Ngày 21 tháng 12 năm 2010
Bạn ta,
Một bài báo tôi đọc được tuần trưóc lại nói về khác biệt giữa đàn ông và đàn bà.
Lần này, sự khác biệt là ở cái buồng tắm.
Một nửa nhân loại coi cái buồng tắm, hay nói đúng ra, là cái nhà cầu. Gọi nó là cái buồng tắm (bathroom) cho thanh tao và lịch sự vì nó còn phục vụ cả những chuyện khác trong đời sống của chúng ta nữa mà không tiện nói ra trong những lúc chúng ta là những người văn minh lịch sự.
Có khi nó được gọi là cái phòng rửa tay (lavatory). Có khi nó được gọi là cái powder room, nơi phụ nữ có thể vào để giậm lại chút phấn, chút son để "ngạo với nhân gian một nụ cười".
Một nửa nhân loại coi nó là căn phòng nhỏ nhất trong nhà , hữu ích nhưng không nằm trên đầu danh sách của nhũng nơi cần được trang trí đẹp nhất trong nhà.
Với nửa kia của nhân loại thì nó là nơi thiêng liêng nhất, nơi tiện nghi nhất, sạch sẽ nhất, được chùi rửa kỹ nhất, nơi trú ẩn an toàn nhất.
Nửa trên của nhân loại là những người đàn ông.
Nửa dưới là những người đàn bà.
Trong nhà của một người đàn ông ở một mình, nó trơ trụi đến tội nghiệp nếu thỉnh thoảng bốn năm tuần không có một người phụ nữ Mễ tới dọn dẹp thì nó sẽ là nơi nhốt tù nhân hữu hiệu hơn là đem tới căn cứ Guantanamo. Ngay cả trại tù Abu Ghraib ở ngoại ô Baghdad cũng không thể kinh khủng như vậy. Trên cái mặt bàn bồn rửa mặt là những con dao cạo râu đáng lẽ dùng vài lần thì phải quăng đi thì vẫn nằm nguyên ở đó. Tuýp thuốc đánh răng, 1 cái bàn chải. Có cái bàn chải thứ hai mà khi khách khứa lại thăm là có thể bị hạch hỏi hết đường chối cãi. Mấy chai eau de Cologne, after shave, nước hoa , nước hoét để các chàng che dấu cái tính lười tắm, cái khăn tắm lỡ rơi xuống đất người ở ngoài nghe có thể tưởng có người ngã lăn trong buồng tắm, trong khi kỳ thực chỉ vì nó ít được giặt. Trên sàn thì tóc rụng đầy tơi tả như lá thu.
Phòng tắm của phụ nữ thì khác. Đủ mọi thứ hoa lá cành. Tại sao cần nhiều khăn tắm xếp ở một góc trong khi chỉ cần 1 cái thì không ai hiểu nổi. Mặt bàn rửa mặt là một tiệm chạp phô đủ mọi thứ, hơn một chục loại son, mầu son, dầu xoa tay, gội đầu, bông rửa mặt, lược năm bẩy cái, phấn vài ba loại, hoa khô, giấy lau tay, giỏ rác vân vân...
Đàn ông không bao giờ nhiều thứ như thế. Nhưng chúng tôi có báo và sách, những cuốn sách hay nhất, đáng đọc nhất đều được đọc ở trong buồng tắm. Câu nói đầy khinh bỉ và miệt thị rằng cuốn sách X, Y, Z chỉ đáng đọc ở nhà cầu hồi mấy chục năm trước thì nay lại là câu khen ngợi hết lời.
Chính ở đó, các tác phẩm văn chương lẫy lừng nhất được đem đọc. Tác giả nếu ghé thăm thấy sách của mình trong buồng tắm của chủ nhà thì nên mừng và tiếp tục gủi tặng thay vì bực bõ tông cửa ra về, thề không bao giờ đến thăm người đàn ông thất học, thiếu văn hóa và không văn học nghệ thuật nữa. Người đàn ông chủ nhà, trái lại, là người rất yêu quí chữ nghĩa và văn học.
Những khác biệt không chỉ ở cái buồng tắm, mà còn ở cái phòng ngủ nữa.
Cái phòng ngủ của những người đàn ông ở một mình không bao giờ là nơi chốn được trang hoàng đẹp nhất trong nhà. Có cái giưòng, có chân giường tử tế là văn minh rồi. Không thì chỉ một cái nệm quăng dưới sàn cũng đã là giỏi. Ngày xưa, một tàu lá chuối che sương cũng vừa rồi mà.
