Ngày 12 tháng 3 năm 2012
Bạn ta,
Trong những năm Minh Thế Tông, niên hiệu Gia Tĩnh, còn làm vua ở Trung quốc, việc "chiêu tập lại là còn nguyên" thực ra không khó, nhưng nhiêu khê không ít, như một đoạn trong Kiều đã cho thấy.
Gia đình họ Vương gặp nạn, Kiều phải bán mình chuộc cha. Băng nhân dẫn một người đàn ông "trạc ngoại tứ tuần, mày râu nhẵn nhụi áo quần bảnh bao" lại xem mắt Kiều.
Kò kè mặc cả mãi, người đàn ông họ Mã mua được Kiều với giá "vàng ngoài bốn trăm" và đưa nàng về trú phường. Ngay trong đêm đó, họ Mã tính liền chuyện "nước trước bẻ hoa", và món hàng, sau khi bị hư hao, sẽ tìm cách đánh lận con đen bằng "nước vỏ lựu, máu mào gà" là xong, các tay chơi sau đó khó mà có thể biết được rằng đóa trà mi đã bị con ong rõ hết đường đi lối về.
Đó là kỹ thuật của năm thế kỷ trước ở Trung Hoa. Những người đàn ông sẵn sàng trả những khoản tiền lớn để "lưu huyết" một cái, thì phe mạt cưa mướp đắng cũng sẵn sàng "mượn mầu chiêu tập lại là còn nguyên" bằng "nước vỏ lựu, máu mào gà" để đối phó ngay.
Sách Bắc Lý Chí mà cụ Vân Hạc Lê Văn Hòe dẫn trong cuốn Truyện Kiều Chú Giải của cụ, trang 150, viết rằng "gái thanh lâu tiếp khách xong, lấy vỏ lựu sắc lên pha máu mào gà mà rửa thì lại như nguyên."
Có "còn nguyên" không thì không rõ, nhưng phải pha chế, đun nấu như những chỉ dẫn trong sách thì nhiêu khê và tùm lum quá.
Những người như nhân vật Thân của Nhất Linh trong Đoạn Tuyệt loay hoay trải cái khăn lên giường để kiếm chút bằng cớ về sự trong trắng của Loan thì lại rất cần những dấu tích để có thể biết rõ đó là lần đầu của người phụ nữ.
Thế kỷ thứ hai mươi đã có cách để giúp những người phụ nữ mải vui quên hết "tiết hạnh là câu sửa mình" bằng phẫu thuật để tạo đôi chút khó khăn (?), gây đổ máu cho vừa lòng những người đàn ông, để cái thủ lợn hôm nhị hỉ nhà trai mang về biếu nhà gái còn đầy đủ cả hai tai.
Nhưng vẫn còn mất công quá. Có thời người ta phải sang Nhật mới tái tạo được "câu tiết hạnh", vừa tốn kém, lại phải vắng mặt rất khả nghi trong những ngày trước đám cưới.
Mà chẳng riêng gì ở những xã hội cũ mới thế, mà luôn cả một số xã hội mới cũng đặt nặng cái lần đầu ấy lắm. Mới đây, một nhà phát minh ở New Jersey đã nộp đơn xin được cấp bằng sáng chế cho một phát minh của ông. Văn phòng cấp bằng sáng chế Hoa kỳ -- U.S. Patent Office -- cho biết đang cứu xét đơn số 5,27,278 để cấp bằng sáng chế cho nhà phát minh này. Phát minh của ông, theo tờ Playboy, là một bao cao su dành cho phụ nữ có đựng một lượng chất lỏng mầu đỏ. Chất lỏng mầu đỏ như máu này được cho thoát ra trong khi hữu sự (?), để ngay cả những người phụ nữ dạn dầy kinh nghiệm chiến trường cũng vẫn có thể đem phất chiếc khăn trải giường trong gió sớm như những lá cờ của quân đội Thiên Hoàng khi tiến vào Nam Kinh để khởi đầu một cuộc tàn sát man rợ nhất trong lịch sử nhân loại.
Phát minh của ông, tờ tạp chí này cho biết, sẽ rất được ưa chuộng trong những xã hội vẫn còn đặt quá nặng vào cái lần đầu tiên ấy.
Nhưng các xã hội ấy có đặt ra những đòi hỏi khe khắt quá cho những người đàn ông không? Hình như không thì phải. Ai cho những người đàn ông này quyền đòi phụ nữ thì phải thế này, thế nọ trong khi một số rất lớn những người đàn ông lại đem dâng lần đầu tiên ấy, không phải cho "người tình chung" như Kiều đã ân hận không làm với Kim Trọng, mà cho những "đồng nghiệp" của Kiều mới là nản.
Phải làm gì với những người đàn ông ấy để có được phần nào bình đẳng đối lại với những đòi hỏi của phe đàn ông đặt ra cho phụ nữ?
