May 23, 2013

May 24, 2013


Ngày 20 tháng 5 năm 2013
Bạn ta,
Một xưởng đóng tầu của Nga ở St Petersburg đang đóng cho Việt Nam 6 chiếc tầu ngầm chạy bằng diesel, trong số đó, có hai chiếc đã được hạ thủy và đã bắt đầu cho chạy thử.
KIlo-class_diesel_submarine_being_towed_through_the_Mediterranean_sea_en_route_to_Iran_(12-23-1995)
Báo trong nước khoe những tầu ngầm này chạy êm nhất, có khả năng tàng hình, tìm được tầu địch từ một khoảng cách rất xa. Bài báo còn nói thêm là hải quân Mỹ cũng rất nể loại tầu ngầm với kỹ thuật có từ thập niên 80 (!) này. Thích nói gì thì cứ nói cho thỏa mãn thú tính. Những con ếch cứ tiếp tục đáy giếng ngó sao, tỉnh trung thị tinh, nói phét cho đã cái lỗ miệng.
Hai chiếc đang được chạy thử thì một chiếc được đặt tên là Hà Nội, chiếc thứ hai mang tên Thành Phố Hồ Chí Minh. Đây sẽ là hai chiếc tầu ngầm đầu tiên của hải quân Việt Nam.
Chuyện đặt tên cho các chiến hạm tuy không có một qui luật nào được đặt ra, nhưng thường thì những cái tên tầu chiến là những nhắc nhớ, ghi nhớ về những chiến công, chiến tích của hải quân, nếu không thì cũng là tên của những người hay nơi chốn đã tạo những chiến thắng cho hải quân của một quốc gia.
Thí dụ chiến hạm Trần Hưng Đạo của hải quân Việt Nam Cộng Hòa trước đây được đặt cho tính danh của vị tướng từng đánh tan quân Nguyên ở sông Bạch Đằng. Các chiến hạm khác như Hàm tử, Tây Kết, Chương Dương đều mang tên những nơi hải quân Việt Nam chiến thắng lẫy lừng trên biển, trên sông. Một chiến hạm mang tên Nhật Tảo, nơi Nguyễn Trung Trực đốt cháy một chiến hạm Pháp. Tất cả đều là những kỳ tích kim cũng như cổ của lịch sử trên sông nước của Việt Nam.
Hải quân Mỹ có hai chiến hạm mang tên Đà Nẵng và Huế để ghi nhớ những nơi hải quân Mỹ có mặt trong những năm chiến tranh tại Việt Nam.
Nhưng cách đặt tên các chiến hạm của Hà Nội mới đây thì không theo truyền thống đặt tên như ở trên.
Lối đặt tên các chiến hạm của hải quân Hà Nội qua tên của những chiến hạm như chiếc HQ 012 Lý Thái Tổ và HQ 011 Đinh Tiên Hoàng thoạt nghe qua thì không có gì đáng nói. Và luôn cả tên của hai tầu ngầm mới đóng xong, chiếc Hà Nội và Thành Phố Hồ Chí Minh cũng thế. Tất cả đều là những cái tên lịch sử mà người Việt Nam đều yêu qúi, ngoại trừ cái tên của tầu ngầm Hồ Chí Minh.
Thực ra, không có ai phản đối ba cái tên Đinh Tiên Hoàng, Lý Thái Tổ và Hà Nội.
Nhưng nhìn kỹ một chút thì người ta thấy ra một điều là nhà cầm quyền khi đặt những cái tên vừa kể ở trên đã cho thấy một thái độ tránh né không dám sử dụng những cái tên có thể làm phiền lòng bọn Tầu ở Bắc kinh, bọn khốn nạn đang giở tất cả những trò chó đẻ nhất nhắm vào Việt Nam ở biển đông.
Đinh Tiên Hoàng và Lý Thái Tổ đều là những nhân vật vĩ đại, công đức trời biển của lịch sử Việt. Cả hai đều là những nhân vật đóng góp rất nhiều cho đất nước, khai sáng được không biết là bao nhiêu điều tốt đẹp cho Việt Nam. Dùng tên của hai vị vua này để đặt tên cho hai tầu chiến của hải quân Việt Nam là đúng.
Nhưng chính việc đó lại phản ảnh thái độ hèn nhát, khiếp sợ, tránh né, không dám phạm húy, không dám làm phiền lòng mấy thằng Tầu ở Bắc Kinh. Đọc lịch sử thì thấy ngay là hai vị vua anh hùng Đinh Tiên Hoàng và Lý Thái Tổ đều không có những bàn tay dính máu bọn Tầu xâm lược bao giờ. Đinh Tiên Hoàng có công thống nhất đất nước, dẹp các sứ quân, là vị hoàng đế đầu tiên của Việt Nam dựng lên được một quốc gia độc lập tự chủ. Nhưng Đinh Tiên Hoàng cả đời không giết một thằng Tầu nào.
Lý Thái Tổ sáng lập ra nhà Lý, cũng là người cứu đất nước khỏi rơi vào tình trạng suy vi, rối loạn sau khi nhà Lê sắp đi vào con đường tàn mạt sau cái chết của Lê Đại Hành rồi Lê Long Đĩnh. Lý Thái Tổ không phải đánh nhau với Tầu ngày nào vì nhà Tống lúc ấy bận nhiều chuyện trong nước nên tạm để yên cho Đại Việt.
