Đi ngoài đường thì thoải mái ngoáy mũi, xỉa răng, ăn uống xì xụp, nhai ồn ào, lớn tiếng gây gổ với nhau bất cứ ở đâu kể cả tại các nơi tôn nghiêm của thành phố.<br />Con số du khách Hoa lục kéo tới Chiang Mai hiện nay là khoảng 50 ngàn người mỗi tháng và con số này chắc chắn sẽ còn tăng thêm nữa. Các cơ quan du lịch của thành phố kêu gọi phải giáo dục những du khách này trước khi đến Thái Lan.</span></span></div><div class="content" style="clear: both; font-family: "Lucida Grande", "Trebuchet MS", Verdana, Helvetica, Arial, sans-serif; line-height: 1.4em; min-height: 3em; overflow: auto hidden; padding-bottom: 1px;"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;"><br />Những hành động thô bỉ của người Hoa trong những chuyến đi ra nước ngoài của họ được ghi nhận ở tất cả những nơi họ ghé qua chứ chẳng riêng gì tại Chiang Mai, mà còn ở các địa điểm du lịch thuộc các nước Âu châu, Mỹ châu. Họ hồn nhiên xả rác phóng uế ở tất cả các địa điểm du lịch khiến một vài khách sạn ở Paris và Luân Đôn đã phải treo biển không tiếp các đoàn du khách người Hoa. Một giới chức cao cấp của Bắc kinh, phó thủ tướng, cũng phải lên tiếng khuyên các đồng bào của ông ta phải hành xử một cách văn minh khi ra nước ngoài.</span></span></div><div class="content" style="clear: both; font-family: "Lucida Grande", "Trebuchet MS", Verdana, Helvetica, Arial, sans-serif; line-height: 1.4em; min-height: 3em; overflow: auto hidden; padding-bottom: 1px;"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;"><br />Người ta cũng đã nhiều lần phàn nàn, than phiền và nặng lời với những đám du khách Tầu này trong khi chưa thấy ai phải lớn tiếng bực bội về các du khách từ các nước khác.<br /><br />Một cuốn sách mới đây của Wang Yunmei nhan đề <em class="text-italics">Pigs On the Loose: Chinese Tour Groups</em> tạm dịch là <em class="text-italics">Lũ Lợn Xổng Chuồng: Bọn Du Khách Tầu </em>đã chi tiết ghi lại những kinh nghiệm của cô sau 6 năm đi tới khoảng 40 quốc gia, với những lần gặp gỡ các toán du khách người Hoa. Tác giả nói rằng rất nhiều trong số những du khách này là những thành phần nông dân thất học, có một ít tiền sau khi bán được đất đai cho chính phủ và quyết định làm vài ba chuyến du lịch ngoại quốc. Kinh nghiệm sống văn minh của họ gần như không có. Ở làng quê của họ, họ có thể ra đồng, ra sông, ra hồ để giải quyết một vài nhu cầu của cơ thể thì ra nước ngoài họ cứ làm như thể còn đang ở trong nước.Tác giả cho rằng giáo dục đã không bắt kịp được với sự gia tăng nhanh chóng của giai cấp trung lưu và tiền bạc mới kiếm được của họ.</span></span></div><div class="content" style="clear: both; font-family: "Lucida Grande", "Trebuchet MS", Verdana, Helvetica, Arial, sans-serif; line-height: 1.4em; min-height: 3em; overflow: auto hidden; padding-bottom: 1px;"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;"><br />Người Thái, khi lịch sự thì nói là đã xẩy ra nhiều trường hợp va chạm văn hoá (cultural clashes). Những người khác thì nói thẳng các du khách người Hoa rất thô bỉ bất lịch sự, thiếu văn minh, kém văn hoá và làm dân chúng rất bất bình. Tờ <em class="text-italics">The Nation </em>viết bằng Anh ngữ thì than phiền người Hoa lái xe ẩu tả, không tôn trọng luật đi đường, tự nhiên dừng xe giữa đường, cãi nhau, các khách sạn cho biết nhiều khách thuê phòng khai là có hai người thì bốn năm người lén vào ở. Nhiều người xả rác bừa bãi, giặt quần áo phơi trên ban công khách sạn. Một số không biết giật nước cầu tiêu, khạc nhổ, to tiếng, tùy tiện phóng uế trong các bể bơi. Ngay cả những người Hoa sống tại Chiang Mai cũng xấu hổ vì cách hành xử của đám du khách Tầu này. Một vài người nói rằng họ rất xấu hổ vì là người Hoa. Trong bức thư gửi cho báo <em class="text-italics">The Nation</em>, một người phải năn nỉ là bọn du khách người Hoa không nên làm nhục người Hoa nữa. Trong năm nay, 2014, theo một ngồn tin của chính phủ Thái, sẽ có khoảng 1 triệu 500 ngàn con heo xổng chuồng kéo nhau đến làm bẩn xứ Thái.</span></span></div><div class="content" style="clear: both; font-family: "Lucida Grande", "Trebuchet MS", Verdana, Helvetica, Arial, sans-serif; line-height: 1.4em; min-height: 3em; overflow: auto hidden; padding-bottom: 1px;"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;"><br />Đọc xong những điều mà người Hoa làm tại Chiang Mai, người ta thấy bọn heo xổng chuồng chạy sang Việt Nam còn kinh hồn hơn đám du khách đến Chiang Mai rất nhiều. Chúng làm tất cả những gì tàn độc nhất cho nước Việt Nam. Ỉa bậy đái bậy mà đã nhằm nhò gì! Chúng nó đang đầu độc cả dân tộc Việt, tàn phá nền kinh tế, nông nghiệp của người Việt, đưa người vào chiếm đất của nước Việt, chiếm đảo của chúng ta, đối xử tàn ác, khốn nạn, chó má với người Việt, mua người đem về nước chúng bắt làm nô lệ, bắt nạt những người dân đánh cá khốn khổ...</span></span></div><div class="content" style="clear: both; font-family: "Lucida Grande", "Trebuchet MS", Verdana, Helvetica, Arial, sans-serif; line-height: 1.4em; min-height: 3em; overflow: auto hidden; padding-bottom: 1px;"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;"><br />Chứ ngoáy mũi, khạc nhổ, tiểu tiện, đại tiện thì đã ăn thua gì.<br /><br />Hỡi những người bạn Thái Lan, bọn lợn xổng chuồng quậy phá đất nước của các bạn mà đã ăn thua gì. Hãy nhìn sang nước chúng tôi thì thấy ngay.<br /><br /><strong class="text-strong">Bùi Bảo Trúc</strong></span></span></div></div></div></div></div><div class="post has-profile bg1" id="p10187" style="background-position: 100% 0px; background-repeat: no-repeat; border-radius: 7px; font-family: Verdana, Helvetica, Arial, sans-serif; margin-bottom: 4px; padding: 5px 10px; position: relative;"><div class="inner"><div class="postbody" style="float: left; line-height: 1.48em; padding: 0px; position: relative; width: 860.312px;"><div id="post_content10187"><div class="content" style="clear: both; font-family: "Lucida Grande", "Trebuchet MS", Verdana, Helvetica, Arial, sans-serif; line-height: 1.4em; min-height: 3em; overflow: auto hidden; padding-bottom: 1px;"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;"><strong class="text-strong"><br /></strong></span></span></div><div class="content" style="clear: both; font-family: "Lucida Grande", "Trebuchet MS", Verdana, Helvetica, Arial, sans-serif; line-height: 1.4em; min-height: 3em; overflow: auto hidden; padding-bottom: 1px;"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;"><strong class="text-strong">Ngày 31 tháng 3 năm 2014</strong><br /><br />Bạn ta,<br /><br /><em class="text-italics">Vô tư</em>, theo các từ điển Hán Việt của Đào Duy Anh và Nguyễn Văn Khôn, là không tư vị, không thiên lệch, là công bình, là đối xử ngang bằng với tất cả mọi bên, mọi phe, là không vì lợi ích riêng.<br /><br />Như vậy thì ngày nay, ở trong nước, hai chữ này đã bị đem ra hiểu hoàn toàn khác với các định nghĩa trước đây. Hay cũng có thể nói rõ hơn là cách hiểu mới này không thấy tại miền Nam trước năm 1975.<br /><br />Ở hải ngoại, cách hiểu hai chữ <em class="text-italics">vô tư</em> theo lối mới cũng thấy xuất hiện khoảng trên dưới 10 năm trở lại đây. Lối nói ấy được những người từ trong nước mang ra hải ngoại dùng một cách rất <em class="text-italics">vô tư</em>. Mua cái thẻ điện thoại để gọi viễn liên với phí tổn rất nhẹ thì khi dùng cứ "vô tư", cứ gọi "vô tư". Gọi vô tư thì chắc chắn không có nghĩa là gọi không thiên lệch, gọi công bằng, gọi không vì lợi ích riêng.<br /><br />Mua cái xe mới xong thì lái <em class="text-italics">vô tư </em>về nhà. Vào nhà hàng gọi vài chai bia uống <em class="text-italics">vô tư</em>...<br /><br />Dần dần thì cái nghĩa mới của hai chữ <em class="text-italics">vô tư </em>cũng rõ ra, và cách dùng hai chữ này đang từ từ mất đi sự kinh ngạc nó tạo ra trong lúc ban đầu. Nó được đem dùng rất rộng rãi. Đâu cũng thấy ... <em class="text-italics">vô tư</em>. Hai chữ đó được dùng một cách thoải mái. Đó là về mặt tiếng nói. Cái gì cũng <em class="text-italics">vô tư</em> cả.<br /><br />Cách đây mấy hôm, một tờ báo điện tử trong nước có phổ biến một <em class="text-italics">video clip</em> khá dài với những tai nạn giao thông kinh hoàng ở Việt Nam. Có những tai nạn xe hơi đụng nhau, xe vận tải đụng xe nhỏ, xe lớn đụng xe hai bánh, xe đạp đụng người đi bộ gây thiệt hại vật chất không nhỏ cho các xe bị tai nạn và luôn cả cho người đi đường. Nhưng có một chi tiết gây kinh ngạc cho người xem là thái độ <em class="text-italics">vô tư</em> (lại vô tư) của những người đi đường. Lái xe đụng xe người khác, cứ <em class="text-italics">vô tư</em> lách sang một bên, chạy tiếp. Xe nhỏ đụng xe lớn cũng <em class="text-italics">vô tư</em> bỏ đi ngay, nếu còn đi được. Xe lớn đụng xe nhỏ cũng bỏ đi, <em class="text-italics">vô tư</em> không thèm ngó lại. Không cả một cái nhún vai. Nạn nhân đứng dậy, dắt xe vào lề, rồi leo lên xe đi tiếp rất <em class="text-italics">vô tư</em>.<br /><br />Mấy hôm trước, mụ bộ trưởng y tế bị chất vấn về những vụ tiêm chủng làm chết trẻ em thì trả lời thật khó là tránh được, và rất khó mà ngăn chặn được những chuyện như thế. Lại cũng <em class="text-italics">vô tư</em>.<br /><br />Rất nhiều vụ học sinh đánh nhau lột áo của bạn học thì các bạn cùng lớp, bạn trai cũng như bạn gái đứng chung quanh cổ võ, lấy điện thoại cầm tay ra thu hình đưa lên internet rất <em class="text-italics">vô tư</em>.<br /><br />Học sinh đi thi thì ngang nhiên quay cóp, dùng "phao" để... tham khảo rất <em class="text-italics">vô tư</em>. Thầy cô giáo làm giám thị trong phòng thi cũng đi lại ung dung trong lớp, thỉnh thoảng ghé lại bàn cố vấn cho các học sinh chép bài một cách rất <em class="text-italics">vô tư</em> như một vài <em class="text-italics">video clip</em> cho thấy.<br /><br />Mở báo ra đọc, mỗi ngày, không báo nào có dưới 10 tin giết người, cha giết con, cháu giết bà lấy tiền đi chơi game, chồng giết vợ, hàng xóm giết nhau rồi ... đi nhậu <em class="text-italics">vô tư</em> như không có chuyện gì xẩy ra.<br /><br />Giải phẫu thẩm mỹ không xong gây tử vong thì đem xác ném xuống sống rồi <em class="text-italics">vô tư </em>về nhà. Thanh niên lừa bạn gái đem bán cho các ổ điếm ở Trung quốc. Hàng xóm bán hàng xóm sang Trung quốc, dụ người đưa sang các nước bên cạnh để bán thân cũng một cách <em class="text-italics">vô tư</em>. Hàng hóa, thực phẩm nhập cảng từ Trung quốc vào chứa toàn hóa chất độc hại vẫn bầy bán <em class="text-italics">vô tư</em> trước mắt công an. Người dân <em class="text-italics">vô tư </em>mua những thứ ấy về ăn uống với nhau một cách <em class="text-italics">vô tư</em>. Cầu cống đường xá xây cất cẩu thả, vừa xây vừa chấm mút với nhau khiến cầu sập, đường đầy ổ gà, xa lộ hầm hố trong lúc quan chức (chữ của bọn huênh hoang là bài trừ phong kiến) vẫn <em class="text-italics">vô tư</em> làm như không có chuyện gì xẩy ra.<br /><br />Ăn cắp từ trên xuống dưới, hở ra là ăn cắp trong cũng như ngoài nước. Lộ chuyện thì tuyên bố vài ba câu huề vốn rằng sẽ xử lý nghiêm túc rồi lại <em class="text-italics">vô tư</em> ăn cắp tiếp. Bằng giả đầy đường, bằng lớn bằng nhỏ đều giả cả, muốn gì có nấy mua về đem dùng <em class="text-italics">vô tư</em>. Chính quyền cũng <em class="text-italics">vô tư </em>nói là bằng giả chỉ có thể kiếm việc với nhà nước. Có đứa không học luật bao giờ, vẫn khai là có bằng luật rồi nhơn nhơn cái mặt và <em class="text-italics">vô tư</em> làm tới thủ tướng. Một con ranh tên là Kiều Trinh cứ xuất ngoại là giở trò ăn cắp, vậy mà vẫn tiếp tục được trao việc dẫn chương trình Văn Hóa Dân Tộc trên truyền hình một cách rất <em class="text-italics">vô tư</em> vì bố nó làm tới ủy viên trung ương đảng. Sao mà không <em class="text-italics">vô tư</em> cho được. Rồi con ranh con lại còn <em class="text-italics">vô tư</em> nhận là bệnh tâm thần để khỏi bị Thụy Điển và Anh quốc tha tội ăn cắp vật. Rất <em class="text-italics">vô tư</em>.<br /><br />Bọn chó dại mở hết công ty này, công ty nọ để làm ăn nhưng chính ra là chỉ để ăn cắp với nhau cho các cơ sở ấy lỗ chỏng gọng rồi phủi tay. Lại cũng <em class="text-italics">vô tư</em>.<br /><br />Ngày kỷ niệm giặc Tầu đánh phá mấy tỉnh miền Bắc thì bọn ngợm lôi nhau ra múa đôi ăn mừng rất <em class="text-italics">vô tư</em>. Ngư dân bị bọn khốn nạn Tầu ô bắt nạt, cướp tầu, bắn giết thì <em class="text-italics">vô tư</em> gọi đó là những tầu ... lạ. Bỏ bạc tỉ ra mua mấy cái tầu ngầm mang về Cam Ranh chưng chơi rồi để đó lại cũng rất <em class="text-italics">vô tư</em>.<br /><br />Thành ra Việt Nam bây giờ đã trở thành một quốc gia <em class="text-italics">vô tư</em> nhất thế giới. Cho nên cái gì cũng <em class="text-italics">vô tư</em> là vậy.<br /><br />Người ta thấy là chỉ cần thay vài ba chữ trong một bài viết của cụ Nguyễn Văn Vĩnh đăng trong Đông Dương Tạp Chí số 23 là đúng ngay: "<em class="text-italics">Việt Nam ta có một thói lạ là thế nào cũng ... vô tư. Người ta khen cũng vô tư, người ta chê cũng vô tư. Hay cũng vô tư, mà dở cũng vô tư; quấy cũng vô tư. Nhăn răng vô tư một tiếng mọi việc hết nghiêm trang.</em>"<br /><br />Thật là khốn nạn cho cái nước ta.<br /><br /><strong class="text-strong">Ngày 2 tháng 4 năm 2014</strong><br /><br />Bạn ta,<br /><br />Đáng lẽ ra, việc này phải làm cho các cụ Tản Đà, Phạm Quỳnh vui lắm mới phải.<br /><br />Cụ Tản Đà thì cho rằng "<em class="text-italics">Chữ quốc ngữ, chữ nước ta, con cái nhà, đều phải học...</em>" Cụ Phạm Quỳnh thì yêu truyện Kiều đến nỗi quả quyết chừng nào còn truyện Kiều thì tiếng Việt của chúng ta sẽ còn và đất nước của chúng ta cũng còn theo...<br /><br />Việc đem tiếng Việt dậy cho người nước ngoài đã được thực hiện từ mấy chục năm trước. Nhờ đó, một số người đã học được tiếng Việt để nghiên cứu các vấn đề Việt Nam trong nhiều lãnh vực như văn chương, chính trị lịch sử và văn hóa. Giáo sư Patrick Honey, giáo sư Douglas Pike ... là những trường hợp như thế.<br /><br />Mới đây, theo một nguồn tin từ Nhật Bản, tiếng Việt cũng được cấp tốc đem dậy ở Nhật. Và những người được dậy tiếng Việt thì lại không phải là những thành phần như các giáo sư Honey và Pike, mà là một số cảnh sát Nhật. Tiếng Việt mà họ học cũng không phải là thứ tiếng Việt <em class="text-italics">academic</em>, kiểu trường ốc như thứ tiếng Việt mà các giáo sư Nguyễn Đình Hòa của đại học Southern Illinois University, và khách viên giáo thụ Nguyễn Khắc Kham của đại học Ngoại Ngữ Đông Kinh dậy cho các sinh viên của các ông.<br /><br />Cảnh sát Nhật được cho học tiếng Việt để giải quyết những vấn đề liên quan đến người Việt Nam ở Nhật mà cảnh sát Nhật đang càng ngày càng gặp phải nhiều hơn.<br /><br />Như vậy, rõ ràng là những tấm bảng cảnh cáo tệ nạn ăn cắp viết bằng tiếng Việt ở một số siêu thị ở Nhật đã không làm được việc, tức là đã không ngăn chặn được những vụ ăn cắp vặt của người Việt tại các cửa hàng của người Nhật. Không lẽ mỗi khi có chuyện thì lại phải lôi tấm bảng viết bằng tiếng Việt ra dí vào mặt các đồng bào của chúng ta. Vậy nên người ta phải huấn luyện cho cảnh sát ở những nơi có nhiều người Việt một ít câu tiếng Việt để dùng khi hữu sự. Một cơ quan ngôn luận của Nhật, Jiji Press, cho biết người Việt đứng đầu danh sách các vụ trộm cắp ở các cơ sở thương mại của Nhật. Trong năm qua , năm 2013, con số những vụ trộm cắp của người Việt ở Nhật đã tăng khoảng 60%. Con số chính xác là 1.118 vụ.<br /><br />Thế nên, nhu cầu biết dăm ba "<em class="text-italics">câu tiếng nước tôi, tiếng mẹ sinh từ lúc nằm nôi</em>" là một nhu cầu của cảnh sát Nhật. Không lẽ khi bị bắt, lại cứ ú ớ nói là không biết nói tiếng của quốc gia sở tại như Lê Văn Bàng, đại sứ Việt Nam tại Liên Hiệp Quốc khi bị bắt quả tang đang mò sò bất hợp pháp tại New Jersey dạo nào.<br /><br />Vừa mới tuần trước, một cô tiếp viên hàng không của Vietnam Airlines đã bị bắt về tội mang đồ ăn cắp về Việt Nam tiêu thụ và báo chí Nhật đang làm ầm lên về vụ này khiến nhu cầu biết tiếng Việt của cảnh sát Nhật lại càng cấp bách hơn. Thứ tiếng Việt này đâu phải thứ được dậy ở Tokyo Gaigo Daigaku hay Osaka Gaigo Daigaku... mà chỉ là thứ tiếng Việt đầu đường xó chợ dậy đại cho cảnh sát Nhật.<br /><br />Tưởng tượng những đoạn đối thoại được dậy cho cảnh sát Nhật để thẩm vấn các nghi can người Việt sẽ có những câu ngô nghê như thế này và mong tiếng Việt của các cảnh sát viên Nhật sẽ không là thứ tiếng Việt quái đản như vậy:<br /><br /><em class="text-italics">Mày là người Việt Nam phải không?</em></span></span></div><div class="content" style="clear: both; font-family: "Lucida Grande", "Trebuchet MS", Verdana, Helvetica, Arial, sans-serif; line-height: 1.4em; min-height: 3em; overflow: auto hidden; padding-bottom: 1px;"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;"><em class="text-italics"><br />Tao là cảnh sát Nhật đây.</em></span></span></div><div class="content" style="clear: both; font-family: "Lucida Grande", "Trebuchet MS", Verdana, Helvetica, Arial, sans-serif; line-height: 1.4em; min-height: 3em; overflow: auto hidden; padding-bottom: 1px;"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;"><em class="text-italics"><br />Tại sao người Việt chúng mày hay ăn cắp thế?</em></span></span></div><div class="content" style="clear: both; font-family: "Lucida Grande", "Trebuchet MS", Verdana, Helvetica, Arial, sans-serif; line-height: 1.4em; min-height: 3em; overflow: auto hidden; padding-bottom: 1px;"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;"><em class="text-italics"><br />Hồi xưa bọn sinh viên đi sang đây du học đâu có như chúng mày.<br /><br />Mày mà cũng nhận là con cháu cụ Phan Bội Châu à? Hồi ấy các ông Khuyển Dưỡng Nghị (Inukai Tsuyoshi) , Đại Ôi Trọng Tín (Okuma Shigenobu) của chúng tao kể lại là người Việt đâu có thứ ăn cắp vặt như chúng mày bây giờ.<br /><br />Hồi ấy, các cụ Đông Du Tăng Bạt Hổ, Đặng Tử Kính ... là những ngươi đàng hoàng lắm chứ.<br /><br />Nói thật đi, mày ăn cắp bao nhiêu lần rồi?<br /><br />Mày lấy những thứ mỹ phẩm này đem đi đâu? Đem gửi cho con mẹ ở Tokyo rồi chuyển về Hà Nội phải không?<br /><br />Luật nước tao sẽ xử nặng những vụ như mày.<br />Tao cũng muốn biết tại sao "bệt tơ nam sàn" hay xả rác như vậy? Sao chúng mày ở dơ thế. Tokyo đâu có phải như cái nhà mồ của thằng già chết khô ở Ba Đình đâu mà phóng uế bừa bãi?<br /><br />Chúng tao sẽ đuổi cổ mày về nước nghe chửa...</em><br /><br />Chỉ tưởng tượng ra mấy câu như trên là đã thấy uất lên rồi. Nếu được có ý kiến về tài liệu dậy Việt ngữ cho cảnh sát Nhật, tôi nghĩ tôi chỉ xin bỏ những chữ xưng hô "mày tao" như trong bài học mà thôi. Còn tất cả cứ để nguyên mà dậy cũng được.<br /><br />Cũng may, người Nhật sau thời Minh Trị không biết ăn nói thô tục, chi dùng toàn kính ngữ với nhau nên mới còn được như thế.<br /><br />Nhưng mà vẫn đau cho tiếng Việt của chúng ta biết là chừng nào!<br /><br /><br /></span></span></div></div></div></div></div><div class="post has-profile bg2" id="p10191" style="background-position: 100% 0px; background-repeat: no-repeat; border-radius: 7px; font-family: Verdana, Helvetica, Arial, sans-serif; margin-bottom: 4px; padding: 5px 10px; position: relative;"><div class="inner"><div class="postbody" style="float: left; line-height: 1.48em; padding: 0px; position: relative; width: 860.312px;"><div id="post_content10191"><div class="content" style="clear: both; font-family: "Lucida Grande", "Trebuchet MS", Verdana, Helvetica, Arial, sans-serif; line-height: 1.4em; min-height: 3em; overflow: auto hidden; padding-bottom: 1px;"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;"><strong class="text-strong">Ngày 21 tháng 4 năm 2014</strong></span></span></div><div class="content" style="clear: both; font-family: "Lucida Grande", "Trebuchet MS", Verdana, Helvetica, Arial, sans-serif; line-height: 1.4em; min-height: 3em; overflow: auto hidden; padding-bottom: 1px;"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Bạn ta,</span></span></div><div class="content" style="clear: both; font-family: "Lucida Grande", "Trebuchet MS", Verdana, Helvetica, Arial, sans-serif; line-height: 1.4em; min-height: 3em; overflow: auto hidden; padding-bottom: 1px;"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;"><strong class="text-strong">Gửi bạn mấy bài thơ viết trong những năm ở ngoài Việt Nam...</strong><br /><br /><span style="line-height: 22.62px;"><strong class="text-strong">XA NHÀ ĐỌC THƠ HẠ TRI CHƯƠNG</strong></span><br /><br />Tưởng tượng mai về khu Ngã Sáu<br />Chiều ra đầu ngõ đứng trông xe<br />Có người quen hỏi : <em class="text-italics">"Lâu không gặp?"</em><br />Đáp khẽ: "Đi xa mới trở về."<br />Cũng hệt như <em class="text-italics">Hồi Hương Ngẫu Thư </em>(*)<br />Tóc xanh giờ đã bạc như tơ<br />Tiếng quê nghe vẫn đầy âm cũ<br />Mà cũng lạ tai câu trẻ thơ<br />Ô hay, tiền bối Hạ Tri Chương<br />Tiền bối xa quê thuở Thịnh Đường<br />Sao thơ hệt chuyện bây giờ nhỉ<br />Thuở ấy mà sao cũng não lòng<br />Tôi cũng như ông, đời biệt xứ<br />Trẻ ra đi, già vẫn tha hương<br />Mấy chục năm buồn trên xứ lạ<br />Tôi đọc thơ ông nát cả hồn.<br /><br />(*)Hồi Hương Ngẫu Thư của Hạ Tri Chương:<br /><br />Thiếu tiểu ly gia lão đại hồi<br />Hương âm vô cải mấn mao thôi<br />Nhi đồng tương kiến bất thương thức<br />Tiếu vấn khách tòng hà xứ lai?<br /><br />Tuổi trẻ đi xa, già mới trở về<br />Tiếng quê hương không có gì thay đổi chỉ có tóc là bạc<br />Bọn trẻ trông thấy ta không biết ta là ai<br />Nên cười và hỏi ta từ đâu đến<br /><br /><span style="line-height: 22.62px;"><strong class="text-strong">TRỞ VỀ CĂN NHÀ CŨ Ở SÀI GÒN</strong></span><br /><em class="text-italics">gửi các con</em><br /><br /><em class="text-italics">Hỡi căn nhà của ta thời tuổi trẻ<br />Của những chiều mưa buồn gõ xuống mái tôn<br />Những buổi sáng nắng lùa qua khe cửa<br />Vẫn theo ta những đêm tuyết mịt mùng<br />Hãy ngỏ cửa, đêm nay ta trở lại<br />Cánh cửa ơi có còn nhớ nhau không?<br />Chiếc chìa khóa năm xưa ta làm gẫy<br />Mấy chục năm trời trên cổ vẫn tòn ten<br />Này buổi tối, cứ nằm yên ở đó<br />Đèn ơi đèn, đừng trở dậy đêm nay<br />Ta nhớ kỹ ở đây là chiếc ghế<br />Tủ sách ngày xưa đứng ở chỗ này<br />Chiếc bàn viết chắc còn nguyên trong góc<br />Những đêm buồn ngồi dậy viết lăng nhăng<br />Giấy mực ơi, biết có còn trong hộc<br />Hãy ra đây, nói tiếp chuyện văn chương<br />Ở dưới bếp vẫn những đồ thân thiết<br />Bể nước mưa ngày đó phải nằm đây<br />Chiếc ống máng vẫn lạnh tanh mùi thiếc<br />Từ bếp này xưa khói ấm xa bay<br />Vòng trở lại là chiếc cầu thang gỗ<br />Ta vẫn thường rón rén tối về khuya<br />Ở trên gác, nơi các con ta ngủ<br />Mấy chục năm rồi, mùi chúng vẫn đâu đây<br />Phòng bên cạnh ta đã nằm đêm cuối<br />Ngó trần nhà mà nước mắt rưng rưng<br />Ngoài cửa sổ lao xao dàn bông giấy<br />Cỏ cây ơi, phút chốc đã như sương<br />Đêm còn tối trên tàng cây trứng cá<br />Ta phải đi, buổi sáng sắp lên<br />Căn nhà cũ sẽ bỗng đầy người lạ<br />Đường xá xác xơ, thành phố cũng thay tên.</em><br /><br /><strong class="text-strong"><span style="line-height: 22.62px;">GỬI CĂN NHÀ CŨ</span></strong><br /><br /><em class="text-italics">Hãy tưởng tượng khi bước vào cuối ngõ<br />Căn nhà xưa rêu phong kín tường vôi<br />Khung cửa sắt sơn đã bong lỗ chỗ<br />Chìa khóa mòn trong ổ bỗng reo vui<br />Hãy tưởng tượng trong hộp thư ngoài cửa<br />Mấy bức thư đọng lại những năm qua<br />Một tấm thiệp báo tin người yêu nhỏ<br />Đã tìm ra hạnh phúc dưới trời xa<br />Hãy tưởng tượng trong khu vườn thuở trước<br />Cây ngọc lan ngày đó đã ra hoa<br />Mấy bụi trúc và một hàng thược dược<br />Mùi đất thơm cơn mưa nhỏ đầu mùa<br />Hãy tưởng tượng khi bước chân lên gác<br />Bàn ghế còn nguyên, sách vở còn bầy<br />Bỗng nghe thoáng tiếng mưa khuya dìu dặt<br />Những giọt buồn rơi mãi xuống đêm nay<br />Hãy tưởng tượng đêm sẽ nằm nghe gió<br />Trên chiếc giường thân thiết mấy năm xưa<br />Mấy con muỗi nhận ra người bạn cũ<br />Chú thạch sùng trong vách cũng bò ra<br />Hãy tưởng tượng trở về nơi hẹn cũ<br />Thăm hàng sao và bể nước đầy mây<br />Trên ghế đá vọng âm lời tình tự<br />Nét chữ mờ quấn quýt vẫn còn đây<br />Hãy tưởng tượng buổi chiều ra ngồi quán<br />Bạn cũ tới đầy, đủ mặt cố tri<br />Dăm ba đứa biệt tăm trong thời loạn<br />Đã trở về cùng khật khưỡng vài ly<br />Hãy tưởng tượng lại đi trên đường cũ<br />Những lề đường đá lát lá me non<br />Thời trốn học lang thang trên vỉa phố<br />Sách trong tay, mộng ước chất đầy hồn<br />Hãy tưởng tượng ghé vào thăm tên bạn<br />Bắc ghế ra ngồi đọc lại Đường thi<br />Trên căn gác năm xưa trăng vẫn sáng<br />Nhớ Hạc Vàng từ thuở mới bay đi<br />Và tưởng tượng vừa tan cơn mộng dữ<br />Bạn bè xưa, người tình cũ về đây<br />Căn gác nhỏ của một thời sách vở<br />Vẫn còn nguyên, cơn ác mộng xa bay.</em><br /><br /><strong class="text-strong"><span style="line-height: 22.62px;">GỬI NGƯỜI SẮP RỜI SÀI GÒN</span></strong><br /><br /><em class="text-italics">Em Sài Gòn, bao giờ em đi<br />nhớ mang theo chút trời và chút đất<br />tẩm trong mái tóc<br />nhớ mang theo chút gió, chút mưa<br />chút nắng mùa hạ<br />gói trong vạt áo<br />nhớ mang theo tiếng guốc trên đường về học<br />những chiều tan trường<br />những bàn tay thơm<br />và những trang sách<br />cất trong ngăn kéo bàn học từ mấy chục năm nay<br />Em Sài Gòn, bao giờ em đi<br />nhớ mang cho anh miếng môi<br />miếng mắt<br />miếng tóc<br />miếng đồng tiền<br />miếng cằm chẻ, miếng nốt ruồi duyên<br />miếng chanh chua, miếng hay hờn, miếng làm cao, miếng điệu<br />miếng ngúng và miếng nguẩy, miếng mắc cở, miếng bầy đặt<br />miếng nguýt, miếng lườm, miếng làm lành, miếng nói mát...<br />Em Sài Gòn bao giờ em qua đây<br />làm ơn mang theo chút bụi đường tội nghiệp<br />chút thổ mộ khốn khổ<br />chút xích lô nhọc nhằn<br />chút xe lam chật chội khói mù<br />và chút xe buýt ngột thở buổi chiều<br />chút xe lô mệt mỏi qua cầu<br />Em yêu dấu bao giờ em đi<br />mang cho anh miếng nước mía Viễn Đông<br />mang cho anh miếng đậu đỏ bánh lọc<br />mang cho anh miếng bò khô, miếng bò bía, miếng bia 33<br />miếng chanh muối, miếng bánh cuốn Phan đình Phùng<br />miếng bia ôm, miếng quán cóc, miếng phở đêm, miếng mì thất nghiệp...<br />Em Sài Gòn bao giờ em lên đường<br />nhớ mang cho anh<br />thật nhiều Việt Nam<br />thật nhiều Sài Gòn, thật nhiều Chợ Lớn, thật nhiều Phú Nhuận, Đa Kao<br />nhớ mang cho anh thật nhiều Thủ Đức và Gia Định<br />thật nhiều ngã năm, ngã bẩy<br />thật nhiều ngoại ô, thật nhiều ngõ tối<br />thật nhiều ổ gà, thật nhiều mái tôn, thật nhiều ngõ lội<br />thật nhiều bùn lầy đêm mưa<br />và thật nhiều số nhà năm bẩy lần chồng chất lên chúng ta<br />Em Sài Gòn, bao giờ em đi<br />nhớ thăm hộ anh những hàng cây trong sở thú<br />đọc hộ anh những hàng chữ viết trên tường<br />thăm hộ anh những chiều mưa<br />những đêm cúp điện<br />những đầu ngày nóng hổi mệt nhoài trước mặt<br />những rạp ciné thường trực<br />những quán nước, những hàng hiên đã giữ chúng ta trong cơn mưa hạnh phúc<br />nhớ mang câu vọng cổ trưa buồn não nuột xuyên qua vách ván<br />nhớ mang truyện tình kết rất đẹp đêm cải lương thứ bẩy<br />và nhớ mang cho anh một chút dịu dàng mà ở đây anh rất thiếu<br />Em Sài Gòn, bao giờ em đi....</em><br /><br /><strong class="text-strong">Ngày 22 tháng 4 năm 2014</strong></span></span></div><div class="content" style="clear: both; font-family: "Lucida Grande", "Trebuchet MS", Verdana, Helvetica, Arial, sans-serif; line-height: 1.4em; min-height: 3em; overflow: auto hidden; padding-bottom: 1px;"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;"><b><br /></b>Bạn ta,</span></span></div><div class="content" style="clear: both; font-family: "Lucida Grande", "Trebuchet MS", Verdana, Helvetica, Arial, sans-serif; line-height: 1.4em; min-height: 3em; overflow: auto hidden; padding-bottom: 1px;"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;"><br />Đáng lẽ tôi không mất thì giờ để đề cập tới người này, và những điều ông ta viết xuống không đáng để nhắc lại ở đây và cũng không đáng được một đôi câu trả lời.</span></span></div><div class="content" style="clear: both; font-family: "Lucida Grande", "Trebuchet MS", Verdana, Helvetica, Arial, sans-serif; line-height: 1.4em; min-height: 3em; overflow: auto hidden; padding-bottom: 1px;"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;"><br />Ông ta đọc bài viết của tôi (12 tháng 3 năm 2014) về mấy phụ nữ Việt bị những tên ma cô ma cạo người Hoa đưa sang Ghana ép làm điếm rồi <em class="text-italics">"nổi sùng như hỏa diệm sơn vừa mới bộc phát"</em>. Ông nói là đã muốn <em class="text-italics">"lặng"</em> nhưng <em class="text-italics">"gió chẳng muốn ngừng" </em>vì ông nhận được bạn bè của ông gửi bài viết của tôi cho ông tới hai lần khiến ông ta "<em class="text-italics">nổi giận, hơi nóng tỏa ra xì xèo trên đầu</em>". Ông cho là tôi, khi viết về những việc làm của những người Hoa đó, đã "<em class="text-italics">dùng từ ngữ xấu xa không tốt xỉ vả cả dân tộc Trung quốc</em>". Ông cho biết ông <em class="text-italics">"ngứa tai vì chữ dùng khinh miệt gọi người Trung quốc"</em> trong bài viết của tôi và vì tôi đã <em class="text-italics">"xúc phạm"</em> khi dùng những chữ mô tả những người Hoa ma cô ma cạo đó. Ông ta còn viết thêm là nếu <em class="text-italics">"chủ tịch Đảng Cộng Sản Trung Quốc Tập Cận Bình là người nóng tính, đọc được tiếng Việt"</em> có thể <em class="text-italics">"xua quân đánh Việt Nam"</em> thì mọi chuyện sẽ ra sao.</span></span></div><div class="content" style="clear: both; font-family: "Lucida Grande", "Trebuchet MS", Verdana, Helvetica, Arial, sans-serif; line-height: 1.4em; min-height: 3em; overflow: auto hidden; padding-bottom: 1px;"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;"><br />Xin nói với bạn ngay là trong vài viết tôi không hề <em class="text-italics">"vơ đũa cả nắm" </em>như ông ta đề quyết. Trong bài, tôi đề cập rõ ràng tới "hai người Hoa", tới "bọn Tầu bất lương sang tận Việt Nam dụ dỗ (người) đem sang Ghana bắt làm điếm", tới "mấy thằng Tầu khốn nạn (ở Ghana)", rồi "mấy thằng Tầu khốn kiếp đó", và "bọn Tầu khốn nạn vẫn được tự do ra vào đất nước Việt Nam". Những cách đề cập đó không hề mang ý nghĩa miệt thị toàn thể dân tộc Trung Hoa mặc dầu trong suốt chiều dài lịch sử Việt Nam, cái quốc gia phương Bắc đó không bao giờ để nước của chúng ta yên. Cách đối xử của họ dành cho các triều đại và người dân Việt Nam không bao giờ là cách đối xử tử tế.</span></span></div><div class="content" style="clear: both; font-family: "Lucida Grande", "Trebuchet MS", Verdana, Helvetica, Arial, sans-serif; line-height: 1.4em; min-height: 3em; overflow: auto hidden; padding-bottom: 1px;"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;"><br />Trong lịch sử hiện đại, Tầu Tưởng (Giới Thạch) cũng như Tầu Mao (Trạch Đông) đều có tham vọng đất đai nhắm vào biển đảo của chúng ta. Tầu quốc (gia) cũng như Tầu Cộng đều không bao giờ tử tế gì với chúng ta hết.</span></span></div><div class="content" style="clear: both; font-family: "Lucida Grande", "Trebuchet MS", Verdana, Helvetica, Arial, sans-serif; line-height: 1.4em; min-height: 3em; overflow: auto hidden; padding-bottom: 1px;"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;"><br />Tôi nghĩ bài viết của tôi, bạn đọc lại sẽ thấy, không có một đoạn nào mảy may <em class="text-italics">"xúc phạm" </em>tới dân tộc Trung Hoa mặc dù là nếu có, thì cũng chẳng sao khi nhớ lại cái thái độ không tốt của nước Trung Hoa dành cho chúng ta suốt chiều dài lịch sử. Ông ta đòi tôi nên viết rõ thêm chữ <em class="text-italics">"này"</em> khi đề cập tới những người Hoa trong vụ Ghana để thành <em class="text-italics">"bọn Tầu bất lương NÀY", "bọn Tầu khốn nạn NÀY" "mấy thằng Tầu khốn kiếp NÀY"</em>. Ông ta coi tôi vì giận quá nên đã mất khôn và viết ra những điều mà ông cho là <em class="text-italics">"xúc phạm"</em> tới cả một tỉ người Hoa.</span></span></div><div class="content" style="clear: both; font-family: "Lucida Grande", "Trebuchet MS", Verdana, Helvetica, Arial, sans-serif; line-height: 1.4em; min-height: 3em; overflow: auto hidden; padding-bottom: 1px;"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;"><br />Rõ ràng là ông ta đọc bài viết của tôi mà không hiểu, rồi cố tình xuyên tạc những điều tôi viết xuống. Vậy nên chính ông ta mới là <em class="text-italics">"giận quá mất khôn"</em> như ông đã thú nhận là <em class="text-italics">"nổi giận, hơi nóng tỏa ra xì xèo"</em> ngay trong mấy dòng đầu.</span></span></div><div class="content" style="clear: both; font-family: "Lucida Grande", "Trebuchet MS", Verdana, Helvetica, Arial, sans-serif; line-height: 1.4em; min-height: 3em; overflow: auto hidden; padding-bottom: 1px;"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;"><br />Bạn xem Nguyễn Trãi viết ở đầu bài Bình Ngô Đại Cáo có cần phải viết <em class="text-italics">"mấy thằng giặc Minh NÀY đang xâm lấn Việt Nam"</em> đâu. Cứ viết thẳng thừng: <em class="text-italics">"Cường Minh tứ khích"... bọn cường Minh thừa cơ tứ ngược ... nướng dân đen trên ngọn lửa hung tàn, vùi con đỏ xuống dưới hầm tai vạ..."</em><br />Đâu có cần viết phải <em class="text-italics">"bọn quân Minh NÀY"</em> bao giờ.</span></span></div><div class="content" style="clear: both; font-family: "Lucida Grande", "Trebuchet MS", Verdana, Helvetica, Arial, sans-serif; line-height: 1.4em; min-height: 3em; overflow: auto hidden; padding-bottom: 1px;"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;"><br />Người đàn ông đó đọc bài viết của tôi, rồi hoặc vì không hiểu hết, hoặc cố tình bẻ cong để chỉ trích và méc bu Tập Cận Bình dọa Tập Cận Bình sẽ nổi giận đem quân sang đánh Việt Nam.<br />Tôi không nghĩ bài viết của tôi lọt vào mắt của Tầu phệ Tập Cận Bình và tôi cũng không bao giờ cho rằng thằng híp đó đọc bài của tôi rồi đem quân sang đánh Việt Nam. Tôi không hề hoang tưởng đến mức đó.<br />Bài ông ta viết được chuyển đi nhiều nơi cùng với câu hỏi của ông: "Nên hay không nên viết". Ý nói (tôi) có nên viết xuống những điều không tử tế về những người Hoa ở Ghana, ở Việt Nam, ở vùng biển của Việt Nam, và về những chuyện không tốt họ đang làm ở đất nước chúng ta không.<br />Chắc chắn ông ta nghĩ là không.</span></span></div><div class="content" style="clear: both; font-family: "Lucida Grande", "Trebuchet MS", Verdana, Helvetica, Arial, sans-serif; line-height: 1.4em; min-height: 3em; overflow: auto hidden; padding-bottom: 1px;"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;"><br />Tôi thì nghĩ là phải viết nữa, tiếp tục viết mãi về bọn Tầu khốn nạn ấy.</span></span></div><div class="content" style="clear: both; font-family: "Lucida Grande", "Trebuchet MS", Verdana, Helvetica, Arial, sans-serif; line-height: 1.4em; min-height: 3em; overflow: auto hidden; padding-bottom: 1px;"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;"><br />Còn ông ta, cái người viết lá thư ấy, nếu còn ở Việt Nam chắc chắn phải là một trong đám ngợm hóa dại kéo nhau ra nhẩy đầm ở vườn hoa Hà Nội để phá thối khi có những người tụ họp tưởng niệm các nạn nhân của bọn Tầu trong cuộc chiến biên giới. Ông ta cũng có thể là thứ chỉ điểm để công an bắt Điếu Cầy, Phương Uyên, Mẹ Nấm và những người can đảm xuống đường đòi Tầu khựa cút khỏi biển Đông ... hay cái thứ động một chút là lôi thằng mặt chó Tập Cận Bình ra dọa sẽ đem quân sang đánh Việt Nam lần nữa.</span></span></div><div class="content" style="clear: both; font-family: "Lucida Grande", "Trebuchet MS", Verdana, Helvetica, Arial, sans-serif; line-height: 1.4em; min-height: 3em; overflow: auto hidden; padding-bottom: 1px;"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;"><br />Câu hỏi "nên hay không nên viết" thì trả lại cho ông mang về ... luộc lên mà ăn. Làm cứ như những bài viết đụng nhẹ tới mấy thằng Tầu chó má đó là động mồ động mả cha mả bố nhà ông ta.<br />Khốn khổ cho cái thân vừa nô dịch vừa hèn hạ.</span></span></div><div class="content" style="clear: both; font-family: "Lucida Grande", "Trebuchet MS", Verdana, Helvetica, Arial, sans-serif; line-height: 1.4em; min-height: 3em; overflow: auto hidden; padding-bottom: 1px;"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;"><br />Hệt như suốt mấy chục năm qua, cứ vừa nhắc tới Hoàng Sa là như phạm húy ba đời bọn chó dại lên không bằng.<br /><br /></span></span></div></div></div></div></div><div class="post has-profile bg1" id="p10197" style="background-position: 100% 0px; background-repeat: no-repeat; border-radius: 7px; font-family: Verdana, Helvetica, Arial, sans-serif; margin-bottom: 4px; padding: 5px 10px; position: relative;"><div class="inner"><div class="postbody" style="float: left; line-height: 1.48em; padding: 0px; position: relative; width: 860.312px;"><div id="post_content10197"><div class="content" style="clear: both; font-family: "Lucida Grande", "Trebuchet MS", Verdana, Helvetica, Arial, sans-serif; line-height: 1.4em; min-height: 3em; overflow: auto hidden; padding-bottom: 1px;"><span style="background-color: white;"><strong class="text-strong" style="font-size: large;">May 03</strong><br /><br /><strong class="text-strong"><span style="line-height: 22.62px;"><span style="font-size: large;">Thằng bán tơ kia giở giói ra</span></span></strong><br /><strong class="text-strong" style="font-size: large;">Bùi Bảo Trúc</strong><br /><br /><span style="font-size: medium;">Cách đây mấy năm, trong cuộc thi Ai Là Triệu Phú của đài truyền hình VTV3 Hà Nội, một giảng viên trường Ðại Học Sư Phạm, cô Nguyễn Thị Tâm 27 tuổi, khi trả lời một câu hỏi liên quan đến văn học Việt Nam, đã cho biết cô chưa hề nghe nói tới Tự Lực Văn Ðoàn bao giờ và nói rằng theo cô, có thể đó là tên một gánh cải lương mặc dù có hai chữ văn đoàn ở cuối. Rồi cô giảng viên đại học này khẳng định Nhất Linh là một nghệ sĩ cải lương, còn các ông Hoàng Ðạo, Thạch Lam và Khái Hưng thì cô không rõ có phải là nghệ sĩ cải lương như Nhất Linh hay không.</span><br /><br /><span style="font-size: medium;">Giám khảo cuộc thi cho cô được dùng điện thoại cầu cứu một đồng nghiệp mà cô nói là người đọc rất nhiều sách, kiến thức rất rộng để giúp cô trả lời câu hỏi. Nhưng người đồng nghiệp này (cùng dạy ở đại học với cô) cũng đáp sai tất cả các câu hỏi về Tự Lực Văn Ðoàn và nói Hoàng Ðạo không phải là anh em với Nhất Linh và Thạch Lam.</span><br /><br /><span style="font-size: medium;">Năm ngoái, một cô giáo tên là Hà Thị Thu Thủy dậy ở trung học Lômônôxốp thuộc huyện Từ Liêm, Hà Nội thì đã cùng sai lầm với học sinh khi học sinh của cô viết trong bài luận văn rằng “canh gà Thọ Xương” trong một bài ca dao rằng “canh gà” là một món ăn mà em rất muốn được cha cho đi ăn thử một lần. Cô giáo Thủy cho em học sinh 8 điểm và không sửa một chữ nào của bài luận văn. Như thế là cô hoàn toàn đồng ý với chi tiết em học sinh viết trong bài luận. Hồ sơ cho biết cô tốt nghiệp khoa văn của trường Ðại Học Sư Phạm Hà Nội và vừa hoàn tất luận văn thạc sĩ với số điểm 10/10. Sau khi bài luận của em học sinh được cô cho điểm cao được đưa lên báo, cô đã xin nghỉ việc và vào một bệnh viện tâm trí để nghỉ ngơi.</span><br /><br /><span style="font-size: medium;">Chi tiết đáng nói nhất trong hai vụ này là cô giáo Thủy đã xin nghỉ dậy còn cô Nguyễn thị Tâm tại cuộc thi của đài truyền hình với những câu trả lời về Tự Lực Văn Ðoàn chỉ bị loại khỏi cuộc thi.</span><br /><br /><span style="font-size: medium;">Ông Tú Vị Xuyên mà còn sống thế nào ông chẳng hét ầm lên rằng “... học trò chúng nói tội gì thế / lỡ để hai cô túm được đầu...”</span><br /><br /><span style="font-size: medium;">Hai cô giáo dậy văn mà kiến thức về văn học Việt Nam như thế thì dốt thật. Nói câu này thế nào chẳng có người trách rằng lại đem trình độ của các nhà giáo thời Việt Nam Cộng Hòa ra để chê các nhà giáo của cái nước Việt Nam độc lập tự do hạnh phúc ngày nay.</span><br /><br /><span style="font-size: medium;">Nhưng không nói như thế không được, vì những thứ nhà giáo ngu dốt như vậy thì không hề thiếu ở Việt Nam ngày nay. Dẫu có khiêm tốn cách mấy đi chăng nữa thì cũng phải nói ngay rằng chúng tôi hồi còn đi học ở trung học không thể dốt tàn dốt tệ như thế được. Trong giờ kim văn lớp đầu tiên của bậc trung học, lớp đệ thất, chúng tôi đã đọc Anh Phải Sống của Khái Hưng, núi Văn Dú của Thế Lữ, mấy đoạn trích trong Ðoạn Tuyệt của Nhất Linh, một hai bài viết trong Bùn Lầy Nước Ðọng, Con Ðường Sáng của Hoàng Ðạo, và Cô Hàng Xén, Nhà Mẹ Lê của Thạch Lam nên nếu bị hỏi về Tự Lực Văn Ðoàn, chúng tôi ... giỏi hơn cô Nguyễn Thị Tâm đang dạy ở Ðại Học Sư Phạm rất nhiều nhiều.</span><br /><br /><span style="font-size: medium;">Mới đây ở Việt Nam người ta đã nói về những thay đổi cần có cho chương trình giáo dục Việt Nam. Tôi không biết những đổi thay đó sẽ như thế nào nhưng biết là trong đó có những thay đổi trong lãnh vực sách giáo khoa.</span><br /><br /><span style="font-size: medium;">Những thay đổi, sửa sang đó sẽ như thế nào? Thí dụ trong lãnh vực văn học như kim văn và cổ văn ? Thay đổi ra sao để cải tiến trình độ của các nhà giáo để tránh xảy ra những chuyện ngu dốt như người ta đã thấy?</span><br /><br /><span style="font-size: medium;">Câu hỏi này làm nhiều người nhớ tới một cuốn sách nhan đề Truyện Kiều Nguyễn Du với tiếng Việt hiện đại, phổ thông, đại chúng và trong sáng do nhà xuất bản Văn Hóa Thông Tin in năm 2012. Cuốn sách được nói là của Ðỗ Minh Xuân, một kỹ sư không rõ trong lãnh vực gì. Một người giới thiệu cho biết ông kỹ sư này đã nghiên cứu rất kỹ Truyện Kiều và các tài liệu liên quan đến tác phẩm của Nguyễn Du để đưa ra khoảng một ngàn sửa chữa, dẹp bỏ hẳn những từ ngữ khó hiểu lấy từ chữ Hán và thay thế bằng ngôn ngữ thuần Việt trong Truyện Kiều.</span><br /><br /><span style="font-size: medium;">Ðỗ Minh Xuân cho rằng những thay đổi của ông sẽ giúp cho Truyện Kiều của Nguyễn Du hay hơn, dễ hiểu hơn. Ðể làm được việc đó, Ðỗ Minh Xuân đã sửa và thay thế hơn một ngàn chữ trong Truyện Kiều của Nguyễn Du bằng những chữ mà ông cho là dễ hiểu hơn, thuần Việt hơn là nguyên tác của Nguyễn Du.</span><br /><br /><span style="font-size: medium;">Truyện Kiều có 3.524 câu thì Ðỗ Minh Xuân lôi hơn một ngàn câu ra sửa. Như vậy, người đàn ông này đã can thiệp vào 1/3 tác phẩm của Nguyễn Du.</span><br /><br /><span style="font-size: medium;">Về giá trị của Truyện Kiều thì không cần phải nói ở đây. Những người không ưa Nguyễn Du đả kích ông về thái độ hàng thần lơ láo của ông khi ra làm việc với nhà Nguyễn, nhưng không thấy có một ai chê Truyện Kiều. Cốt truyện có thể là thường thôi. Nhưng khía cạnh văn chương mới là viên ngọc quí của văn học Việt Nam. Văn chương của Truyện Kiều đã được coi là lý do tồn tại của tiếng Việt và nước Việt như một câu nói của Phạm Quỳnh.</span><br /><br /><span style="font-size: medium;">Văn chương như thế mà nay bị một người chê là thua chữ nghĩa của ông ta, rồi lại được một người cũng có vai, có vế ở Việt Nam hết lòng xưng tụng, coi cuốn sách của Ðỗ Minh Xuân là “một đóng góp đáng kể vào việc nghiên cứu Truyện Kiều.” Ông này còn nói rằng Ðỗ Minh Xuân có “một tinh thần khoa học nghiêm túc,” rồi “hoan nghênh công phu nghiên cứu” của ông ta.</span><br /><br /><span style="font-size: medium;">Tôi muốn nói thêm một điều ở đây rằng đây là lần cuối cùng tôi nhắc đến người đàn ông tên là Ðỗ Minh Xuân bằng chữ “ông” vì sau lần này, cách đề cập tới Ðỗ Minh Xuân sẽ không bao giờ được dùng với chữ “ông” nữa.</span><br /><br /><span style="font-size: medium;">Nó hoàn toàn không xứng đáng. Nó chỉ là một thằng dốt, ngu xuẩn, hỗn hào và mất dạy.</span><br /><br /><span style="font-size: medium;">Nó tự coi nó là đứa tài giỏi hơn Nguyễn Du, chữ nghĩa hơn nhà thơ Tiên Ðiền, vượt lên trên mọi nỗ lực, mọi việc làm của người đi săn núi Hồng Lĩnh. Nên nó mới đòi sửa lại hơn một ngàn câu trong Truyện Kiều.</span><br /><br /><span style="font-size: medium;">Ðể coi nói sửa như thế nào mà nó dám nói rằng nó sửa để làm cho Truyện Kiều hay hơn.</span><br /><br /><span style="font-size: medium;">Ở ngay những đoạn đầu của Truyện Kiều nó đã thay thế hẳn câu “Lạ gì bỉ sắc tư phong,” câu tóm gọn được ý chính của Nguyễn Du khi viết Truyện Kiều để đẩy vào câu, “Mỗi người thứ có thứ không” rồi kéo câu kế tiếp lên để thành:</span><br /><br /><em class="text-italics" style="font-size: large;">Mỗi người thứ có, thứ không<br />Trời xanh quen thói má hồng đánh ghen</em><br /><br /><span style="font-size: medium;">Lập tức ý niệm tài mệnh tương đố, con Tạo đánh ghen với má hồng biến mất không sao tìm lại được nữa.</span><br /><br /><span style="font-size: medium;">Ở câu “Gia tư nghỉ cũng thường thường bậc trung” thì đại danh từ “nghỉ” được thay bằng đại danh từ “ông” cho dễ hiểu và mới hơn, hay hơn Nguyễn Du!</span><br /><br /><span style="font-size: medium;">Hai chữ “mạch tương” mà Nguyễn Du dùng để đưa một điển cũ vào hoàn cảnh của Kiều thì bị bỏ hẳn</span><br /><br /><em class="text-italics" style="font-size: large;">Vâng lời khuyên nhủ thấp cao<br />Chưa xong điều nghĩ đã dào mạch tương,</em><br /><br /><span style="font-size: medium;">để trở thành:</span><br /><br /><em class="text-italics" style="font-size: large;">Chưa xong điều nghĩ đã chào vừng dương</em><br /><br /><span style="font-size: medium;">nghĩa là đang suy nghĩ thì trời đã... sáng. Không còn thấy nước mắt của Kiều đâu nữa.</span><br /><br /><span style="font-size: medium;">Ðoạn mô tả nấm mồ của Ðạm Tiên nguyên là “sè sè nắm đất bên đường” với hai chữ “sè sè” được dùng để tả ngôi mộ thấp, không được đắp cao lên, nói lên cảnh đìu hiu, không ai chăm sóc của ngôi mộ vô chủ thì bị đổi thành”se se” và giải thích đó là nấm mồ mới đắp, đất hơi se se, chưa hồi phục hẳn.</span><br /><br /><span style="font-size: medium;">Trong khi đó, Ðạm Tiên chết đã lâu như lời dẫn của Vương Quan: “Ðạm Tiên nàng ấy XƯA là ca nhi.” Nấm mồ ấy đã “trải bao thỏ lặn ác tà” thì mộ mới đắp lúc nào? Kiều làm thơ tặng Ðạm Tiên thì bị Thúy Vân chê là “khéo dư nước mắt khóc người đời xưa.”</span><br /><br /><span style="font-size: medium;">Hiểu bố lếu bố láo như thế rồi sửa thơ của Tiên Ðiền.</span><br /><br /><span style="font-size: medium;">Câu 280 hai chữ “Lãm Thúy” rất đẹp bị đổi thành “kiểu dáng.” Ðiển Lam Kiều trong câu 266 bị bỏ hẳn không nhắc tới và thay bằng “đánh liều” nên từ nguyên bản “Xăm xăm tìm nẻo Lam Kiều lần sang” thành “xăm xăm tìm nẻo đánh liều lần sang.”</span><br /><br /><span style="font-size: medium;">Hai chữ Hợp Phố trong điển châu về Hợp Phố bị bỏ và thay bằng “chủ cũ.”</span><br /><br /><span style="font-size: medium;">Câu “Nàng Ban ả Tạ cũng đâu thế này” bị sửa thành “Xưa nay hiếm thấy tài đâu thế này.”</span><br /><br /><span style="font-size: medium;">Câu “Lứa đôi ai dễ đẹp tày Thôi, Trương” là để nhắc tới Thôi Oanh Oanh và Trương Quân Thụy thì bị đổi thành “Lứa đôi từng thấy những ngày trái ngang.” Nét bác học điển cố của câu thơ bị loại hẳn.</span><br /><br /><span style="font-size: medium;">Câu “Ấy là Hồ Ðiệp hay là Trang Sinh” bị đổi thành “Ấy là trong mộng hay là thực sinh.” Thực sinh là sinh cái gì đây?</span><br /><br /><span style="font-size: medium;">Ðiển “trên Bộc trong dâu” bị đổi thành “trên cỏ dưới dâu.”</span><br /><br /><span style="font-size: medium;">Câu “nước non luống những lắng tai Chung Kỳ” trở thành “nước non luống những lắng tai ngưỡng vì.” Bá Nha và Tử Kỳ bị đuổi khỏi đoạn dạo khúc cho tiếng đàn rất đẹp của Kiều.</span><br /><br /><span style="font-size: medium;">Câu “Thời trân thức thức sẵn bày” bị sửa thành “Quả ngon thức thức xách tay” để thành món ... “to go” cho tiện...</span><br /><br /><span style="font-size: medium;">Hai câu: “Trộm nghe thơm nức hương lân / Một nền Ðồng Tước khóa xuân hai Kiều” bị sửa cho dễ hiểu (?) hơn để thành “Buồng đào nơi tạm khóa xuân hai Kiều” cho hai Kiều ngủ bót công an chơi.</span><br /><br /><span style="font-size: medium;">Mấy chữ rất đắt của Nguyễn Du cũng bị mang ra dung tục hóa đi rất nhiều như trong câu “Người về chiếc bóng năm canh” bị đổi thành “Người về đơn bóng năm canh.” Rồi hễ cứ chỗ nào có chữ “chiếc” để nói về sự đơn lẻ, cô quạnh là nó thay ngay chữ “chiếc” bằng một chữ khác ngay.</span><br /><br /><span style="font-size: medium;">Câu “Trải qua một cuộc bể dâu” là một tóm gọn cả cuộc đời lưu lạc bất hạnh của Kiều thì bị sửa thành “Trải qua MỖI cuộc bể dâu” vì nó lý luận rằng có nhiều cuộc bể dâu nên nói “một” là không đúng. Phải sửa như nó, Ðỗ Minh Xuân, mới hay và đúng.</span><br /><br /><span style="font-size: medium;">Thế nên, có mới hơn, có hay hơn, có dễ hiểu hơn thì người ta có thể thấy ngay khi đọc những chữ mà Ðỗ Minh Xuân đã dùng để thay cho những chữ trong nguyên bản của Nguyễn Du.</span><br /><br /><span style="font-size: medium;">Khốn khổ là một thằng dốt dám hỗn hào sửa chữ của nhà thơ lớn nhất của văn học Việt Nam rồi lại được một đứa dốt và ngu không kém lôi ra hít hà, khen lấy khen để.</span><br /><br /><span style="font-size: medium;">Chuyện học hành của thế hệ học sinh sắp tới sẽ như thế nào với cuốn sách được coi là đóng góp “đáng kể vào việc nghiên cưu Truyện Kiều.”</span><br /><br /><span style="font-size: medium;">Ðường xa nghĩ nỗi sau này mà kinh là thế.</span><br /><br /><span style="font-size: medium;">Bố khỉ! Ðúng như Nguyễn Khuyến đã viết trong một bài thơ vịnh Kiều:</span><br /><br /><em class="text-italics" style="font-size: large;">Thằng bán tơ kia giở giói ra<br />Làm cho bận đến cụ Viên già...</em><br /><br /><span style="font-size: medium;">Chỉ khác thằng bán tơ là một thằng ranh con dốt nát và mất dạy. Cụ Viên thì là nhà thơ Tiên Ðiền mà thôi.</span><br /><br /><strong class="text-strong" style="font-size: large;">Bùi Bảo Trúc</strong></span></div><div class="notice" style="border-top: 1px dashed rgb(204, 204, 204); clear: left; font-family: "Lucida Grande", Verdana, Helvetica, Arial, sans-serif; line-height: 13px; margin-top: 1.5em; padding-top: 0.2em; width: auto;"><strong class="text-strong" style="background-color: white; font-family: "Lucida Grande", "Trebuchet MS", Verdana, Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: large;">Ngày 8 tháng 5 năm 2014</strong></div></div></div></div></div><div class="post has-profile bg2" id="p10201" style="background-position: 100% 0px; background-repeat: no-repeat; border-radius: 7px; font-family: Verdana, Helvetica, Arial, sans-serif; margin-bottom: 4px; padding: 5px 10px; position: relative;"><div class="inner"><div class="postbody" style="float: left; line-height: 1.48em; padding: 0px; position: relative; width: 860.312px;"><div id="post_content10201"><div class="content" style="clear: both; font-family: "Lucida Grande", "Trebuchet MS", Verdana, Helvetica, Arial, sans-serif; line-height: 1.4em; min-height: 3em; overflow: auto hidden; padding-bottom: 1px;"><span style="background-color: white; font-size: large;">Bạn ta,</span></div><div class="content" style="clear: both; font-family: "Lucida Grande", "Trebuchet MS", Verdana, Helvetica, Arial, sans-serif; line-height: 1.4em; min-height: 3em; overflow: auto hidden; padding-bottom: 1px;"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Tờ Tuổi Trẻ, một tờ báo trong nước vừa đăng một bài báo với tựa đề là câu hỏi nguyên văn: “Tại sao Trung Quốc đưa “tầu sân bay” khoan dầu vào thềm lục địa Việt Nam?” Bài báo xuất hiện ngày 6 tháng 5, sau khi giàn khoan HD-981 của Trung Quốc được đưa tới lô 143 thuộc vùng đặc quyền kinh tế của Việt Nam. Bắc kinh nói rằng khu vực mà họ đặt giàn khoan là thuộc chủ quyền của họ và giàn khoan này sẽ hoạt động đến ngày 15 tháng 8.</span></span></div><div class="content" style="clear: both; font-family: "Lucida Grande", "Trebuchet MS", Verdana, Helvetica, Arial, sans-serif; line-height: 1.4em; min-height: 3em; overflow: auto hidden; padding-bottom: 1px;"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;"><br />Sau ngày 15 tháng 8, giàn khoan này sẽ được dời đi hay sẽ ở lại nguyên vị trí hiện nay và tiếp tục hoạt động thì chưa rõ. Bộ Ngoại giao Hà Nội đã yêu cầu Trung quốc đưa giàn khoan này ra khỏi vùng biển thuộc chủ quyền Việt Nam nhưng Bắc kinh lập tức bác bỏ lời phản đối và lời yêu cầu của Hà Nội.<br />Đất nước bị xâm phạm, biển bị lấn, đảo bị chiếm mà cũng chỉ dám “yêu cầu” yếu xìu thì ăn thua gì. Chệt nó cười cho là phải.</span></span></div><div class="content" style="clear: both; font-family: "Lucida Grande", "Trebuchet MS", Verdana, Helvetica, Arial, sans-serif; line-height: 1.4em; min-height: 3em; overflow: auto hidden; padding-bottom: 1px;"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;"><br />Rồi báo nhà nước lúc ấy mới nêu thắc mắc tại sao Trung quốc lại làm như thế. Thật là một câu hỏi ngớ ngẩn.</span></span></div><div class="content" style="clear: both; font-family: "Lucida Grande", "Trebuchet MS", Verdana, Helvetica, Arial, sans-serif; line-height: 1.4em; min-height: 3em; overflow: auto hidden; padding-bottom: 1px;"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;"><br />Bắc kinh đưa giàn khoan vào vùng lãnh hải của Việt Nam vì sao có biết không?<br />Vì nhà nước không hề chống đối việc làm lấn đất, lấn biển của họ chứ còn gì nữa. Cứ nhìn lại những chuyện ở Việt Nam hồi gần đây là thấy ngay. Kìa ông Điếu Cầy chỉ đến biểu tình cạnh tấm pa nô với mấy câu khẳng định về chủ quyền của Việt Nam tại các quần đảo Hoàng Sa và Trường Sa thì lập tức bị bắt lôi đi giam ở đâu cho đến bây giờ vẫn chưa biết. Cô sinh viên Phương Uyên đòi đuổi Tầu ra khỏi biển Đông, hô hào tẩy chay hàng hóa của Tầu thì bị còng tay đưa ra tòa. Nhiều người chỉ cần mặc những tấm áo T-shirt có in hình cái lưỡi bò bị gạch chéo là bị công an hành hung ngay giữa đường. Bất cứ ai biểu tình chống Tầu, đòi tôn trọng chủ quyền đất biển của Việt Nam thì bị bọn côn đồ lôi lên xe mang nhốt cho bằng hết.</span></span></div><div class="content" style="clear: both; font-family: "Lucida Grande", "Trebuchet MS", Verdana, Helvetica, Arial, sans-serif; line-height: 1.4em; min-height: 3em; overflow: auto hidden; padding-bottom: 1px;"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;"><br />Nhìn những chuyện ấy xẩy ra giữa thanh thiên bạch nhật hết ở Sài Gòn rồi lại ở Hà Nội thì ngay cả mấy con chó cũng hiểu ngay “thông điệp” của chính phủ ta gửi đi là các đồng chí Trung quốc cứ tự do phơi phới chiếm đất của chúng tôi đi. Sông liền sông, núi liền núi… cứ tự nhiên ạ.<br />Vụ Hoàng Sa bị Tầu chiếm thì cả bọn lãnh đạo biến thành lũ hến, im thin thít, không dám mở mồm nói ra một câu. Cho đến tận ngày hôm nay, chúng nó vẫn chưa một lần chính thức nói về hành động bảo vệ đất nước của những người lính Việt Nam Cộng Hòa. Như thế có phải là đồng lõa với bọn xâm lược miền Bắc không nào? Và như thế thì có khác nào nói thẳng với bọn ở Trung Nam Hải rằng các anh cứ thích cái gì thì tha hồ lấy đem về dùng hay chăng?</span></span></div><div class="content" style="clear: both; font-family: "Lucida Grande", "Trebuchet MS", Verdana, Helvetica, Arial, sans-serif; line-height: 1.4em; min-height: 3em; overflow: auto hidden; padding-bottom: 1px;"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;"><br />Nhưng tệ lậu và hèn hạ nhất là cái quai cả bọn tự động quàng vào cái mồm của chúng nó qua hình thức bức công hàm ô nhục mà Phạm Văn Đồng đã tự động gửi cho Chu Ân Lai nói rõ Hà Nội tôn trọng những tuyên bố đơn phương của Trung quốc (ngày 4 tháng 9 năm 1958) về hải phận của họ kể cả những vùng thuộc chủ quyền của Việt Nam và ra lệnh cho các cơ quan có trách nhiệm tôn trọng hải phận 12 hải lý của Trung quốc kể cả tại những vùng biển của Việt Nam.</span></span></div><div class="content" style="clear: both; font-family: "Lucida Grande", "Trebuchet MS", Verdana, Helvetica, Arial, sans-serif; line-height: 1.4em; min-height: 3em; overflow: auto hidden; padding-bottom: 1px;"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;"><br />Há cái miệng ra thì mắc cha nó cái quai thì còn làm được cái củ gì nữa. Ai đặt vấn đề chủ quyền của Việt Nam thì bị bọn cầm quyền làm mọi cách để buộc im tiếng thì đó không phải là những khuyến khích cho bọn xâm lược sao?</span></span></div><div class="content" style="clear: both; font-family: "Lucida Grande", "Trebuchet MS", Verdana, Helvetica, Arial, sans-serif; line-height: 1.4em; min-height: 3em; overflow: auto hidden; padding-bottom: 1px;"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;"><br />Vậy thì còn kêu than yêu cầu, xin xỏ cái gì nữa.</span></span></div><div class="content" style="clear: both; font-family: "Lucida Grande", "Trebuchet MS", Verdana, Helvetica, Arial, sans-serif; line-height: 1.4em; min-height: 3em; overflow: auto hidden; padding-bottom: 1px;"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;"><br />Mấy cái tầu chiến mang về đến nay vẫn chẳng thấy động đậy gì hết.</span></span></div><div class="content" style="clear: both; font-family: "Lucida Grande", "Trebuchet MS", Verdana, Helvetica, Arial, sans-serif; line-height: 1.4em; min-height: 3em; overflow: auto hidden; padding-bottom: 1px;"><span style="background-color: white;"><br /><span style="font-size: medium;">Đúng là tầu lặn rồi còn chó gì nữa.</span><br /><br /><strong class="text-strong" style="font-size: large;">Bùi Bảo Trúc</strong><br /><br /><span style="font-size: medium;">Ngày 17 tháng 5 năm 2014</span><br /><br /><strong class="text-strong"><span style="line-height: 22.62px;"><span style="font-size: large;">Ba Khoan</span></span></strong><br /><strong class="text-strong" style="font-size: large;">Bùi Bảo Trúc</strong><br /><br /><br /><span style="font-size: medium;">Trong những năm “chống Mỹ cứu nước,” đảng đề ra chính sách ba khoan, đó là chưa yêu thì khoan yêu; lỡ yêu thì khoan cưới; lỡ cưới thì khoan đẻ.</span><br /><br /><span style="font-size: medium;">Nhà nước lý luận những việc như vướng vào tình yêu, rồi hôn nhân và sinh con đẻ cái đều không thuận tiện cho nỗ lực chiến tranh ở miền Nam. Mọi chuyện nên để giải quyết sau. Chuyện “đánh Mỹ, đánh Ngụy” là những chuyện cần phải làm trước. Yêu nhau, cưới nhau, đẻ con có thể chờ</span><br /><br /><span style="font-size: medium;">Khoan là hoãn lại, không làm ngay cũng được. Chuyện “đánh Mỹ, đánh Ngụy, đánh miền Nam” thì không thể trì hoãn được.</span><br /><br /><span style="font-size: medium;">Khoan cũng có nghĩa là chậm, không “dục tốc.” Trái với khoan là nhặt, là nhanh. Tiếng đàn có lúc khoan, lúc nhặt.</span><br /><br /><span style="font-size: medium;">Nhưng tình thế đổi thay, không chỉ còn ba khoan như trong những năm chiến tranh. Bây giờ có thêm một cái khoan nữa. Không chỉ là ba khoan nữa.</span><br /><br /><span style="font-size: medium;">Hồi chiến tranh ở miền Nam thì khoan ba thứ để dồn mọi nỗ lực cho chiến trường B. Mọi cố gắng phải dành cho miền Nam, phải “đánh cho Mỹ cút, đánh cho Ngụy nhào” tức khắc. Tại sao lại phải làm ngay như thế?</span><br /><br /><span style="font-size: medium;">Tại vì đồng chí Lê Duẩn đã nói thế. Ðồng chí nói rằng “Ta đánh Mỹ là đánh cho Liên Xô, Trung Quốc.” Câu nói ô nhục và khốn nạn đó được ghi ngay trên cổng dẫn vào đền thờ của Lê Duẩn vừa được khánh thành hồi đầu năm nay (19 tháng 1, 2014) tại huyện Cẩm Xuyên, tỉnh Hà Tĩnh , nói là để tri ân công lao của thằng mặt chó họ Lê.</span><br /><br /><span style="font-size: medium;">Chuyện tri ân thằng mặt chó Lê Duẩn tại sao không để cho Trung Quốc và Liên Xô làm mà người dân Việt Nam phải ghi ơn nó? Trong khi việc nó làm là để đem chiến thắng cho Trung Quốc và Liên Xô bằng tổn thất sinh mạng của hơn 2 triệu người Việt trong cuộc chiến tại miền Nam.</span><br /><br /><span style="font-size: medium;">Ba khoan đảng đề ra ngày nay không còn nữa nhưng nay vừa có cái khoan thứ tư. Ðó là cái khoan HD-981 vừa được kéo tới một nơi nằm sát bờ biển Việt Nam cách đây ít ngày.</span><br /><br /><span style="font-size: medium;">Ðây là giàn khoan thăm dò dầu khí, để tìm những túi dầu và hơi đốt ở thềm lục địa Việt Nam. Việc kéo giàn khoan HD-981 đang gây ra những căng thẳng ở biển Ðông. Nhưng đe dọa mạnh nhất vẫn là cho Việt Nam vì nó được đưa tới sát Việt Nam, ở ngay trong vùng hải phận của Việt Nam. Những đe dọa của giàn khoan này đối với Philippines, Brunei, Malaysia, Indonesia kể như không có. Chuyện Trung Quốc rút giàn khoan này đưa đi tới một nơi khác là chuyện khó xảy ra vào lúc này. Một khi giàn khoan được đưa tới lãnh hải Việt Nam thì sẽ không có chuyện dời nó đi chỗ khác.</span><br /><br /><span style="font-size: medium;">Trung Quốc cho thấy họ sẵn sàng dùng võ lực nếu cần.</span><br /><br /><span style="font-size: medium;">Vậy thì bây giờ phải khoan gì? Khoan yêu, khoan cưới, khoan đẻ đã làm hết rồi thì còn gì khoan nấy vậy.</span><br /><br /><span style="font-size: medium;">Thế thì chỉ còn mấy cái mả mẹ của bọn mặt chó ở Trung Nam Hải, ở Bắc Bộ phủ là chưa khoan thì nay mang ra mà khoan với nhau chứ còn ... khoan cái gì nữa!</span><br /><br /><span style="font-size: medium;">Khoan cái tiên sư cha nhà chúng nó vậy.</span><br /><br /><strong class="text-strong" style="font-size: large;">Bùi Bảo Trúc</strong></span></div></div></div><div class="back2top" style="clear: both;"><a class="top" href="https://www.kysucongnghe.net/forum/viewtopic.php?f=95&t=2293#top" style="direction: ltr; display: inline-block; float: right; margin-right: -10px; margin-top: 0px; text-decoration-line: none; unicode-bidi: embed;" title="Top"><span style="color: black; font-size: medium;"><span aria-hidden="true" class="icon fa-chevron-circle-up fa-fw icon-gray" style="-webkit-font-smoothing: antialiased; background-color: white; display: inline-block; font-family: FontAwesome; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: 1; text-align: center; text-rendering: auto; width: 1.28571em;"></span></span><span class="sr-only" style="border: 0px; clip: rect(0px, 0px, 0px, 0px); height: 1px; margin: -1px; overflow: hidden; padding: 0px; position: absolute; width: 1px;"><span style="background-color: white; color: black; font-size: medium;">Top</span></span></a></div></div></div><div class="post has-profile bg1" id="p10203" style="background-position: 100% 0px; background-repeat: no-repeat; border-radius: 7px; font-family: Verdana, Helvetica, Arial, sans-serif; margin-bottom: 4px; padding: 5px 10px; position: relative;"><div class="inner"><br /><div class="postbody" style="float: left; line-height: 1.48em; padding: 0px; position: relative; width: 860.312px;"><div id="post_content10203"><div class="content" style="clear: both; font-family: "Lucida Grande", "Trebuchet MS", Verdana, Helvetica, Arial, sans-serif; line-height: 1.4em; min-height: 3em; overflow: auto hidden; padding-bottom: 1px;"><span style="background-color: white;"><strong class="text-strong" style="font-size: large;">Ngày 24 tháng 5 năm 2014</strong><br /><br /><strong class="text-strong"><span style="line-height: 22.62px;"><span style="font-size: large;">Chuyện kiêng cữ</span></span></strong><br /><br /><span style="font-size: medium;">Khoảng hai tháng trước, sau khi đọc một bài báo nói về vụ 6 phụ nữ Việt bị mấy người Hoa lừa bán sang Ghana, một quốc gia thuộc tây Phi châu, để rồi sau đó bị ép làm công việc bán thân lấy tiền bỏ vào mồm của mấy người Hoa này, tôi có viết một bài về thân phận bất hạnh của các phụ nữ tội nghiệp đó. Trong bài viết, tôi cũng nêu ra một số những việc làm tàn độc, dã man của những người Hoa đã làm tại nước Việt Nam của chúng ta, và tôi đã không giấu được sự tức giận khi nói tới họ, và gọi họ là những “thằng Tầu khốn kiếp, khốn nạn, bất lương”.</span></span></div><div class="content" style="clear: both; font-family: "Lucida Grande", "Trebuchet MS", Verdana, Helvetica, Arial, sans-serif; line-height: 1.4em; min-height: 3em; overflow: auto hidden; padding-bottom: 1px;"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;"><br />Và bây giờ, nếu có nhắc tới chúng lần nữa, tôi sẽ vẫn gọi chúng là “những thằng Tầu khốn nạn và bất lương”, những danh từ tôi đã viết trong bài viết hơn hai tháng trước.</span></span></div><div class="content" style="clear: both; font-family: "Lucida Grande", "Trebuchet MS", Verdana, Helvetica, Arial, sans-serif; line-height: 1.4em; min-height: 3em; overflow: auto hidden; padding-bottom: 1px;"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;"><br />Chuyện tức giận, phẫn nộ trước những việc làm độc ác, hiểm độc của mấy thằng Tầu đó là chuyện dễ hiểu và tôi thấy tôi hoàn toàn có lý khi nổi giận trước những việc làm đê tiện và chó má của chúng.</span><br /><span style="font-size: medium;">Mấy ngày sau đó, có một người mà tôi không biết ở trong hay ngoài nước, đã nhẩy dựng lên làm như ngôi sinh phần của song thân ông ta bị xúc phạm không bằng. Ông ta viết trong internet cho biết rất bất bình về bài viết của tôi, vì theo ông ta, tôi đã dùng những chữ đầy khinh miệt để gọi người Trung quốc. Ông coi đó là những chữ xúc phạm tới dân tộc Trung quốc. Ông sợ là những người Hoa khi đọc bài viết của tôi sẽ thấy cả dân tộc họ bị xúc phạm, họ sẽ quay ra thù ghét người Việt để rồi sẵn sàng dậy cho người Việt một bài học khi có dịp. Rồi ông ta lo sợ Tập Cận Bình là người nóng tính có thể sẽ xua quân sang đánh Việt Nam thì sao. Dân lành của hai bên sẽ chết một cách vô lý.</span></span></div><div class="content" style="clear: both; font-family: "Lucida Grande", "Trebuchet MS", Verdana, Helvetica, Arial, sans-serif; line-height: 1.4em; min-height: 3em; overflow: auto hidden; padding-bottom: 1px;"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;"><br />Chao ôi, tôi không ngờ những điều mình vết xuống lại có thể đưa tới những thảm họa to lớn như thế cho dân tộc của cả hai nước.</span></span></div><div class="content" style="clear: both; font-family: "Lucida Grande", "Trebuchet MS", Verdana, Helvetica, Arial, sans-serif; line-height: 1.4em; min-height: 3em; overflow: auto hidden; padding-bottom: 1px;"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;"><br />Tôi không bao giờ có cái ảo tưởng như thế. Ảo tưởng cho rằng bài viết của mình được bọn chó má ở Trung Nam Hải lôi ra đọc, nghiền ngẫm với nhau rồi lôi giàn khoan dầu tới hải phận Việt Nam khoan vài mũi chơi, và đánh cho bọn Việt Nam một trận cho bõ ghét.</span></span></div><div class="content" style="clear: both; font-family: "Lucida Grande", "Trebuchet MS", Verdana, Helvetica, Arial, sans-serif; line-height: 1.4em; min-height: 3em; overflow: auto hidden; padding-bottom: 1px;"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;"><br />Thật là chán cho trò viết lách của ông ta.</span></span></div><div class="content" style="clear: both; font-family: "Lucida Grande", "Trebuchet MS", Verdana, Helvetica, Arial, sans-serif; line-height: 1.4em; min-height: 3em; overflow: auto hidden; padding-bottom: 1px;"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;"><br />Trước hết là việc ông cho rằng bài viết của tôi đã xúc phạm tới nước Trung Hoa. Hai chữ “xúc phạm” là của ông ta dùng. Xúc phạm là đụng chạm, làm tổn thương đến một cái gì cao quí, ở trên chúng ta. Tôi không hề xúc phạm tới Trung quốc bằng những chữ dùng trong bài báo mà ông ta có dẫn ra đầy đủ. Giản dị là tôi không hề nghĩ những chữ ấy (bọn Tầu khốn nạn, bọn Tầu bất lương) là những chữ xúc phạm Trung quốc. Xúc phạm là việc kẻ dưới đụng tới người trên bằng ngôn từ hay hành động mang tính vô phép, bất kính. Tôi không là kẻ dưới đối với Trung quốc và cũng không bao giờ coi Trung quốc là bề trên của tôi.</span></span></div><div class="content" style="clear: both; font-family: "Lucida Grande", "Trebuchet MS", Verdana, Helvetica, Arial, sans-serif; line-height: 1.4em; min-height: 3em; overflow: auto hidden; padding-bottom: 1px;"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;"><br />Một bọn suốt mấy ngàn năm qua trong lịch sử lúc nào cũng tìm đủ mọi cách khống chế, bắt nạt, đàn áp, xâm phạm dã man nhắm vào dân tộc và đất nước chúng ta. Lịch sử cho thấy không có một triều đại nào ở phương Bắc lại tử tế đối với Việt Nam. Chúng luôn tìm mọi cách để bắt nạt, hãm hại, xâm lấn Việt Nam. Với một quốc gia như thế, chúng ta có cần phải dành cho cái nước ấy những sự tôn trọng, kính nể hay không?</span></span></div><div class="content" style="clear: both; font-family: "Lucida Grande", "Trebuchet MS", Verdana, Helvetica, Arial, sans-serif; line-height: 1.4em; min-height: 3em; overflow: auto hidden; padding-bottom: 1px;"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;"><br />Do đó, chuyện bài viết của tôi xúc phạm tới Trung quốc là chuyện không có. Không tôn trọng, không kính nể gì, lôi ra chửi vài quả cho hả giận thì xúc phạm ở đâu? Rõ là suy nghĩ của một người điên.</span><br /><span style="font-size: medium;">Người điên này còn chơi trò hèn hạ là méc bu, nghĩ là tâng công với thằng mặt chó Tập Cận Bình là Tập Cận Bình lôi quân đến dậy cho Việt Nam một bài học ngay lập tức không bằng.</span></span></div><div class="content" style="clear: both; font-family: "Lucida Grande", "Trebuchet MS", Verdana, Helvetica, Arial, sans-serif; line-height: 1.4em; min-height: 3em; overflow: auto hidden; padding-bottom: 1px;"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;"><br />Nhưng ông ta không cần phải làm trò méc bu đó. Thằng mặt chó Tập Cận Bình đã lôi vài chục cái tầu chiến đến vùng biển sát Việt Nam rồi đó. Chúng nó có cần ông méc bu, lôi bài viết của tôi ra cho mấy thằng Tà…o lao đó xem đâu. Vậy mà cũng mất công kiêng với chả cữ.</span></span></div><div class="content" style="clear: both; font-family: "Lucida Grande", "Trebuchet MS", Verdana, Helvetica, Arial, sans-serif; line-height: 1.4em; min-height: 3em; overflow: auto hidden; padding-bottom: 1px;"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;"><br />Bây giờ đã nghe tiếng loảng xoảng của gươm giáo ở ngoài khơi Việt Nam chắc người đàn ông này mừng lắm chứ chẳng phải không. Bố nó, thằng Tầu mặt chó Tập Cận Bình vừa kéo cha nó cái mả tổ đến tận sát bờ biển Việt Nam, lại mang bọn du côn lôi súng phun nước xịt vào tầu của Việt Nam rồi đấy. Ông ta đã vui chưa?</span></span></div><div class="content" style="clear: both; font-family: "Lucida Grande", "Trebuchet MS", Verdana, Helvetica, Arial, sans-serif; line-height: 1.4em; min-height: 3em; overflow: auto hidden; padding-bottom: 1px;"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;"><br />Méc bu, thì… bu đã ầm ầm binh mã kéo tới gần Việt Nam rồi đó. Còn chờ gì nữa mà không kéo nhau ra vườn hoa nhẩy đầm, vui mừng vặn nhạc cho át tiếng những người biểu tình chống Trung quốc?</span><br /><span style="font-size: medium;">Trong không khí sôi sục hiện nay mà giở trò Lục Sở ra như bọn đười ươi chó má ôm nhau nhẩy đầm ở gần tượng đài Lý Thái Tổ ở Hà Nội hôm 17 tháng 2 năm 2014 thì khó mà có thể toàn thây vì cái trò kệch cỡm của chúng lắm. Lúc ấy, thằng mặt chó Tập Cận Bình có bênh cũng chẳng ăn thua gì đâu. Thử tạt qua Bình Dương mà thử thời vận một cái coi!</span><br /><br /><strong class="text-strong" style="font-size: large;">Bùi Bảo Trúc</strong><br /><br /><span style="font-size: medium;">* * *</span><br /><strong class="text-strong" style="font-size: large;"><span style="line-height: 22.62px;">Business as usual</span></strong><br /><br /><span style="font-size: medium;">“Business as usual” là… Vũ Như Cẩn, là vẫn như… củ. Câu này ra đời chắc phải đã lâu lắm. Tuổi tác chắc phải lớn hơn người đàn ông họ Vũ của chúng ta nhiều. Business as usual là không có gì thay đổi, mọi chuyện vẫn diễn tiến như thường lệ, không để cho đôi ba chuyện lấn cấn đang diễn ra làm ảnh hưởng tới các hoạt động khác.</span></span></div><div class="content" style="clear: both; font-family: "Lucida Grande", "Trebuchet MS", Verdana, Helvetica, Arial, sans-serif; line-height: 1.4em; min-height: 3em; overflow: auto hidden; padding-bottom: 1px;"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;"><br />Thí dụ chân gà thối, nội tạng thối, gà thải vẫn tiếp tục được đưa vào để phục vụ các bữa tiệc của người Việt về thăm quê hương.</span></span></div><div class="content" style="clear: both; font-family: "Lucida Grande", "Trebuchet MS", Verdana, Helvetica, Arial, sans-serif; line-height: 1.4em; min-height: 3em; overflow: auto hidden; padding-bottom: 1px;"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;"><br />Tầu đánh cá của ngư dân Việt Nam vẫn bị tầu hải giám Trung quốc phun nước, tấn công, ngăn không cho đánh cá ngay ở trong hải phận của Việt Nam, chưa nói tới những vùng thuộc hải phận quốc tế.</span><br /><span style="font-size: medium;">Các thứ hàng độc hại chế tạo bằng các hóa chất nguy hiểm vẫn được bán sang Việt Nam, từ đồ chơi trẻ em, quần áo lót của phụ nữ để đầu độc cả nước.</span></span></div><div class="content" style="clear: both; font-family: "Lucida Grande", "Trebuchet MS", Verdana, Helvetica, Arial, sans-serif; line-height: 1.4em; min-height: 3em; overflow: auto hidden; padding-bottom: 1px;"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;"><br />Các du khách Trung quốc vẫn được tự do ra vào Việt Nam như chốn không người. Vào rồi ở lại, sống bất hợp pháp, lấy vợ Việt Nam, sinh con đẻ cái tại chỗ để chờ một ngày nào đó đòi trưng cầu dân ý như đã diễn ra tại Crimea thuộc Ukraine trước đây.</span></span></div><div class="content" style="clear: both; font-family: "Lucida Grande", "Trebuchet MS", Verdana, Helvetica, Arial, sans-serif; line-height: 1.4em; min-height: 3em; overflow: auto hidden; padding-bottom: 1px;"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;"><br />Ở Bình Dương, Đông Đô Đại Phố vẫn tấp nập người ra vào, các bảng hiệu vẫn chình ình viết bằng chữ Hán để người Việt lạc vào như vừa xuất ngoại sang… Tầu.</span></span></div><div class="content" style="clear: both; font-family: "Lucida Grande", "Trebuchet MS", Verdana, Helvetica, Arial, sans-serif; line-height: 1.4em; min-height: 3em; overflow: auto hidden; padding-bottom: 1px;"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;"><br />Các chuyến du lịch Trung quốc vẫn được chiếu cố tận tình cho các du khách trong và ngoài nước Việt.</span><br /><span style="font-size: medium;">Người Việt vẫn rủ nhau đi ăn cơm… lạ (trước kia gọi là cơm Tầu).</span></span></div><div class="content" style="clear: both; font-family: "Lucida Grande", "Trebuchet MS", Verdana, Helvetica, Arial, sans-serif; line-height: 1.4em; min-height: 3em; overflow: auto hidden; padding-bottom: 1px;"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;"><br />Các cuộc đấu thầu xây cất ở Việt Nam vẫn vào tay các công ty Trung quốc để các công nhân người Hoa có lý do để được đưa vào Việt Nam, lấy đi công việc của người Việt ngay trên chính quê hương của người Việt.</span></span></div><div class="content" style="clear: both; font-family: "Lucida Grande", "Trebuchet MS", Verdana, Helvetica, Arial, sans-serif; line-height: 1.4em; min-height: 3em; overflow: auto hidden; padding-bottom: 1px;"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;"><br />Các công trường xây cất vẫn áp dụng các luật lệ không phải của Việt Nam, ngay cả đối với những người Việt tại địa phương. Các khu này càng ngày càng giống như những khu tô giới đời nhà Thanh trước đây ở những nơi như Thượng Hải và luôn cả Bắc Kinh.</span></span></div><div class="content" style="clear: both; font-family: "Lucida Grande", "Trebuchet MS", Verdana, Helvetica, Arial, sans-serif; line-height: 1.4em; min-height: 3em; overflow: auto hidden; padding-bottom: 1px;"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;"><br />Công an Việt Nam vẫn tiếp tục thẳng tay với các thành phần yêu nước hay những tiếng nói cảnh báo việc mất nước. Ai dám nói lên lòng yêu nước thì bị đạp vào mặt, bắt đưa đi biệt tích. Cảnh sát vẫn bảo vệ các Hoa kiều, không cần phải có một công hàm ngoại giao đòi Việt Nam không được để cho an ninh của người Hoa bị đe dọa. Trong khi các ngư dân Việt Nam vẫn tiếp tục bị bắt đi mất tích, tài sản bị phá hỏng không bao giờ nghe nói chuyện bồi thường thiệt hại.</span></span></div><div class="content" style="clear: both; font-family: "Lucida Grande", "Trebuchet MS", Verdana, Helvetica, Arial, sans-serif; line-height: 1.4em; min-height: 3em; overflow: auto hidden; padding-bottom: 1px;"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;"><br />Các phụ nữ Việt tiếp tục bị lừa bán sang bên kia biên giới vào các ổ điếm hay làm vợ của bọn đàn ông già trẻ đui què mẻ sứt.</span></span></div><div class="content" style="clear: both; font-family: "Lucida Grande", "Trebuchet MS", Verdana, Helvetica, Arial, sans-serif; line-height: 1.4em; min-height: 3em; overflow: auto hidden; padding-bottom: 1px;"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;"><br />Các nông dân của Việt Nam từ Bắc chí Nam vẫn tiếp tục bị bọn thương lái người Hoa lừa suốt cả bao nhiêu năm nay, hết đi bắt đỉa, lại chặt chân trâu chân bò đem bán để không còn con trâu, con bò làm kế sinh nhai vì các trò hiểm độc của bọn Hoa thương khốn nạn.</span></span></div><div class="content" style="clear: both; font-family: "Lucida Grande", "Trebuchet MS", Verdana, Helvetica, Arial, sans-serif; line-height: 1.4em; min-height: 3em; overflow: auto hidden; padding-bottom: 1px;"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;"><br />Chiếc giàn khoan tổ chảng đã khởi sự hoạt động sau khi được kéo đến sát bờ biển Việt Nam bất chấp các hiệp ước, các tài liệu lịch sử, các bộ luật của công pháp quốc tế.</span></span></div><div class="content" style="clear: both; font-family: "Lucida Grande", "Trebuchet MS", Verdana, Helvetica, Arial, sans-serif; line-height: 1.4em; min-height: 3em; overflow: auto hidden; padding-bottom: 1px;"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;"><br />Và đó là business as usual ở biển Đông trong thời gian qua.</span></span></div><div class="content" style="clear: both; font-family: "Lucida Grande", "Trebuchet MS", Verdana, Helvetica, Arial, sans-serif; line-height: 1.4em; min-height: 3em; overflow: auto hidden; padding-bottom: 1px;"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;"><br />Trong khi ít ra thì cũng phải bớt những trò khốn nạn như tuồn thực phẩm nhiễm độc, thịt thối, hoa trái tẩm hóa chất độc hại vào Việt Nam đi chứ!</span></span></div><div class="content" style="clear: both; font-family: "Lucida Grande", "Trebuchet MS", Verdana, Helvetica, Arial, sans-serif; line-height: 1.4em; min-height: 3em; overflow: auto hidden; padding-bottom: 1px;"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;"><br />Hay cũng nên ngưng trò lừa đảo, mua bán phụ nữ Việt Nam một cách công khai, bêu diếu trên báo như vẫn thấy chứ.</span></span></div><div class="content" style="clear: both; font-family: "Lucida Grande", "Trebuchet MS", Verdana, Helvetica, Arial, sans-serif; line-height: 1.4em; min-height: 3em; overflow: auto hidden; padding-bottom: 1px;"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;"><br />Ít ra thì cũng tạm ngưng những chuyến đi Việt Nam kiếm phụ nữ Việt mang về làm con ở, làm nô lệ tình dục, làm điếm để phát triển đất nước tiến lên trở thành cường quốc hàng đầu của thế giới chứ.</span><br /><span style="font-size: medium;">Ít nhất cũng đem xét lại cái công hàm bán nước mà thằng mặt chó đơn phương, tự động gửi cho Chu Ân Lai hôm 14 tháng 9 năm 1958 chứ!</span></span></div><div class="content" style="clear: both; font-family: "Lucida Grande", "Trebuchet MS", Verdana, Helvetica, Arial, sans-serif; line-height: 1.4em; min-height: 3em; overflow: auto hidden; padding-bottom: 1px;"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;"><br />Nhưng mọi chuyện lại vẫn như cũ.</span></span></div><div class="content" style="clear: both; font-family: "Lucida Grande", "Trebuchet MS", Verdana, Helvetica, Arial, sans-serif; line-height: 1.4em; min-height: 3em; overflow: auto hidden; padding-bottom: 1px;"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;"><br />Chỉ vì mấy cái tầu ngầm mua về vẫn tiếp tục nằm phơi nắng, đâu có gì khác gì mấy cái đống sắt vụ của Vinashin.</span></span></div><div class="content" style="clear: both; font-family: "Lucida Grande", "Trebuchet MS", Verdana, Helvetica, Arial, sans-serif; line-height: 1.4em; min-height: 3em; overflow: auto hidden; padding-bottom: 1px;"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;"><br />Cũng vì chỉ khoe nhắng lên là tầu ngầm kilo mới tiếp nhận chạy hay nhất, tối tân nhất, mạnh nhất… rồi yếu xìu nằm một chỗ.</span></span></div><div class="content" style="clear: both; font-family: "Lucida Grande", "Trebuchet MS", Verdana, Helvetica, Arial, sans-serif; line-height: 1.4em; min-height: 3em; overflow: auto hidden; padding-bottom: 1px;"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;"><br />Có biết là chiếc Nhật Tảo HQ10 của hải quân Việt Nam Cộng Hòa bị hư máy, giàn hải pháo không hoạt động mà vẫn lao tới, nổ súng vào tầu của bọn Tầu để bảo vệ Hoàng Sa không?</span></span></div><div class="content" style="clear: both; font-family: "Lucida Grande", "Trebuchet MS", Verdana, Helvetica, Arial, sans-serif; line-height: 1.4em; min-height: 3em; overflow: auto hidden; padding-bottom: 1px;"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;"><br />Trong khi mấy cái tầu mua về còn không dám đặt cho những cái tên phạm húy, nhắc tới các danh tướng, các trận đánh của hải quân Việt Nam thì hỏi đánh đấm cái nỗi gì?</span></span></div><div class="content" style="clear: both; font-family: "Lucida Grande", "Trebuchet MS", Verdana, Helvetica, Arial, sans-serif; line-height: 1.4em; min-height: 3em; overflow: auto hidden; padding-bottom: 1px;"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;"><br />Cho nên không thể busines as usual như thế này được nữa.</span></span></div><div class="content" style="clear: both; font-family: "Lucida Grande", "Trebuchet MS", Verdana, Helvetica, Arial, sans-serif; line-height: 1.4em; min-height: 3em; overflow: auto hidden; padding-bottom: 1px;"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;"><br />Nhưng có một điều đang hiện rõ ra. Đó là bọn mặt chó ở Hà Nội sợ Điếu Cầy, Nguyễn Phương Uyên, Việt Khang, Bùi Minh Hằng, Mẹ Nấm, Anh Ba Sàm… hơn là những đe dọa ở ngoài khơi Trung Việt và khu biên giới miền Bắc rất nhiều.</span></span></div><div class="content" style="clear: both; font-family: "Lucida Grande", "Trebuchet MS", Verdana, Helvetica, Arial, sans-serif; line-height: 1.4em; min-height: 3em; overflow: auto hidden; padding-bottom: 1px;"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;"><br />Những đe dọa ấy không làm mất những chỗ ngồi béo bở của chúng.</span></span></div><div class="content" style="clear: both; font-family: "Lucida Grande", "Trebuchet MS", Verdana, Helvetica, Arial, sans-serif; line-height: 1.4em; min-height: 3em; overflow: auto hidden; padding-bottom: 1px;"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;"><br />Nhưng những người yêu nước không một tấc sắt trong tay thì có thể bứng chúng đi cho dân tộc nhờ bất cứ lúc nào.</span></span></div><div class="content" style="clear: both; font-family: "Lucida Grande", "Trebuchet MS", Verdana, Helvetica, Arial, sans-serif; line-height: 1.4em; min-height: 3em; overflow: auto hidden; padding-bottom: 1px;"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;"><br />Thôi thì hay là tổ chức hát hò cho mấy anh chị ca sĩ về hát hò, tuyên bố vung vít lảm nhảm hay vài ba ông bà Việt kiều giả bộ khóc mếu diễn văn, diễn viếc cho vui cảnh mất nước chăng?</span><br /><br /><strong class="text-strong" style="font-size: large;">Bùi Bảo Trúc</strong><br /><br /><strong class="text-strong"><span style="line-height: 22.62px;"><span style="font-size: large;">Cầm ... cờ (?) cho chó đái</span></span></strong><br /><br /><span style="font-size: medium;">Có một người đàn ông nọ vì chuyện nước nôi phải vào một nhà vệ sinh công cộng để giải quyết. Xong việc, ông định đi ra thì thấy một người đứng gần cửa, mặt mũi sầu bi đầy vẻ đau khổ. Ông hỏi người ấy cần gì ông sẵn sàng giúp thì người ấy nhờ ông kéo hộ cái zipper quần của ông ta xuống. Kéo xong, ông lại hỏi người ấy cần gì nữa không thì ông lại được nhờ lôi ... nó ra và dùng tay cầm lấy, hướng dẫn để nó xả nước trúng vào cái bồn tiểu, tránh vương vãi ra ngoài. Kế đến, ông lại được nhờ giúp vẩy cho nó ráo nước và đưa nó về nguyên quán, kéo lại cái zipper lên. Người đàn ông kia lúc ấy mới thoải mái, hiên ngang bước ra khỏi nhà vệ sinh.</span><br /><br /><span style="font-size: medium;">Thấy ông ta đi đứng nhanh nhẹn, tay chân lành lặn, người đàn ông tử tế hay giúp đỡ người liền thắc mắc hỏi rằng trông ông ta khỏe mạnh, bình thường cớ gì lại phải nhờ người khác giúp giải quyết chuyện thủy lợi thì người ấy trả lời rằng ông ta thấy việc ấy ... dơ quá, ông không thích tự tay làm lấy vì sợ bẩn tay.</span><br /><span style="font-size: medium;">Người đàn ông tốt bụng nghe vậy thì bực lắm, tuy vậy đã lỡ rồi nên không dám kể lại cho ai nghe việc lòng tốt của ông ta bị người đàn ông kia lợi dụng, thế nên ít người biết. Dù cho có đem kể lại, người ta sẽ đổi khác một vài chi tiết cho nhẹ đi. Tục ngữ Việt Nam ghi lại chuyện đó bằng câu mô tả cầm cái ấy cho chó đái. Có khi nói một cách lịch sự, văn học nghệ thuật thành “cầm cờ (c) cho chó đái.”</span><br /><br /><span style="font-size: medium;">Chao ơi là hay.</span><br /><br /><span style="font-size: medium;">Chó là giống vật không được bao nhiêu sự tôn trọng của người. Chúng ta cứ thấy chuyện gì không hay là đổ hết cho nó. Chó ỉa đường. Ngu như chó. Hỗn như chó...</span><br /><br /><span style="font-size: medium;">Thế nên là người mà lại cầm bộ phận bài tiết cho con chó để nó thoát nước thì còn gì ngu cho bằng. Ngay chính con chó khi làm việc ấy cũng có thèm tự ... tay (?) làm lấy đâu. Nó chỉ chạy đến gốc cây, hay cột đèn điện, giơ cẳng sau lên rồi xả. Xong chuyện thì lại tung tăng chạy cà rỡn tiếp. Như vậy mà lại có người dùng tay cầm “cái ấy” hay là cầm “cờ” cho nó đái thì nhục thật.</span><br /><br /><span style="font-size: medium;">Bởi thế, dẫu có thực sự nâng bi con chó mà làm công việc cầm bộ phận bài tiết cho chó đái thì cũng chẳng ai dám nhận bao giờ.</span><br /><br /><span style="font-size: medium;">Vậy mà vẫn có những cái thứ ngu xuẩn hô hoán, khoe nhắng lên là đã làm công việc ấy cho con chó khỏi bị bẩn chân mới là lạ.</span><br /><br /><span style="font-size: medium;">Hôm 19 tháng 1 năm 2014, nước ta vừa làm công việc ấy. Ngay tại cổng của ngôi đền thờ Lê Duẩn mới xây ở Cẩm Xuyên, Hà Tĩnh, có một tấm bảng lớn trang trọng ghi lại một câu nói của cậu Lê Duẩn. Hàng chữ rất lớn được đặt giữa ngoặc kép, tức là nguyên văn câu nói của Lê Duẩn, không thêm, không bớt như thế này: “Ta đánh Mỹ là đánh cho Liên Xô, Trung Quốc.” Rõ ràng đó là một câu nói quan trọng nhất trong sự nghiệp của Lê Duẩn cần được ghi nhớ. Cần được ghi nhớ mới được ghi khắc ngay trên cổng vào đền thờ của nó.</span><br /><br /><span style="font-size: medium;">Vậy thì, theo chính Lê Duẩn tổng bí thư Ðảng Cộng Sản Việt Nam, cuộc chiến ở miền Nam làm chết hơn hai triệu người Việt của cả hai miền, chỉ là việc làm của Hà Nội theo lệnh của Liên Xô và Trung Quốc chứ không hề là để giải phóng miền Nam như Hà Nội đã tuyên truyền láo khoét từ bao nhiêu năm nay. Hà Nội chỉ làm công việc đánh thuê, theo lệnh, theo chỉ thị của Liên Xô và Trung Quốc chứ chẳng vì độc lập của đất nước, giải phóng dân tộc cái quái gì hết.</span><br /><br /><span style="font-size: medium;">Nếu câu nói trên của Lê Duẩn không được ghi rõ trên tấm bảng mà nhà nước cho dựng lên ở cái đền xây tại hồ Kẻ Gỗ, Cẩm Xuyên, Hà Tĩnh thì bọn đàn em của lũ đười ươi trong nước lại gân cổ lên chối bay chối biến, đề quyết rằng dòng chữ ấy là do bọn xấu tàn dư ngụy bịa đặt ra để bêu xấu đồng chí Lê Duẩn. Nay chúng không thể làm chuyện đó được. Muốn biết thực hư, cứ đến tận nơi mà xem, câu nói ô nhục ấy vẫn còn nguyên ở Cẩm Xuyên, Hà Tĩnh.</span><br /><br /><span style="font-size: medium;">Ðánh thuê, chém mướn không bao giờ là hành động đáng tôn vinh cho bất cứ một lực lượng nào trên thế giới.</span></span></div><div class="content" style="clear: both; font-family: "Lucida Grande", "Trebuchet MS", Verdana, Helvetica, Arial, sans-serif; line-height: 1.4em; min-height: 3em; overflow: auto hidden; padding-bottom: 1px;"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;"><br />Nhưng chuyện tự nhận đánh thuê, đánh theo lệnh lại được ghi rõ ngay tại cái đền thờ mới xây, do Trương Tấn Sang, chủ tịch nước cùng phái đoàn đến cắt băng khánh thành. Bọn chó bọ đã công khai ghi rõ việc chúng làm chỉ là theo lệnh của Mạc Tư Khoa và Bắc Kinh chứ chẳng có cái chính nghĩa quái gì hết như bọn chúng đã rêu rao từ mấy chục năm nay.</span><br /><br /><span style="font-size: medium;">Bọn chúng đã nhâng nháo công nhận, qua chính câu nói của Lê Duẩn rằng Hà Nội đưa quân vào đánh miền Nam là để tuân hành lệnh của Liên Xô và Trung Quốc.</span><br /><br /><span style="font-size: medium;">Chao ôi, cuộc chiến cốt nhục tương tàn gây chết chóc cho bao nhiêu thanh niên của hai miền lại chỉ là theo mệnh lệnh của hai nước cộng sản đàn anh. Và chính Trung Quốc còn đã từng nói rất rõ là họ sẵn sàng đánh Mỹ tới người Việt Nam cuối cùng.</span><br /><br /><span style="font-size: medium;">Việc làm đó, việc đánh thuê theo lệnh của Liên Xô và Trung Quốc mà bọn lãnh đạo Hà Nội, từ Hồ Chí Minh, Phạm Văn Ðồng, Võ Nguyên Giáp, Lê Duẩn ... tiến hành chẳng bao giờ là giải phóng, giải phiếc quái gì hết.</span><br /><br /><span style="font-size: medium;">Cảnh cầm cờ đỏ sao vàng chạy văng mạng về phía trước để hai thằng to đầu ... đái đã diễn ra trong ngày 30 Tháng Tư năm 1975, do đó, đơn thuần việc chúng làm chỉ là “cầm cặc cho chó đái,” như nguyên văn một câu nói hay tuyệt của dân gian mà thôi. Có nói trại đi thì cầm cờ cho Liên Xô và Trung Quốc thì cũng vẫn chỉ là cầm cái ấy cho hai con chó tiểu tiện.</span><br /><br /><span style="font-size: medium;">Làm chó mà được nguyên một bọn khốn nạn cầm cặc cho đái như thế thì cũng vinh dự biết là chừng nào. Không tin thì cứ đến cái đền Lê Duẩn ở Hà Tĩnh là thấy liền à.</span><br /><br /><span style="font-size: medium;">Ðọc xong câu nói ô nhục của thằng khốn nạn thì chỉ muốn chửi cha tiên nhân bố cả cái bọn chuyên cầm cặc cho chó đái.</span><br /><br /><span style="font-size: medium;">Nếu có người trách sao viết lách không kiêng cữ gì thì người viết vẫn nhắc lại nguyên câu nói quá hay của dân gian rằng cả lũ ở Hà Nội chỉ làm công việc “cầm cặc cho chó đái” mà thôi.</span><br /><br /><strong class="text-strong" style="font-size: large;">Bùi Bảo Trúc</strong></span></div></div></div><div class="back2top" style="clear: both;"><a class="top" href="https://www.kysucongnghe.net/forum/viewtopic.php?f=95&t=2293#top" style="direction: ltr; display: inline-block; float: right; margin-right: -10px; margin-top: 0px; text-decoration-line: none; unicode-bidi: embed;" title="Top"><span style="color: black; font-size: medium;"><span aria-hidden="true" class="icon fa-chevron-circle-up fa-fw icon-gray" style="-webkit-font-smoothing: antialiased; background-color: white; display: inline-block; font-family: FontAwesome; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: 1; text-align: center; text-rendering: auto; width: 1.28571em;"></span></span><span class="sr-only" style="border: 0px; clip: rect(0px, 0px, 0px, 0px); height: 1px; margin: -1px; overflow: hidden; padding: 0px; position: absolute; width: 1px;"><span style="background-color: white; color: black; font-size: medium;">Top</span></span></a></div></div></div><div class="post has-profile bg2" id="p10204" style="background-position: 100% 0px; background-repeat: no-repeat; border-radius: 7px; font-family: Verdana, Helvetica, Arial, sans-serif; margin-bottom: 4px; padding: 5px 10px; position: relative;"><div class="inner"><br /><div class="postbody" style="float: left; line-height: 1.48em; padding: 0px; position: relative; width: 860.312px;"><div id="post_content10204"><div class="content" style="clear: both; font-family: "Lucida Grande", "Trebuchet MS", Verdana, Helvetica, Arial, sans-serif; line-height: 1.4em; min-height: 3em; overflow: auto hidden; padding-bottom: 1px;"><span style="background-color: white;"><strong class="text-strong" style="font-size: large;">Ngày 30 tháng 5 năm 2014</strong><br /><br /><strong class="text-strong"><span style="line-height: 22.62px;"><span style="font-size: large;">NGỌN LỬA SỚM MAI</span></span></strong><br /><br /><span style="font-size: medium;"><span style="border-color: initial; border-image: initial; border-style: initial;"><img alt="Image" class="postimage" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEgaLvhE4K_98Hk4x9dUQ0zG-U_zRqr_5oGzYBuwxWRPRzb1IDg1t-i-Lgv3C_4u7WTuXddJ4JqGDKPawUwDjLulHCc2JYG8EP3JYOaddIw4XWmcXxs06n46MeGgqIppeVjjs_XuHcJzmjFb/s640/PhattututhieuchongTQ230514.jpg" style="border: 0px; box-sizing: border-box; max-width: 100%; vertical-align: middle;" /></span></span><br /><br /><span style="font-size: medium;">Sáng sớm hôm 23 tháng 5, một phụ nữ tên là Lê thị Tuyết Mai 67 tuổi nhà ở quận Bình Thạnh thuộc ngoại ô Sài Gòn đã tới trước dinh Độc Lập cũ mang theo 6 tấm biểu ngữ viết tay và một thùng xăng, rồi bình tĩnh ngồi xuống tự tưới xăng lên người, châm lửa tự thiêu để phản đối việc làm của Trung quốc tại các vùng biển của Việt Nam.