Cái giường rất ít khi được làm cho gọn gàng. Tại sao phải xếp lại đống chăn gối cho ngay ngắn, phủ cái couvre lit lên cho đẹp rồi buổi tối lại chui vào làm xáo trộn chăn mền trở lại. Cứ để nguyên như thế, buổi sáng trước khi đi làm, đảo qua và chào cái giuờng "see you tonight", hẹn gặp lại vào buổi tối là đủ rồi, tại sao phải làm một công việc vô ích như thế? Quần áo còn rút từng cái trong máy sấy ra dùng mỗi sáng thì tại sao phải làm giường.
Tưởng tuợng một cái phòng ngủ thơm mùi hoa khô và mùi nến, cái khăn phủ trên giường mầu sắc điệu bộ, những cái gối xếp ngay ngắn, hai chiếc đèn ngủ có những cái chụp đèn rất đẹp mà lại là cái phòng ngủ của một người đàn ông thì không được. Trông nó có vẻ sửa soạn quá, không tự nhiên như có một vài toan tính gì đó cho cái giưòng ngủ. Toàn những toan tính gian ác.
Tại sao không để bừa ra như thế? Có người hỏi sao bừa bãi như thế thì trả lời rằng nào có ai héo lánh đến đây đâu mà sửa soạn. Như thế, điểm hạnh kiểm lại được tăng thêm chứ có bị trừ đi mất điểm nào đâu.
Phòng ngủ của phụ nữ thì khác. Đủ mọi thứ hoa lá cành, sạch sẽ và thơm phức, khăn trải giường , áo gối đẹp, phẳng phiu.
Không ai hỏi tại sao phải mất công như thế, mất công sửa soạn cái phòng ngủ cho đẹp như vậy.
Bao giờ cũng là một sự thán phục ngầm: bàn tay phụ nữ có khác.
Thế nên những cái buồng tắm, những cái buồng ngủ của các chàng vẫn bừa bộn, thiếu chăm sóc, dọn dẹp.
Và những cái buồng tắm kia, những cái buồng ngủ kia vẫn được o bé, săn sóc cẩn thận.
Ngược lại thì nhất định không được.
Ngày 22 tháng 12 năm 2010
Bạn ta,
Khoảng năm 1973, tôi hay gặp người đàn ông ấy tại mấy tiệm cà phê ở đường Tự Do Sài Gòn, không Continental thì cũng Givral, Brodard hay La Pagode, nơi chúng tôi hay đến ngồi trong những buổi chiều sau khi tan sở. Ông mặc một chiếc áo lính, hai tay ôm một sấp báo . Chiếc áo lính quá lớn đối với tấm thân còm cõi của ông. Lúc nào ông cũng có cái vẻ tất tả, vội vã khi đi qua bàn chúng tôi ngồi. Ông khoảng ngoài hai mươi, nhiều nhất là hai mươi bẩy, hai mươi tám là nhiều.
Thường thì khi vào những tiệm cà phê để gặp bạn bè, tôi đã có mấy tờ báo còn thơm mùi mực in mua của một chú bé ở ngay chỗ đậu xe. Ông thấy mấy tờ báo trên bàn tôi ngồi thì không mời mua báo nữa.
Một hôm, tôi vào La Pagode không cầm theo báo vì không thấy chú nhỏ bán báo quen đứng chờ ở chỗ đậu xe ngang tòa Đô Chính. Ông ghé lại bàn, hơi cúi người xuống , chìa chồng báo trên tay cho tôi, mời mua báo. Tôi lấy hai tờ Tiền Tuyến và Chính Luận, đưa tiền trả cho ông thì ông nhờ tôi bỏ tiền vào túi áo bên trái và tự lấy lại mấy chục ở túi bên phải, hai tay vẫn bưng sấp báo, mà không bỏ tạm xuống bàn để lấy tiền trả lại tôi. Tôi lấy trong túi áo kia mấy chục. Ông cám ơn rồi đi. Và lúc ấy, tôi mới thấy dưới sấp báo mà ông bưng trước ngực, là hai cái tay áo đong đưa.
Ở chỗ tôi nghĩ là phải có hai bàn tay, thì tôi không thấy hai bàn tay của ông ỏ đâu. Lúc ấy, ông xốc chồng báo, và nâng những tờ báo cao lên ngang ngực. Và tôi chợt hiểu. Ông không còn hai bàn tay nữa.
Tôi vẫn còn cầm mấy chục bạc lấy từ túi áo của ông. Tôi chợt thấy không thể cầm mấy chục vừa lấy trong túi áo của ông nữa. Tại sao tôi lại lấy mấy chục trong cái túi áo bên phải của một người đàn ông bán báo không còn hai tay để nhận tiền của người mua và cũng không còn tay nào để lấy mấy chục trả lại cho tôi.