Phải đường kim mũi chỉ, phải đánh dấu bằng mực, hay đeo cho mỗi cậu một cái thắt lưng trinh tiết (chastity belt) như những phụ nữ thời trung cổ, để đảm bảo và tạo một sự yên trí cho những người chồng lên đường tùng chinh cuộc thập tự chiến ở Trung Đông rằng các nàng ở nhà không làm gì (?) sốt cả?
Nhà phát minh ở New Jersey nên nặn óc sáng chế một sản phẩm khác cho... huề chứ.
Ngày 13 tháng 3 năm 2012
Bạn ta,
Recanati là tên một thị trấn nhỏ ở Ý với dân số khoảng hai chục ngàn người. Sau tháng giêng năm nay, số dân hai chân của Recanati có thể giảm đi hay cũng có thể gia tăng hoặc giữ nguyên mức hiện tại, nhưng số dân bốn chân có thể sẽ gia tăng đáng kể.
Đất lành chim đậu. Đất tử tế thì chó, mèo kéo nhau đến ở cũng là chuyện dễ hiểu.
Bản tin Reuters tôi đọc được hồi tuần qua cho biết là kể từ đầu năm nay, thị trấn này đã cho áp dụng những luật lệ để bảo vệ quyền của thú vật nói chung và chó nói riêng rất nghiêm ngặt. Các luật lệ này đòi người dân phải tôn trọng những quyền căn bản của các giống vật nuôi trong nhà như nhu cầu giao du với những con thú cùng giống và nhu cầu sinh lý chính đáng, hợp pháp của chúng (... respect domestic animals' need to socialize with their own breed and their legitimate sexual needs...) Ngoài ra, nơi ăn chốn ở (living quarters chứ không phải là dog house, chuồng chó nghe đầy vẻ miệt thị) của chúng phải có một diện tích ít nhất là 9 mét vuông, có đèn sáng, thoáng khí và được giữ ở một nhiệt độ thoải mái.
Những đòi hỏi về nơi ăn chốn ở cho chúng thì dễ hiểu và cũng dễ thực hiện. Gắn đèn cho chó khỏi sợ ma, khỏi sủa ủng oẳng như... chó cắn ma khiến cho chủ khó yên giấc, việc đó nên làm. Nhiệt độ phải giữ cho điều hòa để chó khỏi biến thành "nhiệt cẩu", tiếng Anh gọi là hot dog, thì chỉ có chết... chó. Toàn là những đòi hỏi chính đáng và hợp lý. Nếu thích, còn có thể treo ở bên trong... nhà chó một bức Van Gogh như Snoopy được Charlie Brown cẩn thận lo lắng săn sóc nơi ăn chốn ở mà chúng ta đã thấy trong loạt tranh Peanuts của Charles Schulz.
Việc tôn trọng nhu cầu giao du với đồng loại cũng hợp lý. Chó phải để cho chơi với chó. Không thể ăn chung bàn với chó, ngủ chung trên giường với chó vì chủ chó không là đồng loại với chó, những chuyện chúng ta thấy rất nhiều người làm.
Phải đăng báo kiếm bạn đồng loại cho chó. Thí dụ phải rao trên báo như thế này để tìm bạn cho cậu: Pit Bull một tuổi rưỡi, biết karate, cắn không bao giờ nhả, hobby là moi thùng rác, đứng đầu băng du côn trong xóm, chuyên đái đường, ỉa bậy, ghét thức ăn khô của Alpo, mê thịt ngựa nhập cảng của Pháp, thích rượt các ông phát thư, mê nhạc rap của Tupac Shakur, mê mầu đỏ, ghét mầu tím, muốn tìm một Pit Bull gái một tuổi trở lên cùng sở thích và có cùng những trò mất dậy để học hỏi và an ủi nhau trong những lúc vui buồn. Dữ hay hiền tùy người đối diện. Nếu hợp hơn sẽ tiến xa. Xin gửi ảnh và số phone. Sẽ hồi âm cả những thư đến muộn...
Chuyện lo cho Pit Bull giao du với đồng loại như vậy là cũng không khó lắm. Thế nào cậu chó cũng kiếm được mợ chó xứng đôi vừa lứa.
Nhưng còn khoản tôn trọng những nhu cầu sinh lý của cậu chó thì làm sao đây?
Khó chứ không đùa đâu.
Thứ nhất là không được lôi chúng đi cắt đốt cột để không cho chúng được sống đời những cậu chó bình thường và khỏe mạnh. Cắt bỏ đi rồi thế chỗ bằng hai viên bi nhỏ (neuticles) như nhiều người đã làm là không được.
Phải biết tháng bẩy là tháng các cậu các mợ lên cơn rượn, đi tìm nhau mà thả các cậu và các mợ ra đầu đường cho các cậu các mợ rửng mỡ date nhau, rủ nhau đi bới thùng rác ăn nhậu no nê và làm tình với nhau...
Các cậu các mợ xong việc đi về, không được hạch hỏi đi với "con đĩ chó" nào, hay thằng … đĩ chó nào. Phải cho các cậu ăn steak cho khỏe, hôm sau đi rượn tiếp.
Vất vả quá thể.