</span></span></div><div class="content" style="clear: both; font-family: "Lucida Grande", "Trebuchet MS", Verdana, Helvetica, Arial, sans-serif; line-height: 1.4em; min-height: 3em; overflow: auto hidden; padding-bottom: 1px;"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;"><br />Những tấm biểu ngữ do chính tay bà viết đã nói rất rõ mục đích việc tự thiêu của bà, đó là bà muốn làm ngọn lửa để tăng thêm sức mạnh cho cảnh sát biển và các ngư dân đánh cá trong vùng biển của Việt Nam đang bị Trung quốc ngang nhiên xâm phạm. Bà đòi nhà cầm quyền Trung quốc rút ra khỏi các đảo Hoàng Sa và Trường Sa mà Trung quốc đã cưỡng chiếm và bỏ ngay các toan tính xâm lược nhắm vào lãnh thổ của Việt Nam.</span></span></div><div class="content" style="clear: both; font-family: "Lucida Grande", "Trebuchet MS", Verdana, Helvetica, Arial, sans-serif; line-height: 1.4em; min-height: 3em; overflow: auto hidden; padding-bottom: 1px;"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;"><br />Những điều đó đã do chính bà viết tay trên 6 trang giấy mà công an thu được tại hiện trường. Lý do bà đem mạng sống của mình ra làm ngọn đuốc chống lại những việc làm của Trung quốc như vậy đã quá rõ.</span><br /><span style="font-size: medium;">Nhưng ngay lập tức đã có một số ý kiến muốn làm nhẹ thái độ chống lại việc làm của Trung quốc, việc làm đưa tới quyết định hy sinh thân xác của người phụ nữ 67 tuổi này.</span></span></div><div class="content" style="clear: both; font-family: "Lucida Grande", "Trebuchet MS", Verdana, Helvetica, Arial, sans-serif; line-height: 1.4em; min-height: 3em; overflow: auto hidden; padding-bottom: 1px;"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;"><br />Một bài tường thuật của tờ Tuổi Trẻ thì nói rằng bà Lê Thị Tuyết Mai đang có những chuyện buồn trong gia đình. Ý nói bà tự thiêu là vì một phần cũng là chuyện cá nhân và vì thế, chuyện phản đối Trung quốc cũng chỉ là một phần đưa tới việc tự thiêu của bà. Nêu chi tiết chuyện buồn gia đình (nếu có thật) là tờ báo muốn cho việc phản đối Trung quốc của bà nhẹ đi một phần. Nhưng trên những biểu ngữ có bút tích của bà, người ta chỉ thấy những lời tâm nguyện cho đất nươc hòa bình an lạc và đòi Trung quốc trả lại bình yên cho biển đảo của Việt Nam. Những tấm biểu ngữ cũng kêu gọi bạn bè quốc tế ủng hộ nhân dân Việt Nam bảo vệ quyền lãnh thổ hải phận Việt Nam. Người ta không hề thấy một tấm nào ghi những chuyện buồn đau riêng tư trong gia đình của bà.</span></span></div><div class="content" style="clear: both; font-family: "Lucida Grande", "Trebuchet MS", Verdana, Helvetica, Arial, sans-serif; line-height: 1.4em; min-height: 3em; overflow: auto hidden; padding-bottom: 1px;"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;"><br />Tờ báo, khi nói rằng bà Lê thị Tuyết Mai có chuyện buồn trong gia đình trước khi tự thiêu rõ ràng muốn người đọc coi nhẹ sự chống đối nhắm vào Trung quốc của bà Lê thị Tuyết Mai. Việc tự hủy thân xác mình bằng ngọn lửa phải nói là một hành động rất can đảm. Phải có một quyết tâm, một tâm nguyện hết sức lớn mới dám làm công việc đó. Những phản ứng tự nhiên của cơ thể với ngọn lửa, với sự đau đớn chắc là rất lớn, bản năng sinh tồn của con người tự động làm chùn tay lại và quay sang lựa chọn một giải pháp khác. Đối diện với một cái chết hết sức đau đớn là việc không phải ai cũng làm được. Chính ngọn lửa thiêu nhục thể của Hòa Thượng Quảng Đức đã gây kinh hoàng cho cả thế giới và đưa tới sự sụp đổ của một chế độ.</span></span></div><div class="content" style="clear: both; font-family: "Lucida Grande", "Trebuchet MS", Verdana, Helvetica, Arial, sans-serif; line-height: 1.4em; min-height: 3em; overflow: auto hidden; padding-bottom: 1px;"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;"><br />Sự lựa chọn cái chết can đảm đó đã bị làm cho nhẹ bớt đi qua ý kiến nói ràng bà buồn chuyện gia đình và việc phản đối Trung quốc chỉ là một phần đưa tới quyết định tự hủy mình mà thôi.</span><br /><span style="font-size: medium;">Cũng còn thêm một chuyện khác mà người ta ghi nhận qua bản tin của tờ báo điện tử VNExpress, đó là lời tuyên bố của Lê Trương Hải Hiếu, phó chủ tịch Ủy Ban Nhân Dân quận 1 về gia đình bà Mai. Người đàn ông này nói rằng, nguyên văn, </span><em class="text-italics" style="font-size: large;">"Qua xác minh, gia đình bà Mai luôn chấp hành tốt chủ trương, đường lối, chính sách của Đảng, pháp luật của nhà nước. Từ trước đến nay chưa có vấn đề gì bức xúc với chính quyền địa phương."</em></span></div><div class="content" style="clear: both; font-family: "Lucida Grande", "Trebuchet MS", Verdana, Helvetica, Arial, sans-serif; line-height: 1.4em; min-height: 3em; overflow: auto hidden; padding-bottom: 1px;"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;"><i><br /></i>Nhận xét này có cần không? Chắc không. Câu nói vớ vẩn đó được đưa ra chỉ nhắm mục đích ca ngợi đảng và nhà nước một phát. Nó không hề dính dáng gì tới việc hy sinh cao cả thân xác của một phụ nữ yêu nước dâng hiến cho quê hương biển đảo. Nó chỉ là một câu nói với ý nghĩa và ngu dốt của một đứa không dám bình luận gì thêm, không biết nói được một câu gì trước cái chết anh hùng của bà Lê thị Tuyết Mai cho tổ quốc.</span></span></div><div class="content" style="clear: both; font-family: "Lucida Grande", "Trebuchet MS", Verdana, Helvetica, Arial, sans-serif; line-height: 1.4em; min-height: 3em; overflow: auto hidden; padding-bottom: 1px;"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;"><br />Cái chết đó đã không được nhắc đến thêm một lần nào nữa. Và đám tang của bà Mai đã bị bọn công an gây đủ mọi chuyện khó dễ. Những vòng hoa phân ưu bị tháo gỡ mang đi lập tức để khỏi làm phiền lòng bọn cướp đất cướp biển đang tiếp tục những trò khốn nạn ngang ngược ở biển Đông.</span><br /><span style="font-size: medium;">Hèn với giặc là thế đó.</span><br /><br /><strong class="text-strong" style="font-size: large;">Bùi Bảo Trúc</strong></span></div></div></div><div class="back2top" style="clear: both;"><a class="top" href="https://www.kysucongnghe.net/forum/viewtopic.php?f=95&t=2293#top" style="direction: ltr; display: inline-block; float: right; margin-right: -10px; margin-top: 0px; text-decoration-line: none; unicode-bidi: embed;" title="Top"><span style="color: black; font-size: medium;"><span aria-hidden="true" class="icon fa-chevron-circle-up fa-fw icon-gray" style="-webkit-font-smoothing: antialiased; background-color: white; display: inline-block; font-family: FontAwesome; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: 1; text-align: center; text-rendering: auto; width: 1.28571em;"></span></span><span class="sr-only" style="border: 0px; clip: rect(0px, 0px, 0px, 0px); height: 1px; margin: -1px; overflow: hidden; padding: 0px; position: absolute; width: 1px;"><span style="background-color: white; color: black; font-size: medium;">Top</span></span></a></div></div></div><div class="post has-profile bg1" id="p10222" style="background-position: 100% 0px; background-repeat: no-repeat; border-radius: 7px; font-family: Verdana, Helvetica, Arial, sans-serif; margin-bottom: 4px; padding: 5px 10px; position: relative;"><div class="inner"><br /><div class="postbody" style="float: left; line-height: 1.48em; padding: 0px; position: relative; width: 860.312px;"><div id="post_content10222"><div class="content" style="clear: both; font-family: "Lucida Grande", "Trebuchet MS", Verdana, Helvetica, Arial, sans-serif; line-height: 1.4em; min-height: 3em; overflow: auto hidden; padding-bottom: 1px;"><span style="background-color: white;"><strong class="text-strong" style="font-size: large;">Ngày 13 tháng 6 năm 2014</strong><br /><strong class="text-strong"><span style="line-height: 22.62px;"><br /><span style="font-size: large;">KHÔNG NÓI TỤC KHÔNG CHỬI BẬY</span></span></strong></span></div><div class="content" style="clear: both; font-family: "Lucida Grande", "Trebuchet MS", Verdana, Helvetica, Arial, sans-serif; line-height: 1.4em; min-height: 3em; overflow: auto hidden; padding-bottom: 1px;"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;"><b><br /></b>Chuyện ăn nói tục tĩu, hành vi thô lỗ của các cán bộ và công chức nhà nước đã trở thành một "đặc sản" của bọn Việt Cộng từ nhiều năm nay. Không ăn nói mất dậy không phải là cán bộ và công chức nhà nước.<br />Mấy năm trước, năm 2007 Nguyễn Tấn Dũng đã phải đưa ra khuyến cáo về chuyện này, cấm sử dụng những thứ ngôn ngữ bưng biền cách mạng trong các giao tiếp với người dân. Chính Hồ Chí Minh cũng đã phải đề cập tới tệ nạn này khi nói rằng cán bộ, công chức phải là công bộc, là đầy tớ phục vụ nhân dân, phải lễ độ với dân chúng. Nhưng rõ ràng là điều ngược lại mới là thực tế mà người dân phải đối mặt.<br />Một cuộc điều tra mới đây cho thấy 88% dân Hà Nội cho rằng cán bộ lãnh đạo có những hành vi "ứng xử" không phù hợp. Nói rõ hơn là cán bộ công chức luôn luôn có lối ăn nói hành xử rất mất dậy trong những giao tiếp với người dân.</span></span></div><div class="content" style="clear: both; font-family: "Lucida Grande", "Trebuchet MS", Verdana, Helvetica, Arial, sans-serif; line-height: 1.4em; min-height: 3em; overflow: auto hidden; padding-bottom: 1px;"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;"><br />Mà đó là ở thủ đô, và đó cũng lại là những nhận định của người dân đối với các thành phần cán bộ lãnh đạo. Ở những cấp dưới và ở những nơi khác ngoài thủ đô thì tệ nạn này còn khiếp đảm đến mức độ nào nữa thì khỏi cần phải nói ra, ai cũng biết.</span></span></div><div class="content" style="clear: both; font-family: "Lucida Grande", "Trebuchet MS", Verdana, Helvetica, Arial, sans-serif; line-height: 1.4em; min-height: 3em; overflow: auto hidden; padding-bottom: 1px;"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;"><br />Và đây là một vụ.</span></span></div><div class="content" style="clear: both; font-family: "Lucida Grande", "Trebuchet MS", Verdana, Helvetica, Arial, sans-serif; line-height: 1.4em; min-height: 3em; overflow: auto hidden; padding-bottom: 1px;"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;"><br />Chuyện xẩy ra ngay tại tòa án ở Sài Gòn hồi cuối tháng 9 năm 2012, hôm xử ba bloggers được đài BBC tường thuật lại. Bà Dương thị Tân, vợ cũ của ông Điếu Cầy cho biết khi thấy bà và con trai mặc áo có hàng chữ "Tự Do Cho Những Người Yêu Nước", thì một sĩ quan công an thuộc phường 6, quận 3 đã đòi bẻ cổ bà và bình luận về hàng chữ trên áo của bà bằng câu nguyên văn: "Tự do cái con cặc".<br />Người đàn ông này mang lon trung tá tên là Vũ Văn Hiển, chỉ huy phó công an phường. Như vậy, Vũ Văn Hiển là một cán bộ cao cấp, không phải là thứ tép riu đứng đường thổi còi xin tiền mãi lộ. Chuyện anh ta công khai đòi bẻ cổ một công dân vô tội là chuyện không thể chấp nhận được. Trong một đất nước độc lập, tự do và hạnh phúc thì không ai được phép hăm dọa tính mạng của người dân như thế. Đòi bẻ cổ một người phụ nữ không hề đe dọa chế độ như vậy là không được, là đi ngược lại tinh thần ý nghĩa của mấy chữ ở đâu cũng thấy nhắc. May ra trên mấy tờ giấy chùi đít là không thấy ghi mặc dù có ghi thì cái đít chắc cũng hạnh phúc hơn được một chút.</span></span></div><div class="content" style="clear: both; font-family: "Lucida Grande", "Trebuchet MS", Verdana, Helvetica, Arial, sans-serif; line-height: 1.4em; min-height: 3em; overflow: auto hidden; padding-bottom: 1px;"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;"><br />Kế đó là câu chửi bố câu nói của bác Hồ. Bác nói rằng không gì quí hơn là độc lập và tự do. Thế nhưng độc lập thì không có. Tập Cận Bình nắm cả nước trong tay nó rồi chỉ còn hy vọng còn chút tự do cho đúng với lời bác dậy, thì trung tá công an Vũ Văn Hiển đem cái món đó dìm xuống ngang hàng với cái bộ phận ở dưới thắt lưng của nó: "Tự do cái con cặc".</span></span></div><div class="content" style="clear: both; font-family: "Lucida Grande", "Trebuchet MS", Verdana, Helvetica, Arial, sans-serif; line-height: 1.4em; min-height: 3em; overflow: auto hidden; padding-bottom: 1px;"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;"><br />Trung tá Hiển đưa tự do vào vị trí cái háng của y. Hay vì vậy mà bọn Hán gian đã nhốt cái tự do vào cái háng của chúng. Hán này háng nọ, háng nọ ngó Hán kia, nhìn một hồi hoa (?) mắt thì tự do thành ra cái con cặc hay sao!</span></span></div><div class="content" style="clear: both; font-family: "Lucida Grande", "Trebuchet MS", Verdana, Helvetica, Arial, sans-serif; line-height: 1.4em; min-height: 3em; overflow: auto hidden; padding-bottom: 1px;"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;"><br />Chắc là vậy nên sau vụ này, nhà nước không thấy cho áp dụng một biện pháp trừng phạt nào nhắm vào tên trung tá này hết. Từ đó đến nay.</span></span></div><div class="content" style="clear: both; font-family: "Lucida Grande", "Trebuchet MS", Verdana, Helvetica, Arial, sans-serif; line-height: 1.4em; min-height: 3em; overflow: auto hidden; padding-bottom: 1px;"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;"><br />Chưa hết.</span></span></div><div class="content" style="clear: both; font-family: "Lucida Grande", "Trebuchet MS", Verdana, Helvetica, Arial, sans-serif; line-height: 1.4em; min-height: 3em; overflow: auto hidden; padding-bottom: 1px;"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;"><br />Một người khác cũng hay văng tục và chửi thề thuộc hàng cao thủ là Phan Văn Khải, nguyên là thủ tướng trước cả Nguyễn Tấn Dũng. Khải có biệt danh là Khải Đờ Mờ vì hễ mở mồm ra là lại nhắc tên viết tắt của Đỗ Mười. Phan Văn Khải, theo Lê Nhân, một người cùng lớp, cùng tuổi với Khải trong lớp học về chính trị Mác xít do ông Hoàng Minh Chính phụ trách, là một người mở miệng ra là phải chửi thề như thể không chửi thề thì không ăn nói nên lời được. Theo Lê Nhân, có lúc Khải tưởng như đã bỏ được cái trò chửi thề văng Đê Em đó nên đã được nhà trường cấp cho một bằng khen vì đã làm sạch được cái mồm, bỏ được thói đem thân mẫu ra làm chuyện mây mưa. Nhưng sau đó, chứng nào vẫn tật ấy. Lê Nhân kể là tại một buổi lễ khai mạc khóa chính trị Mác Lê cao cấp, Khải được giao trách nhiệm hô chào cờ cho quan khách tham dự buổi lễ. Trong số khách có măt, có cả Sáu Búa Lê Đức Thọ. Khải có thể xúc động quá nên trước chân dung của Mác, Lê Nin, Stalin, Hồ Chí Minh và Mao Trạch Đông, nên Phan Văn Khải đã dõng dạc, bằng giọng Củ Chi Nam Bộ hô lớn, nguyên văn : "Đù má nghiêm! Chào cờ, chào!"<br />Sau đó cũng không thấy Khải bị bất cứ một biện pháp chế tài hay kỷ luật nào.<br />Hay là cứ nhìn thấy cái cờ đó, phải chào nó thì Khải lại ba chân bốn cẳng chạy về nhà để mây mưa với thân mẫu của mình và thân mẫu của hết cả bọn trong bộ chính trị nên đảng và chính phủ cũng không làm gì chàng cả, mà lại còn thăng chức nữa đấy chứ.</span></span></div><div class="content" style="clear: both; font-family: "Lucida Grande", "Trebuchet MS", Verdana, Helvetica, Arial, sans-serif; line-height: 1.4em; min-height: 3em; overflow: auto hidden; padding-bottom: 1px;"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;"><br />Vậy thì sức mấy mà cán bộ, công chức nhà nước ăn nói tử tế cho được.<br /><br /><strong class="text-strong">Bùi Bảo Trúc</strong></span></span></div></div></div><div class="back2top" style="clear: both;"><a class="top" href="https://www.kysucongnghe.net/forum/viewtopic.php?f=95&t=2293#top" style="direction: ltr; display: inline-block; float: right; margin-right: -10px; margin-top: 0px; text-decoration-line: none; unicode-bidi: embed;" title="Top"><span style="color: black; font-size: medium;"><span aria-hidden="true" class="icon fa-chevron-circle-up fa-fw icon-gray" style="-webkit-font-smoothing: antialiased; background-color: white; display: inline-block; font-family: FontAwesome; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: 1; text-align: center; text-rendering: auto; width: 1.28571em;"></span></span><span class="sr-only" style="border: 0px; clip: rect(0px, 0px, 0px, 0px); height: 1px; margin: -1px; overflow: hidden; padding: 0px; position: absolute; width: 1px;"><span style="background-color: white; color: black; font-size: medium;">Top</span></span></a></div></div></div><div class="post has-profile bg2" id="p10230" style="background-position: 100% 0px; background-repeat: no-repeat; border-radius: 7px; font-family: Verdana, Helvetica, Arial, sans-serif; margin-bottom: 4px; padding: 5px 10px; position: relative;"><div class="inner"><br /><div class="postbody" style="float: left; line-height: 1.48em; padding: 0px; position: relative; width: 860.312px;"><div id="post_content10230"><div class="content" style="clear: both; font-family: "Lucida Grande", "Trebuchet MS", Verdana, Helvetica, Arial, sans-serif; line-height: 1.4em; min-height: 3em; overflow: auto hidden; padding-bottom: 1px;"><span style="background-color: white;"><strong class="text-strong" style="font-size: large;">Ngày 20 tháng 6 năm 2014</strong><br /><br /><span style="font-size: large;"><strong class="text-strong"><span style="line-height: 22.62px;">BẠN BÈ CÁI CON ... CỦ GÌ ?</span></strong></span><br /><br /><span style="font-size: medium;">Cuối tháng 5 đầu tháng 6, tại Diễn Đàn Shangri-La ở Singapore, đại diện Hoa kỳ, bộ trưởng quốc phòng Chuck Hagel, đã lên tiếng cáo buộc Bắc kinh là phía đã tạo ra những bất ổn hiện nay tại biển Đông bằng việc đưa một giàn khoan (Hải Dương 981) tới vùng biển sát cạnh Việt Nam đồng thời hăm dọa cả Philippines và Việt Nam khi hai nước này phản đối Trung quốc về những hoạt động trái phép trong các vùng lãnh hải của hai nước.</span></span></div><div class="content" style="clear: both; font-family: "Lucida Grande", "Trebuchet MS", Verdana, Helvetica, Arial, sans-serif; line-height: 1.4em; min-height: 3em; overflow: auto hidden; padding-bottom: 1px;"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;"><br />Trước đó, đại diện Nhật, thủ tướng Shinzo Abe cũng nói rõ là Nhật sẽ yểm trợ cho các quốc gia trong khối ASEAN khi các nước này tìm cách bảo đảm an ninh trên biển và trên không, duy trì tự do di chuyển của tầu bè và máy bay của quốc tế trong vùng này. Cả hai tiếng nói vừa kể đều nêu đích danh Trung quốc là phía đang tạo sóng gió cho toàn vùng đông Á.</span></span></div><div class="content" style="clear: both; font-family: "Lucida Grande", "Trebuchet MS", Verdana, Helvetica, Arial, sans-serif; line-height: 1.4em; min-height: 3em; overflow: auto hidden; padding-bottom: 1px;"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;"><br />Ngay sau đó, phái đoàn Việt Nam đã lên phát biểu với Phùng Quang Thanh, bộ trưởng quốc phòng và khẳng định trước các phái đoàn tham dự diễn đàn Shangri-La rằng bang giao giữa Việt Nam và Trung quốc, theo nguyên văn, </span><em class="text-italics" style="font-size: large;">"vẫn đang phát triển tốt đẹp"</em><span style="font-size: medium;"> ngoại trừ vấn đề tranh chấp tại biển đông, đôi khi cũng có những lúc </span><em class="text-italics" style="font-size: large;">"va chạm căng thẳng."</em><span style="font-size: medium;"> Phùng Quang Thanh nói tiếp rằng ngay cả các thành viên trong </span><em class="text-italics" style="font-size: large;">"cùng một gia đình cũng còn có những mâu thuẫn huống chi là giữa các nước như Trung quốc và Việt Nam."</em><span style="font-size: medium;"> Phùng Quang Thanh gọi Trung quốc là </span><em class="text-italics" style="font-size: large;">"nước bạn láng giềng"</em><span style="font-size: medium;">.</span></span></div><div class="content" style="clear: both; font-family: "Lucida Grande", "Trebuchet MS", Verdana, Helvetica, Arial, sans-serif; line-height: 1.4em; min-height: 3em; overflow: auto hidden; padding-bottom: 1px;"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;"><br />Nhưng lời ăn tiếng nói của Phùng Quang Thanh hoàn toàn đi ngược lại với phát biểu của hai đại diện của Nhật và Mỹ, hai nước đang rất quan tâm và lo ngại về tình hình biển Đông và đang có những kề hoạch nhắm đối phó với các hoạt động đi ngược lại công pháp quốc tế của Trung quốc. Theo bộ trưởng quốc phòng của Việt Nam, quốc gia đang trực tiếp phải đương đầu với Trung quốc, thì những việc làm của Trung quốc không đáng quan ngại, bang giao giữa Việt Nam và Trung quốc vẫn đang phát triển tốt đẹp, hai nước vẫn là hai nước </span><em class="text-italics" style="font-size: large;">"bạn láng giềng"</em><span style="font-size: medium;">.</span></span></div><div class="content" style="clear: both; font-family: "Lucida Grande", "Trebuchet MS", Verdana, Helvetica, Arial, sans-serif; line-height: 1.4em; min-height: 3em; overflow: auto hidden; padding-bottom: 1px;"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;"><br />Đáng lẽ Phùng Quang Thanh phải đưa ra trước diễn đàn những định nghĩa mới của danh từ </span><em class="text-italics" style="font-size: large;">"bạn"</em><span style="font-size: medium;"> mà ông ta dùng để gọi Trung quốc. Chắc chắn người đàn ông này đã có những cách hiểu chữ </span><em class="text-italics" style="font-size: large;">"bạn"</em><span style="font-size: medium;"> rất khác với lối hiểu thông thường của mọi người.</span></span></div><div class="content" style="clear: both; font-family: "Lucida Grande", "Trebuchet MS", Verdana, Helvetica, Arial, sans-serif; line-height: 1.4em; min-height: 3em; overflow: auto hidden; padding-bottom: 1px;"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;"><br />Bạn đích thực thì không đối xử với nhau như thế. Bạn thì không hơi một chút là nạt nộ đòi dậy cho Việt Nam một trận nữa. Bạn thì không ầm ầm kéo tầu chiến đến uy hiếp, lao vào tầu của bạn, húc tầu của bạn, gây hư hại, làm đắm tầu của bạn, bắt ngư dân của bạn đòi tiền chuộc như bọn cướp biển. Đã là bạn thì cũng không ném chai lọ, rác rến vào tầu đánh cá của bạn, dùng vòi rồng xịt nước vào tầu của bạn. Bạn thì không điều động máy bay chiến đấu tới hải phận của bạn để uy hiếp tinh thần bạn, không ăn nói xấc xược, hỗn hào, trịch thượng, hăm dọa bạn. Bạn thì cũng không bao giờ ngang nhiên kéo cái giàn khoan đến ngay trong vùng lãnh hải của bạn để khoan dầu một cách bất chấp pháp luật, xem thường chủ quyền lãnh hải của bạn. Bạn của nhau thì không vu vạ đặt chuyện đổ cho tầu thuyền của bạn lao vào tầu của mình, khiêu khích áp đảo tầu của mình một cách ngoa ngoắt như trò cào đầu ăn vạ của bọn côn quang không xứng đáng với tư cách của một nước lớn.</span></span></div><div class="content" style="clear: both; font-family: "Lucida Grande", "Trebuchet MS", Verdana, Helvetica, Arial, sans-serif; line-height: 1.4em; min-height: 3em; overflow: auto hidden; padding-bottom: 1px;"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;"><br />Bạn mà như thế sao?</span></span></div><div class="content" style="clear: both; font-family: "Lucida Grande", "Trebuchet MS", Verdana, Helvetica, Arial, sans-serif; line-height: 1.4em; min-height: 3em; overflow: auto hidden; padding-bottom: 1px;"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;"><br />Một nguời đeo lon đại tướng, lại giữ chức bộ trưởng quốc phòng, còn có thời ngồi ở Bộ Chính Trị mà ăn nói ngu như lợn là thế nào? Hay cách hành xử như bọn Tầu ngang ngược mới là bạn của cái nước Việt Nam khốn khổ ngày nay.</span></span></div><div class="content" style="clear: both; font-family: "Lucida Grande", "Trebuchet MS", Verdana, Helvetica, Arial, sans-serif; line-height: 1.4em; min-height: 3em; overflow: auto hidden; padding-bottom: 1px;"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;"><br />Người Anh có một câu tục ngữ truyền tụng đã từ lâu: </span><strong class="text-strong" style="font-size: large;">With friends like these, who needs enemies</strong><span style="font-size: medium;">. Với những bạn bè như thế thì ai còn cần phải có kẻ thù nữa.</span></span></div><div class="content" style="clear: both; font-family: "Lucida Grande", "Trebuchet MS", Verdana, Helvetica, Arial, sans-serif; line-height: 1.4em; min-height: 3em; overflow: auto hidden; padding-bottom: 1px;"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;"><br />Càng nghĩ càng thấy đúng.</span></span></div><div class="content" style="clear: both; font-family: "Lucida Grande", "Trebuchet MS", Verdana, Helvetica, Arial, sans-serif; line-height: 1.4em; min-height: 3em; overflow: auto hidden; padding-bottom: 1px;"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;"><br />Bạn bè gì mà lại khốn nạn như thế. Ngay vào lúc Phùng Quang Thanh lên diễn đàn nói những câu nhăng nhít đó ở Singapore, thì Trung quốc lại điều thêm tầu chiến tới khu đặt giàn khoan và tin cho hay lại thêm một chiếc tầu đánh cá của ngư dân Việt Nam bị tầu của Ba Tầu đụng chìm.</span><br /><span style="font-size: medium;">Tin tức mới nhất cho biết Trung quốc lại đang kéo một giàn khoan thứ hai, chiếc Nan Hai Jiu Hao (Nam Hải số 9) ngay sau chuyến đến Hà Nội của Dương Khiết Trì để gặp bọn đầu sỏ Nguyễn Tấn Dũng, Nguyễn Phú Trọng, Phạm Bình Minh gọi là để thảo luận về những tranh chấp ở biển Đông.</span><br /><span style="font-size: medium;">Đó, thương thuyết để kéo thêm cái giàn khoan thứ hai tới biển Việt Nam. Và cũng để chứng tỏ tình bạn thắm thiết giữa hai nước mà Phùng Quang Thanh vừa khoe nhắng lên ở Singapore.</span><br /><span style="font-size: medium;">Rốt cuộc là chỉ có người dân là không bán nước như mấy gánh nước ở Sài Gòn mang tặng không cho người qua lại. Nhưng chính việc không bán nước của họ đã suýt đưa họ vào vòng tù tội như những cảnh vừa được ghi nhận ở Sài Gòn.</span></span></div><div class="content" style="clear: both; font-family: "Lucida Grande", "Trebuchet MS", Verdana, Helvetica, Arial, sans-serif; line-height: 1.4em; min-height: 3em; overflow: auto hidden; padding-bottom: 1px;"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;"><br />Vì chỉ có bọn bán nước thật mới được tự do độc quyền hành nghề mà thôi.</span><br /><br /><span style="font-size: medium;">Cứ nghĩ tới bọn mặt chó là lại muốn văng tục ra.</span><br /><br /><strong class="text-strong" style="font-size: large;">Bùi Bảo Trúc</strong></span></div></div></div><div class="back2top" style="clear: both;"><a class="top" href="https://www.kysucongnghe.net/forum/viewtopic.php?f=95&t=2293#top" style="direction: ltr; display: inline-block; float: right; margin-right: -10px; margin-top: 0px; text-decoration-line: none; unicode-bidi: embed;" title="Top"><span style="color: black; font-size: medium;"><span aria-hidden="true" class="icon fa-chevron-circle-up fa-fw icon-gray" style="-webkit-font-smoothing: antialiased; background-color: white; display: inline-block; font-family: FontAwesome; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: 1; text-align: center; text-rendering: auto; width: 1.28571em;"></span></span><span class="sr-only" style="border: 0px; clip: rect(0px, 0px, 0px, 0px); height: 1px; margin: -1px; overflow: hidden; padding: 0px; position: absolute; width: 1px;"><span style="background-color: white; color: black; font-size: medium;">Top</span></span></a></div></div></div><div class="post has-profile bg1" id="p10231" style="background-position: 100% 0px; background-repeat: no-repeat; border-radius: 7px; font-family: Verdana, Helvetica, Arial, sans-serif; margin-bottom: 4px; padding: 5px 10px; position: relative;"><div class="inner"><br /><div class="postbody" style="float: left; line-height: 1.48em; padding: 0px; position: relative; width: 860.312px;"><div id="post_content10231"><div class="content" style="clear: both; font-family: "Lucida Grande", "Trebuchet MS", Verdana, Helvetica, Arial, sans-serif; line-height: 1.4em; min-height: 3em; overflow: auto hidden; padding-bottom: 1px;"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Ngày 23 tháng 6 năm 2014</span><br /><br /><span style="line-height: 22.62px;"><b><span style="font-size: large;">Sách Sử Của Giặc Hồ</span></b></span><br /><br /><span style="font-size: medium;">Học sử mà gặp phải thứ sách khốn nạn như thế thì giữ nước thế cho nào được</span><br /><br /><span style="font-size: medium;">Bạn ta,</span><br /><br /><span style="font-size: medium;">Tại Việt Nam, một cuốn sách nhan đề Vở Luyện Từ và Câu lớp 3, tập 2 vừa bị thu hồi và tạm ngưng phát hành để chỉnh sửa những sai sót trong sách.</span><br /><br /><span style="font-size: medium;">Ở trang 5 của cuốn sách vừa kể có một bài viết tay với tuồng chữ rất chân phương và rất đẹp. Nhưng nội dung của đoạn viết tay đó đã để lại những sai sót tầy đình. Đây là nguyên văn đoạn viết tay ấy:</span><br /><br /><span style="font-size: medium;">“Quân Nam Hán đưa một đạo quân rất đông sang đánh nước ta. Lý Thường Kiệt dùng kế chôn cọc gỗ đầu bịt sắt nhọn dưới sông Bạch Đằng . Quân Nam Hán đến cửa sông vào lúc thủy triều lên che lấp các cọc nhọn. Lý Thường Kiệt cho thuyền nhẹ bơi ra khiêu chiến , vừa đánh vừa rút lui nhử cho giặc vào nơi quân ta mai phục. Vừa lúc ấy thủy triều xuống quân mai phục hai bên bờ sông đổ ra đánh rất mạnh. Giặc hốt hoảng quay thuyền chạy thì bị va vào cọc thuyền bị thủng đâm hàng loạt . Cuộc xâm lược của dịch hoàn toàn thất bại. Mùa xuân năm 939 Lý Thường Kiệt lên ngôi vua.”</span><br /><br /><span style="font-size: medium;">Cuốn sách này được hình thành bởi 5 người, trong đó có một chủ biên, 4 người kia không biết giữ những công việc và trách nhiệm gì.</span><br /><br /><span style="font-size: medium;">Nhưng với 5 người như thế mà vẫn để lại những sai sót vô cùng tệ hại thì quả là bọn biên soạn cuốn sách ngu thật.</span><br /><br /><span style="font-size: medium;">Bài viết được giao cho một người có chữ viết rất đẹp để viết làm mẫu cho các học sinh tập viết. Phải nói người viết có nét chữ rất đẹp. Nhưng cũng chính vì đó là chữ viết tay, không phải là được sắp chữ, hay đánh bằng máy điện toán nên không thể nói đó là lỗi typo. Người viết chỉ có nhiệm vụ viết, nhưng ít nhất cũng phải có một chút kiến thức về sử để nhìn ra chi tiết lộn Ngô Quyền thành Lý Thường Kiệt. Nhưng người này đã không thấy được sai sót đó. Viết xong chắc chắn bài viết phải được đọc lại để sửa chữa nếu có chi tiết, chữ nào bị viết sai, thiếu nét, đánh dấu lầm… Nhưng rõ ràng là (những) người đọc lại bản viết cũng không nhìn ra được sai sót nên Lý Thường Kiệt mới được trao cho một công việc khác là đánh quân Nam Hán, để cho Ngô Quyền ở không, ngồi chơi sơi nước.</span><br /><br /><span style="font-size: medium;">Trong đoạn văn, quân Nam Hán được nhắc tới hai lần. Lý Thường Kiệt được nhắc tên ba lần. Lý Thường Kiệt cũng được trao cho công việc đóng cọc nhọn trên sông Bạch Đằng, để đánh đoàn chiến thuyền Nam Hán. Việc đó, ai học sử Việt cũng phải biết là việc làm của Ngô Quyền, và sau đó, năm 1288 Hưng Đạo Vương cũng dùng kế đóng cọc nhọn trên sông Bạch Đằng để đánh quân Nguyên.</span><br /><br /><span style="font-size: medium;">Lầm Ngô Quyền thành Lý Thường Kiệt mới chỉ là một cái lỗi mà người ta nhìn thấy trong bài viết.</span><br /><br /><span style="font-size: medium;">Nhưng thực ra, còn có những lỗi khác nữa thì lại không thấy những độc giả góp ý với tờ Dân Trí nêu ra.</span><br /><br /><span style="font-size: medium;">Đó là ở cuối của bài viết, người ta đọc thấy nguyên văn câu này: </span><em class="text-italics" style="font-size: large;">“Năm 939, Lý Thường Kiệt lên ngôi vua.”</em><br /><br /><span style="font-size: medium;">Thực ra thì </span><strong class="text-strong" style="font-size: large;">Ngô Quyền mới là người lên ngôi vua năm 939 </strong><span style="font-size: medium;">tức là năm Kỷ Hợi, đóng đô ở Cổ Loa, thuộc huyện Đông Anh, tỉnh Phúc Yên. Ngô Quyền chết năm Giáp Thân (944), thọ 47 tuổi.</span><br /><br /><em class="text-italics" style="font-size: large;">Lý Thường Kiệt thì không bao giờ đánh quân Nam Hán.</em><span style="font-size: medium;"> </span><strong class="text-strong" style="font-size: large;">Lý Thường Kiệt là người đánh quân Tống và Chiêm Thành (Phá Tống, Bình Chiêm). </strong><span style="font-size: medium;">Ông đánh Chiêm Thành năm 1075 để trừng phạt việc Chiêm Thành đem quân sang quấy phá Việt Nam. Sau khi đánh Chiêm Thành xong, Lý Thường Kiệt mới quay sang đánh quân Tống.</span><br /><br /><span style="font-size: medium;">Đến năm Quí Mùi (1103) ở Diễn Châu có Lý Giác làm phản. Lý Thường Kiệt đem quân đi đánh Lý Giác. Lý Giác chạy sang Chiêm Thành, đem vua Chiêm là Chế Ma Na đánh lấy ba châu của Việt Nam. Năm 1104, Lý Nhân Tông sai Lý Thường Kiệt đánh Chiêm Thành. Chế Ma Na thua chạy, xin trả lại đất cho Việt Nam.</span><br /><br /><span style="font-size: medium;">Lúc ấy, Lý Thường Kiệt đã 70 tuổi. Một năm sau khi đánh Chiêm Thành (năm 1105), Lý Thường Kiệt mất, hưởng thọ 71 tuổi. Đó là dưới triều vua Lý Nhân Tông. Lý Thường Kiệt là tướng tài, không lên ngôi vua ngày nào.</span><br /><br /><em class="text-italics" style="font-size: large;">Lộn Ngô Quyền thành Lý Thường Kiệt là một chuyện. Lộn quân Tống thành quân Nam Hán là chuyện thứ hai. Kế hoạch đóng cọc nhọn trên sông Bạch Đằng của Ngô Quyền thì trao cho Lý Thường Kiệt là sai lầm thứ ba.</em><br /><br /><span style="font-size: medium;">Lý Thường Kiệt sinh năm 1034, chết năm 1105 thì viết khơi khơi là năm 939, tức là trước khi Lý Thường Kiệt ra đời tới 95 năm, Lý Thường Kiệt đã lên ngôi vua.</span><br /><br /><strong class="text-strong" style="font-size: large;">Than ôi, một đoạn viết ngắn có 13 dòng viết tay mà để lại một đống lỗi như thế thì dậy dỗ cái con chó gì.</strong><br /><br /><span style="font-size: medium;">Mẹ kiếp viết lịch sử láo toét như thế, lại bao nhiêu người không nhìn ra những sai sót đó cho nên học sinh mới quá chán học môn sử (như tờ Giáo Dục Việt Nam đã viết hồi tháng trước) là như vậy.</span><br /><br /><span style="font-size: medium;">Học sinh học tới lớp 5, sống lù lù ngay ở Hà Nội, mà không biết thủ đô của Việt Nam là gì thì cũng là do mấy thứ ngu dốt đó dậy dỗ.</span><br /><br /><span style="font-size: medium;">Đã dốt như thế, lại còn dở trò bóp méo, xuyên tạc lịch sử thì mới có cái thứ </span><strong class="text-strong" style="font-size: large;">chó cái như con nhãi Lê Phong Lan làm loạt phim về Mậu Thân và đổ hết tội cho Hoa kỳ và Việt Nam Cộng Hòa đã giết mấy ngàn người ở Huế.</strong><br /><br /><span style="font-size: medium;">Mẹ kiếp con nhãi con xuyên tạc lịch sử để tẩy rửa cho các tội ác của Việt Cộng thì cũng hiểu được. Nhưng cướp công của Lý Thường Kiệt từ tay Ngô Quyền và cho Lý Thường Kiệt lên ngôi vua để … nói xấu tổng thống Ngô Đình Diệm (?) vì cùng họ với Ngô Quyền hay sao?</span><br /><br /><span style="font-size: medium;">Mà rồi cả đống trong nước cũng không thấy được những sai lầm láo toét như thế nên đất nước mới là không khá được.</span><br /><br /><span style="font-size: medium;">Giá chịu khó đọc vài trang trong Việt Nam Sử Lược của Trần Trọng Kim từ trang 68 đến trang 107 cũng thấy ngay là Ngô Quyền đánh quân Nam Hán, không phải Lý Thường Kiệt chư sao mà lại nhắm mắt nhắm mũi viết bậy như thế! Nhà nước thì mấy tháng sau mới quyết định thu hồi lệnh thu hồi cũng nói là “tạm”. Tại sao lại “tạm thu hồi” mà không đốt cha nó cái đống sách mả mẹ ấy đi cho sạch cái … mình?</span><br /><br /><span style="font-size: medium;">Tôi chắc giờ học sử của các em không bao giờ có cảnh như thế này:</span><br /><br /><em class="text-italics" style="font-size: large;">Những buổi sáng, vừng hồng le lói chiếu<br />Trên non sông, làng mạc, ruộng đồng quê<br />Chúng tôi ngồi yên lặng lắng tai nghe<br />Tiếng thầy giảng suốt trong giờ quốc sử<br />Thầy tôi bảo :”Các em nên nhó rõ,”<br />“Nước chúng ta là một nước vinh quang,”<br />“Bao anh hùng thuở trước của giang san,”<br />“Đã đổ máu vì lợi quyền dân tộc.”</em><br /><br /><span style="font-size: medium;">…(Đoàn Văn Cừ)</span><br /><br /><span style="font-size: medium;">Chứ học sử mà gặp phải thứ sách khốn nạn như thế thì giữ nước thế chó nào được.</span><br /><br /></span></div><div class="content" style="clear: both; font-family: "Lucida Grande", "Trebuchet MS", Verdana, Helvetica, Arial, sans-serif; line-height: 1.4em; min-height: 3em; overflow: auto hidden; padding-bottom: 1px;"><span class="text-strong" style="background-color: white;"><div class="post has-profile bg2" id="p10232" style="background-position: 100% 0px; background-repeat: no-repeat; border-radius: 7px; font-family: Verdana, Helvetica, Arial, sans-serif; margin-bottom: 4px; padding: 5px 10px; position: relative;"><div class="inner"><div class="postbody" style="float: left; line-height: 1.48em; padding: 0px; position: relative; width: 860.312px;"><div id="post_content10232"><div class="content" style="clear: both; font-family: "Lucida Grande", "Trebuchet MS", Verdana, Helvetica, Arial, sans-serif; font-weight: 400; line-height: 1.4em; min-height: 3em; overflow: auto hidden; padding-bottom: 1px;"><strong class="text-strong" style="font-size: large;">Ngày 27 tháng 6 năm 2014</strong><br /><br /><span style="line-height: 22.62px;"><strong class="text-strong"><span style="font-size: large;">QUẢ ĐẠI PHÁO CUỐI CÙNG</span></strong></span><br /><strong class="text-strong" style="font-size: large;">Bùi Bảo Trúc</strong><br /><br /><span style="font-size: medium;">Ông là một cựu quân nhân thuộc pháo binh biệt động quân (liên đoàn 9) quân lực Việt Nam Cộng Hòa. Trong bức hình chụp gia đình còn giữ, ông mặc một chiếc jacket da mầu nâu, không phải là quân phục biệt động quân nên không rõ ông cấp bậc ra sao. Nhưng theo bản cáo phó, thì ông là một hạ sĩ quan pháo binh. Ông ra đời tại Huế năm 1942. Như vậy, khi ra đi, ông đã qua được cái tuổi cổ lai hy được một năm.</span></div><div class="content" style="clear: both; font-family: "Lucida Grande", "Trebuchet MS", Verdana, Helvetica, Arial, sans-serif; font-weight: 400; line-height: 1.4em; min-height: 3em; overflow: auto hidden; padding-bottom: 1px;"><span style="font-size: medium;"><br />Ông quyết định cho sự ra đi ấy sau khi dặn dò bà ngoại của mấy đứa cháu coi chừng mấy đứa cháu còn bé. Ông nói với bà câu cuối rằng "Tôi đi nghe."</span></div><div class="content" style="clear: both; font-family: "Lucida Grande", "Trebuchet MS", Verdana, Helvetica, Arial, sans-serif; font-weight: 400; line-height: 1.4em; min-height: 3em; overflow: auto hidden; padding-bottom: 1px;"><span style="font-size: medium;"><br />Rồi ông đi sáng thứ sáu 20 tháng 6. Ông cầm theo một chiếc thùng nhựa mầu đỏ đựng mấy lít xăng. Ông đến trước một bức tường ở lối vào khu chúng cư Silver Lake, tự tưới xăng lên người rồi châm lửa. Lúc ấy là đúng 11 giờ 15 sáng. Hai người Mỹ tình cờ đi qua trông thấy đã chạy lại tìm cách dập tắt ngọn lửa đang bốc cháy dữ dội. Ông nói bằng tiếng Anh với họ: "I want to die. Let me die". Hai người dùng nước đổ lên người ông và dùng một tấm vải cố dập ngọn lửa. Nhưng ông đã bị phỏng rất nặng. Trực thăng đưa ông vào bệnh viện Tampa, ba ngày sau thì ông qua đời lúc 6 giờ sáng thứ hai 23 tháng 6.</span><br /><br /><span style="font-size: medium;"><span style="border-color: initial; border-image: initial; border-style: initial;"><img alt="Image" class="postimage" src="http://image.xahoi.com.vn/resize_580x1100/news/2014/06/23/ong-gia-my-goc-viet-tu-thieu1.jpg" style="border: 0px; box-sizing: border-box; max-width: 100%; vertical-align: middle;" /></span></span><br /><br /><span style="font-size: medium;">Một tấm bìa có bút tự của ông nguyên văn </span><strong class="text-strong" style="font-size: large;">"Hai Yang 981 phải rời khỏi VN hải phận. Anh hùng tử, chí hùng nào tử." </strong><span style="font-size: medium;">Ông ký tên ở dưới: </span><strong class="text-strong" style="font-size: large;">Thu Hoàng.</strong></div><div class="content" style="clear: both; font-family: "Lucida Grande", "Trebuchet MS", Verdana, Helvetica, Arial, sans-serif; line-height: 1.4em; min-height: 3em; overflow: auto hidden; padding-bottom: 1px;"><span style="font-size: medium;"><b><br /></b></span><span style="font-size: medium; font-weight: 400;">Hai Yang 981 là dàn khoan Hải Dương số 981 mà Bắc kinh đã ngang ngược kéo tới vùng biển của Việt Nam hôm 1 tháng 5. Ông Hoàng Thu đã đi như lời cuối ông dặn dò bà ngoại các cháu.</span><br /><span style="font-size: medium; font-weight: 400;">Câu từ biệt mà ông đã nói nhiều lần với bà khi còn là người lính pháo binh biệt động quân trước những chuyến hành quân thời còn trẻ, thì lần này, sáng thứ sáu 20 tháng 6, lại là lời chào vĩnh biệt ông gửi bà.</span><br /><span style="font-size: medium; font-weight: 400;">Ông biết ông không làm gì hơn được trong vụ dàn khoan Hải Dương.</span></div><div class="content" style="clear: both; font-family: "Lucida Grande", "Trebuchet MS", Verdana, Helvetica, Arial, sans-serif; line-height: 1.4em; min-height: 3em; overflow: auto hidden; padding-bottom: 1px;"><span style="font-size: medium;"><br /></span><span style="font-size: medium; font-weight: 400;">Người lính già ấy không còn khẩu 150 ly, hay khẩu 155 ly, hay khẩu 175 ly mà ông đã từng có thời vào sinh ra tử với chúng ngoài chiến trường. Ông đã phải giã từ những cỗ đại pháo yêu quí ấy từ tháng 5 năm 1975. Ông đem gia đình chạy từ Huế vào Sài Gòn, rồi bị đưa đi kinh tế mới ở Đồng Xoài, một địa danh mà những năm trong quân ngũ cũng đã có lần ông đi qua. Nguời lính già ấy đã phải làm tất cả những gì có thể làm được bằng sức chân tay để sống, cho tới năm 2008, tức là 33 năm sau ông mới đến nước Mỹ để bắt đầu một đời sống mới. Ông và bà đến sống với gia đình con gái ở Tampa, Florida.</span><br /><span style="font-size: medium; font-weight: 400;">Nhưng không một ngày nào ông không nghĩ tới miền Nam mà ông đã phải bỏ đi vì không thể tiếp tục ở lại trên chính đất nước của mình nữa. Ông rời đất nước nhưng đất nước vẫn là đất nước, vẫn là quê hương của ông. Đất nước ấy không thể để mất vào tay bọn giặc phương Bắc suốt mấy ngàn năm qua không một lúc nào ngưng dòm ngó đất nước Việt Nam.</span></div><div class="content" style="clear: both; font-family: "Lucida Grande", "Trebuchet MS", Verdana, Helvetica, Arial, sans-serif; line-height: 1.4em; min-height: 3em; overflow: auto hidden; padding-bottom: 1px;"><span style="font-size: medium;"><br /></span><span style="font-size: medium; font-weight: 400;">Ông không còn trong tay những khẩu đại pháo của những năm chinh chiến nữa. Ông cũng không còn có thể có mặt trên chiếc HQ 10 bên dàn đại pháo để bắn đi những quả đạn cuối cùng trước khi cùng ở lại tầu chết cùng với thiếu tá Ngụy Văn Thà và các chiến sĩ hải quân khác hôm 17 tháng 1 năm 1975.</span><br /><span style="font-size: medium; font-weight: 400;">Người lính già Hoàng Thu đã chết ở Florida. Nhưng thực ra, ông đã chết ở Hoàng Sa cùng với những người lính hải quân trên hộ tống hạm Nhật Tảo HQ-10.</span></div><div class="content" style="clear: both; font-family: "Lucida Grande", "Trebuchet MS", Verdana, Helvetica, Arial, sans-serif; line-height: 1.4em; min-height: 3em; overflow: auto hidden; padding-bottom: 1px;"><span style="font-size: medium;"><br /></span><span style="font-size: medium; font-weight: 400;">Tuy thế, ông lại không chết trong lòng của những người Việt.</span></div><div class="content" style="clear: both; font-family: "Lucida Grande", "Trebuchet MS", Verdana, Helvetica, Arial, sans-serif; line-height: 1.4em; min-height: 3em; overflow: auto hidden; padding-bottom: 1px;"><span style="font-size: medium;"><br /></span><span style="font-size: medium; font-weight: 400;">Ông đã bắn được quả đạn cuối cùng từ khẩu đại pháo mà ông vẫn có bên mình từ khi nó im tiếng sau tháng 4 năm 1975. Quả đạn đại pháo đã bắn trực xạ vào bọn cướp biển Bắc kinh.</span><br /><span style="font-size: medium; font-weight: 400;">Cái dàn khoan Hải Dương 981 vẫn còn ở nguyên chỗ cũ. Lại mới có thêm một cái khác đang được kéo vào vùng biển Việt Nam. Có thể hai cái khác cũng sắp được đưa tới gần đó. Việc ông làm không ngăn được những chuyện ngang ngược bất hợp pháp của bọn hải tặc phương Bắc. Ông cũng biết rất rõ điều đó. Nhưng không phải vì thế mà ông không chọn lấy cho ông cách ra đi như ông đã làm. Việc ông làm có thể là nhỏ, nhỏ vì không đuổi được nhưng chiếc tầu của cướp biển, nhưng không vì việc đó nhỏ mà không làm cũng như không phải thấy việc ác nhỏ mà không tránh.</span></div><div class="content" style="clear: both; font-family: "Lucida Grande", "Trebuchet MS", Verdana, Helvetica, Arial, sans-serif; line-height: 1.4em; min-height: 3em; overflow: auto hidden; padding-bottom: 1px;"><span style="font-size: medium;"><br /></span><span style="font-size: medium; font-weight: 400;">Quả đạn được bắn đi làm bùng lên ngọn lửa được xác thân của ông làm cháy lên rừng rực.</span><br /><br /><br /><span style="font-size: medium; font-weight: 400;">Vĩnh biệt ông. Ông đã ra đi như một người lính anh dũng bảo vệ quê hương Việt Nam.</span><br /><br /></div></div></div></div></div><div class="post has-profile bg1" id="p10234" style="background-position: 100% 0px; background-repeat: no-repeat; border-radius: 7px; font-family: Verdana, Helvetica, Arial, sans-serif; font-weight: 400; margin-bottom: 4px; padding: 5px 10px; position: relative;"><div class="inner"><div class="postbody" style="float: left; line-height: 1.48em; padding: 0px; position: relative; width: 860.312px;"><div id="post_content10234"><div class="content" style="clear: both; font-family: "Lucida Grande", "Trebuchet MS", Verdana, Helvetica, Arial, sans-serif; line-height: 1.4em; min-height: 3em; overflow: auto hidden; padding-bottom: 1px;"><strong class="text-strong" style="font-size: large;">Ngày 5 tháng 7 năm 2014</strong><br /><br /><span style="font-size: large;"><strong class="text-strong"><span style="line-height: 22.62px;">Ðộng lòng</span></strong><br /></span><br /><em class="text-italics" style="font-size: large;"><strong class="text-strong">Gió bên Ðông động bên Tây<br />Ðấy nói bên ấy bên đây động lòng.</strong></em><br /><br /><span style="font-size: medium;">Ðầu Tháng Sáu, một người đàn ông gánh hai thùng nước đến một nơi đông người qua lại tại công viên Tao Ðàn, và đặt gánh nước xuống mời mọi người dùng nước. Giữa cơn nóng nực, những ly nước của ông đã được chiếu cố tận tình. Nhưng chi tiết đáng nói nhất về những ly nước của ông là ông không nhận tiền của khách. Ông mời mọi người dùng nước miễn phí. Ông nhất định từ chối không lấy một đồng tiền nào của những người nhận những ly nước của ông. Khách uống nước lúc đầu không biết nguyên do vì đâu lại có người tử tế như thế giữa cái xã hội đã bị những người cộng sản làm bẩn đi không ít từ mấy chục năm qua, nhưng sau khi nhìn thấy hai tấm bảng người chủ gánh nước treo bên hai thùng nước thì mọi người liền hiểu ngay. Hai tấm bảng có những hàng chữ nguyên văn: “Nước nhà không bán” và “Mất nước là chết.”</span><br /><br /><span style="font-size: medium;">Thì ra là như thế. Chuyện nước mới là chuyện chính. Ông chỉ mời mọi người uống nước. Ông không bán nước.</span><br /><br /><span style="font-size: medium;">Ai hiểu mấy câu ông viết như thế nào cũng được. Nhưng chính vì hiểu thế nào cũng được mà những người uống nước của ông lại hiểu rất đúng điều ông muốn nhắn nhủ.</span><br /><br /><span style="font-size: medium;">Ông đã khéo léo lợi dụng cái lắt léo, uyển chuyển của ngôn ngữ Việt để nói ra đề ông muốn nói mà không cần phải huỵch toẹt ra.</span><br /><br /><span style="font-size: medium;">Ông bình tĩnh, không nói gì. Chỉ mời mọi người uống nước giữa cơn nóng bức, rồi nhẹ nhàng nói với những người đang mang cơn quốc bệnh trong người cái nguy của căn bệnh. Mất nước (dehydration) là chết.</span><br /><br /><span style="font-size: medium;">Ông không làm như người phụ nữ mất con gà đứng trong sân chửi vọng ra bên ngoài, đứa nào ăn cắp con gà của bà nghe chửi rồi thấy động mồ động mả tổ tiên phải trả lại con gà.</span><br /><br /><span style="font-size: medium;">Ông không nói gì vậy mà có khối đứa giật mình. Giật mình vì có tật. Khi không tại sao lại mang nước ra mời người qua đường uống miễn phí? Khi không tại sao lại khuyên mọi người phải lo chuyện nước nôi?</span><br /><br /><span style="font-size: medium;">Việc làm của ông liền có nhiều người làm theo. Ở Hà Nội, nhiều người trẻ cũng mang nước ra đường mời người qua đường miễn phí. Cũng những ly nước bên lề đường không lấy tiền, chỉ mời không mọi người. Và cũng kèm theo những tấm bảng có những dòng chữ nói rõ nước của họ chỉ để mời không phải trả tiền.</span><br /><br /><span style="font-size: medium;">Không phải trả tiền vì nước không để bán.</span><br /><br /><span style="font-size: medium;">Nước nhà không bán. Mất nước là chết. Muốn hiểu thế nào cũng được. Nghĩa đen cũng được mà nghĩa bóng lại càng hay hơn.</span><br /><br /><span style="font-size: medium;">Ðến đây thì có ngu nhất, có mặt dầy nhất, có vô liêm sỉ nhất thì cũng phải hiểu.</span><br /><br /><span style="font-size: medium;">Câu chửi ngầm của ông đã được nghe thấy và ý nghĩa đã khá rõ. Lập tức ông bị bắt giữ nhưng sau đó ông đã được thả. Lý do có thể là nếu giam ông, đưa ông ra tòa, đem ông đi mất tích thì lại là một sự tự thú là có... bán nước hay sao?</span><br /><br /><span style="font-size: medium;">Thôi thì đành câm cái mồm lại và tiếp tục độc quyền bán nước vậy. Ai không bán nước thì cứ việc mang nước ra đường mời mọi người uống miễn phí.</span><br /><br /></div></div></div></div></div><div class="post has-profile bg2" id="p10263" style="background-position: 100% 0px; background-repeat: no-repeat; border-radius: 7px; font-family: Verdana, Helvetica, Arial, sans-serif; font-weight: 400; margin-bottom: 4px; padding: 5px 10px; position: relative;"><div class="inner"><div class="postbody" style="float: left; line-height: 1.48em; padding: 0px; position: relative; width: 860.312px;"><div id="post_content10263"><div class="content" style="clear: both; font-family: "Lucida Grande", "Trebuchet MS", Verdana, Helvetica, Arial, sans-serif; line-height: 1.4em; min-height: 3em; overflow: auto hidden; padding-bottom: 1px;"><span style="font-size: medium;">Ngày 15 tháng 8 năm 2014</span><br /><br /><span style="font-size: large;"><strong class="text-strong"><span style="line-height: 22.62px;">DÁNG KIỀU THƠM</span></strong><br /></span><br /><span style="font-size: medium;">Đọc nhiều lần bài Tây Tiến của Quang Dũng rất nhiều lần mà rốt cuộc tôi chỉ nhớ được câu </span><em class="text-italics" style="font-size: large;">“đêm mơ Hà Nội dáng kiều thơm”</em><span style="font-size: medium;">. Nhưng thực ra, hình ảnh những người đẹp Hà Nội của ông không bao giờ xa hẳn ông, xa hẳn những câu thơ của ông. Lúc nào cũng thấy họ thấp thoáng. Lúc </span><em class="text-italics" style="font-size: large;">“trong đáy cốc, nói cười như chuyện một đêm mơ”</em><span style="font-size: medium;"> , lúc </span><em class="text-italics" style="font-size: large;">“áo mỏng buông hờn tủi”</em><span style="font-size: medium;">, lúc </span><em class="text-italics" style="font-size: large;">“rạt rào” </em><span style="font-size: medium;">những </span><em class="text-italics" style="font-size: large;">“dòng lệ thơ ngây”</em><span style="font-size: medium;">…</span><br /><span style="font-size: medium;">Tôi ở Hà Nội trong những năm còn rất bé. Ký ức về thành phố này không có được bao nhiêu. Hồi ấy tôi còn quá nhỏ. Nhớ được mấy con đường gần nhà đã là nhiều lắm. Thỉnh thoảng theo người lớn đến vài ba nơi mà tôi cũng chỉ nhớ được một hai cái tên đường. Chưa có được cả một mối tình. Nhưng tôi vẫn còn nhớ được vài ba khuôn mặt mà nếu có liều lĩnh gọi đó là những dáng kiều thơm thì cũng có thể tạm coi là được.</span></div><div class="content" style="clear: both; font-family: "Lucida Grande", "Trebuchet MS", Verdana, Helvetica, Arial, sans-serif; line-height: 1.4em; min-height: 3em; overflow: auto hidden; padding-bottom: 1px;"><span style="font-size: medium;"><br />Cạnh nhà tôi là gia đình một ông giáo. Ông có một cô con gái mà tôi nghĩ là đẹp lắm. Cô tên là Th. Chắc cô phải hơn tôi sáu tuổi là ít. Gia đình ông sống kín đáo, không bao giờ nghe thấy bất cứ một thứ tiếng động hay tiếng người nào từ nhà ông bay vọng ra. Ngay cả mấy ông chú của tôi cũng không biết được bao nhiêu về cô. Có thể tôi lại còn biết cô hơn cả mấy ông chú rất tinh nghịch của tôi là đàng khác. Trong lớp nhạc ở phố Cửa Nam, một hôm tôi thấy cô đến để nhờ ông nhạc sĩ dậy đàn cho tôi tập cho cô hát bài Tình Thắm của Vũ Nhân. Mấy câu đầu của bài hát ở lại với tôi từ đó…</span><br /><em class="text-italics" style="font-size: large;">Tôi nhớ một chiều xa xôi chớm thu. Em đến thăm tôi một chiều khi nắng vàng. Cỏ cây dường như khoe sắc thắm, nghiêng nghiêng đón gót người đi yêu đương dâng sóng tình mến…</em><br /><span style="font-size: medium;">Mấy tháng sau, gia đình tôi di cư vào Nam, nhưng bài hát ấy thì vẫn còn trong ký ức của tôi, và cô vẫn đến “thăm” tôi những chiều khi nắng vàng, có hoa cỏ dâng sóng tình mến…</span><br /><span style="font-size: medium;">Tôi tiếc không có thêm được mười tuổi để chuyến đến thăm như trong ca khúc của Vũ Nhân có thể diễn ra trong những tháng ngày ở Hà Nội.</span></div><div class="content" style="clear: both; font-family: "Lucida Grande", "Trebuchet MS", Verdana, Helvetica, Arial, sans-serif; line-height: 1.4em; min-height: 3em; overflow: auto hidden; padding-bottom: 1px;"><span style="font-size: medium;"><br />Gia đình cô có đi Nam không thì tôi không cách nào biết được. Cuộc sống đưa đẩy, tôi quên hẳn cô Th. Cô có vào Sài Gòn, có sống ngay cùng ở cái thành phố ây có khi tôi cũng không biết. Tới tuổi biết đi tìm cô (nếu gia đình cô ở Sài Gòn) thì tôi lại không ở thành phố đó mấy năm. Rồi những quen biết mới, những nơi sống mới lại càng đưa tôi đi xa thêm nữa.</span></div><div class="content" style="clear: both; font-family: "Lucida Grande", "Trebuchet MS", Verdana, Helvetica, Arial, sans-serif; line-height: 1.4em; min-height: 3em; overflow: auto hidden; padding-bottom: 1px;"><span style="font-size: medium;"><br />Th. không còn ở trong đầu óc của tôi nữa. Chỉ thỉnh thoảng lắm, khi nhớ lại vài ba câu trong bài hát cũ, Th. mới xuất hiện. Th. của tuổi 16 hay 17, chiếc áo dài trắng, đôi guốc cô để dưới chân cầu thang khi leo lên căn gác có lớp dậy nhạc ở phố Cửa Nam, mùi mái tóc bay nhẹ khi cô cúi xuống tìm bản nhạc trên cái pupitre của tôi.</span></div><div class="content" style="clear: both; font-family: "Lucida Grande", "Trebuchet MS", Verdana, Helvetica, Arial, sans-serif; line-height: 1.4em; min-height: 3em; overflow: auto hidden; padding-bottom: 1px;"><span style="font-size: medium;"><br />Chắc dáng kiều thơm thì phải như thế.</span></div><div class="content" style="clear: both; font-family: "Lucida Grande", "Trebuchet MS", Verdana, Helvetica, Arial, sans-serif; line-height: 1.4em; min-height: 3em; overflow: auto hidden; padding-bottom: 1px;"><span style="font-size: medium;"><br />Bây giờ, chắc cô đã phải 75 hay 76 tuổi. Cô chắc phải làm bà nội, bà ngoại vài ba lần. Cô ở đâu sau những dâu biển tang thương của đất nước? Cô ở lại Hà Nội hay cô cùng gia đình đi Nam, vào Sài Gòn, Đà Lạt hay Huế? Hay cô cũng di tản ra nước ngoài?</span></div><div class="content" style="clear: both; font-family: "Lucida Grande", "Trebuchet MS", Verdana, Helvetica, Arial, sans-serif; line-height: 1.4em; min-height: 3em; overflow: auto hidden; padding-bottom: 1px;"><span style="font-size: medium;"><br />Nếu ở lại Hà Nội, cô có còn ở lại khu nhà cũ ở gần Văn Miếu không? Cô có trở thành cán bộ, lấy một anh chồng răng đen mã tấu nhà quê nhà mùa không? Cô có dọn về một căn “hộ” trong một khu tập thể nào không, ngày ngày lo cho anh răng đen mã tấu để cho chàng chiều chiều co cẳng hút thuốc lào vặt nói phét ông ổng khắp khu nhà không?</span></div><div class="content" style="clear: both; font-family: "Lucida Grande", "Trebuchet MS", Verdana, Helvetica, Arial, sans-serif; line-height: 1.4em; min-height: 3em; overflow: auto hidden; padding-bottom: 1px;"><span style="font-size: medium;"><br />Và lũ con, cháu nội ngoại của cô có đứa nào chửi thề luôn miệng, động một chút là lôi nhau ra đường đánh nhau xong còn xé quần áo của nhau ra cho lũ bạn mất dậy thu video clip tung lên mạng mà báo chí đã thuật lại hàng trăm vụ hay không?</span></div><div class="content" style="clear: both; font-family: "Lucida Grande", "Trebuchet MS", Verdana, Helvetica, Arial, sans-serif; line-height: 1.4em; min-height: 3em; overflow: auto hidden; padding-bottom: 1px;"><span style="font-size: medium;"><br />Tôi chưa về Việt Nam bao giờ, mà có về thì cũng chẳng dám lần về khu nhà cũ để hỏi thăm kiếm cô đâu.</span><br /><span style="font-size: medium;">Vô phúc gặp ngay một con mụ cán bộ mặt mũi đanh ác chửi cho môt trận, lại hắt cho một chậu nước bẩn vào mặt kèm theo một cái bĩu môi trông như ông Phạm văn Đồng lúc xấu trai nhất thì đau đớn cho đời khỉ già lưu vong biết là bao.</span></div><div class="content" style="clear: both; font-family: "Lucida Grande", "Trebuchet MS", Verdana, Helvetica, Arial, sans-serif; line-height: 1.4em; min-height: 3em; overflow: auto hidden; padding-bottom: 1px;"><span style="font-size: medium;"><br />Không dám đêm mơ Hà Nội dáng kiều thơm nữa đâu. Bố bảo cũng chịu thua.</span><br /><br /><strong class="text-strong" style="font-size: large;"><span style="line-height: 22.62px;">NGƯỜI VIỆT TỬ TẾ</span></strong><br /><br /><span style="font-size: medium;">Trong những năm gần đây, có lúc tôi đã đi tới một sự suy nghĩ rằng ở Việt Nam không còn có được bất cứ một cái gì tử tế, tốt đẹp sót lại trong cái đất nước này nữa. Bản tính, đạo đức, lối sống, con người, tình cảm, luân lý… tất cả đều đã phá sản hoàn toàn từ sau năm 1954 ở miền bắc và sau năm 1975 ở khắp cả hai miền bắc và miền nam. Người Cộng sản, như Vaclav Havel, tổng thống đầu tiên của Tiệp Khắc không Cộng sản đã nói, có một cái tài đặc biệt là có thể làm xấu đi tất cả những gì tốt đẹp của con người. Ông đã nói như thế khi dẫn một người bạn đi thăm một vài nơi ở thủ đô Praha. Những cái xấu xa đó không phải chỉ ở mặt ngoài của đất nước, mà còn luôn cả những cái ở bên trong con người Tiệp Khắc. Ông Havel cho là phải mất rất nhiều năm mới gột bỏ được những cái xấu xa đó mà Cộng sản tạo ra cho đất nước của ông. Tôi thấy ông nói rất đúng khi nhìn về đất nước của mình.</span></div><div class="content" style="clear: both; font-family: "Lucida Grande", "Trebuchet MS", Verdana, Helvetica, Arial, sans-serif; line-height: 1.4em; min-height: 3em; overflow: auto hidden; padding-bottom: 1px;"><span style="font-size: medium;"><br />Nhưng có thể tôi đã lầm. Vẫn còn một Việt Nam rất đẹp, rất tử tế, rất nhiều tình của người đối với người. Những thứ mà ngay cả ở nước Mỹ, ở một vài nước tôi đã có dịp đi học, đi làm, sinh sống, và luôn cả ở miền Nam thời trước năm 1975 cũng không được tốt đẹp như Việt Nam bây giờ.</span><br /><span style="font-size: medium;">Người Việt, tôi thấy, chưa bao giờ đối xử với nhau được như cách người ta đối xử với nhau như ở Việt Nam ngày nay.</span></div><div class="content" style="clear: both; font-family: "Lucida Grande", "Trebuchet MS", Verdana, Helvetica, Arial, sans-serif; line-height: 1.4em; min-height: 3em; overflow: auto hidden; padding-bottom: 1px;"><span style="font-size: medium;"><br />Trước năm 1975, anh em ruột thịt trong nhà, bạn bè thân cũng như sơ, họ hàng thân thuộc gần xa … chưa bao giờ tôi thấy ai đối xử với nhau đẹp như một vài trường hợp như ở Việt Nam ngày nay.</span><br /><span style="font-size: medium;">Báo chí trong nước mới đây có viết mấy bài về một người đàn ông ở Bến Tre, ông Trần Văn Truyền, nguyên ủy viên trung ương đảng, nguyên thanh tra chính phủ nay đã về hưu. Ông lui về nghỉ tại một căn biệt thự xây trên một khu đất rộng trên một ngàn mét vuông làm toàn bằng vật liệu như gỗ quí, đồ đạc trong nhà toàn những thứ đắt tiền trong một kiến trúc rất đẹp chung quanh có tường cao, trang trí bằng những mặt trống đồng lịch sử và cổ điển.</span></div><div class="content" style="clear: both; font-family: "Lucida Grande", "Trebuchet MS", Verdana, Helvetica, Arial, sans-serif; line-height: 1.4em; min-height: 3em; overflow: auto hidden; padding-bottom: 1px;"><span style="font-size: medium;"><br />Ngoài ra, ông Truyền và gia đình cũng còn làm chủ một số bất động sản, biệt thự rất lớn và đắt tiền ở Sài Gòn, khu đô thị Phú Mỹ Hưng và phường Thảo Điền thuộc quận 2…</span></div><div class="content" style="clear: both; font-family: "Lucida Grande", "Trebuchet MS", Verdana, Helvetica, Arial, sans-serif; line-height: 1.4em; min-height: 3em; overflow: auto hidden; padding-bottom: 1px;"><span style="font-size: medium;"><br />Khi thấy một giới chức chính phủ về hưu mà nhà cửa kinh khủng như vậy thì nhiều người cũng đâm ra thắc mắc. Làm sao lương lậu chính phủ phát mà có được nhiều tiền để (nhiều) nhà cao cửa rộng như thế thì ông Truyền cho biết đất đai là ông thừa hưởng của mẹ để lại, con trai mua thêm khu đất hoang nằm sát cạnh biếu ông để ông làm nhà. Đó là một chuyện tốt đẹp thứ nhất. Gia tài mẹ để lại thì anh em cho ông hết, không thèm tranh chấp đánh nhau vỡ đầu, kiện lên kiện xuống. Con trai chí hiếu thì mua miếng đất bên cạnh biếu bố cho bố xây nhà, không hề có chuyện cướp đất hương hỏa của bố, đuổi hai con khỉ già ra chợ Bến Tre bán vé số độ nhật.</span></div><div class="content" style="clear: both; font-family: "Lucida Grande", "Trebuchet MS", Verdana, Helvetica, Arial, sans-serif; line-height: 1.4em; min-height: 3em; overflow: auto hidden; padding-bottom: 1px;"><span style="font-size: medium;"><br />Có đất rồi nhưng làm thế nào có nhà ở cho bõ những ngày cơ cực? Dễ thôi. Ông có một cô em gái nuôi thấy vậy bèn tặng ông một số tiền để xây lên mấy tầng, có mái vòm, ao cá, vườn cây, lối xe ra vào thoải mái không phải tránh nhau, gắn camera khắp nơi cho an toàn…</span></div><div class="content" style="clear: both; font-family: "Lucida Grande", "Trebuchet MS", Verdana, Helvetica, Arial, sans-serif; line-height: 1.4em; min-height: 3em; overflow: auto hidden; padding-bottom: 1px;"><span style="font-size: medium;"><br />Đó là chuyện tốt đẹp và tử tế thứ hai. Em gái nuôi ở cái lỗ nào chui ra mà sao tốt như thế? Ông chỉ cho tôi chỗ để kiếm một hai đứa đem về cung phụng vài năm coi chúng nó có tặng cái nhà nào không , hay giúp xây cho cái hộ (?) nào chăng.</span></div><div class="content" style="clear: both; font-family: "Lucida Grande", "Trebuchet MS", Verdana, Helvetica, Arial, sans-serif; line-height: 1.4em; min-height: 3em; overflow: auto hidden; padding-bottom: 1px;"><span style="font-size: medium;"><br />Tuần qua, báo trong nước đăng tin giám đốc sở tài nguyên Đào Anh Kiệt khai với công an là bị mất trộm ngay tại sở làm (ở Sài Gòn) một món tiền lên tới 1 tỉ đồng và 30 ngàn đô la Mỹ. Ông cho biết định mang số tiền đó đi mua nhà cho con trai. Ôi đúng là một người cha tử tế. Ông khai với cảnh sát và cũng nói với báo chí rằng sối tiền đó là tiền mồ hôi nước mắt ông dành dụm từ nhiều năm nay mới có được chứ không hề là tiền tham nhũng mà có.</span></div><div class="content" style="clear: both; font-family: "Lucida Grande", "Trebuchet MS", Verdana, Helvetica, Arial, sans-serif; line-height: 1.4em; min-height: 3em; overflow: auto hidden; padding-bottom: 1px;"><span style="font-size: medium;"><br />Đất nước chúng ta vậy ra càng ngày càng khá ra. Mồ hôi và nước mắt bây giờ rất có giá là như thế. Cứ đem hai thứ ấy ra đổi là khối tiền, mà tiến tỉ chứ bộ cứt sao!</span><br /><span style="font-size: medium;">Tội nghiệp Robin Williams sao ra đi sớm vậy? Chứ nếu ở tới hôm nay, nghe hai chuyện này cũng được một trận cười thỏa thích, cam đoan hết trầm cảm ngay, khỏi phải đi tìm cái chết quá sớm như thế. Hay cũng có khi nghe xong, cười quá cũng lại chết thì sao!</span><br /><br /><span style="font-size: medium;">Rõ khổ.</span><br /><br /></div></div></div></div></div><div class="post has-profile bg1" id="p10270" style="background-position: 100% 0px; background-repeat: no-repeat; border-radius: 7px; font-family: Verdana, Helvetica, Arial, sans-serif; font-weight: 400; margin-bottom: 4px; padding: 5px 10px; position: relative;"><div class="inner"><div class="postbody" style="float: left; line-height: 1.48em; padding: 0px; position: relative; width: 860.312px;"><div id="post_content10270"><div class="content" style="clear: both; font-family: "Lucida Grande", "Trebuchet MS", Verdana, Helvetica, Arial, sans-serif; line-height: 1.4em; min-height: 3em; overflow: auto hidden; padding-bottom: 1px;"><strong class="text-strong" style="font-size: large;">Ngày 29 tháng 8 năm 2014</strong><br /><br /><span style="font-size: large;"><strong class="text-strong"><span style="line-height: 22.62px;">KHÁCH ĐẾN CHO TA …MỘT TẤM HÌNH</span></strong><br /></span><br /><span style="font-size: medium;">Phạm Quang Nghị, một cán bộ cao cấp của Việt Nam (bí thư thành ủy Hà Nội) trong chuyến viếng thăm Mỹ mới đây (úp mở là một chuyến đi ngoại giao thay cho Phạm Bình Minh vì một lý do nào đó Minh không đi Mỹ được) đã giở ra một trò hết sức trẻ con và mất dậy. Việc làm của y là một việc làm vô giáo dục, bất chấp mọi nghi lễ thủ tục ngoại giao cơ bản đồng thời lại cho thấy rõ cái bản chất vô giáo dục và trẻ con của y và những … con tương cận.</span></div><div class="content" style="clear: both; font-family: "Lucida Grande", "Trebuchet MS", Verdana, Helvetica, Arial, sans-serif; line-height: 1.4em; min-height: 3em; overflow: auto hidden; padding-bottom: 1px;"><span style="font-size: medium;"><br />Về nước thế nào Nghị chẳng khoe nhắng lên rằng nó đã cho tên giặc lái John Sney Ma Can (sic) một đòn đau mà tên thiếu tá không quân Mỹ này chỉ biết cười nhận món quà của nó.</span><br /><span style="font-size: medium;">Nghị mang tặng thượng nghị sĩ John McCain bức ảnh chụp tấm bia dựng ở bờ hồ Trúc Bạch, nơi ông McCain bị bắn rơi trong một phi vụ oanh tạc nhắm vào Hà Nội hôm 26 tháng 10 năm 1967.</span><br /><span style="font-size: medium;">Chuyện ông McCain bị bắn rơi, rồi sau đó bị giam ở Hỏa Lò chắc không phải là kỷ niệm vui trong đời binh nghiệp của ông. Máy bay bị bắn rơi xuống hồ, một đám đông vớt ông lên và đánh ông trọng thương. Tại nhà giam, ông bị hành hạ rất dã man, mãi sau hơn 5 năm ông mới được thả.</span></div><div class="content" style="clear: both; font-family: "Lucida Grande", "Trebuchet MS", Verdana, Helvetica, Arial, sans-serif; line-height: 1.4em; min-height: 3em; overflow: auto hidden; padding-bottom: 1px;"><span style="font-size: medium;"><br />Về nước, ông không đem lòng thù oán gì kẻ thù cũ. Chính ông hồi thập niên 90 là người đã vận động hết mình ở thượng viện để Hoa kỳ bang giao với Việt Nam.</span></div><div class="content" style="clear: both; font-family: "Lucida Grande", "Trebuchet MS", Verdana, Helvetica, Arial, sans-serif; line-height: 1.4em; min-height: 3em; overflow: auto hidden; padding-bottom: 1px;"><span style="font-size: medium;"><br />Hà Nội đáng lẽ phải ghi nhớ điều đó để biết ơn ông McCain. Đi thăm Hoa kỳ thì phải tìm gặp ông mà thăm hỏi ân cần cho phải lẽ.</span></div><div class="content" style="clear: both; font-family: "Lucida Grande", "Trebuchet MS", Verdana, Helvetica, Arial, sans-serif; line-height: 1.4em; min-height: 3em; overflow: auto hidden; padding-bottom: 1px;"><span style="font-size: medium;"><br />Phạm Quang Nghị đến thăm thượng nghị sĩ McCain và tặng ông một bức ảnh chụp tấm bia đắp bằng xi măng ở chỗ chiếc máy bay chiến đấu phản lực A-4 Skyhawk của ông McCain bị bắn hạ. Bức ảnh không có được cái khung cho tử tế. Nhưng thôi, chỉ riêng chuyện mang tặng tấm ảnh ấy cũng đã là một việc làm đủ mất dậy rồi. Moi lại chuyện máy bay của ông McCain bị bắn hạ là một việc làm hoàn toàn không cần thiết trong một chuyến đi không mang tính khiêu khích, mà trái lại, lẽ ra phải là một chuyến viếng thăm thân hữu trong lúc chỉ có thượng viện Mỹ ra nghị quyết bênh Việt Nam khi Bắc kinh đưa giàn khoan Hải Dương 981 tới hải phận Việt Nam.</span></div><div class="content" style="clear: both; font-family: "Lucida Grande", "Trebuchet MS", Verdana, Helvetica, Arial, sans-serif; line-height: 1.4em; min-height: 3em; overflow: auto hidden; padding-bottom: 1px;"><span style="font-size: medium;"><br />Đó là một trò vừa tiểu nhân vừa mất dậy.</span></div><div class="content" style="clear: both; font-family: "Lucida Grande", "Trebuchet MS", Verdana, Helvetica, Arial, sans-serif; line-height: 1.4em; min-height: 3em; overflow: auto hidden; padding-bottom: 1px;"><span style="font-size: medium;"><br />Hãy đọc nguyên văn tấm bia có những hàng chữ nổi này: “NGÀY 26-10-1967 TẠI HỒ TRÚC BẠCH QUÂN VÀ DÂN HÀ NỘI ĐÃ BẮT SỐNG TÊN JOHN SNEY MA CAN THIẾU TÁ KHÔNG QUÂN MỸ LÁI CHIẾC MÁY BAY A 4 BỊ BẮN RƠI TẠI NHÀ MÁY ĐIỆN YÊN PHÚ ĐÂY LÀ MỘT TRONG 10 CHIẾC MÁY BAY BỊ BẮN RƠI CÙNG NGÀY”.</span><br /><span style="font-size: medium;">Ngoài chi tiết vô học không biết chấm câu cho gẫy gọn, văn phạm lem nhem, những chữ trên tấm bia còn để lại không ít những sai sót láo lếu.</span></div><div class="content" style="clear: both; font-family: "Lucida Grande", "Trebuchet MS", Verdana, Helvetica, Arial, sans-serif; line-height: 1.4em; min-height: 3em; overflow: auto hidden; padding-bottom: 1px;"><span style="font-size: medium;"><br />Trước hết là những lỗi khi viết tên của ông McCain. Tên lót của ông là SIDNEY chứ không bao giờ là SNEY. Họ của ông là McCAIN (McCain) không bao giờ là MA CAN.</span></div><div class="content" style="clear: both; font-family: "Lucida Grande", "Trebuchet MS", Verdana, Helvetica, Arial, sans-serif; line-height: 1.4em; min-height: 3em; overflow: auto hidden; padding-bottom: 1px;"><span style="font-size: medium;"><br />Kế đó là những chi tiết về chức vụ của ông. John McCain là trung tá hải quân thì bia lại ghi là thiếu tá không quân Mỹ. Máy bay của ông cất cánh từ hàng không mẫu hạm USS Oriskany thì ông là không quân bao giờ?</span></div><div class="content" style="clear: both; font-family: "Lucida Grande", "Trebuchet MS", Verdana, Helvetica, Arial, sans-serif; line-height: 1.4em; min-height: 3em; overflow: auto hidden; padding-bottom: 1px;"><span style="font-size: medium;"><br />Tấm bia có vỏn vẹn 11 dòng mà để lại bằng ấy lỗi rồi chụp ảnh mang tặng một người rất tử tế với Việt Nam thì chỉ có cái thứ mất dậy, vô giáo dục mới dám làm.</span></div><div class="content" style="clear: both; font-family: "Lucida Grande", "Trebuchet MS", Verdana, Helvetica, Arial, sans-serif; line-height: 1.4em; min-height: 3em; overflow: auto hidden; padding-bottom: 1px;"><span style="font-size: medium;"><br />Mà ấy là chưa nói thêm chi tiết chiếc A-4 do ông McCain lái cũng không do “quân và dân Hà Nội” bắn hạ như đã ghi trên tấm bia. Việc bắn rơi chiếc A-4 Skyhawk là công của một người Nga tên là Yuri Trushyekin, một huấn luyện viên về phi đạn địa không mà Nga gửi sang giúp Hà Nội. Năm 2008 Yuri Trushyekin nói trên một đài truyền hình và trên mấy tờ báo Nga rằng chính ông đã bắn chiếc phi đạn phòng không cuối cùng sau khi “quân và dân Hà Nội” bắn hết 12 chiếc toàn trượt ra ngoài mục tiêu. Ông Trushyekin hiện đang sống trong một khu nhà nghèo ở St Petersburg.</span></div><div class="content" style="clear: both; font-family: "Lucida Grande", "Trebuchet MS", Verdana, Helvetica, Arial, sans-serif; line-height: 1.4em; min-height: 3em; overflow: auto hidden; padding-bottom: 1px;"><span style="font-size: medium;"><br />Đúng là chơi trò mất dậy mà cũng không nên thân, chỉ lòi thêm một đống dốt nát và vô học là như vậy.</span><br /><span style="font-size: medium;">Thế nào ở Hà Nội bây giờ lại chẳng đang có thằng huyênh hoang nổ bậy như thế này: “Tớ chơi đểu cho thằng giặc lái Ma Can tấm ảnh chụp tấm bia ở hồ Trúc Bạch mà nó chỉ biết cười… đéo biết mình chửi nó mới là ngu chứ… Ấy Mỹ nó ngu vậy đấy!”</span><br /><br /><strong class="text-strong" style="font-size: large;"><span style="line-height: 22.62px;">BÁC SỐNG MÃI TRONG QUẦN</span></strong><br /><br /><span style="font-size: medium;">To screw là một động từ khá ly thú trong tiếng Anh. Động từ này gốc từ danh từ screw là con ốc xoáy. Vặn nó theo chiều kim đồng hồ thì nó đóng, nó tiến vào, nó kẹp dính liền hai vật lại với nhau. Vặn ngược thì nó mở ra…</span></div><div class="content" style="clear: both; font-family: "Lucida Grande", "Trebuchet MS", Verdana, Helvetica, Arial, sans-serif; line-height: 1.4em; min-height: 3em; overflow: auto hidden; padding-bottom: 1px;"><span style="font-size: medium;"><br />Từ những nghĩa căn bản đó, động từ screw được cho mang thêm một nghĩa khác, là hành động giao hợp giữa nam và nữ. Rồi từ nghĩa đó, động từ screw còn có nghĩa là làm hư hỏng, gây thiệt hại, tạo ra những điều xấu xa, hậu quả không tốt đẹp …</span></div><div class="content" style="clear: both; font-family: "Lucida Grande", "Trebuchet MS", Verdana, Helvetica, Arial, sans-serif; line-height: 1.4em; min-height: 3em; overflow: auto hidden; padding-bottom: 1px;"><span style="font-size: medium;"><br />Khi tổng thống Nixon dính vào vụ Watergate để cuối cùng phải từ chức, phe Dân Chủ liền đem chuyện bê bối đó ra để tấn công tiếp vào phe Cộng Hoà, đồng thời cũng bào chữa cho tổng thống Kennedy trong những vụ tình ái lăng nhăng bằng câu chơi chữ rất hay: </span><em class="text-italics" style="font-size: large;">We would rather him not do it to the country</em><span style="font-size: medium;">.</span><br /><span style="font-size: medium;">Đại để nghĩa là người của chúng tôi (Kennedy) quả là có làm những chuyện ấy với một vài phụ nữ, nhưng thà ông ấy làm </span><em class="text-italics" style="font-size: large;">(screw)</em><span style="font-size: medium;"> với phụ nữ còn hơn là làm chuyện đó </span><em class="text-italics" style="font-size: large;">(screw) </em><span style="font-size: medium;">với nước Mỹ.</span><br /><span style="font-size: medium;">Ông Kennedy hết với Marilyn Monroe, rồi Jayne Mansfield, Angie Dickinson và hàng chục phụ nữ khác. Nhưng theo phe Dân Chủ thì những chuyện đó có … chết ai đâu. Gần đây hơn, ông Clinton cũng mắt trước mắt sau, Hillary cứ vắng nhà một lúc là có chuyện ngay. Hết Paula Jones, tới Gennifer Flowers, rồi Monica Lewinsky…</span></div><div class="content" style="clear: both; font-family: "Lucida Grande", "Trebuchet MS", Verdana, Helvetica, Arial, sans-serif; line-height: 1.4em; min-height: 3em; overflow: auto hidden; padding-bottom: 1px;"><span style="font-size: medium;"><br />Trong khi đó, mấy ông Cộng Hoà thì không biết làm ăn gì cả. Từ Eisenhower tới Nixon, rồi tới ông Reagan, qua ông Bush cha tới Bush con chẳng làm được gì đáng kể cả. Chỉ có ông Nixon là dính nặng vào vụ Watergate đến nỗi phải rời chức vụ trong nhục nhã.</span></div><div class="content" style="clear: both; font-family: "Lucida Grande", "Trebuchet MS", Verdana, Helvetica, Arial, sans-serif; line-height: 1.4em; min-height: 3em; overflow: auto hidden; padding-bottom: 1px;"><span style="font-size: medium;"><br />Thế mới biết bác Hồ bảnh thật. (người viết nhất định cố tình không viết hoa chữ “bác”)</span><br /><span style="font-size: medium;">Một người rất thân cận với bác, người từng viết tiểu sử cho bác, hay hơn là cuốn chính bác nham nhở viết về bác, dùng tên của Trần Dân Tiên (chính là bác chứ còn thằng chó dại nào nữa) là ông Trần Đĩnh vừa tiết lộ nhiều chi tiết ít người biết về bác trong cuốn tự truyện của ông nhan đề “Đèn Cù”.</span><br /><span style="font-size: medium;">Một trong những chi tiết đó xin được kể ra ở đây.</span></div><div class="content" style="clear: both; font-family: "Lucida Grande", "Trebuchet MS", Verdana, Helvetica, Arial, sans-serif; line-height: 1.4em; min-height: 3em; overflow: auto hidden; padding-bottom: 1px;"><span style="font-size: medium;"><br />Ông Trần Đĩnh cho biết để sửa soạn cho chiến dịch cải cách ruộng đất, trung ương mở một lớp chính huấn cho các trí thức trong cũng như ngoài đảng trong thời gian từ tháng 7 đến tháng 9 năm 1953. Hồ Chí Minh có đến thăm những buổi học tập và liên hoan này, và trong một buổi tối, khi mọi người hô to “Bác Hồ muôn năm” thì ông ta sửa lại là “Bác Hồ muốn nằm”, và lấy tay chỉ vào đầu rồi nói: </span><em class="text-italics" style="font-size: large;">“Từ đây thì Bác già, nhưng từ đây (tay chỉ vào bụng) thì Bác trẻ.”</em></div><div class="content" style="clear: both; font-family: "Lucida Grande", "Trebuchet MS", Verdana, Helvetica, Arial, sans-serif; line-height: 1.4em; min-height: 3em; overflow: auto hidden; padding-bottom: 1px;"><span style="font-size: medium;"><i><br /></i>À như vậy là đồ đạc của bác còn tốt chán. Bác cũng đem đồ nghề ra dùng đều đều chứ nào phải bác vì nước vì dân quên những trò … vui đó như bọn đàn em vẫn lôi ra để bịp cả nước đâu.</span><br /><span style="font-size: medium;">Này nhé ở bên Tây, bác rửa bát về thì có một chị đầm cho bác ấm bụng. Sang Liên Xô thì bác có vợ của Lê Hồng Phong là chị Minh Khai xài đỡ. Chạy sang Trung quốc thì bác cưới Tăng Tuyết Minh. Về nước thì có mẹ của Nông Đức Mạnh, rồi hết chị Tày này tới chị Tày khác, rồi lại chị Nông Thị Xuân đẻ cho bác thằng cu rồi bác để cho Trần Quốc Hoàn sái nhị mấy cái trước khi dàn cảnh cho xe cán chết quăng xác ra đê Yên Phụ…</span></div><div class="content" style="clear: both; font-family: "Lucida Grande", "Trebuchet MS", Verdana, Helvetica, Arial, sans-serif; line-height: 1.4em; min-height: 3em; overflow: auto hidden; padding-bottom: 1px;"><span style="font-size: medium;"><br />Còn những vụ lẻ tẻ khác thì kể ra không hết. Trẻ không tha, già không thương, bác làm tuốt luốt. Các cháu nhi đồng gặp bác là bác “bú mồm” đến nơi đến chốn. Quen thói, bác đi Indonesia, bác giở trò nỡm của mấy anh Cộng sản ra ôm hôn các thiếu nữ Indonesia khiến chủ nhà phải nói thẳng với bác là đừng làm như thế nữa vì việc đó là hành động vi phạm luật Hồi giáo (nhật báo The Strait Times số đề ngày 8 tháng 3 năm 1959). Một tờ báo khác, tờ Harian Habadi thì viết rằng giám đốc nghi lễ của bộ ngoại giao đáng lẽ đã phải nói nhỏ vào tai bác rằng bác nên tôn trọng tục lệ của người Hồi giáo. Cũng may mà Sukarno tổng thống Indonesia cũng là một anh dê không kém chứ nếu không thì đã xẩy ra một vụ </span><em class="text-italics" style="font-size: large;">incident diplomatique</em><span style="font-size: medium;"> rồi chứ không đùa.</span></div><div class="content" style="clear: both; font-family: "Lucida Grande", "Trebuchet MS", Verdana, Helvetica, Arial, sans-serif; line-height: 1.4em; min-height: 3em; overflow: auto hidden; padding-bottom: 1px;"><span style="font-size: medium;"><br />Như vậy, bác screw đủ thứ người, không tha bất cứ ai. Và bác screw cả đất nước của chúng ta chứ bác có tha ai đâu.</span></div><div class="content" style="clear: both; font-family: "Lucida Grande", "Trebuchet MS", Verdana, Helvetica, Arial, sans-serif; line-height: 1.4em; min-height: 3em; overflow: auto hidden; padding-bottom: 1px;"><span style="font-size: medium;"><br />Bác làm như đứa nào cũng ngỏn ngoẻn rít lên với bác rằng </span><em class="text-italics" style="font-size: large;">“Đừng tha em đêm nay… đừng tha em đêm nay”</em><span style="font-size: medium;"> không bằng!</span><br /><br /><span style="font-size: medium;">Mấy ông tổng thống Mỹ thì đã ăn thua gì!</span><br /><br /><br /></div></div></div></div></div><div class="post has-profile bg2" id="p10274" style="background-position: 100% 0px; background-repeat: no-repeat; border-radius: 7px; font-family: Verdana, Helvetica, Arial, sans-serif; font-weight: 400; margin-bottom: 4px; padding: 5px 10px; position: relative;"><div class="inner"><div class="postbody" style="float: left; line-height: 1.48em; padding: 0px; position: relative; width: 860.312px;"><div id="post_content10274"><div class="content" style="clear: both; font-family: "Lucida Grande", "Trebuchet MS", Verdana, Helvetica, Arial, sans-serif; line-height: 1.4em; min-height: 3em; overflow: auto hidden; padding-bottom: 1px;"><span style="font-size: medium;">Ngày 4 tháng 9 năm 2014</span><br /><br /><strong class="text-strong"><span style="line-height: 22.62px;"><span style="font-size: large;">BỌN MÓC ĐỐNG RÁC</span></span></strong><br /><br /><span style="font-size: medium;">Người đàn ông đứng cạnh một chiếc thùng rác. Ông ta đang dùng tay móc cái thùng rác không biết để tìm kiếm cái gì. Nhưng nhìn kỹ một chút thì người ta thấy ngay: cái thùng rác có hàng chữ Soviet Union, chứa những thứ phế thải chưa kịp đem đi đổ.</span><br /><br /><span style="font-size: medium;">Lúc ấy Liên Bang Xô Viết vừa tan rã. Đảng Cộng sản bị cấm hoạt động ở ngay cái nôi của chủ nghĩa Cộng sản. Cái thùng rác là nơi an nghỉ cuối cùng của những thứ rác rưởi người ta vừa thải ra. Trong bức hí hoạ, người đàn ông là Nelson Mandela. Ông vừa được thả sau gần ba chục năm ngồi trong những nhà tù khủng khiếp nhất của nhân loại. Nên nếu ông có lúi húi móc cái thùng rác mong kiếm được cái gì mang về xài đỡ thì việc làm ấy của ông cũng có thể hiểu nổi. Trong suốt thời gian gần ba chục năm dài ngồi trong những nhà tù </span><em class="text-italics" style="font-size: large;">apartheid </em><span style="font-size: medium;">của người da trắng, ông đã bị đối xử bằng những cách đối xử còn thua cả cách đối xử dành cho những con vật. Mà cách đối xử ấy cũng chẳng chỉ dành cho riêng mình ông, mà còn cho luôn cả những người Phi châu khác cùng mầu da, cùng quê hương với ông nữa. Ông có lý do để đi tìm sự cứu rỗi mà ông nghĩ là có ở những thứ bị quăng không một chút tiếc thương vào trong cái thùng rác ấy.</span><br /><br /><span style="font-size: medium;">Nelson Mandela, dĩ nhiên, sau đó, đã nhìn ra được sự thật. Ông bỏ ý định ôm lấy cái đống rác dơ bẩn đó và chọn đi một con đường khác để dẫn dắt đất nước Nam Phi của ông.</span><br /><br /><br /><span style="font-size: medium;">Bức hý họa tôi không nhớ xuất hiện trên tờ báo Tây phương nào. Nhưng thời gian nó xuất hiện chắc phải là khoảng năm 1992, tức là sau khi Liên Bang Xô Viết sụp đổ.</span><em class="text-italics" style="font-size: large;"> Nelson Mandela</em><span style="font-size: medium;"> lãnh đạo </span><em class="text-italics" style="font-size: large;">“quê hương yêu dấu”</em><span style="font-size: medium;"> của ông </span><em class="text-italics" style="font-size: large;">(Cry My Beloved Country / Alan Paton)</em><span style="font-size: medium;"> qua đời năm ngoái (5/12/2013) và được cả thế giới thương tiếc.</span><br /><br /><span style="font-size: medium;">May mà ông nhận ra được cái thùng ấy chỉ chứa toàn rác rưởi để chọn đi con đường tử tế hơn cho dân tộc và đất nước Nam Phi của ông.</span><br /><br /><span style="font-size: medium;">Vậy mà từ ngày Liên Bang Xô Viết lăn đùng ra chết (26/12/1991) đến nay đã được gần ¼ thế kỷ, vẫn còn một bọn xuẩn động ôm lấy cái thùng rác ấy để moi ra ăn với nhau. Lẽ ra chẳng ai thèm nhắc đến trò chơi ngu dốt của chúng nhưng vì trò xuẩn động này của mấy thằng ranh con lại được tờ Tuổi Trẻ nhắc đến trong một bài báo có cái tựa nguyên văn </span><em class="text-italics" style="font-size: large;">“Những Chàng ‘Bônsêvích’”</em><span style="font-size: medium;">. Bài báo cho biết mấy ranh con này là sinh viên của đại học Quốc Gia Hà Nội trong một tiết mục của Festival hôm 2 tháng 9 vừa qua . Mấy thằng ranh con này, khoảng hơn 20 đứa ở khắp nước (ở Hà Nội có được 5 mống) đã liên lạc với nhau để “trao đổi” những kỷ niệm và kiến thức về Liên Xô. Bọn này thỉnh thoảng gặp nhau ở một quán cà phê CCCP (Liên Xô) ở Kim Mã, Hà Nội. Chúng tìm mua vài ba thứ quân phục của Hồng quân, sách vở tài liệu liên quan đến Liên Xô trước đây để cho … đỡ nhớ. Chúng gọi nhau là </span><em class="text-italics" style="font-size: large;">“thanh niên cơm sườn” </em><span style="font-size: medium;">thay cho hai chữ Cộng sản.</span><br /><br /><span style="font-size: medium;">Tội nghiệp cho những thằng ranh con ngu dốt này. Đến bây giờ mà còn moi thùng rác ra mà ăn với nhau. Nhưng mà chúng nó cũng còn khôn chán. Gọi nhau là </span><em class="text-italics" style="font-size: large;">“cơm sườn” </em><span style="font-size: medium;">thay vì Cộng sản vì theo Cộng sản thì chỉ có đói rã họng ra mà chết cả lũ hay sao !</span><br /><br /><span style="font-size: medium;">Bài báo có một bức ảnh đi kèm chụp năm thằng ranh con quỳ và đứng như tư thế của những người lính thủy quân lục chiến Mỹ đang dựng lá cờ Mỹ ở Iwo Jima trong bức tượng ở đài tưởng niệm thủy quân lục chiến Mỹ bên ngoài nghĩa trang quốc gia Arlington, Virginia. Những chi tiết khác cũng làm không nên thân. Lính Hồng quân nào lại mặc áo trấn thủ, nón sắt nguỵ trang bằng lá cây, đi giầy </span><em class="text-italics" style="font-size: large;">jogging</em><span style="font-size: medium;">. Có được mỗi một cái mũ </span><em class="text-italics" style="font-size: large;">calot </em><span style="font-size: medium;">là chính xác.</span><br /><br /><span style="font-size: medium;">Học đòi có thế mà cũng láo toét hệt như thằng cha gốc gác mù mờ đem mấy cuốn sách về Tân Trào, về Pác Bó dịch ra tiếng Việt để bịp cả nước như nó đã làm bên con suối mà nó đặt tên lại là Lê Nin…trong nhưng lúc tạm gác chuyện đi vào bản vồ vài ba chị đàn bà Tày cho vui đời cách mạng.</span><br /><br /><span style="font-size: medium;">Tháng 7 năm 2013, Nguyễn Tấn Dũng ký một sắc lệnh miễn học phí cho các sinh viên ghi tên học chương trình 4 năm về chủ nghĩa Mác Lê Nin và tư tưởng Hồ Chí Minh mà không có con chó nào chịu học. Đài BBC cho biết cả nước không có được n ô ổ i 100 sinh viên ghi tên.</span><br /><br /><span style="font-size: medium;">Lý do không phải là vì tốt nghiệp khó kiếm ra việc, mà là vì không thể kiếm ra việc.</span><br /><br /><span style="font-size: medium;">Đành làm</span><em class="text-italics" style="font-size: large;"> “thanh niên cơm sườn”</em><span style="font-size: medium;"> vậy.</span><br /><br /><span style="font-size: medium;">Lý do là vì hồi này đất khó kiếm, không còn cạp ra mà ăn được nữa.</span><br /><br /><strong class="text-strong" style="font-size: large;"><span style="line-height: 22.62px;">ĐẶC SẢN THÁI NGUYÊN</span></strong><br /><br /><span style="font-size: medium;">Đặc sản, hai chữ này chỉ thấy xuất hiện và được dùng nhiều từ sau năm 1975 mặc dù trước đó thì cũng đã có người dùng, kiếm trong tự điển nào cũng có.</span></div><div class="content" style="clear: both; font-family: "Lucida Grande", "Trebuchet MS", Verdana, Helvetica, Arial, sans-serif; line-height: 1.4em; min-height: 3em; overflow: auto hidden; padding-bottom: 1px;"><span style="font-size: medium;"><br />Đặc sản là những thứ chỉ có ở một vùng nào đó. Hoặc là có nhiều, hoặc là hay hơn, tốt hơn, ngon hơn… nên nổi tiếng hơn những nơi khác. Ở Việt Nam, mỗi vùng thường nổi tiếng vài ba thứ. Cá rô thì đầm Sét, cam Bố Hạ, nhãn Hưng Yên, mận Đà Lạt, bưởi Biên Hòa, bún bò Huế, mì Quảng, hủ tiếu Mỹ Tho, trà Thái Nguyên… Ông Tản Đà đã viết nguyên một bài lục bát </span><em class="text-italics" style="font-size: large;">(Thú Ăn Chơi) </em><span style="font-size: medium;">dài 36 câu để nói về những chuyến đi khắp ba Kỳ của ông. Ông kể về hà tươi Tourane, mắm Long Xuyên, cà Nghệ An, cá cha (sic) Sài gòn, con mắt (đa tình) Phú Yên, rau bí Thuận An, con ca xứ Huế, cô đầu tỉnh Thanh, sơn dương, sò huyết Hòn Gai…toàn là những đặc sản nổi tiếng một thời ông đã có lần thưởng thức trong những chuyến đi giang hồ của một người </span><em class="text-italics" style="font-size: large;">“quê hương thì có, cửa nhà thì không”</em><span style="font-size: medium;">.</span><br /><br /><span style="font-size: medium;">Nhưng đất nước quê hương của nhà thơ núi Tản sông Đà nay đã đổi khác quá nhiều. Ông không còn sống để thưởng thức những món đặc sản mới của </span><em class="text-italics" style="font-size: large;">“bức dư đồ rách”</em><span style="font-size: medium;"> nữa. Tội nghiệp ông. Thời Việt Nam Cộng Hoà, người ta vẫn còn quí ông lắm. Tên ông được dùng để đặt cho một con đường toàn những tiệm ăn nhậu trong Chợ Lớn. Tôi tưởng tượng tuy ông không còn ở với chúng ta nữa nhưng hẳn ông cũng đã nhiều lần ghé qua đó, trong những lần ông (từ cõi trên) trở lại thăm Chợ Lớn.</span><br /><br /><span style="font-size: medium;">Nhưng có mấy món tôi tin chắc ông chưa bao giờ được thưởng thức. Hà Nội 36 phố phường xưa kia ông đã từng một thời sống ở đó lúc ấy chưa có những đặc sản như bún mắng, cháo quát, ốc lắm mồm, phở chửi… Đó là những đặc sản mới của Hà Nội mà thời của ông không có ở những con đường Lý Quốc Sư, Bát Đàn, Ngô Sĩ Liên… Nếu ở Hà Nội chắc nhiều người cũng không dám mời ông ăn thử. Ông Tản Đà, một người khó tính về chuyện ăn uống mà đến những quán ăn như thế chắc ông sẽ nổi giận, thế nào ông cũng sẽ cho một câu như ông đã từng hạ ở cuối bài </span><em class="text-italics" style="font-size: large;">“Hịch Đuổi Kẻ Ăn Mày”</em><span style="font-size: medium;"> rằng:</span><em class="text-italics" style="font-size: large;"> “…con cặc ông”</em><span style="font-size: medium;">.</span><br /><br /><span style="font-size: medium;">Bèn không dám nghĩ đến chuyện mời ông mấy món đặc sản đó nữa.</span></div><div class="content" style="clear: both; font-family: "Lucida Grande", "Trebuchet MS", Verdana, Helvetica, Arial, sans-serif; line-height: 1.4em; min-height: 3em; overflow: auto hidden; padding-bottom: 1px;"><span style="font-size: medium;"><br />Nhưng có thể tôi sẽ mời ông ghé Thái Nguyên một chuyến. Ông là tay biết uống trà. Trà Thái Nguyên nổi tiếng là ngon. Nay Thái Nguyên lại là nơi … bỗng nhiên văn học, bằng cấp chắc hợp với con người văn nhân của ông.</span></div><div class="content" style="clear: both; font-family: "Lucida Grande", "Trebuchet MS", Verdana, Helvetica, Arial, sans-serif; line-height: 1.4em; min-height: 3em; overflow: auto hidden; padding-bottom: 1px;"><span style="font-size: medium;"><br />Tháng trước, một giáo sư trường đại học y khoa Thái Nguyên (Đàm Khải Hoàn) cho biết là với 200 triệu đồng, người ta có thể có ngay được văn bằng tiến sĩ y khoa của trường cấp. Báo trong nước cho biết một anh lái gỗ đã chi số tiền đó để có bằng tiến sĩ y khoa của đại học Thái Nguyên. Việc này đã giúp cho câu nói đùa từ lâu nay rằng đi học … đại ở đại học trở thành có ý nghĩa hơn. Cứ đi học … đại một cái, chi 200 triệu là thành bác sĩ ngay, không cần phải học qua bất cứ một giờ cơ thể học nào, cũng chẳng cần mấy lớp lý hóa sinh, những giờ trong phòng thí nghiệm bao giờ... Có cái bằng, mang về mở cái phòng mạch chơi…</span><br /><br /><span style="font-size: medium;">Ông Tản Đà có thắc mắc, cứ cầm tay ông chỉ cho ông coi thằng mặt chó nguyên là y tá chích đít hạng bét ở trong rừng chẳng một ngày nào ngồi trong giảng đường trường Luật bỗng nhiên khơi khơi xưng là có cử nhân luật rồi thoắt một cái lên làm thủ tướng.</span><br /><br /><span style="font-size: medium;">Chỉ sợ ông Tản Đà lại khóc ầm lên, lôi mấy câu trong bài cảm đề “Tờ Chúc Thư” mà ngậm ngùi rằng :</span><br /><br /><em class="text-italics" style="font-size: large;">Cũng bởi thằng dân ngu quá lợn<br />Cho nên quân nó dễ làm quan…</em><br /><br /><span style="font-size: medium;">Tội nghiệp ông Tản Đà!</span><br /><br /></div></div></div></div></div><div class="post has-profile bg1" id="p10279" style="background-position: 100% 0px; background-repeat: no-repeat; border-radius: 7px; font-family: Verdana, Helvetica, Arial, sans-serif; font-weight: 400; margin-bottom: 4px; padding: 5px 10px; position: relative;"><div class="inner"><div class="postbody" style="float: left; line-height: 1.48em; padding: 0px; position: relative; width: 860.312px;"><div id="post_content10279"><div class="content" style="clear: both; font-family: "Lucida Grande", "Trebuchet MS", Verdana, Helvetica, Arial, sans-serif; line-height: 1.4em; min-height: 3em; overflow: auto hidden; padding-bottom: 1px;"><strong class="text-strong" style="font-size: large;">Ngày 19 tháng 9 năm 2014</strong><br /><br /><strong class="text-strong"><span style="line-height: 22.62px;"><span style="font-size: large;">CON THẨM PHÁN …</span></span></strong><br /><br /><span style="font-size: medium;">Báo Lao Động trong số đề ngày 17 tháng 9 có đăng một bản tin về vụ một người bị một lũ 3 đứa gọi là lãnh đạo của tòa án nhân dân huyện Triệu Sơn thuộc tỉnh Thanh Hóa dở trò làm tiền trắng trợn ngay tại tòa án bằng cách dọa nạt, xúi bị can đừng thuê luật sư biện hộ để cả bọn còn ăn tiền chạy án cho bị can.</span></div><div class="content" style="clear: both; font-family: "Lucida Grande", "Trebuchet MS", Verdana, Helvetica, Arial, sans-serif; line-height: 1.4em; min-height: 3em; overflow: auto hidden; padding-bottom: 1px;"><span style="font-size: medium;"><br />Tất cả những đoạn đối thoại đều được thu băng khiến cho cả 3 đứa bị phạt đình chỉ công tác trong 3 tháng. Đây là biện pháp trừng phạt, nếu gọi đó là trừng phạt, được coi là quá nhẹ. Tội lỗi rành rành ra đó, đáng lẽ phải đuổi cổ cả bọn thì cả 3 đứa chỉ bị cho nghỉ việc tạm 3 tháng. Sau 3 tháng chắc cả bọn sẽ lại được cho trở lại với công việc cũ.</span></div><div class="content" style="clear: both; font-family: "Lucida Grande", "Trebuchet MS", Verdana, Helvetica, Arial, sans-serif; line-height: 1.4em; min-height: 3em; overflow: auto hidden; padding-bottom: 1px;"><span style="font-size: medium;"><br />Theo bài báo thì bị can Nguyễn Bá Quý bị truy tố ra tòa về tội cưỡng đoạt tài sản. Đương sự kêu oan, nói là bị gài bẫy nên phải nhờ luật sư biện hộ. Nhưng trước ngày ra tòa, đương sự nhờ người chạy án, nói rõ ra là tìm cách hối lộ cho nhẹ tội. Nguyễn Bá Quý nhờ một kiểm sát viên tên là Nguyễn Thị Niên giúp giàn xếp bằng cách đưa tiền cho chánh án để giảm nhẹ hình phạt. Chánh án tên Lê Ngọc Hiệp chê 10 triệu là quá ít, nói thẳng với Nguyễn Bá Quý là cứ tạm đưa tiền cho một thẩm phán ở phòng thẩm phán số 2 kế bên tên là Lê Thị Thu rồi trở lại sẽ nói tiếp. Thẩm phán Lê Thị Thu nói rõ là vì chỗ quen biết nên mới làm chứ nếu là dân thì sẽ xử theo … luật pháp (?) Lê Thị Thu chỉ bị can qua gặp thư ký tòa là Lê Sĩ Thuần. Hai bên thương lượng giá cả với nhau và Lê Sĩ Thuần nói với bị can là đã có tiền như thế sao không đến thẳng với bọn chúng, </span><em class="text-italics" style="font-size: large;">“tại sao lại đi kiếm luật sư cho khổ ra”</em><span style="font-size: medium;">. Thuần đòi phải đưa cho cả bọn 30 triệu mới giúp. Quý xin hạ xuống 20 triệu nhưng không được.