Ngày 16 tháng 5 năm 2011
Bạn ta,
Việc rút mấy cái móng tay, đổ cho vài lít nước vào mũi, treo ngược lên trần nhà, hai tay trói quặt ra sau lưng … không bao giờ là những việc nên làm với người khác. Nhưng lịch sử nhân loại cho thấy những hình thức tra tấn đó ở đâu cũng có, thời đại nào cũng diễn ra.
Nhân loại lên án tra tấn nhưng vẫn tiếp tục các trò này cho đến tận bây giờ.
Khi Khalid Sheik Muhammad bị bắt ở Pakistan và được nhà cầm quyền Pakistan trao cho Hoa kỳ, người đàn ông này nắm rất nhiều tài liệu hữu ích mà Hoa kỳ rất cần trong nỗ lực chống khủng bố. Vấn đề là làm thế nào lấy được những tài liệu đó từ đương sự. Khalid Sheik Muhammad là người chủ mưu loạt khủng bố 911 nên đương sự phải nắm nhiều điều Hoa kỳ muốn biết. Hoa kỳ phải tìm cách lấy được những tài liệu đó. Nhổ vài cái móng tay, lấy kìm xiết hai quả dịch hoàn, đổ cho vài thùng nước vào mũi là có ngay. Quả nhiên, chàng … hót như khướu. Tình báo Hoa Kỳ cho biết đương sự khai rất nhiều và dựa trên những lời khai đó, Hoa kỳ đã dùng máy bay không người lái và phi đạn Hellfire hạ được một số khủng bố của Al Qaeda ở Pakistan, ở Yemen, ở Afghanistan...
Khalid Sheik Muhammad đầu tiên được đưa lên một chiến hạm Mỹ, sau đó được chuyển tới trại Guantanamo và hiện vẫn còn bị giam ở Guantanamo. Những bức hình béo phị của đương sự khi mới bị bắt ở Karachi nay được thay thế bằng hình ảnh của một người với một bộ râu rậm, mặt mũi buồn thảm làm như vén mãi bộ râu cũng chưa ăn được vài ba sợi mì. Khổ vô cùng.
Khi trả lời những câu hỏi của quốc hội, FBI và CIA nói là chỉ đổ nước (waterboarding) đương sự có ba lần nhưng cũng có được rất nhiều tài liệu. Mới đây, người ta biết số lần chàng bị đổ nước là hơn 180 lần. Nhờ những điều chàng thành thật khai báo cũng như không thành thật khai láo, cộng với lời khai của những người khác, Hoa kỳ mới biết được nơi Oama trốn tại Pakistan, và kết quả là Osama được giúp lên đường nhanh chóng để đi gặp 72 trinh nữ cho bõ những ngày cơ cực, phải xem phim X suông và toan tính thay mấy chị vợ già bằng mấy em bé trẻ hơn.
Vấn đề là phải tra tấn đương sự, mà đổ nước vào mũi là một trong những cách khai thác bị coi là tra tấn, mặc dù trò này được mô tả bằng hai chữ khác: enhanced interrogation: thẩm vấn cao cấp (?).
Ông Obama khi vận động tranh cử nói là nếu đắc cử ông sẽ cấm tuyệt trò này. Ông đắc cử, lên làm tổng thống, bèn ra lệnh cấm tra tấn. Bộ trưởng Tư Pháp Eric Holder còn ngu xuẩn đòi truy tố một số người từng sử dụng kỹ thuật lấy cung này.
Vụ Osama bị giết đã khơi lại chuyện tra tấn. Một số ý kiến nói là biện pháp tra tấn không đem lại kết quả. Tin tức thu thập được phần lớn đều không chính xác.
Nhưng Osama Bin Laden vẫn bị giết dựa trên những tin tức thu thập được qua nhũng vụ đổ nước vào mũi. Thế là vấn đề tra tấn lại được phe Dân Chủ đem ra nói, để đổ hết tội cho phe Cộng Hòa. Phe Dân Chủ nhất định nói là không bao giờ nên tra tấn bất cứ ai hết.
Nhưng liệu có thể nào nhất định như thế mãi được không?
Chắc không. Thỉnh thoảng cũng nên tra tấn một cái chứ.
Hỏi ông Obama rằng nếu tòa nhà nơi đang có Michelle, có Sasha và Malia ở trong, tòa nhà ấy lại bị đặt cho một quả bom tổ chảng, một người đàn ông xấu trai như Taliban và Al Qaeda bị bắt, đương sự biết mật mã để có thể vô hiệu hóa quả bom, cứu được Michelle, Sasha và Malia cùng vài trăm người khác.