Tôi chưa kịp làm bất cứ gì thì ông đã rời bàn tôi, đi nhanh ra cửa. Tôi đứng lên, chạy theo ông, bắt kịp ông và vỗ vỗ vào vai ông. Ông quay lại, cười, hỏi tôi có phải muốn mua thêm báo nữa không. Tôi lắc đầu, bỏ lại mấy chục đang cầm trong tay vào túi áo của ông.
Ông cười, cảm ơn và đi tiếp. Ông không hỏi tại sao tôi bỏ tiền vào túi áo của ông. Như thế, có thể chuyện đó đã vài ba lần xẩy ra cho ông. Ông đi tiếp về phía quốc hội, rảo bước, dáng điệu tất tả.
Tôi tưởng tượng một chuyện khủng khiếp lắm đã xẩy ra cho ông. Một quả mìn, hay một trái B-40, hay một loạt AK. Tỉnh dậy, nhìn xuống, và ông không thấy hai bàn tay nữa, chỉ có lớp băng trắng quấn ở chỗ hai cổ tay.
Còn chuyện gì có thể bi thảm hơn như thế nữa. Đang lành lặn, chân tay đầy đủ, bàn tay có lúc vuốt những sợi tóc của một người phụ nữ nào đó, những ngón tay cầm cái lược chải cho mình mái tóc, vỗ về người mẹ, xúc thìa cơm cho đứa con... Không còn hai bàn tay thì không bao giờ còn làm được những chuyện ấy nữa.
Thảm kịch còn lớn hơn nữa vì ông vẫn còn rất trẻ. Cứ nghĩ là phải sống nốt cuộc đời mà không có hai bàn tay thì hãi hùng biết bao nhiêu.
Tôi tin ông là một người lính. Ông phải là một thương binh. Ở tuổi của ông, và tuổi của tôi thời ấy thì không thể không ở trong quân ngũ.
Hay tại như thế, ông mặc chiếc field jacket ra ngoài để ôm báo đi bán trong những buổi chiều ở Sài Gòn?
Cũng cùng tuổi như ông, mỗi chiều tôi vào quán, ngồi uống ly cà phê trước khi về nhà để than thở với vài ba người bạn về công việc, về đời sống tù túng trong thành phố.
Còn ông, một người đàn ông cùng tuổi với tôi thì ôm sấp báo đi bán, không còn bàn tay để thối tiền lại cho khách.
Hôm sau, tôi đậu xe chỗ khác để không bị chú bé bán báo phục kích mời mua báo như mọi ngày nữa. Tôi vào La Pagode chờ mua báo của ông mặc dù không có trong tay tờ Tiền Tuyền để đọc Ký Giả Lô Răng Phan Lạc Phúc và Ký Giả Ba Tê Thanh Tâm Tuyền ngay.
Ông đến mời tôi mua báo. Tôi hỏi ông trước kia ở đâu. Ở tuổi đó mà hỏi ở đâu thì câu trả lời bao giờ cũng là sư đoàn mấy, tiểu đoàn gì. Nguyên một thế hệ thanh niên Việt Nam đều như vậy. Ông nói là ở sư đoàn 7, bị mìn hai năm trước, một vợ hai con nhỏ. Từ đó, mỗi chiều tôi đều đến tiệm nước chờ mua báo của ông. Chú nhỏ bán báo một hôm gặp tôi trên đường tay cầm tờ báo thì có vẻ trách tôi sao không mua của chú nữa. Tôi phải nói là đã có báo ở sở mỗi ngày rồi.
Tôi mua báo của ông liên tiếp mấy tháng , rồi một hôm, khoảng thời gian nào tôi không thể nhớ đích xác, nhưng tôi nghĩ khoảng cuối năm 1973, tự nhiên ông biến mất. Một ngày, hai ngày, rồi một tháng sau ông vẫn không trở lại. Hay lại có chuyện gì không hay đã xẩy ra cho ông.
Ba mươi mấy năm vèo qua. Năm nay, ông cũng phải ngoài sáu mươi. Tôi không biết ông còn sống hay đã chết. Không có hai tay làm sao ông sống được trong hoàn cảnh nghiệt ngã của đất nước, nơi mà những người đầy đủ chân tay còn khốn khổ.
Tệ nhất là tôi cũng không biết cả tên của ông. Mà những người như ông thì không phải là ít để mà kiếm ra.
Tên ông thì tôi không biết. Nhưng nhớ ông thì vẫn nhớ.
Những chiều mùa mưa Sài Gòn, hình ảnh người đàn ông còm cõi, sấp báo trên tay, độc lập, kiêu hãnh, lương thiện, người thương binh ấy đụng nhẹ vào đời tôi và không bao giờ ra khỏi trí nhớ của tôi nữa.