</span></div><div class="content" style="clear: both; font-family: "Lucida Grande", "Trebuchet MS", Verdana, Helvetica, Arial, sans-serif; line-height: 1.4em; min-height: 3em; overflow: auto hidden; padding-bottom: 1px;"><span style="font-size: medium;"><br />Vụ kiện này vẫn chưa có ngày xử.</span></div><div class="content" style="clear: both; font-family: "Lucida Grande", "Trebuchet MS", Verdana, Helvetica, Arial, sans-serif; line-height: 1.4em; min-height: 3em; overflow: auto hidden; padding-bottom: 1px;"><span style="font-size: medium;"><br />Những chi tiết ghi lại ở trên thực ra không quan trọng là bao nhiêu. Nguyễn Bá Quý có thực sự có tội không hay bị gài bẫy thì không rõ. Nhưng nếu có tội mà chạy chọt để được nhẹ hay trắng án thì luật pháp ở Việt Nam còn đâu là giá trị. Cứ có tiền là xong hết. Cụ Nguyễn Khuyến còn sống thế nào chẳng sửa lại mấy câu vịnh Kiều của chính cụ mà ngán ngẩm: </span><em class="text-italics" style="font-size: large;">“Có ba mươi triệu mà xong nhỉ / Luật pháp bây giờ cũng thế a?”</em></div><div class="content" style="clear: both; font-family: "Lucida Grande", "Trebuchet MS", Verdana, Helvetica, Arial, sans-serif; line-height: 1.4em; min-height: 3em; overflow: auto hidden; padding-bottom: 1px;"><span style="font-size: medium;"><i><br /></i>Chi tiết đáng để ý trong bài tường thuật của tờ Lao Động là lối ăn nói của chánh án Lê Ngọc Hiệp và thư ký tòa Lê Sĩ Thuần mà cuộn băng thu được. Đó là lối ăn nói của phường du côn, khốn nạn, vô giáo dục, du thủ du thực, đầu đường xó chợ không ai có thể tưởng tượng ra nổi. Chúng nó gọi nhau bằng những chữ không một người nào làm việc ở tòa án có thể dùng để gọi nhau. Khi chánh án Lê Ngọc Hiệp bảo Nguyễn Bá Quý đem tiền đưa cho thẩm phán Lê Thị Thu rồi trở lại nói chuyện tiếp thì câu nói đó được thu thanh nguyên văn như thế này: </span><em class="text-italics" style="font-size: large;">“Cứ cầm sang chỗ con Thu đi. Tao sẽ điện cho nó. Tao điện luôn này. Con Thu ở phòng số 2.”</em></div><div class="content" style="clear: both; font-family: "Lucida Grande", "Trebuchet MS", Verdana, Helvetica, Arial, sans-serif; line-height: 1.4em; min-height: 3em; overflow: auto hidden; padding-bottom: 1px;"><span style="font-size: medium;"><i><br /></i>Chánh án gọi thẩm phán là con này con nọ (con Thu) tới hai lần. Nhắc tới thì bằng đại danh từ “nó”.</span><br /><span style="font-size: medium;">Chúng nó mất dậy như thế đấy. Trong đời tôi chưa bao giờ nghe cái kiểu ăn nói, nhắc tới đồng nghiệp bằng thứ ngôn ngữ như thế. Tôn ti trật tự đã hoàn toàn biến mất. Đạo đức nghề nghiệp không còn chỗ ở trong cái xã hội đốn mạt đó nữa.</span></div><div class="content" style="clear: both; font-family: "Lucida Grande", "Trebuchet MS", Verdana, Helvetica, Arial, sans-serif; line-height: 1.4em; min-height: 3em; overflow: auto hidden; padding-bottom: 1px;"><span style="font-size: medium;"><br />Đó là cách ăn nói của chánh án Lê Ngọc Hiệp khi nhắc tới thẩm phán Lê Thị Thu.</span><br /><span style="font-size: medium;">Còn thư ký tòa Lê Sĩ Thuần thì nói với bị can Nguyễn Bá Quý rằng tội của Quý lớn lắm (khoản 2 trong tội cưỡng đoạt) thì </span><em class="text-italics" style="font-size: large;">“đ.. ai lo được đâu”</em><span style="font-size: medium;">. Bài báo của tờ Lao Động chỉ viết tắt chữ </span><em class="text-italics" style="font-size: large;">“đ…” </em><span style="font-size: medium;">Cuộn băng thu thanh thì ghi lại rõ ràng, không viết tắt chi cả.</span></div><div class="content" style="clear: both; font-family: "Lucida Grande", "Trebuchet MS", Verdana, Helvetica, Arial, sans-serif; line-height: 1.4em; min-height: 3em; overflow: auto hidden; padding-bottom: 1px;"><span style="font-size: medium;"><br />Đấy, luật pháp ở Việt Nam là như thế. Có tội thì chạy tiền là hết tội. Không đủ tiền thì </span><em class="text-italics" style="font-size: large;">“đéo ai lo được đâu”</em><span style="font-size: medium;">. Còn chánh án gọi thẩm phán là “con” thì không biết tòa án có còn những biện pháp trừng phạt những vụ khinh mạn pháp đình, nhục mạ thẩm phán (contempt of court) nữa hay không?</span><br /><span style="font-size: medium;">Ôi cái đất nước từng có một thời trên dưới tôn ti trật tự thượng tôn pháp luật bây giờ là một đống phóng uế như thế đấy. Một bọn chó má ở rừng về đã làm bẩn cả pháp đình từ khi thằng mặt chó chích đít ở rừng về nhâng nháo xưng là có cử nhân luật leo lên làm thủ tướng mới ra nông nỗi này vậy.</span><br /><br /><span style="font-size: medium;">Tổ cha nhà chúng nó!</span><br /><br /></div></div></div></div></div><div class="post has-profile bg2" id="p10294" style="background-position: 100% 0px; background-repeat: no-repeat; border-radius: 7px; font-family: Verdana, Helvetica, Arial, sans-serif; font-weight: 400; margin-bottom: 4px; padding: 5px 10px; position: relative;"><div class="inner"><div class="postbody" style="float: left; line-height: 1.48em; padding: 0px; position: relative; width: 860.312px;"><div id="post_content10294"><div class="content" style="clear: both; font-family: "Lucida Grande", "Trebuchet MS", Verdana, Helvetica, Arial, sans-serif; line-height: 1.4em; min-height: 3em; overflow: auto hidden; padding-bottom: 1px;"><strong class="text-strong" style="font-size: large;">Ngày 10 tháng 10 năm 2014</strong><br /><br /><span style="line-height: 22.62px;"><strong class="text-strong"><span style="font-size: large;">ĐỚP PHẢI BẢ CHÓ!</span></strong></span><br /><br /><span style="font-size: medium;">Để mô tả một người bắt chước một người khác từ hành động, cho đến ngôn từ một cách ngu xuẩn và dại dột, tiếng Việt có thành ngữ </span><em class="text-italics" style="font-size: large;">“ăn phải đũa”</em><span style="font-size: medium;"> (người nọ hay người kia). Đôi đũa ấy chắc không được chùi rửa sạch nên vẫn còn dính giãi rớt, nước miếng của (những) người dùng nó trước đó nên khi một người khác dùng nó để ăn uống, gắp thức ăn cho vào mồm, nuốt vào bụng thì cũng lây nhiễm những điều (thường là) xấu xa để rồi cũng có những cách ăn nói cư xử giống người ấy.</span></div><div class="content" style="clear: both; font-family: "Lucida Grande", "Trebuchet MS", Verdana, Helvetica, Arial, sans-serif; line-height: 1.4em; min-height: 3em; overflow: auto hidden; padding-bottom: 1px;"><span style="font-size: medium;"><br />Tuy nhiên, việc ăn phải đũa người khác vẫn còn có thể có được một sự lựa chọn, hoặc dùng đôi đũa ấy (có dính nước miếng của những người trước) để ăn uống, hoặc không cầm nó lên, hoặc kiếm một đôi đũa khác.</span></div><div class="content" style="clear: both; font-family: "Lucida Grande", "Trebuchet MS", Verdana, Helvetica, Arial, sans-serif; line-height: 1.4em; min-height: 3em; overflow: auto hidden; padding-bottom: 1px;"><span style="font-size: medium;"><br />Trong khi đó có một hành động khác thì lại thường không đi sau quyết định lựa chọn.</span><br /><span style="font-size: medium;">Gần đây ở trong nước có một thành phần bất lương chuyên kiếm sống bằng trò trộm chó mà tiếng Việt đã phải chế ra một danh từ mới để gọi những người này: cẩu tặc. Bọn cẩu tặc dùng thuốc độc tẩm hay trộn vào những thứ mà những con chó trông thấy, hay được ném cho là vồ lấy, đớp ăn liền, và ăn xong thì lăn ra chết gần như ngay lập tức. Bọn cẩu tặc chỉ việc lôi đi đem bán cho các tiệm thịt chó.</span><br /><span style="font-size: medium;">Những con chó tội nghiệp cứ khi được quăng cho cái gì thì đớp ngay chứ không hề biết phân biệt đó là bả hay không phải bả nên mới chết thảm. Chó bị bả thì không cách gì thoát khỏi tay bọn ăn trộm hay cẩu tặc.</span></div><div class="content" style="clear: both; font-family: "Lucida Grande", "Trebuchet MS", Verdana, Helvetica, Arial, sans-serif; line-height: 1.4em; min-height: 3em; overflow: auto hidden; padding-bottom: 1px;"><span style="font-size: medium;"><br />Mới đây, trên diễn đàn </span><em class="text-italics" style="font-size: large;">gocnhin online</em><span style="font-size: medium;">, người ta đọc được một bài viết khá dài của một người chắc chắn là đã ăn phải bả chó. Chỉ có bị bả chó mới viết lách như thế.</span></div><div class="content" style="clear: both; font-family: "Lucida Grande", "Trebuchet MS", Verdana, Helvetica, Arial, sans-serif; line-height: 1.4em; min-height: 3em; overflow: auto hidden; padding-bottom: 1px;"><span style="font-size: medium;"><br />Người này dùng nguyên bài viết để nói về Võ Phiến, đả kích ông thậm tệ, nói là mục đích của bài viết là để ngăn chặn những chuyện tai hại cho đất nước mà văn chương của nhà văn Võ Phiến có thể tạo ra. Tác giả bài viết muốn làm cho thật rõ những sai lầm (chính trị) trong văn nghiệp của Võ Phiến để tránh cho nước Việt Nam những tai hại vì những sai lầm trong văn chương của Võ Phiến.</span><br /><span style="font-size: medium;">Thế nhưng bài viết ấy đã không đủ thuyết phục người đọc. Độc giả đọc tiếp những dòng chữ sau lời khẳng định của tác giả chỉ là để xem nốt trò tố khổ mới này có giống cảnh những người cha bị trói trước sân đình, cúi đầu nghe những lời nhục mạ của chính những đứa con ruột đẻ ra quay lại tố gian, nhục mạ cha mẹ thậm từ bằng những lập luận buộc tội vô giá trị và xuẩn động như thế nào.</span><br /><span style="font-size: medium;">Tác giả bài viết khá dài đăng trên tờ tuần báo Văn Nghệ Thành Phố Hồ Chí Minh là Đoàn Thế Phúc, con trai của nhà văn Võ Phiến.</span></div><div class="content" style="clear: both; font-family: "Lucida Grande", "Trebuchet MS", Verdana, Helvetica, Arial, sans-serif; line-height: 1.4em; min-height: 3em; overflow: auto hidden; padding-bottom: 1px;"><span style="font-size: medium;"><br />Đoàn Thế Phúc đã xác định ngay ở đầu về liên hệ của ông với Võ Phiến và nói rõ là “vô cùng bất đắc dĩ” nên mới phải lên tiếng về thân phụ. Đoàn Thế Phúc tự cho mình trách nhiệm để phải lên tiếng. Ông khẳng định phải nêu ra những sai lầm (trong văn nghiệp) của Võ Phiến ngõ hầu không để cho văn nghiệp của cha mình “gây hại cho nước”. Mặc dù trước đó, Đoàn Thế Phúc đã kiểm duyệt rất kỹ hai cuốn sách của thân phụ trước khi cho một nhà xuất bản trong nước in lại. Ông Phúc đã loại bỏ hết những nội dung chính trị, những đoạn có dính dáng đến chính trị trong hai cuốn sách của Võ Phiến được xuất bản lần đầu tại Việt Nam sau năm 1975.</span></div><div class="content" style="clear: both; font-family: "Lucida Grande", "Trebuchet MS", Verdana, Helvetica, Arial, sans-serif; line-height: 1.4em; min-height: 3em; overflow: auto hidden; padding-bottom: 1px;"><span style="font-size: medium;"><br />Đoàn Thế Phúc cho là vì có liên hệ cha con với Võ Phiến, lại sống gần gũi với thân phụ, hơn nữa còn nhờ đọc Võ Phiến rất kỹ nên ông hiểu lập trường chính trị và cách nhìn lịch sử của Võ Phiến hơn bất cứ ai. Và vì thấy là lập trường chính trị và cách nhìn lịch sử của Võ Phiến mà ông Phúc mô tả là “bất ổn” có thể tạo ra những tai hại cho đất nước nên ông đã phải “bất chấp” cái quan hệ tối thân thiết cha con để lên tiếng chỉ ra những sai lầm của cha mình.</span></div><div class="content" style="clear: both; font-family: "Lucida Grande", "Trebuchet MS", Verdana, Helvetica, Arial, sans-serif; line-height: 1.4em; min-height: 3em; overflow: auto hidden; padding-bottom: 1px;"><span style="font-size: medium;"><br />Đoàn Thế Phúc cho biết, trước những chuyến về Việt Nam, ông không có gì bất đồng về quan điểm và lối suy nghĩ của thân phụ. Chỉ sau nhiều chuyến đi Việt Nam, hầu hết là những chuyến về thăm miền Bắc (sau năm 1991), ông mới bắt đầu “hoang mang”, và từ hoang mang, những cái nhìn của ông về Việt Nam thay đổi. Cái nhìn cũ mà ông đọc được trong các tác phẩm của chính người sinh ra mình hoàn toàn sai, vi nó chỉ là kết quả của những kinh nghiệm hạn hẹp đầy giới hạn về không gian và thời gian, suy diễn bằng một tâm lý bi quan của Võ Phiến.</span></div><div class="content" style="clear: both; font-family: "Lucida Grande", "Trebuchet MS", Verdana, Helvetica, Arial, sans-serif; line-height: 1.4em; min-height: 3em; overflow: auto hidden; padding-bottom: 1px;"><span style="font-size: medium;"><br />Đoàn Thế Phúc cho biết nhờ chuyến về Việt Nam đầu tiên đó, ông biết thêm được bao nhiêu chuyện lạ và “rất to” như bản Tuyên Ngôn Độc Lập, kháng chiến Hà Nội, chiến dịch biên giới, Điện Biên Phủ... Nhưng theo chính những lời thú nhận như vậy, người ta mới thấy những hiểu biết về Việt Nam của Đoàn Thế Phúc tội nghiệp biết là chừng nào. Một người từng du học tại Úc, lại sang Mỹ tị nạn nhiều năm mà phải đợi đến sau những chuyến đi “bụi” quanh Hà Nội (nhiều lần đến độ bị lầm là người Hà Nội) mới biết được dăm ba chuyện về đất Bắc như người Bắc vui vẻ, bình thản, giữ được nếp cũ, lại có thêm phong cách “cách mạng”. mọi người bình đẳng… cùng những điều “rất hay” khác về Việt Nam.</span><br /><span style="font-size: medium;">Đọc đoạn này, người ta không biết những nơi mà Đoàn Thế Phúc đi thăm là những nơi nào ở miền Bắc mà ông lại may mắn nhìn thấy được những điều tốt đẹp như thế?</span></div><div class="content" style="clear: both; font-family: "Lucida Grande", "Trebuchet MS", Verdana, Helvetica, Arial, sans-serif; line-height: 1.4em; min-height: 3em; overflow: auto hidden; padding-bottom: 1px;"><span style="font-size: medium;"><br />Trong khi ngay vào lúc này, mở những trang báo trong nước ra, (không phải là những bài viết, những tác phẩm của Võ Phiến, những thứ văn chương phản động của nhóm Nhân Văn Giai Phẩm, hay tin tức của vài ba cán bộ Cộng Sản hồi chánh), mà của những tờ báo mới ra trong tuần qua, tháng trước, ngày hôm nay, người ta không thấy được những thứ tốt đẹp, nếp cũ, bình thản, phong cách cách mạng… mà Đoàn Thế Phúc kể.</span></div><div class="content" style="clear: both; font-family: "Lucida Grande", "Trebuchet MS", Verdana, Helvetica, Arial, sans-serif; line-height: 1.4em; min-height: 3em; overflow: auto hidden; padding-bottom: 1px;"><span style="font-size: medium;"><br />Người ta chỉ thấy những thứ tin tức như tại một ngôi trường nọ ở Hà Nội, ban giám hiệu phải dựng một tấm bảng lớn nhắc các học sinh không được đánh nhau, tụt quần của nhau ra giữa sân trường. Rồi cảnh các nữ sinh đánh nhau ngoài đường trong khi đám đông vây quanh hò reo, bạn bè dùng điện thoại thu </span><em class="text-italics" style="font-size: large;">video </em><span style="font-size: medium;">để đưa lên </span><em class="text-italics" style="font-size: large;">facebook</em><span style="font-size: medium;"> coi cho vui. Mà những cảnh như thế không phải là hiếm thấy, hay chỉ diễn ra ở một vài địa phương xa xôi hẻo lánh. Người ta cũng phải nói về những bún mắng, phở chửi, cháo quát, ốc lắm mồm mà ngay cả các bản tin của AFP và BBC cũng phải nhắc tới như một nét đặc biệt cuả “nền nếp”, “phong cách cách mạng” của miền Bắc. Chắc ông Phúc cũng không đi qua những cảnh vượt sông đi học bằng túi ni lông, các em bé mỗi ngày hai buổi bơi ngang qua sông để đi học, cảnh phụ nữ cởi truồng cho Đài Loan, Đại Hàn xem hàng họ trước khi mua họ về làm nô lệ tình dục. Mà ông cũng không đọc được những lời rao bán các cô dâu Việt trên báo Tầu với cam kết không hài lòng sẵn sàng đổi người khác. Sao ông không đọc thấy những bản tin giết chóc nhau chỉ vì tranh nhau hát </span><em class="text-italics" style="font-size: large;">karaoke</em><span style="font-size: medium;">, cướp cái điện thoại, nhẫn tâm giết ngay một mạng người chỉ vì mất con chó? Hay những vụ lừa bạn bè, người thân bán sang những ổ điếm ở Trung quốc. Hay chuyện dụ dỗ các học sinh vào đường dâm đãng của những người làm công việc giáo dục. Tại sao trong những chuyến về Việt Nam ấy ông không bao giờ biết nền giáo dục của Việt Nam đã suy đồi như thế nào để ai cũng có bằng giả, muốn có bằng gì cũng có? Đó là đạo đức cách mạng đó sao?</span></div><div class="content" style="clear: both; font-family: "Lucida Grande", "Trebuchet MS", Verdana, Helvetica, Arial, sans-serif; line-height: 1.4em; min-height: 3em; overflow: auto hidden; padding-bottom: 1px;"><span style="font-size: medium;"><br />Ông khoe là đọc nhiều sách mà mãi đến gần đây mới biết về bản tuyên ngôn độc lập đọc ở Ba Đình nhưng lại không biết là nó được một người Mỹ gà cho mới viết được. Ông về Việt Nam mấy lần mới nghe nói về cuộc chiến biên giới nhưng ông có biết là mới đây, tại một cuộc lễ kỷ niệm cuộc chiến đó, buổi lễ đã bị một đám người ngợm vô giáo dục kéo nhau tới ngay địa điểm kỷ niệm để múa đôi, lăng mạ những người chết trong cuộc chiến đó không? Đó mà là giữ được nền nếp cũ sao?</span></div><div class="content" style="clear: both; font-family: "Lucida Grande", "Trebuchet MS", Verdana, Helvetica, Arial, sans-serif; line-height: 1.4em; min-height: 3em; overflow: auto hidden; padding-bottom: 1px;"><span style="font-size: medium;"><br />Trong đoạn kế tiếp của bài viết, Đoàn Thế Phúc khẳng định rằng Võ Phiến không có nhu cầu giải phóng dân tộc. Nhưng thực ra, Võ Phiến không bao giờ viết xuống câu đó. Ông chỉ nói sớm muộn ngưới Pháp cũng phải rút khỏi Việt Nam, trả lại độc lập cho Việt Nam. Điều đó rất đúng. Trào lưu thế giới chắc chắn rồi đưa tới việc các quốc gia có thuộc địa phải từ bỏ các thuộc địa của họ. Nói như vậy không có nghĩa là cứ khoanh tay ngồi chờ, hay tiếp tục phục vụ cho mẫu quốc. Việc nổi lên đánh đuổi đế quốc là việc đúng và cần phải làm. Nhưng không phải lúc nào cũng cần phải chiến tranh võ trang. Thánh Cam Địa tranh đấu đòi độc lập cho Ấn Độ đâu có cần phải hy sinh hàng triệu người Ấn, nhưng nhờ đó, tiểu lục địa Ấn Độ vẫn được người Anh trao trả độc lập đấy chứ. Người Ấn có phải hy sinh mạng sống nhiều như người Việt đâu?</span></div><div class="content" style="clear: both; font-family: "Lucida Grande", "Trebuchet MS", Verdana, Helvetica, Arial, sans-serif; line-height: 1.4em; min-height: 3em; overflow: auto hidden; padding-bottom: 1px;"><span style="font-size: medium;"><br />Đoàn Thế Phúc viết rằng suy nghĩ </span><em class="text-italics" style="font-size: large;">“không cần kháng chiến”</em><span style="font-size: medium;"> hoàn toàn vô giá trị chỉ để nói rằng lập luận đó (của chính thân phụ ông) là nhắm mục đích </span><em class="text-italics" style="font-size: large;">“bào chữa cho những người không tham gia kháng chiến và phủ nhận công lao to lớn của đảng Cộng Sản Việt Nam”.</em></div><div class="content" style="clear: both; font-family: "Lucida Grande", "Trebuchet MS", Verdana, Helvetica, Arial, sans-serif; line-height: 1.4em; min-height: 3em; overflow: auto hidden; padding-bottom: 1px;"><span style="font-size: medium;"><i><br /></i>Võ Phiến thực ra, có theo kháng chiến nhưng sớm nhìn ra bộ mặt của Công Sản nên ông đã từ bỏ nó và suýt mất mạng vì bỏ kháng chiến.</span></div><div class="content" style="clear: both; font-family: "Lucida Grande", "Trebuchet MS", Verdana, Helvetica, Arial, sans-serif; line-height: 1.4em; min-height: 3em; overflow: auto hidden; padding-bottom: 1px;"><span style="font-size: medium;"><br />Vua Salomon trong một lần phải xử một vụ tranh chấp hết sức khó khăn khi hai người phụ nữ đều nhận là mẹ của một đứa bé và nhờ ông phân xử. Nhà vua đưa ra gợi ý là sẽ dùng kiếm chặt đứa bé làm hai, chia cho mỗi người phụ nữ một nửa. Một trong hai người đàn bà liền xin nhà vua đừng làm thế, bà sẵn sàng để cho người phụ nữ kia giữ đứa bé. Vua Salomon nghe xong thì quyết định trao đứa bé cho người đàn bà không chịu chặt đứa bé làm đôi vì chỉ có người mẹ thật mới yêu con và không muốn con chết dẫu cho là phải mất con.</span></div><div class="content" style="clear: both; font-family: "Lucida Grande", "Trebuchet MS", Verdana, Helvetica, Arial, sans-serif; line-height: 1.4em; min-height: 3em; overflow: auto hidden; padding-bottom: 1px;"><span style="font-size: medium;"><br />Võ Phiến cũng nghĩ như thế. Độc lập thì rồi thế nào cũng có. Thế giới rồi sẽ phải đi những bước như thế. Nhưng không cần phải đẩy dân tộc vào một cuộc thảm sát điên cuồng như cuộc chiến Đông Dương.</span><br /><span style="font-size: medium;">Đoàn Thế Phúc sau đó khẳng định rằng cha ông đặt việc chống Cộng lên trên việc thống nhất đất nước.</span><br /><span style="font-size: medium;">Nói cho ông Phúc nghe: ông có biết rằng chuyện đánh miền Nam không bao giờ là nhắm mục tiêu thống nhất đất nước như ông nghĩ đâu. Ông không tin ư? Lần tới về Việt Nam, ông nhớ đến thăm cái đền thờ Lê Duẩn ở hồ Kẻ Gỗ, huyện Cẩm Xuyên, tỉnh Hà Tĩnh cho biết. Cái đền ấy mới khánh thành ngày 18 tháng 1 năm nay, năm 2014 nên đến nay vẫn còn. Ông đến cổng và đọc cho tôi hàng chữ trên cái cổng: "Ta đánh Mỹ là đánh cho Liên Xô, Trung quốc”, câu nói ô nhục để đời của Lê Duẩn đấy!</span><br /><span style="font-size: medium;">Nướng hàng triệu thanh niên vào chiến trường miền Nam là để cho Liên Xô và Trung quốc chứ có vì miền Nam, vì đất nước, quê hương, vì thống nhất Việt Nam bao giờ đâu?</span></div><div class="content" style="clear: both; font-family: "Lucida Grande", "Trebuchet MS", Verdana, Helvetica, Arial, sans-serif; line-height: 1.4em; min-height: 3em; overflow: auto hidden; padding-bottom: 1px;"><span style="font-size: medium;"><br />Thế thì tại sao phải làm theo lời tuyên bố ô nhục của Lê Duẩn? Ông Phúc làm ơn soi sáng cho thân phụ của ông, và cho tôi tại sao cần phải hy sinh hàng triệu người Việt cho Liên Xô và Trung quốc để chẳng … làm được cái gì hết vậy. Ông giải thích cho tôi nghe lọt tai câu nói của Lê Duẩn viết trên cái cổng vào đền thờ thằng chó đẻ này rồi tôi sẽ tin tiếp những điều ông viết trong bài báo hỗn sược đó.</span><br /><span style="font-size: medium;">Ông cũng nên giải thích cho tôi hiểu tại sao ông Hồ Chí Minh viết trong di chúc rằng ông ta sắp đi gặp các ông Các Mác mà không đi gặp các vua Hùng để tôi còn tin ông Hồ là người vì đã thực sự vì dân vì nước một lần coi.</span></div><div class="content" style="clear: both; font-family: "Lucida Grande", "Trebuchet MS", Verdana, Helvetica, Arial, sans-serif; line-height: 1.4em; min-height: 3em; overflow: auto hidden; padding-bottom: 1px;"><span style="font-size: medium;"><br />Ông viết rằng cha ông, nhà văn Võ Phiến nói rằng chủ nghĩa Cộng Sản là xấu nhưng theo ông, trông vào kết quả trên nhiều mặt, rõ ràng nó </span><em class="text-italics" style="font-size: large;">“chẳng xấu cho đất nước quê hương một chút nào!”</em><br /><span style="font-size: medium;">Thưa ông Đoàn Thế Phúc, tôi xin hỏi lại ông rằng đảng Cộng Sản tốt ở chỗ nào?</span><br /><span style="font-size: medium;">Nó tốt ở chỗ đất nước chúng ta đang càng ngày càng mất thêm diện tích đất đai, biển đảo, người Trung quốc được đưa vào làm việc không giấy phép như ở Vũng Áng, lập nên những Đông Đô Đại Phố, ở chỗ tầu thuyền đánh cá của ngư dân Việt Nam bị tầu “lạ” tấn công, ngư dân bị bắt cóc đói tiền chuộc? Nó tốt ở trò đấu tố đưa tới cái chết của bao nhiêu người vô tội qua trò cố vấn tận tình của Trung quốc mà ông chỉ nhắc phớt qua trong một câu? Nó tốt ở hành động trả thù đê hèn và độc ác trong các trại cải tạo sau ngày “giải phóng”? Nó tốt ở những cái chết đau đớn của hàng ngàn người dân vô tội trong trận Mậu Thân? Nó tốt với trò đổi tiền ăn cướp sau tháng 4 năm 1975? Nó tốt trong những vụ tham nhũng vô tiền khoáng hậu hàng tỉ bạc của bọn lãnh đạo vẫn còn sờ sờ trong nước? Nó tốt ở chỗ biến người dân của một đất nước từng có thời kiêu hãnh sống thành những nô lệ mới phải sống đời tha phương cầu thực ở nhiều nước trên thế giới kể cả ở những xứ không bao giờ đáng làm chủ, ngồi lên đầu lên cổ những người dân Việt Nam tội nghiệp hết ở Li Băng, lại Ghana, và hàng chục nước chậm tiến khác? Nó làm người Việt mang tiếng là trộm cắp ở nhiều nơi trên thế giới hết Đài Loan, Hàn quốc, Nhật Bản rồi lại Thái Lan? Nó tốt ở chỗ tạo ra một đống quái thai như lũ con cháu của bọn lãnh tụ ngu dốt sửa soạn tiếp tục ngồi trên đầu trên cổ người dân Việt thêm bao nhiêu năm nữa?</span></div><div class="content" style="clear: both; font-family: "Lucida Grande", "Trebuchet MS", Verdana, Helvetica, Arial, sans-serif; line-height: 1.4em; min-height: 3em; overflow: auto hidden; padding-bottom: 1px;"><span style="font-size: medium;"><br />Nó có tốt ở cái công hàm bán nước khốn nạn mà Phạm Văn Đông gửi cho Chu Ân Lai chăng? Nó có tốt ở những ngôi mộ tập thể ở Huế không? Nó có tốt khi vừa nghe Cộng Sản về là một triệu người miền Bắc chạy vào Nam và rồi năm 1975, trên một triệu người liều chết chạy ra biển đi tìm tự do không?</span><br /><span style="font-size: medium;">Ông viết rằng Cộng Sản chẳng hề xấu cho quê hương Việt Nam. Không xấu mà như thế sao? Ông kể ra được cái nào hay, cái nào đẹp mà Cộng Sản đem lại cho Việt Nam coi.</span></div><div class="content" style="clear: both; font-family: "Lucida Grande", "Trebuchet MS", Verdana, Helvetica, Arial, sans-serif; line-height: 1.4em; min-height: 3em; overflow: auto hidden; padding-bottom: 1px;"><span style="font-size: medium;"><br />Ông Đoàn Thế Phúc, ông viết bài này dở quá. Hãy nói là ông bị bọn cẩu tặc quăng cho miếng bả chó rồi đớp lấy đớp để đi. Vừa dở vừa hỗn.</span><br /><br /><span style="font-size: medium;">Chỉ có cái thứ ăn phải bả chó thì mới hành xử như thế!</span><br /><br /><br /></div></div></div></div></div><div class="post has-profile bg1" id="p10324" style="background-position: 100% 0px; background-repeat: no-repeat; border-radius: 7px; font-family: Verdana, Helvetica, Arial, sans-serif; margin-bottom: 4px; padding: 5px 10px; position: relative;"><div class="inner"><div class="postbody" style="float: left; line-height: 1.48em; padding: 0px; position: relative; width: 860.312px;"><div id="post_content10324"><div class="content" style="clear: both; font-family: "Lucida Grande", "Trebuchet MS", Verdana, Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: large; font-weight: 400; line-height: 1.4em; min-height: 3em; overflow: auto hidden; padding-bottom: 1px;"><strong class="text-strong">December 12, 2014</strong></div><div class="content" style="clear: both; font-family: "Lucida Grande", "Trebuchet MS", Verdana, Helvetica, Arial, sans-serif; line-height: 1.4em; min-height: 3em; overflow: auto hidden; padding-bottom: 1px;"><strong class="text-strong"><span style="line-height: 22.62px;"><span style="font-size: large;">KIÊNG TÊN</span></span></strong><br /><br /><span style="font-size: medium;">Tin mới đây từ Bình Nhưỡng cho biết nhà cầm quyền nước này đã ban hành lệnh cấm dân chúng Bắc Triều Tiên dùng tên của Kim Chính Ân, lãnh tụ tối cao, đồng thời cũng còn là đương kim bí thư thứ nhất đảng Lao Động, chủ tịch thứ nhất Hội Đồng Quốc Phòng, chủ tịch Quân Uỷ Trung Ương, nguyên soái Bắc Triều Tiên, đặt cho con cái.</span><br /><br /><span style="font-size: medium;">Như thế, trò kiêng tên lãnh tụ tưởng như không một quốc gia văn minh, dân chủ nào trên thế giới ngày nay còn làm nữa thì ở cái nước nằm ở phía bắc vĩ tuyến 38 và phía nam sông Áp Lục vẫn có đứa làm.</span><br /><br /><span style="font-size: medium;">Dưới thời Kim Nhật Thành, ông nội của Kim Chính Ân và dưới thời Kim Chính Nhật, cha của Ân, người ta cũng không thấy có cái luật lạc hậu đó. Theo luật này thì những người dân Bắc Triều Tiên nào lỡ có tên là Chính Ân thì phải đổi tên, khai sinh lại, không được dùng tên Chính Ân nữa. Và từ nay, các trẻ mới sinh sẽ không được mang tên là Chính Ân. Không biết những biện pháp trừng phạt nào sẽ được áp dụng cho các vụ vi phạm. Nhưng chắc luật kiêng tên sẽ không ảnh hưởng tới những người dân Bắc Triều Tiên xưa nay vẫn khinh bỉ ông cháu nhà thằng ranh con Kim Chính Ân. Thử hỏi những người cha và những người mẹ tỉnh táo và biết suy nghĩ nào lại muốn cho con cái của mình đeo cái tên ấy vào đầu để cả đời bị khinh ghét và nguyền rủa, dẫu cho sự khinh ghét và nguyền rủa đó phải được làm một cách kín đáo nếu không muốn có cái nơi cư trú mãn đời tại một trong hàng trăm cái trại tù gulaq kiểu Stalin mà cái chế độ khốn nạn của thằng ranh con Kim Chính Ân vẫn còn tiếp tục duy trì ở Bắc Triều Tiên.</span><br /><br /><span style="font-size: medium;">Luật kiêng húy đó chắc chỉ ảnh hưởng tới những đứa tay đầy mùi bi, mũi mầu nâu (brown nosers) suốt đời nịnh bợ ông cháu nhà thằng ranh con, trót dại dùng cái tên lãnh tụ đặt cho con cháu để thỏa mãn thú tính, cho bõ những ngày cơ cực, thì nay bị cấm làm chuyện nâng bi, dụi, cạ (?) mũi vào những khu vực nhậy cảm (?) của lãnh tụ mới là đau. Muốn nịnh lãnh tụ thân thương (?) một tí tẹo cũng không được thì có chán không cơ chứ!</span><br /><br /><span style="font-size: medium;">Tưởng tượng mang cái tên đó, ra đường được tung hô, kính mến chưa chắc đã thấy, thay vào đó, lại là những lời nguyền rủa tục tĩu kinh hoàng nhất thì độc lập tự do hạnh phúc (?) cái chỗ nào. Thế nên chỉ có những thứ chó dại ấy là đau hơn cả.</span><br /><br /><span style="font-size: medium;">Nhưng nhìn lại thì thấy coi vậy mà Việt Nam vẫn còn khá hơn Bắc Triều Tiên rất nhiều. Dưới thời Đệ Nhất và Đệ Nhị Cộng Hòa, người Việt thoải mái trong chuyện đặt tên con cái, chẳng phải kiêng tên lãnh tụ nào hết. Muốn Diệm là có Diệm, muốn Thiệu là có Thiệu. Cũng may hai ông tổng thống này tên tuổi đều đẹp cả. Có đặt cho con cái những cái tên ấy thì chúng cũng không đến nỗi xấu hổ.</span><br /><br /><span style="font-size: medium;">Tuần này đọc báo trong nước, không ít người đã ngỡ ngàng khi đọc thấy một cái tên mới nổi lên ở Việt Nam. Một phụ nữ trẻ vừa được bầu làm hoa hậu. Cô có một cái tên rất đặc biệt, trùng tên với một phụ nữ rất nổi tiếng ở cả trong nước lẫn ở hải ngoại. Cô trùng họ đã đành. Họ Nguyễn thì rất nhiều người có. Họ Nguyễn là họ đông nhất Việt Nam. Cô lại có tới hai cái tên lót rất kỳ cục (?) cũng trùng với người phụ nữ nổi tiếng ở hải ngoại. Và tên của cô cũng trùng luôn để tất cả tên họ của cô, bốn chữ, giống hệt như tên người phụ nữ kia.</span><br /><br /><span style="font-size: medium;">Nhiều người đã phải đọc bản tin về tân hoa hậu Việt Nam đến cả mấy lần mới tin đó là tên thật của cô. Tôi phải xem đi xem lại mấy bức ảnh trong báo mới tin hoa hậu mới của Việt Nam có cái tên ít người có ấy.</span><br /><br /><span style="font-size: medium;">Chuyện cô hoa hậu mới của Việt Nam mang cái tên khai sinh ấy khiến tôi nghĩ tới hai chuyện.</span><br /><br /><span style="font-size: medium;">Thứ nhất là cái tên ấy, nhất là hai cái tên lót luôn luôn làm phát sinh ra những tình cảm khinh ghét cũng có, thù hận cũng có ở nhiều người Việt Nam. Trên dưới hai chục năm trước mà đem cái tên ấy đặt cho con mình thì người cha, người mẹ ấy quả là liều mạng.</span><br /><br /><span style="font-size: medium;">Trong khung cảnh cái tên ấy còn bị khinh bỉ và thù ghét mà cho con gái của mình mang cái tên ấy thì nếu không phải là người điên cũng phải là ngu lắm.</span><br /><br /><span style="font-size: medium;">Ngu là vì người cố tình dùng một cái tên đã nổi tiếng đó đặt cho con vì muốn con mình giống người phụ nữ kia. Người cha đó có còn cá tính không? Tôi nghĩ là không. Người có cá tính thì không muốn giống hay bắt chước một người nào khác. Tôi nghĩ có thể cảm thông nếu chuyện đặt tên đó mang kỳ vọng đứa con sau này sẽ thành một người tốt đẹp như người có cái tên được đặt cho đứa bé. Thiếu gì người được đặt tên là Hưng Đạo, Khánh Dư, Quốc Toản… Nhưng có ai được cho mang tên Long Đĩnh, Chiêu Thống, Ích Tắc… đâu.</span><br /><br /><span style="font-size: medium;">Thứ hai là thái độ của những người trong nước khi nghe cái tên ấy mà không làm gì thì cũng lạ. Có phải là Việt Nam ngày nay đã cởi mở hơn một chút nên người phụ nữ trẻ kia ở trong nước mới giữ được cái tên gốc gác rất phản động mà cũng chẳng hay ho gì mà lại còn trở thành hoa hậu Việt Nam.</span><br /><br /><span style="font-size: medium;">Hay có phải đó chỉ là phần thưởng cho một người đã trở về với bọn khốn nạn ở Hà Nội?</span><br /><br /><strong class="text-strong" style="font-size: large; font-weight: 400;"><span style="line-height: 22.62px;">DUYÊN DÁNG VIỆT NAM</span></strong><br /><br /><span style="font-size: medium;">Vài ba chương trình mà người ta xem được do Việt Nam sản xuất và đưa ra hải ngoại có cái tên nghe rất đẹp: Duyên Dáng Việt Nam.</span><br /><span style="font-size: medium;">Tôi tin là bao giờ thì rồi sẽ vẫn có một Việt Nam rất đẹp. Bao giờ cũng sẽ vẫn có một Việt Nam duyên dáng và tươi đẹp của quan họ Bắc Ninh, của hò mái đầy trên sông Hương, của bài ca nghe tiếng trống nhớ chồng, mà ông già Cao Văn Lầu viết trong một đêm canh lúa ngoài đồng Nam bộ.</span><br /><br /><span style="font-size: medium;">Nhưng cũng có những người không thấy được những cái đẹp, những cái duyên dáng đó… </span><em class="text-italics" style="font-size: large; font-weight: 400;">em chưa hát ca dao một lần, em chỉ thấy quê hương căm hờn</em><span style="font-size: medium;">… (Trịnh Công Sơn).</span><br /><br /><span style="font-size: medium;">Một cuốn phim nhan đề </span><em class="text-italics" style="font-size: large; font-weight: 400;">Nông Dân Hiện Đại </em><span style="font-size: medium;">của Đại Hàn cũng có nhắc tới Việt Nam. Những đoạn đối thoại đề cập tới Việt Nam này, theo nhiều người, chỉ nghe qua cũng thấy hình ảnh Việt Nam không được tốt đẹp lắm dưới mắt của người Hàn. Tôi chưa xem nguyên cuốn phim đó nhưng theo những người đã xem và kể lại thì một nhân vật trong cuốn phim, vì có một đời sống không mấy gương mẫu, đã bị mẹ quở trách bằng một câu có đề cập tới người Việt Nam.</span><br /><br /><span style="font-size: medium;">Câu đối thoại ấy thực ra cũng không phải là một câu nói nặng, lời nói thậm từ mang tính cách nhục mạ phụ nữ Việt. Mẹ người thanh niên trong cuốn phim nói với con rằng nếu anh ta cứ rượu chè tối ngày như thế thì dù có sang Việt Nam cũng không tìm được vợ đâu.</span><br /><span style="font-size: medium;">Câu nói chỉ có thế. Không biết trong phim còn có những câu nào khác nặng nề hơn hay không. Chắc là không vì mấy tờ báo khác cũng chỉ trích dẫn có một câu ấy. Tôi không nghĩ đó là một câu nói quá nặng. Nặng đến nỗi theo tờ Tuổi Trẻ, cả ngàn người đã thấy “buồn, đau xót, xấu hổ, nhục nhã khi thấy cuốn phim Hàn quốc đánh giá cô dâu Việt Nam rẻ như bèo”.</span><br /><br /><span style="font-size: medium;">Nếu tỉnh táo một chút thì người ta không nghĩ như thế. Câu nói của bà mẹ khuyên răn con chỉ muốn nói rằng sống bê tha rượu chè như vậy thì có đi Việt Nam cũng không tìm được vợ mà lấy mặc dù ở Việt Nam, kiếm được vợ không phải là chuyện quá khó khăn. Người đàn bà trong phim chắc đã nhìn thấy cả những người già, đui què mẻ sứt qua Việt Nam vẫn kiếm được vợ. Đó là chuyện thật. Người mẹ của người thanh niên không hề nói sai. Vậy thì tại sao lại cả ngàn người nghe câu nói ấy rồi thấy “buồn, đau xót, xấu hổ, nhục nhã”?</span><br /><br /><span style="font-size: medium;">Nghe lại câu nói ấy thì người ta có thể hiểu là phụ nữ Việt Nam cũng không thèm lấy cái thứ đàn ông say sỉn tối ngày đâu.</span><br /><span style="font-size: medium;">Vậy thì không nên “buồn, đau xót, xấu hổ, nhục nhã” .</span><br /><br /><span style="font-size: medium;">Nếu thấy buồn, xấu hổ và nhục nhã thì vì nhiều chuyện khác chứ không phải chỉ vì câu nói của người mẹ nói với người con trai để khuyên răn anh ta.</span><br /><br /><span style="font-size: medium;">Tôi nghĩ nếu nói là xúc phạm thì phải là những tấm bảng cảnh cáo những người ăn cắp trong các siêu thị, các cửa hàng ở Nhật, ở Đại Hàn, ở Đài Loan… viết bằng tiếng Việt.</span><br /><br /><span style="font-size: medium;">Ở Mỹ cũng có những tấm bảng nói rõ các shoplifters sẽ bị truy tố tối đa (prosecuted to the fullest extent of the law). Nhưng tôi chưa thấy những tấm bảng ấy được viết bằng tiếng Việt một cách thoải mái như ở Nhật, Đại Hàn, Đài Loan và Thái Lan. Mấy tháng trước, cảnh sát Nhật đã tới khám xét văn phòng của Hàng Không Việt Nam để tìm hàng hóa ăn cắp. Tại một thị trấn gần Tokyo, một số cảnh sát Nhật đã ghi tên học tiếng Việt, không phải để tìm hiểu văn chương bà Huyện Thanh Quan, Nguyễn Du… mà để điều tra những vụ phạm pháp của người Việt ở Nhật.</span><br /><br /><span style="font-size: medium;">Nhục nhã, xấu hổ là ở những chuyện như thế chứ một câu nói của một nhân vật trong phim thì nhằm nhò gì!</span><br /><br /><span style="font-size: medium;">Coi cô dâu Việt Nam rẻ như bèo là những bài báo, những quảng cáo những chuyến đi mua vợ ở Việt Nam, cô dâu Việt Nam rẻ mà lại còn trinh, về nhà chồng mà bỏ trốn thì được đền ngay cô khác, là cảnh phụ nữ Việt bầy hàng khỏa thân cho bọn khách mua vợ ngay ở Sài Gòn chứ cần gì phải tìm trong phim ảnh Hàn quốc!</span><br /><br /><span style="font-size: medium;">Nói gì được khi mà chính lãnh tụ Việt Nam trong một chuyến xuất ngoại còn ăn nói như ma cô chào hàng rằng phụ nữ Việt Nam đẹp lắm, đi Việt Nam chơi đi!</span><br /><br /><span style="font-size: medium;">Như vậy thì hãy nên thấy xấu hổ và nhục nhã.</span><br /><br /></div></div></div></div></div><div class="post has-profile bg2" id="p10434" style="background-position: 100% 0px; background-repeat: no-repeat; border-radius: 7px; font-family: Verdana, Helvetica, Arial, sans-serif; margin-bottom: 4px; padding: 5px 10px; position: relative;"><div class="inner"><div class="postbody" style="float: left; line-height: 1.48em; padding: 0px; position: relative; width: 860.312px;"><div id="post_content10434"><div class="content" style="clear: both; font-family: "Lucida Grande", "Trebuchet MS", Verdana, Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: large; font-weight: 400; line-height: 1.4em; min-height: 3em; overflow: auto hidden; padding-bottom: 1px;"><strong class="text-strong">June 6, 2015</strong></div><div class="content" style="clear: both; font-family: "Lucida Grande", "Trebuchet MS", Verdana, Helvetica, Arial, sans-serif; line-height: 1.4em; min-height: 3em; overflow: auto hidden; padding-bottom: 1px;"><strong class="text-strong"><span style="line-height: 22.62px;"><span style="font-size: large;">TÍNH ĐỘC ÁC CỦA … TÔI</span></span></strong><br /><br /><span style="font-size: medium;">Nếu có ai nói tôi là người không độ lượng, không khoan dung, nhỏ nhen, thích trả thù, hay nghĩ ác, chúc ác cho (một số) người (khác)… thì tôi cũng nhận hết. Tôi nhận tôi là người có đầy đủ những cái tính không tốt như vừa kể ở trên. Nhất là sau những chuyện tôi xin kể ra sau đây.</span><br /><br /><span style="font-size: medium;">Một đoạn video mà tôi nghĩ là thu được ở Hà Nội xem được cách đây hai hôm, trong đó có cảnh mà nếu có là Đức Đạt Lai Lạt Ma thì cũng không có thể dằn cơn tức giận được. Ở một con đường đông đúc người qua lại, một phụ nữ quần áo lôi thôi, nhếch nhác đẩy một chiếc xe đạp phía trước có một cái giỏ đựng vài ba thứ không biết là gì, có thể vài ba cái bánh, kẹo. Phía sau là hai cái giỏ khác đựng khoảng hơn chục quả soài. Người phụ nữ mặt mũi méo xệch đang hết lời năn nỉ van xin năm công an vây quanh xin được tha cho về nhà. Người phụ nữ xưng là “cháu” và gọi đám công an là “chú”. Người phụ nữ vừa van xin, vừa giữ chặt lấy ghi đông chiếc xe đạp, bất chấp lệnh của đám công an. Người ta nghe thấy rõ lệnh được nhắc đi nhắc lại mấy lần </span><em class="text-italics" style="font-size: large; font-weight: 400;">“Có chấp hành không? Có chấp hành không?” </em><span style="font-size: medium;">Chấp hành thế nào được! Gia tài có cái xe, mấy giỏ soài, chấp hành thì xe bị cảnh sát đem đi, mấy giỏ soài sẽ mất toi. Lời hứa chờ mẹ về mẹ mua gạo thổi cơm sẽ trôi xuống lỗ chuột, mấy đứa con sẽ mất bữa ăn chiều, ngày mai lấy tiền đâu nộp phạt lấy lại cái xe đạp thổ tả nhưng vẫn nuôi được mấy đứa con. Mặc cho những lời van xin thảm thiết, hứa sẽ về nhà, không bán buôn gì nữa trong khi con ốm đau đang nằm ở nhà, một công an viên giật tay người phụ nữ này ra khỏi chiếc ghi đông xe mà bà vẫn cố ghì lấy không chịu buông ra để đưa cả người lẫn xe đi.</span></div><div class="content" style="clear: both; font-family: "Lucida Grande", "Trebuchet MS", Verdana, Helvetica, Arial, sans-serif; line-height: 1.4em; min-height: 3em; overflow: auto hidden; padding-bottom: 1px;"><span style="font-size: medium;"><br />Thế thì tôi phải là người độ lượng, khoan dung với các anh công an nhé?</span></div><div class="content" style="clear: both; font-family: "Lucida Grande", "Trebuchet MS", Verdana, Helvetica, Arial, sans-serif; line-height: 1.4em; min-height: 3em; overflow: auto hidden; padding-bottom: 1px;"><span style="font-size: medium;"><br />Tôi xin phép để nghĩ ác về các anh một chút. Tôi thành thực cầu mong sao cho vợ con của anh ra đường cũng gặp toàn những người tử tế như các anh. Hay cầu xin làm sao con gái của thằng Ba X lọt vào cái ổ điếm kinh hoàng nhất ở bên Tầu, cháu ngoại nó bị bán sang Cam pu chia, vợ nó phải hút cầu tiêu cho Ba Tầu mãn đời nhé…</span></div><div class="content" style="clear: both; font-family: "Lucida Grande", "Trebuchet MS", Verdana, Helvetica, Arial, sans-serif; line-height: 1.4em; min-height: 3em; overflow: auto hidden; padding-bottom: 1px;"><span style="font-size: medium;"><br />Chuyện thứ hai là vụ cái tầu đắm trên sông Dương Tử chết gần hết số người trên tầu. Kỳ lạ là tôi chẳng thấy xúc động gì về vụ tai nạn chìm tầu này cả. Có thể khi nghe cái tên ấy, tôi nghĩ biết đâu trong số người chết ấy lại chẳng có vài ba đứa đi chơi lần cuối trước khi lên đường ra Trường Sa, Hoàng Sa, lên tầu hải giám để xịt nước, húc vào những cái tầu đánh cá của các ngư dân Việt Nam từ Quảng Nam ra bắt cá… Cũng có thể trong đám hành khách ấy lại có cả những đứa từng đánh sang Lào Cai, Cao Bằng, Lạng sơn… hồi năm 1979, thẳng tay bắn giết, cướp phá, hãm hiếp… và nay lên tầu đi du lịch trên sông Dương Tử.</span></div><div class="content" style="clear: both; font-family: "Lucida Grande", "Trebuchet MS", Verdana, Helvetica, Arial, sans-serif; line-height: 1.4em; min-height: 3em; overflow: auto hidden; padding-bottom: 1px;"><span style="font-size: medium;"><br />Vậy thì cứ việc du lịch trên sông rồi đắm tầu cho mát nhé. Và tôi thì có ai nói rằng tôi độc ác vì có trong đầu những ý tưởng, ước muốn dã man, vô nhân đạo đó, thì tôi vui vẻ nhận ngay.</span><br /><span style="font-size: medium;">Tôi chợt nhớ Kim Thánh Thán, một nhà phê bình văn học Trung Hoa sống hồi thế kỷ XVII trong một chiều mưa buồn ngồi một mình trong ngôi miếu cổ có ghi lại những phút mà ông cho là lạc thú của đời ông. Ông nhớ lại được gần bốn chục những lúc vui như thế, trong đó có một chuyện làm ông vui sướng mà tôi thấy cũng lạc thú như ông vậy. Ông kể là buổi sáng thức dậy thấy trong nhà gia nhân xôn xao không biết vì lý do gì, ông xuống nhà hỏi thì được cho biết đêm qua, có một kẻ quỉ quyệt, độc ác nhất, bị nhiều người ghét nhất trong thành vừa lăn cổ ra chết. À ra là thế. Mọi người vui là vì thế. Nghe xong, họ Kim cũng thốt lên rằng “Chẳng cũng khoái ư?”</span></div><div class="content" style="clear: both; font-family: "Lucida Grande", "Trebuchet MS", Verdana, Helvetica, Arial, sans-serif; line-height: 1.4em; min-height: 3em; overflow: auto hidden; padding-bottom: 1px;"><span style="font-size: medium;"><br />Không biết Lâm Ngữ Đường diễn câu nói đó của Kim Thánh Thán bằng tiếng Anh trong cuốn </span><em class="text-italics" style="font-size: large; font-weight: 400;">The Importance Of Living </em><span style="font-size: medium;">như thế nào, nhưng cụ Nguyễn Hiến Lê dịch sang tiếng Việt thì không ai có thể dịch hay hơn được. Kim Thánh Thán bằng câu “Chẳng cũng khoái ư?” lập tức xóa bỏ đi bao nhiêu điều lấn cấn trong đầu óc của tôi trong suốt bao nhiêu năm nay. Đó là nghĩ xấu, chúc ác cho người khác có… xấu không? Mong những chuyện không ra gì đến với người khác có nên làm không? Nghe tin một người chết, gặp phải những điều bất hạnh có nên vui không…?</span></div><div class="content" style="clear: both; font-family: "Lucida Grande", "Trebuchet MS", Verdana, Helvetica, Arial, sans-serif; line-height: 1.4em; min-height: 3em; overflow: auto hidden; padding-bottom: 1px;"><span style="font-size: medium;"><br />Đọc câu “Chẳng cũng khoái ư?” của Kim Thánh Thán xong tôi thấy là được. Nên lắm. Tại sao cứ “nghĩa tử là nghĩa tận”, người ta chết rồi, thôi tha cho người ta, không nên nhắc lại những chuyện cũ không có gì hay ho cả… lôi những chuyện ấy ra làm chi… hãy tha cho họ, hãy xả hết đi… tội nghiệp người ta mà…sao lại vui trên bất hạnh của người khác vân vân. Trần Ích Tắc, Lê Chiêu Thống bề gì cũng không còn trên cõi đời này nữa…</span></div><div class="content" style="clear: both; font-family: "Lucida Grande", "Trebuchet MS", Verdana, Helvetica, Arial, sans-serif; line-height: 1.4em; min-height: 3em; overflow: auto hidden; padding-bottom: 1px;"><span style="font-size: medium;"><br />Nhưng những người đó bộ ra đi rồi là thành thánh cả hay sao? Không. Không bao giờ. Nên nếu có chết đi thì những chuyện khốn nạn mà họ làm thì vẫn còn nguyên. Ghét họ, thù họ, mong chuyện không hay xẩy ra cho họ, cho gia đình họ, cầu mong họ chết không yên là </span><em class="text-italics" style="font-size: large; font-weight: 400;">“okay” </em><span style="font-size: medium;">đừng có </span><em class="text-italics" style="font-size: large; font-weight: 400;">“dư nước mắt khóc người đời xưa”</em><span style="font-size: medium;"> huống chi là đời nay.</span></div><div class="content" style="clear: both; font-family: "Lucida Grande", "Trebuchet MS", Verdana, Helvetica, Arial, sans-serif; line-height: 1.4em; min-height: 3em; overflow: auto hidden; padding-bottom: 1px;"><span style="font-size: medium;"><br />It is okay để nghĩ ác về chúng, cầu mong toàn những chuyện khốn nạn xẩy ra cho chúng, cho con cháu nhà chúng nó.</span><br /><br /><span style="font-size: medium;">Do đó, ai bảo tôi ác thì tôi… nhận luôn.</span><br /><br /><span style="font-size: medium;">Xem đoạn vidéo:</span><br /><br /><a class="postlink" href="https://youtu.be/CHQtpvYcJGc" style="border-bottom: 1px solid rgb(54, 138, 210); direction: ltr; display: inline-block; font-size: large; font-weight: 400; padding-bottom: 0px; text-decoration-line: none; unicode-bidi: embed;">https://youtu.be/CHQtpvYcJGc</a></div></div></div><div class="back2top" style="clear: both; font-size: large; font-weight: 400;"><a class="top" href="https://www.kysucongnghe.net/forum/viewtopic.php?f=95&t=2293&start=10#top" style="direction: ltr; display: inline-block; float: right; margin-right: -10px; margin-top: 0px; text-decoration-line: none; unicode-bidi: embed;" title="Top"><span aria-hidden="true" class="icon fa-chevron-circle-up fa-fw icon-gray" style="-webkit-font-smoothing: antialiased; display: inline-block; font-family: FontAwesome; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: 1; text-align: center; text-rendering: auto; width: 1.28571em;"></span><span class="sr-only" style="border: 0px; clip: rect(0px, 0px, 0px, 0px); height: 1px; margin: -1px; overflow: hidden; padding: 0px; position: absolute; width: 1px;">Top</span></a></div></div></div><div class="post has-profile bg1" id="p10437" style="background-position: 100% 0px; background-repeat: no-repeat; border-radius: 7px; font-family: Verdana, Helvetica, Arial, sans-serif; margin-bottom: 4px; padding: 5px 10px; position: relative;"><div class="inner"><br /><div class="postbody" style="float: left; line-height: 1.48em; padding: 0px; position: relative; width: 860.312px;"><div id="post_content10437"><div class="content" style="clear: both; font-family: "Lucida Grande", "Trebuchet MS", Verdana, Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: large; font-weight: 400; line-height: 1.4em; min-height: 3em; overflow: auto hidden; padding-bottom: 1px;"><strong class="text-strong">June 19, 2015</strong></div><div class="content" style="clear: both; font-family: "Lucida Grande", "Trebuchet MS", Verdana, Helvetica, Arial, sans-serif; line-height: 1.4em; min-height: 3em; overflow: auto hidden; padding-bottom: 1px;"><strong class="text-strong"><span style="line-height: 22.62px;"><span style="font-size: large;">CÒN CÁI ẤY THÌ CÒN … CÁI NÀY</span></span></strong><br /><br /><span style="font-size: medium;">Thỉnh thoảng tôi tìm ra được một hai thứ chân lỳ vững như đinh đóng cột, thứ chân lý không sao lay chuyển, kéo sang bên này, lôi sang bên kia được.</span></div><div class="content" style="clear: both; font-family: "Lucida Grande", "Trebuchet MS", Verdana, Helvetica, Arial, sans-serif; line-height: 1.4em; min-height: 3em; overflow: auto hidden; padding-bottom: 1px;"><span style="font-size: medium;"><br />Phổ Chiêu thiền sư, một tay nhậu có hạng, thất tình Trương Quỳnh Như đã giải thích chuyện đi đâu cũng cặp cái be rượu của mình rằng </span><em class="text-italics" style="font-size: large; font-weight: 400;">“Còn trời còn nước còn non, còn cô bán rượu, anh còn say sưa”</em><span style="font-size: medium;">. Ngay cả lúc xuống âm phủ gặp Diêm Vương mà cái be cũng không rời chàng (*) . Lập luận của Tiêu Sơn tráng sĩ tức Chiêu Lỳ Phạm Thái là trời còn, đất còn, cô bán rượu vẫn còn thì không thể bỏ nhậu được. Chàng tráng sĩ với mối tình quá đẹp ấy chỉ với hai câu lục bát đã khiến cho bao nhiêu bàn tay ngần ngừ phân vân cầm cái </span><em class="text-italics" style="font-size: large; font-weight: 400;">tire-bouchon</em><span style="font-size: medium;"> có thêm được can đảm rút những cái nút liège ra khỏi những cái chai đỏ để … uống tiếp.</span></div><div class="content" style="clear: both; font-family: "Lucida Grande", "Trebuchet MS", Verdana, Helvetica, Arial, sans-serif; line-height: 1.4em; min-height: 3em; overflow: auto hidden; padding-bottom: 1px;"><span style="font-size: medium;"><br />Còn ba thứ trời, đất, núi non, lại còn cô bán rượu thì cứ rót. Cứ như trong </span><em class="text-italics" style="font-size: large; font-weight: 400;">“hồ trường”</em><span style="font-size: medium;"> Nguyễn Bá Trác. Cứ </span><em class="text-italics" style="font-size: large; font-weight: 400;">“tương tiến tửu”</em><span style="font-size: medium;"> như Lý Bạch, cứ </span><em class="text-italics" style="font-size: large; font-weight: 400;">“tuý hậu cuồng ngâm”</em><span style="font-size: medium;"> như Vũ Hoàng Chương …</span><br /><span style="font-size: medium;">Những biện minh cho chuyện khui chai rượu đỏ nghe cũng được.</span></div><div class="content" style="clear: both; font-family: "Lucida Grande", "Trebuchet MS", Verdana, Helvetica, Arial, sans-serif; line-height: 1.4em; min-height: 3em; overflow: auto hidden; padding-bottom: 1px;"><span style="font-size: medium;"><br />Bây giờ quay sang một chuyện văn học nghệ thuật hơn. Ông Phạm Quỳnh, một nhân vật mà tới nay vẫn chưa có bao nhiêu người hiểu hết những việc làm của ông trong cương vị một nhà văn, một vị thượng thư của triều Nguyễn đã nói một câu mà nhiều người nghĩ là sẽ còn ở với cùng ta ít ra cũng phải thêm vài ba thế kỷ nữa. Đó là câu</span></div><div class="content" style="clear: both; font-family: "Lucida Grande", "Trebuchet MS", Verdana, Helvetica, Arial, sans-serif; line-height: 1.4em; min-height: 3em; overflow: auto hidden; padding-bottom: 1px;"><span style="font-size: medium;"><br /></span><em class="text-italics" style="font-size: large; font-weight: 400;">“Truyện Kiều còn tiếng ta còn.<br />Tiếng ta còn, nước ta còn”.</em></div><div class="content" style="clear: both; font-family: "Lucida Grande", "Trebuchet MS", Verdana, Helvetica, Arial, sans-serif; line-height: 1.4em; min-height: 3em; overflow: auto hidden; padding-bottom: 1px;"><span style="font-size: medium;"><i><br /></i>Tiền đề, trung đề và kết luận chắc nình nịch, không ai có thể bẻ gẫy được. Câu nói đó có từ gần một trăm năm nay, nhưng vẫn chưa có một phản bác nào đủ sức thuyết phục ngược lại. Tố Như không cần một giọt lệ nào để khóc ông nữa, vì câu của Phạm Quỳnh. Và Phạm Quỳnh cũng chỉ cần một câu nói đó cũng đủ để giữ một chỗ cho ông trong tâm thức và văn học người Việt.</span></div><div class="content" style="clear: both; font-family: "Lucida Grande", "Trebuchet MS", Verdana, Helvetica, Arial, sans-serif; line-height: 1.4em; min-height: 3em; overflow: auto hidden; padding-bottom: 1px;"><span style="font-size: medium;"><br />Theo Phạm Quỳnh, truyện Kiều gắn liền với tiếng Việt. Mà theo ông, nếu tiếng nói của chúng ta còn, thì sẽ vẫn mãi còn nước Việt. Lập luận của ông vừa là một tiên đoán, vừa là một xác định, một quyết đoán có tính cách bất di bất dịch không thể tranh cãi được. Câu nói khẳng định rõ ràng những liên quan khắng khít, vững chắc dính liền không thể tách rời.</span></div><div class="content" style="clear: both; font-family: "Lucida Grande", "Trebuchet MS", Verdana, Helvetica, Arial, sans-serif; line-height: 1.4em; min-height: 3em; overflow: auto hidden; padding-bottom: 1px;"><span style="font-size: medium;"><br />Xin tạm hết chuyện văn học ở đây.</span><br /><br /><span style="border-color: initial; border-image: initial; border-style: initial; font-size: large;"><img alt="Image" class="postimage" src="https://c1.staticflickr.com/1/558/18764300880_3ffe098ffc.jpg" style="border: 0px; box-sizing: border-box; max-width: 100%; vertical-align: middle;" /></span><br /><br /><span style="font-size: medium;">Mới đây, tôi được xem hình chụp một tấm bảng dựng ở trước trụ sở của bộ Công An số 44 phố Yết Kiêu Hà Nội. Trong tấm bảng, có hình của hai viên công an cầm súng, bên cạnh có hàng chữ CÔNG AN NHÂN DÂN CHỈ BIÊT CÒN ĐẢNG CÒN MÌNH. Tấm bảng được dựng lên nhân kỷ niệm 80 năm ngày thành lập đảng Cộng Sản Việt Nam (3 tháng 2 năm 1930 / 3 tháng 2 năm 2010). Phía trên cùng của tấm bảng là hàng chữ ĐẢNG CỘNG SẢN VIỆT NAM QUANG VINH MUÔN NĂM. Dưới là hình búa liềm.</span></div><div class="content" style="clear: both; font-family: "Lucida Grande", "Trebuchet MS", Verdana, Helvetica, Arial, sans-serif; line-height: 1.4em; min-height: 3em; overflow: auto hidden; padding-bottom: 1px;"><span style="font-size: medium;"><br />Bức ảnh chụp đã có từ mấy năm chắc nay không còn nữa nhưng những hàng chữ trên tấm biển thì vẫn còn. Đó là một câu nói của Lê Duẩn trong lần phát biểu nhân đại hội công an toàn quốc lần thứ 13 năm 1959. Đoạn phát biểu đó có một câu nguyên văn : “Đảng lựa chọn công an trong những người trung thành nhất với đảng, những người chỉ biết sống chết với đảng, chỉ biết còn đảng thì còn mình.”</span><br /><span style="font-size: medium;">À thì ra là như thế. Tưởng công an nhân dân là vì dân, vì nước, vì tổ quốc trên hết, bảo vệ quốc gia hết lòng, vì an nguy của dân tộc chứ có ai ngờ là công an chỉ biết có đảng, vì đảng, bảo vệ đảng hết mình, còn đảng thì còn mình mà thôi.</span></div><div class="content" style="clear: both; font-family: "Lucida Grande", "Trebuchet MS", Verdana, Helvetica, Arial, sans-serif; line-height: 1.4em; min-height: 3em; overflow: auto hidden; padding-bottom: 1px;"><span style="font-size: medium;"><br />Mà đảng thì không bao giờ là tổ quốc, đất nước cả. Quốc gia có bao giờ cần phải có đảng đâu. Các đời Đinh, Lê, Lý, Trần … có bao giờ có cái… con đảng nào đâu. Con vật gọi là đảng đó chỉ mới có khoảng hơn 80 năm nay. Trước đây không có nó, dân tộc, đất nước của chúng ta vẫn sống, vẫn tươi đẹp biết là bao nhiêu đó chứ. Và nhất là có bao giờ đất nước lại đã rơi vào cảnh khốn khổ khốn nạn như ngày nay đâu. Thời Quang Trung, thời Lê Thánh Tôn, thời Trân Nhân Tông, thời Trưng Triệu, thời nhà Đinh, nhà Lý có bao giờ cần tới một thứ đảng, một lũ công an mới dựng được nước hay giữ được nước đâu.</span><br /><span style="font-size: medium;">Bây giờ có đảng thì có được cái gì? Hình như ngày nay không còn câu này ở cửa miệng của người dân như trong những năm 50 hay 60 nữa, câu “nhờ ơn bác và đảng…”</span></div><div class="content" style="clear: both; font-family: "Lucida Grande", "Trebuchet MS", Verdana, Helvetica, Arial, sans-serif; line-height: 1.4em; min-height: 3em; overflow: auto hidden; padding-bottom: 1px;"><span style="font-size: medium;"><br />Nói của đáng tội, thí dụ tối đến, lên giường muốn một cái (?) mà lôi cả bác lẫn đảng ra để xin, mà phía bên kia cứ bế quan tỏa cảng thì bác với đảng lảm được gì. Trong những năm gần đây, trò lôi đảng ra không còn thiêng nữa thì phải. Người dân không còn sợ côg an như trước nữa. Cần xuống đường thì xuống đường. Bị cản trở, hành hung, bị những trò khốn nạn nhất, người ta vẫn xuống đường. Đảng vẫn chỉ là một con ngáo ộp vô hình không còn ai sợ nữa.</span></div><div class="content" style="clear: both; font-family: "Lucida Grande", "Trebuchet MS", Verdana, Helvetica, Arial, sans-serif; line-height: 1.4em; min-height: 3em; overflow: auto hidden; padding-bottom: 1px;"><span style="font-size: medium;"><br />Lôi những câu thơ thối tha ngu xuẩn như thế này ra để tỏ tình với em bé thì có khi chỉ ôm đầu máu với vết giầy cao gót chạy về với má mà thôi:</span></div><div class="content" style="clear: both; font-family: "Lucida Grande", "Trebuchet MS", Verdana, Helvetica, Arial, sans-serif; line-height: 1.4em; min-height: 3em; overflow: auto hidden; padding-bottom: 1px;"><span style="font-size: medium;"><br /></span><em class="text-italics" style="font-size: large; font-weight: 400;">… Trái tim anh đó<br />Rất chân thật chia ba phần tươi đỏ<br />Anh dành riêng cho Đảng phần nhiều<br />Phần cho thơ và phần để yêu em…<br />Em xấu hổ : thế cũng nhiều anh nhỉ…</em><br /><span style="font-size: medium;">(Tố Hữu / Bài ca xuân 61)</span></div><div class="content" style="clear: both; font-family: "Lucida Grande", "Trebuchet MS", Verdana, Helvetica, Arial, sans-serif; line-height: 1.4em; min-height: 3em; overflow: auto hidden; padding-bottom: 1px;"><span style="font-size: medium;"><br />Bố khỉ thơ với thẩn, đảng với điếc!</span></div><div class="content" style="clear: both; font-family: "Lucida Grande", "Trebuchet MS", Verdana, Helvetica, Arial, sans-serif; line-height: 1.4em; min-height: 3em; overflow: auto hidden; padding-bottom: 1px;"><span style="font-size: medium;"><br />Gặp phải em bé không khật khùng như em trong bài thơ thế nào nó cũng tát cho mấy cái vỡ mặt rồi chửi như tát nước, dùng mọi ngôn từ có giáo dục nhất (?) của các cháu ngoan bác Hồ, cho con vuốt mặt không kịp về ôm chân đảng khóc tu tu lên cho coi. Thí dụ đại khái như thế này: “Cái thằng kia… sao mày ăn nói vô duyên thế? Mày nói mày yêu bà mà mày chỉ cho bà có một chút … híu quả tim mày. Phần to mày cho đảng, còn phần cho thứ thơ ngớ ngẩn ấy thì cút xéo đi nghe chửa…lạng quạng bà đập quần lên cả đảng nhà mày lẫn mày bây giờ…”</span></div><div class="content" style="clear: both; font-family: "Lucida Grande", "Trebuchet MS", Verdana, Helvetica, Arial, sans-serif; line-height: 1.4em; min-height: 3em; overflow: auto hidden; padding-bottom: 1px;"><span style="font-size: medium;"><br />Mà đảng thì cũng sắp đi tướt cha nó rồi.</span></div><div class="content" style="clear: both; font-family: "Lucida Grande", "Trebuchet MS", Verdana, Helvetica, Arial, sans-serif; line-height: 1.4em; min-height: 3em; overflow: auto hidden; padding-bottom: 1px;"><span style="font-size: medium;"><br />Đảng hiện nguyên hình là một đảng cướp. Bọn cướp công an phải dựa vào đảng (cướp) để sống chứ có gì lạ đâu. Vì thế, câu nói khốn nạn của Lê Duẩn lại hóa ra đúng mới đểu chứ !</span><br /><br /><em class="text-italics" style="font-size: large; font-weight: 400;">(*)<br />Sống ở nhân gian đánh chén nhè<br />Thác xuống âm phủ cặp kè kè<br />Diêm Vương phán hỏi rằng chi đó?<br />Be!</em></div><div class="content" style="clear: both; font-family: "Lucida Grande", "Trebuchet MS", Verdana, Helvetica, Arial, sans-serif; line-height: 1.4em; min-height: 3em; overflow: auto hidden; padding-bottom: 1px;"><em class="text-italics" style="font-size: large; font-weight: 400;"><br /></em></div><div class="content" style="clear: both; font-family: "Lucida Grande", "Trebuchet MS", Verdana, Helvetica, Arial, sans-serif; font-weight: 400; line-height: 1.4em; min-height: 3em; overflow: auto hidden; padding-bottom: 1px;"><em class="text-italics"><span style="font-size: large; font-style: normal;">October 10, 2015</span><br style="font-style: normal;" /><br style="font-style: normal;" /><strong class="text-strong" style="font-style: normal;"><span style="line-height: 22.62px;"><span style="font-size: large;">NỢ MỘT LỜI XIN LỖI</span></span></strong><br style="font-style: normal;" /><br style="font-style: normal;" /><span style="font-size: large; font-style: normal;">Tính tới nay, bốn mươi năm đã qua. Gần một nửa thế kỷ, thời gian đủ dài để nhìn lại những sai sót, những lầm lẫn, những chuyện không hay đã xẩy ra để tránh lập lại, và ít nhất là nhận lỗi, để đưa ra một lời xin lỗi. Mặc dù lời xin lỗi đó có muộn màng, có quá muộn màng đi chăng nữa. Tôi rất thích cách nói này của tiếng Anh: tôi nợ anh một lời xin lỗi, </span><em class="text-italics" style="font-size: large;">I owe you an apology</em><span style="font-size: large; font-style: normal;">. Khi mắc hay thiếu nợ thì phải trả, không có chuyện bỏ qua được.</span><br style="font-style: normal;" /><br style="font-style: normal;" /><span style="font-size: large; font-style: normal;">Ngay sau khi những chiếc T-54 chạy vào thành phố Sài Gòn, ủi sập một cánh cổng và cầy nát thảm cỏ của dinh Độc Lập (một cách không cần thiết), thì cái việc không hay đó cũng bắt đầu.</span><br style="font-style: normal;" /><br style="font-style: normal;" /><span style="font-size: large; font-style: normal;">Trong cuốn Giải Phóng (1976) củaTiziano Terzani, một nhà báo người Ý, viết về ngày 30 tháng Tư năm 1975, có một bức ảnh đen trắng chụp một nữ du kích đứng tại góc đường Tự Do và Lê Lợi, có thể là trong ngày đầu tiên khi quân đội miền Bắc tiến vào kiểm soát thủ đô miền Nam. Người nữ du kích mặc quần áo đen, khăn rằn, mặt mũi vẩu viu, vẫn chưa hoàn hồn, vẻ kinh ngạc còn nguyên trong ánh mắt. Cảnh Sài Gòn đã tạo ra nét hoảng hốt đó.</span><br style="font-style: normal;" /><br style="font-style: normal;" /><span style="font-size: large; font-style: normal;">Người Sài Gòn sau những kinh hoàng đầu tiên, đã kéo nhau ra đường tung hô những thay đổi, ngây thơ tưởng như làm như thế, họ sẽ được những bánh sắt xe tăng đối xử tử tế, nhẹ nhàng hơn. Những hình ảnh chụp cảnh đốt sách báo ở ngoài đường, hay cảnh tham dự cuộc diễn hành của quân “giải phóng” người ta thấy nhiều phụ nữ mặc những chiếc áo dài đẹp để mừng “đoàn quân chiến thắng”.</span><br style="font-style: normal;" /><br style="font-style: normal;" /><span style="font-size: large; font-style: normal;">Nhưng chỉ vài ba ngày sau đó, cái ngây thơ đó đã bị dội cho những chậu nước lạnh buốt và tàn nhẫn. Nói là tàn nhẫn thì cũng vẫn còn là nhẹ. Phe chiến thắng quay lại đưa ra những đối xử tàn bạo ngay sau đó. Những kiểu ăn mặc của người Sài Gòn bị chiếu cố lập tức. Ở đầu đường, góc phố, các thanh niên bị chặn lại, những mái tóc bị những nhát kéo nham nhở làm cho ngắn đi, những chiếc quần ống hơi chật bị cắt cho rộng ra để có thể lọt một cái chai. Thời trang cách mạng, bưng biền không chấp nhận kiểu ăn mặc như thế.</span><br style="font-style: normal;" /><br style="font-style: normal;" /><span style="font-size: large; font-style: normal;">Những chiếc quần jean biến mất vào trong những góc tủ quần áo hay chạy ra chợ trời cùng với những kiểu quần áo “đồi trụy” tàn dư của Mỹ Ngụy phản động.</span><br style="font-style: normal;" /><br style="font-style: normal;" /><span style="font-size: large; font-style: normal;">Về phía phụ nữ thì những chiếc áo dài cũng ngừng xuất hiện.</span><br style="font-style: normal;" /><br style="font-style: normal;" /><span style="font-size: large; font-style: normal;">Những chiếc không hoa lá, mầu mè sặc sỡ thì với mấy nhát kéo để làm cho mất đi những nét thời trang bay bướm của những ngày trước khi bưng biền tiến vào. Hai chục năm Hà Nội nhem nhuốc áo cánh, quần vải thô không thể chốc lát điều chỉnh để có lại được cảm quan nghệ thuật trong lãnh vực ăn mặc. Cách ăn mặc của phụ nữ Sài Gòn chắc chắn làm cho những người như cô nữ du kích vừa từ bưng vào thành phố không vui.</span><br style="font-style: normal;" /><br style="font-style: normal;" /><span style="font-size: large; font-style: normal;">Thế nên phải dẹp cái thứ thời trang không thích hợp với lối ăn mặc của cách mạng. Kiểu ăn mặc đó là kiểu đồi trụy. Cái đẹp cách mạng không có lối ăn mặc như thế.</span><br style="font-style: normal;" /><br style="font-style: normal;" /><span style="font-size: large; font-style: normal;">Chỉ một thời gian ngắn sau đó, những chiếc áo dài mini của tuổi trẻ Sài Gòn, những kiểu áo đẹp thầm kín chững chạc hơn, vai raglan, không eo cũng biến mất…</span><br style="font-style: normal;" /><br style="font-style: normal;" /><em class="text-italics" style="font-size: large;">Sài Gòn đi rất chậm buổi chiều<br />Cánh tay tà áo sát vòng eo…<br />Guốc cao gót nhỏ mây vào gót<br />Áo lụa trăng mềm bay xuống thơ…</em><span style="font-size: large; font-style: normal;">(Nguyên Sa)</span><br style="font-style: normal;" /><br style="font-style: normal;" /><span style="font-size: large; font-style: normal;">Nhưng rồi cũng không lâu sau đó, những chiếc áo dài đồi trụy thấy dần dần xuất hiện trở lại. Chúng được mua ở chợ trời của những người chủ của chúng để giải quyết những cơn túng quẫn của trận phá sản kinh tế diễn ra ở miền Nam. Những chiếc áo ấy được đem ra Bắc, được đem ướm vào những hình hài thô kệch, và bỗng biến những nét thô kệch ấy giảm đi ít nhiều. Những chiếc áo đó được đem ra mặc, và từ từ xuất hiện nhiều hơn khi người ta thấy chúng giúp làm bớt đi những nét quê kệch của người mặc. Chúng được dùng làm kiểu mẫu để đo may và cắt những chiếc áo mới.</span><br style="font-style: normal;" /><br style="font-style: normal;" /><span style="font-size: large; font-style: normal;">Những chiếc áo dài từ đó dần dần không còn bị coi là đồi trụy nữa. Cán bộ nhà nước quay sang mặc chúng trong các dịp lễ lạc, tiếp tân và vợ của các lãnh tụ cũng diện chúng trong những chuyến xuất ngoại với chồng. Hết vợ Trương Tấn Sang lại đến vợ Ba Ếch… mụ nào cũng lôi những chiếc áo may theo kiểu áo dài của thời đồi trụy Mỹ Ngụy, nhưng không thấy một con khỉ đột nào đòi cắt hai vạt trước sau như hồi năm 1975 nữa. Những cuộc trình diễn thời trang ở trong nước cũng đem trình diễn toàn những chiếc áo dài từng có lúc bị coi là đồi trụy và thiếu cách mạng tính, không tượng trưng cho nét đẹp bưng biền, giải phóng…</span><br style="font-style: normal;" /><br style="font-style: normal;" /><span style="font-size: large; font-style: normal;">Bọn ngợm từng xúc phạm, mạ lị, bôi bẩn những chiếc áo dài phải xin lỗi những chiếc áo dài mới phải.</span><br style="font-style: normal;" /><br style="font-style: normal;" /><span style="font-size: large; font-style: normal;">Nhưng có lẽ cũng chẳng cần tới lời xin lỗi của một bọn quen trò nhổ rôì lại liếm nữa. Cứ lôi những chiếc áo dài đồi trụy ra mặc cũng đã là tự chúng nó chửi cha chúng nó lên rồi.</span><br style="font-style: normal;" /><br style="font-style: normal;" /><br style="font-style: normal;" /><span style="font-size: large; font-style: normal;">Những chiếc áo dài đều biết điều đó!</span><br style="font-style: normal;" /><br style="font-style: normal;" /><strong class="text-strong" style="font-size: large; font-style: normal;">Bùi Bảo Trúc</strong></em></div></div></div></div></div></span></div></div></div></div></div>sonbui@yahoo.comhttp://www.blogger.com/profile/13808523616393644714noreply@blogger.comtag:blogger.com,1999:blog-1859412147393027638.post-62804261786282799482021-03-29T22:50:00.001-04:002021-03-29T22:50:13.058-04:00Bùi bảo Trúc dùng chữ - saohomsaomai<p><b><span style="font-size: large;">Bùi bảo Trúc dùng chữ</span></b></p><div class="entry-meta" style="background: rgb(255, 255, 255); border: 0px; color: #777777; font-family: "Helvetica Neue", Arial, Helvetica, "Nimbus Sans L", sans-serif; font-size: 12px; margin: 0px; padding: 0px; text-size-adjust: 120%; vertical-align: baseline;"><span class="meta-prep meta-prep-author" style="background: transparent; border: 0px; margin: 0px; padding: 0px; vertical-align: baseline;">Đăng trong</span> <a href="https://saohomsaomai.wordpress.com/2015/05/29/bui-bao-truc-dung-chu/" rel="bookmark" style="background: transparent; border: 0px; color: #777777; margin: 0px; padding: 0px; vertical-align: baseline;" title="19:14"><span class="entry-date" style="background: transparent; border: 0px; margin: 0px; padding: 0px; vertical-align: baseline;">29.05.2015</span></a> <span class="meta-sep" style="background: transparent; border: 0px; margin: 0px; padding: 0px; vertical-align: baseline;">bởi</span> <span class="author vcard" style="background: transparent; border: 0px; margin: 0px; padding: 0px; vertical-align: baseline;"><a class="url fn n" href="https://saohomsaomai.wordpress.com/author/saohomsaomai/" style="background: transparent; border: 0px; color: #777777; margin: 0px; padding: 0px; vertical-align: baseline;" title="Xem tất cả bài viết bằng saohomsaomai">saohomsaomai</a></span></div><div class="entry-content" style="background: rgb(255, 255, 255); border: 0px; clear: both; color: #333333; font-family: Georgia, "Bitstream Charter", serif; margin: 0px; padding: 12px 0px 0px; vertical-align: baseline;"><blockquote style="background: transparent; border: 0px; font-style: italic; margin: 0px; padding: 0px 3em; quotes: none; vertical-align: baseline;"><p style="background: transparent; border: 0px; font-size: 16px; margin: 0px 0px 24px; padding: 0px; vertical-align: baseline;">Có nhiều người hay sính văn chương chữ nghĩa, ra vẻ lịch sự phải gọi là “ông Hồ, ông Duẩn..”<br />Tôi thì cứ thằng Hồ, thằng Duẩn, thằng Linh … mà phang vì chúng toàn là phường bán nước. Ai chịu thì chịu, ai không chịu thì cũng đành ! Cám ơn.<br />Bài viết dưới đây của BBT đã lâu nhưng vẫn mãi còn giá trị. Xin gửi lại bà con đọc cho biết.</p><p style="background: transparent; border: 0px; font-size: 16px; margin: 0px 0px 24px; padding: 0px; vertical-align: baseline;"><strong style="background: transparent; border: 0px; margin: 0px; padding: 0px; vertical-align: baseline;">Xin nghe Bùi Bảo Trúc dùng chữ đây:</strong></p><p style="background: transparent; border: 0px; margin: 0px 0px 24px; padding: 0px; vertical-align: baseline;"><strong style="background: transparent; border: 0px; margin: 0px; padding: 0px; vertical-align: baseline;"><span style="font-size: large;">THƯ GỬI BỌN CHÓ ÐẺ Ở HÀ NỘI</span></strong></p><p style="background: transparent; border: 0px; font-size: 16px; margin: 0px 0px 24px; padding: 0px; vertical-align: baseline;">Saturday, 03.03.2012, 02:00pm (GMT-8)</p><p style="background: transparent; border: 0px; font-size: 16px; margin: 0px 0px 24px; padding: 0px; vertical-align: baseline;"><strong style="background: transparent; border: 0px; margin: 0px; padding: 0px; vertical-align: baseline;">Gửi bọn chó đẻ (*) ở Hà Nội:</strong></p><p style="background: transparent; border: 0px; font-size: 16px; margin: 0px 0px 24px; padding: 0px; vertical-align: baseline;">Tao không thể dùng bất cứ một từ ngữ nào khác hơn để gọi chúng mày. Bởi vì <strong style="background: transparent; border: 0px; margin: 0px; padding: 0px; vertical-align: baseline;">chúng mày chính là một bọn chó đẻ</strong>. </p></blockquote><blockquote style="background: transparent; border: 0px; font-style: italic; margin: 0px; padding: 0px 3em; quotes: none; vertical-align: baseline;"><p style="background: transparent; border: 0px; font-size: 16px; margin: 0px 0px 24px; padding: 0px; vertical-align: baseline;">Càng ngày những việc chúng mày làm và những việc chúng mày không dám làm đều cho thấy chúng mày là một bọn chó đẻ không hơn không kém.<br />Vừa có tin nói là chúng mày đang áp lực chính phủ Indonesia dẹp bỏ những di tích ở Galang, những chứng tích ghi lại thảm cảnh của mấy trăm ngàn người Việt, những người phải bỏ đất nước ra biển liều chết đi tìm sự sống. Những người tị nạn khốn khổ ấy trong khi bị chúng mày đối xử tàn tệ đến nỗi phải bỏ trốn đi thì lại được những người dân Indonesia giúp đỡ, bảo bọc trên đường lánh nạn. Thực là đau đớn và chua xót cho người dân Việt cùng da vàng máu đỏ, cùng tổ quốc, giống nòi với chúng mày thì bị chúng mày ngược đãi đối xử như quân thù quân hằn trong khi ở Indonesia, những người xa lạ không cùng giòng máu Việt lại dành cho họ những đối xử tử tế, nhân đạo vào những lúc khốn cùng nhất.</p><p style="background: transparent; border: 0px; font-size: 16px; margin: 0px 0px 24px; padding: 0px; vertical-align: baseline;">Mấy tấm bia ghi lại những đối xử tốt đẹp ấy đã bị chúng mày tìm mọi cách để đục phá cho bằng được, để xóa hết những dấu tích xấu xa của chúng mày, nhưng lại là những ghi dấu lòng tử tế nhân đạo của người dân Indonesia không cùng huyết thống.</p><p style="background: transparent; border: 0px; font-size: 16px; margin: 0px 0px 24px; padding: 0px; vertical-align: baseline;">Chúng mày tuy phá được những tấm bia trên mấy hòn đảo năm 2005 nhưng những điều xấu xa của chúng mày thì vẫn còn nguyên. Chúng mày tưởng làm như thế là những chuyện xấu xa của chúng mày tan biến đi hết hay sao? Người dân ở các đảo nơi có những tấm bia bị phá đó sẽ còn nhớ mãi vì sao lại có những tấm bia đó, họ sẽ luôn luôn nhớ những con thuyền mỏng manh cập vào những đảo ấy, chở theo những thân tàn ma dại vì chúng mày mà phải bỏ nước ra đi.</p><p style="background: transparent; border: 0px; font-size: 16px; margin: 0px 0px 24px; padding: 0px; vertical-align: baseline;">Chúng mày phá được những tấm bia đó thì vẫn còn cả triệu người Việt ở hải ngoại ghi nhớ vì sao họ phải bỏ nhà, bỏ cửa, bỏ quê hương, bỏ mồ mả tổ tiên đi tha hương tìm sống. Người Việt ở trong nước cũng sẽ còn nhớ mãi những điều đó. Chúng mày sẽ không thể xóa được những điều xấu xa đó. Không bao giờ.</p><p style="background: transparent; border: 0px; font-size: 16px; margin: 0px 0px 24px; padding: 0px; vertical-align: baseline;">Chúng mày làm đủ mọi cách để dẹp những tấm bia trên những hòn đảo xa lạ cách xa đất nước ngàn dặm, trong khi có rất nhiều điều chúng mày phải làm, nhưng lại không làm, và chắc là không dám làm ở ngay trong nước cũng như ở những nơi nằm sát cạnh Việt Nam.</p><p style="background: transparent; border: 0px; font-size: 16px; margin: 0px 0px 24px; padding: 0px; vertical-align: baseline;">Như khi những người dân Việt sinh sống bằng nghề đánh cá ở miền Trung mới đây bị một bọn vô lại khốn nạn ngang ngược cấm đánh cá ở ngay vùng biển của nước Việt Nam thì chúng mày tránh, né không dám lên tiếng. <strong style="background: transparent; border: 0px; margin: 0px; padding: 0px; vertical-align: baseline;">Chúng mày khiếp nhược, run sợ không dám nói tới quốc tịch của những chiếc tầu gây phiền nhiễu, tạo thiệt hại vật chất, sinh mạng cho người đánh cá Việt Nam trong khi ai cũng biết đó là những chiếc tầu của hải quân Trung Cộng, treo cờ Trung Cộng, </strong>thủy binh mặc đồng phục hải quân Trung Cộng, và chuyện đó chính báo chí Trung Cộng cũng công nhận, không thèm che giấu.</p><p style="background: transparent; border: 0px; font-size: 16px; margin: 0px 0px 24px; padding: 0px; vertical-align: baseline;">Nhưng chúng mày thì không dám hé miệng can thiệp, bênh vực cho nhũng người đánh cá Việt Nam khốn khổ đó.</p><p style="background: transparent; border: 0px; font-size: 16px; margin: 0px 0px 24px; padding: 0px; vertical-align: baseline;">Bọn tứ ngược, như chữ của Nguyễn Trãi dùng trong Bình Ngô Ðại Cáo, ngang nhiên đem quân chiếm lấy những đảo của Việt Nam thì chúng mày không dám hé môi nói được lấy một nửa tiếng để phản đối. Những hy sinh của các chiến sĩ hải quân Việt Nam Cộng Hòa can đảm đánh lại bọn bá quyền Trung quốc trong vụ quần đảo Hoàng Sa thì bị chúng mày lờ đi không dám nhắc đến.</p><p style="background: transparent; border: 0px; font-size: 16px; margin: 0px 0px 24px; padding: 0px; vertical-align: baseline;"><strong style="background: transparent; border: 0px; margin: 0px; padding: 0px; vertical-align: baseline;">Hạm trưởng Ngụy Văn Thà, người sĩ quan hải quân Việt Nam Cộng Hòa đã làm cho chữ “Ngụy” trở thành đẹp đẽ biết là bao. Ngụy như thế thì chúng tao là Ngụy hết. Chúng tao là Ngụy, là những người cùng lý tưởng, cùng dòng máu anh hùng của hạm trưởng hộ tống hạm Nhựt Tảo HQ 10.</strong></p><p style="background: transparent; border: 0px; font-size: 16px; margin: 0px 0px 24px; padding: 0px; vertical-align: baseline;">Chúng mày lờ sự hy sinh cao quí của thiếu tá Ngụy Văn Thà đi để che dấu cái thái độ hèn nhát bán nước của chúng mày và cái công hàm mà <strong style="background: transparent; border: 0px; margin: 0px; padding: 0px; vertical-align: baseline;">tên thủ tướng mặt chó Phạm Văn Ðồng </strong>gửi Chu Ân Lai để tặng không Trường Sa và Hoàng Sa cho Tầu đỏ. Gọi đó là bán nước thì cũng không đúng, vì đổi lại, chúng mày cũng không được bọn Tầu khốn nạn trả cho một cắc.</p><p style="background: transparent; border: 0px; font-size: 16px; margin: 0px 0px 24px; padding: 0px; vertical-align: baseline;">Ngày nay, ở Sài Gòn, chỉ cần mặc cái áo có hình quần đảo Hoàng Sa và Trường Sa cũng bị bắt vì phạm húy. Những ai lên tiếng về đất nước, về sự vẹn toàn của tổ quốc là bị đàn áp thẳng tay như đã thấy.</p><p style="background: transparent; border: 0px; font-size: 16px; margin: 0px 0px 24px; padding: 0px; vertical-align: baseline;">Sự im lặng của chúng mày, cách hành động của chúng mày trong vụ Bản Giốc, trong những tranh chấp ở biển Ðông chỉ là để che giấu những việc làm đê hèn của chúng mày.</p><p style="background: transparent; border: 0px; font-size: 16px; margin: 0px 0px 24px; padding: 0px; vertical-align: baseline;">Nay chúng mày đòi Indonesia dẹp chứng tích cuối cùng về giai đoạn bi thảm của Việt Nam trên đảo Galang cũng là vì chúng mày sợ sự thật, chúng mày sợ những dấu tích đó sẽ tiếp tục làm cho hình ảnh của chúng mày xấu đi.<br />Nhưng chúng mày có bao giờ tử tế và tốt đẹp đâu.<br />Chúng mày nhắm mắt để cho bọn chó má đem phụ nữ trẻ em Việt Nam bán cho các ổ điếm ở Campuchea, đưa đi làm tôi tớ ở các nước ngoài, tổ chức những vụ bán nô lệ như thời mọi rợ cho những thằng đàn ông Cao Ly, Ðài Loan, Malaysia … đến xem và mua về làm nô lệ tình dục, để mặc cho phụ nữ Việt bị nhốt trong những lồng kính ở Singapore cho khách mua dâm tới xem mà lựa chọn… Chúng mày táng tận lương tâm để cho bọn cai phu ngoại quốc đánh đập công nhân Việt Nam ngay ở trong nước, rồi còn để cho những thằng công nhân Tầu khốn nạn ngang nhiên kéo đến đánh đập những người dân Việt sống ở gần công trường xây cất ngay trên quê hương của mình.</p><p style="background: transparent; border: 0px; font-size: 16px; margin: 0px 0px 24px; padding: 0px; vertical-align: baseline;">Chúng mày im thin thít.<br />Nhưng chúng mày lại rất hăng hái, dùng đủ mọi thủ đoạn đê hèn nhất để tìm cách che giấu những việc làm chó má của chúng mày, nói là những di tích ấy bầy ra những hình ảnh không đẹp của chúng mày.<br />Ðể tao chỉ cho chúng mày một chỗ thực sự lăng mạ chúng mày coi chúng mày có dám làm gì không. Mới đây, tại cuộc lễ dâng đất cho bọn Tầu Cộng mà chúng mày gọi là cắm cột mốc biên giới, bọn Tầu khốn nạn dựng ngay gần nơi diễn ra cuộc lễ một bức tường với những hình ảnh của cuộc nổ súng ở biên giới miền bắc giữa hai bọn chó dại. Ðứng từ xa nhìn cũng thấy đó là những hình chụp bọn lính Tầu tiến đánh một số vị trí trong lãnh thổ Việt Nam. Trong trận này, bọn Tầu còn gây thiệt hại nặng cho cái hang chồn Păc Bó, cái mả tổ Cộng Sản của chúng mày. Ðó, có giỏi thì đòi Trung Cộng dẹp những bức hình đó coi có dám làm không.</p><p style="background: transparent; border: 0px; font-size: 16px; margin: 0px 0px 24px; padding: 0px; vertical-align: baseline;">Tao mong sao chúng mày chết đi sớm chừng nào may chừng ấy cho dân tộc Việt Nam. Chừng đó, tao bảo đảm mồ mả chúng mày sẽ không bao giờ được để cho nguyên vẹn, kể cả cái xác thối của thằng đại lưu manh chó đẻ ở Ba Ðình đang làm bẩn cái tên lịch sử Cần Vương quá đẹp của Ðinh Công Tráng và Phan Ðình Phùng này.<br />Lịch sử chắc chắn sẽ không nhẹ tay với bọn chó đẻ là chúng mày.</p><p style="background: transparent; border: 0px; font-size: 16px; margin: 0px 0px 24px; padding: 0px; vertical-align: baseline;">Ký tên:<br />Một người Việt Nam không Cộng Sản</p></blockquote></div>sonbui@yahoo.comhttp://www.blogger.com/profile/13808523616393644714noreply@blogger.comtag:blogger.com,1999:blog-1859412147393027638.post-21413609808106205032021-03-29T22:45:00.003-04:002021-03-29T22:46:05.413-04:00Tại Sao Phải Dấu ? - Bùi Bảo Trúc - Hội Quán Phi Dũng<p> <span style="background-color: white; font-size: 21px;">TẠI SAO PHẢI DẤU ?</span></p><div class="content" style="font-size: 21px; margin: 0px; padding: 0px;"><div id="post_message_43780" style="margin: 0px; padding: 0px;"><blockquote class="postcontent restore " style="margin: 0px; overflow-wrap: break-word; overflow: hidden; padding: 0px;"><span style="background-color: white;"><br />Tờ Tiền Phong trong một số báo mới đây đã phổ biến mấy bức ảnh chụp tư gia của cựu tổng bí thư Nông Đức Mạnh, hình như ở bên hồ Tây thì phải. Tôi rất ghét hai chữ “hoành tráng” nhưng đành phải dùng chúng vì không tìm được những chữ nào khác hơn và chính xác hơn để mô tả nội thất của người đàn ông ấy.<br /><br /></span><div style="margin: 0px; padding: 0px; text-align: center;"><span style="background-color: white;"><img alt="" border="0" src="http://gdb.voanews.com/4F165FEC-4BAD-4D2F-A210-F8A56BAFB234_cx0_cy6_cw0_mw1024_s_n_r1.jpg" style="border: 0px; max-width: 100%;" /></span></div><span style="background-color: white;"><br /><br />Ông Ngô Đình Diệm, theo một người (đại úy Châu, em ruột họa sĩ Mạnh Quỳnh) rất thân cận với ông, vẫn chỉ ngủ trên một chiếc giường trải chiếu, ăn cháo trắng, có 3 bộ complet, mấy cái ca vát, 2 đôi giầy. Ông Diệm là tổng thống của đệ nhất Cộng Hòa Việt Nam. Đến lúc chết, đời sống của ông cũng chỉ có thế. Đạm bạc, giản dị, tầm thường, khổ hạnh.<br /><br />Tổng thống Thiệu cũng không khá gì hơn. Số vàng 10 hay 16 tấn mà người ta nói là ông mang theo khi rời Sài Gòn là chuyện không hề có. Frank Snepp, người lái xe cho ông Thiệu ra phi trường đi Đài Bắc viết trong cuốn Decent Interval xác nhận chi tiết đó. Số vàng ấy do thống đốc ngân hàng quốc gia Lê Quang Uyển giữ tại ngân hàng và sau được con Lê Duẩn đưa sang Nga bán lấy tiền, nói là để trả nợ, bây giờ ai giữ thì đi hỏi Lê Duẩn may ra biết như ông Phạm Kim Ngọc đã nói từ những năm của thập niên 60, một tiên đóan rất chính xác của Đường Xăng Đại Huynh (tên của Đạo Cấy đặt cho tổng trưởng kinh tế Phạm Kim Ngọc).<br /><br />Ông Nguyễn Cao Kỳ thì hớt hơ hớt hải bay chiếc trực thăng đáp vội xuống hàng không mẫu hạm Mỹ chỉ có bộ quần áo trên người.<br /><br />Ghé thăm tư gia của Nông Đức Mạnh người đàn ông gốc thiểu số nông dân thuộc tỉnh Bắc Kạn thì đúng là một trời một vực. Gọi là tư gia thì không đúng lắm. Tư dinh thì đúng hơn. Dinh Độc Lập hồi ông Thiệu còn là tổng thống cũng không bằng. Biệt điện của Bảo Đại, ông vua cuối cùng của triều Nguyễn ở Đà Lạt cũng thua xa. Nơi ông Nguyễn Cao Kỳ ở trong căn cứ không quân thì còn tồi tệ không thể nào đem sánh với trú sở của anh thiểu số người Tày họ Nông này. Dinh của Nông Đức Mạnh là một kiến trúc tráng lệ rõ ràng là đắt tiền. Tất cả đều được làm bằng cẩm thạch và đá hoa cương từ sàn lên đến trần. Phòng khách bầy hai chiếc ghế thếp vàng, chạm trổ hình đầu rồng kê hai bên một chiếc bàn cũng thếp vàng, phía sau là một bức tượng vàng của người đàn ông đã cấy một con tinh trùng vào mẹ của người đàn ông này mà hắn vẫn không dám nhận là cha. Trên tường treo một mặt trống đồng lớn. Phải nói là nơi tiếp khách ở lâu đài Windsor hay điện Buckingham của nữ hoàng Anh cũng không “khủng” bằng. Nơi tổng thống Mỹ tiếp khách cũng chỉ là mấy chiếc ghế không có gì đặc biệt. Chiếc ngai nữ hoàng Anh ngồi mỗi khi thiết triều ở Westminster cũng không sánh nổi với chiếc ghế của Nông Đức Mạnh ở phòng khách nhà hắn.<br /><br />Có thể những đồ trang trí đó đắt tiền vì được mạ vàng hay thếp vàng, nhưng chúng vẫn có cái vẻ nhà quê, diêm dúa một cách quá đáng. Đó là kiểu trang trí của mấy anh nouveau riche mới giầu lên muốn khoe của nhưng mắt thẩm mỹ thì không có. Nông Đức Mạnh nhất định không chịu thua Lê Khả Phiêu.<br /><br />Anh họ Lê này cũng bầy ra cảnh giầu sang trong ngôi nhà của anh ở Hà Nội. Trong nhà đầy những đồ đạc đắt tiền, bước vào là thấy ngay một chiếc trống đồng, mấy cái tủ kính, tranh ảnh chụp với các ngợm khác. Cứ thế, anh này không chịu thua anh kia. Anh họ Nông qua mặt anh họ Lê, không ai chịu thua ai.<br /><br />Nhưng hình như làm vậy cũng chuế thì phải, vì sau khi những bức ảnh đó xuất hiện trên trang điện tử của tờ Tiền Phong thì chúng bị lấy xuống không có một lời giải thích nào.<br />Nhiều người cho rằng tờ báo này phải lấy xuống vì có nhiều ý kiến phản đối cảnh (cựu) lãnh tụ sống xa hoa quá đáng trong khi người dân thì quá khổ sở. Điều đó có thể đúng. Nhưng một số ý kiến khác thì cho rằng cần phải phổ biến những bức ảnh đó để cho thấy nhà nước của ta đối xử tử tế như thế nào với những người có công với đất nước chứ đâu có như cách đối xử của lũ Ngụy dành cho các cựu lãnh tụ của chúng.<br /><br />Kể ra xuất thân từ một anh thiểu số theo cách mạng mà giầu sang được như vậy là giỏi quá rồi còn gì. Mặc dầu là vẫn nhà quê nhà mùa gốc Tày vậy. Cũng có khác gì cảnh “xu hào rủng rỉnh Mán ngồi xe” mà Trần Tế Xương đã có lần nhắc đâu!<br /><br />Người ta nhớ đến đoạn cuối của cuốn The Animal Farm của George Orwell, cảnh mấy con heo tiệc tùng với mấy tên trại chủ láng giềng sau khi cách mạng lật đổ lão chủ trại, nói là để giải phóng cho lũ gia súc trong trại. Milovan Djilas, nhà văn Nam Tư gọi chúng là Giai Cấp Mới. Chúng nó còn tệ hơn là anh chàng Jourdan trong kịch hơn Le Bourgeois Gentilhomme (Trưởng Giả Học Làm Sang) của Molière vì chúng nó không chỉ nhà quê nhà mùa mà còn cực kỳ khốn nạn nữa. Chúng nó cách mạng chỉ để ăn trộm ăn cướp với nhau mà thôi.<br /><br />Nhìn nhà cửa của chúng nó là thấy liền.<br /><b><br />Bùi Bảo Trúc</b><br /><br /></span></blockquote></div></div>sonbui@yahoo.comhttp://www.blogger.com/profile/13808523616393644714noreply@blogger.comtag:blogger.com,1999:blog-1859412147393027638.post-67259322835960251972021-03-29T22:41:00.008-04:002021-03-29T22:42:42.452-04:00Tiên Học Cái...Củ Gì? - Bùi Bảo Trúc<div class="post-body entry-content" id="post-body-4891410905242664841" itemprop="description articleBody" style="font-family: Helvetica, Arial, Verdana, "Trebuchet MS", sans-serif;"><div align="center" class="MsoNormal" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; font-size: 13px; margin: 0cm 0cm 0pt; text-align: center;"><b><span style="font-size: 16pt; line-height: 24.5333px;"><span style="background-color: white; font-family: Calibri;">Tiên Học Cái ... Củ Gì?<o:p></o:p></span></span></b></div><div class="MsoNormal" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; font-size: 13px; margin: 0cm 0cm 0pt; text-align: justify;"><br /></div><span style="background-color: white; font-size: 13px;"><br /></span><div class="separator" style="clear: both; font-size: 13px; text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEjwbUyOV4WXuFJ4Pg0cuAjxwzgis1IUOSLbAD6dg1BhRWUqD1Q3juxK7rwfiHHvxOHPlgw3gj4owz_Zvgca-7yBlQzBzoBGU8v0i3jYUJghDugB_c0_Mfz2w_BZWRlqA7iZATL5vLmtYKQ/s1600/ti%25C3%25AAn+h%25E1%25BB%258Dc.jpg" style="font-weight: bold; margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><span style="background-color: white; color: black;"><img border="0" height="177" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEjwbUyOV4WXuFJ4Pg0cuAjxwzgis1IUOSLbAD6dg1BhRWUqD1Q3juxK7rwfiHHvxOHPlgw3gj4owz_Zvgca-7yBlQzBzoBGU8v0i3jYUJghDugB_c0_Mfz2w_BZWRlqA7iZATL5vLmtYKQ/s320/ti%25C3%25AAn+h%25E1%25BB%258Dc.jpg" style="border-width: 0px;" width="320" /></span></a></div><div class="MsoNormal" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; font-size: 13px; margin: 0cm 0cm 0pt; text-align: justify;"><br /></div><span style="background-color: white; font-size: 13px;"><br /></span><div class="MsoNormal" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; margin: 0cm 0cm 0pt; text-align: justify;"><span style="background-color: white; font-family: Calibri;"><span style="font-size: medium;"><span style="line-height: 21.4667px;">Trong thời buổi này mà còn lôi “Nhị Thập Tứ Hiếu” của Lý Văn Phức ra để dạy và bắt các học sinh phải học và làm theo thì nhất định là không còn thích hợp nữa. Ấy là chưa nói tới một số những tấm gương đẹp ấy còn có thể bị hiểu là những trường hợp bạo hành, ngược đãi, gây nguy hiểm cho trẻ nhỏ là khác. Một số chuyện thì thấy có vẻ hề hơn là gương đạo đức. Như chuyện ông lão Lai nhẩy múa cho cha mẹ giải trí chẳng hạn. Thêm nữa, có cha mẹ nào nỡ để con ngồi cho muỗi cắn để muỗi tha cho cha mẹ, hay để cho con nằm trên băng đá để bắt cá cho mình ăn? Vậy thì đọc “Nhị Thập Tứ Hiếu” để giải trí, đọc cho biết là đúng nhất.</span><span style="line-height: 21.4667px;"><o:p></o:p></span></span></span></div><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;"><br /></span></span><div class="MsoNormal" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; margin: 0cm 0cm 0pt; text-align: justify;"><span style="background-color: white; font-family: Calibri;"><span style="font-size: medium;"><span style="line-height: 21.4667px;">Nhưng “Gia Huấn Ca” của Nguyễn Trãi thì vẫn có thể đem ra dậy cho tuổi trẻ và đáng để cho tuổi trẻ noi theo. Phần lớn những điều dậy của Nguyễn Trãi dành cho nam cũng như nữ vẫn còn nguyên giá trị như khi Nguyễn Trãi đặt bút viết xuống hồi thế kỷ XV. Đó là những lời giáo huấn, răn dậy cho con trai, con gái lúc còn ở nhà với cha mẹ cho đến lúc trưởng thành, có vợ, có chồng, có con cái, những cách cư xử với vợ, với chồng, với các con... Những bài gia huấn viết bằng song thất lục bát ấy ngày nay vẫn có thể là những bài học hay và tốt đẹp cho tuổi trẻ.</span><span style="line-height: 21.4667px;"><o:p></o:p></span></span></span></div><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;"><br /></span></span><div class="MsoNormal" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; margin: 0cm 0cm 0pt; text-align: justify;"><span style="background-color: white; font-family: Calibri;"><span style="font-size: medium;"><span style="line-height: 21.4667px;">Ở các lớp bậc tiểu học, ít nhất là trong những năm 1950 của tôi, trong số những bài học ở trường, có bài đức dục. Chúng tôi được dậy cách cư xử với anh em, bạn bè trong lớp, bổn phận đối với cha mẹ, ông bà ở nhà, thầy cô giáo ở trường, gặp người lớn phải thưa gửi, cung kính, thấy đám ma ngoài đường phải đứng lại, im lặng cúi đầu...</span><span style="line-height: 21.4667px;"><o:p></o:p></span></span></span></div><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;"><br /></span></span><div class="MsoNormal" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; margin: 0cm 0cm 0pt; text-align: justify;"><span style="background-color: white; font-family: Calibri;"><span style="font-size: medium;"><span style="line-height: 21.4667px;">Ngày nay ở các trường học trong nước không dậy những điều như thế nữa. Nghe cách ăn nói xem cách cư xử, hành động của những thành phần được đặt cho một cái tên (khá mới đối với những người không ở Việt Nam đã lâu) là “trẻ trâu” hay “sửu nhi” thì người ta tin chắc là như thế.</span><span style="line-height: 21.4667px;"><o:p></o:p></span></span></span></div><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;"><br /></span></span><div class="MsoNormal" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; margin: 0cm 0cm 0pt; text-align: justify;"><span style="background-color: white; font-family: Calibri;"><span style="font-size: medium;"><span style="line-height: 21.4667px;">Nhiều vụ xung đột có đánh nhau dữ dội xảy ra trong lớp, ngoài sân, cổng trường hay trên đường đi học. Những vụ như thế thường diễn ra giữa các thanh thiếu niên tuổi trạc từ 11, 12 tới 15, 17. Đa số đều ăn mặc sạch sẽ, một số còn thắt khăn quàng đỏ, giầy dép cũng rất kiểu cọ. Nhưng bọn chúng đánh nhau cũng rất dữ dội. Đấm, đạp, đá vào mặt, vào bụng, vào lưng, lên gối, túm, giật tóc, dùng giầy dép quật vào mặt, vào đầu... Những đòn hay nhất của Thai boxing đều được đem ra dùng rất hào hứng và ngoạn mục.</span><span style="line-height: 21.4667px;"><o:p></o:p></span></span></span></div><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;"><br /></span></span><div class="MsoNormal" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; margin: 0cm 0cm 0pt; text-align: justify;"><span style="background-color: white; font-family: Calibri;"><span style="font-size: medium;"><span style="line-height: 21.4667px;">Không chỉ thượng cẳng chân, hạ cẳng tay mà thường chúng rất thích đánh hội đồng, có khi hai ba đứa đánh một, có khi là năm hay bẩy đứa đánh một như cảnh tố khổ thời cải cách ruộng đất, vừa đánh vừa chửi, dùng những thứ ngôn từ tục tĩu nhất, những câu chửi mà thường chỉ phát ra từ miệng của những người đàn ông hay lũ nam sinh vô giáo dục để xúc phạm tối đa mẹ của đối phương.