Và đó là lý do Hà Nội dùng tên của hai ông vua Đinh Tiên Hoàng và Lý Thái Tổ, hai vị hoàng đế không dính máu quân Tầu trong tay, để đặt cho hai chiến hạm mà Nga bán cho Việt Nam mới đây.
Và nay, hai chiếc tầu ngầm vừa đóng xong thì được đặt cho hai cái tên … huề vốn là Hà Nội và Hồ Chí Minh cũng để khỏi làm buồn các sếnh sáng. Thực ra thì Hồ Chí Minh cũng còn là một anh bồi Tầu nên trong chiều hướng hèn hạ, nô dịch đem cái tên của anh làm bồi tầu (Tây) rồi lại bồi Tầu (khựa) đặt cho một chiếc tầu ngầm thì đúng trò nô dịch và sợ Tầu quá rồi còn chi!
Thách các con dám dùng tên Yết Kiêu Phạm Hữu Thế đặt cho một tầu chiến của hải quân. Lý do là vì "phản động" Yết Kiêu đã dùng dùi sắt đục thủng chiến thuyền của giặc giúp Trần Hưng Đạo thắng quân Nguyên.
Không dám đâu. Bố bảo cũng không dám! Yết Kiêu là người "dám" đánh chìm tầu của giặc Nguyên mà.

Ngày 21 tháng 5 năm 2013
Bạn ta,
Nguyễn Tấn Dũng là người có một cái mặt ngó thấy là muốn ói. Người đàn ông này lúc nào cũng có một cái vẻ hiu hiu tự đắc… không vì một lý do gì cả, như trong những bức ảnh chụp hắn lúc thì ở diễn đàn quốc hội, lúc thì leo vào ngồi trong cockpit của một chiến đấu cơ SU-27, lúc thì đi viếng chỗ này chỗ nọ để nghiên cứu cách …làm sao sống cho đúng kiểu chó má và khốn nạn.
Rồi khơi khơi tự nhiên hắn xưng là có bằng cử nhân luật.
Tiểu sử của hắn ghi năm sinh là năm 1949. Năm 12 tuổi Dũng đã tham gia kháng chiến cách mạng rồi chiến đấu chống Mỹ bị thương mấy lần. Sau đó, hoạn lộ hanh thông, lên giữ hết chức này đến chức nọ. Mới nhất thì được gọi một đồng bọn gọi một cách khinh bỉ là đồng chí X. Trong gia đình, y là con thứ hai nên còn được gọi là Ba. Ba X, hay Ba Ếch là tên gọi mới nhất.
Năm Dũng 12 tuổi là năm 1961. Tuổi còn rất trẻ như thế mà đã tham gia cách mạng thì học hành chắc là chưa đến đâu. May ra thì hết được tiểu học. Chưa vào trung học đã theo cách mạng, kháng chiến thì làm được gì?
Ở tuổi đó thì làm công tác chạy giấy, sai vặt là cùng. Văn hóa chưa có được bao nhiêu, chưa học trung học, khả năng quân sự thì chắc cũng không. Chạy ra, chạy vào mật khu một hồi thì được dậy cho việc thay bông băng, chích choác vớ vẩn là nhiều. Chữ nghĩa, kiến thức, học hành chắc không đọc nổi cái tên thuốc, nói chi đến làm công việc của một y tá. Nhưng cách mạng thì hễ không có chó thì lôi mèo ra cho ăn cứt nên Dũng được cho làm y tá chích đít. Làm y tá một hồi thì được cách mạng … thăng chức cho làm y sĩ. Chẳng biết học trường y khoa hồi nào mà bỗng nhiên thành y sĩ, nhưng tiểu sử chính thức của hắn thì ghi rõ ràng như thế. Thôi thì cứ cầm cái ống chích lâu thì cách mạng thưởng cho làm y sĩ cũng chỉ chết bọn du kích Việt Cộng là cùng. Chuyện học đại học y khoa không cần thiết. Mà nếu có muốn thì học y khoa với khỉ ở rừng tràm Cà Mâu trong bưng hay sao?
Đã thế, tiểu sử còn ghi là bị thương ngoài mặt trận mấy lần, đụng với binh sĩ Việt Nam Cộng Hòa và Mỹ đều đều. Bận rộn với chiến tranh, công trạng có thừa như vậy mà vẫn thăng tiến để thành y sĩ mới …ngon.
Nhưng chưa hài lòng với chức y sĩ được ban tặng, Dũng tự nhiên tự địa khai trong tiểu sử là có trình độ cử nhân luật. Một số tài liệu bằng tiếng Anh đọc được trong internet thì ghi rõ là tốt nghiệp văn bằng cử nhân luật từ một đại học trong rừng (graduated with a bachelor of law degree in the jungle). Một bài viết khác còn nói rõ hơn là y có bằng luật khoa tiến sĩ (doctor of jurisprudence) sau khi chiến tranh chấm dứt.
Hai bài viết vừa kể đã bầy ra những chi tiết không ăn nhập với nhau. Một bài viết là hắn tốt nghiệp cử nhân luật trong rừng. Bài kia thì nói là tốt nghiệp sau khi chiến tranh chấm dứt.