Hỏi em, em cứ ỡm ờ không thưa như cô đầu chôm cái ô tây của ông Tú Xương, lắc đầu quầy quậy, không chịu tiết lộ thì FBI phải làm gì? Bó tay vì lệnh tổng thống cấm tra tấn? Nghi can khủng bố cứ "Em chả…em chả" không khai là không khai. Tổng thống Obama đến bên cạnh, dỗ ngon dỗ ngọt, cậu khủng bố vẫn lắc đầu … hổng có chiệu đâu à nha…
Phải làm gì bây giờ để cứu mẹ cháu và hai cháu?
Nhún vai một cái, ra xe đi đánh một trận basket ball vói Koby Bryant, rồi về tòa Bạch Ốc hồi hộp chờ nghe một tiếng nổ để chạy ra hiện trường … kiếm ba mẹ con?
Hay là hét lên: "Đưa tao cái kìm, tao làm móng tay cho thằng chó đẻ này… móng bột, móng nước, móng … chó gì ông cũng rút hết…. Có khai không thì nói? Nước đâu, mang ra đây đổ vào mũi nó, cho nó sặc thấy mẹ nó đi cho tao…"
Tôi nghĩ ít nhất cũng phải làm như vậy chứ.
Ngày 17 tháng 5 năm 2011
Bạn ta,
Tôi không biết là ngủ trong một căn phòng ba ngàn đô la một đêm thì thấy thế nào, có sung sướng, hạnh phúc hơn là ngủ trong căn phòng của tôi mà tiền nhà mỗi tháng chưa bằng tiền trả cho căn phòng khách sạn đó một đêm không?
Tôi thì hoàn toàn vui vẻ với căn phòng không tốn 3 ngàn một đêm của tôi. Cứ được cho ngủ ở đó mãi như hiện nay là hạnh phúc rồi. Cả đời ăn những thứ đắng, hay không ngọt, cuối đời được một hai miếng không đến nỗi đắng, hay hơi hơi ngọt một chút thì vẫn vui hơn là cả đời ăn ngọt, cuối đời bị quăng cho quả bồ hòn thì chịu sao được.
Dominique Strauss-Kahn là tổng giám đốc điều hành Quĩ Tiền Tệ Quốc Tế, quyền hành đầy người, nay đến Đức họp với thủ tướng Angela Merkel, mai qua Luân Đôn, ghé số 10 Downing Street nói chuyện với thủ tướng Cameron, trở về Pháp là tổng thống Sarkozy lo sốt vó vì chàng càng ngày càng đi lên, có thể hạ ông Sarkozy trong cuộc bầu cử tổng thống sắp tới dễ như trở bàn tay… Đến New York thì phải khách sạn Sofitel ở Times Square 3 ngàn đô la một đêm mới ngủ cho… Ấy thế mà hôm thứ Bẩy 14 tháng 5, chàng thức dậy, ăn sáng, tắm rửa để sửa soạn ra phi trường bay đi Berlin thì gặp nạn.
Người phụ nữ dọn phòng đẩy cửa vào dể dọn dẹp. Nàng đang lui cui lau cái buồng tắm, thì chàng từ phía sau đi tới, trên người không một … sợi chỉ. Chàng vồ người phụ nữ gốc Phi châu 32 tuổi này, lôi vào phòng ngủ, làm một … cái, bất kể bị chống cự, phản đối. Người phụ nữ này vùng dậy, bỏ chạy, chàng đuổi theo, vẫn không một mảnh vải trên người, theo cô vào buồng tắm, khóa cửa lại, đòi cô một cái nữa. Cô chạy thoát ra ngoài phòng, báo cáo với khách sạn. Cảnh sát được thông báo, đến khách sạn thì chàng đã ra đi. Cảnh sát ra phi trường, lôi chàng từ trên máy bay xuống , đem về bót thẩm vấn suốt đêm thứ Bẩy qua sáng Chủ Nhật. Chàng đang bị giam tại nhà tù Riker chờ ngày ra tòa. Phòng giam ở nhà tù Riker chắc chắn không bằng cái phòng tắm trong căn phòng chàng vừa ngủ tối hôm trước.