</span><span style="line-height: 21.4667px;"><o:p></o:p></span></span></span></div><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;"><br /></span></span><div class="MsoNormal" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; margin: 0cm 0cm 0pt; text-align: justify;"><span style="background-color: white; font-family: Calibri;"><span style="font-size: medium;"><span style="line-height: 21.4667px;">Mới đây có hai video clip (mà nhiều người trong nước gọi là “líp” hay “cơ líp”) thu cảnh hai trận giao chiến giữa hai toán nữ sinh của hai trường trung học ở Huế là trường Trần Phú và Bùi Thị Xuân. </span><span style="line-height: 21.4667px;">Tất cả đều là nữ sinh võ nghệ cao cường và ra toàn những đòn ác liệt nhất. Phải nói thêm một chi tiết nữa ở đây, đó là tuy hai trận đấu đều diễn ra ở Huế, nhưng nghe kỹ những câu chửi thề thì người ta thấy ngay </span><span style="line-height: 21.4667px;">không phải là giọng của sông Hương và núi Ngự, mà là giọng tục tĩu và thô bỉ nhất của miền Bắc.</span><span style="line-height: 21.4667px;"> Chao ôi, cái giọng Bắc của tôi sau khi bị làm xấu đi vì bị pha với những giọng của vài ba miền khác thì nay lại được đưa tới những vùng khác của đất nước với những nét thô tục, khốn nạn và mất dạy nhất.</span><span style="line-height: 21.4667px;"><o:p></o:p></span></span></span></div><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;"><br /></span></span><div class="MsoNormal" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; margin: 0cm 0cm 0pt; text-align: justify;"><span style="background-color: white; font-family: Calibri;"><span style="font-size: medium;"><span style="line-height: 21.4667px;">Vì những nét rất dã man của cả hai vụ đánh nhau nên những báo trong nước đều tường thuật kỹ và các giới chức giáo dục cũng vào cuộc để có biện pháp kỷ luật. Nhưng đáng ghi nhận nhất ở đây là những nhận xét của cô hiệu trưởng Phạm thị Ngọc Tâm trường Bùi Thị Xuân về vụ các học sinh của trường đánh nhau. Sau vài lời như để trốn trách nhiệm cho trường như đại khái chuyện đánh nhau diễn ra ở ngoài khuôn viên của trường và sau giờ học, </span><span style="line-height: 21.4667px;">cô hiệu trưởng còn đưa ra thêm nhận định nguyên văn như thế này:</span><span style="line-height: 21.4667px;"> <b>“Đây là tuổi mới lớn, nếu các em không đánh nhau, không xích mích nhau thì các em không bao giờ năng động được.”</b></span></span></span></div><div class="MsoNormal" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; margin: 0cm 0cm 0pt; text-align: justify;"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;"><span style="font-family: Calibri;"><span style="line-height: 21.4667px;"><strong></strong></span></span> </span></span></div><div class="MsoNormal" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; margin: 0cm 0cm 0pt; text-align: justify;"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;"><span style="font-family: Calibri;"><span style="line-height: 21.4667px;"><strong></strong></span></span> </span></span></div><div class="separator" style="clear: both; text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEjwShvSUUkvANmR1qABB8_Zvkus3iG5XW9e8m-NSIG4EaXqtVIGZGKi3_v4lsPHeSeobMdobq2OXB6Fpem2yp8W5X7cYeynPA6oq-CsZHGv3kuMBd-IoA-ltlK4dF9JeBtF0E-aWa8SmAo/s1600/Ti%25C3%25AAn+H%25E1%25BB%258Dc+L%25E1%25BB%2585+HCM+BBT.jpg" style="font-weight: bold; margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><span style="background-color: white; color: black; font-size: medium;"><img border="0" height="273" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEjwShvSUUkvANmR1qABB8_Zvkus3iG5XW9e8m-NSIG4EaXqtVIGZGKi3_v4lsPHeSeobMdobq2OXB6Fpem2yp8W5X7cYeynPA6oq-CsZHGv3kuMBd-IoA-ltlK4dF9JeBtF0E-aWa8SmAo/s320/Ti%25C3%25AAn+H%25E1%25BB%258Dc+L%25E1%25BB%2585+HCM+BBT.jpg" style="border-width: 0px;" width="320" /></span></a></div><div class="MsoNormal" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; margin: 0cm 0cm 0pt; text-align: justify;"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;"><span style="font-family: Calibri;"><span style="line-height: 21.4667px;"></span><b><span style="line-height: 21.4667px;"><o:p></o:p></span></b></span> </span></span></div><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;"><br /></span></span><div class="MsoNormal" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; margin: 0cm 0cm 0pt; text-align: justify;"><span style="background-color: white; font-family: Calibri;"><span style="font-size: medium;"><span style="line-height: 21.4667px;">Như thế, theo lời của cô hiệu trưởng, người có nhiệm vụ dậy dỗ các em, thì các em cần phải đánh nhau đều đều. Càng đánh nhau nhiều thì càng tốt. Không đánh nhau là không tốt. Các em đang tuổi lớn. Phải đánh nhau mới phát triển được, mới năng động được, mới trở thành những người khá trong xã hội được, mới nên người, mới hữu ích cho mai sau được.</span><span style="line-height: 21.4667px;"><o:p></o:p></span></span></span></div><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;"><br /></span></span><div class="MsoNormal" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; margin: 0cm 0cm 0pt; text-align: justify;"><span style="background-color: white; font-family: Calibri;"><span style="font-size: medium;"><span style="line-height: 21.4667px;">Thì ra vậy. Nhưng các em không chỉ đánh nhau thôi, mà ngay cả thầy cô nếu lạng quạng, các em cũng ra tay, ngay ở trong lớp, trên bục giảng như một video clip thu được cách đây không lâu tại trường trung học phổ thông Nguyễn Huệ, Phú Phong, Tây Sơn, Bình Định. Một giáo sư trẻ tên là Trần Anh Tuấn, 23 tuổi, dậy môn hóa học đã nặng tay với một nam sinh bằng mấy cái tát. Lập tức, một nam sinh khác liền chạy lên bục và tấn công ông giáo sư trẻ đó bằng mấy đòn rất nặng. <b><span style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial;">Nội vụ diễn ra ở ngay trong lớp trước tấm bảng xanh và </span></b></span><b><span style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; line-height: 21.4667px;">dưới một khẩu hiệu</span></b><b><span style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; line-height: 21.4667px;"> nhắc nhở các học sinh bằng hàng chữ lớn mà video clip cũng ghi lại được rất rõ : “HỌC TẬP VÀ LÀM THEO TẤM GƯƠNG ĐẠO ĐỨC HỒ CHÍ MINH.”</span></b><b><span style="line-height: 21.4667px;"><o:p></o:p></span></b></span></span></div><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;"><br /></span></span><div class="MsoNormal" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; margin: 0cm 0cm 0pt; text-align: justify;"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;"><span style="line-height: 21.4667px;"><br /><span style="font-family: Calibri;">“Nhị Thập Tứ Hiếu” của Lý Văn Phức và luôn cả “Gia Huấn Ca” của Nguyễn Trãi là... cút xéo, là đi chỗ khác chơi cho được việc.</span></span><span style="line-height: 21.4667px;"><o:p></o:p></span></span></span></div><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;"><br /></span></span><div class="MsoNormal" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; margin: 0cm 0cm 0pt; text-align: justify;"><span style="background-color: white; font-family: Calibri;"><span style="font-size: medium;"><b><span style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; line-height: 21.4667px;">Đạo đức của Hồ Chí Minh mới đáng học tập và làm theo ở trong lớp cũng như ngoài đời! </span></b><b><span style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; line-height: 21.4667px;">Bác đã dạy, cô đã bảo mà!*</span></b><b><span style="line-height: 21.4667px;"><o:p></o:p></span></b></span></span></div><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;"><br /></span></span><div class="MsoNormal" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; margin: 0cm 0cm 5pt; text-align: justify;"><b><span style="line-height: 21.4667px;"><o:p><span style="background-color: white; font-family: Calibri;"><span style="font-size: medium;"> </span></span></o:p></span></b></div><b><span style="line-height: 18.4px;"><span style="background-color: white; font-family: Calibri;"><span style="font-size: medium;">Bùi Bảo Trúc</span></span></span></b></div><div class="post-body entry-content" id="post-body-4891410905242664841" itemprop="description articleBody" style="font-family: Helvetica, Arial, Verdana, "Trebuchet MS", sans-serif;"><b><span style="line-height: 18.4px;"><span style="background-color: white; font-family: Calibri;"><span style="font-size: medium;"><br /></span></span></span></b></div><div class="post-body entry-content" id="post-body-4891410905242664841" itemprop="description articleBody" style="font-family: Helvetica, Arial, Verdana, "Trebuchet MS", sans-serif;"><a href="http://304den.blogspot.com/2016/04/tien-hoc-caicu-gi-bui-bao-truc.html">304ĐEN: Tiên Học Cái...Củ Gì? - Bùi Bảo Trúc (304den.blogspot.com)</a></div>sonbui@yahoo.comhttp://www.blogger.com/profile/13808523616393644714noreply@blogger.comtag:blogger.com,1999:blog-1859412147393027638.post-68629235397768161752021-03-29T22:38:00.000-04:002021-03-29T22:38:04.328-04:00Thư gửi bạn ta (15/11/2013) Bùi Bảo Trúc<span style="font-size: medium;"><span style="color: #333333; font-family: arial, helvetica, "lucida grande", verdana, sans-serif;">Ngày 4 tháng 11 năm 2013</span><br style="color: #333333; font-family: arial, helvetica, "lucida grande", verdana, sans-serif;" /><br style="color: #333333; font-family: arial, helvetica, "lucida grande", verdana, sans-serif;" /><span style="color: #333333; font-family: arial, helvetica, "lucida grande", verdana, sans-serif;">Bạn ta,</span></span><div><span style="font-size: medium;"><br style="color: #333333; font-family: arial, helvetica, "lucida grande", verdana, sans-serif;" /><span style="color: #333333; font-family: arial, helvetica, "lucida grande", verdana, sans-serif;">Nếu không có những bức ảnh đi kèm với bài viết về chuyện đi học của các học sinh ở xã An Lương, Yên Bái thì khó có người tưởng tượng ra nổi cảnh các em học sinh nhỏ ở cái xã này mỗi ngày vẫn phải vượt một giòng suối nước chảy xiết để tới trường trên một chiếc bè mong manh. Nhưng cảnh nguy hiểm tội nghiệp ấy vẫn còn đang diễn ra hằng ngày ở nước Việt Nam độc lập tự do hạnh phúc.</span><br style="color: #333333; font-family: arial, helvetica, "lucida grande", verdana, sans-serif;" /><br style="color: #333333; font-family: arial, helvetica, "lucida grande", verdana, sans-serif;" /><span style="color: #333333; font-family: arial, helvetica, "lucida grande", verdana, sans-serif;">Từ nhiều năm nay, người dân ở đây đã phải dùng những chiếc bè nhỏ để qua suối. Tuy thế, cảnh những em bé khoảng trên dưới mười tuổi phải đương đầu hằng ngày với những nguy hiểm trong gang tấc để đi học thì quả là kinh khủng không thể nào nói hết.</span><br style="color: #333333; font-family: arial, helvetica, "lucida grande", verdana, sans-serif;" /><span style="color: #333333; font-family: arial, helvetica, "lucida grande", verdana, sans-serif;">Ngay cả một thầy giáo của các em, theo bài báo, cũng từng suýt mất mạng trên giòng suối ấy. Bài báo viết bằng mấy câu văn chương vớ vẩn như thế này: “nuôi giấc mơ con chữ trên sợi thừng mỏng manh” . Tuy vậy, bài báo ấy đã nói được lên cảnh bi thảm của các em học sinh phải đối mặt mỗi ngày.</span><br style="color: #333333; font-family: arial, helvetica, "lucida grande", verdana, sans-serif;" /><br style="color: #333333; font-family: arial, helvetica, "lucida grande", verdana, sans-serif;" /><span style="color: #333333; font-family: arial, helvetica, "lucida grande", verdana, sans-serif;">Con suối mà các em phải vượt qua để tới trường trong mùa nước lên có thể rộng tới cả trăm mét. Một cây cầu là một nhu cầu cần thiết cho đời sống của những người dân địa phương và của các em học sinh mỗi ngày sách vở đến trường. Nếu có một hôm nào, vài ba em phải quyết định bỏ học, hay phụ huynh không thể tiếp tục đẩy con em vào những cái chết có thể đến bất cứ lúc nào, thì việc bỏ ngang chuyện học của các em là điều dễ hiểu.</span><br style="color: #333333; font-family: arial, helvetica, "lucida grande", verdana, sans-serif;" /><br style="color: #333333; font-family: arial, helvetica, "lucida grande", verdana, sans-serif;" /><span style="color: #333333; font-family: arial, helvetica, "lucida grande", verdana, sans-serif;">“Con chữ” thì mặc “con chữ” chứ ngày nào cũng đối diện với cái chết thì cũng đến phải bỏ học. Không có cái cầu thì làm sao sang sông để còn tiếp tục yêu lấy thầy vì muốn hay chữ cho nổi.</span><br style="color: #333333; font-family: arial, helvetica, "lucida grande", verdana, sans-serif;" /><br style="color: #333333; font-family: arial, helvetica, "lucida grande", verdana, sans-serif;" /><span style="color: #333333; font-family: arial, helvetica, "lucida grande", verdana, sans-serif;">Trong khi đó, thì người ta sẵn sàng bỏ ra một số tiền rất lớn để xây một con đường không cần thiết bao nhiêu, vì rất ít xe di chuyển trên đoạn đường ấy. Con đường hệt như trong câu hát “Trường Sơn không một dấu chân người”. Con đường ấy mỗi năm người ta phải chi khoảng 300 tỉ để bảo trì. Phí tổn xây nó cũng hết sức lớn nhưng nay, chỉ có rất ít xe cộ sử dụng và con đường cũng bị hư hỏng nhiều vì việc xây cất rất tồi tệ, tiền bạc dùng cho chi phí xây cất bị cắt xén nhiều.</span><br style="color: #333333; font-family: arial, helvetica, "lucida grande", verdana, sans-serif;" /><br style="color: #333333; font-family: arial, helvetica, "lucida grande", verdana, sans-serif;" /><span style="color: #333333; font-family: arial, helvetica, "lucida grande", verdana, sans-serif;">Con đường vô tích sự mang tên đường Hồ Chí Minh. Đặc biệt là đoạn chạy ngang qua tỉnh Quảng Bình. Nhiều tiếng nói tại quốc hội đã cùng nói lên chi tiết vừa kể và cho là việc xây cất con đường này là hoàn toàn lãng phí.</span><br style="color: #333333; font-family: arial, helvetica, "lucida grande", verdana, sans-serif;" /><span style="color: #333333; font-family: arial, helvetica, "lucida grande", verdana, sans-serif;">Chi ra một khoản tiền rất lớn rồi lại chi thêm tiền bảo trì để chỉ có rất ít xe cộ sử dụng cốt ý chỉ là làm cho… đẹp và để chấm mút bỏ túi, hệt như con đường chạy từ Hà Nội đi Điện Biên Phủ cũng chỉ để làm để mà ăn cắp với nhau. Bao nhiêu khách dùng nó để xem phong cảnh? Thế là lại một phí phạm khác.</span><br style="color: #333333; font-family: arial, helvetica, "lucida grande", verdana, sans-serif;" /><br style="color: #333333; font-family: arial, helvetica, "lucida grande", verdana, sans-serif;" /><span style="color: #333333; font-family: arial, helvetica, "lucida grande", verdana, sans-serif;">Và dân chúng cũng như các em bé học sinh ở quanh xã An Lương tỉnh Yên Bái thì tiếp tục phải dùng cái bè mỏng manh để vượt qua giòng nước dữ chảy xiết trong những ngày nước lớn.</span><br style="color: #333333; font-family: arial, helvetica, "lucida grande", verdana, sans-serif;" /><span style="color: #333333; font-family: arial, helvetica, "lucida grande", verdana, sans-serif;">Đường Hồ Chí Minh, không phải là đường mòn Hồ Chí Minh được xây cho “hoành tráng” thì hoàn toàn lãng phí cho vài ba chiếc xe chạy qua để có tiền chia nhau. Trong lúc lũ trẻ vẫn tiếp tục qua sông mỗi ngày vượt qua con nước dữ để đi học và bọn người vô trách nhiệm, vô lương tâm vẫn tiền bỏ túi, mặc cho những người dân khốn khó ở An Lương sống chết ra sao thì cũng mặc.</span><br style="color: #333333; font-family: arial, helvetica, "lucida grande", verdana, sans-serif;" /><br style="color: #333333; font-family: arial, helvetica, "lucida grande", verdana, sans-serif;" /><span style="color: #333333; font-family: arial, helvetica, "lucida grande", verdana, sans-serif;"> * * *</span><br style="color: #333333; font-family: arial, helvetica, "lucida grande", verdana, sans-serif;" /><span style="color: #333333; font-family: arial, helvetica, "lucida grande", verdana, sans-serif;">Ngày 7 tháng 11 năm 2013</span><br style="color: #333333; font-family: arial, helvetica, "lucida grande", verdana, sans-serif;" /><br style="color: #333333; font-family: arial, helvetica, "lucida grande", verdana, sans-serif;" /><span style="color: #333333; font-family: arial, helvetica, "lucida grande", verdana, sans-serif;">Bạn ta,</span></span></div><div><span style="font-size: medium;"><br style="color: #333333; font-family: arial, helvetica, "lucida grande", verdana, sans-serif;" /><span style="color: #333333; font-family: arial, helvetica, "lucida grande", verdana, sans-serif;">Trong một bài đọc được của trang China.org.ca viết về 10 kiến trúc xấu nhất thế giới, lăng Hồ Chí Minh đã bị xếp vào danh sách ấy. Nó bị coi là xấu vào hạng thứ 5 trên thế giới.</span><br style="color: #333333; font-family: arial, helvetica, "lucida grande", verdana, sans-serif;" /><br style="color: #333333; font-family: arial, helvetica, "lucida grande", verdana, sans-serif;" /><span style="color: #333333; font-family: arial, helvetica, "lucida grande", verdana, sans-serif;">China.org.ca là một trang mạng của Trung quốc. Nếu không là trang mạng chính thức của chính phủ thì nhà cầm quyền đáng lý ra cũng phải lên tiếng phủ nhận hay ra lệnh dẹp bỏ bài viết đó, không cho nó tiếp tục được bầy ra trên mạng. Nhưng bài viết đó xuất hiện từ cả gần một năm nay (11 tháng 1 năm 2012) mà đến nay, người ta vẫn còn đọc được.</span><br style="color: #333333; font-family: arial, helvetica, "lucida grande", verdana, sans-serif;" /><span style="color: #333333; font-family: arial, helvetica, "lucida grande", verdana, sans-serif;">Bề gì thì hai nước Việt Nam và Trung quốc cũng là bạn của nhau, lại có cả mười mấy chữ vàng, rồi hai bên vẫn thỉnh thoảng nói về những keo sơn gắn bó thân tình. Một bài viết coi lăng lãnh tụ quá cố của Việt Nam bị mô tả là xấu vào hạng nhất thế giới thì không nên được để nguyên như thế.</span><br style="color: #333333; font-family: arial, helvetica, "lucida grande", verdana, sans-serif;" /><br style="color: #333333; font-family: arial, helvetica, "lucida grande", verdana, sans-serif;" /><span style="color: #333333; font-family: arial, helvetica, "lucida grande", verdana, sans-serif;">Đó mới chỉ là việc coi cái lăng ở Ba Đình là cực kỳ xấu thôi. Coi nó xấu cực kỳ, xấu vào hạng nhất thế giới đã là xúc phạm tới tình cảm của nhân dân nước Việt Nam dân chủ cộng hòa độc lập tự do hạnh phúc như Hà Nội chắc đã nghĩ. Nhưng bài viết không ngừng ở đó, không chỉ coi nó xấu vào hạng nhất thế giới.</span><br style="color: #333333; font-family: arial, helvetica, "lucida grande", verdana, sans-serif;" /><br style="color: #333333; font-family: arial, helvetica, "lucida grande", verdana, sans-serif;" /><span style="color: #333333; font-family: arial, helvetica, "lucida grande", verdana, sans-serif;">Bài viết trên trang mạng China.org.ca còn viết thêm rằng có những quan sát viên độc ác hơn đã so sánh nó với một cái cầu tiêu công cộng khổng lồ xây theo kiểu kiến trúc La Hy (…crueler observers have compared it to a Greco-Roman giant public toilet).</span><br style="color: #333333; font-family: arial, helvetica, "lucida grande", verdana, sans-serif;" /><span style="color: #333333; font-family: arial, helvetica, "lucida grande", verdana, sans-serif;">Ai là “những quan sát viên độc ác hơn” mà đoạn phụ đề ở dưới bức ảnh chụp cái lăng Hồ Chí Minh đó? Chắc chắn đó chỉ là đứa viết những dòng chữ đi kèm bức hình chứ còn ai vào đây nữa. Người ta thừa biết là Bắc Kinh kiểm soát rất kỹ các sinh hoạt trên internet và các bài viết của các trang mạng. Không thể có chuyện vài ba cây viết tự động viết ra, không có phép của nhà nước. Coi lăng Hồ Chí Minh là xấu đau xấu đớn đã là đểu cáng khủng khiếp rồi. Sau đó lại còn nói nó giống như một cái nhà cầu công cộng nữa thì còn gì đểu hơn được nữa? Mà câu trên khi dịch từ nguyên bản tiếng Anh đã được làm cho vệ sinh đi nhiều lắm rồi đấy. Chứ dịch đúng theo ngôn ngữ của những người Cộng sản Việt Nam thì phải dịch là cái lăng Hồ Chí Minh hệt như cái nhà ỉa công cộng kiểu kiến trúc La Hy thì mới đúng.</span><br style="color: #333333; font-family: arial, helvetica, "lucida grande", verdana, sans-serif;" /><br style="color: #333333; font-family: arial, helvetica, "lucida grande", verdana, sans-serif;" /><span style="color: #333333; font-family: arial, helvetica, "lucida grande", verdana, sans-serif;">Thật là đểu giả vô cùng. Bạn bè, anh em, đồng chí, môi hở răng lạnh mà đối xử với nhau như thế đấy. Cái tòa nhà chứa cái xác khô của “chủ tịch kính mến vĩ đại” bị so sánh với cái nhà ỉa thì đểu không gì bằng.</span><br style="color: #333333; font-family: arial, helvetica, "lucida grande", verdana, sans-serif;" /><span style="color: #333333; font-family: arial, helvetica, "lucida grande", verdana, sans-serif;">Nhưng đó chẳng phải là lần đầu tiên một chuyện như thế diễn ra. Khi Lê Duẩn chết, tờ Nhân Dân Nhật Báo ở Bắc Kinh số ra ngày 10 tháng 7 năm 1986 có loan tin về cái chết đó nhưng đã dùng một cách chơi chữ để nói đểu Hà Nội. Tiêu đề của bản tin viết như thế này: “Việt Nam lãnh thủ nhân Lê Duẩn khứ thế”. Khứ thế là lìa đời, là chết. Tại sao không dùng những chữ khác cũng có nghĩa là chết? Trong chữ Hán thì không thiếu gì những chữ như thế, mà phải kiếm hai chữ “khứ thế” ít nghe thấy.</span><br style="color: #333333; font-family: arial, helvetica, "lucida grande", verdana, sans-serif;" /><br style="color: #333333; font-family: arial, helvetica, "lucida grande", verdana, sans-serif;" /><span style="color: #333333; font-family: arial, helvetica, "lucida grande", verdana, sans-serif;">Lý do tờ Nhân Dân dùng hai chữ “khứ thế” để nói Lê Duẩn chết có thể tìm thấy ngay ở trang 511 của cuốn Hán Việt Từ Điển của Nguyễn Văn Khôn. Ngay đầu trang 511 ở cột bên tay phải người ta đọc được hai chữ này, đọc lên thì nghe giống nhau, chỉ khi viết xuống thì khác nhau mà thôi.</span><br style="color: #333333; font-family: arial, helvetica, "lucida grande", verdana, sans-serif;" /><span style="color: #333333; font-family: arial, helvetica, "lucida grande", verdana, sans-serif;">“Khứ thế” ngoài nghĩa là qua đời, chết, hai chữ đồng âm “khứ thế” còn có nghĩa (nguyên văn đọc được trong từ điển Nguyễn Văn Khôn trang 511 cột bên phải) là thiến dái.</span><br style="color: #333333; font-family: arial, helvetica, "lucida grande", verdana, sans-serif;" /><span style="color: #333333; font-family: arial, helvetica, "lucida grande", verdana, sans-serif;">Vậy thì sau khi viết trên báo cho người đọc hiểu Lê Duẩn bị thiến dái và nay so sánh lăng Hồ Chí Minh là cái nhà ỉa thì có gì là lạ đâu.</span><br style="color: #333333; font-family: arial, helvetica, "lucida grande", verdana, sans-serif;" /><span style="color: #333333; font-family: arial, helvetica, "lucida grande", verdana, sans-serif;">Trong khi đó, thì đàn em của bác không dám đụng tới sợi lông của Mao Trạch Đông mặc dù “mao” cũng có nghĩa là …lông vậy!</span><br style="color: #333333; font-family: arial, helvetica, "lucida grande", verdana, sans-serif;" /><span style="color: #333333; font-family: arial, helvetica, "lucida grande", verdana, sans-serif;">Mao đã chết. Vô mao mà vẫn còn sợ chuyện không có lông, chuyện “no hair” thì hèn hết chỗ nói.</span><br style="color: #333333; font-family: arial, helvetica, "lucida grande", verdana, sans-serif;" /><span style="color: #333333; font-family: arial, helvetica, "lucida grande", verdana, sans-serif;">Thế mà lúc nào cũng nói là yêu bác, kính bác để mỗi khi vào thăm lăng bác âm u, các chị cán bộ ngả MŨ ra chào làm cái quái gì.</span><br style="color: #333333; font-family: arial, helvetica, "lucida grande", verdana, sans-serif;" /><span style="color: #333333; font-family: arial, helvetica, "lucida grande", verdana, sans-serif;">Trong khi đó, thủ đô Hà Nội vừa chi 15 tỉ đồng để xây 14 nhà cầu rồi than thở tiếp là vẫn còn thiếu các tiện nghi vệ sinh này.</span><br style="color: #333333; font-family: arial, helvetica, "lucida grande", verdana, sans-serif;" /><span style="color: #333333; font-family: arial, helvetica, "lucida grande", verdana, sans-serif;">Đã có cái nhà ỉa hoành tráng như thế ở Ba Đình mà còn than là thiếu cái nỗi gì?</span><br style="color: #333333; font-family: arial, helvetica, "lucida grande", verdana, sans-serif;" /><br style="color: #333333; font-family: arial, helvetica, "lucida grande", verdana, sans-serif;" /><span style="color: #333333; font-family: arial, helvetica, "lucida grande", verdana, sans-serif;"> * * *</span><br style="color: #333333; font-family: arial, helvetica, "lucida grande", verdana, sans-serif;" /><span style="color: #333333; font-family: arial, helvetica, "lucida grande", verdana, sans-serif;">Ngày 8 tháng 11 năm 2013</span></span></div><div><span style="font-size: medium;"><br style="color: #333333; font-family: arial, helvetica, "lucida grande", verdana, sans-serif;" /><span style="color: #333333; font-family: arial, helvetica, "lucida grande", verdana, sans-serif;">Bạn ta,</span></span></div><div><span style="font-size: medium;"><br style="color: #333333; font-family: arial, helvetica, "lucida grande", verdana, sans-serif;" /><span style="color: #333333; font-family: arial, helvetica, "lucida grande", verdana, sans-serif;">Có hai câu lục bát mà người ta cho là của Nguyễn Công Trứ viết trong đoạn mở đầu của một bài hát nói:</span></span></div><div><span style="font-size: medium;"><br style="color: #333333; font-family: arial, helvetica, "lucida grande", verdana, sans-serif;" /><span style="color: #333333; font-family: arial, helvetica, "lucida grande", verdana, sans-serif;">Chẳng thơm cũng thể hoa nhài</span><br style="color: #333333; font-family: arial, helvetica, "lucida grande", verdana, sans-serif;" /><span style="color: #333333; font-family: arial, helvetica, "lucida grande", verdana, sans-serif;">Dẫu không thanh lịch, cũng người Trường An</span><br style="color: #333333; font-family: arial, helvetica, "lucida grande", verdana, sans-serif;" /><br style="color: #333333; font-family: arial, helvetica, "lucida grande", verdana, sans-serif;" /><span style="color: #333333; font-family: arial, helvetica, "lucida grande", verdana, sans-serif;">Nhiều người hiểu hai câu này mang ý nghĩa ngợi ca Hà Nội, tức là Thăng Long, nơi dân trí cao, con người lịch sự, chuyện cái ăn, cái mặc, cái gì cũng đẹp, cũng sang. Thực ra, Trường An không phải là Hà Nội, mà là kinh đô của Việt Nam thời Đinh Tiên Hoàng, nên nếu nói hai câu lục bát kể trên là để chỉ người Hà Nội thì không đúng. Và rồi nếu là người Hà Nội, vốn đã được coi là thanh lịch, văn minh, văn hóa thì chắc cũng không đưa ra một câu đanh đá và ngạo mạn như thế.</span><br style="color: #333333; font-family: arial, helvetica, "lucida grande", verdana, sans-serif;" /><br style="color: #333333; font-family: arial, helvetica, "lucida grande", verdana, sans-serif;" /><span style="color: #333333; font-family: arial, helvetica, "lucida grande", verdana, sans-serif;">Hà Nội thực ra đã có một thời được coi là thủ đô của ngàn năm văn vật như trong mấy câu này:</span></span></div><div><span style="font-size: medium;"><br style="color: #333333; font-family: arial, helvetica, "lucida grande", verdana, sans-serif;" /><span style="color: #333333; font-family: arial, helvetica, "lucida grande", verdana, sans-serif;">Chẳng thơm cũng thể hoa mai</span><br style="color: #333333; font-family: arial, helvetica, "lucida grande", verdana, sans-serif;" /><span style="color: #333333; font-family: arial, helvetica, "lucida grande", verdana, sans-serif;">Chẳng lịch cũng thể con người Thượng Kinh</span><br style="color: #333333; font-family: arial, helvetica, "lucida grande", verdana, sans-serif;" /><span style="color: #333333; font-family: arial, helvetica, "lucida grande", verdana, sans-serif;">Hay:</span><br style="color: #333333; font-family: arial, helvetica, "lucida grande", verdana, sans-serif;" /><span style="color: #333333; font-family: arial, helvetica, "lucida grande", verdana, sans-serif;">Chẳng thơm cũng thể hoa nhài</span><br style="color: #333333; font-family: arial, helvetica, "lucida grande", verdana, sans-serif;" /><span style="color: #333333; font-family: arial, helvetica, "lucida grande", verdana, sans-serif;">Chẳng thanh lịch cũng là người Thăng Long</span><br style="color: #333333; font-family: arial, helvetica, "lucida grande", verdana, sans-serif;" /><br style="color: #333333; font-family: arial, helvetica, "lucida grande", verdana, sans-serif;" /><span style="color: #333333; font-family: arial, helvetica, "lucida grande", verdana, sans-serif;">Nhưng thanh và lịch của người Thượng Kinh (tức là Hà Nội), hay của người Thăng Long là một Hà Nội, một Thăng Long nào khác chứ không là cái Thăng Long và Hà Nội của cháo chửi, bún mắng, phở quát, ốc lắm mồm, của học sinh nam nữ mở mồm là văng tục, chửi thề, giữa Hà Nội trường học phải viết trên bảng treo ở sân trường cấm đánh nhau, tụt quần áo của nhau như những điều người ta thấy và sợ Hà Nội của ngày nay.</span><br style="color: #333333; font-family: arial, helvetica, "lucida grande", verdana, sans-serif;" /><br style="color: #333333; font-family: arial, helvetica, "lucida grande", verdana, sans-serif;" /><span style="color: #333333; font-family: arial, helvetica, "lucida grande", verdana, sans-serif;">Ăn Bắc, mặc Kinh đã có là người ta nhận định về Hà Nội và Huế như thế. Ăn thanh cảnh, nhỏ nhẹ lịch sự, cái bát, đôi đũa, những món ăn tỉ mỉ gói ghém rất nhiều cảnh sắc thú vị ở trong. Như món bún thang chẳng hạn. Nhưng tất cả những thứ ấy không còn nữa. Nghìn năm văn vật đất Thăng Long không bao giờ còn nữa.</span><br style="color: #333333; font-family: arial, helvetica, "lucida grande", verdana, sans-serif;" /><br style="color: #333333; font-family: arial, helvetica, "lucida grande", verdana, sans-serif;" /><span style="color: #333333; font-family: arial, helvetica, "lucida grande", verdana, sans-serif;">Cảnh mới đây, rõ hơn là ngày 24 tháng 10, ở một nhà hàng ăn Nhật vừa khai trương trên đường Đoàn Trần Nghiệp đã cho thấy cái thanh, cái lịch đã tuyệt tích, không thể nào tìm thấy được nữa.</span><br style="color: #333333; font-family: arial, helvetica, "lucida grande", verdana, sans-serif;" /><br style="color: #333333; font-family: arial, helvetica, "lucida grande", verdana, sans-serif;" /><span style="color: #333333; font-family: arial, helvetica, "lucida grande", verdana, sans-serif;">Tiệm sushi thông báo cho ăn miễn phí tưởng khoảng một hay hai trăm khách là cùng, nhưng bản tin của mấy tờ báo trong nước cũng như những bức ảnh đi kèm cho thấy con số người kéo đến để ăn miễn phí đã lên đến cả ngàn người như chính các bài báo này cho biết. Con đường chạy ngang qua tiệm đông nghẹt người và xe, giao thông tắc nghẽn. Người ta chen lấn nhau tràn vào tiệm khiến nhân viên của tiệm không cách nào thỏa mãn được số khách quá đông như thế. Mời vào thử một miếng thì bưng cả khay mà chạy.</span><br style="color: #333333; font-family: arial, helvetica, "lucida grande", verdana, sans-serif;" /><br style="color: #333333; font-family: arial, helvetica, "lucida grande", verdana, sans-serif;" /><span style="color: #333333; font-family: arial, helvetica, "lucida grande", verdana, sans-serif;">Cảnh như thế không phải là lần đầu tiên diễn ra. Trong một video clip khác thì tại một tiệm ăn theo kiểu buffet, khách vừa thấy nhà hàng đưa ra món mới thì nhào vào, dùng tay bốc lấy bốc để cho mình, bất kể những người khác. Mà đó là ăn có trả tiền chứ không phải là miễn phí. Trò vơ vét bất lịch sự như thế không chỉ diễn ra ở trong nước, và ở cả những nơi ngoài Việt Nam như một tấm bảng viết bằng tiếng Việt treo bên ngoài một tiệm ăn ở Bangkok. Tiệm Thái Lan này nói rõ ăn bao nhiêu thì lấy bấy nhiêu, ăn không hết sẽ bị phạt. Khoản tiền phạt được ghi rõ là baht, tiền Thái. Tấm bảng viết bằng tiếng Việt thì rõ ràng là nhắm vào người Việt.</span><br style="color: #333333; font-family: arial, helvetica, "lucida grande", verdana, sans-serif;" /><br style="color: #333333; font-family: arial, helvetica, "lucida grande", verdana, sans-serif;" /><span style="color: #333333; font-family: arial, helvetica, "lucida grande", verdana, sans-serif;">Có tiền mua vé đi chơi Thái Lan nhưng vẫn còn thô lỗ, bất lịch sự như vậy, đâu phải là những thành phần nghèo khổ, quê mùa, bần cố nông đâu để mà đổ cho đó là những người thiếu may mắn trong xã hội ngày nay.</span><br style="color: #333333; font-family: arial, helvetica, "lucida grande", verdana, sans-serif;" /></span><p><span style="font-size: medium;"><span style="color: #333333; font-family: arial, helvetica, "lucida grande", verdana, sans-serif;">Bọn vô học, thiếu văn hóa, là sản phẩm của cái xã hội đốn mạt của Cộng sản thì làm sao Tràng An, Thăng Long còn thanh lịch được nữa!</span> </span></p></div>sonbui@yahoo.comhttp://www.blogger.com/profile/13808523616393644714noreply@blogger.comtag:blogger.com,1999:blog-1859412147393027638.post-80221165468745710152021-03-29T22:33:00.000-04:002021-03-29T22:33:03.627-04:00KHỐN NẠN VÔ CÙNG - Bùi Bảo Trúc<p> </p><header style="background-color: white; color: #5c5c5c; font-family: Arial, Helvetica, sans-serif; font-size: 16px; margin: 0em auto 45px; max-width: 70%; text-align: center; width: auto;"><h1 class="entry-title" data-content-field="title" itemprop="headline" style="color: #222222; font-family: proxima-nova; font-size: 30px; font-weight: 300; letter-spacing: 1px; line-height: 1.2em; margin: 0px 0px 0.3em;"><a href="http://www.buctranhvancau.com/new-blog/2017/12/5/khn-nn-v-cng-bi-bo-trc" style="color: #222222; text-decoration-line: none;">KHỐN NẠN VÔ CÙNG</a></h1><h1 class="entry-title" data-content-field="title" itemprop="headline" style="color: #222222; font-family: proxima-nova; font-size: 30px; font-weight: 300; letter-spacing: 1px; line-height: 1.2em; margin: 0px 0px 0.3em;"><a href="http://www.buctranhvancau.com/new-blog/2017/12/5/khn-nn-v-cng-bi-bo-trc" style="color: #222222; text-decoration-line: none;">(Bùi Bảo Trúc)</a></h1><div class="meta" style="color: rgba(0, 0, 0, 0.4);"><span class="date" style="font-size: 0.85em; font-style: italic; letter-spacing: 2px;">December 8, 2017</span></div></header><div class="body entry-content" id="yui_3_17_2_1_1617071462595_88" style="background-color: white; color: #5c5c5c; font-family: Arial, Helvetica, sans-serif; font-size: 16px; margin: 0em auto 24px; max-width: 70%; width: auto;"><div class="sqs-layout sqs-grid-12 columns-12" data-layout-label="Post Body" data-type="item" data-updated-on="1512531168958" id="item-5a27638753450ab58fc8da65"><div class="row sqs-row" id="yui_3_17_2_1_1617071462595_87" style="margin-left: -17px; margin-right: -17px; width: auto !important;"><div class="col sqs-col-12 span-12" id="yui_3_17_2_1_1617071462595_86" style="float: left; padding-right: 0px; width: 797px;"><div class="sqs-block html-block sqs-block-html" data-block-type="2" id="block-610dadbbde02a67b6f8f" style="clear: none; height: auto; padding: 0px 17px 17px; position: relative;"><div class="sqs-block-content" style="outline: none;"><p style="line-height: 1.8em; margin: 0px; overflow-wrap: break-word;"><span style="font-size: 12pt; overflow-wrap: break-word;">Lính Ăng Lê giết lính Tầu trong trận chiếm đồn Peiho (?)</span></p></div></div><div class="sqs-block image-block sqs-block-image sqs-text-ready" data-block-type="5" id="block-yui_3_17_2_1_1512696287251_16137" style="clear: both; height: auto; padding: 17px; position: relative;"><div class="sqs-block-content" id="yui_3_17_2_1_1617071462595_85"><div class="
image-block-outer-wrapper
layout-caption-below
design-layout-inline
" data-test="image-block-inline-outer-wrapper" id="yui_3_17_2_1_1617071462595_84"><figure class="
sqs-block-image-figure
intrinsic
" id="yui_3_17_2_1_1617071462595_83" style="margin: auto; max-width: 1280px;"><div class="
image-block-wrapper
has-aspect-ratio
" data-animation-override="" data-animation-role="image" id="yui_3_17_2_1_1617071462595_82" style="line-height: 0; overflow: hidden; padding-bottom: 525.75px; position: relative; text-align: center;"><img alt="opiumwar.jpg" class="thumb-image loaded" data-image-dimensions="1280x882" data-image-focal-point="0.5,0.5" data-image-id="5a29eaa824a694d5d9402968" data-image-resolution="1000w" data-image="https://images.squarespace-cdn.com/content/v1/55b6b656e4b02f9283ad1d54/1512696490036-ZXKTCZ96XIOQKE4MC9MR/ke17ZwdGBToddI8pDm48kJcwH1tEGAPBw9tlE741wCgUqsxRUqqbr1mOJYKfIPR7LoDQ9mXPOjoJoqy81S2I8N_N4V1vUb5AoIIIbLZhVYxCRW4BPu10St3TBAUQYVKc7FdlV4tUxqA2O9eHnHMynLO1u1iNd1wJwL3SG5gm9yZM1XMGuVP_o450EQUvDh0E/opiumwar.jpg" data-load="false" data-src="https://images.squarespace-cdn.com/content/v1/55b6b656e4b02f9283ad1d54/1512696490036-ZXKTCZ96XIOQKE4MC9MR/ke17ZwdGBToddI8pDm48kJcwH1tEGAPBw9tlE741wCgUqsxRUqqbr1mOJYKfIPR7LoDQ9mXPOjoJoqy81S2I8N_N4V1vUb5AoIIIbLZhVYxCRW4BPu10St3TBAUQYVKc7FdlV4tUxqA2O9eHnHMynLO1u1iNd1wJwL3SG5gm9yZM1XMGuVP_o450EQUvDh0E/opiumwar.jpg" data-type="image" src="https://images.squarespace-cdn.com/content/v1/55b6b656e4b02f9283ad1d54/1512696490036-ZXKTCZ96XIOQKE4MC9MR/ke17ZwdGBToddI8pDm48kJcwH1tEGAPBw9tlE741wCgUqsxRUqqbr1mOJYKfIPR7LoDQ9mXPOjoJoqy81S2I8N_N4V1vUb5AoIIIbLZhVYxCRW4BPu10St3TBAUQYVKc7FdlV4tUxqA2O9eHnHMynLO1u1iNd1wJwL3SG5gm9yZM1XMGuVP_o450EQUvDh0E/opiumwar.jpg?format=1000w" style="border: 0px; display: block; height: 525.75px; left: -0.175px; max-width: none; position: absolute; top: 0px; vertical-align: middle; width: 763.35px;" /></div></figure></div></div></div><div class="sqs-block html-block sqs-block-html" data-block-type="2" id="block-yui_3_17_2_1_1512696287251_16417" style="clear: none; height: auto; padding: 17px; position: relative;"><div class="sqs-block-content" style="outline: none;"><p style="line-height: 1.8em; margin: 0px 0px 1.8em; overflow-wrap: break-word;">Giữa thế kỷ 19 Trung Hoa dưới triều nhà Thanh đã trải qua hai cuộc chiến tranh với đế quốc Anh. Trận Nha Phiến Chiến Tranh thứ nhất diễn ra từ năm 1840 đến 1843 và trận thứ nhì từ 1856 đến 1860. Trong trận thứ nhì, Anh còn được Hoa Kỳ, Pháp và Nga trợ chiến. Triều đình Thanh thua nặng nên đã phải ký với Anh một số hiệp ước bất bình đẳng, phải nhường một số đất đai cho Anh, phải mở cửa khẩu cho các nước ngoài tiến vào buôn bán và phải chấp thuận nhiều đòi hỏi phi lý ngay trên đất nước Trung Hoa.</p><p style="line-height: 1.8em; margin: 0px 0px 1.8em; overflow-wrap: break-word;">Nguyên do đưa tới hai cuộc binh biến này là vì Anh muốn đem nha phiến do công ty Đông Ấn của họ sản xuất để bán tại Trung Quốc kiếm lời. Nhưng việc đưa nha phiến vào cũng khiến cho đông đảo người Trung Hoa mắc vào vòng nghiện ngập. Triều đình nhà Thanh nhìn ra những nguy hiểm này của nha phiến nhưng cũng không làm được gì. Nếu tình trạng nghiện nha phiến kéo dài và lan rộng khắp trong nước thì người dân Trung Hoa sẽ trở thành một dân tộc bạc nhược, yếu hèn. Họa diệt vong nhất định sẽ tới với nước Trung Hoa.</p><p style="line-height: 1.8em; margin: 0px 0px 1.8em; overflow-wrap: break-word;">Người Nhật nhìn ra điều đó và thấy ngay người Hoa đang trên đường trở thành một dân tộc bạc nhược, bệnh hoạn, ươn hèn. Các võ sĩ Nhật thách đấu với võ sĩ Trung Quốc và đã thắng lớn trong nhiều cuộc tỉ thí nên người Nhật càng tin là Trung Hoa đang trên đường hủy diệt. Điều này được nhắc lại trong cuốn phim nhan đề “Tinh Võ Môn.” Trong phim, võ đường của Hoắc Nguyên Giáp, một võ sư tìm cách dấy lên phong trào dùng võ thuật để lành mạnh hóa đất nước Trung Hoa, bị một võ đường của người Nhật ở Thượng Hải hạ nhục bằng cách tặng cho bốn chữ “Đông Á Bệnh Phu,” người bệnh của Đông Á châu. Một võ sinh thuộc võ đường Tinh Võ Môn là Trần Chân (do Lý Tiểu Long thủ diễn) đã đến tận võ đường Nhật bản quăng trả lại bức hoành phi có nội dung nhục mạ người Hoa đó.</p><p style="line-height: 1.8em; margin: 0px 0px 1.8em; overflow-wrap: break-word;">“Đông Á Bệnh Phu” là chữ Hán. Các quốc gia Tây phương thì gọi nước Trung Hoa là “the sick man of Asia.” Việc hạ nhục nước Trung Hoa như thế phần nào đã là nguyên do đưa tới cuộc nổi dậy phò Thanh diệt dương, đánh ngoại quốc giúp nhà Thanh, lôi kéo Trung Hoa vào những cuộc chiến khác.</p><p style="line-height: 1.8em; margin: 0px 0px 1.8em; overflow-wrap: break-word;">Thực ra người Anh khi đưa nha phiến vào Trung Hoa là chỉ cốt làm tiền chứ cũng không nghĩ tới việc làm suy yếu đất nước và dân tộc Trung Hoa. Nhưng nha phiến thì lại tạo ra một thảm họa khác cho nước Trung Hoa. Chuyện nghiện ngập tạo ra những tác hại về sức khỏe, cho thể lực và tinh thần, ý chí của người dân Trung Hoa chỉ là cái phó sản của nha phiến. Người Anh khi đi chiếm thuộc địa thì cũng độc ác lắm nhưng trong trường hợp đưa nha phiến vào Trung Hoa thì họ không có chủ đích độc địa là muốn biến nước này thành một quốc gia có những người dân bệnh hoạn, bạc nhược cả thể xác lẫn tinh thần.</p><p style="line-height: 1.8em; margin: 0px 0px 1.8em; overflow-wrap: break-word;">Tuy thế, nếu nha phiến đưa tới những hậu quả như thế thì cũng... chẳng sao.</p><p style="line-height: 1.8em; margin: 0px 0px 1.8em; overflow-wrap: break-word;">Ngày nay những “bệnh phu,” những người bệnh ở Đông Á đang thấy dần dần xuất hiện.</p><p style="line-height: 1.8em; margin: 0px 0px 1.8em; overflow-wrap: break-word;">Lần này, người Anh không phải là thủ phạm tạo ra những người bệnh này. Thế giới đã trải qua nhiều thay đổi. Thế giới không còn nước nào có những hành xử độc ác như cố tình gây ra những tai họa khủng khiếp cho những dân tộc, những quốc gia như hồi thế kỷ thứ 19 nữa.</p><p style="line-height: 1.8em; margin: 0px 0px 1.8em; overflow-wrap: break-word;">Thì chúng ta vẫn tin tưởng như thế. Nhưng sự thực không đúng như vậy. Nếu chúng ta nhìn vào Việt Nam thì sẽ thấy ngay là người Việt đang trở thành những “Đông Á Bệnh Phu” của thế kỷ 21. Thủ phạm tìm cách biến người Việt thành “Đông Á Bệnh Phu” mới này là nước láng giềng với chủ trương đối với ViệtNam bằng 16 chữ vàng 4 chữ tốt, dựa trên tình đồng chí anh em, môi hở răng lạnh... Trung Quốc đang làm tất cả những gì làm được để đẩy Việt Nam vào tình trạng diệt vong. Các “Đông Á Bệnh Phu” mới này sẽ lôi đất nước và dân tộc đến chỗ hủy diệt trong một thời gian rất ngắn. Vào năm 2020, con số người Việt mắc bệnh ung thư sẽ là con số cao nhất thế giới.</p><p style="line-height: 1.8em; margin: 0px 0px 1.8em; overflow-wrap: break-word;">Trung Quốc đang làm mọi việc để đưa tới thảm họa đó. Trung Quốc đầu độc người Việt bằng các sản phẩm mà họ bán sang Việt Nam và tràn ngập Việt Nam bằng các loại hàng hóa gây ung thư và nhiều thứ bệnh nan y khác cho người tiêu thụ Việt Nam, cho đó là những loại quần áo, đồ chơi trẻ em hay những nịt vú của phụ nữ... Tại sao những hàng hóa do Trung Quốc bán sang Việt Nam đều chứa những độc chất gây ung thư cho người dùng thì không ai có thể hiểu được. Gần như tất cả các sản phẩm Trung Quốc bán sang Việt Nam đều có các chất gây các bệnh độc địa mà nhiều nhất là bệnh ung thư.</p><p style="line-height: 1.8em; margin: 0px 0px 1.8em; overflow-wrap: break-word;">Các loại thực phẩm mà Trung Quốc bán sang Việt Nam cũng chứa các độc chất gây ung thư. Từ trái cây đến các loại thịt đều được tẩm ướp các hóa chất mà quốc tế đã cấm dùng trong kỹ nghệ chế biến thực phẩm đều được Trung Quốc đưa sang ViệtNam. Những loại hàng không nhập cảng từ Trung Quốc và được sản xuất ở Việt Nam thì đều dùng các loại hóa chất sản xuất tại Trung Quốc bán đầy ở Việt Nam để chế biến, giữ cho tươi, không bị hư hỏng. Tất cả đều là những hóa chất độc hại có thể tạo hậu quả nguy hiểm cho người tiêu thụ ViệtNam. Luôn cả các thuốc Tây y cũng như các loại dược thảo do họ bán sang ViệtNam cũng có những tác hại nguy hiểm cho người dùng vì có thể là sản phẩm giả mạo hay cố tình bào chế bằng các loại chất độc. Tại một số thành phố, ngay cả Hà Nội và Sài Gòn cũng có các y sĩ giả Trung Quốc mở phòng mạch chữa bệnh “chui” cho bệnh nhân người Việt và kết quả ra sao thì ai cũng có thể đoán được.</p><p style="line-height: 1.8em; margin: 0px 0px 1.8em; overflow-wrap: break-word;">Trung Quốc còn tung ra những hoạt động khác để giết cho bằng được dân tộc ViệtNam, trong đủ mọi lãnh vực nông nghiệp, kinh tế, xã hội...</p><p style="line-height: 1.8em; margin: 0px 0px 1.8em; overflow-wrap: break-word;">Những trò thu mua chân bò, chân trâu, lông đuôi voi, ốc bươu vàng, đỉa... hay đặt mua hột điều, dưa hấu, thịt heo... rồi thình lình không mua nữa làm cho nông dân điêu đứng sống dở chết dở. Kỹ nghệ sản xuất cà phê của Việt Nam đang bị đe dọa trầm trọng vì một số khu vực trồng cà phê đang bị dẹp để trồng các loại cây khác qua kế hoạch độc hại của bọn thương lái Trung Quốc. Đó là trên cạn, trên đất liền còn ở ngoài biển thì tầu đánh cá của ngư dân Việt bị tầu Trung Quốc tấn công, cấm đánh cá ngay trong hải phận Việt Nam. Gần đây hơn là việc nhà máy thép Formosa thả độc chất xuống biển khiến cá chết ở khắp 4 tỉnh miền Trung. Đó là chưa kể những tàn phá tạo ra cho môi trường sống ở cao nguyên và nhiều nơi khác của Việt Nam. Và luôn cả vùng đồng bằng sông Cửu Long cũng đang bị bức tử vì những đập thủy điện trên thượng nguồn sông Mekong do Trung Quốc xây dựng. Nhiều diện tích trồng lúa và cây trái của Việt Nam đang bị đe dọa nghiêm trọng. Sản lượng lúa gạo sẽ giảm sút nặng.Đất đai bị mất vào tay Trung Quốc bằng nhiều cách như ngụy trang bằng những bề ngoài hợp pháp hay bất hợp pháp. Nhiều khu vực chiến lược đã bị bán cho Trung Quốc. Người Hoa có mặt khắp nơi ở ViệtNam. Những khu phố Tầu mọc lên ở nhiều tỉnh, các bảng hiệu toàn viết bằng chữ Tầu, nhiều cơ sở thương mại không tiếp người Việt, chỉ nhận nhân dân tệ. Một vài nơi đã trở thành những tô giới hay nhượng địa tuy chưa chính thức trên giấy tờ. Những nơi ấy người Việt bị cấm ra vào. Cảnh sát cũng không được phép xâm nhập.</p><p style="line-height: 1.8em; margin: 0px 0px 1.8em; overflow-wrap: break-word;">Người Việt đang trở thành những “Đông Á Bệnh Phu” mới về đủ mọi mặt cả về sức khỏe cũng như đời sống kinh tế. Nhưng khác với “Đông Á Bệnh Phu” ở Trung Hoa thời thế kỷ 19, các “Đông Á Bệnh Phu” ở Việt Nam đang được sự tiếp tay của chính nhà nước Việt Nam. Nhà nước không làm bất cứ gì để ngăn chặn các việc làm giết người Việt của Trung Quốc, để mặc và khuyến khích, tiếp tay với Trung Quốc kệ cho người Việt trở hành “Đông Á Bệnh Phu” của thế kỷ 21.</p><p style="line-height: 1.8em; margin: 0px 0px 1.8em; overflow-wrap: break-word;">Khốn nạn vô cùng!</p><p style="line-height: 1.8em; margin: 0px 0px 1.8em; overflow-wrap: break-word;">Bùi Bảo Trúc</p></div></div></div></div></div></div>sonbui@yahoo.comhttp://www.blogger.com/profile/13808523616393644714noreply@blogger.comtag:blogger.com,1999:blog-1859412147393027638.post-74886164723830688572021-03-29T22:30:00.000-04:002021-03-29T22:30:07.383-04:00BÙI BẢO TRÚC - ĐỌC THƠ THÁI TÚ HẠP<p> <b style="color: blue; font-size: xx-large;">BÙI BẢO TRÚC </b><b style="color: blue; font-size: xx-large;">ĐỌC THƠ THÁI TÚ HẠP</b></p><div id="content" style="border-left: 1px solid rgb(240, 240, 240); border-right: 1px solid rgb(240, 240, 240); color: #303030; font-family: Verdana, Tahoma, Arial, sans-serif; font-size: 12.16px; line-height: 1.6em; margin: 0px 110px 20px 160px; padding: 0px 10px;"><p class="MsoNormal" style="font-family: "Times New Roman"; font-size: 12pt; margin: 0in 0in 6pt; text-align: justify;"><span style="font-size: 13pt;">“MIỀN YÊU DẤU” mà Thái Tú Hạp nói tới trong tập thơ của ông là Đông Phương, là <i>“bầu trời lấp lánh xanh ngắt những nhớ thương”,</i> những<i> “dấu tích trầm mặc”,</i> là <i>“lá trúc đôi bờ Hương Giang”,</i> là <i>“cõi khuya nghe rụng tiếng đàn Nam Ai”,</i> là<i> “hàng cau lưu luyến nồng vôi cưới”,</i> là<i> “vàng lụa nắng trên tà áo”,</i> là <i>“đường ngôi rẽ đôi miền phù vân”,</i> là<i> “lời xanh biếc ngọc vô thường”,</i> là <i>“đào hoa hương tích mây hoang vắng chiều...”.</i> Những hình ảnh như thế được tìm thấy rải rác ở kh</span><span style="font-size: 13pt;">ắp</span><span style="font-size: 13pt;"> 65 bài thơ của tập <i>“Miền Yêu Dấu Phương Đông”,</i> tập thơ thứ hai của Thái Tú Hạp, sau tập </span><i><span style="font-size: 13pt;">“Chim Quyên Lạc Ngàn”.</span></i></p><p class="MsoNormal" style="font-family: "Times New Roman"; font-size: 12pt; margin: 0in 0in 6pt; text-align: justify;"><span style="font-size: 13pt;">Những bài thơ trong tập thơ mới nhất cho thấy Thái Tú Hạp đã đưa được vào các sáng tác của ông những hình ảnh và không khí mới, cái không khí của mùi trầm hương, của hoa huệ, hoa lan thơm ngát những trang kinh, cái không khí siêu thoát của Thiền, của Phật Giáo cho dù đó là lúc ông nói về cảnh rừng bên ngoài một trại tù:</span></p><p class="MsoNormal" style="font-family: "Times New Roman"; font-size: 12pt; margin: 0in 0in 6pt; text-align: justify;"><span style="font-size: 13pt;"> </span></p><p class="MsoNormal" style="font-family: "Times New Roman"; font-size: 12pt; margin: 0in 0in 6pt; text-align: justify;"><i><span style="font-size: 13pt;">...em còn hái nắng trong vườn trúc</span></i></p><p class="MsoNormal" style="font-family: "Times New Roman"; font-size: 12pt; margin: 0in 0in 6pt;"><i><span style="font-size: 13pt;">nghe đời như một thoáng hư không</span></i></p><p class="MsoNormal" style="font-family: "Times New Roman"; font-size: 12pt; margin: 0in 0in 6pt;"><span style="font-size: 13pt;"> </span></p><p class="MsoNormal" style="font-family: "Times New Roman"; font-size: 12pt; margin: 0in 0in 6pt; text-align: justify;"><span style="font-size: 13pt;">Hay một đoạn khác về chuyến đi rời Ban Mê Thuột với những từ ngữ vừa nặng âm hưởng cao nguyên, lại vừa phù du, lãng đãng:</span></p><p class="MsoNormal" style="font-family: "Times New Roman"; font-size: 12pt; margin: 0in 0in 6pt; text-align: justify;"><span style="font-size: 13pt;"> </span></p><p class="MsoNormal" style="font-family: "Times New Roman"; font-size: 12pt; margin: 0in 0in 6pt; text-align: justify;"><span style="font-size: 13pt;"> </span><i><span style="font-size: 13pt;">cái buôn cái bản về đâu</span></i></p><p class="MsoNormal" style="font-family: "Times New Roman"; font-size: 12pt; margin: 0in 0in 6pt; text-align: justify;"><i><span style="font-size: 13pt;">cái đau để lại cái sầu mang theo...</span></i></p><p class="MsoNormal" style="font-family: "Times New Roman"; font-size: 12pt; margin: 0in 0in 6pt; text-align: justify;"><span style="font-size: 13pt;"> </span></p><p class="MsoNormal" style="font-family: "Times New Roman"; font-size: 12pt; margin: 0in 0in 6pt; text-align: justify;"><span style="font-size: 13pt;">Thái Tú Hạp thường viết về những nơi chốn, những con đường không có lối về, những chuyến đi không bao giờ thực hiện được, đó là Đông Phương, miền yêu dấu tội nghiệp:</span></p><p class="MsoNormal" style="font-family: "Times New Roman"; font-size: 12pt; margin: 0in 0in 6pt;"><span style="font-size: 13pt;"> </span></p><p class="MsoNormal" style="font-family: "Times New Roman"; font-size: 12pt; margin: 0in 0in 6pt;"><i><span style="font-size: 13pt;">trên nhánh sông xưa gầy guộc</span></i></p><p class="MsoNormal" style="font-family: "Times New Roman"; font-size: 12pt; margin: 0in 0in 6pt;"><i><span style="font-size: 13pt;">trăng soi bóng mình quạnh quẽ tuổi thơ</span></i></p><p class="MsoNormal" style="font-family: "Times New Roman"; font-size: 12pt; margin: 0in 0in 6pt;"><i><span style="font-size: 13pt;">hoa lá sớm mai gọi mặt trời thức dậy</span></i></p><p class="MsoNormal" style="font-family: "Times New Roman"; font-size: 12pt; margin: 0in 0in 6pt;"><i><span style="font-size: 13pt;">quê hương trở về cháy rực cõi hư vô...</span></i></p><p class="MsoNormal" style="font-family: "Times New Roman"; font-size: 12pt; margin: 0in 0in 6pt;"><span style="font-size: 13pt;"> </span></p><p class="MsoNormal" style="font-family: "Times New Roman"; font-size: 12pt; margin: 0in 0in 6pt;"><i><span style="font-size: 13pt;">nếu một mai trí tưởng về có thật</span></i></p><p class="MsoNormal" style="font-family: "Times New Roman"; font-size: 12pt; margin: 0in 0in 6pt;"><i><span style="font-size: 13pt;">bằng cá ngược giòng khe suối cũ yêu thương</span></i></p><p class="MsoNormal" style="font-family: "Times New Roman"; font-size: 12pt; margin: 0in 0in 6pt;"><i><span style="font-size: 13pt;">tâm có động mười phương thao thức</span></i></p><p class="MsoNormal" style="font-family: "Times New Roman"; font-size: 12pt; margin: 0in 0in 6pt;"><i><span style="font-size: 13pt;">cõi bình minh rạng rỡ hồn phương đông...</span></i></p><p class="MsoNormal" style="font-family: "Times New Roman"; font-size: 12pt; margin: 0in 0in 6pt;"><span style="font-size: 13pt;"> </span></p><p class="MsoNormal" style="font-family: "Times New Roman"; font-size: 12pt; margin: 0in 0in 6pt; text-align: justify;"><span style="font-size: 13pt;">Đông Phương miền yêu dấu tội nghiệp của Thái Tú Hạp là đống xương trắng của những người bạn tù ở Kỳ Sơn, Tiên Phước, là chiếc nón thơ ngây ở Điện Bàn, là nỗi nhớ thương<i> “ngàn dặm không phai, nơi yêu dấu mẹ bào thai tình người”.</i> Hãy nghe Thái Tú Hạp nhớ Huế bằng lục bát:</span></p><p class="MsoNormal" style="font-family: "Times New Roman"; font-size: 12pt; margin: 0in 0in 6pt;"><span style="font-size: 13pt;"> </span></p><p class="MsoNormal" style="font-family: "Times New Roman"; font-size: 12pt; margin: 0in 0in 6pt;"><i><span style="font-size: 13pt;">...Huế bây giờ, Huế còn thơ</span></i></p><p class="MsoNormal" style="font-family: "Times New Roman"; font-size: 12pt; margin: 0in 0in 6pt;"><i><span style="font-size: 13pt;">em như lá trúc đôi bờ Hương Giang</span></i></p><p class="MsoNormal" style="font-family: "Times New Roman"; font-size: 12pt; margin: 0in 0in 6pt;"><i><span style="font-size: 13pt;">Nội Thành chim bỏ đồi trăng</span></i></p><p class="MsoNormal" style="font-family: "Times New Roman"; font-size: 12pt; margin: 0in 0in 6pt;"><i><span style="font-size: 13pt;">cõi khuya nghe rụng tiếng đàn Nam Ai</span></i></p><p class="MsoNormal" style="font-family: "Times New Roman"; font-size: 12pt; margin: 0in 0in 6pt;"><i><span style="font-size: 13pt;"> </span></i></p><p class="MsoNormal" style="font-family: "Times New Roman"; font-size: 12pt; margin: 0in 0in 6pt; text-align: justify;"><span style="font-size: 13pt;"> Nỗi nhớ thương người ta đọc được ở những tác giả khác có thể được bày tỏ bằng cường độ của ngôn ngữ xử dụng. Ở Thái Tú Hạp, ông dùng nhịp ngũ ngôn buồn bã để nói về nỗi nhớ nhung đó:</span></p><p class="MsoNormal" style="font-family: "Times New Roman"; font-size: 12pt; margin: 0in 0in 6pt;"><span style="font-size: 13pt;"> </span></p><p class="MsoNormal" style="font-family: "Times New Roman"; font-size: 12pt; margin: 0in 0in 6pt;"><i><span style="font-size: 13pt;">sáng mở ra hoàn vũ</span></i></p><p class="MsoNormal" style="font-family: "Times New Roman"; font-size: 12pt; margin: 0in 0in 6pt;"><i><span style="font-size: 13pt;">hoa trúc đào đong đưa</span></i></p><p class="MsoNormal" style="font-family: "Times New Roman"; font-size: 12pt; margin: 0in 0in 6pt;"><i><span style="font-size: 13pt;">tâm thoáng về đất cũ</span></i></p><p class="MsoNormal" style="font-family: "Times New Roman"; font-size: 12pt; margin: 0in 0in 6pt;"><i><span style="font-size: 13pt;">rừng lá động chim khua</span></i></p><p class="MsoNormal" style="font-family: "Times New Roman"; font-size: 12pt; margin: 0in 0in 6pt;"><span style="font-size: 13pt;"> </span></p><p class="MsoNormal" style="font-family: "Times New Roman"; font-size: 12pt; margin: 0in 0in 6pt;"><i><span style="font-size: 13pt;">vườn xưa còn nguyệt hạ</span></i></p><p class="MsoNormal" style="font-family: "Times New Roman"; font-size: 12pt; margin: 0in 0in 6pt;"><i><span style="font-size: 13pt;">giữ thơm tình cổ thư</span></i></p><p class="MsoNormal" style="font-family: "Times New Roman"; font-size: 12pt; margin: 0in 0in 6pt;"><i><span style="font-size: 13pt;">mưa đời phai ý đá</span></i></p><p class="MsoNormal" style="font-family: "Times New Roman"; font-size: 12pt; margin: 0in 0in 6pt;"><i><span style="font-size: 13pt;">còn chi nữa chân như</span></i></p><p class="MsoNormal" style="font-family: "Times New Roman"; font-size: 12pt; margin: 0in 0in 6pt;"><span style="font-size: 13pt;"> </span></p><p class="MsoNormal" style="font-family: "Times New Roman"; font-size: 12pt; margin: 0in 0in 6pt;"><i><span style="font-size: 13pt;">em về qua thị xã</span></i></p><p class="MsoNormal" style="font-family: "Times New Roman"; font-size: 12pt; margin: 0in 0in 6pt;"><i><span style="font-size: 13pt;">trúc đào lẳng lơ bay</span></i></p><p class="MsoNormal" style="font-family: "Times New Roman"; font-size: 12pt; margin: 0in 0in 6pt;"><i><span style="font-size: 13pt;">hoa sầu chia mấy ngã</span></i></p><p class="MsoNormal" style="font-family: "Times New Roman"; font-size: 12pt; margin: 0in 0in 6pt;"><i><span style="font-size: 13pt;">trong hồn em thơ ngây</span></i></p><p class="MsoNormal" style="font-family: "Times New Roman"; font-size: 12pt; margin: 0in 0in 6pt;"><span style="font-size: 13pt;"> </span></p><p class="MsoNormal" style="font-family: "Times New Roman"; font-size: 12pt; margin: 0in 0in 6pt;"><i><span style="font-size: 13pt;">chùa quê gầy bóng mẹ</span></i></p><p class="MsoNormal" style="font-family: "Times New Roman"; font-size: 12pt; margin: 0in 0in 6pt;"><i><span style="font-size: 13pt;">hoàng hôn ngắm trúc đào</span></i></p><p class="MsoNormal" style="font-family: "Times New Roman"; font-size: 12pt; margin: 0in 0in 6pt;"><i><span style="font-size: 13pt;">máu về đâu trăm cõi</span></i></p><p class="MsoNormal" style="font-family: "Times New Roman"; font-size: 12pt; margin: 0in 0in 6pt;"><i><span style="font-size: 13pt;">tim mẹ một niềm đau</span></i></p><p class="MsoNormal" style="font-family: "Times New Roman"; font-size: 12pt; margin: 0in 0in 6pt;"><i><span style="font-size: 13pt;"> </span></i></p><p class="MsoNormal" style="font-family: "Times New Roman"; font-size: 12pt; margin: 0in 0in 6pt;"><i><span style="font-size: 13pt;">kinh lặng vừng trăng khuyết</span></i></p><p class="MsoNormal" style="font-family: "Times New Roman"; font-size: 12pt; margin: 0in 0in 6pt;"><i><span style="font-size: 13pt;">chiều tịch mặc đâu đây</span></i></p><p class="MsoNormal" style="font-family: "Times New Roman"; font-size: 12pt; margin: 0in 0in 6pt;"><i><span style="font-size: 13pt;">phương nào thương cố quận</span></i></p><p class="MsoNormal" style="font-family: "Times New Roman"; font-size: 12pt; margin: 0in 0in 6pt;"><i><span style="font-size: 13pt;">cho ta về am mây</span></i></p><p class="MsoNormal" style="font-family: "Times New Roman"; font-size: 12pt; margin: 0in 0in 6pt;"><span style="font-size: 13pt;"> </span></p><p class="MsoNormal" style="font-family: "Times New Roman"; font-size: 12pt; margin: 0in 0in 6pt;"><i><span style="font-size: 13pt;">đời giạt trôi viễn xứ</span></i></p><p class="MsoNormal" style="font-family: "Times New Roman"; font-size: 12pt; margin: 0in 0in 6pt;"><i><span style="font-size: 13pt;">núi sông khói vô thường</span></i></p><p class="MsoNormal" style="font-family: "Times New Roman"; font-size: 12pt; margin: 0in 0in 6pt;"><i><span style="font-size: 13pt;">bụi hoen giòng mật ngữ</span></i></p><p class="MsoNormal" style="font-family: "Times New Roman"; font-size: 12pt; margin: 0in 0in 6pt;"><i><span style="font-size: 13pt;">chiều hoang vỡ tà dương</span></i></p><p class="MsoNormal" style="font-family: "Times New Roman"; font-size: 12pt; margin: 0in 0in 6pt;"><span style="font-size: 13pt;"> </span></p><p class="MsoNormal" style="font-family: "Times New Roman"; font-size: 12pt; margin: 0in 0in 6pt; text-align: justify;"><i><span style="font-size: 13pt;">trăm năm chừng ghé lại</span></i></p><p class="MsoNormal" style="font-family: "Times New Roman"; font-size: 12pt; margin: 0in 0in 6pt; text-align: justify;"><i><span style="font-size: 13pt;">cõi tạm đầy thương đau</span></i></p><p class="MsoNormal" style="font-family: "Times New Roman"; font-size: 12pt; margin: 0in 0in 6pt; text-align: justify;"><i><span style="font-size: 13pt;">căn nhà xưa quạnh quẽ</span></i></p><p class="MsoNormal" style="font-family: "Times New Roman"; font-size: 12pt; margin: 0in 0in 6pt; text-align: justify;"><i><span style="font-size: 13pt;">trong mắt sầu thiên thu</span></i></p><p class="MsoNormal" style="font-family: "Times New Roman"; font-size: 12pt; margin: 0in 0in 6pt; text-align: justify;"><span style="font-size: 13pt;"> </span></p><p class="MsoNormal" style="font-family: "Times New Roman"; font-size: 12pt; margin: 0in 0in 6pt; text-align: justify;"><i><span style="font-size: 13pt;">hiên trăng ngàn dặm hỏi</span></i></p><p class="MsoNormal" style="font-family: "Times New Roman"; font-size: 12pt; margin: 0in 0in 6pt; text-align: justify;"><i><span style="font-size: 13pt;">vườn cũ nở bông trang</span></i></p><p class="MsoNormal" style="font-family: "Times New Roman"; font-size: 12pt; margin: 0in 0in 6pt; text-align: justify;"><i><span style="font-size: 13pt;">trong nhau còn hơi thở</span></i></p><p class="MsoNormal" style="font-family: "Times New Roman"; font-size: 12pt; margin: 0in 0in 6pt; text-align: justify;"><i><span style="font-size: 13pt;">trái tim người phương đông</span></i></p><p class="MsoNormal" style="font-family: "Times New Roman"; font-size: 12pt; margin: 0in 0in 6pt; text-align: justify;"><span style="font-size: 13pt;"> </span></p><p class="MsoNormal" style="font-family: "Times New Roman"; font-size: 12pt; margin: 0in 0in 6pt; text-align: justify;"><i><span style="font-size: 13pt;">tâm động trúc đào bay</span></i></p><p class="MsoNormal" style="font-family: "Times New Roman"; font-size: 12pt; margin: 0in 0in 6pt; text-align: justify;"><i><span style="font-size: 13pt;">gió đùa ngàn mây trắng</span></i></p><p class="MsoNormal" style="font-family: "Times New Roman"; font-size: 12pt; margin: 0in 0in 6pt; text-align: justify;"><i><span style="font-size: 13pt;">em qua vườn có hay</span></i></p><p class="MsoNormal" style="font-family: "Times New Roman"; font-size: 12pt; margin: 0in 0in 6pt; text-align: justify;"><i><span style="font-size: 13pt;">tình ta rơi giọt nắng</span></i></p><p class="MsoNormal" style="font-family: "Times New Roman"; font-size: 12pt; margin: 0in 0in 6pt; text-align: justify;"><span style="font-size: 13pt;"> </span></p><p class="MsoNormal" style="font-family: "Times New Roman"; font-size: 12pt; margin: 0in 0in 6pt; text-align: justify;"><span style="font-size: 13pt;">Thái Tú Hạp viết rất nhiều thơ năm chữ. Thơ năm chữ của ông có một không khí buồn bã, lãng đãng, trôi nổi, bềnh bồng tưởng như thoát hẳn khỏi cái thế giới vật chất của những công án Thiền:</span></p><p class="MsoNormal" style="font-family: "Times New Roman"; font-size: 12pt; margin: 0in 0in 6pt;"><span style="font-size: 13pt;"> </span></p><p class="MsoNormal" style="font-family: "Times New Roman"; font-size: 12pt; margin: 0in 0in 6pt;"><i><span style="font-size: 13pt;">không có gì ngọn đỉnh</span></i></p><p class="MsoNormal" style="font-family: "Times New Roman"; font-size: 12pt; margin: 0in 0in 6pt;"><i><span style="font-size: 13pt;">mây biền biện bay qua</span></i></p><p class="MsoNormal" style="font-family: "Times New Roman"; font-size: 12pt; margin: 0in 0in 6pt;"><i><span style="font-size: 13pt;">cỏ ngàn năm vách đá</span></i></p><p class="MsoNormal" style="font-family: "Times New Roman"; font-size: 12pt; margin: 0in 0in 6pt;"><i><span style="font-size: 13pt;">gió hững hờ chia xa</span></i></p><p class="MsoNormal" style="font-family: "Times New Roman"; font-size: 12pt; margin: 0in 0in 6pt;"><span style="font-size: 13pt;"> </span></p><p class="MsoNormal" style="font-family: "Times New Roman"; font-size: 12pt; margin: 0in 0in 6pt;"><i><span style="font-size: 13pt;">không có gì ngọn đỉnh</span></i></p><p class="MsoNormal" style="font-family: "Times New Roman"; font-size: 12pt; margin: 0in 0in 6pt;"><i><span style="font-size: 13pt;">hoa lá thiên thu nhòa</span></i></p><p class="MsoNormal" style="font-family: "Times New Roman"; font-size: 12pt; margin: 0in 0in 6pt;"><i><span style="font-size: 13pt;">càn khôn như giọt nước</span></i></p><p class="MsoNormal" style="font-family: "Times New Roman"; font-size: 12pt; margin: 0in 0in 6pt;"><i><span style="font-size: 13pt;">chảy hoài trong tâm ta...</span></i></p><p class="MsoNormal" style="font-family: "Times New Roman"; font-size: 12pt; margin: 0in 0in 6pt;"><i><span style="font-size: 13pt;"> </span></i></p><p class="MsoNormal" style="font-family: "Times New Roman"; font-size: 12pt; margin: 0in 0in 6pt; text-align: justify;"><span style="font-size: 13pt;"> Phương Đông vẫn như một vầng trăng khi ngẩng đầu nhìn lên là cố hương lại trở về, dắt díu theo những giấc mơ lại về quê hương cũ. Hãy nghe lục bát Thái Tú Hạp:</span></p><p class="MsoNormal" style="font-family: "Times New Roman"; font-size: 12pt; margin: 0in 0in 6pt; text-align: justify;"><span style="font-size: 13pt;"> </span></p><p class="MsoNormal" style="font-family: "Times New Roman"; font-size: 12pt; margin: 0in 0in 6pt; text-align: justify;"><i><span style="font-size: 13pt;">thềm hoa xưa chợt nhớ về</span></i></p><p class="MsoNormal" style="font-family: "Times New Roman"; font-size: 12pt; margin: 0in 0in 6pt; text-align: justify;"><i><span style="font-size: 13pt;">bóng chim quan ải sầu tê tái lòng</span></i></p><p class="MsoNormal" style="font-family: "Times New Roman"; font-size: 12pt; margin: 0in 0in 6pt; text-align: justify;"><i><span style="font-size: 13pt;">nhớ em mùa động thu phong</span></i></p><p class="MsoNormal" style="font-family: "Times New Roman"; font-size: 12pt; margin: 0in 0in 6pt; text-align: justify;"><i><span style="font-size: 13pt;">đào hoa hương tích mây hoang vắng chiều</span></i></p><p class="MsoNormal" style="font-family: "Times New Roman"; font-size: 12pt; margin: 0in 0in 6pt; text-align: justify;"><i><span style="font-size: 13pt;">ta về khua ngõ thiên thu</span></i></p><p class="MsoNormal" style="font-family: "Times New Roman"; font-size: 12pt; margin: 0in 0in 6pt; text-align: justify;"><i><span style="font-size: 13pt;">tìm trong huyền sử lệ từ bi xanh</span></i></p><p class="MsoNormal" style="font-family: "Times New Roman"; font-size: 12pt; margin: 0in 0in 6pt; text-align: justify;"><i><span style="font-size: 13pt;">trăng khuya nằm ngủ lều tranh...</span></i></p><p class="MsoNormal" style="font-family: "Times New Roman"; font-size: 12pt; margin: 0in 0in 6pt; text-align: justify;"><span style="font-size: 13pt;"> </span></p><p class="MsoNormal" style="font-family: "Times New Roman"; font-size: 12pt; margin: 0in 0in 6pt; text-align: justify;"><span style="font-size: 13pt;">Trong tập<i> “Miền Yêu Dấu Phương Đông”,</i> nỗi nhớ về một mối tình, những bài thơ nói về nỗi nhớ đó là những bài hay nhất trong tập. Tình yêu mà ông viết cũng siêu thoát như mùi trầm hương ẩn giữa những trang Hoa Nghiêm:</span></p><p class="MsoNormal" style="font-family: "Times New Roman"; font-size: 12pt; margin: 0in 0in 6pt;"><span style="font-size: 13pt;"> </span></p><p class="MsoNormal" style="font-family: "Times New Roman"; font-size: 12pt; margin: 0in 0in 6pt;"><i><span style="font-size: 13pt;">mắt xưa trăng đẫm non ngàn</span></i></p><p class="MsoNormal" style="font-family: "Times New Roman"; font-size: 12pt; margin: 0in 0in 6pt;"><i><span style="font-size: 13pt;">lời xanh biếc ngọc vô thường yêu em</span></i></p><p class="MsoNormal" style="font-family: "Times New Roman"; font-size: 12pt; margin: 0in 0in 6pt;"><i><span style="font-size: 13pt;">lá theo tiếp lục đường chim</span></i></p><p class="MsoNormal" style="font-family: "Times New Roman"; font-size: 12pt; margin: 0in 0in 6pt;"><i><span style="font-size: 13pt;">hồn mai phục giữa Hoa Nghiêm lặng tờ</span></i></p><p class="MsoNormal" style="font-family: "Times New Roman"; font-size: 12pt; margin: 0in 0in 6pt;"><span style="font-size: 13pt;"> </span></p><p class="MsoNormal" style="font-family: "Times New Roman"; font-size: 12pt; margin: 0in 0in 6pt;"><span style="font-size: 13pt;">Hay trong một lục bát khác:</span></p><p class="MsoNormal" style="font-family: "Times New Roman"; font-size: 12pt; margin: 0in 0in 6pt;"><span style="font-size: 13pt;"> </span></p><p class="MsoNormal" style="font-family: "Times New Roman"; font-size: 12pt; margin: 0in 0in 6pt;"><i><span style="font-size: 13pt;">tình xưa về ngự cõi riêng</span></i></p><p class="MsoNormal" style="font-family: "Times New Roman"; font-size: 12pt; margin: 0in 0in 6pt;"><i><span style="font-size: 13pt;">đường ngôi em rẽ hai miền phù vân</span></i></p><p class="MsoNormal" style="font-family: "Times New Roman"; font-size: 12pt; margin: 0in 0in 6pt;"><i><span style="font-size: 13pt;">còn bao nhiêu sóng trong lòng</span></i></p><p class="MsoNormal" style="font-family: "Times New Roman"; font-size: 12pt; margin: 0in 0in 6pt;"><i><span style="font-size: 13pt;">đổ ra mấy nhánh trăng vàng biển khơi</span></i></p><p class="MsoNormal" style="font-family: "Times New Roman"; font-size: 12pt; margin: 0in 0in 6pt;"><i><span style="font-size: 13pt;">có không trên ngọn cát bồi</span></i></p><p class="MsoNormal" style="font-family: "Times New Roman"; font-size: 12pt; margin: 0in 0in 6pt;"><i><span style="font-size: 13pt;">sớm hôm rồi chợt qua đồi cỏ lau</span></i></p><p class="MsoNormal" style="font-family: "Times New Roman"; font-size: 12pt; margin: 0in 0in 6pt;"><i><span style="font-size: 13pt;">lá xanh biếc núi ngàn sau</span></i></p><p class="MsoNormal" style="font-family: "Times New Roman"; font-size: 12pt; margin: 0in 0in 6pt;"><i><span style="font-size: 13pt;">cụm hoa còn ngẩn ngơ sầu chia xa</span></i></p><p class="MsoNormal" style="font-family: "Times New Roman"; font-size: 12pt; margin: 0in 0in 6pt;"><i><span style="font-size: 13pt;">em về hoang tịch đời ta</span></i></p><p class="MsoNormal" style="font-family: "Times New Roman"; font-size: 12pt; margin: 0in 0in 6pt;"><i><span style="font-size: 13pt;">dấu hương khói muộn nhạt nhòa chân mây</span></i></p><p class="MsoNormal" style="font-family: "Times New Roman"; font-size: 12pt; margin: 0in 0in 6pt;"><span style="font-size: 13pt;"> </span></p><p class="MsoNormal" style="font-family: "Times New Roman"; font-size: 12pt; margin: 0in 0in 6pt; text-align: justify;"><span style="font-size: 13pt;">Thái Tú Hạp gọi những bài thơ trong cuốn<i> “Miền Yêu Dấu Phương Đông”</i> là <i>“những ngọn nến mùa đông đốt lên để tìm chút nắng ấm của buổi sáng mặt trời rực rỡ thơm ngát trong vườn cây”</i> như ông đã viết trong bài tựa. Những ngọn nến của tháng giêng trong khu vườn của trí tưởng, của “mùa tịnh an” đâm những chồi non có lời chim đậu trên môi:</span></p><p class="MsoNormal" style="font-family: "Times New Roman"; font-size: 12pt; margin: 0in 0in 6pt;"><span style="font-size: 13pt;"> </span></p><p class="MsoNormal" style="font-family: "Times New Roman"; font-size: 12pt; margin: 0in 0in 6pt;"><i><span style="font-size: 13pt;">cơn sốt tình mùa đông rụng vỡ</span></i></p><p class="MsoNormal" style="font-family: "Times New Roman"; font-size: 12pt; margin: 0in 0in 6pt;"><i><span style="font-size: 13pt;">lá lên xanh như ngọc ở đầu non</span></i></p><p class="MsoNormal" style="font-family: "Times New Roman"; font-size: 12pt; margin: 0in 0in 6pt;"><i><span style="font-size: 13pt;">trong vườn em tháng giêng vừa nẩy lộc</span></i></p><p class="MsoNormal" style="font-family: "Times New Roman"; font-size: 12pt; margin: 0in 0in 6pt;"><i><span style="font-size: 13pt;">con chim nào vừa hót dễ thương</span></i></p><p class="MsoNormal" style="font-family: "Times New Roman"; font-size: 12pt; margin: 0in 0in 6pt;"><i><span style="font-size: 13pt;">sầu đã chia xa như con sóng</span></i></p><p class="MsoNormal" style="font-family: "Times New Roman"; font-size: 12pt; margin: 0in 0in 6pt;"><i><span style="font-size: 13pt;">mùa tịnh an đã nhuốm lửa đêm qua</span></i></p><p class="MsoNormal" style="font-family: "Times New Roman"; font-size: 12pt; margin: 0in 0in 6pt;"><i><span style="font-size: 13pt;">sáng thức dậy mở hồn trinh thơm ngát</span></i></p><p class="MsoNormal" style="font-family: "Times New Roman"; font-size: 12pt; margin: 0in 0in 6pt;"><i><span style="font-size: 13pt;">vài cánh hoa lấp lánh hiên nhà</span></i></p><p class="MsoNormal" style="font-family: "Times New Roman"; font-size: 12pt; margin: 0in 0in 6pt;"><i><span style="font-size: 13pt;">em hãy rót cho ta đôi mắt biếc</span></i></p><p class="MsoNormal" style="font-family: "Times New Roman"; font-size: 12pt; margin: 0in 0in 6pt;"><i><span style="font-size: 13pt;">lời chim ngoan về đậu trên môi</span></i></p><p class="MsoNormal" style="font-family: "Times New Roman"; font-size: 12pt; margin: 0in 0in 6pt;"><i><span style="font-size: 13pt;">mùa thanh xuân ngọt ngào cây trái mật</span></i></p><p class="MsoNormal" style="font-family: "Times New Roman"; font-size: 12pt; margin: 0in 0in 6pt;"><i><span style="font-size: 13pt;">em cho ta hạnh phúc tinh khôi</span></i></p><p class="MsoNormal" style="font-family: "Times New Roman"; font-size: 12pt; margin: 0in 0in 6pt;"><i><span style="font-size: 13pt;">ta ở đây tâm như giòng sông cũ</span></i></p><p class="MsoNormal" style="font-family: "Times New Roman"; font-size: 12pt; margin: 0in 0in 6pt;"><i><span style="font-size: 13pt;">khói trầm quen hơi thở quê hương...</span></i></p><p class="MsoNormal" style="font-family: "Times New Roman"; font-size: 12pt; margin: 0in 0in 6pt;"><span style="font-size: 13pt;"> </span></p><p class="MsoNormal" style="font-family: "Times New Roman"; font-size: 12pt; margin: 0in 0in 6pt; text-align: justify;"><span style="font-size: 13pt;">Miền Yêu Dấu Phương Đông với ngôn ngữ ân cần của lục bát và cảm động của bảy chữ là một tập thơ đáng yêu như phương đông yêu dấu của ông.</span></p></div><div id="footer" style="border-top: 4px solid rgb(234, 234, 255); clear: both; color: maroon; font-family: Verdana, Tahoma, Arial, sans-serif; font-size: 0.8em; margin: 0px auto; padding: 10px 0px 20px; text-align: center; width: 760px;"><p><br /></p></div><div id="content" style="border-left: 1px solid rgb(240, 240, 240); border-right: 1px solid rgb(240, 240, 240); color: #303030; font-family: Verdana, Tahoma, Arial, sans-serif; font-size: 12.16px; line-height: 1.6em; margin: 0px 110px 20px 160px; padding: 0px 10px;"><p class="MsoNormal" style="font-family: "Times New Roman"; font-size: 12pt; margin: 0in 0in 6pt; text-align: justify;"> </p></div><div id="footer" style="border-top: 4px solid rgb(234, 234, 255); clear: both; color: maroon; font-family: Verdana, Tahoma, Arial, sans-serif; font-size: 0.8em; margin: 0px auto; padding: 10px 0px 20px; text-align: center; width: 760px;"><p><br /></p></div>sonbui@yahoo.comhttp://www.blogger.com/profile/13808523616393644714noreply@blogger.comtag:blogger.com,1999:blog-1859412147393027638.post-59813998472549077452021-03-29T22:27:00.001-04:002021-03-29T22:27:11.741-04:00Không Cưỡng Nổi – Bùi Bảo Trúc<p> <a href="https://www.tvvn.org/" itemprop="url" rel="home" style="background: 0px 0px rgb(255, 255, 255); color: #35bc00; display: inline !important; font-family: "Open Sans", Arial, Helvetica, sans-serif; font-size: 13px; line-height: 0; margin: 0px; outline: 0px; padding: 0px; transition: background-color 0.2s ease 0s, border 0.2s ease 0s, color 0.2s ease 0s, opacity 0.2s ease-in-out 0s; vertical-align: baseline;"><img alt="tvvn.org" itemprop="logo" src="https://www.tvvn.org/wp-content/uploads/2015/09/LogoFrontPage.jpg" style="background: 0px 0px; border: 0px; height: auto; margin: 0px; max-width: 100%; outline: 0px; padding: 0px; vertical-align: baseline;" /></a></p><header class="entry-header" style="background: 0px 0px rgb(255, 255, 255); border: 0px; color: #333333; font-family: "Open Sans", Arial, Helvetica, sans-serif; font-size: 13px; margin: 0px; outline: 0px; padding: 0px; vertical-align: baseline;"><h1 class="page-title" itemprop="headline" style="background: 0px 0px; border: 0px; line-height: 32px; margin: 0px 0px 10px; outline: 0px; padding: 0px; vertical-align: baseline;">Không Cưỡng Nổi – Bùi Bảo Trúc</h1><div class="entry-meta" style="background: 0px 0px; border: 0px; color: #9f9f9f; font-family: Georgia, sans-serif; font-size: 12px; margin: 10px 0px; outline: 0px; padding: 0px; vertical-align: baseline;"><span class="entry-date" style="background: 0px 0px; border: 0px; margin: 0px; outline: 0px; padding: 0px; vertical-align: baseline;"><time class="published" datetime="2016-10-11T14:25:16-07:00" itemprop="datePublished" style="background: 0px 0px; border: 0px; margin: 0px; outline: 0px; padding: 0px; vertical-align: baseline;">October 11, 2016</time></span></div></header><img alt="Không Cưỡng Nổi – Bùi Bảo Trúc" class="entry-thumbnail wp-post-image" height="339" loading="lazy" sizes="(max-width: 700px) 100vw, 700px" src="https://www.tvvn.org/wp-content/uploads/2016/10/Compulsive.jpg" srcset="https://www.tvvn.org/wp-content/uploads/2016/10/Compulsive.jpg 700w, https://www.tvvn.org/wp-content/uploads/2016/10/Compulsive-300x145.jpg 300w, https://www.tvvn.org/wp-content/uploads/2016/10/Compulsive-120x58.jpg 120w" style="background: 0px 0px rgb(255, 255, 255); border: 0px; color: #333333; font-family: "Open Sans", Arial, Helvetica, sans-serif; font-size: 13px; height: auto; margin: 0px 0px 15px; max-width: 100%; outline: 0px; padding: 0px; vertical-align: baseline;" width="700" /><span style="background-color: white; color: #333333; font-family: "Open Sans", Arial, Helvetica, sans-serif; font-size: 13px;"></span><div class="clearfix" style="background: 0px 0px rgb(255, 255, 255); border: 0px; clear: both; color: #333333; font-family: "Open Sans", Arial, Helvetica, sans-serif; font-size: 13px; margin: 0px; outline: 0px; padding: 0px; vertical-align: baseline;"></div><div class="entry-content" itemprop="articleBody" style="background: 0px 0px rgb(255, 255, 255); border: 0px; font-family: "Open Sans", Arial, Helvetica, sans-serif; margin: 0px; outline: 0px; padding: 0px; vertical-align: baseline;"><p style="background: 0px 0px; border: 0px; margin: 0px 0px 15px; outline: 0px; padding: 0px; vertical-align: baseline;"><span style="font-size: medium;">Bạn ta,</span></p><p style="background: 0px 0px; border: 0px; margin: 0px 0px 15px; outline: 0px; padding: 0px; vertical-align: baseline;"><span style="font-size: medium;">Henry Kissinger, theo Seymour M. Hersh trong cuốn The Price of Power: Kissinger in the Nixon White House (New York: Summit Books, 1983), mỗi lần chán đời, ưu sầu, là chàng ăn. Và khi chàng ăn, thì chàng mập và xấu trai kinh khủng.</span></p><p style="background: 0px 0px; border: 0px; margin: 0px 0px 15px; outline: 0px; padding: 0px; vertical-align: baseline;"><span style="font-size: medium;">Khi chàng thèm ăn, thì chàng có thể làm bất cứ gì để có ăn. Vận mạng của Đài Loan được định đoạt trong bản thông cáo chung Thượng Hải, mà để có văn kiện này, thì hình như nhà cầm quyền Hoa lục chỉ mất có một con vịt quay Bắc Kinh. Ðiều này, chính Henry Kissinger nói ra. Chàng nói rằng với một con vịt quay Bắc Kinh ngon, muốn gì chàng cũng ký.</span></p><p style="background: 0px 0px; border: 0px; margin: 0px 0px 15px; outline: 0px; padding: 0px; vertical-align: baseline;"><span style="font-size: medium;">Hồi ấy chắc chưa có thuốc Prozac nên lịch sử và chính trị Đông Á mới có chủ trương “lưỡng quốc nhất chế” lôi thôi cho đến bây giờ, để Hoa Lục dựa vào đó làm vất vả Đài Loan từ đó đến nay.</span></p><p style="background: 0px 0px; border: 0px; margin: 0px 0px 15px; outline: 0px; padding: 0px; vertical-align: baseline;"><span style="font-size: medium;">Kissinger khi trong óc thiếu seratonin thì buồn bã, ưu sầu, ăn uống bậy bạ, gây tai hại cho tình hình thế giới như thế. Những người không phải là ngoại trưởng Mỹ thì phản ứng khác hẳn.</span></p><p style="background: 0px 0px; border: 0px; margin: 0px 0px 15px; outline: 0px; padding: 0px; vertical-align: baseline;"><span style="font-size: medium;">Chúng tôi đi shop. Chúng tôi shop cho đến khi chúng tôi té gục — shop till you drop– như nhiều người ở Mỹ đã cho thấy.</span></p><p style="background: 0px 0px; border: 0px; margin: 0px 0px 15px; outline: 0px; padding: 0px; vertical-align: baseline;"><span style="font-size: medium;">Đây là một thứ bệnh, danh từ y khoa gọi là oniomania, do một nhà tâm lý học người Đức nhận diện cách đây gần một thế kỷ. Ở Mỹ, theo Hội Tâm Lý Học Hoa kỳ (The American Psychological Association), có khoảng mười lăm triệu người bị hội chứng này. Những người mắc bệnh này thường tạo kẹt xe kinh khủng ở gần các khu buôn bán. Họ làm cho việc tìm được một chỗ đậu xe ở các mall là một cực hình trần ai khoai củ. Bệnh nhân ra khỏi nhà từ sáng sớm, thường là trước giờ mở cửa của các cửa tiệm. Cửa mở, họ xông vào, credit card trong tay, đúng lời căn dặn trong những quảng cáo của American Express là không bao giờ ra khỏi nhà mà không mang theo. Họ khuân một đống đồ ra quầy trả tiền, rồi quăng cái thẻ mua chịu ra, cà cho nát, cho mỏng teng, cho rách…</span></p><p style="background: 0px 0px; border: 0px; margin: 0px 0px 15px; outline: 0px; padding: 0px; vertical-align: baseline;"><span style="font-size: medium;">Ở mười lăm triệu người, thì bệnh đã phát. Trong khi đó, khoảng bốn chục triệu người Mỹ thì còn đang trên đường phát bệnh. Trong những con số này, khoảng 90% là phụ nữ. Đặc biệt là theo tài liệu của Hội Tâm Lý Học Hoa Kỳ, rất ít đàn ông mắc thứ bệnh quái ác này.</span></p><p style="background: 0px 0px; border: 0px; margin: 0px 0px 15px; outline: 0px; padding: 0px; vertical-align: baseline;"><span style="font-size: medium;">Trong ngôn ngữ hàng ngày, họ là những người mắc chứng mua sắm không thể kiểm soát được, compulsive shoppers. Mua sắm trở thành việc làm họ không còn làm chủ được nữa. Mua sắm quay trở lại kiểm soát mọi suy nghĩ của họ.</span></p><p style="background: 0px 0px; border: 0px; margin: 0px 0px 15px; outline: 0px; padding: 0px; vertical-align: baseline;"><span style="font-size: medium;">Những cái tủ áo đầy nghẹt trong nhà, vài trăm đôi giầy trong garage (nếu ở dinh Malacanang thì con số có thể lên đến 6 ngàn đôi), bàn phấn khoảng gần một trăm đôi bông tai để phục vụ hai cái tai, ví tay vài chục cái, thắt lưng mấy chục cái, găng tay ba chục đôi… Rất nhiều thứ chưa được giải phóng ra khỏi những gói giấy ở tiệm mang về.</span></p><p style="background: 0px 0px; border: 0px; margin: 0px 0px 15px; outline: 0px; padding: 0px; vertical-align: baseline;"><span style="font-size: medium;">Vậy nhưng chúng tôi vẫn tiếp tục đi shop tiếp. Phải quay trở lại mall, quơ thêm vài ba đống nữa thì chúng tôi mới thấy nhẹ người đi chút ít.</span></p><p style="background: 0px 0px; border: 0px; margin: 0px 0px 15px; outline: 0px; padding: 0px; vertical-align: baseline;"><span style="font-size: medium;">Nhưng tiền đồ của thế giới sắp khá. Bệnh mua sắm có thể chữa được bằng thuốc. Đại Học Stanford ở California đang thí nghiệm một loại thuốc có thể giúp bệnh nhân sau khi uống thuốc, và thuốc ngấm, thì cho dù là đã ra đến cửa với một kế hoạch mua sắm chi tiết, quy mô, cũng sẽ quay vòng trở lại, thay quần áo, ở nhà làm một người Mỹ bình thường và khỏe mạnh. Thuốc giúp gia tăng seratonin trong óc, và khi lượng seratonin tăng lên tới mức bình thường, thì chúng tôi bình thường trở lại. Không đi mua sắm bậy bạ nữa, ăn nói hợp lý hơn, không lô gích một chiều nữa, không gây sự không lý do nữa, không nạt nộ người chung quanh nữa, không đòi về nhà má (?) nữa vân vân.</span></p><p style="background: 0px 0px; border: 0px; margin: 0px 0px 15px; outline: 0px; padding: 0px; vertical-align: baseline;"><span style="font-size: medium;">Thí nghiệm của trường Stanford không biết đến bao giờ mới có kết quả, nhưng giới doanh thương Mỹ đang tìm cách chặn không để cho loại thuốc này được bầy bán trước Thanksgiving và Giáng Sinh, thời gian mua sắm kinh hoàng nhất ở Hoa kỳ. Các bệnh nhân khỏi bệnh thì làm sao kinh tế Hoa kỳ khá đây?</span></p><p style="background: 0px 0px; border: 0px; margin: 0px 0px 15px; outline: 0px; padding: 0px; vertical-align: baseline;"><span style="font-size: medium;">Nhưng biết đâu, chuyện chữa bệnh mua sắm chỉ là mục tiêu phụ, còn mục tiêu chính là chữa bệnh ăn nói càm ràm thì sao? Mà như thế thì trước hay sau Thanksgiving và Giáng Sinh có gì quan trọng lắm đâu?</span></p><p style="background: 0px 0px; border: 0px; margin: 0px 0px 15px; outline: 0px; padding: 0px; vertical-align: baseline;"><span style="font-size: medium;">Hay là cứ vào bếp lục cơm nguội ăn như Kissinger cũng đã chết ai chưa.</span></p></div>sonbui@yahoo.comhttp://www.blogger.com/profile/13808523616393644714noreply@blogger.comtag:blogger.com,1999:blog-1859412147393027638.post-80538316630422347452021-03-29T22:23:00.002-04:002021-03-29T22:23:16.651-04:00Tự Sát Tập Thể – Bùi Bảo Trúc<header class="entry-header" style="background: 0px 0px rgb(255, 255, 255); border: 0px; font-family: "Open Sans", Arial, Helvetica, sans-serif; font-size: 13px; margin: 0px; outline: 0px; padding: 0px; vertical-align: baseline;"><h1 class="page-title" itemprop="headline" style="background: 0px 0px; border: 0px; line-height: 32px; margin: 0px 0px 10px; outline: 0px; padding: 0px; vertical-align: baseline;">Tự Sát Tập Thể – Bùi Bảo Trúc</h1><div class="entry-meta" style="background: 0px 0px; border: 0px; font-family: Georgia, sans-serif; font-size: 12px; margin: 10px 0px; outline: 0px; padding: 0px; vertical-align: baseline;"><span class="entry-date" style="background: 0px 0px; border: 0px; margin: 0px; outline: 0px; padding: 0px; vertical-align: baseline;"><time class="published" datetime="2016-05-15T16:02:48-07:00" itemprop="datePublished" style="background: 0px 0px; border: 0px; margin: 0px; outline: 0px; padding: 0px; vertical-align: baseline;">May 15, 2016</time></span></div></header><img alt="Tự Sát Tập Thể – Bùi Bảo Trúc" class="entry-thumbnail wp-post-image" height="339" loading="lazy" sizes="(max-width: 700px) 100vw, 700px" src="https://www.tvvn.org/wp-content/uploads/2016/05/Tu_Sat.jpg" srcset="https://www.tvvn.org/wp-content/uploads/2016/05/Tu_Sat.jpg 700w, https://www.tvvn.org/wp-content/uploads/2016/05/Tu_Sat-300x145.jpg 300w, https://www.tvvn.org/wp-content/uploads/2016/05/Tu_Sat-120x58.jpg 120w" style="background: 0px 0px rgb(255, 255, 255); border: 0px; font-family: "Open Sans", Arial, Helvetica, sans-serif; font-size: 13px; height: auto; margin: 0px 0px 15px; max-width: 100%; outline: 0px; padding: 0px; vertical-align: baseline;" width="700" /><span style="background-color: white; font-family: "Open Sans", Arial, Helvetica, sans-serif; font-size: 13px;"></span><div class="clearfix" style="background: 0px 0px rgb(255, 255, 255); border: 0px; clear: both; font-family: "Open Sans", Arial, Helvetica, sans-serif; font-size: 13px; margin: 0px; outline: 0px; padding: 0px; vertical-align: baseline;"></div><div class="entry-content" itemprop="articleBody" style="background: 0px 0px rgb(255, 255, 255); border: 0px; font-family: "Open Sans", Arial, Helvetica, sans-serif; margin: 0px; outline: 0px; padding: 0px; vertical-align: baseline;"><p style="background: 0px 0px; border: 0px; margin: 0px 0px 15px; outline: 0px; padding: 0px; vertical-align: baseline;">Người Nhật hay tự tử nhất. Tự tử để bảo toàn danh dự, vì thua trận, vì muốn lật ngược thế cờ như các phi công Kamikaze hồi Đệ Nhị Thế Chiến, vì không chu toàn được trách nhiệm như các samurai, vì những sai sót trong đời sống… Người già tự tử vì cô đơn như nhà văn Yasunari Kawabata tác giả của Ngàn Cánh Hạc. Người trẻ vì thất bại trong đời sống. Trẻ em Nhật cũng tự tử đến nỗi các cao ốc phải dựng lên những rào cản bằng lưới để ngăn chặn trẻ em nhẩy lầu trong mùa thi vì không thi đỗ vào lớp mẫu giáo…</p><p style="background: 0px 0px; border: 0px; margin: 0px 0px 15px; outline: 0px; padding: 0px; vertical-align: baseline;">Nhưng tự sát tập thể thì ngay cả ở Nhật cũng không có ngoại trừ một số kết liễu đời mình ngay trước hoàng cung khi Nhật Hoàng loan báo nước Nhật thua trận và đầu hàng Đồng Minh. Vậy mà ở Việt Nam thì có. Người dân Việt Nam, cả nước đang cùng nhau tự sát tập thể. Lý do không phải là vì chán đời. Nhưng người Việt vẫn đang tự sát tập thể. Không phải một hai, vài ba trăm hay mấy ngàn người mà dân tộc Việt Nam đang rất can đảm tự tử hàng loạt, tự tử cả nước. Và tự tử rất vui vẻ, anh hùng tự kết liễu đời mình, và luôn cả đời con cháu của mình, và giúp cho cả các thế hệ mai hậu tự giết mình.</p><p style="background: 0px 0px; border: 0px; margin: 0px 0px 15px; outline: 0px; padding: 0px; vertical-align: baseline;">Những cái chết do chính mình mang lại đó đang diễn ra hàng ngày một cách rất bình thản. Người tự tử chấp nhận những cái chết một cách tự nguyện rất anh dũng, không một nỗ lực nào để né tránh. Không bằng cách hara kiri tự mổ bụng như các hiệp sĩ Nhật, không lái máy bay lao vào chiến hạm Hoa kỳ như phi công Thần Phong Kamikaze, không ôm bom tự sát như khủng bố Hồi Giáo. Người Việt Nam tự sát một cách bình thản và có phần vui vẻ là khác và được các đồng bào của mình sốt sắng giúp đỡ, một hình thức cũng có ở Mỹ nhưng rất hiếm hoi: assisted suicide (tự tử được sự trợ giúp) mà nhiều tiểu bang vẫn còn cấm ngặt và trừng phạt rất nặng như trường hợp của Bác Sĩ Jack Kevorkian (1928-2011).</p><p style="background: 0px 0px; border: 0px; margin: 0px 0px 15px; outline: 0px; padding: 0px; vertical-align: baseline;">Một cuộc nghiên cứu cho thấy là bệnh ung thư đang đóng góp rất nhiều vào việc giúp người Việt tự tử. Một giới chức thuộc Hội Ung Thư Việt Nam nói rằng Việt Nam là quốc gia có số bệnh nhân ung thư cao nhất thế giới. Mỗi năm Việt Nam có khoảng 150 ngàn trường hợp nhiễm bệnh mới, và gần như đã nhiễm bệnh thì chỉ có chết. Lý do Việt Nam có nhiều người bị ung thư như vậy, theo giới chức này là vì một cuộc sống bẩn hóa chất: Ăn bẩn, uống bẩn, thở bẩn.</p><p style="background: 0px 0px; border: 0px; margin: 0px 0px 15px; outline: 0px; padding: 0px; vertical-align: baseline;">Người Việt Nam ăn bẩn, rất bẩn. Gần như tất cả những thứ người dân Việt Nam cho vào miệng để ăn, để uống đều là những thứ độc hại. Không phải là những thứ mang những chất độc trong thiên nhiên, mà là những thứ thịt, cá, rau trái… được pha tẩm, ngâm… những loại hóa chất rất độc mà khoa học cho biết sẽ gây ra những chứng bệnh chết người về lâu về dài.</p><p style="background: 0px 0px; border: 0px; margin: 0px 0px 15px; outline: 0px; padding: 0px; vertical-align: baseline;">Trong năm qua, Việt Nam tiêu thụ khoảng 6 triệu con heo. Phần lớn những con heo này đều được chích những thứ thuốc giúp gia tăng lượng thịt nạc, giúp chúng tăng trọng lượng nhanh chóng. Một số heo trước khi giết còn được chích thuốc an thần. Những loại hóa chất và thuốc này chắc chắn là sẽ đem lại những hậu quả không bình thường cho người tiêu thụ. Người Việt cũng tiêu thụ những nội tạng đã phân hủy, đã trong tình trạng thối rữa sau đó được dùng những loại hóa chất để tẩy màu, khử mùi hôi thối rồi nấu nướng lên ăn với nhau. Ngay cả những con tôm, những con cá cũng được chích hóa chất để giữ được lâu hơn trước khi đem tiêu thụ ở khắp hang cùng ngõ hẻm. Những loại hóa chất độc hại này đều xuất xứ từ Trung Cộng được nhập cảng vào Việt Nam được bán công khai và được người Việt mua về để giúp nhau tự sát. Nhà cầm quyền thì không hề quan tâm đến những chuyện này, để mặc cho người dân tiêu thụ rồi chết với nhau. Những con gà phế thải ở Trung Quốc được đem sang bán ở Việt Nam cho người Việt tiêu thụ mà không qua bất cứ một biện pháp kiểm soát an toàn hay phòng ngừa nào của Việt Nam. Các nhà buôn Việt Nam thì dùng các hóa chất nhập cảng từ Trung cộng để biến thịt heo, thịt trâu thành thịt bò bằng cách sử dụng các loại hóa chất độc hại để kiếm lời. Đừng tưởng miếng thịt tươi bán ngoài chợ đầu xóm là an toàn. Miếng thịt đó cũng đã được chích thuốc, từ con heo đã được cho ăn những thứ thực phẩm độc hại từ Trung cộng. Mà đó là chưa kể những con chó bị đánh bả chết cũng được đưa lên bàn tiệc. Bả cho giết được chó chắc chắn còn trong xác con chó, ăn vào chắc chắn không thể tốt lành cho cơ thể người ăn.</p><p style="background: 0px 0px; border: 0px; margin: 0px 0px 15px; outline: 0px; padding: 0px; vertical-align: baseline;">Rồi đến những loại hoa quả trái cây cũng bị ngâm những thứ hóa chất để giữ cho tươi tốt được lâu như sầu riêng, như chuối… Những loại hóa chất này cũng giúp giữ cho những trái táo nhập cảng từ Trung Cộng được đẹp hơn, giữ được cả vài ba tháng không bị ung thối, nhưng những thứ trái cây này có an toàn hay không thì phải xét lại.</p><p style="background: 0px 0px; border: 0px; margin: 0px 0px 15px; outline: 0px; padding: 0px; vertical-align: baseline;">Ngay cả những thứ rau trái trồng ở trong nước cũng không an toàn cho người tiêu thụ như những bó rau trồng ở ngoại thành Hà Nội được tưới bằng nhớt thải của xe hơi rồi được rửa bằng nước cống rãnh trên đường đi vào thành phố cho người tiêu thụ. Và người tiêu thụ vẫn… tiêu thụ. Người tiêu thụ thì có một sự lựa chọn nào khác đâu.</p><p style="background: 0px 0px; border: 0px; margin: 0px 0px 15px; outline: 0px; padding: 0px; vertical-align: baseline;">Thế là người Việt hồn nhiên tiêu thụ, ăn uống, cho vào mồm miệng đủ các thứ độc hại để chết một cách… hồn nhiên. Một giới chức ở Hải Phòng nhận định rằng chưa bao giờ con đường từ dạ dầy tới nghĩa địa lại ngắn như thế.