Chiến tranh chấm dứt thì còn ở trong rừng học luật làm gì? Làm quái gì có chuyện đó. Nếu không ra Hà Nội học thì cũng phải về Sài Gòn mà học chứ. Rừng nào có đại học luật chỉ cho xem cái coi. Làm chó gì có chuyện ngó trước, ngó sau, lén lút đi xe lam rồi lại xe đò vào bưng mà … học luật, hết "cua" lại trở về thành phố bao giờ? Mà nếu học ở Sài Gòn sao không thấy đến trường, ra công viên con rùa … uống nước dừa với các sinh viên luật trên "…đường Duy Tân cây dài bóng mát…" ?
Mà học luật trong rừng là học lúc nào? Cứ cho là 18 tuổi thì bắt đầu đi học luật, thì năm vào năm thứ nhất trường luật (trong rừng) phải là năm 1967. Năm ấy mà ở trong rừng thì làm sao học luật được? Chiến sự đang kinh hoàng, nay đánh Mỹ ở đây, mai đụng quân Việt Nam Cộng Hòa ở kia, lại bị thương 4 lần, thành thương binh cấp 2/4 (?) làm sao có thì giờ học luật? Cua cáy thì cả chục cuốn quay ronéo (nếu học theo kiểu trường Luật Sài Gòn) khuân theo trong những lúc cầm AK cũng đủ mệt muốn chết, có lúc nào để mà tụng niệm dân luật, quốc tế công pháp, kinh tế, tài chính… Vào trường luật năm 1967, thì mất 4 năm học toàn thời gian (nếu học theo chương trình cử nhân của đại học Sài Gòn), tức là đến năm 1971 mới xong. Nếu học bán thời gian thì đến bao giờ mới tốt nghiệp trong khi vẫn bưng biền chống Mỹ cứu nước. Đời chiến sĩ oai hùng nay đây mai đó làm sao học?
Sư cha cái thằng nói phét không có cơ sở. Mẹ kiếp cái bằng luật khoa cử nhân của nó thì có mà là bằng giả mới có. Chứ cử nhân cái con chó gì.
Trong nước nên xét cái bằng của thằng chó này là bằng gì mà cứ sủa ngậu lên như thế. Không bằng mua thì cũng làm giả khoe nhắng lên. Cách gì bằng mấy cái bằng cấp da (bằng ba cái bằng cấp giấy!)
Nhưng xét bằng của nó thì lại lòi ra tất cả bọn chó đẻ đang ngồi trên đầu trên cổ người dân đều xài bằng giả (cầy) cả thì lấy ai mà tham nhũng đây?

Ngày 22 tháng 5 năm 2013
Bạn ta,
Bạn nói là có vài ba người thắc mắc tại sao tôi gọi Ba Ếch là "thằng này, thằng kia". Xin trả lời không gọi nó là "thằng" thì gọi nó là gì bây giờ?
Nó nhỏ tuổi hơn tôi. Chức vụ nó giữ không thể là một chức vụ đáng để được nhắc tới bằng bất cứ một sự tôn kính nào. Thế thì gọi nó là "thằng" chứ bộ phải gọi nó là "ông nọ ông kia" hay sao? Respect must be earned như người ta vẫn nói. Sự nể trọng không phải tự nhiên mà có. Phải công khó, cố gắng mới có được. Nó đã làm được gì để được nể trọng?
Gọi nó bằng "thằng" là đúng.
Nó đã vậy, mấy hôm trước vài ba tờ báo ở đây lại còn chạy những bản tin về một con ranh con, con của Ba Ếch với tựa đề một điều "" Nguyễn Thanh Phượng , hai điều "" Nguyễn Thanh Phượng sắp đi đẻ nên tạm ngưng giữ một hai chức vụ... Trong khi nó chỉ là một con ranh con, sinh năm 1980, nhờ thằng bố nó, thằng Ba Ếch giữ chức thủ tướng nên nó mới được đưa vào những chức vụ chắc chắn nó không có khả năng và kinh nghiệm để đảm trách, và rồi chính nhờ những cách cài đặt người như thế mà đất nước của chúng ta mới chỏng gọng như bạn đã thấy.
Thằng bố tự nhận là có bằng cấp cử nhân luật chẳng biết là học hành ở đâu, và lúc nào. Con ranh Nguyễn Thanh Phượng thì bằng cấp đã là bằng cấp thật chưa hay lại bằng cấp … da (?), bằng cấp giả như bằng cấp của thằng bố nó? Mà nếu bằng thật đi chăng nữa thì con ranh kinh nghiệm đâu để được trao cho nắm giữ những chức vụ như nó đã nắm từ mấy năm nay? Báo chí trong nước thì gọi nó là "bà" đã đành, nhưng báo chí ở hải ngoại mà vẫn còn sợ bóng sợ vía thằng Ba Ếch đến độ phải gọi tâng con nhãi con là "bà" thì tôi không hiểu được.
Nếu cần phải có một thái độ kính trọng, cảm phục thì nên dùng thái độ đó khi nhắc đến những Tạ Phong Tần, Nguyễn Phương Uyên, Phạm thanh Nghiên, Bùi thị Minh Hằng, Đỗ thị Minh Hạnh, Đặng thị Kim Liêng, Lê thị Công Nhân… Còn con ranh con Nguyễn Thanh Phượng thì không đời nào.