Cứ đà như thế, các cậu chó các mợ chó sau một thời gian sẽ rủ nhau ra tranh cử, các cậu các mợ đắc cử, sẽ viết những bộ luật chó khác để cai trị bọn hai chân ngu dại lỡ để cho chúng liếm mặt.
Lúc ấy, các bàn độc sẽ không sao kiếm ra được nữa. Các cậu các mợ sẽ chiếm lĩnh hết, và loài mèo sẽ khổ. Không có chó, hay chó không chịu, mèo sẽ chết vì những thứ mà chó không chịu ăn.
Nhưng khi loài chó không còn bị bỏ đói nữa, thì câu ví von như trong ca dao Việt Nam cũng sẽ biến mất, thí dụ như hai câu:
Em như cục cứt trôi sông
Anh như con chó đói đứng trông trên bờ...
Biết đâu, vì hai câu ấy không còn thì cảnh trôi dưới sông cũng không xẩy ra nữa. Vậy thì những luật mới về chó của thành phố Recanati chưa chắc đã là những điều bất lợi cho con người.
Ngày 14 tháng 3 năm 2012
Bạn ta,
Bạn có vẻ vẫn còn bực thượng nghị sĩ John McCain về chữ "gook" mà ông dùng trong một cuộc phỏng vấn dành cho tờ San Francisco Chronicle hồi ông ra tranh cử mấy năm trước.
Nhưng tôi thì lại nghĩ bạn không có lý do gì để bực ông McCain một chút nào.
Ông không dùng chữ "gook" để nói về chúng ta. Vậy thì bực ông làm gì?
Trái lại, tôi nghĩ ông cứ việc dùng chữ này một cách thoải mái. Tôi sẽ không nhẩy nhổm lên khi nghe ông dùng nó, như chị nhà quê Phan Thúy Thanh ở Hà Nội đã làm, hệt như thể chị vừa ngồi phải cái ... cọc to tổ bố.
Ông McCain khi kể lại thời gian ông ngồi tù ở Hà Nội, nhớ lại những trận tra tấn ở Hỏa Lò, ông nói với tờ San Francisco Chronicle rằng ông ghét những người cai tù ở đó vô cùng. Ông dùng chữ "gooks" để gọi những người cai tù này: "I hated the gooks. I will hate them as long as I live..."
Ông McCain, một phi công hải quân bị bắn rơi trong lúc lái chiếc Skyhawk thi hành một phi vụ oanh tạc ở Bắc Việt tháng 10 năm 1967 và bị giam trong năm năm rưỡi. Ông không được chữa trị thương tích cho đến khi Hà Nội biết được tông tích gia đình ông. Chuyện nhà cầm quyền Bắc Việt chữa cái tay gẫy của ông chỉ là một phần của âm mưu mặc cả với cha ông, đô đốc McCain lúc đó đang là tư lệnh lực lượng Hoa kỳ ở Thái Bình Dương. Không thành công trong âm mưu đó, người ta thẳng tay tra tấn hành hạ ông suốt thời gian ông ở tù.
Sau những năm tháng ấy, ông McCain được quyền ghét, thù, oán những người đã hành hạ, tra tấn ông. Ông không cần phải nương tay, phải nói những điều tử tế, tốt đẹp về những người tra khảo, đánh đập ông. Ông không cần phải ngôn ngữ ngoại giao khi nói về những người cai ngục treo ông lên trần nhà bằng cánh tay gẫy của ông. Ông được quyền dùng những từ ngữ bẩn nhất để gọi những kẻ tra tấn, đánh đập, hành hạ ông.
Ông dùng chữ "gook" để gọi những người ngược đãi ông trong tù Hỏa Lò.
Danh từ "gook" không có chữ tương đương trong tiếng Việt, mà thực ra nó cũng không phải là một danh từ có sẵn trong Anh ngữ. Chữ này xuất xứ từ Á châu hồi thập niên 50 trong cuộc chiến tranh Cao Ly. Hồi ấy, những người dân miền Nam, khi gặp binh sĩ Liên Hiệp Quốc, để khỏi bị lầm là Cộng sản Bắc Hàn, luôn luôn lên tiếng trước, xưng mình là người Nam Hàn. Không nói được tiếng Anh, họ chỉ cúi đầu, lấy tay chỉ vào ngực và nói "Hankook", nghĩa là Hàn Quốc. Các binh sĩ Liên Hiệp Quốc, mà đa số là lính Mỹ, có thể nghe không rõ, hay chỉ nghe được âm thứ hai, hoặc vì thói quen lười biếng, tỉnh lược bớt, bỏ âm đầu, chỉ giữ lại chữ "kook", rồi chữ này biến dạng để trở thành "gook". Cũng như nhiều người Mỹ, nhất là các quân nhân từng ở Việt Nam vẫn dùng chữ "Nam" thay vì nguyên cả hai âm khi nói về Việt Nam. Chữ "gook" sau đó, được dùng để gọi tất cả những người Á châu với một ý nghĩa miệt thị ở trong như chữ "Chink" để gọi người Tầu, "Jap" để nói về người Nhật...