</p><p style="background: 0px 0px; border: 0px; margin: 0px 0px 15px; outline: 0px; padding: 0px; vertical-align: baseline;">Trong khi đó, bọn lãnh đạo thì ăn uống thế nào? Mấy năm trước, Lê Khả Phiêu khoe một vườn rau trên lầu bốn của nó ở giữa lòng Hà Nội, Đó, chúng nó ăn uống như thế đó. Còn người dân thì đang tự tìm đến những cái chết không cách gì tránh được để tự tử hàng loạt, tự tử cả nước là như vậy.</p><p style="background: 0px 0px; border: 0px; margin: 0px 0px 15px; outline: 0px; padding: 0px; vertical-align: baseline;">Không chỉ các loại thực phẩm nhiễm hóa chất độc mới giúp người Việt tự tử, mà còn có cả những sản phẩm tiêu thụ không phải là thực phẩm cũng góp phần vào việc giết người Việt. Thí dụ các loại đồ chơi trẻ em rẻ tiền xuất xứ từ Trung Cộng cũng có chứa các hóa chất rất nguy hiểm có thể gây thương vong cho các trẻ em như những chiếc nhẫn, những chiếc vòng vàng giả, hạt trai giả, dùng các loại sơn mang chất chì rất độc được các cha mẹ ham rẻ mua về cho con em chơi. Không chỉ đồ chơi trẻ em, luôn cả những sản phẩm dùng cho người lớn không ai ngờ tới cũng gây độc hại cho người dùng, như những tấm thảm để ngồi tập yoga cũng có những hóa chất gây ung thư. Chẳng trách một cuộc nghiên cứu mới cũng thấy là tỷ lệ người Việt Nam bị ung thư là tỷ lệ cao nhất thế giới hiện nay.</p><p style="background: 0px 0px; border: 0px; margin: 0px 0px 15px; outline: 0px; padding: 0px; vertical-align: baseline;">Không dừng ở đó. Người Việt sẵn sàng sử dụng những sản phẩm có thể gây chết chóc khác nữa. Hệ thống đường sắt Việt Nam vừa mua 164 toa tàu “đã qua sử dụng” nghĩa là đã cũ, tuổi đời từ 20 đền 30 năm. Những toa tàu cũ mà Trung Cộng thải ra thì làm sao có thể bảo đảm an toàn cho các hành khách người Việt. Tai nạn và chết chóc là điều khó tránh được. Nhưng chúng vẫn được đưa về nước để dùng. Thế rồi người ta lại mua một số khá lớn những xe vận tải, những xe “đầu kéo” đã cũ cũng từ Trung Cộng để về sử dụng cho rẻ. Không ngạc nhiên khi thấy số tai nạn giao thông gây chết người không phải nhỏ ở Việt Nam ngày nay. Xe đã cũ, không sẵn phụ tùng, không được thường xuyên bảo trì thì gây nhiều tai nạn là phải.</p><p style="background: 0px 0px; border: 0px; margin: 0px 0px 15px; outline: 0px; padding: 0px; vertical-align: baseline;">Và cả một dân tộc đang tự sát tập thể là như thế!</p></div><p><span style="font-family: "Open Sans", Arial, Helvetica, sans-serif;"><b>Bùi Bảo Trúc</b></span> </p>sonbui@yahoo.comhttp://www.blogger.com/profile/13808523616393644714noreply@blogger.comtag:blogger.com,1999:blog-1859412147393027638.post-75706385008348962232021-03-29T22:20:00.000-04:002021-03-29T22:20:14.286-04:00Bùi Bảo Trúc, “Nhược và yếu”<p> <i style="font-family: "Times New Roman", Times, serif; text-align: justify;">Quả thực, nhiều người dùng sai “yếu điểm”, vì yếu (Tàu) không phải yếu (ta).</i></p><p align="justify" class="introduction" style="background-color: white; font-family: "Times New Roman", Times, serif; line-height: normal; text-align: justify;"><i>Có thể cố nhớ đúng nghĩa chữ, nhưng hay hơn là vất quách cái chữ Tàu chưa nhập Việt tịch ấy đi, như Bùi Bảo Trúc đề nghị.<br /></i>(Thu Tứ)<i><br /><br /></i></p><p class="tenbai" style="background-color: white; color: #990000; font-family: Arial, Helvetica, sans-serif; font-size: 28px; line-height: normal;">Bùi Bảo Trúc, “Nhược và yếu”</p><p align="left" class="baithobaivan" style="background-color: white; line-height: normal; text-align: justify;"><br /><span style="font-family: arial; font-size: medium;">Một độc giả, cụ Văn Anh ở Los Angeles, mấy tuần trước có viết thư đến tòa soạn, nhắc phân biệt những chữ nhược điểm và yếu điểm.<br /><br />Những chữ này bị dùng sai khá nhiều. Lý do là nhược trong chữ Hán là yếu trong tiếng Việt, và yếu trong tiếng Việt là nhược trong chữ Hán, nhưng yếu trong yếu điểm thì là chữ Hán.<br /><br />Cả hai chữ nhược và yếu đều đi với danh từ điểm ở sau nên lại càng dễ lẫn lộn. Lẫn lộn nhược điểm thành yếu điểm và yếu điểm thành nhược điểm.<br /><br />Chữ yếu trong yếu điểm không phải là tiếng Việt, mà là chữ Hán. Yếu không phải là yếu, không khỏe trong tiếng Việt. Yếu trong chữ Hán là chính, là quan trọng. Yếu đi cùng với nhiều chữ để thành cần yếu, cốt yếu, chính yếu, chủ yếu, khẩn yếu, trọng yếu, yếu cảng, yếu cẩn, yếu chỉ, yếu chứng, yếu đạo, yếu địa (không phải là ít tiền), yếu đoan, yếu hại, yếu kiện, yếu khẩn, yếu lĩnh, yếu lý (cái lẽ cốt yếu), yếu lược, yếu mục, yếu nhân, yếu phạm, yếu quyết, yếu tính, yếu tố, yếu trấn, yếu văn, yếu vụ, yếu xứ...<br /><br />Nhược là yếu trong tiếng Việt thí dụ nhu nhược, bạc nhược, lão nhược, suy nhược, liệt nhược, nhược tiểu, nhược thủy, nhược khí, nhược bại...<br /><br />Nhược điểm là điểm yếu, nhưng không phải là yếu điểm. Điểm yếu là chỗ kém, chỗ yếu, chỗ dở, chỗ thiếu.<br /><br />Khi nói nhược điểm của ông ta là tự ái quá lớn thì có nghĩa là điểm yếu, chỗ dở của ông ấy là hay tự ái.<br /><br />Yếu điểm là điểm chính, điểm quan trọng, chỗ cốt yếu...<br /><br />Thí dụ khi nói đi tìm yếu điểm của vấn đề thì có nghĩa là đi tìm điểm quan trọng, chỗ cốt yếu của vấn đề.<br /><br />Nói yếu điểm của ông ấy là hay cả tin thì không đúng mà phải nói nhược điểm của ông ấy là hay tin người.<br /><br />Tóm lại (để càng dễ lầm hơn) nhược điểm là điểm yếu. Yếu điểm là điểm quan trọng, cốt lõi.<br /><br />Và như vậy, sẽ còn lầm nữa.<br /><br />Chi bằng dùng hết bằng tiếng Việt cho khỏi lộn.<br /><br />Điểm yếu thay cho nhược điểm; điểm chính thay cho yếu điểm.<br /><br />Không bao giờ đụng tới nhược điểm và yếu điểm nữa.<br /></span></p><p class="ngayvietchuthich" style="background-color: white;"><i><span style="font-family: arial; font-size: medium;"><br />(vantuyen.net)</span></i></p>sonbui@yahoo.comhttp://www.blogger.com/profile/13808523616393644714noreply@blogger.comtag:blogger.com,1999:blog-1859412147393027638.post-17042103946556673942021-03-29T22:14:00.001-04:002021-03-29T22:15:04.528-04:00Bùi Bảo Trúc rạng danh Ký Mục Gia - Phạm Quốc Bảo - Sáng Tạo<p> <span style="background-color: white; font-family: Oswald, sans-serif; font-size: 2.8em;">Bùi Bảo Trúc rạng danh Ký Mục Gia</span></p><div class="posttitle" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: url("/wp-content/themes/pub/greyzed/images/arrow.gif"); background-origin: initial; background-position: left top; background-repeat: no-repeat; background-size: initial; border: 0px; float: left; font-family: Tahoma, Verdana, Arial, sans-serif; margin: 20px 0px 0px; padding: 0px 0px 18px 43px; vertical-align: baseline; width: 537px;"><small style="background-color: white; font-family: Tahoma, Arial, Helvetica, sans-serif; line-height: 1.6em; padding-bottom: 1.4em;"><span style="font-size: small;">Posted: 26/12/2016 in Phạm Quốc Bảo</span></small></div><div class="entry" style="border: 0px; clear: left; font-family: Tahoma, Verdana, Arial, sans-serif; line-height: 1.8em; margin: 0px; padding: 0px 0px 10px; vertical-align: baseline;"><p style="border: 0px; font-family: inherit; font-size: 12px; font-style: inherit; font-weight: inherit; margin: 0px 0px 1.8em; padding: 0px; vertical-align: baseline;"><span style="background-color: white; color: black;"><a href="https://vanhocnghethuat.files.wordpress.com/2011/04/bui_bao_truc.jpg" style="border: 0px; font-family: inherit; font-style: inherit; font-weight: inherit; margin: 0px; padding: 0px; text-decoration-line: none; vertical-align: baseline;"><img alt="bui_bao_truc" class="alignnone size-medium wp-image-91290" data-attachment-id="91290" data-comments-opened="0" data-image-description="" data-image-meta="{"aperture":"13","credit":"","camera":"NIKON D3X","caption":"????????????????????????????????????","created_timestamp":"1381580380","copyright":"","focal_length":"80","iso":"320","shutter_speed":"0.016666666666667","title":"","orientation":"1"}" data-image-title="bui_bao_truc" data-large-file="https://vanhocnghethuat.files.wordpress.com/2011/04/bui_bao_truc.jpg?w=312" data-medium-file="https://vanhocnghethuat.files.wordpress.com/2011/04/bui_bao_truc.jpg?w=260" data-orig-file="https://vanhocnghethuat.files.wordpress.com/2011/04/bui_bao_truc.jpg" data-orig-size="312,360" data-permalink="https://sangtao.org/thong-tin/bui_bao_truc/" height="300" loading="lazy" sizes="(max-width: 260px) 100vw, 260px" src="https://vanhocnghethuat.files.wordpress.com/2011/04/bui_bao_truc.jpg?w=260&h=300" srcset="https://vanhocnghethuat.files.wordpress.com/2011/04/bui_bao_truc.jpg?w=260&h=300 260w, https://vanhocnghethuat.files.wordpress.com/2011/04/bui_bao_truc.jpg?w=130&h=150 130w, https://vanhocnghethuat.files.wordpress.com/2011/04/bui_bao_truc.jpg 312w" style="border: none; font-family: inherit; font-style: inherit; font-weight: inherit; margin: 0px; max-width: 100%; padding: 0px; vertical-align: baseline;" width="260" /></a><br />Ký mục gia Bùi Bảo Trúc (1944-2016)</span></p><p style="border: 0px; font-family: inherit; font-style: inherit; font-weight: inherit; margin: 0px 0px 1.8em; padding: 0px; vertical-align: baseline;"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Nghe tin, trong lòng tôi thấy lặng lẽ đau…và thóang đôi chút chua xót nổi lên lẫn với tiếc thương… Ký ức của trên 50 năm qua lần lượt trở lại, đậm nhạt khác nhau, nhưng không được rõ bất cứ một thời điểm nào cả… Có điều những hình ảnh đang hiện ra ngay trước mặt tôi như những khúc phim đứt đọan…</span></span></p><p style="border: 0px; font-family: inherit; font-style: inherit; font-weight: inherit; margin: 0px 0px 1.8em; padding: 0px; vertical-align: baseline;"><span style="background-color: white; font-weight: 700;"><span style="font-size: medium;">Xuất sắc trong họat động sinh viên</span></span></p><p style="border: 0px; font-family: inherit; font-style: inherit; font-weight: inherit; margin: 0px 0px 1.8em; padding: 0px; vertical-align: baseline;"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Trong thời sinh viên Văn Khoa sàigòn, người ta ghi nhận hai sự kiện sống động:</span></span></p><p style="border: 0px; font-family: inherit; font-style: inherit; font-weight: inherit; margin: 0px 0px 1.8em; padding: 0px; vertical-align: baseline;"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Một là cuối năm 1967, trong một liên danh dự trù ra ứng cử Ban Chấp Hành Sinh Viên Đòan Văn Khoa, Bùi Bảo Trúc được đề nghị giữ chức vụ Chủ Tịch. Muốn tổ chức sinh họat để giới thiệu họat động, liên danh đã cử Ngô Vương Tọai (dự trù làm Tổng Thư Ký ban đại diện này) đứng ra lo thực hiện đêm ca nhạc sinh viên vào giữa tháng 12 tại giảng đường lớn nhất thuộc khuôn viên mới của trường bên đường Cường Để. Trong giờ giải lao, nhóm nằm vùng đã nhẩy lên cướp micro tuyên truyền cho Mặt Trận Giải Phóng Miền Nam. Tọai vội giật lại micro và bị họ bắn vào bụng đứt mấy khúc ruột, may mà Tọai khỏe quá và được cứu chữa kịp thời nên sau 1975 Tọai còn sang định cư ở Mỹ, lần lượt thực hiện các tờ báo Việt Chiến, Xác Định với Đặng Đình Khiết và Hoa Thịnh Đốn Việt Báo với Giang Hữu Tuyên, tại Washington DC, rồi cuối cùng mất vì bệnh vào năm 2014… Đúng cái đêm giữa tháng 12 năm 1967 ấy, Bùi Bảo Trúc tổ chức đám cưới nên thóat!<br /><span id="more-91498" style="border: 0px; font-family: inherit; font-style: inherit; font-weight: inherit; margin: 0px; padding: 0px; vertical-align: baseline;"></span><br />Hai là cũng giữa tháng 12 năm sau, 1968, nhóm thân hữu đang tổ chức trại họp bạn quốc tế ở Trung tâm Huấn Luyện Cán Bộ Xây Dựng Nông Thôn-Vũng Tàu thì ở trường Ngô Vương Tọai gọi ra báo rằng nhóm nằm vùng quậy quá, chúng muốn tổ chức bãi khóa, thầy Khoa Trưởng bảo phải có một anh uy tín về gấp lo đối phó. Được anh em cử, Bùi Hồng Sỹ sáng sớm hôm sau về thẳng khuôn viên trường Văn Khoa thì ngay trên đường đi ăn trưa đã bị một tên bắn lén sau gáy, may mà không trúng chỗ nhược nên cũng “tai qua nạn khỏi”. Hai ngày sau, Tổng Thống ra tham dự trại họp bạn, các bài diễn văn đón tiếp đã sọan trước liền bị hủy bỏ mà thay vào đó là đại diện ban tổ chức ứng khẩu lên án chính quyền đã hành xử thiếu hữu hiệu trong công việc bảo vệ an tòan cho các họat động của sinh viên. Đuợc giao nhiệm vụ thông dịch, Bùi Bảo Trúc cũng ứng khẩu dịch theo trên micro, ông vừa nói vừa tuôn trào nước mắt cảm thương bạn hiện lúc ấy chưa biết sống chết ra sao!</span></span></p><p style="border: 0px; font-family: inherit; font-style: inherit; font-weight: inherit; margin: 0px 0px 1.8em; padding: 0px; vertical-align: baseline;"><span style="background-color: white; font-weight: 700;"><span style="font-size: medium;">Nổi bật từ giáo chức tiến sang viên chức</span></span></p><p style="border: 0px; font-family: inherit; font-style: inherit; font-weight: inherit; margin: 0px 0px 1.8em; padding: 0px; vertical-align: baseline;"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Từ Tân Tây Lan( New Zealand) về nước vào giữa thập niên 1960, Bùi Bảo Trúc ghi danh học tại Văn Khoa Sàigòn, đồng thời ông đã là giảng viên tại Hội Việt Mỹ – Sàigòn lẫn trường London School. Và ông ‘nổi tiếng’ trong nhóm anh chị em đi dạy học thuở ấy thường tụ tập nhau uống càphê ăn sáng tại La Pagode với những câu chuyện tiếu lâm ý nhị rút ra từ Playboy- Penthouse, hai tạp chí ông mua dài hạn. Nhưng tiếp sau đấy, ông lại nổi danh khắp miền Nam Việt Nam ở nhiều vị trí khác:</span></span></p><p style="border: 0px; font-family: inherit; font-style: inherit; font-weight: inherit; margin: 0px 0px 1.8em; padding: 0px; vertical-align: baseline;"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">– Trong chương trình “ Đố Vui Để Học” của Trung Tâm Học Liệu thuộc bộ Quốc Gia Giáo Dục đều đặn phát hằng tuần trên đài Truyền Hình, 2 nhân vật điều khiển đầu tiên dí dỏm – duyên dáng nhất phải là Đinh Ngọc Mô và Bùi Bảo Trúc.</span></span></p><p style="border: 0px; font-family: inherit; font-style: inherit; font-weight: inherit; margin: 0px 0px 1.8em; padding: 0px; vertical-align: baseline;"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">– Không dừng ở đấy, ông sau đó còn được chọn làm Phát Ngôn Viên Chính Phủ; và cuối cùng giữ chức vụ Trung Tâm Trưởng Trung tâm Luân Đôn, cục Quốc Ngọai, bộ Thông Tin-Dân Vận-Chiêu Hồi.</span></span></p><p style="border: 0px; font-family: inherit; font-style: inherit; font-weight: inherit; margin: 0px 0px 1.8em; padding: 0px; vertical-align: baseline;"><span style="background-color: white; font-weight: 700;"><span style="font-size: medium;">Ký Mục Gia Bùi Bảo Trúc</span></span></p><p style="border: 0px; font-family: inherit; font-style: inherit; font-weight: inherit; margin: 0px 0px 1.8em; padding: 0px; vertical-align: baseline;"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Vào giữa thập niên 1980 gặp lại trên một chuyến sang Washinton DC, tôi được Bùi Bảo Trúc dẫn vào thăm Ban Việt Ngữ đài Tiến Nói Hoa Kỳ (VOA), gặp anh Lưu Văn Khoa trưởng ban, gặp anh Lê Văn hồi ấy là nhân vật nổi danh nhất cộng đồng hải ngọai đang phụ trách sinh họat văn nghệ ca nhạc Việt.</span></span></p><p style="border: 0px; font-family: inherit; font-style: inherit; font-weight: inherit; margin: 0px 0px 1.8em; padding: 0px; vertical-align: baseline;"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Và “Thư Gửi Bạn Ta” do Ký Mục Gia Bùi Bảo Trúc viết, xuất hiện hằng tuần trên mặt báo Người-Việt. Tôi còn nhớ rằng cuối thập niên 1980 sang 90, nhật bào L.A.Times có cho biết, mỗi năm trung bình báo chí – truyền thông Hoa Kỳ “đẻ” từ 3 đến 5 từ ngữ mới (thí dụ hồi đó có chữ Hooligan, chỉ sự kiện hỗn lọan…) để diễn đạt chính xác những hiện tượng mới xuất hiện. Thì cùng thời, trong báo chí-truyền thông Việt ngữ ở hải ngọai cũng có 2 từ ngữ mới là Dương cầm thủ của Lê Đình Điểu và Ký Mục Gia của Bùi Bảo Trúc.</span></span></p><p style="border: 0px; font-family: inherit; font-style: inherit; font-weight: inherit; margin: 0px 0px 1.8em; padding: 0px; vertical-align: baseline;"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Sau đó Nhà Xuất Bản Người Việt đã gom lại in ra thành từng tập Thư Gửi Bạn Ta. Đây là một bộ sách bán khá chạy trên thị trường thời gian ấy…</span></span></p><p style="border: 0px; font-family: inherit; font-style: inherit; font-weight: inherit; margin: 0px 0px 1.8em; padding: 0px; vertical-align: baseline;"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Nói chung lại, mặc dù khi giao tế ông có đôi lúc tỏ thái độ thẳng thắn trực tiếp quá và khi viết thì ông hay để sót trên bài của mình những từ ngữ thô nhám, theo cá nhân tôi nghĩ, hai sự kiện này đã làm giảm đi cái tinh chất dí dỏm duyên dáng cố hữu của ông…, nhưng đặc biệt là mỗi khi xuất hiện ở các sinh họat văn học nghệ thuật cộng đồng, cũng như trong bài viết, ông luôn luôn có phong thái lịch lãm, tài hoa và uyên bác.</span></span></p><p style="border: 0px; font-family: inherit; font-style: inherit; font-weight: inherit; margin: 0px 0px 1.8em; padding: 0px; vertical-align: baseline;"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Sự nghiệp họat động trong giáo dục – truyền thông trên năm mươi năm qua của Bùi Bảo Trúc rõ rêt là xuất sắc, hiếm ai trong cộng đồng chúng ta có thể bì kịp.</span></span></p><p style="border: 0px; font-family: inherit; font-style: inherit; font-weight: inherit; margin: 0px 0px 1.8em; padding: 0px; vertical-align: baseline;"><span style="background-color: white; font-weight: 700;"><span style="font-size: medium;">Phạm Quốc Bảo</span></span></p></div>sonbui@yahoo.comhttp://www.blogger.com/profile/13808523616393644714noreply@blogger.comtag:blogger.com,1999:blog-1859412147393027638.post-85161013143738667042021-03-29T22:09:00.003-04:002021-06-26T22:31:35.101-04:00Giấc mơ gần cuối năm - Khóc một người đi - Khổng thị Thanh-Hương<p><b style="font-family: Oswald, sans-serif;"><span style="font-size: large;"><span style="background-color: white;">Giấc mơ gần cuối năm<br /></span></span></b><b style="font-family: Oswald, sans-serif;">Khổng thị Thanh-Hương ( Nguồn </b><span style="background-color: white; color: #1d2228; font-family: Verdana, sans-serif;"><b>Thư Viện Sáng Tạo)</b></span></p><div class="entry" style="border: 0px; clear: left; font-family: Tahoma, Verdana, Arial, sans-serif; line-height: 1.8em; margin: 0px; padding: 0px 0px 10px; vertical-align: baseline;"><p style="border: 0px; font-family: inherit; font-style: inherit; font-weight: inherit; margin: 0px 0px 1.8em; padding: 0px; vertical-align: baseline;"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;"><a href="https://vanhocnghethuat.files.wordpress.com/2017/01/bui_bao_truc_6.jpg" style="border: 0px; font-family: inherit; font-style: inherit; font-weight: inherit; margin: 0px; padding: 0px; text-decoration-line: none; vertical-align: baseline;"><img alt="bui_bao_truc_6" class="alignnone size-medium wp-image-91702" data-attachment-id="91702" data-comments-opened="0" data-image-description="" data-image-meta="{"aperture":"0","credit":"","camera":"","caption":"","created_timestamp":"0","copyright":"","focal_length":"0","iso":"0","shutter_speed":"0","title":"","orientation":"0"}" data-image-title="bui_bao_truc_6" data-large-file="https://vanhocnghethuat.files.wordpress.com/2017/01/bui_bao_truc_6.jpg?w=273" data-medium-file="https://vanhocnghethuat.files.wordpress.com/2017/01/bui_bao_truc_6.jpg?w=226" data-orig-file="https://vanhocnghethuat.files.wordpress.com/2017/01/bui_bao_truc_6.jpg" data-orig-size="273,363" data-permalink="https://sangtao.org/2017/01/03/giac-mo-gan-cuoi-nam/bui_bao_truc_6-2/" height="300" loading="lazy" sizes="(max-width: 226px) 100vw, 226px" src="https://vanhocnghethuat.files.wordpress.com/2017/01/bui_bao_truc_6.jpg?w=226&h=300" srcset="https://vanhocnghethuat.files.wordpress.com/2017/01/bui_bao_truc_6.jpg?w=226&h=300 226w, https://vanhocnghethuat.files.wordpress.com/2017/01/bui_bao_truc_6.jpg?w=113&h=150 113w, https://vanhocnghethuat.files.wordpress.com/2017/01/bui_bao_truc_6.jpg 273w" style="border: none; font-family: inherit; font-style: inherit; font-weight: inherit; margin: 0px; max-width: 100%; padding: 0px; vertical-align: baseline;" width="226" /></a><br />Nhà báo Bùi Bảo Trúc (1944-2016)</span></span></p><p style="border: 0px; font-family: inherit; font-style: inherit; font-weight: inherit; margin: 0px 0px 1.8em; padding: 0px; vertical-align: baseline;"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Khỏang ba giờ sáng ngày hôm nay, Thứ Sáu 30 tháng 12 năm 2016, đúng vào ngày rất đông gia đình, bạn hữu và các khán thính giả cũng như độc giả ái mộ tiễn đưa nhà văn, nhà báo Bùi Bảo Trúc về nơi an nghỉ ngàn thu thì tôi đã được mơ thấy người “một đời với chữ nghĩa”.</span></span></p><p style="border: 0px; font-family: inherit; font-style: inherit; font-weight: inherit; margin: 0px 0px 1.8em; padding: 0px; vertical-align: baseline;"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Vẫn còn mơ mơ màng màng, tôi cho Adam biết là <em style="border: 0px; font-family: inherit; font-weight: inherit; margin: 0px; padding: 0px; vertical-align: baseline;">I just had a dream about Bảo Lâm</em>. Lạ thật! Từ hồi nào tới giờ, ít khi nào tôi gọi nhà văn, bỉnh bút gia Bùi Bảo Trúc là Bảo Lâm. Thế mà trong trạng thái nửa tỉnh, nửa mơ tôi gọi ông với một tên mà tôi không hay gọi thường ngày.<br /><span id="more-91701" style="border: 0px; font-family: inherit; font-style: inherit; font-weight: inherit; margin: 0px; padding: 0px; vertical-align: baseline;"></span><br />Trong giấc mơ ngắn ngủi của tôi, ông Bùi Bảo Trúc nhìn rất trẻ. Trẻ hơn lúc ông mất ít nhất 30 năm. Ông nhìn chưa đến 40. Tóc ông đen nhánh, dầy và bóng, chải ngược ra đằng sau, để lộ một vầng trán thông minh. Trong mơ, tôi không thấy ông đeo kính cận. Ông mặc một chiếc sơ mi ngắn tay và coi rất tráng kiện. Ông ngồi trên một băng ghế, dựa lưng vào vách tường và vai phải thì chạm vào một bức tường khác. Nhìn như chiếc băng ghế đã được kê sát một góc nhà, và ông đã chọn chỗ ngồi sát vách. Chỗ trống bên trái ông không có ai ngồi. Tôi đứng khi nói chuyện với ông.</span></span></p><p style="border: 0px; font-family: inherit; font-style: inherit; font-weight: inherit; margin: 0px 0px 1.8em; padding: 0px; vertical-align: baseline;"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Ông Bùi Bảo Trúc nhờ tôi gởi cho một phụ nữ 500 đô la. Tôi trả lời là tình trạng tài chánh của tôi hiện giờ không cho phép tôi biếu ai 500 đô la. Tuy nhiên, tôi sẽ cố gắng gửi một phần mười món tiền mà ông muốn tôi gởi. Tôi còn cho ông biết là tôi sẽ ký một tấm ngân phiếu 50 đô la, sau khi về tới nhà. Ông Bùi Bảo Trúc hỏi tôi tại sao tôi không ký bây giờ mà phải đợi về nhà mới ký? Tôi cho ông biết là tôi không hề đem theo cuốn <em style="border: 0px; font-family: inherit; font-weight: inherit; margin: 0px; padding: 0px; vertical-align: baseline;">checkbook</em> bao giờ, cho nên phải về nhà mới ký <em style="border: 0px; font-family: inherit; font-weight: inherit; margin: 0px; padding: 0px; vertical-align: baseline;">check</em> được. Ông gật đầu, chấp thuận.</span></span></p><p style="border: 0px; font-family: inherit; font-style: inherit; font-weight: inherit; margin: 0px 0px 1.8em; padding: 0px; vertical-align: baseline;"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Trong khi chúng tôi đang nói chuyện về việc gửi tiền cho một người đàn bà đã không được ông nêu tên thì tôi thấy một người đàn ông khác, trạc tuổi với ông Bùi Bảo Trúc (trong mơ,) tiến gần tới nơi ông đang ngồi và đặt người ngồi xuống chỗ trống của băng ghế, đưa cánh tay phải ra quàng lấy vai ông, rồi nói điều gì tôi không nghe được. Tuy nhiên, tôi đã hiểu được là người đàn ông này vừa ngỏ lời chia buồn với nhà báo Bùi Bảo Trúc. Không biết tại sao ông Bùi Bảo Trúc không nói lời cám ơn hay nở một nụ cười mà mặt ông nghiêm lại. Thêm vào đó, ông còn kín đáo nhích người về phía tường, nơi vai ông đã chạm vào bức tường trước đó. Dường như ông muốn tránh né cái quàng tay của người đàn ông nọ. Tiếc thay, mơ tới đây, tôi tỉnh giấc.</span></span></p><p style="border: 0px; font-family: inherit; font-style: inherit; font-weight: inherit; margin: 0px 0px 1.8em; padding: 0px; vertical-align: baseline;"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Tôi nằm đó, ôn lại những gì vừa mới thấy trong mơ, rồi nhớ tới lời của một cụ tôi quen ngày hôm qua. Cụ cho biết là ông Bùi Bảo Trúc muốn người thân gửi về tặng các Thương Phế Binh Việt Nam Cộng Hòa những gì đóng góp từ độc giả khi họ nhận được một cuốn sách của ông.</span></span></p><p style="border: 0px; font-family: inherit; font-style: inherit; font-weight: inherit; margin: 0px 0px 1.8em; padding: 0px; vertical-align: baseline;"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Tôi nhớ khi còn sinh thời, ngoài trí nhớ siêu phàm và lòng yêu mến chia sẻ sự hiểu biết bao la của mình cho khán thính gỉa cũng như độc giả, ông Bùi Bảo Trúc còn có lòng bác ái thương những người ở trong hoàn cảnh nghiệt ngã nơi quê nhà. Những lần ông hô hào giúp đỡ từng trường hợp cá nhân trong chương trình <em style="border: 0px; font-family: inherit; font-weight: inherit; margin: 0px; padding: 0px; vertical-align: baseline;">Ngày Này Năm Xưa</em>, ông đều đưọc sự ủng hộ tận tình của rất nhiều người có lòng hảo tâm như ông. Lòng bác ái của ông tiếp tục tồn tại, dù ông nay đã ra người thiên cổ.</span></span></p><p style="border: 0px; font-family: inherit; font-style: inherit; font-weight: inherit; margin: 0px 0px 1.8em; padding: 0px; vertical-align: baseline;"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Hiện giờ tôi vẫn chưa hiểu ý nghĩa của giấc mơ này. Người đàn bà mà ông muốn tôi giúp 500 đô la là ai, tên gì, ở đâu? Phải chăng bà là một người có thật trên cõi đời hay chỉ là một hình ảnh của bất cứ ai cần được tôi giúp, bất kể hoàn cảnh hay phái tánh? Hay là ông muốn nhắn nhủ tôi điều gì? Các cụ hay nói “sống khôn thác thiêng.” Ông Bùi Bảo Trúc khi sống rất khôn. Tôi tin chắc là sau khi ông thác, ông sẽ thiêng vô cùng. Tôi mong chờ hương hồn nhà báo, nhà bỉnh bút, ký mục gia Bùi Bảo Trúc hướng dẫn tôi tới người đàn bà mà ông muốn giúp. Mong lắm thay.</span></span></p><p style="border: 0px; font-family: inherit; font-style: inherit; font-weight: inherit; margin: 0px 0px 1.8em; padding: 0px; vertical-align: baseline;"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">T.B. Không phải chờ đợi lâu. Chỉ một ngày, sau khi mơ thấy nhà báo Bùi Bảo Trúc, sáng nay sau khi đọc bài “<a href="http://www.nguoi-viet.com/little-saigon/le-tuong-niem-ky-muc-gia-bui-bao-truc/" style="border: 0px; font-family: inherit; font-style: inherit; font-weight: inherit; margin: 0px; padding: 0px; text-decoration-line: none; vertical-align: baseline;" target="_blank">Lễ tưởng niệm ký mục gia Bùi Bảo Trúc</a>” của Ngọc Lan trên Người Việt on-line, tôi chợt hiểu rằng người đàn bà mà ông Bùi Bảo Trúc muốn tôi gửi tiền về trong giấc mơ sáng hôm qua là một qủa phụ điển hình.</span></span></p><p style="border: 0px; font-family: inherit; font-style: inherit; font-weight: inherit; margin: 0px 0px 1.8em; padding: 0px; vertical-align: baseline;"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Ngọc Lan nhắc đến việc ký mục gia Bùi Bảo Trúc muốn dành toàn bộ số tiền bán sách <em style="border: 0px; font-family: inherit; font-weight: inherit; margin: 0px; padding: 0px; vertical-align: baseline;">Chuyện Thật Mà Như Đùa</em> vào quỹ bảo trợ cô nhi quả phụ tại quê nhà.</span></span></p><p style="border: 0px; font-family: inherit; font-style: inherit; font-weight: inherit; margin: 0px 0px 1.8em; padding: 0px; vertical-align: baseline;"><span style="background-color: white; font-weight: 700;"><span style="font-size: medium;">Khổng thị Thanh-Hương</span></span></p><div class="posttitle" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: url("/wp-content/themes/pub/greyzed/images/arrow.gif"); background-origin: initial; background-position: 0% 0%; background-repeat: no-repeat; background-size: initial; border: 0px; float: left; margin: 20px 0px 0px; padding: 0px 0px 18px 43px; vertical-align: baseline; width: 537px;"><p style="border: 0px; font-family: Oswald, sans-serif; margin: 0px; padding: 0px 0px 9px; text-align: left; vertical-align: baseline; width: 512px;"><span style="background-color: white;"><b><span style="font-size: large;">Khóc một người đi<br /></span></b></span></p><p style="font-family: "Times New Roman";"><b style="font-family: Oswald, sans-serif;">Khổng thị Thanh-Hương (Nguồn </b><span style="background-color: white; color: #1d2228; font-family: Verdana, sans-serif;"><b>Thư Viện Sáng Tạo)</b></span></p><div><span style="background-color: white; color: #1d2228; font-family: Verdana, sans-serif;"><b><br /></b></span></div></div><div class="entry" style="border: 0px; clear: left; line-height: 1.8em; margin: 0px; padding: 0px 0px 10px; vertical-align: baseline;"><p style="border: 0px; font-family: inherit; font-style: inherit; font-weight: inherit; margin: 0px 0px 1.8em; padding: 0px; vertical-align: baseline;"><span style="background-color: white; color: black;"><a href="https://vanhocnghethuat.files.wordpress.com/2016/12/bui_bao_truc_4.jpg" style="border: 0px; font-family: inherit; font-size: 12px; font-style: inherit; font-weight: inherit; margin: 0px; padding: 0px; text-decoration-line: none; vertical-align: baseline;"><img alt="bui_bao_truc_4" class="alignnone size-medium wp-image-91355" data-attachment-id="91355" data-comments-opened="0" data-image-description="" data-image-meta="{"aperture":"0","credit":"","camera":"","caption":"","created_timestamp":"0","copyright":"","focal_length":"0","iso":"0","shutter_speed":"0","title":"","orientation":"0"}" data-image-title="bui_bao_truc_4" data-large-file="https://vanhocnghethuat.files.wordpress.com/2016/12/bui_bao_truc_4.jpg?w=375" data-medium-file="https://vanhocnghethuat.files.wordpress.com/2016/12/bui_bao_truc_4.jpg?w=300" data-orig-file="https://vanhocnghethuat.files.wordpress.com/2016/12/bui_bao_truc_4.jpg" data-orig-size="375,281" data-permalink="https://sangtao.org/2016/12/21/khoc-mot-nguoi-di/bui_bao_truc_4/" height="225" loading="lazy" sizes="(max-width: 300px) 100vw, 300px" src="https://vanhocnghethuat.files.wordpress.com/2016/12/bui_bao_truc_4.jpg?w=300&h=225" srcset="https://vanhocnghethuat.files.wordpress.com/2016/12/bui_bao_truc_4.jpg?w=300&h=225 300w, https://vanhocnghethuat.files.wordpress.com/2016/12/bui_bao_truc_4.jpg?w=150&h=112 150w, https://vanhocnghethuat.files.wordpress.com/2016/12/bui_bao_truc_4.jpg 375w" style="border: none; font-family: inherit; font-style: inherit; font-weight: inherit; margin: 0px; max-width: 100%; padding: 0px; vertical-align: baseline;" width="300" /></a><br /><span style="font-size: medium;">Nhà báo Bùi Bảo Trúc (1944-2016)</span></span></p><p style="border: 0px; font-family: inherit; font-style: inherit; font-weight: inherit; margin: 0px 0px 1.8em; padding: 0px; vertical-align: baseline;"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Papaikou, ngày 18 tháng chạp năm 2016</span></span></p><p style="border: 0px; font-family: inherit; font-style: inherit; font-weight: inherit; margin: 0px 0px 1.8em; padding: 0px; vertical-align: baseline;"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Ông Bảo Lâm kính mến,</span></span></p><p style="border: 0px; font-family: inherit; font-style: inherit; font-weight: inherit; margin: 0px 0px 1.8em; padding: 0px; vertical-align: baseline;"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Sáng hôm qua, có người quen cho biết ông đã qua đời, dù chưa có tin chính thức. Tôi hy vọng đây chỉ là một tin không thật và mong sao ông vẫn còn trên cõi đời, ít nhất 10 hay mười lăm năm nữa. Tiếc thay, tin ông ra đi vĩnh viễn thật 100%. Hèn chi, trong lần cuối nghe chương trình Ngày Này Năm Xưa (NNNX) tôi nhận thấy giọng của ông có khác thường. Giờ, người nhiều tài năng đã ra đi bất ngờ và qúa sớm!!!</span></span></p><p style="border: 0px; font-family: inherit; font-style: inherit; font-weight: inherit; margin: 0px 0px 1.8em; padding: 0px; vertical-align: baseline;"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Trước hết, xin ông thứ lỗi cho vì đã mạo muội viết lá thơ này gửi ông, vì cho tới ngày Thứ Sáu 16 tháng 12, chúng ta chỉ gặp nhau một lần trong buổi Hoà Nhạc mừng Sinh Nhật thứ 80 của nhạc sĩ Lê văn Khoa năm nào. Hy vọng khi đọc xong lá thơ này ông sẽ nở nụ cười bao dung và tha thứ cho sự đường đột của một ngưòi ông không hề quen biết.<br /><span id="more-91354" style="border: 0px; font-family: inherit; font-style: inherit; font-weight: inherit; margin: 0px; padding: 0px; vertical-align: baseline;"></span><br />Tôi không nhớ năm nào, có lẽ vào khoảng 2009 hay 2010, một chị bạn hỏi “Hương có nghe chương trình Ngày Này Năm Xưa trên đài Little Saigon, do ông Bùi Bảo Trúc (BBT) phụ trách?” Tôi trả lời là tôi chưa bao giờ nghe đến ông Bùi Bảo Trúc hay chương trình NNNX. Chị bạn nói “Hương nghe thử vì ông BBT nói giọng Hà Nội chính cống, rành tiếng Hán, cộng với sự hiểu biết bao la như một cuốn Tự Điển Bách Khoa sống.” Thế là sau khi nghe lần đầu, tôi rất thích và đón nghe chương trình NNNX khi có dịp. Ao ước học hỏi thêm nhiều hơn nữa nơi ông, tôi có ý tưởng táo bạo là nếu có dịp, tôi sẽ mời ông đi ăn, hay làm con ruồi đậu đâu đó, chỉ để nghe ông kể chuyện.</span></span></p><p style="border: 0px; font-family: inherit; font-style: inherit; font-weight: inherit; margin: 0px 0px 1.8em; padding: 0px; vertical-align: baseline;"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Không phài chỉ một mình tôi ái mộ ông mà nhiều bạn tôi cũng ái mộ ông. Một cô em tinh thần nói là mình nên cầu nguyện cho bác Bùi Bảo Trúc sống lâu để học hỏi những điều hay từ bác. Cô bé còn thêm là “mỗi lần nghe bác chửi cộng sản, em “đã” thì thôi!” Tôi đồng ý với em. Ông chống cộng triệt để. Ông chửi những kẻ bán nước thẳng tay. Ông không sợ cộng sản trả thù khi chống đối chế độ độc tài phi nhân của csVN qua ngòi bút hay qua lời nói. Ông không trở về Việt Nam từ ngày toàn thể nước VN yêu qúy bị hoàn toàn nhuộm đỏ. Ngoài ra, ông không sợ ai mất lòng vì ông lên tiếng khi thấy điều trái tai gai mắt. Ông qủa là người công chính. Thế mà tại sao ông ra đi qúa sớm? Ông khôn qúa. Ông bỏ mọi người ra đi khi công danh ông còn đang ở trên đỉnh cao, khi còn rất nhiều người yêu mến.</span></span></p><p style="border: 0px; font-family: inherit; font-style: inherit; font-weight: inherit; margin: 0px 0px 1.8em; padding: 0px; vertical-align: baseline;"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Dù chỉ được trao đỏi vài câu với ông nhưng qua việc nghe chương trình NNNX trong bao nhiêu năm, tôi không thể không ngậm ngùi, như khi nghe tin một người thân mới mất. Tôi nhớ những câu nói dí dỏm, những giai thoại rất lý thú trong cuộc đời làm việc của ông, khi làm phát ngôn viên cho Chính Phủ Việt Nam Cộng Hòa, lúc làm cho đài VOA, khi ông trả lời thẳng thừng với một nhân viên người Mỹ về một điều gì, giờ tôi đã quên mất. Tôi chỉ nhớ là khi nghe ông kể truyện này, tôi lắc đầu thầm nghĩ, “ông này ba gai qúa!” và phục ông từ đó.</span></span></p><p style="border: 0px; font-family: inherit; font-style: inherit; font-weight: inherit; margin: 0px 0px 1.8em; padding: 0px; vertical-align: baseline;"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Có lần thắc mắc gì đó, tôi email hỏi ông. Ngày hôm sau, trong chương trình NNNX, ông nói là “có cô hay bà Thanh-Hương hỏi câu này” và trả lời kỹ càng. Tiếc qúa, giờ này không nhớ đã hỏi điều gì. Sau này, khi trả lời câu hỏi của thính giả, ông không hề nêu tên người đặt câu hỏi nữa.</span></span></p><p style="border: 0px; font-family: inherit; font-style: inherit; font-weight: inherit; margin: 0px 0px 1.8em; padding: 0px; vertical-align: baseline;"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Tháng 11, năm 2013, tôi đi nghe “A Lifetime of Music” cùng với một cô bạn, chương trình hòa nhạc mừng giáo sư Lê Văn Khoa được 80 tuổi. Trong 15 phút giải lao, khi thấy ông cùng với vài người bạn làm cùng Đài Little Saigon, tôi kéo cô bạn tới chào và giới thiệu bạn “cũng người Hà Nội” với ông. Tiếc thay, tôi chưa kịp hỏi ông một vài câu thì có ai kéo ông đi nơi khác.</span></span></p><p style="border: 0px; font-family: inherit; font-style: inherit; font-weight: inherit; margin: 0px 0px 1.8em; padding: 0px; vertical-align: baseline;"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Sáng nay, khi thức giấc tự dưng tôi nhớ tới sự ra đi vĩnh viễn của ông và bật khóc. Chàng của tôi hỏi có phải em đang nghĩ đến “your radio person”? Tôi gật đầu. Chàng an ủi, cứ khóc để vơi nỗi buồn một người bạn mới ra đi, dù tôi chưa bao giờ thực sự hân hạnh được ở bên trong vòng tròn bạn hữu của ông.</span></span></p><p style="border: 0px; font-family: inherit; font-style: inherit; font-weight: inherit; margin: 0px 0px 1.8em; padding: 0px; vertical-align: baseline;"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Ngày mồng 1 tháng 4 năm 2015, ông nói ông đích thân nấu món cá nướng da dòn. Tôi cứ muốn hỏi ông nói thật hay đùa, vì một người hay ăn mì gói chan nước mắt thì làm sao biết trổ tài món ăn này?</span></span></p><p style="border: 0px; font-family: inherit; font-style: inherit; font-weight: inherit; margin: 0px 0px 1.8em; padding: 0px; vertical-align: baseline;"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Gần như lần nào nghe chương trình NNNX, lúc ông cộng tác với Vũ Kiểm hay với Huỳnh Anh và Vân Yên, tôi cũng học được điều mới, từ những câu ông trả lời thính giả thuộc đủ đề tài: về ý nghĩa của những danh từ Hán Việt, về phong tục tập quán cũng như văn hóa Hoa Kỳ, về những điển tích của quê hương mình. Ông nhắc đến những biến cố, sự kiện xẩy ra năm xưa, trùng vào ngày chương trình phát thanh.</span></span></p><p style="border: 0px; font-family: inherit; font-style: inherit; font-weight: inherit; margin: 0px 0px 1.8em; padding: 0px; vertical-align: baseline;"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Vì muốn giữ lại những gì học được nơi ông, từ năm 2011, tôi ghi xuống 509 điều, từ A tới Y. Giờ này, khi đọc lại những điều này, tôi tạ ơn Chúa vì qua ông tôi học hỏi bao nhiêu điều mới lạ để mở mang kiến thức hạn hẹp của mình. Tiếc thay, một người tử tế, đầy văn chương chữ nghĩa và dí dỏm như ông nay đã ra người thiên cổ!</span></span></p><p style="border: 0px; font-family: inherit; font-style: inherit; font-weight: inherit; margin: 0px 0px 1.8em; padding: 0px; vertical-align: baseline;"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Không nhờ ông, làm sao tôi biết những điều lý thú như sự tích “thả cá Tháng Tư” là khi cá đẻ trứng vào cuối tháng Ba, đầu tháng Tư (Poisson d’Avril, April’s Fool;) Vương Hồng Sển và Vương Hồng Thanh là một; Vương Quang khác với Dương Quang trong Truyện Kiều. Những tên như Vườn Tao Đàn, Bờ Rô, Vườn Ông Thượng là một. Vũ Hoàng Chương là người đầu tiên phát triển Thư Pháp. Điều lý thú như Vô Tràng Công Tử là một loài cua không có ruột, “Tường đào, ngõ mận” là cửa nhà quan. Giờ tôi biết túi phong lưu là gì, tương tư thảo là gì? Tự tử là con nối dõi; tự kỷ là <em style="border: 0px; font-family: inherit; font-weight: inherit; margin: 0px; padding: 0px; vertical-align: baseline;">bipolar</em>; tràn qúy tị (uống nói nhiều), toan về già chứ không phải soan về già; Tiêu phòng: trong phòng bà Hoàng hậu, tiêu được dùng tán nhỏ và bôi lên tường cho thơm. Hành động này được gọi là tiêu đồ.</span></span></p><p style="border: 0px; font-family: inherit; font-style: inherit; font-weight: inherit; margin: 0px 0px 1.8em; padding: 0px; vertical-align: baseline;"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Nhờ nghe chương trình NNNX mà tôi biết được thuốc lào điếu bát: ngậm vào xe điếu và đóm thuốc lào điếu cầy: ngoài đồng, tre dài, có nước, và thuốc lào điếu ống: ngậm một ngụm nước rồi hút khác nhau ra sao. Qua ông, tôi biết được Thệ Thủy là sự hoá sinh của trời đất tiếp tục, như nước chảy; Tàu tán thuốc là chén xay thuốc, cũng có nghĩa là vét sạch; thanh thiên bạch nhật là cờ Trung Hoa Đài Loan; thăm danh lam thắng cảnh là đi thăm chùa đẹp chứ không phải đi thăm cảnh đó đây; thượng hạng, chứ không phải cao cấp! Nhờ nghe nhũng lời sâu sắc của ông tôi “nghĩ ra” một câu triết lý cùn: “Thành kiến là cái tường cản trở lưu thông dầy nhất trong cuộc sống hằng ngày.”.</span></span></p><p style="border: 0px; font-family: inherit; font-style: inherit; font-weight: inherit; margin: 0px 0px 1.8em; padding: 0px; vertical-align: baseline;"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Nhờ ông mà tôi biết thêm: Tại ngoại hậu tra chứ không phải tại ngoại hầu tra. Nuôi nấn chứ không phải nuôi nấng. Sau Lê là Lý (Lý Công Uẩn). Sau nhà Lý là nhà Trần. Công chúa nhà Lý chạy sang Cao Ly. Nhà Trần sau đó cũng chạy sang Cao Ly. Đổi họ Trần ra chữ Hán là Bùi. Phi ở trên, Y ở dưới. Phi Y là “Bùi”. Quy thiên, không phải Quy tiên. Phi huỳnh là con đom đóm bay. Phố Da Bà Bầu là từ peau de Mme Enseign.</span></span></p><p style="border: 0px; font-family: inherit; font-style: inherit; font-weight: inherit; margin: 0px 0px 1.8em; padding: 0px; vertical-align: baseline;"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Ông giỏi chữ Hán. Lang bạt kỳ hồ (Dưới cổ chó sói có lớp da) có nghĩa là tiến thoái lưỡng nan, chứ không phải đi lang thang đây đó; gang tấc là gần vua; kiểm soát khác kiểm sát (giám sát).</span></span></p><p style="border: 0px; font-family: inherit; font-style: inherit; font-weight: inherit; margin: 0px 0px 1.8em; padding: 0px; vertical-align: baseline;"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Ông giải thích chữ khiêng khem có 3 nghĩa: Đằng trước cửa nhà treo một cành tre chẻ đôi, trong đó gài một thanh củi đang đốt dở. Nghĩa thứ hai: Chiều 30 Tết, đóng cửa không đón khách đến, cho đến sau Giao Thừa. Nghĩa thứ 3: Tục lệ của Quang Ánh.</span></span></p><p style="border: 0px; font-family: inherit; font-style: inherit; font-weight: inherit; margin: 0px 0px 1.8em; padding: 0px; vertical-align: baseline;"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Ông nói giọng Nam thật là … Nam! Ông hay nói câu “qúa đi mất thôi,” “tầm bậy tầm bạ” khi ám chỉ ai nói điều gì sai, vô căn cứ. Câu “niềm mơ ước thầm kín” và câu “chính hiệu bà Lang Trọc, con nai vàng cũng hay được ông dùng. Đôi khi ông nói lầm Chín-Một-Một khi muốn nhắc đến sự kiện Chín-Mười-Một.</span></span></p><p style="border: 0px; font-family: inherit; font-style: inherit; font-weight: inherit; margin: 0px 0px 1.8em; padding: 0px; vertical-align: baseline;"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Tôi đâu biết ông Chử Bá Anh (dòng dõi Chữ Đồng Tử) từng sống ở miền Đông nước Mỹ; Đinh Ngọc Mô là bạn nối khố của ông; ông Đào Tiềm chính là Đào Uyên Minh. Những điều lý thú ông chia sẻ như: Ông Điêu Họa Huệ cho hàng xóm ngồi trên lòng sưởi ấm; ông Nguyễn Hưng Quốc, sau khi xong Đại Học đã sang Pháp, được mời dạy học ở Úc và phê bình Văn học rất giỏi; nhóm Ngô Gia Văn Thái in cuốn Hoàng Lê Nhất Thống Chí, một tiểu thuyết nói về vua Lê, Chúa Trịnh tới đời Quang Trung (của ông Ngô Thời Sĩ và Ngô thì Nhiệm hay Ngô Thời Nhiệm).</span></span></p><p style="border: 0px; font-family: inherit; font-style: inherit; font-weight: inherit; margin: 0px 0px 1.8em; padding: 0px; vertical-align: baseline;"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Ngày 2 tháng 5, năm 2006 ông giải thích về nhạc Sến: Nhạc Sến, loại Boléro, nhạc “máy nước”, “sến nương”. Mari Shel (tài tử người Áo) trở thành Mary Sến, nhạc Sến. Ông nhắc đến sự lầm lẫn của cô Phạm thị Hoài (có chồng người Đức) khi nói nhạc Sến từ cô hàng Xén mà ra. Ông qủa quyết nhạc Sến cũng không phải từ “đánh nhạc bằng đàn Sến (cổ nhạc). Ông còn thêm rằng sau này nhạc Sến trở thành nhạc quê hương và khen Tuấn Vũ hát nhạc Sến “qúa hay.” Ông nhắc lại truyện Ngưu Lang Chức Nữ như sau: Khi chưa lập gia đình Chức Nữ (cháu gái Trời – Từ sách Tục Tề Hài Chí) siêng năng việc nữ công. Nhưng khi có chồng lại biếng nhác thêu dệt. Trời phạt chia lià, mỗi năm chỉ được gặp lại một lần ở bến sông Thiên Hà đêm mồng 7 tháng 7.</span></span></p><p style="border: 0px; font-family: inherit; font-style: inherit; font-weight: inherit; margin: 0px 0px 1.8em; padding: 0px; vertical-align: baseline;"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Qua sự chia sẻ của ông tôi biết được nghĩa tử là nghĩa tận có nghĩa là người con nuôi phản cha mẹ đã nuôi họ; nghe phong thanh chứ không phải nghe phong phanh; ngẫu đoạn tì liên có nghĩa là xa rồi nhưng vẫn còn vương vấn; nền đỉnh chung có nghĩa là nhà quyền qúy có đông người, phải dùng vạc mà nấu ăn, dùng chuông để gọi người ăn cơm (đỉnh là cái vạc, chung là chuông;) môn đương hộ đối chứ không phải môn đăng hộ đối (cửa ngoài vừa hai cánh cửa bên trong;) mệnh phụ phu nhân (có chồng làm quan trong triều.) Không nên gọi ai là phu nhân, vì thời nay không có quan trong triều nữa; lục trầm là chết đắm trên cạn (không hạp tình đời – Trang Tử nói.) Lục có nghĩa là trên cạn, trầm là chìm đắm.</span></span></p><p style="border: 0px; font-family: inherit; font-style: inherit; font-weight: inherit; margin: 0px 0px 1.8em; padding: 0px; vertical-align: baseline;"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Ông có sự hiểu biết sâu rộng về các loại chiến đấu cơ. Ông còn cho biết Honkey là chữ người Úc gọi người Hungary sang Úc làm việc. Hòa văn là một tên khác của nuớc Nhật. Đồ my là một loại hoa leo như hoa lài kép, lá có nhiều chỉa và gai, như hoa Tường Vi. Hoàng môn là gác ngang cây gỗ, cậy tre, làm cửa ngõ tầm thường, nơi ở của người hèn. Hổ trợ: hai bên cùng giúp nhau. Nếu một bên chỉ nhận giúp mà không giúp lại thì dùng hai chữ trợ giúp.</span></span></p><p style="border: 0px; font-family: inherit; font-style: inherit; font-weight: inherit; margin: 0px 0px 1.8em; padding: 0px; vertical-align: baseline;"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Những chữ người ta hay dùng sai như hai chữ “xin khiếu” là sai. “Xin kiếu” mới đúng. Vị hôn thê là nói sai, vì “vị” có nghĩa là chưa. Đúng ra phải nói là Hôn thê. Nghiêu khê, nghiêu: núi cao; khê: suối (không phải nhiêu khê); giùm (không phải dùm); giâm là đám mây đen, (không phải dâm); dông tố (không phải giông tố); cái răng cái tắc (không phải cái răng cái tóc); chân nam đá chân chiêu (không phải chân nam đá chân xiêu.) Bốn chữ đối tác chiến lược chỉ nên dùng trong lãnh vực Quân Sự. Khi liên quan đến cả Kinh Tế lẫn Quân Sự thì dùng đối tác toàn diện; đậu hủ (không phải đậu hủ (nát), Công Hàm Ngoại Giao (Diplomatic memos between two countries) chỉ nên dùng giữa hai quốc gia. Giữa hai người thì gọi là Giấy Chứng Nhận Hôn Phu.</span></span></p><p style="border: 0px; font-family: inherit; font-style: inherit; font-weight: inherit; margin: 0px 0px 1.8em; padding: 0px; vertical-align: baseline;"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Nhờ nghe chương trình NNNX mà tôi biết được con két là một loại vịt, không phải kéc (là một loại chim); con bồ nông là con chàng bè; con chàng chuột là con nhác béng; con chàng niên là con khỉ độc; con chẫu chàng là con ếch; con chim én khác con nhạn; con chim giác ô là con <em style="border: 0px; font-family: inherit; font-weight: inherit; margin: 0px; padding: 0px; vertical-align: baseline;">partridge</em>; bỏ đi Tám từ 35 cộng lại là 8; ba vạn chín nghìn là bộ phận của người nữ; ai giới thiệu bạn mình là Chỉ Huy Trưởng Hải Quân nước Lào và nước Thụy Sĩ là “cuội” vì hai quốc gia này không có … biển; bà Trưng Chắc, người Mê Linh có truyền thống nuôi tằm dệt tơ (không phải Trắc); ba vạn tám nghìn tư là vẻ đẹp người phụ nữ; truyện phong tình là tiểu thuyết (<em style="border: 0px; font-family: inherit; font-weight: inherit; margin: 0px; padding: 0px; vertical-align: baseline;">romance</em>), thập niên 1950 gọi <em style="border: 0px; font-family: inherit; font-weight: inherit; margin: 0px; padding: 0px; vertical-align: baseline;">condom</em> là túi phong lưu 1950. Thập niên 1960 gọi là ông đại sứ.</span></span></p><p style="border: 0px; font-family: inherit; font-style: inherit; font-weight: inherit; margin: 0px 0px 1.8em; padding: 0px; vertical-align: baseline;"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Những chi tiết trong Lịch Sử như Cố Bỉ Nhu Pierre Joseph Georges Pigneau de Béhaine (Bá Đa Lộc) giúp Nguyễn Ánh chống Tây Sơn, có tượng ở Lăng Cha Cả, bị đập phá bởi csVN sau 1975. Cầu Doumert (Long Biên) bắc ngang sông Hồng Hà.</span></span></p><p style="border: 0px; font-family: inherit; font-style: inherit; font-weight: inherit; margin: 0px 0px 1.8em; padding: 0px; vertical-align: baseline;"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Thứ Tư 5/4/16 ông cho biết hoa khiên ngưu là dây cát đằng; Lý Thường Kiệt họ Ngô, không phải họ Lý; Vua Lý Nhân Tông viết cuốn Nam Quốc Sơn Hà Nam Đế Cư; bát học (trốn học) là từ chữ bát phố từ chữ “battre le pavé” (gõ mặt đường) mà ra; cúp cua từ (couper le cours); Banarder có nghĩa là bát phố trên đường Lê Lợi; Catinater là bát phố trên đường Catinat; Đinh Hùng có bài thơ “Khi Mới Nhớn.”</span></span></p><p style="border: 0px; font-family: inherit; font-style: inherit; font-weight: inherit; margin: 0px 0px 1.8em; padding: 0px; vertical-align: baseline;"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Bây giờ, xin phép ông cho tôi hỏi ông đôi điều. Năm đó, khi thấy trên con đường làng, gần nơi tôi cư ngụ có vài cây Soan. Tôi vui mừng chờ mong hoa nở để hái một cành đem lại đài Little Saigon, nhờ một nhân viên đưa biếu ông. Không biết ông có nhận được? Lần kia, tôi gửi ông bài “Những Người Công Chính” vì thấy ông là người công chính, dám nói lên sự thật, không sợ ai mất lòng. Ông có nhận được? Hay là ông nhận được, nhưng vì bận rộn như Andy Rooney, ông đã không có dịp trả lời?</span></span></p><p style="border: 0px; font-family: inherit; font-style: inherit; font-weight: inherit; margin: 0px 0px 1.8em; padding: 0px; vertical-align: baseline;"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Vài dòng thăm ông. Hẹn gặp lại một ngày không xa.</span></span></p><p style="border: 0px; font-family: inherit; font-style: inherit; font-weight: inherit; margin: 0px 0px 1.8em; padding: 0px; vertical-align: baseline;"><span style="background-color: white;"><span style="font-size: medium;">Một người ái mộ thương tiếc ông vô cùng!</span></span></p><p style="border: 0px; font-family: inherit; font-style: inherit; font-weight: inherit; margin: 0px 0px 1.8em; padding: 0px; vertical-align: baseline;"><span style="background-color: white; font-weight: 700;"><span style="font-size: medium;">Khổng thị Thanh-Hương</span></span></p></div></div>sonbui@yahoo.comhttp://www.blogger.com/profile/13808523616393644714noreply@blogger.comtag:blogger.com,1999:blog-1859412147393027638.post-81656758162016763412021-03-29T22:01:00.001-04:002021-03-29T22:01:21.799-04:00 Một lời xin lỗi chân thành - Bùi Bảo Trúc<p><span style="background-color: white;"> <span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif, Verdana; font-size: 24px; font-weight: bold;">Một lời xin lỗi chân thành</span></span><span style="background-color: white; font-family: Arial, Helvetica, sans-serif, Verdana; font-size: 16px;"> </span></p><div class="o9v6fnle cxmmr5t8 oygrvhab hcukyx3x c1et5uql ii04i59q" style="appearance: none; background-clip: padding-box; box-sizing: border-box; font-family: Arial, Helvetica, sans-serif, Verdana; font-size: 12px; line-height: 1.5; margin: 0px; outline: none; text-overflow: ellipsis;"><div dir="auto" style="appearance: none; background-clip: padding-box; box-sizing: border-box; line-height: 1.5; margin: 0px; outline: none; text-overflow: ellipsis;"><span style="appearance: none; background-clip: padding-box; background-color: white; box-sizing: border-box; font-size: 16px; line-height: 1.5; margin: 0px; outline: none; text-overflow: ellipsis;">Nói theo một lối nói của người Mỹ mà nay nhiều người chúng ta đã rất quen, là tôi nợ những bản nhạc mà chúng ta thường gọi là "nhạc lính" một lời xin lỗi. Một lời xin lỗi thật lớn, thật chân tình nhất và thành thật nhất.</span></div><div dir="auto" style="appearance: none; background-clip: padding-box; box-sizing: border-box; line-height: 1.5; margin: 0px; outline: none; text-overflow: ellipsis;"><span style="appearance: none; background-clip: padding-box; background-color: white; box-sizing: border-box; font-size: 16px; line-height: 1.5; margin: 0px; outline: none; text-overflow: ellipsis;"><br /></span></div></div><div class="o9v6fnle cxmmr5t8 oygrvhab hcukyx3x c1et5uql ii04i59q" style="appearance: none; background-clip: padding-box; box-sizing: border-box; font-family: Arial, Helvetica, sans-serif, Verdana; font-size: 12px; line-height: 1.5; margin: 0px; outline: none; text-overflow: ellipsis;"><div dir="auto" style="appearance: none; background-clip: padding-box; box-sizing: border-box; line-height: 1.5; margin: 0px; outline: none; text-overflow: ellipsis;"><span style="appearance: none; background-clip: padding-box; background-color: white; box-sizing: border-box; font-size: 16px; line-height: 1.5; margin: 0px; outline: none; text-overflow: ellipsis;">Xin lỗi những bản nhạc lính, những người trình diễn chúng, những người yêu chúng, không chỉ một, mà một ngàn lời xin lỗi. Một vạn lời xin lỗi. Mà vẫn thấy chưa đủ.</span></div><div dir="auto" style="appearance: none; background-clip: padding-box; box-sizing: border-box; line-height: 1.5; margin: 0px; outline: none; text-overflow: ellipsis;"><span style="appearance: none; background-clip: padding-box; background-color: white; box-sizing: border-box; font-size: 16px; line-height: 1.5; margin: 0px; outline: none; text-overflow: ellipsis;"><br /></span></div></div><div class="o9v6fnle cxmmr5t8 oygrvhab hcukyx3x c1et5uql ii04i59q" style="appearance: none; background-clip: padding-box; box-sizing: border-box; font-family: Arial, Helvetica, sans-serif, Verdana; font-size: 12px; line-height: 1.5; margin: 0px; outline: none; text-overflow: ellipsis;"><div dir="auto" style="appearance: none; background-clip: padding-box; box-sizing: border-box; line-height: 1.5; margin: 0px; outline: none; text-overflow: ellipsis;"><span style="appearance: none; background-clip: padding-box; background-color: white; box-sizing: border-box; font-size: 16px; line-height: 1.5; margin: 0px; outline: none; text-overflow: ellipsis;">Một buổi tối tuần trước, ngồi với Phan Nhật Nam, chúng tôi nhận ra một điều là cuộc chiến Việt Nam bi thảm và vô cùng tàn bạo nhưng đã để lại cho chúng ta, những người ở miền Nam, một kho tàng hết sức quí báu, đó là những bản nhạc viết về những người lính trong chiến tranh, và tuy ngày nay, cuộc chiến đã kết thúc, những bài hát ấy vẫn còn ở lại với chúng ta và chúng vẫn còn tạo ra biết bao nhiêu là cảm động, biết bao nhiêu xao xuyến, và vẫn còn được hát lên để nhớ lại nguyên một thời binh đao tưởng như cung kiếm đã xếp lại, bụi dầy đã phủ kín. Bức tượng người lính dáng điệu mệt mỏi ở lối vào Nghĩa trang quân đội Biên Hòa bị kéo sập không biết nay ở đâu nhưng những bài hát viết cho những người lính này vẫn còn ở mãi với chúng ta.</span></div><div dir="auto" style="appearance: none; background-clip: padding-box; box-sizing: border-box; line-height: 1.5; margin: 0px; outline: none; text-overflow: ellipsis;"><span style="appearance: none; background-clip: padding-box; background-color: white; box-sizing: border-box; font-size: 16px; line-height: 1.5; margin: 0px; outline: none; text-overflow: ellipsis;"><br /></span></div></div><div class="o9v6fnle cxmmr5t8 oygrvhab hcukyx3x c1et5uql ii04i59q" style="appearance: none; background-clip: padding-box; box-sizing: border-box; font-family: Arial, Helvetica, sans-serif, Verdana; font-size: 12px; line-height: 1.5; margin: 0px; outline: none; text-overflow: ellipsis;"><div dir="auto" style="appearance: none; background-clip: padding-box; box-sizing: border-box; line-height: 1.5; margin: 0px; outline: none; text-overflow: ellipsis;"><span style="appearance: none; background-clip: padding-box; background-color: white; box-sizing: border-box; font-size: 16px; line-height: 1.5; margin: 0px; outline: none; text-overflow: ellipsis;">Những bài hát đầu tiên về những người lính ấy mơ hồ tôi nghe từ chiếc radio trên căn gác ở Hà Nội của người chú... Bài Chiến sĩ của lòng em với những câu "... khi nước nhà phút ngã nghiêng em mơ người trai anh dũng mang thân thế hiến giang sơn chí quật cường hiên ngang... chiến sĩ của lòng em đắm đuối ước mơ ở chiến trường xa dãi nắng dầm mưa nhịp bước oai hùng chàng tiến trong tim em trong khi vang ca say theo chiến thắng..."</span></div><div dir="auto" style="appearance: none; background-clip: padding-box; box-sizing: border-box; line-height: 1.5; margin: 0px; outline: none; text-overflow: ellipsis;"><span style="appearance: none; background-clip: padding-box; background-color: white; box-sizing: border-box; font-size: 16px; line-height: 1.5; margin: 0px; outline: none; text-overflow: ellipsis;"><br /></span></div></div><div class="o9v6fnle cxmmr5t8 oygrvhab hcukyx3x c1et5uql ii04i59q" style="appearance: none; background-clip: padding-box; box-sizing: border-box; font-family: Arial, Helvetica, sans-serif, Verdana; font-size: 12px; line-height: 1.5; margin: 0px; outline: none; text-overflow: ellipsis;"><div dir="auto" style="appearance: none; background-clip: padding-box; box-sizing: border-box; line-height: 1.5; margin: 0px; outline: none; text-overflow: ellipsis;"><span style="appearance: none; background-clip: padding-box; background-color: white; box-sizing: border-box; font-size: 16px; line-height: 1.5; margin: 0px; outline: none; text-overflow: ellipsis;">Vài tháng sau chú tôi tử trận.</span></div><div dir="auto" style="appearance: none; background-clip: padding-box; box-sizing: border-box; line-height: 1.5; margin: 0px; outline: none; text-overflow: ellipsis;"><span style="appearance: none; background-clip: padding-box; background-color: white; box-sizing: border-box; font-size: 16px; line-height: 1.5; margin: 0px; outline: none; text-overflow: ellipsis;"><br /></span></div></div><div class="o9v6fnle cxmmr5t8 oygrvhab hcukyx3x c1et5uql ii04i59q" style="appearance: none; background-clip: padding-box; box-sizing: border-box; font-family: Arial, Helvetica, sans-serif, Verdana; font-size: 12px; line-height: 1.5; margin: 0px; outline: none; text-overflow: ellipsis;"><div dir="auto" style="appearance: none; background-clip: padding-box; box-sizing: border-box; line-height: 1.5; margin: 0px; outline: none; text-overflow: ellipsis;"><span style="appearance: none; background-clip: padding-box; background-color: white; box-sizing: border-box; font-size: 16px; line-height: 1.5; margin: 0px; outline: none; text-overflow: ellipsis;">Vào Sài Gòn, khoảng năm 1957, tôi nghe bài Em gắng chờ của Huỳnh Anh và yêu ngay những câu này: "... vai súng hiên ngang hẹn cùng người cũ... trong bóng vinh quang rộn ràng anh bước hiên ngang về làng trời Nam hân hoan reo vang thanh bình ca..." Tôi yêu bài hát ấy vì một cô bạn hàng xóm, tưởng tượng cô là người đứng trên bến sông...</span></div><div dir="auto" style="appearance: none; background-clip: padding-box; box-sizing: border-box; line-height: 1.5; margin: 0px; outline: none; text-overflow: ellipsis;"><span style="appearance: none; background-clip: padding-box; background-color: white; box-sizing: border-box; font-size: 16px; line-height: 1.5; margin: 0px; outline: none; text-overflow: ellipsis;"><br /></span></div></div><div class="o9v6fnle cxmmr5t8 oygrvhab hcukyx3x c1et5uql ii04i59q" style="appearance: none; background-clip: padding-box; box-sizing: border-box; font-family: Arial, Helvetica, sans-serif, Verdana; font-size: 12px; line-height: 1.5; margin: 0px; outline: none; text-overflow: ellipsis;"><div dir="auto" style="appearance: none; background-clip: padding-box; box-sizing: border-box; line-height: 1.5; margin: 0px; outline: none; text-overflow: ellipsis;"><span style="appearance: none; background-clip: padding-box; background-color: white; box-sizing: border-box; font-size: 16px; line-height: 1.5; margin: 0px; outline: none; text-overflow: ellipsis;">Nhưng đó mới chỉ là những bài hát về lính còn quá hiền lành, khi cuộc chiến chỉ mới bắt đầu... Anh về qua xóm nhỏ, em chờ dưới gốc dừa nắng chiều lên mái tóc, tình quê hương đơn sơ... anh chiến binh tiền tuyến ơi về giải phóng quê hương...</span></div><div dir="auto" style="appearance: none; background-clip: padding-box; box-sizing: border-box; line-height: 1.5; margin: 0px; outline: none; text-overflow: ellipsis;"><span style="appearance: none; background-clip: padding-box; background-color: white; box-sizing: border-box; font-size: 16px; line-height: 1.5; margin: 0px; outline: none; text-overflow: ellipsis;"><br /></span></div></div><div class="o9v6fnle cxmmr5t8 oygrvhab hcukyx3x c1et5uql ii04i59q" style="appearance: none; background-clip: padding-box; box-sizing: border-box; font-family: Arial, Helvetica, sans-serif, Verdana; font-size: 12px; line-height: 1.5; margin: 0px; outline: none; text-overflow: ellipsis;"><div dir="auto" style="appearance: none; background-clip: padding-box; box-sizing: border-box; line-height: 1.5; margin: 0px; outline: none; text-overflow: ellipsis;"><span style="appearance: none; background-clip: padding-box; background-color: white; box-sizing: border-box; font-size: 16px; line-height: 1.5; margin: 0px; outline: none; text-overflow: ellipsis;">Một thời gian sau, vài ba người bạn trong lớp bỏ học lên đường nhập ngũ... bạn ơi, mai này ai hỏi đến tên tôi, thì xin hãy đáp khoác chiến y rồi... người thư sinh ấy đã xếp bút nghiên giã từ trường yêu với bao nhiêu bạn hiền... Lời ca lãng mạn, hơi bầy đặt, rẻ tiền nhưng tội nghiệp vô cùng. Tôi nhớ một tối lén đi uống bia với người bạn tiễn chàng đi lính. Bài hát ấy được hát lên bởi một người bạn bên những chai bia đầu tiên. Nội trong năm ấy, cả hai đều chết trận.</span></div><div dir="auto" style="appearance: none; background-clip: padding-box; box-sizing: border-box; line-height: 1.5; margin: 0px; outline: none; text-overflow: ellipsis;"><span style="appearance: none; background-clip: padding-box; background-color: white; box-sizing: border-box; font-size: 16px; line-height: 1.5; margin: 0px; outline: none; text-overflow: ellipsis;"><br /></span></div></div><div class="o9v6fnle cxmmr5t8 oygrvhab hcukyx3x c1et5uql ii04i59q" style="appearance: none; background-clip: padding-box; box-sizing: border-box; font-family: Arial, Helvetica, sans-serif, Verdana; font-size: 12px; line-height: 1.5; margin: 0px; outline: none; text-overflow: ellipsis;"><div dir="auto" style="appearance: none; background-clip: padding-box; box-sizing: border-box; line-height: 1.5; margin: 0px; outline: none; text-overflow: ellipsis;"><span style="appearance: none; background-clip: padding-box; background-color: white; box-sizing: border-box; font-size: 16px; line-height: 1.5; margin: 0px; outline: none; text-overflow: ellipsis;">Hai năm sau, tôi đi học xa, mấy năm sau mới về. Tôi không nghe những bài hát ấy nữa. Tôi nghe Beatles, rock, nhạc cổ điển Tây phương, nhạc đồng quê, nhạc dân ca Mỹ, nhạc phản chiến... Ở Việt Nam, cuộc chiến đang trở nên khốc liệt hơn. Những bản nhạc tôi nghe trong những năm xa nhà là thứ nhạc hoàn toàn khác. Bob Dylan, Joan Baez, Peter Paul & Mary, Pete Seeger... cũng nói về chiến tranh đấy, nhưng trở lại Sài Gòn tôi mới lại được nghe những bản nhạc lính mà tôi đã bỏ quên đi trong suốt những năm xa nhà. Thư nhà cho biết dăm ba người bạn cùng lớp đã truy thăng thiếu úy...</span></div><div dir="auto" style="appearance: none; background-clip: padding-box; box-sizing: border-box; line-height: 1.5; margin: 0px; outline: none; text-overflow: ellipsis;"><span style="appearance: none; background-clip: padding-box; background-color: white; box-sizing: border-box; font-size: 16px; line-height: 1.5; margin: 0px; outline: none; text-overflow: ellipsis;"><br /></span></div></div><div class="o9v6fnle cxmmr5t8 oygrvhab hcukyx3x c1et5uql ii04i59q" style="appearance: none; background-clip: padding-box; box-sizing: border-box; font-family: Arial, Helvetica, sans-serif, Verdana; font-size: 12px; line-height: 1.5; margin: 0px; outline: none; text-overflow: ellipsis;"><div dir="auto" style="appearance: none; background-clip: padding-box; box-sizing: border-box; line-height: 1.5; margin: 0px; outline: none; text-overflow: ellipsis;"><span style="appearance: none; background-clip: padding-box; background-color: white; box-sizing: border-box; font-size: 16px; line-height: 1.5; margin: 0px; outline: none; text-overflow: ellipsis;">Sáng nay vừa thức dậy, nghe tin em gục ngã nơi chiến trường... trong vườn tôi vô tình hoa tường vi vẫn nở thêm một đóa... Nếu em không là người yêu của lính... tên thật là em các bin, họ hàng em có trăm nghìn... từ ngày tôi lên cai việc làm tôi rất nhiều, binh ngoan cho nốt tốt, lười cho coóc vê... đi quân dịch là thương nòi giống... hãy nhớ tới anh luôn luôn, yêu em vì lòng chờ mong... anh đi chiến dịch... lòng súng nhân đạo cứu người lầm than... anh là lính đa tình... phi đạo chạy dài anh cất cánh bay lên...</span></div><div dir="auto" style="appearance: none; background-clip: padding-box; box-sizing: border-box; line-height: 1.5; margin: 0px; outline: none; text-overflow: ellipsis;"><span style="appearance: none; background-clip: padding-box; background-color: white; box-sizing: border-box; font-size: 16px; line-height: 1.5; margin: 0px; outline: none; text-overflow: ellipsis;"><br /></span></div></div><div class="o9v6fnle cxmmr5t8 oygrvhab hcukyx3x c1et5uql ii04i59q" style="appearance: none; background-clip: padding-box; box-sizing: border-box; font-family: Arial, Helvetica, sans-serif, Verdana; font-size: 12px; line-height: 1.5; margin: 0px; outline: none; text-overflow: ellipsis;"><div dir="auto" style="appearance: none; background-clip: padding-box; box-sizing: border-box; line-height: 1.5; margin: 0px; outline: none; text-overflow: ellipsis;"><span style="appearance: none; background-clip: padding-box; background-color: white; box-sizing: border-box; font-size: 16px; line-height: 1.5; margin: 0px; outline: none; text-overflow: ellipsis;">Trở lại Sài Gòn, những buổi chiều trong quán nước mở trang báo ra đọc thấy tên bạn bè mấy người trên trang cáo phó chết trận cao nguyên.</span></div><div dir="auto" style="appearance: none; background-clip: padding-box; box-sizing: border-box; line-height: 1.5; margin: 0px; outline: none; text-overflow: ellipsis;"><span style="appearance: none; background-clip: padding-box; background-color: white; box-sizing: border-box; font-size: 16px; line-height: 1.5; margin: 0px; outline: none; text-overflow: ellipsis;"><br /></span></div></div><div class="o9v6fnle cxmmr5t8 oygrvhab hcukyx3x c1et5uql ii04i59q" style="appearance: none; background-clip: padding-box; box-sizing: border-box; font-family: Arial, Helvetica, sans-serif, Verdana; font-size: 12px; line-height: 1.5; margin: 0px; outline: none; text-overflow: ellipsis;"><div dir="auto" style="appearance: none; background-clip: padding-box; box-sizing: border-box; line-height: 1.5; margin: 0px; outline: none; text-overflow: ellipsis;"><span style="appearance: none; background-clip: padding-box; background-color: white; box-sizing: border-box; font-size: 16px; line-height: 1.5; margin: 0px; outline: none; text-overflow: ellipsis;">... viết tên người yêu lên ba lô nặng trĩu... đừng trước ngõ cũ nghe giặc tràn qua thôn xóm... thăm em dăm ba ngày rồi anh đi... xuyên lá cành trăng lên lều vải... chiều mưa biên giới anh đi về đâu... anh không chết đâu anh, người anh hùng Mũ Đỏ tên Đương... quỳ hôn đất thân yêu, Quảng Trị ơi mừng quê hương giải phóng...</span></div><div dir="auto" style="appearance: none; background-clip: padding-box; box-sizing: border-box; line-height: 1.5; margin: 0px; outline: none; text-overflow: ellipsis;"><span style="appearance: none; background-clip: padding-box; background-color: white; box-sizing: border-box; font-size: 16px; line-height: 1.5; margin: 0px; outline: none; text-overflow: ellipsis;"><br /></span></div></div><div class="o9v6fnle cxmmr5t8 oygrvhab hcukyx3x c1et5uql ii04i59q" style="appearance: none; background-clip: padding-box; box-sizing: border-box; font-family: Arial, Helvetica, sans-serif, Verdana; font-size: 12px; line-height: 1.5; margin: 0px; outline: none; text-overflow: ellipsis;"><div dir="auto" style="appearance: none; background-clip: padding-box; box-sizing: border-box; line-height: 1.5; margin: 0px; outline: none; text-overflow: ellipsis;"><span style="appearance: none; background-clip: padding-box; background-color: white; box-sizing: border-box; font-size: 16px; line-height: 1.5; margin: 0px; outline: none; text-overflow: ellipsis;">Nhạc Việt đã đổi khác... em ngại ngùng dạo phố... bên người yêu tật nguyền... anh trở về trên đôi nạng gỗ... bại tướng cụt chân...</span></div><div dir="auto" style="appearance: none; background-clip: padding-box; box-sizing: border-box; line-height: 1.5; margin: 0px; outline: none; text-overflow: ellipsis;"><span style="appearance: none; background-clip: padding-box; background-color: white; box-sizing: border-box; font-size: 16px; line-height: 1.5; margin: 0px; outline: none; text-overflow: ellipsis;"><br /></span></div></div><div class="o9v6fnle cxmmr5t8 oygrvhab hcukyx3x c1et5uql ii04i59q" style="appearance: none; background-clip: padding-box; box-sizing: border-box; font-family: Arial, Helvetica, sans-serif, Verdana; font-size: 12px; line-height: 1.5; margin: 0px; outline: none; text-overflow: ellipsis;"><div dir="auto" style="appearance: none; background-clip: padding-box; box-sizing: border-box; line-height: 1.5; margin: 0px; outline: none; text-overflow: ellipsis;"><span style="appearance: none; background-clip: padding-box; background-color: white; box-sizing: border-box; font-size: 16px; line-height: 1.5; margin: 0px; outline: none; text-overflow: ellipsis;">Những bài hát như thế phải có cả trăm bài cho đến nay vẫn còn được hát lên. Hát để nhớ lại những bất hạnh của một thời tuổi trẻ. Những chuyện đáng lẽ phải quên đi. Nhưng những chuyện đó cũng lại là một phần của đời sống chúng ta.</span></div><div dir="auto" style="appearance: none; background-clip: padding-box; box-sizing: border-box; line-height: 1.5; margin: 0px; outline: none; text-overflow: ellipsis;"><span style="appearance: none; background-clip: padding-box; background-color: white; box-sizing: border-box; font-size: 16px; line-height: 1.5; margin: 0px; outline: none; text-overflow: ellipsis;"><br /></span></div><div dir="auto" style="appearance: none; background-clip: padding-box; box-sizing: border-box; line-height: 1.5; margin: 0px; outline: none; text-overflow: ellipsis;"><span style="appearance: none; background-clip: padding-box; background-color: white; box-sizing: border-box; font-size: 16px; line-height: 1.5; margin: 0px; outline: none; text-overflow: ellipsis;">Chúng ta phải cám ơn những bài hát ấy mặc dù chúng bi thảm, đau đớn. Chúng vẫn nhắc chúng ta về những thương tích không bao giờ lành trên cơ thể của mỗi người.</span></div><div dir="auto" style="appearance: none; background-clip: padding-box; box-sizing: border-box; line-height: 1.5; margin: 0px; outline: none; text-overflow: ellipsis;"><span style="appearance: none; background-clip: padding-box; background-color: white; box-sizing: border-box; font-size: 16px; line-height: 1.5; margin: 0px; outline: none; text-overflow: ellipsis;"><br /></span></div></div><div class="o9v6fnle cxmmr5t8 oygrvhab hcukyx3x c1et5uql ii04i59q" style="appearance: none; background-clip: padding-box; box-sizing: border-box; font-family: Arial, Helvetica, sans-serif, Verdana; font-size: 12px; line-height: 1.5; margin: 0px; outline: none; text-overflow: ellipsis;"><div dir="auto" style="appearance: none; background-clip: padding-box; box-sizing: border-box; line-height: 1.5; margin: 0px; outline: none; text-overflow: ellipsis;"><span style="appearance: none; background-clip: padding-box; background-color: white; box-sizing: border-box; font-size: 16px; line-height: 1.5; margin: 0px; outline: none; text-overflow: ellipsis;">Trong khi những người lính miền Bắc không có được những bài ca như thế. Chỉ là những bài ca đặt hàng, ngợi ca lãnh tụ hay những tiếng chầy trên sóc Bom Bo cum cụp cum... tìm diệt Mỹ giải phòng cho dân mình... bóng cây kơ nia, tiếng đàn ta lư...</span></div><div dir="auto" style="appearance: none; background-clip: padding-box; box-sizing: border-box; line-height: 1.5; margin: 0px; outline: none; text-overflow: ellipsis;"><span style="appearance: none; background-clip: padding-box; background-color: white; box-sizing: border-box; font-size: 16px; line-height: 1.5; margin: 0px; outline: none; text-overflow: ellipsis;"><br /></span></div></div><div class="o9v6fnle cxmmr5t8 oygrvhab hcukyx3x c1et5uql ii04i59q" style="appearance: none; background-clip: padding-box; box-sizing: border-box; font-family: Arial, Helvetica, sans-serif, Verdana; font-size: 12px; line-height: 1.5; margin: 0px; outline: none; text-overflow: ellipsis;"><div dir="auto" style="appearance: none; background-clip: padding-box; box-sizing: border-box; line-height: 1.5; margin: 0px; outline: none; text-overflow: ellipsis;"><span style="appearance: none; background-clip: padding-box; background-color: white; box-sizing: border-box; font-size: 16px; line-height: 1.5; margin: 0px; outline: none; text-overflow: ellipsis;">Họ không có được những ca khúc nên hồn để còn hát lên được cho mãi tận này hôm nay. Trong khi những mất mát của họ không hề nhỏ. Nhưng ngày nay, còn đươc mấy người hát những bài hát ấy. Và nếu hát chúng lên thì có được bao nhiêu người xúc động?</span></div><div dir="auto" style="appearance: none; background-clip: padding-box; box-sizing: border-box; line-height: 1.5; margin: 0px; outline: none; text-overflow: ellipsis;"><span style="appearance: none; background-clip: padding-box; background-color: white; box-sizing: border-box; font-size: 16px; line-height: 1.5; margin: 0px; outline: none; text-overflow: ellipsis;"><br /></span></div></div><div class="o9v6fnle cxmmr5t8 oygrvhab hcukyx3x c1et5uql ii04i59q" style="appearance: none; background-clip: padding-box; box-sizing: border-box; font-family: Arial, Helvetica, sans-serif, Verdana; font-size: 12px; line-height: 1.5; margin: 0px; outline: none; text-overflow: ellipsis;"><div dir="auto" style="appearance: none; background-clip: padding-box; box-sizing: border-box; line-height: 1.5; margin: 0px; outline: none; text-overflow: ellipsis;"><span style="appearance: none; background-clip: padding-box; background-color: white; box-sizing: border-box; font-size: 16px; line-height: 1.5; margin: 0px; outline: none; text-overflow: ellipsis;">Cám ơn những bài nhạc lính. Xin lỗi những bài nhạc lính, những bài nhạc có một thời mà không ít người trong chúng ta đã coi thường nó, cũng có thể đã khinh bỉ nó, coi nó là quê mùa, sến... trong khi chúng hay biết là chừng nào. Nửa trên vĩ tuyến 17 không có được một nền nhạc như thế.</span></div><div dir="auto" style="appearance: none; background-clip: padding-box; box-sizing: border-box; line-height: 1.5; margin: 0px; outline: none; text-overflow: ellipsis;"><span style="appearance: none; background-clip: padding-box; background-color: white; box-sizing: border-box; font-size: 16px; line-height: 1.5; margin: 0px; outline: none; text-overflow: ellipsis;"><br /></span></div></div><div class="o9v6fnle cxmmr5t8 oygrvhab hcukyx3x c1et5uql ii04i59q" style="appearance: none; background-clip: padding-box; box-sizing: border-box; font-family: Arial, Helvetica, sans-serif, Verdana; font-size: 12px; line-height: 1.5; margin: 0px; outline: none; text-overflow: ellipsis;"><div dir="auto" style="appearance: none; background-clip: padding-box; box-sizing: border-box; line-height: 1.5; margin: 0px; outline: none; text-overflow: ellipsis;"><span style="appearance: none; background-clip: padding-box; background-color: white; box-sizing: border-box; font-size: 16px; line-height: 1.5; margin: 0px; outline: none; text-overflow: ellipsis;">Tôi thành thật xin lỗi những bài nhạc lính, xin lỗi các tác gỉả, những người hát chúng, một trăm ngàn lần.</span></div><div dir="auto" style="appearance: none; background-clip: padding-box; box-sizing: border-box; line-height: 1.5; margin: 0px; outline: none; text-overflow: ellipsis;"><span style="appearance: none; background-clip: padding-box; background-color: white; box-sizing: border-box; font-size: 16px; line-height: 1.5; margin: 0px; outline: none; text-overflow: ellipsis;"><br /></span></div></div><div class="o9v6fnle cxmmr5t8 oygrvhab hcukyx3x c1et5uql ii04i59q" style="appearance: none; background-clip: padding-box; box-sizing: border-box; font-family: Arial, Helvetica, sans-serif, Verdana; font-size: 12px; line-height: 1.5; margin: 0px; outline: none; text-overflow: ellipsis;"><div dir="auto" style="appearance: none; background-clip: padding-box; box-sizing: border-box; line-height: 1.5; margin: 0px; outline: none; text-overflow: ellipsis;"><span style="appearance: none; background-clip: padding-box; background-color: white; box-sizing: border-box; font-size: 16px; line-height: 1.5; margin: 0px; outline: none; text-overflow: ellipsis;">Mà vẫn thấy chưa đủ.</span></div><div dir="auto" style="appearance: none; background-clip: padding-box; box-sizing: border-box; line-height: 1.5; margin: 0px; outline: none; text-overflow: ellipsis;"><span style="appearance: none; background-clip: padding-box; background-color: white; box-sizing: border-box; font-size: 16px; line-height: 1.5; margin: 0px; outline: none; text-overflow: ellipsis;"><br /></span></div><div dir="auto" style="appearance: none; background-clip: padding-box; box-sizing: border-box; line-height: 1.5; margin: 0px; outline: none; text-overflow: ellipsis;"><span style="appearance: none; background-clip: padding-box; box-sizing: border-box; font-size: 16px; line-height: 1.5; margin: 0px; outline: none; text-overflow: ellipsis;"><span style="appearance: none; background-clip: padding-box; background-color: white; box-sizing: border-box; font-weight: bold; line-height: 1.5; margin: 0px; outline: none; text-overflow: ellipsis;">Bùi Bảo Trúc</span></span></div></div>sonbui@yahoo.comhttp://www.blogger.com/profile/13808523616393644714noreply@blogger.comtag:blogger.com,1999:blog-1859412147393027638.post-60397696417338792232021-03-29T21:53:00.000-04:002021-03-29T21:53:10.104-04:00Bùi Bảo Trúc | Giữa ma-trận của ngôn ngữ & cuộc đời—Bùi Vĩnh Phúc<p><span style="font-size: medium;"> <span style="background-color: white; color: #333333; font-family: Helvetica, Arial, Tahoma, sans-serif; font-weight: 700;">1.</span></span></p><p style="background-color: white; color: #333333; font-family: Helvetica, Arial, Tahoma, sans-serif; margin: 0px 0px 10px;"><span style="font-size: medium;">Lại một người bạn nữa của tôi ra đi. Bùi Bảo Trúc. Sự lên đường của anh làm tôi, cũng như rất nhiều người khác, buồn, tiếc. Riêng tôi, lại còn có một điều gì đó như nghèn nghẹn. Một nghèn nghẹn trong nỗi hồi tưởng. Và tôi bắt đầu cuộc nhớ miên man của mình về anh. Một nỗi nhớ có mình ở trong.</span></p><p style="background-color: white; color: #333333; font-family: Helvetica, Arial, Tahoma, sans-serif; margin: 0px 0px 10px;"><span style="font-size: medium;">Khi từ bỏ bạn bè mình, anh chỉ mới 72 tuổi. Nói chung, với cái sống của người đời, ra đi vào độ tuổi này là đúng nhẽ. Người xưa còn bảo là “thất thập cổ lai hy”, 70 tuổi xưa nay hiếm thấy. Thế nhưng, với con người của Bùi Bảo Trúc (BBT), một người hết lòng thiết tha với việc viết lách, việc “làm báo”, một người năng động, thích chia sẻ đủ mọi thứ chuyện với bằng hữu cũng như với người đọc, người nghe, cùng với bao nhiêu việc mà anh đang dự định hoàn tất nhưng vẫn còn đang dang dở, sự ra đi của anh, trong cảm nhận riêng tôi, vẫn là khá sớm.</span></p><p style="background-color: white; color: #333333; font-family: Helvetica, Arial, Tahoma, sans-serif; margin: 0px 0px 10px;"><span style="font-size: medium;">Từ những năm hai mươi mấy tuổi, khi còn là sinh viên, BBT đã bắt đầu chính thức bước vào nghiệp chữ nghĩa. Trước hết là trong những bài viết trên mục <i>“Lá Thư Tân Tây Lan”</i> (nơi tác giả du học) trên nhật báo Tự Do ở Sài Gòn, sau đó là trong vai trò phát ngôn nhân chính phủ của Việt Nam Cộng Hòa vào giai đoạn cuối cuộc chiến, rồi đến những ngày làm việc tại đài VOA (Tiếng Nói Hoa Kỳ), cùng lúc bắt đầu viết tạp ghi trên tờ Văn Nghệ Tiền Phong ngay từ những năm đầu thập niên ’80. Trong tất cả những vùng đất, những không gian đòi hỏi phải sử dụng chữ nghĩa ấy, BBT đã cho thấy anh là một người của ngôn ngữ. Anh gắn bó với chữ nghĩa. Và cũng thích đùa cợt với nó. Một cách sâu sắc. Nhiều khi đi kèm với một thái độ châm biếm. Nhưng hầu như lúc nào anh cũng giữ được sự duyên dáng trong cung cách tiếp cận với ngôn ngữ của mình.</span></p><p style="background-color: white; color: #333333; font-family: Helvetica, Arial, Tahoma, sans-serif; margin: 0px 0px 10px;"><span style="font-size: medium;">Bùi Bảo Trúc là một người “phức tạp”. Có nghĩa, khi nói về con người anh, người ta có thể đứng từ nhiều góc độ, để xét về những khía cạnh khác nhau. Có nhiều mặt rất tích cực; nhưng ở một vài phương diện (như đời sống của hầu như bất cứ ai trong chúng ta), người ta cũng có thể phê phán, thậm chí chê trách anh. Đó là số phận của những con người có cá tính mạnh. Sống thẳng. Nhất là những con người đó, ở một số khía cạnh, lại là những người thuộc về quần chúng, những người tự phơi bày cuộc đời mình dưới những ngọn đèn hàng trăm nến của dư luận. Có lẽ, hơn nhiều người trong chúng ta, anh đã sống hết sức mãnh liệt, thậm chí có những lúc rất cực đoan, và anh sẵn sàng bày tỏ ý kiến riêng của mình trước công luận trên nhiều mặt. Có rất nhiều điều, thuộc phạm vi “nhậy cảm”, anh đã lên tiếng trên những trang báo của mình. Như những vấn đề chính trị, phái tính. Những cái yêu, cái ghét, cái giận, cái bực, cái thương, cái chủ quan của con người trong cuộc sống. Vân vân. Loạt bài <i>“Thư Gửi Bạn Ta”</i> của Bùi Bảo Trúc, được viết liên tục mỗi ngày từ năm 1989 cho đến tháng Chín 2016, tức là gần 30 năm, lúc đầu trên các báo Người Việt ở Westminster và Việt Nam Nhật Báo ở San Jose, và sau này trên nhiều tờ báo khác (và sau đó lại được phổ biến rộng khắp trên nhiều diễn đàn mạng), trước khi tác giả của nó ra đi khoảng hai tuần trước lễ Giáng Sinh 2016, đã cho anh rất nhiều cơ hội để nói lên bao suy nghĩ của mình về đủ mọi mặt của cuộc sống. Tất cả những <i>hỉ nộ ái ố ai lạc dục</i> của người đời, kể cả của anh nữa, đều được anh bày biện trong đó. Một cách rất duyên dáng, tài hoa, gần như lúc nào cũng với ít nhiều châm biếm. Và sâu sắc.</span></p><p style="background-color: white; color: #333333; font-family: Helvetica, Arial, Tahoma, sans-serif; margin: 0px 0px 10px;"><span style="font-size: medium;">Bây giờ Bùi Bảo Trúc đã nằm xuống. Rất nhiều điều anh đã làm, đặc biệt những điều anh đã viết ra, đều có thể được nhìn ngắm và đánh giá ở những góc cạnh khác nhau, tùy theo vị trí nhìn ngắm cũng như chủ kiến của những người có thể đưa ra những lời phẩm bình, phê phán, khen tặng và đánh giá. Sau khi anh không còn nữa, tôi đã được đọc một số bài báo/tùy bút viết về anh. Có thể nói tất cả đều cho rằng anh là một nhà báo chuyên nghiệp, tài hoa và sâu sắc. Và tận tụy với nghề. Tôi cho rằng tác giả những bài viết ấy có những lý do khách quan, chính đáng và có cơ sở để lên tiếng như thế. Ở đây, trong vị trí của một người có khá nhiều kỷ niệm riêng tư với anh, cũng như đã chia sẻ với anh một số sở thích, tôi muốn viết về Bùi Bảo Trúc chủ yếu như một người bạn. Một người bạn yêu văn chương, chữ nghĩa. Và đã để hết cả cuộc đời mình để học hỏi, dùi mài cái sở thích cũng như cái niềm vui có nhiều nét cao nhã này.</span></p><p style="background-color: white; color: #333333; font-family: Helvetica, Arial, Tahoma, sans-serif; margin: 0px 0px 10px;"><span style="font-size: medium;">Tôi sẽ thử viết về Bùi Bảo Trúc, một kẻ lăn lộn giữa ma-trận (matrix) của ngôn ngữ và cuộc đời. Và, một cách nào đó, ở một khía cạnh nào đó, viết về một người bạn, như thế, cũng có nghĩa là viết về chính mình.</span></p><p style="background-color: white; color: #333333; font-family: Helvetica, Arial, Tahoma, sans-serif; margin: 0px 0px 10px;"><span style="font-weight: 700;"><span style="font-size: medium;">2.</span></span></p><p style="background-color: white; color: #333333; font-family: Helvetica, Arial, Tahoma, sans-serif; margin: 0px 0px 10px;"><a href="http://www.damau.org/wp-content/uploads/2016/12/zpfile0011.jpg" rel="lightbox" style="color: #0c5390; text-decoration-line: none;"><span style="font-size: medium;"><img alt="zpfile001" border="0" class=" aligncenter" height="224" scale="1.5" src="https://i1.wp.com/www.damau.org/wp-content/uploads/2016/12/zpfile001_thumb1.jpg" srcset="https://i1.wp.com/www.damau.org/wp-content/uploads/2016/12/zpfile001_thumb1.jpg?zoom=2 1.5x" style="border: 4px solid rgb(238, 238, 238); box-sizing: border-box; clear: both; display: block; height: auto; margin: 3px auto 10px; max-width: 100%; vertical-align: middle;" title="zpfile001" width="342" /></span></a></p><p align="center" style="background-color: white; color: #333333; font-family: Helvetica, Arial, Tahoma, sans-serif; margin: 0px 0px 10px;"><span style="font-size: medium;"><i>Bùi Bảo Trúc, Bùi Vĩnh Phúc, Nguyễn Xuân Hoàng, Phạm Quốc Bảo, </i><i>và Ngọc Hoài Phương (hình Interrnet)</i></span></p><p style="background-color: white; color: #333333; font-family: Helvetica, Arial, Tahoma, sans-serif; margin: 0px 0px 10px;"><span style="font-size: medium;">Bùi Bảo Trúc hơn tôi 9 tuổi. Và anh đã “vào đời” trước tôi trên một số phương diện. Tôi không quen biết anh những ngày chúng tôi còn ở Việt Nam trước năm 1975. Nhưng, ở một khía cạnh nào đó, tôi lại được biết và “quen” với ông cụ thân sinh anh, nhà giáo Bùi Văn Bảo, một người được tiếng rất tốt là yêu mến chữ nghĩa Việt và luôn khuyến khích, khuyên nhủ các bậc phụ huynh Việt sau cuộc “xảy đàn tan nghé”, trôi dạt khắp nơi trên quả địa cầu, chăm lo cái gốc tiếng Việt cho con cái mình. Một câu nói nổi tiếng, nếu tôi nhớ không lầm là của cụ, trong những đợt cụ hô hào phụ huynh Việt Nam quan tâm và giúp cho con em mình, hiện trong cảnh sống xa quê hương, đặc biệt sống ở các xứ nói tiếng Anh, học hỏi ngôn ngữ và văn hóa Việt. Đó là câu khuyên nhủ mà nhiều người trong chúng ta còn nhớ: <i>“Chỉ sợ đàn con quên tiếng Việt / Đừng lo lũ trẻ dốt Anh văn”.</i> Đúng là như vậy, trẻ con Việt Nam ở ngoài nước, học tiếng Anh hay những thứ tiếng bản xứ nơi các em, các cháu cư ngụ rất nhanh. Nhưng nếu bố mẹ, ông bà không quan tâm, thiết tha đến tiếng Việt và văn hóa Việt, để dạy dỗ (hoặc nhờ dạy dỗ qua các trung tâm Việt ngữ trên khắp các nước trên thế giới có người Việt định cư), và khuôn nắn các em, các cháu trong tinh thần văn hóa Việt, chắc chắn việc lũ trẻ đánh mất nguồn cội dân tộc là điều ta có thể nhìn thấy trước mắt.</span></p><p style="background-color: white; color: #333333; font-family: Helvetica, Arial, Tahoma, sans-serif; margin: 0px 0px 10px;"><span style="font-size: medium;">Tôi quen cụ Bùi Văn Bảo, là thân sinh của bạn tôi, trước khi quen biết anh, từ những ngày còn ở Việt Nam như thế này. Khi tôi lớn lên, có một số tờ báo dành cho thiếu nhi và thiếu niên ở Việt Nam mà tôi được tiếp cận và, qua đó, được học hỏi nhiều điều bổ ích; ngoài ra, cũng qua những tờ báo này, tôi nhìn thấy lòng yêu thích chữ nghĩa, văn hóa Việt Nam phát triển nơi tâm hồn mình. Đúng hơn, những tờ báo ấy đã gieo những cái mầm tươi tốt trong lòng tôi, một đứa trẻ có lẽ cũng đã có sẵn cái mảnh đất tinh thần nhỏ bé khá mầu mỡ mà bố mẹ và gia đình đã cày xới trong lòng nó từ những ngày còn nhỏ. Hai trong những tờ báo loại đó còn tạo được những ấn tượng đẹp đẽ trong lòng tôi là tờ “Phụ trương Ngôn Luận / Văn Nghệ Học Sinh-Gia Đình” của nhà văn Phạm Cao Củng và tờ “Tuổi Xanh” của nhà giáo Bảo Vân. Bảo Vân đây chính là cụ Bùi Văn Bảo.</span></p><p style="background-color: white; color: #333333; font-family: Helvetica, Arial, Tahoma, sans-serif; margin: 0px 0px 10px;"><span style="font-size: medium;">Ngày ấy, dạo học những năm Đệ Lục, Đệ Ngũ, tức là khoảng năm 13 hay 14 tuổi, tôi bắt đầu tập làm thơ. Và tôi ngồi mơ mộng làm những bài thơ học trò gửi cho “anh” Bảo Vân. Cụ Bảo Vân rất sõi tâm lý. Trên những trang báo của mình, Cụ xưng “anh” với các em độc giả thiếu nhi/thiếu niên rất thoải mái. Tôi chẳng biết “ất giáp” gì về cái mẹo tâm lý ấy nên cứ ngồi viết thư cho “anh” Bảo Vân, mà tôi nghĩ là chắc chỉ hơn mình chục tuổi là nhiều, như là viết… thư tình. Và gửi các bài thơ mình làm cho tờ báo. Thơ tôi (dĩ nhiên là được ký với “bút hiệu” cho đúng… phong cách) đã được “anh” Bảo Vân đăng khá nhiều trong suốt thời gian đó. Tôi nhớ có lần, vào một buổi chiều Chủ Nhật, trên căn gác nhà mình, làm được mấy bài thơ đắc ý, tôi ngồi nắn nót chép lại. Rồi, tôi lấy một tờ giấy trắng ra viết thư cho “anh” Bảo Vân để gửi những bài thơ tâm đắc ấy. Tôi say sưa để lòng mình… phơi trên trang giấy mà không hề biết là ông cụ của tôi đã đứng sau lưng mình tự lúc nào. Chắc ông cụ, khi lên gác, thấy thằng bé con ngồi cặm cụi say sưa viết lách nên tò mò đứng im sau lưng quan sát. Xem hắn viết cái gì. Một lúc sau, có lẽ đã quan sát đủ và biết được đứa con mình đang viết “tình thư” cho ai, ông cụ khẽ đằng hắng một cái. Tôi giật mình quay lại và xấu hổ lấy tay che đi lá thư. Ông cười một cách hóm hỉnh và đáng yêu rồi bảo, “Con viết cho xong lá thư đi, rồi ngủ một giấc ngắn. Chốc nữa còn xuống ăn cơm!” Tôi choáng cả người, nhưng cũng thầm cám ơn bố vì ông đã không bảo tôi đưa lá thư cho ông xem. Dù sao, tôi nghĩ ông cũng đã đọc hết lá thư mà tôi đã viết gần xong cho “anh” chủ bút Bảo Vân.</span></p><p style="background-color: white; color: #333333; font-family: Helvetica, Arial, Tahoma, sans-serif; margin: 0px 0px 10px;"><span style="font-size: medium;">Sau này, khi đã ở bên Mỹ, có dịp liên lạc lại với cụ Bùi Văn Bảo, cụ cám ơn tôi, “một người đã ‘hợp tác’ với tờ báo”, còn nhớ đến cụ. Và cụ quý mến gọi tôi là “một người đồng tông”. Vì mối “quan hệ” này mà, về sau, đôi khi để trêu cợt người bạn lớn tuổi của mình, tôi bảo với anh là tôi có quen biết lớn với ông cụ của anh, anh liệu mà cẩn thận… Những lúc ấy, có chuyện gì Bùi Bảo Trúc cũng chẳng dám “nho nhoe”. Anh rất yêu quý ông cụ của mình. Và, dĩ nhiên, cả bà cụ của mình nữa.</span></p><p style="background-color: white; color: #333333; font-family: Helvetica, Arial, Tahoma, sans-serif; margin: 0px 0px 10px;"><span style="font-size: medium;">Nhưng dù cho có liên hệ với cụ Bùi Văn Bảo như thế, tôi và BBT cũng chẳng hề biết gì về nhau. Cho đến khi tôi chung tay làm nguyệt san Văn Học Nghệ Thuật (bộ mới), rồi nguyệt san Văn Học, với anh Nguyễn Mộng Giác và một vài văn hữu khác từ tháng Năm, 1985.</span></p><p style="background-color: white; color: #333333; font-family: Helvetica, Arial, Tahoma, sans-serif; margin: 0px 0px 10px;"><span style="font-size: medium;">Bùi Bảo Trúc lúc ấy đang làm tại đài VOA, sau khi anh đã thành công trong việc xin chuyển nơi cư trú từ Canada sang Hoa Kỳ. Anh Trúc, dù lúc ấy đang viết loạt tạp ghi, nếu tôi nhớ không lầm, đặt tên là <i>“Nói Với Đầu Gối”</i>, và ký tên là Ngụy Trúc, trên báo Văn Nghệ Tiền Phong trên Washington, D.C., có lẽ cũng cảm thấy dòng máu văn chương đang chảy thêm một nhịp chảy khác, đằm thắm hơn, thơ mộng hơn, trong trái tim mình, nên đã làm một số bài thơ và, đặc biệt, dịch một số đoạn thơ trong tập <i>“The Lover’s Gift” (“Tặng Vật của Tình Nhân”) </i>của R. Tagore. Có lẽ anh muốn tìm một nơi xứng đáng và trang trọng để gửi gấm các sáng tác của mình. Nguyệt san Văn Học, lúc ấy, có lẽ là một trong những diễn đàn mà anh có lòng yêu và đánh giá cao. Anh không quen với nhà văn Nguyễn Mộng Giác. Và chắc cũng không quen với một ai khác trong nhóm chủ biên. Lúc ấy, tôi là một người đang âm thầm giúp cho anh Giác trong việc lựa lọc bài vở cho tờ báo. Tôi cũng đã viết nhiều tiểu luận văn học trên trang báo này cũng như ở một số diễn đàn khác. Dù sao, Văn Học Nghệ Thuật (bộ mới), rồi sau đó là Văn Học, đã là “trú sở” chính của tôi. Là người, cùng với một vài văn hữu khác, gầy dựng tờ báo từ trong trứng nước, và cùng sắp xếp bài vở để tờ Văn Học Nghệ Thuật bộ mới, rồi sau đó là Văn Học, sau khi chuyển tiếp từ tờ Văn Học Nghệ Thuật bộ cũ (còn dính dáng nhiều đến tên tuổi của nhà văn Võ Phiến), tôi có cái duyên gắn bó lâu bền với những tờ báo này. Chúng tôi đã cùng nỗ lực phân công trong việc sắp xếp và đóng góp bài vở ngay trong số đầu tiên của cả hai tờ báo. Rồi trong suốt trên 230 số báo cho đến tháng Tư, 2008. Sống trong cùng một địa bàn với Nguyễn Mộng Giác, và, trong giai đoạn đó, có điều kiện phụ giúp trong việc chọn lựa bài vở, trao đổi ý kiến về nội dung của các bài được chọn để đưa lên trang báo hàng tháng với Nguyễn Mộng Giác, tôi trở nên một trong những khuôn mặt khá quen thuộc của diễn đàn này.