Hay là gọi bố nó là "thằng", gọi con ranh là "con" thì phạm húy, có thể làm vài ba con chó dại mắc cái cọc phải nhẩy lên đùng đùng như khi có người động đến cái mả cha nhà chúng nó và đề nghị không dùng chữ "vị" trước cái tên của Sầm Đức Xương, tên đàn ông (đã) bị tòa kết án 9 năm tù về tội hành dâm với 8 nữ sinh của trường Việt Lâm mà nó làm hiệu trưởng ở Hà Giang hồi năm 2009.
Muốn gọi là "bà" thì để cho bọn hóa dại ấy làm. Còn con ranh, nếu thực sự (tạm) rời những chức vụ nó đang giữ để đi đẻ thì có thể là một điều may mắn nhỏ cho đất nước chăng?
Khó mà có được chuyện đó.
Mặc dù nó đi đẻ ra mấy con nòng nọc của cái giòng ếch nhái từ Ba Ếch truyền xuống thì cũng thây kệ bố con nhà chúng nó chứ mắc mớ gì mà phải "ông nọ với bà kia".
Nó có đẻ xuôi hay đẻ ngược, con cái của những thứ đại gian đại ác có thừa cái ngón tay, ngón chân, có thiếu cái lỗ đít như các cụ ngày xưa vẫn chúc lành cho con mẹ, thằng bố, thằng ông ngoại nhà nó thì cũng kệ cha nó. "Bà" … cái lỗ đít ông ấy chứ!
Nghe mà thấy bực cả cái… mình.

Ngày 23 tháng 5 năm 2013
Bạn ta,
Thế là tổng cộng, hai người sinh viên trẻ tuổi sẽ bị mất tự do trong 14 năm sắp tới.
Nguyễn Phương Uyên bị 6 năm tù, Đinh Nguyên Kha bị 8 năm. Hai người cũng còn bị thêm vài năm quản chế sau khi ra tù.
Chuyện quản chế hay không quản chế thì cũng hệt như nhau. Cả nước ai cũng bị quản chế bằng nhiều hình thức khác nhau. Mà ngay chuyện ra khỏi tù của hai người sinh viên này thì cũng sẽ chẳng khác gì những ngày tháng ở trong tù của họ.
Họ sẽ bị kiểm soát, theo dõi từng bước, tiếp xúc với ai cũng bị cấm, cũng bị làm khó dễ, trở lại để đi học chắc sẽ không bao giờ làm được, mọi tự do căn bản nhất sẽ đều bị hạn chế.
Cả hai người sinh viên trẻ này đều là những tấm gương sáng ngời cho cả nước. Cảnh họ xuất hiện trong tòa, không một chút lo sợ, đứng thẳng và nói dõng dạc trước tòa những câu không ai có thể tưởng tượng nổi. Những câu nói không có được bao nhiêu người dám nói trong cái nhà tù vĩ đại tàn độc đó.
Bọn trâu bò, chó má cố tình bỏ qua chuyện hai sinh viên này chống lại những việc làm bất hợp pháp của Bắc kinh xâm phạm chủ quyền Việt Nam mà đổ riệt cho hai người trẻ này tội chống phá nhà nước, âm mưu lật đổ chính phủ.
Nhà cầm quyền đã không dám trưng ra những bằng cớ về chuyện hai người chống lại Trung quốc, khẳng định chủ quyền của Việt Nam ở các đảo, kêu gọi tẩy chay hàng hóa của Tầu mà chỉ buộc các bị can tội chống phá nhà nước. Bọn cầm quyền đã phải rút lại quyết định truy tố Nguyễn Phương Uyên và Đinh Nguyên Kha tội chống Trung quốc.
Tại tòa án, cô sinh viên chân yếu tay mềm Phương Uyên sau nhiều ngày tháng bị khủng bố tinh thần và thể xác trong tù vẫn khẳng định lập trường can đảm cuả cô, đó là chống Trung quốc, tranh đấu cho toàn vẹn lãnh thổ xuất phát từ lòng yêu nước quyết tâm tranh đấu cho một việt Nam tử tế tốt đẹp hơn.
Đinh Nguyên Kha cũng khẳng định là chỉ chống Tầu và đảng Cộng sản Việt Nam chứ không chống Việt Nam.
Thái độ hèn hạ của nhà nước lại hiện rõ thêm trong vụ này. Không dám nêu ra chuyện hai sinh viên này chống Tầu, mà quay sang buộc tội họ về lập trường chống đảng Cộng sản và nhà cầm quyền. Như vậy, ở tòa thì lờ đi chuyện chống Tầu, nhưng thật ra thì ai cũng biết hai sinh viên này bị bắt về tội chống Tầu, cũng như Điếu Cầy bị bắt về tội chống Tầu bị đưa đi mất tích. Tòa quay ra truy tố hai người về tội (nhỏ hơn) chống nhà nước. Ở ngoài tòa mà chống Tầu thì bị đàn áp thẳng tay. Trước tòa không lẽ nói rõ là truy tố các sinh viên này vì họ chống Tầu. Thôi đổ cho họ tội chống nhà nước rồi bỏ tù cả hai thì dễ ăn nói với người dân. Nhưng người dân ai mà chẳng biết hai người sinh viên này chủ ý chính là chống Tầu nhiều hơn.