Ông McCain nói rõ rằng ông dùng "gooks" để chỉ những người đã hành hạ, tra tấn ngược đãi ông trong thời gian ông ở tù tại Bắc Việt. Không lẽ ông lại nói rằng: "I hated those gentlemen in Hanoi Hilton..." Ai là người sau hơn năm năm bị ngược đãi mà còn gọi những kẻ ngược đãi mình là "gentlemen" được, bạn chỉ cho tôi coi.
Danh từ "gooks" trong câu nói của ông McCain không hề là chúng ta bao giờ. Ai trong chúng ta là họ hàng, bạn bè, thân quyến, đồng loại của mấy ông cai ngục ở Hỏa Lò, hay những ông quản giáo ở các trại học tập? Những người tù cải tạo ở Việt Nam sau nhiều năm tù chắc cũng không thể lịch sự khi nói về những ông quản giáo hung ác trong trại tù Cộng sản. Ông McCain cũng thế.
Phát ngôn viên Phan Thúy Thanh của bộ ngoại giao Hà Nội được dịp bình luận về cách ăn nói của ông McCain nói rằng thứ ngôn từ ấy không xứng đáng từ miệng một thượng nghị sĩ Hoa kỳ.
Nói vậy là giả nhân giả nghĩa, là nghĩ mình con nhà gia giáo lắm.
Chỉ hỏi em bé rằng "đứa" nào là "đứa" hễ mở cái mồm ra là một câu "thằng Diệm" hai câu " thằng Thiệu " đây? Có phải là "đứa" thủ tướng Phạm Văn Đồng trong một đoạn của Vietnam Television History không?
Ăn nói như vậy mới là mất dậy chứ! "Gook... Gierck" (gúc ghiếc)... thì đã ăn thua gì mà nhặng xị lên như thế...
Ngày 15 tháng 3 năm 2012
Bạn ta,
Cho mãi tới trước ngày đọc được bài viết của Gloria Steinem, một trong những lãnh tụ của phong trào phụ nữ giải phóng, đồng thời cũng là chủ bút của tờ MS, tôi vẫn cứ nghĩ, từ bao nhiêu lâu nay, cái hình tạo thành bởi hai cái dấu chấm hỏi, bỏ hai dấu chấm ở dưới, rồi cho quay mặt vào nhau là biểu tượng cho quả tim, cho tình yêu.
Biểu tượng này được vẽ cho khác một chút, bỏ đi những động mạch, tĩnh mạch chạy ra, chạy vào, với các tâm thất tả hữu, những gân máu nổi hằn lên như quả tim thật có lẽ để khi cặp tình nhân nói trao nhau quả tim, việc làm đó đỡ gợi ra những hình ảnh máu me của bộ phận bơm máu đi nuôi cơ thể như hình minh họa trong các sách dậy về cơ thể học.
Hơn nữa, vẽ quả tim như chúng ta vẫn thấy cũng giản dị hơn, dễ hơn nhiều. Thí dụ như khi vẽ nó lên thân cây, thêm mũi tên và vài giọt máu với mấy chữ viết tắt ở dưới chẳng hạn. Hay những cái bumper sticker dán trên cản xe hơi để bầy tỏ lòng yêu mến thành phố New York. Hoặc ở đầu, cuối những bức thư mà trong đời tất cả mọi người nhất định phải đã nhận được một lần. Và người đại cù lần như tôi đã có lần tưởng người viết bức thư tình còn hào phóng vẽ tặng vài ba con... ruồi để người đọc xem cho đỡ buồn.
Tôi tưởng khi nhìn mấy quả tim thành ra những con ruồi đã là dễ sợ lắm rồi. Nhưng điều Gloria Steinem nhìn ra thì còn ghê rợn hơn nhiều.
Hình trái tim, mà chúng ta vừa bị ném cho vài triệu cái trong dịp lễ Valentine vừa qua, theo Gloria Steinem, không phải là biểu tượng cho trái tim, cho tình yêu gì hết trơn hết trọi. Không, nó chính là biểu tượng cho cái bộ phận Gloria Steinem có, mà tôi thì không có (trên người) chứ không hề là quả tim bao giờ.
Gloria Steinem viết nguyên văn: "The shape we call a heart resembles the vulva more than the organ that shares its name..."
Người phụ nữ giải phóng này viết rõ rằng cái hình mà chúng ta vẫn gọi là quả tim giống (cái ấy) hơn là giống quả tim rất nhiều.
Đây là một điều hết sức mới lạ với tôi. Tôi không hề biết điều đó. Tôi không thể biết được điều đó. Chỉ Gloria Steinem mới có được sự hiểu biết đó, hiểu biết một cách chính xác về điều nàng phát biểu. Ai nói thì tôi không tin, nhưng Gloria Steinem nói thì tôi phải tin. Không thể cãi được. Nàng là tiếng nói của thẩm quyền. Nàng mới được quyền nói ra điều đó. Mà nói là phải đúng. Không thể sai được. Không thể nghi ngờ về sự chính xác của nhận định đó được.