</span></p><p style="background-color: white; color: #333333; font-family: Helvetica, Arial, Tahoma, sans-serif; margin: 0px 0px 10px;"><span style="font-size: medium;">Tôi không nhớ rõ là từ ai mà Bùi Bảo Trúc có địa chỉ của tôi. Anh viết cho tôi một lá thư, tự giới thiệu, và cho biết đã đọc nhiều bài tiểu luận văn học mà tôi đã viết. Anh muốn được quen biết tôi trong tình văn chương, và gửi cho tôi một ít bài thơ của anh. Tôi chọn một vài bài mình thích và đưa cho anh Giác. Từ đó, BBT là một thân hữu cộng tác với Văn Học. Ngoài thơ ra, có lần, như đã nhắc ở trên, anh gửi cho tôi vài chục đoạn thơ từ tập <i>“The Lover’s Gift”</i> (mà anh dịch thành <i>“Tặng Vật của Tình Nhân</i>”) của R. Tagore trong một tập tài liệu đánh máy và đóng lại thật cẩn thận. Dạo ấy, cuộc sống của chúng ta nói chung, của người Việt và các nhà văn Việt nói riêng, chưa có <i>computer</i>, chưa có <i>desktop</i> hay <i>laptop</i> gì cả, chưa nói đến các thiết bị tiện nghi khác như bây giờ. Anh Trúc đánh máy và sắp xếp tập sách một bên là tiếng Anh, một bên là tiếng Việt, rất công phu. Tôi đọc và thấy ngoài một ít bài thơ tình mang nhiều nét thi ca rõ rệt, những bài thơ khác của anh được viết một cách có vẻ chân chất, giản dị nhưng, nếu đọc kỹ, đầy nét thơ mộng và văn chương. Tôi cho rằng phải là một người có bản lĩnh, có tay nghề chữ nghĩa cao thì mới viết được những câu thơ vừa giản dị mà lại vừa nhiều chất thơ như vậy.</span></p><p style="background-color: white; color: #333333; font-family: Helvetica, Arial, Tahoma, sans-serif; margin: 0px 0px 10px;"><span style="font-size: medium;">Tôi nhớ bài thơ <i>“Gửi Căn Nhà Cũ”</i> của anh (cùng với nhiều bài thơ của những nhà thơ khác mà tôi yêu mến và thấy thích hợp) mà tôi đã đưa vào trong giáo trình giảng dạy tại các lớp học về Ngôn Ngữ & Văn Hóa Việt Nam tại đại học của mình. Bài thơ đó, ngôn ngữ giản dị nhưng nói lên và mang lại được nét hoài cảm thiết tha cho những người xa quê. Một nỗi <i>nostalgy</i> mang nhiều chất thơ:</span></p><p style="background-color: white; color: #333333; font-family: Helvetica, Arial, Tahoma, sans-serif; margin: 0px 0px 10px;"><i><span style="font-size: medium;">Hãy tưởng tượng khi bước vào cuối ngõ<br />Căn nhà xưa rêu phong kín tường vôi<br />Khung cửa sắt sơn đã bong lỗ chỗ<br />Chìa khóa mòn trong ổ bỗng reo vui<br />(…)<br />Hãy tưởng tượng trong khu vườn thuở trước<br />Cây ngọc lan ngày đó đã ra hoa<br />Mấy bụi trúc và một hàng thược dược<br />Mùi đất thơm cơn mưa nhỏ đầu mùa</span></i></p><p style="background-color: white; color: #333333; font-family: Helvetica, Arial, Tahoma, sans-serif; margin: 0px 0px 10px;"><span style="font-size: medium;">Hãy tưởng tượng khi bước chân lên gác<br />Bàn ghế còn nguyên, sách vở còn bầy<br />Bỗng nghe thoáng tiếng mưa khuya dìu dặt<br />Những giọt buồn rơi mãi xuống đêm nay</span></p><p style="background-color: white; color: #333333; font-family: Helvetica, Arial, Tahoma, sans-serif; margin: 0px 0px 10px;"><i><span style="font-size: medium;">Hãy tưởng tượng đêm sẽ nằm nghe gió<br />Trên chiếc giường thân thiết mấy năm xưa<br />Mấy con muỗi nhận ra người bạn cũ<br />Chú thạch sùng trong vách cũng bò ra</span></i></p><p style="background-color: white; color: #333333; font-family: Helvetica, Arial, Tahoma, sans-serif; margin: 0px 0px 10px;"><span style="font-size: medium;"><i>Hãy tưởng tượng trở về nơi hẹn cũ<br />Thăm hàng sao và bể nước đầy mây<br />Trên ghế đá vọng âm lời tình tự<br />Nét chữ mờ quấn quýt vẫn còn đây (…)<br /></i><br />Cũng với tâm tình thiết tha, và chữ nghĩa giản dị một cách thần tình, như thế là bài<i> “Trở Về Căn Nhà Cũ Ở Sài Gòn”:</i></span></p><p style="background-color: white; color: #333333; font-family: Helvetica, Arial, Tahoma, sans-serif; margin: 0px 0px 10px;"><span style="font-size: medium;"><i>Hỡi căn nhà của ta thời tuổi trẻ</i><br /><i>Của những chiều mưa buồn gõ xuống mái tôn</i><br /><i>Những buổi sáng nắng lùa qua khe cửa</i><br /><i>Vẫn theo ta những đêm tuyết mịt mùng</i></span></p><p style="background-color: white; color: #333333; font-family: Helvetica, Arial, Tahoma, sans-serif; margin: 0px 0px 10px;"><span style="font-size: medium;"><i>Hãy ngỏ cửa, đêm nay ta trở lại</i><br /><i>Cánh cửa ơi có còn nhớ nhau không?</i><br /><i>Chiếc chìa khóa năm xưa ta làm gẫy</i><br /><i>Mấy chục năm trời trên cổ vẫn tòn ten (…)</i></span></p><p style="background-color: white; color: #333333; font-family: Helvetica, Arial, Tahoma, sans-serif; margin: 0px 0px 10px;"><span style="font-size: medium;">Còn tập thơ dịch những bài thơ xuôi của Tagore thì đẹp và thật thơ mộng, chưa kể sự chính xác trong cách dịch chúng. Tôi đề nghị anh Giác đăng vài đoạn thơ dịch Tagore của BBT. Nhiều độc giả cũng yêu mến thơ anh và tài năng dịch của anh. Tình thân của chúng tôi mỗi ngày mỗi khăng khít hơn.</span></p><p style="background-color: white; color: #333333; font-family: Helvetica, Arial, Tahoma, sans-serif; margin: 0px 0px 10px;"><span style="font-size: medium;">Sau này, vào những năm trước khi BBT xuống định cư hẳn ở Nam California và làm việc cho một số cơ sở truyền thông tại đây, mỗi khi có dịp lên vùng Washington, D.C. vì chuyện này hay chuyện nọ, tôi gần như đều “ở trọ” tại nhà anh. Lúc đầu tại Falls Church; sau, tôi nhớ là ở một vùng khác cũng gần đó. Anh lo cho tôi thật chu đáo, đón từ phi trường, đưa về nhà, lại đưa đi thăm đủ mọi nơi mọi chỗ của các thân hữu. Qua anh, tôi cũng có thêm được một vài người bạn trên vùng thủ đô này. Tôi nhớ những buổi tối ở nhà anh, ngoài việc hí hửng khoe với tôi những chiếc máy bay mà anh đã công phu tự lắp ráp lấy, và nói rằng đó là <i>hobby</i> của mình (lúc ấy, khuôn mặt của “chàng” ánh lên nét thơ trẻ, hồn nhiên, đầy hạnh phúc), anh còn khoe và có những khi tặng tôi một số sách vở, tài liệu quý. Tôi nhớ lần đó anh tặng tôi một cuốn sách nhỏ bằng tiếng Anh, không biết anh đã mua được ở đâu, tập hợp những bài thơ tiếng Anh, Pháp, Đức, v.v., của một số học giả và “tài tử gia” thế giới giới thiệu, dịch và bình bài thơ “Hoàng Hạc Lâu” của Thôi Hiệu. Những bản dịch thơ rất hay, nhưng cũng có những bài rất “choáng”, rất diễu và … “tưng tửng”; trong đó, có một bài dám biến cánh “hoàng hạc” của Thôi Hiệu thành một “tên lửa” (fire rocket) chở ông già thơ bay vào tận không gian mù mịt. Bùi Bảo Trúc rất thú cái phong cách dịch của kẻ tài tử kia. Dù sao, anh cũng nói với tôi, “Cái thằng hỗn thật. Dám mang “ông cụ” [Thôi Hiệu] ra diễu!”</span></p><p style="background-color: white; color: #333333; font-family: Helvetica, Arial, Tahoma, sans-serif; margin: 0px 0px 10px;"><span style="font-size: medium;">Dịp này, tôi cũng nhân tiện góp ý về những bài viết của anh trong loạt bài <i>“Nói Với Đầu Gối”</i> (tiền thân của loạt <i>“Thư Gửi Bạn Ta</i>”) anh đi trên Văn Nghệ Tiền Phong. Tôi cho rằng các bài anh viết rất thú vị, hoạt và rất hóm hỉnh, sinh động. Nói được nhiều vấn đề trong cuộc sống. Dù sao, tôi nghĩ nếu anh bỏ bớt đi phần bực giận (cho dù bực giận trong châm biếm), đôi khi đi đến chỗ hơi thô, mịch, thì các bài viết của anh sẽ đạt được nhiều hiệu quả hơn nữa. Tôi thấy, anh có <i>tone down</i> về mặt đó sau này. Nhất là trong loạt <i>“Thư Gửi Bạn Ta”.</i> Dẫu sao, tính cách con người, đổ xô lên mặt chữ, lên phong cách văn học, của một nhà văn, nhà báo, cũng là nét đặc thù của mỗi người cầm bút. Nó làm cho họ ghi được cái dấu ấn của mình. Cách này hay cách khác. Với những hiệu ứng tích cực hay tiêu cực riêng.</span></p><p style="background-color: white; color: #333333; font-family: Helvetica, Arial, Tahoma, sans-serif; margin: 0px 0px 10px;"><span style="font-size: medium;">Tôi nhớ chúng tôi đã ngồi nói chuyện suốt mấy đêm về gần như tất cả mọi thứ trên đời. Phim ảnh, âm nhạc, tranh, thơ Việt, thơ Tàu, thơ Pháp, thơ Nga, thơ Ái-nhĩ-Lan, thơ Mỹ… Thơ dịch. Văn dịch. Phong cách dịch. <i>Pipi. Caca</i>. Những cây cối cùng đám lá ướt lóng lánh, những con ngõ cũ kỹ, những đêm mưa nhòa nhạt, những vũng lầy trong đường phố Sài Gòn xưa. Những hồn ma cũ. Ôi, cái <i>“nostalgie de la boue”</i> (“<i>nỗi nhớ bùn nhơ</i>”) của những hình ảnh quê nhà. Có thể nói, tất cả mọi chuyện, cuối cùng, giữa chúng tôi, lại chỉ quy về chuyện văn chương. Hay, nói đúng ra, nói về bất cứ chuyện gì, chúng tôi cũng đều tìm ra được “một sợi chỉ đỏ xuyên suốt” của văn chương chạy lần qua đó. Cái “sợi chỉ đỏ xuyên suốt”, ở đây, là một thành ngữ của văn chương thế giới (như trong danh ngữ <i>“the red thread of narrative”</i>) để chỉ cái cốt lõi chạy suốt một tác phẩm hay một câu chuyện kể, không có dính dáng gì đến chủ nghĩa Cộng Sản cả. Tôi yêu và gần Bùi Bảo Trúc ở điểm này. Nói chuyện gì rồi thì, giữa chúng tôi, cũng chỉ là những câu chuyện văn chương!</span></p><p style="background-color: white; color: #333333; font-family: Helvetica, Arial, Tahoma, sans-serif; margin: 0px 0px 10px;"><span style="font-size: medium;">Bùi Bảo Trúc thích nghịch và chòng ghẹo bạn bè. Anh hay làm thơ chòng ghẹo mọi người. Ngoài ra, những bài thơ theo “trường phái” Bút Tre ở hải ngoại, theo tôi biết, là đã phát xuất từ anh. Rất sớm. Trên 30 năm trước. Trước khi trên mạng và trong nước có những rộn ràng và cập nhật về “trường phái” thơ này. Những chuyện vừa nói làm tôi nhớ đến một người bạn văn chương khác của tôi, cũng tài hoa …đa dạng như BBT, và có lẽ cũng trạc tuổi anh, cũng hay thích trêu chọc bạn bè như thế. Đó là Nguyễn Bá Trạc. Tác giả của <i>Ngọn Cỏ Bồng</i> và <i>Chuyện Của Một Người Di Cư Nhức Đầu Vừa Phải.</i> Nguyễn Bá Trạc, dù sao, cũng còn khỏe, đang chịu giá rét một cách hạnh phúc (bên người yêu dấu) ở mãi tận đất Phần Lan, ngay cạnh con gấu Putin Nga Xô. Cái tính nghịch ngợm, tinh quái, nhưng lại đầy nét tài hoa ấy của BBT đã được anh đưa vào loạt tạp bút <i>Thư Gửi Bạn Ta</i> mà trong suốt khoảng gần 30 năm anh đã đeo đuổi hay bị nó đeo đuổi (Có lẽ anh có hơn cả ngàn bài, hay gần hai ngàn bài trong loạt này? Vì chỉ trong ba quyển <i>“Thư Gửi Bạn Ta”</i> do nhà xuất bản Văn Nghệ in trong ba năm 1995, 1996 và 1997, mỗi quyển đã có khoảng trên dưới 100 bài, tập hợp các bài trong khoảng sáu tháng mỗi cuốn).</span></p><p style="background-color: white; color: #333333; font-family: Helvetica, Arial, Tahoma, sans-serif; margin: 0px 0px 10px;"><span style="font-size: medium;">Cái thu hút độc giả khi đọc loạt bài này của BBT là do nơi anh đọc nhiều, nhớ kỹ, trình bày vấn đề lôi cuốn, hấp dẫn, lại rất duyên dáng, nói chung. Nhất là anh có trí liên tưởng nhạy bén, dễ “bàn ngang tạt dọc” đủ mọi vấn đề trong đời. Nhảy múa rất khéo. “Lăng ba vi bộ” rất hay. Kết bài thường như xạ thủ bắn trúng hồng tâm. Cái tính cách ấy, của một ký mục gia, một người dọc ngang, từng trải “sự đời”, một kẻ tài tử, thậm chí cũng được anh đưa vào trong lời “góp vui” đám cưới của anh. Đăng trên báo chí cẩn thận. Trong sự vụ này, anh còn lôi kéo thêm bạn bè cùng đứng chung với mình để “đùa yêu” cho vui! “Chàng” là như thế:</span></p><p style="background-color: white; color: #333333; font-family: Helvetica, Arial, Tahoma, sans-serif; margin: 0px 0px 10px;"><a href="http://www.damau.org/wp-content/uploads/2016/12/clip_image0032.jpg" rel="lightbox" style="color: #0c5390; text-decoration-line: none;"><span style="font-size: medium;"><img alt="clip_image003" border="0" class=" aligncenter" height="253" scale="1.5" src="https://i2.wp.com/www.damau.org/wp-content/uploads/2016/12/clip_image003_thumb2.jpg" srcset="https://i2.wp.com/www.damau.org/wp-content/uploads/2016/12/clip_image003_thumb2.jpg?zoom=2 1.5x" style="border: 4px solid rgb(238, 238, 238); box-sizing: border-box; clear: both; display: block; height: auto; margin: 3px auto 10px; max-width: 100%; vertical-align: middle;" title="clip_image003" width="292" /></span></a></p><p align="center" style="background-color: white; color: #333333; font-family: Helvetica, Arial, Tahoma, sans-serif; margin: 0px 0px 10px;"><span style="font-size: medium;"><i>“Kẻ tài tử” Bùi Bảo Trúc và phong cách nghịch ngợm trong chúc mừng đám cưới (báo </i>Người Việt<i>)</i></span></p><p style="background-color: white; color: #333333; font-family: Helvetica, Arial, Tahoma, sans-serif; margin: 0px 0px 10px;"><span style="font-size: medium;">Cái ngày đám cưới của tôi, chàng từ Washington, D.C. bay xuống, cùng một vài văn hữu khác. Không những có mặt, BBT còn là một trong mấy người MCs, mỗi người một phong cách, làm cho dịp vui ấy “ồn ào” và sinh động hơn. Tôi đã có được bao bạn bè và thân hữu văn học bên cạnh trong cái ngày “bị phát vãng” ấy (<i>a transport</i>: người bị đầy, bị phát vãng (nghĩa lịch sử, pháp lý) / <i>a transport of delight</i>: niềm hạnh phúc, vui thích). Nhiều bạn hữu vẫn còn nhớ chàng trong dịp ấy. Bao nhiêu khuôn mặt thân tình mà giờ đây nhiều người trong đó đã trở thành những “người muôn năm cũ”. Mai Thảo, Phạm Duy, Võ Phiến, Cao Xuân Huy, Nguyễn Mộng Giác… Và, bây giờ, cả “chàng” nữa.</span></p><p style="background-color: white; color: #333333; font-family: Helvetica, Arial, Tahoma, sans-serif; margin: 0px 0px 10px;"><span style="font-size: medium;">Nghịch thì như thế, nhưng khi để lòng nhớ về một cơn mộng cũ, về một sợi tóc còn bay trong bóng chiều của quá khứ, lòng của kẻ tài tử kia cũng trở nên thiết tha, đằm thắm:</span></p><p style="background-color: white; color: #333333; font-family: Helvetica, Arial, Tahoma, sans-serif; margin: 0px 0px 10px;"><span style="font-size: medium;"><i>Những ngày Chủ nhật em đi đâu?</i><br /><i>Ngày treo trên một chiếc ly sầu</i><br /><i>Hàng cây lá mục nghiêng mình ngóng</i><br /><i>Mây cũng chờ em, em ở đâu?</i><br /><i><br />Hôm nay Chủ nhật, em đi đâu?</i><br /><i>Chiều loang một chút nắng không mầu</i><br /><i>Gió ơi, giữ hộ mùi hương cũ</i><br /><i>Thuở những cầu vai chưa xa nhau (…)</i></span></p><p style="background-color: white; color: #333333; font-family: Helvetica, Arial, Tahoma, sans-serif; margin: 0px 0px 10px;"><span style="font-size: medium;">(<span style="font-weight: 700;">K. khúc 1)</span></span></p><p style="background-color: white; color: #333333; font-family: Helvetica, Arial, Tahoma, sans-serif; margin: 0px 0px 10px;"><span style="font-size: medium;">Và, chưa chi ta đã thấy nhau trong ngàn dặm quan san. Tình yêu, tự nó, là sự nhớ nhung. Người ta nhớ nhau ngay cả khi còn đang tay trong tay, đang lúc còn đang bên nhau hạnh phúc. Có lẽ chính vì thế nên Thanh Tâm Tuyền đã viết trong một bài thơ nổi tiếng của mình: <i>“Anh(…) ôm em trong tay / Mà đã nhớ em ngày sắp tới”</i>. Tình yêu là thế. Luôn là nơi chốn để trông mong, hướng về. Trái tim của Bùi Bảo Trúc cũng rung theo nhịp dao động ấy:</span></p><p style="background-color: white; color: #333333; font-family: Helvetica, Arial, Tahoma, sans-serif; margin: 0px 0px 10px;"><span style="font-size: medium;"><i>Lỡ mai tóc có thay mầu</i><br /><i>Nét son có nhạt, môi sầu có phai</i><br /><i>Lỡ mai có lạnh trên vai</i><br /><i>Lòng vùi dưới tuyết, hồn ngoài trường giang</i><br /><i>Lỡ mai bóng đã ngút ngàn</i><br /><i>Dấu chim xưa cũng sẽ tan cuối đường</i><br /><i>Lỡ mai người có quan san</i><br /><i>Nhớ xanh bia đá, chờ vàng lũng sâu</i><br /><i>Lỡ mai sông sẽ qua cầu</i><br /><i>Có trong đáy nước, cơn đau một đời</i></span></p><p style="background-color: white; color: #333333; font-family: Helvetica, Arial, Tahoma, sans-serif; margin: 0px 0px 10px;"><span style="font-size: medium;">(<span style="font-weight: 700;">K. khúc 3, </span>tháng 12.1987)</span></p><p style="background-color: white; color: #333333; font-family: Helvetica, Arial, Tahoma, sans-serif; margin: 0px 0px 10px;"><span style="font-size: medium;">Sau này, vào năm 2000, khi cố gắng ra được tập “<i>Tặng Vật của Tình Nhân”</i><i>,</i> dịch <i>“The Lover’s Gift”</i> của Rabindranath Tagore, trái tim chàng, dù qua thơ của người thi sĩ đáng yêu xứ Bengal, vẫn đập một nhịp thi thiết cũ:</span></p><p style="background-color: white; color: #333333; font-family: Helvetica, Arial, Tahoma, sans-serif; margin: 0px 0px 10px;"><i><span style="font-size: medium;">Trái cây trong vườn mọc chi chít, chen chúc nhau trên cành, vươn mình ra phía ánh sáng trong nỗi đớn đau tràn đầy.</span></i></p><p style="background-color: white; color: #333333; font-family: Helvetica, Arial, Tahoma, sans-serif; margin: 0px 0px 10px;"><i><span style="font-size: medium;">Hãy bước những bước chân kiêu kỳ vào vườn cây, nữ hoàng của ta ơi, hãy ngồi xuống dưới bóng mát, hãy hái những trái chín trên cành, và hãy để chúng dâng lên đôi môi của người vị ngọt tuyệt vời.</span></i></p><p style="background-color: white; color: #333333; font-family: Helvetica, Arial, Tahoma, sans-serif; margin: 0px 0px 10px;"><i><span style="font-size: medium;">Trong vườn của ta, những con bướm tung đôi cánh trong ánh nắng, những chiếc lá rung mình, và hoa trái rộn ràng chờ đón giây phút hoàn thành.</span></i></p><p style="background-color: white; color: #333333; font-family: Helvetica, Arial, Tahoma, sans-serif; margin: 0px 0px 10px;"><span style="font-size: medium;">(Đoạn thơ số III)</span></p><p style="background-color: white; color: #333333; font-family: Helvetica, Arial, Tahoma, sans-serif; margin: 0px 0px 10px;"><i><span style="font-size: medium;">(The fruits come in crowds into my orchard, they jostle each other. They surge up in the light in an anguish of fullness.</span></i></p><p style="background-color: white; color: #333333; font-family: Helvetica, Arial, Tahoma, sans-serif; margin: 0px 0px 10px;"><i><span style="font-size: medium;">Proudly step into my orchard, my queen, sit there in the shade, pluck the ripe fruits from their stems, and let them yield, to the utmost, their burden of sweetness at your lips.</span></i></p><p style="background-color: white; color: #333333; font-family: Helvetica, Arial, Tahoma, sans-serif; margin: 0px 0px 10px;"><i><span style="font-size: medium;">In my orchard the butterflies shake their wings in the sun, the leaves tremble, the fruits clamour to come to completion.)</span></i></p><p style="background-color: white; color: #333333; font-family: Helvetica, Arial, Tahoma, sans-serif; margin: 0px 0px 10px;"><span style="font-size: medium;">Và, trong một đoản khúc khác, giọng thơ vẫn thiết tha như thế:</span></p><p style="background-color: white; color: #333333; font-family: Helvetica, Arial, Tahoma, sans-serif; margin: 0px 0px 10px;"><i><span style="font-size: medium;">Chỉ còn sót lại một chút này, còn bao nhiêu tôi đã phung phí hết trong một mùa hè đầy phóng đãng. Chỉ còn đủ để phổ vào khúc ca hát cho em nghe, để đan vào vòng hoa dịu dàng ôm lấy cổ tay em, để đeo trên tai em như một viên hồng ngọc, như một lời thầm thì bẽn lẽn, để liều lĩnh trong canh bạc chiều đã cầm chắc phần thua.</span></i></p><p style="background-color: white; color: #333333; font-family: Helvetica, Arial, Tahoma, sans-serif; margin: 0px 0px 10px;"><i><span style="font-size: medium;">Thuyền của tôi quá mong manh, e không vượt nổi những con sóng dữ của trận mưa. Nhưng nếu em nhẹ nhàng bước xuống, tôi sẽ chèo đưa em men theo những nơi trú ẩn bên bờ, ở đó, làn nước đầy bóng tối gợn lên những con sóng nhỏ như giấc ngủ đầy mộng mị, và tiếng gù của những con chim câu đậu trên những cành lá rủ la đà cũng làm cho bóng trưa hóa thành ảo não. Lúc cuối ngày, tôi sẽ hái một bông hoa súng đẫm nước, cài lên tóc em rồi mới ra đi.</span></i></p><p style="background-color: white; color: #333333; font-family: Helvetica, Arial, Tahoma, sans-serif; margin: 0px 0px 10px;"><span style="font-size: medium;">(Đoạn thơ số XII)</span></p><p style="background-color: white; color: #333333; font-family: Helvetica, Arial, Tahoma, sans-serif; margin: 0px 0px 10px;"><i><span style="font-size: medium;">(It is little that remains now, the rest was spent in one careless summer. It is just enough to put in a song and sing to you; to weave in a flower-chain gently clasping your wrist; to hang in your ear like a round pink pearl, like a blushing whisper; to risk in a game one evening and utterly lose.</span></i></p><p style="background-color: white; color: #333333; font-family: Helvetica, Arial, Tahoma, sans-serif; margin: 0px 0px 10px;"><i><span style="font-size: medium;">My boat is a frail small thing, not fit for crossing wild waves in the rain. If you but lightly step on it I shall gently row you by the shelters of the shore, where the dark water in ripples is like a dream-ruffled sleep; where the dove’s cooing from the drooping branches makes the noon-day shadows plaintive. At the day’s end, when you are tired, I shall pluck a dripping lily to put in your hair and take my leave.)</span></i></p><p style="background-color: white; color: #333333; font-family: Helvetica, Arial, Tahoma, sans-serif; margin: 0px 0px 10px;"><a href="http://www.damau.org/wp-content/uploads/2016/12/clip_image005.jpg" rel="lightbox" style="color: #0c5390; text-decoration-line: none;"><span style="font-size: medium;"><img alt="clip_image005" border="0" class=" aligncenter" height="276" scale="1.5" src="https://i0.wp.com/www.damau.org/wp-content/uploads/2016/12/clip_image005_thumb.jpg" srcset="https://i0.wp.com/www.damau.org/wp-content/uploads/2016/12/clip_image005_thumb.jpg?zoom=2 1.5x" style="border: 4px solid rgb(238, 238, 238); box-sizing: border-box; clear: both; display: block; height: auto; margin: 3px auto 10px; max-width: 100%; vertical-align: middle;" title="clip_image005" width="192" /></span></a></p><p align="center" style="background-color: white; color: #333333; font-family: Helvetica, Arial, Tahoma, sans-serif; margin: 0px 0px 10px;"><i><span style="font-size: medium;">Sách, hoa và tranh (hình tư liệu riêng)</span></i></p><p style="background-color: white; color: #333333; font-family: Helvetica, Arial, Tahoma, sans-serif; margin: 0px 0px 10px;"><span style="font-size: medium;">Bùi Bảo Trúc dịch Tagore rất thơ mộng. Anh như đưa ta vào lòng những con ngõ nhỏ, những bến nước, những vườn cây xứ Bengal. Và mùi thơm của hoa lá, tiếng những con chim câu gù nhau. Hai người yêu đứng bên nhau dưới tàng cây rậm mát, xanh sẫm màu lá cây. Tiếng nước chảy của những lòng sông, khe suối… Tôi đã có dịp viết ít lời giới thiệu cho anh trong tập sách này:</span></p><p style="background-color: white; color: #333333; font-family: Helvetica, Arial, Tahoma, sans-serif; margin: 0px 0px 10px;"><i><span style="font-size: medium;">“Những lời thơ, tâm tình và hình ảnh của Tagore mang đầy tính nhân loại. Không gian thơ của ông bao la bát ngát, trong đó có những đàn chim bay ra từ tổ trời làm ngất ngây những đôi cánh đập của tình yêu, làm tươi mát thêm những buổi bình minh còn vương đầy những giọt sương mai của xuân thắm. Tình yêu trong thơ ông là tình yêu đầy tha thiết, thủy chung, với những lời nói đắm đuối dịu dàng, với những cặp mắt luôn âm thầm hướng vọng, và với những trái tim lặng lẽ đợi chờ, phập phồng một cung điệu yêu thương. Nó giống như hình ảnh của những đêm tối có sao canh chừng; của một con thuyền kiên nhẫn nằm chờ trong tối, nơi một bến rêu, tiếng bước chân của người mang bình minh đến. Thời gian của Tagore là thời gian vĩnh hằng. Và, cũng thế, thơ của ông là những tiếng nói mang những âm điệu vĩnh hằng. Chúng vỗ mãi trong trái tim ta những nhịp đập yêu thương tha thiết cho đời, cho người, và cho những ước vọng còn tồn tại mãi với thời gian.</span></i></p><p style="background-color: white; color: #333333; font-family: Helvetica, Arial, Tahoma, sans-serif; margin: 0px 0px 10px;"><i><span style="font-size: medium;">Bản dịch của Bùi Bảo Trúc có được những đoản khúc mà những bản dịch trước đây không có. Đây là một bản dịch tài hoa, cho người đọc đến gần được với không gian thơ của Tagore. Ở đó, có những khung cảnh mộc mạc đằm thắm của quê hương Tagore và có những bóng dáng đi về của những người nam, người nữ cùng với những lời nói yêu đương thầm thì dịu dàng tha thiết của họ. Với bản dịch Việt ngữ này, Bùi Bảo Trúc cho thấy, hình như, đó cũng có lẽ chính là bóng dáng những kỷ niệm hay bóng dáng của những giấc mơ cũ càng mà mỗi một chúng ta vẫn hằng ôm ấp…”</span></i></p><p style="background-color: white; color: #333333; font-family: Helvetica, Arial, Tahoma, sans-serif; margin: 0px 0px 10px;"><span style="font-weight: 700;"><span style="font-size: medium;">3.</span></span></p><p style="background-color: white; color: #333333; font-family: Helvetica, Arial, Tahoma, sans-serif; margin: 0px 0px 10px;"><span style="font-size: medium;">Bùi Bảo Trúc yêu thích ngôn ngữ. Biết tôi cũng yêu mê tự điển và từ điển, cũng như những cuốn sách bàn về ngôn ngữ và văn hóa của ngôn ngữ, anh hay chia sẻ với tôi những ý kiến của William Lewis Safire, một học giả Mỹ, cũng một nhà bỉnh bút, một ký mục gia sâu sắc về ngôn ngữ và chính trị của tờ New York Times, và là tác giả của cuốn sách nổi tiếng <i>“On Language” (“Về Ngôn Ngữ”).</i> Safire cũng là một nhà báo và người viết diễn văn cho các tổng thống. Vốn thông minh, có khiếu và yêu thích ngôn ngữ, lại thích đọc và tự tìm hiểu thêm về ngôn ngữ qua các tác giả nổi tiếng của Mỹ về phương diện này như William L. Safire và Richard Lederer, nên, tuy không được đào tạo trường ốc trong lĩnh vực này, Bùi Bảo Trúc đã cho chúng ta thấy anh là một người có cái nhìn sắc sảo và tài sử dụng ngôn ngữ đến độ “phù thủy”, ít nhất là trong lĩnh vực báo chí.</span></p><p style="background-color: white; color: #333333; font-family: Helvetica, Arial, Tahoma, sans-serif; margin: 0px 0px 10px;"><span style="font-size: medium;">Tôi nhớ có lần anh than phiền với tôi về cụm từ “ngân hàng tinh trùng”, dịch từ cụm “sperm bank” trong tiếng Mỹ, của làng báo chí Việt. Tôi thấy anh rõ ràng có lý. Từ “bank” trong cụm này không thể nào dịch thành “ngân hàng” được. “Ngân” là bạc; “ngân hàng” là, trong một nghĩa chung, nơi có những giao dịch về tiền bạc, rút tiền, gửi tiền, v.v. <i>“Ngân hàng tinh trùng”</i> đúng là chối tai và không đúng về mặt ngữ nghĩa. Vốn là người đã làm việc tại đài VOA, có một số đồng nghiệp người Hoa, anh cho biết là những đồng nghiệp ấy dịch cụm từ này từ tiếng Anh thành <i>“tinh tử khố”.</i> “Khố” ở đây, tôi hiểu, là theo nghĩa của từ “khố” như trong “ngân khố” chẳng hạn. Nó là một cái kho, là nơi lưu giữ một thứ gì đó. Trong từ “ngân khố” thì đó là nơi giữ tiền, giữ bạc, mở rộng ra là giữ cả vàng nữa. Cụm “tinh tử khố”, dù sao, vẫn không thấy được dùng trong báo chí Việt. Có lẽ vì đa phần người Việt, kể cả những người làm báo hay viết lách, đều không quen với cách dùng này. “Ngân hàng” thì được; “phần tử” thì được; “tinh trùng” thì được. Nhưng… “tinh tử khố”!!! Đặc biệt, từ “khố”, ngoài trường hợp được dùng trong “ngân khố”, nghe ra dễ đưa người ta đến những hàm nghĩa “trần tục”. Cái hàm nghĩa phát xuất từ cái nghĩa trong tiếng Nôm, tiếng thuần Việt của nó. Khổ thế! Nhưng “tinh tử khố”, theo tôi, vẫn là một cách dịch danh ngữ “sperm bank” chính xác nhất.</span></p><p style="background-color: white; color: #333333; font-family: Helvetica, Arial, Tahoma, sans-serif; margin: 0px 0px 10px;"><span style="font-size: medium;">Nói đến “tinh tử”, có lần BBT khoe với tôi là anh đã tìm được cách dịch cụm <i>“coitus interruptus”,</i> một cụm từ tiếng Latin để chỉ một phương pháp thông dụng và… không tốn tiền trong chuyện ngừa thai; tóm lại là chuyện “rút lui có trật tự” trước khi hoàn tất “nhiệm vụ <i>rất</i> khả thi” trong chuyện chăn gối, chuyện truyền/trồng tử gieo tôn. Anh bảo là anh sẽ dịch cụm này thành <i>“khóc ngoài quan ải”</i>. Tôi bảo, ừ, hãy tiếc thương cho những tinh cầu rơi rụng!</span></p><p style="background-color: white; color: #333333; font-family: Helvetica, Arial, Tahoma, sans-serif; margin: 0px 0px 10px;"><span style="font-size: medium;">Lại có lần Bùi Bảo Trúc than với tôi về cách dùng cụm<i>“tái bầu”</i> (có nghĩa là được bầu lại lần nữa) của nhiều người làm trong lĩnh vực truyền thông. Kể cả một số người có tiếng là chuyên nghiệp. Anh bảo “tái” là tiếng Hán Việt, còn “bầu” là tiếng thuần Việt. Đâu có thể trộn lộn tứ tung như vậy được! Tôi đồng quan điểm với anh. Dĩ nhiên có những từ Hán-Nôm đề huề đã được sử dụng từ lâu đời, và chúng trở thành quen thuộc và được sử dụng tự nhiên trong tiếng Việt. Nhưng “tái bầu” không nằm trong trường hợp đó. Nếu muốn tạo tân từ, ta phải nắm vững vấn đề từ pháp, và biết rõ về những cách thức tạo từ. Không thể “sáng tạo” bừa bãi. Đối với BBT, “tái bầu” chỉ làm anh nghĩ đến hoặc là “phở tái”, hoặc là “có bầu, có thai thêm một lần nữa”!</span></p><p style="background-color: white; color: #333333; font-family: Helvetica, Arial, Tahoma, sans-serif; margin: 0px 0px 10px;"><span style="font-size: medium;">Trong tiếng Hoa, “bầu” là “bảo” (<a href="http://hvdic.thivien.net/whan/%E4%BF%9D" style="color: #0c5390; text-decoration-line: none;">保</a>). “Bảo” còn có nghĩa là “giữ”, “gánh vác”, “nhận lấy trách nhiệm”. Như “tửu bảo” (<a href="http://hvdic.thivien.net/whan/%E9%85%92" style="color: #0c5390; text-decoration-line: none;">酒</a><a href="http://hvdic.thivien.net/whan/%E4%BF%9D" style="color: #0c5390; text-decoration-line: none;">保</a>) là “kẻ làm thuê cho hàng rượu”. “Bầu cử” của mình được gọi là “bảo cử” (<a href="http://hvdic.thivien.net/whan/%E4%BF%9D" style="color: #0c5390; text-decoration-line: none;">保</a><a href="http://hvdic.thivien.net/whan/%E8%88%89" style="color: #0c5390; text-decoration-line: none;">舉</a>) trong tiếng Hán. Tôi không chắc, để diễn ý “được bầu lại”, người Hoa có dùng từ “tái bảo” hay không, cho dù là người ta đã có “tái bút”, “tái bản”, “tái sinh”, “tái chế”, “tái phát”, thậm chí “tái bảo hiểm”, “tái bảo lãnh”, v.v. Nhưng, trong trường hợp… “tái bầu” này, tôi nghĩ có lẽ người Việt chúng ta nên dùng một nhóm từ giản dị như “được bầu lại”, hay “được tái tín nhiệm”, “được tái đắc cử”, v.v… Dùng “tái bầu” thì nghe sợ thật!</span></p><p style="background-color: white; color: #333333; font-family: Helvetica, Arial, Tahoma, sans-serif; margin: 0px 0px 10px;"><span style="font-size: medium;">Còn nhiều trường hợp tương tự như thế nữa. Về vấn đề dùng Hán-Nôm hoặc Nôm-Hán loạn xạ. <i>“Út nữ”</i> cũng nằm trong trường hợp như thế. Dù cho có là “con gái út” đi nữa, thì “út” cũng không phải là một từ Hán-Việt để đi với “nữ”. Vẫn phải gọi là “thứ nữ” thôi. Nhưng bây giờ thì “út nữ” lan tràn trên các trang cáo phó. Biết đâu theo thời gian, khoảng vài chục năm nữa chẳng hạn, nó sẽ trở nên một từ có thể được đa số chấp nhận!</span></p><p style="background-color: white; color: #333333; font-family: Helvetica, Arial, Tahoma, sans-serif; margin: 0px 0px 10px;"><span style="font-size: medium;">Bùi Bảo Trúc cũng đã khoe với tôi về cách dịch những từ “Pepsi Cola” và “Coca Cola”, những biểu hiệu nổi tiếng của văn hóa Mỹ. Anh bảo là, theo mấy đồng nghiệp người Hoa của anh trong Ban Hoa ngữ tại đài VOA, thì hai từ này được dịch, theo thứ tự, là <i>“Bách-Sự-Khả-Lạc”</i> và <i>“Khả-Khẩu-Khả-Lạc”.</i> Có nghĩa là “Trăm sự có thể (đưa đến) hạnh phúc” và “Vừa có thể đã miệng, vừa có thể hạnh phúc” (hay, “Trăm sự đã đời” và “Vừa ngon miệng vừa đã đời”). Hay thật! Vừa dịch được âm, vừa dịch (chế) được nghĩa.</span></p><p style="background-color: white; color: #333333; font-family: Helvetica, Arial, Tahoma, sans-serif; margin: 0px 0px 10px;"><span style="font-size: medium;">Tôi đã có cơ hội kiểm soát lại điều này, và, đúng thế, khi đưa loại nước ngọt có <i>gas</i> này vào nước Tàu, những người của Coca Cola đã cho dịch “Coca Cola” thành <span style="font-weight: 700;">可口可</span><span style="font-weight: 700;">乐,</span>“<i>Ke kou ke le”</i>, có nghĩa là “Tasty Fun” hay “Delicious tasty happiness”. Đúng là “khả khẩu khả lạc” rồi còn gì! Còn “Pepsi Cola” thì được dịch thành <span style="font-weight: 700;">百事可</span><span style="font-weight: 700;">乐,</span><i>“Bai Shi Ke Le”</i> , có nghĩa là “Everything laughable”, hay “100 ways to good luck”. Đúng là “bách sự khả lạc” rồi! Dù sao, tìm hiểu tiếp, tôi thấy là Pepsi đã bị “hố” trong vụ quảng cáo để đưa Pepsi vào lục địa Trung Hoa. Họ có cả một chiến dịch quảng cáo Pepsi cho giới trẻ Trung Hoa. Và họ có những <i>slogans</i> như “Pepsi generation”, rồi “Come alive with Pepsi.” và “Helps ‘em come alive!”. Trong sự dịch sang tiếng Tàu những <i>slogans</i> này, hãng Pepsi, trong khung cảnh xuyên-văn hóa, một cách vô tình đã làm cho người Tàu hiểu sai lạc ý nghĩa của chuyện “come alive” này. Họ hiểu nó thành “Come alive out of the grave with Pepsi.”, hoặc “Pepsi will bring your ancestors back from the dead.”, hoặc “Bring dead ancestors back from heaven.” <i>Pepsi sẽ … đem tổ tiên bạn về từ cõi chết.</i> (!) Thật ra, Coca Cola cũng không thoát khỏi cái bẫy “dịch” để đưa hàng của mình vào lục địa Trung Hoa thuở ban đầu. Người của họ (hay chủ những quán ăn, những nhà hàng tại địa phương) đã dịch theo lối phiên âm Coca Cola ra thành “Keke Kenla”, dùng lối viết Trung Quốc, khiến nó trở nên có một cái nghĩa quái dị là “Tadpoles bite wax” (“Nòng nọc cắn sáp”) (!) Cơ khổ! Sau đó, hết sức “phấn đấu” để sửa sai, họ mới đi đến “Ke kou ke le” (“Khả khẩu khả lạc”). Và Coca Cola trở nên thành công vượt mức.</span></p><p style="background-color: white; color: #333333; font-family: Helvetica, Arial, Tahoma, sans-serif; margin: 0px 0px 10px;"><span style="font-size: medium;">Cũng thế, khi KFC đưa món ăn của mình vào Trung Hoa, họ đã để cho cái <i>slogan</i> “Finger-licking good” [Ngon đến chịu không nổi, phải liếm láp, phải mút ngón tay—còn dính mỡ và thịt gà rán—cho đã, cho đỡ phí!] của họ bị dịch sang tiếng Tàu một cách sai lầm thành “Eat your fingers off!” [“Hãy ăn (tươi nuốt sống) mấy ngón tay của bạn!”]. Còn hãng Coors khi mang cái <i>slogan</i> “Turn It Loose” (“Mở Nó Ra”, hay “Hãy thư giãn, thoải mái”) sang Tây-ban-nha, họ quên đi vấn đề tiếng lóng. Thế là chiến dịch quảng cáo biến cái <i>slogan</i> này thành “Bị khốn khổ vì tiêu chảy” (“Suffer from Diarrhea”) (!). Rồi chuyện của công ty sữa American Dairy Association khi đưa cái <i>slogan</i> rất thành công của họ là “Got Milk?” sang Mexico. Thật khốn khổ cho họ, cái <i>slogan</i> này được dịch ra thành “Are You Lactating?” (“Bạn Có Đang Cho Con Bú Không?”, hay “Bạn Có Đang Vắt Sữa (để cho con bú) Không?”). Trong văn hóa Mỹ, tại nhiều công sở có “Lactation room” (hay “Lactorium”) là một phòng riêng để các phụ nữ đang trong giai đoạn cho con bú có thể vào và sử dụng thiết bị bơm sữa để tạo sữa và lưu giữ trong tủ lạnh cho con mình.</span></p><p style="background-color: white; color: #333333; font-family: Helvetica, Arial, Tahoma, sans-serif; margin: 0px 0px 10px;"><span style="font-size: medium;">Ôi, ngôn ngữ! Chừng nào ngôn ngữ còn thì chuyện “mistranslation” và “misunderstanding” như thế này sẽ tiếp tục còn làm cho con người dở khóc dở cười như thế.</span></p><p style="background-color: white; color: #333333; font-family: Helvetica, Arial, Tahoma, sans-serif; margin: 0px 0px 10px;"><span style="font-weight: 700;"><span style="font-size: medium;">4.</span></span></p><p style="background-color: white; color: #333333; font-family: Helvetica, Arial, Tahoma, sans-serif; margin: 0px 0px 10px;"><span style="font-size: medium;">Có lần, giữa đường, trong khung cảnh khá náo nhiệt của chốn Bolsa, một nơi vừa ấm áp vừa ồn ào, đầy tình thân nồng nàn của người Việt nhưng đôi khi cũng có những xáo trộn nho nhỏ trong chính cuộc sống chung ấy (như bất cứ ở đâu và trong bất cứ hoàn cảnh nào có một cuộc sống chung), đang sửa soạn quanh xe gần một ngã tư, bất chợt thấy hai vợ chồng tôi cũng đang quành xe gần đó, Bùi Bảo Trúc đưa xe lại gần sát chúng tôi, cười và ra hiệu. Hai bên đều hạ cửa kính xe xuống. Anh nói nhanh là nếu không bận, anh mời ghé nhà anh chơi một lúc. Anh cho biết mình vừa có được một “trú sở”, một căn nhà nhỏ ngay trên đường Bushard, giữa trung tâm quận Cam, không xa nơi nhà văn Mai Thảo sống trước kia là bao.</span></p><p style="background-color: white; color: #333333; font-family: Helvetica, Arial, Tahoma, sans-serif; margin: 0px 0px 10px;"><span style="font-size: medium;">Thế là chúng tôi có một dịp đầm ấm, dù chỉ trong vòng trên dưới nửa tiếng đồng hồ, tại “biệt thự” của anh. Đó chỉ là một căn hộ khá nhỏ, nhưng trong một chung cư xinh xắn, yên tĩnh. Ở đây, anh có thể dễ dàng tìm đường xuống “phố thị” với những hàng quán, những cơ sở báo chí tiếng Việt, và đầy ắp những cửa hàng, những sinh hoạt của người Việt gần ngay đó. “Nhà tôi” có lúc đứng loanh quanh ở bên bếp, nghe anh nói chuyện. Anh cười bảo, “Tôi hay xuống chỗ bếp này, nhưng chỉ là để nấu mì gói thôi. Tôi không biết làm bếp!” Thật khổ cho Bùi Bảo Trúc, bạn tôi! Dù sao, anh sống một đời sống ngăn nắp, có kỷ luật. Ngoài một kệ sách nhỏ với một số sách của bạn bè, thân hữu, những quyển mà anh thích, ít quyển sách ngoại ngữ và mấy cuốn tự điển và từ điển, có một cái bàn nhỏ trên đặt một cái <i>laptop</i>. Bên cạnh là một hệ thống nghe nhạc vừa phải. Và, nếu tôi nhớ không nhầm, anh còn có cả một cái máy quay đĩa, loại 45 vòng, thuở xưa.</span></p><p style="background-color: white; color: #333333; font-family: Helvetica, Arial, Tahoma, sans-serif; margin: 0px 0px 10px;"><span style="font-size: medium;">Anh vui vẻ giới thiệu nhà cửa và nói với chúng tôi về những sinh hoạt cũng như thời khóa biểu làm việc của anh trong giai đoạn ấy. Anh làm cho vài cơ quan truyền thông, viết lách, thu âm, thu hình cho những chương trình của mình. Anh bảo một tuần anh phải chạy lên một <i>studio</i> gần Los Angeles một, hai lần để làm việc ở trên đó. Còn phần lớn thì giờ anh “cư ngụ” và “lăn lộn” tại đây, anh đưa tay “quét” một vòng căn hộ nhỏ. Chúng tôi quý anh về sự giản dị, ngăn nắp và kỷ luật mà anh có. Và sự thân tình với bạn bè nữa. Trước khi để chúng tôi đi, anh tặng tôi hai trong ba thứ rất nguy hiểm mà Tú Xương đã nhắc đến trong một bài thơ để đời nổi tiếng của mình: <i>“Một trà, một rượu, một đàn bà / Ba thứ lăng nhăng nó quấy ta…” </i>Đó là một bộ tách trà cổ, bằng sành, có cả ấm, khay và bốn cái chung nhỏ. Và một chai rượu Pinot Noir, đựng trong hộp gỗ cẩn thận. Chàng không dám cho tôi chai Remy Martin hay Hennessy XO, là những thứ rượu mạnh mà chàng và nhà văn Mai Thảo yêu thích, vì biết tôi không chia sẻ “niềm yêu” ấy. Nhưng chàng cũng nói là mình rất thích hương vị của Pinot Noir và Passion Merlot, những loại rượu vang đỏ được làm bằng các loài nho “quí tộc”, với hương vị nồng nàn và độ say đằm quyến rũ. Như đã nói, chai rượu mà chàng tặng được để trong một hộp đứng dài dùng để đựng rượu, bằng gỗ, của Pháp, rất cổ và đẹp, có quai bằng đồng để cầm, có khóa đồng để đóng lại, và được đánh <i>verni</i>, trang trí với hình vẽ Khải Hoàn Môn của Paris, cùng hình một chai rượu Pháp. Hoa văn trang trí có những chữ Vin de Bordeaux / Paris 1921 / Arc de Triomphe. Chàng nói, “Tặng ông cả rượu lẫn hộp đựng đấy nhé! Có ‘quần áo’ đàng hoàng.” Tôi cám ơn anh và nói nhỏ, “Hai thứ đầu của Tú Xương đây rồi. Thế còn “món” thứ ba đâu?” Rất nhậy, chàng nói ngay, cũng nhỏ và chỉ vừa đủ nghe, “À, cái đó thì tôi không dám ‘mời’ ông!”</span></p><p style="background-color: white; color: #333333; font-family: Helvetica, Arial, Tahoma, sans-serif; margin: 0px 0px 10px;"><span style="font-size: medium;">Trong khoảng năm, bảy năm trở lại đây, ngoài việc tiếp tục viết loạt bài <i>Thư Gửi Bạn Ta</i>, anh còn có chương trình <i>“Ngày Này Năm Xưa”, “Anh Ngữ trong đời sống”</i> trên đài Little Saigon Radio và Hồn Việt TV, phát thanh, phát hình đủ mọi nơi. Cũng trên Little Saigon Radio, anh còn có chương trình giới thiệu nhạc ngoại quốc nữa.</span></p><p style="background-color: white; color: #333333; font-family: Helvetica, Arial, Tahoma, sans-serif; margin: 0px 0px 10px;"><span style="font-size: medium;">Các bài viết của Bùi Bảo Trúc trong loạt <i>Thư Gửi Bạn Ta</i>, như tôi đã nói phớt qua ở trên, đã là một chất men quyến rũ rất nhiều người đọc. Người ta đọc nó vì cái chất dí dỏm, hóm hỉnh, đôi khi châm biếm chua cay, sâu sắc về đủ mọi loại đề tài trong cuộc sống con người. Đặc biệt, nó hay xoay quanh các vấn đề về phái tính và chính trị. Nó bay nhảy với các dữ kiện, các ý tưởng, các liên tưởng. Và nó “tung tẩy” với ngôn ngữ. Nhưng luôn luôn đánh đúng mục tiêu. Nó lại gợi cho người ta những hoài niệm, những <i>nostagies</i> về những hình bóng cũ, đặc biệt là những nỗi hoài nhớ quê hương, về một quá khứ “vàng son tơi tả” nhưng cứ dịu dàng tha thiết mãi trong trái tim người.</span></p><p style="background-color: white; color: #333333; font-family: Helvetica, Arial, Tahoma, sans-serif; margin: 0px 0px 10px;"><span style="font-size: medium;">Có thể lấy đoạn văn sau đây của nhà văn Ngự Thuyết, viết về những bài tạp bút của <i>Thư Gửi Bạn Ta</i>, để thấy được những hình ảnh và tình cảm mà Bùi Bảo Trúc đã gợi lên trong chữ nghĩa của mình:</span></p><p style="background-color: white; color: #333333; font-family: Helvetica, Arial, Tahoma, sans-serif; margin: 0px 0px 10px;"><span style="font-size: medium;"><i>“(…) </i><i>Hà Nội thời anh còn thơ ấu, mài đũng quần trên ghế nhà trường Tiểu Học, nhớ lớp học bé nhỏ thì ít mà nhớ cây me, cây sấu, cây hoa phượng, con ve mùa hè, và Hồ Tây xa xôi, thì nhiều. Di cư vào Nam, học Trung Học Chu Văn An, đã có trí khôn, biết bao nhiêu kỷ niệm theo anh suốt đời. Hàng xóm, láng giềng, thầy, bạn, cái giếng, kệ sách, thang gác gỗ ọp ẹp bước lên kêu răng rắc, góc phố, cây trứng cá nở hoa trắng, xe bò viên cạnh rạp xi nê, khô bò, nước mía ở các ngã tư, ngã sáu, đu đủ ướp đá bào, khóm miếng Tân An …, và nhất là những hôm trốn học tay ôm sách, mộng ước đầy hồn, đi lang thang trên những lề đường cũ phủ lá me non, hay đạp xe đạp lượn lui lượn tới trước cổng trường con gái, hoặc chui vào những rạp chiếu bóng thường trực Lê Lợi, Vĩnh Lợi, Đại Đồng, miệng cạp bánh mì, mắt say sưa đuổi theo những chân trời xa lạ.”</i></span></p><p style="background-color: white; color: #333333; font-family: Helvetica, Arial, Tahoma, sans-serif; margin: 0px 0px 10px;"><span style="font-size: medium;">Bùi Bảo Trúc là như thế.</span></p><p style="background-color: white; color: #333333; font-family: Helvetica, Arial, Tahoma, sans-serif; margin: 0px 0px 10px;"><span style="font-size: medium;"><i>“Ngày Này Năm Xưa”</i> được anh dùng để kể lại các sự kiện xảy ra trong lịch sử, vào đúng cái ngày chương trình được phát thanh. Người ta nói là anh có một kiến thức uyên bác. Có lẽ. Nhưng, trong cảm nhận của tôi, cái uyên bác ấy nằm ở trí nhớ của anh, một trí nhớ khá “siêu quần”, ở cái cách anh biết tìm kiếm tài liệu, và, quan trọng hơn, ở lòng yêu thích chính sự tìm kiếm ấy. Cách làm “<i>Ngày Này Năm Xưa”</i> không lạ, và ta cũng có thể tự lục tìm những tài liệu trên <i>Net</i>, trên <i>Google</i> để biết được những điều ấy. Nhưng cái làm cho thính giả theo dõi chính là lối dẫn dắt câu chuyện của anh. Duyên dáng, lịch thiệp, pha với chút nghịch ngợm. Và đầy thân tình. Anh tạo được một cầu nối gần gũi với người nghe. Tạo nên một từ trường đầy lôi cuốn. Giọng nói của anh là một giọng nói ấm áp, trầm và dịu, rất “Bắc kỳ”. Có người nói đó là một giọng nói “Trời cho”. Cái giọng nói ấy nó cuốn hút và tạo sự thân mật. Bùi Bảo Trúc được rất nhiều người yêu thích, đặc biệt là các phụ nữ, có lẽ cũng chính là do, ngoài những tài năng riêng của anh, giọng nói này.</span></p><p style="background-color: white; color: #333333; font-family: Helvetica, Arial, Tahoma, sans-serif; margin: 0px 0px 10px;"><span style="font-size: medium;">Chương trình <i>“Anh Ngữ trong đời sống”</i> đưa lại những kiến thức khá căn bản, đôi khi tinh tế, về cách sử dụng tiếng Anh trong cuộc sống tại Mỹ. Anh có khả năng từ những từ ngữ, những cách nói trong Anh ngữ, giới thiệu cho người nghe một số nét đặc thù của văn hóa Anh Mỹ, giúp cho những người bình thường thấy được cái tế nhị và phong phú của ngôn ngữ.</span></p><p style="background-color: white; color: #333333; font-family: Helvetica, Arial, Tahoma, sans-serif; margin: 0px 0px 10px;"><span style="font-size: medium;">Và chương trình giới thiệu nhạc ngoại quốc của anh cũng thật tuyệt. Anh giới thiệu đủ loại nhạc Anh, Pháp, Mỹ, đặc biệt những bản nhạc của thập niên ’60 tại Hoa Kỳ và Pháp. Cách anh dẫn dụ, giới thiệu những bản nhạc. “Hương vị” của những bản nhạc ấy. Ca từ và ngôn ngữ thời đó. Vân vân. Tất cả làm nên một cái nền hoài nhớ, một sự tưởng tiếc vàng son. Một thời. Một đời. Nó làm người ta nhớ lại chính cái tuổi trẻ của mình. Cái nao nức mình. Quả tim mình khi mới lớn. Tình yêu đầu đời. Đường phố. Bạn bè. Nụ hôn đầu. Và tóc ta lúc ấy còn xanh quá, bay bay theo gió. Mặt trời trên cao và hoa lá ở ngay trên đầu. Và mênh mang gió hát. Nó làm người ta nhớ lại tất cả mọi sự.</span></p><p style="background-color: white; color: #333333; font-family: Helvetica, Arial, Tahoma, sans-serif; margin: 0px 0px 10px;"><span style="font-size: medium;">Cũng phải nói đến những người cùng anh lèo lái các chương trình. Đó là các nữ xướng ngôn viên của đài Little Saigon. Mỗi người một vẻ. Mỗi người một phong cách, một giọng nói. Tất cả đã cùng với Bùi Bảo Trúc làm nên những chương trình thật đáng yêu. Tôi không ngạc nhiên khi nghe nhiều thính giả, đủ mọi lớp tuổi, cả nam và nữ, gọi vào đài tưởng tiếc anh. Rất nhiều người đã không giữ được xúc động. Họ nghẹn ngào, tức tưởi, hay òa khóc, cùng với những xướng ngôn viên, khi nhắc lại những điều anh đã làm được trong các vai trò, các chương trình mà anh thực hiện trên đài. Anh đã đem lại nhiều kiến thức hữu ích, nhiều niềm vui, cũng như một chút hạnh phúc nhỏ giữa đời thường cho rất nhiều người. Mỗi ngày. Và trong bao nhiêu năm trời như thế. Anh đã không thể nói tiếp được một câu nói của mình trong chương trình cuối cùng của anh. Vì định mệnh đột nhiên đã đến. Đó cũng là ngày cuối cùng trong cuộc đời anh. Sự gắn bó của Bùi Bảo Trúc với khán, thính giả và độc giả, qua các phương tiện truyền thông, đặc biệt qua truyền thanh và truyền hình, đã làm cho nhiều người thương tiếc anh. Sự tận tụy trong công việc của Bùi Bảo Trúc, cho đến ngày cuối đời, đã để lại một ấn tượng thiết tha trong lòng họ.</span></p><p style="background-color: white; color: #333333; font-family: Helvetica, Arial, Tahoma, sans-serif; margin: 0px 0px 10px;"><span style="font-weight: 700;"><span style="font-size: medium;">5.</span></span></p><p style="background-color: white; color: #333333; font-family: Helvetica, Arial, Tahoma, sans-serif; margin: 0px 0px 10px;"><span style="font-size: medium;"><i>“L’Homme est une passion inutile”.</i> <i>Con người là một đam mê vô ích</i>. J. Paul Sartre đã nói thế. Và nếu đúng như lời Sartre nói, để giản lược hóa phát biểu của triết gia này một chút, tất cả chúng ta đều sống với những đam mê. Mỗi chúng ta đều là một khối đam mê lớn. Vô ích hay không, đó là điều có thể còn được, còn phải tiếp tục tranh luận.</span></p><p style="background-color: white; color: #333333; font-family: Helvetica, Arial, Tahoma, sans-serif; margin: 0px 0px 10px;"><span style="font-size: medium;">Bùi Bảo Trúc đã sống với những đam mê của mình. Mà đã là đam mê thì thường cực đoan. Anh đã sống nhiều lúc cực đoan như thế. Trong không ít trường hợp. Những cực đoan có khi đưa đến những va chạm xích mích, nhỏ hay lớn, với người này hoặc người nọ, lúc này hay lúc khác. Anh sống với những xác tín của mình, có thể có những lúc chủ quan. Nhưng anh đã sống thiết tha và cương quyết.</span></p><p style="background-color: white; color: #333333; font-family: Helvetica, Arial, Tahoma, sans-serif; margin: 0px 0px 10px;"><span style="font-size: medium;">Tính là mệnh. <i>Amor fati</i>. Như tính của Thúy Kiều trong <i>Đoạn Trường Tân Thanh/Truyện Kiều</i> chính là định mệnh của nàng. Có những lúc cũng mệt mỏi, BBT đã nói với tôi, “Nhiều khi, sáng dậy, tôi cảm thấy rất nản, muốn buông xuôi, buông bỏ tất cả. Nhưng nghĩ mình còn được thức dậy, nhìn mặt trời lên mỗi ngày, gặp lại bạn bè, làm được một số việc mình thích, tôi lại ngồi dậy mặc quần áo, rửa mặt cạo râu, để bước vào một ngày mới. Mình phải tập kiên trì thôi.”</span></p><p style="background-color: white; color: #333333; font-family: Helvetica, Arial, Tahoma, sans-serif; margin: 0px 0px 10px;"><span style="font-size: medium;">Tôi nghĩ, như Nietzsche đã trình bày về cuộc “<i>quy hồi vĩnh cửu”(eternal recurrence)</i>, BBT bạn tôi hẳn sẽ lại sống như thế, trong mỗi một chi tiết sống của mình, nếu anh có dịp trở lại trần gian trong cuộc “quy hồi vĩnh cửu”, “quy hồi cố quận” kia. Anh chấp nhận cái phận của mình. Và vui vẻ, kiên trì sống với nó. Cho đến hết đời.</span></p><p style="background-color: white; color: #333333; font-family: Helvetica, Arial, Tahoma, sans-serif; margin: 0px 0px 10px;"><span style="font-size: medium;"><i>Death, be not proud, though some have called thee<br /></i><i>Mighty and dreadful, for thou art not so;<br /></i><i>For those whom thou think’st thou dost overthrow<br /></i><i>Die not, poor Death, nor yet canst thou kill me. (…)</i></span></p><p style="background-color: white; color: #333333; font-family: Helvetica, Arial, Tahoma, sans-serif; margin: 0px 0px 10px;"><span style="font-size: medium;"><i>(Hỡi Thần Chết, đừng hãnh diện làm gì, cho dù có những kẻ đã gọi người</i><br /><i>Là uy dũng và đáng sợ, vì người chẳng hề là thế;</i><br /><i>Bởi lẽ những kẻ mà người nghĩ là đã vật ngã, lật đổ</i><br /><i>Chẳng hề chết đi, tội nghiệp cho Thần Chết, và người cũng chẳng thể</i> <i>giết được ta (…)</i></span></p><p style="background-color: white; color: #333333; font-family: Helvetica, Arial, Tahoma, sans-serif; margin: 0px 0px 10px;"><span style="font-size: medium;">Đó là những câu thơ mở đầu trong bài <i>sonnet</i> thứ X của John Donne, còn được gọi là bài “<i>Death, be not proud</i>” vì câu thơ mở đầu của nó. Tôi nghĩ, nếu có gặp vị thần này, chàng Trúc sẽ cười và nói, “<i>Hey dude, be not proud…</i>” (“Này cái gã kia, mi đừng phởn chí…”).</span></p><p style="background-color: white; color: #333333; font-family: Helvetica, Arial, Tahoma, sans-serif; margin: 0px 0px 10px;"><span style="font-size: medium;">Trong cái <i>ma-trận</i> (matrix), mà không phải là mê-hồn-trận, của ngôn ngữ và cuộc đời, Bùi Bảo Trúc đã sống hết tâm hồn và thân xác mình. Anh đã gieo, trồng. Và đã hái, gặt. A, mọi sự tân toan trong đời sống này thì chắc cũng như hương vị của một ly <i>Merlot</i>, một ly <i>Pinot Noir</i> thôi. Đắng. Ngọt. Cay. Tê. Nồng. Và đượm. Có đủ cả. Phải không?</span></p><p style="background-color: white; color: #333333; font-family: Helvetica, Arial, Tahoma, sans-serif; margin: 0px 0px 10px;"><span style="font-size: medium;">Bạn ta, bây giờ, hãy ra đi thanh thản. Với một nụ cười.</span></p><p style="background-color: white; color: #333333; font-family: Helvetica, Arial, Tahoma, sans-serif; margin: 0px 0px 10px;"><span style="font-size: medium;"><i>“Xin chào nhau giữa con đường. Mùa Xuân phía trước miên trường phía sau”</i> (B.G.)</span></p><p style="background-color: white; color: #333333; font-family: Helvetica, Arial, Tahoma, sans-serif; margin: 0px 0px 10px;"><span style="font-size: medium;">Hẹn một ngày “quy hồi cố quận”.</span></p><p style="background-color: white; color: #333333; font-family: Helvetica, Arial, Tahoma, sans-serif; font-size: 14px; margin: 0px 0px 10px;"><em><span style="font-weight: 700;">Bùi Vĩnh Phúc</span></em></p>sonbui@yahoo.comhttp://www.blogger.com/profile/13808523616393644714noreply@blogger.comtag:blogger.com,1999:blog-1859412147393027638.post-69855248111185952112021-03-29T21:49:00.000-04:002021-03-29T21:49:01.577-04:00Đại Gia Đình Ngô Quyền Biên Hòa<p><span style="font-size: large;"> <span style="background-color: #e9e5ff; color: #25167d; font-family: Arial, Helvetica, sans-serif, Verdana;">Thơ Bùi Bảo Trúc - XA NHÀ ĐỌC THƠ HẠ TRI CHƯƠNG</span></span></p><div class="pd_info" style="appearance: none; background-clip: padding-box; background-color: #e9e5ff; box-sizing: border-box; color: #333333; font-family: Arial, Helvetica, sans-serif, Verdana; font-size: 12px; line-height: 1.5; margin: 0px; outline: none; text-overflow: ellipsis;"><span class="pd_date" style="appearance: none; background-clip: padding-box; box-sizing: border-box; color: #888888; font-size: 11px; line-height: 1.5; margin: 0px; outline: none; padding-right: 5px; text-overflow: ellipsis;">05 Tháng Giêng 2017</span></div><p><a href="https://www.ngo-quyen.org/a5799/tho-bui-bao-truc-xa-nha-doc-tho-ha-chi-truong">Thơ Bùi Bảo Trúc - XA NHÀ ĐỌC THƠ HẠ TRI CHƯƠNG - Hội Ái Hữu Cựu Học Sinh Ngô Quyền Biên Hòa (ngo-quyen.org)</a></p><a href="https://www.ngo-quyen.org/images/file/uum4hrE41AgBAFMT/xa-nha-doc-tho-ha-tri-chuong.jpg" style="appearance: none; background-clip: padding-box; background-color: #e9e5ff; box-sizing: border-box; color: #25167d; cursor: pointer; font-family: Arial, Helvetica, sans-serif, Verdana; font-size: 12px; line-height: 1.5; margin: 0px; outline: none 0px; text-align: center; text-decoration-line: none; text-overflow: ellipsis;"><img alt="XA NHÀ ĐỌC THƠ HẠ TRI CHƯƠNG" class="nw-img-responsive imglazy imgcontent" data-info="649,659" data-original="/images/file/uum4hrE41AgBAFMT/xa-nha-doc-tho-ha-tri-chuong.jpg" height="659" src="https://www.ngo-quyen.org/images/file/uum4hrE41AgBAFMT/xa-nha-doc-tho-ha-tri-chuong.jpg" style="background-color: white; border: 1px solid rgb(204, 204, 204); box-sizing: border-box !important; clear: both; display: block; float: none; height: auto !important; line-height: 1.5; margin: 5px auto; max-width: 100%; outline: none; padding: 2px; width: 649px;" title="XA NHÀ ĐỌC THƠ HẠ TRI CHƯƠNG" width="649" /></a><br style="background-color: #e9e5ff; color: #333333; font-family: Arial, Helvetica, sans-serif, Verdana; font-size: 12px; line-height: 1.5; outline: none; text-align: center;" /><p style="appearance: none; background-clip: padding-box; background-color: #e9e5ff; box-sizing: border-box; color: #333333; font-family: Arial, Helvetica, sans-serif, Verdana; font-size: 12px; line-height: 1.5; margin: 0px; outline: none; padding: 0px; text-align: center; text-overflow: ellipsis;"><span style="appearance: none; background-clip: padding-box; box-sizing: border-box; color: blue; font-family: arial, helvetica, sans-serif; font-size: 18px; line-height: 1.5; margin: 0px; outline: none; text-overflow: ellipsis;"><strong style="line-height: 1.5; outline: none;">X<span style="appearance: none; background-clip: padding-box; box-sizing: border-box; line-height: 1.5; margin: 0px; outline: none; text-overflow: ellipsis;">a nhà đọc thơ Hạ Tri Chương</span></strong></span><br style="line-height: 1.5; outline: none;" /><br style="line-height: 1.5; outline: none;" /><span style="appearance: none; background-clip: padding-box; box-sizing: border-box; color: blue; font-family: arial, helvetica, sans-serif; font-size: 14px; font-style: italic; font-weight: bold; line-height: 1.5; margin: 0px; outline: none; text-overflow: ellipsis;"> Tưởng tượng mai về khu Ngã Sáu</span><br style="line-height: 1.5; outline: none;" /><span style="appearance: none; background-clip: padding-box; box-sizing: border-box; color: blue; font-family: arial, helvetica, sans-serif; font-size: 14px; font-style: italic; font-weight: bold; line-height: 1.5; margin: 0px; outline: none; text-overflow: ellipsis;">Chiều ra đầu ngõ đứng trông xe</span><br style="line-height: 1.5; outline: none;" /><span style="appearance: none; background-clip: padding-box; box-sizing: border-box; color: blue; font-family: arial, helvetica, sans-serif; font-size: 14px; font-style: italic; font-weight: bold; line-height: 1.5; margin: 0px; outline: none; text-overflow: ellipsis;">Có người quen hỏi: “Lâu không gặp?”</span><br style="line-height: 1.5; outline: none;" /><span style="appearance: none; background-clip: padding-box; box-sizing: border-box; color: blue; font-family: arial, helvetica, sans-serif; font-size: 14px; font-style: italic; font-weight: bold; line-height: 1.5; margin: 0px; outline: none; text-overflow: ellipsis;">Đáp khẽ: “Đi xa mới trở về.”</span><br style="line-height: 1.5; outline: none;" /><br style="line-height: 1.5; outline: none;" /><span style="appearance: none; background-clip: padding-box; box-sizing: border-box; color: blue; font-family: arial, helvetica, sans-serif; font-size: 14px; font-style: italic; font-weight: bold; line-height: 1.5; margin: 0px; outline: none; text-overflow: ellipsis;">Cũng hệt như Hồi Hương Ngẫu Thư (*)</span><br style="line-height: 1.5; outline: none;" /><span style="appearance: none; background-clip: padding-box; box-sizing: border-box; color: blue; font-family: arial, helvetica, sans-serif; font-size: 14px; font-style: italic; font-weight: bold; line-height: 1.5; margin: 0px; outline: none; text-overflow: ellipsis;">Tóc xanh giờ đã bạc như tơ</span><br style="line-height: 1.5; outline: none;" /><span style="appearance: none; background-clip: padding-box; box-sizing: border-box; color: blue; font-family: arial, helvetica, sans-serif; font-size: 14px; font-style: italic; font-weight: bold; line-height: 1.5; margin: 0px; outline: none; text-overflow: ellipsis;">Tiếng quê nghe vẫn đầy âm cũ</span><br style="line-height: 1.5; outline: none;" /><span style="appearance: none; background-clip: padding-box; box-sizing: border-box; color: blue; font-family: arial, helvetica, sans-serif; font-size: 14px; font-style: italic; font-weight: bold; line-height: 1.5; margin: 0px; outline: none; text-overflow: ellipsis;">Mà cũng lạ tai câu trẻ thơ</span><br style="line-height: 1.5; outline: none;" /><br style="line-height: 1.5; outline: none;" /><span style="appearance: none; background-clip: padding-box; box-sizing: border-box; color: blue; font-family: arial, helvetica, sans-serif; font-size: 14px; font-style: italic; font-weight: bold; line-height: 1.5; margin: 0px; outline: none; text-overflow: ellipsis;">Ô hay, tiền bối Hạ Tri Chương</span><br style="line-height: 1.5; outline: none;" /><span style="appearance: none; background-clip: padding-box; box-sizing: border-box; color: blue; font-family: arial, helvetica, sans-serif; font-size: 14px; font-style: italic; font-weight: bold; line-height: 1.5; margin: 0px; outline: none; text-overflow: ellipsis;">Tiền bối xa quê thuở Thịnh Đường</span><br style="line-height: 1.5; outline: none;" /><span style="appearance: none; background-clip: padding-box; box-sizing: border-box; color: blue; font-family: arial, helvetica, sans-serif; font-size: 14px; font-style: italic; font-weight: bold; line-height: 1.5; margin: 0px; outline: none; text-overflow: ellipsis;">Sao thơ hệt chuyện bây giờ nhỉ</span><br style="line-height: 1.5; outline: none;" /><span style="appearance: none; background-clip: padding-box; box-sizing: border-box; color: blue; font-family: arial, helvetica, sans-serif; font-size: 14px; font-style: italic; font-weight: bold; line-height: 1.5; margin: 0px; outline: none; text-overflow: ellipsis;">Thuở ấy mà sao cũng não lòng</span><br style="line-height: 1.5; outline: none;" /><br style="line-height: 1.5; outline: none;" /><span style="appearance: none; background-clip: padding-box; box-sizing: border-box; color: blue; font-family: arial, helvetica, sans-serif; font-size: 14px; font-style: italic; font-weight: bold; line-height: 1.5; margin: 0px; outline: none; text-overflow: ellipsis;">Tôi cũng như ông, đời biệt xứ</span><br style="line-height: 1.5; outline: none;" /><span style="appearance: none; background-clip: padding-box; box-sizing: border-box; color: blue; font-family: arial, helvetica, sans-serif; font-size: 14px; font-style: italic; font-weight: bold; line-height: 1.5; margin: 0px; outline: none; text-overflow: ellipsis;">Trẻ ra đi, già vẫn tha hương</span><br style="line-height: 1.5; outline: none;" /><span style="appearance: none; background-clip: padding-box; box-sizing: border-box; color: blue; font-family: arial, helvetica, sans-serif; font-size: 14px; font-style: italic; font-weight: bold; line-height: 1.5; margin: 0px; outline: none; text-overflow: ellipsis;">Mấy chục năm buồn trên xứ lạ</span><br style="line-height: 1.5; outline: none;" /><span style="appearance: none; background-clip: padding-box; box-sizing: border-box; color: blue; font-family: arial, helvetica, sans-serif; font-size: 14px; font-style: italic; font-weight: bold; line-height: 1.5; margin: 0px; outline: none; text-overflow: ellipsis;">Tôi đọc thơ ông nát cả hồn.</span><br style="line-height: 1.5; outline: none;" /><br style="line-height: 1.5; outline: none;" /><span style="appearance: none; background-clip: padding-box; box-sizing: border-box; color: blue; font-family: arial, helvetica, sans-serif; font-size: 14px; font-weight: bold; line-height: 1.5; margin: 0px; outline: none; text-overflow: ellipsis;"><strong style="line-height: 1.5; outline: none;">Bùi Bảo Trúc</strong></span><br style="line-height: 1.5; outline: none;" /><br style="line-height: 1.5; outline: none;" /><span style="appearance: none; background-clip: padding-box; box-sizing: border-box; color: blue; font-family: arial, helvetica, sans-serif; font-size: 16px; font-style: italic; font-weight: bold; line-height: 1.5; margin: 0px; outline: none; text-overflow: ellipsis;"><em style="line-height: 1.5; outline: none;">(*) Hồi Hương Ngẫu Thư của Hạ Tri Chương:</em></span><br style="line-height: 1.5; outline: none;" /><br style="line-height: 1.5; outline: none;" /><span style="appearance: none; background-clip: padding-box; box-sizing: border-box; color: blue; font-family: arial, helvetica, sans-serif; font-size: 14px; font-weight: bold; line-height: 1.5; margin: 0px; outline: none; text-overflow: ellipsis;">Thiếu tiểu ly gia lão đại hồi</span><br style="line-height: 1.5; outline: none;" /><span style="appearance: none; background-clip: padding-box; box-sizing: border-box; color: blue; font-family: arial, helvetica, sans-serif; font-size: 14px; font-weight: bold; line-height: 1.5; margin: 0px; outline: none; text-overflow: ellipsis;">Hương âm vô cải mấn mao thôi</span><br style="line-height: 1.5; outline: none;" /><span style="appearance: none; background-clip: padding-box; box-sizing: border-box; color: blue; font-family: arial, helvetica, sans-serif; font-size: 14px; font-weight: bold; line-height: 1.5; margin: 0px; outline: none; text-overflow: ellipsis;">Nhi đồng tương kiến bất thương thức</span><br style="line-height: 1.5; outline: none;" /><span style="appearance: none; background-clip: padding-box; box-sizing: border-box; color: blue; font-family: arial, helvetica, sans-serif; font-size: 14px; font-weight: bold; line-height: 1.5; margin: 0px; outline: none; text-overflow: ellipsis;">Tiếu vấn khách tòng hà xứ lai?</span><br style="line-height: 1.5; outline: none;" /><br style="line-height: 1.5; outline: none;" /><span style="appearance: none; background-clip: padding-box; box-sizing: border-box; color: blue; font-family: arial, helvetica, sans-serif; font-size: 14px; font-style: italic; font-weight: bold; line-height: 1.5; margin: 0px; outline: none; text-overflow: ellipsis;">Tuổi trẻ đi xa, già mới trở về</span><br style="line-height: 1.5; outline: none;" /><span style="appearance: none; background-clip: padding-box; box-sizing: border-box; color: blue; font-family: arial, helvetica, sans-serif; font-size: 14px; font-style: italic; font-weight: bold; line-height: 1.5; margin: 0px; outline: none; text-overflow: ellipsis;">Tiếng quê hương không có gì thay đổi chỉ có tóc là bạc</span><br style="line-height: 1.5; outline: none;" /><span style="appearance: none; background-clip: padding-box; box-sizing: border-box; color: blue; font-family: arial, helvetica, sans-serif; font-size: 14px; font-style: italic; font-weight: bold; line-height: 1.5; margin: 0px; outline: none; text-overflow: ellipsis;">Bọn trẻ trông thấy ta không biết ta là ai</span><br style="line-height: 1.5; outline: none;" /><span style="appearance: none; background-clip: padding-box; box-sizing: border-box; color: blue; font-family: arial, helvetica, sans-serif; font-size: 14px; font-style: italic; font-weight: bold; line-height: 1.5; margin: 0px; outline: none; text-overflow: ellipsis;">Nên cười và hỏi ta từ đâu đến.</span></p>sonbui@yahoo.comhttp://www.blogger.com/profile/13808523616393644714noreply@blogger.comtag:blogger.com,1999:blog-1859412147393027638.post-80426567090127188942021-03-29T21:44:00.001-04:002021-03-29T21:44:50.191-04:00Bùi Bảo Trúc qua Trang của Luân Hoán<p> <b><span style="color: red; font-family: "Eras Bold ITC"; font-size: 36pt;">Bùi B</span></b><b><span style="color: red; font-size: 36pt;">ả</span></b><b><span style="color: red; font-family: "Eras Bold ITC"; font-size: 36pt;">o Trúc</span></b></p><p class="MsoNormal" style="margin: 0in 0in 0.0001pt;"><b><i><span style="color: blue; font-family: Impact; font-size: 24pt;">Luân Hoán<o:p></o:p></span></i></b></p><p class="MsoNormal" style="margin: 0in 0in 0.0001pt;"><b><i><span style="color: blue; font-family: Impact; font-size: 24pt;"> </span></i></b></p><p class="MsoNormal" style="margin: 0in 0in 0.0001pt;"><img align="left" height="238" hspace="12" src="https://www.luanhoan.net/GioiThieuTacGia/html/tg-bbt-01_files/image002.jpg" v:shapes="_x0000_s1026" width="216" /><b><i><span style="color: blue; font-family: Impact; font-size: 24pt;"><o:p></o:p></span></i></b></p><p class="MsoNormal" style="margin: 0in 0in 0.0001pt;"><b><i><span style="color: blue; font-family: Impact; font-size: 24pt;"> </span></i></b></p><p class="MsoNormal" style="margin: 0in 0in 0.0001pt;"><o:p> </o:p></p><p class="MsoNormal" style="margin: 0in 0in 0.0001pt;"><span style="font-size: 18pt;"> </span></p><p class="MsoNormal" style="margin: 0in 0in 0.0001pt;"><span style="font-size: 18pt;"> </span></p><p class="MsoNormal" style="margin: 0in 0in 0.0001pt;"><span style="font-size: 18pt;"> </span></p><p class="MsoNormal" style="margin: 0in 0in 0.0001pt;"><span style="font-size: 18pt;"> </span></p><p class="MsoNormal" style="margin: 0in 0in 0.0001pt;"><span style="font-size: 18pt;"> </span></p><p class="MsoNormal" style="margin: 0in 0in 0.0001pt;"><span style="font-size: 18pt;"> </span></p><p class="MsoNormal" style="margin: 0in 0in 0.0001pt;"><span style="font-size: 18pt;"> </span></p><p class="MsoNormal" style="margin: 0in 0in 0.0001pt;"><span style="font-size: 18pt;"> </span></p><p class="MsoNormal" style="margin: 0in 0in 0.0001pt;"><span style="font-size: 18pt;">“bạn ta” không bạn ta<o:p></o:p></span></p><p class="MsoNormal" style="margin: 0in 0in 0.0001pt;"><span style="font-size: 18pt;">chỉ quen biết qua loa<o:p></o:p></span></p><p class="MsoNormal" style="margin: 0in 0in 0.0001pt;"><span style="font-size: 18pt;">vài ba lần gặp mặt<o:p></o:p></span></p><p class="MsoNormal" style="margin: 0in 0in 0.0001pt;"><span style="font-size: 18pt;">như gió thoảng qua nhà<o:p></o:p></span></p><p class="MsoNormal" style="margin: 0in 0in 0.0001pt;"><span style="font-size: 18pt;"> </span></p><p class="MsoNormal" style="margin: 0in 0in 0.0001pt;"><span style="font-size: 18pt;">nhưng không phải vì vậy<o:p></o:p></span></p><p class="MsoNormal" style="margin: 0in 0in 0.0001pt;"><span style="font-size: 18pt;">không có tình kính thân<o:p></o:p></span></p><p class="MsoNormal" style="margin: 0in 0in 0.0001pt;"><span style="font-size: 18pt;">“bạn ta” sao không biết<o:p></o:p></span></p><p class="MsoNormal" style="margin: 0in 0in 0.0001pt;"><span style="font-size: 18pt;">riêng ta vẫn ân cần<o:p></o:p></span></p><p class="MsoNormal" style="margin: 0in 0in 0.0001pt;"><span style="font-size: 18pt;"> </span></p><p class="MsoNormal" style="margin: 0in 0in 0.0001pt;"><span style="font-size: 18pt;">đón đọc ông đều đặn<o:p></o:p></span></p><p class="MsoNormal" style="margin: 0in 0in 0.0001pt;"><span style="font-size: 18pt;">thú vị lối gợi hình<o:p></o:p></span></p><p class="MsoNormal" style="margin: 0in 0in 0.0001pt;"><span style="font-size: 18pt;">bày ảnh ra bình luận<o:p></o:p></span></p><p class="MsoNormal" style="margin: 0in 0in 0.0001pt;"><span style="font-size: 18pt;">cuộc sống thật chân tình<o:p></o:p></span></p><p class="MsoNormal" style="margin: 0in 0in 0.0001pt;"><span style="font-size: 18pt;"> </span></p><p class="MsoNormal" style="margin: 0in 0in 0.0001pt;"><span style="font-size: 18pt;">người thật và việc thật<o:p></o:p></span></p><p class="MsoNormal" style="margin: 0in 0in 0.0001pt;"><span style="font-size: 18pt;">bớt u u minh minh<o:p></o:p></span></p><p class="MsoNormal" style="margin: 0in 0in 0.0001pt;"><span style="font-size: 18pt;">trộn trắc ẩn châm biếm<o:p></o:p></span></p><p class="MsoNormal" style="margin: 0in 0in 0.0001pt;"><span style="font-size: 18pt;">nhân ảnh càng lung linh<o:p></o:p></span></p><p class="MsoNormal" style="margin: 0in 0in 0.0001pt;"><span style="font-size: 18pt;"> </span></p><p class="MsoNormal" style="margin: 0in 0in 0.0001pt;"><span style="font-size: 18pt;">nét bi không quá thảm<o:p></o:p></span></p><p class="MsoNormal" style="margin: 0in 0in 0.0001pt;"><span style="font-size: 18pt;">nét hỉ không thiếu buồn<o:p></o:p></span></p><p class="MsoNormal" style="margin: 0in 0in 0.0001pt;"><span style="font-size: 18pt;">tài hoa nhờ tế nhị<o:p></o:p></span></p><p class="MsoNormal" style="margin: 0in 0in 0.0001pt;"><span style="font-size: 18pt;">nền tảng từ tình thương<o:p></o:p></span></p><p class="MsoNormal" style="margin: 0in 0in 0.0001pt;"><span style="font-size: 18pt;"> </span></p><p class="MsoNormal" style="margin: 0in 0in 0.0001pt;"><span style="font-size: 18pt;">ngoài hình thức thư gửi<o:p></o:p></span></p><p class="MsoNormal" style="margin: 0in 0in 0.0001pt;"><span style="font-size: 18pt;">còn nhận định phê bình<o:p></o:p></span></p><p class="MsoNormal" style="margin: 0in 0in 0.0001pt;"><span style="font-size: 18pt;">nghiêm túc giàu trí tuệ<o:p></o:p></span></p><p class="MsoNormal" style="margin: 0in 0in 0.0001pt;"><span style="font-size: 18pt;">luôn cõng theo chữ tình<o:p></o:p></span></p><p class="MsoNormal" style="margin: 0in 0in 0.0001pt;"><span style="font-size: 18pt;"> </span></p><p class="MsoNormal" style="margin: 0in 0in 0.0001pt;"><span style="font-size: 18pt;">ông viết về “nhạc Trịnh”<o:p></o:p></span></p><p class="MsoNormal" style="margin: 0in 0in 0.0001pt;"><span style="font-size: 18pt;">về thơ Du Tử Lê...<o:p></o:p></span></p><p class="MsoNormal" style="margin: 0in 0in 0.0001pt;"><span style="font-size: 18pt;">hình như tôi cũng được<o:p></o:p></span></p><p class="MsoNormal" style="margin: 0in 0in 0.0001pt;"><span style="font-size: 18pt;">một bài ông điểm phê<o:p></o:p></span></p><p class="MsoNormal" style="margin: 0in 0in 0.0001pt;"><span style="font-size: 18pt;"> </span></p><p class="MsoNormal" style="margin: 0in 0in 0.0001pt;"><span style="font-size: 18pt;">sau ngày rời nhiệm sở<o:p></o:p></span></p><p class="MsoNormal" style="margin: 0in 0in 0.0001pt;"><span style="font-size: 18pt;">xướng ngôn đến bốn phương<o:p></o:p></span></p><p class="MsoNormal" style="margin: 0in 0in 0.0001pt;"><span style="font-size: 18pt;">ông gia tăng nói chuyện<o:p></o:p></span></p><p class="MsoNormal" style="margin: 0in 0in 0.0001pt;"><span style="font-size: 18pt;">trước đám đông đồng hương<o:p></o:p></span></p><p class="MsoNormal" style="margin: 0in 0in 0.0001pt;"><span style="font-size: 18pt;"> </span></p><p class="MsoNormal" style="margin: 0in 0in 0.0001pt;"><span style="font-size: 18pt;">nhiều người nghe và đọc<o:p></o:p></span></p><p class="MsoNormal" style="margin: 0in 0in 0.0001pt;"><span style="font-size: 18pt;">đâu cần tôi tán thêm<o:p></o:p></span></p><p class="MsoNormal" style="margin: 0in 0in 0.0001pt;"><span style="font-size: 18pt;">kiến thức cùng kinh nghiệm<o:p></o:p></span></p><p class="MsoNormal" style="margin: 0in 0in 0.0001pt;"><span style="font-size: 18pt;">viết nói tăng vững bền<o:p></o:p></span></p><p class="MsoNormal" style="margin: 0in 0in 0.0001pt;"><span style="font-size: 18pt;"> </span></p><p class="MsoNormal" style="margin: 0in 0in 0.0001pt;"><span style="font-size: 18pt;">ra đời năm bốn bốn<o:p></o:p></span></p><p class="MsoNormal" style="margin: 0in 0in 0.0001pt;"><span style="font-size: 18pt;">gốc bắc kỳ di cư<o:p></o:p></span></p><p class="MsoNormal" style="margin: 0in 0in 0.0001pt;"><span style="font-size: 18pt;">“con nhà giàu du học”<o:p></o:p></span></p><p class="MsoNormal" style="margin: 0in 0in 0.0001pt;"><span style="font-size: 18pt;">vừa Kim Trọng vừa Từ...<o:p></o:p></span></p><p class="MsoNormal" style="margin: 0in 0in 0.0001pt;"><span style="font-size: 18pt;"> </span></p><p class="MsoNormal" style="margin: 0in 0in 0.0001pt;"><span style="font-size: 18pt;">ông cao ráo bụ bẫm<o:p></o:p></span></p><p class="MsoNormal" style="margin: 0in 0in 0.0001pt;"><span style="font-size: 18pt;">dềnh dành như quan công<o:p></o:p></span></p><p class="MsoNormal" style="margin: 0in 0in 0.0001pt;"><span style="font-size: 18pt;">nhưng mặt trắng kính cận<o:p></o:p></span></p><p class="MsoNormal" style="margin: 0in 0in 0.0001pt;"><span style="font-size: 18pt;">kinh thư thuộc nằm lòng ?<o:p></o:p></span></p><p class="MsoNormal" style="margin: 0in 0in 0.0001pt;"><span style="font-size: 18pt;"> </span></p><p class="MsoNormal" style="margin: 0in 0in 0.0001pt;"><span style="font-size: 18pt;">với thân thể cao lớn<o:p></o:p></span></p><p class="MsoNormal" style="margin: 0in 0in 0.0001pt;"><span style="font-size: 18pt;">chắc cái gì cũng to<o:p></o:p></span></p><p class="MsoNormal" style="margin: 0in 0in 0.0001pt;"><span style="font-size: 18pt;">điều này muốn kiểm chứng<o:p></o:p></span></p><p class="MsoNormal" style="margin: 0in 0in 0.0001pt;"><span style="font-size: 18pt;">đã sẵn sàng nhiều o<o:p></o:p></span></p><p class="MsoNormal" style="margin: 0in 0in 0.0001pt;"><span style="font-size: 18pt;"> </span></p><p class="MsoNormal" style="margin: 0in 0in 0.0001pt;"><span style="font-size: 18pt;">dĩ nhiên không mấy chắc<o:p></o:p></span></p><p class="MsoNormal" style="margin: 0in 0in 0.0001pt;"><span style="font-size: 18pt;">sự tương phản bất ngờ<o:p></o:p></span></p><p class="MsoNormal" style="margin: 0in 0in 0.0001pt;"><span style="font-size: 18pt;">chính tôi là ví dụ<o:p></o:p></span></p><p class="MsoNormal" style="margin: 0in 0in 0.0001pt;"><span style="font-size: 18pt;">và còn nhiều ảnh sao !<o:p></o:p></span></p><p class="MsoNormal" style="margin: 0in 0in 0.0001pt;"><span style="font-size: 18pt;"> </span></p><p class="MsoNormal" style="margin: 0in 0in 0.0001pt;"><span style="font-size: 18pt;">bông đùa chơi nửa phút<o:p></o:p></span></p><p class="MsoNormal" style="margin: 0in 0in 0.0001pt;"><span style="font-size: 18pt;">tuy có phần vô duyên<o:p></o:p></span></p><p class="MsoNormal" style="margin: 0in 0in 0.0001pt;"><span style="font-size: 18pt;">mong ông cười thành tiếng<o:p></o:p></span></p><p class="MsoNormal" style="margin: 0in 0in 0.0001pt;"><span style="font-size: 18pt;">đừng nhúng vào bút nghiên<o:p></o:p></span></p><p class="MsoNormal" style="margin: 0in 0in 0.0001pt;"><span style="font-size: 18pt;"> </span></p><p class="MsoNormal" style="margin: 0in 0in 0.0001pt;"><span style="font-size: 18pt;">Thư Gửi Bạn Ta đã<o:p></o:p></span></p><p class="MsoNormal" style="margin: 0in 0in 0.0001pt;"><span style="font-size: 18pt;">in được mấy tập rồi ?<o:p></o:p></span></p><p class="MsoNormal" style="margin: 0in 0in 0.0001pt;"><span style="font-size: 18pt;">ông chọn riêng một chiếu<o:p></o:p></span></p><p class="MsoNormal" style="margin: 0in 0in 0.0001pt;"><span style="font-size: 18pt;">đâu khác chi ông trời<o:p></o:p></span></p><p class="MsoNormal" style="margin: 0in 0in 0.0001pt;"><span style="font-size: 18pt;"> </span></p><p class="MsoNormal" style="margin: 0in 0in 0.0001pt;"><span style="font-size: 18pt;">chúc ông vững sức khỏe<o:p></o:p></span></p><p class="MsoNormal" style="margin: 0in 0in 0.0001pt;"><span style="font-size: 18pt;">tiếp tục một cuộc chơi<o:p></o:p></span></p><p class="MsoNormal" style="margin: 0in 0in 0.0001pt;"><span style="font-size: 18pt;">tiếp tục thay đổi ngựa<o:p></o:p></span></p><p class="MsoNormal" style="margin: 0in 0in 0.0001pt;"><span style="font-size: 18pt;">để đi cho thảnh thơi<o:p></o:p></span></p><p class="MsoNormal" style="margin: 0in 0in 0.0001pt;"><span style="font-size: 18pt;"> </span></p><p class="MsoNormal" style="margin: 0in 0in 0.0001pt;"><span style="font-size: 18pt;">Luân Hoán<o:p></o:p></span></p><p class="MsoNormal" style="margin: 0in 0in 0.0001pt;"><span style="font-size: 18pt;"><br /></span></p><p style="margin-left: 0in; margin-right: 0in; text-align: justify;"><b><i><span lang="EN" style="color: teal; font-size: 18pt;">Ngày 10 tháng 8 năm 2012</span></i></b><i><span lang="EN" style="color: teal; font-size: 18pt;"><o:p></o:p></span></i></p><p style="margin-left: 0in; margin-right: 0in; text-align: justify;"><span lang="EN" style="font-size: 18pt;">Bạn ta,<o:p></o:p></span></p><p style="margin-left: 0in; margin-right: 0in; text-align: justify;"><span lang="EN" style="font-size: 18pt;">Tục ngữ Việt Nam có câu "câm như hến", trong tiếng Anh, thành ngữ <i>"to clam up"</i> là làm con <i>"clam",</i> làm con hến, con sò, con nghêu, con ngao, là không nói năng gì hết, là câm miệng, là ngậm miệng.<o:p></o:p></span></p><p style="margin-left: 0in; margin-right: 0in; text-align: justify;"><span lang="EN" style="font-size: 18pt;">Tưởng đã là hến, là ngao, hay sò thì đều kín tiếng cả, nhưng cũng có thứ hến, ngao, sò... nói được, mà lại nói rất nhiều nữa mới kỳ lạ.<o:p></o:p></span></p><p style="margin-left: 0in; margin-right: 0in; text-align: justify;"><span lang="EN" style="font-size: 18pt;">Cả hai thứ tiếng chúng ta quen dùng, tiếng Việt và tiếng Anh, đều gọi nó là... hến. Có thể vì hình thù của nó. Và cũng có thể nó ít nói. Thực ra thì là vì nó không nói năng gì hết. Nhưng theo Eve Ensler, tác giả của vở kịch (?) nhan đề <i>The Vagina Monologues</i>, thì nó nói nhiều lắm. Nó nói một mình. Nó độc thoại, như trong tên của vở kịch: Những Đoạn Độc Thoại Của Con Hến.<o:p></o:p></span></p><p style="margin-left: 0in; margin-right: 0in; text-align: justify;"><span lang="EN" style="font-size: 18pt;">Vở kịch này đầu tiên diễn ở New York, không ở Broadway như các danh tác khác. Nhưng nó cũng rất thành công.<o:p></o:p></span></p><p style="margin-left: 0in; margin-right: 0in; text-align: justify;"><span lang="EN" style="font-size: 18pt;">Ngày nay, The Vagina Monologues đã được đưa đi Chicago, Los Angeles, San Francisco... diễn tiếp. Như thế, rõ ràng là nó được hoan nghênh dữ lắm.<o:p></o:p></span></p><p style="margin-left: 0in; margin-right: 0in; text-align: justify;"><span lang="EN" style="font-size: 18pt;">Và theo tờ Eastern Economic Review, nó đã được đem đi diễn ở Manila, Hongkong và ở Singapore.<o:p></o:p></span></p><p style="margin-left: 0in; margin-right: 0in; text-align: justify;"><span lang="EN" style="font-size: 18pt;">Tác giả Eve Ensler cho biết chất liệu dùng để viết vở Những Đoạn Độc Thoại Của Con Hến được lấy từ hơn 200 cuộc phỏng vấn các phụ nữ, về những con... hến (?) của họ. (Nhưng có lẽ phải nói là CÁI hến thì mới đúng. Cụ Phan Khôi nói rằng trong tiếng Việt, hễ vật gì động đậy được thì dùng mạo tự "CON", không động đậy gì hết, thì dùng mạo từ "CÁI". Tuy nhiên hến trong kịch biết... nói, vậy thì dùng CON hay CÁI đều được chăng?)<o:p></o:p></span></p><p style="margin-left: 0in; margin-right: 0in; text-align: justify;"><span lang="EN" style="font-size: 18pt;">Vở kịch có ba vai, tất cả đều do phụ nữ đóng gồm những đoạn độc thoại kể lại cuộc đời, kinh nghiệm, ái tình và sự nghiệp của hến.<o:p></o:p></span></p><p style="margin-left: 0in; margin-right: 0in; text-align: justify;"><span lang="EN" style="font-size: 18pt;">Tưởng tượng ba người đàn ông trong một tiếng rưỡi đồng hồ ngồi trên sân khấu, mô tả những khu vực cơ thể kín đáo nhất của họ, nói rõ họ dùng chúng như thế nào, thì nhất định khán giả sẽ đùng đùng đứng dậy, bước ra khỏi rạp hát để khỏi phải nghe những đoạn độc thoại thô tục và như trẻ con mới lớn đó.<o:p></o:p></span></p><p style="margin-left: 0in; margin-right: 0in; text-align: justify;"><span lang="EN" style="font-size: 18pt;">Nhưng đó chính lại là những gì người ngồi xem vở The Vagina Monologes được nghe từ sân khấu vọng xuống. Vì nó là những tâm sự của hến. Vì hến nói được nên cũng làm cho nhiều người lo. Nó nói được, nó đem chuyện của mình đi kể thì xấu hổ chết mất.<o:p></o:p></span></p><p style="margin-left: 0in; margin-right: 0in; text-align: justify;"><span lang="EN" style="font-size: 18pt;">Những ông thầy địa lý phong thủy tha hồ nói láo vì các ông thừa biết cái gọi là long mạch, khu đất có hình con hổ ngồi, có con rồng phục... đều không lên tiếng nói được. Ông thầy muốn khen, muốn chê sao cũng tha hồ, không sợ bị phản đối. Chứ "<i>hòn đất mà biết nói năng / thì thầy địa lý cái răng không còn</i>".<o:p></o:p></span></p><p style="margin-left: 0in; margin-right: 0in; text-align: justify;"><span lang="EN" style="font-size: 18pt;">Cũng thế, nếu loài hến biết nói như vở kịch The Vagina Monologues gợi ý, thì nhiều người đàn ông trên thế giới này sẽ vất vả lắm. Chuyện phét lác, khoe khoang, nổ bậy bạ của chúng tôi cũng bớt đi nhiều.<o:p></o:p></span></p><p style="margin-left: 0in; margin-right: 0in; text-align: justify;"><span lang="EN" style="font-size: 18pt;">Những thứ chuyện đại khái để tuyên dương thành tích của chính mình, nào là đánh đông dẹp bắc, xuống đông, đông tĩnh, lên đoài, đoài tan sẽ không còn được đem ra để huênh hoang nữa.<o:p></o:p></span></p><p style="margin-left: 0in; margin-right: 0in; text-align: justify;"><span lang="EN" style="font-size: 18pt;">Lỡ những con hến nghe được, chúng hét lên rồi lêu lêu thì mắc cở lắm. Những vụ "khóc ngoài biên ải" sẽ được tường thuật ngay tình và đầy đủ, cảnh đánh cờ "pháo nổ đùng" sẽ được nói lại cho rõ nét bi thảm thì phiền vô cùng.<o:p></o:p></span></p><p style="margin-left: 0in; margin-right: 0in; text-align: justify;"><span lang="EN" style="font-size: 18pt;">Cho nên khán giả lại yên trí ngồi xem nốt, biết rằng hến chẳng bao giờ đem chuyện đi kể trên sân khấu, dẫu cho hến có buồn, có đau, có chán đời mấy đi chăng nữa.<o:p></o:p></span></p><p style="margin-left: 0in; margin-right: 0in; text-align: justify;"><span lang="EN" style="font-size: 18pt;">Có điều chưa biết bao giờ thì có một vở để phản bác lại. Như đã có Tây Hồ Phú của Nguyễn Huy Lượng thì sau phải có Chiến Tụng Tây Hồ Phú của Phạm Thái để đả lại chứ.<o:p></o:p></span></p><p style="margin-left: 0in; margin-right: 0in; text-align: justify;"><span lang="EN" style="font-size: 18pt;">Lúc ấy "<i>thủy hỏa tương giao sôi sùng sục</i>" như cảnh hút thuốc lào mới là... đã điếu chứ!<o:p></o:p></span></p><p style="margin-left: 0in; margin-right: 0in; text-align: justify;"><b><span lang="EN" style="font-size: 18pt;">Bùi Bảo Trúc</span></b></p><p style="margin-left: 0in; margin-right: 0in; text-align: justify;"><img align="left" height="270" hspace="12" src="https://www.luanhoan.net/GioiThieuTacGia/html/tg-bbt-03_files/image002.jpg" v:shapes="_x0000_s1026" width="288" /><b><span lang="EN" style="font-size: 18pt;"><o:p></o:p></span></b></p><p style="margin-left: 0in; margin-right: 0in; text-align: justify;"><b><span lang="EN" style="font-size: 18pt;"> </span></b></p><p style="margin-left: 0in; margin-right: 0in; text-align: justify;"><span lang="EN" style="font-size: 18pt;"> </span></p><p style="margin-left: 0in; margin-right: 0in; text-align: justify;"><span lang="EN" style="font-size: 18pt;"> </span></p><p style="margin-left: 0in; margin-right: 0in; text-align: justify;"><span lang="EN" style="font-size: 18pt;"> </span></p><p style="margin-left: 0in; margin-right: 0in; text-align: justify;"><span lang="EN" style="font-size: 18pt;"> </span></p><p style="margin-left: 0in; margin-right: 0in; text-align: justify;"><span lang="EN" style="font-size: 18pt;"> </span></p><p style="margin-left: 0in; margin-right: 0in; text-align: justify;"><span lang="EN" style="font-size: 18pt;"> </span></p><p style="margin-left: 0in; margin-right: 0in; text-align: justify;"><b><i><span lang="EN" style="font-size: 18pt;">Ngày 8 tháng 8 năm 2012</span></i></b><b><i><span lang="EN" style="font-size: 18pt;"><o:p></o:p></span></i></b></p><p style="margin-left: 0in; margin-right: 0in; text-align: justify;"><span lang="EN" style="font-size: 18pt;">Bạn ta,<o:p></o:p></span></p><p style="margin-left: 0in; margin-right: 0in; text-align: justify;"><span lang="EN" style="font-size: 18pt;">Khiêm tốn, cái đức tính mà chúng ta bị nhồi vào đầu ngay từ những năm còn rất bé, đến nay vẫn không chịu bỏ đi hay bớt bớt đi như những điều dậy dỗ khác.<o:p></o:p></span></p><p style="margin-left: 0in; margin-right: 0in; text-align: justify;"><span lang="EN" style="font-size: 18pt;">Bao nhiêu năm rồi mà hễ cứ đưa cái ý của mình ra thì phải gọi nó là "ngu" (ý), hay "thiển"(ý); nói về mình, tự xưng thì là "thiểm" hay "thiệm", đề cập đến văn chương của mình thì "chuyết bút", cây bút vụng về của tôi; nhắc tới vợ thì "chuyết thê", chị vợ nhà quê thô lậu, vụng về, ấm ớ hội tề của tôi vân vân...<o:p></o:p></span></p><p style="margin-left: 0in; margin-right: 0in; text-align: justify;"><span lang="EN" style="font-size: 18pt;">Cứ cái gì xấu xí, đần độn, ngốc nghếch, dở ẹc thì nhận là của mình cái đã. Bần tăng, bần đạo, bần sĩ cũng là những lối nói về mình một cách khiêm cung vậy. Hay nhận nhà mình là "nhà tôm", là tệ xá, là hàn gia, trong khi gọi tôn người khách đến thăm là "rồng".<o:p></o:p></span></p><p style="margin-left: 0in; margin-right: 0in; text-align: justify;"><span lang="EN" style="font-size: 18pt;">Mỗi người Việt đi ra đường, mặc dù đi bộ, ai cũng cầm theo mấy cái... ống nhún thật tốt để mà nhún nhường, mà phải là ống nhún MacPherson hạng nhất chứ không chịu hạng nhì bao giờ.<o:p></o:p></span></p><p style="margin-left: 0in; margin-right: 0in; text-align: justify;"><span lang="EN" style="font-size: 18pt;">Nhưng có những lúc thái độ khiêm cung ấy cũng làm điên đầu không biết bao nhiêu người.<o:p></o:p></span></p><p style="margin-left: 0in; margin-right: 0in; text-align: justify;"><span lang="EN" style="font-size: 18pt;">Cuối tuần qua, ở nhà người bạn, chúng tôi bị một người rất khiêm từ trong cách ăn nói tra tấn hành hạ trong gần nửa tiếng đồng hồ. Sau mấy câu khiêm nhượng mở đầu, ông làm ngược hẳn lại những điều khiêm tốn đó. Ông nhất định không tự xưng là một ca sĩ, ông thề sống thề chết ông không biết hát, ông quả quyết ông không hát trước đám đông bao giờ. Mọi người bắt đầu hơi tin ông, vì thấy ông quần áo kim tuyến sáng lóng lánh ghê quá, không hát thì mặc mấy thứ ấy làm gì... thì ông cất tiếng hát.<o:p></o:p></span></p><p style="margin-left: 0in; margin-right: 0in; text-align: justify;"><span lang="EN" style="font-size: 18pt;">Ông hát không phải chỉ một bài để chứng minh ông không phải ca sĩ, mà ông hát liên tiếp bốn bài. Đến bài thứ tư, thì không ai còn dám vỗ tay nữa, sợ bị phục kích ở ngoài cửa, trùm poncho lên đầu đánh cho chừa cái tật hay vỗ tay làm hiểu lầm, gây ngộ nhận, tạo bực mình, phiền nhiễu cho những người khác. Chúng tôi chờ ông đi xuống rồi mới quyết định ở lại vui tiếp với chủ nhà, nhưng trong lòng vẫn nơm nớp sợ ông hát cho một trận nữa đáng đời bọn khách khứa không biết đem cái tấm thịnh tình ra yêu cầu ông hát thêm.<o:p></o:p></span></p><p style="margin-left: 0in; margin-right: 0in; text-align: justify;"><span lang="EN" style="font-size: 18pt;">Ông khôn kinh khủng. Ông rào trước rằng ông không phải là ca sĩ nên nếu ông hát dở nhiều thì phải tha thứ cho ông, mà nếu ông hát dở ít, thì phải nâng đỡ ông. Nhưng đằng nào ông cũng được lên hát cho bọn khách chết với giọng ca vàng của ông.<o:p></o:p></span></p><p style="margin-left: 0in; margin-right: 0in; text-align: justify;"><span lang="EN" style="font-size: 18pt;">Trò chơi của ông rất nguy hiểm. Nó có thể lan sang những sinh hoạt khác nữa thì khổ chúng ta. Thí dụ sẽ có người nói rằng không phải là thợ cưa, rồi lôi cây vĩ cầm ra kéo. Người nghe sẽ không biết phản ứng cách nào. Ông không nhận là thợ cưa. Nên ông không cưa. Ông chỉ kéo violon. Ông kéo vĩ cầm chứ ông cưa hồi nào mà đòi làm khó ông?<o:p></o:p></span></p><p style="margin-left: 0in; margin-right: 0in; text-align: justify;"><span lang="EN" style="font-size: 18pt;">Người khác có thể không nhận là nhà thơ, nhưng vẫn cứ ra mắt một tập thơ, thì làm sao bắt lỗi là thơ dở như thế mà vẫn in. Hay nhất định cãi rằng không phải là nhà văn mà cứ viết truyện đăng báo. Khiêm tốn thì có đấy nhưng tại sao làm thơ, in thơ lại không nhận là nhà thơ và viết văn thì lại không nhận là nhà văn? Cứ làm như thế, thì ở tòa sẽ có người không nhận là luật sư, ở phòng mạch cầm cái ống nghe luồn vào ngực áo bệnh nhân và nói không là y sĩ có được không?<o:p></o:p></span></p><p style="margin-left: 0in; margin-right: 0in; text-align: justify;"><span lang="EN" style="font-size: 18pt;">Không được.<o:p></o:p></span></p><p style="margin-left: 0in; margin-right: 0in; text-align: justify;"><span lang="EN" style="font-size: 18pt;">Cầm cái micro lên sân khấu, cứ hát. Không cần cà chua mang về cho vợ nấu canh thì đừng lên hát. Không nhận là thi sĩ thì đừng in thơ để cứu lấy những cái cây trong rừng. Không nhận là nhà văn thì cứ làm con... vịt. Chứ đi như vịt, kêu như vịt thì là con vịt, không thể là nhà văn hay nhà thơ được. <i>"He walks like a duck; quacks like a duck... He must be a duck" </i>như bạn tôi vẫn nói.<o:p></o:p></span></p><p style="margin-left: 0in; margin-right: 0in; text-align: justify;"><span lang="EN" style="font-size: 18pt;">Muốn hát, cứ lên mà hành hạ người ngồi dưới. Muốn ra mắt sách thì cứ là nhà thơ, nhà văn. Dõng dạc, đường bệ. Muốn làm Hemingway thì nên làm nhà văn. Không nên vác súng đi bắn sư tử ở Phi châu rồi nhận là giống Hemingway-nhà-văn và bắt phu khuân vác gọi mình là nhà văn như trong <i>The Snows of Kilimanjaro...</i><o:p></o:p></span></p><p style="margin-left: 0in; margin-right: 0in; text-align: justify;"><span lang="EN" style="font-size: 18pt;">Hemingway sống, viết và chết luôn luôn, mãi mãi là một nhà văn.<o:p></o:p></span></p><p style="margin-left: 0in; margin-right: 0in; text-align: justify;"><span lang="EN" style="font-size: 18pt;">Không cần vờ vịt khiêm tốn gì hết/<o:p></o:p></span></p><p style="margin-left: 0in; margin-right: 0in; text-align: justify;"><b><span lang="EN" style="font-size: 18pt;">Bùi Bảo Trúc</span></b></p><p style="margin-left: 0in; margin-right: 0in; text-align: justify;"><b><span lang="EN" style="font-size: 18pt;"><br /></span></b></p><p style="margin-left: 0in; margin-right: 0in; text-align: justify;"><img align="left" height="258" hspace="12" src="https://www.luanhoan.net/GioiThieuTacGia/html/tg-bbt-04_files/image002.jpg" v:shapes="_x0000_s1026" width="264" /><b><span lang="EN" style="font-size: 18pt;"><o:p></o:p></span></b></p><p style="margin-left: 0in; margin-right: 0in; text-align: justify;"><b><span lang="EN" style="font-size: 18pt;"> </span></b></p><p style="margin-left: 0in; margin-right: 0in; text-align: justify;"><b><i><span lang="EN" style="color: green; font-size: 18pt;"> </span></i></b></p><p style="margin-left: 0in; margin-right: 0in; text-align: justify;"><b><i><span lang="EN" style="color: green; font-size: 18pt;"> </span></i></b></p><p style="margin-left: 0in; margin-right: 0in; text-align: justify;"><b><i><span lang="EN" style="color: green; font-size: 18pt;"> </span></i></b></p><p style="margin-left: 0in; margin-right: 0in; text-align: justify;"><b><i><span lang="EN" style="color: green; font-size: 18pt;"> </span></i></b></p><p style="margin-left: 0in; margin-right: 0in; text-align: justify;"><b><i><span lang="EN" style="color: green; font-size: 18pt;"> </span></i></b></p><p style="margin-left: 0in; margin-right: 0in; text-align: justify;"><b><i><span lang="EN" style="color: green; font-size: 18pt;"> </span></i></b></p><p style="margin-left: 0in; margin-right: 0in; text-align: justify;"><b><i><span lang="EN" style="color: green; font-size: 18pt;">Ngày 28 tháng 2 năm 2011</span></i></b><i><span lang="EN" style="color: green; font-size: 18pt;"><o:p></o:p></span></i></p><p style="margin-left: 0in; margin-right: 0in; text-align: justify;"><span lang="EN" style="font-size: 18pt;">Bạn ta,<o:p></o:p></span></p><p style="margin-left: 0in; margin-right: 0in; text-align: justify;"><span lang="EN" style="font-size: 18pt;">Tôi biết Malawi là một quốc gia Phi châu. Đâu đó ở Phi châu. Tôi không rõ nó nằm ở đâu, cũng không muốn lôi cuốn Atlas ra kiếm coi trong bản đồ Phi châu nó nằm ở chỗ nào nữa. Kiếm bản đồ của nó để làm gì? Đi du lịch một chuyến chăng? Tại sao phải đi Malawi trong khi có biết bao nhiêu chỗ khác để đi? Một cuốn sách tôi có trong tủ sách với cái tựa đọc lên đã thấy muốn nổi máu giang hồ: <i>1000 Places To Visit Before You Die.</i><o:p></o:p></span></p><p style="margin-left: 0in; margin-right: 0in; text-align: justify;"><span lang="EN" style="font-size: 18pt;">Trong cuốn sách đó không thấy có ghi Malawi.