Chống Tầu thì không được. Chống thì phải dẹp hàng hóa độc hại của Tầu đang được đưa vào Việt Nam để đầu độc dân chúng, để phá nát nền kinh tế Việt Nam. Chống Tầu thì phải dẹp bô xít và các chương trình bán nước khác, thì phải hành động, phải quyết liệt ở biển Đông, phải đòi lại các vùng lãnh thổ đã mất…
Vậy nên bịt miệng những người chống Tầu là dễ hiểu.
Mà lại được lòng bọn chó ở Bắc kinh nữa.
Cầu mong cho hai em Phương Uyên và Nguyên Kha bình an và can đảm.

Ngày 24 tháng 5 năm 2013
Bạn ta,
Cuốn sách vô duyên và ngớ ngẩn nhất chắc phải là cuốn sách dậy viết thư.
Ðồng ý là những văn thư hành chính, đơn từ thì cần phải có mẫu, có chữ nghĩa và cách viết riêng, và vì thế, cuốn sách dậy viết thư đơn từ hành chính có thể cần thiết. Nhưng trong những trường hợp khác thì không thể đem những bức thư trong cuốn sách dậy viết thư ra làm mẫu, hay học để viết thư được.
Tưởng tượng mở bức tình thư văn chương diễm lệ ra chép xuống, thay cái tên gửi cho nàng, rồi gửi đi, hồi hộp tựa cửa sổ chờ tin nhạn, mà rồi nếu hồi âm là mấy chữ vỏn vẹn "Xin đọc thư trả lời ở trang 132" thì cũng đáng đời một tâm hồn thiếu sáng tạo.
Nhưng trên đời có thể có những người cần học để viết cả những bức thư rất riêng tư như thế thật. Nếu không làm sao Vương Quan nuôi nổi cha mẹ già sau khi tai họa giáng xuống gia đình của hai ông bà viên ngoại họ Vương:
... hỏi chàng Vương với cùng là Thúy Vân
Ðều là sa sút khó khăn
May thuê viết mướn kiếm ăn lần hồi...

Tuy thế, có thể Vương Quan cũng không bao giờ được nhờ viết hộ bức thư tuyệt mệnh. Loại thư này viết chắc không khó. Nguệch ngoạc vài dòng, từ biệt cái thế giới độc ác này thì viết vài chục bức cũng ra ngay. Vậy mà hình như có người cần nhờ người khác viết thì phải.
Không thì tại sao một chủ nhà in ở Ohio lại quảng cáo dịch vụ viết những bức thư như thế?
Tiệm in của ông ta mới đây dựng ở trong cửa kính một cảnh trông thoáng cũng biết ngay là có người vừa tự tử: mấy lon bia đã uống hết lăn lóc trên sàn nhà, một cái bàn đổ nằm nghiêng, phía trên là hai chân người đong đưa.(*)
Gần đó, là một miếng giấy xé từ một quyển vở viết nguệch ngoạc mấy chữ. Bên cạnh là một lá thư in rất đẹp, nội dung dài hơn. Một tấm bảng có mấy hàng chữ nội dung đại khái là đang tính chuyện tự tử chăng, hãy để chúng tôi giúp cho bức thư tuyệt mạng của bạn có cái vẻ chuyên môn hơn!
Chao ôi, thư tuyệt mạng mà cũng cần vẻ chuyên môn, nhà nghề nữa sao?
Tiệm in bầy ra hai bức thư tuyệt mạng, một bức không chuyên môn và một bức in ấn rất đẹp.

Nhà nghề hay chuyên môn là thế nào? Là ngày tháng phải viết cho đúng, phải có địa chỉ hồi đáp, đầu thư phải mở như thế nào, gửi cho ai, dưới đó phải kê ra những lý do muốn từ giã cuộc đời, tội lỗi đổ hết lên đầu cho nó ở lại sống trong ăn năn hối hận cả đời, từ nay cho đến lúc nó chết, nó sẽ không bao giờ có được một ngày bình yên, lương tâm nó sẽ cắn nó chết đứ đừ, và nếu nó không chết, nó cũng ngắc ngoải với những cào cấu, dằn vặt không bao giờ nguôi chăng?

Có thể là như thế.
Hay thêm vào ở dưới, là một câu đại khái nếu trả lời thì xin gửi về địa chỉ mới, zip code ra sao, có cần c/o... ai không vân vân.
Nghĩ lại thì việc quái gì phải mất tiền thuê viết một bức thư như thế. Cứ mở tập Dear Lovely Death của Langston Hughes, một nhà thơ Mỹ da đen mà tôi rất thích, là kiếm ngay được mấy dòng tuyệt mạng ngay chứ tại sao phải nhờ tới một cây viết ấm ớ ở Ohio:
Suicide's Note
The calm,
Cool face of the river
Asked me for a kiss

Mặt nước tịnh lặng
Mát rượi của dòng sông
Xin tôi một nụ hôn

Ít nhất thì cũng phải như thế, rồi ùm một cái xuống sông, sau vài phút lóp ngóp lội vào bờ, thù ghét thế giới tiếp.