Thì ra là thế. Tôi làm sao mà biết được điều Gloria vừa tiết lộ.
Điều đó, chỉ Gloria Steinem hay một y sĩ chuyên về sản phụ khoa mới có thể nói một cách đầy thuyết phục như thế được. Và từ nay, tôi sẽ phải tập nhìn cái biểu tượng tạo thành bởi hai dấu chấm hỏi quay mặt vào nhau một cách khác. Nó không là quả tim, nó không là tình yêu nữa. Gloria Steinem đã nói như thế rồi mà.
Cũng may, ở tuổi này, tôi không thường nhận được những bức thư có vẽ những cái hình đó ở đầu thư và cuối thư nữa. Cũng không còn mấy ai viết cho cái thư, hẹn cho quả tim, và thay hai chữ "quả tim" bằng cái hình vẽ đó nữa. Vì từ nay trở đi, tôi sẽ phải hiểu hình vẽ đó theo lối nhìn của Gloria Steinem. Chuyện cho trái tim, viết xuống giấy rồi vẽ cái biểu tượng quả tim như chúng ta vẫn làm, có thể tạo ngộ nhận phiền phức vô cùng. Người cho thì định trao một thứ, người nhận, cứ nghe lời Gloria Steinem mà đòi nhận một món khác.
Thế rồi ngay như lối phụ nữ tô điểm, hay thời trang cũng sẽ không còn như xưa nữa. Thí dụ kiểu vẽ môi hình trái tim sẽ không được gọi như vậy nữa thì phải gọi như thế nào, tôi chưa dám nghĩ tới. Hay cổ áo hình trái tim thì nói thế nào?
Chao ôi, tôi yêu người phụ nữ này biết bao! Mặc dù chính Gloria Steinem là người để lại cho thế giới câu này: "A woman needs a man like a fish needs a bicycle," phụ nữ cần đàn ông như con cá cần chiếc xe đạp...
Nàng lấy đi của chúng ta chiếc xe đạp (đem cho con cá nó đạp nó đi chơi), rồi bây giờ lại lấy của chúng ta quả tim thì làm sao chúng ta sống nổi đây? Nhưng tôi cám ơn Gloria Steinem vì nhờ cô mà lần đầu tiên, từ nay, tôi biết hình thù nó ra sao.
Nó không giống quả tim thật. Nó giống... Gloria Steinem.
Ngày 16 tháng 3 năm 2012
Bạn ta,
Năm nay là năm có ngày 29 tháng 2, ngày mà cứ mỗi 4 năm mới trở lại để giúp tháng 2 có thêm ra được một ngày, khỏi phải ấm ức chỉ có 28 ngày.
Ngày ấy chỉ mới ra đi cách đây hai tuần.
Trong ngày này, theo một tục lệ rất cổ có từ thế kỷ 13 ở Tô Cách Lan, các phụ nữ chưa chồng được quyền đi hỏi chồng thay vì ngồi nhà chờ những người đàn ông tới ngỏ lời trước.
Những phụ nữ này chắc chắn đã phải để mắt tới một hai người đàn ông nào đó trong làng rồi, nên chỉ chờ cho đúng đến ngày 29 của tháng 2 nhuận là chị em lập tức lên đường. Và khi các nàng hỏi, là các chàng phải nhận lời cầu hôn của các nàng ngay, không được phép từ chối. Ai từ chối sẽ phải nộp phạt cho làng 3 Bảng Anh, một khoản tiền không nhỏ ở Tô Cách Lan trước đây. Nhiều người đàn ông sợ phải nộp phạt, nên đành trao duyên cho các nàng vậy.
Trong ngày đi hỏi chồng như thế, các phụ nữ Tô Cách Lan cũng đặt ra những tiêu chuẩn để tìm các chàng chứ không phải là bạ ai cũng xin bàn tay cho bõ những ngày cơ cực như nhiều người có thể nghĩ.
Cách đây vài năm, một tài liệu mật về những tiêu chuẩn kén chồng của các phụ nữ này bị lộ ra ngoài. Tập tài liệu có tựa đề là What I Want In A Man ghi những điều các phụ nữ tìm kiếm ở những người đàn ông trong ngày 29 tháng 2. Những tiêu chuẩn này khác nhau tùy theo tuổi tác của những người phụ nữ. Thí dụ phụ nữ trong hạng tuổi từ 20 đến 30 thì đi kiếm những người đàn ông nhất định là phải rất khác những người mà các phụ nữ trong hạng tuổi 50 đi tìm. Tập tài liệu này không những chỉ giúp ích cho phụ nữ trong việc tuyển chọn, mà còn giúp cho cả những người đàn ông biết mà giữ mình.
Tôi nghĩ vì thế, bạn cũng cần biết nên chép ra một số chi tiết...