<o:p></o:p></span></p><p style="margin-left: 0in; margin-right: 0in; text-align: justify;"><span lang="EN" style="font-size: 18pt;">Bản tin đọc được hôm qua của AFP lại càng cho thấy không nên đến Malawi làm gì cho mệt xác. Một dự luật đang nằm ở quốc hội xứ này sẽ được đem ra biểu quyết trong một hai tuần nữa, và nếu được thông qua, việc thỉnh thoảng thả cái trung tiện cho đời lên … hương một chút chắc không thể làm được ở Malawi nữa. Luật khi được ban hành sẽ cấm những người dân Malawi, luôn cả du khách ghé ngang qua, già trẻ lớn bé đều không được thả trung tiện ở những nơi công cộng nữa. Dự luật nói rõ như thế này: Bất cứ ai làm ô nhiễm bầu không khí công cộng, gây tổn hại cho sức khỏe công chúng tại những nơi người dân sinh sống, sinh hoạt, làm việc, qua lại, luôn cả dọc theo xa lộ, bến sông, bờ hồ đều bị phạt.<o:p></o:p></span></p><p style="margin-left: 0in; margin-right: 0in; text-align: justify;"><span lang="EN" style="font-size: 18pt;">Nói rõ ra là luật cấm đánh rắm. Cấm đánh rắm tại những nơi công cộng.<o:p></o:p></span></p><p style="margin-left: 0in; margin-right: 0in; text-align: justify;"><span lang="EN" style="font-size: 18pt;">Như thế thì cuộc sống còn gì vui nữa! Xin vào internet đánh hàng chữ này thì sẽ đọc được ngay bản tin quái ác đó: <i>No fart in Malawi</i>.<o:p></o:p></span></p><p style="margin-left: 0in; margin-right: 0in; text-align: justify;"><span lang="EN" style="font-size: 18pt;">Chuyện rắm rít là những hoạt động tự nhiên của cơ thể con người. Thức ăn vào trong bụng được biến chế thành các chất dinh dưỡng nuôi cơ thể. Những phản ứng hóa học trong dạ dầy, trong ruột cho chất bã thêm chút hương hoa cho đời (?), rồi cơ thể đẩy mới đẩy nó ra ngoài. Tự nhiên nó chẳng có gì xấu xa cả. Nhưng rồi xã hội dậy chúng ta rằng cái mùi ấy là mùi khó chịu. Thế thôi. Có những mùi khác còn kinh hoàng hơn nhiều, nhưng chúng đâu có bị khinh bỉ, thù ghét như mùi rắm đâu. Nếu chúng ta nhìn lại vấn đề như thế, chúng ta sẽ thấy bớt ghét chúng đi rất nhiều.<o:p></o:p></span></p><p style="margin-left: 0in; margin-right: 0in; text-align: justify;"><span lang="EN" style="font-size: 18pt;">Ông Trời cũng ác. Phần bã của những thứ đồ ăn sau khi được gạn lọc, chế biến thành chất nuôi cơ thể thì cơ thể tống ra ngài. Cớ sao ông Trời lại phải biến nó thành mùi thối ghê khiếp như thế? Thì cứ nhuộm cho chúng chút mầu vàng, mầu nâu là chúng tôi biết để tránh, không đạp chân lên rồi. Tại sao phải làm cho nó thối khủng khiếp như thế? Và chút hơi nằm chung với những chất bã này trong ruột già một thời gian ngắn cũng bị làm cho thối theo, trước khi được đẩy ra ngoài. Chưa hết, cùng với cái mùi không thơm đó, còn có một loạt âm thanh đi theo phụ họa để mọi người nghe mà biết mùi hương ấy sẽ theo sau để mà bịt mũi hay chạy ra xa.<o:p></o:p></span></p><p style="margin-left: 0in; margin-right: 0in; text-align: justify;"><span lang="EN" style="font-size: 18pt;">Ông Trời quả là có độc. Rồi lại dậy cho con người là cái mùi, cái âm thanh đó không hay ho gì nữa mà làm chi?<o:p></o:p></span></p><p style="margin-left: 0in; margin-right: 0in; text-align: justify;"><span lang="EN" style="font-size: 18pt;">Luôn cả các chị đẹp người, lịch sự như Tây Thi, Bao Tự, Cleopatre… và các anh đàn ông văn học nghệ thuật đầy mình như Shakespeare, thơ hay như Verlaine, hát hay như Trương Chi, vẽ đẹp như Renoir… anh nào anh nấy đều thủ sẵn một ít bom ngạt, lâu lâu ném ra cho thiên hạ sợ.<o:p></o:p></span></p><p style="margin-left: 0in; margin-right: 0in; text-align: justify;"><span lang="EN" style="font-size: 18pt;">Thiên hạ sợ thôi chứ chính các anh, các chị này đâu có sợ gì cái mùi hương ấy. Các anh các chị, lâu lâu thả quả bom ngạt còn thú vị là khác. Thả xong chắc chắn thế nào cũng thần người ra, suy nghĩ xem cách đó vài tiếng ăn những gì mà mùi rắm kinh hoàng như thế. Dương Quí Phi thì nhớ lại mấy quả vải vừa được người tiến, đang tha thướt " <i>vân tưởng y thường, hoa tưởng dung</i>" như Lý Bạch viết trong <i>Thanh Bình Điệu</i> thì bỗng vãi ra một hơi rắm dài. Nếu ở Malawi, là cảnh sát đã rượt biên phạt Dương Quí Phi về tội đánh rắm.<o:p></o:p></span></p><p style="margin-left: 0in; margin-right: 0in; text-align: justify;"><span lang="EN" style="font-size: 18pt;">Thế thì chán thật. Đẹp như Dương Quí Phi vẫn bị dí cho cái giấy phạt vì đánh rắm to quá và thối quá. Bố Lý Bạch cũng không dám viết tiếp câu đầu trong đệ nhị thủ: <i>Nhất chi hồng diễm lộ ngưng hương</i>… nữa cho mà coi.<o:p></o:p></span></p><p class="MsoNormal" style="margin: 0in 0in 0.0001pt;"><span lang="EN" style="font-size: 18pt;">Và như thế, ở Malawi chắc sẽ không còn những thứ mà tiếng Anh gọi là <i>fart catcher</i> nữa. Bọn này sẽ phải nghĩ ra cách khác để nịnh xếp chứ ở đó còn ai được quyền đánh rắm một cách thơ thới hân hoan như ở các nước khác để mà rượt theo đằng sau, bắt lấy cái rắm rồi hít hà khen lấy khen để như mấy cậu thi sĩ quốc doanh ở nước ta …</span></p><p class="MsoNormal" style="margin: 0in 0in 0.0001pt;"><span lang="EN" style="font-size: 18pt;"><br /></span></p><p style="margin-left: 0in; margin-right: 0in; text-align: justify;"><img align="left" height="228" hspace="12" src="https://www.luanhoan.net/GioiThieuTacGia/html/tg-bbt-05_files/image002.jpg" v:shapes="_x0000_s1026" width="240" /><span lang="EN" style="font-size: 18pt;"><o:p></o:p></span></p><p class="MsoNormal" style="margin: 0in 0in 0.0001pt; text-align: justify;"><span class="apple-style-span"><span style="font-size: 18pt;"> </span></span></p><p style="margin-left: 0in; margin-right: 0in; text-align: justify;"><b><span lang="EN" style="font-size: 18pt;"> </span></b></p><p style="margin-left: 0in; margin-right: 0in; text-align: justify;"><b><span lang="EN" style="font-size: 18pt;"> </span></b></p><p style="margin-left: 0in; margin-right: 0in; text-align: justify;"><b><span lang="EN" style="font-size: 18pt;"> </span></b></p><p style="margin-left: 0in; margin-right: 0in; text-align: justify;"><b><span lang="EN" style="font-size: 18pt;"> </span></b></p><p style="margin-left: 0in; margin-right: 0in; text-align: justify;"><b><span lang="EN" style="font-size: 18pt;"> </span></b></p><p style="margin-left: 0in; margin-right: 0in; text-align: justify;"><b><span lang="EN" style="font-size: 18pt;"> </span></b></p><p style="margin-left: 0in; margin-right: 0in; text-align: justify;"><b><i><span lang="EN" style="color: teal; font-size: 18pt;">Ngày 1 tháng 3 năm 2011</span></i></b><i><span style="color: teal; font-size: 18pt;"><o:p></o:p></span></i></p><p style="margin-left: 0in; margin-right: 0in; text-align: justify;"><span lang="EN" style="font-size: 18pt;">Bạn ta,<o:p></o:p></span></p><p style="margin-left: 0in; margin-right: 0in; text-align: justify;"><span lang="EN" style="font-size: 18pt;">Dustin Hoffman, diễn viên đóng vai chính trong <i>The Rain Man</i> sau khi được cho hưởng mùi đời lần đầu tiên: một cái hôn của một phụ nữ không đến nỗi ma chê quỉ hờn, đã quệt miệng, ngao ngán báo cáo lại cho Tom Cruise rằng:<i>"It’s wet…"</i><o:p></o:p></span></p><p style="margin-left: 0in; margin-right: 0in; text-align: justify;"><span lang="EN" style="font-size: 18pt;">Chàng có vẻ không vui bao nhiêu. Trong một ca khúc của Burt Bacharack, bài <i>I’ll Never Fall In Love Again</i> có một câu đại khái nghĩa là bạn được gì khi hôn một cô gái, bạn được tặng cho một đống vi trùng để sưng phổi mà chết…<o:p></o:p></span></p><p style="margin-left: 0in; margin-right: 0in; text-align: justify;"><span lang="EN" style="font-size: 18pt;">Do đó, không nhất thiết cứ nhận được cái hôn là sướng có thể gần chết được như không ít người đã nghĩ.<o:p></o:p></span></p><p style="margin-left: 0in; margin-right: 0in; text-align: justify;"><span lang="EN" style="font-size: 18pt;">Vấn đề cái hôn đó từ đâu đến cũng quan trọng nữa. Các thứ ông nội, ông ngoại được những đứa cháu cho mấy cái ướt nhẹp trên má là có thể sướng cả tuần lễ chưa hết sướng.<o:p></o:p></span></p><p style="margin-left: 0in; margin-right: 0in; text-align: justify;"><span lang="EN" style="font-size: 18pt;">Nhưng nếu đó là những cái hôn không đến từ những đứa cháu, không từ … thí dụ Nicole Kidman, Cindy Crawford … thì sao?<o:p></o:p></span></p><p style="margin-left: 0in; margin-right: 0in; text-align: justify;"><span lang="EN" style="font-size: 18pt;"><img height="356" src="https://www.luanhoan.net/GioiThieuTacGia/html/tg-bbt-05_files/image003.jpg" v:shapes="_x0000_i1027" width="541" /><o:p></o:p></span></p><p style="margin-left: 0in; margin-right: 0in; text-align: justify;"><span lang="EN" style="font-size: 18pt;">Thì phải tránh cho bằng được. Bức hình tôi nghĩ là ghê khiếp nhất mà tôi đã thấy phải là bức hai anh trùm Cộng sản Leonid Brezhnev và Eric Honecker hôn nhau (vào internet xem Honecker Brezhnev Kiss). Hai người đàn ông "khóa môi" nhau khi gặp nhau để tình đồng chí keo sơn bền vững rốt cuộc vẫn tan nát cuộc đời.<o:p></o:p></span></p><p style="margin-left: 0in; margin-right: 0in; text-align: justify;"><span lang="EN" style="font-size: 18pt;">Tôi rất sợ bắt tay người lạ. Vừa rửa tay sạch sẽ (như lời mẹ dặn) trước khi ngồi xuống đối mặt với tô phở, thì chàng từ trong nhà cầu bước ra, chìa tay cho bắt một cái cho đỡ buồn đời di tản thì tôi phải làm sao đây? Bắt cái tay ấy xong, lại phải vào nhà cầu rửa tay cho sạch trở lại, len lén đi ra với tô phở, mong không một ai nhìn thấy và chìa cho bàn tay dính đủ thứ trong nhà cầu đòi bắt một cái.<o:p></o:p></span></p><p style="margin-left: 0in; margin-right: 0in; text-align: justify;"><span lang="EN" style="font-size: 18pt;">Chỉ mới có bắt cái tay là đã có thể làm khổ nhau như thế, nói chi đến tặng nhau cái hôn trên má, trên trán trong khi chàng không bao giờ là Kate Middleton, Catherine Zeta Jones...<o:p></o:p></span></p><p style="margin-left: 0in; margin-right: 0in; text-align: justify;"><span lang="EN" style="font-size: 18pt;">Ở đây, mỗi lần đến tiệm ăn quen thuộc nọ, tôi đều bị một người đàn ông ôm hôn ngon lành không thua gì Thanh Tâm Tuyền trong <i>Dạ Tâm Khúc</i>… <i>Đi đi em, đến một góc công viên, nơi anh sẽ hôn em đắm đuối… ôi môi em như mật đắng, như móng sắc thương đau</i>…<o:p></o:p></span></p><p style="margin-left: 0in; margin-right: 0in; text-align: justify;"><span lang="EN" style="font-size: 18pt;">Gần như lần nào gặp tôi, ông cũng đều tìm cách hôn tôi đắm đuối…<o:p></o:p></span></p><p style="margin-left: 0in; margin-right: 0in; text-align: justify;"><span lang="EN" style="font-size: 18pt;">Mà tôi thì sợ những cái hôn của ông gần chết. Ông cứ hết má, lại đến trán của tôi mà hôn có khổ cái thân già không cơ chứ. Về sau, tôi nghĩ ra một cách để không bị hôn nữa: ngồi vào góc, tuốt phía trong, để cho mấy người bạn ngồi chắn phía bên ngoài. Nhờ thế, tôi thoát được những cái hôn như vậy. Có thể vì ông thấy đường xá ngăn sông cách núi quá chăng? Nhưng nếu đi một mình thì làm sao? Thì đành phải bò đến quán ăn khác vậy. Vì thế, hễ đi một mình thì phải cố mà né ông bằng cách đi tiệm khác vậy.<o:p></o:p></span></p><p style="margin-left: 0in; margin-right: 0in; text-align: justify;"><span lang="EN" style="font-size: 18pt;">Nhưng chuyện bị hôn không phải là chuyện duy nhất khó khăn xẩy ra cho đời tôi. Đến một tiệm ăn khác, hễ bước vào là thế nào tôi cũng bị ông chủ đến bên bàn, gạ chuyện. Mà hình như cứ trông thấy tôi, là ông đem tất cả những chuyện vô duyên nhất lôi ra tặng tôi thì phải. Tôi hoàn toàn không thắc mắc gì về những chuyện ông làm như lâu lâu về Hà Nội một cái, làm chuyện này chuyện nọ… Ông có kiểu nói không chủ từ, túc từ nên nhiều lúc tôi cũng không biết ai nó với ai nữa.<o:p></o:p></span></p><p style="margin-left: 0in; margin-right: 0in; text-align: justify;"><span lang="EN" style="font-size: 18pt;">Tôi vào ăn, chỉ cốt cho xong bữa rồi về nhà hay đi làm việc khác. Nhưng ông không tha tôi. Nói của đáng tội, tiệm của ông nấu thì rất được. Nhưng chuyện của ông thì nghe không được. Tôi nghĩ ra một cách là hễ thấy ông đến gần, thì cầm cái <i>cell phone</i> lên, nói vài câu vào máy như đang nói chuyện với ai. Quả nhiên, nhìn thấy thế, ông tha tôi. Ông lảng ra phía khác. Nhưng khi đồ ăn dọn lên, tôi bắt đầu ăn thì ông lại rề rề đến bên cạnh. Đã mấy lần, tôi muốn đứng dậy, nói với ông rằng: <i>" Ông ơi, Trời đánh còn tránh miếng ăn… Tôi có tội gì mà đang ăn cứ bị ông rề rề bên cạnh như thế này…</i>"<o:p></o:p></span></p><p style="margin-left: 0in; margin-right: 0in; text-align: justify;"><span lang="EN" style="font-size: 18pt;">Nhưng rồi tôi sợ những món trong <i>menu</i> vừa gọi, trong chuyến đi từ bếp ra bàn của tôi, biết bao nhiêu chuyện kinh hoàng có thể xẩy ra, nên lại thôi.<o:p></o:p></span></p><p style="margin-left: 0in; margin-right: 0in; text-align: justify;"><span lang="EN" style="font-size: 18pt;">Từ đó, tôi ít đến tiệm của ông để khỏi nghe chuyện vô duyên của ông. Tưởng mình là người khó tính, nên thỉnh thoảng tôi cũng thấy hơi ân hận. Người ta muốn thân mật một chút, tại sao lại phụ lòng … đồng hương như vậy?<o:p></o:p></span></p><p style="margin-left: 0in; margin-right: 0in; text-align: justify;"><span lang="EN" style="font-size: 18pt;">Nhưng một bữa đến ăn cơm tại nhà ông bà V. P. thì tự nhiên chuyện đi ăn tiệm được khơi ra. Và bà chủ nhà, bà V.P., một phụ nữ hiền lành, tử tế mà tôi rất kính trọng, tự nhiên đề cập đến chi tiết hay nói chuyện vô duyên của ông chủ tiệm. Bà cho biết ông bà đều rất ngại đến tiệm ăn này chỉ vì chuyện nói nhiều của ông chủ tiệm.<o:p></o:p></span></p><p style="margin-left: 0in; margin-right: 0in; text-align: justify;"><span lang="EN" style="font-size: 18pt;">Nghe xong, buổi trưa hôm ấy tôi lại thấy mình bình thường trở lại, không quá khó tính như mình vẫn nghĩ<o:p></o:p></span></p><p style="margin-left: 0in; margin-right: 0in; text-align: justify;"><span lang="EN" style="font-size: 18pt;">Hai ông bà V.P. thì ai dám nói là khó tính. Mà cả hai cũng vẫn phải có ý kiến về ông chủ tiệm ăn nọ.<o:p></o:p></span></p><p style="margin-left: 0in; margin-right: 0in; text-align: justify;"><span lang="EN" style="font-size: 18pt;">Tôi thấy mình chỉ là một khách hàng ăn bình thường, không có gì là quá khó tính cả.<o:p></o:p></span></p><div align="center" class="MsoNormal" style="margin: 0in 0in 0.0001pt; text-align: center;"><span class="apple-style-span"><span lang="EN" style="font-size: 18pt;"><hr align="center" size="2" width="100%" /></span></span></div><p style="margin-left: 0in; margin-right: 0in; text-align: justify;"><b><span lang="EN" style="font-size: 18pt;">Ngày 3 tháng 3 năm 2011</span></b><span style="font-size: 18pt;"><o:p></o:p></span></p><p style="margin-left: 0in; margin-right: 0in; text-align: justify;"><span lang="EN" style="font-size: 18pt;">Bạn ta,<o:p></o:p></span></p><p style="margin-left: 0in; margin-right: 0in; text-align: justify;"><span lang="EN" style="font-size: 18pt;">Đến bây giờ thì tôi phải tin là quả thực có những âm mưu hại người già, hay nếu không thì cũng là gây khó khăn cho rất nhiều người già ở nước Mỹ này.<o:p></o:p></span></p><p style="margin-left: 0in; margin-right: 0in; text-align: justify;"><span lang="EN" style="font-size: 18pt;">Khi tuổi tác còn trẻ, tay chân còn khỏe mạnh, tôi không thấy như thế bao giờ. Chỉ mới gần đây tôi mới nhận ra rất rõ điều đó. Cũng có thể đó là nỗ lực cố ý để giúp cho người già, nhưng ý tốt đó được đẩy đi quá đà chăng?<o:p></o:p></span></p><p style="margin-left: 0in; margin-right: 0in; text-align: justify;"><span lang="EN" style="font-size: 18pt;">Lúc đầu tôi không để ý. Lại còn thán phục những việc làm đó. Hộp <i>chewing gum</i> chẳng hạn. Tại sao lớp giấy bóng bọc ở bên ngoài lại có thể dai và khó xé đến như thế. Cứ thử xem những hộp bánh kẹo làm ở Việt Nam bán sang đây là thấy ngay. Cũng bọc bằng giấy bóng kính chứ có phải không đâu. Gỡ nhẹ là bao giấy bóng kính gần như vỡ vụn ra ngay trong tay. Trong khi cái bao hộp <i>chewing gum</i> thì tháo mãi, xé mãi không được.<o:p></o:p></span></p><p style="margin-left: 0in; margin-right: 0in; text-align: justify;"><span lang="EN" style="font-size: 18pt;">Thôi thì cũng tạm hiểu được đi. Sau vụ Tylenol bị bỏ thuốc độc hồi cuối thập niên 70, chúng ta đồng ý là những cái bao giấy kính hay <i>plastic</i> đó sẽ bảo đảm không ai làm được chuyện trộn thêm ít hóa chất độc hay bỏ thêm vào chai thuốc vài viên <i>capsule</i> có đựng thuốc độc vào trong. Gói cho chắc, bao cho chặt như vậy thì cũng có lý. Những sản phẩm khác cũng được gói kỹ để không ai có thể lén vào trong 1 góc tiệm, mở ra, rồi cạo râu cho mình và để lại trên giá cho người khác mua về, lãnh theo những sợi râu không sạch sẽ gì... Nhưng cái lọc đặt trong bồn rửa bát thì bọc cứng lại làm gì? Mua xong mang về nhà, muốn lười một chút cũng không được. Lại phải cái kéo, hay có khi phải nhờ cả cái kìm mới tháo được lớp <i>plastic</i> bọc bên ngoài.<o:p></o:p></span></p><p style="margin-left: 0in; margin-right: 0in; text-align: justify;"><span lang="EN" style="font-size: 18pt;">Nhưng những hộp đựng thuốc mới là quá đáng. Các công ty dược phẩm mua những chiếc hộp <i>plastic</i> để đựng thuốc bán cho khách. Những chiếc hộp được đậy bằng những cái nắp gọi là <i>child proof</i> để trẻ em không thể mở ra và lôi… kẹo ra ăn. Ý kiến thì rất hợp lý. Nhưng sau chuyến vào bệnh viện mới đây, tôi về nhà với vài ba chục hộp thuốc xếp trên bàn phòng khách để mỗi tối đem ra dùng theo lời của y sĩ tôi mới thấy tất cả những chai thuốc đó đều được đậy bằng những cái nắp <i>child proof</i> đó để làm nản lòng những bàn tay nhỏ ở trong nhà, mà trong trường hợp của tôi thì không có. Sau trận mổ tay chân của tôi, vốn đã không còn khỏe như hai ba chục năm trước, lại càng yếu đi, vụng về hơn rất nhiều.<o:p></o:p></span></p><p style="margin-left: 0in; margin-right: 0in; text-align: justify;"><span lang="EN" style="font-size: 18pt;"><img alt="Stock photo : Tops Of Pill Bottles" height="254" src="https://www.luanhoan.net/GioiThieuTacGia/html/tg-bbt-05_files/image005.jpg" v:shapes="_x0000_i1028" width="322" /><o:p></o:p></span></p><p style="margin-left: 0in; margin-right: 0in; text-align: justify;"><span lang="EN" style="font-size: 18pt;">Vậy mà những cái nắp ấy đòi hỏi tới ba cách mở khác nhau. Thứ nhất là vừa đè mạnh cái nắp xuống, vừa đè vừa xoay cái nắp ngược chiều kim đồng hồ để mở. Thứ hai là dùng ngón tay cái và ngón tay trỏ bóp mạnh vào thành nắp đậy rồi xoay cái nắp theo ngược chiều kim đồng hồ. Thứ ba là xoay cái nắp để góc nhọn của tam giác trên nắp chĩa đúng và góc nhọn của lọ thuốc rồi dùng ngón tay cái bẩy ngược lên.<o:p></o:p></span></p><p style="margin-left: 0in; margin-right: 0in; text-align: justify;"><span lang="EN" style="font-size: 18pt;">Tôi loay hoay cả hơn nửa tiếng cũng chỉ mở được 5 lọ thuốc. Còn hơn 10 lọ kia thì thua. Bỗng có tiếng gõ cửa. Nghe tiếng gọi mới biết có ông hàng xóm qua thăm. Ông dẫn theo một đứa cháu nội tên là Eric. Tôi cũng quen Eric. Thỉnh thoảng nó quăng hộ tờ báo vào sân để "ong noi" khỏi phải ra đừơng từ sớm mới có báo đọc. Tôi xin phép ông của Eric để nhờ nó mở thử mấy hộp thuốc xem nó có làm được không. Chú bé con học lớp Hai xoay xoay mấy cái là tất cả hơn một chục lọ thuốc của tôi đã được mở xong, bầy ngay ngắn lên bàn.<o:p></o:p></span></p><p style="margin-left: 0in; margin-right: 0in; text-align: justify;"><span lang="EN" style="font-size: 18pt;">Tôi cám ơn nó và cho nó 5 đồng. Nó không nhận, nói rằng "<i>It was so easy ong noi!"</i><o:p></o:p></span></p><p style="margin-left: 0in; margin-right: 0in; text-align: justify;"><span lang="EN" style="font-size: 18pt;">Tội nghiệp tôi biết là chừng nào. Những chai thuốc được vẽ kiểu để ngừa trường hợp mấy đứa con nít thì nay, chính"ong noi" của mấy đứa con nít mới không làm ăn gì được, khiến cho một đứa bé học lớp hai khinh bỉ không thèm lấy tiền thưởng vì việc mở mấy cái nắp ấy chúng coi là dễ … ẹc.<o:p></o:p></span></p><div align="center" class="MsoNormal" style="margin: 0in 0in 0.0001pt; text-align: center;"><span class="apple-style-span"><span lang="EN" style="font-size: 18pt;"><hr align="center" size="2" width="100%" /></span></span></div><p style="margin-left: 0in; margin-right: 0in; text-align: justify;"><b><span lang="EN" style="font-size: 18pt;">Ngày 3 tháng 3 năm 2011</span></b><span style="font-size: 18pt;"><o:p></o:p></span></p><p style="margin-left: 0in; margin-right: 0in; text-align: justify;"><span class="apple-style-span"><span lang="EN" style="font-size: 18pt;">Bạn ta</span></span><span lang="EN" style="font-size: 18pt;"><o:p></o:p></span></p><p style="margin-left: 0in; margin-right: 0in; text-align: justify;"><span class="apple-style-span"><span lang="EN" style="font-size: 18pt;">Ở Luân Đôn tuần qua, tại một tiệm cà phê, người ta đã có thể mua thử và thưởng thức một món mới. Đó là cà rem làm bằng sữa người.</span></span><span lang="EN" style="font-size: 18pt;"><o:p></o:p></span></p><p style="margin-left: 0in; margin-right: 0in; margin-top: 0in; text-align: justify;"><span lang="EN" style="color: #cccccc; font-size: 18pt;"><img alt="breast-milk-ice-cream.jpg" height="335" src="https://www.luanhoan.net/GioiThieuTacGia/html/tg-bbt-05_files/image006.jpg" v:shapes="_x0000_i1029" width="450" /><o:p></o:p></span></p><p style="margin-left: 0in; margin-right: 0in; margin-top: 0in; text-align: justify;"><span class="apple-style-span"><span lang="EN" style="font-family: Arial; font-size: 18pt;">The dessert, called Baby Gaga, is churned with donations from London mother Victoria Hiley, and served with a rusk and an optional shot of Calpol or Bonjela.</span></span><span lang="EN" style="font-size: 18pt;"><o:p></o:p></span></p><p style="margin-left: 0in; margin-right: 0in; text-align: justify;"><span class="apple-style-span"><span style="font-size: 18pt;">Việc uống sữa không phải là sữa của mẹ là chuyện không có gì lạ cả. Sữa …rừng (?) còn thay được sữa mẹ như một cuốn phim tình cảm ca vũ nhạc Ấn độ chiếu ở rạp Long Phụng vài chục năm trước mà.</span></span><span style="font-size: 18pt;"><o:p></o:p></span></p><p style="margin-left: 0in; margin-right: 0in; text-align: justify;"><span class="apple-style-span"><span style="font-size: 18pt;">Tôi còn được kể chuyện là hồi còn bé, có ba bà mẹ trẻ ở gần nhà nhau cùng sinh con trước sau vài ba ngày. Nên khi một bà bận chuyện gì, bà liền đem con gửi cho hai bà kia coi giùm vài ba tiếng. Trong vài ba tiếng ấy thì ba đứa bé được cho "bú rình" mẹ của nhau. Bây giờ, một trong ba đứa bé ấy đã chết cả gần hai chục năm trước. Còn ba bà mẹ thì chỉ còn có một cụ còn sống.</span></span><span style="font-size: 18pt;"><o:p></o:p></span></p><p style="margin-left: 0in; margin-right: 0in; text-align: justify;"><span class="apple-style-span"><span style="font-size: 18pt;">Cũng như chuyện nhà giầu hồi xưa thuê vú để nuôi con chủ nhà vậy. Trần Trung Phương có một bài thơ đọc rất cảm động kể chuyện chị vú em một bữa nghe được con bê nhỏ than thở không được bú bò mẹ, sữa của bò mẹ bị đem đi bán lấy tiền về cho chủ nhà. Chị vú nói với con bê rằng chị cũng có khá gì hơn đâu vì con của chị, chị phải để ở nhà cho chồng nuôi èo uột trong khi sữa của chị để nuôi cậu con chủ càng ngày càng xổ sữa.</span></span><span style="font-size: 18pt;"><o:p></o:p></span></p><p style="margin-left: 0in; margin-right: 0in; text-align: justify;"><span class="apple-style-span"><span style="font-size: 18pt;">Việc lấy sữa người làm <i>ice cream</i> cũng gần tương tự như những trò "bú rình" hay thuê vú về nuôi con của thời trước. Khác chăng là ở Luân Đôn, sữa được làm thành <i>ice cream</i> rồi bán ngoài tiệm.</span></span><span style="font-size: 18pt;"><o:p></o:p></span></p><p style="margin-left: 0in; margin-right: 0in; text-align: justify;"><span class="apple-style-span"><span style="font-size: 18pt;">Đọc bản tin tôi thấy thấy hơi ghê ghê. Chuyện ba đứa bé uống sữa từ mấy cái "bar" chung nghe thấy vui, mà không ghê ghê gì hết. Nhưng vào tiệm cà phê ở Luân Đôn, bỏ ra 22 đô la ăn cái <i>ice cream</i> thì hơi ghê thật.</span></span><span style="font-size: 18pt;"><o:p></o:p></span></p><p style="margin-left: 0in; margin-right: 0in; text-align: justify;"><span class="apple-style-span"><span style="font-size: 18pt;">Chẳng biết xuất xứ của nó ở đâu. Thủ đô Luân Đôn thì có biết bao nhiêu nguồn sữa. Sữa gốc Jamaica, Trinidad, Tobago… sữa gốc Nam Á, Pakistan, Bangladesh, Ấn độ… sữa gốc Trung Phi Sierra Leone, Uganda, Nam Phi … rồi sữa Anglo Saxon. Người tinh tường về vị giác chắc phải dễ dàng nhận ra có thứ sữa có mùi càri, có thứ phảng phất mùi thịt rừng, có thứ có mùi <i>roast beef</i>…</span></span><span style="font-size: 18pt;"><o:p></o:p></span></p><p style="margin-left: 0in; margin-right: 0in; text-align: justify;"><span class="apple-style-span"><span style="font-size: 18pt;">Người dở về thính giác và vị giác thì chép miệng nhận xét rằng nó cũng có khác gì mùi … bò đâu. Nói như vậy là làm nản lòng chiến sĩ quá đáng. Một đằng cứ gắn cái máy vắt sữa vào là vài ba phút có một ga lông bỏ vào chai plastic bầy ở siêu thị. Nhưng đây là sữa người. Sao lại giống nhau được? Nhưng cính đó mới là chi tiết để thấy ghê ghê.</span></span><span style="font-size: 18pt;"><o:p></o:p></span></p><p style="margin-left: 0in; margin-right: 0in; text-align: justify;"><span class="apple-style-span"><span style="font-size: 18pt;">Thí dụ một người bỏ thuốc lá hơn 40 năm, nay lạng quạng bước vào tiệm ice cream gọi một ly kem ăn thử cho biết, nói rõ là không muốn mùi gì khác… Không <i>vanilla</i>, xúc cù là cũng không. Cứ <i>ice cream</i> là được rồi. Nhưng lúc tiệm mang ra, khách thử một chút đã phun phì phì ra, hai tay móc họng, khạc nhổ vang lừng nghe vọng tới tận điện Buckingham rằng sao <i>ice cream</i> sữa người mà lại có mùi thuốc lá Salem thế này hở Trời.</span></span><span style="font-size: 18pt;"><o:p></o:p></span></p><p class="MsoNormal" style="margin: 0in 0in 0.0001pt;"><span lang="EN" style="font-size: 18pt;"></span></p><p style="margin-left: 0in; margin-right: 0in; text-align: justify;"><span class="apple-style-span"><span style="font-size: 18pt;">Thì đã bảo mà! Bò không hút thuốc lá Salem bao giờ hết.</span></span></p><p style="margin-left: 0in; margin-right: 0in; text-align: justify;"><br /></p><p class="MsoNormal" style="margin: 0in 0in 0.0001pt; text-align: justify;"><img align="left" height="300" hspace="12" src="https://www.luanhoan.net/GioiThieuTacGia/html/tg-bbt-06_files/image002.jpg" v:shapes="_x0000_s1026" width="276" /><span style="font-size: 18pt;"><br /><br /><o:p></o:p></span></p><p class="MsoNormal" style="margin: 0in 0in 0.0001pt; text-align: justify;"><span style="font-size: 18pt;"> </span></p><p class="MsoNormal" style="margin: 0in 0in 0.0001pt; text-align: justify;"><span style="font-size: 18pt;"> </span></p><p class="MsoNormal" style="margin: 0in 0in 0.0001pt; text-align: justify;"><span style="font-size: 18pt;"><br /><br /><o:p></o:p></span></p><p class="MsoNormal" style="margin: 0in 0in 0.0001pt; text-align: justify;"><span style="font-size: 18pt;"> </span></p><p class="MsoNormal" style="margin: 0in 0in 0.0001pt; text-align: justify;"><span style="font-size: 18pt;"> </span></p><p class="MsoNormal" style="margin: 0in 0in 0.0001pt; text-align: justify;"><span style="font-size: 18pt;"> </span></p><p class="MsoNormal" style="margin: 0in 0in 0.0001pt; text-align: justify;"><span style="font-size: 18pt;"> </span></p><p class="MsoNormal" style="margin: 0in 0in 0.0001pt; text-align: justify;"><span style="font-size: 18pt;"> </span></p><p class="MsoNormal" style="margin: 0in 0in 0.0001pt; text-align: justify;"><span style="font-size: 18pt;"> </span></p><p class="MsoNormal" style="margin: 0in 0in 0.0001pt; text-align: justify;"><span style="font-size: 18pt;"> </span></p><p class="MsoNormal" style="margin: 0in 0in 0.0001pt; text-align: justify;"><span style="font-size: 18pt;"> </span></p><p class="MsoNormal" style="margin: 0in 0in 0.0001pt; text-align: justify;"><span style="font-size: 18pt;"> </span></p><p class="MsoNormal" style="margin: 0in 0in 0.0001pt; text-align: justify;"><span style="font-size: 18pt;"> </span></p><p class="MsoNormal" style="margin: 0in 0in 0.0001pt; text-align: justify;"><span style="font-size: 18pt;">Hoa Thịnh Ðốn ngày 5 tháng 7 năm 2000<o:p></o:p></span></p><p class="MsoNormal" style="margin: 0in 0in 0.0001pt; text-align: justify;"><span style="font-size: 18pt;"><br />Bạn ta,<o:p></o:p></span></p><p class="MsoNormal" style="margin: 0in 0in 0.0001pt; text-align: justify;"><span style="font-size: 18pt;"><br />Ðọc cuốn sách của Trần Ðăng Khoa, cuốn sách với một số giai thoại, chưa hẳn là một cuốn phê bình, về các nhà thơ, nhà văn trong nước, ở đoạn viết về Tố Hữu, người ta thấy ngay một điều: Tố Hữu lờ béng mấy bài thơ chàng viết để khóc Xít-Ta-Lin hồi đầu thập niên 50 đi, không nói, không nhắc gì đến những bài thơ ấy nữa.<o:p></o:p></span></p><p class="MsoNormal" style="margin: 0in 0in 0.0001pt; text-align: justify;"><span style="font-size: 18pt;"><br />Xấu hổ mà không nhắc tới chúng thì chắc không phải. Chàng lờ đi vì thực tế đã khác. Nhưng nét chữ ô nhục thì vẫn còn đó, làm sao xóa đi cho hết được. Chắc chắn chàng cũng đã có những lối giải thích để có thể đưa ra, khi nào bị lôi ra hỏi.<o:p></o:p></span></p><p class="MsoNormal" style="margin: 0in 0in 0.0001pt; text-align: justify;"><span style="font-size: 18pt;"><br />Có điều sau khi viết những câu thơ thối tha nói thương Xít-Ta-Lin gấp mười lần lòng thương yêu dành cho cha, mẹ, chồng thì việc giải thích ngược lại sẽ không dễ lắm. Chàng chưa nói ra, nên người ta cũng không biết chàng biện giải cách nào. Có thể đến chết người ta vẫn không được nghe những lời giải thích của chàng.<o:p></o:p></span></p><p class="MsoNormal" style="margin: 0in 0in 0.0001pt; text-align: justify;"><span style="font-size: 18pt;"><br />Nhưng chàng không phải là một người duy nhất cần đưa ra những giải thích cho những câu thơ ghê rợn vì dại dột và ngu xuẩn đã viết xuống trước đây.<o:p></o:p></span></p><p class="MsoNormal" style="margin: 0in 0in 0.0001pt; text-align: justify;"><span style="font-size: 18pt;"><br />Trong số những thứ thơ thẩn ca ngợi mấy anh Liên Xô lạ hoắc của các cậu, có hai câu tôi không thể nhớ là của cậu nào nhưng thối thì không thua cậu nào hết. Bài thơ đại khái là những lời nhắn nhủ của tác giả gửi một em cán gái được cho đi Matxơcơva "tham quan" một quả. Chàng ở nhà, chờ em mua vài món quà ngoại, đem bán kiếm ít tiền tiêu cho bõ những ngày cơ cực, nên vặn tim, nặn óc ra bài thơ gửi em, vừa nịnh em để vòi quà, vừa bầy tỏ lập trường kiên cường bồi Liên Xô vĩ đại cho có điểm với nhà nước.<br /><br />Bài thơ này, tôi chỉ nhớ có hai câu:<o:p></o:p></span></p><p class="MsoNormal" style="margin: 0in 0in 0.0001pt; text-align: justify;"><span style="font-size: 18pt;"><br />"<em>... Hôn hộ anh nền đá lát công trường,<o:p></o:p></em></span></p><p class="MsoNormal" style="margin: 0in 0in 0.0001pt; text-align: justify;"><em><span style="font-size: 18pt;">Nơi yêu dấu Lê-Nin từng dạo bước...</span></em><span style="font-size: 18pt;">"<o:p></o:p></span></p><p class="MsoNormal" style="margin: 0in 0in 0.0001pt; text-align: justify;"><span style="font-size: 18pt;"> <br />Nếu không dùng hình ảnh cậu Lê-Nin dạo bước, mà thay thế bằng một người khác, thí dụ em cán bộ gái đi guốc lẹp kẹp, tóc tai dễ sợ, nhan sắc tra tấn mọi người, như kết quả của nghệ thuật sửa sắc đẹp do mấy ma đam chợ Ðồng Xuân đảm trách thì có lẽ nghe còn được hơn. Thí dụ nhờ một người nào đó, trở về trường cũ của em, tìm lại chút dấu tích, chút "thơm rơi" em để lại, thì nghe cũng đỡ hơn một chút:<br /><br />".<em>.. hôn hộ anh nền đá lát sân trường<o:p></o:p></em></span></p><p class="MsoNormal" style="margin: 0in 0in 0.0001pt; text-align: justify;"><em><span style="font-size: 18pt;">nơi yêu dấu cán gái thường lê guốc...</span></em><span style="font-size: 18pt;">"<o:p></o:p></span></p><p class="MsoNormal" style="margin: 0in 0in 0.0001pt; text-align: justify;"><span style="font-size: 18pt;"><br />Sửa như vậy nghe đỡ đi chút xíu, tuy vẫn không hay, nhưng sẽ không phải giải thích lôi thôi sau này, khi Lê-Nin bị quăng vào sọt rác như ở các nước Ðông Âu ngày nay.<br /><br />Tưởng tượng tác giả mấy câu thơ đồi trụy ở trên, lại không còn đúng lập trường chính trị, bị lôi ra chất vấn thì chàng sẽ phải nói như thế nào về việc nhờ em bé hôn những viên đá lát đường trước đây vài chục năm có gót giầy của Lê-Nin?<br /><br />Trường hợp này không khó như trường hợp những câu như:<br /><br /><em>Hoan hô Xít-Ta-Lin<o:p></o:p></em></span></p><p class="MsoNormal" style="margin: 0in 0in 0.0001pt; text-align: justify;"><em><span style="font-size: 18pt;">Ðời đời cây đại thọ<o:p></o:p></span></em></p><p class="MsoNormal" style="margin: 0in 0in 0.0001pt; text-align: justify;"><em><span style="font-size: 18pt;"> Rợp bóng mát hòa bình...</span></em><span style="font-size: 18pt;"><o:p></o:p></span></p><p class="MsoNormal" style="margin: 0in 0in 0.0001pt; text-align: justify;"><span style="font-size: 18pt;"><br />hay:<br /><br /><em>...Lòng chúng tôi thề theo bước Liên Xô...<o:p></o:p></em></span></p><p class="MsoNormal" style="margin: 0in 0in 0.0001pt; text-align: justify;"><em><span style="font-size: 18pt;">Thờ Mao Chủ Tịch, thờ Xít-Ta-Lin bất diệt...<o:p></o:p></span></em></p><p class="MsoNormal" style="margin: 0in 0in 0.0001pt; text-align: justify;"><span style="font-size: 18pt;"><br />Nhưng phải nói như thế nào?<o:p></o:p></span></p><p class="MsoNormal" style="margin: 0in 0in 0.0001pt; text-align: justify;"><span style="font-size: 18pt;"><br />Cứ như thế này... "<em>Thưa các đồng chí. Các đồng chí có dịp đi tham quan ở Matxơcơva đều đã thấy là đường phố thủ đô Liên Xô không sạch sẽ gì. Có những chỗ toàn cứt chó với cứt mấy đồng chí nghiện rượu. Vết chân của Lê-Nin sau mấy chục năm làm sao mà còn được ở những con đường ấy sau mấy chục năm tuyết giá, mưa nắng đổ lên mặt đường. Nguyên em có con bạn làm cán bộ gái dễ ghét không thể tả được. Con này lập trường lại có hơi chao đảo, theo phe xét lại của Khơ Rút Xốp nên em ghét nó mà không cách nào trả thù được nó vì nó dữ khiếp đảm. Nhân nó đi Matxơcơva, nói là đi học, chứ cái mặt nó mà học cái con gì, nên em lừa nó, em xúi nó kiếm cái công trường, đại khái cái nào cũng được, vì cái nào cũng nhiều cứt chó với cứt người cả, rồi cúi xuống hôn lia lịa như bác Hồ hôn các cháu nhi đồng gái cho cứt chó dính đầy mặt nó là em vui rồi. Thưa đấy, thơ của em là chỉ để cho cứt chó lên mặt nó cho bõ ghét chứ em uu ái quái gì cái thằng Lê-Nin ấy... Hồi ấy mà em đã ghét Lê-Nin rồi ấy chứ. Ghét lắm đấy ạ, thưa các đồng chí. Ghét như đào đất đổ đi ấy cơ!</em>"<br /><br />Nói vậy thì có thể thoát hiểm, vì cậu nào chẳng có một chị cán gái kinh hoàng. Chứ còn mấy câu về Xít-Ta-Lin thì không biết nói làm sao đây! Lờ béng đi là phải lắm.<br /><br /><strong>Bùi Bảo Trúc</strong></span></p><p class="MsoNormal" style="margin: 0in 0in 0.0001pt; text-align: justify;"><span style="font-size: 18pt;"><strong><br /></strong></span></p><p class="MsoNormal" style="margin: 0in 0in 0.0001pt; text-align: justify;"><img align="left" height="180" hspace="12" src="https://www.luanhoan.net/GioiThieuTacGia/html/tg-bbt-07_files/image002.jpg" v:shapes="_x0000_s1026" width="288" /><b><i><span style="color: blue; font-family: Impact; font-size: 24pt;"><br /></span></i></b><span style="font-size: 18pt;"><br /><br /><o:p></o:p></span></p><p class="MsoNormal" style="margin: 0in 0in 0.0001pt; text-align: justify;"><span style="font-size: 18pt;"> </span></p><p class="MsoNormal" style="margin: 0in 0in 0.0001pt; text-align: justify;"><span style="font-size: 18pt;"> </span></p><p class="MsoNormal" style="margin: 0in 0in 0.0001pt; text-align: justify;"><span style="font-size: 18pt;"> </span></p><p class="MsoNormal" style="margin: 0in 0in 0.0001pt; text-align: justify;"><span style="font-size: 10pt;">by Kenta<o:p></o:p></span></p><p class="MsoNormal" style="margin: 0in 0in 0.0001pt; text-align: justify;"><span style="font-size: 18pt;"> </span></p><p class="MsoNormal" style="margin: 0in 0in 0.0001pt; text-align: justify;"><span style="font-size: 18pt;"> </span></p><p class="MsoNormal" style="margin: 0in 0in 0.0001pt; text-align: justify;"><span style="font-size: 18pt;"> </span></p><p class="MsoNormal" style="margin: 0in 0in 0.0001pt; text-align: justify;"><span style="font-size: 18pt;"> </span></p><p class="MsoNormal" style="margin: 0in 0in 0.0001pt; text-align: justify;"><span style="font-size: 18pt;">Bạn ta,<o:p></o:p></span></p><p style="margin-left: 0in; margin-right: 0in; text-align: justify;"><span style="font-size: 18pt;">Gia đình một người bạn của tôi có một cách trả lời điện thoại rất kỳ lạ. Bất cứ ai gọi đến xin được nói chuyện với ông, nếu ông có nhà, thì người nhà không nói gì, chỉ lẳng lặng đưa điện thoại cho ông. Người nhấc máy điện thoại lên, bất kể là người nào trong nhà, cho đó là bà vợ hay mấy người con thì cũng chỉ làm như thế. Im lặng, đưa cái điện thoại, không nói gì thêm.<o:p></o:p></span></p><p style="margin-left: 0in; margin-right: 0in; text-align: justify;"><span style="font-size: 18pt;">Khi ông không có nhà, thì những người trong nhà, bất kể già trẻ, lớn, bé, nhấc máy trả lời cũng chỉ hai tiếng "Ði rồi" và bỏ máy xuống. Không phải là "Ði vắng rồi … đi khỏi rồi … không có nhà … vắng nhà …"<o:p></o:p></span></p><p style="margin-left: 0in; margin-right: 0in; text-align: justify;"><span style="font-size: 18pt;">Bao giờ cũng chỉ là "đi rồi".<o:p></o:p></span></p><p style="margin-left: 0in; margin-right: 0in; text-align: justify;"><span style="font-size: 18pt;">Tôi bắt đầu sợ hai tiếng này sau chuyến đi mới đây lên miền bắc và hỏi thăm về một người lâu ngày không gặp. Người bạn đáp: "Ði rồi".<o:p></o:p></span></p><p style="margin-left: 0in; margin-right: 0in; text-align: justify;"><span style="font-size: 18pt;">Tôi bỗng nhớ những câu trả lời trong điện thoại. Tôi thấy gia đình này phải đổi cách trả lời. Không nên bằng hai tiếng "đi rồi" nữa.<o:p></o:p></span></p><p style="margin-left: 0in; margin-right: 0in; text-align: justify;"><span style="font-size: 18pt;">Ở tuổi này, chữ "đi" mang một nghĩa khác.<o:p></o:p></span></p><p style="margin-left: 0in; margin-right: 0in; text-align: justify;"><span style="font-size: 18pt;">Trong những lúc nói chuyện với những người tuổi tác như những người bạn, và luôn cả chính tôi, không nên dùng chữ "đi" này nữa.<o:p></o:p></span></p><p style="margin-left: 0in; margin-right: 0in; text-align: justify;"><span style="font-size: 18pt;">Ngày xưa, nói "khi nào anh đi " thì chẳng sao cả. Ngày ấy, câu "bao giờ, khi nào anh đi" có thể nghĩa là bao giờ anh đi chơi, đi học, đi lính, đi quân trường, đi đơn vị, đi Mỹ... Bây giờ, cũng câu đó, người nghe có khi rất chột dạ.<o:p></o:p></span></p><p style="margin-left: 0in; margin-right: 0in; text-align: justify;"><span style="font-size: 18pt;">"Ði" có nghĩa khác mất rồi. Như một cú điện thoại cách đây mấy năm của cô em gọi từ Canada vào một buổi tối và nói: "Mợ đi rồi."<o:p></o:p></span></p><p style="margin-left: 0in; margin-right: 0in; text-align: justify;"><span style="font-size: 18pt;">Không cần phải hỏi "Mợ đi đâu, đi Montreal, đi Toronto, đi chùa, đi thăm bác Tám, đi Việt Nam, đi sang Mỹ, đi Pháp, đi Thượng Hải, đi Hàng Châu …" mặc dù những nơi đó mẹ tôi đã đi ít thì một lần, nhiều thì vài ba chục lần.<br />Cú điện thoại trong đêm khuya mà lại nói một người có tuổi "đi rồi" thì chỉ có thể "đi" một chỗ. Ði là đi theo ông cụ tôi. Ông cụ tôi đi trước đó hai năm.<o:p></o:p></span></p><p style="margin-left: 0in; margin-right: 0in; text-align: justify;"><span style="font-size: 18pt;">Ði không còn có nghĩa là ra đầu đường đón chuyến metro, ra phi trường lên cái máy bay đi thăm chúng tôi. Với người thân hay những người chúng ta yêu quí, chúng ta không dùng chữ "chết" vì chữ "chết" dữ dội quá.<o:p></o:p></span></p><p style="margin-left: 0in; margin-right: 0in; text-align: justify;"><span style="font-size: 18pt;">Chết trận, chết vì tai nạn, chết đuối, chết vì sét đánh.<br />Không ai nói "đi" trận, "đi" tai nạn bao giờ.<o:p></o:p></span></p><p style="margin-left: 0in; margin-right: 0in; text-align: justify;"><span style="font-size: 18pt;">Ði. Không cần phải nói đi đâu. Cứ đi là nghe biết ngay.<br />Hỏi thăm người bạn về một người khác. Người bạn đáp đi rồi. Ði cách đây hai năm.<o:p></o:p></span></p><p style="margin-left: 0in; margin-right: 0in; text-align: justify;"><span style="font-size: 18pt;">Không cần phải hỏi đi đâu? Ði bao giờ về? Ði một mình hả? Ði sao không nói gì?<o:p></o:p></span></p><p style="margin-left: 0in; margin-right: 0in; text-align: justify;"><span style="font-size: 18pt;">Ði rồi.<o:p></o:p></span></p><p style="margin-left: 0in; margin-right: 0in; text-align: justify;"><span style="font-size: 18pt;">Tôi bỗng thấy sợ cái động từ này. Thôi, bây giờ không dùng động từ đi để nói về những di chuyển nơi chốn, từ nơi này đến nơi khác, từ tỉnh này qua tỉnh khác nữa.<br />Phải nói rõ: anh ấy, ông ấy vừa bay sang Washington… tuần tới lại về LA, sau đó lại lên đường qua Canada.<br />Không nói đi nữa. Không hỏi bao giờ anh đi, ông đi, bà đi nữa. Hỏi vớ vẩn có khi bị la không cãi được… ô hay tôi còn khỏe thế này sao lại nói là … đi ?<o:p></o:p></span></p><p style="margin-left: 0in; margin-right: 0in; text-align: justify;"><span style="font-size: 18pt;">Thế thì bây giờ chắc cũng phải đổi một câu trong bài Biển Nhớ của Trịnh Công Sơn.<o:p></o:p></span></p><p style="margin-left: 0in; margin-right: 0in; text-align: justify;"><span style="font-size: 18pt;">Ông Sơn viết: <em>Ngày mai em đi, biển nhớ tên em gọi về…</em><br />Không được, phải hát là <em>ngày mai em đi, ngày mốt em quay trở về</em> mới được.<o:p></o:p></span></p><p style="margin-left: 0in; margin-right: 0in; text-align: justify;"><span style="font-size: 18pt;">Tuổi này mà cứ nói ngày mai em đi thì sợ lắm.<o:p></o:p></span></p><p style="margin-left: 0in; margin-right: 0in; text-align: justify;"><strong><span style="font-size: 18pt;">Bùi Bảo Trúc</span></strong></p><p class="MsoNormal" style="margin: 0in 0in 0.0001pt;"><b><span style="color: red; font-family: "Eras Bold ITC"; font-size: 36pt;">h</span></b><b><span style="color: red; font-size: 36pt;">ắ</span></b><b><span style="color: red; font-family: "Eras Bold ITC"; font-size: 36pt;">c thiên nga<o:p></o:p></span></b></p><p class="MsoNormal" style="margin: 0in 0in 0.0001pt;"><b><i><span style="color: blue; font-family: Impact; font-size: 24pt;">Bùi B</span></i></b><b><i><span style="color: blue; font-size: 24pt;">ả</span></i></b><b><i><span style="color: blue; font-family: Impact; font-size: 24pt;">o Trúc<o:p></o:p></span></i></b></p><p class="MsoNormal" style="margin: 0in 0in 0.0001pt;"><b><i><span style="color: blue; font-family: Impact; font-size: 24pt;"> </span></i></b></p><p style="margin-left: 0in; margin-right: 0in; text-align: justify;"><img align="left" height="223" hspace="12" src="https://www.luanhoan.net/GioiThieuTacGia/html/tg-bbt-08_files/image002.jpg" v:shapes="_x0000_s1026" width="192" /><b><span lang="EN" style="font-size: 18pt;"><o:p></o:p></span></b></p><p style="margin-left: 0in; margin-right: 0in; text-align: justify;"><b><span lang="EN" style="font-size: 18pt;"> </span></b></p><p style="margin-left: 0in; margin-right: 0in; text-align: justify;"><b><span lang="EN" style="font-size: 18pt;"> </span></b></p><p style="margin-left: 0in; margin-right: 0in; text-align: justify;"><b><span lang="EN" style="font-size: 18pt;"> </span></b></p><p style="margin-left: 0in; margin-right: 0in; text-align: justify;"><b><span lang="EN" style="font-size: 18pt;"> </span></b></p><p style="margin-left: 0in; margin-right: 0in; text-align: justify;"><b><span lang="EN" style="font-size: 18pt;"> </span></b></p><p style="margin-left: 0in; margin-right: 0in; text-align: justify;"><b><span lang="EN" style="font-size: 18pt;"> </span></b></p><p style="margin-left: 0in; margin-right: 0in; text-align: justify;"><b><span lang="EN" style="font-size: 18pt;">Ngày 8 tháng 4 năm 2012</span></b><span lang="EN" style="font-size: 18pt;"><o:p></o:p></span></p><p style="margin-left: 0in; margin-right: 0in; text-align: justify;"><span lang="EN" style="font-size: 18pt;">Bạn ta,<o:p></o:p></span></p><p style="margin-left: 0in; margin-right: 0in; text-align: justify;"><span lang="EN" style="font-size: 18pt;">Câu tục ngữ "<i>mẹ gà con vịt</i>" vẽ ra một liên hệ rất bất bình thường nhưng không phải là không có.<o:p></o:p></span></p><p style="margin-left: 0in; margin-right: 0in; text-align: justify;"><span lang="EN" style="font-size: 18pt;">Konrad Lorenz, một nhà tâm lý học loài vật đã nghiên cứu rất nhiều hiện tượng này nơi loài ngỗng, vịt và thiên nga và thấy là những loài chim này, ngay sau khi đục được cái vỏ trứng để ra ngoài, thì bất cứ một sinh vật nào chúng thấy ở cạnh chúng, chúng đều coi là mẹ ngay. Konrad Lorenz là người đầu tiên đặt cho hiện tượng này cái tên <i>imprinting</i>, và những khám phá của ông về <i>imprinting</i> đã được khoa học nhìn nhận. Hình ảnh ông đi trước, một bầy vịt, ngỗng đi sau đã được tạp chí LIFE dùng để thâu tóm công trình nghiên cứu của ông khi ông qua đời năm 1989.<o:p></o:p></span></p><p style="margin-left: 0in; margin-right: 0in; text-align: justify;"><span lang="EN" style="font-size: 18pt;">Những con vịt, ngỗng này coi Konrad Lorenz là mẹ của chúng. Chúng đi theo ông mỗi sáng để được cho ăn, được dẫn ra hồ bơi lội.<o:p></o:p></span></p><p style="margin-left: 0in; margin-right: 0in; text-align: justify;"><span lang="EN" style="font-size: 18pt;">Mới đây, ở North Carolina người ta thấy một liên hệ khá kỳ lạ của một con thiên nga không giống như những trường hợp mà Konrad Lorenz đã nghiên cứu. Liên hệ đó không phải là giữa mẹ và con như những trường hợp <i>imprinting</i> thường thấy. Một con hắc thiên nga với bộ lông đen tuyền và cái mỏ mầu đỏ, giống thiên nga chỉ thấy ở Úc, bỗng nhiên xuất hiện ở thị trấn Palm City thuộc tiểu bang North Carolina.<o:p></o:p></span></p><p style="margin-left: 0in; margin-right: 0in; text-align: justify;"><span lang="EN" style="font-size: 18pt;">Tại sao nó tới đó, nó đi những đâu mà lại lạc tới Bắc Mỹ, cách xa nơi nó ra đời cả trên mười ngàn dặm? Nhưng dù có được những câu trả lời cho những câu hỏi đó thì người ta vẫn còn một thắc mắc khác về nó. Đó là liên hệ của nó và cái máy <i>hors-bord</i> gắn trên một chiếc thuyền nhỏ.<o:p></o:p></span></p><p style="margin-left: 0in; margin-right: 0in; text-align: justify;"><span lang="EN" style="font-size: 18pt;">Con hắc thiên nga này quấn quít bên cạnh cái máy <i>hors-bord</i> ở một bến tầu tại Palm City suốt mấy tuần lễ từ khi nó lạc tới North Carolina. Nhưng liên hệ đó không phải là một liên hệ mẹ con.<o:p></o:p></span></p><p style="margin-left: 0in; margin-right: 0in; text-align: justify;"><span lang="EN" style="font-size: 18pt;">Con hắc thiên nga ra đời cũng phải vài năm ở Úc trước khi nó giang hồ đến Mỹ. Vì thế cái máy tầu không thể là mẹ nó như trong hiện tượng <i>imprinting</i>. Cái máy <i>hors-bord</i> không ở cạnh khi nó nở từ trong trứng ra. Cái máy tầu cũng không dẫn nó đi ăn hay ra hồ tập bơi, tập bay như những con thiên nga mẹ, hay như nhà khoa học Konrad Lorenz. Và nhất là nó không hành động giống như một con thiên nga với mẹ. Nó rượt đuổi người chủ chiếc thuyền máy mỗi lần ông ra bến, đưa thuyền xuống nước. Hành động của nó có tất cả những nét của một người phụ nữ ghen.<o:p></o:p></span></p><p style="margin-left: 0in; margin-right: 0in; text-align: justify;"><span lang="EN" style="font-size: 18pt;">Người ta tin chắc rằng con hắc thiên nga này đang yêu chiếc máy <i>hors-bord</i>. Chiếc máy tầu là tình nhân của nó. Ai đụng đến cái máy tầu là nó đuổi đánh.<o:p></o:p></span></p><p style="margin-left: 0in; margin-right: 0in; text-align: justify;"><span lang="EN" style="font-size: 18pt;">Loài thiên nga trắng cũng như đen nổi tiếng là chung tình. Trống và mái ở với nhau suốt đời. Khi một con chết, con còn lại buồn đau trong một thời gian rất lâu. Robert Kincaid trong <i>The Bridges of Madison County</i> của Robert James Waller cũng nhắc tới chi tiết thủy chung này của một con thiên nga trong bức thư gửi Francesca Johnson.<o:p></o:p></span></p><p style="margin-left: 0in; margin-right: 0in; text-align: justify;"><span lang="EN" style="font-size: 18pt;">Loài thiên nga Úc ưa sống hợp quần thành bầy hai, ba trăm con. Con hắc thiên nga ở Palm City xa nhà, xa bầy, tìm được đối tượng để yêu thì đối tượng chỉ cứ lù lù một cục thép cù lần, khét lẹt mùi xăng. Câu chuyện tình của nó được viết thành tin đăng trên báo địa phương, và làm cảm động Stan và Faith Chiras. Hai người xin phép đưa nó về trang trại với cái hồ nước khá rộng của họ để cho nó có bạn với bốn con hắc thiên nga khác và khoảng mười con ngỗng trời mà hai người đã nuôi từ lâu để con thiên nga lãng mạn này có bạn, đỡ đơn lẻ, phải tìm tình yêu nơi cái <i>hors-bord</i>.<o:p></o:p></span></p><p style="margin-left: 0in; margin-right: 0in; text-align: justify;"><span lang="EN" style="font-size: 18pt;">Nó có hạnh phúc không, nó có tìm được tình yêu ở cái hồ nước trong trại của vợ chồng Stan và Faith Chiras không, những chi tiết đó không được báo chí cho biết. Nhưng chắc nó phải nhớ cái máy <i>hors-bord</i> lắm, nếu tính thủy chung có thật nơi loài thiên nga.<o:p></o:p></span></p><p style="margin-left: 0in; margin-right: 0in; text-align: justify;"><span lang="EN" style="font-size: 18pt;">Nó sẽ nhớ cái máy tầu lúc nào cũng dịu dàng, không bao giờ to tiếng với nó, không bao giờ mè nheo, đay nghiến, nói dai, nói giang ca, nói chàm ràm, nói bậy, nói bạ, nói dấm, nói dẳn, nói ngoa, nói ngoắt, nói 629 kiểu mà nhà làm tự điển Lê Văn Đức và Lê Ngọc Trụ đã ghi từ trang 973 đến 985 của cuốn Việt Nam Tự Điển hai ông hợp soạn.<o:p></o:p></span></p><p style="margin-left: 0in; margin-right: 0in; text-align: justify;"><span lang="EN" style="font-size: 18pt;">Cái máy <i>hors-bord</i> mà tiếng Pháp, theo cuốn Petit Larousse tôi có, nơi trang 519 của ấn bản 1962, được xếp vào loại danh từ giống đực (<i>nom masculin invariable</i>).<o:p></o:p></span></p><p class="MsoNormal" style="margin: 0in 0in 0.0001pt;"><span lang="EN" style="font-size: 18pt;">Nên chắc gì đưa con hắc thiên nga tới trại của Stan và Faith Chiras lại là điều tốt đẹp cho nó. Biết đâu nó chỉ yêu cái máy <i>hors-bord</i> hiền lành và ít gây phiền nhiễu cho nó như ở bến tầu Palm City?<o:p></o:p></span></p><p class="MsoNormal" style="margin: 0in 0in 0.0001pt;"><span lang="EN" style="font-size: 18pt;"><br /></span></p><p class="MsoNormal" style="margin: 0in 0in 0.0001pt;"><b><span lang="EN" style="font-size: 18pt;">Bùi Bảo Trúc</span></b></p><p class="MsoNormal" style="margin: 0in 0in 0.0001pt;"><b><span lang="EN" style="font-size: 18pt;"><br /></span></b></p><p class="MsoNormal" style="margin: 0in 0in 0.0001pt;"><b><span style="color: red; font-family: "Eras Bold ITC"; font-size: 28pt;">ông bi</span></b><b><span style="color: red; font-size: 28pt;">ế</span></b><b><span style="color: red; font-family: "Eras Bold ITC"; font-size: 28pt;">t tôi là ai không ?<o:p></o:p></span></b></p><p class="MsoNormal" style="margin: 0in 0in 0.0001pt;"><b><i><span style="color: blue; font-family: Impact; font-size: 24pt;">Bùi B</span></i></b><b><i><span style="color: blue; font-size: 24pt;">ả</span></i></b><b><i><span style="color: blue; font-family: Impact; font-size: 24pt;">o Trúc<o:p></o:p></span></i></b></p><p class="MsoNormal" style="margin: 0in 0in 0.0001pt;"><b><i><span style="color: blue; font-family: Impact; font-size: 24pt;"> </span></i></b></p><p class="MsoNormal" style="margin: 0in 0in 0.0001pt;"><img align="left" height="200" hspace="12" src="https://www.luanhoan.net/GioiThieuTacGia/html/tg-bbt-09_files/image002.jpg" v:shapes="_x0000_s1026" width="267" /><b><i><span style="color: blue; font-family: Impact; font-size: 24pt;"><o:p></o:p></span></i></b></p><p class="MsoNormal" style="margin: 0in 0in 0.0001pt;"><o:p> </o:p></p><p class="MsoNormal" style="margin: 0in 0in 0.0001pt; text-align: justify;"><span style="font-size: 18pt;"> </span></p><p class="MsoNormal" style="margin: 0in 0in 0.0001pt; text-align: justify;"><span style="font-size: 18pt;"> </span></p><p class="MsoNormal" style="margin: 0in 0in 0.0001pt; text-align: justify;"><span style="font-size: 18pt;"> </span></p><p class="MsoNormal" style="margin: 0in 0in 0.0001pt; text-align: justify;"><span style="font-size: 18pt;"> </span></p><p class="MsoNormal" style="margin: 0in 0in 0.0001pt; text-align: justify;"><span style="font-size: 18pt;"> </span></p><p class="MsoNormal" style="margin: 0in 0in 0.0001pt; text-align: justify;"><span style="font-size: 18pt;"> </span></p><p class="MsoNormal" style="margin: 0in 0in 0.0001pt; text-align: justify;"><span style="font-size: 18pt;"> </span></p><p class="MsoNormal" style="margin: 0in 0in 0.0001pt; text-align: justify;"><span style="font-size: 18pt;"> </span></p><p class="MsoNormal" style="margin: 0in 0in 0.0001pt; text-align: justify;"><span style="font-size: 18pt;"> </span></p><p class="MsoNormal" style="margin: 0in 0in 0.0001pt; text-align: justify;"><span style="font-size: 18pt;">Bạn ta,<o:p></o:p></span></p><p style="margin-left: 0in; margin-right: 0in; text-align: justify;"><span style="font-size: 18pt;">Cho mãi đến mấy hôm trước, tôi mới tìm ra được câu trả lời cho một câu hỏi tôi bị hỏi từ hơn ba mươi năm trước. Một bữa đang ngồi trong quán Cái Chùa (La Pagode), đường Tự Do, Sài Gòn, thì tôi bị một người đàn ông gây sự và cuối cùng ông ta quăng ra cho tôi câu hỏi: “Ông biết tôi là ai không?” Quả thật lúc ấy, tôi không biết ông ta là ai thật. Ông không phải là một tài tử, một nhà văn, hay một chính trị gia nổi tiếng để tôi phải biết. Tôi đành ngồi đó, chịu thua ông, không có câu trả lời. Ít lâu sau, tôi được cho biết ông đi theo, làm đàn em cho một ông tướng, và nhờ đó, ông thỉnh thoảng đem chút “hào quang” vay mượn được để hù dọa những người yếu bóng vía như tôi. <o:p></o:p></span></p><p style="margin-left: 0in; margin-right: 0in; text-align: justify;"><span style="font-size: 18pt;">Sang đến Mỹ, thỉnh thoảng tôi cũng bị hỏi câu hỏi đó, mà đau cho những người đó, cả Mỹ lẫn Việt, tôi không bao giờ có câu trả lời cho câu hỏi đó của họ cả. Họ thì nghĩ tôi phải biết họ, mà thật tình, tôi thì không hề biết họ bao giờ. Và cứ mỗi lần bị những nhân vật như thế cật vấn, thì tôi chỉ biết ngẩn mặt ra, giả bộ lục lọi cái trí nhớ thảm hại của tôi để tìm câu trả lời cho người nổi tiếng nhưng vô danh và không ai thèm biết đó. <o:p></o:p></span></p><p style="margin-left: 0in; margin-right: 0in; text-align: justify;"><span style="font-size: 18pt;">Mấy tháng trước, trong chuyến về lại California, tôi phải ghé lại New Jersey để đổi máy bay. Phi cơ của tôi bị trễ hơn một tiếng. Hành khách có một số rất bực bội vì công việc bị xáo trộn do sự chậm trễ của máy bay gây ra. Tại quầy bên cạnh cổng 112, một tiếp viên dưới đất của công ty đang cố giải quyết những yêu cầu, khiếu nại của khách hàng thì bỗng nhiên một hành khách có vẻ tức tối lắm, lấn lên phía trên, len qua mặt mấy người khác và ném tấm vé lên quầy. Ông ta nói lớn rằng ông ta muốn được cho bay chuyến sớm nhất và phải xếp cho ông ta ngồi hạng nhất. Người tiếp viên trả lời rằng cô xin lỗi về những phiền nhiễu mà chuyến bay gây ra cho ông, nhưng cô cũng phải giải quyết những hành khách tới trước và hứa là sẽ giúp ông khi đến lượt ông. Nhưng ông khách không bằng lòng, ông hỏi như hét vào mặt cô, rõ ràng là để cho các hành khách khác cũng nghe được. Ông hỏi đúng câu mà tôi cũng bị hỏi mấy lần:<o:p></o:p></span></p><p style="margin-left: 0in; margin-right: 0in; text-align: justify;"><span style="font-size: 18pt;">“Do you know who I am?”<o:p></o:p></span></p><p style="margin-left: 0in; margin-right: 0in; text-align: justify;"><span style="font-size: 18pt;">Thì ra người Mỹ, trẻ và xinh như cô tiếp viên cũng bị hạch hỏi bằng câu đó chứ chẳng riêng gì tôi. Tôi liền cố lắng tai nghe xem cô tiếp viên ở quầy trả lời như thế nào để biết mà ứng phó sau này. <o:p></o:p></span></p><p style="margin-left: 0in; margin-right: 0in; text-align: justify;"><span style="font-size: 18pt;">Người phụ nữ này, vẫn tươi cười, cầm chiếc micro của hệ thống khuếch âm lên và nói lớn bằng giọng rành rẽ rằng ở quầy 112, có một vị hành khách không biết mình là ai, quí hành khách ai có thể giúp ông ta biết được căn cước của ông, xin tới quầy 112.<o:p></o:p></span></p><p style="margin-left: 0in; margin-right: 0in; text-align: justify;"><span style="font-size: 18pt;">Ông khách tự nhiên, vì chính câu hỏi của ông, biến thành một bệnh nhân tâm thần, một người mắc Alzheimer, một người lãng trí, tâm lý, thần kinh thác loạn, lẫn lộn bản thể, không còn nhớ mình là ai, tên gì, ở đâu nữa. Và lúc ấy thì đám hành khách đang sốt ruột đứng trước quầy đều phá ra cười. Ông khách điên tiết, chỉ mặt người tiếp viên ở quầy và bật ra một câu chửi thề tục tĩu:<o:p></o:p></span></p><p style="margin-left: 0in; margin-right: 0in; text-align: justify;"><span style="font-size: 18pt;">“F… you!” <o:p></o:p></span></p><p style="margin-left: 0in; margin-right: 0in; text-align: justify;"><span style="font-size: 18pt;">Người phụ nữ ở quầy, không một chút giận dữ, bằng giọng bình thản, trả lời ông nguyên văn như thế này:<o:p></o:p></span></p><p style="margin-left: 0in; margin-right: 0in; text-align: justify;"><span style="font-size: 18pt;">“I’m sorry, sir, but you’ll have to stand in line for that, too.” Thưa ông, chuyện đó, chuyện ông đòi giao hợp với tôi, ông cũng phải xếp hàng chờ đến lượt mới được. <o:p></o:p></span></p><p style="margin-left: 0in; margin-right: 0in; text-align: justify;"><span style="font-size: 18pt;">Chao ôi, hay biết là chừng nào! Thế mà tôi không nghĩ ra từ bao nhiêu năm nay để mà ấm ức không nguôi. Bây giờ, nếu người đàn ông ở La Pagode hay dăm ba người khác đặt lại câu hỏi đó với tôi, thì tôi đã có ngay được câu trả lời học được của người tiếp viên phi hành ở phi trường Newark, New Jersey hai hôm trước.<o:p></o:p></span></p><p style="margin-left: 0in; margin-right: 0in; text-align: justify;"><span style="font-size: 18pt;">Nhưng còn một điều tôi hơi ngại, là nếu phía bên kia đưa ra đề nghị bắt đầu bằng chữ “F” thì cũng hơi phiền. Chẳng lẽ lại đòi những người ấy xếp hàng… cả ngày như ở nước ta hay sao?<o:p></o:p></span></p><p style="margin-left: 0in; margin-right: 0in; text-align: justify;"><img align="left" height="150" hspace="12" src="https://www.luanhoan.net/GioiThieuTacGia/html/tg-bbt-09_files/image003.jpg" v:shapes="_x0000_s1027" width="203" /><span style="font-size: 18pt;"><o:p></o:p></span></p><p style="margin-left: 0in; margin-right: 0in; text-align: justify;"><span style="font-size: 18pt;"> </span></p><p class="MsoNormal" style="margin: 0in 0in 0.0001pt;"><b><span style="font-size: 18pt;"> </span></b></p><p class="MsoNormal" style="margin: 0in 0in 0.0001pt;"><b><span style="font-size: 18pt;"> </span></b></p><p class="MsoNormal" style="margin: 0in 0in 0.0001pt;"><b><span style="font-size: 18pt;"> </span></b></p><p class="MsoNormal" style="margin: 0in 0in 0.0001pt;"><b><span style="font-size: 18pt;">Bùi Bảo Trúc</span></b></p><p class="MsoNormal" style="margin: 0in 0in 0.0001pt;"><b><span style="font-size: 18pt;"><br /></span></b></p><p class="MsoNormal" style="margin: 0in 0in 0.0001pt;"><b><span style="color: red; font-family: "Eras Bold ITC"; font-size: 36pt;">chuy</span></b><b><span style="color: red; font-size: 36pt;">ệ</span></b><b><span style="color: red; font-family: "Eras Bold ITC"; font-size: 36pt;">n g</span></b><b><span style="color: red; font-size: 36pt;">ọ</span></b><b><span style="color: red; font-family: "Eras Bold ITC"; font-size: 36pt;">n gàng,<o:p></o:p></span></b></p><p class="MsoNormal" style="margin: 0in 0in 0.0001pt;"><b><span style="color: red; font-family: "Eras Bold ITC"; font-size: 36pt;">th</span></b><b><span style="color: red; font-size: 36pt;">ứ</span></b><b><span style="color: red; font-family: "Eras Bold ITC"; font-size: 36pt;"> t</span></b><b><span style="color: red; font-size: 36pt;">ự</span></b><b><span style="color: red; font-family: "Eras Bold ITC"; font-size: 36pt;">,<o:p></o:p></span></b></p><p class="MsoNormal" style="margin: 0in 0in 0.0001pt;"><b><i><span style="color: blue; font-family: Impact; font-size: 24pt;">Bùi B</span></i></b><b><i><span style="color: blue; font-size: 24pt;">ả</span></i></b><b><i><span style="color: blue; font-family: Impact; font-size: 24pt;">o Trúc<o:p></o:p></span></i></b></p><p class="MsoNormal" style="margin: 0in 0in 0.0001pt;"><b><i><span style="color: blue; font-family: Impact; font-size: 24pt;"> </span></i></b></p><p style="margin-left: 0in; margin-right: 0in; text-align: justify;"><img align="left" height="166" hspace="12" src="https://www.luanhoan.net/GioiThieuTacGia/html/tg-bbt-10_files/image002.jpg" v:shapes="_x0000_s1027" width="252" /><b><span lang="EN" style="font-size: 18pt;"><o:p></o:p></span></b></p><p style="margin-left: 0in; margin-right: 0in; text-align: justify;"><b><span lang="EN" style="font-size: 18pt;"> </span></b></p><p style="margin-left: 0in; margin-right: 0in; text-align: justify;"><b><span lang="EN" style="font-size: 18pt;"> </span></b></p><p style="margin-left: 0in; margin-right: 0in; text-align: justify;"><b><span lang="EN" style="font-size: 18pt;"> </span></b></p><p style="margin-left: 0in; margin-right: 0in; text-align: justify;"><b><span lang="EN" style="font-size: 18pt;"> </span></b></p><p style="margin-left: 0in; margin-right: 0in; text-align: justify;"><b><span lang="EN" style="font-size: 18pt;"> </span></b></p><p style="margin-left: 0in; margin-right: 0in; text-align: justify;"><b><span lang="EN" style="font-size: 18pt;">Ngày 10 tháng 4 năm 2012</span></b><span lang="EN" style="font-size: 18pt;"><o:p></o:p></span></p><p style="margin-left: 0in; margin-right: 0in; text-align: justify;"><span lang="EN" style="font-size: 18pt;">Bạn ta,<o:p></o:p></span></p><p style="margin-left: 0in; margin-right: 0in; text-align: justify;"><span lang="EN" style="font-size: 18pt;">Khi dọn đến địa chỉ hiện nay, tôi tìm được ở ngăn tủ trong phòng ngủ bức tượng nhỏ tạc hình một người ngồi sau chiếc bàn làm việc bừa bộn giấy tờ, sách vở chất đống nghều nghễu cao hơn đầu người, và ở chân bàn, là hàng chữ <i>neatness is the sure sign of a sick mind</i>.<o:p></o:p></span></p><p style="margin-left: 0in; margin-right: 0in; text-align: justify;"><span lang="EN" style="font-size: 18pt;">Tôi thích nó ngay, vì cái bàn của ông ta không khác gì bàn làm việc của tôi.<o:p></o:p></span></p><p style="margin-left: 0in; margin-right: 0in; text-align: justify;"><span lang="EN" style="font-size: 18pt;">Ngay từ trước khi có bức tượng --mà tôi không cách gì trả lại chủ nhân nó-- tôi vẫn thấy chuyện gọn gàng, thứ tự, ngăn nắp có điều gì không... ổn. Nghĩa là cái bàn làm việc không bao giờ nên gọn gàng, ngăn nắp. Nó phải bừa bộn như của tôi thì trông nó mới có đời sống, có bàn tay người. Một cái bàn ngăn nắp, sạch sẽ, gọn gàng thì nó như cái bàn của một nhà hành chánh, một ông đốc phủ sứ, mỗi ngày có nhân viên vào thu dọn, phủi bụi. Cái bàn sạch sẽ nhưng chủ nó chỉ là một... đốc phủ sứ.<o:p></o:p></span></p><p style="margin-left: 0in; margin-right: 0in; text-align: justify;"><span lang="EN" style="font-size: 18pt;">Hàng chữ ở chân bàn <i>-- neatness is the sure sign of a sick mind</i> -- nói đúng được điều tôi vẫn mơ hồ nghĩ trong đầu từ lâu mà không xếp lại thành một câu: sự gọn gàng, thứ tự, sạch sẽ, ngăn nắp là dấu hiệu rõ ràng của một đầu óc bệnh hoạn.<o:p></o:p></span></p><p style="margin-left: 0in; margin-right: 0in; text-align: justify;"><span lang="EN" style="font-size: 18pt;">Nhờ nó, tôi có được cách giải thích rất thuyết phục cho tình trạng bừa bộn nơi cái bàn làm việc của tôi. Sạch sẽ, gọn gàng là bệnh hoạn. Bừa bộn, không thứ tự, không ngăn nắp là một đầu óc bình thường và khỏe mạnh.<o:p></o:p></span></p><p style="margin-left: 0in; margin-right: 0in; text-align: justify;"><span lang="EN" style="font-size: 18pt;">Tại sao phải ngăn nắp và thứ tự trong khi bừa bộn và mất trật tự vẫn làm được việc? Và cái bàn làm việc của tôi trong phòng ngủ tiếp tục bừa bộn, không thứ tự, không gọn gàng gì hết. Mẹ tôi sang thăm, nói là trông ngứa mắt quá, tôi đề nghị vài giọt thuốc nhỏ mắt cho đỡ ngứa, nhưng xin tha cho cái bàn của tôi.<o:p></o:p></span></p><p style="margin-left: 0in; margin-right: 0in; text-align: justify;"><span lang="EN" style="font-size: 18pt;">Hôm nay, đọc được một khám phá của Home & Garden Television, tôi lại càng thấy không nên gọn gàng, ngăn nắp và thứ tự chút nào.<o:p></o:p></span></p><p style="margin-left: 0in; margin-right: 0in; text-align: justify;"><span lang="EN" style="font-size: 18pt;">Một cuộc thăm dò do Home & Garden Television thực hiện cho thấy là có một số người tìm thấy được sự thỏa mãn qua việc giữ gìn nhà cửa cho ngăn nắp, sạch sẽ, gọn gàng, thứ tự, nhiều hơn là làm tình (... <i>get more satisfaction from keeping their homes neat and attractive than they do from sex</i>.)<o:p></o:p></span></p><p style="margin-left: 0in; margin-right: 0in; text-align: justify;"><span lang="EN" style="font-size: 18pt;">Biết được chi tiết này, tôi lại thắc mắc không biết người ở căn nhà này trước khi tôi dọn vào là người như thế nào, có giữ gìn nhà cửa sạch sẽ, gọn gàng không, hay cũng bừa bộn như tôi để phải khuân bức tượng nhỏ với câu nhận định tương quan giữa sự ngăn nắp, gọn gàng và sức khỏe tâm lý về nhà bầy chơi?<o:p></o:p></span></p><p style="margin-left: 0in; margin-right: 0in; text-align: justify;"><span lang="EN" style="font-size: 18pt;">Tôi biết người ở căn nhà này trước tôi là một phụ nữ nhờ cái tên trên phong bì những bức thư tiếp tục tới nằm trong hộp thư của tôi sau khi tôi dọn đến cả mấy tháng trời.<o:p></o:p></span></p><p style="margin-left: 0in; margin-right: 0in; text-align: justify;"><span lang="EN" style="font-size: 18pt;">Nàng có nhiều phần không phải là người gọn gàng ngăn nắp nên mới có bức tượng nhỏ đó. Nàng không thích thu dọn nhà cửa sạch sẽ, như vậy nàng tìm thấy sự thỏa mãn ở đâu?<o:p></o:p></span></p><p style="margin-left: 0in; margin-right: 0in; text-align: justify;"><span lang="EN" style="font-size: 18pt;">Nàng có giống như người đàn ông Á châu cao niên sống bừa bãi thiếu ngăn nắp tìm thấy sự thỏa mãn trong sự biếng lười như Bạch Ngọc Thiềm trong cái thư trai ông gọi là Dong Am, cái am biếng nhác, hay nàng thấy được thỏa mãn nơi cái thú... khác?<o:p></o:p></span></p><p style="margin-left: 0in; margin-right: 0in; text-align: justify;"><span lang="EN" style="font-size: 18pt;">Bức biếm họa trong tờ báo đi kèm bài viết vẽ một người đàn bà quần áo trên người rất ít trong khi người đàn ông, tay cầm thùng nước, tay kia vác cái chổi, mặt mũi tươi vui đi... dọn nhà, quét tước, lau chùi phòng ốc. Người đàn ông có vẻ như không nhìn thấy người phụ nữ rất sexy đứng bên cạnh vì chàng đã tìm thấy lạc thú trong việc giữ cho nhà cửa sạch sẽ gọn gàng như kết quả cuộc thăm dò của Home & Garden Television chăng?<o:p></o:p></span></p><p style="margin-left: 0in; margin-right: 0in; text-align: justify;"><span lang="EN" style="font-size: 18pt;">Đúng hay không đúng thì khó biết được, vì sự bừa bộn của tôi chỉ là dấu hiệu của một đầu óc không... bệnh hoạn.<o:p></o:p></span></p><p class="MsoNormal" style="margin: 0in 0in 0.0001pt;"><span lang="EN" style="font-size: 18pt;">Nhưng có thể vì kết quả cuộc thăm dò này, nhiều người đàn ông sẽ không bị bắt dọn dẹp nhà cửa nữa không chừng!<o:p></o:p></span></p><p class="MsoNormal" style="margin: 0in 0in 0.0001pt;"><span lang="EN" style="font-size: 18pt;"> </span></p><p class="MsoNormal" style="margin: 0in 0in 0.0001pt;"><b><span lang="EN" style="font-size: 18pt;">Bùi Bảo Trúc</span></b></p><p class="MsoNormal" style="margin: 0in 0in 0.0001pt;"><b><span lang="EN" style="font-size: 18pt;"><br /></span></b></p><p class="MsoNormal" style="margin: 0in 0in 0.0001pt;"><b><span style="color: red; font-family: "Eras Bold ITC"; font-size: 36pt;">v</span></b><b><span style="color: red; font-size: 36pt;">ĩ</span></b><b><span style="color: red; font-family: "Eras Bold ITC"; font-size: 36pt;">nh bi</span></b><b><span style="color: red; font-size: 36pt;">ệ</span></b><b><span style="color: red; font-family: "Eras Bold ITC"; font-size: 36pt;">t<o:p></o:p></span></b></p><p class="MsoNormal" style="margin: 0in 0in 0.0001pt;"><b><span style="color: red; font-family: "Eras Bold ITC"; font-size: 36pt;">Nguy</span></b><b><span style="color: red; font-size: 36pt;">ễ</span></b><b><span style="color: red; font-family: "Eras Bold ITC"; font-size: 36pt;">n </span></b><b><span style="color: red; font-size: 36pt;">Đứ</span></b><b><span style="color: red; font-family: "Eras Bold ITC"; font-size: 36pt;">c Quang<o:p></o:p></span></b></p><p class="MsoNormal" style="margin: 0in 0in 0.0001pt;"><b><i><span style="color: blue; font-family: Impact; font-size: 24pt;">Bùi B</span></i></b><b><i><span style="color: blue; font-size: 24pt;">ả</span></i></b><b><i><span style="color: blue; font-family: Impact; font-size: 24pt;">o trúc<o:p></o:p></span></i></b></p><p class="MsoNormal" style="margin: 0in 0in 0.0001pt;"><b><i><span style="color: blue; font-family: Impact; font-size: 24pt;"> </span></i></b></p><p style="margin-left: 0in; margin-right: 0in; text-align: justify;"><img align="left" height="250" hspace="12" src="https://www.luanhoan.net/GioiThieuTacGia/html/tg-bbt-11_files/image001.jpg" v:shapes="_x0000_s1026" width="250" /><b><i><span lang="EN" style="color: blue; font-family: Impact; font-size: 24pt;"><o:p></o:p></span></i></b></p><p style="margin-left: 0in; margin-right: 0in; text-align: justify;"><span lang="EN" style="font-size: 18pt;"> </span></p><p style="margin-left: 0in; margin-right: 0in; text-align: justify;"><span lang="EN" style="font-size: 18pt;"> </span></p><p style="margin-left: 0in; margin-right: 0in; text-align: justify;"><span lang="EN" style="font-size: 18pt;"> </span></p><p style="margin-left: 0in; margin-right: 0in; text-align: justify;"><span lang="EN" style="font-size: 18pt;"> </span></p><p style="margin-left: 0in; margin-right: 0in; text-align: justify;"><span lang="EN" style="font-size: 18pt;"> </span></p><p style="margin-left: 0in; margin-right: 0in; text-align: justify;"><span lang="EN" style="font-size: 18pt;"> </span></p><p style="margin-left: 0in; margin-right: 0in; text-align: justify;"><span lang="EN" style="font-size: 18pt;"> </span></p><p style="margin-left: 0in; margin-right: 0in; text-align: justify;"><span lang="EN" style="font-size: 18pt;">Có thể nói chắc rằng ở Việt Nam, không có một thế hệ nào kém may mắn bằng thế hệ của những người ra đời trong những năm cuối của thập niên 30 bắt sang đầu thập niên 50.<o:p></o:p></span></p><p style="margin-left: 0in; margin-right: 0in; text-align: justify;"><span lang="EN" style="font-size: 18pt;">Thế hệ này vừa ra đời thì đã phải chạm mặt ngay với hai cuộc chiến lên tiếp ở Đông Dương của những năm 50 , rồi những năm 60 và 70. Họ lớn lên, để tử trận nhiều nhất, góa bụa nhiều nhất và mồ côi nhiều nhất.<o:p></o:p></span></p><p style="margin-left: 0in; margin-right: 0in; text-align: justify;"><span lang="EN" style="font-size: 18pt;">Mồ côi trong cuộc chiến Đông Dương thứ nhất. Tử trận và góa bụa trong cuộc chiến Đông Dương thứ hai.<o:p></o:p></span></p><p style="margin-left: 0in; margin-right: 0in; text-align: justify;"><span lang="EN" style="font-size: 18pt;">Trong đời sống với cái chết cận kề rình rập như lúc nào cũng sẵn sàng ghé vào thăm, người ta vẫn cần, hay có thể nói là rất cần đến âm nhạc. Âm nhạc để vỗ về, an ủi, để khóc, để đau đớn cho những bất hạnh của thế hệ.<o:p></o:p></span></p><p style="margin-left: 0in; margin-right: 0in; text-align: justify;"><span lang="EN" style="font-size: 18pt;">Kháng chiến có âm nhạc của kháng chiến trên những chiếc<i> banjo</i>, những chiếc <i>mandoline</i>, những Hạ Uy cầm, Tây Ban cầm trên vai của những thanh niên thành phố lên đường đổ máu cho quê hương với những bản nhạc của Hoàng Quý, Việt Lang, Văn Cao, Hoàng Giác, Tử Phác … <i>quay quay thương nhớ quyến vào tơ, quay quay may áo rét dâng chàng</i>… Những ca khúc hết sức lãng mạn của thành thị <i>từ chàng ra đi lưng khoác chiến y, mà lòng vương bóng quốc kỳ… Ai qua miền quê binh khói, nhắn giúp rằng nơi xa xôi … lờ lững đôi chim giang hồ bay.. dưới ánh trăng mơ màng, ngồi kề bên nhau nối tơ lòng</i>, của Ngọc Bích, Nguyễn Thiện Tơ , Đào Thừa Liệt ...<o:p></o:p></span></p><p style="margin-left: 0in; margin-right: 0in; text-align: justify;"><span lang="EN" style="font-size: 18pt;">Cuộc chiến Đông Dương thứ nhất kết thúc với cảnh đất nước bị chia cắt. Thanh bình tạm bợ ở với chúng ta vài ba năm thì lại một trận đao binh khác ập tới. Những khúc ca thanh bình của Lam Phương, Phạm Đình Chương, Văn Phụng, Nguyễn Văn Khánh … bỗng thấy không còn hợp thời nữa. Thơ lãng mạn tiền chiến trở thành vô nghĩa, ngượng nghịu trên môi người đọc Lưu Trọng Lư, Huy Cận, Thế Lữ, Xuân Diệu.. .<o:p></o:p></span></p><p style="margin-left: 0in; margin-right: 0in; text-align: justify;"><span lang="EN" style="font-size: 18pt;">Tuổi trẻ Việt Nam lúc ấy thỉnh thoảng lắm mới tìm được một hai bài hát cho họ.<o:p></o:p></span></p><p style="margin-left: 0in; margin-right: 0in; text-align: justify;"><i><span lang="EN" style="font-size: 18pt;">Một buổi sáng mùa đông, một đứa bé ra đồng, đạp trái mìn nổ chậm, chết không còn đôi chân…. Về đây nghe em, về đây nghe em, mặc áo the đi guốc mộc, kể chuyện tình bằng lời ca dao …<o:p></o:p></span></i></p><p style="margin-left: 0in; margin-right: 0in; text-align: justify;"><span lang="EN" style="font-size: 18pt;">Họ hát để quên đi những ca khúc đầy bi thảm, chết chóc : <i>trực thăng sơn mầu tang trắng, em ngại ngùng dạo phố mùa xuân , viên đạn đồng đen, em sang ngang cho làm kỷ niệm</i>…<o:p></o:p></span></p><p style="margin-left: 0in; margin-right: 0in; text-align: justify;"><span lang="EN" style="font-size: 18pt;">Không có mặt ở Việt Nam mấy năm, đến lúc về nước, thì tôi đã thấy có một phong trào nhạc đang lớn mạnh.<o:p></o:p></span></p><p style="margin-left: 0in; margin-right: 0in; text-align: justify;"><span lang="EN" style="font-size: 18pt;">Đó là phong trào Du Ca. Du là đi đây đó. Du ca là vác đàn đi hát ở đây đó. Đây đó là những buổi lửa trại, là sân trường đại học, ở trường Văn Khoa đường Nguyễn Trung Trực, ở đại học Đà Lạt, ở trụ sở sinh viên đại học quốc tế đường Duy Tân, Hồng Thập Tự.<o:p></o:p></span></p><p style="margin-left: 0in; margin-right: 0in; text-align: justify;"><span lang="EN" style="font-size: 18pt;">Nhạc khí là những chiếc ghi ta với những <i>accord</i> giản dị. Và giọng hát là những tiếng hát bằng tâm tình, bằng lòng thành, bằng tất cả tấm lòng cho cái quê hương có một thời ngạo nghễ ấy, cho giống dân mà gọi là vua đấu tranh… .<o:p></o:p></span></p><p style="margin-left: 0in; margin-right: 0in; text-align: justify;"><span lang="EN" style="font-size: 18pt;">Ở một quán nước trên đường Tự Do, tôi gặp hai người, hai tác giả có những ca khúc đặt cạnh nhau chỉ để nói lên những tương phản, nhưng lại cũng nói lên được những ưu tư, những quan tâm, khắc khoải của cái hế hệ bất hạnh ấy.<o:p></o:p></span></p><p style="margin-left: 0in; margin-right: 0in; text-align: justify;"><span lang="EN" style="font-size: 18pt;">Trịnh Công Sơn và Nguyễn Đức Quang.<o:p></o:p></span></p><p style="margin-left: 0in; margin-right: 0in; text-align: justify;"><span lang="EN" style="font-size: 18pt;">Trịnh Công Sơn đụng vào nhiều khía cạnh hơn Nguyễn Đức Quang. Những viên thuốc an thần của Trịnh Công Sơn được gửi đến người nghe, đồng thời vẽ ra một đất nước tan hoang với <i>người yêu chết trận Pleime, đại bác ru đêm, đàn bò ngu ngơ vào thành phố, ngươi con gái Việt Nam da vàng đi trong đêm đầy tiếng súng...</i><o:p></o:p></span></p><p style="margin-left: 0in; margin-right: 0in; text-align: justify;"><span lang="EN" style="font-size: 18pt;">Nguyễn Đức Quang viết những ca khúc khác hẳn của Trịnh Công Sơn.<o:p></o:p></span></p><p style="margin-left: 0in; margin-right: 0in; text-align: justify;"><span lang="EN" style="font-size: 18pt;">TCS viết <i>em chưa hát ca dao một lần, em chỉ có con tim căm hờn</i>.<o:p></o:p></span></p><p style="margin-left: 0in; margin-right: 0in; text-align: justify;"><span lang="EN" style="font-size: 18pt;">Nguyễn Đức Quang viết những ca khúc như thế này: <i>Đường Việt Nam ôi vô tận đường ngang tàng ngoài biển Nam giữa Trường Sơn. Đường ngày qua đầy vết kinh hoàng mỗi xóm làng một dở dang…</i><o:p></o:p></span></p><p style="margin-left: 0in; margin-right: 0in; text-align: justify;"><i><span lang="EN" style="font-size: 18pt;">Từ Nam Quan Cà Mau từ non cao rừng sâu. Gặp nhau do non nước xây cầu. Người thanh niên Việt Nam quay về với xóm làng .Tiếng reo vui rộn ràng trong lòng. Gặp nhau do non nước xây cầu… Cùng đi lay Trường Sơn. Cùng đi xoay Hoành Sơn …<o:p></o:p></span></i></p><p style="margin-left: 0in; margin-right: 0in; text-align: justify;"><span lang="EN" style="font-size: 18pt;">Hay: <i>Ta như nước dâng dâng tràn có bao giờ tàn. Đường dài ngút ngàn chỉ một trận cười vang vang. Lê sau bàn chân gông xiềng một thời xa xăm. Đôi mắt ta rực sáng theo nhịp xích kêu loàng xoàng.</i><o:p></o:p></span></p><p style="margin-left: 0in; margin-right: 0in; text-align: justify;"><span lang="EN" style="font-size: 18pt;">Rồi lại: <i>Ta còn những người ngồi quanh đây trán in vết nhăn. Đêm nằm nghe lòng quặn sôi lên giữa cơn chiến tranh. Ôi cùng đau thương cùng hoang mang giữa khi khó khăn. Xin chọn nơi này làm quê hương….</i><o:p></o:p></span></p><p style="margin-left: 0in; margin-right: 0in; text-align: justify;"><span lang="EN" style="font-size: 18pt;">Nguyễn Đức Quang như thế đấy. Không đứng ngoài để <i>đi hành quân làm lính cậu</i> như Nguyễn Bắc Sơn… Không một lời thù hận bên này hay bên kia. Nguyễn Đức Quang là tiếng hét nhân bản, là lời réo gọi của nguyên một thế hệ sắp bị mất đi những giá trị của một xã hội đang bốc cháy.<o:p></o:p></span></p><p style="margin-left: 0in; margin-right: 0in; text-align: justify;"><span lang="EN" style="font-size: 18pt;">Nguyễn Đức Quang không phòng trà não ruột, không tình ái bi thảm, không chính trị một chiều, không thù hận đằng đằng.<br />Nguyễn Đúc Quang đến với người nghe và nhất là những người hát nhạc của ông bằng tất cả chân tình của một thanh niên Việt.<o:p></o:p></span></p><p style="margin-left: 0in; margin-right: 0in; text-align: justify;"><span lang="EN" style="font-size: 18pt;">Sự quyến rũ của Nguyễn Đức Quang là ở đó.<o:p></o:p></span></p><p style="margin-left: 0in; margin-right: 0in; text-align: justify;"><span lang="EN" style="font-size: 18pt;">Mấy chục năm đã qua, nhưng Nguyễn Đức Quang không bao giờ rời xa hẳn chúng ta. Vẫn còn có những buổi sáng, hai ba câu hát của chàng vẫn tiếp tục ám ảnh chúng ta.<o:p></o:p></span></p><p style="margin-left: 0in; margin-right: 0in; text-align: justify;"><span lang="EN" style="font-size: 18pt;">Và như thế, có nói là thế hệ này đã tìm được người phát ngôn thì cũng không sai. Nguyễn Đức Quang nói hộ chúng ta biết bao nhiêu điều chúng ta loay hoay nói không được và có nói cũng không hết.<o:p></o:p></span></p><p style="margin-left: 0in; margin-right: 0in; text-align: justify;"><span lang="EN" style="font-size: 18pt;">Nguyễn Đức Quang qua đời sáng hôm Chủ Nhật nhưng ông vẫn sống tiếp bằng âm nhạc của ông, chừng nào mà quê hương Việt Nam còn ngạo nghễ, chừng nào mà còn những người đi trên những nẻo đuờng Việt Nam, chấp nhận đó là quê hương.<o:p></o:p></span></p><p style="margin-left: 0in; margin-right: 0in; text-align: justify;"><span lang="EN" style="font-size: 18pt;">Nguyễn Đức Quang, ông đang nằm đó. Nhưng chúng tôi biết ông đang nghe chúng tôi. Ông sẽ còn nghe mãi những bản nhạc ông viết cho thế hệ này. Chúc ông thanh thản về cõi vĩnh hằng.<o:p></o:p></span></p><p style="margin-left: 0in; margin-right: 0in; text-align: justify;"><span lang="EN" style="font-size: 18pt;">Vĩnh biệt Quang.<o:p></o:p></span></p><p style="margin-left: 0in; margin-right: 0in; text-align: justify;"><b><i><span lang="EN" style="font-size: 18pt;">Bùi Bảo Trúc</span></i></b><span lang="EN" style="font-size: 18pt;"><o:p></o:p></span></p><p style="margin-left: 0in; margin-right: 0in; text-align: justify;"><i><span lang="EN" style="font-size: 18pt;">27/3/2011</span></i></p><p class="MsoNormal" style="margin: 0in 0in 0.0001pt;"><b><span style="color: red; font-family: Impact; font-size: 36pt;">Thanh Tâm Tuy</span></b><b><span style="color: red; font-size: 36pt;">ề</span></b><b><span style="color: red; font-family: Impact; font-size: 36pt;">n<o:p></o:p></span></b></p><p class="MsoNormal" style="margin: 0in 0in 0.0001pt;"><span style="color: blue; font-family: Impact; font-size: 24pt;">Bùi B</span><span style="color: blue; font-size: 24pt;">ả</span><span style="color: blue; font-family: Impact; font-size: 24pt;">o Trúc<o:p></o:p></span></p><p class="MsoNormal" style="margin: 0in 0in 0.0001pt;"><span style="color: blue; font-family: Impact; font-size: 24pt;"> </span></p><p class="MsoNormal" style="margin: 0in 0in 0.0001pt;"><img align="left" height="235" hspace="12" src="https://www.luanhoan.net/GioiThieuTacGia/html/tg-bbt-12_files/image002.jpg" v:shapes="_x0000_s1026" width="180" /><span style="color: blue; font-family: Impact; font-size: 24pt;"><o:p></o:p></span></p><p style="margin-left: 0in; margin-right: 0in; text-align: justify;"><span style="font-size: 16pt;"> </span></p><p style="margin-left: 0in; margin-right: 0in; text-align: justify;"><span style="font-size: 16pt;"> </span></p><p style="margin-left: 0in; margin-right: 0in; text-align: justify;"><span style="font-size: 16pt;"> </span></p><p style="margin-left: 0in; margin-right: 0in; text-align: justify;"><span style="font-size: 16pt;"> </span></p><p style="margin-left: 0in; margin-right: 0in; text-align: justify;"><span style="font-size: 16pt;"> </span></p><p style="margin-left: 0in; margin-right: 0in; text-align: justify;"><span style="font-size: 16pt;"> </span></p><p style="margin-left: 0in; margin-right: 0in; text-align: justify;"><span style="font-size: 16pt;"> </span></p><p style="margin-left: 0in; margin-right: 0in; text-align: justify;"><span style="font-size: 16pt;">Hai niên biểu nằm giữa hai cái ngoặc đơn, ở giữa là cái gạch nối đi theo sau một cái tên người là để báo một tin buồn. Những con số của sự khởi đầu của đời sống và sự chấm dứt với cái chết, của sự ra đi vĩnh viễn. Từ hôm nay, tên của Thanh Tâm Tuyền sẽ mãi mãi có những con số đó đi theo. Những hàng chữ và số sẽ được khắc trên mộ bia của người thi sĩ.<o:p></o:p></span></p><p style="margin-left: 0in; margin-right: 0in; text-align: justify;"><span style="font-size: 16pt;">Thanh Tâm Tuyền vừa qua đời tại Minnesota vì ung thư phổi.<o:p></o:p></span></p><p style="margin-left: 0in; margin-right: 0in; text-align: justify;"><span style="font-size: 16pt;">Thanh Tâm Tuyền tên thật là Dzư Văn Tâm. Ông sinh tại Vinh ngày 15 tháng 3 năm 1936 và qua đời ngày 22 tháng 3 năm 2006, cũng tháng 3 và năm tận cùng cũng bằng số 6, sống băng ngang qua được hai thế kỷ, hưởng thọ 70 tuổi.<o:p></o:p></span></p><p style="margin-left: 0in; margin-right: 0in; text-align: justify;"><span style="font-size: 16pt;">Thanh Tâm Tuyền bị hiểu lầm suốt đời và không được đối xử xứng đáng trong khi ông còn sống. Nguyễn Ngọc Bích trong cuốn <em>A Thousand Years Of Vietnamese Poetry</em> không chọn một bài thơ nào của Thanh Tâm Tuyền để dịch và giới thiệu. Võ Phiến trong <em>Văn Học Miền Nam /</em> Thơ chỉ cho Thanh Tâm Tuyền 1/3 trang và chọn của ông một bài thơ (trang 3077, 3078) trong khi ngay cạnh đó, Tô Thùy Yên được dành cho hơn ba chục trang, mặc dù trong cuốn <em>Văn Học Miền Nam Tổng Quan,</em> Võ Phiến nhắc Thanh Tâm Tuyền 21 lần.<o:p></o:p></span></p><p style="margin-left: 0in; margin-right: 0in; text-align: justify;"><span style="font-size: 16pt;">Con đường ông đi, không đúng như tên tập thơ của ông, tập <em><b>Tôi Không Còn Cô Độc</b></em> xuất bản năm 1955, đã có nhiều người đi theo bằng những bài thơ không vần, loại thơ ông đi những bước đầu tiên khai phá, nhưng ông vẫn là người một mình cho đến lúc chết.<o:p></o:p></span></p><p style="margin-left: 0in; margin-right: 0in; text-align: justify;"><span style="font-size: 16pt;">Thanh Tâm Tuyền là một trong số các cây bút sáng lập tờ <strong>Sáng Tạo</strong> của Mai Thảo, tờ báo chỉ bằng mấy chục số, đã đưa tới những đổi thay hoàn toàn cho sinh hoạt văn học của Việt Nam. Ảnh hưởng của tờ tạp chí này vẫn còn thấy đến tận ngày hôm nay. Trong đó có ảnh hưởng của thơ tự do của Thanh Tâm Tuyền để lại.<o:p></o:p></span></p><p style="margin-left: 0in; margin-right: 0in; text-align: justify;"><span style="font-size: 16pt;">Thanh Tâm Tuyền đi những bước đầu cho thơ tự do Việt Nam. Trước ông có thể cũng đã có những loay hoay của một số người với loại thơ này, nhưng phải chờ đến Thanh Tâm Tuyền, thơ tự do, con đường ông chọn để đi, thuỷ chung suốt chiều dài đời sống, mới bước đi những bước dài từ đó.<o:p></o:p></span></p><p style="margin-left: 0in; margin-right: 0in; text-align: justify;"><span style="font-size: 16pt;">Thanh Tâm Tuyền không chỉ từ bỏ những mô thức cũ, những cái khung cũ của thơ Việt Nam trước ông, mà ông còn chọn cho ông một thứ ngôn ngữ và những hình ảnh mới vào đúng lúc nền văn học Việt Nam cần những thứ máu mới, khác và lạ.<o:p></o:p></span></p><p style="margin-left: 0in; margin-right: 0in; text-align: justify;"><span style="font-size: 16pt;">Thanh Tâm Tuyền biết có nhiều người không ưa ông, như ông đã viết trong mấy trang đầu của tập <strong><i>Tôi Không Còn Cô Độc.</i></strong><o:p></o:p></span></p><p style="margin-left: 0in; margin-right: 0in; text-align: justify;"><span style="font-size: 16pt;">Người ta độc ác với thơ của ông. Người ta thù ghét thơ của ông như ông đã nhận trong tập thơ vừa kể.<o:p></o:p></span></p><p style="margin-left: 0in; margin-right: 0in; text-align: justify;"><span style="font-size: 16pt;">Thơ của Thanh Tâm Tuyền là thứ thơ trí tuệ, giản dị mà phức tạp, rất đẹp mà không một nỗ lực làm dáng...<o:p></o:p></span></p><p style="margin-left: 0in; margin-right: 0in;"><em><span style="font-size: 16pt;">Anh sợ những cột đèn đổ xuống</span></em><i><span style="font-size: 16pt;"><br /><em>Rồi dây điện cuốn lấy chúng ta</em><br /><em>Bóp chết mọi hy vọng</em><br /><em>Nên anh dìu em đi xa</em><br /><em>Đi đi, chúng ta đến công viên</em><br /><em>Nơi anh sẽ hôn em đắm đuối</em><br /><em>Ôi môi em như mật đắng</em><br /><em>Như móng sắc thương đau...</em><br /><em>...Ôm em trong tay mà đã nhớ em ngày sắp tới...</em></span></i><span style="font-size: 16pt;"><o:p></o:p></span></p><p style="margin-left: 0in; margin-right: 0in; text-align: justify;"><span style="font-size: 16pt;">Người ta phàn nàn thơ Thanh Tâm Tuyền khó hiểu. Có và không.<o:p></o:p></span></p><p style="margin-left: 0in; margin-right: 0in; text-align: justify;"><span style="font-size: 16pt;">Tại sao phải hiểu đúng như người làm thơ đã viết xuống? Hiểu như thế, là bài thơ đã chết. Không còn đời sống nữa. Từ khi nó được viết xong và mực khô trên giấy.<o:p></o:p></span></p><p style="margin-left: 0in; margin-right: 0in; text-align: justify;"><span style="font-size: 16pt;">Những bài thơ khác tiếp tục xuất hiện mỗi lúc mỗi khác, tùy theo cách nhìn ngắm của mỗi người. Nhà thơ đẩy đứa con ra đời, và để cho nó bước đi, sống tiếp đời sống chưa hoàn thành của nó. Những bài haiku là những tảng mực ném vào giấy, người đọc cầm lấy bút vẽ tiếp, nối liền những đứt đoạn của bức tranh. Haiku tiếp tục sống những đời sống khác của chúng sau khi Basho, Buson, Etsujin, Issa đã buông bút.<o:p></o:p></span></p><p style="margin-left: 0in; margin-right: 0in; text-align: justify;"><span style="font-size: 16pt;">Đọc thơ Thanh Tâm Tuyền phải đọc như thế. Nguyễn Hưng Quốc khi viết về Thanh Tâm Tuyền, cho rằng người đọc phải động não khôi phục lại mối quan hệ kín đáo giữa các câu thơ (và cả những chữ trong bài thơ) bằng nhưng liên từ và giới từ mà Thanh Tâm Tuyền cố tình bỏ đi.<o:p></o:p></span></p><p style="margin-left: 0in; margin-right: 0in; text-align: justify;"><span style="font-size: 16pt;">Thơ tự do của Thanh Tâm Tuyền có âm nhạc, nhưng không có vần. Cũng có thể nói là có vần nhưng vần bị dấu đi:<o:p></o:p></span></p><p style="margin-left: 0in; margin-right: 0in;"><em><span style="font-size: 16pt;">...Em gối đầu sương xuống</span></em><i><span style="font-size: 16pt;"><br /><em>Chuyện trò bằng bóng mình</em><br /><em>Tôi đẹp như hình tôi</em><br /><em>Như cuộc đời, như mọi người...</em></span></i><span style="font-size: 16pt;"><o:p></o:p></span></p><p style="margin-left: 0in; margin-right: 0in; text-align: justify;"><span style="font-size: 16pt;">Trong <em><b>Liên, Đêm, Mặt Trời Tìm Thấy (1964),</b></em> Thanh Tâm Tuyền khẳng định ông không ngợi ca tình yêu, ông nguyền rủa tình yêu... cái mà ông mơ ước và tưởng là cùng với tự do là những hy vọng cuối đời của ông. Nhưng trong thơ ông, chính tình yêu là đối tượng ca ngợi của ông. Ông không nói về tình yêu, nhưng người ta thấy ông rất yêu nó:<o:p></o:p></span></p><p style="margin-left: 0in; margin-right: 0in;"><em><span style="font-size: 16pt;">Chiều trên phi trường anh bỗng nhớ em</span></em><i><span style="font-size: 16pt;"><br /><em>Nhớ chuyến đi xa đầy hẹn ước</em><br /><em>Đây mùa xuân không đến</em><br /><em>Đám cỏ hèn mọc trên diện tích xi măng khô...</em></span></i><span style="font-size: 16pt;"><o:p></o:p></span></p><p style="margin-left: 0in; margin-right: 0in; text-align: justify;"><span style="font-size: 16pt;">Cũng như kỹ thuật sáng tác ông dùng, ông dấu đi tình yêu, bắt người đọc phải tự đi mà kiếm thấy:<o:p></o:p></span></p><p style="margin-left: 0in; margin-right: 0in;"><em><span style="font-size: 16pt;">Anh trở thành giấc mộng</span></em><i><span style="font-size: 16pt;"><br /><em>Đường cỏ hoang em trở về</em><br /><em>Đáy huyệt sâu hồn tóc cũ</em><br /><em>Không ai biết chúng ta yêu nhau</em><br /><em>Cuộc biệt ly nơi hư không</em><br /><em>Con mắt nào ngó thấy</em><br /><em>Mỗi lời như ngọn lửa</em><br /><em>Đốt những kỷ niệm tội lỗi...</em></span></i><span style="font-size: 16pt;"><o:p></o:p></span></p><p style="margin-left: 0in; margin-right: 0in; text-align: justify;"><span style="font-size: 16pt;">Bùi Vĩnh Phúc cho là hai tập thơ <strong><i>Tôi Không Còn Cô Độc</i></strong> và <strong><i>Liên Đêm Mặt Trời Tìm Thấy</i></strong> đã bầy ra cho độc giả thấy một Thanh Tâm Tuyền kiêu căng, ngạo mạn, lạnh lùng, cô độc, lãng mạn, thiết tha, mệt mỏi.<o:p></o:p></span></p><p style="margin-left: 0in; margin-right: 0in; text-align: justify;"><span style="font-size: 16pt;">Có phải vì thời đại của ông sống:<o:p></o:p></span></p><p style="margin-left: 0in; margin-right: 0in;"><em><span style="font-size: 16pt;">Ta vừa hai mươi tuổi</span></em><i><span style="font-size: 16pt;"><br /><em>nhân loại cũng hai mươi</em><br /><em>ôi nhân loại hai mươi</em><br /><em>thóc gặt dư ăn</em><br /><em>bột xay thừa nặn bánh</em><br /><em>ta kêu lên hờn căm</em><br /><em>khi quá thể chúng cắt tình ruột thịt</em><br /><em>hời mẹ hiền nhìn mẹ rưng rưng</em><br /><em>yêu chẳng được yêu, khóc không dám khóc</em><br /><em>Hôm nay ta xông ra phố ngày hai mươi</em><br /><em>nắm tay tròn cáu giận</em><br /><em>má phừng lửa yêu thương</em><br /><em>môi bỏng niềm tủi cực</em><br /><em>đêm qua ai thét giữa đêm dài</em><br /><em>tỉnh dậy ôi nao nức</em><br /><em>ấy là tiếng hét trong hồn ta...</em></span></i><span style="font-size: 16pt;"><o:p></o:p></span></p><p style="margin-left: 0in; margin-right: 0in; text-align: justify;"><span style="font-size: 16pt;">Và ở một chỗ khác, vừa nói về tình yêu xong, ông lại quay ra với giọng nghiệt ngã:<o:p></o:p></span></p><p style="margin-left: 0in; margin-right: 0in;"><em><span style="font-size: 16pt;">... Điệu nhạc gầy níu nhau tuyệt vọng</span></em><i><span style="font-size: 16pt;"><br /><em>Sao tuổi trẻ quá buồn</em><br /><em>Như con mắt giận dữ</em><br /><em>Sao tuổi trẻ quá buồn</em><br /><em>Như bàn ghế không bầy...</em></span></i><span style="font-size: 16pt;"><o:p></o:p></span></p><p style="margin-left: 0in; margin-right: 0in; text-align: justify;"><span style="font-size: 16pt;">mà ông đã chọn cho thi ca của ông thứ ngôn ngữ và hình ảnh nhiều khi hung bạo như vậy?<o:p></o:p></span></p><p style="margin-left: 0in; margin-right: 0in; text-align: justify;"><span style="font-size: 16pt;">Nhưng nói gì đi nữa, thì Thanh Tâm Tuyền vẫn là một thi sĩ lãng mạn khi nhìn qua khỏi những điều mà ông cố tình làm cho tầm thường đi:<o:p></o:p></span></p><p style="margin-left: 0in; margin-right: 0in;"><em><span style="font-size: 16pt;">Vứt mẩu thuốc cuối cùng xuống dòng sông</span></em><i><span style="font-size: 16pt;"><br /><em>Mà lòng mình phơi trên kè đá</em><br /><em>Con thuyền xuôi</em><br /><em>Chiều không xanh, không tím không hồng</em><br /><em>Những ống khói tầu mệt lả...</em></span></i><span style="font-size: 16pt;"><o:p></o:p></span></p><p style="margin-left: 0in; margin-right: 0in; text-align: justify;"><span style="font-size: 16pt;">Có thể trong một thời điểm khác yên bình hơn, Thanh Tâm Tuyền đã làm thơ khác những bài thơ chúng ta biết của ông.<o:p></o:p></span></p><p style="margin-left: 0in; margin-right: 0in; text-align: justify;"><span style="font-size: 16pt;">Từ khi sang Mỹ, ông không làm thơ nữa. Ông làm đúng như một câu ông nói năm 1975: tôi là người làm thơ Việt Nam, tôi ở với xứ sở của tôi.