Cầu mong ông bình an đâu đó ở quê hương tôi có chung với ông.
Ngày 23 tháng 12 năm 2010
Bạn ta,
Có những lúc cần đến Hoạn Thư thì chẳng tìm đâu ra người đàn bà này. Phải chi có người phụ nữ họ Hoạn danh gia này trong buổi nghe nhạc mấy tuần trước thì những người ngồi nghe ở dưới đã đỡ đi được bao nhiêu khổ não.
Ít ra thì người đàn bà này cũng thét lên vài ba câu cho người ca sĩ ấy đổi sang hát những bài hát khác.
Hoạn Thư mở tiệc cho chồng vui, bắt hoa nô Kiều ra đánh đàn. Kiều ra trước bình the vặn đàn, rồi bốn dây như khóc như than / khiến người ngồi đó cũng tan nát lòng.
Thúc Sinh ngồi nghe tiếng đàn buồn thảm đoạn trường một lúc phải lén lau những giọt nước mắt vì bản đàn của Kiều.
Hoạn Thư liền thét lên, mắng cho Kiều một trận:
Cuộc vui gẩy khúc đoạn trường ấy chi
Sao chẳng biết ý tứ gì
Cho chàng buồn bã, tội thì tại ngươi...
Buổi nghe nhạc ngay sau một hai bài hát mở đầu là người ca sĩ ấy rên rỉ một ca khúc hoàn toàn không thích hợp cho một buổi nghe hát đáng lẽ phải là vui trong ngày thứ bẩy. Cậu ta hát những lời ca của một bản nhạc rất hay, nhưng lại hoàn toàn không thích hợp trong buổi tối như thế. Toàn là những huyệt sâu, hương khói khâm liệm một mối tình . ..
Bài hát có thể hay trong một không khí khác. Nhưng trong một tiệc vui cuối tuần có ăn, có âm nhạc, có dạ vũ thì đó là một bản nhạc hoàn toàn không thích hợp.
Vừa xong bản nhạc đó, người ca sĩ ấy lại chi luôn một bài hát làm khốn khổ không ít cho người nghe nhạc. Cậu gửi người nghe vừa mới ngơ ngẩn sầu, chưa hoàn hồn vì vừa leo lên khỏi cái màn đêm mở huyệt sâu của bài ca trước đó, thì cậu lại than thở rằng cậu nợ em bé nhiều thứ lắm. Ôi chao, cho dẫu luật lệ đã có một số đổi thay nhưng chuyện phá sản, khai khánh tận, khai vỡ nợ vẫn cho phép cậu có thể làm như vậy không khó khăn lắm. Cứ khai vỡ nợ là xong hết, việc gì phải nhăn nhó anh nợ em cái này, anh nợ em món kia. Nợ thì hoặc là trả. Công nợ trả dần, cháo nóng húp quanh. Trả một hồi rồi cũng hết. Còn nếu không muốn thì khai bankruptcy, toà sẽ cho giữ lại con tim để mấy tháng sau nó sẽ vui trở lại chứ làm gì mà tra tấn người nghe bằng bài hát quằn quại rên siết tàn bạo như thế.
Người ca sĩ rõ ràng không để ý gì tới khách ở dưới. Nếu hát cho một chương trình vui thì cũng chịu khó tập lấy một vài bài nhạc vui cho thích hợp với không khí của bữa tiệc chứ sao lại hát những bài hát như thế. Cậu nói rằng bài hát đó cậu cho là rất hay. Nhưng còn khán và thính giả ngồi dưới. Cậu hát cho cậu hay cậu hát cho khán thính giả?
Những bản nhạc có thể trở thành cái nền tình cảm cho cả một buổi chiều, cả một buổi sáng , hay cả một ngày.
Buổi sáng thì chớ có nghe nhưng bài hát khổ đau đời như một ngưỗi con gái một lần nắm tay nhau một lần chết nhau luôn. Cũng nên tránh những em sang ngang là hết rồi, sầu để một đời. Lại càng không nên sáng bảnh mắt ra đã đưa sang sông, trời mưa tùm lum...
Trong suốt nhiều tháng tôi đã phải né một tiệm ăn sáng với mấy cái CD có những bài hát vừa kể. Đầu ngày, ly cà phê không uống đường đã đủ đắng chết người, thêm mấy bài hát đó làm sao sống nốt một ngày?
Nhưng dẫu sao, đó cũng chỉ là một cái đĩa hát. Đĩa hát thu bài nào thì máy tuần tự phát ra như thế. Chán lắm thì né, không đến tiệm ăn đó là xong. Nhưng đằng này, ngồi xuống bàn với người bạn, muốn có một buổi chiều tử tế thì bị quăng cho hai bài hát làm hỏng đời nhau như vậy thì còn gì là đời nữa.