Trong hạng tuổi 20 đến 30, các phụ nữ tìm những người đàn ông có các tiêu chuẩn sau đây:
-Đẹp trai
-Duyên dáng
-Thành công về tài chính
-Biết nghe nàng nói chuyện
-Ăn nói giỏi
-Khỏe mạnh
-Phục sức lịch sự
-Biết thưởng thức những cái hay và đẹp trên đời
-Lúc nào cũng có thể gây ngạc nhiên thích thú cho người đối diện
-Là một người tình đầy sáng tạo và lãng mạn
Ở tuổi ngoài 30, người đàn ông mà phụ nữ đi kiếm phải:
-Trông được
-Biết mở cửa xe, kéo ghế cho phụ nữ
-Có tiền để mời nàng đi ăn ở những nhà hàng sang trọng
-Biết nghe nhiều hơn là nói
-Biết cười đúng chỗ mỗi khi nàng kể chuyện diễu
-Đủ sức để giúp nàng khuân vác khi đi chợ
-Có ít nhất một cái ca vát
-Biết thưởng thức một bữa ăn ngon nàng nấu ở nhà
-Nhớ ngày sinh nhật nàng và ngày kỷ niệm hai người gặp nhau
-Lãng mạn (?) với nàng it nhất mỗi tuần một lần
Ở tuổi 40, phụ nữ tìm người đàn ông:
-Không quá xấu trai
-Không vội lái xe đi trong khi nàng chưa... ngồi vào xe
-Có công ăn việc làm tử tế, lâu lâu đi ăn McDonald một lần cũng được
-Biết gật gù ra chiều hiểu những gì nàng nói
-Nhớ lúc nào cần cười khi nghe chuyện tiếu lâm
-Có sức khỏe để thỉnh thoảng kê lại bàn ghế
-Mặc áo sơ mi che kín bụng
-Nhớ hạ nắp bồn cầu xuống sau khi dùng
-Nhớ thay cuộn giấy khi hết giấy
-Cuối tuần cạo râu
Ở tuổi 50, phụ nữ kiếm đàn ông biết:
-Giữ cho lông mũi và lông tai dài vừa phải, không dài quá
-Không gãi ở chốn công cộng
-Không ợ to ở tiệm ăn
-Không ngủ gật khi nàng nói chuyện
-Không kể lại một câu chuyện cười quá năm lần
-Khỏe mạnh để thỉnh thoảng đứng dậy khỏi cái sofa trước máy truyền hình
-Mặc quần áo lót sạch và biết đi hai chiếc vớ cùng mầu
-Biết thưởng thức TV dinner của nàng... nấu
-Nhớ tên của nàng
-Thỉnh thoảng cạo râu
Ở tuổi 60 các phụ nữ kiếm những ngươi đàn ông thế này:
-Không làm trẻ con sợ mất ngủ mỗi khi trông thấy mặt
-Nhớ cầu tiêu ở chỗ nào trong nhà
-Biết nhắm khi đi tiểu
-Ngáy nhỏ khi có khách đến thăm nhà
-Gắn răng vào trước khi cười
-Đủ sức khỏe để tự đứng dậy một mình
-Mặc quần áo ngay cả khi ở nhà một mình
-Nhớ chỗ để bộ răng giả để khỏi mất công đi kiếm
Ở tuổi 70, các bà kiếm người đàn ông:
-Còn thở...
Vậy thì trong ngày này, nếu ở Tô Cách Lan, ai có những đặc tính khó kiếm như tập tài liệu mật mà tôi trích gửi cho bạn thì cẩn thận mà giữ mình.
ANH NGỮ TRONG ĐỜI SỐNG HÀNG NGÀY
(Bài số 135)
SINCE / FOR / AGO
Bản ghi chép lại do Lãm Thúy thực hiện. Bài học số 135 sẽ được phát trên Hồn Việt Television trong tháng 6 năm 2012.
QUỲNH ANH:
Đây là chương trình Anh Ngữ Trong Đời Sống Hàng Ngày do Bùi Bảo Trúc phụ trách. Bùi Bảo Trúc, Lãm Thúy và Quỳnh Anh xin kính chào quí vị.
Chương trình Anh Ngữ Trong Đời Sống Hàng Ngày đến với quí vị hàng tuần để ôn lại một số điều liên quan đến Anh ngữ mà quí vị gặp trong đời sống. Quí vị có thắc mắc xin liên lạc với Hồn Việt TV nhờ chuyển lại.
Thưa anh, QA muốn anh giải nghĩa cách dùng của SINCE và AGO , hai chữ mà QA chưa hiểu rõ lắm về cách dùng. SINCE và AGO là ADVERB phải không thưa anh?
BBT
Không phải. SINCE và AGO là CONJUNCTIONS, tiếng Việt gọi là LIÊN TỪ. Nếu đã nói về SINCE và AGO thì cũng nên nói luôn về FOR.