Chàng là một kinh tế gia lỗi lạc, một chính trị gia khôn khéo. Thế mà chàng gặp nạn một cach lãng xẹt. Không dùng cái đầu (trên) mà để cho cái đầu kia (?) lôi chàng đi nên chàng mới khốn khổ đời trai. Ngoại lục tuần, tù hai chục năm, ra khỏi nhà tù thì còn quái gì là đời nữa.
Chàng nào phải là không có tiền mua bánh. Mà nào phải bánh khó mua gì cho cam. Ngoắc tay gọi bất cứ một người làm việc nào ở khách sạn, hay dúi cho người giữ thang máy mấy chục, nheo mắt làm hiệu một cái thì vài phút sau nhất định có người đến gõ cửa phòng nạp … thịt. Thơm phức. Muốn tóc vàng có tóc vàng, muốn tóc nâu có tóc nâu,. Muốn 34C có 34C, muốn 36D cũng có luôn. Giá cả nhẹ nhàng (như kiểu văn chương rao vặt trên báo Việt ngữ ở quận Cam), chiều tới bến, phục vụ tận tình thoải mái, giúp (các anh) thư giãn (?) sau giờ làm việc.
Vậy thì tại sao phải vồ đại cô người làm ở khách sạn đang chùi buồng tắm, mồ hôi mồ kê nhễ nhại, hôi hám, nước bông chưa kịp thoa … lại còn bị chống cự kịch liệt để giằng co với nàng, rượt chạy ầm ầm vào buồng tắm, đòi tiếp cái nữa để ra cơ sự làm vậy.
Chung qui cũng là tại để cái ấy nó lôi đi. Tục ngữ Việt Nam nói đâu có sai bao giờ: Trâu lấy thừng mà dắt, người nắm cặc mà lôi.
Khốn khổ đời chàng. Có ra tù thì làm sao mà ngó vợ, ngó con?
Ngày 18 tháng 5 năm 2011
Bạn ta,
Đọc Vũ Trọng Phụng, Ngô Tất Tố … độc giả ai cũng tội nghiệp cho cuộc đời của những phụ nữ bất hạnh. Những phụ nữ nhà nghèo phải đem thân đi làm thuê. Công việc nặng nhọc, đầu tắt mặt tối. Ban ngày làm việc không ngơi tay. Tối đến, mấy ông chủ mò xuống. Cả nể, để lỡ làng ra, bà chủ biết đánh cho bò lê, bò càng rồi đuổi đi. Ông chủ thì tỉnh queo, làm như chuyện của ai không bằng.
Cụ lớn nhiều khi cũng sáng láng, có tiền, có của, có chức phận. Cụ lớn chứ bộ. Cũng quan nọ quan kia oai kể gì. Nhưng thực ra thì "ban ngày quan lớn như thần/ đêm về quan lớn tần mần như ma".
Cụ lớn dỗ "Nằm im, cụ lớn thương…" Bao nhiêu phụ nữ tội nghiệp đã phải nghe nhữõng câu khốn nạn như thế. Tưởng những chuyện đó chỉ có trong những trang tiểu thuyết của cái thời đã xa ở Việt Nam. Vũ Trọng Phụng thì ho lao chết. Ngô Tất Tố theo Việt Minh rồi cũng chết. Nhưng ở Mỹ thì lại vẫn còn.
Người đàn ông rất thành công từ Áo sang Mỹ lập nghiệp. Cả ngày chỉ vật nhau với mấy quả tạ thì bắp thịt phải đẹp chứ. Chàng chiếm bao nhiêu giải thưởng lực sĩ đẹp. Được mời đóng phim khoe các bắp thịt cuồn cuộn, chàng lại thành công nữa. Có một phụ nữ trẻ thuộc một gia đình thế gia vọng tộc, chàng tán , nàng rớt như một trái cây chín mõm. Hai người lấy nhau, chàng lấy được luôn cả những connections rất cần thiết cho đời sống. Chàng có tiền, muốn thành công thêm một lãnh vực khác. Chàng ứng cử làm theo con đường của ông Reagan, và đắc cử thống đốc California mặc dù tên của chàng vừa khó đọc vừa khó viết: Arnold Schwarzenegger .
Trong nhà, quân hầu đầy tớ không thiếu. Ông chủ, trong một đêm hè rạo rực, chiều vợ xong nhưng vẫn thấy còn thòm thèm. Không lẽ lấy xe chạy ra Sunset Boulevard ngoắc tay vài ba cái như Hugh Grant đã làm. Nhưng làm vậy thì lại sợ vớ phải một ông tây đen giả gái như Hugh Grant đã bị với Divine Brown thì khốn khổ cho chàng.