Tại sao lúc ấy, những người đàn ông và những ngưòi đàn bà hay ăn to nói lớn trong rạp hát, trong các buổi trình diễn nghệ thuật ở đâu không ra cứu chúng tôi? Tại sao các ông bà không có mặt ở đó để nói chuyện với nhau, nói điện thoại oang oang lên cho bài hát ấm ớ kia bị đánh bạt đi cho chúng tôi nhờ? Các ông bà ở đâu để lần tới có người ca sĩ hát những bản nhạc ghê rợn này hát, chúng tôi sẽ xin mời ông bà tới ngồi ngay hàng ghế đầu để ông bà cạnh tranh với chàng cho vui.
Như vậy, Hoạn Thư khi quát mắng Kiều thì cũng không phải chỉ vì tàn ác, muốn hành hạ Kiều cho Thúc Sinh đau khổ, mà Hoạn Thư mắng Kiều là có lý do chính đáng.
Cuộc vui gẩy khúc đoạn trường ấy chi...
Đúng là như thế. Bữa tiệc buổi tối đáng lẽ vui, thì chúng tôi bị cho nghe ngay hai bài chết chóc rã rời, thảm thương, nợ nần chồng chất thì làm sao mà không bực cho được.
ANH NGỮ TRONG ĐỜI SỐNG HÀNG NGÀY
(Bài số 96)
MOST COMMON ACRONYMS
Bản ghi chép do Quỳnh Anh thực hiện. Bài học số 96 sẽ được phát trên Hồn Việt Television trong tháng 1 năm 2011.
QUỲNH ANH:
Đây là chương trình Anh Ngữ Trong Đời Sống Hàng Ngày do Bùi Bảo Trúc phụ trách. Bùi Bảo Trúc, Lãm Thúy, và Quỳnh Anh xin kính chào quí vị. Hôm nay đến lượt QA hỏi ông thầy mấy chữ viết tắt. QA nhận được thiệp mời dự tiệc tất niên. Cuối thiệp có những chữ RSVP thì QA biết là những chữ viết tắt của RÉPONDEZ S’IL VOUS PLAIT, tiếng Pháp nghĩa là xin vui lòng phúc đáp. Nhưng còn BYOB là gì?
BBT
RÉPONDEZ là hãy trả lời. S’IL là nếu việc đó. VOUS là ông , bà , cô. PLAIT (nếu việc đó) làm cho vui. Cô dịch thành xin vui lòng phúc đáp thì không thể sai vào đâu được. Bên cạnh thế nào cũng có cái số điện thoại. Nhớ trả lời đi hay không đi. Nhưng BYOB thì cô có đồng ý không?
QA
QA phải hiểu ý nghĩa của mấy chữ viết tắt ấy rồi mới trả lời được thưa thầy.
BBT
BYOB là BRING YOUR OWN BEER là đem theo bia của mình. Chủ nhà có thể cũng có bia nhưng khách đến, mang theo thì tốt hơn. Cô định mang bia gì? Heineken hay Michelob, hay Miller?
LÃM THÚY
Vậy thì chắc QA , và luôn cả Thúy cũng không dám. Nhưng thưa anh, MYOB là gì, là làm gì với bia của mình mang tới?
QA
QA đã nghe hai cô con gái ở nhà một hôm cãi nhau cũng dùng mấy chứ này nên QA nghĩ chắc không phải là chuyện Heineken hay Miller …
BBT
Đúng vậy. MYOB là MIND YOUR OWN BUSINESS. MIND là để ý, BUSINESS là chuyện. MIND YOUR OWN BUSINESS là hãy lo lấy chuyện của chính mình, đừng đụng tới chuyện của tôi. Chắc là cãi nhau to rồi phải không?
QA
Cũng hơi hơi thôi, vì sau đó, QA can thiệp đuổi cả hai lên lầu. À thì ra thế. Hình như nếu không muốn nói MYOB, QA có thể nói NONE OF YOUR BUSINESS phải không?
BBT
Đúng thế. Nói đầy đủ ra thì phải là IT IS NONE OF YOUR BUSINESS. NONE là NO ONE, là NOT ANY. NONE bao giờ cũng số ít. NONE IS AT HOME chứ không thể nói NONE ARE AT HOME được.
LÃM THÚY
Một lần, Thúy nghe cái gì mà A-XÁP thì phải, nhưng Thúy không hiểu. Lần đó, Thúy thấy con trai nói chuyện với bạn nó qua điện thoại có nhắc đến A-XÁP gì đó.