Như Langston Hughes đã chết trên giường vậy, vừa vui vừa đẹp quá đi chứ.
(*) Printer Says It Can Improve Suicide Notes / AP

ANH NGỮ TRONG ĐỜI SỐNG HÀNG NGÀY

(Bài số 170)
WHAT A …!
Bản ghi chép do Lãm Thúy thực hiện. Bài học số 170 sẽ được phát trên Hồn Việt Television trong tháng 7 năm 2013.
QUỲNH ANH:
Đây là chương trình Anh Ngữ Trong Đời Sống Hàng Ngày do Bùi Bảo Trúc phụ trách. Bùi Bảo Trúc, Lãm Thúy và Quỳnh Anh xin kính chào quí vị.
Chương trình Anh Ngữ Trong Đời Sống Hàng Ngày đến với quí vị hàng tuần để ôn lại một số điều liên quan đến Anh ngữ mà quí vị gặp trong đời sống. Quí vị có thắc mắc xin liên lạc với Hồn Việt TV nhờ chuyển lại.
LÃM THÚY
Hôm nay, Thúy nhờ anh nói rõ hơn về mấy cách nói mà Thúy nghe khá nhiều lần, đó là những câu đại khái như câu này: "WHAT A DAY". Đây có phải là câu hỏi không thưa anh?
BBT
Câu mà Thúy vừa nói không phải là một câu hỏi mặc dù nó cũng bắt đầu bằng chữ "WHAT". Nếu là câu hỏi, nó phải như thế này: WHAT DAY IS IT? Hay WHAT IS A DAY IN THE DESERT LIKE?
Rõ nhất là nó phải có dấu hỏi ở cuối thì mới là câu nghi vấn. Còn câu mà Thúy thắc mắc, câu WHAT A DAY thì không có cái dấu hỏi đó. Thay vào đó, nó có cái DẤU THAN (!), hay cũng gọi là cái CHẤM THAN (EXCLAMATION MARK) ở cuối. Đây là một câu HÔ THÁN, một mệnh đề dùng để diễn tả một tình cảm mạnh như kinh ngạc, giận dữ, bực bội, vui mừng, thán phục, khinh bỉ … vân vân. Khi nói, người ta không bao giờ nói rõ thành WHAT A DAY EXCLAMATION MARK, cũng như chúng ta không nói WHERE ARE YOU GOING QUESTION MARK bao giờ cả.
Chính cách nói, lên hay xuống giọng, nhấn mạnh vào chữ này hay chữ kia (INTONATION) sẽ cho người nghe biết đó là một câu hô thán, một EXCLAMATION SENTENCE.
Câu Thúy hỏi là hình thức giản dị nhất của loại cấu trúc này: WHAT A DAY! Câu WHAT A DAY! này nghĩa là gì QA biết không?
QA
Thưa anh, QA hiểu câu ấy cũng có nghĩa như khi QA nói bằng tiếng Việt câu UI CHA, THIỆT LÀ MỘT NGÀY!
BBT
Đúng vậy. WHAT A DAY! Có thể là một ngày tốt, và cũng có thể là một ngày xấu, cũng có thể một ngày quá nhiều chuyện, quá nhiều việc, thân thể rã rời, mệt mỏi, một ngày quá lạnh, một ngày quá nóng, một ngày quá dài, một ngày quá vui vẻ… trường hợp nào cũng có thể dùng câu đó.
LÃM THÚY
Nhưng nếu muốn nói rõ đó là một ngày như thế nào thì phải nói sao thưa anh?
BBT
Chúng ta thêm một ADJECTIVE phía trước: GOOD, BAD, LONG, WONDERFUL, TERRIBLE … để thành WHAT A WONDERFUL DAY! Hay WHAT A LONG DAY!
QA
QA còn có lần nghe con gái lớn than thở sau những lần có bài thi ở trường như thế này: WHAT A TERRIBLE DAY I HAD!
BBT
Đúng, muốn nói rõ hơn thì thêm vào những chữ như thế. Thúy nói thử bằng tiếng Anh câu: đó là một năm khủng khiếp của cả nước Mỹ …
LÃM THÚY
WHAT A HORRIBLE YEAR THE U.S. WENT THROUGH!
BBT
Cám ơn cô. Thúy cho nghe thêm hai thí dụ nữa coi.
LÃM THÚY
WHAT A NICE HOUSE THEY HAVE!
WHAT A BIG FISH HE CAUGHT!
BBT
Còn QA?
QA
WHAT A BEAUTIFUL VOICE SHE HAS!
WHAT A BAD WINTER IT WAS !
WHAT A LOVELY DINNER YOU MADE!
BBT
Một điều hai cô nên nhớ là trong những câu hô thán mà chúng ta vừa nghe, bao giờ danh từ đi theo sau WHAT cũng có một MẠO TỪ BẤT ĐỊNH là A hay AN (INDEFINITE ARTICLES).
QA
Thưa anh, anh vừa nhắc đến INDEFINITE ARTICLES là A và AN, QA muốn anh nói về MẠO TỪ, nói chung trong tiếng Anh, làm sao dùng cho đúng.