Chợt nhớ trong nhà cũng có , đi đâu loanh quanh cho đời mỏi … cẳng. Thôi thì rón rén đi xuống nhà dưới. Ở đó đã có sẵn Mildred Patricia Baena, cô người làm mà gia đình chàng gọi là thuộc household staff thay vì dùng chữ servant…
Trong nhà gì đẹp bằng sen
Áo phin quần lãnh lại thêm răng vàng…
Thế là chuyện phải đến đã đến. "Im cụ lớn thương mà". Chắc chàng không phải nói tới câu đó. Patty, tên trong nhà gọi nàng, mừng quá. Mấy ai được "The Terminator" chiếu cố. Xong chuyện, chàng còn nói "I’ll be back!" Nàng mừng vô số kể. Thế là chàng trở lại. Trên lầu thì Maria có cái bầu. Dưới nhà nàng cũng có theo. Công tư vẹn cả đôi bề. Hai đứa bé cùng tuổi. Chồng của Patty tưởng là của mình. Nhưng sau một năm, đứa bé càng ngày càng giống người đàn ông ở nhà trên. Nàng cho chàng biết. Cả hai quyết định cứ để nguyên tình trạng đó, chưa nên nói ra. Chàng đắc cử thống đốc hai nhiệm kỳ và cây kim trong cái túi vải đã lòi ra. Bà chủ biết. Chàng không dấu được nữa. Người nhà dươi dọn đi. Chàng phải nhận đã làm những việc đó.
Và cuộc hôn nhân 25 năm chấm dứt.
Lại một vụ không biết ăn bánh trả tiền trong khi bánh thì thiếu gì mà tiền thì cũng không thiếu.
Càng cao danh vọng , càng nhiều...
Ngày 19 tháng 5 năm 2011
Bạn ta,
Hoàng tử William của hoàng gia Anh chắc khi tán Kate Middleton không đến nỗi vất vả lắm như những người khác.
Chỉ sợ gạt ra không hết.
The most eligible bachelor , người dàn ông độc thân đắt giá nhất thì nhất định phải là chàng chú còn là ai vào đây nữa? Đẹp trai. Tóc có hơi hói sớm một chút. Gia đình có tiền. Lại còn chịu khó học hành. Thế nên một chục Kate Middleton thì cũng chết hết với chàng.
Vậy thì chắc William không mất nhiều công mới tán được Katye. Nhiều lắm thì cũng ấm ớ đại khái như:
Cô kia cắt cỏ bên sông
Có muốn ăn nhãn thì lồng sang đây
Sang đây anh nắm cổ tay
Anh hỏi câu này: "Có lấy anh không?"
Dễ vậy thôi chứ.
Nhưng nếu xin bàn tay mà như cậu này thì có một không hai.
Cậu là người tiểu bang Georgia. Cậu thích cô này đã lâu. Nay cậu muốn đưa nàng về dinh. Cậu bèn nhờ một người bạn làm cho cậu một đoạn phim, rồi trả tiền cho một rạp xi nê để rạp chiếu đoạn phim này. Chàng thuyết phục cô bạn gái đến rạp để xem một cuốn phim với cậu nhưng cậu sẽ đến muộn một chút. Và khi đèn tắt, rạp bắt đầu chiếu những đoạn phim quảng cáo, thì nàng bắt đầu hơi ngờ ngợ khi thấy trên màn ảnh có hai người đàn ông ngồi nói chuyện với nhau nhưng lại không cho thấy mặt. Một giọng nói thì giống giọng của cha nàng hết sức. Giọng kia thì không thể phân biệt được với giọng của chàng. Hai người đàn ông tâm tình với nhau. Giọng người đàn ông trẻ nói là đang yêu một phụ nữ, mà người phụ nữ ấy lại là con gái của người đàn ông kia. Hai người nói qua nói lại, người đàn ông già cảm động thấy có người yêu con mình hết lòng. Khi người đàn ông trẻ nói là định xin bàn tay của con gái ông, thì ông nói ngay là còn đợi chờ gì nữa, làm ngay đi chứ. Theo lời hối thúc của ông, người đàn ông trẻ vùng dậy, chạy ra xe, leo lên lái thật nhanh đi kiếm nàng. Lúc ấy nàng mới nhìn thấy mặt của hai người đàn ông. Người lớn tuổi là cha của cô. Người trẻ tuổi thì chính là bạn trai của cô chứ chẳng phải là diễn viên đóng phim bao giờ.