Trước hết hãy nói về FOR và SINCE. Chúng ta dùng FOR và SINCE để nói về chiều dài hay mốc của thời gian. FOR và SINCE được dùng với thì PRESENT PERFECT. FOR được dùng với chiều dài của thời gian như số giờ, bao nhiêu ngày, mấy tuần, bao nhiêu tháng, bao nhiêu năm…
Thí dụ QA đã sống trong căn nhà ở Santa Ana được 3 năm nay chẳng hạn. Ba năm là chiều dài của thời gian. QA sẽ nói thế nào bằng tiếng Anh câu tôi đã sống ở Santa Ana được 3 năm? Nhớ là dùng FOR khi muốn nói tới một chiều dài thời gian nào đó.
QA
I HAVE LIVED IN SANTA ANA FOR 3 YEARS.
BBT
Đúng rồi. Thúy cho nghe thí dụ của cô với FOR coi.
LÃM THÚY
I HAVE KNOWN THEM FOR AT LEAST 6 MONTHS.
I HAVE HAD A COLD FOR 2 WEEKS.
BBT
Trong khi đó, SINCE được dùng với những mốc thời gian khi muốn nói KỂ TỪ một thời điểm nào đó. Thí dụ nói tôi đã ở Mỹ từ năm 1975 thì tôi sẽ nói là I HAVE LIVED HERE SINCE 1975.
QA nói gia đình cô đã sở hữu căn nhà hiện nay từ năm 2009 thì cô sẽ nói thế nào?
QA
WE HAVE OWNED THIS HOUSE SINCE 2009.
BBT
Thúy nói thử bằng tiếng Anh câu ông ấy đã ở Boston từ tháng Hai coi.
LÃM THÚY
HE HAS BEEN IN BOSTON SINCE FEBRUARY.
BBT
QA là chủ căn nhà hiện nay từ năm 2009. Như vậy, cô là chủ nó được mấy năm rồi?
QA
I HAVE OWNED THIS HOUSE FOR 3 YEARS.
BBT
Đúng rồi. SINCE 2009 nhưng FOR 3 YEARS. Nhớ SINCE là kể từ, FOR là trong bao nhiêu lâu, dùng với số năm, số tháng, số ngày hay số giờ. Cũng thế, Thúy nói lại câu cô vừa dùng làm thí dụ với FOR thay vì SINCE coi.
LÃM THÚY
HE HAS BEEN IN BOSTON SINCE FEBRUARY.
HE HAS BEEN IN BOSTON FOR 2 MONTHS.
BBT
Chúng ta cũng có thể dùng FOR với thì SIMPLE PAST, hay PRESENT CONTINUOUS hay SIMPLE FUTURE TENSE. Thí dụ I LIVED IN WASHINGON FOR 25 YEARS. THEY ARE GOING TO PARIS FOR 2 MONTHS. WE WILL STAY WITH THEM FOR 1 WEEK.
Bây giờ qua AGO. Chúng ta dùng AGO khi muốn nói TRƯỚC ĐÂY trong tiếng Việt. Trước AGO chúng ta dùng những chiều dài của thời gian như 2 năm trước đây, 1 tháng trước đây, 10 ngày trước đây. Chúng ta dùng PAST TENSE với AGO để trả lời những câu hỏi bắt đầu bằng WHEN như WHEN DID THEY GET MARRIED? THEY GOT MARRIED 2 YEARS AGO. Tôi hỏi Thúy WHEN DID YOU LEAVE SAIGON? thì cô trả lời thế nào?
LÃM THÚY
I LEFT SAIGON 15 YEARS AGO.
BBT
Còn QA… WHEN DID YOU MEET HIM?
QA
I MET HIM 2 MONTHS AGO.
BBT
Bây giờ nói qua chuyện thời sự một chút. Binh sĩ Mỹ tới Afghanistan từ năm 2001. Đa số ở đó trong ít nhất 1 năm. Hàng xóm của tôi đã ở Afghanistan từ hơn 2 năm. Thúy sẽ nói như thế nào?
LÃM THÚY
US SOLDIERS CAME TO AFGHANISTAN SINCE 2001. MOST OF THEM STAYED FOR 1 YEAR. MY NEIGHBOR WENT THERE 2 YEARS AGO.
BBT
Cám ơn cô Thúy. Còn QA, cô nói mấy câu này bằng tiếng Anh coi: con gái tôi lên đại học năm 2010. Nó sống trong học xá trong 1 năm. Nó đã xa nhà được 2 năm.
QA
MY DAUGHTER HAS GONE TO COLLEGE SINCE 2010. SHE LIVED IN THE DORM FOR 1 YEAR. SHE LEFT HOME 2 YEARS AGO.
Thưa anh, QA có thêm một câu hỏi này nữa về SINCE và FOR. Đó là hai chữ này có giống nhau không, có thể thay chữ này bằng chữ kia không, tức là thay SINCE bằng FOR và nếu không muốn dùng FOR, chúng ta dùng SINCE được không?
BBT
SINCE và FOR khác nhau, không thể thay SINCE bằng FOR được khi SINCE có nghĩa là KỂ TỪ (tháng nào, năm nào, ngày nào, giờ nào) và FOR là TRONG một chiều dài thời gian nào đó.