LÃM THÚY
Thúy nhớ là có HAI loại mạo từ, INDEFINITE ARTICLES như QA vừa nhắc ở trên và DEFINITE ARTICLE.
BBT
Tôi thấy cô dùng SỐ NHIỀU khi nói INDEFINITE ARTICLES nhưng lại dùng SỐ ÍT khi nói DEFINITE ARTICLE là tại sao?
LÃM THÚY
Vì có HAI INDEFINITE ARTICLES là A và AN trong khi chỉ có MỘT DEFINITE ARTICLE.
BBT
Cám ơn cô lần nữa. Chúng ta dùng A với các danh từ bắt đầu bằng PHỤ ÂM (CONSONANTS) như B,C, D, F, J, K, L, M, N… và dùng AN trước các danh từ bắt đầu bằng các NGUYÊN ÂM (VOWELS) như A (AN APPLE); E (AN EGG) ;I (AN INKPOT); O (AN OWL) và U (AN UMBRELLA)…
Bây giờ chúng ta nói qua cách dùng các mạo từ bất định A và AN. Thế nào là bất định (INDEFINITE)? Bất định là không được xác định rõ là danh từ ấy, món đồ vật ấy ở đâu, của ai, có những đặc điểm gì, tức là bất cứ một người hay một vật nào. Thí dụ nói tôi cần cái ly thì danh từ "ly" đó đã được xác định chưa QA?
QA
Chưa. Anh cần một cái ly để uống nước thì bất cứ cái ly nào cũng được.
LÃM THÚY
Do đó chỉ cần nói I NEED A GLASS là đủ phải không anh?
BBT
Đúng. Nhưng khi nói là tôi cần cái ly tôi mua sáng nay thì sao?
LÃM THÚY
Khi nói như thế là anh đã xác định nó là cái ly mới mua, không phải bất cứ cái ly nào trong nhà anh cũng …chịu. Vậy thì không thể dùng mạo từ bất định được, không thể nói I NEED A GLASS như hồi nẫy được.
BBT
Thế không thể dùng mạo từ bất định A hay AN được thì dùng mạo từ gì đây QA?
QA
Người ta dùng mạo từ xác định (DEFINITE ARTICLE) và phải phải nói là I NEED THE GLASS phải không thưa anh? Muốn cho rõ hơn nữa thì nói I NEED THE GLASS I BOUGHT THIS MORNING.
BBT
Đúng là học một, biết cũng … một luôn.
Nhưng không phải cứ danh từ là đem mạo từ ra dùng mà được đâu. Chúng ta chỉ dùng INDEFINITE ARTICLES A và AN với các danh từ khi chúng là SỐ ÍT (SINGULAR NOUNS) mà thôi. Chúng ta KHÔNG DÙNG A và AN với các danh từ SỐ NHIỀU (PLURAL NOUNS).
LÃM THÚY
Thúy nhớ một lần mấy … quả trứng ở nhà dậy vịt mẹ rằng có những danh từ KHÔNG đếm được (UNCOUNTABLE NOUNS) . Với những danh từ đó thì chúng ta dùng mạo từ gì đây thưa anh?
BBT
Chúng ta KHÔNG DÙNG INDEFINTE ARTICLES. Hai cô thử kể ra vài danh từ không đếm được coi.
QA
Đây là mấy danh từ QA thấy ngay trong đầu: AIR, WATER, EXPERIENCE, HEALTH…
LÃM THÚY
Còn …danh sách của Thúy gồm COFFEE, FOOD, INTELLIGENCE, TIME…
BBT
Hai cô chắc cũng thấy những danh từ không đếm được phần lớn là những thứ hoặc không nhìn thấy bằng mắt được, hoặc không cầm lấy được… Trong Anh ngữ, các danh từ không đếm được này KHÔNG đi cùng với mạo từ bất định. QA và Thúy mỗi cô cho nghe thử ba thí dụ mà chúng ta không dùng với INDEFINITE ARTICLES coi.
QA
WATER COVERS MUCH OF OUR PLANET.
AIR DOES NOT COST ANYTHING BUT IT IS NOT ALWAYS GOOD.
EXPERIENCE IS VERY IMPORTANT FOR THIS JOB.
LÃM THÚY
WE CANNOT BUY INTELLIGENCE.
I CANNOT WORK WITHOUT COFFEE IN THE MORNING.
TIME PASSES VERY FAST WHEN WE FORGET ABOUT IT.
BBT
Nhưng nếu đó là danh từ có thể đếm được, lại là số ít và chưa được xác định, chưa được nói rõ là của ai, ở đâu… vân vân thì chúng ta phải dùng mạo từ bất định ở trước.
QA
Thưa anh, QA nhớ cũng có một số danh từ có thể trông thấy, sờ thấy được nhưng người Anh và người Mỹ lại cho chúng là không đếm được có đúng không?
BBT
Đúng. Có khoảng 250 danh từ như thế. Chúng ta không thể kể hết ra ở đây. Tôi sẽ chỉ kể một số … kỳ cục nhất vì người ta không thể giải thích tại sao chúng lại không đếm được. Thí dụ đồ đạc thì nhất định phải đếm được, vậy mà FURNITURE thì lại được xếp vào loại UNCOUNTABLE NOUN chẳng hạn. Một số danh từ kỳ cục khác là MONEY, CASH, NEWS, ADVICE, FRUIT, SHEEP, FISH, FICTION, LUGGAGE, TRAFFIC, UNDERWEAR …toàn những thứ chúng ta nghĩ là đếm được.