Đến đoạn đó, thì chàng ở ngoài cửa rạp tiến vào. Chàng đến trước mặt nàng, quì xuống, lấy chiếc nhẫn ra và hỏi nàng có chịu lấy chàng không. Nàng đưa ngón tay cho chàng đeo nhẫn, và tất cả rạp liền đứng dậy vỗ tay mừng hai ngươi.
Chuyện xẩy ra tại rạp The Great Escape ở thị trấn McDonough thuộc tiểu bang Georgia. Người làm đoạn phim là Michael Escobar.
Đoạn kết ra sao thì chắc không cần kể lại đây. Chuyện kết thúc bằng một chuyến xe hoa. Cầu mong hai người tìm thấy hạnh phuc đích thật. Đừng để vài năm sau, lại xẩy ra cảnh hai người nói rít qua kẽ răng: "You will hear from my lawyer… in court!"
Nhưng cũng may cho cả hai, vì phản ứng của những người trong rạp đều rất tốt đẹp. Tưởng tượng đi xem xi nê, chờ vào phim chính coi cho xong còn đi về thì cặp này tỏ tình với nhau, xin nhau bàn tay thì thế nào chẳng có người bực bội, nhây nhổm lên, hét lớn rằng : "Này … mấy đứa kia… muốn sống muốn tốt thì ngồi xuống ghế cho ông xem … ông xem không được ông đến ông bẻ cổ cả lũ ra bây giờ… Có nghe ông nói không hở … hai cái đứa kia …"
ANH NGỮ TRONG ĐỜI SỐNG HÀNG NGÀY
QUỲNH ANH:
Kính thưa quí vị, đây là chương trình Anh Ngữ Trong Đời Sống Hàng Ngày do Bùi Bảo Trúc phụ trách. Bùi Bảo Trúc, Lãm Thúy và Quỳnh Anh xin kính chào quí vị.
Chương trình đến với quí vị hàng tuần để ôn lại một số điều liên quan đến Anh ngữ mà quí vị gặp trong đời sống hàng ngày. Quí vị có thắc mắc xin liên lạc với Hồn Việt TV nhờ chuyển lại.
Tuần này, QA nhận được một bức thư của cô Nguyễn Đình Ngọc Bích ở Oregon muốn nhờ được chỉ cách dùng chữ EVER. Đó cũng lại là thắc mắc của cả Thúy và QA. Vậy thì xin thầy nói về EVER trong bài học hôm nay vậy.
LÃM THÚY
Thúy biết chữ EVER này nghĩa là bao giờ . Chữ này Thúy hay gặp lắm, nhưng chắc nó có nhiều cách dùng phải không thưa anh?
BBT
Cô nói đúng. EVER là một trạng từ (ADVERB), nghĩa của nó, như cô Thúy nói, là bao giờ, có bao giờ. Nó cũng có nghĩa là luôn luôn. Thí dụ EVERGREEN là cây vạn niên thanh, luôn luôn xanh mướt.
Trước hết, chúng ta có thể dùng nó để làm cho nghĩa của động từ mạnh thêm, nhấn mạnh vào động từ, làm cho nghĩa rõ hơn, mạnh hơn.
Thí dụ khi tôi hỏi DID YOU LIVE IN SEATTLE? thì tôi chỉ hỏi cho có chuyện, hỏi cho biết, hỏi nhưng cũng không mấy cần phải được trả lời, trả lời có cũng được, không cũng được, không có gì quan trọng cả. Nghe nói cô QA đã ở một tiểu bang miền tây bắc, tôi tò mò, thắc mắc không biết cô có ở Seattle, thành phố mà tôi cũng có lần đi ngang qua hay không.
QA
QA nghĩ là trong trường hợp anh quả tình muốn biết, vì Seattle là một thành phố rất đặc biệt, anh có vài ba người quen ở đó, có một hai tiệm ăn nổi tiếng ở đó, anh muốn biết QA có ở đó, có ở Seattle chưa, thì QA nghĩ lúc ấy QA sẽ dùng trạng từ EVER.
BBT
Đúng vậy. Thế thì cô nói thử coi.
QA
DID YOU EVER LIVE IN SEATTLE?
LÃM THÚY
Để nhấn mạnh thêm, Thúy thấy người ta nhắc đi nhắc lại EVER một hai ba lần nữa đúng không thưa anh?
BBT
Đúng. DID YOU EVER, EVER, EVER LIVE IN SEATTLE? Bây giờ qua câu trả lời. Nếu đã có lần ở Seattle, thì chúng ta KHÔNG DÙNG EVER. Chúng ta dùng ALREADY.