BBT
Tôi chắc cậu con cô đòi phía bên kia phải làm ngay một chuyện gì đó thì phải. Nếu đúng là như thế, thì A-XÁP mà cô Thúy nghe phải là ASAP, viết tắt của AS SOON AS POSSIBLE. AS là như. SOON là sớm sủa, nhanh, chóng. POSSIBLE là có thể. ASAP hay AS SOON AS POSSIBLE là sớm như có thể sớm được, nghĩa là nhanh lên, gấp lên, lẹ lên , làm liền ngay bây giờ, càng sớm càng tốt, sớm được chừng nào thì hay chừng đó. Cô đưa quần áo đi giặt , muốn lấy ngay hôm sau, hay ngay buổi chiều thì nói thế nào?
LÃM THÚY
I WANT IT ASAP. Hay I WANT THEM BACK AS SOON AS POSSIBLE.
QA
QA nói RSVP ASAP khi muốn được trả lời ngay có được không?
BBT
Tắt thì cũng tắt vừa vừa thôi chứ cô. Nên nói thế này thì hơn: PLEASE ANSWER ASAP hay MAY I HAVE THE ANSWER SOON?
LÃM THÚY
Hình như người Mỹ ưa viết tắt hơn người Việt thì phải. Nhưng thưa anh tại sao vậy?
BBT
Lý do là vì tiếng Anh là tiếng đa âm. Tiếng Việt là tiếng đơn âm. Thí dụ EMPEROR trong tiếng Anh có tới BA ÂM, 3 SYLLABLES trong khi tiếng Việt là VUA, chỉ có một âm . EMPEROR BẢO ĐẠI là vua Bảo Đại.
INTELLIGENT QUOTIENT hai tiếng này có tới 6 SYLLABLES trong khi tiếng Việt chỉ cần 4 tiếng: THƯƠNG SỐ THÔNG MINH. INTELLIGENT QUOTIENT thì dài quá. Viết tắt thành IQ thì nhanh hơn, giản dị hơn. IQ là INTELLIGENT QUOTIENT.
QA
QA có những lần đọc tin thấy ba chữ GMT. QA hiểu đó là giờ quốc tế nhưng không thấy có chữ ‘I’ viết tắt của chữ INTERNATIONAL ở đâu . Vậy đúng ra, GMT là viết tắt của những chữ gì?
BBT
GMT thì đúng như cô nói, là giờ quốc tế. GMT là những chữ viết tắt của GREENWICH MEAN TIME là giờ ở làng Greenwich, một ngôi làng ở gần thủ đô Luân Đôn nằm ngay trên kinh tuyến zero. GMT là giờ quốc tế. Không ai nói là giờ Greenwich. Cũng không ai nói là INTERNATIONAL TIME.
LÃM THÚY
Thúy hay dùng thẻ ATM nên Thúy biết ATM là AUTOMATIC TELLER MACHINE nghĩa là máy trả tiền, phát tiền tự động. Khi dùng, Thúy phải bấm cái PIN NUMBER mới lấy tiền ra được. Thế PIN là viết tắt của những chữ gì?
BBT
PIN là PERSONAL IDENTIFICATION NUMBER. PERSONAL là cá nhân. IDENTIFICATION là căn cước, là những chi tiết liên quan đến một người nào đó. Vậy PIN là số hiệu, số căn cước cá nhân để cho máy nhận diện.
QA
Đúng rồi. Bây giờ QA hiểu ID là viết tắt của IDENTIFICATION. ID CARD là thẻ căn cước. ID CARD nghe ngắn gọn hơn là IDENTIFICATION CARD nhiều.
LÃM THÚY
Gần nhà Thúy có một tiệm ăn có tên là TGIF. Có phải là một cái tên vô duyên như tên IHOP không thưa anh? INTERNATIONAL HOUSE OF PANCAKES là nhà hàng quồc tế bán pancakes. Có người Mỹ mới ăn pancakes chứ còn nước nào ăn nữa đâu mà nhận là INTERNATIONAL HOUSE OF PANCAKES?
BBT
TGIF là tiệm tôi cũng đã có vào ăn thử. Không hào hứng lắm. Nhưng cái tên thì hào hứng hơn nhiều. T là THANK, cám ơn ; G là GOD, Thượng Đế; I là IT’S; F là FRIDAY, thứ Sáu. TGIF là THANK GOD IT’S FRIDAY là cám ơn Trời Phật, hôm nay đã là thứ Sáu rồi. Đây là câu mà người ta hét lên khi vào đến sở trong ngày thứ Sáu.
QA
QA biết SOS là SAVE OUR SOULS, xin hãy cứu giúp linh hồn chúng tôi. QA cùng nhà đi thuyền vượt biên nên nhớ mấy chữ này lắm. Nhưng SOB là gì? QA nghi đây là mấy chữ không thanh tao lắm. Có lần QA hỏi mấy đứa con, chúng nhất định không nói, chỉ cười thôi. Đành phải hỏi ông thầy vậy.