QA cho nghe thử hai thí dụ về UNCOUNTABLE NOUNS không có ARTICLES ở trước coi.
QA
MONEY IS NOT EVERYTHING.
THEY DO NOT WANT ADVICE FROM HER.
LÃM THÚY
TRAFFIC IN LOS ANGELES IS ALWAYS BAD.
FICTION ALWAYS SELLS WELL TO VIETNAMESE READERS.
BBT
Bây giờ chúng ta nói qua DEFINITE ARTICLE "THE". Chúng ta phải dùng THE trước các danh từ đã được xác định, đã được nói rõ, phân biệt với các vật hay người khác. Hỏi hai cô thế này nhé… khi tôi nói rằng ông ấy cần cái xe thì như thế cái xe đã được xác định chưa?
QA
Thưa chưa. Có thể ông ấy bị hư xe, phải đi thuê cái xe để đi làm. QA nghĩ là khi kiếm cái xeđể đi tạm vài hôm thì xe nào cũng được, xe Mỹ, xe Nhật, xe Đức đều OK, miễn là giá thuê phải chăng, không uống xăng nhiều quá. QA sẽ nói HE NEEDS A CAR.
LÃM THÚY
Nếu nhà có ba cái xe, ông ấy cần một cái, nhưng ông ấy muốn phải là cái xe mới để đi một chuyến hơi xa một chút. Như thế, ông ấy đã chọn ra một chiếc để đi. Hai chiếc kia đã cũ, có thể hư dọc đường. Thúy sẽ nói HE NEEDS THE NEW CAR.
BBT
Chúng ta dùng mạo từ THE với danh từ chỉ có một, là vật , hay người duy nhất, cứ nói ra là biết, là như được xác định rồi. Thí dụ nói THE PRESIDENT WILL LEAVE POLITICS IN 2016. QA cho biết tại sao lại dùng THE ở trước PRESIDENT?
QA
Lý do là vì nước Mỹ chỉ có một tổng thống mà thôi. Ông Obama là người duy nhất, nói đến là biết ngay, danh từ PRESIDENT như vậy đã được xác định rồi, không phải tổng thống Pháp hay tổng thống Ý, Ấn Độ hay Israel. Vì thế chúng ta dùng mạo từ xác định THE.
BBT
Thế những vật chỉ có một không hai trên thế giới thì sao? Chúng ta sẽ dùng DEFINITE hay INDEFINITE ARTICLES?
LÃM THÚY
Thúy chắc phải dùng THE.
BBT
QA nói câu này bằng tiếng Anh coi: Chúng ta có thể làm ra điện từ mặt trời.
QA
WE CAN PRODUCE ELETRICITY FROM THE SUN. Lý do là vì chỉ có một mặt trời mà thôi.
BBT
Thúy cho luôn một thí dụ dùng mạo từ THE với một danh từ chỉ có một, không hai trên thế giới này coi.
LÃM THÚY
HE IS ASKING FOR THE MOON. Nó muốn đòi ông trăng trên trời chắc. Trăng thì chỉ có một ông duy nhất mà thôi nên Thúy dùng DEFINITE ARTICLE "THE".
Thưa anh, Thúy xin đổi đề tài một chút. Thúy có thắc mắc liên quan đến một cách dùng của động từ TO BE muốn nhờ thầy giảng cho rõ hơn.
Đó là động từ TO BE ở thì PRESENT PERFECT hình như không còn nghĩa nguyên thủy của TO BE nữa thì phải. Thí dụ như trong câu WHERE HAVE YOU BEEN? chẳng hạn. Câu đó hình như lại có nghĩa là ông ấy đi đâu phải không thưa anh?
BBT
Đúng vậy. Thực ra, nếu hiểu cho sát nghĩa thì nó phải có nghĩa là anh đã có mặt ở đâu thì đúng hơn. Không có động từ TO GO mà nghĩa lại là "đi" thì cô thắc mắc là phải. TO HAVE BEEN TO là tới một nơi nào đó. Nhưng phải nhớ có cả chữ TO (PREPOSITION) mới được. Thí dụ nói tôi đã tới Hawaii rồi thì nói là I HAVE BEEN TO HAWAII.
Nhưng TO HAVE BEEN UP (TO) thì lại có nghĩa khác nữa, đó là làm gì, chuyện gì đã xẩy ra thí dụ: WHAT HAVE YOU BEEN UP TO? là anh đã làm gì mấy tháng, mấy tuần nay? Câu trả lời có thể là: NOTHING! nghĩa là không làm gì hết… Hay I HAVE BEEN READING A BOOK / TRAVELLING AROUND / PLANTING A JAPANESE GARDEN…
QUỲNH ANH
Chương trình Anh Ngữ Trong Đời Sống Hàng Ngày đến đây xin tạm chấm dứt. Chương trình sẽ trở lại vào tuần tới trên đài Hồn Việt Television. Bùi Bảo Trúc, Lãm Thúy và Quỳnh Anh xin chào tạm biệt quí vị và hẹn gặp lại trong chương trình tới.