QA
YES, I ALREADY LIVED IN SEATTLE đúng không ông thầy?
BBT
Đúng. EVER dùng cho câu hỏi. ALREADY dùng cho câu xác định ( AFFIRMATIVE) và trong câu phủ định (NEGATIVE), chúng ta dùng NOT EVER. Hay nói ngắn lại là NEVER.
Cô Thúy chắc chưa ở Seattle bao giờ phải không?
LÃM THÚY
NO, I NEVER LIVED IN SEATTLE.
QA
Từ nẫy đến giờ, QA nghe mấy câu thí dụ anh đưa ra QA thấy hơi kỳ kỳ. Hình như QA thấy người ta dùng EVER với thì PRESENT PERFECT thường hơn phải không anh?
BBT
Đúng vậy. Cám ơn cô QA nêu ra chi tiết này. Cô nói rất đúng. EVER là bao giờ, có bao giờ. Thường khi nói bao giờ là chúng ta hàm ý là TÍNH TỚI NAY, CHO TỚI NGÀY HÔM NAY thì CÓ BAO GIỜ CHƯA.
Thì Present Perfect được dùng cho những chuyện bắt đầu trong quá khứ nhưng chưa chấm dứt, chưa hoàn tất, và cho những chuyện mà chúng ta còn tính tới ngày hôm nay, lúc này, bây giờ.
Vì thế, cô QA nói là cô nghe EVER thường được dùng với thì Present Perfect thì rất đúng. HAVE YOU VISITED THE ANGKOR WATT? nghĩa là cho đến ngày hôm nay, ông đã đi thăm Đế Thiên Đế Thích chưa? Nhưng thêm EVER vào thì nghĩa có mạnh hơn: HAVE YOU EVER VISITED ANGKOR WATT?
Hay thêm trạng từ BEFORE vào cũng sẽ làm cho nghĩa mạnh hơn: HAVE YOU EVER VISITED ANGKOR WATT BEFORE?
Cô QA, cô có thể cho nghe một, hai thí dụ với PRESENT PERFECT và EVER không?
QA
HAS HE EVER OWNED A MERCEDES BEFORE?
HAS SHE EVER MET PRESIDENT OBAMA BEFORE?
BBT
Cám ơn cô QA. Bây giờ đến lượt cô Thúy.
LÃM THÚY
HAVE THEY EVER BEEN INSIDE THE WHITE HOUSE BEFORE?
HAVE WE EVER TASTED THIS AUSTRALIAN WINE BEFORE?
QA
Thế trong những câu phủ định, chúng ta cũng dùng NEVER chứ ?
BBT
Đúng. I HAVE NEVER SEEN OSAMA BIN LADEN BEFORE.
LÃM THÚY
Đúng như vậy đó. Thầy Trúc gặp rồi thì chuyện gì sẽ xẩy ra đây?
QA
HE MAY NOT BE HERE TODAY. HE MAY BE IN GUANTANAMO.
BUT MISTER BUI, HAVE YOU EVER SET FOOT ON CUBA?
BBT
NO , I HAVE NEVER VISITED MISTER CASTRO’S CUBA BEFORE. AND MAY NEVER WILL. Cô Thúy cho nghe hai câu với PRESENT PERFECT và EVER coi.
LÃM THÚY
HAVE YOU EVER MADE SUSHI AT HOME BEFORE?
HAVE THEY EVER SHOPPED IN LONDON BEFORE?
QA
Thưa anh, có dùng EVER trong các câu xác định không?
BBT
Có, nhưng nghĩa NEGATIVE vẫn nằm ở trong. Thí dụ khi chúng ta nói thế này:
THAT WAS THE BEST BOOK I HAVE EVER READ. Câu này nghĩa là đó là cuốn sách hay nhất mà tôi đã đọc được. Đây là một câu xác định. Không hề có chữ NOT ở trong. Nhưng ý nghĩa phủ định đã nằm sẵn ở trong: I HAVE EVER READ tuy ở thể xác định (AFFIRMATIVE) nhưng lại được hiểu là từ bé đến lớn, tử thuở cha sinh mẹ đẻ, từ lúc hiểu biết, từ lúc ra đời đến nay, TÔI CHƯA BAO GIỜ ĐỌC ĐƯỢC CUỐN SÁCH NÀO HAY NHƯ THẾ.