BBT
SOB là những chữ viết tắt của SON là con, con trai. O là OF nghĩa là của. B là BITCH là con chó cái. SOB là con trai của con chó cái.
LÃM THÚY
Vậy thì có gì không thanh tao đâu?
BBT
Vậy thì tiếng Việt nói đồ … ché đỏ thì có thanh tao không?
QA
Ui cha… Thì ra SOB nghĩa là như thế đấy. Ai mà biết được.
BBT
Trong tiếng Việt, chỉ có khi nói đồ ché đỏ thì mới tục. Vì chó đẻ còn có nghĩa là một loại lá dùng trong thuốc nam để chữa bệnh hậu sản. Khi nói "kín nước cho chó đẻ" thì câu đó chỉ có nghĩa là làm một việc gì vô ích. Muốn nói cho đỡ tục đi, người Mỹ nói là SON OF A GUN. Con của khẩu súng thì chẳng có nghĩa gì hết, chỉ để khỏi phải nói thẳng ra là đồ ché đỏ mà thôi.
QA
Như vậy, SOB trong SOB SISTER là chị của đồ ché đỏ hay sao anh?
BBT
Ấy không phải. SOB do động từ TO SOB là khóc. TO CRY là khóc to. TO WEEP là khóc nức nở, khóc thành tiếng. TO SOB là khóc không thành tiếng. Từ đó, SOB SISTER là người bạn , người chị, người em gái mà chúng ta có thể tâm sự chuyện đau khổ, than thở về cuộc đời mình. SOB SISTER là người phụ trách mục gỡ rối tơ lòng, tâm tình trên các báo.
LÃM THÚY
À thưa anh, còn chữ này nữa. Mấy tấm quảng cáo nhạc hội hay có loại vé VIP, những vé đắt hơn vé thường. Thế thì VIP nghĩa là gì?
BBT
Hồi đi học, chúng tôi xuyên tạc VIP thành VERY IGNORANT PEOPLE nghĩa là mấy ông đại ngu. Nhưng VIP chính ra là VERY IMPORTANT PEOPLE nghĩa là yếu nhân, là những nhân vật quan trọng. Vé VIP là vé thượng hạng. Chịu chi tiền thì ngồi chỗ tốt. VIP trong vé dự nhạc hội thực ra không phải là yếu nhân. Có thể trong một hội nghị, một cuộc tiếp tân, một cuộc họp của các giới chức cao cấp trong chính phủ. Tại phi trường dĩ nhiên một ông tổng thống hay một ông thủ tướng thì không thể ngồi trong phòng đợi như các hành khách khác. Các phi trường đều có VIP LOUNGE cho các ông .
QA
Nói tới vé nhạc hội, QA phải hỏi anh MC là gì?
BBT
MC có khi viết là EMCEE. EMCEE này có thể là danh từ hay động từ. Động từ TO EMCEE là giới thiệu, hướng dẫn một chương trình, một sinh hoạt âm nhạc, hay sân khấu. Tương đương với TO EMCEE là TO HOST. Thí dụ QA làm radio và nói chuyện với một thân chủ quảng cáo. Cô hỏi thân chủ, hướng dẫn câu chuyện của TALK SHOW thì đó là TO EMCEE hay TO HOST A RADIO TALK SHOW.
Khi nói Singapore đứng ra tổ chức hội nghị ASEAN thì cũng có thể dùng động từ TO HOST. HOST là chủ nhà, người mở tiệc đãi khách. HOST là ông chủ nhà. HOSTESS là bà chủ nhà. HOSTPITALITY là lòng hiếu khách. THANK YOU FOR YOUR HOSPITALITY là cám ơn sự hiếu khách của ông bà. Đừng nói lầm thành HOSTILITY mà thành cám ơn sự bất thân thiện, thù nghịch của ông bà. MC là do hai chữ MASTER OF CEREMONIES. CEREMONIES là lễ, lễ nghi. MASTER OF CEREMONIES là người quản trò, là người hướng dẫn một chương trình âm nhạc, hay một chương trình ra mắt sách chẳng hạn.
LÃM THÚY
Thúy nghĩ ai cũng biết 7-Eleven rồi nhưng còn 24/7 là gì thưa anh? Đọc là TWENTY FOUR SLASH SEVEN hay TWENTY FOUR SEVEN?
BBT
Đọc là TWENTY FOUR SEVEN. 24/7 là 24 giờ một ngày và 7 ngày một tuần. Không bao giờ đọc là TWENTY FOUR HOURS SEVEN DAYS.