Nhưng SINCE cũng còn có nghĩa là bởi vì nên SINCE cũng có thể thay cho FOR vì FOR cũng có nghĩa là bởi vì. AS cũng có nghĩa là bởi vì. Khác biệt giữa SINCE, FOR, AS và BECAUSE không bao nhiêu nên chúng ta có thể nói là chúng giống nhau, có thể thay chữ này bằng chữ kia. Thí dụ nói bởi vì Bill Gates là người rộng rãi nên ai cũng thích ông ấy, cô QA sẽ nói thế nào?
QA
BECAUSE BILL GATES IS A GENEROUS PERSON, EVERYBODY LOVES HIM hay FOR HE IS A GENEROUS PERSON, WE ALL LOVE HIM cũng được phải không thưa anh?
BBT
Thế còn Thúy sẽ nói thế nào đây?
LÃM THÚY
SINCE HE IS GENEROUS hay AS HE IS GENEROUS, EVERYBODY LOVES HIM.
Thưa anh, mấy hôm trước Thúy lại vừa bị cô con gái sửa lưng khi nói một câu tiếng Anh với nó. Thúy nói Thúy phải đi làm móng tay nên nhờ anh nó lái xe cho Thúy đi. Thúy nói rằng I MUST DO MY NAILS. Nó nói rằng Thúy nói vậy là sai. Vậy phải nói sao cho đúng thưa anh?
BBT
Cô định ra tiệm mượn đồ nghề rồi giũa, cắt và sơn móng tay lấy cho mình hay sao?
LÃM THÚY
Thưa không. Lâu lâu phải chiều mình một chút chứ sao lại phải tự cắt giũa, sơn móng tay lấy cho mình. Bây giờ làm móng tay rẻ lắêm thua anh. Có hai chục một lần đi làm móng tay thôi.
BBT
Vậy thì nói I MUST DO MY NAILS như cô nói là sai. Đáng lẽ cô phải nói là I MUST HAVE MY NAILS DONE mới đúng. Khi không tự làm lấy một việc gì mà nhờ, thuê mướn ai làm việc gì cho mình thì phải nói là TO HAVE SOMETHING DONE.
I WASH MY CAR là tôi rửa lấy xe của mình. Nhưng nếu đem xe ra tiệm để tiệm rửa cho mình thì phải dùng cách đặt câu như ở trên…
QA
QA nghĩ phải nói là I HAVE MY CAR WASHED phải không thưa thầy?
BBT
Đúng rồi. Động từ chính phải là PAST PARTICIPLE. Có mấy động từ sau đây nên được dùng với lối đặt câu này nếu chủ từ (SUBJECT) không đích thân làm những công việc đó. Thúy làm thử hai câu với hai động từ CHECK và TEST coi. Thí dụ cô đi mua cái xe cũ cho con, cô nhờ một ông mechanic CHECK cái máy xe, và cô nhờ TEST đôi mắt để mua kính mới thì phải nói thế nào?
LÃM THÚY
WE HAVE THE CAR CHECKED BY A MECHANIC.
I HAD MY EYES TESTED TO GET A NEW PAIR OF GLASSES.
BBT
QA nói thế nào nếu cô muốn rửa cuộn phim và làm móng tay cho đẹp?
QA
I WANT TO HAVE THE FILM DEVELOPPED.
SHE HAD HER NAILS MANICURED.
BBT
Thúy nhờ người đưa bức thư về Sài Gòn và sửa cái máy lạnh thì nói ra sao?
LÃM THÚY
I HAD THE LETTER (HAND) DELIVERED. WE HAVE THE AIR CONDITIONER FIXED.
BBT
QA đi CLEAN răng và cắt tóc thì nói thế nào?
QA
I NEED TO HAVE MY TEETH CLEANED. MY SON MUST HAVE HIS HAIR CUT.
BBT
Chúng ta thường nói sai trong mấy trường hợp vừa kể trên vì đó là cách nói của chúng ta trong tiếng Việt. Chúng ta nói tôi đi cắt tóc thì ai cũng hiểu là tôi đến tiệm để cho người ta cắt tóc cho tôi. Tôi đi sửa xe. Tôi đi khám bác sĩ. Tôi đi chữa răng. Không ai bắt bẻ chúng ta trong lối ăn nói đó. Nếu cẩn thận nói rằng tôi đi đến phòng mạch để bà nha sĩ trám cho tôi cái răng thì nghe hơi … lẩn thẩn mặc dù nói như vậy mới đúng.
LÃM THÚY
NOW WE HAVE EVERYTHING EXPLAINED, ALL QUESTIONS ANSWERED. THANKS A LOT, SIR.
QUỲNH ANH
Thưa quí vị, chương trình Anh Ngữ Trong Đời Sống Hàng Ngày đến đây xin tạm chấm dứt. Chương trình sẽ trở lại vào tuần tới cùng với các chương trình khác của Hồn Việt Television. Bùi Bảo Trúc , Trúc Giang và Quỳnh Anh xin chào tạm biệt quí vị và hẹn gặp lại trong chương trình tới.