<o:p></o:p></span></p><p style="margin-left: 0in; margin-right: 0in; text-align: justify;"><span style="font-size: 16pt;">Ông ở lại, trải qua nhiều năm tù, bị bắt giam nhiều lần. Khi không còn ở được với cái xứ sở ấy, ông không viết nữa.<o:p></o:p></span></p><p style="margin-left: 0in; margin-right: 0in; text-align: justify;"><span style="font-size: 16pt;">Sự từ bỏ thơ của ông rất là thi sĩ, cũng hệt như khi ông đến với thơ lần đầu...<o:p></o:p></span></p><p style="margin-left: 0in; margin-right: 0in;"><em><span style="font-size: 16pt;">...Xin trao thi sĩ vòng hoa tặng</span></em><i><span style="font-size: 16pt;"><br /><em>Chúng ta đã thắng giữa cuộc đời...</em></span></i><span style="font-size: 16pt;"><o:p></o:p></span></p><p style="margin-left: 0in; margin-right: 0in; text-align: justify;"><strong><span style="font-size: 16pt;">Bùi Bảo Trúc<o:p></o:p></span></strong></p><p style="margin-left: 0in; margin-right: 0in; text-align: justify;"><em><span style="font-size: 16pt;">(Thư Gửi Bạn Ta)</span></em></p><p class="MsoNormal" style="margin: 0in 0in 0.0001pt; text-align: justify;"><b><span style="color: red; font-family: "Eras Bold ITC"; font-size: 36pt;">bái bi</span></b><b><span style="color: red; font-size: 36pt;">ệ</span></b><b><span style="color: red; font-family: "Eras Bold ITC"; font-size: 36pt;">t Hu</span></b><b><span style="color: red; font-size: 36pt;">ế</span></b><b><span style="color: red; font-family: "Eras Bold ITC"; font-size: 36pt;"><o:p></o:p></span></b></p><p class="MsoNormal" style="margin: 0in 0in 0.0001pt; text-align: justify;"><b><span style="color: red; font-size: 36pt;">đọ</span></b><b><span style="color: red; font-family: "Eras Bold ITC"; font-size: 36pt;">c th</span></b><b><span style="color: red; font-size: 36pt;">ơ</span></b><b><span style="color: red; font-family: "Eras Bold ITC"; font-size: 36pt;"> Kiêm Thêm</span></b><span style="font-size: 18pt;"><o:p></o:p></span></p><p class="MsoNormal" style="margin: 0in 0in 0.0001pt; text-align: justify;"><b><i><span style="color: blue; font-family: Impact; font-size: 24pt;">Bùi B</span></i></b><b><i><span style="color: blue; font-size: 24pt;">ả</span></i></b><b><i><span style="color: blue; font-family: Impact; font-size: 24pt;">o Trúc<o:p></o:p></span></i></b></p><p class="MsoNormal" style="margin: 0in 0in 0.0001pt; text-align: justify;"><b><i><span style="color: blue; font-family: Impact; font-size: 24pt;"> </span></i></b></p><p class="MsoNormal" style="margin: 0in 0in 0.0001pt; text-align: justify;"><span style="font-size: 18pt;"> <o:p></o:p></span></p><p class="MsoNormal" style="margin: 0in 0in 0.0001pt; text-align: justify;"><img align="left" height="220" hspace="12" src="https://www.luanhoan.net/GioiThieuTacGia/html/tg-bbt-13_files/image002.jpg" v:shapes="_x0000_s1026" width="162" /><span style="font-size: 18pt;"><o:p></o:p></span></p><p class="MsoNormal" style="margin: 0in 0in 0.0001pt; text-align: justify;"><span style="font-size: 18pt;"> </span></p><p class="MsoNormal" style="margin: 0in 0in 0.0001pt; text-align: justify;"><span style="font-size: 18pt;"> </span></p><p class="MsoNormal" style="margin: 0in 0in 0.0001pt; text-align: justify;"><span style="font-size: 18pt;"> </span></p><p class="MsoNormal" style="margin: 0in 0in 0.0001pt; text-align: justify;"><span style="font-size: 18pt;"> </span></p><p class="MsoNormal" style="margin: 0in 0in 0.0001pt; text-align: justify;"><span style="font-size: 18pt;"> </span></p><p class="MsoNormal" style="margin: 0in 0in 0.0001pt; text-align: justify;"><span style="font-size: 18pt;"> </span></p><p class="MsoNormal" style="margin: 0in 0in 0.0001pt; text-align: justify;"><span style="font-size: 18pt;"> </span></p><p class="MsoNormal" style="margin: 0in 0in 0.0001pt; text-align: justify;"><span style="font-size: 18pt;"> </span></p><p class="MsoNormal" style="margin: 0in 0in 0.0001pt; text-align: justify;"><span style="font-size: 18pt;"> </span></p><p class="MsoNormal" style="margin: 0in 0in 0.0001pt; text-align: justify;"><span style="font-size: 18pt;"> </span></p><p class="MsoNormal" style="margin: 0in 0in 0.0001pt; text-align: justify;"><span style="font-size: 18pt;"> </span></p><p class="MsoNormal" style="margin: 0in 0in 0.0001pt; text-align: justify;"><span style="font-size: 18pt;"> </span></p><p class="MsoNormal" style="margin: 0in 0in 0.0001pt; text-align: justify;"><span style="font-size: 18pt;">Những bài thơ năm chữ, lục bát, tám chữ, tự do trong tập thơ của Kiêm Thêm là những <i>“trầm hương dâng đời lữ thứ”</i> của một cọng <i>“cỏ khô mọc trên vùng đất lạ”</i>, là những gửi gắm của ông về một “mái tam quan”, một “hạt nắng bên cồn”, “tiếng guốc khua trong trí nhớ”, một “vai cầu” ngó xuống dòng sông cũ, “ngôi trường xưa còn thơm mùi phượng vĩ”, những “ngọn rêu trong thượng thành”, những “cây thông già trên lăng Thiệu Trị”, những “tối Kim Lăng, những chiều Vĩ Dạ”... Kiêm Thêm cũng nhớ Huế một cách thân mến như Hàn Mặc Tử nhớ về những “nắng hàng cau nắng mới lên”, những vườn “xanh như ngọc”, những “dòng nước buồn thiu hoa bắp lay” và cũng như Nhã Ca nhớ “con sông chẻ đời ra những vùng thương nhớ”, những “cây trái Kim Long, sắt thép cầu Bạch Hổ”, những “tháp cổ, chuông xưa, sông hiền, sóng mọn” một cách buồn tủi, hối tiếc.<o:p></o:p></span></p><p class="MsoNormal" style="margin: 0in 0in 0.0001pt; text-align: justify;"><span style="font-size: 18pt;"> </span></p><p class="MsoNormal" style="margin: 0in 0in 0.0001pt; text-align: justify;"><span style="font-size: 18pt;">Nhưng những thân mến, hối tiếc, buồn tủi mà người ta đọc ở Kiêm Thêm có lẽ còn ở một mức độ lớn hơn khi đặt cạnh những thân mến, hối tiếc, buồn tủi trong “Đây Thôn Vĩ Dạ” hay “Tiếng Chuông Thiên Mụ” của Hàn Mặc Tử và Nhã Ca, bởi lẽ Huế của Kiêm Thêm đã trở thành một nơi chốn không thể trở về được nữa.<o:p></o:p></span></p><p class="MsoNormal" style="margin: 0in 0in 0.0001pt; text-align: justify;"><span style="font-size: 18pt;"> </span></p><p class="MsoNormal" style="margin: 0in 0in 0.0001pt;"><i><span style="font-size: 18pt;">vẫn ngơ ngác trên ngọn buồn năm tháng<br />vẫn vàng phai từng gót bước đi về<br />đời xiêu đổ tan tành thảm thiết<br />dấu chân đời xanh mù tắp chân trời<br />cơn hạnh ngộ tưởng gần trong gang tấc<br />phút tương phùng ngỡ ở giữa tầm tay<br />giờ sum họp mộng đời xanh lá biếc<br />ôi mù sa những mơ nước trong đời<br />ngày soi mặt thất thần lơ láo<br />tóc bạc phơ môi ngậm trái u buồn<br />tôi khâm liệm đời tôi trong dĩ vãng<br />chết từ khi xa ngọn cỏ quê hương<o:p></o:p></span></i></p><p class="MsoNormal" style="margin: 0in 0in 0.0001pt;"><span style="font-size: 18pt;"> </span></p><p class="MsoNormal" style="margin: 0in 0in 0.0001pt; text-align: justify;"><span style="font-size: 18pt;">“Chút vườn xanh dĩ vãng” và “những vàng son” ông vẫn giữ trong những chuyến ngược xuôi tìm “nguồn vui thuở trước” đã nuôi ông sống tiếp từng ngày. Huế của Kiêm Thêm là hạnh phúc của ông, mong manh và tình cờ:<o:p></o:p></span></p><p class="MsoNormal" style="margin: 0in 0in 0.0001pt; text-align: justify;"><span style="font-size: 18pt;"> </span></p><p class="MsoNormal" style="margin: 0in 0in 0.0001pt;"><i><span style="font-size: 18pt;">mỗi chúng ta với thời hạnh phúc<br />ôi thoáng nhanh như một tình cờ<br />như giọt sương muôn vàn thân ái<br />như trầm hương huyền hoặc trong đời<o:p></o:p></span></i></p><p class="MsoNormal" style="margin: 0in 0in 0.0001pt;"><span style="font-size: 18pt;"> </span></p><p class="MsoNormal" style="margin: 0in 0in 0.0001pt; text-align: justify;"><span style="font-size: 18pt;">Hạnh phúc mong manh tình cờ đó vẫn lay động những giấc ngủ ở những nơi chốn cách thành phố cũ hơn một nửa vòng trái đất, trong những cơn mưa, những nắng vàng mầu nhiệt đời. Hãy nghe Huế trở lại khuấy động:<o:p></o:p></span></p><p class="MsoNormal" style="margin: 0in 0in 0.0001pt; text-align: justify;"><span style="font-size: 18pt;"> </span></p><p class="MsoNormal" style="margin: 0in 0in 0.0001pt;"><i><span style="font-size: 18pt;">cơn mưa nào lay tôi dậy đêm nay<br />bão táp nào nói với tôi mùa đông đã tới...<br />nỗi nhớ nào nuôi tôi ở tuổi năm mươi<br />phải đó, bóng mát nội thành chính là điều tôi<br />phải tha thứ<br />con ve bầy phượng vĩ ngôi trường<br />khắc phiến đá nỗi niềm tôi ở đó<br />bằng hữu đâu chính là những nhân danh<br />uống cho hết cơn đau viễn xứ<br />hôm qua Huyền Trân công chúa chào mừng<br />nắng Kim Long chiều Gia Hội Trường Tiền<br />dậy đi thôi trí nhớ ươn hèn<br />suốt dẫy phố đèn lên một lượt<br />những gót chân hồng mấy lời nói nhỏ<br />là kinh điển đọc suốt dặm trường<br />vừa thấy Trần Hưng đạo và Gia Long<br />cơn mưa rực rỡ cuối đời...<br />chiều nay Vĩ Dạ nhớ tôi không<br />thắp dùm nén hương giữa vùng dĩ vãng<br />đi dùm tôi hỡi gót chân son<br />nghe thơm ngát hương sen Thượng Tứ.<o:p></o:p></span></i></p><p class="MsoNormal" style="margin: 0in 0in 0.0001pt; text-align: justify;"><span style="font-size: 18pt;">Sau chuyến đi mà ông gọi là <i>“theo con tầu cũ / sống cùng loài rêu xanh / đến bên trời lận đận / lưu lạc mái hiên người”,</i> Kiêm Thêm đã ân cần nhờ người ở lại giữ hộ những cái thân thiết, nhỏ bé ông bỏ lại. Hãy nghe ông nhắn nhủ:<o:p></o:p></span></p><p class="MsoNormal" style="margin: 0in 0in 0.0001pt; text-align: justify;"><span style="font-size: 18pt;"> </span></p><p class="MsoNormal" style="margin: 0in 0in 0.0001pt;"><i><span style="font-size: 18pt;">em ở lại liệm dùm anh cánh bướm<br />mới hôm qua tuyệt mệnh ở bên cồn<br />phúng điếu dùm mấy sợi tóc mong manh<br />cũng an ủi hồn thiêng chàng bướm nọ<br />thăm dùm anh suối bạc của riêng nhau<br />trôi chảy mãi ru đời hoa bướm mộng<br />đã tri kỷ với mây chiều nhạt nắng<br />đã chung thân cùng cây cỏ trên đời<o:p></o:p></span></i></p><p class="MsoNormal" style="margin: 0in 0in 0.0001pt;"><span style="font-size: 18pt;"> </span></p><p class="MsoNormal" style="margin: 0in 0in 0.0001pt; text-align: justify;"><span style="font-size: 18pt;">Chút <i>“hồn chìm” “nặng trĩu gánh ăn năn”</i> đó trong những ngày xa Huế đã nhớ lại những tệ bạc của mình với thành phố cũ. Huế trở lại dằn vặt ông trong nỗi nhớ nhung quay quắt của một buổi chiều <i>“dại khờ hong nắng giữa quê ai”</i>:<o:p></o:p></span></p><p class="MsoNormal" style="margin: 0in 0in 0.0001pt; text-align: justify;"><span style="font-size: 18pt;"> </span></p><p class="MsoNormal" style="margin: 0in 0in 0.0001pt;"><i><span style="font-size: 18pt;">tôi thất hẹn với cây mù u<br />tôi lỗi hẹn với ngày mưa cũ<br />tôi bạc ác bất nhân quên chiều nay<br />không về lại thăm một vùng hư ảo<br />tôi điêu ngoa quỉ quyệt khôn lường<br />tôi đánh lừa mùi hương dạ thảo<br />khi tôi đi hoa có bảo rằng chờ<br />sẽ nở nụ một lần rồi héo úa...<o:p></o:p></span></i></p><p class="MsoNormal" style="margin: 0in 0in 0.0001pt;"><span style="font-size: 18pt;"> </span></p><p class="MsoNormal" style="margin: 0in 0in 0.0001pt; text-align: justify;"><span style="font-size: 18pt;">Ở những nơi chốn xa Huế mà ông đang sống, Kiêm Thêm vẫn cố đi tìm lại căn nhà cũ, <i>“bát nhang của ôn mẹ để lại”,</i> <i>“chai rượu trắng chưa khui”, “ba ông núc bằng đất sét”.</i> Ông trò chuyện với một cục đất như một người bạn cũ:<o:p></o:p></span></p><p class="MsoNormal" style="margin: 0in 0in 0.0001pt; text-align: justify;"><span style="font-size: 18pt;"> </span></p><p class="MsoNormal" style="margin: 0in 0in 0.0001pt;"><i><span style="font-size: 18pt;">cục đất sét thân mến của ta đâu<br />tới đây cùng ta vui một ngày<br />có những điều xưa chưa nói hết<br />lần này sẽ trò chuyện cho xong...<br /> <o:p></o:p></span></i></p><p class="MsoNormal" style="margin: 0in 0in 0.0001pt; text-align: justify;"><span style="font-size: 18pt;">Hãy nghe ông trong chuyến đi tìm ở lại thành phố cũ:<o:p></o:p></span></p><p class="MsoNormal" style="margin: 0in 0in 0.0001pt; text-align: justify;"><span style="font-size: 18pt;"> </span></p><p class="MsoNormal" style="margin: 0in 0in 0.0001pt;"><i><span style="font-size: 18pt;">gởi cho anh hạt lúa<br />gieo thử xuống quê người<br />chiêu hồn đời đã mất<br />truy niệm thuở thanh xuân<br />hạt lúa không nảy mầm<br />bởi quá nhiều cay đắng<br />nuốt ngậm ngùi trong tim<br />ôi cuộc đời luân lạc<o:p></o:p></span></i></p><p class="MsoNormal" style="margin: 0in 0in 0.0001pt;"><span style="font-size: 18pt;"> </span></p><p class="MsoNormal" style="margin: 0in 0in 0.0001pt; text-align: justify;"><span style="font-size: 18pt;">Nhưng Huế của Kiêm Thêm đã xa lạ như những thành cầu lạnh băng, như <i>“sông đã trường giang, ngày đã lỡ”.</i> Hãy nghe chuyến trở về tưởng tượng của đôi chân mệt mỏi tới một thành phố <i>“khâm liệm cùng với mầu dĩ vãng”:<o:p></o:p></i></span></p><p class="MsoNormal" style="margin: 0in 0in 0.0001pt; text-align: justify;"><span style="font-size: 18pt;"> </span></p><p class="MsoNormal" style="margin: 0in 0in 0.0001pt;"><i><span style="font-size: 18pt;">mắt đã mỏi bởi dặm đường phiêu bạt<br />ai chỉ dùm tôi ngọn nắng hiên ngoài<br />ai dẫn dắt tôi sờ vi tường cũ<br />hôn đọt hoàng lan còn đọng sương mai<br />tôi trở lại vai cầu thành xa lạ<br />dòng sông xưa đâu tiếng sóng êm đềm<br />áo ai bay xa xa ngoài dậu biếc<br />chiếc nón dịu dàng khuất dưới hàng me<o:p></o:p></span></i></p><p class="MsoNormal" style="margin: 0in 0in 0.0001pt;"><i><span style="font-size: 18pt;"> </span></i></p><p class="MsoNormal" style="margin: 0in 0in 0.0001pt; text-align: justify;"><span style="font-size: 18pt;">Nhận định về Kiêm Thêm, nhà văn Mai Thảo có viết:<o:p></o:p></span></p><p class="MsoNormal" style="margin: 0in 0in 0.0001pt; text-align: justify;"><span style="font-size: 18pt;"> </span></p><p class="MsoNormal" style="margin: 0in 0in 0.0001pt; text-align: justify;"><span style="font-size: 18pt;">“Thơ Kiêm Thêm là một tiếng thơ địa phương... dịu dàng từ Hải Vân trở ra, êm đềm từ Trà Khúc trở vào, bóng mây Hương Giang chảy qua, bóng núi Ngự Bình ngó xuống. “Đọc thơ ông, Mai Thảo nói rằng người ta muốn đi lại một chuyến tầu thơ về dưới đất trời và cảnh thơ tuyệt vời của Huế với Kiêm Thêm.<o:p></o:p></span></p><p class="MsoNormal" style="margin: 0in 0in 0.0001pt; text-align: justify;"><span style="font-size: 18pt;"> </span></p><p class="MsoNormal" style="margin: 0in 0in 0.0001pt; text-align: justify;"><span style="font-size: 18pt;">Huế là một thành phố đã được viết bởi nhiều tác giả. Một thành phố đã trở thành nỗi ám ảnh của nhiều người, một trạng thái tâm hồn của những người đã sống ở đó. Với Kiêm Thêm, Huế thân mật và gần gũi như đã trở thành một phần thân xác của ông. Điều đó người đọc nhìn thấy rất rõ trong tập thơ của ông.<o:p></o:p></span></p><p class="MsoNormal" style="margin: 0in 0in 0.0001pt; text-align: justify;"><span style="font-size: 18pt;"> </span></p><p class="MsoNormal" style="margin: 0in 0in 0.0001pt; text-align: justify;"><span style="font-size: 18pt;">Kiêm Thêm trước 1975 là một nhà giáo. Ông đã từng giữ nhiều chức vụ tại bộ Giáo Dục trước khi rời Việt Nam sang sống tại miền Tây nước Mỹ. Ông là tác giả của một số sách khác cũng viết về cố đô Huế xuất bản tại Hoa Kỳ.<o:p></o:p></span></p><p class="MsoNormal" style="margin: 0in 0in 0.0001pt; text-align: justify;"><span style="font-size: 18pt;"> </span></p><p class="MsoNormal" style="margin: 0in 0in 0.0001pt; text-align: justify;"><span style="font-size: 18pt;">BÙI BẢO TRÚC</span></p><p class="MsoNormal" style="margin: 0in 0in 0.0001pt; text-align: justify;"><span style="font-size: 18pt;"><br /></span></p><p class="MsoNormal" style="margin: 0in 0in 0.0001pt;"><b><span style="color: red; font-family: "Eras Bold ITC"; font-size: 36pt;">“khi tôi ch</span></b><b><span style="color: red; font-size: 36pt;">ế</span></b><b><span style="color: red; font-family: "Eras Bold ITC"; font-size: 36pt;">t...”<o:p></o:p></span></b></p><p class="MsoNormal" style="margin: 0in 0in 0.0001pt;"><b><i><span style="color: blue; font-family: Impact; font-size: 24pt;">Bùi B</span></i></b><b><i><span style="color: blue; font-size: 24pt;">ả</span></i></b><b><i><span style="color: blue; font-family: Impact; font-size: 24pt;">o Trúc<o:p></o:p></span></i></b></p><p class="MsoNormal" style="margin: 0in 0in 0.0001pt;"><b><i><span style="color: blue; font-family: Impact; font-size: 24pt;"> </span></i></b></p><p style="margin-left: 0in; margin-right: 0in; text-align: justify;"><img align="left" height="215" hspace="12" src="https://www.luanhoan.net/GioiThieuTacGia/html/tg-bbt-14_files/image002.jpg" v:shapes="_x0000_s1026" width="276" /><span style="font-size: 18pt;"><o:p></o:p></span></p><p style="margin-left: 0in; margin-right: 0in; text-align: justify;"><span style="font-size: 18pt;"> </span></p><p style="margin-left: 0in; margin-right: 0in; text-align: justify;"><span style="font-size: 18pt;"> </span></p><p style="margin-left: 0in; margin-right: 0in; text-align: justify;"><span style="font-size: 18pt;"> </span></p><p style="margin-left: 0in; margin-right: 0in; text-align: justify;"><span style="font-size: 18pt;"> </span></p><p style="margin-left: 0in; margin-right: 0in; text-align: justify;"><span style="font-size: 18pt;"> </span></p><p style="margin-left: 0in; margin-right: 0in; text-align: justify;"><span style="font-size: 18pt;"> </span></p><p style="margin-left: 0in; margin-right: 0in; text-align: justify;"><span style="font-size: 18pt;">Hoa Thịnh Đốn, ngày 29 tháng 7 năm 1999<o:p></o:p></span></p><p style="margin-left: 0in; margin-right: 0in; text-align: justify;"><span style="font-size: 18pt;">Bạn ta,<o:p></o:p></span></p><p style="margin-left: 0in; margin-right: 0in; text-align: justify;"><span style="font-size: 18pt;">Những chuyện xảy ra hồi tuần trước cho thấy một bài thơ của tác giả Việt Nam viết khoảng cuối năm 1977 đã tạo được những ảnh hưởng ghê gớm ở nước Mỹ.<o:p></o:p></span></p><p style="margin-left: 0in; margin-right: 0in; text-align: justify;"><span style="font-size: 18pt;">Bài thơ là ao ước của một người muốn được biển đón nhận thân xác mình một mai khi ông bước ra khỏi cuộc đời. Tác giả muốn nhờ dòng nước đưa trở lại miền đất ông đã bỏ đi vì trong khi còn sống ông không thể trở về. Ông không thể trở về với rặng tre xanh, những mắt buồn đầy lệ của lũ con thất lạc, ông chỉ xin trên đường ra nơi yên nghỉ ở đại dương, cho ông nghe lại bài quốc ca lâu không còn ai hát…<o:p></o:p></span></p><p style="margin-left: 0in; margin-right: 0in; text-align: justify;"><span style="font-size: 18pt;">Đó là khoảng thời gian hơn hai năm sau ngày tác giả sang tị nạn tại Mỹ.<o:p></o:p></span></p><p style="margin-left: 0in; margin-right: 0in; text-align: justify;"><span style="font-size: 18pt;">Vọng âm của bài thơ về tới tận Việt Nam, và bài Khi Tôi Chết Hãy Đem Tôi Biển của Du Tử Lê được in lại ở trong một hai tuyển tập thơ xuất bản ở trong nước như để nhiếc móc những người di tản rằng chạy ra nước ngoài khổ như thế đấy, đến nỗi khi chết chỉ muốn xin được quăng ra biển cho đỡ buồn đời lưu vong mà chưa chắc đã làm được.<o:p></o:p></span></p><p style="margin-left: 0in; margin-right: 0in; text-align: justify;"><span style="font-size: 18pt;">Bài thơ đã được dịch ra tiếng Anh làm cho nhiều độc giả bản Anh ngữ cảm động:<o:p></o:p></span></p><p style="margin-left: 0in; margin-right: 0in; text-align: justify;"><span style="font-size: 18pt;">When I die, take my beautiful, sexy, hot, atomic body to the sea.<o:p></o:p></span></p><p style="margin-left: 0in; margin-right: 0in; text-align: justify;"><span style="font-size: 18pt;">Do not hesitate and do not feel sorry for me<o:p></o:p></span></p><p style="margin-left: 0in; margin-right: 0in; text-align: justify;"><span style="font-size: 18pt;">Fastfood for fish…<o:p></o:p></span></p><p style="margin-left: 0in; margin-right: 0in; text-align: justify;"><span style="font-size: 18pt;">Tôi không có nguyên bản của ông nên đành phải hiểu qua bản dịch Anh ngữ mà một người bạn cho mượn, và tin là ông đã viết như thế này: Khi tôi chết làm ơn đem cái thân hình đẹp, gợi tình, nóng hổi, nguyên tử của tôi ra ngoài biển. Đừng dùng dằng, đừng ân hận cho tôi. Tôi sẽ là fast food (thức ăn nhanh như McDonald’s Burrger King…) cho cá…<o:p></o:p></span></p><p style="margin-left: 0in; margin-right: 0in; text-align: justify;"><span style="font-size: 18pt;">Bản dịch Anh ngữ bài thơ chắc chắn đã được gia đình của John Fitzerald Kennedy Junior, người đàn ông trẻ tuổi tử nạn cùng với hai người thân trong tai nạn máy bay ngoài bờ biển Martha’s<o:p></o:p></span></p><p style="margin-left: 0in; margin-right: 0in; text-align: justify;"><span style="font-size: 18pt;">Vineyard đọc kỹ. Lễ thủy táng ba nạn nhân mà ống kính của các đài truyền hình thu được làm cho người xem có cảm tưởng như bài thơ của Du Tử Lê được diễn lại, được làm cho sống động bằng các diễn viên thượng thặng. Cũng trao quốc kỳ lại cho thân nhân, cũng gửi xuống biển đám tro tàn, cũng nỗi lo “vùi đất lạ thịt xương e khó rã” cũng “…đừng vội vuốt mắt cho tôi”, cũng…”sá gì thêm một xác cong queo”.<o:p></o:p></span></p><p style="margin-left: 0in; margin-right: 0in; text-align: justify;"><span style="font-size: 18pt;">Gia đình Kennedy nhờ đọc bài thơ ấy, tang lễ mới chu tất tốt đẹp như vậy, mặc dầu có một vài đoạn làm hơi quá. Nhưng những đoạn hơi quá đó cũng là cảm tưởng từ bài thơ của Du Tử Lê.<o:p></o:p></span></p><p style="margin-left: 0in; margin-right: 0in; text-align: justify;"><span style="font-size: 18pt;">Chính vì muốn làm đúng như lời căn dặn trong bài thơ của nhà thơ Việt Nam mà chính phủ Mỹ đã không hề đắn đo trong việc sử dụng tất cả những phương tiện nào có trong tay để kiếm cho được chiếc phi cơ Piper Saratoga lâm nạn. Đó là đoạn hơi quá, vượt hẳn ý nghĩa bài thơ của Du Tử Lê.<o:p></o:p></span></p><p style="margin-left: 0in; margin-right: 0in; text-align: justify;"><span style="font-size: 18pt;">Tờ Los Angeles Times, số ra ngày 27 tháng (?), trong mục Letters To The Times đăng lại những ý kiến của độc giả, có một bức thư của Matthew P. MacKenzie ở Temple City. Tác giả bức thư gửi tờ L.A.Times hình như rất vui mừng về việc làm của chính phủ. Ông viết rằng sau khi chứng kiến những nỗ lực của chính phủ, ông rất an tâm khi biết rằng những người thân của ông ngộ nạn máy bay ngoài biển, thì lực lượng tuần duyên, hải quân, tòa Bạch Ốc, các cơ quan công lực và truyền hình, truyền thanh, báo chí sẽ dốc toàn lực để tìm cho ra các nạn nhân. Ông chợt nhớ rằng ông không phải là người giầu có, nhưng chuyện có tiền đâu có dính dáng gì đến sự hết lòng sốt sắng của chính phủ, có phải vậy không (I just remember that I am not wealthy that would not have anything to di with it, wouldn’t it?)<o:p></o:p></span></p><p style="margin-left: 0in; margin-right: 0in; text-align: justify;"><span style="font-size: 18pt;">Không, không hề có chuyện đó. Chính phủ cứ thấy người muốn đưa ra biển là đưa ngay sau khi đọc bài thơ của ông Du Tử Lê. Chỉ có thế thôi, không hề có chuyện chỉ những người nhà giầu, có tên tuổi mới được đối xử đặc biệt như JFK Jr bao giờ. Ai nghĩ khác là xuyên tạc, là bêu xấu chính phủ.<o:p></o:p></span></p><p style="margin-left: 0in; margin-right: 0in; text-align: justify;"><span style="font-size: 18pt;">Và vì thế, những ước muốn tưởng chừng như vô vọng hồi năm 1977 của Du Tử Lê bây giờ lại là điều chắc chắn sẽ được toại nguyện.<o:p></o:p></span></p><p style="margin-left: 0in; margin-right: 0in; text-align: justify;"><span style="font-size: 18pt;">Chỉ sợ người làm thơ mang bệnh ít tắm và sợ nước cuối cùng lại không chịu để người nhà đưa ra biển thì đưa đi đâu bây giờ?<o:p></o:p></span></p><p style="margin-left: 0in; margin-right: 0in; text-align: justify;"><b><span style="font-size: 18pt;">Bùi Bảo Trúc</span></b></p><p class="MsoNormal" style="margin: 0in 0in 0.0001pt; text-align: justify;"><b><span style="color: red; font-size: 36pt;">đ</span></b><b><span style="color: red; font-family: "Eras Bold ITC"; font-size: 36pt;">êm thu<o:p></o:p></span></b></p><p class="MsoNormal" style="margin: 0in 0in 0.0001pt; text-align: justify;"><b><span style="color: red; font-family: "Eras Bold ITC"; font-size: 36pt;">nghe nh</span></b><b><span style="color: red; font-size: 36pt;">ạ</span></b><b><span style="color: red; font-family: "Eras Bold ITC"; font-size: 36pt;">c Ph</span></b><b><span style="color: red; font-size: 36pt;">ạ</span></b><b><span style="color: red; font-family: "Eras Bold ITC"; font-size: 36pt;">m Duy</span></b><span style="font-size: 18pt;"><o:p></o:p></span></p><p class="MsoNormal" style="margin: 0in 0in 0.0001pt; text-align: justify;"><b><i><span style="color: blue; font-family: Impact; font-size: 24pt;">Bùi B</span></i></b><b><i><span style="color: blue; font-size: 24pt;">ả</span></i></b><b><i><span style="color: blue; font-family: Impact; font-size: 24pt;">o Trúc<o:p></o:p></span></i></b></p><p class="MsoNormal" style="margin: 0in 0in 0.0001pt; text-align: justify;"><b><i><span style="color: blue; font-family: Impact; font-size: 24pt;"> </span></i></b></p><p class="MsoNormal" style="margin: 0in 0in 0.0001pt; text-align: justify;"><img align="left" height="160" hspace="12" src="https://www.luanhoan.net/GioiThieuTacGia/html/tg-bbt-15_files/image002.jpg" v:shapes="_x0000_s1026" width="240" /><b><i><span style="color: blue; font-family: Impact; font-size: 24pt;"><o:p></o:p></span></i></b></p><p class="MsoNormal" style="margin: 0in 0in 0.0001pt; text-align: justify;"><b><i><span style="color: blue; font-family: Impact; font-size: 24pt;"> </span></i></b></p><p style="margin-left: 0in; margin-right: 0in; text-align: justify;"><span style="font-size: 18pt;"> </span></p><p style="margin-left: 0in; margin-right: 0in; text-align: justify;"><span style="font-size: 18pt;"> </span></p><p style="margin-left: 0in; margin-right: 0in; text-align: justify;"><span style="font-size: 18pt;"> </span></p><p style="margin-left: 0in; margin-right: 0in; text-align: justify;"><span style="font-size: 18pt;"> </span></p><p style="margin-left: 0in; margin-right: 0in; text-align: justify;"><span style="font-size: 18pt;">Trong bốn mùa, Thu là mùa thơ mộng nhất, được nghệ sĩ yêu thích nhất. Vì vậy, các sáng tác lấy cảm hứng từ mùa Thu thường chiếm đa số so với ba mùa còn lại. Trong lãnh vực tân nhạc, nhắc đến Thu, mình có thể nghĩ ngay đến <b>Thu</b> của Nguyễn Văn Khánh, mang quá nặng âm hưởng của Stormy Weather nếu không nhờ hình ảnh <i>lướt thướt bao áng mây Thu vàng</i> kéo ta trở về Đông phương. Một bài khác về Thu được nhiều người ưa thích chính là <b>Buồn Tàn Thu</b> của Văn Cao. Bài hát có nhiều hình tượng thật đẹp nhưng... hỏng về nhạc.<o:p></o:p></span></p><p style="margin-left: 0in; margin-right: 0in; text-align: justify;"><span style="font-size: 18pt;">Lúc đó, có lẽ Văn Cao còn non tay và viết theo cảm hứng liên miên bất tuyệt, rồi chợt thôi. Bài hát này hỏng vì chủ điểm khởi lên bất ngờ nhưng miên man không dứt mà lại có thể kết thúc bất cứ nơi nào. Mình cứ nghe thử lại mà coi, bài hát có thể dứt bất ngờ mà chẳng mất gì: mỗi đoạn lại là một bức tranh đẹp, kết hợp làm một mà thiếu giai điệu chủ đạo, thiếu cái nét chính trong toàn tác phẩm, thiếu cái khí Thu. Đây là ca khúc tả tình hơn tả cảnh, và không có cái hơi Thu đằng đẵng của <b>Trường ca Sông Lô</b> :<o:p></o:p></span></p><p class="MsoNormal" style="margin: 0in 0in 0.0001pt;"><br /><i><span style="font-size: 18pt;">Sông Lô!<o:p></o:p></span></i></p><p class="MsoNormal" style="margin: 0in 0in 0.0001pt;"><i><span style="font-size: 18pt;">Sông ngàn Việt Bắc bãi dài ngô lau núi rừng âm u.<br />Thu ru bến sóng vàng từng nhà mờ biếc chìm một màu khói thu...<o:p></o:p></span></i></p><p style="margin-left: 0in; margin-right: 0in; text-align: justify;"><span style="font-size: 18pt;">Chúng ta không biết phần đóng góp của Phạm Duy trong <b>Suối Mơ </b>của Văn Cao gồm những gì, nhưng, về nhạc thuật, ca khúc này rõ ràng là có <i>carrure</i> hơn, khai mở và kết thúc đâu ra đấy...<o:p></o:p></span></p><p style="margin-left: 0in; margin-right: 0in;"><i><span style="font-size: 18pt;">Suối ơi, bên rừng Thu vắng<br />Dòng nước trôi lững lờ ngoài nắng...</span></i><span style="font-size: 18pt;"><o:p></o:p></span></p><p style="margin-left: 0in; margin-right: 0in; text-align: justify;"><span style="font-size: 18pt;">Một ca khúc nữa về Thu, cũng được rất nhiều người ưa chuộng, có gặp nhược điểm của Buồn Tàn Thu, đó là <b>Tiếng Chuông Chiều Thu </b>của Tô Vũ. Bài hát này mà được cắt vài đoạn -- là điều Vũ Thành đã làm năm xưa, trong hòa âm của ông -- thì thật tuyệt !<o:p></o:p></span></p><p style="margin-left: 0in; margin-right: 0in; text-align: justify;"><span style="font-size: 18pt;">Nhưng vì sao, hình như nói về Thu, ta cứ hay nhớ đến các ca khúc "tiền chiến" như vậy? Phải chăng sau đó mùa Thu đã tàn tạ, hoặc đã "Nam tiến" và hòa vào hai mùa nắng mưa trong Nam? <b>Thu Vàng</b> của Cung Tiến là ca khúc ông không thích lắm, dù nhiều người cho là hay nhất, vì gợi lại hơi Thu của Hà Nội. Nhớ Hà Nội là chúng ta lại rộn ràng hát <b>Thu Vàng</b> với niềm luyến tiếc, nỗi bâng khuâng nhè nhẹ.<o:p></o:p></span></p><p style="margin-left: 0in; margin-right: 0in;"><span style="font-size: 18pt;">Nhắc đến <b>Buồn Tàn Thu</b> của Văn Cao chúng ta nhớ lại hình ảnh nàng chinh phụ ngồi đan áo, nhìn mùa Thu của đất trời và tuổi thanh xuân của mình lui dần vào Thu. Có tiếng động ngoài cửa là nàng lại ngoái nhìn, rồi lại tuyệt vọng. Vẫn chưa phải là chàng. Nên đành nghe mùa Thu rớt, rơi trên lá vàng... Gần như cùng một thời kỳ đó, với cùng chủ đề, một ca khúc khác đã xuất hiện mà thời nay ít người còn nhớ. Chính là <b>Chinh Phụ Ca</b>, của Phạm Duy.<o:p></o:p></span></p><p style="margin-left: 0in; margin-right: 0in;"><span style="font-size: 18pt;"><br /><i>Từ chàng ra đi<br />Lưng khoác chiến y<br />Và hồn nương bóng quốc kỳ</i><o:p></o:p></span></p><p style="margin-left: 0in; margin-right: 0in; text-align: justify;"><span style="font-size: 18pt;">Bài này ít được chúng ta nhớ có thể vì ngôn ngữ cổ phong, ý tứ diễm lệ với hình ảnh được cách điệu hóa về chinh nhân, nhưng là một bài cực hay về cả từ lẫn nhạc. Ca khúc không nói gì về Thu, mà nghe vẫn ra mùa Thu, kể cả câu cuối:<o:p></o:p></span></p><p style="margin-left: 0in; margin-right: 0in;"><span style="font-size: 18pt;"><br /><i>Ngựa hồng âu yếm bước sang<br />Trên lưng có chàng trai tráng<br />Đem theo biết bao nhiêu ngày vàng.</i><o:p></o:p></span></p><p style="margin-left: 0in; margin-right: 0in; text-align: justify;"><span style="font-size: 18pt;">Ngày vàng đó có thể là những đêm ngà ngọc sau bao tháng ngày xa vắng, nhưng mình nghe vẫn thấy phảng phất hương Thu tỏa nắng vàng trên giây phút đoàn tụ. Một ca khúc nữa, có thể được Phạm Duy sáng tác trong cùng thời kỳ, ngày nay cũng bị lãng quên. Đó là <b>Thu Chiến Trường</b>.<o:p></o:p></span></p><p style="margin-left: 0in; margin-right: 0in; text-align: justify;"><span style="font-size: 18pt;">Trong thời kháng chiến chống Pháp, biến cố 19 tháng Tám được gọi là "Cách mạng mùa Thu" và mùa Thu vì vậy được đem vào rất nhiều hành khúc, thí dụ điển hình là <b>Nhạc Tuổi Xanh</b> <i>(Một mùa Thu năm qua cách mạng tiến ra... ) </i>Nhưng, khác hẳn những bản hùng ca lấy mùa Thu làm cái cớ, chính trị hóa mùa Thu, bài <b>Thu Chiến Trường</b> của Phạm Duy vẫn hùng mà lại có không khí bi thảm lạ thường, như báo trước những hoạn nạn chính trị sẽ xảy ra cho người nhạc sĩ vào thời kỳ tham gia kháng Pháp. Đây là một ca khúc "phản chiến" trước khi từ này được phát minh vì thường nhắc tới cái chết cùng với ước vọng hòa bình. Thực ra, mùa Thu chẳng là mùa của sự tàn tạ để chuẩn bị cho mùa Xuân đó sao?<o:p></o:p></span></p><p style="margin-left: 0in; margin-right: 0in;"><span style="font-size: 18pt;"><br /><i>Thu ơi Thu, ta vỗ súng ca<br />Ca cho đời, cho Thu với ta.<br />Nơi biên khu, mong nhớ khúc ca<br />Câu Thái hòa cho muôn chúng ta.</i><o:p></o:p></span></p><p style="margin-left: 0in; margin-right: 0in; text-align: justify;"><span style="font-size: 18pt;">Ngày nay, hình như chỉ còn Kim Tước nhớ và hát lại ca khúc này, một trong những bài hát về Thu độc đáo, vừa ngợi ca kháng chiến vừa ước mơ thanh bình, với nhịp trầm hùng, mà vẫn có nét bi thảm, giai điệu rất cổ mà có những chuyển khúc thật mới.<o:p></o:p></span></p><p style="margin-left: 0in; margin-right: 0in; text-align: justify;"><span style="font-size: 18pt;">Bồi hồi nhớ lại thì hình như mình phát giác ra một điều... Hãy nghe lại <b>Chinh Phụ Ca </b>và<b> Thu Chiến Trường </b>của Phạm Duy rồi <b>Buồn Tàn Thu </b>và <b>Thu Cô Liêu</b> của Văn Cao, chúng ta thấy cuộc đời của hai người bạn nhạc quả là tương phản. Phạm Duy đam mê hơn nhưng nhân bản hơn, và nhất là lạc quan hơn. Cho nên, ngay giữa sự chết chóc trong biên khu, ông đã muốn hát câu thái hòa cho mọi người, ông đã nghĩ đến ngày chinh phu trở về trên ngựa hồng cùng nàng chinh phụ. Đêm Thu ở nơi đây mà nghe lại những ca khúc đó, mình hiểu vì sao chỗ của ông không thể là ở trong núi rừng Việt Bắc để rồi "kháng chiến thành công" sẽ trở về Hà Nội như một chính ủy hay Tổng thư ký hội Nhạc sĩ của cộng sản được! Như trong bài <b>Tiếng Hát Lênh Đênh </b>của Lương Ngọc Châu và Tử Phác, khi người ta >i>nghe ầm vang lên tiếng chiến chinh, thì Phạm Duy lại... <i>mơ làm diều mang sáo thanh bình... </i>Cái tội "không oán thù" đó to lắm.<o:p></o:p></span></p><p style="margin-left: 0in; margin-right: 0in; text-align: justify;"><span style="font-size: 18pt;">Nhưng, đang nhớ về Thu mà nói chuyện đó, đâm mất thú!<o:p></o:p></span></p><p class="MsoNormal" style="margin: 0in 0in 0.0001pt; text-align: justify;"><span style="font-size: 18pt;">*<o:p></o:p></span></p><p class="MsoNormal" style="margin: 0in 0in 0.0001pt; text-align: justify;"><span style="font-size: 18pt;">Một ca khúc nữa của Phạm Duy, <b>Đường Chiều Lá Rụng</b>, được ông viết sau này, cũng gợi nhớ đến Thu:<o:p></o:p></span></p><p class="MsoNormal" style="margin: 0in 0in 0.0001pt;"><span style="font-size: 18pt;"><br /><i>Chiều rơi trên đường vắng<br />Có ta rơi giữa chiều<br />Hồn ta theo vạt nắng,<br />Theo làn gió đìu hiu,,,</i><o:p></o:p></span></p><p style="margin-left: 0in; margin-right: 0in;"><span style="font-size: 18pt;">Không phải vạt nắng hay làn gió đìu hiu, mà cũng chẳng vì :<br /><i>Lá vàng bay, lá vàng bay<br />Như dĩ vãng gầy,<br />Tóc buông dài,<br />Bước ra khỏi tình phai</i><o:p></o:p></span></p><p style="margin-left: 0in; margin-right: 0in; text-align: justify;"><span style="font-size: 18pt;">… mà cũng chẳng vì những chiếc lá vàng rơi, lá vàng rơi...<o:p></o:p></span></p><p style="margin-left: 0in; margin-right: 0in; text-align: justify;"><span style="font-size: 18pt;">Bài hát gợi lên cảm xúc về mùa Thu của đời người, khi chuyện tử sinh đã lởn vởn trước mắt với sự dịu dàng, bình thản. Đây là một ca khúc trác tuyệt nhất của Phạm Duy mà mình chỉ nên nghe vào một đêm Thu thật sâu. Lời ca sang trọng, cao quý, đầy nét siêu thực về nhân sinh thì chỉ nên nghe và nên ngẫm vào mùa Thu. Mình cứ tưởng tượng là Phạm Duy viết bài này khi ông đã trọng tuổi. Thực ra không, ông viết bài này khi ở tuổi trung niên, với thân thể và trái tim của một tráng niên. Giữa Sàigon ngột ngạt không khí chiến tranh mà nghe <b>Đường Chiều Lá Rụng </b>thì chẳng thấy là mình văn minh lắm sao ! Hãy nghe Hà Nội thời bình hát ngày nay thì thấy. Ngoài Dương Thụ, Phú Quang hay Trịnh Công Sơn, mình hiếm thấy gì lọt tai... Có lẽ phải một thế hệ nữa.<o:p></o:p></span></p><p style="margin-left: 0in; margin-right: 0in; text-align: justify;"><span style="font-size: 18pt;">Phạm Duy nổi tiếng nhất ở công trình cải biên dân ca, điều này, chúng ta quên rồi. Phạm Duy cũng nổi tiếng ở nhạc tình, điều này, có lẽ ai cũng nhớ vì ai chả có lúc mượn lời ca của ông để tỏ tình của mình ! Nhưng, đêm nay, có hai bản tình ca vào Thu của ông đáng được nhắc tới, hơn cả bài <b>Nước Mắt Mùa Thu</b>. Vì cả hai đều lấy cảm xúc từ thơ Pháp. <b>Nước Mắt Mùa Thu</b> là khúc bi ca bốn mùa, buồn thương từng kiếp nằm trong mộ réo tên người đời quên. Nghe lại bài này, ta nhớ nhất giọng ca buồn bã vào trong đời úa, nhớ thương một tiếng hát, một đời ca sĩ hát trong buồn tênh hơn là nhớ về mùa Thu. Hai bài kia mới có hơi Thu rất lạ.<o:p></o:p></span></p><p style="margin-left: 0in; margin-right: 0in;"><span style="font-size: 18pt;"><br /><i>Ta ngắt đi một cụm hoa thạch thảo...<br />Em nhớ cho,<br />Mùa Thu đã chết rồi....<br />Em nhớ cho, em nhớ cho...<br />Đôi chúng ta sẽ chẳng còn nhìn nhau nữa<br />Trên cõi đời này<br />Trên cõi đời này...</i><o:p></o:p></span></p><p style="margin-left: 0in; margin-right: 0in; text-align: justify;"><span style="font-size: 18pt;">Đó là một, <b>Mùa Thu Chết</b>, lấy cảm hứng từ bài thơ vỏn vẹn năm câu <i>L'Adieu</i> của Guillaume Apollinaire. Bài kia là <b>Thu Ca Điệu Ru Đơn</b>, ông cảm dịch từ thơ Verlaine nhưng thổi vào đó một khí Thu tệ tái rã rượi hơn.<o:p></o:p></span></p><p style="margin-left: 0in; margin-right: 0in;"><span style="font-size: 18pt;"><br /><i>Mùa Thu nức nở tiếng thở dài...<br />Tiếng vĩ cầm,<br />Buồn ơi mùa Thu ơi !<br />Lòng ta khốn khổ với mỏi mòn<br />Tiếng Thu buồn,<br />Buồn ru điệu ru đơn...</i><o:p></o:p></span></p><p style="margin-left: 0in; margin-right: 0in; text-align: justify;"><span style="font-size: 18pt;">Chẳng cần biết hai bài thơ đã gợi hứng cho ông mình đã thấy hay. Biết hai bài thơ đó rồi, lại càng thấy thần tình hơn. Cái <i>langueur monotone qui coule dans mon coeur </i>của Verlaine nó tan biến đâu mất, mà mình cũng chẳng cần biết hoa "thạch thảo" là <i>bruyère </i>hay là gì khác, vì nó đã thành một chùm hoa mùa Thu của Việt Nam. Hai bài thơ chỉ gợi lên nỗi rung động của Phạm Duy về mùa Thu, và nỗi rung động đó hoàn toàn thoát khỏi thơ Tây để tạo ra một cảnh sắc khác, hoàn toàn khác.<o:p></o:p></span></p><p style="margin-left: 0in; margin-right: 0in; text-align: justify;"><span style="font-size: 18pt;">Đêm Thu nghe tiếng vĩ cầm và tiếng thở dài nức nở, không ai liên tưởng đến một <i>cabaret </i>hay phòng nhạc của Tây phương, hoặc những vẫn thơ lãng mạn của Paris thời xưa mà chỉ thấy quặn đau niềm đau trước mắt, ở nơi đây. Hai ca khúc trở thành hoàn toàn Việt Nam và khí Thu cũng hoàn toàn Việt Nam, nghẹn ngào mà đầy não tính của một thành phố khắc khoải trong chiến tranh.<o:p></o:p></span></p><p style="margin-left: 0in; margin-right: 0in; text-align: justify;"><span style="font-size: 18pt;">Từ <b>Thu Chiến Trường </b>viết thời kháng chiến âm u cho đến <b>Thu Ca Điệu Ru Đơn </b>viết tại Saigòn u ám, mùa Thu đã biến dạng, trở nên gần gũi hơn. Như từ một bức tranh cổ, nàng Thu đã bước xuống, vít lấy đầu chúng ta, để giọt lệ lã chã rơi, nóng hổi, trong tiếng vĩ cầm ai oán nức nở.<o:p></o:p></span></p><p style="margin-left: 0in; margin-right: 0in; text-align: justify;"><span style="font-size: 18pt;">Sau này, Phạm Duy còn sáng tác một ca khúc không còn Thu, dù tên là <b>Nghìn Thu</b>. Nghìn Thu đó là thiên thu, là đời người vĩnh cửu, là khi ta đi về coi chung. Kẻ viết bài này trộm nghĩ rằng đó là bài "đạo ca thứ mười một", trong nhịp ba bốn rộn ràng về đời người, không phải về mùa Thu của thi nhân.<o:p></o:p></span></p><p style="margin-left: 0in; margin-right: 0in; text-align: justify;"><span style="font-size: 18pt;">Một ca sĩ nổi tiếng của Hoa Kỳ là Bing Crosby, có nói như sau về một bậc sư của nhạc Jazz, Louis Armstrong: "Louis Armstrong là khởi đầu -- và cũng là kết cục -- của âm nhạc tại Mỹ."<o:p></o:p></span></p><p style="margin-left: 0in; margin-right: 0in; text-align: justify;"><span style="font-size: 18pt;">Nói như vậy về Phạm Duy, dĩ nhiên, nhiều người sẽ ngạc nhiên, có khi nổi giận. Nhưng, xin nghe lại mà xem. Trong tháng tới đây, khi khí Thu đã già, hình như mình sắp có một buổi trình diễn nhạc Phạm Duy tại miền Nam California. Mãi rồi cũng phải có một lần, xin hãy đến nghe và tự hỏi lòng mình, rất thành thật: sau ông, còn mấy ai?..<o:p></o:p></span></p><p class="MsoNormal" style="margin: 0in 0in 0.0001pt;"><span style="font-size: 18pt;">Thu ơi, buồn vô hạn<o:p></o:p></span></p><p class="MsoNormal" style="margin: 0in 0in 0.0001pt;"><img align="left" height="187" hspace="12" src="https://www.luanhoan.net/GioiThieuTacGia/html/tg-bbt-15_files/image004.jpg" v:shapes="_x0000_s1027" width="144" /><span style="font-size: 18pt;"><o:p></o:p></span></p><p class="MsoNormal" style="margin: 0in 0in 0.0001pt;"><b><span style="font-size: 18pt;"> </span></b></p><p class="MsoNormal" style="margin: 0in 0in 0.0001pt;"><b><span style="font-size: 18pt;"> </span></b></p><p class="MsoNormal" style="margin: 0in 0in 0.0001pt;"><b><span style="font-size: 18pt;"> </span></b></p><p class="MsoNormal" style="margin: 0in 0in 0.0001pt;"><b><span style="font-size: 18pt;"> </span></b></p><p class="MsoNormal" style="margin: 0in 0in 0.0001pt;"><b><span style="font-size: 18pt;"> </span></b></p><p class="MsoNormal" style="margin: 0in 0in 0.0001pt;"><b><span style="font-size: 18pt;">Bùi Bảo Trúc</span></b></p><p class="MsoNormal" style="margin: 0in 0in 0.0001pt;"><b><span style="font-size: 18pt;"><br /></span></b></p><p class="MsoNormal" style="margin: 0in 0in 0.0001pt;"><b><span style="font-size: 18pt;"><br /></span></b></p><p class="MsoNormal" style="margin: 0in 0in 0.0001pt;"><b><span style="color: red; font-family: "Eras Bold ITC"; font-size: 36pt;">không có Ph</span></b><b><span style="color: red; font-size: 36pt;">ạ</span></b><b><span style="color: red; font-family: "Eras Bold ITC"; font-size: 36pt;">m Duy<o:p></o:p></span></b></p><p class="MsoNormal" style="margin: 0in 0in 0.0001pt;"><b><i><span style="color: blue; font-family: Impact; font-size: 24pt;">Bùi B</span></i></b><b><i><span style="color: blue; font-size: 24pt;">ả</span></i></b><b><i><span style="color: blue; font-family: Impact; font-size: 24pt;">o Trúc<o:p></o:p></span></i></b></p><p class="MsoNormal" style="margin: 0in 0in 0.0001pt;"><b><i><span style="color: blue; font-family: Impact; font-size: 24pt;"> </span></i></b></p><p style="margin-left: 0in; margin-right: 0in; text-align: justify;"><img align="left" height="204" hspace="12" src="https://www.luanhoan.net/GioiThieuTacGia/html/tg-bbt-16_files/image002.jpg" v:shapes="_x0000_s1026" width="288" /><span style="font-size: 18pt;"><o:p></o:p></span></p><p class="MsoNormal" style="margin: 0in 0in 0.0001pt; text-align: justify;"><span style="font-size: 18pt;"> </span></p><p style="margin-left: 0in; margin-right: 0in; text-align: justify;"><span style="font-size: 18pt;"> </span></p><p style="margin-left: 0in; margin-right: 0in; text-align: justify;"><span style="font-size: 18pt;"> </span></p><p style="margin-left: 0in; margin-right: 0in; text-align: justify;"><span style="font-size: 18pt;"> </span></p><p style="margin-left: 0in; margin-right: 0in; text-align: justify;"><span style="font-size: 18pt;"> </span></p><p style="margin-left: 0in; margin-right: 0in; text-align: justify;"><span style="font-size: 18pt;"> </span></p><p style="margin-left: 0in; margin-right: 0in; text-align: justify;"><span style="font-size: 18pt;">Năm nay, nước Pháp tổ chức kỷ niệm hai trăm năm ngày sinh của Victor Hugo. Ông là một nhà thơ lớn, một nhà văn, một người viết kịch và tranh đấu cho dân chủ của Pháp dưới thời Đệ nhị Đế chế chống lại Hoàng đế Napoléon đệ Tam. Khi Victor Hugo mất, nền Cộng Hòa Pháp đã tổ chức quốc táng có cả triệu người tham dự, và ông hiện an nghỉ tại điện Panthéon cùng các danh nhân vĩ đại của Pháp. Victor Hugo sinh năm 1802 và mất năm 1885, thọ 83 tuổi, để lại một dấu ấn văn học kéo dài suốt thế kỷ 19. Ông là văn hào của Pháp được cả thế giới ngưỡng mộ. Ngày nay, nhớ về ông, đại đa số dân Pháp đều nhắc đến sự nghiệp văn học đồ sộ, và có nói về cuộc đời tình cảm vô cùng sóng gió của ông thì cũng với sự trìu mến. Cuộc đời đó và những cuộc tình đó, ta có thể nghĩ như vậy, gắn liền làm một, và không có cái này tất khó có điều kia.<o:p></o:p></span></p><p style="margin-left: 0in; margin-right: 0in; text-align: justify;"><span style="font-size: 18pt;">Thời gian thường để lại hào quang lộng lẫy trên vầng trán thiên tài và quên đi những chứng tật của con tim. Thời gian đó chưa có với Phạm Duy.<o:p></o:p></span></p><p style="margin-left: 0in; margin-right: 0in; text-align: justify;"><span style="font-size: 18pt;">Nền Cộng Hòa thì không còn và đất nước còn tang thương giành giật miếng sống sau quá nhiều năm lầm than đói khổ. Ít ai nghĩ đến Phạm Duy như dân Pháp đã nghĩ về Victor Hugo khi sinh tiền và sau khi tạ thế.<o:p></o:p></span></p><p class="MsoNormal" style="margin: 0in 0in 0.0001pt; text-align: justify;"><span style="font-size: 18pt;">*<o:p></o:p></span></p><p class="MsoNormal" style="margin: 0in 0in 0.0001pt; text-align: justify;"><span style="font-size: 18pt;"> </span></p><p class="MsoNormal" style="margin: 0in 0in 0.0001pt; text-align: justify;"><span style="font-size: 18pt;">Phạm Duy sinh năm 1921, năm nay cũng thọ gần bằng Victor Hugo, quá bát tuần. Và trung tuần tháng 11 này, ông vẫn lên đường qua Âu châu. Như thường lệ, đôi chân ông không biết ngơi nghỉ, như con tim của ông vẫn dội lên nhịp đập khác với chúng ta. Xin có lời cám ơn con tim đó. Một nhà phê bình âm nhạc người Gia Nã Đại đã có nhận xét, đại để là "không thể tưởng tượng được một Việt Nam không có Phạm Duy, và cũng chẳng thể tưởng tượng được một Phạm Duy không có Việt Nam". Dù không được ở Việt Nam, Phạm Duy vẫn có Việt Nam ở trong ông.<o:p></o:p></span></p><p style="margin-left: 0in; margin-right: 0in; text-align: justify;"><span style="font-size: 18pt;">Chứ một Việt Nam không có Phạm Duy, thì ra sao nhỉ?... Xin đừng ai khó chịu nếu ta nhắc tới Victor Hugo để nói về Phạm Duy. Hãy nhìn sự việc với con mắt trăm năm, ngàn năm mà xem...<o:p></o:p></span></p><p style="margin-left: 0in; margin-right: 0in; text-align: justify;"><span style="font-size: 18pt;">Sáu mươi lăm năm về trước, từ giữa thập niên 30 của thế kỷ trước, cả một nước Việt Nam đang như ở trong một cơn sốt vỡ da mà chưa thoát ra được. Toàn bộ nền văn học nghệ thuật nước nhà bị đảo lộn đến tận cùng trong khi cả nước vẫn nằm dưới sự cai trị của chế độ thuộc địa Pháp. Vào đầu thế kỷ 20, chúng ta biết là mình không thể nói, viết, khóc than, ca hát như xưa được, như thời Nguyễn Sơ hay thời cực thịnh của văn học là thời Lê Mạt và Tây Sơn. Cú "sốc" của Tây phương và tình trạng Pháp thuộc đã làm thay đổi hết quan niệm sống, sáng tác và cả đấu tranh của dân tộc. Vài chục năm sau, khi những vận động của Cần Vương rồi Đông Du đều thất bại -- mà nào có phải vì thiếu ý chí đâu -- tiềm thức dân tộc bắt đầu cảm nhận được một cách chậm rãi và bàng bạc, rằng ta phải thay đổi cách suy tư, phải làm chủ được các phương tiện diễn đạt theo lối mới, để huy động lòng người, để toàn dân cùng nhìn về một hướng.<o:p></o:p></span></p><p style="margin-left: 0in; margin-right: 0in; text-align: justify;"><span style="font-size: 18pt;">Hoàng Đạo viết ra trong điều tâm niệm thứ nhất của Mười Điều Tâm Niệm, là "theo mới, triệt để theo mới"... Từ thời điểm đó, ta không viết không vẽ như trước, không làm thơ như cũ, không duy trì tập quán cũ. Và không hát như xưa nữa. Nền tân nhạc Việt Nam ra đời trong hoàn cảnh đó, vào khoảng 1935-1938. Ở mọi địa hạt, các bậc tiền bối lúc đó đã dọ dẫm đi tìm. Trong lãnh vực âm nhạc, có một thanh niên với đôi kính tròn đã mở to đôi mắt theo dõi, rồi tham dự. Đó là Phạm Duy, đầu tiên với vai trò của một gã rong ca, của một người trình diễn, sau đó là người sáng tác.<o:p></o:p></span></p><p style="margin-left: 0in; margin-right: 0in; text-align: justify;"><span style="font-size: 18pt;">Khi ông bắt đầu sáng tác, mọi sự bắt đầu đổi khác.<o:p></o:p></span></p><p class="MsoNormal" style="margin: 0in 0in 0.0001pt; text-align: justify;"><span style="font-size: 18pt;">*<o:p></o:p></span></p><p class="MsoNormal" style="margin: 0in 0in 0.0001pt; text-align: justify;"><span style="font-size: 18pt;">Đừng hỏi rằng ông học nhạc ở đâu. Phạm Duy học nhạc từ tiền kiếp, và học nhạc ở ngoài đời nhiều hơn là học chữ. Khác với một vị tiền bối hơn ông gần chục tuổi là Dương Thiệu Tước, con nhà văn học từ nhiều đời, Phạm Duy là kẻ phá ngang để rong chơi với đời. Nhưng nhờ đó, ông tiếp cận với đời nhiều hơn, rộng hơn, trong khi Dương Thiệu Tước vẫn là người quá tài hoa cho quần chúng. Hai người đều là cự phách của nền tân nhạc phôi thai thời đó, Phạm Duy trở nên phổ thông hơn, trong khi hiểu được để hát được nhạc Dương Thiệu Tước chỉ là một thiểu số. Và nay đang là thiểu số tuyệt đối.<o:p></o:p></span></p><p style="margin-left: 0in; margin-right: 0in; text-align: justify;"><span style="font-size: 18pt;">Trong cuộc hành trình vào tân nhạc, Phạm Duy đi cùng một người trẻ hơn mình mà vẫn luôn luôn trân quý, chính là Văn Cao. Thực ra, và ngược với luận cứ của nhiều người, và của chính Phạm Duy, Văn Cao không thể so sánh được. Ông có một lý do giảm khinh là sự thúc bách của chế độ Cộng Sản, nhưng, thời nào mà nghệ sĩ chẳng bị chính trị thúc bách? Ông có tài, nhưng không dài hơi và đa diện bằng Phạm Duy. Và về nhạc thuật, "thiên tài" Văn Cao giậm chân tại chỗ trước khi bị chỉ đạo văn nghệ đóng gông, chứ Phạm Duy vẫn đi tiếp, và đi mãi, ngay cả khi chỉ đi loanh quanh trong các chiến khu trên khắp ba miền. Sau này, mãi tới sau này, chỉ có Trịnh Công Sơn là người mà chúng ta có thể tạm so sánh với Phạm Duy. Nhưng đó là chuyện về sau...<o:p></o:p></span></p><p class="MsoNormal" style="margin: 0in 0in 0.0001pt; text-align: justify;"><span style="font-size: 18pt;">*<o:p></o:p></span></p><p class="MsoNormal" style="margin: 0in 0in 0.0001pt; text-align: justify;"><span style="font-size: 18pt;">Trở lại chuyện xưa, thời xưa, dân ta hát bằng tai và bằng mắt. Nghe mãi rồi thuộc, nhìn mãi thì quen với cách diễn tả. Thời xưa, chúng ta chưa có ký âm pháp với khuông nhạc và các nốt Đồ Rê Mi... Vì vậy, nếu không gặp nhau, nhìn nhau, nghe nhau và hát cùng nhau thì cũng vẫn chỉ là mỗi nơi diễn tả sự rung động của mình theo một cách. Người trong Nam hát khác với người miền Bắc, và cũng khác với điệu hò miền Trung. Chúng ta quay trở lại thực tế đó để hiểu ra là khi cả nước đang tìm cách diễn đạt tư tưởng hoặc tâm hồn của mình, có một gã "du ca", "rong ca", là những chữ về sau ta nghĩ ra, đã đi vào tận sâu thẳm của dân tộc - chữ "tình tự quê hương" hay "tình tự dân tộc" là chỉnh nhất, và vì chỉnh quá nên bị lạm dụng, nên xin không dám nhắc tới ở đây - để bắt lấy nhịp đập đó ở cả ba miền và viết lại thành những giai điệu mà miền nào hát cũng được. Phạm Duy đã cải biên dân ca và làm cho cô gái Hậu Giang có thể ngân lên làn điệu Bắc Ninh, thậm chí Kinh Bắc, dù chưa hề ra khỏi đồng bằng Cửu Long. Tất cả những bài dân ca thời kháng chiến của Phạm Duy, từ Bắc vào Nam, từ Nam ra Trung và về Bắc, đều trở nên gần gũi với toàn quốc chính là nhờ Phạm Duy.<o:p></o:p></span></p><p style="margin-left: 0in; margin-right: 0in; text-align: justify;"><span style="font-size: 18pt;">Và ông đi vào cuộc hành trình âm nhạc đó khi là một chú cán bộ đấu tranh trẻ măng trong mặt trận toàn quốc chống Pháp !<o:p></o:p></span></p><p class="MsoNormal" style="margin: 0in 0in 0.0001pt; text-align: justify;"><span style="font-size: 18pt;">*<o:p></o:p></span></p><p class="MsoNormal" style="margin: 0in 0in 0.0001pt; text-align: justify;"><span style="font-size: 18pt;">Ngay sau năm 1975, người ta thấy không thiếu các tổ "Thanh Niên Xung Phong" của Cộng sản hồn nhiên hát nhạc Phạm Duy mà tưởng mình đang thắng Mỹ một cách thần thánh. Cho tới khi "trên" ra lệnh cấm thì mới tiu nghỉu giật mình ! Vì nhạc Phạm Duy đã là phần hồn, và trác tuyệt nhất của thời kỳ "Ủy ban Hành kháng Nam bộ", từ những năm 1948 về trước ! Thế rồi, cứ đời này qua đời kia truyền nhau hát mà không hay ! Chúng ta cứ băn khoăn về bài quốc ca của mình lại do Lưu Hữu Phước góp phần sáng tác mà chẳng biết là bên kia, người ta hát nhạc Phạm Duy ông ổng trong khi lãnh đạo văn nghệ tố giác Phạm Duy không hết lời. Chỉ vì, lúc kháng chiến, ông có tham gia thật, và viết nhạc thật, với cả tấm lòng. Cùng với dân ca, Phạm Duy đã chuyển nhạc hành khúc của thanh niên, của thời phong trào Hướng đạo còn phôi thai thành kháng chiến ca, thành chiến trường ca. Và có hồn hơn, nên có tác động hơn những bài hùng sử ca của Lưu Hữu Phước và Mai Văn Bộ.<o:p></o:p></span></p><p style="margin-left: 0in; margin-right: 0in; text-align: justify;"><span style="font-size: 18pt;">Như trận đánh Sông Lô mà Việt Minh về sau đề cao như chiến công oai hùng thực ra chỉ là trò đùa cấp tiểu đội. Nhưng lời ca Phạm Duy đã biến thành một đại chiến công làm nức lòng chiến sĩ. Cũng từ đó mới có <b>Trường Ca Sông Lô</b> của Văn Cao hay <b>Du Kích Sông Thao </b>của Đỗ Nhuận để thần thánh hóa trận phục kích cỏn con này ! Người nhạc sĩ chỉ có cây đàn thùng mà tạo thành chiến công cấp sư đoàn ! Cống hiến của Phạm Duy suốt năm năm rong ruổi với kháng chiến là điều làm đẹp cho kháng chiến. Không có Phạm Duy, chưa chắc là đời sau đã bồi hồi như vậy khi nói đến "kháng chiến". Ông viết rất nhiều, rất khỏe và rất hay trong thời đó, khi chưa đầy ba chục tuổi. Hãy nghe những người ba mươi tuổi thời nay viết gì và hát ra sao thì ta mới thấy Phạm Duy đi trước thời đại đến chừng nào.<o:p></o:p></span></p><p style="margin-left: 0in; margin-right: 0in; text-align: justify;"><span style="font-size: 18pt;">Công của ông là ở đó, mà tội của ông cũng ở đó.<o:p></o:p></span></p><p class="MsoNormal" style="margin: 0in 0in 0.0001pt; text-align: justify;"><span style="font-size: 18pt;">*<o:p></o:p></span></p><p class="MsoNormal" style="margin: 0in 0in 0.0001pt; text-align: justify;"><span style="font-size: 18pt;">Chỉ vì ngay giữa kháng chiến, khi mọi người đều phải nghiến răng trợn mắt, đòi phanh thây uống máu quân thù, có chàng trai trẻ lại viết nhạc tình. <b>Bên Cầu Biên giới, Cây Đàn Bỏ Quên, Tình Kỹ Nữ</b>, và ngay trong <b>Nương Chiều </b>cũng có bóng dáng cô nàng về để suối tương tư... Suối nào tương tư đâu, Phạm Duy đấy ! Và khi viết đến <b>Cành Hoa Trắng</b>, người nhạc sĩ đã tỉnh ngộ, để rời bỏ kháng chiến đỏ lòm và mê chuyện khác. Mê tình yêu và viết tình ca.<o:p></o:p></span></p><p style="margin-left: 0in; margin-right: 0in; text-align: justify;"><span style="font-size: 18pt;">Ông là một trong những nhạc sĩ viết tình ca và nhạc tình hay nhất của Việt Nam trong thế kỷ vừa qua. Ông "Nam tiến" rất sớm, từ năm 1951, và tự Nam hóa rất nhanh nhờ đã có vào Nam thời kháng chiến. Hai mươi mốt năm tự do ở miền Nam, dù có giới hạn và dù gặp chiến tranh, chưa chắc đã có phong thái văn nghệ như vậy nếu không có Phạm Duy. Hãy thương cho Văn Cao sau này chỉ vẽ chứ không còn được viết. Trong thời kỳ đó, Phạm Duy đã đưa nhạc tình đến đỉnh cao nhất và đó cũng là cống hiến đáng kể của ông, sau dân ca và chiến trường ca... Việt Nam không có Phạm Duy, lấy ai dìu nhau đi trong phố vắng để hát câu mùa Thu chết mà tôi còn yêu, tôi cứ yêu, trên cỏ hồng...?<o:p></o:p></span></p><p style="margin-left: 0in; margin-right: 0in; text-align: justify;"><span style="font-size: 18pt;">Ở vào tuổi quá bát tuần của ông ngày nay, chúng ta kinh ngạc phát giác là trong bất kỳ lãnh vực nào, khi thấy xã hội cựa mình là lại thấy có nhạc Phạm Duy. Chúng ta có tục ca, đạo ca, có lời ca phản chiến, có tiếng hát âu ơ của con trẻ và nhất là có một thể tài khó thể nào cao điệu hơn: tình yêu và nỗi chết. Hơn hẳn Trịnh Công Sơn, Phạm Duy rong chơi bằng âm nhạc giữa hai cõi tử sinh như một triết gia với trái tim thật trẻ. Ông viết <b>Tạ Ơn Đời </b>lời tự thú, ông viết <b>Đường Chiều Lá Rụng </b>khi chưa đầy 50 tuổi như một nối tiếp tuyệt vời hơn của <b>Lữ Hành </b>thời xưa để nói về lẽ phù du của cuộc đời. Trong lúc đó, ông vẫn đi, đi rất nhiều, để cho chúng ta hai bản trường ca bất hủ, <b>Mẹ Việt Nam</b> và <b>Con Đường Cái Quan</b>. Phạm Duy viết rất nhiều về tình yêu, quê hương và xã hội, và các ca khúc của ông có làm thay đổi nếp suy tư, những giận hờn hay đam mê của người nghe. Việt Nam không có Phạm Duy, chưa chắc chúng ta đã mê đắm như vậy trong biển tình, hoặc tha thiết với quê hương đất nước như vậy.<o:p></o:p></span></p><p style="margin-left: 0in; margin-right: 0in; text-align: justify;"><span style="font-size: 18pt;">Ông là người phù thủy khanh khách cười với những nổi trôi của chúng ta trong âm nhạc, nhưng đêm về, một mình một cõi, Phạm Duy khổ đau với từng nốt nhạc, từng khám phá mới như kẻ luyện đan. Để hôm sau lại bày ra phương thuốc mới. Ông là người nổi tiếng luông tuồng và còn khoái chọc thiên hạ với sự nổi tiếng nhưng tai tiếng đó, trong khi lại rất tận tụy ngăn nắp với cái nghiệp ngàn đời của mình, là âm nhạc. Giờ đây, ông còn tiếp tục đem cái tài lớn của mình làm đẹp cho một tác phẩm lớn của dân tộc là Truyện Kiều. Có cái gì ngăn cản được người nghệ sĩ quái đản này không ?<o:p></o:p></span></p><p class="MsoNormal" style="margin: 0in 0in 0.0001pt; text-align: justify;"><span style="font-size: 18pt;">*<o:p></o:p></span></p><p class="MsoNormal" style="margin: 0in 0in 0.0001pt; text-align: justify;"><b><span style="font-size: 18pt;">Dân ca, chiến trường ca, tình ca, đạo ca, trường ca </span></b><span style="font-size: 18pt;">về quê hương, <b>bi ca </b>về xã hội, <b>thảm ca</b> về thuyền nhân và chốn lưu vong... Phạm Duy là người hát lên cái <b>thân phận Việt Nam</b>, cái <i>Vietnamitude</i> một cách tuyệt vời nhất. Mai này, khi thảm kịch đã lắng, những xô bồ đã êm, chúng ta và con cháu sẽ còn phải nhắc tới Phạm Duy. Với lời biết ơn.<o:p></o:p></span></p><p style="margin-left: 0in; margin-right: 0in; text-align: justify;"><span style="font-size: 18pt;">Việt Nam không có Phạm Duy ? Được lắm chứ, nhưng chúng ta sẽ diễn tả bao cảm xúc đa diện và phức tạp của mình trong một thế kỷ nhiễu nhương nhất, một cách rất ngọng nghịu, vụng về.<o:p></o:p></span></p><p style="margin-left: 0in; margin-right: 0in; text-align: justify;"><b><span style="font-size: 18pt;">Bùi Bảo Trúc</span></b></p><p class="MsoNormal" style="margin: 0in 0in 0.0001pt; text-align: justify;"><b><span style="color: red; font-family: "Eras Bold ITC"; font-size: 36pt;">D</span></b><b><span style="color: red; font-size: 36pt;">ươ</span></b><b><span style="color: red; font-family: "Eras Bold ITC"; font-size: 36pt;">ng Nguy</span></b><b><span style="color: red; font-size: 36pt;">ệ</span></b><b><span style="color: red; font-family: "Eras Bold ITC"; font-size: 36pt;">t Ánh<o:p></o:p></span></b></p><p class="MsoNormal" style="margin: 0in 0in 0.0001pt; text-align: justify;"><b><i><span style="color: blue; font-family: Impact; font-size: 24pt;">Bùi B</span></i></b><b><i><span style="color: blue; font-size: 24pt;">ả</span></i></b><b><i><span style="color: blue; font-family: Impact; font-size: 24pt;">o Trúc<o:p></o:p></span></i></b></p><p class="MsoNormal" style="margin: 0in 0in 0.0001pt; text-align: justify;"><b><i><span style="color: blue; font-family: Impact; font-size: 24pt;"> </span></i></b></p><p class="MsoNormal" style="margin: 0in 0in 0.0001pt; text-align: justify;"><img align="left" height="230" hspace="12" src="https://www.luanhoan.net/GioiThieuTacGia/html/tg-bbt-17_files/image002.jpg" v:shapes="_x0000_s1026" width="336" /><span style="font-size: 18pt;"><br /><br /><o:p></o:p></span></p><p class="MsoNormal" style="margin: 0in 0in 0.0001pt; text-align: justify;"><span style="font-size: 18pt;"> </span></p><p class="MsoNormal" style="margin: 0in 0in 0.0001pt; text-align: justify;"><span style="font-size: 18pt;"><br /><br /><o:p></o:p></span></p><p class="MsoNormal" style="margin: 0in 0in 0.0001pt; text-align: justify;"><span style="font-size: 18pt;"> </span></p><p class="MsoNormal" style="margin: 0in 0in 0.0001pt; text-align: justify;"><span style="font-size: 18pt;"> </span></p><p class="MsoNormal" style="margin: 0in 0in 0.0001pt; text-align: justify;"><span style="font-size: 18pt;"> </span></p><p class="MsoNormal" style="margin: 0in 0in 0.0001pt; text-align: justify;"><span style="font-size: 18pt;"> </span></p><p class="MsoNormal" style="margin: 0in 0in 0.0001pt; text-align: justify;"><span style="font-size: 18pt;"> </span></p><p class="MsoNormal" style="margin: 0in 0in 0.0001pt; text-align: justify;"><span style="font-size: 18pt;"> </span></p><p class="MsoNormal" style="margin: 0in 0in 0.0001pt; text-align: justify;"><span style="font-size: 18pt;"> </span></p><p class="MsoNormal" style="margin: 0in 0in 0.0001pt; text-align: justify;"><span style="font-size: 18pt;"> </span></p><p class="MsoNormal" style="margin: 0in 0in 0.0001pt; text-align: justify;"><span style="font-size: 18pt;"> </span></p><p class="MsoNormal" style="margin: 0in 0in 0.0001pt; text-align: justify;"><span style="font-size: 18pt;">Tôi là người thù dai. Thù dai có cái xấu và có cái tốt. Tôi nghĩ thù dai cũng có điểm tốt. Thù dai để không quên những chuyện xấu người khác làm cho mình. Không thù dai thì làm sao Nguyễn Trãi nằm gai nếm mật suốt mười năm để trả thù nhà, để đền nợ xã tắc, giang sơn ?<o:p></o:p></span></p><p class="MsoNormal" style="margin: 0in 0in 0.0001pt; text-align: justify;"><span style="font-size: 18pt;"><br />Thù từ năm 1975 đến nay thì có dai thật.<o:p></o:p></span></p><p class="MsoNormal" style="margin: 0in 0in 0.0001pt; text-align: justify;"><span style="font-size: 18pt;"><br />Năm 1975, với đợt tị nạn đầu tiên đến Mỹ, tờ Newsweek đăng một bài viết của Shana Alexander về những người Việt được đưa sang Mỹ tị nạn. Người đàn bà này lo ngại là những người Việt Nam tị nạn chưa biết sử dụng cái máy giặt, cái máy sấy, không biết Michaelangelo là ai, thì làm sao sống được ở Mỹ.<o:p></o:p></span></p><p class="MsoNormal" style="margin: 0in 0in 0.0001pt; text-align: justify;"><span style="font-size: 18pt;"><br />Ðó là những câu nhục mạ những người Việt quá nặng.<br /><br />Nhưng chuyện không biết dùng cái máy giặt thì cũng dễ hiểu. Kìa, như thái tử Naruhito của hoàng gia Nhật, mãi đến khi sang học tại Merton College ở Oxford, ông hoàng tử này mới biết dùng cái máy giặt để khoe nhắng lên. Vậy thì dùng cái máy giặt không phải là chuyện đáng kiêu hãnh. Không biết dùng cái máy giặt thì cũng không phải là điều xấu xa gì như bài báo ngu xuẩn của Shana Alexander đã úp mở.<br /><br />Từ đó, năm nào, cứ đến tháng Tư là tôi lại nhớ đến bài báo của Shana Alexander, và cứ nghĩ đến những câu nhục mạ ấy là lại run người lên vì giận.<o:p></o:p></span></p><p class="MsoNormal" style="margin: 0in 0in 0.0001pt; text-align: justify;"><span style="font-size: 18pt;">Nhưng người Pháp vẫn nói là trả thù cũng như thức ăn nguội, ăn lạnh mới ngon. Shana Alexander nghỉ viết từ lâu, không biết đang ở đâu để rảnh rang kiếm nàng, mời nàng đi đến thăm vài ba đại học Mỹ, ghé lại Little Saigon chơi cho bỏ những ngày cơ cực và để cho nàng thấy tận mắt những người nàng khinh bỉ ấy đã sống như thế nào.<o:p></o:p></span></p><p class="MsoNormal" style="margin: 0in 0in 0.0001pt; text-align: justify;"><span style="font-size: 18pt;"><br />Ðó là cách trả thù vậy.<o:p></o:p></span></p><p class="MsoNormal" style="margin: 0in 0in 0.0001pt; text-align: justify;"><span style="font-size: 18pt;"><br />Nhưng chưa bao giờ tôi thấy hả dạ được như cuối tuần qua, khi nhận được tờ Newsweek, tờ báo 32 năm trước từng đăng bài báo của Shana Alexander, tôi đọc được bài viết của George Will trong mục The Last Word ở trang 84 số báo đề ngày 17 tháng 12 năm 2007 .<o:p></o:p></span></p><p class="MsoNormal" style="margin: 0in 0in 0.0001pt; text-align: justify;"><span style="font-size: 18pt;"><br />George Will dùng nguyên một trang để nói về đóng góp của một người Việt Nam, một phụ nữ Việt, một trong những người Việt lếch thếch kéo nhau sang Mỹ và bị Shana Alexander đem ra nhục mạ trong bài báo.<o:p></o:p></span></p><p class="MsoNormal" style="margin: 0in 0in 0.0001pt; text-align: justify;"><span style="font-size: 18pt;"><br />Tôi có thể nói là chưa bao giờ tôi đọc được một bài báo viết về một người khác như George Will đã viết.<o:p></o:p></span></p><p class="MsoNormal" style="margin: 0in 0in 0.0001pt; text-align: justify;"><span style="font-size: 18pt;"><br />Nếu bài báo ấy do một cây bút Việt Nam viết thì người đọc cũng dễ dàng coi đó là chuyện hai con mèo khen nhau có những cái đuôi dài.<o:p></o:p></span></p><p class="MsoNormal" style="margin: 0in 0in 0.0001pt; text-align: justify;"><span style="font-size: 18pt;"><br />Nhưng bài viết này là của George Will một trong những cây bút bình luận chính trị bảo thủ, lỗi lạc nhất của báo chí Mỹ, thì nó là một bài báo giá trị. Mười lần Shana Alexander cũng không thể bác được điều đó.<o:p></o:p></span></p><p class="MsoNormal" style="margin: 0in 0in 0.0001pt; text-align: justify;"><span style="font-size: 18pt;"><br />Bài báo của George Will viết về Dương Nguyệt Ánh, mẹ đẻ ra một loại bom mói tên là Thermobaric. Chương trình nghiên cứu được hạn cho ba năm để hoàn thành, nhưng chỉ sau 67 ngày, bà Ánh đã thành công , chế ra được loại bom mới để dùng cho mặt trận Afghanistan. Loại bom mới này công hiệu hơn tất cả các loại bom khác của thế giới. Bom ném vào hang đá ở Afghanistan không công phá ngay như các loại bom cũ, mà sức nóng và sức nổ của bom ở lại lâu, tiến sâu vào các hang hốc khiến khả năng công phá và hủy diệt của bom hơn hẳn mọi loại võ khí khác.<o:p></o:p></span></p><p class="MsoNormal" style="margin: 0in 0in 0.0001pt; text-align: justify;"><span style="font-size: 18pt;"><br />Nước Mỹ đã phải cám ơn bà Dương Nguyệt Ánh về loại võ khi mới này. Tờ Washington Post mới đây có viết một bài khá dài về bà Ánh nhân dịp bà được trao tặng một huy chương về những thành quả và đóng góp của bà cho nước Mỹ.<br /><br />George Will kể lại cảnh bà tiến ra trước máy vi âm, không đọc một bài viết sẵn, mà ứng khẩu trước một cử tọa rất đông đảo smoking, nơ đen trang trọng. Bà Dương Nguyệt Ánh nói rằng 32 năm trước, bà tới nước Mỹ với tư cách một người tị nạn, hai bàn tay trắng và một túi hành trang đầy những ước mơ tan nát.<o:p></o:p></span></p><p class="MsoNormal" style="margin: 0in 0in 0.0001pt; text-align: justify;"><span style="font-size: 18pt;"><br />Nhưng nước Mỹ, với bà, là một thiên đàng, không phải vì vẻ đẹp và tài nguyên phong phú, mà vì người dân Mỹ vị tha, rộng lượng đã giúp gia đình của bà khi mới tới Nước Mỹ và giúp hàn gắn những thương tích trong tâm hồn, đem lại lòng tin vào con người và cảm hứng cho công việc của bà. Bà muốn tặng lại danh dự của tấm huân chương bà nhận được cho 58 ngàn người Mỹ đã tử trận tại Việt Nam và hơn 260 ngàn chiến sĩ Việt Nam Cộng Hòa đã hy sinh để cho những người như bà có được cơ hội sống trong tự do. Bà xin Thượng đế ban phúc cho những người sẵn sàng chết cho tự do, và nhất là những người sẵn sàng chết cho tự do của những người khác. Bà cám ơn nước Mỹ.<o:p></o:p></span></p><p class="MsoNormal" style="margin: 0in 0in 0.0001pt; text-align: justify;"><span style="font-size: 18pt;"><br />George Will kết bài viết của ông bằng mấy câu này:<o:p></o:p></span></p><p class="MsoNormal" style="margin: 0in 0in 0.0001pt; text-align: justify;"><span style="font-size: 18pt;"><br />Cám ơn Dương Nguyệt Ánh. Xin cô hiểu là cô đã trả món nợ mà cô nói cô nợ của nước Mỹ, cô đã hoàn trả đầy đủ, không thiếu một chút nào. Cô đã trả hết món nợ đó, và luôn cả tiền lời nữa.<o:p></o:p></span></p><p class="MsoNormal" style="margin: 0in 0in 0.0001pt; text-align: justify;"><span style="font-size: 18pt;"><br />Tiền lời, là đóng góp rất lớn của Dương Nguyệt Ánh cho tự do và an ninh của nước Mỹ, quốc gia đã mở cửa đón gia đình của bà.<o:p></o:p></span></p><p class="MsoNormal" style="margin: 0in 0in 0.0001pt; text-align: justify;"><span style="font-size: 18pt;"><br />Shana Alexander ở đâu, có đọc bài báo này chưa ?<o:p></o:p></span></p><p class="MsoNormal" style="margin: 0in 0in 0.0001pt; text-align: justify;"><span style="font-size: 18pt;"> </span></p><p class="MsoNormal" style="margin: 0in 0in 0.0001pt; text-align: justify;"><b><span style="font-size: 18pt;">Bùi Bảo Trúc</span></b></p><p class="MsoNormal" style="margin: 0in 0in 0.0001pt; text-align: justify;"><b><span style="font-size: 18pt;"><br /></span></b></p><p class="MsoNormal" style="margin: 0in 0in 0.0001pt; text-align: justify;"><b><span style="color: red; font-family: "Eras Bold ITC"; font-size: 36pt;">m</span></b><b><span style="color: red; font-size: 36pt;">ộ</span></b><b><span style="color: red; font-family: "Eras Bold ITC"; font-size: 36pt;">t cái nhìn v</span></b><b><span style="color: red; font-size: 36pt;">ề</span></b><b><span style="color: red; font-family: "Eras Bold ITC"; font-size: 36pt;"><o:p></o:p></span></b></p><p class="MsoNormal" style="margin: 0in 0in 0.0001pt; text-align: justify;"><b><span style="color: red; font-family: "Eras Bold ITC"; font-size: 36pt;">nh</span></b><b><span style="color: red; font-size: 36pt;">ạ</span></b><b><span style="color: red; font-family: "Eras Bold ITC"; font-size: 36pt;">c ti</span></b><b><span style="color: red; font-size: 36pt;">ề</span></b><b><span style="color: red; font-family: "Eras Bold ITC"; font-size: 36pt;">n chi</span></b><b><span style="color: red; font-size: 36pt;">ế</span></b><b><span style="color: red; font-family: "Eras Bold ITC"; font-size: 36pt;">n</span></b><b><span style="font-size: 36pt;"><o:p></o:p></span></b></p><p class="MsoNormal" style="margin: 0in 0in 0.0001pt; text-align: justify;"><b><i><span style="color: blue; font-family: Impact; font-size: 24pt;">Bùi B</span></i></b><b><i><span style="color: blue; font-size: 24pt;">ả</span></i></b><b><i><span style="color: blue; font-family: Impact; font-size: 24pt;">o Trúc<o:p></o:p></span></i></b></p><p class="MsoNormal" style="margin: 0in 0in 0.0001pt; text-align: justify;"><b><i><span style="color: blue; font-family: Impact; font-size: 24pt;"> </span></i></b></p><p class="MsoNormal" style="margin: 0in 0in 0.0001pt; text-align: justify;"><img align="left" height="181" hspace="12" src="https://www.luanhoan.net/GioiThieuTacGia/html/tg-bbt-18_files/image002.jpg" v:shapes="_x0000_s1026" width="288" /><span style="font-size: 18pt;"><br /><br /><br /><br /><o:p></o:p></span></p><p class="MsoNormal" style="margin: 0in 0in 0.0001pt; text-align: justify;"><span style="font-size: 18pt;"> </span></p><p class="MsoNormal" style="margin: 0in 0in 0.0001pt; text-align: justify;"><span style="font-size: 18pt;"> </span></p><p class="MsoNormal" style="margin: 0in 0in 0.0001pt; text-align: justify;"><span style="font-size: 18pt;"> </span></p><p class="MsoNormal" style="margin: 0in 0in 0.0001pt; text-align: justify;"><span style="font-size: 18pt;"> </span></p><p class="MsoNormal" style="margin: 0in 0in 0.0001pt; text-align: justify;"><span style="font-size: 18pt;"> </span></p><p class="MsoNormal" style="margin: 0in 0in 0.0001pt; text-align: justify;"><span style="font-size: 18pt;"> </span></p><p class="MsoNormal" style="margin: 0in 0in 0.0001pt; text-align: justify;"><span style="font-size: 18pt;"> </span></p><p class="MsoNormal" style="margin: 0in 0in 0.0001pt; text-align: justify;"><b><span style="font-size: 18pt;">Thử tìm một dấu mốc<o:p></o:p></span></b></p><p class="MsoNormal" style="margin: 0in 0in 0.0001pt; text-align: justify;"><b><span style="font-size: 18pt;"><br /></span></b><span style="font-size: 18pt;">Âm nhạc, cũng như thơ, hội họa, tiểu thuyết không bùng lên trong một ngày, và cũng không ra đi, chấm dứt trong một ngày để hôm trước còn là một nền Nhạc hùng, vang vọng tiếng quân hành và ngày hôm sau, là những âm thanh lãng mạn chứa chất tình yêu trữ tình.<o:p></o:p></span></p><p class="MsoNormal" style="margin: 0in 0in 0.0001pt; text-align: justify;"><span style="font-size: 18pt;"><br />Bởi thế khó mà có thể định được một nền nhạc, một khuynh hướng nhạc bắt đầu chính xác từ lúc nào. Nó có những khoảng lấn sang phía sau, nó có những khoảng còn vương lại từ phía trước.<o:p></o:p></span></p><p class="MsoNormal" style="margin: 0in 0in 0.0001pt; text-align: justify;"><span style="font-size: 18pt;"><br />Nhạc tiền chiến, danh từ này xuất hiện từ lúc nào và ai là người dùng nó lần đầu tiên? Ðây là những câu hỏi khó trả lời.<br /><br />Nhưng có điều chắc là danh từ Nhạc tiền chiến phải ra đời sau khi cuộc chiến Ðông Dương thứ nhất chấm dứt với sự chia cắt đất nước. Nó ra đời sau khi có một phân định văn học, gọi sinh hoạt chữ nghĩa của giai đoạn trước ngày chiến cuộc bùng nổ là văn học tiền chiến, lấy năm 1945 là cái mốc để nhìn về trước và cũng là điểm đế nhìn về phía sau. Ðó là năm cuộc chiến Ðông Dương bắt đầu đồng thời nó cũng chấm dứt một giai đoạn tương đối yên bình của xã hội Việt Nam.<o:p></o:p></span></p><p class="MsoNormal" style="margin: 0in 0in 0.0001pt; text-align: justify;"><span style="font-size: 18pt;"><br />Các sinh hoạt văn học như tiểu thuyết, thơ trong những năm trước 1945 được gọi là văn học tiền chiến, các nhà văn, nhà thơ hoạt động trong những năm này là các nhà văn, nhà thơ tiền chiến.<o:p></o:p></span></p><p class="MsoNormal" style="margin: 0in 0in 0.0001pt; text-align: justify;"><span style="font-size: 18pt;"><br />Và khi đã có một dòng văn học được đặt tên cho là văn học tiền chiến thì việc gọi những sinh hoạt âm Nhạc trong cùng giai đoạn đó là Nhạc tiền chiến là điều sẽ phải xẩy ra. Lê Thương, một trong những Nhạc sĩ đi đầu của tân Nhạc Việt Nam thì khẳng định đó là thời gian giữa những năm 1938 và 1945 (1).<o:p></o:p></span></p><p class="MsoNormal" style="margin: 0in 0in 0.0001pt; text-align: justify;"><span style="font-size: 18pt;"><br /><br /><b>Những bước đầu<o:p></o:p></b></span></p><p class="MsoNormal" style="margin: 0in 0in 0.0001pt; text-align: justify;"><span style="font-size: 18pt;"><br />Ảnh hưởng của văn hóa Pháp bắt đầu bén rễ khá vững từ năm 1930. Trước đó, trong những năm từ 1900 đến 1930, là giai đoạn sửa soạn cho những sinh hoạt sau năm 1930, khi chữ quốc ngữ thật sự phát triển với những tác phẩm bước ra khỏi truyền thống văn học từ chương cũ viết bằng Hán văn. Các tiểu thuyết Tây phương, nói rõ hơn, là của Pháp từ năm 1925 cho đến những năm của thập niên 30 đã được giới thiệu, đưa tới độc giả Việt Nam và được ưa chuộng ngay. Trường Mỹ Thuật Ðông Dương được thành lập ở Hà Nội mở đầu cho một phong trào mới của các họa phẩm mang ảnh hưởng của Tây phương. Và trong khung cảnh này, là những bản Nhạc mới do các Nhạc sĩ Việt Nam sáng tác ra đời, để sau này mang tên là Nhạc tiền chiến.<o:p></o:p></span></p><p class="MsoNormal" style="margin: 0in 0in 0.0001pt; text-align: justify;"><span style="font-size: 18pt;"><br />Theo Phạm Duy, năm 1938 là một năm quan trọng vì đó là năm khai sinh ra loại Nhạc cải cách (2).<o:p></o:p></span></p><p class="MsoNormal" style="margin: 0in 0in 0.0001pt; text-align: justify;"><span style="font-size: 18pt;"><br />Các Nhạc sĩ Việt Nam sau một thời trình tấu các bài ta theo điệu Tây mà các Nhạc sĩ tiền phong như Tư Chơi Huỳnh Hữu Trung và Năm Châu Nguyễn Thành Châu đề xướng trong những năm 1933, 1934, muốn viết những bài hát hoàn toàn Việt Nam thay vì vay mượn Nhạc điệu của Tây .<br /><br />Một trong những bài hát đầu tiên của loại Nhạc này, là bài Kiếp Hoa của Nguyễn Văn Tuyên, một thanh niên sinh trưởng tại Huế, làm việc tại Sài Gòn, học Nhạc lý và thanh Nhạc tại Hội trường Philharmonique (3). Sáng tác đầu tay này được giới thiệu trên đài phát thanh Radio Indochine . Ðược trợ cấp của thống đốc Nam Kỳ Rivoalen, ông Tuyên đi diễn thuyết ở Huế, Hải Phòng, Hà Nội (tháng 4 năm 1938). ông Nguyễn văn Cổn làm việc cho Radio Indochine, một người ủng hộ và bảo trợ cho ông Tuyên đã đặt tên cho loại Nhạc này là âm Nhạc cải cách (Musique Renovée).<br /><br />ông Tuyên viết thêm bài Anh Hùng Ca, thơ của Nguyễn Văn Cổn và Bông Cúc Vàng phổ thơ của Nguyễn Quí Anh. Cùng với bài Kiếp Hoa, đó là ba ca khúc đầu tiên của tân Nhạc Việt Nam. Chuyến du thuyết của ông được báo Tiếng Dân của Huỳnh Thúc Kháng và Ngày Nay của Tự Lực Văn Ðoàn hết lòng ca ngợi và trân trọng giới thiệu. Báo Ngày Nay sau đó còn cho đăng tải những tác phẩm đầu của nền Nhạc mới. ảnh hưởng của chuyến đi đó được thấy ngay sau đó.<o:p></o:p></span></p><p class="MsoNormal" style="margin: 0in 0in 0.0001pt; text-align: justify;"><span style="font-size: 18pt;"><br /><br /><b>ảnh hưởng của Nhạc Tây phương<o:p></o:p></b></span></p><p class="MsoNormal" style="margin: 0in 0in 0.0001pt; text-align: justify;"><span style="font-size: 18pt;"><br /><br />Bứt đi từ âm Nhạc dựa trên ngũ cung cổ truyền Việt Nam, các Nhạc sĩ trong giai đoạn đầu của tân NhạcViệt bị ảnh hưởng sâu đậm bởi NhạcTây phương qua việc sử dụng các Nhạc khí tây phương như dương cầm, Tây Ban cầm, vĩ cầm và các loại kèn. Một số học sử dụng các Nhạc khí này với các Nhạc sĩ Pháp, trong các ban quân nhạc, và qua các ca Nhạc đoàn của nhà thờ.<o:p></o:p></span></p><p class="MsoNormal" style="margin: 0in 0in 0.0001pt; text-align: justify;"><span style="font-size: 18pt;"><br />Hầu hết các Nhạc sĩ sáng tác thế hệ đầu của tân Nhạc Việt không được học đến nơi đến chốn về âm Nhạc Tây phương. Nhạc viện Viễn Ðông mở cửa tại Hà Nội năm 1927 nhưng năm 1930 phải đóng cửa vì những khó khăn kinh tế của thế giới thời đó. Nhiều người học với các Nhạc sĩ Pháp, Nga hay Phi Luật Tân. Số khác học sáng tác qua các lớp hàm thụ của Sinat.<o:p></o:p></span></p><p class="MsoNormal" style="margin: 0in 0in 0.0001pt; text-align: justify;"><span style="font-size: 18pt;"><br />Ngay từ những năm sau đệ nhất thế chiến, một số bài hát của Pháp đã bắt đầu đến với người Việt, từ những xuất hát cải lương ở miền nam với hai ban nhạc, một cổ truyền, một sử dụng Nhạc khí Tây phương cho đến những người hát rong ngoài đường trình tấu các ca khúc mang từ mẫu quốc sang (4). Các ca khúc này được thanh niên thời đó đón nhận nồng nhiệt cùng với tất cả các mốt quần áo, sách vở, báo chí Pháp tại các thành phố lớn.<o:p></o:p></span></p><p class="MsoNormal" style="margin: 0in 0in 0.0001pt; text-align: justify;"><span style="font-size: 18pt;"><br /><br />Các giọng ca của Edith Piaf, Maurice Chevalier, Tino Rossi, Josephine Baker ... những bài hát như J'ai Deux Amours, La Marinella, Ma Petite Tonkinoise ... là những ca khúc trên môi của các thanh niên Tây học thời đó. ở Hà Nội lúc ấy có cả một hội ái mộ Tino Rossi, Hội ái Tino ...<br /><br />Tuy nhiên vào thời đó, phương tiện truyền bá những bản Nhạc này vẫn còn quá ít, và máy thu thanh vẫn còn ở ngoài tầm tay của nhiều người. Chỉ những thành phần khá giả mới có được máy quay đĩa hay máy thu thanh để nghe những bản Nhạc này. Tại các đài phát thanh Hà Nội, Huế, Sài Gòn, đâu đâu cũng nghe hát theo kiểu Tino Rossi. Các phòng trà, các hộp đêm ở các thành phố lớn cũng là những nơi giúp phổ biến Nhạc Pháp đến cho giới thanh niên mà thú giải trí không còn là đi hát ả đào nữa. Họ cũng tụ tập trước các tiệm bán đĩa hát để nghe các bài hát mới từ Pháp đưa sang.<o:p></o:p></span></p><p class="MsoNormal" style="margin: 0in 0in 0.0001pt; text-align: justify;"><span style="font-size: 18pt;"><br />Sự lan tràn của các ca khúc này, theo Lê Thương trong một bài viết nhan đề Thời Tiền Chiến Trong Tân nhạc, có một ảnh hưởng quan trọng. Ðó là công chúng chuộng cái mới, muốn quên lãng đi những cái gì không thay đổi trong Nhạc cổ truyền.<o:p></o:p></span></p><p class="MsoNormal" style="margin: 0in 0in 0.0001pt; text-align: justify;"><span style="font-size: 18pt;"><br /><b>Các Nhạc sĩ đi đầu<o:p></o:p></b></span></p><p class="MsoNormal" style="margin: 0in 0in 0.0001pt; text-align: justify;"><b><span style="font-size: 18pt;"><br /></span></b><span style="font-size: 18pt;">ở Hà Nội trong những năm cuối của thập niên 30, Dương Thiệu Tước đã là một Nhạc sĩ nổi tiếng sử dụng Hạ Uy Cầm rất điêu luyện. ông có một tiệm bán đàn và lớp dậy Hạ Uy cầm ở phố hàng Gai. Cùng với Thẩm Oánh, Trần Dư, Phạm Văn Nhường và Vũ Khánh, ông thành lập một ban Nhạc lấy tên là Myosotis. Lúc đầu, ban Nhạc chỉ trình diễn các ca khúc viết bằng tiếng Pháp như Joie D'Aimer, Souvenance , Ton Doux Sourire do Dương Thiệu Tước viết phần Nhạc và lời ca do Thẩm Bích, bào huynh của Thẩm Oánh viết.<o:p></o:p></span></p><p class="MsoNormal" style="margin: 0in 0in 0.0001pt; text-align: justify;"><span style="font-size: 18pt;"><br />Chuyến đi nói chuyện của Nguyễn Văn Tuyên với những ca khúc lời Việt của ông đã kích động các Nhạc sĩ ở Hà Nội như Thẩm Oánh, Văn Chung, Lê Yên, Trần Quang Ngọc đem các sáng tác mà các ông viết trước đó ra trình diễn trước công chúng lần đầu tiên. Ðó là những bài như Hồ Xuân, Khúc Yêu Ðương của Thẩm Oánh, Tâm Hồn Anh Tìm Em, Thuyền Mơ của Dương Thiệu Tước, Trên Thuyền Hoa, Bóng Ai Qua Thềm của Văn Chung. Những ca khúc này được giới thưởng ngọan ưa thích lập tức.<o:p></o:p></span></p><p class="MsoNormal" style="margin: 0in 0in 0.0001pt; text-align: justify;"><span style="font-size: 18pt;"><br />Nhóm Myosotis có hai chủ trương: Thẩm Oánh theo con đường trung dung. Trong bài viết đăng trong tạp chí Nhạc Việt số 5 đề ngày 16 tháng 10 năm 1948, ông cho rằng các ca khúc Việt Nam phải theo ý Nhạc Việt và phải có cảm tưởng thuần túy á Ðông.<o:p></o:p></span></p><p class="MsoNormal" style="margin: 0in 0in 0.0001pt; text-align: justify;"><span style="font-size: 18pt;"><br />Trong khi đó, Dương Thiệu Tước thì chủ trương phải sọan theo âm điệu Tây phương hoàn toàn.<o:p></o:p></span></p><p class="MsoNormal" style="margin: 0in 0in 0.0001pt; text-align: justify;"><span style="font-size: 18pt;"><br />Người ta thấy là cả hai đã rất trung thành với chủ trương của mình. Thẩm Oánh rất Á Ðông. Dương Thiệu Tước đầy âm điệu khiêu vũ Tây phương.<o:p></o:p></span></p><p class="MsoNormal" style="margin: 0in 0in 0.0001pt; text-align: justify;"><span style="font-size: 18pt;"><br />Ngoài ra, từ năm 1938, nhóm Myosotis cũng đứng ra xuất bản các ca khúc mới, những bài như Ðôi Oanh Vàng, Hoa Tàn, Phút Vui Xưa ... cùng những bản Nhạc không lời của Dương Thiệu Tước. Các ca sĩ nổi tiếng như Ái Liên và Kim Thoa được hãng đĩa Beka thuê thu thanh các bài hát này trên đĩa hát 78 vòng.<o:p></o:p></span></p><p class="MsoNormal" style="margin: 0in 0in 0.0001pt; text-align: justify;"><span style="font-size: 18pt;"><br />Một nhóm khác tên là Tricea gồm 7 người, trong đó có Văn Chung, Lê Yên và Dzoãn Mẫn (mới đây, trong một bài viết về ông ở Hà Nội của Yên Ba, tên ông được ghi là Doãn Mẫn, không có chữ Z). Cả hai đều sáng tác, trình diễn và xuất bản các ca khúc họ viết. Trong số các sáng tác của nhóm được quần chúng ưa thích là các bản viết hồi năm 1939 như Khúc Ca Ban Chiều, Trên Thuyền Hoa của Văn Chung, Biệt Ly, Sao Hoa Chóng Tàn , Tiếng Hát Ðêm Thu của Dzoãn Mẫn , Bẽ Bàng , Vườn Xuân của Lê Yên. Văn Chung bị ảnh hưởng NhạcTrung Hoa. Dzoãn Mẫn và Lê Yên bay bướm nhịp tiết mang ảnh hưởng Nhạc Tây phương. Nhóm Tricea tan rã sau khi thành lập không lâu. Ðó là ở Hà Nội.<o:p></o:p></span></p><p class="MsoNormal" style="margin: 0in 0in 0.0001pt; text-align: justify;"><span style="font-size: 18pt;"><br />Hải Phòng có Lê Thương và Văn Cao là những người viết tân Nhạc trong thời gian này. Cùng với hai ông, là các Nhạc sĩ trẻ hơn như Canh Thân, Hoàng Quí, Phạm Ngữ, Hoàng Phú, Văn Trang ... Nhóm xuất hiện lần đầu tại nhà Hát Lớn Hải Phòng với các tác phẩm Tiếng Ðàn Ðêm Khuya, Một Ngày Xanh, Trên Sông Dương Tử, Thu Trên Ðảo Kinh Châu... Phạm Ngữ viết ca khúc Nhớ Quê Hương năm 1939, Hoàng Quí viết một lọat ca khúc trẻ với bài đầu là bài Chùa Hương rất trong sáng, tươi mát như những bản Nhạc sau của ông.<o:p></o:p></span></p><p class="MsoNormal" style="margin: 0in 0in 0.0001pt; text-align: justify;"><span style="font-size: 18pt;"><br />ở Nam Ðịnh có Ðặng Thế Phong, một Nhạc sĩ tài hoa mệnh yểu qua đời khi mới ngoài hai mươi tuổi. ông lưu lại các tuyệt phẩm Ðêm Thu, Giọt Mưa Thu, Con Thuyền Không Bến. Cùng với Ðặng Thế Phong, Nam Ðịnh còn sản xuất ra Bùi Công Kỳ, Ðan Thọ và Hoàng Trọng. Phạm Duy, trong cuốn Hồi Ký (trang 278) gọi đây là những tên tuổi tiền phong của nền Nhạc mới.<o:p></o:p></span></p><p class="MsoNormal" style="margin: 0in 0in 0.0001pt; text-align: justify;"><span style="font-size: 18pt;"><br />ở Sài Gòn có Nguyễn Xuân Khoát và Phạm Ðăng Hinh. Phạm Ðăng Hinh cầm đầu một ban Nhạc vĩ cầm và đội vĩ cầm gồm 15, 16 Nhạc sinh của ông. Ban Nhạc có ra Hà Nội trình diễn các sáng tác của ông nhưng rồi cũng ngưng họat động ít lâu sau đó. ông sớm ra đi, để lại vài bài như Ðám Mây Hàng và Cám Dỗ, Nhạc đề cho phim Trận Phong Ba quay tại Hương Cảng năm 1940.<o:p></o:p></span></p><p class="MsoNormal" style="margin: 0in 0in 0.0001pt; text-align: justify;"><span style="font-size: 18pt;"><br />Bước qua thập niên 40, một khuynh hướng mới bắt đầu tìm thấy trong Nhạc Việt. Ðó là những bài hùng ca viết cho thanh niên, phong trào khỏe và hướng đạo, của nhóm Ðồng Vọng với Hoàng Quí cùng các Nhạc sĩ trong Tổng Hội Sinh Viên và Lưu Hữu Phước. Chính phủ Pháp, sau khi thua quân Ðức, đang muốn tìm đường đứng dậy. Phong trào Phục Hưng của thống chế Pétain lan sang Việt Nam, phát triển để chuẩn bị giúp Pháp sống lại, và thanh niên là cái đích người ta nghĩ đến đầu tiên. Chủ trương lãng mạn bị đả kích, dẹp bỏ để đào tạo một lớp thanh niên thuộc địa mới khỏe mạnh , cường tráng sẵn sàng phục vụ mẫu quốc.<br /><br />Chủ trương lành mạnh hóa các sinh hoạt văn học, âm Nhạc đưa đến việc sách vở bị kiểm duyệt, vũ trường bị đóng cửa. Các bài hùng ca được phổ biến và cũng được yêu mến trong giai đoạn này là Việt Nam Bất Diệt của Hoàng Gia Lịnh, Trên Sông Bch Ðằng của Hoàng Quí...<o:p></o:p></span></p><p class="MsoNormal" style="margin: 0in 0in 0.0001pt; text-align: justify;"><span style="font-size: 18pt;"><br />Trong giai đoạn này, các nhóm Myosotis và Tricea cũng viết một số hùng ca và ca khúc thanh niên để tỏ một thái độ với thứ văn chương diễm lệ và quá ủy mị đang rất được thanh niên nam nữ ưa chuộng.<o:p></o:p></span></p><p class="MsoNormal" style="margin: 0in 0in 0.0001pt; text-align: justify;"><span style="font-size: 18pt;"><br />ảnh hưởng của Hoàng Quí và nhóm Ðồng Vọng của ông cùng với Lưu Hữu Phước và Tổng Hội Sinh Viên là những ảnh hưởng lớn, kéo dài cho cả đến những năm sau khi hai nhóm không còn họat động nữa. Với các sáng tác của hai nhóm, người ta thấy Nhạc hùng vẫn có thể hấp dẫn tuổi trẻ như Nhạc tình lãng mạn.<o:p></o:p></span></p><p class="MsoNormal" style="margin: 0in 0in 0.0001pt; text-align: justify;"><span style="font-size: 18pt;"><br />Tuy nhiên, theo Lê Thương, bất kể những tin tức chiến tranh vọng lại từ trời Âu, Nhạc tình cảm vẫn xuất hiện như Con Thuyền Không Bến, Giọt Mưa Thu của Ðặng Thế Phong , Xuân Yêu Ðương , Bản Ðàn Xuân của Lê Thương , Hồn Xuân của Nguyễn Xuân Khoát, Trở Lại Cùng Anh của Dzoãn Mẫn...<o:p></o:p></span></p><p class="MsoNormal" style="margin: 0in 0in 0.0001pt; text-align: justify;"><span style="font-size: 18pt;"><br /><b>Một nền Nhạc lãng mạn<o:p></o:p></b></span></p><p class="MsoNormal" style="margin: 0in 0in 0.0001pt; text-align: justify;"><span style="font-size: 18pt;"><br />Hoàng Nguyên, trong bài giới thiệu tập ca khúc Nhạc Tiền Chiến xuất bản ở Sài Gòn năm 1970 đã viết về Tiếng Hát Những Ngày Chưa Chiến Tranh. Ông nói về những ngày không khí trữ tình bàng bạc, thanh bình, nhẹ nhàng lâng lâng. ông ghi nhận nó còn có nét đơn sơ của cánh đồng, cái không-khó-khăn của những ngày bàn tay không quen máy móc, cái bình dị của những tâm hồn quán nhỏ.<o:p></o:p></span></p><p class="MsoNormal" style="margin: 0in 0in 0.0001pt; text-align: justify;"><span style="font-size: 18pt;"><br />Tập Nhạc gồm 27 ca khúc của 18 Nhạc sĩ mà hầu hết là những ca khúc lãng mạn. Nhạc tiền chiến là Nhạc lãng mạn. Có nói như vậy chắc cũng không sai là bao nhiêu. Âm Nhạc đi song song với sinh hoạt thơ của giai đoạn này. Trong lãnh vực thơ, là Huy Cận, Xuân Diệu, Tế Hanh, Hàn Mặc Tử, Thâm Tâm, Vũ Hoàng Chương, Ðinh Hùng, Nguyễn Bính thì âm Nhạc cũng có những dòng Nhạc lãng mạn không kém. Ða số các Nhạc sĩ sáng tác đều là các thi sĩ ở một nơi khác, thơ của họ được nâng đỡ bởi nhạc. Nên người ta không ngạc nhiên khi âm Nhạc trong giai đoạn này cũng đi con đường song hành với thơ.<o:p></o:p></span></p><p class="MsoNormal" style="margin: 0in 0in 0.0001pt; text-align: justify;"><span style="font-size: 18pt;"><br />Lời của Văn Cao, như trong ca khúc Thu Cô Liêu, theo Phạm Duy, nghe đầy âm hưởng Ðường thi. Nguyễn Mỹ Ca, Ngọc Bích (sau này), Phạm Ngữ, Tô Vũ, Thẩm Oánh , Dương Thiệu Tước, Dzoãn Mẫn, Nguyễn Hiền, Anh Việt ... cho thấy họ làm thơ bằng nhạc. Phần lời ca chuốt lọc của các ca khúc có thể đọc lên như những bài thơ. Nhờ có nhạc, những bài thơ đó lại có thêm được một đời sống khác: đời sống âm nhạc.<o:p></o:p></span></p><p class="MsoNormal" style="margin: 0in 0in 0.0001pt; text-align: justify;"><span style="font-size: 18pt;"><br />Và đó là lý do các tác phẩm của giai đoạn này đã qua được tất cả các thử thách của thời gian để tiếp tục được yêu mến , có những bài, sau hơn nửa thế kỷ. Lời ca vẫn còn mới, vẫn còn như vừa được viết bằng thứ ngôn ngữ của ngày hôm nay.<br /><br /><b>Chuyển tiếp<o:p></o:p></b></span></p><p class="MsoNormal" style="margin: 0in 0in 0.0001pt; text-align: justify;"><span style="font-size: 18pt;"><br />Thực ra, không thể nói Nhạc tiền chiến ngưng lại vào năm 1945. Những ca khúc vẫn tiếp tục được các Nhạc sĩ viết xuống, và gửi đến người nghe trong một chiều hướng các Nhạc sĩ này đã vẽ được ra trong những năm trước đó. Dòng Nhạc này vẫn tiếp tục chẩy, và nó không hề đứng lại, với những Nhạc sĩ chọn ở lại với âm nhạc.<o:p></o:p></span></p><p class="MsoNormal" style="margin: 0in 0in 0.0001pt; text-align: justify;"><span style="font-size: 18pt;"><br />Dư Âm của Nguyễn Văn Tý năm 1949; Trách Người Ði của Ðan Trường năm 1949; các ca khúc về mùa Thu của Ðoàn Chuẩn trong những năm trước Genève; Ngọc Lan của Dương Thiệu Tước ... là những thí dụ. Những bài ca này vẫn được coi, xếp hạng vào các ca khúc tiền chiến mặc dù chúng được viết sau khi súng nổ khá lâu. Các tác giả vẫn tiếp tục nuôi dưỡng những cảm xúc có được trong những năm trước đó.<o:p></o:p></span></p><p class="MsoNormal" style="margin: 0in 0in 0.0001pt; text-align: justify;"><span style="font-size: 18pt;"><br />Năm 1950, tờ Việt Nhạc do đài phát thanh Hà Nội ấn hành cho biết đài đã phát thanh khoảng 300 Nhạc phẩm của các Nhạc sĩ tiền chiến, những người ở vùng quốc gia cũng như những người đi theo kháng chiến. Khi đài Hà Nội ngưng tiếng năm 1954, đài đã phát trên 2000 tác phẩm của khoảng hơn 300 Nhạc sĩ.<o:p></o:p></span></p><p class="MsoNormal" style="margin: 0in 0in 0.0001pt; text-align: justify;"><span style="font-size: 18pt;"><br />Các Nhạc sĩ tiền chiến một số vẫn còn sống, đều đã trọng tuổi, như Phạm Duy (sinh 1921), Dzoãn Mẫn (sinh1916), Nguyễn Văn Tuyên (sinh1909), Lê Yên (sinh 1917). Những người đã qua đời gồm Văn Cao (mất 1995), Văn Chung (mất 1984), Nguyễn Xuân Khoát (mất 1993), Bùi Công Kỳ ( mất 1985), Ðỗ Nhuận ( mất 1991), Thẩm Oánh (mất 1996), Ðặng Thế Phong (mất 1942), Lưu Hữu Phước (mất1989), Hoàng Quí (mất 1946), Lê Thương (mất 1996 ), Dương Thiệu Tước (mất 1995).<o:p></o:p></span></p><p class="MsoNormal" style="margin: 0in 0in 0.0001pt; text-align: justify;"><span style="font-size: 18pt;"><br /><br /><b>Dư âm cuả Nhạc tiền chiến<o:p></o:p></b></span></p><p class="MsoNormal" style="margin: 0in 0in 0.0001pt; text-align: justify;"><b><span style="font-size: 18pt;"><br /></span></b><span style="font-size: 18pt;">Nhạc tiền chiến vẫn tiếp tục những vang vọng của nó cho đến ngày hôm nay, trong người nghe cũng như trong những người viết nhạc.<o:p></o:p></span></p><p class="MsoNormal" style="margin: 0in 0in 0.0001pt; text-align: justify;"><span style="font-size: 18pt;"><br />Phạm Duy , Nguyễn Hiền , Dương Thiệu Tước... tiếp tục viết loại Nhạmà các ông đã rất thành công. Anh Việt với Bến Cũ, Thơ Ngây...Ngọc Bích, viết những ca khúc làm gợi nhớ cái không khí lãng mạn của thời tiền chiến , những Mộng Chiều Xuân, Trở Về Bến Mơ... Nếu Tô Vũ (tên thật là Hoàng Phú ) không ở một nơi chốn như ông đã phải sống trong mấy chục năm nay, thì tác giả Em Ðến Thăm Anh Một Chiều Mưa sẽ tiếp tục viết những ca khúc rất đỗi lãng mạn như thế, như Tiếng Chuông Chiều Thu, như Tạ Từ ...<br /><br />Phải chờ đến Trịnh Công Sơn và Lê Uyên Phương, ảnh hưởng Nhạc tiền chiến mới dứt để âm NhạcViệt Nam đi sang một con đường khác, cả về lối chuyển cung, chuyển điệu.<br /><br /><b>Bùi Bảo Trúc<o:p></o:p></b></span></p><p class="MsoNormal" style="margin: 0in 0in 0.0001pt; text-align: justify;"><span style="font-size: 14pt;">(Bài viết cho chương trình đêm Nhạc Thính Phòng Chủ đề Nhạc Tiền Chiến ngày 4 tháng Hai tại San Jose và 17 tháng Hai, 2001 tại Orange County)<br /></span><span style="font-size: 18pt;"><br /><br /></span><span style="font-size: 14pt;">Chú thích:<o:p></o:p></span></p><p class="MsoNormal" style="margin: 0in 0in 0.0001pt; text-align: justify;"><span style="font-size: 14pt;"><br />1. Lê Thương, Nhạc Tiền Chiến Việt Nam in lại ở Hoa kỳ<o:p></o:p></span></p><p class="MsoNormal" style="margin: 0in 0in 0.0001pt; text-align: justify;"><span style="font-size: 14pt;">2. Phạm Duy Hồi Ký trang 150<o:p></o:p></span></p><p class="MsoNormal" style="margin: 0in 0in 0.0001pt; text-align: justify;"><span style="font-size: 14pt;">3. Huỳnh Thanh Nam báo Văn Nghệ ngày 27 tháng năm 2000 xuất bản tin Sài Gòn trang 5<o:p></o:p></span></p><p class="MsoNormal" style="margin: 0in 0in 0.0001pt; text-align: justify;"><span style="font-size: 14pt;">4. Jason Gibbs The Origins of Vietnamese Popular Songs</span></p><p class="MsoNormal" style="margin: 0in 0in 0.0001pt;"><o:p> </o:p></p>sonbui@yahoo.comhttp://www.blogger.com/profile/13808523616393644714noreply@blogger.com