QA
Có lần QA đọc NAACP (NATIONAL ASSOCIATION FOR THE ADVANCEMENT OF COLORED PEOPLES) từng chữ một thì bị một ông Mỹ trong studio của đài LA-18 sửa lại, bắt đọc là N-DOUBLE A-C-P. QA thấy rắc rối quá. Thế tại sao là đọc là K-K-K (KLU KLUX KLAN) mà không đọc là TRIPLE K như AAA (AMERICAN AUTOMOBILE ASSOCIATION) phải đọc là TRIPLE A?
BBT
Cái đó thì tôi chịu thua. Cũng như bí danh của JAMES BOND thì phải đọc là DOUBLE ‘O’ SEVEN, không đọc là O-O-7, cũng không đọc là ZERO ZERO SEVEN.
LÃM THÚY
Anh nhắc James Bond làm Thúy nhớ ba chữ AKA như khi nói JAMES BOND AKA 007. Vậy AKA là gì?
BBT
AKA là viết tắt của ALSO KNOWN AS nghĩa là còn được biết bằng tên. Thế nên JAMES BOND AKA 007 nghĩa là James Bond còn được biết qua bí danh 007.
QA
Thưa anh, ABBREVIATIONS và ACRONYMS có là một không?
BBT
Có mà không. ABBREVIATIONS là viết tắt. Thí dụ USSR là ABBREVIATION của UNION OF SOVIET SOCIALIST REPUBLICS. Nhưng MADD, MOTHERS AGAINST DRUNK DRIVING thì là ACRONYMS . ACRONYMS đọc lên được. ABBREVIATIONS thì không.
LÃM THÚY
Vậy thì NATO là ACRONYMS có phải không?
BBT
Đúng vậy. SAM là SURFACE TO AIR MISSILE, phi đạn địa không của Hà Nội trước đây. HAWK là phi đạn phòng không mà Hoa kỳ bố trí tại Đà Nẵng là HOMING ALL THE WAY KILLER là phi đạn vô tuyến điều khiển chống máy bay. Nhưng đố cô Thúy NATO là viết tắt của những chữ gì?
LÃM THÚY
NATO là NO ACTION TALK ONLY là không làm, chỉ nói thôi.
BBT
Cô bêu diếu Minh Ước Liên Phòng Bắc Đại Tây Dương vừa thôi. NORTH ATLANTIC TREATY ORGANIZATION mà cô đổ cho cái tội to như thế sao?
LÃM THÚY
Thúy còn biết NASA la gì nữa cơ. Con trai Thúy dậy cho mẹ NASA nghĩa là NEED ANOTHER SEVEN ASTRONAUTS sau vụ phi thuyền con thoi phát nổ làm chết 7 phi hành gia.
QA
Chứ không phải là NATIONAL AERONAUTICS AND SPACE ADMINISTRATION sao?
BBT
Cô QA lại vẫn không quên nghề đọc tin của cô được. Đố hai cô TIP là gì?
LÃM THÚY
Là tiền "BO" phải không thầy?
BBT
Đúng. Nguyên tiếng Pháp là POUR BOIRE nghĩa là số tiền mà chúng ta cho người làm trong tiệm ăn hay người làm giúp chúng ta một việc nào đó. Ở Việt Nam, ngày nay người ta gọi ngắn lại thành "BO". TIP trong tiếng Anh có một vài giải thích cho rằng trong những quán ăn, quán rượu ngày xưa ở bên Anh thường có một cái hộp nhỏ ngoài đề hàng chữ TO INSURE PROMPTNESS nghĩa là để (TO) bảo đảm (INSURE) dịch vụ được làm ngay (PROMPTNESS) thì bỏ tiền vào hộp, thưởng cho nhà bếp hay nhân viên phục vụ. Rồi người ta viết tắt lại thành TIP.
LÃM THÚY
Có một số chữ viết tắt nhưng lại là những chữ viết tắt của nhiều chữ khác nhau. Thí dụ MP nơi thì là MILITARY POLICE quân cảnh, nơi lại là MEMBER OF THE PARLIAMENT dân biểu. PM có thể là PRIME MINISTER thủ tướng rồi lại cũng là POST MERIDIEM là quá ngọ.
BBT
Còn rất nhiều trường hợp như cô Thúy vừa kể. Vậy thì phải hẹn lại trong một dịp khác vậy.
QA
Đến đây, bài học Anh ngữ thứ 96 của chương trình Anh Ngữ Trong Đời Sống Hàng Ngày của Hồn Việt Television cũng tạm chấm dứt. Chương trình sẽ trở lại trên màn ảnh Hồn Việt Television trong bài học tới. Bùi Bảo Trúc, Lãm Thúy và Quỳnh Anh xin gửi lời chào tạm biệt quí vị.