Cô Thúy, khi cô nói HE IS THE MOST HANDSOME MAN THAT I HAVE EVER MET thì câu đó nghĩa là gì?
LÃM THÚY
Chàng là người đẹp trai nhất mà tôi đã gặp được trên đời này. Nhưng đó là thí dụ của anh đưa ra chứ Thúy thì chưa bao giờ có dịp nói câu đó. I HAVE NEVER SAID THAT.
BBT
Cô QA, tưởng tượng sau khi ăn tối tại tòa Bạch Ốc xong, trên đường cô sẽ nói gì?
QA
IT WAS THE WORST DINNER THAT I HAVE EVER BEEN INVITED TO. Cầm cái muỗng, con dao cũng phải theo đúng cách, lấy cái khăn chùi miệng cũng phải làm điệu làm bộ. QA thích đi ăn cơm Thái, cơm Nhật với lũ con thoải mái hơn là được mời ăn tối với Michelle và Barrack Obama.
BBT
Cách nói như thế cũng không có gì khó cả. Chúng ta dùng thể so sánh cao nhất (SUPERLATIVE) trong mệnh đề đầu.
GREGORY PECK WAS THE BEST ACTOR THAT…
MISTER REAGAN WAS THE OLDEST PRESIDENT THAT…
MISTER OBAMA IS THE FIRST AFRICAN AMERICAN THAT…
THE LAMBORGHINI IS THE MOST EXPENSIVE CAR THAT…
THE WINTER OF 1980 WAS THE COLDEST WINTER THAT …
SANS SOUCI IN WASHINGTON DC IS THE NICEST RESTAURANT THAT…
Bây giờ mời hai cô nối vào sau những mệnh đề trên bằng những mệnh đề với trạng từ EVER coi hai cô đã hiểu chưa.
QA
GREGORY PECK WAS THE BEST ACTOR THAT HOLLYWOOD HAS EVER PRODUCED.
MISTER REAGAN WAS THE OLDEST PRESIDENT WHO HAS EVER LIVED IN THE WHITE HOUSE.
MISTER OBAMA IS THE FIRST AFRICAN AMERICAN THAT WAS EVER ELECTED TO THE PRESIDENCY.
LÃM THÚY
Bây giờ đến lượt Thúy:
THE LAMBORGHINI IS THE MOST EXPENSIVE CAR THAT ITALY HAS EVER MADE.
THE WINTER OF 1980 WAS THE COLDEST WINTER THAT WE HAVE EVER KNOWN.
SANS SOUCI IS THE NICEST RESTAURANT THAT THEY HAVE EVER BEEN TO.
QA
Thưa thầy, một khán giả khác, ông Nguyễn Thiện ở Orlando, Florida hỏi cách dùng động từ TO NEED làm sao cho đúng.
BBT
NEED có thể vừa là danh từ, vừa là động từ. Khi là danh từ, NEED có nghĩa là nhu cầu, điều cần thiết, cái mà chúng ta cần.
Trong Anh ngữ có câu tục ngữ dùng danh từ NEED các cô nên biết. Cũng dễ nhớ thôi, đó là A FRIEND IN NEED IS A FRIEND INDEED.
IN NEED là vào lúc cần thiết, vào lúc đang thiếu, cần phải có. A FRIEND IN NEED nghĩa là người bạn đến với chúng ta trong lúc chúng ta gặp cảnh cùng quẫn nhất thì đó chính mới là bạn đích thực của chúng ta, IS A FRIEND INDEED, hay IS INDEED A FRIEND nhưng nói IS A FRIEND INDEED thì vần với IN NEED ở trên.
LÃM THÚY
Thế khi không cần thì nói NO NEED được không thưa thầy?
BBT
Được chứ. Thí dụ nói vào ngày 1 tháng 1, ngày đầu năm, các nhân viên không cần phải đến sở thì nói thế nào, cô Thúy nói thử coi…
LÃM THÚY
ON NEW YEAR’S DAY, THERE IS NO NEED FOR US TO COME TO THE OFFICE.
QA
Hôm chở con QA xuống trường, QA đưa cho nó 100 đô la, nó đưa lại, và nói: MOM, I HAVE NO NEED FOR MONEY AT SCHOOL.
BBT
Như vậy , chúng ta hiểu cách dùng NEED khi nó là danh từ. NEEDY là tĩnh từ, nghĩa là nghèo. Thí dụ THE SALVATION ARMY TRIES TO HELP THE NEEDY PEOPLE AT CHRISTMAS.
NEEDLESS là không cần. Hai cô nên biết cách nói này để dùng IT IS NEEDLESS TO SAY. Cô QA đoán thử IT IS NEEDLESS TO SAY nghĩa là gì nào?
QA
IT IS NEEDLESS TO SAY nghĩa là khỏi cần nói cũng biết, cũng phải làm một chuyện gì đó. QA có nghe trong một bản tin mới đây câu đó nên mới biết khi bị ông thầy hỏi.
Thí dụ QA nói thế này có đúng không.
IT IS NEEDLESS TO SAY THAT THE DEMOCRATS DO NOT LIKE MRS PALIN NO MATTER WHAT SHE DOES OR SAYS.
BBT
Cô Thúy cho nghe một câu với IT IS NEEDLESS TO SAY coi.
LÃM THÚY
WITH THREE CHILDREN IN HIGH SCHOOL, IT IS NEEDLESS TO SAY THAT MY JOB AT HOME IS VERY DIFFICULT .
BBT
Khi nó là động từ, TO NEED có cách dùng hơi khác một chút. Các cô nên để ý.
NEED có thể được dùng như một trợ động tự (AUXILIARY VERB). Khi đó, NEED "cư xử" như CAN hay MAY, nghĩa là ngôi thứ BA số ít KHÔNG CÓ S, hệt như HE CAN, HE MAY. Theo sau là động từ nguyên mẫu không có TO (INFINITIVE WITHOUT TO)
Thí dụ: HE NEED NOT COME. Cô Thúy cho một thí dụ với NEED dùng như một trợ động tự coi.
LÃM THÚY
Để Thúy … thời sự một chút nhé: PRESIDENT OBAMA NEED NOT BOW TO EMPEROR AKIHITO được không anh?
BBT
Được quá đi chứ. Còn cô QA?
QA
MY SON NEED NOT PAY TUITION FOR HIS UNDERGRADUATE DEGREE.
BBT
Trong thể hỏi, chúng ta đặt NEED lên đầu, theo sau là CHỦ TỪ (SUBJECT), tiếp theo là động từ nguyên mẫu không có TO. Đây là một câu phủ định về chuyện con trai cô QA được học bổng đi học nên không phải trả tiền học phí: HE IS ON SCHOLARSHIP SO HE NEED NOT PAY TUITION. Thúy đổi thành thể hỏi, tức là thể nghi vấn (QUESTION FORM hay INTERROGATIVE FORM) coi.
LÃM THÚY
NEED HE PAY TUITION?
BBT
Còn cô QA, cô đặt câu hỏi ông Obama có cần cúi đầu khi chào Nhật Hoàng thì cô nói làm sao?
QA
NEED HE BOW TO EMPEROR AKIHITO?
BBT
Nhưng khi NEED là động từ chính (MAIN VERB) thì chúng ta phải dùng nó như các động từ khác.
Thí dụ HE NEEDS A NEW PAIR OF GLASSES. Cô Thúy thấy khác không?
LÃM THÚY
Lần này nó là động từ chính. Ngôi thứ BA phải có S. Khi nó trợ giúp cho một động từ khác, thì nó là trợ động từ ( AUXILIARY VERB), nó không có S trong ngôi thứ BA số ít.
I KNOW HE IS VERY BUSY SO HE NEED NOT ANSWER MY LETTER.
Khi nó là động từ chính, ngôi thứ BA số ít phải có S: SHE NEEDS A DRIVER.
BBT
Khi ấy, câu hỏi sẽ như thế nào, cô QA?
QA
Khi ấy chúng ta phải dùng TO DO để hỏi và TO DO cho thể phủ định.
SHE NEEDS A DRIVER là xác định (AFFIRMATIVE)
DOES SHE NEED A DRIVER? là nghi vấn, là thể hỏi (INTERROGATIVE).
SHE DOES NOT NEED A DRIVER là thể phủ định (NEGATIVE)
BBT
THUY, DO YOU NEED MORE EXPLANATION?
LÃM THÚY
NO, I DON’T NEED MORE EXPLANATION. NEED WE SPEND MORE TIME ON THIS VERB?
QA
NO I NEED NOT.
Chương trình Anh Ngữ Trong Đời Sống Hàng Ngày đến đây xin tạm chấm dứt. Chương trình sẽ trở lại vào tuần tới. Bùi Bảo Trúc, Lãm Thúy và Quỳnh Anh xin kính chào quí vị và hẹn gặp lại quí vị trong bài học tới.